Vous êtes sur la page 1sur 18

Acerca do Infantilismo de esquerda e do esprito pequeno-burgus

Vladimir Ilitch Lnine 1 1!

Publicado a 9, 10 e 11 de Maio de 1918 nos n 88, 89 e 90 do Pravda Presente traduo na verso das Obras Escolhidas de V.I. !nine Edio e" Portu#u$s da Editorial %vante, t&, ' (9&)*1+ ,radu-ido das O. .o"'letas de V.I. !nine (/ Ed. russo t.+* '' &8+)+10

% 'ublicao 'elo 'e1ueno #ru'o dos 2co"unistas de es1uerda3 da sua revista 4o""unist1 5n.6 1, &0 de %bril de 19187 e das suas 2teses3, d8 u"a e9celente con:ir"ao do 1ue eu disse na brochura sobre as tare:as i"ediatas do Poder ;ovi!tico&. ;eria i"'oss<vel dese=ar u"a con:ir"ao "ais evidente ) na literatura 'ol<tica ) de toda a in#enuidade da de:esa do deslei9o 'e1ueno)bur#u$s, 1ue se esconde 'or ve-es sob 'alavras de orde" 2de es1uerda3. > ?til e necess8rio deter"o)nos nos racioc<nios dos 2co"unistas de es1uerda3, 'or1ue so caracter<sticos do "o"ento 1ue vive"os@ e9'lica" co" invul#ar clare-a, do lado ne#ativo, o 2A"a#o3 deste "o"ento@ so instrutivos, 'ois diante de nBs te"os os "elhores dos ho"ens 1ue no co"'reendera" o "o"ento e 1ue tanto 'elos seus conheci"entos co"o 'ela sua :idelidade esto "uito aci"a dos vul#ares re'resentantes do "es"o erro, a saberC os socialistas)revolucion8rios de es1uerda. I .o"o #rande-a 'ol<tica ) ou 1ue 'retende dese"'enhar u" 'a'el 'ol<tico ), o #ru'o dos 2co"unistas de es1uerda3 deu)nos as suas 2teses sobre o "o"ento actual3. > u" bo" h8bito "ar9ista :a-er u"a e9'osio coerente e #lobal dos :unda"entos das suas conce'Des e da sua t8ctica. E este bo" h8bito "ar9ista a=udou)nos a des"ascarar o erro dos nossos 2 es1uerdas3, 'ois =8 a 'rB'ria tentativa de ar#u"entar ) e no de decla"ar ) revela a inconsist$ncia da ar#u"entao. ;alta aos olhos, e" 'ri"eiro lu#ar, a abundAncia de alusDes, insinuaDes e subter:?#ios a 'ro'Bsito da velha 1uesto de se :oi correcto concluir a 'a- de Erest. Os 2es1uerdas3 no se decidira" a colocar de :rente esta 1uesto e a#ita")se co"ica"ente, a"ontoando ar#u"entos sobre ar#u"entos, 'escando consideraDes, 'rocurando toda a es'!cie de 2'or u" lado3 e 2'or outro lado3, es'alha") se "ental"ente 'or todos os assuntos e "ais u" :a-endo es:oros 'ara no vere" co"o a si "es"os se re:uta". Os 2es1uerdas3 cita" solicita"ente o n?"eroC 1& votos no con#resso do 'artido contra a 'a- e &8 'ela 'a-, "as silencia" discreta"ente 1ue na :raco bolchevi1ue do con#resso dos ;ovietes, das "uitas centenas de votos, eles reunira" "enos de u" d!ci"o. .ria" a 2teoria3 de 1ue a 'a- :oi a'rovada 'elos 2cansados e desclassi:icados3 e 1ue contra a 'a- 2estava" os o'er8rios e os ca"'oneses das re#iDes do ;ul de "ais vitalidade econB"ica e "elhor abastecidos de 'o3 ... .o"o no rir distoF Ge" u"a s<laba sobre a votao do .on#resso dos ;ovietes de ,oda a HcrAnia a :avor da 'a-, ne" u"a 'alavra sobre o car8cter social e de classe do con#lo"erado 'ol<tico ti'ica"ente 'e1ueno) bur#u$s e desclassi:icado na I?ssia 1ue era contra a 'a- 5o 'artido dos socialistas)revolucion8rios de es1uerda7. > u"a "aneira 'ura"ente in:antil de ocultar a sua bancarrota co" divertidas e9'licaDes 2cient<:icas3, de ocultar :actos cu=a si"'les reviso "ostraria 1ue :ora" 'recisa"ente as 2c?'ulas3 e os diri#entes desclassi:icados e intelectuais do 'artido 1ue contestara" a 'a- co" 'alavras de orde" retiradas da :raseolo#ia 'e1ueno)bur#uesa, 1ue :ora" 'recisa"ente as massas de o'er8rios e ca"'oneses e9'lorados 1ue a'rovara" a 'a-. %'esar de tudo, a verdade si"'les e clara sobre a 1uesto da #uerra e da 'a- abre ca"inho atrav!s de todas as re:eridas declaraDes e subter:?#ios dos 2es1uerdas3. 2% concluso da 'a- ) v$e")se obri#ados a reconhecer os autores das teses ) en:ra1ueceu 'or a#ora a as'irao dos i"'erialistas a u" arran=o internacional3 5os 2es1uerdas3 no e9'De" isto co" 'reciso, "as no ! a1ui o lu#ar de nos deter"os nas i"'recisDes7. 2% concluso da 'a- =8 condu-iu J e9acerbao do con:lito entre as 'ot$ncias i"'erialistas.3

1 4o""unist 5O .o"unista7C revista se"anal, Br#o :raccionista dos Kco"unistas de es1uerdaL 1ue se 'ublicou e" Moscovo de %bril a Munho de 1918. & Ver ,o"o II das Obras Escolhidas de VI !nine e" tr$s ,o"os, '. ((N)(8N

Isto ! u" :acto. Isto te" i"'ortAncia decisi"a. Eis 'or1ue os advers8rios da concluso da 'a:a-ia" ob=ectiva"ente o =o#o dos i"'erialistas, ca<a" na sua ar"adilha. Pois en1uanto no rebentar a revoluo socialista internacional, 1ue abar1ue al#uns 'a<ses e tenha :ora su:iciente 1ue lhe 'er"ita vencer o imperialismo internacional, at! ento, o dever directo dos socialistas 1ue vencera" nu" ?nico 'a<s 5'articular"ente se :or atrasado7 consiste e" n#o aceitar o co"bate co" os #i#antes do i"'erialis"o, e" tentar evitar o co"bate, e" es'erar 1ue o con:lito dos i"'erialistas entre si os en:ra1uea ainda mais, a'ro9i"e ainda "ais a revoluo nos outros 'a<ses. Os nossos 2es1uerdas3 no co"'reendera" esta si"'les verdade e" Maneiro, Oevereiro e Maro, ta"b!" te"e" a#ora reconhec$)la aberta"ente@ ela abre ca"inho atrav!s de todos os seus con:usosC 2'or u" lado, ! i"'oss<vel dei9ar de con:essar, 'or outro lado, ! 'reciso reconhecer3+. 2No decurso da Primavera e Vero prximos escrevem os 'esquerdas' nas suas teses - deve comear a derrocada do sistema imperialista que, no caso de vitria do imperialismo alemo na actual fase da guerra, s poder ser adiada e se exprimir ento em formas ainda mais agudas 3 % :or"ulao ! a1ui ainda "ais in:antil"ente i"'recisa, no obstante todo o =o#o ao cient<:ico. > 'rB'rio de crianas 2co"'reender3 a ci$ncia co"o se ela 'udesse deter"inar e" 1ue ano, na Pri"avera e no Vero ou no Outono e no Inverno, 2deve3 2co"ear a derrocada3. ;o es:oros rid<culos 'ara saber o 1ue no se 'ode saber. Genhu" 'ol<tico s!rio dir8 al#u"a vequando 2deve co"ear3 esta ou a1uela derrocada do 2siste"a3 5tanto "ais 1ue a derrocada do sistema =8 co"eou, e do 1ue se trata ! do "o"ento da e9'loso nos diferentes pases7. Mas atrav!s da i"'ot$ncia in:antil da :or"ulao abre ca"inho u"a verdade indiscut<velC as e9'losDes da revoluo noutros 'a<ses "ais avanados esto mais perto de nBs a#ora, u" "$s de'ois da 2tr!#ua3 iniciada co" a concluso da 'a-, do 1ue estava" h8 u" "$s ou "$s e "eio. E entoF Ento tinha" inteira ra-o e :ora" =8 =usti:icados 'ela histBria os 'artid8rios da 'a-, os 1ue tentara" "eter na cabea dos 1ue #osta" de atitudes es'ectaculares 1ue ! necess8rio saber calcular a correlao de :oras e n#o a$udar os i"'erialistas, :acilitando)lhes o co"bate contra o socialis"o 1uando o socialis"o ! ainda :raco e as 'robabilidades de $9ito do co"bate so evidente"ente des:avor8veis 'ara o socialis"o. Mas os nossos co"unistas 2de es1uerda3 ) 1ue #osta" ta"b!" de se cha"ar co"unistas 2'rolet8rios3, 'ois t$" 'articular"ente 'ouco de 'rolet8rio e 'articular"ente "uito de 'e1ueno) bur#u$s ) no sabe" 'ensar na correlao de :oras, no sabe" to"ar e" considerao a correlao de :oras. Gisto reside o A"a#o do "ar9is"o e da t8ctica "ar9ista, "as eles :in#e" 1ue no v$e" o 2A"a#o3 co" :rases 2or#ulhosas3 co"o a se#uinteC 2 ! consolidao nas massas da inactiva 'psicologia de pa"' # um facto o$%ectivo do momento pol&tico 3 H"a aut$ntica '!rolaP Qe'ois de tr$s anos da "ais "artiri-ante e reaccion8ria das #uerras, o 'ovo recebeu, #raas ao Poder ;ovi!tico e J sua t8ctica correcta, 1ue no cai na :raseolo#ia, u"a tr!#ua 'e1uena, "uito e "uito 'e1uena, 'rec8ria e lon#e de ser co"'leta, "as os intelectuai-inhos 2de es1uerda3, co" a "a#ni:ic$ncia de u" Garciso ena"orado de si "es"o, 'ro:ere" co" ar 'ro:undoC 2a consolidao 5PPP7 nas "assas 5FFF7 da inactiva 5PPPFFF7 'sicolo#ia de 'a-.3 Go tinha eu ra-o 1uando disse no con#resso do 'artido 1ue o =ornal ou revista dos 2es1uerdas3 no deveria
+ Palavras citadas da obra do escritor sat<rico russo M.E. ;altiRov).htchedrine 'irio de um Provinciano em Peters$urgo

cha"ar)se (ommunist, "as )"lac*cic+F %caso 'ode u" co"unista, 1ue co"'reenda "ini"a"ente as condiDes de vida e a 'sicolo#ia das "assas trabalhadoras e e9'loradas, descer at! este 'onto de vista do intelectual t<'ico, do 'e1ueno) bur#u$s, do desclassi:icado, co" o estado de es'<rito do :idal#ote ou do s"lac*cic, 1ue declara 2inactiva3 a 2'sicolo#ia de 'a-3 e considera 2actividade3 a#itar u"a es'ada de cartoF Pois ! 'recisa"ente a#itar u"a es'ada de carto o 1ue :a-e" os nossos 2es1uerdas3, 1uando elude" o :acto, conhecido de todos e de"onstrados u"a ve- "ais co" a #uerra na HcrAnia, de 1ue os 'ovos, es#otados 'or tr$s anos de "atana, no 'ode" co"bater se" tr!#uas, de 1ue a #uerra, se no se te" :oras 'ara a or#ani-ar J escala nacional, ori#ina a cada 'asso a 'sicolo#ia da desor#ani-ao 'rB'ria do 'e1ueno 'ro'riet8rio, e no a da :!rrea disci'lina 'rolet8ria. Ve"os a cada 'asso na revista (ommunist 1ue os nossos 2es1uerdas3 no t$" noo da :!rrea disci'lina 'rolet8ria ne" da sua 're'arao, 1ue esto i"'re#nados at! J "edula co" a 'sicolo#ia do intelectual 'e1ueno) bur#u$s desclassi:icado. II Mas talve- as :rases dos 2es1uerdas3 acerca da #uerra se=a" si"'les"ente u"a :o#osidade in:antil, orientada, al!" disso, 'ara o 'assado e, 'or isso, se" so"bra de si#ni:icado 'ol<ticoF %ssi" de:ende" al#uns os nossos 2es1uerdas3. Mas isto ! :also. ;e se 'retende ter u" 'a'el de direco 'ol<tica, te" de se saber pensar bem as tare:as 'ol<ticas, e a :alta disto trans:or"a os 2es1uerdas3 e" 're#adores se" car8cter da oscilao, 1ue ob=ectiva"ente sB te" u" si#ni:icadoC co" as suas vacilaDes, os 2es1uerdas3 a$udam os i"'erialistas a 'rovocar a Ie'?blica ;ovi!tica da I?ssia 'ara u" co"bate evidente"ente desvanta=oso 'ara ela, a$udam os i"'erialistas a arrastar)nos 'ara u"a ar"adilha. EscutaiC , ! revoluo operria da -.ssia no pode 'manter-se' a$andonando o camin*o revolucionrio internacional, fugindo constantemente ao com$ate e recuando perante a investida do capital internacional, fa"endo concess/es ao 'capital ptrio' ,'este ponto de vista so necessrias0 uma decidida pol&tica internacional de classe, que una a propaganda revolucionria internacional pela palavra e pelos actos, e o fortalecimento da ligao org1nica com o socialismo internacional 2e no com a $urguesia internacional3 4 Oalar)se)8 e" 'articular dos ata1ues 1ue a1ui se :a-e" no do"<nio da 'ol<tica interna. Mas ve=a" esta or#ia da :rase ) =unta"ente co" a ti"ide- nos :actos ) no do"<nio da 'ol<tica e9terna. Sue t8ctica ! obrigat%ria 'ara 1ue" no 1uer ser u" instru"ento da 'rovocao i"'erialista e cair na ar"adilha no "o"ento actualF ,odo o 'ol<tico deve dar u"a res'osta clara e directa a esta 'er#unta. % res'osta do nosso 'artido ! conhecidaC no "o"ento actual, retirar, :u#ir ao co"bate. Os nossos 2es1uerdas3 no se atreve" a di-er o contr8rio e dis'ara" 'ara o arC 2u"a decidida 'ol<tica internacional de classe3PP Isto ! en#anar as "assas. ;e 1uereis co"bater a#ora, di-ei)o directa"ente. ;e no 1uereis recuar a#ora, di-ei)o directa"ente. Qe outro "odo, sois, 'elo vosso 'a'el ob=ectivo, u" instru"ento da 'rovocao i"'erialista. E a vossa 2'sicolo#ia3 sub=ectiva ! a 'sicolo#ia do enraivecido 'e1ueno) bur#u$s, 1ue se :a- de valento e se van#loria "as sente 'er:eita"ente 1ue o 'rolet8rio tem ra&#o ao recuar e 'rocurar recuar or#ani-ada"ente@ 1ue o 'rolet8rio te" ra-o ao calcular 1ue, en1uanto ainda no se te" :oras, ! 'reciso recuar 5'erante o i"'erialis"o ocidental e oriental7 "es"o 1ue at! aos Hrais, 'ois essa ! a 'nica 'ossibilidade de #anhar al#o 'ara o 'er<odo de "aturao da revo) luo do Ocidente, revoluo 1ue no 2deve3 5no obstante a ta#arelice dos 2es1uerdas37 co"ear 2na Pri"avera ou no Vero3, "as 1ue de ms para ms se torna "ais 'rB9i"a e "ais 'rov8vel.
0 Ver ,o"o II das Obras Escolhidas de VI !nine e" tr$s ,o"os, '. (10

Os 2es1uerdas3 no t$" u"a 'ol<tica 2sua3@ n#o se atre"em a declarar 1ue o recuo a#ora ! desnecess8rio. Qo voltas e a#ita")se, =o#ando co" as 'alavras, coloca" sub)re'ticia"ente a 1uesto da :u#a 2constante3 ao co"bate no lu#ar da 1uesto da :u#a ao co"bate no momento actual. ana" bolas de saboC 2'ro'a#anda revolucion8ria internacional 'elos actos3PP Sue si#ni:ica istoF Isto sB 'ode si#ni:icar u"a destas duas coisasC ou ! no-driovis"o(, ou ! #uerra o:ensiva co" o ob=ectivo de derrubar o i"'erialis"o internacional. Go se 'ode di-er aberta"ente tal absurdo, e 'or isso os co"unistas 2de es1uerda3 t$" de re:u#iar)se 'or detr8s de :rases altissonantes e ocas 'ara evitar 1ue os ridiculari-e 1ual1uer o'er8rio conscienteC talve- 1ue o leitor distra<do no note o 1ue si#ni:ica, na realidade, essa 2'ro'a#anda revolucion8ria internacional 'elos actos3. anar :rases sonoras ! u"a 'ro'riedade dos intelectuais 'e1ueno)bur#ueses desclassi:icados. Os 'rolet8rios co"unistas or#ani-ados casti#aro 'or estas 2"aneiras3, certa"ente, 'elo "enos co" troas e co" a e9'ulso de todos os 'ostos de res'onsabilidade. > 'reciso di-er Js "assas a a"ar#a verdade, si"'les, clara e directa"enteC ! 'oss<vel e "es"o 'rov8vel 1ue o 'artido "ilitar obtenha "ais u"a ve- a su're"acia na %le"anha 5no sentido de 'assar i"ediata"ente J o:ensiva contra nBs7 e 1ue a %le"anha, =unta"ente co" o Ma'o, 'or u" acordo :or"al ou t8cito, nos re'arta e nos estran#ule. % nossa t8ctica, se no 1uere"os escutar os #ritadores, !C es'erar, 'rotelar, :u#ir ao co"bate, recuar. ;e a:astar"os os #ritadores e 2nos 'user"os na linha3, criando u"a disci'lina verdadeira"ente :!rrea, verdadeira"ente 'rolet8ria, verdadeira"ente co"unista, te"os s!rias 'ossibilidades de #anhar "uitos "eses. E ento, recuando 5no 'ior dos casos7 at! aos Hrais, facilitamos ao nosso aliado 5o 'roletariado internacional7 a 'ossibilidade de acudir e" nosso au9<lio, a 'ossibilidade de 2cobrir3 5e9'ri"indo)nos e" lin#ua#e" des'ortiva7 a distAncia 1ue se'ara o co"eo das e9'losDes revolucion8rias da revoluo. Esta t8ctica, e sB esta, :ortalece de :acto a li#ao de u" destaca"ento do socialis"o internacional, 1ue se encontra isolado te"'oraria"ente, co" os outros destaca"entos, "as e" vBs, caros 2co"unistas de es1uerda3, sB se obt!", 'ara di-er a verdade, o 2:ortaleci"ento da li#ao or#Anica3 de u"a :rase sonora co" outra :rase sonora. > u"a "8 2li#ao or#Anica3P E vou e9'licar)vos, "eus caros, 'or 1ue ra-o vos aconteceu essa des#raaC 'or1ue vBs a'rendeis de cor e retendes na "e"Bria "ais do 1ue re:lectis nas 'alavras de orde" da revoluo. Por isso colocais as 'alavras 2de:esa da '8tria socialista3 entre as'as, 1ue deve" si#ni:icar, 'rovavel"ente, u"a tentativa de ironi-ar, "as 1ue, de :acto, de"onstra" con:uso nas vossas cabeas. Estais habituados a considerar o 2de:ensis"o3 co"o u"a coisa in:a"e e vil, retivestes e a'rendestes isto, decorastes isto to -elosa"ente 1ue al#uns de vBs che#ara" ao 'onto de di-er o absurdo de 1ue, na poca i"'erialista, a de:esa da '8tria ! u"a coisa inad"iss<vel 5de :acto, ela ! inad"iss<vel sB nu"a #uerra i"'erialista, reaccion8ria, condu-ida 'ela bur#uesia7. Mas no re:lectistes 'or1u$ e 1uando ! in:a"e o 2de:ensis"o3. Ieconhecer a de:esa da '8tria si#ni:ica reconhecer a le#iti"idade e a =ustia da #uerra. % le#iti"idade e a =ustia de 1ue 'onto de vistaF ;B do 'onto de vista do 'roletariado socialista e da sua luta 'ela sua libertao@ nBs no reconhece"os outro 'onto de vista. ;e a #uerra ! condu-ida 'ela classe dos e9'loradores co" o ob=ectivo de re:orar o seu do"<nio co"o classe, ! u"a #uerra cri"inosa, e o 2de:ensis"o3 e" tal #uerra ! u"a in:A"ia e u"a traio ao socialis"o. ;e a #uerra ! condu-ida 'elo 'roletariado 1ue venceu a bur#uesia no seu 'a<s, ! condu-ida no interesse do :ortaleci"ento e desenvolvi"ento do socialis"o, ento ! u"a #uerra le#<ti"a e 2sa#rada3.

( Go-driovis"oC de Go-driov, u" dos 'ersona#ens da "aior obra sat<rica do escritor russo G. TB#ol, %l"as Mortas@ Go-driov 'ersoni:ica o ti'o de indiv<duo 'resunoso, se" ceri"Bnia e :also.

;o"os de:ensistas desde &( de Outubro de 191N. Qisse isto "ais de u"a ve- co" toda a 'reciso, e vBs no vos atreveis a contest8)lo. Go interesse do 2:ortaleci"ento da li#ao3 co" o socialis"o internacional obrigat%rio de:ender a '8tria socialista. Qestruiria a li#ao co" o socialis"o internacional 1ue" tratasse co" li#eire-a a de:esa de u" 'a<s no 1ual o 'roletariado =8 venceu. Suando !ra"os re'resentantes de u"a classe o'ri"ida, no ado't8"os u"a atitude leviana 'erante a de:esa da '8tria na #uerra i"'erialista, ne#8"os 'or 'rinc<'io tal de:esa. Suando nos torn8"os re'resentantes da classe do"inante, 1ue co"eou a or#ani-ar o socialis"o, e9i#i"os 1ue todos tenha" u"a atitude sria 'erante a de:esa do 'a<s. E ter u"a atitude s!ria 'erante a de:esa do 'a<s si#ni:ica 're'arar)se a :undo e ter ri#orosa"ente e" conta a correlao de :oras. ;e as :oras so evidente"ente 'oucas, o 'rinci'al "eio de de:esa ! recuar para o interior do pas 51ue" vir nisto u"a :Br"ula :or=ada sB 'ara este caso 'ode ler o 1ue di- o velho .lauseUit-, u" dos #randes escritores "ilitares, acerca do balano das liDes da histBria a este res'eito7. Mas entre os 2co"unistas de es1uerda3 no e9iste o "enor ind<cio de 1ue co"'reenda" a i"'ortAncia da 1uesto da correlao de :oras. Suando, 'or 'rinc<'io, !ra"os ini"i#os do de:ensis"o, t<nha"os direito a ridiculari-ar os 1ue 1ueria" 2'reservar3 a sua '8tria 'retensa"ente no interesse do socialis"o. Suando obtive"os o direito de ser de:ensistas 'rolet8rios, toda a colocao da 1uesto "uda radical"ente. Passa a ser nosso dever :a-er u" "uito cuidadoso c8lculo das :oras, so'esar "inuciosa"ente se 'oder8 che#ar a te"'o o nosso aliado 5o 'roletariado internacional7. O interesse do ca'ital ! destruir o ini"i#o 5o 'roletariado revolucion8rio7 'or 'artes antes 1ue se una" 5de :acto, isto !, iniciando a revoluo7 os o'er8rios de todos os 'a<ses. O nosso interesse ! :a-er todo o 'oss<vel, a'roveitar "es"o a "ais 'e1uena 'robabilidade 'ara 'rotelar o co"bate decisivo at! ao "o"ento 5ou 2 at depois3 do "o"ento7 dessa uni:icao dos destaca"entos revolucion8rios nu" #rande e9!rcito internacional. III Passare"os Js desventuras dos nossos 2co"unistas de es1uerda3 no do"<nio da 'ol<tica interna. > di:<cil ler se" u" sorriso :rases co"o as se#uintes nas teses sobre o "o"ento actualC , 5 aproveitamento planificado dos meios de produo que ficaram intactos s # conce$&vel com a mais decidida sociali"ao4 ,No capitular perante a $urguesia e os intelectuais pequeno$urgueses seus sequa"es, mas esmagar a $urguesia e que$rar definitivamente a sa$otagem 4 .aros 2co"unistas de es1uerda3, 1uanta deciso t$"... e 1ue 'ouca re:le9oP Sue si#ni:ica 2a "ais decidida sociali-ao3F Pode ser)se decidido ou indeciso na 1uesto da nacionali-ao, da con:iscao. Mas a ess$ncia est8 e" 1ue "es"o a "aior 2deciso3 do "undo ! insu:iciente 'ara 'assar da nacionali-ao e con:iscao ( sociali-ao. % des#raa dos nossos 2es1uerdas3 est8 e" 1ue co" essa in#!nua e in:antil co"binao de 'alavras, 2a "ais decidida... sociali-ao3 revela" a sua co"'leta inco"'reenso da ess$ncia da 1uesto, da ess$ncia do "o"ento 2actual3. % desventura dos 2es1uerdas3 est8 e" 1ue no notara" a 'rB'ria ess$ncia do 2"o"ento actual3, da 'assa#e" das con:iscaDes 5durante cu=a reali-ao a 1ualidade 'rinci'al do 'ol<tico ! a deciso7 J sociali-ao 5'ara cu=a reali-ao se re1uer do revolucion8rio outra 1ualidade7. Onte" a ess$ncia do "o"ento actual era nacionali-ar, con:iscar co" a "aior deciso, #ol'ear e es"a#ar a bur#uesia, 1uebrar a sabota#e". Vo=e, sB os ce#os no v$e" 1ue nacionali-8"os, con:isc8"os, #ol'e8"os e :eri"os mais do que aquilo que conseguimos contar. E a sociali-ao distin#ue)se e9acta"ente da si"'les con:iscao e" 'oder)se con:iscar a'enas co" 2deciso3, se" saber contar correcta"ente e distribuir correcta"ente, mas imposs"el sociali&ar sem saber isto.

O nosso "!rito histBrico consiste e" 1ue :o"os onte" 5e sere"os a"anh7 decididos nas con:iscaDes, e" es"a#ar a bur#uesia, e" 1uebrar a sabota#e". Escrever ho=e sobre isso nu"as 2teses sobre o "o"ento actual3 si#ni:ica voltar)se 'ara o 'assado e no co"'reender a transio 'ara o :uturo. ...2Suebrar de:initiva"ente a sabota#e"3 ... Sue tare:a encontrara"P Mas os sabotadores esto =8 21uebrados3 e" #rau su:iciente. O 1ue nos :alta ! u"a coisa absoluta"ente, absoluta"ente di:erenteC calcular 1ue sabotadores e onde deve"os coloc8)los, or#ani-ar as nossas :oras 'ara 1ue, di#a"os, u" diri#ente ou controlador bolchevi1ue vi#ie u"a centena de sabotadores 1ue venha" a servir)nos. E" tal situao, lanar :rases co"o 2a "ais decidida sociali-ao3, 2es"a#ar3 e 21uebrar de:initiva"ente3 si#ni:ica :alhar co"'leta"ente. > 'eculiar do revolucion8rio 'e1ueno)bur#u$s no notar 1ue 'ara o socialis"o no basta es"a#ar, 1uebrar, etc. ) isso ! su:iciente 'ara o 'e1ueno 'ro'riet8rio, en:urecido contra o #rande ), "as o revolucion8rio 'rolet8rio =a"ais cairia e" se"elhante erro. ;e as 'alavras 1ue cit8"os suscita" u" sorriso, a descoberta :eita 'elos 2co"unistas de es1uerda3 de 1ue a Ie'?blica ;ovi!tica, co" o 2desvio bolchevi1ue de direita3, se v$ a"eaada de 2evoluir 'ara o ca'italis"o de Estado3 suscita u"a :ranca #ar#alhada ho"!rica. Pode di-er)se, na verdade, 1ue nos 're#ara" u" sustoP E co" 1ue -elo re'ete" os 2co"unistas de es1uerda3 esta terr<vel descoberta nas suas teses e nos seus arti#os... Mas no 'ensara" e" 1ue o ca'italis"o de Estado seria um passo em frente :ace J situao actual na nossa Ie'?blica ;ovi!tica. ;e, 'or e9e"'lo, dentro de "eio ano se estabelecesse no nosso 'a<s o ca'italis"o de Estado, isso seria u" i"enso $9ito e a "ais :ir"e #arantia de 1ue, ao cabo de u" ano, o socialis"o se consolidaria de:initiva"ente e se tornaria invenc<vel. I"a#ino a nobre indi#nao co" 1ue o 2co"unista de es1uerda3 re'udiar8 estas 'alavras e a 2cr<tica de"olidora3 1ue diri#ir8 aos o'er8rios contra o 2desvio bolchevi1ue de direita3. .o"oF Ga Ie'?blica )ocialista ;ovi!tica a 'assa#e" ao capitalismo de Estado si#ni:icaria u" 'asso e" :renteF... Go ser8 isto u"a traio ao socialis"oF Precisa"ente a1ui reside a rai- do erro econ%mico dos 2co"unistas de es1uerda3. E 'recisa"ente neste 'onto 1ue ! 'reciso, 'or isso, deter"o)nos "ais 'or"enori-ada"ente. E" 'ri"eiro lu#ar, os 2co"unistas de es1uerda3 no co"'reendera" 1ual ! 'recisa"ente a transi*#o do ca'italis"o ao socialis"o 1ue nos d8 direito e :unda"ento 'ara nos deno"inar"os Ie'?blica ;ocialista dos ;ovietes. E" se#undo lu#ar, revela" o seu es'<rito 'e1ueno)bur#u$s 'recisa"ente e" n#o "erem o ele"ento 'e1ueno)bur#u$s co"o ini"i#o principal do socialis"o no nosso 'a<s. E" terceiro lu#ar, ao avanare" co" o es'antalho do 2ca'italis"o de Estado3, de"onstra" no co"'reender o Estado sovi!tico na sua di:erena econB"ica do Estado bur#u$s. E9a"ine"os todas estas tr$s circunstAncias. %inda no houve, 'arece)"e, u"a ?nica 'essoa 1ue ao ocu'ar)se da 1uesto da econo"ia da I?ssia tenha ne#ado o car8cter de transio dessa econo"ia. Genhu" co"unista ne#ou, 'arece)"e, 1ue a e9'resso Ie'?blica ;ocialista ;ovi!tica si#ni:ica a deciso do Poder ;ovi!tico de reali-ar a transio 'ara o socialis"o, "as de "odo al#u" o reconheci"ento da nova orde" econB"ica co"o socialista.

Mas o 1ue si#ni:ica a 'alavra transioF Go si#ni:icar8, a'licada J econo"ia, 1ue no re#i"e actual e9iste" ele"entos, 'art<culas, 'edaos tanto de ca'italis"o como de socialis"oF ,odos reconhece" 1ue si". Mas ne" todos, ao reconhecere" isto, re:lecte" sobre 'recisa"ente 1ue ele"entos das di:erentes estruturas econB"icas e sociais e9iste" na I?ssia. E nisto est8 toda a ess$ncia da 1uesto. Enu"ere"os esses ele"entosC 17 &7 +7 07 (7 econo"ia ca"'onesa, 'atriarcal, isto !, natural e" #rau si#ni:icativoC 'e1uena 'roduo "ercantil 5isto inclui a "aioria dos ca"'oneses 1ue vende" cereais7@ ca'italis"o 'rivado@ ca'italis"o de Estado@ socialis"o.

% I?ssia ! to #rande e to variada 1ue nela se entrelaa" todos esses ti'os di:erentes de estrutura econB"ico)social. % 'eculiaridade da situao consiste 'recisa"ente nisso. Per#unta)seC 1ue ele"entos 'redo"ina"F > claro 1ue nu" 'a<s 'e1ueno)bur#u$s 'redo"ina, e no 'ode dei9ar de 'redo"inar, o ele"ento 'e1ueno)bur#u$s@ a "aioria, a i"ensa "aioria dos a#ricultores, so 'e1uenos 'rodutores de "ercadorias. O invBlucro do ca'italis"o de Estado 5o "ono'Blio dos cereais, o controlo dos 'atrDes e co"erciantes, dos coo'erativistas bur#ueses7 ! 1uebrado ora a1ui ora ali 'elos especuladores, e o 'rinci'al ob=ecto de es'eculao so os cereais. % luta 'rinci'al trava)se 'recisa"ente neste do"<nio. Entre 1ue" e 1ue" se trava essa luta, se :alar"os nos ter"os das cate#orias econB"icas, co"o, 'or e9e"'lo, o 2ca'italis"o de Estado3F Entre os de#raus 1uarto e 1uinto na orde" 'ela 1ual os enu"erei a#oraF Gatural"ente 1ue no. Go ! o ca'italis"o de Estado 1ue luta a1ui contra o socialis"o, "as ! a 'e1uena bur#uesia "ais o ca'italis"o 'rivado 1ue luta" =untos, de co"u" acordo, tanto contra o ca'italis"o de Estado co"o contra o socialis"o. % 'e1uena bur#uesia resiste contra qualquer interveno do Estado, re#isto e controlo tanto ca'italista de Estado co"o socialista de Estado. Isso ! u" :acto da realidade absoluta"ente indiscut<vel, e" cu=a inco"'reenso reside a rai- do erro econB"ico dos 2co"unistas de es1uerda3. O es'eculador, o ladro do co"!rcio, o sabotador do "ono'BlioC eis o nosso 'rinci'al ini"i#o 2interno3, o ini"i#o das "edidas econB"icas do Poder ;ovi!tico. ;e h8 1&( anos ainda se 'odia 'erdoar aos 'e1uenos bur#ueses :ranceses, os revolucion8rios "ais ardentes e "ais sinceros, a as'irao de vencer o es'eculador 'or "eio da e9ecuo de al#uns 2eleitos3 e os trovDes das decla"aDes, ho=e a atitude 'ura"ente 'alavrosa de certos socialistas) revolucion8rios de es1uerda 'erante esta 1uesto des'erta e" cada revolucion8rio consciente a'enas re'u#nAncia ou asco. ;abe"os 'er:eita"ente 1ue a base econB"ica da es'eculao ! a ca"ada dos 'e1uenos 'ro'riet8rios, e9traordinaria"ente vasta na I?ssia, e o ca'italis"o 'rivado, 1ue te" e" cada 'e1ueno bur#u$s u" seu a#ente. ;abe"os 1ue os "ilhDes de tent8culos desta hidra 'e1ueno)bur#uesa se a'odera" a1ui e al!" de deter"inadas ca"adas de o'er8rios, 1ue a es'eculao, em "e& do monop%lio de +stado, irro"'e 'or todos os 'oros da nossa vida econB"ico)social. Os 1ue no v$e" isso revela" 'recisa"ente co" a sua ce#ueira 1ue so 'risioneiros dos 'reconceitos 'e1ueno)bur#ueses. %ssi" 'recisa"ente so os nossos 2co"unistas de es1uerda3, 1ue e" 'alavras 5e na sua "ais sincera convico, natural"ente7 so ini"i#os i"'lac8veis da 'e1uena bur#uesia, "as, de :acto, no :a-e" "ais do 1ue a=ud8)la, no :a-e" "ais do 1ue servi)la, no :a-e" "ais do 1ue e9'ri"ir o seu 'onto de vista, lutando ) em Abril de 1 1!,, ) contra ... o 2ca'italis"o de Estado3P Errara" 'ro:unda"enteP

O 'e1ueno bur#u$s te" u"a reserva-inha de dinheiro, al#uns "ilhares, acu"ulados 'or "eios 2l<citos3 e, sobretudo, il<citos, durante a #uerra. ,al ! o ti'o econB"ico caracter<stico co"o base da es'eculao e do ca'italis"o 'rivado. O dinheiro ! o certi:icado 'ara a obteno da ri1ue-a social, e a ca"ada de "uitos "ilhDes de 'e1uenos 'ro'riet8rios, ao #uardar cuidadosa"ente esse certi:icado, esconde")no do 2Estado3, no acreditando e" nenhu" socialis"o e co"unis"o, 2es'erando at! 1ue 'asse3 a te"'estade 'rolet8ria. Ou sub"ete"os este 'e1ueno bur#u$s ao nosso controlo e re#isto 5'odere"os :a-$)lo se or#ani-ar"os os 'obres, isto !, a "aioria da 'o'ulao ou se"i'rolet8rios e" redor da van#uarda 'rolet8ria consciente7, ou ele derrubar8 o nosso 'oder o'er8rio inevit8vel e inelutavel"ente, co"o derrubara" a revoluo os Ga'oleDes e os .avai#nac, 1ue cresce" 'recisa"ente nesse terreno dos 'e1uenos 'ro'riet8rios. %ssi" se coloca a 1uesto. Os socialistas)revolucion8rios de es1uerda so os ?nicos 1ue no v$e" esta verdade, si"'les e clara, atr8s da :raseolo#ia sobre o ca"'esinato 2trabalhador3, "as 1ue" 'ode to"ar a s!rio os socialistas) revolucion8rios de es1uerda, a:undados na :raseolo#iaF O 'e1ueno bur#u$s 1ue esconde os seus "ilhares ! u" ini"i#o de ca'italis"o de Estado e 1uer reali-ar estes "ilhares e9clusiva"ente 'ara si, contra os 'obres, contra toda a es'!cie de controlo #eral do Estado, e a so"a dos "ilhares :or"a u"a base de "uitos "ilhares de "ilhDes 'ara a es'eculao, 1ue tor'edeia a nossa edi:icao socialista. ;u'onha"os 1ue deter"inado n?"ero de o'er8rios 'rodu- e" al#uns dias u"a so"a de valores e9'ressa 'elo n?"ero 1000. ;u'onha"os al!" disso 1ue 'erde"os &00 desta so"a co"o conse1u$ncia da 'e1uena es'eculao, das dila'idaDes de todo o #!nero e da 2:u#a3 dos 'e1uenos 'ro'riet8rios aos decretos sovi!ticos e Js dis'osiDes sovi!ticas. ,odo o o'er8rio consciente dir8C se eu 'udesse dar +00 dos 1000 co"o 'reo da criao de u"a "aior orde" e or#ani-ao, co" #osto daria tre-entos e" ve- de du-entos, 'ois co" o Poder ;ovi!tico redu-ir esse 2tributo3, di#a"os, at! ce" ou cin1uenta ser8 u"a tare:a 'er:eita"ente :8cil, desde 1ue se i"'lante" a orde" e a or#ani-ao, desde 1ue se=a 1uebrado de:initiva"ente o tor'edea"ento 'elos 'e1uenos 'ro'riet8rios de todo o "ono'Blio de Estado. Este si"'les e9e"'lo co" n?"eros ) si"'li:icado 're"editada"ente a' "89i"o 'ara tornar "ais 'o'ular a e9'osio ) e9'lica a correla*#o da situao actual, entre o ca'italis"o de Estado e o socialis"o. Os o'er8rios t$" nas "os o 'oder de Estado, t$" a "ais co"'leta 'ossibilidade =ur<dica de 2a'anhar3 todo o "ilhar, isto !, de no entre#ar ne" u" co'e1ue 1ue no se=a destinado a :ins socialistas. Esta 'ossibilidade =ur<dica, 1ue se a'oia na 'assa#e" de :acto do 'oder 'ara os o'er8rios, ! u" ele"ento do socialis"o. Mas os ele"entos da 'e1uena 'ro'riedade e do ca'italis"o 'rivado "ina" 'or "uitas vias a situao =ur<dica, :a-e" 'assar a es'eculao, tor'edeia" o cu"'ri"ento dos decretos sovi!ticos. O ca'italis"o de Estado seria u" #i#antesco 'asso e" :rente mesmo se 'a#8sse"os mais do 1ue a#ora 5e 'ro'ositada"ente to"ei este e9e"'lo nu"!rico 'ara o "ostrar "ais nitida"ente7, 'ois "erece a 'ena 'a#ar 2'ara a'render3, 'ois isso ! ?til 'ara os o'er8rios, 'ois vencer a desorde", a ru<na e o rela9a"ento ! o "ais i"'ortante, 'ois a continuao da anar1uia do 'e1ueno 'ro'riet8rio re'resenta o 'eri#o "aior e "ais te"<vel, 1ue nos deitar8 a 'erder ine"ita"elmente 5se no o vencer"os7, en1uanto 'a#ar u" "aior tributo ao ca'italis"o de Estado no sB no nos deitar8 a 'erder co"o nos levar8 'elo ca"inho "ais se#uro 'ara o socialis"o. % classe o'er8ria, de'ois de a'render a 'rote#er a orde" estatal da anar1uia do 'e1ueno 'ro'riet8rio, de'ois de a'render a estruturar u"a #rande or#ani-ao nacional da 'roduo se#undo 'rinc<'ios ca'italistas de Estado, ter8 ento nas "os ) descul'e")"e a e9'resso ) todos os trun:os, e a consolidao do socialis"o estar8 asse#urada. O ca'italis"o de Estado ! inco"'aravel"ente su'erior, do ponto de "ista econ%mico, J nossa econo"ia actual, isto e" 'ri"eiro lu#ar.

E e" se#undo lu#ar, nada h8 nele de te"<vel 'ara o Poder ;ovi!tico, 'ois o Estado sovi!tico ! u" Estado onde est8 asse#urado o 'oder dos o'er8rios e dos 'obres. Os 2co"unistas de es1uerda3 no co"'reendera" estas verdades indiscut<veis, 1ue, natural"ente, =a"ais co"'reender8 o 2socialista) revolucion8rio de es1uerda3, inca'a- e" #eral de associar na cabea 1uais1uer ideias sobre econo"ia 'ol<tica, "as 1ue todo o "ar9ista ser8 obrigado a reconhecer. Go vale a 'ena discutir co" o socialista)revolucion8rio de es1uerda, basta a'ont8)lo a dedo co"o u" 2e9e"'lo re'ulsivo3 de charlato, "as co" o 2co"unista de es1uerda3 preciso discutir, 'ois a1ui o erro ! co"etido 'or "ar9istas, e a an8lise dos seus erros a=udar8 a classe oper-ria a encontrar o ca"inho certo. IV Para esclarecer "ais ainda a 1uesto, citare"os e" 'ri"eiro lu#ar u" e9e"'lo concret<ssi"o de ca'italis"o de Estado. ,odos conhece"os esse e9e"'loC a %le"anha. ,e"os a1ui a 2?lti"a 'alavra3 da #rande t!cnica ca'italista "oderna e da or#ani-ao 'lani:icada, subordinada ao imperialismo $un.er-burgus. Ponde de lado as 'alavras sublinhadas, colocai e" ve- de Estado "ilitar, =unRer, bur#u$s, i"'erialista, tambm um +stado, "as u" Estado de outro ti'o social, de outro conte?do de classe, o Estado sovi!tico, isto !, 'rolet8rio, e obtereis toda a so"a de condiDes 1ue d8 co"o resultado o socialis"o. O socialis"o ! inconceb<vel se" a #rande t!cnica ca'italista constru<da se#undo a ?lti"a 'alavra da ci$ncia "oderna, se" u"a or#ani-ao estatal 'lani:icada 1ue sub"eta de-enas de "ilhDes de 'essoas J "ais ri#orosa observAncia de u"a nor"a ?nica na 'roduo e na distribuio dos 'rodutos. GBs, os "ar9istas, se"'re :al8"os disso, e no vale a 'ena 'erder se1uer dois se#undos a conversar co" #ente 1ue no co"'reendeu nem sequer isto 5os anar1uistas e u"a boa "etade dos socialistas)revolucion8rios de es1uerda7. %o "es"o te"'o, o socialis"o ! inconceb<vel se" o do"<nio do 'roletariado no EstadoC isso ! ta"b!" o a)b$)c$. E a histBria 5de 1ue nin#u!", e9ce'to os "enchevi1ues obtusos de 'ri"eira orde", es'erava 1ue desse de "odo suave, tran1uilo, :8cil e si"'les o socialis"o 2inte#ral37 se#uiu u" ca"inho to 'eculiar 1ue pariu e" 1918 duas "etades desli#adas de socialis"o, u"a ao '! da outra, e9acta"ente co"o dois :uturos 'intos dentro da "es"a casca do i"'erialis"o internacional. % %le"anha e a I?ssia encarnara" e" 1918 do "odo "ais 'atente a reali-ao "aterial das condiDes econB"ico)sociais, 'rodutivas e econB"icas do socialis"o, 'or u" lado, e das condiDes 'ol<ticas do socialis"o, 'or outro lado. % revoluo 'rolet8ria vitoriosa na %le"anha 1uebraria de u" sB #ol'e, co" enor"e :acilidade, 1ual1uer casca do i"'erialis"o 5:eito, in:eli-"ente, do "elhor ao, 'elo 1ue no 'ode" 1uebr8)lo os es:oros de qualquer ... 'into7, tornaria se#ura"ente realidade a vitBria do socialis"o "undial, se" di:iculdades ou co" di:iculdades insi#ni:icantes, se se to"ar, natural"ente, u"a escala histBrico)universal, e no :ilistina e de c<rculo, do 2di:<cil3. En1uanto a revoluo tardar ainda e" 2nascer3 na %le"anha, a nossa tare:a ! a'render co" os ale"es o ca'italis"o de Estado, trans'lant8)lo com todas as for*as, no re#atear "!todos ditatoriais 'ara acelerar a sua trans'lantao, "ais ainda do 1ue Pedro acelerou a trans'lantao do ocidentalis"o 'ara a b8rbara I?ssia, no se detendo 'erante "eios b8rbaros de luta contra a barb8rie. ;e entre os anar1uistas e socialistas)revolucion8rios de es1uerda e9iste" ho"ens 5recordo involuntaria"ente os discursos de 4ar!line e Tu! no .E.7 ca'a-es de raciocinar J Garciso de 1ue no ! 'rB'rio de nBs, revolucion8rios, 2a'render3 co" o i"'erialis"o ale"o, ! 'reciso di-er u"a coisaC u"a revoluo 1ue acreditasse seria"ente e" se"elhantes ho"ens 'erder)se)ia irre"ediavel"ente 5e "uito "erecida"ente7.

Ga I?ssia 'redo"ina a#ora e9acta"ente o ca'italis"o 'e1ueno)bur#u$s, do 1ual um 'nico e mesmo caminho condu- tanto ao #rande ca'italis"o de Estado como ao socialis"o, condu- u"a via 1ue 'assa atra"s de uma 'nica e mesma estao inter"!dia, cha"ada 2re#isto e controlo 'or todo o 'ovo sobre a 'roduo e a distribuio dos 'rodutos3. Sue" no co"'reenda isto co"ete u" erro econB"ico i"'erdo8vel, ou desconhecendo os :actos da realidade, no vendo o 1ue e9iste ne" sabendo olhar a verdade de :rente, ou li"itando)se a contra'or abstracta"ente o 2ca'italis"o3 ao 2socialis"o3, no a'ro:undando as :or"as e de#raus concretos dessa transio ho=e no nosso 'a<s. Qi#a)se entre 'ar$ntesis, ! o "es"o erro teBrico 1ue :e- 'erder o =u<-o dos "elhores ho"ens do ca"'o do Nvaia 6i"n e do VperiodC os 'iores e "edianos dentre eles arrasta")se, obtusos e indecisos, na cauda da bur#uesia, assustados 'or ela@ os "elhores no co"'reendera" 1ue os "estres do socialis"o no :alava" #ratuita"ente de todo u" 'er<odo de transio do ca'italis"o 'ara o socialis"o e no sublinhava" e" vo as 2lon#as dores de 'arto3 da nova sociedade, e, al!" disso, esta nova sociedade ! ta"b!" u"a abstraco, 1ue sB 'ode encarnar na vida atrav!s de u"a s!rie de tentativas concretas, i"'er:eitas e variadas, 'ara criar este ou a1uele Estado socialista. Precisa"ente 'or1ue no se 'ode avanar a 'artir da actual situao econB"ica da I?ssia se" 'assar 'elo 1ue ! comum tanto ao ca'italis"o de Estado co"o ao socialis"o 5o re#isto e o controlo 'or todo o 'ovo7, ! u" co"'leto absurdo teBrico assustar os outros e assustar)se a si "es"o co" a 2evoluo para o ca'italis"o de Estado3 5(ommunist, n61, '. 8, col.17. Isso si#ni:ica, e9acta"ente, dei9ar 1ue o 'ensa"ento 2se a:aste3 do verdadeiro ca"inho da 2evoluo3, no co"'reender este ca"inho@ na 'r8tica, isso e1uivale a 'u9ar 'ara tr8s, 'ara o ca'italis"o do 'e1ueno 'ro'riet8rio. % :i" de 1ue o leitor se convena de 1ue no ! de "odo nenhu" sB ho=e 1ue :ao u"a 2elevada3 a'reciao do ca'italis"o de Estado, "as 1ue a :i- ta"b!" antes da to"ada do 'oder 'elos bolchevi1ues, 'er"ito)"e :a-er a se#uinte citao da "inha brochura ! 7atstrofe 8ue Nos !meaa e 7omo 7om$at9-la, escrita e" ;ete"bro de 191NC 2... E se tentardes substituir o Estado dos ca'italistas e dos $un.ers, o Estado dos ca'italistas e dos lati:undi8rios, 'elo Estado democr-tico-re"olucion-rio, isto !, 1ue destrua revolucionaria"ente todos os 'rivil!#ios, 1ue no receie a'licar revolucionaria"ente o "ais co"'leto de"ocratis"oF Vereis 1ue nu" Estado verdadeira"ente de"ocr8tico)revolucion8rio o ca'italis"o "ono'olista de Estado si#ni:ica inevitavel"ente, in:alivel"ente, u" 'asso ou 'assos 'ara o socialis"oP 2... Pois o socialis"o no ! outra coisa seno o 'asso e" :rente se#uinte a 'artir do "ono'Blio ca'italista de Estado. 2,.. O ca'italis"o "ono'olista de Estado ! a "ais co"'leta 're'arao material do socialis"o, ! a sua antec/mara, ! o de#rau da escada da histBria entre o 1ual e o de#rau cha"ado socialis"o n#o h- nenhum degrau intermdio3 5''. &N e &87*. Gotai 1ue isto :oi escrito no te"'o de 4!rensRi, 1ue n#o se :ala a1ui da ditadura do 'roletariado, n#o se :ala do Estado socialista, "as do Estado 2de"ocr8tico)revolucion8rio3. %caso no ! claro 1ue, quanto mais alto nos tenha"os elevado aci"a deste de#rau 'ol<tico, quanto mais plenamente tenha"os encarnado nos ;ovietes o Estado socialista e a ditadura do 'roletariado, menos nos ser8 'er"itido te"er o 2ca'italis"o de Estado3F %caso no ! claro 1ue, no sentido material, econB"ico, 'rodutivo, ainda no nos encontra"os na 2antecA"ara3 do socialis"oF E 1ue no se 'ode entrar 'ela 'orta do socialis"o seno atrav!s desta 2antecA"ara3, ainda no alcanada 'or nBsF

* Ver ,o"o II das Obras Escolhidas de VI !nine e" tr$s ,o"os, ''. 190, 19()19*

Qe 1ual1uer 'onto 1ue se aborde a 1uesto, a concluso ! u"a e sB u"aC o racioc<nio dos 2co"unistas de es1uerda3 acerca da a"eaa 1ue seria 'ara nBs o 2ca'italis"o de Estado3 ! u" co"'leto erro econB"ico e u"a 'rova evidente de 1ue esto inteira"ente 'risioneiros 'recisa"ente da ideolo#ia 'e1ueno)bur#uesa. V ,a"b!" ! e9tre"a"ente instrutiva a se#uinte circunstAncia. Suando no .E. discuti"os co" o ca"arada EuRh8rineN, ele observou, entre outras coisasC na 1uesto das re"uneraDes elevadas aos es'ecialistas, 2nBs3 5evidente"enteC nBs, os 2co"unistas de es1uerda37 2esta"os J direita de enine3, 'ois no ve"os a1ui 1ual1uer desvio dos 'rinc<'ios, recordando as 'alavras de Mar9 de 1ue, e" deter"inadas condiDes, o "ais conveniente 'ara a classe o'er8ria seria 2livrar)se 'a#ando de todo este bando38 5'recisa"ente do bando dos ca'italistas, isto !, pagar um resgate J bur#uesia 'ela terra, 'elas :8bricas e outros "eios de 'roduo7. Esta observao e9traordinaria"ente interessante revela, e" 'ri"eiro lu#ar, 1ue EuRh8rine est8 duas cabeas aci"a dos socialistas)revolucion8rios de es1uerda e dos anar1uistas, 1ue no est8 de "odo nenhu" irre"ediavel"ente atolado nas :rases, "as 1ue, 'elo contr8rio, tenta re:lectir nas di:iculdades concretas da transio ) dolorosa e dura transio ) do ca'italis"o 'ara o socialis"o. E" se#undo lu#ar, esta observao revela ainda co" "aior evid$ncia o erro de EuRh8rine. E:ectiva"ente. Ie:lecti no 'ensa"ento de Mar9. ,ratava)se da In#laterra dos anos N0 do s!culo 'assado, do 'er<odo cul"inante do ca'italis"o 'r!) "ono'olista, do 'a<s onde ento e9istia "enos "ilitaris"o e burocracia, do 'a<s onde ento e9istia" "aiores 'robabilidades de vitBria 2'ac<:ica3 do socialis"o no sentido do 2'a#a"ento do res#ate3 J bur#uesia 'elos o'er8rios. E Mar9 di-iaC e" deter"inadas condiDes, os o'er8rios no se recusaro de "odo al#u" a 'a#ar u" res#ate J bur#uesia. Mar9 no se atava as "os ) ne" aos :uturos diri#entes da revoluo socialista ) 1uanto Js :or"as, "eios e "!todos da revoluo, co"'reendendo "uito be" 1uo #rande seria o n?"ero de novos 'roble"as 1ue ento se colocaria", co"o "udaria toda a situao no decorrer da revoluo, co" 1ue frequncia e co" 1ue for*a ela "udaria no decurso da revoluo. Pois be", e na I?ssia ;ovi!tica, depois da to"ada do 'oder 'elo 'roletariado, depois do es"a#a"ento da resist$ncia "ilitar e da sabota#e" dos e9'loradores, no ! evidente 1ue se criara" algumas condiDes do ti'o das 1ue 'odia" ter)se criado h8 "eio s!culo na In#laterra se ela tivesse ento co"eado a 'assar 'aci:ica"ente 'ara o socialis"oF % sub"isso dos ca'italistas aos o'er8rios na In#laterra 'oderia ento ter sido asse#urada 'elas se#uintes circunstAnc<asC 517 o "ais co"'leto 'redo"<nio dos o'er8rios, dos 'rolet8rios, entre a 'o'ulao devido J aus$ncia de ca"'esinato 5nos anos N0 havia na In#laterra ind<cios 1ue 'er"itia" es'erar $9itos e9traordinaria"ente r8'idos do socialis"o entre os o'er8rios a#r<colas7@ 5&7 e9celente or#ani-ao do 'roletariado e" sindicatos 5a In#laterra era ento o 'ri"eiro 'a<s do "undo neste sentido7@ 5+7 n<vel cultural relativa"ente alto do 'roletariado, educado 'elo desenvolvi"ento secular da liberdade 'ol<tica@ 507 o lon#o h8bito dos ca'italistas "a#ni:ica"ente or#ani-ados da In#laterra ) era" ento os ca'italistas "elhor or#ani-ados de todos os 'a<ses do "undo 5ho=e essa 'ri"a-ia 'assou 'ara a %le"anha7 ) 'ara resolver as 1uestDes 'ol<ticas e econB"icas 'or "eio de u"
N Ver VI !nine, Obras .o"'letas, (/ Ed. E" russo, t.+*, ''. &N&)&N0 8 !nine cita as 'alavras de 4arl Mar9 1ue, 'or sua ve-, :ora" e9'ostas na obra de O. En#els ! 8uesto 7amponesa na :rana e na !leman*a. 5In 4arl Mar9 W Oriederich En#els, XerRe, Ed. &&, ;. (007

co"'ro"isso. Eis e" virtude de 1ue circunstAncias 'odia ento sur#ir a ideia da 'ossibilidade da sub"isso pacfica dos ca'italistas da In#laterra aos seus o'er8rios. Go nosso 'a<s, essa sub"isso ! asse#urada no "o"ento actual 'or deter"inadas 're"issas :unda"entais 5triun:o e" Outubro e es"a#a"ento, desde Outubro at! Oevereiro, da resist$ncia "ilitar e da sabota#e" dos ca'italistas7. Go nosso 'a<s, em "e& do "ais co"'leto 'redo"<nio dos o'er8rios, dos 'rolet8rios, entre a 'o'ulao e do seu alto n<vel de or#ani-ao, o :actor da vitBria :oi o a'oio do ca"'esinato 'obre e ra'ida"ente arruinado aos 'rolet8rios. Por ?lti"o, no nosso 'a<s no e9iste ne" u" elevado n<vel cultural ne" o h8bito dos co"'ro"issos. ;e se re:lectir nestas condiDes concretas, tornar)se)8 claro 1ue 'ode"os e deve"os conse#uir a#ora a combina*#o dos "eios de re'resso i"'lac8vel9 contra os ca'italistas incultos, 1ue no aceita" 1ual1uer 2ca'italis"o de Estado3, 1ue no concebe" 1ual1uer co"'ro"isso e continua" a tor'edear as "edidas sovi!ticas 'or "eio da es'eculao, do suborno dos 'obres, etc, com os meios do compromisso ou do res#ate e" relao aos ca'italistas cultos, 1ue aceita" o 2ca'italis"o de Estado3, 1ue so ca'a-es de o a'licar e 1ue so ?teis ao 'roletariado co"o or#ani-adores inteli#entes e e9'erientes das maiores e"'resas, 1ue de :acto abastece" de 'rodutos de-enas de "ilhDes de 'essoas. EuRh8rine ! u" econo"ista "ar9ista "a#ni:ica"ente instru<do. Por isso recordou 1ue Mar9 tinha 'ro:und<ssi"a ra-o 1uando ensinava aos o'er8rios a i"'ortAncia de 'reservar a or#ani-ao da #rande 'roduo 'recisa"ente 'ara :acilitar a transio 'ara o socialis"o e 1ue era co"'leta"ente ad"iss<vel a ideia de pagar bem aos capitalistas, de lhes 'a#ar u" res#ate, se 5a t<tulo de e9ce'oC a In#laterra era ento u"a e9ce'o7 as circunstAncias :osse" tais 1ue obri#asse" os ca'italistas a sub"eter)se 'aci:ica"ente e a 'assare" de u"a "aneira or#ani-ada e culta 'ara o socialis"o co" a condio do res#ate. Mas EuRh8rine caiu nu" erro, 'ois no re:lectiu sobre a 'eculiaridade concreta do "o"ento actual na I?ssia, u" "o"ento e9acta"ente e9ce'cional, e" 1ue nBs, o 'roletariado da I?ssia, "amos ( frente de 1ual1uer In#laterra e de 1ual1uer %le"anha 1uanto ao nosso re#i"e 'ol<tico, 1uanto J :ora do 'oder 'ol<tico dos o'er8rios e, ao "es"o te"'o, "amos atr-s do Estado "ais atrasado da Euro'a Ocidental 1uanto J or#ani-ao de u" ca'italis"o de Estado decente, 1uanto ao n<vel cultural, 1uanto ao #rau de 're'arao 'ara a 2introduo3 do socialis"o no do"<nio "aterial e 'rodutivo. Go ! claro 1ue desta situao 'eculiar decorre, 'ara o "o"ento actual, 'recisa"ente a necessidade de u" 2res#ate3 'eculiar, 1ue os o'er8rios deve" 'ro'or aos ca'italistas "ais cultos, "ais talentosos e "ais ca'a-es do 'onto de vista da or#ani-ao, dis'ostos a servir o Poder ;ovi!tico e a a=udar honesta"ente a or#ani-ar a #rande e "uito #rande 'roduo 2estatal3F Go ! claro 1ue nu"a situao to 'eculiar deve"os es:orar)nos 'or evitar dois ti'os de erros, cada u" dos 1uais ! 'e1ueno)bur#u$s J sua "aneiraF Por u" lado, seria u" erro irre'ar8vel declarar 1ue, u"a ve- 1ue se reconhece a descon:or"idade das nossas 2:oras3 econB"icas e da :ora 'ol<tica, no se devia, 2conse1uente"ente3, ter to"ado o 'oder10. %ssi" raciocina" os 2ho"ens enconchados3, 1ue es1uece" 1ue nunca haver8 2con:or"idade3, 1ue ela no 'ode e9istir no desenvolvi"ento da nature-a be" co"o no desenvolvi"ento da sociedade, 1ue sB "ediante u"a
9 Gota do %utorC ,a"b!" a1ui ! 'reciso :itar a verdade de :renteC a i"'lacabilidade, indis'ens8vel 'ara o $9ito do socialis"o, continua a ser insu:iciente entre nBs, e insu:iciente no 'or1ue :alte deciso. ,e"os deciso su:iciente. Go sabe"os ! a'anhar su:iciente"ente de'ressa u"a 1uantidade su:iciente de es'eculadores, de ladrDes e ca'italistas, de in:ractores das "edidas sovi!ticas. Por1ue este 2saber3 sB se cria co" a or#ani-ao do re#isto e do controlo. E" se#undo lu#ar, no e9iste :ir"e-a su:iciente nos tribunais, 1ue e" ve- do :u-ila"ento dos concussion8rios, os condena" a "eio ano de 'riso. %"bos estes nossos de:eitos t$" a "es"a rai- socialC a in:lu$ncia do ele"ento 'e1ueno)bur#u$s, a sua :rou9ido. 10 !nine te" e" vista u"a das teses :unda"entais co" 1ue os "enchevi1ues atacava" a Ievoluo ;ocialista de Outubro e a ditadura do 'roletariado. % e9'resso concentrada destas conce'Des dos "enchevi1ues encontrava)se no livro de G. ;uRh8nov Notas so$re a -evoluo, de 1ue !nine :e- u"a an8lise cr<tica no arti#o )o$re a Nossa -evoluo 2! propsito das Notas de N )u;*nov3 5Obras .o"'letas de VI !nine, (/ Ed. E" russo, t.0(, ''. +N8)+8&7.

s!rie de tentativas ) cada u"a das 1uais, to"ada se'arada"ente, ser8 unilateral, 'adecer8 de certa descon:or"idade ) se criar8 o socialis"o inte#ral atrav!s da colaborao revolucion8ria dos 'rolet8rios de todos os 'a<ses. Por outro lado, seria u" erro evidente dar r!dea solta aos #ritadores e aos 'alavrosos, 1ue se dei9a" arrastar 'elo 2brilhante3 revolucionaris"o, "as 1ue so inca'a-es de u" trabalho revolucion8rio conse1uente, re:lectido, 'onderado, 1ue ta"b!" tenha e" conta as "ais di:<ceis transiDes. Oeli-"ente, a histBria do desenvolvi"ento dos 'artidos revolucion8rios e da luta do bolchevis"o contra eles deii9ou)nos e" herana ti'os nitida"ente de:inidos, entre os 1uais os socialistas) revolucion8rios de es1uerda e os anar1uistas, de "odo bastante evidente o ti'o de "aus revolucion8rios. Trita" a#ora ) #rita" at! J histeria, 'erdendo o :Yle#o ) contra o 2es'<rito de conciliao3 dos 2bolchevi1ues de direita3. Mas no sabe" 'ensar em que era "au o 2es'<rito de conciliao3 e por que :oi condenado =usta"ente 'ela histBria e 'elo curso da revoluo. O es'<rito de conciliao do te"'o de 4!rensRi entre#ava o 'oder J bur#uesia i"'erialista, e a 1uesto do 'oder ! a 1uesto :unda"ental de 1ual1uer revoluo. O es'<rito de conciliao de u"a 'arte dos bolchevi1ues e" Outubro)Gove"bro de 191N ou te"ia a to"ada do 'oder 'elo 'roletariado ou 1ueria partilhar a "eias o 'oder no sB co" os 2co"'anheiros de via#e" inse#uros3, co"o os socialistas)revolucion8rios de es1uerda, "as ta"b!" co" os ini"i#os, os tchernovistas, os "enchevi1ues, 1ue nos teria" estorvado inevitavel"ente no :unda"entalC na dissoluo da .onstituinte, na destruio i"'lac8vel dos Eo#a!vsRi, na i"'lantao co"'leta das instituiDes sovi!ticas, e" cada con:iscao. %#ora o 'oder :oi to"ado, "antido, consolidado nas "os de u" 'artido, do 'artido do 'roletariado, "es"o se" os 2co"'anheiros de via#e" inse#uros3. Oalar a#ora de es'<rito de conciliao, 1uando no se trata ne" 'ode se1uer tratar)se de 'artilhar o poder, de renunciar J ditadura dos 'rolet8rios contra a bur#uesia, si#ni:ica si"'les"ente re'etir co"o u"a 'e#a 'alavras a'rendidas de cor, "as no co"'reendidas. .ha"ar 2es'<rito de conciliao3 ao :acto de 1ue, che#ados a u"a situao e" 1ue 'ode"os e deve"os ad"inistrar o 'a<s, tente"os #anhar, se" 'ou'ar dinheiro, os ele"entos "ais cultos instru<dos 'elo ca'italis"o, 'Y)los ao nosso servio contra a desa#re#ao dos 'e1uenos 'ro'riet8rios, si#ni:ica no saber de "odo nenhu" 'ensar nas tare:as econB"icas da edi:icao do socialis"o. E 'or isso ) e e"bora ateste a :avor do ca"arada EuRh8rine a circunstAncia de 1ue 2se enver#onhou3 i"ediata"ente no .E. do 2servio3 1ue lhe 'restara" os 4ar!line e os Tu! ) a'esar de tudo continua a constituir u"a s!ria advert$ncia J corrente dos 2co"unistas de es1uerda3 a aluso aos seus co"'anheiros de luta 'ol<tica. ,o"ai o <nmia =rud, o Br#o dos socialistas)revolucion8rios de es1uerda, 1ue no seu n?"ero de &( de %bril de 1918 declarava co" or#ulhoC 2% 'osio actual do nosso 'artido solidari-a)se co" outra corrente de bolchevis"o 5co" EuRh8rine, PoRrBvsRi e outros7.3 ,o"ai o "enchevi1ue Vperiod dessa "es"a data, 1ue continha, entre outras coisas, a se#uinteC 2tese3 do conhecido "enchevi1ue IssuvC ,! pol&tica do Poder )ovi#tico, al*eia desde o prprio comeo ao carcter autenticamente proletrio, entra nos .ltimos tempos de maneira cada ve" mais a$erta no camin*o da conciliao com a $urguesia e adquire um carcter claramente antioperrio )o$ a $andeira da nacionali"ao da ind.stria condu" uma pol&tica de implantao de trusts industriais, so$ a $andeira do resta$elecimento das foras produtivas do pa&s fa"em-se tentativas para suprimir a %ornada de tra$al*o de oito *oras, para introdu"ir o tra$al*o > pea e o sistema de =a?lor, as listas negras e os certificados de conduta @sta pol&tica ameaa privar o proletariado das suas conquistas

fundamentais no dom&nio econmico e convert9-lo numa v&tima da explorao ilimitada por parte da $urguesia 4 > "a#n<:ico, no ! verdadeF Os a"i#os de 4!rensRi, 1ue =unta"ente co" ele condu-ira" a #uerra i"'erialista e" no"e dos tratados secretos e 'ro"etera" ane9aDes aos ca'italistas russos, os cole#as de ,seret!li, 1ue a 11 de Munho se 're'arava 'ara desar"ar os o'er8rios, os iberdan, 1ue encobria" o 'oder da bur#uesia co" :rases sonoras, eles, eles acusa" o Poder ;ovi!tico de 2conciliao co" a bur#uesia3, de 2i"'lantar trusts3 5isto !, de i"'lantar 'recisa"ente o 2ca'italis"o de Estado3P7, de introdu-ir o siste"a de ,aZlor. ;i", os bolchevi1ues deve" o:erecer a Issuv u"a "edalha, e a sua tese deve ser e9'osta e" cada clube o'er8rio e e" cada sindicato co"o "odelo de discursos pro"ocat%rios da burguesia. Os o'er8rios conhece" a#ora be", conhece" 'or e9'eri$ncia e" toda a 'arte, os iberdan, os ,seret!li, os Issuv, e ser8 ar1ui'roveitoso 'ara os o'er8rios re:lectir atenta"ente acerca das ra-Des 'or 1ue semelhantes lacaios da burguesia 'rovoca" os o'er8rios 'ara 1ue se o'onha" ao siste"a de ,aZlor e J 2i"'lantao de trusts3. Os o'er8rios conscientes co"'araro re:lectida"ente a 2tese3 do a"i#o dos senhores iberdan e ,seret!li, Issuv, co" a se#uinte tese dos 2co"unistas de es1uerda3C ,! introduo da disciplina do tra$al*o em ligao com o resta$elecimento da direco dos capitalistas na produo no poder aumentar de maneira su$stancial a produtividade do tra$al*o, mas diminuir a iniciativa, a actividade e o grau de organi"ao de classe do proletariado !meaa com a servido a classe operria e despertar o descontentamento tanto das camadas atrasadas como da vanguarda do proletariado Para levar > prtica este sistema, com o dio reinante entre os meios proletrios contra os 'sa$otadores capitalistas', o partido comunista seria o$rigado a apoiar-se na pequena $urguesia contra os operrios, e com isso perder-se-ia como partido do proletariado4 5(ommunist, n6 1, '. 8, col. &7. Eis a'rova "ais 'al'8vel de co"o os 2es1uerdas3 ca<ra" na ar"adilha, de co"o cedera" J 'rovocao dos Issuv e outros Mudas do ca'italis"o. Eis u"a boa lio aos o'er8rios, 1ue sabe" 1ue 'recisa"ente a van#uarda do 'roletariado est8 a :avor de 1ue se i"'lante a disci'lina de trabalho, 1ue ! 'recisa"ente a 'e1uena bur#uesia 1ue "ais se es:ora 'ara destruir essa disci'lina. Palavras co"o as da citada tese dos 2es1uerdas3 so a "aior ver#onha, de :acto u"a ren?ncia total ao co"unis"o, u"a 'assa#e" co"'leta 'recisa"ente 'ara o lado da 'e1uena bur#uesia. 2E" li#ao co" o restabeleci"ento da direco dos ca'italistas3, eis co" 1ue 'alavras 'ensa" 2de:ender)se3 os 2co"unistas de es1uerda3. > u"a de:esa absoluta"ente in?til, 'ois, e" 'ri"eiro lu#ar, o Poder ;ovi!tico entre#a a 2direco3 aos ca'italistas ao "es"o te"'o 1ue e9iste" os co"iss8rios o'er8rios ou os co"it!s o'er8rios 1ue se#ue" cada 'asso do diri#ente, a'rende" co" a sua e9'eri$ncia de direco e t$" a 'ossibilidade no sB de a'elar contra as dis'osiDes do diri#ente "as ta"b!" de o destituir atrav!s dos Br#os do Poder ;ovi!tico. E" se#undo lu#ar, entre#a)se a 2direco3 aos ca'italistas 'ara :unDes e9ecutivas durante o trabalho, cu=as condiDes so deter"inadas 'recisa"ente 'elo Poder ;ovi!tico e abolidas ou revistas 'or ele. E" terceiro lu#ar, o Poder ;ovi!tico entre#a a 2direco3 aos ca'italistas no co"o ca'italistas, "as co"o t!cnicos es'ecialistas ou or#ani-adores co" u"a elevada re"unerao do trabalho. E os o'er8rios sabe" "uito be" 1ue os or#ani-adores das e"'resas verdadeira"ente #randes e "uito #randes, dos trusts ou de outras instituiDes 'ertence", e" noventa e nove 'or cento dos casos, J classe dos ca'italistas, tal co"o os t!cnicos de 'ri"eira classe@ "as so 'recisa"ente esses 1ue nBs, o 'artido 'rolet8rio, deve"os ad"itir co"o 2diri#entes3 do 'rocesso de trabalho e da or#ani-ao da

'roduo, 'ois n#o h- outros 1ue conhea" este assunto 'ela 'r8tica, 'ela e9'eri$ncia. Pois os o'er8rios, 1ue sa<ra" =8 da in:Ancia, na 1ual 'oderia" :icar desorientados 'ela :rase 2de es1uerda3 ou 'elo deslei9o 'e1ueno)bur#u$s, ca"inha" 'ara o socialis"o 'recisa"ente atrav!s da direco ca'italista dos trusts, atrav!s da #rande 'roduo "ecani-ada, atrav!s das e"'resas co" u" "ovi"ento anual de v8rios "ilhDes, sB atrav!s dessa 'roduo e dessas e"'resas. Os o'er8rios no so 'e1uenos bur#ueses. Go te"e" o #rande 2ca'italis"o de Estado3, a'recia")no co"o u" instru"ento seu, prolet-rio, 1ue o seu Poder )o"itico utili-ar8 contra a desa#re#ao e a desor#ani-ao dos 'e1uenos 'ro'riet8rios. ;B no co"'reende" isto os intelectuais desclassi:icados e 'or isso 'e1ueno)bur#ueses at! J "edula, cu=o 'rotBti'o no #ru'o dos 2co"unistas de es1uerda3 e na sua revista ! Oss<nsRi, 1uando escreveC , =oda a iniciativa na organi"ao e direco da empresa pertencer aos 'organi"adores de trusts'0 porque ns no queremos ensin-los, convert9-los em tra$al*adores de $ase, mas aprender com eles4 5(ommunist, n 1, '. 10, col. &7. Os es:oros 'ara :a-er ironia nesta :rase so diri#idos contra as "inhas 'alavrasC 2a'render o socialis"o co" os or#ani-adores de trusts.3 Para Oss<nsRi isto ! rid<culo. Suer converter os or#ani-adores de trusts e" 2trabalhadores de base3. ;e isto tivesse sido escrito 'or u" ho"e" da "es"a idade da1uele de 1ue" o 'oeta di-iaC 2;B 1uin-e anos, no "aisF311..., no haveria ra-o 'ara sur'resa. Mas ! u" tanto estranho ouvir estas 'alavras de u" "ar9ista 1ue a'rendeu 1ue o socialis"o ! i"'oss<vel se" a'roveitar as con1uistas da t!cnica e da cultura alcanadas 'elo #rande ca'italis"o. %1ui nada :icou do "ar9is"o. Go. ;B so di#nos de se cha"are" co"unistas os 1ue co"'reende" 1ue ! imposs"el criar ou introdu-ir o socialis"o sem aprender co" os or#ani-adores de trusts. Pois o socialis"o no ! u"a inveno, "as ! a assi"ilao 'ela van#uarda o'er8ria, de'ois de con1uistar o 'oder, a assi"ilao e a a'licao do 1ue :oi criado 'elos trusts. GBs, o 'artido do 'roletariado, n#o te"os donde retirar o saber 'ara or#ani-ar a #rande 'roduo do ti'o dos trusts, co"o os trusts@ n#o te"os donde a no ser dos es'ecialistas de 'ri"eira classe do ca'italis"o. Gada te"os a ensinar)lhes, a no ser 1ue nos entre#ue"os ao ob=ectivo in:antil de 2ensinar3 o socialis"o aos intelectuais bur#uesesC ! 'reciso no ensin8)los "as e9'ro'ri8)los 5o 1ue na I?ssia se :a- co" bastante 2deciso37, ! 'reciso quebrar a sua sabota#e", ! 'reciso submet-los, co"o ca"ada ou #ru'o, ao Poder ;ovi!tico. Mas nBs ) se no so"os co"unistas e" idade in:antil ne" "entalidade in:antil ) deve"os a'render co" eles, e h8 al#o a a'render, 'ois o 'artido do 'roletariado e a van#uarda do 'roletariado n#o tm e0perincia de trabalho inde'endente na or#ani-ao de e"'resas "uito #randes 1ue sirva" de-enas de "ilhDes de 'essoas. E os "elhores o'er8rios da I?ssia co"'reendera")no. .o"eara" a a'render co" os ca'italistas or#ani-adores, co" os en#enheiros diri#entes, co" os t!cnicos es'ecialistas. .o"eara" co" :ir"e-a e 'recauo 'elo "ais :8cil, 'assando #radual"ente ao "ais di:<cil. ;e as coisas vo "ais deva#ar na "etalur#ia e na construo de "a1uinaria ! 'or1ue ! "ais di:<cil. Mas os o'er8rios t$9teis, taba1ueiros e curtidores no te"e", co"o os intelectuais 'e1ueno)bur#ueses desclassi:icados, o 2ca'italis"o de Estado3. no te"e" 2a'render co" os or#ani-adores de trusts3. Gas instituiDes diri#entes centrais, do ti'o da 2%d"inistrao Princi'al dos .urtu"es3 ou da
11 !nine cita u" e'i#ra"a do 'oeta russo V P?chRine sobre u" 'oeta "ed<ocre 1ue enviou os seus versos a Oebo 5%'olo, na "itolo#ia #re#a deus do ;ol, 'rotector das %rtes7. O e'i#ra"a ter"ina assi" co" as se#uintes estro:esC En1uanto lia, Oebo boce=ava, e 'or :i" 'er#untou W Suantos anos tinha o 'oeta W E se h8 "uito co"'unha altissonantes odes. W K,e" 1uin-e anosL ) res'onde Erata. W K;B 1uin-e anosFL KGo "ais.L W ) KPor1u$, ento, co" vara no o casti#aisFL

2Qireco .entral dos ,$9teis3, estes o'er8rios senta")se ao lado dos ca'italistas, aprendem com eles1 or#ani-a" os trusts, or#ani-a" o 2ca'italis"o de Estado3, 1ue co" o Poder ;ovi!tico ! a antecA"ara do socialis"o, u"a condio da vitBria duradoura do socialis"o. Este trabalho dos o'er8rios avanados da I?ssia, ao lado da sua actividade 'ara introdu-ir a disci'lina do trabalho, reali-ou)se e reali-a)se se" ru<do, se" brilho, se" o barulho e o estrondo de 1ue necessita" al#uns 2es1uerdas3, co" enor"e cuidado e #radual"ente, tendo e" conta as liDes da 'r8tica. Geste duro trabalho, trabalho de aprendi&agem 'r8tica de construo da #rande 'roduo, est8 a #arantia de 1ue esta"os no ca"inho certo, a #arantia de 1ue os o'er8rios conscientes da I?ssia luta" contra a desa#re#ao e a desor#ani-ao dos 'e1uenos 'ro'riet8rios, contra a indisci'lina 'e1ueno)bur#uesa1&, a #arantia da vitBria do co"unis"o. VI Para ter"inar, duas observaDesC Suando discuti"os co" os 2co"unistas de es1uerda3 e" 0 de %bril de 1918 5ver (ommunist, n6 1, '. 0, nota7 colo1uei)lhes de :rente a 1uestoC 'rocurai e9'licar o 1ue vos desa#rada no decreto sobre os ca"inhos)de):erro, a'resentai as vossas correcDes a ele. > o vosso dever co"o diri#entes sovi!ticos do 'roletariado, de outro "odo as vossas 'alavras redu-e")se a :rases. % &0 de %bril de 1918 saiu o n6 1 do (ommunist ) nele no h8 nem uma pala"ra sobre co"o se deveria "odi:icar ou corri#ir, na o'inio dos 2co"unistas de es1uerda3, o decreto sobre os ca"inhos)de):erro. .o" esse sil$ncio, os 2co"unistas de es1uerda3 condenara")se a si "es"os. i"itara")se a ata1ues e insinuaDes contra o decreto sobre os ca"inhos)de):erro 5''. 8 e 1* do n6 17, "as n#o responderam nada de inteli#<vel J 1uestoC 2co"o corri#ir o decreto se est8 erradoF3 Os co"ent8rios so su'!r:luos. Os o'er8rios conscientes cha"ara" ou 2issuvista3 ou u"a :rase a tal 2critica3 do decreto sobre os ca"inhos)de):erro 5"odelo da nossa linha, a linha da :ir"e-a, a linha da ditadura, a linha da disci'lina 'rolet8ria7. Outra observao. Go n.6 1 do (ommunist 'ublica)se u"a recenso "uito lison=eira 'ara "i" do ca"arada EuRh8rine sobre a "inha brochura 5 @stado e a -evoluo. Por!", 'or "uito valiosas 1ue se=a" 'ara "i" as re:er$ncias de ho"ens co"o EuRh8rine, devo di-er e" consci$ncia 1ue o car-cter da recenso revela u" :acto triste e si#ni:icativoC EuRh8rine encara as tare:as da ditadura 'rolet8ria voltado para o passado e no 'ara o :uturo. EuRh8rine observou e sublinhou tudo o 1ue 'ode" ter de co"u" na 1uesto do Estado o revolucion8rio 'rolet8rio e o revolucion8rio 'e1ueno) bur#u$s. EuRh8rine 2no observou3 e9acta"ente o 1ue distin#ue o 'ri"eiro do se#undo. EuRh8rine observou e sublinhou 1ue se deve 2destruir3 e 2:a-er saltar3 o velho a'arelho de Estado, 1ue se deve 2acabar de estran#ular3 a bur#uesia, etc. O 'e1ueno bur#u$s en:urecido ta"b!" 'ode 1uerer isso. E isso =8 o :e-, nos traos 'rinci'ais, a nossa revoluo desde Outubro de 191N at! Oevereiro de 1918.

1& Gota do %utorC > e9tre"a"ente caracter<stico 1ue os autores das teses no di#a" ne" u"a 'alavra sobre o si#ni:icado da ditadura do 'roletariado no do"<nio econB"ico da vida. Oala" so"ente 2da or#ani-ao3, etc. Mas isto ta"b!" o reconhece o 'e1ueno bur#u$s, 1ue :o#e 'recisa"ente J ditadura dos o'er8rios nas relaDes econB"icas. O revolucion8rio 'rolet8rio nunca 'oderia 2es1uecer3 nu" tal "o"ento este 2A"a#o3 da revoluo 'rolet8ria diri#ida contra as base3 econB"icas do ca'italis"o.

Mas na "inha brochura :ala)se ta"b!" do 1ue no 'ode 1uerer o 'e1ueno bur#u$s, ne" se1uer o "ais revolucion8rio, do 1ue 1uer o 'rolet8rio consciente, do 1ue ainda n#o :e- a nossa revoluo. E sobre esta tare:a, sobre a tare:a do dia de a"anh, EuRh8rine calou)se. Mas eu tenho tantos "ais :unda"entos 'ara no "e calar sobre isto 1uanto, e" 'ri"eiro lu#ar, deve es'erar)se de u" co"unista "aior ateno 'ara as tare:as de a"anh do 1ue 'ara as de onte", e, e" se#undo lu#ar, a "inha brochura :oi escrita antes de os bolchevi1ues to"are" o 'oder, 1uando no se 'odia o:erecer aos bolchevi1ues a considerao 'e1ueno)bur#uesa vul#arC 2claro, depois de tere" con1uistado o 'oder canta", naturalmente, a cano da disci'lina ...3 2... O socialis"o trans:or"ar)se)8 e" co"unis"o ... 'or1ue os ho"ens se habituaro a observar as condiDes ele"entares da conviv$ncia social se" viol$ncia e se" subordinao3 55 @stado e a -evoluo, ''. NN)N81+. Por conse#uinte, :alava)se das 2condiDes ele"entares3 antes da to"ada do 'oder7. 2... ;B ento a de"ocracia co"ear8 a e9tin#uir)se ...3 1uando 2os ho"ens se habituare" #radual"ente a observar as re#ras ele"entares da conviv$ncia, conhecidas ao lon#o dos s!culos e re'etidas durante "il!nios e" todas as 'rescriDes, a observ8)las se" viol$ncia, se" coaco, se" o a'arelho es'ecial de coaco 1ue se cha"a Estado3 5ibid., '. 8010@ :alava)se das 2'rescriDes3 antes da to"ada do 'oder7. 2... % :ase su'erior do desenvolvi"ento do co"unis"o3 5a cada u" se#undo as suas necessidades, de cada u" se#undo as suas ca'acidades7 2'ressu'De u"a 'rodutividade do trabalho 1ue no ! a actual e u" ho"e" 1ue no ! o actual :ilisteu, ca'a-, co"o os se"inaristas de Po"ialBvsRi, de dila'idar J toa a ri1ue-a social e de e9i#ir o i"'oss<vel3 5ibid. '. 917. 2... %t! 1ue che#ue a :ase su'erior do co"unis"o, os socialistas e9i#e" o "ais ri#oroso controlo 'or 'arte da sociedade e 'or 'arte do Estado sobre a "edida do trabalho e a "edida do consu"o...3 5ibid.,1(7. 2... Ie#isto e controlo ) eis o 'rinci'al, o 1ue ! necess8rio 'ara a or#ani-ao, 'ara o :unciona"ento re#ular da 'ri"eira :ase da sociedade co"unista3 5ibid., '. 9(1*7. E ! 'reciso or#ani-ar este controlo no se sobre 2a insi#ni:icante "inoria dos ca'italistas, sobre os senhoritos 1ue dese=a" conservar os h8bitos ca'italistas3, "as ta"b!" sobre a1ueles o'er8rios 1ue esto 2'ro:unda"ente corro"'idos 'elo ca'italis"o3 5ibid., '. 9*1N7, e sobre 2os 'arasitas, os :idal#otes, os vi#aristas e outros de'osit8rios das tradiDes do ca'italis"o3 5ibid.187. E si#ni:icativo 1ue EuRh8rine n#o tenha sublinhado isto. (.V.1918 G. enine

1+ 10 1( 1* 1N 18

Ver ,o"o II das Obras Escolhidas de VI Ver ,o"o II das Obras Escolhidas de VI Ver ,o"o II das Obras Escolhidas de VI Ver ,o"o II das Obras Escolhidas de VI Ver ,o"o II das Obras Escolhidas de VI Ver ,o"o II das Obras Escolhidas de VI

!nine e" tr$s ,o"os, '. &N8 !nine e" tr$s ,o"os, '. &8& !nine e" tr$s ,o"os, '. &8& !nine e" tr$s ,o"os, '. &88 !nine e" tr$s ,o"os, '. &90 !nine e" tr$s ,o"os, '. &91

Vous aimerez peut-être aussi