Materieelgezien

Nummer 7 | september/oktober 2013

Knallen op locatie
Kunduz: de grote verhuizing De nota en DMO

Materieelgezien nummer 7 | september/oktober 2013

Inhoud
7. Landen? Zelluf!
Laadklep open en lossen. Het klinkt zo eenvoudig. Maar niet als je op een paar kilometer hoogte vliegt in een C-130 Hercules transportvliegtuig. Toch kan het binnenkort wel, dankzij de autonome valschermen.

Column

10. Luchtwaardigheid garandeerd

Veilig vliegen, mede mogelijk gemaakt door de DMO. Kolonel Sylvia Babusch vertelt hoe elk transporttoestel en tal van accessoires het okeestempel krijgen: van Raven tot KDC-10 en van C-130 tot vliegtuigtrapje.

14. Beheerd en beheerst huiswaarts

Tonnen aan materieel komen deze maanden terug uit Kunduz en Mazar-e-Sharif. Strategisch luchttransport, vrachtwagens en containerschepen brengen wapens, communicatieapparatuur en een scala aan voorraden naar huis. Een overzicht in cijfers.

In het belang van Nederland

Afgelopen Prinsjesdag heeft de minister van Defensie haar visie op de toekomst van de krijgsmacht bekend gemaakt door de nota In het belang van Nederland aan te bieden aan het parlement. Aanleiding tot het uitbrengen van deze nota was een afspraak uit het regeerakkoord, waarin ook een koppeling werd gelegd met een te nemen besluit over de vervanging van de F-16. Nadrukkelijk werd daarbij gesteld dat deze vervanging financieel inpasbaar moest zijn binnen de budgetten van Defensie. Tegelijkertijd moest Defensie een oplossing vinden voor een financieel probleem ter hoogte van 348 miljoen euro per jaar. Dit financile gat is grofweg voor de helft veroorzaakt door rijksbrede generieke bezuinigingsmaatregelen die ook effect hebben op Defensie en voor de andere helft door interne problemen die Defensie nog zelf op te lossen had. Over de nota bent u door uw leidinggevende op of kort na 17 september genformeerd. Gekozen is voor een krijgsmacht die breed inzetbaar blijft; de mix aan operationele capaciteiten blijft behouden. Omdat er wel bezuinigd moet worden, komt dat uit de lengte: het voortzettingsvermogen wordt ingeperkt. Dat betekent dat er opnieuw eenheden worden opgeheven, locaties worden gesloten en wapensystemen worden afgestoten. Voor de DMO is het effect in vergelijking met voorgaande bezuinigingsrondes beperkt. Daarmee wil ik niet zeggen dat de Nota goed nieuws is voor ons. We zullen in samenwerking met CDC gaan werken aan verdere stroomlijning van onze staven, bij JIVC en OPS zal de planning en het capaciteitsmanagement worden geoptimaliseerd en het Munitiebedrijf werkt aan de herinrichting van de munitieketen. Bij elkaar komen hiermee ruim 100 functies bij de DMO te vervallen. We hebben daar nog wel even de tijd voor; de totale taakstelling moet in 2018 zijn bereikt. Wel willen we de verschillende reorganisaties voor 2016 door middel van een beleidsvoornemen starten, zodat het huidig SBK nog van toepassing zal zijn. Door alle maatregelen bij de operationele commandos krijgen we ook op afstotingsgebied weer meer te doen. Een zeer in het oog springend project daarbij is het JSS. Direct na de oplevering gaat het schip in de verkoop; dat doet velen die de afgelopen jaren met ziel en zaligheid aan het JSS hebben gewerkt en mijzelf ook pijn aan het hart. Het is echter niet anders: Defensie moet de tering naar de nering zetten. Ondanks de pijnlijke maatregelen die zijn aangekondigd, bevat de nota ook lichtpuntjes. Er is een besluit genomen over de opvolger van de F-16. Gekozen is voor de F-35, vanwege de operationele kwaliteiten, de doorgroeimogelijkheden, de internationale samenwerking en het feit dat de alternatieven niet echt goedkoper zijn. Dit besluit heeft in de media zeer veel aandacht gekregen en het wachten is nu op de parlementaire behandeling. Het is ook goed om te weten dat Defensie noch bij het regeerakkoord noch bij de invulling van de recente bezuinigingsronde van 6 miljard specifieke kortingen heeft opgelegd gekregen. Dit in tegenstelling tot de voorgaande keren. Kortom, voldoende aanleiding om ons op de toekomst te richten. Met de DMO-Raad zijn we een traject gestart om de strategie voor de toekomst te bepalen. Waar liggen kansen, zoals Rijksbrede samenwerking, wat zijn onze sterke punten en waar moeten we verbeteren? Op 3 oktober praten we daar uitgebreid over en rond 1 november, als de omklap naar de nieuwe organisatie plaatsvindt, hopen we onze strategie vast te stellen. In een volgende column kom ik hier zeker op terug.

18. In het belang van Nederland

10

Minister Jeanine Hennis-Plasschaert presenteerde op Prinsjesdag haar visie op de krijgsmacht. Wat zijn de consequenties van dit beleidsdocument voor de DMO? Een overzicht.

En verder
4. In t kort 6. Prinsjesdag 16. Werkplekgezien 20. Op locatie

14
Cover:
Kapitein Mark van Alphen en adjudant Carl Mulder garanderen op het Artillerieschietkamp 't Harde dat beproefde munitie ook veilig wordt vernietigd. Sergeant-majoor Rinus legt op pagina 16 uit hoe dat in zijn werk gaat. Foto: Bart Nijs Fotografie

18

Lex Hendrichs Directeur DMO

Materieelgezien nummer 7 | september/oktober 2013

In t kort
Laatste Foxtrot ingehaald
De laatste nieuwe Chinook-F is midden augustus per schip aangekomen in de haven van Antwerpen. Een ploeg van de DMO, Logistiek Centrum Woensdrecht, personeel van het Defensie Helikopter Commando n een doedelzakspeler wachtten de Chinook op. Deze nieuwe Chinook type F is de laatste van de in totaal zes nieuwe transporthelikopters voor de luchtmacht. Drie ondergingen al in Fort Hood een modificatie voor stationering bij het Joint Netherlands Training Detachement. De zesde Chinook-F is op 20 september overgedragen aan de luchtmacht.

Nieuw: Mediacentrum Defensie

Deze editie van Materieelgezien is het eerste nummer dat geproduceerd is door het Mediacentrum Defensie. Het Dienstencentrum Defensiemedia en de Audiovisuele Dienst Defensie zijn in 1 oktober samengegaan in het MCD, een nieuwe eenheid onder het CDC. Fotografen, cameramensen, grafisch ontwerpers, redacteuren en ondersteunend personeel werken voortaan nauw samen binnen dezelfde paarse eenheid. Op- of aanmerkingen op en tips voor Materieelgezien zijn altijd welkom. Mail hiervoor naar materieelgezien@mindef.nl. Materieelgezien verschijnt dit jaar voor het laatst op papier. Vanaf volgend jaar gaan de Defensiebladen verder als eZine, een digitaal tijdschrift. Hierover leest u binnenkort meer in dit blad.

Karren met het KCT

Het Korps Commando Troepen krijgt vijftig nieuwe voertuigen, zogenoemde Air Transportable Tactical Vehicles. De Nederlandse firma Defenture levert de wagens waarmee de commandos beter uit de voeten kunnen in zwaar terrein. De zwaardere motor, betere remmen, assen en vering geven het voertuig een betere terreinvaardigheid dan de huidige Mercedessen, de MB290GD. De wagen is verder voorzien van de modernste communicatiemiddelen, een lanceerinrichting voor rookgranaten, een lier en twee houders voor machinegeweren. Ook extra bepantsering is een optie. Bovendien zijn de voertuigen te vervoeren in en onder Chinook transporthelikopters. De ontwikkelaar, Dakar RallyDefenture, is een Nederlands samenwerkingsverband met jarenlange ervaring op het gebied van off road autosport. De voertuigen stromen in 2015 in bij het KCT.

Extra bits en bytes voor De Zeven Provincin En dat is twee

Het tweede Nederlandse F-35A testtoestel is op 12 september door de Amerikaanse overheid overgedragen aan DMO. Dat gebeurde in Fort Worth, Texas, in het bijzijn van specialisten van DMO en de luchtmacht. Een Amerikaanse vlieger vloog 13 september de F-002 naar de Amerikaanse luchtmachtbasis Eglin in Florida. De F-002 is het tweede toestel waarmee Nederland deelneemt aan de operationele testfase van het F-35 programma. Met de nota In het belang van Nederland koos de regering-Rutte II voor de F-35A Lightning II als opvolger van de F-16. Het stealth jachtvliegtuig doet naar verwachting in 2019 zijn intrede in Nederland. De luchtmacht schaft minimaal 37 F-35As aan. Zr.Ms. De Zeven Provincin beschikt sinds 11 september over een nieuw Combat Management Systeem (CMS). Deze update van de operationele software vergroot de slagkracht van het luchtverdedigings- en commandofregat. Het Guardion CMS integreert wapens en sensoren en presenteert alle informatie op een overzichtelijke manier aan de gebruiker. Het nieuwe systeem vereiste zwaardere hardware. DMO systeemintegratie, het Marinebedrijf, de walondersteuningsploeg, CAMS Force Vision en de bemanning van het schip hebben in de vervanging nauw samengewerkt. Het reguliere onderhoud en de operationele inzet hadden hiervan dan ook geen hinder. Het Guardion CMS is al in gebruik op de patrouilleschepen en de M-fregatten. Het vergroot ondermeer de effectiviteit van de scheepsradar, berekent de scheepshelikopter operationele limieten met een enkele muisklik en biedt talloze mogelijkheden om tactische plannen te maken voor trainingen en missies. Ook is het voorbereid op toekomstige taken, zoals de detectie van ballistische raketten.

Militair typecertificaat voor de F-16

De F-16 beschikt nu over een militair typecertificaat (MTC). Op 11 september reikte de directeur MLA, kolonel Bas Pellemans, het certificaat van de F-16 A/B MLU uit aan de gemandateerd MTChouder, kolonel Marco Kievit. Met de uitgifte van het MTC voor de F-16 beschikken nu alle militaire fixed wing toestellen, die in gebruik zijn bij Defensie over een militair typecertificaat.

Satellietcommunicatie naar hoger niveau

And lift-off! De derde Advanced Extremely High Frequency (AEHF-3) satelliet is op 18 september gelanceerd. Een Atlas V-raket bracht de kunstmaan in een baan om de aarde. De satelliet maakt deel uit van een wereldwijd militair satellietcommunicatienetwerk van de Amerikaanse luchtmacht. De Verenigde Staten werken hierin nauw samen met Groot-Brittanni, Canada en Nederland. Lauwersmeer herbergt een van de ankerstations van dit extreem snelle en hoogbeveiligde milsatcom-netwerk. In totaal voorzien straks vier AEHF-satellieten in een een wereldwijde dekking voor land-, luchten zeestrijdkrachten. De vier Nederlandse luchtverdedigings- en commandofregatten krijgen in de periode tot 2016 elk hun eigen AEHF-scheepsterminals. Foto: Pat Corkery, United Launch Alliance

Materieelgezien nummer 7 | september/oktober 2013

Actueel

Project in het vizier

Autonome valschermen uitkomst voor special forces

Pientere parachute
Puik paraat
Berenmutsen en sjakos, atillas en dolmannen, fourragres en slobkousen. Honderden militairen zorgden ook dit jaar weer voor een puike ceremonile omlijsting van Prinsjesdag. Uiteraard met dank aan de goede zorgen van het KPU-bedrijf. Foto: Arnoud Schoor

Laadklep open en lossen. Het klinkt zo eenvoudig. Maar niet als je op een paar kilometer hoogte vliegt in een C-130 Hercules transportvliegtuig. Toch kan het binnenkort wel, dankzij de autonome valschermen.

Materieelgezien nummer 7 | september/oktober 2013

Aan een static line dropt de C-130 zijn lading

Via gps-data stuurt de lading zichzelf naar het doelgebied

Parachute Stuureenheid Speciaal verpakte lading De lading landt nabij de ingevoerde cordinaten

Een airdrop: parachute eraan en gaan. Tot zover de theorie. In de praktijk komt bij een bevoorrading door de lucht heel wat meer kijken, vertelt Frank Magazzino, projectleider Autonome Valschermen bij de Directie Wapensystemen. Voor een reguliere airdrop moet je al snel een gebied van een kilometer bij een kilometer afbakenen, schetst hij. Prima wanneer je in een groot open en makkelijk toegankelijk vlak gebied zit. Maar special forces opereren bij uitstek in moeilijk terrein. Maar de terreingesteldheid is slechts n van de uitdagingen, vertelt kapitein Andr Voeten, commandant van de Defensie Paraschool (DPS). Neem onze missies in Afghanistan. Vijandelijke strijders en gemproviseerde explosieven beperken natuurlijk je bewegingsvrijheid op de grond.

Daarnaast spelen speciale operaties zich primair af onder de radar, legt de commando uit. Heimelijke operatie? Dan wil je ook heimelijke ondersteuning. Je kunt niet even laag over komen vliegen met een transportvliegtuig om voorraden te droppen, want dan weet iedereen dat daar een operatie aan de gang is. Hupje Voor de DPS verwerft de DMO daarom twee typen autonome valschermen van het Amerikaanse Airborne Systems: de Microfly en de Firefly. De Microfly is geschikt voor het droppen van kleine ladingen, tot zon 250 kilo. De Firefly kan tot zon 1000 kilo veilig aan de grond zetten. Het pientere van deze parachutes zit hem in de controlbox, een sturingscomputer ter grootte van een desktop-pc. Via gps-data stuurt deze de vracht naar de vooraf geprogram-

meerde locatie. Een x- en een y-cordinaat, een hoogte en een windmodel, dat is al wat het systeem nodig heeft om zijn weg te vinden. In de val vanuit het vrachtruim opent direct de stabilisatieparachute. Daarna ontplooit ook de hoofdparachute. Bij de Microfly beslaat deze een oppervlak van ruim 33 vierkante meter. Voor de Firefly is deze bijna 100 vierkante meter. Het parachutesysteem corrigeert zijn positie aan de hand van de gps-satellietlink. Met katrollen bedient de controlbox de stuurlijnen van de parachute. Frank: Zodoende kunnen we de lading dichtbij het doel afleveren, tot op 100 meter nauwkeurig. Het systeem maakt zelfs een hupje zodat het pakketje niet te hardhandig landt.

De special forces zien ernaar uit om in 2014 met het systeem te gaan werken, geeft Andr aan. Deze autonome valschermen zijn essentieel voor toekomstige missies. Bevoorrading is cruciaal voor onze operaties. We kunnen nu ruim een week autonoom werken. Dankzij deze systemen rekken we dat op naar weken of zo nodig zelfs maanden.

10

Materieelgezien nummer 7 | september/oktober 2013

11

Reorganisatie

Veilig vliegen dankzij de DMO

Luchtwaardigheid is day to day business

12

Materieelgezien nummer 7 | september/oktober 2013

13

De C-130s hebben em. De KDC-10s, de DC-10 en de Gulfstream. De Raven en de ScanEagle ook: een militair typecertificaat. Daarmee staat de afdeling Transport en Onbemande Vliegtuigen & Wapensysteemgebonden Support Equipment (TOV&WSE ) garant voor de vliegveiligheid. Een gesprek met scheidend afdelingshoofd kolonel Sylvia Babusch.
mande systemen, zoals de Raven, de ScanEagle, autonome valschermen en straks de MALE UAV. Daarnaast gaan we over zon 900 verschillende support equipment voor alle luchtwapensystemen. Keurmerk Net als bij de land- en zeesystemen begint het werk voor de afdeling al bij de operationele behoeftestelling. De luchtvaarttechnici bij TOV&WSE helpen om de militaire wensen van beleidsmakers en operators naar concrete systeemvereisten te vertalen. Een vliegtuig is vanzelfsprekend geen standaard product, al lijkt men soms zo te denken, benadrukt Sylvia. Welke taken wil je ermee uitvoeren? Vervoer van alleen vracht, alleen passagiers, vracht n passagiers, airdrops, nachtoperaties, tactical landing operations? Welke veiligheidseisen zijn van kracht? Al die taken, missies, veiligheids- en operationele concepten stellen steeds weer andere eisen aan de configuratie, aan de samenstelling van een toestel. Ons werk heeft een andere dynamiek dan de rest van DMO. Borging van de luchtwaardigheid is namelijk day to day business, geeft kolonel Sylvia Babusch aan. Een voertuig staat stil bij een serieus defect. Een schip vaart niet meer. Een vliegtuig valt uit de lucht. Wij zijn dagelijks betrokken bij de operaties van de luchtmacht en de landmacht. Bovendien opereert luchttransport 24/7, vervolgt ze. Mijn team staat dan ook 24/7 voor luchtwaardigheid en dat voor een aanzienlijk aantal vliegende wapensystemen: van tankers als de KDC-10 tot en met transportvliegtuigen als de DC-10 en de C-130 tot de Dornier kustwachtvliegtuigen, het Gulfstream VIP-toestel n verschillende onbeDe DMOers houden in elk stadium een vinger aan de pols. Dat doen ze tijdens de productie, maar ook bij de inbouw van verbeteringen aan het ontwerp, bij nieuwe systemen en onderdelen. Denk bijvoorbeeld aan de recente cockpitvernieuwing van de twee KDC-10s, de DC-10 en de vier C-130s. Op elke modificatie volgen strenge controles voordat het toestel luchtwaardig en operationeel wordt verklaard. Onze techneuten toetsen en testen in samenwerking met de afdeling Operationele Research & Evaluatie en vliegers het product van de fabrikant en de contractant tegen de gestelde eisen, vertelt de kolonel. We monitoren het ontwerp en de constructie van de modificatie en stellen in voorkomend geval een certificeringsplan op voor de Militaire Luchtvaart Autoriteit (MLA). Het Bewijs van Luchtwaardigheid dat de MLA afgeeft, is het keurmerk: het luchtvaartsysteem voldoet aan de gestelde luchtwaardigheidseisen. Monitoren Maar om het Bewijs van Luchtwaardigheid te behouden, moet er wel wat worden gedaan. Onderhoud op gezette tijden en momenten is dan ook een must, geen luxe,

We hanteren strakke regels en procedures om een goede reden

onderstreept de kolonel. Je hebt een hele smalle bandbreedte waarbinnen je onderhoud naar voren kunt halen of kunt uitstellen. Ons werk is dus heel direct gekoppeld aan het product dat de luchtmacht levert. Bovendien, zodra een (wapen)systeem is overgedragen aan een operationeel commando blijven Sylvias collegas de gang van zaken monitoren. Sylvia: Luchtwaardigheid en vliegveiligheid zijn geen massaproducten. Je vliegt immers met mensen aan boord. Gebruikers moeten continu kunnen vertrouwen op de integriteit van de constructie. Je kunt dus niet ongebreideld aan een vliegtuig sleutelen noch het zo maar verbouwen. Wij waarborgen de toegestane configuratie van de vliegtuigen, de integriteit van de transportvloot en de onbemande systemen. Indien nodig kan de Militair Type Certificaat Houder (MTCH) de rode kaart trekken en een toestel aan de grond houden. Tempo En de operationele druk is groot, zo maakt Sylvia tijdens het gesprek meermalen duidelijk. We zetten dan ook alles in het werk om ze te kunnen laten vliegen. Onze collegas rekenen erop. Al maak ik mij soms zorgen over de toekomst. Kan de DMO met de overblijvende personele capaciteit en luchtvaarttechnische kennis die essentile normstellende taak in het gevraagde operationele tempo overeind houden? Dus zonder dat dit ten koste gaat van de eigen mensen, de kwaliteit of beschikbaarheid van de vliegtuigen. Want daar gaat het uiteindelijk om: het operationele product dat we als Defensie leveren. De afdeling zal de dialoog met de klant de luchtmacht en de MLA dan ook blijven aangaan, beklemtoont ze. Ja, we hanteren strakke regels en procedures en doen dat om een goede reden. Tegelijkertijd werken we niet vanuit een ivoren toren. We zien graag in samenwerking met de klant en opdrachtgever waar we als keten en als DMO leaner of smarter kunnen werken. Want van n ding ben ik overtuigd: de DMO is met haar normstellende taak een voorwaardenscheppende en kundige ketenpartner. Juist met de borging van de luchtwaardigheid bieden we een heel mooi stuk toegevoegde waarde aan professionele luchtoperaties.

Elke configuratie stelt weer andere eisen aan een toestel

14

Materieelgezien nummer 7 | september/oktober 2013

15

Actueel

De grote verhuizing
Over water Redeployment Afghanistan
De missie in Kunduz zit erop. Bijna dan. Nu komen alle wapens, voertuigen, radios en computerapparatuur terug naar Nederland. DMO ziet er mede op toe dat de zogeheten redeployment beheerd en beheerst verloopt. Een grote verhuizing in cijfers.

Door de lucht

1200 7000

ton

Route:

Containers

100 60

Kunduz > Mazar-e-Sharif > Karachi > Nederland

Afstand:

10000
Transport:
Wielvoertuigen

km

700 2100

ton

Route:

350
pallets en/of (wapen)kisten

Kunduz > Mazar-e-Sharif > Nederland

Afstand:
Niet-essentile voorraden en onbewapende (of van bewapening ontdane) voertuigen, zoals MBs, Wissel Laad Systemen, takelautos en he rucks.

containerschip of Brits militair zeetransport

Duur:

29
Bushmasters

6000
Transport:

km

45
Mee of laten?

dagen

6
Essentieel, duur of schaars materieel zoals wapens, cryptoapparatuur en optronica komt rechtstreeks terug met strategisch luch ransport.
Patrias

C-17 Globemaster III, (ingehuurde) Ilyushin Il-76 of Antonov An-124

Duur:

Alles samen in Soesterberg

Zowel het nog achtergebleven materieel van de Uruzganmissie als dat van de politietrainingsmissie in Kunduz komt uiteindelijk vanuit Mazar-e-Sharif en Kunduz bijeen op het degroupagepunt in Soesterberg. Vanuit daar wordt het zo nodig verder getransporteerd voor een onderhoudsbeurt. Vervolgens gaat het materieel terug naar de oorspronkelijke eenheid. Naar verwachting zijn alle uitgezonden wapensystemen in 2015 weer operationeel gereed.

1-2

dagen

DMO adviseert de operationele commandos welk materieel terugkomt. Meenemen of achterlaten? Neem je voedselvoorraden mee? Brandstoffen en smeermiddelen? Wat doe je met munitie? Containers, laptops, printers, (vracht)autos? Is het te zeer versleten? Hebben we er inmiddels al genoeg van in Nederland? En zo ja, gaan we afstoten en verkopen of gaan we het vernietigen? Allemaal vragen waar de DMO zich over buigt. En zo nodig gaan de afstotingsspecialisten van DMO actief de boer op om kopers voor het oude materieel te vinden. Of ze zien toe op de grondige vernietiging, zodat niets in verkeerde handen kan vallen.

16

Materieelgezien nummer 7 | september/oktober 2013

17

Werkplekgezien
Voor de rubriek Werkplekgezien neemt de redactie iedere maand een kijkje bij een werkplek van een DMO-collega. Heb jij ook een markante werkplek en wil je die delen met je collegas? Mail dan materieelgezien@mindef.nl

4 3 2 6 7
Naam: sergeant-majoor Rinus Montanaro Leeftijd: 50 Functie: senior munitiebeproever Rinus beproeft bij het Kenniscentrum Wapens & Munitie alle soorten munitie die Defensie gebruikt of wil gebruiken. Zijn echte bureau is vooral voor verslaglegging, maar vaker is hij in het veld aan het werk. Zo test hij bijvoorbeeld de scherfwerking. Door zijn onderzoek weten we tot hoe ver scherven terechtkomen na ontploffing en welke afstand veilig is bij een explosie. Kernwoord in Rinus werk is veiligheid. Door zijn tests op ondermeer het artillerieschietkamp t Harde weten we hoe veilig met de munitie kan worden gewerkt. Ook test hij voertuigen, schepen en helikopters op hun munitieweerbaarheid. Bij incidenten met munitie bij Defensie doen Rinus en zijn collegas onderzoek. Na afloop van alle beproevingen vernietigen ze de munitierestanten in het veld.

Foto: Bart Nijs Fotografie

5 9

1. Rinus graaft de munitie in, zodat de klap bovengronds minder hard is. | 2. In deze munitiekisten zit de te vernietigen munitie.| 3. Bij het werken met scherpe voorwerpen of gevaarlijke stoffen zijn handschoenen verplicht. | 4. Kneed, explosief materiaal dat je in elke vorm kunt kneden. | 5. We hebben deze 40 millimeter koppen voor een automatische granaatwerper gebruikt in een vergelijkend warenonderzoek. Tijdens de tests zijn deze koppen beschadigd, daarom vernietigen we ze. | 6. Een bangalore, een langwerpig explosief dat waarmee versperringen kunnen worden opgeruimd. Je kunt meerdere bangalores aan elkaar koppelen. | 7. Deze buizen gaan voorin de munitie en starten de explosie met een druk op de knop aan de voorkant. | 8. Een druklading. Deze tien kilo aan explosief plaatsen we op meerdere kleine munitiestukken, zoals de 40 millimeter koppen en de buizen, om ze ineens tot ontploffing te brengen. Dat geeft een behoorlijke klap. | 9. Zonder ontstekingsset geen explosie.

18

Materieelgezien nummer 7 | september/oktober 2013

19

Actueel

De nota en de DMO
Vervangen F-16 door F-35A

Nota In het belang van Nederland

Afstoten Joint Support Ship

Amfibisch luchttransport met ondermeer zware helikopters, transport van zwaar materieel, bevoorrading op en vanuit zee. Dat waren de drie pijlers onder de Karel Doorman. Twee van deze drie taken vervallen in deze toekomstvisie. Voor alleen bevoorrading volstaat een eenvoudiger, nieuw aan te schaffen tanker. Zr.Ms. Amsterdam zal langer in operationele dienst blijven om tot het in dienst treden van de nieuwe tanker te voorzien in deze capaciteit. De Karel Doorman zal wel worden afgebouwd en wordt na de proefvaarten verkocht.

De langverwachte nota ligt er. Wat zijn de consequenties van dit beleidsdocument voor de DMO? Een overzicht.
Luitenant-ter-zee 2 OC Ap van Orden Projectmedewerker JSS Karel Doorman De kombuispraatjes over de afstoting klonken al een paar maanden, dus verrast waren we niet. Natuurlijk heb ik er geen prettig gevoel bij dat we de Karel Doorman moeten verkopen. Het is een prachtschip, helemaal gebouwd volgens de wensen van de Nederlandse marine. Voorlopig gaan onze werkzaamheden voor het project JSS Karel Doorman nog gewoon door. We bouwen het schip af en zijn tot medio 2015 nog bezig met de proefvaarten. Daarna pas gaat de Karel Doorman in Den Helder tegen de steiger, in afwachting van een koper. Ik heb een marinehart, dus het stemt me bitter dat het schip na al het werk dat erin is gestoken nooit Zijner Majesteits zal heten.

De nota stelt dat Nederland de komende decennia niet zonder jachtvliegtuig kan. Wil de krijgsmacht breed inzetbaar zijn en blijven, dan moet de F-16 vervangen worden. Met de F-35 Lightning II A kiest Defensie voor een technisch hoogwaardige en toekomstgerichte luchtmacht. Het toestel biedt nu en in de komende jaren operationeel de meeste mogelijkheden. Voor de gereserveerde 4,5 miljard euro koopt Nederland ten minste 37 F-35s. Dat is een fors lager aantal dan de aanvankelijk voorgestelde 85 stuks.

Onderzeedienst behouden
De Nederlandse onderzeedienst vervult met zijn dieselelektrische boten een unieke nichecapaciteit binnen de NAVO. De nota onderschrijft dat het belangrijk is dit wapensysteem te behouden. Er komt een onderzoek naar internationale samenwerking in de vervanging van de Walrusklasse.

Afstoten Gulfstream
De Gulfstream zal op korte termijn worden verkocht. Het VIPtransportvliegtuig maakt in 2014 geen deel meer uit van de luchtmacht.

Verbreden KPU bedrijf

Het KPU bedrijf zal Rijksbreed benut worden. Behalve militairen zal het ook de politie gaan voorzien van kleding. Daarmee kan op de kosten worden bespaard.

Patriots behouden
Kapitein Linda Lauret Medewerker Project Vervanging F-16 De discussie over de F-35 loopt al heel lang. Nu ligt er dan een kabinetsbesluit: de vervanger van de F-16 wordt de F-35A. Defensie presenteert nu een duidelijke en haalbare ambitie: dit is de inzetbaarheid die we als Nederlandse krijgsmacht willen realiseren. Het zijn keuzes die pijn doen. Toch vind ik dit een nettere oplossing dan nog eens 10 jaar kaasschaven. Waar het om gaat is dat we straks in een nieuwe complexe missie het juiste, kwalitatief hoogwaardige materieel hebben en de mensen in het veld de juiste ondersteuning kunnen bieden. Dat wil niet zeggen dat we hier een feestje vieren. Elders sluiten kazernes en verliezen collegas hun baan. Ik hoor dat zeker niet onbewogen aan. We zijn toch n krijgsmacht. Ook de Patriots vormen een belangrijke niche binnen de NAVO. Nederland zal dit geavanceerde grondgebondenluchtverdedigingsysteem handhaven.

Uitbesteden van taken

Sourcing maakt de komende jaren een opmars bij Defensie. Ondermeer het onderhoud van de nieuwe wielvoertuigen en de mainframe hosting zal uitbesteed worden aan derden.

Afstoten deel CV-90s

Met de opheffing van 45 Pantserinfanteriebataljon in 2014 stoot Defensie ook 44 CV-90 pantsergevechtsvoertuigen af. Maar ook Boxers en Fenneks en andere voertuigen zullen worden verkocht.

Samenwerking DMO en CDC

De samenwerking tussen DMO en CDC wordt verder ontwikkeld. In de komende periode worden de mogelijkheden daartoe verder uitgewerkt.

Afstoten deel F-16s

De luchtmacht vermindert het aantal inzetbare F-16s van 68 naar 61 toestellen. De zeven jachtvliegtuigen worden toegevoegd aan de logistieke reserve. Door deze kisten te kannibaliseren kunnen de overgebleven 61 F-16s langer inzetbaar worden gehouden.

Op locatie

Sergeant 1 Sander Sonnevelt (links), sergeant 1 Jan Bossenbroek en Eric van der Vliet beheren het magazijn op LCW-locatie Rhenen. Het projectbureau Afstoting Luchtsystemen slaat daar overtollige en boventallige luchtvaartonderdelen op. Eric: Hier liggen onderdelen van vliegtuigen als de Fokker 50, de C-130 Hercules en de F-16. Toestellen die Defensie heeft afgestoten of onderdelen die we te veel hebben. Ze komen hier alleen terecht als de verwervers denken dat ze nog te verkopen zijn aan andere landen: er moet wel markt voor zijn. Alle helikopteronderdelen liggen in een loods in Vriezenveen. Sander: Hier ligt van alles: van bouten en moeren tot hoogtemeters, stoelen en propellers. Alles komt door elkaar binnen op pallets. Wij sorteren, categoriseren en labelen de spullen en controleren de documenten. De verwervers streven ernaar de onderdelen binnen een jaar weer te verkopen. Eric: Het is heel afwisselend werk. Het ene moment zit je op de heftruck en het andere moment heb je contact met klanten over de aflevering van aankopen. Jan: We werken hier in een klein, gezellig team. Dat maakt ons flexibel. We kunnen snel inspelen op veranderende situaties. Soms is het noodzakelijk dat we zelf de spullen ophalen of wegbrengen. Daarbij rijden we soms het hele land door. Eric: Hier ligt ook materiaal dat bijna niet meer bij de industrie te verkrijgen is. Die onderdelen brengt onze verkooporganisatie onder de aandacht van potentile klanten. Zo hebben we landen als Malta en Jordani al regelmatig kunnen helpen aan lastige reservedelen, zoals de deur van een Alouette. Foto: Bart Nijs Fotografie
Colofon - Jaargang 10, nummer 7, september/oktober 2013 Materieelgezien is een uitgave van de Defensie Materieel Organisatie, geproduceerd door het Mediacentrum Defensie. Hoofdredactie: Hans Kuijper Eindredactie: Ingmar Kooman Vormgeving: Mieke Deurloo Druk: OBT BV, Den Haag Oplage: 5.500 Redactieadres: (niet voor adreswijzigingen en vragen over verzending) Mediacentrum Defensie Postbus 20701 MPC 58B 2500 ES Den Haag E-mail: materieelgezien@mindef.nl Redactieraad: Arvid Staarink (Staf ), Regina van Bree-Van Rijn (IVENT), Carolina Vos (DP&V), Marjolein Hof-Kok (DBB) Overname van artikelen en fotos is toegestaan na overleg met de redactie en onder bronvermelding. Aan artikelen kunnen geen rechten worden ontleend. De inhoud van Materieelgezien weerspiegelt niet noodzakelijkerwijs de mening van het ministerie van Defensie.