OP ZOEK NAAR EEN NIEUW EN MEER EIGEN BUITENLANDS HANDELSBELEID

Ten behoeve van de bespreking over het agendapunt beter benutten economische kansen Koninkrijk in het kader van de IPKO die van 3 tot en met 8 maart 2013 plaatsvindt, is onderhavige notitie door de Curaaose delegatie opgesteld. De mondialisering van de economie biedt kansen op welvaart voor de Curaaose economie en het Curaaose bedrijfsleven mits slim wordt ingespeeld en effectief gebruik wordt gemaakt van de geboden kansen. Echter, in deze snel veranderde internationale omgeving loopt Curaao de kans om zich buitenspel te zetten voor wat betreft buitenlandse handelsbetrekkingen. Door een t lage profileringdrang en de lethargische houding van Koninkrijksorganen zakt ons land verder weg in regionale irrelevantie en buitenlandse economische mogelijkheden. Als Curaao mee wilt spelen op het wereldtoneel, dan moet het duidelijke keuzes maken en waar nodig, nieuwe wegen inslaan. De stelling dat we ons moeten profileren is niet nieuw. Gouverneur Nicolaas (Col) Debrot in zijn openingsrede ter gelegenheid van het nieuwe zittingsjaar der Staten van de Nederlandse Antillen op 13 mei 1969 verklaarde: Naarmate de politieke bewustwording en het streven naar de herkenning van onze eigen identiteit voortschrijdt, tekent zich steeds duidelijker de behoefte naar een vorm waarin de Nederlandse Antillen haar positie op het internationale vlak op meer zelfstandige wijze kunnen bepalen. Vergeleken met 1969 zijn er echter nieuwe en rele kansen voor Curaao op internationaal gebied. Traditioneel waren politiek en het veiligheidsbeleid de zwaartepunten van het buitenlandsbeleid. Buitenlandse handelsbetrekkingen werden dus niet of nauwelijks gezien als een onderwerp dat van direct belang was. Doch gelet op de multipolaire wereld waarin we leven en de grote kansen die thans bestaan in opkomende markten, is de traditionele diplomatie ingehaald door de economische diplomatie. Door deze ontwikkelingen zijn economie en handel een belangrijk nieuw element gaan spelen in het buitenlandsbeleid. Waar Curaao in het verleden, gelet op artikel 3 van het Statuut, weinig beweegruimte had om het traditionele buitenlandsbeleid een duidelijk eigen identiteit te geven, bestaan er nu meer mogelijkheden doordat de economische diplomatie leidend is geworden. Economie is namelijk een autonome aangelegenheid van Curaao. Wat er thans op internationaal niveau plaatsvindt, laat veel te wensen over. Koninkrijksambassades dienen te vaak slechts Nederlandse belangen en niet die van ons land, was de conclusie van het Parlementair Overleg Koninkrijksrelaties (POK) van begin 2007. Dat onze buitenlandse betrekkingen niet aan bod komen bij Koninkrijksorganen is deels onze fout. Wij doen te weinig aan een duidelijke samenhang tussen het nationale en internationale gebeuren als mede om onze punten op de Koninkrijksagenda te krijgen.

Verschuiving van machtsverhoudingen en nadruk op economische diplomatie bieden Curaaose nieuwe kansen. Nieuwe kansen die alleen kunnen worden benut door rele benvloedingsmogelijkheden te krijgen in het buitenland. Het gaat hier om bijvoorbeeld het bevorderen van handels- en investeringscontacten, het vroegtijdig onderkennen van kansen voor aanbestedingen, het oplossen van handelsbelemmeringen en oneerlijke concurrentie en eveneens het beschermen van intellectueel eigendom. Hiervoor zijn nodig: kennis, aanwezigheid & zichtbaarheid en netwerk. Kennis Kennisopbouw en verspreiding van kennis over specifiek voor Curaao belangrijke markten en onderwerpen is van essentieel belang. 1. Koninkrijksambassades, Consulaten, Honoraire Consulaten, Permanente Vertegenwoordigers en Trade Offices (verder samengevat als diplomatieke missies) dienen gequipeerd te zijn en effectief ingezet te worden om de commercile belangen van Curaao te kunnen behartigen. 2. De diplomatenopleiding moet voldoende bagage en kennis geven aan startende diplomaten over Curaao. In dit kader kan gedacht worden aan een speciale (deel)vak over het Caribische Koninkrijkspartners. 3. Kennis van eigen mensen over voor ons belangrijke markten en onderwerpen dient te worden vergroot door het beschikbaar te stellen van stageplaatsen en/of training bij relevante Nederlandse Ministeries, bij diplomatieke missies en door goed gebruik te maken van bestaande mogelijkheden van o.a. het programma van Assistent Deskundigen van het Ministerie Buitenlandse Zaken. 4. Kennis van eigen mensen over voor ons belangrijke markten en onderwerpen door trainingsmogelijkheden die de Wereldhandelsorganisatie ter beschikking stelt aan ontwikkelingslanden (maar thans niet mogelijk zijn doordat onze status als ontwikkeld land. Curaao is nl. WTO-lid via Nederland), mogelijk te maken. 5. Vertegenwoordigers van Curaao dienen aanwezig te zijn tijdens ambassadeursconferentie(s) om zodanig relevante kennis, ervaring en inzicht te delen. Aanwezigheid en zichtbaarheid Vertegenwoordigers van Curaao in het buitenland dienen te functioneren als de oren, ogen en spreekbuizen van eigen belang. 1. Op de voor Curaao belangrijke diplomatieke posten dienen zo snel mogelijk in samenspraak met Buitenlandse Zaken, vakkundige vertegenwoordigers van Curaao te worden benoemd.

2. Naast de normale diplomatische aanwezigheid dient Curaao vakspecialisten die geen vertegenwoordigers zijn van het Koninkrijk, te plaatsen in voor ons belangrijke landen, om eigen belangen te behartigen waaronder handelsbevordering, toerisme, milieu, transport, energie (mits natuurlijk de eenheid van het buitenlandse beleid wordt gehandhaafd). 3. Specifieke Curaaose buitenlandse handelsbetrekkingen doelstellingen dienen te worden opgenomen in de jaarplannen van de diplomatieke missies in de voor ons belangrijke landen, uitgevoerd en gevalueerd. 4. Effectieve participatie van Curaao aan missies, promoties en Staatsbezoeken aan het buitenland. 5. Effectieve participatie van Curaao aan Koninkrijksnetwerken zoals bilaterale Kamers van Koophandel in de voor ons belangrijke landen. Netwerk Effectieve benutting van buitenlandse economische kansen dwingt tot het sluiten van verdragen en samenwerkingsovereenkomsten 1. Er dienen goede afspraken te worden gemaakt zodat Curaao sneller en effectiever haar verdragen netwerk kan uitbreiden (o.a. op de gebieden van belasting, douane, luchtvaart, handel en investeringsbescherming). 2. Er dienen goede afspraken te worden gemaakt zoadat Curaao sneller en effectiever bien multilaterale samenwerkingsmogelijkheden, vooral met de eigen regio, kan onderhandelen en concretiseren. 3. Bijstand om de al in 1998 genomen beslissing van de Raad van Ministers om een zelfstandig WTO-lidmaatschap te concretiseren.

Willemstad, 13 februari 2013