Vous êtes sur la page 1sur 148

ICS 91.140.

90 TRK STANDARDI TS 10922


EN 81-1/Nisan 2001



TRK STANDARDI
TURKISH STANDARD



TS 10922 EN 81-1
(EN 81-1:1998 + AC:1999 dahil)
Nisan 2001
ICS 91.140.90




ASANSRLER - YAPIM VE MONTAJ N GVENLK
KURALLARI - BLM 1: ELEKTRKL ASANSRLER

Safety rules for the construction and installation of lifts -
Part 1: Electric lifts


























TRK STANDARDLARI ENSTTS
Necatibey Caddesi No.112 Bakanlklar/ANKARA

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001


N SZ

Bu standard, CEN tarafndan kabul edilen EN 81-1 (1998) standard esas alnarak TSE Mhendislik
Hizmetleri Hazrlk Grubunca TS 10922 (1993)nin revizyonu olarak hazrlanm ve TSE Teknik
Kurulunun 3 Nisan 2001 tarihli toplantsnda Trk Standard olarak kabul edilerek yaymna karar
verilmitir.

Bu standardn daha nce yaymlanm basklar geersizdir.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001


NDEKLER
0 - GR............................................................................................................................................................... 1
0.1 - GENEL ......................................................................................................................................................... 1
0.2 - PRENSPLER............................................................................................................................................... 1
1 - KAPSAM......................................................................................................................................................... 3
2 - ATIF YAPILAN STANDARDLAR................................................................................................................... 4
3 - TARFLER....................................................................................................................................................... 6
4 - BRMLER VE SEMBOLLER.......................................................................................................................... 8
4.1 - BRMLER.................................................................................................................................................... 8
4.2 - SEMBOLLER............................................................................................................................................... 8
5 - ASANSR KUYUSU ...................................................................................................................................... 8
5.1 - GENEL HKMLER ................................................................................................................................... 8
5.2 - ASANSR KUYUSU DUVARLARI ............................................................................................................. 8
5.3 - KUYUNUN DUVARLARI, KUYU TABANI VE KUYU TAVANI................................................................. 11
5.4 - KABN GRNE BAKAN ASANSR KUYUSU DUVARLARI VE DURAK KAPILARININ YAPISI ...... 12
5.5 - KABN, KARI AIRLIK VE DENGELEME AIRLIININ ALTINDA BULUNAN HACMLERN
KORUNMASI...................................................................................................................................................... 13
5.6 - ASANSR KUYUSUNDAK KORUMA NLEMLER .............................................................................. 13
5.7 - KUYU ST BOLUU, KUYU ALT BOLUU....................................................................................... 13
5.8 - ASANSR KUYUSUNDAK ASANSRE AT OLMAYAN TEHZAT................................................... 15
5.9 - ASANSR KUYUSU AYDINLATMASI ..................................................................................................... 15
5.10 - ACL DURUMDA KURTARMA................................................................................................................ 15
6 - MAKNA VE MAKARA DARELER............................................................................................................. 15
6.1 - GENEL KURALLAR.................................................................................................................................. 15
6.2 - GRLER................................................................................................................................................... 16
6.3 - MAKNA DARELERNN YAPISI VE DONANIMI .................................................................................... 16
6.4 - MAKARA DARELERNN YAPISI VE DONANIMI................................................................................... 18
7- DURAK KAPILARI......................................................................................................................................... 19
7.1 - GENEL KURALLAR.................................................................................................................................. 19
7.2 - KAPI VE KAPI KASALARININ DAYANIMI............................................................................................... 19
7.3 - KAPILARIN YKSEKLK VE GENLKLER.......................................................................................... 20
7.4 - DURAK KAPISI EKLER, KILAVUZLARI VE ASKI TERTBATI .......................................................... 20
7.5 - DURAK KAPILARI ALIIRKEN KORUNMA ......................................................................................... 21
7.6 - YEREL AYDINLATMA VE "KABN KATTA" SNYAL IIKLARI............................................................. 22
7.7 - DURAK KAPILARININ KLTLENMES VE KLTL OLMASININ DENETLENMES .............................. 22
7.8 - OTOMATK ALIAN KAPILARIN KAPANMASI.................................................................................... 25
8 - KABN, KARI AIRLIK VE DENGELEME AIRLII ............................................................................... 25
8.1 - KABNN YKSEKL ............................................................................................................................. 25
8.2 - KULLANILABLR KABN ALANI, BEYAN YK, KABNDEK NSAN SAYISI.................................... 25
8.3 - KABNN DUVARLARI, TABANI VE TAVANI .......................................................................................... 27
8.4 - KABN ETE ............................................................................................................................................ 27
8.5 - KABN GR ............................................................................................................................................ 27
8.6 - KABN KAPILARI ...................................................................................................................................... 27
8.7 - KABN KAPILARI ALIIRKEN KORUNMA........................................................................................... 28
8.8 - KAPANMAKTA OLAN KAPININ TEKRAR AILMASI ............................................................................ 29
8.9 - KABN KAPILARININ KAPALI OLDUUNUN ELEKTRKSEL DENETLENMES ................................. 30
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001


8.10 - OK PANELL, PANELLER MEKANK OLARAK BALANTILI SRMEL KABN KAPILARI ......... 30
8.11 - KABN KAPISININ AILMASI ................................................................................................................ 30
8.12 - MDAT KAPAKLARI, MDAT GE KAPILARI .................................................................................... 30
8.13 - KABN ST ........................................................................................................................................... 31
8.16 - HAVALANDIRMA.................................................................................................................................... 32
8.17 - AYDINLATMA.......................................................................................................................................... 32
9 - ASKI TERTBATI, HALAT AIRLIINI DENGELEME VE AIRI HIZA KARI KORUNMA..................... 33
9.1 - ASKI TERTBATI ....................................................................................................................................... 33
9.2 - TAHRK KASNAI, MAKARA APLARI VE TAMBUR LE HALAT APLARININ ORANI, HALAT VE
ZNCRLER N BALANTILAR..................................................................................................................... 33
9.3 - SRTNME LE TAHRKL ASANSRLERDE HALAT SRTNMES ................................................. 34
9.4 - TAMBURLU ASANSRLERDE HALATLARIN SARILMASI................................................................... 34
9.5 - YKN HALATLAR VEYA ZNCRLER ARASINDA DENGELENMES................................................. 34
9.6 - HALAT AIRLIINI HALATLARLA DENGELEME................................................................................. 34
9.7 - TAHRK VE SAPTIRMA KASNAKLARI LE ZNCR MAKARALARININ KORUNMASI ........................ 35
9.8 - GVENLK TERTBATI ............................................................................................................................. 35
9.9 - HIZ REGLTR ................................................................................................................................... 36
9.10 - YUKARI YNDE HAREKET EDEN KABNN AIRI HIZLANMASINA KARI KORUMA TERTBATI 38
10 - KILAVUZ RAYLAR, TAMPONLAR VE SINIR GVENLK KESCLER .................................................. 39
10.1 - KILAVUZ RAYLARLA LGL GENEL KURALLAR............................................................................... 39
10.2 - KABN, KARI AIRLIK VE DENGELEME AIRLIININ KILAVUZLANMASI................................... 40
10.3 - KABN VE KARI AIRLIK TAMPONLARI ........................................................................................... 40
10.4 - KABN VE KARI AIRLIK TAMPONLARININ STROKLARI............................................................... 41
10.5 - SINIR GVENLK KESCLER ............................................................................................................... 42
11 - KABN LE KABN GRNE BAKAN KUYU DUVARI VE KABN LE KARI AIRLIK VEYA
DENGELEME AIRLII ARASINDAK AIKLIKLAR..................................................................................... 43
11.1 - GENEL KURALLAR................................................................................................................................ 43
11.2 - KABN LE KABN GRNE BAKAN KUYU DUVARI ARASINDAK AIKLIK .................................. 43
11.3 - KABN, KARI AIRLIK VEYA DENGELEME AIRLII ARASINDAK AIKLIK.............................. 44
12 - TAHRK MAKNASI .................................................................................................................................... 44
12.1 - GENEL KURAL........................................................................................................................................ 44
12.2 - KABN VE KARI AIRLIK VEYA DENGELEME AIRLIININ TAHRK .......................................... 44
12.3 - YAN YATAKSIZ TAHRK KASNAI VEYA ZNCR MAKARALARININ KULLANIMI.......................... 44
12.4 - FRENLEME SSTEM .............................................................................................................................. 44
12.5 - ZEL DURUM ALIMASI..................................................................................................................... 45
12.6 - HIZ............................................................................................................................................................ 46
12.7 - TAHRK MAKNASININ DURDURULMASI VE DURMA DURUMUNUN DENETLENMES.................. 46
12.8 - KISALTILMI STROKLU TAMPONLAR KULLANILDIINDA MAKNANIN YAVALAMASININ
DENETLENMES................................................................................................................................................ 47
12.9 - GEVEK HALAT VEYA GEVEK ZNCRE KARI GVENLK AYGITLARI ...................................... 47
12.10 - MOTOR HAREKET SRES SINIRLAYICISI ....................................................................................... 47
12.11 - TAHRK MAKNALARINDAK KORUMA TEDBRLER....................................................................... 48
13 - ELEKTRK TESSAT VE AKSAMI ............................................................................................................. 48
13.1 - GENEL KURALLAR................................................................................................................................ 48
13.2 - KONTAKTR, YARDIMCI KONTAKTR, ELEKTRK GVENLK DEVRELERNE AT
ELEMANLAR..................................................................................................................................................... 49
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001


13.3 - MOTORLAR VE DER ELEKTRK CHAZLARININ KORUNMASI ..................................................... 49
13.4 - ANA ANAHTARLAR (ALTERLER ) ..................................................................................................... 50
13.5 - ELEKTRK TESSATI .............................................................................................................................. 50
13.6 - AYDINLATMA VE PRZLER ................................................................................................................... 52
14 - ELEKTRK ARIZALARINA KARI KORUNMA, KUMANDALAR, NCELKLER................................... 52
14.1 - HATA ANALZ VE ELEKTRK GVENLK TERTBATI........................................................................ 52
14.2 - KUMANDALAR........................................................................................................................................ 56
15 - KAZ LEVHALARI, ARETLEMELER VE LETME TALMATI ............................................................. 59
15.1 - GENEL KURALLAR................................................................................................................................ 59
15.2 - KABN...................................................................................................................................................... 59
15.3 - KABN ST ........................................................................................................................................... 60
15.4 - MAKNA VE MAKARA DARELER........................................................................................................ 60
15.5 - KUYU ....................................................................................................................................................... 61
15.6 - HIZ REGLTR................................................................................................................................. 61
15.7 - KUYU ALT BOLUU............................................................................................................................ 61
15.8 - TAMPONLAR........................................................................................................................................... 61
15.9 - KAT SMLER.......................................................................................................................................... 61
15.10 - ELEKTRK TESSATINDAK ARETLEMELER................................................................................. 61
15.11 - DURAK KAPILARI N KLT AMA ANAHTARI .............................................................................. 62
15.12 - ALARM TERTBATI............................................................................................................................... 62
15.13 - DURAK KAPILARININ KLTLEME TERTBATI .................................................................................. 62
15.14 - GVENLK TERTBATI ......................................................................................................................... 62
15.15 - ASANSR GRUPLARI.......................................................................................................................... 62
15.16 - YUKARI YNDE HAREKET EDEN KABNN AIRI HIZLANMASINA KARI KORUMA TERTBATI62
16 - MUAYENELER, DENEYLER, TUTULACAK KAYITLAR VE BAKIM....................................................... 62
16.1 - LETMEYE ALMADAN NCEK MUAYENE VE DENEYLER............................................................. 62
16.2 - ASANSR DOSYASI .............................................................................................................................. 63
16.3 - ASANSR KURAN FRMANIN TALMATI .......................................................................................... 63
EK A - ELEKTRK GVENLK TERTBATININ LSTES ................................................................................. 64
EK B - KLT AMA GEN ............................................................................................................................ 65
EK C (Bilgi iin) TEKNK BELGE DOSYASI ................................................................................................... 66
EK D - ASANSR HZMETE ALINMADAN NCE YAPILAN MUAYENE VE DENEYLER............................ 67
EK E (Bilgi iin) PERYODK MUAYENE VE DENEYLER. NEML BR DEKLK VEYA BR
KAZADAN SONRA YAPILMASI GEREKEN MUAYENE VE DENEYLER....................................................... 69
EK F - GVENLK ELEMANLARI, UYUMLULUUN DORULANMASI N DENEY LEMLER.............. 70
EK G (Bilgi iin) KILAVUZ RAYLARIN HESAPLANMASI .............................................................................. 90
EK H - ELEKTRONK DEVRE ELEMANLARI - GZ NNE ALINMAYACAK ARIZALAR........................ 118
EK J - SARKA ARPMA DENEYLER......................................................................................................... 125
EK K - SRTNME LE TAHRKL ASANSRLER N KUYU ST BOLUKLARINDAK SERBEST
MESAFELER.................................................................................................................................................... 130
EK L - GEREKL TAMPON STROKLARI........................................................................................................ 131
EK M (Bilgi iin) TAHRK YETENENN HESAPLANMASI ....................................................................... 132
EK N - HALAT GVENLK KATSAYISININ HESAPLANMASI...................................................................... 138
EK ZA (Bilgi iin) AVRUPA BRL DREKTFLERNN TEMEL KURALLARINA VEYA DER
ARTLARINA DAR STANDARD MADDELER............................................................................................. 142
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

1
ASANSRLER - YAPIM VE MONTAJ N
GVENLK KURALLARI
BLM 1: ELEKTRKL ASANSRLER


0 - GR

0.1 - GENEL

0.1.1 - Bu standardn amac, insan ve yk asansrlerinin almas, bakm ve acil durumlar srasnda
muhtemel kaza risklerine kar insan ve eyalar korumak maksadyla ilgili gvenlik kurallarn
tanmlamaktr.
1)


0.1.2 - Asansrlerde olmas muhtemel eitli kazalarla ilgili olarak aadaki konularda bir inceleme
yaplmtr.

0.1.2.1 - Aada belirtilenlerin neden olduu muhtemel riskler:
a) Koparma;
b) Ezme;
c) Dme;
d) Darbe;
e) Mahsur kalma;
f) Yangn kmas;
g) Elektrik arpmas;
h) Aadaki nedenlerden malzemelerin hasara uramas:
1) Mekanik hasar;
2) Anma;
3) Paslanma.

0.1.2.2 - Gvenlii salanacak kiiler:
a) Kullanclar;
b) Servis ve bakm personeli;
c) Asansr kuyusu, makina dairesi ve varsa makara dairesi dndaki kiiler.

0.1.2.3 - Gvenlii salanacak maddeler:
a) Kabindeki ykler;
b) Asansrn paralar;
c) Asansrn monte edildii bina.

0.2 - PRENSPLER
Standardn hazrlanmasnda aadaki hususlar gz nne alnmtr:

0.2.1 - Bu standard tm elektrik, mekanik ve yap konstrksiyonuna ve tesislerine uygulanabilir tm genel
teknik kurallara veya bina ksmlarnn yangndan korunmasna tekrar temas etmemektedir.

Gerek asansr imaltna zg olmas ve gerekse asansr kullanmnn dier baka konularda olduundan
ok daha nemli olmas nedeniyle, salkl bir yapm iin belli zorunluklar tespit etmek gerekli grlmtr.

0.2.2 - Bu standard, sadece Asansr Direktifinin temel gvenlik kurallarn gz nne almaz, bunlara ek
olarak bina ve inaatlarda asansr yapm ile ilgili asgar kurallar da belirtir. Baz lkelerde bina yapm ile
ilgili gzard edilemeyecek ynetmelikler vardr. Bunlardan tipik olarak etkilenen, makina ve makara
dairelerinin en az ykseklikleriyle ve bunlarn giri kaplarnn boyutlaryla ilgili blmlerdir.


1) Bu standardn eitli maddelerinin anlamlarna gerektiinde aklk getirmek iin bir yorum komitesi
kurulmutur. Yaynlanan yorumlar mill standardizasyon kurulularndan temin edilebilir.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

2
0.2.3 - Asansr paralarnn arlklar, boyut ve/veya ekilleri, elle hareket ettirilmelerine engel oluyorsa,
bunlar;
a) Kaldrma ekipmann balamak iin tertibatla donatlmal, veya
b) Byle bir tertibatn monte edilebilecei bir ekilde tasarmlanmal (mesel: di ekilmi delikler gibi), veya
c) Kaldrma ekipmannn rahata balanabilecei ekilde yaplmaldr.

0.2.4 - Bu standard mmkn olduu kadar sadece, asansrn gvenli iletilmesi asndan malzeme ve
cihazlarla ilgili uyulmas gerekli kurallar belirler.

0.2.5 - Mteri ile asansr firmas arasnda aadaki konularda grmeler yaplmtr:
a) Asansrn kurallara uygun olarak kullanlmas;
b) evre koullar;
c) naatla ilgili problemler;
d) Asansrn kurulduu yerle ilgili dier konular.

0.3 - KABULLER
Komple asansr tesisinde kullanlan her para iin mmkn olan riskler dikkate alnmtr.

Kurallar bunlara gre belirlenmitir.

0.3.1 - Bu paralar:
a) Mhendisliin genel uygulamalarna ve hesap metotlarna gre, btn hata eitleri gz nne alnarak
tasarmlanm;
b) Mekanik ve elektrik olarak iyi dzenlenmi;
c) Yeterli dayankllkta ve uygun kalitede imal edilmi ve
d) Kusursuz malzemeden mamul olmaldr.

Asbest gibi zararl maddeler kullanlmamaldr.

0.3.2 - Asansr paralar iyi bakm grm ve iyi alr durumda, zellikle, ypranm bile olsa gerekli
llerini muhafaza etmi olmaldr.

0.3.3 - Asansr paralar, nceden tahmin edilebilir evre etkileri ve zel alma artlar asansrn gvenli
almasn etkilemeyecek ekilde seilmeli ve yerletirilmelidir.

0.3.4 - Yk tayan paralarn tasarmlanmas ile, beyan yknn %0 ile %100 arasndaki btn ykler iin
asansrn gvenli almas salanmaldr.

0.3.5 - Bu standardn elektrik gvenlik tertibat ile ilgili kurallar dzenlenirken, btn bu kurallar yerine
getirildiinde, elektrik gvenlik tertibatnda meydana gelebilecek bir arzann gz nne alnmas gerekmez.

0.3.6 - Kullanclar, asansrlerin kurallara uygun kullanm srasnda, kendi ihmallerinden ve kastl olmayan
ancak dikkatsizce hareketlerinden zarar grmeyecek ekilde korunmaldr.

0.3.7 - Bir kullanc baz durumlarda dikkatsiz bir hareket yapabilir. ayn anda iki dikkatsiz hareket ve/veya
asansrn kullanma talimatnn ihlali ihtimali gz nne alnmamtr.

0.3.8 - Bakm almalar srasnda, normal olarak kullanclarn eriemeyecei bir gvenlik tertibat bilinli
olarak devre d braklyorsa, asansrn gvenli almas garanti edilemez. Ancak kullanclarn gvenliini
salamak iin bakm talimatna uygun olarak tamamlayc tedbirler alnmaldr.

Bakm personelinin bakm talimatna uygun davranaca ve bu konuda eitildii kabul edilmektedir.

0.3.9 - Bir ahsn uygulayabilecei yatay kuvvetler olarak aada belirtilen deerler gz nne alnmtr:
a) Statik kuvvet : 300 N;
b) arpma kuvveti : 1000 N.

0.3.10 - Aada belirtilen durumlarn dnda, tekniin genel kurallarna ve bu standardn kurallarna uygun
olarak imal edilmi bir mekanik cihaz, fark edilmesi imkn olmadan tehlike yaratacak bir duruma gelemez.
Aadaki mekanik arzalar gz nne alnmtr:
a) Ask halatlarnn kopmas;
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

3
b) Halatlarn tahrik kasna zerinden kontrolsuz olarak kaymas;
c) Yardmc halat, zincir ve kay ile balantlarn tmnn kopmas veya gevemesi;
d) Elektromekanik frenin, tambur veya disk zerinde frenleme etkisi uygulayan mekanik elemanlarndan
birinin arzalanmas;
e) Tahrik kasna ve ana tahrik elemanlar ile ilgili bir parann arzalanmas.

0.3.11 - Kabinin en alt durak seviyesinden serbest derek, gvenlik tertibat almadan nce tamponlar
zerine arpmas kabul edilebilir olarak gz nne alnmtr.

0.3.12 - Kabinin hz mekanik freninin etki etmesine kadar elektrik ebekesinin frekansna bal ise, beyan
hznn % 115ini veya buna edeer kesrini amad varsaylmtr.

0.3.13 - Asansrn kurulduu bina iindeki organizasyon, bir imdat ars yapldnda fazla bir gecikme
olmadan duruma mdahale edebilmeyi salamaldr (Madde 0.2.5).

0.3.14 - Ar paralarn kaldrlmas iin tedbirlerin alnd varsaylmtr (Madde 0.2.5).

0.3.15 - Makina dairelerindeki ve elektrik cihazlar varsa makara dairelerindeki ortalama scakln, cihazlarn
doru almalarn salamak iin, bunlarn yayd sy hesaba katarak, +5 C ile +40 C arasnda
korunduu gz nne alnmtr.

1 - KAPSAM

1.1 - Bu standard , sabit olarak ve yeni monte edilmi, tahrik kasnakl, tamburlu veya zincirli tahrik dzeni
olan, belli duraklara hizmet eden, deyden 15den fazla eimli olmayan klavuz raylar arasnda, halat veya
zincirle asl olarak hareket eden, insan ve/veya yk tamak iin tasarmlanm bir kabini olan elektrikli
asansrlerin yapm ve montaj iin gvenlik kurallarn kapsar.

1.2 - Bu standardn kurallarna ek olarak zel durumlarda tamamlayc kurallar gz nne alnmaldr
(patlama tehlikesi olan atmosfer, u deerlerdeki iklim artlar, sismik koullar, tehlikeli yklerin nakliyesi,
vb.).

1.3 - Bu standard;
a) Madde 1.1de belirtilenlerden baka tahrik sistemi olan asansrleri;
b) Asansr yeri uygun olmadnda, mevcut binalara kurulan asansrleri;
2)

c) Bu standard yrrle girmeden nce kurulan bir asansrde yaplan nemli deiiklikleri (Ek-E)
d) Paternoster, maden asansrleri, tiyatro asansrleri, otomatik depolama asansrleri, koval asansrler,
inaat asansrleri, gemi asansrleri, deniz petrol arama ve sondaj pltformlarndaki montaj ve bakm
asansrlerini;
e) Klavuz raylarn deyle yapt ann 15yi getii asansrleri;
f) Asansrlerin nakliye, montaj, onarm ve skm ilerini
kapsamaz.

Ancak, bu standard bu konularda da faydal bir temel oluturabilir.

Asansrn gvenli kullanm iin bir anlam olmadndan grlt ve titreimler, bu standardda sz konusu
edilmemektedir.

1.4 - Bu standard, asansrn yangn esnasnda kullanlmas iin gerekli ek kurallar kapsamaz.







2) Mevcut binalar, asansr yapmna karar verilmeden nce kullanlan veya kullanlm olan bir yapdr. i
tamamen yenilenen bir yap, yeni bir yap olarak kabul edilmelidir.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

4
2 - ATIF YAPILAN STANDARDLAR
Bu Avrupa standard, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin dier yaynlardan kabuller ihtiva eder. Bu
standardla ilgili atflar metin iindeki uygun yerlerde belirtilmi ve aada liste halinde verilmitir. Tarih
belirtilen atflarda daha sonra yaplan tadil veya revizyonlar, atf yapan bu Avrupa standardnda da tadil veya
revizyon yaplmas art ile uygulanr. Atf yaplan standardn tarihinin belirtilmemesi halinde ilgili standardn
en son basks kullanlr.

EN, ISO, IEC
vb. No:
Ad
(ngilizce)
TS No: Ad
(Trke)
EN 294 Safety of machinery- Safety distances to
prevent danger zones being reached by the
upper limbs
TS EN 294 Makinelerde Gvenlik - El ve
Kollarn Tehlikeli Blgelere
Erimesine Kar Gvenlik
Mesafeleri
EN 1050 Safety of machinery- Principles for risk
assessment
TS EN 1050 Makinelerde Gvenlik - Risk
Deerlendirmesi Prensipleri
EN 10025 Hot rolled products of non alloy structural
steels- Technical delivery conditions
TS 2162
EN 10025
Genel Yap elikleri
EN 50214 Flexible cables for lifts TS 9761
EN 50214
Kablolar - Yass Polivinil Klorr Klfl
Asansr Kablolar
EN 60068-2-6 Environmental testing- Part 2: Tests -
Test Fc : Vibration (sinusoidal)
TS 2090 Elektronik Cihaz ve Bileenlere
Uygulanacak evre artlarna
Dayankllk Temel Deney Metotlar -
Deney F
c
: Titreim (Sins Biimli)
Deneyi
EN 60068-2-27 Basic environmental testing procedures-
Part 2:Tests - Test Ea and guidance: Shock
TS 2155
EN 60068-2-
27
evre artlarna Dayankllk Temel
Deney Metotlar - Blm 2: Deneyler
- Deney E
a
ve Klavuz Mekanik
Darbe
EN 60068-2-29 Basic environmental testing procedures-
Part 2: Tests - Test Eb and guidance: Bump
TS 2184
EN 60068-2-
29
evre artlarnda Temel Deney
Metotlar Blm 2: Deneyler- Deney
E
b
ve Klavuz: arpma
EN 60249-2-2 Base materials for printed circuits- Part 2:
Specifications- Specification N 2: Phenolic
cellulose paper copper-clad laminated sheet
of defined flammability (vertical burning test)
TS 3933 Baskl Devreler in Metal
Kaplanm Temel Malzeme - Bakr
Kaplanm Fenolik Selloz Kt
Tabakalar - ekonomik Nitelikte (Ek 1
- Cu)
EN 60249-2-3 Base materials for printed circuits- Part 2:
Specifications- Specification N

3:
Epoxyde cellule paper copper-clad
laminated sheet of defined flammability
(vertical burning test)
TS 3934 Baskl Devreler in Metal
Kaplanm Temel Malzeme - Bakr
Kaplanm Epoksi Selloz Kt
Tabakalar - Aleve Dayankl (Ek 2 -
Cu)
EN 60742 Isolating transformers and safety isolating
transformers-Requirements
TS 277
EN 60742
Ayrma Transformatrleri ve
Gvenlik Ayrma Transformatrleri -
Kurallar
EN 60947-4-1 Low-voltage switchgear and controlgear-
Part 4: Contactors and motor-starters-
Section 1: Electromechanical contactors and
motor-starters
TS EN
60947-4-1
Alak Gerilim Anahtarlama Dzeni
ve Kontrol Dzeni - Blm 4:
Kontaktrler ve Motor Yol Vericileri -
Ksm 1: Elektromekanik
Kontaktrler ve Motor Yol Vericileri
EN 60947-5-1 Low-voltage switchgear and controlgear-
Part 5: Control circuit devices and
switching elements- Section 1 :
Electromechanical control circuit devices
-
EN 60950 Safety of information technology equipment,
including electrical business equipment
-
EN 62326-1 Printed boards- Part 1: Generic specification -
EN 12015 1998 Electromagnetic compatibility- Product
family standard for lifts, escalators and
passenger conveyors- Emission
-
EN 12016 1998 Electromagnetic compatibility- Product
family standard for lifts, escalators and
passenger conveyors- Immunity
-
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

5

EN, ISO, IEC
vb. No:
Ad
(ngilizce)
TS No: Ad
(Trke)
prEN 81-8 1997 Fire resistance tests of lift landing doors-
Method of test and evaluation
-
IEC 60664-1 Insulation co-ordination for equipment within
low-voltage systems- Part 1: Principles,
requirements and tests
TS 8162 (90) Yaltm Koordinasyonu - Alak Gerilim
Sistemlerinde, Cihazlarn Yaltma
Aralklar ve Yzeysel Kaak Yolu
Uzunluklar Dahil
IEC 60747-5
(iptal yerine
IEC 60747-5-1
IEC 60747-5-2
IEC 60747-5-3
IEC 62007-1
IEC 62007-2)
Semiconductor devices- Discrete devices
and integrated circuits- Part 5:
Optoelectronic devices
TS 7987
IEC 747-5
Yar letken Elemanlar - Mnferit
Elemanlar ve Tmleik Devreler -
Blm 5: Optoelektronik Elemanlar
HD 21.1 S3 Polyvinyl chloride insulated cables of rated
voltages up to and including 450/750 V- Part
1: General requirements
TS 9756
HD 21.1 S3
Kablolar - Polivinil Klorr Yaltml -
Beyan Gerilimi En ok 450/750 V
Olan - Blm 1: Genel zellikler
HD 21.3 S3 Polyvinyl chloride insulated cables of rated
voltages up to and including 450/750 V -
Part 3: Non-sheathed cables for fixed wiring
TS 9758
HD 21.3 S3
Kablolar - Polivinil Klorr Yaltml -
Beyan Gerilimi En ok 450/750 V
Olan - Blm 3: Sabit Tesisat in Tek
Damarl Klfsz Kablolar
HD 21.4 S2 Polyvinyl chloride insulated cables of rated
voltages up to and including 450/750 V -
Part 4: Sheathed cables for fixed wiring
TS 9759
HD 21.4 S2
Kablolar - Polivinil Klorr Yaltml -
Beyan Gerilimi En ok 450/750 V
Olan - Blm 4: Sabit Tesisat in
Klfl Kablolar
HD 21.5 S3 Polyvinyl chloride insulated cables of rated
voltages up to and including 450/750 V -
Part 5: Flexible cables (cords)
TS 9760
HD 21.5 S3
Kablolar - Polivinil Klorr Yaltml -
Beyan Gerilimi En ok 450/750 V
Olan - Blm 5: Bklgen Kablolar
(Kordonlar)
HD 22.4 S3 Rubber insulated cables of rated voltages up
to and including 450/750V - Part 4: Cords
and flexible cables
TS 9765
HD 22.4 S3
Kablolar - Kauuk Yaltml - Beyan
Gerilimi En ok 450/750 V Olan B1.4
Kordonlar ve Bklgen Kablolar
HD 214 S2 Method for determining the comparative and
the proof tracking indices of solid insulating
materials under moist conditions
TS 3338 Kat Yaltm Malzemeleri - Yzeysel
Kaaklar le lgili Mukayese ve
Dayankllk ndislerinin Tayini - Nemli
Ortam artlarnda
HD 323.2.14 S2
(iptal yerine
EN 60068-2-14)
Basic environmental testing procedures-
Part 2 : Tests - Test N: Change of
temperature
TS 2095
EN 60068-2-
14
evre artlarna Dayankllk - Temel
Deney Metotlar - Blm 2: Deneyler -
Deney N: Scaklk Deiimi
HD 360 S2

Circular rubber insulated lift cables for
normal use
TS 9766
HD 360 S2
Kablolar - Normal Kullanmlar in
Kauuk Yaltml Dairesel Asansr
Kablolar
TS IEC
60364-4-41
Binalarda Elektrik Tesisat Blm 4-
Gvenlik Korunmas Grup 41- Elektrik
arpmasna Kar Korunma
HD 384.4.41 S2 Electrical installations of buildings- Part 4:
Protection for safety- Chapter 41: Protection
against electric shock
TS IEC 245-5 Kablolar-Kauuk Yaltml-Beyan
Gerilimi En ok 450/750 V Olan
Blm 5: Asansr Kablolar
HD 384.5.54 S1 Electrical installations of buildings- Part 5:
Selection and erection of electrical
equipment- Chapter 54: Earthing
arrangements and protective conductors
TS 10025 (92) Elektrik Tesisat - Binalarda Elektrik
Tehizat Seimi ve Montaj
Topraklama Tertibatlar ve Koruyucu
letkenler
HD 384.6.61 S1 Electrical installations of buildings- Part 6 :
Verification -Chapter 61: Initial verification
-
ISO 7465 1997 Passenger lifts and service lifts- Guide rails
for lifts and counterweights- T type
TS 4789 Asansr Klavuz Raylar ve Balama
Pabular

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

6
3 - TARFLER
Bu standardn uygulamas iin aadaki tarifler geerlidir:
An frenlemeli gvenlik tertibat (instantaneous safety gear) (parachute prise instantane)
(Sperrfangvorrichtung):
Klavuz raylar zerindeki frenleme hareketi an olan bir gvenlik tertibat.

An frenlemeli tampon etkili gvenlik tertibat (instantaneous safety gear with buffered effect) (parachute
prise instantane avec effet amorti) (Sperrfangvorrichtung mit Dmpfung):
Klavuz raylara etki ederek ok ksa bir mesafede duran ve ancak kabin ve gerekiyorsa kar arlk veya
dengeleme arlndaki frenleme etkisini bir tampon sistemi yardm ile yumuatan bir tertibat.

Asansr kuyusu (well) (gaine) (Schacht):
Kabin ve varsa kar arlk veya dengeleme arlnn iinde hareket ettii boluk. Bu boluk; genellikle
kuyu dibi, kuyu duvarlar ve kuyu tavan ile snrlanmtr.

Beyan hz (rated speed) (vitesse nominale) (Nenngeschwindigkeit):
Asansrn tasarmland, metre/saniye olarak ifade edilen kabin hz deeri.

Beyan yk (rated load) (charge nominale) (Nennlast):
Asansrn tasarmland yk deeri.

Dengeleme arl (balancing weight) (masse dquillibrage) (Ausgleichsgewicht):
Kabin arlnn tmn veya bir ksmn dengeleyerek enerji tasarrufu yapan ktle.

Elektrik gvenlik zinciri (electric safety chain) (chane lectrique des scurits) (Elektrische
sicherheitskette):
Seri olarak bal olan elektrik gvenlik cihazlarnn tm.

En kk halat kopma yk (minimum breaking load of a rope) (charce de rupture minimale d'un cble)
(Mindestbruchkraft eines Seiles):
Halat anma apnn karesi ile (mm olarak), halat tellerinin anma dayanm (N/mm olarak) ve halat yapsna
bal bir katsaynn arpmna eit.

Etek (Ayak koruyucu) (apron) (garde-pieds) (Schrze):
Kabin eii veya durak kaps eiinden aa doru dey dorultuda uzanan dzgn bir ksmdr.

Gvenlik tertibat (safety gear) (parachute) (Fangvorrichtung):
Aa doru ar hz kazanma veya ask tertibatnn kopmas halinde devreye girerek kabin, kar arlk
veya dengeleme arln frenleyerek sabit tutan, mekanik bir tertibat.

Hz regltr (overspeed governor) (limiteur de vitesse) (Geschwindigkeitsbegrenzer):
Asansr belli bir hza ulatnda tahrik tertibatn devre d brakan ve gerektiinde gvenlik tertibatn
altran bir dzen.

skelet (sling) (trier) (Rahmen):
Kabin, kar arlk veya dengeleme arln tayan, ask halatlarna balantl metal ereve. Bu iskelet
kabin duvarlarnn bir paras da olabilir.

Kabin (car) (cabine) (Fahrkorb):
Asansrn insan ve/veya ykleri tayan bir paras.

Kabin bklgen kablosu (travelling cable) (cble pendentif) (Hngekabel):
Kabin ile sabit bir balant noktas arasndaki esnek bir kablo.

Kar arlk (counterweight) (contrepoids) (Gegengewicht):
Srtnme ile tahriki salayan bir ktle.

Kaymal gvenlik tertibat (progressive safety gear) (parachute prise amortie) (Bremsfangvorrichtung):
Klavuz raylar etkileyerek frenleme etkisinin srtnme ile gerekletii, kabin, kar arlk veya dengeleme
arlnda meydana gelen kuvvetlerin kabul edilebilir bir deerde snrlandrlmas iin zel nlemlerin
alnd bir gvenlik tertibat.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

7
Klavuz raylar (guide rails) (guides) (Fhrungsschienen):
Kabin, kar arlk veya dengeleme arlna klavuzluk eden asansr ksmlar.

Kilit alma blgesi (unlocking zone) (zone de dverrouillage) (Entriegelungszone):
Durak kaps kilidinin almasna izin verilebilmesi iin, kabin tabannn durak seviyesinin altnda ve stnde
bulunmas gereken blge.

Kullanc (user) (usager) (Benutzer):
Asansrden yararlanan kii.

Kullanlabilir kabin alan (available car area) (surface utile de la cabine) (Nutzflche des Fahrkorbes):
Demeden 1 m ykseklikte llen (el pervazlar hari olmak zere), asansrn almas srasnda yolcu
ve yklerin yararlanabilecei alan.

Kuyu alt boluu (pit) (cuvette) (Schachtgrube):
Kabinin gittii en alt durak seviyesinin altndaki asansr kuyusu ksm.

Kuyu st boluu (head room) (partie suprieure de la gaine) (Schachtkopf):
Kabinin gittii en st durak seviyesinin stndeki asansr kuyusu ksm.

Lamine cam (laminated glass) (verre feuillet) (Verbundsicherheitsglas VSG):
2 veya daha fazla cam tabakasndan her birinin plastik bir madde ile birletirilmesiyle meydana gelen
gvenlik cam.

Makara dairesi (pulley room) (local des poulies) (Rollenraum):
tahrik makinasnn bulunmad, ancak makaralarn bulunduu, hz regltr ve elektrik tertibatnn
bulunabilecei oda.

Makina dairesi (machine room) (local des machines) (Triebwerksraum):
Makina veya makinalarn ve/veya ilgili donanmn bulunduu oda.

Otomatik seviyeleme (re-levelling) (isonivelage) (Nachstellung):
Asansr durduktan sonra, ykleme ve boaltma srasnda gerekirse birbirini takip eden hareketlerle durma
seviyesinin ayarlanmas.

Reglatr halat (safety rope) (cble de scurit) (Sicherheitsseil):
Ask tertibatnn kopmas durumunda gvenlik tertibatn altrmak iin kabin, kar arlk veya dengeleme
arlna balanan yardmc halat.

Seviyeleme (levelling) (nivelage) (Einfahren):
Durak seviyesinde durma hassasiyetini iyiletiren bir sistem.

Srtnme tahrikli asansr (traction drive lift) (ascenseur adhrence) (Treibscheiben-Aufzug):
Tahrik sistemi ask halatlaryla tahrik kasna kanallar arasndaki srtnme kuvvetine dayanan asansr.

Tahrik makinas (lift machine) (machine) (Triebwerk).
Motor dahil olmak zere, asansrn hareket etmesini ve durmasn salayan makina.

Tamburlu asansr, zincirli asansr (positive drive lift; includes drum drive) (ascenseur treuil attel)
(Trommelaufzug, Kettenaufzug):
Zincirli asansr, srtnme d yollarla tahrik edilen, zincir veya halatla asl asansr.

Tampon (buffer) (amortisseur) (puffer):
Hidrolik veya yaylarla (veya benzeri tertibatla) frenlemeyi salayan, hareket yolu sonundaki esnek bir
durdurucu engel.

Yolcu (passenger) (usager) (Fahrgast):
Asansr ile tanan herhangi bir ahs.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

8
Yk asansr (goods passenger lift) (ascenseur de charge)
3)
(Lastenaufzug):
Genellikle insan refakatinde yk tanmas iin ngrlen asansr.

4 - BRMLER VE SEMBOLLER

4.1 - BRMLER
Kullanlan birimler, Uluslararas Birimler Sisteminden (SI) seilmitir.

4.2 - SEMBOLLER
Semboller, kullanldklar formllerde aklanmtr.

5 - ASANSR KUYUSU

5.1 - GENEL HKMLER

5.1.1 - Bu maddedeki kurallar, bir veya daha fazla kabinli asansr kuyular ile ilgilidir.

5.1.2 - Bir asansrn kar arl veya dengeleme arl, kabin ile ayn asansr kuyusunda bulunmaldr.

5.2 - ASANSR KUYUSU DUVARLARI

5.2.1 - Her asansr kuyusu
a) Duvar, kuyu taban ve kuyu tavan ile veya
b) Yeterli serbest hacim
ile evrilmi olmaldr.

5.2.1.1 - Tamamen Kapal Asansr Kuyusu
Bir binann iinde, yangnn yaylmasna kar korunmak iin asansr kuyusu gerekliyse, bu kuyu tamamen
deliksiz duvar, kuyu taban ve kuyu tavan ile evrilmi olmaldr.
Kabul edilebilir aklklar sadece unlardr:
a) Durak kaplar aklklar;
b) Muayene ve imdat kaplar ile muayene kapaklarnn aklklar;
c) Yangn esnasnda gaz ve dumann kmas iin yaplm menfezlerin aklklar;
d) Havalandrma aklklar;
e) Asansr kuyusu ile makina ve makara daireleri arasndaki sabit delikler;
f) Madde 5.6ya gre asansrler arasndaki tel kafesli blmelerdeki aklklar.

5.2.1.2 - Ksmen Kapal Asansr Kuyusu
Bir binann iinde, yangnn yaylmasna kar korunmak iin asansr kuyusu gerekli deilse, (mesel byk
galeri veya avlulardaki, kulelerdeki panorama asansrleri), bu kuyu aadaki kurallarn yerine getirilmesi
kaydyla tamamen kapal olmak zorunda deildir.
a) Normal olarak insanlarn girebilecei yerlerde duvarlar aada belirtilen durumlar iin yeterli ykseklikte
olmaldr:
Asansrn hareketli ksmlar, ahslar iin tehlike yaratmamaldr;
ahslarn dorudan veya elde tutulan cisimlerle asansrn gvenli almasna mdahale etmesi
engellenmelidir.
Duvarlarn ykseklii, ekil 1 ve ekil 2ye uygun olarak aadaki kurallar yerine geldiinde yeterli
saylr:
1) Durak kaplarnn olduu kenarlarda en az 3,5 m;
2) Dier kenarlarda en az 2,5 m ve buna ek olarak asansrn hareketli ksmlarna olan yatay
mesafe en az 0,5m.









3) ascenseur de charge deyimi, standardn Franszca basksna, CENin resmi dilindeki metnin
harmonize edilmesi ve basitletirilmesi amacyla eklenmitir. Baka ve zel bir asansr trn
tanmlamaz.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

9
Asansrn hareketli ksmlarna olan yatay mesafe 0,5 m den fazla ise, 2,5 m deeri, asansrn hareketli
ksmlarna olan yatay mesafe 2,0 m olduunda en az 1,1 m olacak ekilde tedricen azaltlabilir;
a) Duvarlar deliksiz olmaldr;
b) Duvarlar koridor, galeri veya merdiven kenarndan en fazla 0,15 m mesafede olmaldr (ekil 1);
c) Baka cihazlarn, asansrn almasn etkilememesi iin gerekli nlemler alnmaldr (Madde 5.8 b ve
Madde 16.3.1 c);
d) Bina d cephesinden trmanan asansrler gibi d hava etkilerine ak olan asansrlerde zel nlemler
alnmaldr (Madde 0.3.3).

NOT - Ksmen kapal kuyusu olan asansrler, ancak yerleim ve evre artlar iyice incelendikten sonra
yaplmaldr.








































C : Kabin
H : Duvarlarn ykseklii
D : Asansrn hareketli ksmlarna olan yatay mesafe (ekil 2)

EKL 1 - Ksmen kapal asansr kuyusu


3
,
5

m

H

H

D
C
150 mm
D
H

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

10





































EKL 2 - Ksmen kapal asansr kuyusu, Mesafeler

0,5 ... 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 D [m]
H
[m]

3,5

3,0

2,5

2,0

1,5
1,1
1,0

0,5
e
n

a
z


en az
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

11
5.2.2 - Muayene ve mdat Kaplar, Muayene Kapaklar

5.2.2.1 - Kullanclarn gvenlii veya servis iin zorunlu olan durumlarn dnda, muayene ve imdat kaplar
ile muayene kapaklarnn yapmna izin verilmez.

5.2.2.1.1 - Muayene kaplarnn ykseklii en az 1,4 m, genilii ise en az 0,6 m olmaldr. mdat kaplarnn
ykseklii en az 1,8 m, genilii ise en az 0,35 m olmaldr. Muayene kapaklar en fazla 0,5 m ykseklikte ve
en fazla 0,5 m genilikte olmaldr.

5.2.2.1.2 - Birbirini takip eden durak kaps eikleri arasndaki mesafe 11 myi getii takdirde, kap eikleri
arasndaki mesafe 11 myi gemeyecek ekilde imdat kaplar konulmaldr. Bitiik alan kabinlerde
Madde 8.12.3'e gre imdat gei kaplar bulunuyorsa bu kurala gerek yoktur.

5.2.2.2 - Muayene ve imdat kaplar ile muayene kapaklar, kuyu iine doru almamaldr.

5.2.2.2.1 - Kap ve kapaklarn, anahtarsz kapanp kilitlenebilen kilitleri olmaldr.

Muayene ve imdat kaplar kilitli olsalar bile, kuyu iinden anahtarsz alabilmelidir.

5.2.2.2.2 - Asansrn almas ancak, kap ve kapaklarn kapal olmas durumunda mmkn olmaldr. Bu
ama iin Madde 14.1.2 de belirtilen zelliklere uygun elektrik gvenlik tertibat kullanlmaldr.

Kuyu dibine girmek iin kullanlan kap veya kaplarda, bu kap veya kaplarla tehlikeli blgelere girilemiyorsa
elektrik gvenlik tertibat kullanlmasna gerek yoktur. Normal iletmede kabinin, kar arln veya
dengeleme arlnn patenleri, etekleri vb. dahil en alt ksmlar ile kuyu taban arasnda en az 2,0 m
mesafe varsa, bu art yerine gelmi saylr.

Kabin bklgen kablosu, dengeleme halat veya zincirleri ile bunlara ait gereler, hz regltrne ait gergi
tertibat ve benzeri tertibatn varl tehlike tehdidi olarak grlmez.

5.2.2.3 - Muayene ve imdat kaplar ile muayene kapaklar deliksiz olmal ve mekanik dayankllk asndan
durak kaplarnn zelliklerine sahip bulunmal ve ilgili binann yangndan korunmas iin geerli ynetmelik
kurallarn salamaldr.

5.2.3 - Kuyunun Havalandrlmas
Kuyu gerektii kadar havalandrlmaldr. Asansr kuyusu, asansrle ilgisi olmayan hacimlerin
havalandrlmas iin kullanlmamaldr.

NOT - lgili standard veya ynetmelik olmamas durumunda asansr kuyusu tavannda, kuyu yatay kesit
alannn en az %1i kadar havalandrma aklklar ngrlmesi tavsiye edilir.

5.3 - KUYUNUN DUVARLARI, KUYU TABANI VE KUYU TAVANI
Kuyunun yaps mill imar mevzuatna uygun olmal ve en azndan; tahrik makinasndan, gvenlik dzeninin
almas srasnda klavuz raylardan, dengesiz yklerden, tamponlarn almasndan veya dengeleme
halat gergi tertibatndan, kabinin ykleme ve boaltlmasndan, vb. kaynaklanan yklere dayanabilecek
ekilde olmaldr.

5.3.1 - Kuyu Duvarlarnn Dayanm

5.3.1.1 - Asansrn gvenli almas iin kuyu duvarlar yeterli mekanik dayanma sahip olmaldr.
Duvarlarn i veya d yzeyinin herhangi bir noktasnda dikey olarak 5 cmlik yuvarlak veya kare eklinde
bir alana eit olarak dalacak 300 Nluk bir kuvvet uygulandnda:
a) Kalc bir ekilde biim deitirmemeli ve
b) 15 mmden fazla esnememelidir. (Madde 5.4)

5.3.1.2 - Normal olarak ahslarn eriebilecei yerlerdeki dz veya ekil verilmi cam paneller,
Madde 5.2.1.2de belirtilen ykseklie kadar lamine camdan mamul olmaldr.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

12
5.3.2 - Kuyu Alt Boluu Tabannn Dayanm

5.3.2.1 - Kuyu alt boluu taban, asl klavuz raylar hari, her klavuz rayn altnda klavuz rayn ktlesinden
(kg) kaynaklanan kuvvet (N) ve gvenlik tertibatnn almas annda meydana gelen kuvveti (N)
tayabilmelidir (Madde G.2.3 ve Madde G.2.4).

5.3.2.2 - Kuyu alt boluu taban, her bir kabin tamponunun altnda, beyan yk ile ykl kabin ktlesinden
kaynaklanan statik kuvvetin 4 katn tayabilmelidir:

( ) Q P g
n
+ 4

Burada:
P = Bo kabin ve kabine asl paralarn, mesel, kabin bklgen kablosunun kabin tarafndan tanan
ksm ve varsa dengeleme halatlar/zincirlerinin vb. ktlelerinin toplam (kg);
Q = Beyan yk (Ktle) (kg);
g
n
= Standard yerekimi ivmesi ( 9,81 m/s
2
)
dir.

5.3.2.3 - Kuyu alt boluu taban, her bir kar arlk tamponunun veya dengeleme arlnn hareket
sahas altnda, kar arlk veya dengeleme arlnn ktlesinden kaynaklanan statik kuvvetin 4 katn
tayabilmelidir:
( ) Q q P g
n
+ 4 kar arlk iin

p q g
n
4 dengeleme arl iin

Burada;
P = Bo kabin ve kabine asl paralarn, mesel kabin bklgen kablosunun kabin tarafndan tanan
ksm ve varsa dengeleme halatlar/zincirlerinin vb. ktlelerinin toplam (kg),
Q = Beyan yk (Ktle) (kg),
g
n
= Standard yerekimi ivmesi ( 9.81 m/s
2
),
q = Denge katsays (Madde G.2.4)
dir.

5.3.3 - Kuyu Tavannn Dayanm
Madde 6.3.1 ve Madde 6.4.1 de belirtilen kurallardan bamsz olarak klavuz raylarn asl olmas
durumunda ask noktalar en azndan Madde G.5.1 de belirtilen yk ve kuvvetlere dayanabilmelidir.

5.4 - KABN GRNE BAKAN ASANSR KUYUSU DUVARLARI VE DURAK KAPILARININ YAPISI

5.4.1 - Kabin giriine bakan durak kaplar ve kuyu duvarlar veya duvar blmleriyle ilgili aada belirtilen
kurallar, kuyunun btn ykseklii boyunca uygulanmaldr.

Kabin ile kabin giriine bakan kuyu yzeyi arasndaki aklklar iin Madde 11'e baknz.

5.4.2 - Kabin giriine bakan durak kaplar ve kuyu duvarlar veya duvar blmlerinden oluan kuyu yzeyi,
kabin kapsnn tm genilii boyunca, kaplarn almas iin gerekli aklklar haricinde kesintisiz bir yzey
oluturmaldr.

5.4.3 - Kuyu duvar, her durak kaps eii altnda aada belirtilen kurallara uygun olmaldr:
a) Kuyu duvar, her durak kaps eii altna en az, kilit alma blgesinin yar uzunluluuna 50 mm
ilvesiyle bulunan uzunlukta dey bir yzeyle balanmal ve genilii kabin giri geniliini her iki
yandan en az 25 mm amaldr;
b) Bu yzey srekli, metal levhalar gibi dzgn sert kaplamalardan mamul olmal ve duvarn herhangi bir
noktasnda dikey olarak 5 cmlik yuvarlak veya kare eklinde bir alana eit olarak dalacak 300 Nluk
bir kuvvet uygulandnda:
1) Kalc bir ekilde biim deitirmemeli ve
2) 10 mmden fazla esnememelidir;

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

13
c) kntlar 5 mm'den daha az olmaldr, 2 mmyi aan kntlar yatayla en az 75lik bir a yapacak
ekilde pahlanmaldr;
d) Bunlara ek olarak;
1) ya bir alttaki durak kapsnn en st ksmna balanmal,
2) veya yatay dzlemle en az 60 a yapan sert ve dzgn bir pah ile aaya doru uzatlm
olmaldr. Bu pahn yatay dzlemdeki izdm 20 mmden az olmamaldr.

5.5 - KABN, KARI AIRLIK VE DENGELEME AIRLIININ ALTINDA BULUNAN HACMLERN
KORUNMASI
Kabin, kar arlk ve dengeleme arlnn altnda iine girilebilecek bir hacim bulunduunda kuyunun
taban en az 5000 N/m hareketli yke gre ina edilmeli ve;
a) Kar arlk tamponunun veya dengeleme arlnn hareket sahas altndaki beton kaide, salam
zemine kadar uzatlmal, veya
b) Kar arlk veya dengeleme arlnda gvenlik tertibat kullanlmaldr.

NOT - Asansr kuyular tercihen, ahslarn girebilecei hacimlerin stne yerletirilmemelidir.

5.6 - ASANSR KUYUSUNDAK KORUMA NLEMLER

5.6.1 - Kar arlk veya dengeleme arlnn hareket sahas, kuyu tabanndan en fazla 0,3 mden balayp
en az 2,5 m ykseklie kadar uzanan sert bir ayrc blme ile korunmaldr.

Genilik, en az kar arlk veya dengeleme arl geniliinin her iki yanna 0,1 m ilvesiyle bulunan
genilie eit olmaldr.

Bu blme delikli malzemeden yaplmsa, EN 294 Madde 4.5.1e uygun olmaldr.

5.6.2 - Asansr kuyusunda birden fazla asansr varsa, farkl asansrlere ait hareketli paralar arasnda
ayrc blme bulunmaldr.

Bu blme delikli malzemeden yaplmsa, EN 294 Madde 4.5.1e uygun olmaldr.

5.6.2.1 - Bu blme en az, kabin, kar arlk veya dengeleme arlnn en alt hareket noktasndan
balayp, en alt durak seviyesinden en az 2,5 m ykseklie kadar uzanmaldr.

Blmenin genilii, Madde 5.2.2.2.2deki artlarn yerine getirildii durumlar haricinde, bir kuyu dibinden
dierine geii engelleyecek kadar olmaldr.

5.6.2.2 - Kabin tavan kenarnn, bitiik asansrn hareketli ksmna (kabin, kar arlk veya dengeleme
arl) olan yatay uzakl 0,5 mden az ise, ayrc blme, tm kuyu yksekliinde yaplmaldr.

Ayrc blmenin genilii en az, hareketli parann veya bunun korunulmas gereken ksmlarnn geniliinin
her iki yanna 0,1 m ilvesiyle elde edilen genilik kadar olmaldr.

5.7 - KUYU ST BOLUU, KUYU ALT BOLUU

5.7.1 - Srtnme Tahrikli Asansrlerde st Gvenlik Boluu
Srtnme tahrikli asansrlerin kuyu st boluundaki aada belirtilen gerekli mesafeler Ek Kde
gsterilmitir.

5.7.1.1 - Kar arlk tam kapanm tampon zerinde otururken, ayn zamanda aadaki drt art yerine
getirilmi olmaldr:
a) Kabin klavuz ray uzunluu, yukar ynde en az 0,1+0,035v metre daha hareket mesafesine izin
vermelidir;
4)

b) Boyutlar Madde 8.13.2de verilen deerlere uygun olan kabin stnn, (Madde 5.7.1.1 cde belirtilen
paralarn stndeki alanlar hari) st seviyesiyle, kuyu tavannn en alt seviyesi (kabin izdmne
rastgelen tavan altndaki sarkan kiri ve paralar dahil) arasndaki serbest dey mesafe en az 1,0 +
0,035 v metre olmaldr;

4) 0,035 v deeri, % 115 beyan hzndaki srama mesafesinin yarsna tekabl eder. 0,5 (1,15 v) / 2 g
n
=
0,0337 v deeri yuvarlak olarak 0,035 v kabul edilmitir.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

14
c) Kuyu tavannn en alt ksmndan;
1) Aadaki 2. madde kapsamna girenlerin dndaki kabin stndeki en yksek tehizat parasna
olan mesafe en az 0,3 + 0,035v metre olmaldr;
2) Patenler veya makaralar, halat balantlar, varsa kabin st siperi ve varsa dey hareket eden
srmeli kap balk ve paralarnn en yksek ksmna olan serbest mesafe en az 0,1 + 0,035 v
metre olmaldr;
d) Kabin zerinde, 0,5 m x 0,6 m x 0,8 m boyutlarndan kk olmayan, bir yzeyi zerinde duran
dikdrtgen blou alabilecek yer bulunmaldr. Bloun igal ettii hacim iinde direkt ask sisteminde (1/1
ask) ask halatlar ve balantlar yer alabilir; ancak hibir halatn merkezi, bloun dey yzeylerinden
0,15 mden fazla mesafede bulunmamaldr.

5.7.1.2 - Kabin, tam kapanm tamponlar zerinde oturduu srada kar arlk klavuz raynn uzunluu,
yukar ynde en az 0,1 + 0,035v metre daha hareket mesafesine izin vermelidir.

5.7.1.3 - Madde 12.8e gre bir yavalamann denetimi devresi mevcutsa mesafelerin hesaplanmas iin
Madde 5.7.1.1 ve Madde 5.7.1.2de verilen 0,035 v deeri aada belirtilen oranlara drlebilir:
a) Beyan hz 4 m/syi gemeyen asansrlerde 0,25 mden kk olmamak kaydyla yarya;
b) Beyan hz 4 m/syi geen asansrlerde 0,28 mden kk olmamak kaydyla 1/3e.

5.7.1.4 - Denge halat olan asansrlerde gergi tertibat, sramaya kar frenleme veya kilitleme etkili bir
tertibata sahipse, koruma mesafelerinin hesaplanmasnda kullanlan 0,035 v deeri yerine, halat
donanmna bal olarak mmkn olan gergi makaras hareket mesafesine, halatlarn uzamasn gz nne
almak iin seyir mesafesinin 1/500 eklenerek bulunan deer kullanlabilir. Ancak bu deer halatlardaki
esnemeyi gz nne almak iin 0,2 mden kk olmamaldr.

5.7.2 - Tamburlu ve Zincirli Asansrlerde st Boluk Gvenlik Mesafeleri

5.7.2.1 - Kabinin yukar hareketinde, en st durak seviyesinden st tamponlara vuruncaya kadar olan
hareket mesafesi en az 0,5 m olmaldr. Kabin, tampon strokunun snr noktasna kadar raylarla
klavuzlanmaldr.

5.7.2.2 - st tamponlar kabin tarafndan tamamen sktrldnda, ayn zamanda aadaki 3 art yerine
getirilmi olmaldr:
a) Madde 8.13.2de verilen llere uygun kabin tavannn (Madde 5.7.2.2 bde belirtilen paralarn
stndeki alanlar hari), kuyu tavannn en alt seviyesine (kabin izdmnde bulunuyorlarsa, sarkan
kiriler ve tehizat dahil) olan serbest dey mesafesi en az 1 m olmaldr.
b) Kuyu tavannn en alt ksm ile;
1) Aadaki 2. madde kapsamna girenlerin dndaki, kabin stne monte edilen tehizatn en yksek
ksmlar arasndaki mesafe en az 0,3 m olmaldr;
2) Patenler veya makaralar, halat balantlar, varsa kabin st siperi ve varsa dey hareket eden
srmeli kap balk ve paralarnn en yksek ksmna olan serbest mesafe en az 0,1 m olmaldr;
a) Kabin zerinde, 0,5 m x 0,6 m x 0,8 m boyutlarndan kk olmayan, bir yzeyi zerinde duran
dikdrtgen blou alabilecek yer bulunmaldr. Bloun igal ettii hacim iinde direkt ask sisteminde (1/1
ask) ask halatlar veya zinciri ve bunlarn balantlar yer alabilir; ancak hibir halatn merkezi, bloun
dey yzeylerinden 0,15 mden fazla mesafede bulunmamaldr.

5.7.2.3 - Kabin, tam kapanm tamponlar zerinde oturduu srada varsa, dengeleme arl klavuz raynn
uzunluu, yukar ynde en az 0,3 m daha hareket mesafesine izin vermelidir.

5.7.3 - Kuyu Alt Boluu

5.7.3.1 - Kuyunun alt ksmnda, tampon ve klavuz ray kaideleri ile drenaj tertibat dnda dzgn ve
mmkn olduu kadar yatay taban olan bir kuyu alt boluu bulunmaldr.

Klavuz raylar, tamponlar, ara blmeler vb. montajndan sonra dahi kuyu alt boluuna su szmas
engellenmi olmaldr.

5.7.3.2 - Durak kaps dnda kuyuya giri kaps varsa, bu kap Madde 5.2.2de belirtilen kurallara uygun
olmaldr.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

15
Bu kap, kuyu alt boluu derinliinin 2,5 myi amas ve binann buna elverili olmas durumunda
yaplmaldr.

Baka bir giri yoksa, yetkili kiilerin kuyu alt boluuna gvenlik iinde girii iin, durak kapsndan kolayca
eriilebilen sabit bir tertibat bulunmaldr. Bu tertibat, asansrn hareketli paralarnn alma sahasna
tamamaldr.

5.7.3.3 - Kabin tam kapanm tampon zerinde otururken, ayn zamanda aadaki art yerine getirilmi
olmaldr:
a) Kuyu alt boluunda, bir yz zerinde duran, boyutlar en az 0,5 m x 0,6 m x 1,0 m olan bir dikdrtgen
blou iine alabilecek bir hacim bulunmaldr;
b) Kuyu taban ile kabinin en alt ksmlar arasndaki serbest dey mesafe en az 0,5 m olmaldr. Bu
mesafe:
1) Kabin etei, dey hareket eden srmeli kap paralarnn en alt ksmlar ile bitiik duvarlar;
2) Kabinin en alt ksmlar ile klavuz raylar
arasnda, 0,15 m yatay bir mesafede en fazla 0,1 mye drlebilir;

c) Kuyu dibine sabit olarak tespit edilmi paralarn en yksek olanlar (mesel: en yksek konumunda
bulunan denge halatlarnn gergi tertibat) ile b) 1. ve b) 2. maddelerinde belirtilenler hari, kabinin en alt
ksmlar arasnda en az 0,3 m serbest dey mesafe bulunmaldr.

5.7.3.4 - Kuyu alt boluunda aadakiler bulunmaldr:
a) Kuyu alt boluuna giri kapsndan ve kuyu demesinden eriilebilen, Madde 14.2.2 ve Madde 15.7
nin kurallarna uygun bir durdurma anahtar;
b) Bir elektrik prizi (Madde 13.6.2);
c) Kuyu dibine giri kaps alnca eriilebilen, kuyu aydnlatmasn ap kapamaya yarayan bir anahtar
(Madde 5.9).

5.8 - ASANSR KUYUSUNDAK ASANSRE AT OLMAYAN TEHZAT
Asansr kuyusu sadece asansre ait olmal, burada asansre ait olmayan kablo, cihazlar vb.
bulunmamaldr. Bununla beraber kuyu iinde, yksek basnl scak su ve buharl olmamak kaydyla,
asansr kuyusuna ait stma tehizat bulunabilir. Ancak stma cihazlarnn kumanda ve ayar tertibat kuyu
dnda yerletirilmi olmaldr.

Madde 5.2.1.2ye uygun asansrlerde;
a) Kuyu duvarlar varsa: duvarlar iindeki alan;
b) Kuyu duvarlar yoksa: asansrn hareketli ksmlarndan 1,5 m yatay mesafe iindeki alan
kuyu olarak kabul edilir.

5.9 - ASANSR KUYUSU AYDINLATMASI
Asansr kuyusunda, durak kaplar kapal olsa dahi kabin tavannn ve kuyu dibi demesinin 1 m stnde
en az 50 lks iddetinde bir aydnlatma salayacak sabit bir aydnlatma tesisat bulunmaldr.

Kuyu aydnlatmas, kuyunun tavan ve tabanndan en ok 0,5 m mesafede konulan birer adet lamba ve
bunlarn arasna konulacak lamba veya lambalardan meydana gelmelidir.

Madde 5.2.1.2deki zel duruma bavurulmas halinde, kuyu yaknndaki aydnlatma yeterli ise, asansr
kuyusunu ayrca klandrmaya gerek yoktur.

5.10 - ACL DURUMDA KURTARMA
Asansr kuyusu iinde alan kiilerin mahsur kalma riski varsa ve kabinden veya kuyu iinden
kurtulabilmeleri iin nlemler alnmamsa, bu risklerin olutuu yerlere alarm tertibat konulmaldr.
Alarm tertibat Madde 14.2.3.2 ve Madde 14.2.3.3te belirtilen kurallara uygun olmaldr.

6 - MAKNA VE MAKARA DARELER

6.1 - GENEL KURALLAR

6.1.1 - Tahrik makinalar, bunlarla ilgili tehizat ve makaralar, salam duvarlar, tavan ve kaps ve/veya
kapa olan zel bir odada bulunmal ve buraya yalnz yetkili kiiler mdahale edebilmelidir (bakm, kontrol
ve kurtarma).
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

16

Makina veya makara daireleri asansr dndaki bir ama iin kullanlmamaldr. Buralarda asansre ait
olmayan kanallar, kablolar ve dier cihazlar bulunmamaldr.
Bu odalarda aadaki tehizat bulunabilir:
a) Yryen merdiven veya servis asansrlerine ait tahrik makinalar;
b) Yksek basnl scak su veya buhar esasl olmamak kaydyla bu hacimlerin iklimlendirilmesi veya
stlmas iin kullanlan donanm;
c) Elektrikli tehizata kar kullanlmaya uygun, yksek alma sl yangn detektrleri veya yangn
sndrcler. Bunlar uzun bir zaman sresince kararl ve istenmeden meydana gelebilecek etkilere
kar yeterince korunmu olmaldr.

6.1.2 - Saptrma kasnaklar, kabin izdm dnda bulunmak kaydyla ve muayene, deney ve bakm
ilemlerinin kabin stnden veya kuyu dndan gvenlikle yaplabilmesi durumunda, kuyu st boluunda
yer alabilir.

Bununla beraber, kar arlk tarafndaki halat blmne ait tek veya ift sarml bir saptrma kasna, ayet
miline kabin stnden gvenlikle eriilebiliyorsa, kabin izdm iine de monte edilebilir.

6.1.3 - Tahrik kasna aadaki durumlarda asansr kuyusu iine monte edilebilir:
a) Muayene, deney ve bakm ilemleri, makina dairesinden yaplabiliyorsa;
b) Makina dairesi ile kuyu arasndaki delikler mmkn olduu kadar kkse.

6.2 - GRLER

6.2.1 - Makina veya makara dairelerinin iine kadar olan gei yollar u ekilde olmaldr:
a) Bir veya daha fazla, sabit olarak tesis edilmi aydnlatma armatrleriyle yeterli ekilde aydnlatlmaldr;
b) zel hacimlerden gemeye gerek kalmadan, her zaman rahat ve gvenilir bir ekilde kullanlabilmelidir.

6.2.2 - Makina va makara dairelerine eriim ahslar iin gvenli olmaldr. Bu eriim tercihen normal
basamaklar olan sabit merdivenlerle salanmaldr.

Normal basamaklar olan sabit merdiven konulmasnn mmkn olmad durumlarda, aadaki kurallar
yerine getiren portatif dayama merdivenler kullanlabilir:
a) Makina ve makara dairelerine giri seviyesi, merdivenin konulduu seviyeden 4 mden fazla ykseklikte
olmamaldr;
b) Bu merdivenler, sklemeyecek bir ekilde girie tespit edilmelidir;
c) Boylar 1,50 m den byk olan merdivenler yerletirildiklerinde, yatayla arasnda 65 ile 75 arasnda bir
a olumal ve kaymaya, devrilmeye elverili olmamaldr;
d) Merdivenin serbest genilii en az 0,35 m, basamaklarn derinlii en az 25 mm, dey duran merdiven
olmas durumunda basamaklar ile duvar arasndaki mesafe en az 0,15 m olmal ve basamaklar 1500 N
yke gre tasarmlanmaldr;
e) Merdivenin st ucuna yakn bir yerde, elin kolayca ulaabilecei mesafede en az bir adet tutamak
bulunmaldr;
f) Merdivenin evresinde 1,5 m yatay mesafe iinde, merdiven boyundan daha fazla ykseklikten dme
riski engellenmi olmaldr.

6.3 - MAKNA DARELERNN YAPISI VE DONANIMI

6.3.1 Mekanik Dayanm, Deme Yzeyi

6.3.1.1 - Makina daireleri, maruz kalacaklar yk ve kuvvetlere dayanacak ekilde ina edilmelidir.

Bu hacimler, toz oluturmayan dayankl malzemeden yaplmaldr.

6.3.1.2 - Makina dairesi demesi, ap atlm beton, baklaval sac gibi kaymayan bir yzeye sahip olmaldr.

6.3.2 - Boyutlar

6.3.2.1 - Makina dairelerinin boyutlar, cihazlarda ve zellikle elektrik aksamnda kolay ve gvenlik iinde
allmasna imkn verecek yeterlilikte olmaldr.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

17
zellikle alma alanlar stnde en az 2 m serbest ykseklik olmal ve;
a) Kumanda panolar ve tablolarnn nnde, aadaki zellikleri tayan serbest bir yatay alan
bulunmaldr:
1) Derinlik: muhafazalarn d yzeyinden en az 0,7 m olmaldr;
2) Genilik: en az u deerlerden byk olanna eit olmaldr: 0,5 m veya kumanda panolar veya
tablolarnn toplam genilii;
b) Gerekli olan yerlerde hareketli paralarn bakm ve kontrol iin bakmn yaplaca tarafta, ve varsa elle
kata getirme tertibat iin (Madde 12.5.1) en az 0,5 m x 0,6 mlik bir serbest yatay alan bulunmaldr.

6.3.2.2 - Gei yollar stndeki serbest ykseklik en az 1,8 m olmaldr. Madde 6.3.2.1de belirtilen serbest
alanlara gei yollar en az 0,5 m geniliinde olmaldr. Hareketli paralarn bulunmad yerlerde bu genilik
0,4 mye kadar azaltlabilir.

Gei yolu ykseklii, tavan kirilerinin alt kenar ile;
a) Gei yolu demesi arasnda;
b) alrken zerinde durulmas gereken deme arasnda
llr.

6.3.2.3 - Tahrik makinasnn dnen paralarnn stnde en az 0,3 m yksekliinde bir serbest dey mesafe
bulunmaldr.

6.3.2.4 - Makina dairesindeki farkl seviyedeki demeler arasnda 0,5 mden fazla bir ykseklik fark varsa,
korkuluklar olan merdiven veya basamaklar bulunmaldr.

6.3.2.5 - Makina dairesi demesinde kanallar veya 0,5 mden daha derin ve 0,5 mden daha dar girintiler
varsa, bunlarn st kapatlmaldr.

6.3.3 - Giri Kaplar ve Deme Kapaklar

6.3.3.1- Giri kaplar en az 0,6 m genilikte ve en az 1,8 m ykseklikte olmal ve makina dairesinin iine
doru almamaldr.

6.3.3.2 - Makina dairesine giri amacyla demede yaplan kapaklar, en az 0,8 m x 0,8 mlik bir serbest
gei alan salamal ve kapak arln dengeleyen bir tertibata sahip olmaldr.

Deme kapaklar, kapal durumda kalc bir ekilde biim deitirmeden, her noktasnda her biri 1000 N
olarak hesap edilen iki kiinin ykn 0,2 m x 0,2 mlik bir alanda tayabilmelidir.

Deme kapaklar, geri ekilebilir bir merdiven tertibat ile balantl olmadklar srece, aaya doru
almamaldr. Menteeler kullanld takdirde bunlar, kolayca yuvalarndan kmayan cinsten olmaldr.

Deme kapa ak durumda iken, insanlarn dmesine kar tedbirler alnmaldr (korkuluk vb. gibi).

6.3.3.3 - Giri kaplar ve deme kapaklar anahtarl kilitlerle donatlmaldr. Bu kilitler makina dairesi iinden
anahtarsz alabilmelidir.

Yalnzca malzeme girii iin kullanlan montaj kapaklar makina dairesi iinden kilitlenebilir.

6.3.4 - Dier Aklklar
Makina pltformu ve makina dairesi demesindeki delikler kullanm amacna uygun olarak mmkn olduu
kadar kk olmaldr.

Malzemelerin dme tehlikesini nlemek iin, kuyu zerindeki delikler ve kablo geilerinin evresinde
pltform veya bitmi demeden en az 50 mm ykseklikte kntlar yaplmaldr.

6.3.5 - Havalandrma
Makina daireleri uygun bir ekilde havalandrlmaldr. Asansr kuyusu makina dairesi kanalyla
havalandrlacaksa bu hesaba katlmaldr. Binann dier blmlerinden gelen pis havann, makina dairesine
dorudan girmesi nlenmelidir. Bu havalandrma motorlar, kumanda cihazlar ve elektrik kablolarn yeterince
iyi biimde toz, zararl duman ve nemden koruyacak ekilde yaplmaldr.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

18
6.3.6 - Aydnlatma ve Prizler
Makina dairesinde, deme seviyesinde en az 200 lks iddetinde bir aydnlatma salayacak sabit elektrik
tesisat bulunmaldr. Bu tesisatn beslenmesi Madde 13.6.1e uygun olmaldr.

Bu tesisata, makina dairesi iinde giri veya girilere yakn, uygun ykseklikte konulmu bir anahtar ile
kumanda edilmelidir.

Makina dairesine Madde 13.6.2ye uygun en az bir priz konulmaldr.

6.3.7 - Asansr Paralar in Kaldrma Aralar
htiyaca gre ar asansr paralarn kaldrmak iin, makina dairesi tavanna veya tayc putrellere, bir
veya birden fazla, uygun ekilde yerletirilmi, zerlerine tama kapasiteleri yazlm (Madde 15.4.5) tayc
veya kanca monte edilmelidir (Madde 0.2.5 ve Madde 0.3.14).

6.4 - MAKARA DARELERNN YAPISI VE DONANIMI

6.4.1 - Mekanik Dayanm, Deme Yzeyi

6.4.1.1 - Makara daireleri, maruz kalacaklar yk ve kuvvetlere dayanacak ekilde ina edilmelidir.

Bu hacimler, toz olumasna katkda bulunmayan dayankl malzemeden yaplmaldr.

6.4.1.2 - Makara dairesi demesi, ap atlm beton, baklaval sac gibi kaymayan bir yzeye sahip olmaldr.

6.4.2 - Boyutlar

6.4.2.1 - Makara dairelerinin boyutlar, bakm personelinin tm donanma kolay ve gvenlik iinde
ulamasna imkn verecek yeterlikte olmaldr.

Madde 6.3.2.1 b ve Madde 6.3.2.2 ikinci ve nc cmlelerdeki kurallar geerlidir.

6.4.2.2 - Tavan altndaki ykseklik en az 1,5 m olmaldr.

6.4.2.2.1 - Kasnaklarn stnde en az 0,3 m serbest boluk bulunmaldr.

6.4.2.2.2 - Makara dairesinde kumanda panolar veya alt dolaplar mevcutsa, Madde 6.3.2.1 ve Madde
6.3.2.2de belirtilen kurallar bu hacimlere de uygulanr.

6.4.3 - Giri Kaplar ve Deme Kapaklar

6.4.3.1 - Giri kaplar, en az 0,6 m genilikte ve en az 1,4 m ykseklikte olmal ve makara dairesinin iine
doru almamaldr.

6.4.3.2 - Makara dairesine giri amacyla demede yaplan kapaklar, en az 0,8 m x 0,8 mlik bir serbest
gei alan salamal ve kapak arln dengeleyen bir tertibata sahip olmaldr.

Deme kapaklar, kapal durumda kalc bir ekilde biim deitirmeden, her noktasnda her biri 1000 N
olarak hesap edilen iki kiinin ykn 0,2 m x 0,2 mlik bir alanda tayabilmelidir.

Deme kapaklar, geri ekilebilir bir merdiven tertibat ile balantl olmadklar srece, aaya doru
almamaldr. Menteeler kullanld takdirde bunlar, kolayca yuvalarndan kmayan cinsten olmaldr.

Deme kapa ak durumda iken, insanlarn dmesine kar tedbirler alnmaldr (korkuluk vb. gibi).

6.4.3.3 - Giri kaplar ve deme kapaklar anahtarl kilitlerle donatlmaldr. Bu kilitler makara dairesi iinden
anahtarsz alabilmelidir.

6.4.4 - Dier Aklklar
Pltform ve makara dairesi demesindeki delikler kullanm amacna uygun olarak mmkn olduu kadar
kk olmaldr.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

19
Malzemelerin dme tehlikesini nlemek iin, kuyu zerindeki delikler ve kablo geilerinin evresinde
pltform veya bitmi demeden en az 50 mm ykseklikte kntlar yaplmaldr.

6.4.5 - Durdurma Anahtar (alteri)
Makara dairelerinde giri veya girilere yakn bir yere, Madde 14.2.2 ve Madde 15.4.4e uygun bir durdurma
anahtar konulmaldr.

6.4.6 - Scaklk
Makara dairelerinde bir donma veya youma riski varsa, buradaki cihazlarn korunmas iin tedbirler
alnmaldr.

Makara dairelerinde elektrik cihazlar bulunuyorsa, ortam scakl makina dairelerininkine benzer olmaldr.

6.4.7 - Aydnlatma ve Prizler
Makara dairesinde, makaralar stnde en az 100 lks iddetinde bir aydnlatma salayacak sabit elektrik
tesisat bulunmaldr. Bu tesisatn beslenmesi Madde 13.6.1e uygun olmaldr.

Bu tesisata, makara dairesi iinde giri veya girilere yakn, uygun ykseklikte konulmu bir anahtar ile
kumanda edilmelidir.

Madde 13.6.2ye uygun en az bir priz bulunmaldr (Madde 6.4.2.2.2).

Makara dairesinde kumanda panolar veya dolaplar varsa, Madde 6.3.6daki kurallar uygulanr.

7- DURAK KAPILARI

7.1 - GENEL KURALLAR
Kuyu duvarlarndaki asansr kabinine girii salayan aklklara, yzeyleri deliksiz olan durak kaplar
konulmaldr.

Kap kapal durumda iken kap kanatlar veya kanatlar ile kasa, eik veya kasa st arasndaki aklklar
mmkn olduu kadar kk olmaldr.

Bu aklklar 6 mmyi gemediinde bu art yerine getirilmi saylr. Anma nedeniyle bu deer 10 mmye
ulaabilir. Bu alklar, varsa, girintilerin gerisinden llmelidir.

7.2 - KAPI VE KAPI KASALARININ DAYANIMI

7.2.1 - Kap ve kasalar, zaman iinde biim deitirmeyecek ekilde yaplmaldr. Bu nedenle bunlarn
metalden yaplmalar tavsiye edilir.

7.2.2 - Yangna Kar Dayankllk
Durak kaplar, ilgili yapnn yangndan korunmas iin geerli ynetmelie uygun olarak imal edilmelidir.
PrEN 81-8 standard, yangn deneyinin yaplmas ile ilgili bir metot tanmlar.

7.2.3 - Mekanik Dayanm

7.2.3.1 - Kilitleri olan kaplar, kilitli durumda iken yeterli mekanik dayanma sahip olmaldr; yle ki, kilitli
konumda iken bir veya dier yznn herhangi bir noktasnda dik olarak, 5 cmlik yuvarlak veya kare
eklindeki bir alana eit olarak dalacak 300 Nluk bir kuvvet uygulandnda:
a) Kalc bir ekilde biim deitirmemeli ve
b) 15 mmden ok esnememeli ve
c) Deney srasnda ve deneyden sonra gvenli bir ekilde almaldr.

7.2.3.2 - Yatay hareket eden srmeli durak kaplarnda, en zayf noktaya, hareket ynnde elle tatbik edilen
(alet kullanmadan) 150 Nluk bir kuvvet etkisi altnda Madde 7.1de belirtilen aklklar 6 mmden byk
olabilir, ancak bu deer:
a) Yana alan kaplarda 30 mmyi;
b) Merkezden alan kaplarda toplam 45 mmyi
gememelidir.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

20
7.2.3.3 - Camdan yaplan kap panelleri, bu standarda uygun olarak uygulanacak kuvvetlerin etkisiyle tahrip
olmayacak ekilde tespit edilmelidir.

Madde 7.6.2de belirtilenlerden daha byk boyutlu camlara sahip olan kaplarda lamine cam kullanlmal ve
ayrca kaplar Ek Jde tanmlanan sarka arpma deneylerine dayanabilmelidir.

Kap deneylerden sonra gvenli bir ekilde almaldr.

7.2.3.4 - Camn kaplara tespit ekli, camn tespit yerlerinden kayarak kmasn engellemelidir.

7.2.3.5 - Cam paneller aada belirtilen bilgileri kapsayacak ekilde iaretlenmelidir:
a) maltn ad ve ticar markas;
b) Camn tipi;
c) Kalnl (mesel: 8/8/0,76 mm).

7.2.3.6 - Otomatik olarak yatay hareket eden, Madde 7.6.2de belirtilenlerden daha byk boyutlu camlara
sahip olan srmeli durak kaplar, ocuklarn ellerinin srklenme riskini azaltmak iin aada belirtilenler
gibi aralara sahip olmaldr:
a) El ile cam arasndaki srtnmenin azaltlmas;
b) 1,1 m ykseklie kadar camn saydam olmamas;
c) Parmaklarn varlnn alglanmas veya
d) Edeer dier tedbirler.

7.3 - KAPILARIN YKSEKLK VE GENLKLER

7.3.1 - Ykseklik
Durak kaplarnn serbest ykseklikleri en az 2 m olmaldr.

7.3.2 - Genilik
Durak kaplarnn serbest genilikleri, kabin kaps geniliini her iki yanda ayr ayr olmak zere 50 mmden
fazla amamaldr.

7.4 - DURAK KAPISI EKLER, KILAVUZLARI VE ASKI TERTBATI

7.4.1 - Eikler
Her durak giriinde, kabinin yklenme ve boaltlmas iin yeterli dayanma sahip bir eik bulunmaldr.

NOT - Ykama ve dklme sonucunda, kuyu iine su girmesini engellemek iin, durak kaplar eikleri
nndeki demelerde hafif bir ters eim yaplmas tavsiye edilir.

7.4.2 - Klavuzlar

7.4.2.1 - Kaplar, normal iletmede skmayacak, yerinden kalkmayacak ve hareket mesafesi sonunda
klavuzlarndan kmayacak bir yapya sahip olmaldr.

Klavuzlar anma, paslanma veya yangn nedeniyle etkisiz kalabiliyorsa, durak kaplarn yerinde tutmak iin
acil durum klavuzlar ngrlmelidir.

7.4.2.2 - Yatay hareket eden srmeli durak kaplar, alt ve stten klavuzlanm olmaldr.

7.4.2.3 - Dey hareket eden srmeli durak kaplar, her iki yandan klavuzlanm olmaldr.

7.4.3 - Dey Hareket Eden Srmeli Durak Kaplarnn Ask Tertibat

7.4.3.1 - Dey hareket eden srmeli durak kaplarnn panelleri, bamsz iki ask elemanna tespit
edilmelidir.

7.4.3.2 - Ask halatlar, zincirleri, kaylar iin gvenlik katsays en az 8 olmaldr.

7.4.3.3 - Halat ortasndan-ortasna llen makara ap, halat apnn en az 25 kat olmaldr.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

21
7.4.3.4 - Ask halatlar veya zincirlerinin, kasnak oluklarndan veya dililerden kmas engellenmelidir.

7.5 - DURAK KAPILARI ALIIRKEN KORUNMA

7.5.1 - Genel
Kap ve kap kasalar, vcut ksmlarnn, elbise veya cisimlerin skmasndan meydana gelebilecek
tehlikelerin mmkn olduu kadar az olduu bir yapya sahip olmaldr.

alma srasnda kesilme riskinden kanmak iin makina gc ile alan otomatik srmeli durak
kaplarnn d yznde 3 mmden fazla girinti veya kntlar olmamaldr. Bunlarn keleri alma hareketi
ynnde pahlanmaldr.

Bu kurallar, Ek Bde tanmlanan kilit ama anahtar (geni) delii iin geerli deildir.

7.5.2 - Makina Gc ile alan Kaplar
Makina gc ile alan kaplar, bir kap panelinin arpt kiinin maruz kalaca zararlar en aza indirecek
bir yapya sahip olmaldr.

Bu bakmdan aadaki kurallar yerine getirilmelidir:

7.5.2.1 - Yatay Hareket Eden Srmeli Durak Kaplar

7.5.2.1.1 - Makina Gc ile Otomatik alan Kaplar

7.5.2.1.1.1 - Kapnn kapanmasn engellemek iin gerekli olan kuvvet 150 Nu gememelidir. Bu kural, kap
alma yolunun, ilk 1/3lk ksmna uygulanmaz.

7.5.2.1.1.2 - Durak kaps ve bununla sabit bir ekilde balantl mekanik paralarn, ortalama kapanma
hznda hesapla veya lme ile
5)
bulunan kinetik enerjisi 10 J' gememelidir.

Durak kapsnn ortalama kapanma hz, hareket mesafesinin tm zerinden hesaplanmaldr. Ancak
aada belirtilenler, bu deerden dlr:
a) Merkezden alan kaplarda, her hareket yolu sonunda 25 mm, ve
b) Yana alan (teleskopik) kaplarda, her hareket yolu sonunda 50 mm.

7.5.2.1.1.3 - Bir koruma tertibat kapy, en ge kapanma hareketi srasnda kap panelinin kap giriinden
gemekte olan bir kimseye arpmas (veya arpmak zere olmas) annda tekrar amaldr.

Bu koruma tertibat, kabin kapsnda kullanlan olabilir (Madde 8.7.2.1.1.3).

Bu tertibat, her bir panelin kapanma mesafesinin son 50 mmsinde etkisiz hale gelebilir.

Kapanma ileminin ok uzun bir sre bloke edilmesini engellemek amacyla, belli bir srenin gemesinden
sonra, bu koruma tertibat etkisiz hale getiriliyorsa, koruma tertibat etkisiz olduktan sonra kap kapanrken
Madde 7.5.2.1.1.2de tanmlanan kinetik enerji 4 J amamaldr.

7.5.2.1.1.4 - E zamanl hareket eden birbiri ile balantl kabin ve durak kaplarnda Madde 7.5.2.1.1.1 ve
Madde 7.5.2.1.1.2 deki kurallar balantl kap mekanizmas iin geerlidir.

7.5.2.1.1.5 - Katlanr tipte bir kapnn almasn engellemek iin gerekli kuvvet 150 Nu amamaldr. Bu
kuvvet kap katlanrken birbirine bakan kanatlarn d kenarlar veya bununla kyaslanabilir olarak, mesel:
kap erevesi ile kanat d kenar arasndaki mesafe 100 mm iken llr.



5) rnek olarak 25 N/mmlik bir sabiteye sahip yay zerine etki eden, zerinde l skalas bulunan bir
piston ve arpma annda en son hareket noktasnn llmesine imkn veren kolay kayar bir bilezikle
donatlm olan tertibatla llr. Belirlenen snr deerlere uygun bir skala, basit bir hesapla belirlenebilir.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

22
7.5.2.1.2 - Makina Gc ile alan, Otomatik Olmayan Kaplar
Kapanma ileminin, kullancnn srekli kontrol altnda gerekletii kaplarda (mesel: bir butona srekli
basmak suretiyle), Madde 7.5.2.1.1.2de belirtildii ekilde hesaplanan veya llen kinetik enerji 10 J
atnda en hzl panelin ortalama kapanma hz 0,3 m/s ile snrlandrlmaldr.

7.5.2.2 - Dey Hareket Eden Srmeli Durak Kaplar
Bu tr kaplarn kullanmna yalnz, yk asansrlerinde izin verilir.
Bu tr kaplarn makina gc ile kapanmasna ancak, aadaki artlarn ayn zamanda yerine getirilmesi
durumunda izin verilir:
a) Kapnn kapanmas, kullancnn srekli kontrol altnda gereklemeli;
b) Panellerin ortalama kapanma hz 0,3 m/s ile snrlandrlmal;
c) Kabin kaps, Madde 8.6.1de belirtildii gibi yaplm olmal;
d) Durak kaps kapanmaya balamadan, kabin kaps kapanma yolunun en az 2/3 orannda kapanm
olmaldr.

7.5.2.3 - Dier Kap Tipleri
Alp kapanrken insanlara arpma riskinin olduu baka tip makina gc ile alan kaplar kullanlrken
(mesel: menteeli kaplar), makina gc ile alan srmeli kaplar iin alnan tedbirlere benzer nlemler
alnmaldr.

7.6 - YEREL AYDINLATMA VE "KABN KATTA" SNYAL IIKLARI

7.6.1 - Yerel Aydnlatma
Kapy ap kabine girmek isteyen bir kullanc, kabin aydnlatmas arzal olsa dahi, nnde ne olduunu
grebilecek ekilde, durak kaplar civarndaki tbi ve sun aydnlatma deme seviyesinde en az 50 lks
olmaldr.

7.6.2 - Kabin Katta Gstergesi
Elle alan durak kaplarnda, kullanc kapy amadan nce, kabinin katta olup olmadn anlayabilmelidir.
Bu amala aadakiler tesis edilmi olmaldr:
a) Aadaki drt art yerine getiren bir veya birden fazla k geiren kap penceresi;
1) Sarka arpma deneyleri haricinde Madde 7.2.3.1e uygun mekanik dayankllk;
2) En az 6 mm kalnlk;
3) Her durak kapsnda en az 0,015 m toplam pencere alan ve her bir pencere iin en az 0,01 m alan;
4) Pencere genilii en az 60 mm, en ok 150 mm. Pencere genilii 80 mmden fazla ise, pencerenin alt
kenar demeden en az 1 m yukarda olmaldr.
b) veya: sadece kabin ilgili durakta durunca veya durmak zere iken yanmasna izin verilen bir katta sinyali
bulunmaldr. Bu sinyal, kabin durakta durduu srece yanmaldr.

7.7 - DURAK KAPILARININ KLTLENMES VE KLTL OLMASININ DENETLENMES

7.7.1 - Dme Tehlikesine Kar Korunma
Normal iletmede, kabin bir durak kapsnn arkasnda hareketsiz durmadka veya bu kapnn kilit alma
blgesi iinde durmak zere olmadka, bir durak kapsn veya ok panelli kaplarda bir kap panelini amak
mmkn olmamaldr.

Kilit alma blgesinin, durak seviyesinin en fazla 0,2 m altna ve 0,2 m stne kadar uzanmasna izin verilir.
Bununla beraber, kabin kapsyla mterek olarak tahrik edilen makina gc ile alan durak kaplarnda,
kilit alma blgesinin, durak seviyesinin en fazla 0,35 m altna ve 0,35 m stne kadar uzanmasna izin
verilebilir.

7.7.2 - Koparmaya Kar Korunma

7.7.2.1 - Normal iletmede, Madde 7.7.2.2deki istisna durum haricinde bir durak kapsnn veya ok panelli
kaplarda, bir kap panelinin ak olmas durumunda asansr hareket ettirmek veya hareket halinde tutmak
mmkn olmamaldr. Bununla beraber, kabini harekete hazrlayan n ilemler yaplabilir.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

23
7.7.2.2 - Durak kapsnn ak olmas durumunda kabinin hareket etmesine, aada belirtilen blgelerde izin
verilir:
a) lgili duran kilit alma blgesinde, Madde 14.2.1.2ye gre seviyeleme ve otomatik seviyeleme
ilemlerine izin vermek iin;
b) Durak seviyesinin en fazla 1,65 m zerinde bir ykseklie kadar uzanan bir blgede, Madde 8.4.3,
Madde 8.14 ve Madde 14.2.1.5in kurallarnn karlanm olmas kaydyla, kabini ykleme veya
boaltmalarna izin vermek iin, ve:
1) Durak kaps kasasnn st ile kabin demesi arasndaki serbest ykseklik kabinin herhangi bir
konumunda 2 mden az olmamaldr ve
2) Bu blge iinde, kabinin konumu ne olursa olsun, durak kapsnn zel bir ileme gerek duyulmadan
tam olarak kapatlmas mmkn olmaldr.

7.7.3 - Kilitlenme ve Kilidin Acil Durumda Almas
Her durak kaps, Madde 7.7.1nin gereini yerine getiren bir kilitleme tertibatna sahip olmaldr. Bu tertibat,
ama d kullanmlara kar korunmu olmaldr.

7.7.3.1 - Kilitleme
Durak kaps kapal durumda iken kesin kilitleme ilemi, kabinin hareketinden nce gereklemelidir. Bununla
beraber, kabinin harekete gemesi iin hazrlk ilemleri yaplabilir. Kilitleme, Madde 14.1.2ye gre bir
elektrik gvenlik tertibatyla denetlenmelidir.

7.7.3.1.1 - Kabin ancak, kilit dilinin yuvasna 7 mm girmesinden sonra hareket edebilmelidir (ekil 3).


7.7.3.1.2 - Kap kanad veya kanatlarnn kilitlenme artn denetleyen elektrik gvenlik devresi ksm,
zorlayc mekanik etki ile ve araya baka mekanizmalar girmeden kilitleme tertibat tarafndan altrlmaldr.
Bu dzen ayar bozulmayacak, ancak gerektiinde ayarlanabilecek ekilde olmaldr.

zel durum : Kilitleme tertibatnn nem veya patlama riski gibi zel korunma gerektiren artlarda
kullanlmas durumunda, elektrik gvenlik devresinin kilitlenme artn denetleyen ksm ile
mekanik kilit arasndaki balantnn ancak kilitleme tertibatnn kastl bir ekilde tahrip
edilmesiyle kopmas durumunda, dzen yalnz zorlayc mekanik etkili olabilir.

7.7.3.1.3 - Menteeli kaplarda kilitlenme, kaplarn dey kenarna veya kenarlarna olabildiince yakn
konumda gereklemeli ve kap kanatlarnn sarkmas durumunda dahi kesin bir ekilde etkili kalmaldr.

7.7.3.1.4 - Kilitleme elemanlar ve bunlarn balantlar, darbeye kar dayankl, metalden yaplm veya
metal takviyeli olmaldr.


















EKL 3 - Kilitleme elemanlar rnekleri


7

m
m
m

7 mm
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

24
7.7.3.1.5 - Kilitleme elemanlarnn birbirine gemesi, kapnn alma ynnde uygulanan 300 Nluk bir
kuvvetin kilitlenme etkisini azaltmayaca bir biimde olmaldr.

7.7.3.1.6 - Kilitleme tertibat, Ek F.1de ngrlen deney srasnda kalc ekilde biim deitirmeden kilit
seviyesinde ve kapnn alma ynnde uygulanan;
a) Srmeli kaplarda en az 1000 N;
b) Menteeli kaplarda en az 3000 Nluk
bir kuvvete dayanabilmelidir.

7.7.3.1.7 - Kilitleme hareketi; arlk kuvveti, sabit mknats veya yaylar etkisiyle gereklemeli ve
srdrlmelidir. Yaylar klavuzlanm ve basn altnda alan tipten olmal, kilidin ak olduu konumda
yaylarn sarmlar birbirine dememelidir.

Sabit mknats veya yayn almasnn aksad durumlarda, yerekimi etkisiyle kilit almamaldr.

Kilit dili kilitli pozisyonda bir sabit mknatsn etkisiyle tutuluyorsa, kilitlenme etkisinin basit aralarla ortadan
kaldrlmas mmkn olmamaldr (mesel: scaklk veya darbe etkisi).

7.7.3.1.8 - Kilitleme tertibat, salkl almasn engelleyecek toz birikimi tehlikesine kar korunmaldr.

7.7.3.1.9 - alan paralarn kontrol, rnein saydam bir kapak kullanm sayesinde, kolayca
yaplabilmelidir.

7.7.3.1.10 - Kilit kontaklarnn kapal bir kutu iinde olmas durumunda, kutu kapann balant vidalar
kapak aldnda kaybolmayacak ekilde, kapaktaki veya kutudaki deliklerinde kalmaldr.

7.7.3.2 - Acil Durum Kilit Ama Tertibat
Durak kaplarndan her biri, Ek Bde belirtilen kilit ama genine uyacak bir anahtar yardmyla dardan
alabilmelidir.

Bu tr bir anahtar ancak sorumlu bir kiiye verilmelidir. Anahtarla birlikte, kilidin almasndan sonra tekrar
kapama ileminin tam olarak yaplmamasndan kaynaklanabilecek kazalar engellemek iin alnmas gereken
balca nlemleri ieren yazl bir talimat verilmelidir.

Acil durumda bir kilit alma ileminden sonra, durak kaps kapannca kilitleme tertibat ak konumda
kalmamaldr.

Durak kaplarnn kabin kaps tarafndan tahrik edildii durumlarda, kabin kilit alma blgesinin dnda iken
her ne sebeple olursa olsun durak kaps aldnda, bir tertibat (arlk veya yay) durak kapsnn otomatik
olarak kapanmasn temin etmelidir.

7.7.3.3 - Kilitleme tertibat bir gvenlik eleman olarak grlr ve Ek - F.1deki kurallara gre dorulanmaldr.

7.7.4 - Durak Kaplarnn Kapal Olduunun Elektriksel Olarak Denetlenmesi

7.7.4.1 - Her durak kaps, Madde 4.1.2ye uygun olarak kapnn kapanmasn denetleyen ve Madde 7.7.2de
belirtilen artlar salayan bir elektrik gvenlik tertibatyla donatlmaldr.

7.7.4.2 - Kabin kapsyla mterek tahrik edilen yatay hareketli srmeli durak kaplarnda bu tertibat, kabin
kapsnn tam kapanmas durumunda etkili olmak kaydyla, kilitlenmeyi denetleyen tertibatla mterek
olabilir.

7.7.4.3 - Menteeli durak kaplarnda ise bu tertibat, kapnn kapanma kenarnn yaknna veya kapnn kapal
olduunu denetleyen mekanik tertibatn zerine taklmaldr.

7.7.5 - Durak Kaplarnn Kilitli ve Kapal Olduklarn Denetleyen Cihazlar in Mterek Kurallar

7.7.5.1 - nsanlarn normal olarak girebilecei yerlerden, normal iletme artlarna uymayan tek bir mdahale
ile, durak kaps ak veya kilitli olmayan bir asansrn altrlmas mmkn olmamaldr.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

25
7.7.5.2 - Bir kilitleme elemannn konumunu denetlemek iin kullanlan aralar zorlayc mekanik etkili olarak
almaldr.

7.7.6 - ok Panelli, Panelleri Mekanik Olarak Balantl Srmeli Kaplar

7.7.6.1 - Bir srmeli kapnn, dorudan mekanik balantl ok sayda paneli varsa:
a) Madde 7.7.4.1 veya Madde 7.7.4.2de belirtilen, durak kaplarnn kapal olduunu denetleyen tertibatn
yalnz bir panel zerine konulmasna;
b) teleskopik kaplarda tek bir kilitlemenin dier panellerin almasn nlemesi kaydyla, yalnz bir panelin
kilitlenmesine
izin verilir.

7.7.6.2 - Panellerin mekanik balantlarnn dolayl olmas durumunda (mesel: halat, kay veya zincir ile),
tek bir kilitlemenin dier panellerin almasn nlemesi ve panellerde tutamak bulunmamas kaydyla, yalnz
bir panelin kilitlenmesine izin verilir.

Kilitleme tertibatyla kilitlenmemi dier panel veya panellerin kapal durumda olduu Madde 14.1.2ye uygun
bir elektrik gvenlik tertibatyla denetlenmelidir.

7.8 - OTOMATK ALIAN KAPILARIN KAPANMASI
Normal iletmede, kabinin hareketi ile ilgili bir sinyal bulunmamas durumunda, asansrn trafiine gre
belirlenebilecek gerekli bir sre sonunda otomatik alan durak kaplar kapanmaldr.

8 - KABN, KARI AIRLIK VE DENGELEME AIRLII

8.1 - KABNN YKSEKL

8.1.1 - Kabin iinin serbest ykseklii en az 2 m olmaldr.

8.1.2 - Kabinlerin normal olarak kullanlan girilerinin serbest ykseklii en az 2 m olmaldr.

8.2 - KULLANILABLR KABN ALANI, BEYAN YK, KABNDEK NSAN SAYISI

8.2.1 - Genel Durum
Kabinin, insanlar tarafndan ar bir ekilde yklenmesini engellemek iin beyan ykne bal olarak,
kullanlabilir kabin alan snrlandrlmaldr. Bunu yerine getirmek iin beyan yk ile en byk kullanlabilir
kabin alan arasndaki iliki, izelge 1.1de verilmitir.

1 mden az ykseklikte olsalar veya ayrc kaplarla donatlsalar dahi girinti ve uzantlara ancak, en byk
kullanlabilir kabin alannn hesaplanmasnda gz nne alndklar takdirde izin verilir.
Kaplar kapand zaman girite bulunan alan da hesaba katlmaldr.

Bunun haricinde kabinin ar yklenmesi Madde 14.2.5e gre bir cihaz ile izlenmelidir.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

26
ZELGE 1.1

Beyan
yk
(Ktle) kg
Kullanlabilir en
byk kabin
alan m
Beyan yk
(Ktle) kg
Kullanlabilir en
byk kabin alan
m
100
1)
0,37 900 2,20
180
2)
0,58 975 2,35
225 0,70 1000 2,40
300 0,90 1050 2,50
375 1,10 1125 2,65
400 1,17 1200 2,80
450 1,30 1250 2,90
525 1,45 1275 2,95
600 1,60 1350 3,10
630 1,66 1425 3,25
675 1,75 1500 3,40
750 1,90 1600 3,56
800 2,00 2000 4,20
825 2,05 2500
3)
5,00
1) Bir kiilik asansr iin en kk beyan yk.
2) ki kiilik asansr iin en kk beyan yk.
3) 2500 kg zerindeki ykler iin her 100 kg ilve yk bana
0,16 m eklenmelidir

Beyan yknn ara deerleri iin kabin alanlar lineer
enterpolasyonla bulunur.

8.2.2 - Yk Asansrleri
Madde 8.2.1 deki kurallara uyulmal ve ayrca, yapm ile ilgili hesaplamalarda yalnz beyan yk deil, kabin
iine girebilecek ykleme aralarnn arlklar da gz nne alnmaldr.

8.2.3 - Kabindeki nsan Says
Kabindeki insan says:

a)
75
yk Beyan
formlnden kan saynn en yakn kk tam sayya yuvarlanmasyla bulunan deer ile,
b) izelge 1.2den alnan deerden
kk olanna uygun olmaldr.

ZELGE 1.2

Kabindeki
insan
says
En kk
kullanlabilir
kabin alan
m
Kabindeki
insan
says
En kk
kullanlabilir
kabin alan
m
1 0,28 11 1,87
2 0,49 12 2,01
3 0,60 13 2,15
4 0,79 14 2,29
5 0,98 15 2,43
6 1,17 16 2,57
7 1,31 17 2,71
8 1,45 18 2,85
9 1,59 19 2,99
10 1,73 20 3,13
20 kiinin stndeki insan saylar iin ahs bana,
0,115 m ilve edilir.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

27
8.3 - KABNN DUVARLARI, TABANI VE TAVANI

8.3.1 - Kabin tamamen deliksiz duvarlar, taban ve tavan ile evrelenmi olmaldr. Yalnz u aklklara izin
verilebilir:
a) Normal kabin girileri;
b) mdat kaplar ve kapaklar;
c) Havalandrma menfezleri.

8.3.2 - Duvarlar, taban ve tavan yeterli bir mekanik dayanma sahip olmaldr. skelet, patenler, duvarlar,
taban ve tavandan meydana gelen kabin normal iletmede, gvenlik tertibatnn almasnda veya kabinin
tamponlara arpmasnda maruz kald kuvvetlere dayanacak bir mekanik yapya sahip olmaldr.

8.3.2.1 - Kabin duvarlar, iten da doru herhangi bir noktasnda dik olarak 5 cmlik yuvarlak veya kare
eklinde bir alana eit olarak dalacak 300 Nluk bir kuvvet uygulandnda:
a) Kalc bir ekilde biim deitirmemeli ve
b) 15 mmden ok esnememelidir.

8.3.2.2 - Camdan yaplan duvarlarda lamine cam kullanlmal ve ayrca kaplar Ek Jde tanmlanan sarka
arpma deneylerine dayanabilmelidir.

Deneylerden sonra duvarn gvenlik ilevi zarar grmemelidir.

Camdan yaplan kabin duvarlar deme seviyesinden 1,1 mden daha alakta ise, demeden 0,9 ile 1,1 m
arasnda ykseklie el tutama konulmaldr. Bu tutamak camdan bamsz olarak tespit edilmelidir.

8.3.2.3 - Camn duvara tespit ekli, camn tespit yerlerinden kayarak kmasn engellemelidir.

8.3.2.4 - Cam paneller aada belirtilen bilgileri kapsayacak ekilde iaretlenmelidir:
a) maltn ad ve ticar markas;
b) Camn tipi;
c) Kalnl (mesel: 8/8/0,76 mm).

8.3.2.5 - Kabin tavan Madde 8.13e uygun olmaldr.

8.3.3 - Kabin duvarlar, taban ve tavan, gerek ok kolay yanabilme ve gerekse kabilecek gaz ve dumann
cinsi ve miktar itibaryla tehlikeli olabilecek malzemelerden yaplmamaldr.

8.4 - KABN ETE

8.4.1 - Her kabin eiinin altnda, karsndaki durak kapsnn geniliinde bir kabin etei monte edilmi
olmaldr. Dey blmn ucu, aaya doru, yatay dzlemle en az 60 lik bir a yapacak ekilde eik bir
ksmla uzatlmaldr. Bu ksmn yatay dzlemdeki izdm 20 mmden az olmamaldr.

8.4.2 - Etein dey blmnn ykseklii en az 0,75 m olmaldr.

8.4.3 - Ykleme rampas hareketi kumandas (Madde 14.2.1.5) ile alan asansrlerde kabin eteinin dey
blmnn ykseklii, kabin en yksek ykleme veya boaltma seviyesinde iken, durak eiinden 0,1 m
daha aa uzanmaldr.

8.5 - KABN GR
Kabin girileri kaplarla donatlmaldr.

8.6 - KABN KAPILARI

8.6.1 - Kabin kaplar yzeyleri deliksiz olmaldr. Ancak yk asansrlerinde, yukar doru alan dey
hareketli, tel kafesli veya delikli metal panelli srmeli kaplar kullanlabilir. Bu panellerdeki delikler ve rg
aklklar yatay ynde 10 mmyi, dey ynde ise 60 mmyi amamaldr.

8.6.2 - Kabin kaplar kapandklarnda, alma iin gerekli olan aralklar haricinde, kabin giriini tam olarak
kapatmaldr.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

28
8.6.3 - Kapal durumda iken kap kanatlar aras, kanatlar ile kasa aras, kanatlar ile eik ve kasa st
arasndaki aklklar mmkn olduu kadar kk olmaldr.

Bu aklklar 6 mmyi gemediinde bu art yerine getirilmi saylr. Anma nedeniyle bu deer 10 mmye
ulaabilir. Bu alklar, varsa, girintilerin gerisinden llmelidir. Madde 8.6.1e gre dey hareketli srmeli
kaplar istisna tekil eder.

8.6.4 - Menteeli kabin kaplarnda, kaplarn kabinin dna savrulmasn nlemek iin durdurma mesnetleri
konulmaldr.

8.6.5 - Kabin kapsnn otomatik olmad ve kabin durakta durduu srece ak kalmad durumlarda durak
kaplarnda pencere veya pencereler varsa, kabin kapsna da pencere veya pencereler konulmaldr.
(Madde 7.6.2 a)

Kabin kaplarnda bulunan pencereler Madde 7.6.2 aya uygun olmal ve kabin durak seviyesinde dururken,
durak kaplarndaki pencerelerin konumu ile akacak ekilde yerletirilmelidir.

8.6.6 - Kabin Kaps Eikleri, Klavuzlar ve Ask Tertibat
Madde 7.4teki kurallar kabin kaplar iin de geerlidir.

8.6.7 - Mekanik Dayanm

8.6.7.1 - Kabin kaplar kapal durumda iken yeterli mekanik dayanma sahip olmaldr. Bu durumda iten
da doru, herhangi bir noktasnda dik olarak, 5 cmlik yuvarlak veya kare eklinde bir alana eit olarak
dalacak 300 Nluk bir kuvvet uygulandnda:
a) Kalc bir ekilde biim deitirmemeli;
b) 15 mmden ok esnememeli ve
c) Deney srasnda ve deneyden sonra gvenli bir ekilde almaldr.

8.6.7.2 - Camdan yaplan kap panelleri, bu standarda uygun olarak uygulanacak kuvvetlerin etkisiyle tahrip
olmayacak ekilde tespit edilmelidir

Madde 7.6.2de belirtilenlerden daha byk boyutlu camlara sahip olan kaplarda lamine cam kullanlmal ve
ayrca kaplar Ek Jde tanmlanan sarka arpma deneylerine dayanabilmelidir.

Kap deneylerden sonra gvenli bir ekilde almaldr.

8.6.7.3 - Camn kaplara tespit ekli, camn tespit yerlerinden kayarak kmasn engellemelidir.

8.6.7.4 - Cam paneller aada belirtilen bilgileri kapsayacak ekilde iaretlenmelidir:
a) maltnn ad ve ticar markas;
b) Camn tipi;
c) Kalnl (mesel: 8/8/0,76 mm).

8.6.7.5 - Otomatik olarak yatay hareket eden, Madde 7.6.2de belirtilenlerden daha byk boyutlu camlara
sahip olan srmeli durak kaplarnda, ocuklarn ellerinin srklenme riskini azaltmak iin aada belirtilenler
gibi aralara sahip olmaldr:
a) El ile cam arasndaki srtnmenin azaltlmas;
b) 1,1 m ykseklie kadar camn saydam olmamas;
c) Parmaklarn varlnn alglanmas veya
d) Edeer dier tedbirler.

8.7 - KABN KAPILARI ALIIRKEN KORUNMA

8.7.1 - Genel
Kap ve kasalar, vcut ksmlarnn, elbise veya cisimlerin skmasnda meydana gelebilecek tehlikelerin,
mmkn olduu kadar az olduu bir yapya sahip olmaldr.

Otomatik olarak alan srmeli kaplarn hareketi srasnda koparma tehlikesinden kanmak iin, bunlarn
kabin tarafndaki yzeylerinde 3 mmyi aan girinti veya kntlar bulunmamaldr. Bu girinti veya kntlar,
alma ynnde pahl olarak yaplmaldr. Bu kurallar Madde 8.6.1e uygun delikli kaplar iin geerli deildir.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

29
8.7.2 - Makina Gc ile alan Kabin Kaplar
Makina gc ile alan kaplar, bir kap panelinin arpt kiinin maruz kalaca zararlar en aza indirecek
bir yapya sahip olmaldr.

Bu bakmdan aadaki kurallar yerine getirilmelidir:

E zamanl hareket eden birbiri ile balantl kabin ve durak kaplarnda aada belirtilen kurallar balantl
kap mekanizmas iin geerlidir.

8.7.2.1 - Yatay Hareket Eden Srmeli Kaplar

8.7.2.1.1 - Makina Gc ile Otomatik alan Kaplar

8.7.2.1.1.1 - Kapnn kapanmasn engellemek iin gerekli olan kuvvet 150 Nu gememelidir. Bu kural, kap
alma yolunun, ilk 1/3lk ksmna uygulanmaz.

8.7.2.1.1.2 - Durak kaps ve bununla sabit bir ekilde balantl mekanik paralarn, ortalama kapanma
hznda hesapla veya lme ile
6)
bulunan kinetik enerjisi, 10 J gememelidir.
Durak kapsnn ortalama kapanma hz, hareket mesafesinin tm zerinden hesaplanmaldr. Ancak
aada belirtilenler, bu deerden dlr:
a) Merkezden alan kaplarda, her hareket yolu sonunda 25 mm, ve
b) Yana alan (teleskopik) kaplarda, her hareket yolu sonunda 50 mm.

8.7.2.1.1.3 - Bir koruma tertibat kapy en ge, kapanma hareketi srasnda kap panelinin, kap giriinden
gemekte olan bir kimseye arpmas (veya arpmak zere olmas) annda tekrar amaldr.

Bu tertibat, her bir kap panelinin kapanma mesafesinin son 50 mmsinde etkisiz hale gelebilir.

Kapanma ileminin ok uzun bir sre bloke edilmesini engellemek amacyla, belli bir srenin gemesinden
sonra, bu koruma tertibat etkisiz hale getiriliyorsa, koruma tertibat etkisiz olduktan sonra kap kapanrken
Madde 8.7.2.1.1.2de tanmlanan kinetik enerji 4 J amamaldr.

8.7.2.1.1.4 - Katlanr tipte bir kapnn almasn engellemek iin gerekli kuvvet 150 Nu amamaldr. Bu
kuvvet kap katlanrken birbirine bakan kanatlarn d kenarlar veya bununla kyaslanabilir olarak, mesel:
kap erevesi ile kanat d kenar arasndaki mesafe 100 mm iken llr.

8.7.2.1.1.5 - Katlanr tipte kap alrken bir girinti iine katlanyorsa, kapnn herhangi bir d kenar ile bu
girinti arasndaki aklk en az 15 mm olmaldr.

8.7.2.1.2 - Makina Gc ile alan, Otomatik Olmayan Kaplar
Kapanma ileminin, kullancnn srekli kontrol altnda gerekletii kaplarda (mesel: bir butona srekli
basmak suretiyle), Madde 7.5.2.1.1.2de belirtildii ekilde hesaplanan veya llen kinetik enerji 10 J
atnda en hzl panelin ortalama kapanma hz 0,3 m/s ile snrlandrlmaldr.

8.7.2.2 - Dey Hareket Eden Srmeli Durak Kaplar
Bu tip kaplar sadece yk asansrlerinde kullanlr.
Bu tip kaplarn makina gc ile kapanmasna ancak, aadaki artlarn ayn zamanda yerine getirilmesi
durumunda izin verilir:
a) Kapnn kapanmas, kullancnn srekli kontrol altnda gereklemeli;
b) Panellerin ortalama kapanma hz 0,3 m/s ile snrlandrlmal;
c) Kabin kaps, Madde 8.6.1de belirtildii gibi yaplm olmal;
d) Durak kaps kapanmaya balamadan, kabin kaps kapanma yolunun en az 2/3 orannda kapanm
olmaldr.

8.8 - KAPANMAKTA OLAN KAPININ TEKRAR AILMASI
Makina gc ile otomatik alan kaplarda, kapanmakta olan kapnn tekrar almasn salayan bir tertibat
dier kabin kumandalarnn yannda bulunmaldr.

6) rnek olarak 25 N/mmlik bir sabiteye sahip yay zerine etki eden, zerinde l skalas bulunan bir
piston ve arpma annda en son hareket noktasnn llmesine imkn veren kolay kayar bir bilezikle
donatlm olan tertibatla llr. Belirlenen snr deerlere uygun bir skala, basit bir hesapla belirlenebilir.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

30
8.9 - KABN KAPILARININ KAPALI OLDUUNUN ELEKTRKSEL DENETLENMES

8.9.1 - Madde 7.7.2.2deki durum haricinde normal iletmede, bir kabin kapsnn (veya ok panelli kaplarda,
bir kap panelinin) ak olmas durumunda asansr hareket ettirmek veya hareket halinde tutmak mmkn
olmamaldr. Bununla beraber, kabini harekete hazrlayan n ilemler yaplabilir.

8.9.2 - Her kabin kaps, Madde 14.1.2ye uygun olarak kapnn kapanmasn denetleyen ve Madde 8.9.1de
belirtilen artlar salayan bir elektrik gvenlik tertibatyla donatlmaldr.

8.9.3 - Kabin kapsnn kilitlenmesi gerekiyorsa (Madde 11.2.1 c), kilitleme tertibat durak kaplarnn kilitleme
tertibatna benzer bir ekilde almal ve tasarmlanm olmaldr (Madde 7.7.3.1 ve Madde 7.7.3.3).

8.10 - OK PANELL, PANELLER MEKANK OLARAK BALANTILI SRMEL KABN KAPILARI

8.10.1 - Bir srmeli kabin kapsnn dorudan mekanik balantl ok sayda paneli varsa:
a) Kabin kapsnn kapal olduunu denetleyen (Madde 8.9.2) tertibatn
1) Yalnz bir panel zerine konulmasna (teleskopik kaplarda en hzl panel) veya
2) Kap tahrik eleman ve kap paneli arasnda dorudan bir mekanik balant varsa, bu tertibatn kap
tahrik eleman zerine konulmasna ve
b) Madde 11.2.1 cde belirtilen durum ve artlar dahilinde, kilitlendiinde, teleskopik kaplarda kapal
durumda kap panellerinin birbirine kenetlenmesi ile dier panellerin almasn nlemek kaydyla, bir tek
panelin kilitlenmesine
izin verilir.

8.10.2 - Panellerin mekanik balantlarnn dolayl olmas durumunda (mesel: halat, kay veya zincir ile), bu
tertibatn (Madde 8.9.2) bir tek panel zerine konulmasna aadaki her iki kuraln da yerine getirilmesi
kaydyla izin verilir:
a) Bunun tahrik edilen panel olmamas durumunda ve
b) Tahrik edilen panelin, tertibatla dorudan mekanik olarak balantl olmas durumunda.

8.11 - KABN KAPISININ AILMASI

8.11.1 - Kabin, herhangi bir sebepten tr bir durak kaps yaknnda durursa, kabindeki ahslarn kabin
dururken ve varsa kabin kaps tahrik mekanizmasnn elektrik balants kesilmiken kabini terk edebilmeleri
mmkn olmaldr. Bu i iin:
a) Kabin kaps, duraktan elle, ksmen veya tam olarak her zaman alabilmelidir;
b) Kabin kaps ve mterek olarak tahrik edilen durak kaplar, kabin iinden elle ksmen veya tam olarak
alabilmelidir.

8.11.2 - Madde 8.11.1e gre kabin kaps, en azndan kilit alma blgesi iinde alabilmelidir.

Kapy amak iin gereken kuvvet 300 Ndan byk olmamaldr.

Madde 11.2.1 c kapsamna giren asansrlerde, kapnn kabin iinden alabilmesi ancak kabin kilit alma
blgesi iinde ise mmkn olmaldr.

8.11.3 - Beyan hz 1 m/syi aan asansrlerde, hareket halinde iken kabin kapsn amak iin gereken
kuvvet 50 Ndan byk olmaldr.

Bu kural, kilit alma blgesi iinde zorunlu deildir.

8.12 - MDAT KAPAKLARI, MDAT GE KAPILARI

8.12.1 - Kabin iindeki ahslara daima dardan yardm edilmelidir. Bu husus zellikle, Madde 12.5te
belirtilen zel durum almas ile salanabilir.

8.12.2 - Kabin tavannda, insanlarn kurtarlmas ve boaltlmas iin bir imdat kapa varsa, bunun boyutlar
en az 0,35 m x 0,50 m olmaldr.

8.12.3 - Yan yana bulunan iki kabin arasndaki yatay akln 0,75 myi amad durumlarda imdat gei
kaplar kullanlabilir (Madde 5.2.2.1.2).
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

31
mdat gei kaplar varsa, bunlar en az 1,8 m ykseklikte ve 0,35 m genilikte olmaldr.

8.12.4 - mdat kapaklar veya imdat gei kaplar kullanlyorsa, bunlar Madde 8.3.2 ve Madde 8.3.3e,
ayrca aadaki kurallara da uygun olmaldr.

8.12.4.1 - mdat kapaklar veya imdat gei kaplar elle kilitlenebilir bir tertibata sahip olmaldr.

8.12.4.1.1- mdat kapaklar kabin stnden anahtara gerek olmadan, kabin iinden ise Ek Bde tanmlanan
kilit ama genine uyan bir anahtarla alabilmelidir.

mdat kapaklar kabin iine doru almamaldr.

mdat kapaklar ak konumda iken kabin kenarndan dar tamamaldr.

8.12.4.1.2- mdat gei kaplar, kabin dndan anahtara gerek olmadan, kabin iinden ise Ek Bde
tanmlanan kilit ama genine uyan bir anahtarla alabilmelidir.

mdat gei kaplar, kabin dna doru almamaldr.

mdat gei kaplar, bir kabinden dierine geii engelleyecek ekilde kar arln veya dengeleme
arlnn yolu zerinde veya sabit bir engelin nnde bulunmamaldr. (Kabinler arasndaki ayrc putreller
bu kapsamn dndadr).

8.12.4.2 - Madde 8.12.4.1de bahsedilen kilitleme tertibat, kilitleme durumunda Madde 14.1.2ye uygun bir
elektrik gvenlik tertibatyla denetlenmelidir.

Bu tertibat, kilitlemenin etkili olmad durumlarda asansr durdurmaldr.

Asansrn tekrar devreye alnmas ancak, kastl bir tekrar kilitleme ileminden sonra mmkn olmaldr.

8.13 - KABN ST
Madde 8.3 de belirtilen kurallara ek olarak:

8.13.1 - Kabin st kalc bir ekilde biim deitirmeden, her noktasnda her biri 1000 N olarak hesap edilen
iki kiinin ykn 0,2 m x 0,2 mlik bir alanda tayabilmelidir.

8.13.2 - Kabin stnn bir yerinde, durmak iin en az 0,12 m byklnde serbest bir alan bulunmaldr.
Bu alann en kk kenar en az 0,25 m olmaldr.

8.13.3 - Kabin stnn d kenarndan itibaren, bu kenara dik olarak llen yatay dzlemdeki serbest
mesafe 0,3 mden fazla ise kabin st buralarda korkulukla donatlmaldr.

Genilii veya ykseklii 0,3 mden kk olan girintiler hesaba katlmakszn, bu serbest mesafe kuyunun
duvarna kadar llmelidir.

Korkuluk aada belirtilen kurallara uygun olmaldr:

8.13.3.1 - Korkuluk, bir el tutama, 0,1 m ykseklikte bir ayak koruyucu ve korkuluun yar yksekliinde
yerletirilmi bir ara ubuktan meydana gelmelidir.

8.13.3.2 - Korkuluun ykseklii, el tutamann d kenarndan itibaren yatay dzlemdeki serbest mesafeyi
gz nne alarak:
a) 0,85 m serbest mesafeye kadar en az 0,7 m;
b) 0,85 mden byk serbest mesafe iin en az 1,1 m
olmaldr.

8.13.3.3 - El tutamann d kenar ile kuyu iindeki herhangi bir para (kar arlk veya dengeleme
arl, anahtarlar (alterler), klavuz raylar, konsollar vb.) arasndaki yatay mesafe en az 0,1 m olmaldr.

8.13.3.4 - Giri taraf veya taraflarndaki korkuluk, kabin stne gvenli ve kolay girie imkn vermelidir.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

32
8.13.3.5 - Korkuluk, kabin stnn kenarndan en fazla 0,15 m mesafeye konulmaldr.

8.13.4 - Korkuluk varsa, bunun zerinde uygun bir yere, korkuluun zerinden sarkmann tehlikesini belirten
bir uyar iareti veya uyar yazs konulmaldr.

8.13.5 - Kabin stnde kullanlan cam, lamine tipte olmaldr.

8.13.6 - Kabin iskeletine monte edilmi saptrma kasnaklar veya zincir makaralar Madde 9.7ye uygun
koruma tertibatna sahip olmaldr.

8.14 - KABN ST SPER
Kabin st ile ak durak kaplarnn st kenar arasnda bir boluk varsa, kabin giriinin st ksm, yukarya
doru, durak kapsnn geniliinde ve boluu rtecek bir dey panel ile uzatlmaldr. Bu konu zellikle,
ykleme rampas hareketi kumandasna sahip asansrler iin geerlidir (Madde 14.2.1.5).

8.15 - KABN STNDEK TEHZAT
Kabin stnde aadakiler bulunmaldr:
a) Madde 14.2.1.3 e uygun bakm kumandas tertibat;
b) Madde 14.2.2 ve Madde 15.3 e uygun durdurma tertibat;
c) Madde 13.6.2 ye uygun olarak priz.

8.16 - HAVALANDIRMA

8.16.1 - Deliksiz yzeyli kaplar olan kabinlerde, kabinin alt ve st ksmlarnda havalandrma menfezleri
bulunmaldr.

8.16.2 - Kabinin stndeki havalandrma menfezlerinin etkili alan, kullanlabilir kabin alannn en az % 1i
olmal ve bu deer alt ksmdaki menfezlere de uygulanmaldr.

Kabin kaps etrafndaki aklklar, etkili havalandrma alannn hesaplanmasnda, gerekli alann % 50sine
kadar hesaba katlabilir.

8.16.3 - Havalandrma deliklerinin yapm ve dzenlenmesi, 10 mm apnda dz ve yuvarlak bir ubuun,
ieriden darya geirilmesi mmkn olmayacak bir ekilde olmaldr.

8.17 - AYDINLATMA

8.17.1 - Kabin, deme seviyesinde ve kumanda aksam zerinde en az 50 lks iddetinde bir aydnlatma
salayacak sabit bir elektrikli aydnlatma ile donatlmaldr.

8.17.2 - Aydnlatma, akkor flmanl lmbalarla yaplyorsa, en az iki lmba paralel balanmaldr.

8.17.3 - Asansr iletmeye hazr durumda iken kabin srekli olarak aydnlatlmaldr.

Makina gc ile otomatik olarak alan kaplarn bulunmas durumunda, kabin Madde 7.8e gre, bir durakta
kaplar kapal olarak park etmise aydnlatma devre d braklabilir.

8.17.4 - Normal aydnlatmann yaplamad durumlarda devreye girmek zere, 1 W gcndeki bir lmbay
en az 1 saat sreyle yakabilecek kapasitede, otomatik arjl bir acil durum aydnlatma dzeni bulunmaldr.
Bu aydnlatma, normal elektriin kesilmesiyle otomatik olarak devreye girmelidir.

8.17.5 - Madde 8.17.4te sz konusu edilen acil durum enerji kaynann, Madde 14.2.3te belirtilen bir imdat
alarm iin de kullanlmas durumunda, kapasitesi ona gre artrlmaldr.

8.18 - KARI AIRLIK VE DENGELEME AIRLII
Dengeleme arlnn kullanm Madde 12.2.1de tanmlanmtr.

8.18.1 - Kar arlk veya dengeleme arl, st ste dizilen bloklardan oluuyorsa, bunlarn yerinden
kmasn nlemek iin gerekli tedbirler alnmaldr. Bu ama iin:
a) Arlk bloklarn skca tutan bir iskelet, veya
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

33
b) Arln, metal bloklardan olumas ve asansrn beyan hznn 1 m/syi amamas durumunda, en az
iki adet olmak zere balant tijleri
kullanlmaldr.

8.18.2 - Kar arlk veya dengeleme arl stne monte edilmi saptrma kasnaklar veya zincir
makaralar Madde 9.7ye uygun koruma tertibatna sahip olmaldr.

9 - ASKI TERTBATI, HALAT AIRLIINI DENGELEME VE AIRI HIZA KARI KORUNMA

9.1 - ASKI TERTBATI

9.1.1 - Kabin, kar arlklar ve dengeleme arlklar, elik halatlar veya paralel elemanl elik zincirler (Gall
tipi) veya makaral zincirlerle aslmaldr.

9.1.2 - Halatlar aadaki artlar tamaldr:
a) Halatlarn anma aplar en az 8 mm olmaldr;
b) Halat oluturan tellerin anma dayanm:
1) Eit anma dayanml tellerden oluan halatlar iin 1570 N/mm veya 1770 N/mm, veya
2) Farkl iki anma dayanml tellerden oluan halatlarda, d teller iin 1370 N/mm, i teller iin ise
1770 N/mm olmaldr.
c) Dier zellikler, (yap, uzama, ovallik, bklgenlik, deneyler vb.) en azndan ilgili standardlarda belirtilen
zelliklere uygun olmaldr.

9.1.3 - Halat veya zincir says en az iki olmaldr.

Halat veya zincirler birbirinden bamsz olmaldr.

9.1.4 - Palangal sistemlerde, palanga kollarndaki toplam halat veya zincir says deil, bamsz halat veya
zincir says hesaba katlmaldr.

9.2 - TAHRK KASNAI, MAKARA APLARI VE TAMBUR LE HALAT APLARININ ORANI, HALAT VE
ZNCRLER N BALANTILAR

9.2.1 - Tahrik kasna, makara ve tamburun (halat ortasndan ortasna llen) aplar ile halat apnn
oran, halat yapsndan bamsz olarak en az 40 olmaldr.

9.2.2 - Ask halatlarnn gvenlik katsays Ek Nye gre hesaplanmal ve en az aadaki deerlerde
olmaldr:
a) 12 - veya daha fazla halatl srtnmeli tahrik dzeninde;
b) 16 - iki halatl srtnmeli tahrik dzeninde;
c) 12 - tamburlu tahrik dzeninde.

Gvenlik katsays, bir halatn en kk kopma kuvvetinin (N), kabin beyan yk ile ykl ve en alt durakta
duruyorken bir halata gelen en byk kuvvete (N) orandr.

9.2.3 - Madde 9.2.3.1e gre halat ve halat tespit noktalar arasndaki balantlar, en kk halat kopma
yknn en az % 80ine dayanabilmelidir.

9.2.3.1 - Halat ular kabine, kar arla veya dengeleme arlna veya palangal sistemlerde ask
noktalarna, kurun dklm soketler, kendinden sktrmal konik soketli halat kilitleri, en az uygun halat
klemensiyle balanan kurt gz (radansa), presle sktrlm boru veya ayn derecede gvenli baka bir
sistemle balanmaldr.

9.2.3.2 - Halatlarn tamburlara balants, kamal klemensler, en az iki adet halat klemensi veya ayn
derecede gvenli baka bir sistemle yaplmaldr.

9.2.4 - Ask zincirlerinin gvenlik katsays en az 10 olmaldr.

Bu gvenlik katsays, Madde 9.2.2de halatlar iin yaplan tanmlamaya benzer bir ekilde tarif edilir.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

34
9.2.5 - Zincir ular kabine, kar arla veya dengeleme arlna, palangal sistemlerde ask noktalarna
uygun aralarla balanmaldr. Zincir ve zincir tespit noktalar arasndaki balantlar, en kk zincir kopma
yknn en az % 80ine dayanabilmelidir.

9.3 - SRTNME LE TAHRKL ASANSRLERDE HALAT SRTNMES
Ask halat srtnmesi aadaki art yerine getirecek ekilde olmaldr:
a) Kabin, Madde 8.2.1 veya Madde 8.2.2ye gre beyan yknn % 125i ile ykl olarak durak
seviyesinde kaymadan tutulabilmelidir.
b) Kabinin, bo veya beyan yk ile ykl iken durdurma tertibat altnda, stroku azaltlm tamponlar
dahil olmak zere, tamponlarn hesaplanmasnda gz nne alnan hz deerini amayacak bir ekilde
frenlenmesi gvence altna alnmaldr.
c) Kar arlk tamponlar zerine oturduunda, asansr makinas yukar ynde alyorken bo kabini
yukar kaldrmak mmkn olmamaldr.

Tasarmla ilgi kurallar Ek Mde belirtilmitir.

9.4 - TAMBURLU ASANSRLERDE HALATLARIN SARILMASI

9.4.1 - Madde 12.2.1 bdeki artlara gre kullanlabilen tamburlar, helezon eklinde ve kullanlan halatlara
uygun kanallara sahip olmaldr.

9.4.2 - Kabin tam kapanm tampon zerinde oturduunda, tambur stnde en az bir buuk sarm halat
kalm olmaldr.

9.4.3 - Tamburun zerine yalnz bir kat halat sarlmaldr.

9.4.4 - Halatlarn kanal dzlemine gre eimi 4 yi gememelidir.

9.5 - YKN HALATLAR VEYA ZNCRLER ARASINDA DENGELENMES

9.5.1 - Ask halatlar veya zincirlerindeki gerilmelerin dengelenmesi iin, bunlarn en az bir ucunda
kendiliinden alan bir tertibat bulunmaldr.

9.5.1.1 - Zincirler, zincir makaralar zerinde alyorsa, bunlarn kabin ve dengeleme arl zerindeki
balant noktalarnda byle bir dengeleme tertibat bulunmaldr.

9.5.1.2 - ayn mil zerinde birden fazla zincir saptrma makaralar mevcutsa, bunlar birbirinden bamsz
olarak dnebilmelidir.

9.5.2 - Gerilmeleri dengelemek iin yaylar kullanlyorsa, bunlar basn altnda alan tipte olmaldr.

9.5.3 - Kabinin aslmas iin 2 halat veya 2 zincir kullanlmas durumunda, halat veya zincirin biri dierine
gre anormal uzarsa, Madde 14.1.2ye gre bir elektrik gvenlik tertibat asansrn durmasn salamaldr.

9.5.4 - Halat veya zincirlerin uzunluklarn ayarlamada kullanlan tertibat, ayardan sonra kendiliinden
gevemeyecek bir yapya sahip olmaldr.

9.6 - HALAT AIRLIINI HALATLARLA DENGELEME

9.6.1- Halat arln dengelemek iin halatlar kullanldnda aadaki kurallar uygulanr:
a) Gergi makaralar kullanlmaldr;
b) Gergi makaralarnn (halat ortasndan ortasna llen) ap ile dengeleme halatlarnn anma ap
arasndaki oran en az 30 olmaldr;
c) Gergi makaralar Madde 9.7 ye uygun koruma tertibat ile donatlmaldr;
d) Gerginlik arlk kuvvetiyle salanmaldr;
e) Halatlarn en kk gerginlikleri, Madde 14.1.2ye uygun bir elektrik gvenlik tertibatyla denetlenmelidir.

9.6.2 - Beyan hz 3,5 m/syi aan asansrlerde, Madde 9.6.1de belirtilenlere ilve olarak, gergi makarasnn
sramasn engelleyen bir tertibat kullanlmaldr.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

35
Bu tertibatn devreye girmesi, Madde 14.1.2 ye uygun bir elektrik gvenlik tertibat vastasyla asansrn
durmasn salamaldr.

9.7 - TAHRK VE SAPTIRMA KASNAKLARI LE ZNCR MAKARALARININ KORUNMASI

9.7.1 - Tahrik ve saptrma kasnaklar ile zincir makaralar iin izelge 2ye gre nlemler alnmaldr. Bu
tehizat:
a) ahslarn yaralanmasn;
b) Gevek halatlarn veya zincirlerin, kasnaktan veya makaralardan kmasn;
c) Halatlarla veya zincirlerle, kasnak veya makara arasna yabanc maddelerin girmesini
engellemelidir.

ZELGE 2

Madde 9.7.1e gre tehlike Tahrik ve Saptrma Kasnaklar ile Zincir Makaralarnn Bulunduu Yer
a b c
Tavann stnde X X X
Kabinde Demenin altnda X X
Kar arlk / Dengeleme arlnda X X
Makina dairesinde X
2)
X X
1)
Makara dairesinde X
Kabinin stnde X X
Kuyu st boluunda Kabinin yannda X
Seyir mesafesi boyunca X X
1)


Kuyuda


Kuyu alt boluunda X X X
Hz regltr stnde ve bunun gergi makarasnda X X
1)
X Tehlike gz nne alnmaldr.
1) Halatlar/ zincirler, tahrik kasna veya saptrma kasna/ zincir makarasna yatay giriyorsa veya yatayla en
fazla 90 ye kadar bir a yapyorsa.
2) En az koparmaya kar gvenlik tedbiri alnmaldr.

9.7.2 - Kullanlan tehizat, dnen paralarnn grnr olduu, kontrol ve bakmlarnn engellenmedii bir
ekilde tasarmlanmaldr. Bunlar delikli ise, aklklar EN 294 izelge 4e uygun olmaldr. Bunlarn
sklmesi yalnz:
a) Halat veya zincirin deitirilmesi;
b) Kasnak veya makarann deitirilmesi;
c) Kanallarn torna edilmesi
durumunda gerekli olmaldr.

9.8 - GVENLK TERTBATI

9.8.1 - Genel Kurallar

9.8.1.1 - Kabinde, yalnz aa hareket ynnde etkili olan, beyan yk ile ykl kabini hz regltrnn
devreye girdii hzda, ask halatlarnn kopmas durumunda dahi klavuz raylarda frenleyecek ve sabit
tutacak bir gvenlik tertibat bulunmaldr.

Yukar hareket ynnde etkili olan bir gvenlik tertibat Madde 9.10a uygun olarak kullanlabilir.

NOT - Gvenlik tertibat tercihen kabinin alt ksmna yerletirilmelidir.

9.8.1.2 - Kar arlk veya dengeleme arlnda da Madde 5.5 bde belirtilen durumda, yalnz aa
hareket ynnde etkili olan, kar arl veya dengeleme arln hz regltrnn devreye girdii hzda
(veya Madde 9.8.3.1deki zel durumda belirtildii gibi halatlarn kopmasnda) klavuz raylarda frenleyecek
ve sabit tutacak bir gvenlik tertibat bulunmaldr.

9.8.1.3 - Gvenlik tertibat bir gvenlik eleman olarak grlr ve Ek F.3deki kurallara gre dorulanmaldr.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

36
9.8.2 - eitli Gvenlik Tertibat Tiplerinin Kullanm artlar

9.8.2.1 - Asansr beyan hznn 1 m/syi amas durumunda, kabinde kaymal gvenlik tertibat
kullanlmaldr.
a) Ani frenlemeli tampon etkili gvenlik tertibat 1 m/s'yi amayan beyan hzlarnda kullanlabilir;
b) Ani frenlemeli gvenlik tertibat 0,63 m/s'yi amayan beyan hzlarnda kullanlabilir.

9.8.2.2 - Kabinde, birden fazla gvenlik tertibat bulunmas durumunda bunlarn tm kaymal cinsten
olmaldr.

9.8.2.3 - Asansr beyan hznn 1 m/s'yi amas durumunda, kar arlkta veya dengeleme arlnda
kullanlan gvenlik tertibat kaymal cinsten olmaldr. Dier durumlarda an frenlemeli gvenlik tertibat
kullanlabilir.

9.8.3 - altrma Metotlar

9.8.3.1 - Kabin, kar arlk veya dengeleme arlndaki gvenlik tertibatnn her biri, kendi hz regltr
tarafndan altrlmaldr.

Kar arlk veya dengeleme arlndaki gvenlik tertibat, beyan hznn 1 m/s'yi amad durumlarda,
ask halatlarnn kopmasyla veya bir gvenlik halat tarafndan altrlabilir.

9.8.3.2 - Gvenlik tertibatnn elektrik, hidrolik veya pnmatik esasla alan cihazlarla altrlmas yasaktr.

9.8.4 - Frenleme
Kaymal gvenlik tertibatnda, beyan yk ile ykl kabin serbest dme durumundan frenlenirken ortalama
frenleme ivmesi, 0,2 g
n
ile 1 g
n
arasnda olmaldr.

9.8.5 - alan Gvenlik Tertibatnn Kurtarlmas

9.8.5.1 - alan bir gvenlik tertibatnn kurtarlmas iin ehliyetli bir kiinin mdahalesi gerekli olmaldr.

9.8.5.2 - Kabin, kar arlk veya dengeleme arlndaki bir gvenlik tertibatnn kurtarlmas ve otomatik
olarak iletmeye hazr konuma gelmesi ancak, kabini, kar arl veya dengeleme arln yukar ynde
hareket ettirmekle mmkn olmaldr.

9.8.6 - Yapmla lgili artlar

9.8.6.1 - Yakalama eneleri veya gvenlik tertibat bloklarnn klavuz paten olarak kullanlmalar yasaktr.

9.8.6.2 - An frenlemeli tampon etkili gvenlik tertibatnda tamponlama sistemi, Madde 10.4.2 ve Madde
10.4.3n artlarna uygun ve enerji harcayan veya geriye dn hareketi tamponlanm enerji depolayan
tipte olmaldr.

9.8.6.3 - Gvenlik tertibat ayarlanabiliyorsa, ayar yapldktan sonra mhrlenmelidir.

9.8.7 - Kabin Tabannn Eilmesi
Eit olarak dalm ykl veya yksz durumda iken gvenlik tertibatnn almas sonucunda kabin
demesinin eilmesi, normal duruma gre % 5i amamaldr.

9.8.8 - Elektriksel Denetim
Gvenlik tertibatnn almasndan nce veya almas srasnda, kabine yerletirilmi, Madde 14.1.2ye
uygun bir elektrik gvenlik tertibat asansr motorunu durdurmaldr.

9.9 - HIZ REGLTR

9.9.1 - Kabin gvenlik tertibatn altrmak iin hz regltr, beyan hznn % 115ine eit bir hzdan nce
devreye girmemelidir. Devreye girme anndaki hz, aada belirtilenlerden daha kk olmaldr:
a) Ani frenlemeli gvenlik tertibatnda, makaral tip haricinde, 0,8 m/s;
b) Makaral an frenlemeli gvenlik tertibatnda, 1 m/s;
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

37
c) Ani frenlemeli tampon etkili gvenlik tertibatnda ve 1 m/sye kadar olan beyan hzlarnda kullanlan
kaymal gvenlik tertibatlarnda, 1,5 m/s;
d) 1 m/sden byk beyan hzlarnda kullanlan kaymal gvenlik tertibatnda: 1,25 v + 0,25 / v , metre/
saniye olarak.

NOT - Beyan hz 1 m/sden byk olan asansrlerde, d) kknda belirtilen deere mmkn olduu kadar
yakn bir devreye girme hz seilmesi nerilir.

9.9.2 - ok byk beyan yk ve kk beyan hz olan asansrlerde hz regltr, bu ama iin zel
olarak tasarmlanmaldr.

NOT - Bu durumda, regltrn devreye girdii hzn mmkn olduu kadar Madde 9.9.1de belirtilen alt
snra yakn seilmesi nerilir.

9.9.3 - Kar arlk veya dengeleme arlndaki gvenlik tertibatn altran bir hz regltrnn devreye
girdii hz, kabindeki gvenlik tertibatn Madde 9.9.1e gre altrann devreye girdii hzdan byk olmal,
ancak bu fark % 10dan fazla olmamaldr.

9.9.4 - Hz regltrnn devreye girmesi srasnda regltr halatnda meydana gelen gerilme kuvveti, en
az aada belirtilen deerlerden byk olanna eit olmaldr:
a) Gvenlik tertibatn altrmak iin gereken kuvvetin 2 kat veya
b) 300 N.

Yalnz srtnme kuvvetini kullanan hz regltrlerinin kanallar bu gerilme kuvvetini salamak iin:
a) Bir sertletirme ileminden geirilmeli veya
b) Ek M.2.2.1e gre alt kesik olmaldr.

9.9.5 - Gvenlik tertibatn altracak dn yn, hz regltrnn stnde belirtilmelidir.

9.9.6 - Hz Reglatr Halatlar

9.9.6.1 - Hz regltr, bu amaca uygun bir elik halat ile tahrik edilmelidir.

9.9.6.2 - Bu halatn en kk kopma yk, hz regltrnn almasyla halatta meydana getirilen gerilme
kuvvetinin en az 8 kat olmaldr. Srtnme kuvveti kullanan tipte bir hz regltrnde, srtnme katsays

max
= 0,2 olarak hesaba katlmaldr.

9.9.6.3 - Reglatr halatnn anma ap en az 6 mm olmaldr.

9.9.6.4 - Hz regltr kasnann (halat ortasndan ortasna llen) ap ile regltr halat anma ap
arasndaki oran en az 30 olmaldr.

9.9.6.5 - Halat, bir gergi makarasyla gerilmelidir. Bu makara veya bunun gergi arl klavuzlanmaldr.

9.9.6.6 - Gvenlik tertibatnn almas srasnda regltr halat ve bunun balantlar, frenleme
mesafesinin normalden fazla olmas durumunda dahi arzalanmamaldr.

9.9.6.7 - Reglatr halat, gvenlik tertibatndan kolaylkla sklebilmelidir.

9.9.7 - Devreye Girme Sresi
Hz regltrnn devreye girme sresi, gvenlik tertibat alncaya kadar tehlikeli hzlara ulalmasna
meydan vermeyecek kadar ksa olmaldr (Ek F.3.2.4.1).

9.9.8 - Hz Reglatrnn Bulunduu Yerlere Girilebilme

9.9.8.1 - Hz regltr, kontrol ve bakm iin bulunduu yerlere girilebilir ve eriilebilir olmaldr.

9.9.8.2 - Kuyu iinde bulunuyorsa, kuyu dndan bulunduu yerlere girilebilir ve eriilebilir olmaldr.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

38
9.9.8.3 - Madde 9.9.8.2deki talep, aada belirtilen artn gereklemesi durumunda uygulanmaz:
a) Madde 9.9.9a gre hz regltrnn almas, (kablosuz uzaktan kumanda hari) bir uzaktan
kumanda ile kuyunun dndan gerekletiinde, istek d altrma mmkn deilse ve kumanda
cihazn yetkisiz kiilerin kullanmas engellenmise, ve
b) Hz regltrne kontrol ve bakm iin kabinin stnden veya kuyu dibinden eriilebiliyorsa, ve
c) Hz regltr altktan sonra kabin, kar arlk veya dengeleme arl yukar ynde hareket
ettirildiinde otomatik olarak normal konumuna dnyorsa.

Bununla beraber, hz regltrnn normal almasn etkilemiyorsa, elektrik ksmlar uzaktan kumanda ile
kuyu dndan normal konumlarna dndrlebilir.

9.9.9 - Hz Reglatrn Devreye Sokma mknlar
Kontrol ve deneyler srasnda gvenlik tertibatn, hz regltrn gvenli bir ekilde devreye sokarak,
Madde 9.9.1de ngrlen hzdan daha dk bir hzda altrmak mmkn olmaldr.

9.9.10 - Hz regltr ayarlanabiliyorsa, ayar yapldktan sonra mhrlenmelidir.

9.9.11 - Elektriksel Denetim

9.9.11.1 - Hz regltr veya baka bir tertibat Madde 14.1.2ye uygun bir elektrik gvenlik tertibat
vastasyla, kabin hz aa veya yukar ynde regltrn devreye girdii hza ulamadan asansr
motorunu durdurmaldr.

Ancak, 1 m/sden byk olmayan beyan hzlarnda bu tertibat hz regltrnn devreye girdii hza
ulald anda alabilir.

9.9.11.2 - Gvenlik tertibatnn kurtarlmasndan sonra (Madde 9.8.5.2), hz regltr normal iletme
durumuna otomatik olarak gelmiyorsa, Madde 14.1.2ye uygun bir elektrik gvenlik tertibat hz regltr
normal konumuna dnmedike asansrn almasn engellemelidir. Bu tertibat, Madde 14.2.1.4 c 2de
belirtilen durumda devre d braklabilir.

9.9.11.3 - Reglatr halatnn kopmas veya ar uzamas durumunda, Madde 14.1.2ye uygun bir elektrik
gvenlik tertibat asansrn motorunu durdurmaldr.

9.9.12 - Hz regltr bir gvenlik eleman olarak grlr ve Ek F.4teki kurallara gre dorulanmaldr.

9.10 - YUKARI YNDE HAREKET EDEN KABNN AIRI HIZLANMASINA KARI KORUMA TERTBATI
Srtnme tahrikli asansrlerde, yukar ynde hareket eden kabinin ar hzlanmasna kar, aada
belirtilen kurallara uygun koruma tertibat bulunmaldr.

9.10.1 - Yukar ynde hareket eden kabinin ar hzlanmasna kar, hz izleme ve hz azaltma
elemanlarndan oluan koruma tertibat, kabinin kontrolsuz hareketlerini en az beyan hznn % 115inde ve
an fazla Madde 9.9.3te tanmlanan hzda belirlemeli ve kabini durdurmal veya en azndan kabin hzn kar
arlk tamponunun tasarmland hz seviyesine kadar azaltmaldr.

9.10.2 - Yukar ynde hareket eden kabinin ar hzlanmasna kar koruma tertibat, redundant imal
edilmedikleri srece, normal almada hzlanmay ve yavalamay kontrol eden veya kabini durduran baka
asansr paralarn kullanmadan Madde 9.10.1deki artlar salamaldr.

Kabine olan mekanik bir balant, baka bir amala kullanlsn veya kullanlmasn, bu ama iin yardmc
eleman olarak kullanlabilir.

9.10.3 - Yukar ynde hareket eden kabinin ar hzlanmasna kar koruma tertibat, bo kabinde 1 g
n
den
byk bir frenleme ivmesine neden olmamaldr.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

39
9.10.4 - Yukar ynde hareket eden kabinin ar hzlanmasna kar koruma tertibat:
a) Kabinde veya
b) Kar arlkta veya
c) Halat sisteminde (ask veya dengeleme halat) veya
d) Tahrik kasnanda (mesel: dorudan tahrik kasna stnde veya kasnan hemen yannda, ayn mil
zerinde)
etkili olmaldr.

9.10.5 - Yukar ynde hareket eden kabinin ar hzlanmasna kar koruma tertibat altnda, Madde
14.1.2ye uygun bir elektrik gvenlik tertibatn devreye sokmaldr.

9.10.6 - Yukar ynde hareket eden kabinin ar hzlanmasna kar koruma tertibat altktan sonra,
kurtarlmas iin ehliyetli bir kiinin mdahalesi gerekli olmaldr.

9.10.7 - Yukar ynde hareket eden kabinin ar hzlanmasna kar koruma tertibat, kurtarlmas iin kabin
veya kar arla mdahaleyi gerektirmemelidir.

9.10.8 - Yukar ynde hareket eden kabinin ar hzlanmasna kar koruma tertibat kurtarldktan sonra
almaya hazr durumda olmaldr.

9.10.9 - Yukar ynde hareket eden kabinin ar hzlanmasna kar koruma tertibat, alrken dardan bir
enerjiye gereksinim duyuyorsa, bu enerjinin yokluu durumunda asansr durdurmal ve hareketsiz
kalmasn salamaldr. Bu kural basn altnda alan klavuzlanm yaylara uygulanmaz.

9.10.10 - Asansrn yukar ynde hareket eden kabinin ar hzlanmasna kar koruma tertibatn altran
hz izleme eleman:
a) Madde 9.9a gre bir hz regltr, veya
b) Madde 9.9.1, Madde 9.9.2, Madde 9.9.3, Madde 9.9.7, Madde 9.9.8.1, Madde 9.9.9, Madde 9.9.11.2ye
uygun ve Madde 9.9.4, Madde 9.9.6.1, Madde 9.9.6.2, Madde 9.9.6.5, Madde 9.9.10 ve Madde
9.9.11.3e edeerlii salayan bir tertibat
olmaldr.

9.10.11 - Yukar ynde hareket eden kabinin ar hzlanmasna kar koruma tertibat bir gvenlik eleman
olarak grlr ve Ek F.7deki kurallara gre dorulanmaldr.

10 - KILAVUZ RAYLAR, TAMPONLAR VE SINIR GVENLK KESCLER

10.1 - KILAVUZ RAYLARLA LGL GENEL KURALLAR

10.1.1 - Asansrn gvenli almasn salamak iin klavuz raylar, klavuz ray balantlar ve tespit yerleri
bunlar etkileyen yklere ve kuvvetlere yeterince dayanm gstermelidir.

Asansrn gvenli almasnn klavuz raylarla ilgili ynleri:
a) Kabin, kar arlk veya dengeleme arlnn klavuzlanmas salanmaldr;
b) Bu nedenle klavuz raylardaki eilmeler:
1) Durak kaplar kilitlerinin istenmeden almayaca;
2) Gvenlik tertibatnn altrlmayaca;
3) Hareketli paralarn dier paralara arpmayaca
bir lde snrlandrlmaldr.

Klavuz raylardaki gerilmeler Ek G.2, Ek G.3 ve Ek G.4e gre beyan yknn kabin iinde dalm veya
kararlatrlan kurallara uygun kullanm (Madde 0.2.5) hesaba katlarak snrlandrlmaldr.

NOT - Ek G, klavuz raylarn seimi iin bir metot tanmlar.

10.1.2 - zin Verilen Gerilmeler ve Eilmeler

10.1.2.1 - zin verilen gerilmeler aadaki deerlerle snrlandrlmaldr:
t
m
zul
S
R
=
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

40
Burada;
zul
= izin verilen gerilme (N/mm
2
),
m
R = uzama snr (N/mm
2
),
t
S = gvenlik katsays
dr.

Gvenlik katsays izelge 3ten alnmaldr.

ZELGE 3 - Klavuz Raylar in Gvenlik Katsaylar

Yk Durumlar Kopma Uzamas (A
5
) Gvenlik Katsays
A
5
% 12 2,25 Normal kullanma yklemesi
% 8 A
5
< % 12 3,75
A
5
% 12 1,8 Gvenlik tertibatnn almas
% 8 A
5
< % 12 3,0

Kopma uzamas % 8den az olan malzemeler ok krlgan olarak kabul edildikleri iin kullanlmamaldr.

ISO 7465e uygun klavuz raylar iin izelge 4te verilen
zul
deerleri kullanlabilir.

ZELGE 4 - zin Verilen Gerilmeler
zul

Deerler N/mm
2
olarak verilmitir.
R
m
Yk Durumlar
370 440 520
Normal kullanma yklemesi 165 195 230
Gvenlik tertibatnn almas 205 244 290

10.1.2.2 - T-Profilli klavuz raylar iin hesaplanan en byk izin verilen eilme miktarlar:
a) zerinde gvenlik tertibat alan kabin, kar arlk veya dengeleme arl klavuz raylarnda, her iki
ynde 5 mm;
b) zerinde gvenlik tertibat almayan kabin, kar arlk veya dengeleme arl klavuz raylarnda, her
iki ynde 10 mm;

10.1.3 - Klavuz raylarn konsollara ve binaya tespiti, binann normal oturmasndan veya betonun
ekmesinden kaynaklanan etkileri ya kendiliinden ya da basit bir ayarlama ile dengelemeye imkn
vermelidir.

Klavuz raylarn yerinden kurtulmasna yol aabilecek ekilde balant elemanlarnn dnmesi nlenmelidir.

10.2 - KABN, KARI AIRLIK VE DENGELEME AIRLIININ KILAVUZLANMASI

10.2.1 - Kabin, kar arlk veya dengeleme arl en az ikier adet sabit elik ray ile klavuzlanmaldr.

10.2.2 - Aada belirtilen durumlarda klavuz raylar ekme elikten yaplmal veya srtnme yzeyleri
ilenmelidir:
a) 0,4 m/sden byk beyan hzlarnda;
b) Kaymal gvenlik tertibat kullanldnda, beyan hzndan bamsz olarak.

10.2.3 - Kar arlk veya dengeleme arl klavuz raylarnda gvenlik tertibat kullanlmyorsa, raylar sa
profilden imal edilmi olabilir. Bunlar paslanmaya kar korunmaldr.

10.3 - KABN VE KARI AIRLIK TAMPONLARI

10.3.1 - Kabin ve kar arln en alt hareket snrna tamponlar yerletirilmelidir.

Kabin izdm altnda, tampon veya tamponlarn zerine etki ettii yzeyler, ykseklii Madde 5.7.3.3e
uygun bir engel (baba) ile belli edilmelidir. Tampon etki alan merkezinin klavuz raylardan ve benzeri sabit
aygtlardan (kuyu duvarlar hari) 0,15 mden daha az mesafede bulunmas durumunda, bunlar engel olarak
kabul edilir.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

41
10.3.2 - Madde 10.3.1deki kurallara ek olarak, tamburlu ve zincirli asansrlerde seyir mesafesinin st
snrnda etkili olacak ekilde kabin stne tampon konulmaldr.

10.3.3 - Dorusal veya dorusal olmayan karakteristikteki enerji depolayan tipte tamponlar, yalnz asansr
beyan hznn 1 m/syi amad durumlarda kullanlabilir.

10.3.4 - Geri dnme hareketi tamponlanm olan enerji depolayan tipte tamponlar, yalnz asansr beyan
hznn 1,6 m/syi amad durumlarda kullanlabilir.

10.3.5 - Enerjiyi harcayan tipte tamponlar btn beyan hzlarnda kullanlabilir.

10.3.6 - Dorusal karakteristikli olmayan enerji depolayan tipte, geri dnme hareketi tamponlanm olan
enerji depolayan tipte ve enerjiyi harcayan tipteki tamponlar bir gvenlik eleman olarak grlr ve Ek
F.5deki kurallara gre dorulanmaldr.

10.4 - KABN VE KARI AIRLIK TAMPONLARININ STROKLARI
Aada istenen tampon stroklar Ek Lde ematik olarak gsterilmitir.

10.4.1 - Enerji Depolayan Tipte Tamponlar

10.4.1.1 - Dorusal Karakteristikli Tamponlar

10.4.1.1.1 - Tamponlarn mmkn olabilecek toplam stroku en az, % 115 beyan hzndaki srama
mesafesinin iki katna eit olmaldr (0,135 v)
7)
. Burada strok metre olarak alnmaldr.

Ancak strok 65 mm'den kk olmamaldr.

10.4.1.1.2 - Tamponlar Madde 10.4.1.1.1de tanmlanan stroka, beyan yk ile ykl kabinin (veya kar
arln) ktlesinin 2,5 ile 4 katna tekabl eden bir statik yk altnda eriecek ekilde hesaplanmaldr.

10.4.1.2 - Dorusal Olmayan Karakteristikli Tamponlar

10.4.1.2.1 - Dorusal olmayan karakteristikli enerjiyi depolayan tipte tamponlar aada belirtilen kurallara
uygun olmaldr:
a) Beyan yk ile ykl kabinin %115 beyan hz ile serbest dme durumundan tampona arpmasnda
ortalama ivme, 1 g
n
den byk olmamaldr;
b) 2,5 g
n
den byk frenleme ivmesi 0,04 sden uzun srmemelidir;
c) Kabinin yukar dn hz 1 m/sden byk olmamaldr;
d) almadan sonra kalc bir biim deitirme olmamaldr.

10.4.1.2.2 - Madde 5.7.1.1, Madde 5.7.1.2, Madde 5.7.2.2, Madde 5.7.2.3 ve Madde 5.7.3.3te kullanlan
tam kapanm deyimi, dorusal olmayan karakteristikli enerjiyi depolayan tipte tamponlarda, yerletirilen
tamponun yksekliinin %90 orannda sktrlm olduunu ifade eder.

10.4.2 - Geri Dnme Hareketi Tamponlanm Olan Enerji Depolayan Tipte Tamponlar
Bu tip tamponlara Madde 10.4.1deki kurallar uygulanr.

10.4.3 - Enerjiyi Harcayan Tipte Tamponlar

10.4.3.1 - Tamponlarn mmkn olabilecek toplam stroku en az, % 115 beyan hzndaki srama mesafesine
eit olmaldr ( 0,0674 v ). Burada strok metre olarak alnmaldr.

10.4.3.2 - Son duraklar iin, Madde 12.8e uygun bir yavalama kontrol tertibat mevcutsa, strokun Madde
10.4.3.1 e gre hesaplanmasnda beyan hz yerine, kabinin (veya kar arln) tamponlara demesi
esnasndaki hz kullanlabilir. Bununla beraber strok, aada belirtilen deerlerden kk olmamaldr:


7)

2
2
1348 , 0
2
) 15 , 1 ( 2
v
g
v
n
=

yuvarlatlarak 0,135v
2
bulunur.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

42
a) Beyan hznn 4 m/syi amamas durumunda, Madde 10.4.3.1e gre hesaplanan strokun yars;
Strok hibir ekilde 0,42 mden az olmamaldr.
b) Beyan hznn 4 m/sden byk olmas durumunda, Madde 10.4.3.1e gre hesaplanan strokun te biri;
Strok hibir ekilde 0,54 mden az olmamaldr.

10.4.3.3 - Enerjiyi harcayan tipte tamponlar, aada belirtilen kurallara uygun olmaldr:
a) Beyan yk ile ykl kabinin %115 beyan hz ile serbest dme durumundan tampona arpmasnda
ortalama ivme, 1 g
n
den byk olmamaldr;
b) 2,5 g
n
den byk frenleme ivmesi 0,04 sden uzun srmemelidir;
c) almadan sonra kalc bir biim deitirme olmamaldr.

10.4.3.4 - Asansrn normal almas, tamponlarn kapandktan sonra normal konumuna geri dnmesine
bal olmaldr. Bu durum Madde 14.1.2ye uygun bir elektrik gvenlik tertibatyla denetlenmelidir.

10.4.3.5 - Hidrolik tamponlarn kullanlmas durumunda, hidrolik seviyesinin kontrol kolayca yaplabilmelidir.

10.5 - SINIR GVENLK KESCLER

10.5.1 - Genel
Asansrde snr gvenlik kesicileri bulunmaldr.

Snr gvenlik kesicileri, son durak seviyelerinin almas durumunda mmkn olabildiince abuk alacak
bir ekilde yerletirilmeli, ancak normal iletmeyi aksatmamaldr.

Bunlar, kabin veya kar arlk tamponlara demeden almaldr. Snr gvenlik kesicileri, tm tampon
stroku boyunca devrede kalmaldr.

10.5.2 - Snr Gvenlik Kesicilerinin altrlmas

10.5.2.1 - Son duraklardaki normal durdurma tertibatyla snr gvenlik kesicileri iin ayn altrma dzeni
kullanlmamaldr.

10.5.2.2 - Tamburlu veya zincirli asansrlerde snr gvenlik kesicileri;
a) Tahrik makinasnn hareketine bal bir altrma dzeni ile veya
b) Kuyunun st seviyesinde, kabin ve varsa dengeleme arl tarafndan veya
c) Dengeleme arl yoksa, kuyunun st ve alt seviyelerinde kabin tarafndan
altrlmaldr.

10.5.2.3 - Srtnme tahrikli asansrlerde snr gvenlik kesicileri;
a) Kuyunun st ve alt seviyelerinde, dorudan kabin tarafndan veya
b) Kabine dolayl balantl bir tertibat ile (mesel: halat, kay veya zincir ile)
altrlmaldr.

b) kknda verilen balantnn kopmas veya gevemesi Madde 14.1.2ye uygun bir elektrik gvenlik
tertibatyla tahrik makinasn durdurmaldr.

10.5.3 - Snr Gvenlik Kesicilerinin alma Metodu

10.5.3.1 - Snr gvenlik kesicileri;
a) Tamburlu ve zincirli asansrlerde, zorlayc mekanik etkiyle motor ve frenin akmn Madde 12.4.2.3.2ye
gre dorudan kesmelidir.
b) Tek veya ift hzl, srtnme tahrikli asansrlerde ise:
1) Yukarda, a) kkndaki gibi devre almal, veya
2) Madde 14.1.2ye uygun bir elektrik gvenlik tertibat, Madde 12.4.2.3.1, Madde 12.7.1 ve Madde
13.2.1.1e gre motor ve fren devrelerini besleyen, kontaklar seri bal iki adet kontaktrn bobin
devrelerini zorlayc mekanik etkiyle amaldr.
c) Deiken gerilimli veya kademesiz hz ayarl asansrlerde tahrik tertibatn gecikmesiz olarak, mesel
sistemin izin verdii en ksa srede, durdurmaldr.

10.5.3.2 - Snr gvenlik kesicilerinin almasndan sonra asansrn tekrar servise alnmas kendiliinden
gereklememelidir.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

43
11 - KABN LE KABN GRNE BAKAN KUYU DUVARI VE KABN LE KARI AIRLIK VEYA
DENGELEME AIRLII ARASINDAK AIKLIKLAR

11.1 - GENEL KURALLAR
Standardda belirtilen aklklar, yalnz asansr devreye alnmadan nceki muayene ve deneyler srasnda
deil, asansrn tm servis sresi boyunca korunmaldr.

11.2 - KABN LE KABN GRNE BAKAN KUYU DUVARI ARASINDAK AIKLIK
Aada belirtilen kurallar ekil 4 ve ekil 5te gsterilmitir.

11.2.1 - Asansr kuyusu i yzeyi ile kabin eii veya kabin kapsnn erevesi veya srmeli kaplarda
kapanan kenar arasndaki yatay aklk 0,15 myi amamaldr.

Yukarda belirtilen aklk:
a) 0,5 myi amayan bir ykseklik boyunca 0,2 m olabilir;
b) Dey hareketli srmeli durak kaplaryla donatlm yk asansrlerinde, btn hareket mesafesi
boyunca 0,2 m olabilir;
c) Kabinin, mekanik olarak kilitlenen ve yalnz bir durak kapsnn kilit alma blgesinde alabilen bir kap
ile donatld durumlarda snrlanmamtr.

Asansrn almas, Madde 7.7.2.2deki durumlar haricinde, otomatik olarak ilgili kabin kapsnn
kilitlenmesine bal olmaldr. Kilitleme tertibat Madde 14.1.2ye uygun bir elektrik gvenlik tertibatyla
donatlmaldr.

11.2.2 - Kabin eii ile durak kaps eii arasndaki yatay aklk 35 mmyi amamaldr.

11.2.3 - Kabin kaps ile kapal durak kaplar arasndaki yatay aklk veya kaplar arasndaki girilebilir aralk
normal almada 0,12 myi amamaldr.

11.2.4 - Menteeli durak kaplar ile katlanr tipteki kabin kaplarnn mterek kullanlmas durumunda 0,15
m apndaki bir krenin kapal kaplar arasndaki herhangi bir akla smas mmkn olmamaldr.





















EKL 4 - Kabin ile kabin giriine bakan kuyu duvar arasndaki aklk

0,2 m
0,5 m
0,12 m
35 mm
0,15 m
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

44
11.3 - KABN, KARI AIRLIK VEYA DENGELEME AIRLII ARASINDAK AIKLIK
Kabin ve kabine bal paralar ile kar arlk veya (varsa) dengeleme arl ve bunlara bal paralar
arasndaki aklk en az 50 mm olmaldr.

12 - TAHRK MAKNASI

12.1 - GENEL KURAL
Her asansrn kendine ait en az bir adet tahrik makinas olmaldr.

12.2 - KABN VE KARI AIRLIK VEYA DENGELEME AIRLIININ TAHRK

12.2.1 - Aada belirtilen iki tahrik metoduna izin verilir:
a) Srtnme yoluyla (tahrik kasna ve halatlarn kullanm);
b) Mekanik balantl, yani:
1) Tambur ve halatlar kullanlmasyla, veya
2) Zincir makaralar ve zincirlerin kullanlmasyla.

Beyan hz 0,63 m/syi amamaldr. Kar arlk kullanlmamaldr. Dengeleme arl kullanlabilir.

Tahrik elemanlarnn hesaplanmasnda kabin ve kar arln tamponlar zerine oturmas ihtimali de gz
nne alnmaldr.

12.2.2 - Motorlar ile tahrik makinasnn zerindeki elektromekanik frenin etki yapt paralar arasndaki
balantda kay kullanlabilir (Madde 12.4.1.2). Bu durumda en az iki kay kullanlmaldr.

12.3 - YAN YATAKSIZ TAHRK KASNAI VEYA ZNCR MAKARALARININ KULLANIMI
Madde 9.7ye uygun tertibat bulunmaldr.

12.4 - FRENLEME SSTEM

12.4.1 - Genel Kurallar

12.4.1.1 - Asansrde otomatik olarak alan ve aadaki durumlarda devreye giren bir fren sistemi
bulunmaldr:
a) ebeke geriliminin kesilmesinde;
b) Kumanda geriliminin kesilmesinde.

12.4.1.2 - Frenleme sistemi, srtnme ile etki eden bir elektromekanik frene sahip olmaldr. Buna ek olarak
baka bir sistem de (mesel: elektriksel) kullanlabilir.














EKL 5 - Menteeli durak kaps ile katlanr tipte kabin kaps arasndaki aklk

0,15 m
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

45
12.4.2 - Elektromekanik Fren

12.4.2.1 - Elektromekanik fren, beyan ykne ilve olarak % 25 fazla ykl kabini, beyan hzyla hareket
halindeyken yalnz kendi etkisiyle durdurabilmelidir. Bu durumdaki kabin frenleme ivmesi, gvenlik
tertibatnn almas veya tamponlara oturma srasndaki ivmelerden byk olmamaldr.

Fren tamburu veya diski zerindeki frenleme etkisinin salanmasna katkda bulunan, frene ait mekanik
paralarn tm ikier adet olmaldr. Paralardan birinin devre d kalmas durumunda dahi, aa ynde
hareket eden ve beyan yk ile ykl kabini gvenlikle durduracak lde frenleme etkisi salanmaldr.

Fren mknatslarnn nveleri mekanik para olarak kabul edilir. Fren bobinleri mekanik para olarak kabul
edilmez.

12.4.2.2 - Fren tamburu veya diski, tahrik kasna, tambur veya zincir makaras ile dorudan mekanik
balantl olmaldr.

12.4.2.3 - Normal almada, frenin srekli ak kalmas, elektrik akmnn kesintisiz uygulanmasyla
salanmaldr.

12.4.2.3.1 - Bu elektrik akmnn kesilmesi, birbirinden bamsz en az iki elektrik cihaz ile salanmaldr. Bu
amala, tahrik motorunun akmn kesen cihazlar da kullanlabilir.

Asansrn durmas srasnda bu cihazlardan birinin ana kontaklarnn amamas durumunda, en ge bunu
takip eden hareket yn deiiminde, asansrn yeniden harekete gemesi engellenmi olmaldr.

12.4.2.3.2 - Asansr motorunun, jeneratr gibi almas durumunda, freni altran elektrik cihaznn motor
tarafndan beslenmesi mmkn olmamaldr.

12.4.2.3.3 - Fren bobinini besleyen elektrik enerjisinin kesilmesiyle birlikte fren, ilve bir gecikme olmakszn
etkili olmaldr.

NOT - Fren bobininin klemenslerine dorudan bal bir diyot veya kondansatr gecikme nedeni olarak
dnlmez.

12.4.2.4 - Tahrik sisteminde bir elle kata getirme tertibat varsa (Madde 12.5.1), fren elle alabilmeli ve elle
ama kolu brakldnda kendiliinden kapanmaldr.

12.4.2.5 - Fren eneleri veya pabularnn basnc, basn altnda alan klavuzlanm yaylar veya
arlklarla salanmaldr.

12.4.2.6 - Bant frenlerin kullanlmas yasaktr.

12.4.2.7 - Fren balatalar yanmaz malzemeden yaplmaldr.

12.5 - ZEL DURUM ALIMASI

12.5.1 - Beyan yk ile ykl kabini yukar doru hareket ettirmek iin gerekli kuvvetin 400 Nu gemedii
durumlarda, yzeyi deliksiz bir arkn evrilmesiyle kabini durak seviyesine getirmeyi salayan bir mekanik
kaldrma tertibat bulunmaldr.

12.5.1.1 - El arknn sklebilir cinsten olmas durumunda, makina dairesinde kolaylkla eriilebilir bir yerde
bulundurulmaldr. Bunun hangi makina ile ilgili olduunun kartrlma tehlikesi varsa, uygun bir ekilde
iaretlenmelidir.

En ge, el ark makina zerine oturtulduunda Madde 14.1.2ye gre bir elektrik gvenlik tertibat devreye
sokulmaldr.

12.5.1.2 - Makina dairesinden, kabinin kilit alma blgesi iinde olup olmad kolaylkla anlalabilmelidir.
Bu, mesel ask veya hz regltr halatlarna iaretler konularak salanabilir.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

46
12.5.2 - Madde 12.5.1de belirtilen kuvvet 400 Ndan bykse, Madde 14.2.1.4 e uygun olarak makina
dairesinden kumanda edilebilen bir elektrikli elle kumanda tertibat bulunmaldr.

12.6 - HIZ
Asansr kabini, ebeke gerilimi ve ebeke frekans motor beyan gerilimi ve beyan frekansna eit olduunda
beyan yknn yarsyla ykl olarak seyir mesafesinin orta blgesinde aa doru hareket ederken,
hzlanma ve yavalama periyotlar hesaba katlmadan, beyan hzn % 5ten fazla amamaldr.
8)

Bu tolerans aada belirtilen hzlara da uygulanabilir:
a) Seviyeleme (Madde 14.2.1.2.b);
b) Otomatik seviyeleme (Madde 14.2.1.2.c);
c) Bakm kumandas (Madde 14.2.1.3.d);
d) Elektrikli elle kumanda (Madde 14.2.1.4.e);
e) Ykleme rampas kumandas (Madde 14.2.1.5.c).

12.7 - TAHRK MAKNASININ DURDURULMASI VE DURMA DURUMUNUN DENETLENMES
Asansrn Madde 14.1.2ye gre bir elektrik gvenlik tertibatnn almas ile durdurulmas aada
belirtilen ekilde yaplmaldr.

12.7.1 - ebekeden Dorudan Beslenen Alternatif veya Doru Akm Motorlar
Besleme, kontaklar motor devresinde seri bal, birbirinden bamsz iki adet kontaktrle kesilmelidir. ki
kontaktrden birinin ana kontaklarnn asansr durduunda devreyi amamas durumunda, en ge bunu
takip eden hareket yn deiiminde, asansrn yeniden harekete gemesi engellenmi olmaldr.

12.7.2 - Ward-Leonard Sistemli Tahrik

12.7.2.1 - kazn Klasik Elemanlarla Beslenmesi
ki bamsz kontaktr:
a) Motor-jeneratr devresini, veya
b) Jeneratr ikaz devresini, veya
c) Biri motor-jeneratr devresini, dieri jeneratr ikaz devresini
kesmelidir.

ki kontaktrden birinin ana kontaklarnn asansr durduunda devreyi amamas durumunda, en ge bunu
takip eden hareket yn deiiminde asansrn yeniden harekete gemesi engellenmi olmaldr.

b) ve c) klarnda, jeneratr alannn artk mknatslk etkisiyle motorun kontrolsuz hareketlerine neden
olmas engellenmelidir (mesel: ters ynde mknatslama balants ile).

12.7.2.2 - kazn Statik Elemanlarla Beslenmesi ve Kumandas
Aadaki metotlardan biri kullanlmaldr:
a) Madde 12.7.2.1de belirtildii ekilde devrenin kesilmesi;
b) Aadaki elemanlardan oluan bir devre sistemi:
1) Motor- jeneratr devresini veya jeneratr ikaz devresini kesen bir kontaktr.

Kontaktr bobini en az her hareket yn deiiminden nce devre d kalmaldr. Kontaktrn
brakmamas durumunda, asansrn yeniden hareket etmesi engellenmelidir, ve

2) Statik elemanlardaki enerji akn kesen bir kumanda tertibat, ve
3) Asansrn her duruunda, enerji aknn kesilip kesilmediini kontrol eden bir denetleme tertibat.

Normal almadaki durularda, statik elemanlardaki enerji aknn kesilmesi etkili olmazsa, denetleme
tertibat kontaktrn devreyi amasn salamal ve asansrn yeniden hareket etmesini engellemelidir.

Jeneratr alannn artk mknatslk etkisiyle motorun kontrolsuz hareketlerine neden olmas engellenmelidir
(mesel: ters ynde mknatslama balants ile).


8) Yukardaki artlarda hzn, kabin beyan hzndan % 8den dk olmamas iyi bir uygulamadr.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

47
12.7.3 - Alternatif veya Doru Akm Motorlarnn Statik Elemanlarla Beslenmesi ve Kumandas
Aadaki metotlardan biri kullanlmaldr:
a) ki bamsz kontaktr motor akmn kesmelidir.
ki kontaktrden birinin ana kontaklarnn asansr durduunda devreyi amamas durumunda, en ge
bunu takip eden hareket yn deiiminde, asansrn yeniden hareket etmesi engellenmelidir.
b) Aadaki elemanlardan oluan bir devre sistemi:
1) Devreyi btn kutuplaryla kesen bir kontaktr.
Kontaktr bobini en az her hareket yn deiiminden nce devre d kalmaldr. Kontaktrn
brakmamas durumunda, asansrn yeniden hareket etmesi engellenmelidir, ve
2) Statik elemanlardaki enerji akn kesen bir kumanda tertibat, ve
3) Asansrn her duruunda, enerji aknn kesilip kesilmediini kontrol eden bir denetleme tertibat.

Normal almadaki durularda, statik elemanlardaki enerji aknn kesilmesi etkili olmazsa, denetleme
tertibat kontaktrn devreyi amasn salamal ve asansrn yeniden hareket etmesini engellemelidir.

12.7.4 - Madde 12.7.2.2.b.2, veya Madde 12.7.3.b.2ye gre kumanda tertibat ve Madde 12.7.2.2.b.3 veya
Madde 12.7.3.b.3e gre denetleme tertibat, Madde 14.1.2.3e uygun elektrik gvenlik devreleri olmak
zorunda deildir.

Bu tertibat yalnz, Madde 12.7.3 a ile kyaslanabilirlii salamak iin Madde 14.1.1deki kurallar yerine
getirdiinde kullanlabilir.

12.8 - KISALTILMI STROKLU TAMPONLAR KULLANILDIINDA MAKNANIN YAVALAMASININ
DENETLENMES

12.8.1 - Madde 10.4.3.2deki durumda, son duraklara varmadan nce bir yavalama kontrol tertibat
yavalamann etkili olup olmadn denetlemelidir.

12.8.2 - Yavalamann etkili olmamas durumunda, bu tertibat asansrn hzn, kabin veya kar arln
tampona arpt andaki hzn, tamponun tasarmland hz amayaca lde azaltmaldr.

12.8.3 - Yavalama kontrol tertibat asansrn hareket ynnden bamsz deilse, kabinin hareketinin
istenilen hareket ynnde olup olmad bir tertibatla denetlenmelidir.

12.8.4 - Yavalama kontrol tertibat veya bunun elemanlar makina dairesine konulmusa:
a) Bunlar, kabine dorudan balantl bir tertibatla tahrik edilmeli;
b) Kabin pozisyonu ile ilgili bilgi srtnme tekeri, kay veya senkron motorlar tarafndan tahrik edilen
cihazlara bal olmamaldr;
c) Kabin pozisyonunu makina dairesine aktarmak iin bant, zincir veya halat kullanlyorsa, aktarma
organnn kopmas veya gevemesi durumunda, Madde 14.1.2ye uygun bir elektrik gvenlik tertibat
tahrik makinasn durdurmaldr.

12.8.5 - Bu tertibatn kumanda ve almasnn tasarm, normal hz ayarlama sistemi ile birlikte Madde
14.1.2ye uygun bir yavalama kontrol tertibat meydana getirmelidir.

12.9 - GEVEK HALAT VEYA GEVEK ZNCRE KARI GVENLK AYGITLARI
Tamburlu veya zincirli asansrler, Madde 14.1.2ye uygun bir elektrik gvenlik tertibatn altran bir gevek
halat/ zincir aygtna sahip olmaldr. Bu aygt Madde 9.5.3 te istenen tertibatn ayns olabilir.

12.10 - MOTOR HAREKET SRES SINIRLAYICISI

12.10.1 - Srtnme tahrikli asansrler, aadaki durumlarda tahrik tertibatnn enerjisini kesen ve enerjisiz
durumda tutan bir motor hareket sresi snrlaycs ile donatlmaldr:
a) Hareket komutu varken tahrik makinasnn dnmemesi durumunda;
b) Kabin veya kar arlk, aa ynde hareketleri srasnda halatlarn tahrik kasna zerinde kaymasna
neden olan bir engelle karlatklarnda.

12.10.2 - Motor hareket sresi snrlaycs, aada verilen srelerden kk olann gemeyecek bir zaman
iinde almaldr:
a) 45 saniye
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

48
b) En uzun seyir mesafesi iin gerekli sreye en ok 10 saniye ilve edilmesiyle bulunan sre. En uzun
seyir mesafesi iin gerekli sre 10 saniyeden az ise, bu sre en az 20 saniye olmaldr.

12.10.3 - Normal almaya dn, ancak elle mdahale ile mmkn olmaldr. Enerjinin kesilip tekrar
gelmesi durumunda, makinann hareketsiz konumda tutulmas gerekli deildir.

12.10.4 - Motor hareket sresi snrlaycs, bakm kumandas ve elektrikli elle alma kumandas srasnda
kabinin hareketini engellememelidir.

12.11 - TAHRK MAKNALARINDAK KORUMA TEDBRLER
Tehlikeli olabilecek, eriilebilir dnen makina paralar iin etkili korunma tedbirleri alnmaldr. Bu durum
zellikle aada belirtilenler iin geerlidir:
a) Millerde bulunan kama ve vidalar;
b) Bantlar, zincirler, kaylar;
c) Dili arklar ve zincir makaralar;
d) knt yapan motor milleri;
e) Merkezka tipli hz regltrleri.

Madde 9.7ye uygun korumal tahrik kasnaklar, elle dndrme arklar, fren tamburu ve tm benzeri yuvarlak
dzgn elemanlar yukardaki kapsamn dndadr. Bu paralar, en az ksmen sar renge boyanmaldr.

13 - ELEKTRK TESSAT VE AKSAMI

13.1 - GENEL KURALLAR

13.1.1 - Uygulama Snrlar

13.1.1.1 - Bu standardtaki elektrik tesisat ve elektrik tesisatnn aksam ile ilgili kurallar aadaki devrelere
uygulanr:
a) Asansr kuvvet devresinin ana anahtar ve buna bal devrelere;
b) Kabin aydnlatma devresinin anahtar ve buna bal devrelere.

Asansr, bnyesinde elektrik donanm bulunan bir makina gibi, bir btn olarak dnlmelidir.

NOT - Elektrik besleme devreleriyle ilgili mill ynetmeliklerdeki kurallar anahtarlarn giri klemenslerine
kadar uygulanr. Bu kurallar makina dairesi, makara dairesi, asansr kuyusu ve kuyu alt
boluundaki tm aydnlatma ve priz tesisatna uygulanr.

13.1.1.2 - Bu standardn, Madde 13.1.1.1de belirtilen anahtarlara bal devreler ile ilgili kurallar,
asansrlerin zel artlarn da hesaba katmak kaydyla, mmkn olduu kadar mevcut standardlara
dayanmaktadr. Bu standardlar:
a) Milletleraras dzeyde: IEC;
b) Avrupa dzeyinde ise: CENELEC standardlardr.

Bu standardlardan biri ne zaman kullanlsa, ilgili referanslarla birlikte, uygulama snrlar da belirtilir.

Tam bir bilgi verilmedii durumlarda, kullanlan elektrik tehizat, gvenlikle ilgili kabul grm kurallara
uygun olmaldr.

13.1.1.3 - Elektromanyetik uyumluluk, EN 12015 ve EN 12016da belirtilen kurallara uygun olmaldr.

13.1.2 - Makina ve makara dairelerinde dorudan dokunmaya kar korunma, en az IP 2X koruma
derecesinde sahip mahfazalarla salanmaldr.

13.1.3 - Elektrik Tesisatnn Yaltm Direnci (CENELEC HD 384.6.61 S1)
Yaltm direnci, gerilim tayan her iletken ile toprak arasnda llmelidir.

Yaltm direncinin en kk deerleri izelge 5ten alnmaldr.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

49
ZELGE 5

Elektrik devresinin anma gerilimi
V
Deney gerilimi (doru akm)
V
Yaltm direnci
M
Kk Gerilim SELV 250 0,25
500 500 0,5
> 500 1000 1,0

Elektrik devresinde elektronik elemanlar varsa, faz ve ntr iletkenleri lme srasnda birbirine balanmaldr.

13.1.4 - Kumanda ve gvenlik devrelerinde, iletkenler arasnda veya iletken ile toprak arasndaki gerilimin
alternatif akm efektif deeri veya doru akm ortalama deeri 250 Vu amamaldr.

13.1.5 - Ntr iletkeni ve koruma iletkeni daima ayr olmaldr.

13.2 - KONTAKTR, YARDIMCI KONTAKTR, ELEKTRK GVENLK DEVRELERNE AT
ELEMANLAR

13.2.1 - Kontaktr, Yardmc Kontaktr

13.2.1.1 - Ana kontaktrler, yani Madde 12.7ye gre tahrik makinasn durdurmak iin gerekli olan
kontaktrler,

EN 60947-4-1de tarif edilen aadaki kullanma snflarna uygun olmaldr:
a) Alternatif akm motor kontaktrleri iin: AC-3;
b) Doru akm besleme kontaktrleri iin : DC-3.

Bu kontaktrler ayrca, anahtarlama ilemlerinin % 10unu adml alma eklinde gerekletirebilmelidir.

13.2.1.2 - Tadklar g nedeniyle ana kontaktrleri altrmak iin yardmc kontaktr kullanlyorsa, bu
yardmc kontaktrler, EN 60947-5-1de tarif edilen kullanma snflarna uygun olmaldr:
a) Alternatif akm bobinlerine kumanda etmek iin: AC-15;
b) Doru akm bobinlerine kumanda etmek iin : DC-13.

13.2.1.3 - Gerek Madde 13.2.1.1e gre ana kontaktrler ve gerekse Madde 13.2.1.2ye gre yardmc
kontaktrler iin, Madde 14.1.1.1de belirtilen nlemlerin alnd, aadaki durumlarda kabul edilebilir:
a) Aar kontaklardan biri (normal durumda kapal) kapandnda, btn kapar kontaklar ak ise;
b) Kapar kontaklardan biri (normal durumda ak) kapandnda, btn aar kontaklar ak ise.

13.2.2 - Elektrik Gvenlik Devrelerinin Elemanlar

13.2.2.1 - Madde13.2.1.2ye uygun yardmc kontaktrlerin, bir gvenlik devresinde rle olarak kullanlmas
durumunda, Madde 13.2.1.3teki varsaymlar da uygulanmaldr.

13.2.2.2 - Kullanlan rlelerin yaps itibaryla, devreyi kesen ve devreyi kapatan kontaklar armatrn hibir
konumunda ayn anda kapal deillerse, armatrn tam olarak ekmeme ihtimali gz nne alnmamaldr
(Madde 14.1.1.1 f).

13.2.2.3 - Elektrik gvenlik devrelerinin (varsa) ardna bal olan elemanlar, yzeysel kaak yolu uzunluklar
ve hava aralklar ynnden (ayrma aralklar ynnden deil) Madde 14.1.2.2.3teki kurallara uygun
olmaldr.

Bu kural, Madde 13.2.1.1, Madde 13.2.1.2 ve Madde 13.2.2.1de belirtilen cihazlara, EN 60947-4-1 ve
EN 60947-5-1 standardlarna uygun olmalar durumunda uygulanmaz.

Baskl devre plkalar iin izelge H.1 (3.6) daki kurallar geerlidir.

13.3 - MOTORLAR VE DER ELEKTRK CHAZLARININ KORUNMASI

13.3.1 - Ana ebekeye dorudan bal motorlar ksa devreye kar korunmaldr.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

50
13.3.2 - Ana ebekeye dorudan bal motorlar, btn gerilim altndaki iletkenlerde beslemeyi kesen, elle
tekrar kurulabilir tipte (Madde 13.3.3te belirtilen durum hari) bir otomatik devre kesiciyle ar yke kar
korunmaldr.

13.3.3 - Asansr motorundaki ar ykn belirlenmesi, motor sarglarndaki scaklk ykselmesi esasna gre
yapldnda, motorun beslemesinin kesilmesi Madde 13.3.6ya uygun olmaldr.

13.3.4 - Motorda farkl devrelerden beslenen sarglar varsa, Madde 13.3.2 ve Madde 13.3.3deki kurallar her
sargya uygulanr.

13.3.5 - Asansr motorlarnn, motorla tahrik olunan doru akm jeneratrleri tarafndan beslenmesi
durumunda, asansr motoru da ar yke kar korunmaldr.

13.3.6 - Scaklk izleme elemanyla donatlm bir elektrik cihaznn tasarmland scaklk aldnda,
asansr almaya devam edemeyecekse, kabin, iindeki yolcularn inebilecei ekilde bir durakta
durmaldr. Asansrn otomatik olarak normal almaya balamas, yeterince soumadan sonra
gereklemelidir.

13.4 - ANA ANAHTARLAR (ALTERLER )

13.4.1 - Makina dairelerinde, her asansr iin, btn gerilim altndaki iletkenlerde beslemeyi kesebilecek bir
ana anahtar bulunmaldr. Bu anahtar, asansr kullanm ile ilgili normal artlarda meydana gelebilecek en
yksek akm kesebilecek kapasitede olmaldr.

Bu anahtar aadaki akm devrelerini kesmemelidir:
a) Kabin aydnlatmas ve varsa kabin havalandrmas;
b) Kabin stnde bulunan priz;
c) Makina ve makara dairesi aydnlatmas;
d) Makina dairesinde, makara dairesinde ve kuyu dibinde bulunan priz;
e) Asansr kuyusu aydnlatmas;
f) Alarm tertibat.

13.4.2 - Madde 13.4.1e gre ana anahtar, sabit 0 ve 1 konumlarna sahip olmal ve istenmeyen bir
ekilde altrlmasn engellemek iin 0 konumunda bir asma kilit veya benzeri tertibatla kilitlenebilmelidir.
Ana anahtarn kumanda mekanizmas, makina dairesi giriinden veya girilerinden abuk ve kolay eriilebilir
olmaldr. Makina dairesinin birden fazla asansr iin mterek kullanlmas durumunda, ana anahtarlarn
kumanda mekanizmalarnn hangi asansrlere ait olduu kolaylkla ayrt edilebilmelidir.

Makina dairesinin birden fazla girii olmas durumunda veya ayn asansrn, her birinin ayr girileri olan
birden fazla makina dairesi varsa, kontaktrn bobin devresine konulan Madde 14.1.2ye uygun bir elektrik
gvenlik tertibat ile kumanda edilen bir kontaktr kullanlabilir.

Devre kesici kontaktrn tekrar devreye alnmas ancak, onu devre d brakan tertibat ile mmkn
olmaldr. Bu kontaktre ilveten, elle kumanda edilen bir ayrc anahtar da bulunmaldr.

13.4.3 - Grup kumandal asansrlerde, bir asansre ait ana anahtarn almasyla kumanda sisteminin baz
ksmlar gerilim altnda kalyorsa, bu ksmlar, gerekirse gruptaki btn asansrlerin elektriini kesmek
suretiyle, gerilimsiz braklabilmelidir.

13.4.4 - G faktrn dzeltmek iin kullanlan kondansatrler, ana anahtardan nce balanmaldr.

Ar gerilim ykselmesi tehlikesi bulunmas durumunda, mesel motorlar ok uzun kablolarla beslendiinde,
kuvvet devrelerinin kesilmesi, ayn zamanda kondansatr balant devrelerini de kesmelidir.

13.5 - ELEKTRK TESSATI

13.5.1 - Makina ve makara dairelerinde ve asansr kuyusunda kullanlan iletkenler ve kablolar (Kabin
bklgen kablosu hari), CENELEC standardlarndaki tiplerden seilmeli ve Madde 13.1.1.2de belirtilenler
gz nne alnarak en az HD 21.3 S3 ve HD 22.4 S3 standardlarnda tarif edilen kaliteye edeer kalitede
olmaldr.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

51
13.5.1.1 - CENELEC HD 21.3 S3, Blm 2 (H07V-U ve H07V-R), Blm 3 (H07V-K), Blm 4 (H05V-U) ve
Blm 5 (H05V-K) standardlarna uygun iletkenler, metal veya plastikten mamul boru veya kanallar iinde
tesis edilmesi veya bunlara edeer ekilde korunmas kaydyla kullanlabilirler.

NOT - Bu kurallar, CENELEC HD 21.1 S3 Ek 1 deki kullanm klavuzundakilerin yerini alacaktr.

13.5.1.2 - CENELEC HD 21.4 S2 Blm 2de tarif edildii gibi sabit tesis iin kablolar ancak, kuyu veya
makina dairesi duvarlarna grnr bir ekilde tespit edilmeleri veya boru, kanal veya benzeri tehizat iine
denmeleri durumunda kullanlabilir.

13.5.1.3 - CENELEC HD 22.4 S3 Blm 3 (H05RR-F) ve HD 21.5 S3 Blm 5 (H05VV-F) standartlarna
uygun normal bklgen kablolar ancak boru, kanallar veya bunlara edeer ekilde korunma salayan
tertibat iine denmeleri durumunda kullanlabilir.

CENELEC HD 22.4 S3 Blm 5 (H07RN-F) standardna uygun olarak kuvvetlendirilmi klfl bklgen
kablolar, Madde 13.5.1.2 deki artlara uygun olarak sabit tesis kablosu gibi denip, hareketli tehizatn
balantsnda (Kabine olan bklgen balant kablosu hari) titreime maruz yerlerde kullanlabilir.

EN 50214 ve CENELEC HD 360 S2ye uygun bklgen kablolar, bu belgelerde belirtilen snrlar iinde kabin
bklgen kablosu olarak kullanlabilir. Btn durumlarda, kullanlan hareketli kablolar en az edeer kalitede
olmaldr.

13.5.1.4 - Madde 13.5.1.1, Madde 13.5.1.2 ve Madde 13.5.1.3teki kurallarn aadaki durumlarda
uygulanmas gerekli deildir:
1) Durak kaplarndaki elektrik gvenlik tertibatna ait olmayan kablolarda:
a) Beyan gc 100 VAden byk deilse;
b) Kutuplar (veya fazlar) arasndaki veya bir kutup (veya fazlardan biri) ile toprak arasndaki normal
artlardaki gerilim 50 Vtan fazla deilse.
2) Kumanda tertibatnn ve kumanda panolarnn balantsnda veya bildirim tablolarnda:
a) Farkl elektrik cihazlar arasndaki balantlarda veya
b) Bu cihazlarla balant klemensleri arasndaki balantlarda.

13.5.2 - letkenlerin Kesit Alan
Mekanik bir dayankllk salamak iin kaplarda bulunan elektrik gvenlik tertibatna ait iletkenlerin kesit
alan 0,75 mm den az olmamaldr.

13.5.3 - Tesisat Metodu

13.5.3.1 - Elektrik tesisatnn kolay anlalmasn salamak iin gerekli iaretlemeler yaplmaldr.

13.5.3.2 - Madde 13.1.2de belirtilen paralarn haricindeki balantlar, klemensler ve konnektrler, bu ama
iin yaplan pano, buat veya tablolarn iinde bulunmaldr.

13.5.3.3 - Bir asansrn ana anahtar veya anahtarlarnn almasndan sonra baz klemenslerde gerilim
bulunuyorsa, bunlar gerilim bulunmayan klemenslerden ak bir ekilde ayrlmal ve gerilim 50 Vtan byk
ise uygun bir ekilde iaretlenmelidir.

13.5.3.4 - Kaza ile ksa devre edilmesi asansrn almas iin tehlike yaratan klemensler, yapm ekilleri
bu tehlikeyi nlemedike, birbirinden ak bir ekilde ayrlmaldr.

13.5.3.5 - Mekanik korumann kesintisizliini salamak iin, iletken ve kablolarn koruyucu klflar anahtar
kutular veya cihazlarn iine kadar sokulmal veya uygun bir rakor iinde son bulmaldr.

NOT - Durak ve kabin kaplarnn kapal olan kasalar, cihaz kutusu olarak dikkate alnr.

Hareketli paralar veya mahfazalarla keskin kenarlar nedeniyle bir zedelenme tehlikesi varsa, elektrik
gvenlik tertibatna giden iletkenler mekanik olarak korunmaldr.

13.5.3.6 - ayn boru veya kanal iinde farkl gerilime sahip devrelere ait iletkenler bulunuyorsa, btn
iletkenler en yksek gerilime uygun bir yaltma sahip olmaldr.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

52
13.5.4 - Konnektrler (balayclar)
Gvenlik devrelerinde kullanlan konnektrl cihazlar veya konnektrler, yanl taklmalar asansrn
almas iin tehlikeli olabiliyorsa veya herhangi bir alete gerek kalmadan sklebiliyorsa, yanl taklmaya
meydan vermeyecek bir dzene ve yapya sahip olmaldr.

13.6 - AYDINLATMA VE PRZLER

13.6.1 - Kabin, kuyu, makina ve makara dairelerinin aydnlatma devreleri, makinay besleyen devreden
bamsz olmaldr. Bu husus ya bamsz bir besleme hattyla, ya da Madde 13.4te belirtilen ana anahtar
veya anahtarlarn giri tarafndan ayrlan bir hatla beslemek suretiyle salanabilir.

13.6.2 - Kabin stnde, makina ve makara dairelerinde ve kuyu dibinde bulunmas gereken prizler,
Madde 13.6.1de belirtilen devrelerden beslenmelidir.

Bu prizler:
a) Ya dorudan beslenen 250 V anma gerilimli, iki kutup + toprakl tipten;
b) veya CENELEC HD 384.4.41 S2 altmadde 411'e uygun, ok dk gvenlik gerilimiyle (SELV)
beslenen tipten
olmaldr.

Yukarda belirtilen prizlerin kullanlmas, besleme kablosu kesit alannn priz beyan akmna uygun olmas
gerektii anlamna gelmez. letkenlerin ar akma kar gerektii gibi korunmas kaydyla iletkenlerin kesit
alan daha kk olabilir.

13.6.3 - Aydnlatma ve Priz Besleme Devreleri in Anahtar (alter)

13.6.3.1 - Kabin aydnlatmas ve kabin prizinin beslemesi bir anahtar ile devre d braklabilmelidir. Makina
dairesinde birden fazla asansrn tahrik makinalar bulunuyorsa, her bir kabin iin ayr bir anahtar
konulmaldr. Bu anahtar, ilgili ana anahtarn yaknna konulmaldr.

13.6.3.2 - Makina dairesi aydnlatmas iin makina dairesi girii veya girileri yaknna bir anahtar veya
benzeri bir tertibat konulmaldr.

Asansr kuyusu aydnlatmas iin, her iki yerden de kumanda edilebilmesini salamak zere hem makina
dairesinde hem de kuyu dibinde birer anahtar bulunmaldr.

13.6.3.3 - Madde 13.6.3.1 ve Madde 13.6.3.2deki anahtarlar tarafndan kontrol edilen her devre, ksa
devreye kar ayr ayr korunmaldr.

14 - ELEKTRK ARIZALARINA KARI KORUNMA, KUMANDALAR, NCELKLER

14.1 - HATA ANALZ VE ELEKTRK GVENLK TERTBATI

14.1.1 - Hata Analizi
Asansrn elektrik tesisatnda meydana gelebilecek Madde 14.1.1.1de sz konusu edilen arzalardan
herhangi biri, Madde 14.1.1.2 ve/veya Ek Hde belirtilen kurallara gre gz nne alnmamas mmkn
deilse, tek bana tehlikeli bir duruma yol amamaldr.

Gvenlik devreleri iin Madde 14.1.2.3e baknz.

14.1.1.1 - Dnlebilecek arzalar:
a) Gerilimin kesilmesi;
b) Gerilimin dmesi;
c) Bir hattn iletkenliini kaybetmesi;
d) Metal gvde veya topraa kaak;
e) Diren, kondansatr, transistor ve lamba gibi elemanlarda meydana gelebilecek ksa devre veya kesinti,
deer veya alma biiminin deimesi;
f) Bir rle veya kontaktr armatrnn ekmemesi veya tam olarak ekmemesi;
g) Bir rle veya kontaktr armatrnn brakmamas;
h) Bir kontan amamas;
i) Bir kontan kapamamas;
j) Faz sras deiimi.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

53
14.1.1.2 - Madde 14.1.2.2 ye uygun gvenlik anahtarlarnda bir kontan amamas durumu
dnlmemelidir.

14.1.1.3 - inde elektrik gvenlik tertibat bulunan bir devrede meydana gelebilecek bir gvde veya toprak
kaa:
a) Ya tahrik makinasnn hemen durdurmasna neden olmal veya
b) lk normal durutan sonra makinann tekrar hareket etmesini engellemelidir.

Tekrar devreye alma, ancak elle mdahale ile mmkn olmaldr.

14.1.2 - Elektrik Gvenlik Tertibat

14.1.2.1 - Genel Kurallar

14.1.2.1.1 - Farkl maddelerde istenen elektrik gvenlik tertibatndan birinin devreye girmesi durumunda,
Madde 14.1.2.4de belirtildii gibi makinann harekete gemesi engellenmeli veya tahrik makinas hemen
durmaldr. Ek Ada bu cihazlar liste halinde verilmitir.

Elektrik gvenlik tertibatnda aadaki unsurlar bulunmaldr:
a) Madde 12.7de belirtilen kontaktrlerin veya bunlarn yardmc kontaktrlerinin devrelerini dorudan
kesen, Madde 14.1.2.2ye uygun bir veya birden fazla gvenlik kontaklar veya
b) Madde 14.1.2.3e gre, aadaki belirtilenlerden biri veya birden fazlasn ihtiva eden elektrik gvenlik
devreleri:
1) Madde 12.7de belirtilen kontaktrlerin veya bunlarn yardmc kontaktrlerinin devrelerini dolayl
olarak kesen, Madde 14.1.2.2 ye uygun bir veya birden fazla gvenlik kontaklar;
2) Madde 14.1.2.2 ye uygun olmayan kontaklar;
3) Ek-Hye uygun baka elemanlar.

14.1.2.1.2 - (Bo braklmtr)

14.1.2.1.3 - Bu standardda belirtilen istisnalar dnda (Madde 14.2.1.2, Madde 14.2.1.4 ve Madde 14.2.1.5)
gvenlik kontaklarna hibir elektrik cihaz paralel balanmamaldr.

Elektrik gvenlik zincirinin farkl noktalarna yaplan balantlara yalnz bilgi toplama amal ise izin verilir. Bu
amala kullanlan cihazlar, Madde 14.1.2.3te gvenlik devreleri iin belirtilen kurallara uygun olmaldr.

14.1.2.1.4 - Dahili veya harici, endktif veya kapasitif etkiler, elektrik gvenlik cihazlarnda arzal durumlara
yol amamaldr.

14.1.2.1.5 - Elektrik gvenlik devrelerinin k sinyali, ayn devrede bundan sonra bal bir elektrik cihaz
tarafndan, tehlikeli bir duruma neden olabilecek lde deitirilmemelidir.

14.1.2.1.6 - Bir veya birden fazla paralel kanal ieren gvenlik devrelerinde, gvenlik devresinin kendi
gvenlik grevinden baka amalarda kullanlacak bilgiler, sadece bir ve ayn kanaldan alnmaldr.

14.1.2.1.7 - Sinyalleri kaydeden veya geciktiren devreler, arza durumunda bile, elektrik gvenlik tertibatnn
almasyla tahrik makinasnn durmasn engellememeli veya belirgin bir ekilde geciktirmemelidir (mesel:
sisteme uygun en ksa zamanda makina durmaldr).

14.1.2.1.8 - Dahili besleme kaynaklarnn yapm ve dzenlenmesi ile alt ilemleri nedeniyle elektrik gvenlik
tertibatnn klarnda yanl sinyaller meydana gelmesi engellenmelidir.

14.1.2.2 - Gvenlik Kontaklar

14.1.2.2.1 - Elektrik gvenlik anahtarlar altnda, kontaklar zorlayc mekanik etkiyle ayrlmaldr. Bu
zorlayc mekanik etkiyle ayrlma kontaklarn birbirine kaynam olmas durumunda dahi gereklemelidir.
Tasarm, bir parann arzalanmasndan tr ksa devre meydana getirmesi tehlikesinin mmkn olduu
kadar az olaca ekilde yaplmaldr.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

54
NOT - Zorlayc mekanik etkiyle ayrlma, devreyi kesen kontaklarn ama konumuna gelmesiyle ve hareket
mesafesinin nemli bir ksm boyunca, hareketli kontak paralar ile stne ama kuvvetinin etki ettii
tahrik elemannn arasnda esnek malzemelerin (mesel: yaylar gibi) bulunmamasyla salanr.

14.1.2.2.2 - Gvenlik kontaklar, koruyucu muhafazann en az IP 4X derecesinde koruma salamas
durumunda 250 V veya koruma derecesinin IP 4Xten kk olduu durumlarda 500 V beyan yaltm
gerilimine sahip olmaldr.

Gvenlik kontaklar EN 60947-5-1 standardnda belirlenen aadaki kullanma snflarnda olmaldr:
a) Alternatif akm devrelerindeki gvenlik kontaklar iin: AC 15;
b) Doru akm devrelerindeki gvenlik kontaklar iin: DC 13.

14.1.2.2.3 - Koruma derecesinin IP 4Xe eit veya daha az olmas durumunda, hava aralklar en az 3 mm ve
yzeysel kaak yolu uzunluklar en az 4 mm, kontaklarn aldktan sonra ayrma mesafesi en az 4 mm
olmaldr. Koruma derecesi IP 4Xten iyi ise yzeysel kaak yolu uzunluklar 3 mmye drlebilir.

14.1.2.2.4 - Kontaklarn devreyi birden fazla ayrmas durumunda, ayrlma sonunda her bir ayrma mesafesi
en az 2 mm olmaldr.

14.1.2.2.5 - letken malzemenin anmas kontaklarn ksa devre olmasna yol amamaldr.

14.1.2.3 - Gvenlik Devreleri

14.1.2.3.1 - Gvenlik devreleri, bir arza meydana gelmesi asndan Madde 14.1.1e uygun olmaldr.

14.1.2.3.2 - Buna ek olarak ekil 6da gsterilen aadaki kurallar geerlidir:

14.1.2.3.2.1 - Bir arzann, baka bir arza ile birlikte tehlikeli bir duruma yol aabilmesi halinde, en ge arzal
elemann etkili olduu bir sonraki iletme periyodu srasnda, asansr devre d braklmaldr.

Bu arza giderilmedii srece asansrn kendiliinden devreye girmesi engellenmi olmaldr.

Burada, asansrn devre d braklmasndan nce tehlikeli durum yaratan ikinci bir arzann daha meydana
gelmesi ihtimali dnlmemektedir.

14.1.2.3.2.2 - ki arzannn ayn anda meydana gelmesi tehlikeli bir iletme durumu yaratmyorsa, ancak
nc bir arzann daha meydana gelmesi tehlikeli bir iletme durumu yaratyorsa, en ge arzal
elemanlardan birinin etkili olduu bir sonraki iletme periyodu srasnda, asansr devre d braklmaldr.

Burada nc arzann, asansrn yukarda belirtildii gibi devre d braklmasndan nce tehlikeli bir
iletme durumuna sebep olmas ihtimali dnlmemektedir.

14.1.2.3.2.3 - ten fazla arzannn ayn anda meydana gelmesi mmknse, gvenlik devresi oklu kanall
olarak tasarmlanmal ve bir izleme devresi kanallarn eit durumda olduunu kontrol etmelidir.

Kanallarda farkl durum tespit edilirse asansr durdurulmaldr.

ki kanaln bulunduu durumlarda izleme devresi en ge asansrn tekrar harekete gemesinden nce
kontrol edilmeli ve arza belirlenmesi durumunda asansrn tekrar harekete gemesi mmkn olmamaldr.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

55
Hata 1
Hata 2
Hata 3
3 arzadan fazla






EVET



HAYIR


EVET



HAYIR



EVET



HAYIR


EVET



HAYIR



EVET



HAYIR


EVET



HAYIR



HAYIR EVET








EKL 6 - Gvenlik devrelerinin deerlendirilmesi iin ak diagram
Tehlikeli mi?
Dur ?
Tehlikeli mi?
Dur ?
Tehlikeli mi?
Dur ?
Madde
14.1.2..3.2.3e
uygun mu?
Kabul edilemez Kabul edilebilir
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

56
14.1.2.3.2.4 - Bir elektrik kesilmesinden sonra elektrik tekrar geldiinde, Madde 14.1.2.3.2.1den
Madde 14.1.2.3.2.3e kadar olan maddelerde belirtilen durumlarda, asansr bir sonraki iletme periyodunda
kendiliinden devre d kalyorsa, hareketsiz durumda tutulmas gereksizdir.

14.1.2.3.2.5 - Redundant gvenlik devrelerinde, tek ve ayn sebepten tr birden fazla devrede arza
meydana gelmesi riskini mmkn olduu kadar snrlamak iin tedbirler alnmaldr.

14.1.2.3.3 - Elektronik elemanlara sahip gvenlik devreleri bir gvenlik eleman olarak grlr ve Ek F.6daki
kurallara gre dorulanmaldr.

14.1.2.4 - Elektrik Gvenlik Tertibatnn Devreye Girmesi
Bir elektrik gvenlik tertibatnn devreye girmesi, tahrik makinasnn harekete gemesini engellemeli veya
tahrik makinasn gecikmeksizin durdurmaldr. Freni besleyen devre de ayn ekilde kesilmelidir.

Elektrik gvenlik tertibat, tahrik makinasna enerji akn etkileyen Madde 12.7deki cihazlara dorudan etki
etmelidir.

Bobin gleri nedeniyle ana kontaktrleri altrmak iin yardmc kontaktrler kullanldnda bunlar, tahrik
makinasn durdurmak ve altrmak iin enerji akn dorudan etkileyen cihazlar olarak mtala
edilmelidir.

14.1.2.5 - Elektrik Gvenlik Tertibatnn Kumandas
Elektrik gvenlik tertibatna kumanda eden cihazlar, srekli almada meydana gelen mekanik zorlamalar
altnda salkl alabilecek bir ekilde yaplmaldr.

Elektrik gvenlik tertibatna kumanda eden cihazlar, yap ve montaj ekli itibaryla insanlarn eriebilecei
konumda iseler, elektrik gvenlik tertibatnn basit aralarla etkisiz klnamayaca bir yapya sahip olmaldr.

NOT - Bir mknats veya bir kprleme eleman basit ara olarak mtala edilmez.

Redundan gvenlik devrelerinde mekanik bir arzann, verici elemanlarn mekanik veya geometrik olarak
dzenlenmesiyle, redundans kaybna sebep olmamas salanmaldr.

Gvenlik devrelerinin verici elemanlar iin Ek F.6.3.1.1deki kurallar uygulanr.

14.2 - KUMANDALAR

14.2.1 - Asansrn Hareket Kumandas
Asansrn hareket kumandas elektriksel olarak salanmaldr.

14.2.1.1 - Normal Kumanda
Bu kumanda butonlar veya dokunma ile alan buton, manyetik kart gibi benzeri elemanlar yardm ile
olmaldr. Bunlar, gerilim altndaki ksmlarna kullanclarn ulaamayaca ekilde kutular iine konulmaldr.

14.2.1.2 - Kaplar Akken Seviyeleme ve Otomatik Seviyeleme
Madde 7.7.2.2 adaki zel duruma gre durak ve kabin kaplar akken seviyeleme ve otomatik seviyeleme
ilemine aadaki artlar dorultusunda izin verilir:
a) Hareketin kilit alma blgesi ile snrl olmas durumunda (Madde 7.7.2.2 a):
1) Kabinin kilit alma blgesi dndaki btn hareketleri, kap ve kilit gvenlik tertibatnn kpr veya
paralel devresine monte edilen en az bir adet anahtarlama elemanyla engellenmelidir.
2) Bu anahtarlama eleman:
ya, Madde 14.1.2.2ye uygun bir gvenlik konta olmaldr veya
Madde 14.1.2.3deki gvenlik devreleri ile ilgili kurallara uygun bir ekilde balanmaldr.
3) Anahtarlarn (alterlerin) almasnn, kabine dolayl olarak mekanik balantl bir tehizatla olmas
durumunda (mesel: halat, kay veya zincirle), balant elemannn kopmas veya gevemesiyle,
Madde 14.1.2ye uygun bir elektrik gvenlik tertibat tahrik makinasnn durmasn salamaldr.
4) Seviyeleme almas srasnda kap elektrik gvenlik tertibatn devre d brakan tertibat ancak, bir
durak iin durma sinyalinin varlnda etkili olmaldr.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

57
b) Seviyeleme hz 0,8 m/syi amamaldr. Durak kaplar elle alan asansrlerde:
1) Tahrik makinasnn en byk dnme hz ebeke frekansna bal ise, dk hz ile ilgili devrenin
enerjilendii;
2) Dier makinalarda ise, kilit alma blgesine girildii andaki hzn, 0,8 m/syi amad
denetlenmelidir.
c) Otomatik seviyeleme hz 0,3 m/syi amamaldr. Ayrca:
1) Tahrik makinasnn en byk dnme hz, ebeke frekansna bal ise, dk hz ile ilgili devrenin
enerjilendii;
2) Statik konvertrlerden beslenen makinalarda, otomatik seviyeleme hznn 0,3 m/syi amad
denetlenmelidir.

14.2.1.3 - Bakm Kumandas
Asansrn kontrol ve bakm almalarn kolaylatrmak zere, kabin stnde kolay eriilebilir bir kumanda
tertibat bulunmaldr. Bu tertibat, Madde 14.1.2deki elektrik gvenlik tertibat ile ilgili kurallara uygun bir
anahtarla devreye alnmaldr (bakm kumandas anahtar).

Bu anahtar, iki konumlu olmal ve yanllkla altrlmaya kar korunmu olmaldr.

Aadaki artlar ayn anda yerine getirilmelidir:
a) Bakm kumandasnn devreye girmesi, u hususlar devre d brakmaldr:
1) Otomatik kaplarn kumandalar dahil, normal kumandalar;
2) Elektrikli elle kumanda (Madde 14.2.1.4);
3) Ykleme rampas hareketi kumandas (Madde 14.2.1.5).

Asansrn tekrar normal almaya dn, bakm kumandas anahtarnn tekrar altrlmasyla
mmkn olmaldr.

Bu devre d brakma ilemleri iin, bakm kumandas anahtaryla sabit olarak balantl gvenlik
kontaklar kullanlmyorsa, bu devrede Madde 14.1.1.1e gre bir arzann meydana gelmesi durumunda,
kabinin istenmeyen hareketlerinin nlenmesi iin tedbirler alnmaldr;
b) Kabinin hareketi kumanda butonlarna srekli baslmak suretiyle salanmaldr. Bu butonlar yanllkla
altrlmaya kar korunmu ve hareket ynleri aka iaretlenmi olmaldr;
c) Bakm kumandas, Madde 14.2.2ye uygun bir durdurma tertibatna da sahip olmaldr;
d) Kabin hz 0,63 m/s'yi amamaldr;
e) Kabinin normal hareket snrlar almamaldr;
f) Asansrn almas gvenlik tertibatna baml kalmaldr.

Kumanda tertibatnda, kap mekanizmalarna kabin stnden kumanda etmek iin gerekli, yanllkla
altrlmaya kar korunmu zel anahtarlar (alterler) da bulunabilir.

14.2.1.4 - Elektrikli Elle Kumanda
Beyan yk ile ykl kabini yukar ynde hareket ettirmek iin harcanan kuvvetin 400 Nu getii tahrik
makinalarnda, makina dairesine Madde 14.1.2ye uygun bir elektrikli elle kumanda anahtar (alteri)
konulmaldr. Tahrik makinas normal ebekeden veya (varsa) yedek jeneratr devresinden beslenmelidir.
Aadaki artlar ayn anda yerine getirilmelidir:
a) Elektrikli elle kumanda anahtar devreye girdikten sonra kabinin hareketi, kumanda butonlarna srekli
baslmak suretiyle salanmaldr. Bu butonlar yanllkla altrlmaya kar korunmu ve hareket ynleri
aka belirtilmi olmaldr;
b) Elektrikli elle kumanda anahtar devreye girdikten sonra bu butonlardan kumanda edilmeyen her trl
kabin hareketi engellenmelidir.
c) Bakm kumandasna geildiinde, elektrikli elle kumanda devre d kalmaldr;
d) Elektrikli elle kumanda anahtarnn kendisi veya Madde 14.1.2ye uygun baka bir elektrik anahtar
aadaki elektrik cihazlarn devre d brakmaldr:
1) Madde 9.8.8.2ye gre gvenlik tertibatna monte edilenleri;
2) Madde 9.9.11.1 ve Madde 9.9.11.2 ye gre hz regltrndekileri;
3) Madde 9.10.5e gre yukar ynde hareket eden kabinin ar hzlanmasna kar koruma
tertibatndakileri;
4) Madde 10.5e gre snr gvenlik kesicilerini;
5) Madde 10.4.3.4e gre tamponlara monte edilenleri;
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

58
c) Elektrikli elle kumanda anahtar ve kumanda butonlar, kullanlrken tahrik makinasnn kolaylkla
gzlenebilecei bir yere konulmaldr;
1) Kabin hz 0,63 m/s yi amamaldr.

14.2.1.5 - Ykleme Rampas Hareketi Kumandas
Madde 7.7.2.2 bdeki zel duruma gre kabinin, kabinin ykleme ve boaltlmasna imkn verecek ekilde
durak ve kabin kaplar ak olarak hareketine aadaki durumlarda izin verilir:
a) Kabinin hareketi ancak, ilgili durak seviyesinin en fazla 1,65 m zerine kadar olan bir blgede mmkn
olmaldr;
b) Kabinin hareketi, Madde 14.1.2deki kurallara uygun, hareket ynne bal bir gvenlik tertibatyla
snrlandrlmaldr;
c) Hareketin hz 0,3 m/syi amamaldr;
d) Durak ve kabin kaps yalnz, ykleme ve boaltma yaplan tarafa almaldr;
e) Hareket blgesi, kumanda edilen yerden kolaylkla grlebilmelidir;
f) Ykleme rampas hareketi kumandas ancak, anahtarla devreye alnabilen bir gvenlik kontann
almasndan sonra mmkn olmaldr. Bu anahtar yalnz ykleme rampas hareketi kumandasnn
mmkn olmad bir konumda yerinden karlabilmelidir. Bu tr bir anahtar ancak sorumlu bir kiiye,
bu anahtarn kullanlmasndan kaynaklanabilecek tehlikelere dikkat eken yazl bir talimatla birlikte
verilmelidir;
g) Anahtarla altrlan gvenlik kontann devreye girmesi ile:
1) Normal kumandalar etkisiz hale getirmelidir.
Kullanlan anahtarlama cihazlar, anahtarla altrlan kontak mekanizmasna dorudan bal
gvenlik kontaklar deilse, Madde 14.1.1.1e gre bir arzann meydana gelmesi durumunda,
kabinin istenmeyen hareketlerinin nlenmesi iin tedbirler alnmaldr;
2) Kabinin hareketi, kumanda butonlarna ancak srekli baslmak suretiyle mmkn olmaldr. Bu
butonlarn, hareket ynleri aka belirtilmi olmaldr;
3) Kendisi veya Madde 14.1.2ye uygun baka bir elektrik anahtar aadaki elektrik cihazlarn devre
d brakmaldr:
lgili durak kapsnn kilidinin elektrik gvenlik tertibat;
lgili durak kapsnn kapal olduunu denetleyen elektrik gvenlik tertibat;
Ykleme rampas tarafndaki kabin kapsnn kapal olduunu denetleyen elektrik gvenlik
tertibat;
h) Bakm kumandasnn, ykleme rampas hareketi kumandasna gre ncelii vardr;
i) Kabinde bir durdurma tertibat bulunmaldr (Madde 14.2.2.1 e).

14.2.2 - Durdurma Tertibat

14.2.2.1 - Aada belirtilen yerlerde asansr durdurmak iin ve makina gc ile alan kaplar dahil hizmet
dnda tutan bir durdurma tertibat bulunmaldr:
a) Kuyu dibinde (Madde 5.7.3.4 a)
b) Makaralar dairesinde (Madde 6.4.5)
c) Kabin stnde, kolay eriilen bir yerde, bakm veya kontrol elemanlarnn giri yerinden en ok 1 m
uzaklkta. Giriten 1 mden uzak olmamak kaydyla durdurma tertibat olarak, bakm kumandas durdurma
tertibat (Madde 8.15) da kullanlabilir;
d) Bakm kumandas tertibatnda (Madde 14.2.1.3 c);
e) Ykleme rampas kumandas olan asansrlerin kabinlerinde (Madde 14.2.1.5 i).
Ykleme rampas girilerinden en ok 1 m mesafede bir durdurma tertibat bulunmal ve ak bir ekilde
iaretlenmelidir (Madde 15.2.3.1).

14.2.2.2 - Durdurma tertibat olarak Madde 14.1.2ye uygun elektrik gvenlik tertibat kullanlmaldr. Bu
anahtar iki konumlu ve yanllkla alma konumuna getirilmeyecek bir yapda olmaldr.

14.2.2.3 - Ykleme rampas kumandas olan kabinler haricinde kabinde durdurma tertibat kullanlmamaldr.

14.2.3 - Alarm Tertibat

14.2.3.1 - Gerektiinde dardan yardm istemek iin, kabin iinde kolaylkla fark edilebilir ve eriilebilir bir
tertibat bulunmaldr.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

59
14.2.3.2 - Bu tertibat, Madde 8.17.4te belirtilen acil durum aydnlatma besleme kaynandan veya edeer
bir besleme kaynandan beslenmelidir.

NOT - ehir telefon ebekesine balanmas durumunda Madde 14.2.3.2 uygulanmayacaktr.

14.2.3.3 - Bu tertibat, yardm edecek kiinin bulunduu mahal ile srekli iki ynl haberlemeyi salamaldr.
Haberleme sisteminin altrlmasndan sonra, kabinde mahsur kalan kiinin baka bir ilem yapmasna
gerek olmamaldr.

14.2.3.4 - Asansr seyir mesafesinin 30 myi amas durumunda, kabin ii ile makina dairesi arasnda
Madde 8.17.4te belirtilen acil durum kaynandan beslenen bir interkom sistemi veya benzeri tesis
edilmelidir.

14.2.4 - ncelikler ve Sinyaller

14.2.4.1 - Elle alan kaps olan asansrlerde bir tertibat, kabinin durduktan sonra harekete gemesini en az
2 saniye engellemelidir.

14.2.4.2 - Kabine giren bir kimse kap kapandktan sonra, bir d kumanda ars etkili olmadan nce
kumanda butonuna basmak iin en az 2 saniyelik bir sreye sahip olmaldr.

Bu art toplamal kumandal asansrlere uygulanmaz.

14.2.4.3 - Toplamal kumandal asansrlerde durakta bekleyen kiilere, duraktan kolayca grlebilen kl bir
sinyal ile asansrn bir sonraki hareket yn gsterilmelidir.

NOT - Asansr gruplar iin duraklarda kat gstergeleri tavsiye edilmez. Bununla beraber, kabinin kata
geliinin sesli bir sinyalle bildirilmesi tavsiye edilir.

14.2.5 - Kabin Yknn Kontrol

14.2.5.1 - Asansr, kabinin ar yklenmesi durumunda, otomatik seviyeleme dahil kabinin normal harekete
gemesini nleyen bir tertibatla donatlmaldr.

14.2.5.2 - Beyan yk, en az 75 kg olmak kaydyla, % 10 dan fazla alrsa, kabinin ar ykl olduu kabul
edilir.

14.2.5.3 - Kabin ar yklendiinde;
a) Kullanclar kabin iindeki sesli ve/ veya grnr bir sinyal ile bilgilendirilmelidir;
b) Motor gcyle tahrik edilen otomatik kaplar tam olarak almaldr;
c) Elle alan kaplar kilitlenmemi durumda kalmaldr;
d) Madde 7.7.2.1 ve Madde 7.7.3.1e uygun n ilemler etkisiz duruma getirilmelidir.

15 - KAZ LEVHALARI, ARETLEMELER VE LETME TALMATI

15.1 - GENEL KURALLAR
Btn etiketler, ikaz levhalar ve iletme talimat (gerekirse iaret ve semboller yardmyla) silinmez, okunakl
ve kolay anlalabilir olmaldr. Bunlar kolay grlebilir konumda, yrtlmaz dayankl bir malzemeden
yaplmal ve asansrn tesis edildii lke dilinde (veya, gerekirse birka dilde) yazlm olmaldr.

15.2 - KABN

15.2.1 - Kabinde, asansrn beyan yk kg olarak ve tayaca insan says belirtilmelidir.
Tayaca insan says Madde 8.2.3e gre belirlenmelidir.

kaz levhas aadaki gibi olmaldr:

........kg .........K

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

60
kaz levhasnda kullanlacak yaz karakterlerinin ykseklii en az aadaki deerlerde olmaldr:
a) Byk harfler ve saylar iin: 10 mm;
b) Kk harfler iin : 7 mm.

15.2.2 - Kabinde imalt firmann ad ve asansr seri numaras belirtilmelidir.

15.2.3 - Kabindeki Dier Bilgiler

15.2.3.1 - (varsa) Durdurma anahtarnn tahrik eleman krmz renkte olmal ve durdurma konumunun
kartrlmas riski olmayacak bir ekilde DUR kelimesiyle iaretlenmelidir.

mdat butonu (varsa), sar renkli olmal ve aadaki sembolle belirtilmelidir:





Krmz ve sar renkler dier butonlarda kullanlmamaldr. Bu renkler ancak, kl ar kayt sinyallerinde
kullanlabilir.

15.2.3.2 Kumanda cihazlar, grevlerine gre ak bir ekilde iaretlenmelidir. Bu amala zellikle
aadakilerin kullanlmas tavsiye edilir:
a) Kumanda butonlar iin: -2, -1, 0, 1, 2, 3 vb. ;
b) (varsa) Kapy tekrar ama butonu iin aadaki sembol kullanlmaldr:



15.2.4 - Asansrn gvenlikle kullanlmasn salayan talimat, gerekli olduu durumlarda kabinde
bulunmaldr. Bu husus zellikle aadaki durumlarda geerlidir:
a) Ykleme rampas hareketi kumandas altnda alan asansrlerde, bu alma ekli ile ilgili talimat;
b) Kendiliinden anlalr deilse, telefon veya interkom ile ilgili kullanma talimat;
c) Elle kapanan veya srekli olarak bir butona basmak suretiyle kapanan kaplar olan kabinlerde,
asansr kullandktan sonra kaplarn kapanmas gerektiini bildiren talimat.

15.3 - KABN ST
Kabin stnde aadaki bilgiler bulunmaldr:
a) Durdurma anahtarnn stnde veya yaknnda, durdurma konumunun kartrlmas riski olmayacak bir
ekilde DUR kelimesi;
b) Bakm kumandas anahtarnn stnde veya yaknnda, NORMAL ve BAKIM kelimeleri;
c) Bakm kumandas butonlarnn stnde veya yaknnda, hareket yn iaretleri;
d) Korkuluk zerinde uyar levhas veya yazs.

15.4 - MAKNA VE MAKARA DARELER

15.4.1 - En az aadaki bilgileri ieren bir ikaz levhas:

Asansr makina dairesi - Tehlike
Yetkili olmayan giremez"

Makina veya makara dairelerine giri iin kullanlan kap veya deme kapaklarnn d yzlerine taklmaldr.
Deme kapann yukar doru almas durumunda kullanclar ikaz etmek iin srekli olarak grlebilir bir
ikaz levhas bulunmaldr:

"Dme tehlikesi - Kapa kapatnz"

15.4.2 - Ana anahtar veya anahtarlar ile k anahtarnn kolaylkla farkedilmesini salayacak ikaz levhalar
bulunmaldr.

Bir ana anahtarn almasndan sonra baz ksmlar gerilim altnda kalyorsa (asansrler arasndaki
balantlar, k devreleri vb.) bu belirtilmelidir.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

61
15.4.3 - Makina dairesinin iinde, asansrn beklenmedik bir ekilde durmas durumunda zellikle; elle kata
getirme tertibat, elektrikli elle kumanda ve kap kilitlerini ama anahtarnn kullanm ile ilgili ayrntl talimat
bulunmaldr.

15.4.3.1 - Kabinin hareket yn, makina zerinde elle kata getirme ark yaknnda aka belirtilmelidir.

Sklemeyen tipte elle kata getirme ark kullanlmas durumunda bu iaretler arkn stne de konulabilir.

15.4.3.2 - Elektrikli elle kumanda butonlarnn stnde veya yannda hareket ynn gsteren iaretler
bulunmaldr.

15.4.4 - Makara dairesindeki durdurma anahtar stnde veya yaknnda, durdurma konumunun
kartrlmas riski olmayacak bir ekilde DUR kelimesi bulunmaldr.

15.4.5 - Yk kaldrmak iin konulan kiri veya kancalarn stnde msaade edilen en byk yk belirtilmelidir
(Madde 6.3.7).

15.5 - KUYU

15.5.1 - Kuyu dnda bakm kaplar yaknnda:

Asansr kuyusu - Tehlike
Yetkili olmayan giremez

ikaz levhalar bulunmaldr.

15.5.2 - Elle alan durak kaplarnda, dier bitiik kaplarla kartrlma ihtimali varsa, Asansr kelimesi
yazl ikaz levhalar konulmaldr.

15.5.3 - Yk asansrlerinin durak kaplarnda, duran ykleme alanndan her zaman grlebilen, beyan
ykn belirten etiketler konulmaldr.

15.6 - HIZ REGLTR
Hz regltr stnde aadaki bilgileri ieren bir bilgi levhas bulunmaldr:
a) Hz regltrn imal eden firmann ad;
b) Tip kontrol ile ilgili iaret ve referanslar;
c) Ayarland alma hz.

15.7 - KUYU ALT BOLUU
Kuyu alt boluundaki durdurma anahtar stnde veya yaknnda, durdurma konumunun kartrlmas riski
olmayacak bir ekilde DUR kelimesi bulunmaldr.

15.8 - TAMPONLAR
Tamponlar zerinde (enerji depolayan tipteki tamponlar hari), aadaki bilgileri ieren bir bilgi levhas
bulunmaldr:
a) Tamponu imal eden firmann ad;
b) Tip kontrol ile ilgili iaret ve referanslar.

15.9 - KAT SMLER
Yeterince grlebilen yaz veya gstergeler, kabinde bulunanlarn asansrn hangi katta durduunu
anlayabilmelerini salamaldr.

15.10 - ELEKTRK TESSATINDAK ARETLEMELER
Kumanda tablolarndaki kontaktr, rle, sigorta ve balant klemensleri, kumanda emasna uygun olarak
iaretlenmelidir. Sigorta tutucularnn stnde veya yaknnda, tip ve deer gibi gerekli sigorta zellikleri
belirtilmelidir.

ok kutuplu konnektrler kullanlmas durumunda, kablolar deil, sadece konnektrler iaretlenmelidir.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

62
15.11 - DURAK KAPILARI N KLT AMA ANAHTARI
Bu anahtarlarn zerinde, kullanlmalar durumunda meydana gelebilecek tehlikelere ve kap kapandktan
sonra kilitlenmi olduundan emin olmak gerektiine dikkat eken bir etiket bulunmaldr.

15.12 - ALARM TERTBATI
Kabinden yardm talebinde devreye giren zil veya baka bir tertibat, Asansr alarm yazsyla aka
iaretlenmelidir.

Birden fazla asansrn bulunmas durumunda, alarm arsnn hangi kabinden yapld kesin bir ekilde
belirlenebilmelidir.

15.13 - DURAK KAPILARININ KLTLEME TERTBATI
Aadaki bilgileri ieren bir bilgi levhas bulunmaldr:
a) Kilitleme tertibatn imal eden firmann ad;
b) Tip kontrol ile ilgili iaret ve referanslar.

15.14 - GVENLK TERTBATI
Aadaki bilgileri ieren bir bilgi levhas bulunmaldr:
a) Gvenlik tertibatn imal eden firmann ad;
b) Tip kontrol ile ilgili iaret ve referanslar.

15.15 - ASANSR GRUPLARI
Farkl asansrlerin paralar ayn makina ve/ veya makara dairesinde bulunuyorsa, her asansr numara veya
harf ile iaretlenmelidir. Bu iaretler asansrn btn paralar iin kullanlmaldr (makina, kumanda panosu,
hz regltr, elektrik anahtarlar vb.).

Bakm almalarn kolaylatrmak iin, kabin stnde, kuyu dibinde veya gerekli baka yerlerde ayn
tantma iaretleri kullanlmaldr.

15.16 - YUKARI YNDE HAREKET EDEN KABNN AIRI HIZLANMASINA KARI KORUMA TERTBATI
Yukar ynde hareket eden kabinin ar hzlanmasna kar koruma tertibat stnde aadaki bilgileri
ieren bir bilgi levhas bulunmaldr:
a) mal eden firmann ad;
b) Tip kontrol ile ilgili iaret ve referanslar;
c) Ayarland alma hz.

16 - MUAYENELER, DENEYLER, TUTULACAK KAYITLAR VE BAKIM

16.1 - LETMEYE ALMADAN NCEK MUAYENE VE DENEYLER

16.1.1 - n muayene iin mracaat edildiinde verilecek teknik belge dosyasnda, asansr oluturan
paralarn doru tasarmlandn ve teklif edilen asansrn bu standarda uygun olduunu dorulayan
bilgiler bulunmaldr.

n muayene, iletmeye almadan nceki muayene ve deneyler iin ngrlen kalemlerin tm veya bir ksm
ile snrl olabilir.

NOT - Ek C, asansr tesisi plnlayan, asansr yaptrmak isteyen kiilere, bir baz olarak hizmet edebilir.

16.1.2 - Asansrler, iletmeye alnmadan nce, Ek Dye uygun olarak muayene ve deneylere tbi
tutulmaldr.

NOT - n muayenenin art koulmad asansrler iin, Ek Cde bulunan teknik bilgi ve hesaplarn
tmnn veya bir ksmnn verilmesi talep edilebilir.

16.1.3 - Aadaki belirtilen tertibat iin tip kontrol belgelerinden birer kopya verilmelidir:
a) Kilitleme tertibat;
b) Durak kaplar (yangn deneyi);
c) Gvenlik tertibat;
d) Hz regltrleri;
e) Yukar ynde hareket eden kabinin ar hzlanmasna kar koruma tertibat;
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

63
f) Enerjiyi harcayan tipteki tamponlar, geri dn hareketi tamponlanm enerji depolayan tipte tamponlar
veya dorusal olmayan karakteristikli enerji depolayan tipte tamponlar;
g) Elektronik elemanlar olan gvenlik devreleri.

16.2 - ASANSR DOSYASI
Asansrn ana karakteristikleri ve btn dier belgeler, en ge tesisin hizmete alnmasnda dzenlenen bir
defter veya dosyaya kaydedilmelidir. Bu dosya veya defter aadaki hususlar kapsamaldr:
a) Bir teknik blm aada belirtilenleri kapsamaldr:
1) Asansrn hizmete alnd tarih;
2) Asansrn ana teknik karakteristikleri;
3) Halat ve/veya zincirlerin karakteristikleri;
4) Tip kontrol belgesi gerektiren paralarn karakteristikleri (Madde 16.1.3);
5) Tesis planlar;
6) Elektrik devre emalar (CENELEC sembolleri kullanlmal);

Devre emalar, gvenlik kurallarnn deerlendirilmesi iin gerekli olan devrelerle snrlandrlabilir.
Kullanlan sembol ve iaretlerle ilgili aklama listesi verilmelidir.

b) Muayene ve deney raporlarnn tarihli kopyalarn ve bunlarla ilgili mtalalar ieren bir blm.
Bu dosya veya defter aada belirtilen durumlarda gncelletirilmelidir:
1) Asansrdeki nemli deiiklikler (Ek E);
2) Halatlarn veya nemli paralarn deitirilmesi;
3) Kazalar.

NOT - Bu dosya veya defter her durumda, bakm servisi, bilirkii, periyodik muayene ve deneyler iin
sorumlu kii veya kurululara talep edildiinde verilmelidir.

16.3 - ASANSR LETME TALMATI
Asansr kuran/ iml eden firma bir iletme talimat vermelidir.

16.3.1 - Normal letme
letme talimat, asansrn normal kullanm ile ilgili bilgileri ve aada belirtilenleri kapsamaldr:
a) Makina dairesinin kapsnn kilitli tutulmas;
b) Gvenli ykleme ve boaltma;
c) Asansr kuyusunun ksmen kapal olmas durumunda alnacak tedbirler (Madde 5.2.1.2 d);
d) Yetkili kiilerin mdahalesini gerektiren olaylar;
e) Dokmanlarn saklanmas;
f) Acil durum kilit ama anahtarnn kullanm;
g) Kabinde mahsur kalan kiilerin kurtarlmas.

16.3.2 - Bakm
letme talimat aada belirtilen konularda bilgi vermelidir:
a) Asansr ve paralarnn gvenli bir ekilde alr durumda korunmas iin gerekli bakmlar
(Madde 0.3.2);
b) Gvenli bir bakm iin gerekli talimat.

16.3.3 - Muayene ve Deneyler
letme talimat aada belirtilen konularda bilgi vermelidir:

16.3.3.1 - Periyodik Muayeneler
Asansrler devreye alndktan sonra, iyi durumda olduklarnn dorulanmas iin periyodik muayene ve
deneyler yaplmaldr. Bu periyodik muayene ve deneyler Ek Eye gre yaplmaldr.

16.3.3.2 - Kaza veya nemli Deiikliklerden Sonra Muayeneler
Bir kaza veya nemli deiikliklerden sonra, asansrlerin bu standarda uygun olduklarnn dorulanmas iin
muayene ve deneyler yaplmaldr. Bu muayene ve deneyler Ek Eye gre yaplmaldr.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

64
EK A

ELEKTRK GVENLK TERTBATININ LSTES

Madde Kontrol edilen tehizat
5.2.2.2.2 Bakm ve imdat kaplar ile bakm kapaklarnn kapal olduklarnn denetlenmesi
5.7.3.4 a Kuyu dibindeki durdurma tertibat
6.4.5 Makara dairesindeki durdurma tertibat
7.7.3.1 Durak kaplarnn kilitlendiinin denetlenmesi
7.7.4.1 Durak kaplarnn kapal olduklarnn denetlenmesi
7.7.6.2 Kilitlenmeyen kap paneli veya panellerinin kapal olduklarnn denetlenmesi
8.9.2 Kabin kapsnn kapal olduunun denetlenmesi
8.12.4.2 Kabindeki imdat kapa veya kapsnn kilitlendiinin denetlenmesi
8.15 b Kabin stndeki durdurma tertibat
9.5.3 ki halat veya iki zincir kullanlan ask tertibatnda bir halat veya zincirin dierine gre
anormal uzamasnn denetlenmesi
9.6.1 e Dengeleme halatlarnn gerginliinin denetlenmesi
9.6.2 Gergi makarasnn sramasn engelleyen tertibatn denetlenmesi
9.8.8 Gvenlik tertibatnn almasnn denetlenmesi
9.9.11.1 Hz regltrnn devreye girmesinin denetlenmesi
9.9.11.2 Hz regltrnn iletme konumuna dnmesinin denetlenmesi
9.9.11.3 Hz regltrnn halatnn gerginliinin denetlenmesi
9.10.5 Yukar ynde hareket eden kabinin ar hzlanmasna kar koruma tertibatnn
denetlenmesi
10.4.3.4 Tamponlarn normal konumuna geri dnmesinin denetlenmesi
10.5.2.3 b Kabin konumunu aktaran tertibatn gergin durumda olduunun denetlenmesi (snr
kesicileri)
10.5.3.1 b 2 Srtnme tahrikli asansrlerde snr gvenlik kesicileri
11.2.1 c Kabin kapsnn kilitlendiinin denetlenmesi
12.5.1.1 Sklebilir cinsten el arknn konumunun denetlenmesi
12.8.4 c Yavalama kontrol tertibatyla ilgili olarak kabin konumunu aktaran balant organnn
gerginliinin denetlenmesi
12.8.5 Ksaltlm stroklu tamponlarn kullanlmasnda yavalamann denetlenmesi
12.9 Tamburlu veya zincirli asansrlerde halat veya zincirlerin gevemesinin denetlenmesi
13.4.2 Ana anahtarn (alterin) bir kontaktrle dolayl altrlmas
14.2.1.2 a 2 Seviyeleme ve otomatik seviyelemenin denetlenmesi
14.2.1.2 a 3 Seviyeleme ve otomatik seviyeleme kumandasnn dolayl olmas durumunda kabin
konumunu aktaran balant organn gergin durumda olduunun denetlenmesi
14.2.1.3 c Bakm kumandasndaki durdurma tertibat
14.2.1.5 b Ykleme rampas hareketi kumandasnda kabin hareketinin snrlanmas
14.2.1.5 i Ykleme rampas hareketi kumandasndaki durdurma tertibat

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

65
EK B

KLT AMA GEN

ller mmdir.


























EKL B.1 - Kilit ama geni

6
,
5


9
,
5


3
8

1
4


ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

66
EK C
(Bilgi iin)
TEKNK BELGE DOSYASI
C.1 - GR
n muayenede verilecek teknik belge dosyas, tamamen veya ksmen aadaki bilgi veya belgeleri
kapsayabilir:

C.2 - GENEL
Asansr yapan firmann, mal sahibi ve/veya kullancnn isim ve adresleri;
Tesisin bulunduu yerin adresi;
Cihazlarn tipi, beyan yk, beyan hz, tayaca insan says;
Seyir mesafesi, durak says;
Kabin ve kar arlk veya dengeleme arlnn ktleleri;
Makina ve (varsa) makara dairelerine giri ekli (Madde 6.2).

C.3 - TEKNK DETAY VE PLANLAR
Makina, makara ve tehizat daireleri dahil olmak zere asansr tesisini anlamak iin gerekli pln ve kesitler.
Bu planlar yapsal detaylar vermemekle birlikte, bu standarda uygunluun kontrolne imkn vermek iin
gerekli olan ve zellikle aadaki bilgileri iermelidir:
Kuyu st boluu ve kuyu alt boluundaki gvenlik hacimleri (Madde 5.7.1, Madde 5.7.2, Madde
5.7.3.3);
Kuyu altnda bulunan girilebilecek yerler (Madde 5.5);
Kuyu alt boluuna giri (Madde 5.7.3.2);
Ayn kuyuda birden fazla asansr bulunmas durumunda, asansrler arasndaki gvenlik blmeleri
(Madde 5.6);
Konsollarn tespiti iin ngrlen delikler;
Tahrik makinas ve belli bal tehizatn yerletirme planyla birlikte, makina dairesinin vaziyet plan ve
ana lleri, tahrik kasna veya tamburun lleri, havalandrma delikleri, bina ve kuyu tabanna gelen
reaksiyon kuvvetleri;
Makina dairesine giri (Madde 6.3.3);
(varsa) Makara dairesinin vaziyet plan ve ana lleri, kasnaklarn konum ve lleri;
Makara dairesindeki dier tehizatn yerletirme plan;
Makara dairesine giri (Madde 6.4.3);
Durak kaplarnn dzeni ve ana boyutlar (Madde 7.3). Birbirine benzer olmalar ve durak aras
mesafelerinin belirtilmesi durumunda btn kaplar gstermeye gerek yoktur;
Bakm ve imdat kaplarnn dzeni ve ana boyutlar (Madde 5.2.2);
Kabin ve girilerinin boyutlar (Madde 8.1, Madde 8.2);
Eik ve kabin kapsndan kuyu duvar i yzeyine kadar olan mesafeler (Madde 11.2.1, Madde 11.2.2);
Madde 11.2.3te belirtildii ekilde llen kapal kabin ve durak kaps arasndaki yatay mesafe;
Ask halatlarnn ana karakteristikleri; gvenlik katsays; halatlarn says, ap, yaps, kopma yk;
zincirlerin cinsi, yaps, bakla boyu, kopma yk; ve varsa dengeleme halatlar;
Ask halatlarnn gvenlik katsaysnn hesaplanmas (Ek-N);
Hz regltr halatnn ana karakteristikleri: ap, yaps, kopma yk, gvenlik katsays
Klavuz raylarn hesaplar ve boyutlar; kayma yzeylerinin boyutlar ve ilenme ekilleri (ekilmi,
frezelenmi, talanm);
Dorusal karakteristikli enerji depolayan tipteki tamponlarn hesaplanmas ve boyutlar.

C.4 - ELEKTRK KUMANDA EMALARI
Elektrik kumanda emalar:
G devreleri ve
Elektrik gvenlik tertibatna bal devreleri
kapsamaldr.

Bu diyagramlar ak olmal ve CENELEC sembolleri kullanlmaldr.

C.5 - UYGUNLUUN DORULANMASI
Gvenlik elemanlarnn tip kontrol belgelerinin kopyalar.

Gerekli ise dier paralarn belge kopyalar (halatlar, zincirler, patlamaya kar korunmu cihazlar, cam, vb.).
Gvenlik tertibatnn imalt firmann talimat dorultusunda ayarlandna dair belge ve kaymal gvenlik
tertibatndaki yaylarn basn hesaplar.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

67
EK D

ASANSR HZMETE ALINMADAN NCE YAPILAN MUAYENE VE DENEYLER

Asansrler hizmete alnmadan nce aadaki muayene ve deneyler yaplmaldr:

D.1 - MUAYENELER
Bu muayeneler zellikle aadaki hususlar kapsamaldr:
a) Bir n muayenenin yaplm olmas durumunda, Ek C'ye uygun olarak verilen belgelerle yaplan tesisin
mukayesesi;
b) Her durumda, bu standardla ilgili kurallarn yerine getirildiinin dorulanmas;
c) Bu standardda ilgili zel kural bulunmayan paralarn, tekniin genel olarak kabul edilen kurallarna
uygun olarak yapldnn gzle kontrol;
d) Tip kontrolne gerek duyulan paralarn muayene belgelerindeki bilgilerle asansrn karakteristiklerinin
mukayesesi.

D.2 - DENEY VE DORULAMALAR
Deney ve dorulamalar aadaki hususlar kapsamaldr:
a) Durak kaplarnn kilitleme tertibat (Madde 7.7);
b) Elektrik gvenlik tertibat (Ek A);
c) Ask elemanlar ve balantlar:
Ask elemanlarnn karakteristiklerinin, dosyada bulunan belgelere uygunluu dorulanmaldr
(Madde 16.2 a);.
d) Fren tertibat (Madde 12.4);
Deney, beyan yknn % 125i ile ykl kabin aa ynde hareket ederken motora ve frene giden
enerjinin kesilmesi suretiyle yaplmaldr;
e) Akm veya g ile hzn llmesi (Madde 12.6);
f) Elektrik tesisat:
1) Farkl devrelerin yaltm direnlerinin llmesi (Madde 13.1.3). Bu lmler iin btn elektronik
aksam devreden ayrlmaldr.
2) Makina dairesindeki topraklama klemensi ile arza durumunda gerilim altnda kalabilecek eitli
asansr paralar arasndaki iletken balantnn kontrol;
g) Snr gvenlik kesicilerinin almas (Madde 10.5);
h) Tahrik yeteneinin kontrol (Madde 9.3):
1) Tahrik makinasnn en sert frenleme etkisiyle birden fazla durma denemesi ile tahrik yeteneinin
kontrol yaplr. Her denemede kabin tam olarak durmaldr;
Bu deney:
a) Seyir mesafesinin st ksmlarnda, bo kabin yukar karken;
b) Seyir mesafesinin alt ksmlarnda, % 125 beyan yk ile ykl kabin aa inerken
yaplmaldr;
2) Kar arlk tam kapal tamponlar stnde oturduunda, bo kabinin yukar kaldrlamayaca
kontrol edilmelidir;
3) Kar arlk dengelemesinin asansr imaltsnn verdii deerlere uygunluu kontrol edilmelidir;
bu kontrol aada belirtilenlerle birlikte akm lmleri vastasyla yaplabilir:
a) Alternatif akm motorlarnda hz lmleriyle;
b) Doru akm motorlarnda gerilim lmleriyle;
i) Hz regltr:
1) Hz regltrnn devreye girdii hz, kabin (Madde 9.9.1 ve Madde 9.9.2), kar arlk veya
dengeleme arlnn (Madde 9.9.3) ini hareketindeki dnme ynnde kontrol edilmelidir;
2) Madde 9.9.11.1 ve Madde 9.9.11.2'de belirtilen elektrik gvenlik tertibatnn (alterlerin) almas
her iki hareket ynnde de kontrol edilmelidir;
j) Kabin gvenlik tertibat (Madde 9.8):
Gvenlik tertibatnn devreye girdii anda absorbe edebilecei enerji Ek F.3e gre dorulanm
olmaldr. Hizmete alnmadan nce yaplan deneyin amac, montajn doruluu, ayarn doru yapld
ve kabin, gvenlik tertibat, klavuz raylar ve klavuz raylarn binaya balantlarndan oluan btnn
salamln kontrol etmektir.

Deney, gereken ykn kabin tabanna eit olarak datld asansr kabini aa ynde hareket
ederken, tahrik motoru enerjili durumda ve fren akken yaplmal ve halatlarn kaymas veya gevemesi
anna kadar srmelidir.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

68
Ayrca aadaki artlar geerlidir:
1) An frenlemeli ve an frenlemeli tampon etkili gvenlik tertibat:
Kabin beyan yk ile ykl ve beyan hzyla hareket ederken gvenlik tertibat devreye
sokulmaldr;
2) Kaymal gvenlik tertibat:
Kabin %125 beyan yk ile ykl ve beyan hz veya daha dk bir hzla hareket ederken
gvenlik tertibat devreye sokulmaldr.

Deney beyan hzndan daha dk bir hzla yapldnda imalt, tip kontrol yaplan kaymal gvenlik
tertibatnn, dinamik olarak kabine balanm durumdaki davrann gsteren erileri hazr
bulundurmaldr.

Deneyden sonra, asansrn normal almasn engelleyebilecek hibir bozulmann olmad
aratrlmaldr. Gerekliyse srtnme paralar deitirilebilir. Gzle muayene yeterli kabul edilir.

NOT - Deneyin, bir durak kaps hizasnda yaplmas tavsiye edilir. Bylece ykn burada boaltlmas
ve gvenlik tertibatnn kolaylkla devreden karlmas salanr;

k) Kar arlk veya dengeleme arlnn gvenlik tertibat (Madde 9.8):
Gvenlik tertibatnn devreye girdii anda absorbe edebilecei enerji Ek F.3e gre dorulanm
olmaldr. Hizmete alnmadan nce yaplan deneyin amac, montajn doruluu, ayarn doru yapld
ve kar arlk veya dengeleme arl, gvenlik tertibat, klavuz raylar ve klavuz raylarn binaya
balantlarndan oluan btnn salamln kontrol etmektir.

Deney, kar arlk veya dengeleme arl aa ynde hareket ederken, tahrik motoru enerjili
durumda iken yaplmal ve halatlarn kaymas veya gevemesi anna kadar srmelidir.

Ayrca aadaki artlar geerlidir:
1) Hz regltr veya gvenlik halatyla altrlan an frenlemeli ve an frenlemeli tampon etkili
gvenlik tertibat:
Kabin bo ve beyan hzyla hareket ederken gvenlik tertibat devreye sokulmaldr;
2) Kaymal gvenlik tertibat:
Kabin bo ve beyan hz veya daha dk bir hzla hareket ederken gvenlik tertibat devreye
sokulmaldr.

Deney beyan hzndan daha dk bir hzla yapldnda imalt, tip kontrol yaplan kaymal
gvenlik tertibatnn, dinamik olarak kar arlk veya dengeleme arl balanm durumdaki
davrann gsteren erileri hazr bulundurmaldr.

Deneyden sonra, asansrn normal almasn engelleyebilecek hibir bozulmann olmad
aratrlmaldr. Gerekliyse srtnme paralar deitirilebilir. Gzle muayene yeterli kabul edilir;

l) Tamponlar (Madde 10.3, Madde 10.4):
Deneyler aadaki ekilde yaplmaldr:
1) Enerjiyi depolayan tipte tamponlar:
Beyan yk ile ykl kabin, tampon veya tamponlarn stne oturtulmal ve halatlar gevetilerek,
tampon strokunun Ek C.3 ve Ek C.5e gre hazrlanan belgelerdeki bilgilere uygun olup olmad
aratrlmaldr.
2) Geri dn hareketi tamponlanm enerji depolayan veya enerji harcayan tipte tamponlar:
Beyan yk ile ykl kabin veya kar arlk beyan hz ile veya yavalama kontrol tertibatnn
(Madde 10.4.3.2) bulunduu stroku ksaltlm tamponlarda tampon strokunun hesaplanmasna
esas olan hz ile tampona arptrlr.

Deneyden sonra, asansrn normal almasn engelleyebilecek hibir bozulmann olmad
aratrlmaldr. Gzle muayene yeterli kabul edilir;
m) Alarm tertibat (Madde 14.2.3):
alma deneyi yaplr;

n) Yukar ynde hareket eden kabinin ar hzlanmasna kar koruma tertibat (Madde 9.10):
Bo kabin en az beyan hzyla yukar ynde hareket ederken yalnz bu tertibatn kullanlmasyla
durdurularak deney yaplmaldr.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

69
EK E
(Bilgi iin)

PERYODK MUAYENE VE DENEYLER. NEML BR DEKLK VEYA BR KAZADAN SONRA
YAPILMASI GEREKEN MUAYENE VE DENEYLER

E.1 - PERYODK MUAYENE VE DENEYLER
Periyodik olarak yaplan muayene ve deneyler, asansr hizmete alnmadan nce yaplan muayene ve
deneylerden daha kapsaml olmamaldr.

Bu periyodik deneyler, tekrarlamadan kaynaklanan ar ypranma veya asansrn gvenliini azaltacak
gerilimlere sebep olmamaldr. Bu durum zellikle gvenlik tertibat ve tamponlar gibi elemanlar iin
geerlidir. Bu elemanlarla deney yaplrsa, deney kabin boken ve dk hzlarda yaplmaldr.

Bu elemanlarn (bu elemanlar normal iletmede devreye girmemektedir) periyodik deneylerini uygulamakla
grevli kii bunlarn hl alabilir durumda olduklarndan emin olmaldr.

Raporun bir kopyas asansr teknik belge dosyasnda Madde 16.2 ile ilgili blme konulmaldr.

E.2 - NEML BR DEKLK VEYA BR KAZADAN SONRA YAPILMASI GEREKEN MUAYENE VE
DENEYLER
nemli deiiklik ve kazalar, asansr teknik belge dosyasnda Madde 16.2 ile ilgili blme kaydedilmelidir.

zellikle aadaki hususlar nemli deiiklik olarak mtala edilirler:
a) Aada belirtilenlerin deitirilmesi:
1) Beyan hz;
2) Beyan yk;
3) Kabin ktlesi;
4) Seyir mesafesi;
b) Aada belirtilenlerin deitirilmesi veya yerine yenisinin monte edilmesi:
1) Durak kaplarnn kilitleme tertibat (kilitleme tertibatnn ayn cins bir kilitleme tertibatyla
deitirilmesi nemli bir deiiklik olarak mtala edilmez);
2) Kumanda sistemi;
3) Klavuz ray veya klavuz ray tipi;
4) Kap tipi (veya bir ya da birden fazla sayda durak veya kabin kapsnn ilve edilmesi);
5) Makina veya tahrik kasna;
6) Hz regltr;
7) Yukar ynde hareket eden kabinin ar hzlanmasna kar koruma tertibat;
8) Tamponlar;
9) Gvenlik tertibat.

nemli deiiklik ve kazadan sonra yaplacak muayene ve deneyler iin, deiikliklere ilikin belgeler ve
gerekli bilgiler sz konusu muayene ve deneyden sorumlu bilirkii veya kurulua verilmelidir.

Bu bilirkii veya kurulu, yaplan deiiklik veya deitirilen paraya deney uygulamann gerekli olup
olmadna karar verecektir.

Bu deneyler en ok, asansr hizmete alnmadan nce orijinal paralara uygulanan deneyler kapsamnda
olmaldr.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

70
EK F

GVENLK ELEMANLARI, UYUMLULUUN DORULANMASI N DENEY LEMLER

F.0 - GR

F.0.1 - Genel Kurallar

F.0.1.1 - Bu standard erevesinde deney lboratuvarnn hem deney uygulamasn, hem de belgelendirme
ilemini yetkili bir kurulu olarak stlendii kabul edilmektedir. Yetkili kurulu olarak, bir imaltnn
onaylanm toplam kalite gvence sistemine sahip kuruluu da geerlidir. Belli durumlarda deney
lboratuvar ve belgelendirme ilemi iin yetkili kurulular ayr olabilir. Bu durumlarda idari prosedr bu ekte
belirtilenden farkl olabilir.

F.0.1.2 - Tip kontrolu ile ilgili mracaat, bu paray imal eden firma veya yetkili temsilcisi tarafndan yetkili
deney lboratuvarlarna yaplmaldr.

NOT - Deney lboratuvar gerekli, dokmanlar nsha olarak isteyebilir. Lboratuvar ayrca, inceleme ve
deneyler iin gerekli olduu durumlarda tamamlayc bilgiler isteme yetkisine sahiptir.

F.0.1.3 - Kontrol iin gerekli numunelerin gnderilmesi, lboratuvar ile mracaat eden firma arasnda yaplan
anlama dorultusunda yaplr.

F.0.1.4 - Mracaatta bulunan firma yetkilisi deneylerde hazr bulunabilir.

F.0.1.5 - Tip kontrol belgesi ile ilgili paralardan birinin tm kontrollarnn yaplmas ile grevlendirilmi
lboratuvarn elinde, baz deney veya kontrollar iin uygun aralar bulunmamas durumunda, lboratuvar bu
kontrollar kendi sorumluluu altnda baka bir lboratuvara yaptrabilir.

F.0.1.6 - l cihazlarnn doruluu, zel bir deer belirtilmedike aadaki toleranslar dahilinde lmlerin
yaplmasna izin vermelidir:
a) %1 ktleler, kuvvetler, mesafeler, hzlar;
b) %2 hzlanma ve yavalama ivmeleri;
c) %5 gerilimler, akmlar;
d) %5 scaklklar C;
e) kaydedici cihazlar, 0,01 saniye sresinde deien sinyalleri alglayabilmelidir.

F.0.2 - Tip Kontrol Belgesi Formu rnei
Tip kontrol belgesi rnek formdaki bilgileri iermelidir.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

71
TP KONTROL BELGES FORMU RNE

Yetkili kuruluun ad: ..


Tip kontrol belgesi: ..
.
.
.
Tip kontrolunun numaras: .....................................................................................................................
1. Snf, tipi ve fabrika veya ticar markas: ..................................................................................................
2. malt firmann ad ve adresi: ..............................................................................................
.
.
3. Belge sahibinin ad ve adresi: ...............................................................................................................
.
.
4. Numunenin tip kontrolu iin verildii tarih: ................................................................................................
5. Bu belge aadaki kurallara dayanlarak verilmitir: ...............................................................................
.
6. Deney lboratuvar: ..................................................................................................................................
7. Lboratuvar deney raporunun tarih ve numaras: ....................................................................................
8.Tip kontrolunun yapld tarih: ..................................................................................................................
9. Yukarda verilen tip kontrol numarasn tayan aadaki belgeler bu forma eklidir: .......................
....
....
10.Ek bilgiler: ................................................................................................................................................
....
....
Dzenlendii yer: ...................... .......
(Tarih)
........
(mza)

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

72
F.1 - DURAK KAPISI KLTLEME TERTBATI

F.1.1 - Genel Kurallar

F.1.1.1 - Uygulama Alan
Bu deney yntemleri, asansr durak kaplar kilitleme tertibat (aada "kap kilidi" olarak anlacak) iin
geerlidir. Burada, durak kapsnn kilitlenmesine katks olan ve kilitlenmeyi denetleyen tm paralarn kap
kilidi nin bir ksmn oluturduu anlalr.

F.1.1.2 - Deneyin Ama ve Kapsam
Kap kilidi, yapm ve almas ynnden bu standardda belirtilen kurallara uygunluunu dorulayacak bir
deneye tbi tutulmaldr.

Kap kilidinin elektrik ve mekanik elemanlarnn yeterli lde boyutlandrld ve zaman iinde zellikle
anma nedeniyle etkisini kaybetmeyecei zellikle kontrol edilmelidir.

Kap kilidinin zel kurallara (su geirmez, toz geirmez veya patlamaya kar gvenli yapm gibi) uygun
olmas gerektiinde, mracaatta bulunan kii bunu belirterek, ilgili ilve muayene ve/ veya deneylerin
yaplabilmesini salamaldr.

F.1.1.3 - Verilmesi Gereken Dokmanlar
Tip kontrol iin yaplan bavuruya aadaki dokmanlar eklenmelidir:

F.1.1.3.1 - ematik Dzen izimi ile alma eklinin Aklamas
Bu izim kap kilidinin almas ve gvenliine ilikin ayrntlar gstermelidir. Bu ayrntlar aada
belirtilenleri de kapsamaldr:
a) Kilidin normal iletmede almas ile beraber kilitleme elemanlarnn etkili olduu ve gvenlik
kontann devreye girdii konum;
b) Kilitleme durumunu mekanik olarak denetleyen bir tertibat varsa, bunun almas (ikinci gvenlik
tertibat);
c) Acil durum kilit ama tertibatnn kumanda ve alma ekli;
d) Tip (doru ve/veya alternatif akm) ve beyan gerilimi ve beyan akm.

F.1.1.3.2 - Montaj izimi ve Aklamas
Bu izim, kap kilidinin almas iin nemli btn paralar, zellikle bu standardn kurallarna uymak iin
gerekli olanlar gstermelidir. Bir aklama ile ana paralarn, kullanlan malzeme tiplerinin ve balant
elemanlarnn zellikleri belirtilmelidir.

F.1.1.4 - Deney Numuneleri
Lboratuvara bir adet kap kilidi numunesi verilmelidir.

Deneyin bir prototip zerinde yaplmas durumunda, daha sonra seri retim modeli zerinde bir deney daha
yaplmaldr.

Kap kilidinin deneyleri ancak bu tertibat ilgili kap zerine (mesel: birden fazla paneli olan srmeli kaplar
veya birden fazla kanad olan menteeli kaplarda) monte edilmi durumda iken yaplabiliyorsa, kilit alr
durumda komple bir kap zerine monte edilmelidir. Bununla beraber kap boyutlar, deney sonularn yanl
kartmamak artyla bir seri retim modeline kyasla drlebilir.

F.1.2 - Muayene ve Deneyler

F.1.2.1 - almann Kontrol
Bu kontroln amac; kap kilidinin hatasz altn ve tm mekanik ve elektrikli ksmlarn gvenli ve bu
standard kurallarna ve kilidin mracaat belgesinde verilen zelliklere uygun olduunu dorulamaktr.
zellikle aadaki hususlar kontrol edilmelidir:
a) Elektrik gvenlik tertibat devreye girmeden nce kilitleme eleman az 7 mm ieri girmi olmaldr.
rnekler Madde 7.7.3.1.1de gsterilmitir.
b) nsanlarn normal olarak girebilecei yerlerden, normal iletme artlarna uymayan tek bir mdahale ile
durak kaps ak veya kilitli olmayan asansrn altrlmas mmkn olmamaldr (Madde 7.7.5.1).
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

73
F.1.2.2 - Mekanik Deneyler
Bu deneylerin amac kap kilidinin mekanik paralarnn ve elektrik aksamnn dayanklln dorulamaktr.

Kap kilidinin deney numunesine alma konumunda ve normal olarak onu altrmak iin kullanlan
elemanlarla kumanda edilir.

Kap kilidini imal eden firmann talimatna uygun olarak numune yalanmaldr.

Birden fazla alma konumu ve kumanda tertibat olmas durumunda dayankllk deneyi, paralar zerine
uygulanan kuvvetler asndan en elverisiz grnen dzende yaplmaldr.

Komple evrim says ve kilitleme elemannn hareket yolu mekanik veya elektrikli sayclarla kaydedilmelidir.

F.1.2.2.1 - Dayankllk Deneyi

F.1.2.2.1.1 - Kap kilitlerine bir milyon tam evrim ( % 1) uygulanmaldr. Bir tam evrimden, her iki ynde
mmkn olan seyir mesafesi zerinden bir ileri ve geri hareket anlalmaldr.

Kap kilidinin altrlmas yumuak, darbesiz ve dakikada 60 evrim ( % 10) dzeyinde olmaldr.

Dayankllk deneyi srasnda kap kilidinin elektrik konta beyan geriliminde ve beyan akmnn iki kat
akmda omik ykl bir devreyi kapamaldr.

F.1.2.2.1.2 - Kap kilidinde kilitleme pimi veya kilitleme elemannn konum iin bir mekanik kontrol tertibat
bulunmas durumunda (ikinci gvenlik tertibat), bu tertibata 100.000 evrimlik ( % 10) bir dayankllk
deneyi uygulanmaldr.

Tertibatn altrlmas yumuak, darbesiz ve dakikada 60 evrim ( % 10) dzeyinde olmaldr.

F.1.2.2.2 - Statik Deney
Menteeli kaplar iin olan kap kilitlerine, 300 saniyelik bir sre iin 3000 N deerine kadar kesintisiz
ykseltilen bir statik kuvvet uygulanmaldr.

Bu kuvvet, kapnn alma ynnde ve bir kiinin kapy amak iin kuvvet uygulad yere mmkn olduu
kadar yakn bir konumda tatbik edilmelidir. Srmeli durak kaplar iin olan kilitlere uygulanacak kuvvet 1000
N olmaldr.

F.1.2.2.3 - Dinamik Deney
Kap kilidi kilitlenmi durumda kapnn alma ynnde bir darbe deneyine tbi tutulmaldr.

Darbe kuvveti, 0,5 m ykseklikten serbest ekilde den 4 kglk rijit bir ktlenin yapt etkiye eit olmaldr.

F.1.2.3 - Mekanik Deneylere likin Kriterler
Dayankllk deneyi (Madde F.1.2.2.1), statik deney (Madde F.1.2.2.2) ve dinamik deneylerden
(Madde F.1.2.2.3) sonra, gvenlii olumsuz ynde etkileyecek herhangi bir ypranma, biim deitirme veya
krlma olmamaldr.

F.1.2.4 - Elektrik Deneyleri

F.1.2.4.1 - Kontaklarn Dayankllk Deneyi
Bu deney, F.1.2.2.1.1de belirtilen dayankllk deneyi kapsamndadr.

F.1.2.4.2 - Devreyi Kesme Yetenei Deneyi
Bu deney dayankllk deneyinden sonra yaplmaldr. Burada, beyan yknde akm kesme yeteneinin
yeterli olduu dorulanmaldr. Bu deney EN 60947-4-1 ve EN 60947-5-1 standardlarnda belirtilen ynteme
uygun olarak yaplmaldr. Deneylere esas alnacak beyan akm ve beyan gerilim deerleri tertibat imal eden
firma tarafndan belirtilen deerlerde olmaldr.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

74
Bir deer belirtilmemesi durumunda beyan deerleri aadaki gibi olmaldr:
a) Alternatif akm: 230 V, 2 A;
b) Doru akm : 200 V, 2 A.

Aksi belirtilmedii takdirde devreyi kesme kapasitesi alternatif ve doru akm iin incelenmelidir.

Deneyler kap kilidinin alma konumunda yaplmaldr. Birden fazla alma konumunun olmas
durumunda, lboratuvar yetkililerinin en elverisiz kabul ettii konumda deney yaplmaldr.

Deney numunesinde, normal almada kullanlan kapak ve elektrik balant kablolar bulunmaldr.

F.1.2.4.2.1 - Alternatif akm kontaklar ile donatlm kap kilitlerinde normal hzla ve 5ten 10 saniyeden
kadar aralarla, % 110 beyan gerilimindeki bir elektrik devresi 50 defa alp kapanmaldr. Kontak en az 0,5 s
kapal kalmaldr.

Bu elektrik devresinde, seri bal bir endktans ile bir diren bulunmaldr. Devrenin g faktr 0,7 ( 0,05 )
ve deney akm kilidin imalts tarafndan verilen beyan akm deerinin 11 kat olmaldr.

F.1.2.4.2.2 - Doru akm kontaklar ile donatlm kap kilitlerinde normal hzla ve 5 saniyeden 10 saniyeye
kadar aralarla, %110 beyan gerilimindeki bir elektrik devresi 20 defa alp kapanmaldr. Kontak en az 0,5 s
kapal kalmaldr.

Bu elektrik devresinde seri bal bir endktans ile bir diren bulunmaldr. Bunlarn deerleri, devre akmnn
kararl akm iddetinin % 95ine 300 mslik bir srede ulaaca ekilde seilmelidir.

Deney akm kilidin imalts tarafndan verilen beyan akm deerinin % 110una eit olmaldr.

F.1.2.4.2.3 - Deneyler gvenlii olumsuz ynde etkileyecek ypranma olmamas, bir atlama veya ark
meydana gelmemesi durumunda tatminkr olarak mtala edilir.

F.1.2.4.3 - Yzeysel Kaak Akmlara Diren Deneyi
Bu deney CENELEC HD 214 S2de (IEC 112) belirtilen ynteme uygun olarak yaplmaldr. Elektrotlar 175 V
50 Hzlik sins eklinde gerilim reten bir kaynaa balanmaldr.

F.1.2.4.4 - Yzeysel Kaak Yolu Uzunluu ve Hava Aralklarnn Kontrol
Yzeysel kaak yolu uzunluu ve hava aralklar Madde 14.1.2.2.3e uygun olmaldr.

F.1.2.4.5 - Gvenlik Kontaklar ve Bunlarn Eriilebilirlii ile lgili Kurallarn Kontrol (Madde 14.1.2.2)
Bu kontrol kap kilidinin montaj konumu ve dzeni gz nne alnarak yaplmaldr.

F.1.3 - Belirli Kap Kilidi Tipleri in zel Deneyler

F.1.3.1 - Birden Fazla Paneli Olan, Yatay veya Dey Hareketli Srmeli Durak Kaplar in Kilitler
Paneller arasndaki Madde 7.7.6.1e uygun dorudan mekanik balant paralar ve Madde 7.7.6.2ye uygun
dolayl mekanik balant paralarnn, kap kilidinin bir ksmn oluturduu kabul edilmelidir.

Bu paralar, Madde F.1.2deki deneylere makul bir lde tbi tutulmaldr. Bu dayankllk deneylerinde
dakikadaki evrim says, parann byklne gre ayarlanmaldr.

F.1.3.2 - Menteeli Tip Kaplar in Klapeli Kilit

F.1.3.2.1 - Kanadn muhtemel biim deitirmelerini denetlemek iin bir elektrik gvenlik tertibatnn olmas
ve Madde F.1.2.2.2de belirtilen statik deneyden sonra, kap kilidinin dayankll konusunda herhangi bir
phe olmas durumunda, klapenin biim deitirmesinden sonra elektrik gvenlik tertibat amaya
balayncaya kadar yk giderek arttrlmaldr. Kap kilidinin veya durak kapsnn dier paralar, uygulanan
bu ykn etkisiyle kalc bir ekilde biim deitirmemeli ve hasara uramamaldr.

F.1.3.2.2 - Statik deneyden sonra kap kilidinin dayankll konusunda ller ve yapm ekli nedeniyle
herhangi bir phe uyanmamas durumunda klape zerinde dayankllk deneyi uygulamaya gerek yoktur.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

75
F.1.4 - Tip Kontrol Belgesi

F.1.4.1 - Bu belge bavuru sahibi iin iki nsha, lboratuvar iin bir nsha olmak zere 3 nsha olarak
dzenlenmelidir.

F.1.4.2 - Bu belgede aadaki hususlar belirtilmelidir:
a) Madde F.0.2de ngrlen bilgiler;
b) Kilitleme tertibatnn tipi ve uygulama alan;
c) Beyan gerilimi ve beyan akmnn cinsi (alternatif akm/ doru akm) ve deerleri;
d) Klapeli tip kap kilitlerinde: kanadn muhtemel biim deitirmelerini denetleyen elektrik gvenlik
tertibatn altrmak iin gerekli kuvvet.

F.2 - BO BIRAKILMITIR.

F.3 - GVENLK TERTBATI

F.3.1 - Genel Kurallar
Bavuruda bulunan kii ngrlen kullanm alann belirtmelidir. Mesel:
En kk ve en byk ktle;
En byk beyan hz ve en byk devreye girdii hz.

Ayrca kullanlan malzeme, klavuz raylarn cinsi ve yzey zellikleri (ekilmi, frezelenmi, talanm) ile ilgili
ayrntl bilgiler verilmelidir.

Bavuru formuna aadaki dokmanlar eklenmelidir:
a) Yap, alma ekli, kullanlan malzeme ile ilgili bilgilerin bulunduu, paralarn l ve toleranslarn
gsteren detay ve montaj izimleri;
b) Kaymal gvenlik tertibatnda bunlara ek olarak, yaylanan paralarn yk diyagramlar.

F.3.2 - An Frenlemeli Gvenlik Tertibat

F.3.2.1 - Deney Numuneleri
Lboratuvara, ilgili kavrama elemanlar veya makaralaryla birlikte 2 adet gvenlik tertibat gvdesi ve 2 adet
klavuz ray paras verilmelidir.

Lboratuvar kullanaca deney cihazlarna gre, numunenin dzen ve tespit detaylarn belirlemelidir.

Ayni gvenlik tertibatnn farkl klavuz raylarda kullanlabilmesi durumunda, ayet klavuz raylarn yzey
zellii, ray ba kalnl ve gvenlik tertibatnn kulland yzey genilii ayn ise, yeni bir deneye gerek
yoktur.

F.3.2.2 - Deney

F.3.2.2.1 - Deney Kapsam
Deney bir pres veya an hz deiiklii olmadan hareket eden benzeri bir tehizat kullanlmak suretiyle
yaplmaldr.

Aadaki hususlar llmelidir:
a) Kuvvetin fonksiyonu olarak kat edilen mesafe;
b) Kuvvet veya kat edilen mesafenin fonksiyonu olarak gvenlik tertibat gvdesinin deformasyonu.

F.3.2.2.2 - Deney lemi
Klavuz ray, gvenlik tertibat arasndan hareket ettirilir.

Gvenlik tertibat gvdesi deformasyonun llebilmesi iin iaretlenmelidir.

Kat edilen mesafe kuvvetin fonksiyonu olarak kaydedilmelidir.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

76
Deneyden sonra:
a) Gvdenin ve kavrama elemanlarnn sertlii, bavuruda bulunan kiinin verdii orijinal deerlerle
karlatrlmaldr. zel durumlarda baka analizler de yaplabilir;
b) Krlma olmad takdirde, deformasyon ve dier deiiklikler kontrol edilmelidir. (mesel: atlaklar,
enelerdeki deformasyon veya anma, yakalama yzeylerinin grnm);
c) Gerektiinde deformasyon ve krlma yerlerinin tespiti iin gvenlik tertibat gvdesinin, enelerin ve
klavuz raylarn fotoraflar ekilmelidir.

F.3.2.3 - Dokmanlar

F.3.2.3.1 - ki adet diyagram izilmelidir:
a) Birincisi kuvvetin fonksiyonu olarak kat edilen mesafeyi;
b) Dieri ise gvdenin deformasyonunu gstermelidir. Bu diyagram, birinci diyagramla ilgi kurulabilecek bir
ekilde dzenlenmelidir.

F.3.2.3.2 - Gvenlik tertibatnn kapasitesi kuvvet-yol diyagramndaki alann integrasyonuyla bulunmaldr.
Gz nne alnmas gereken diyagram alanlar:
a) Kalc bir deformasyon meydana gelmediyse, alann tm;
b) Kalc bir deformasyon ve krlma meydana geldiyse:
1) Esneklik snrna kadar olan alan veya
2) En byk kuvvete kadar olan alandr.

F.3.2.4 - zin Verilebilir Toplam Ktlenin Hesaplanmas

F.3.2.4.1 - Gvenlik Tertibatnca Absorbe Edilebilen Enerji
Madde 9.9.1e gre hesaplanan hz regltr en byk devreye girme hzndan, serbest dme ykseklii
aadaki ekilde hesaplanr:
03 , 0 1 , 0
2
2
1
+ +

=
n
g
v
h (m)

Burada;
v
1
= hz regltrnn devreye girme hz (m/s);
g
n
= standard yerekimi ivmesi (m/s);
0,10 m : devreye girme gecikmesi srasnda kat edilen yola tekabl eder;
0,03 m : kavrama elemanlaryla klavuz ray arasndaki akln kapanmas srasnda kat edilen yola tekabl
eder.

Gvenlik tertibatnca absorbe edilebilen toplam enerji:
h g Q P K
n
+ =
1
) ( 2

ve buradan:
h g
K
Q P
n

= +
2
) (
1
bulunur.

Burada:
(P+Q)
1
: zin verilen ktle (kg);
P : Bo kabin ve kabine asl paralarn, mesel: kabin bklgen kablosunun kabin tarafndan
tanan ksm ve varsa dengeleme halatlar/ zincirlerinin vb. ktlelerinin toplam (kg);
Q : Beyan yk (kg);
K, K
1
, K
2
: Gvenlik tertibat blou tarafndan absorbe edilebilen enerji (J) (Diyagramdan hesaplanan)
dir.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

77
F.3.2.4.2 - zin Verilebilir Toplam Ktle
a) Esneklik snrnn almamas durumunda:
K, Madde F.3.2.3.2 ada tarif edilen alann integrasyonu ile bulunur;

Gvenlik katsays olarak 2 kabul edilir. Bylece izin verilebilir toplam ktle bulunur:
h g
K
Q P
n

= +
1
) (

b) Esneklik snrnn almas durumunda:
ki hesaplama yaplr ve mracaatta bulunan kii asndan en uygun hesap seilir:
1) K
1
, Madde F.3.2.3.2 b 1de tanmlanan alann integrasyonu ile hesaplanr;
Gvenlik katsays olarak 2 kabul edilir ve izin verilebilir toplam ktle (kg) bulunur:
h g
K
Q P
n

= +
1
1
) (
2) K
2
, Madde F.3.2.3.2 b 2de tanmlanan alann integrasyonu ile hesaplanr.
Gvenlik katsays olarak 3,5 kabul edilir ve izin verilebilir toplam ktle ( kg ) bulunur:

h g
K
Q P
n

= +
5 , 3
2
) (
2
1


F.3.2.5 - Gvde ve Klavuz Raydaki Deformasyonun Kontrol
Gvde iindeki kavrama elemanlar veya klavuz raylardaki deformasyonun ok byk olmas nedeniyle,
gvenlik tertibatnn alma durumundan kurtarlmas zorluk karyorsa, izin verilebilir toplam ktle
azaltlmaldr.

F.3.3 - Kaymal Gvenlik Tertibat

F.3.3.1 - Bavuru ve Deney Numunesi

F.3.3.1.1 - Bavuruda bulunan kii, deneyin hangi ktle (kg) ve hangi regltr devreye girme hznda (m/s)
yaplacan belirtmelidir. Gvenlik tertibatna eitli ktlelerde kullanlmak zere izin isteniyorsa, bunlar
belirtilmeli ve ayarn kademeli veya kademesiz olarak yapld bildirilmelidir.

NOT - Bavuruda bulunan kii, ortalama 0,6 g
n
dzeyinde bir ortalama frenleme ivmesini elde etmek iin
ngrlen frenleme kuvvetini 16ya blerek aslan ktleyi (kg) semelidir.

F.3.3.1.2 - Deney lboratuvarna, boyutlar lboratuvarca tayin edilen bir traverse monte edilmi komple bir
gvenlik tertibat verilmelidir. Btn deneyler iin gerekli sayda fren eneleri de birlikte verilmelidir. Ayrca,
kullanlacak tipteki klavuz raylar da lboratuvarn belirleyecei boyda temin edilmelidir.

F.3.3.2 - Deney

F.3.3.2.1 - Deney Kapsam
Deney serbest dme durumunda yaplr. Aadaki hususlar dorudan veya dolayl olarak llmelidir:
a) Toplam serbest dme ykseklii;
b) Klavuz raylar zerindeki frenleme mesafesi;
c) Reglatr halat veya bunun yerine kullanlan tertibatn kayma mesafesi;
d) Yaylanma elemanlarnn toplam hareket mesafesi;
a ve bdeki lmler zamann fonksiyonu olarak kaydedilmelidir.
Aadaki hususlar tespit edilmelidir:
1) Ortalama frenleme kuvveti;
2) Ksa bir sre iin meydana gelen en byk frenleme kuvveti;
3) Ksa bir sre iin meydana gelen en kk frenleme kuvveti.

F.3.3.2.2 - Deney lemi

F.3.3.2.2.1 - Tek Bir Toplam Ktle in Belgelendirilen Gvenlik Tertibat.
Lboratuvar, toplam ktle (P+Q)
1
ile drt deney yapmaldr. Her deneyin arasnda, srtnen ksmlarn
normal scaklklarna dnmesine imkn tannmaldr.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

78
Deneyler srasnda birden fazla srtnme paras takmlar kullanlabilir.

Bununla beraber her takm aadaki sayda deney yaplmasna imkn vermelidir:
a) 4 m/syi amayan beyan hzlarnda deney;
b) 4 m/syi aan beyan hzlarnda iki deney.

Serbest dme ykseklii, gvenlik tertibat iin kullanlabilecek hz regltrnn en byk devreye girme
hzna gre belirlenmelidir.

Gvenlik tertibatnn altrlmas, devreye giri hznn hassasiyetle ayarlanabildii bir cihaz tarafndan
salanr.

NOT - Mesel: boluu dikkatli olarak hesaplanan bir halat, baka bir halat zerinde sabit bir srtnme
kuvveti ile kayabilen bir kovana balanabilir. Srtnme kuvveti, deneyi yaplan gvenlik tertibatn
altrmak iin ngrlen regltrn kanal ile regltr halat arasndaki srtnme kuvvetine eit
olmaldr.

F.3.3.2.2.2 - Deiik Toplam Ktleler in Belgelendirilen Gvenlik Tertibat.
Kademeli veya kademesiz ayar.

ki dizi deney yaplmaldr:
a) Bavuruda belirtilen en byk deer iin bir dizi deney ve
b) Bavuruda belirtilen en kk deer iin bir dizi deney.

Bavuruda bulunan kii frenleme kuvvetinin belirli bir parametre ile deiimini gsteren bir forml veya
diyagram vermelidir.

Lboratuvar uygun aralarla, (daha iyi bir aracn olmamas durumunda, gerekirse ara deerlerin elde
edilmesi iin nc bir dizi deney ile) nerilen formln uygulanabilirliini tespit etmelidir.

F.3.3.2.3 - Gvenlik Tertibatnn Frenleme Kuvvetinin Belirlenmesi

F.3.3.2.3.1 - Tek Bir Toplam Ktle in Belgelendirilen Gvenlik Tertibat
Gvenlik tertibatnn frenleme kuvveti, verilen bir ayar ve bir klavuz ray cinsi iin deneyler srasnda llen
ortalama frenleme kuvvetlerinin ortalamasna eit olarak alnr. Her deney, klavuz rayn kullanlmayan bir
blmnde yaplmaldr.

Deneyler srasnda llen ortalama frenleme kuvvetlerinin, yukarda tarif edilen gvenlik tertibatnn
frenleme kuvvetinden en fazla % 25 sapt kontrol edilmelidir.

NOT - Yzeyi ilenmi klavuz raylarn ayn noktasnda yaplan deneylerde, srtnme katsaysnn nemli
lde azalabildiini yaplan deneyler gstermitir. Bu husus, arka arkaya yaplan gvenlik tertibat
almasnn klavuz ray yzeyinde yapt deiiklie balanr.

Kurulu bir asansrde, rasgele alan bir gvenlik tertibatnn, klavuz rayn kullanlmam bir
blmnde devreye girecei kabul edilir.

Tesadf eseri bu durum meydana gelmezse, kullanlmayan klavuz ray blmne eriilinceye kadar
daha dk deerde bir frenleme kuvveti gz nne alnmaldr. Bu da normalden daha uzun bir
kayma demektir.

Bu da, balangta ok kk bir frenleme ivmesine sebep olacak bir ayara izin vermemek iin bir
baka nedendir.

F.3.3.2.3.2 - Deiik Toplam Ktleler in Belgelendirilen Gvenlik Tertibat.
Kademeli veya kademesiz ayar.

Bavuruda belirtilen en byk ve en kk deerler iin frenleme kuvveti Madde F.3.3.2.3.1e gre
hesaplanr.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

79
F.3.3.2.4 - Deneylerden Sonra Yaplan Kontrol.
a) Gvdenin ve kavrama elemanlarnn sertlii bavuruda bulunan kiinin verdii orijinal deerlerle
karlatrlmaldr. zel durumlarda baka analizler de yaplabilir;
b) Deformasyon ve dier deiiklikler kontrol edilmelidir (mesel: atlaklar, enelerdeki deformasyon ve
anma, yakalama yzeylerinin grnm);
c) Gerektiinde, deformasyon ve krlma yerlerinin tespiti iin gvenlik tertibat gvdesinin, enelerin ve
klavuz raylarn fotoraflar ekilmelidir.

F.3.3.3 - zin Verilebilir Toplam Ktlenin Hesaplanmas

F.3.3.3.1 - Tek Bir Toplam Ktle in Belgelendirilen Gvenlik Tertibat.
zin verilebilir toplam ktle:

16
) (
1
uvveti Frenleme k
Q P = +

Burada:
(P+Q)
1
: zin verilen toplam ktle (kg);
P : Bo kabin ve kabine asl paralarn, mesel: kabin bklgen kablosunun kabin
tarafndan tanan ksm ve varsa dengeleme halatlarnn/ zincirlerinin vb. ktlelerinin
toplam (kg);
Q : Beyan yk (kg);
Frenleme kuvveti : Madde F.3.3.2.3e gre belirlenen kuvvet (N).

F.3.3.3.2 - Deiik Toplam Ktleler in Belgelendirilen Gvenlik Tertibat

F.3.3.3.2.1 - Kademeli Ayar
Her ayar kademesi iin izin verilebilir toplam ktle Madde F.3.3.3.1e gre hesaplanmaldr.

F.3.3.3.2.2 - Kademesiz Ayar
Bavuruda belirtilen en byk ve en kk deerler iin izin verilebilir toplam ktle Madde F.3.3.3.1e gre ve
ara ayarlar iin verilen formle uygun olarak hesaplanmaldr .

F.3.3.4 - Ayarlarda Yaplmas Mmkn Olan Deiiklikler
Deneyler srasnda bulunan deerlerin, bavuru sahibi tarafndan beklenen deerlerden % 20den fazla farkl
kmas durumunda; bavuru sahibinin onay alnarak, gerekliyse ayarlar deitirildikten sonra baka
deneyler yaplabilir.

NOT - Frenleme kuvveti, bavuru sahibi tarafndan beklenenin ak bir ekilde stndeyse, deneyler
srasnda aslan toplam ktle, Madde F.3.3.3.1'e gre hesaplanp onaylanacak olan toplam ktleden
ak bir ekilde kk seilmitir. Bunun sonucunda, yaplan deneyden hesaplama ile elde edilen
toplam ktle ile yklenen gvenlik tertibatnn, gereken enerjiyi absorbe edip edemeyecei
anlalamaz.

F.3.4 - Yorumlar
a) 1) Belli bir asansre uygulandnda, asansr imal eden tarafndan bildirilen toplam ktle, gvenlik
tertibat iin (ani frenlemeli veya an frenlemeli tampon etkili gvenlik tertibatnda) yaplan ayarla
ilgili izin verilebilir toplam ktleden fazla olmamaldr;
2) Kaymal gvenlik tertibatnda bildirilen toplam ktle, Madde F.3.3.3e gre izin verilen toplam
ktleden % 7,5 farkl olabilir. Bu durumda, klavuz ray kalnlndaki normal toleranslara ve
klavuz ray yzeyinin durumuna baklmakszn Madde 9.8.4teki kurallara uyulduu kabul edilir;
b) Kaynakl paralarn salamln deerlendirmek iin ilgili standardlara bavurulmaldr;
c) Kavrama elemanlarnn mmkn olan hareket yolunun en elverisiz artlarda dahi (imalt
toleranslarnn toplu etkisi) yeterli olduu kontrol edilmelidir;
d) Srtnme paralar, alma srasnda kaybolmalarnn nlenmesi iin uygun bir ekilde korunmaldr;
e) Kaymal gvenlik tertibatnda yaylarn mevcut yaylanma mesafesinin yeterli olup olmad kontrol
edilmelidir.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

80
F.3.5 - Tip Kontrol Belgesi

F.3.5.1 - Bu belge; bavuru sahibi iin iki nsha, lboratuvar iin bir nsha olmak zere 3 nsha olarak
dzenlenmelidir.

F.3.5.2 - Bu belgede u hususlar belirtilmelidir:
a) Madde F.0.2ye gre bilgiler;
b) Gvenlik tertibatnn tipi ve uygulama alan;
c) zin verilen toplam ktlenin snrlar (Madde F.3.4 a);
d) Hz regltrnn devreye girme hz;
e) Klavuz ray tipi;
f) Klavuz ray bann izin verilen kalnl;
g) Kavramay yapan yzeyin en az genilii;

ve kaymal gvenlik tertibat iin ayrca:
h) Klavuz raylarn yzey durumu (ekilmi, frezelenmi, talanm);
i) Klavuz raylarn yalanma durumu. Bunlar yalanm ise, kullanlan yan kalitesi ve zellikleri.

F.4 - HIZ REGLATRLER

F.4.1 - Genel Kurallar
Bavuruda bulunan kii aadaki hususlar lboratuvara bildirmelidir:
a) Hz regltryle altrlacak olan gvenlik tertibatnn tipi veya tipleri;
b) Hz regltrnn kullanlaca asansrlerin en byk ve en kk beyan hzlar;
c) Devreye girdiinde, hz regltr tarafndan regltr halatnda oluturulmas ngrlen ekme kuvveti.

Bavuru formuna aadaki dokmanlar eklenmelidir:
Yap, alma ekli, kullanlan malzeme ile ilgili bilgilerin bulunduu, paralarn l ve toleranslarn
gsteren detay ve montaj izimleri.

F.4.2 - Hz Reglatrnn Karakteristiklerinin Kontrol

F.4.2.1 - Deney Numuneleri
Lboratuvara u malzemeler verilmelidir.
a) Bir hz regltr;
b) Reglatrde kullanlacak cinste ve tesiste kullanlaca normal artlarda halat. Halat uzunluunu
lboratuvar belirler;
c) Hz regltrne uygun komple bir gergi makaras ve arl.

F.4.2.2 - Deneyler

F.4.2.2.1 - Deney Kapsam
Aadaki hususlar kontrol edilmelidir:
a) Devreye girme hz;
b) Hz regltr stne monte edildii takdirde, Madde 9.9.11.1de belirtilen, makinay durduran elektrik
gvenlik tertibatnn almas;
c) Madde 9.9.11.2'de belirtilen, hz regltr devreye girdii zaman asansrn hareketini engelleyen
elektrik gvenlik tertibatnn almas;
d) Hz regltrnn devreye girmesiyle, regltr halatnda meydana gelen ekme kuvveti.

F.4.2.2.2 - Deney lemi
Madde F.4.1 b'de belirtilen asansr beyan hzlar sahasna tekabl eden hz regltr devreye girme
hzlarnda en az 20 deney yaplmaldr.

NOT 1 - Deneyler, lboratuvarca regltr imal eden firmann imalthanesinde yaplabilir.

NOT 2 - Deneylerin byk bir ksm hz sahasnn snr deerlerinde yaplmaldr.

NOT 3 - Hz regltrnn devreye girme hzna ulamas iin gerekli ivme, atalet etkilerini ortadan
kaldrmak amacyla mmkn olduu kadar dk tutulmaldr.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

81
F.4.2.2.3 - Deney Sonularnn Yorumlanmas

F.4.2.2.3.1 - Devreye girme hzlar, 20 adet deney sresince Madde 9.9.1de belirtilen snrlar iinde
kalmaldr.

NOT - ngrlen snrlarn almas durumunda, imalt regltr yeniden ayarlayabilir. Bundan sonra
yeniden 20 adet deney yaplmaldr.

F.4.2.2.3.2 - 20 adet deney sresince Madde F.4.2.2.1 b ve Madde F.4.2.2.1 c'ye gre deneye tbi tutulmas
gereken tehizat, Madde 9.9.11.1 ve Madde 9.9.11.2'de belirtilen snrlar iinde almaldr.

F.4.2.2.3.3 - Hz regltr tarafndan devreye girme srasnda regltr halatnda oluturulan ekme kuvveti
en az 300 N veya bavuruda bulunan kiinin belirtecei daha yksek bir deerde olmaldr.

NOT 1 - malt firma tarafndan baka bir deer verilmedike ve bu deer deney protokolnde
belirtilmedike, halat sarlma as 180 olmaldr.

NOT 2 - Halat kavramak suretiyle alan bir tertibatn mevcut olmas durumunda, halatta kalc bir
deformasyon olup olmad gzlenmelidir.

F.4.3 - Tip Kontrol Belgesi

F.4.3.1 - Bu belge; bavuru sahibi iin iki nsha, lboratuvar iin bir nsha olmak zere 3 nsha olarak
dzenlenmelidir

F.4.3.2 - Bu belgede aadaki hususlar belirtilmelidir:
a) Madde F.0.2de belirtilen bilgiler;
b) Hz regltrnn tipi ve uygulama alan;
c) Hz regltrnn kullanlabilecei asansrlerin en byk ve en kk beyan hzlar;
d) Kullanlan halatn yaps ve ap;
e) Srtnme ile tahrik kasna bulunan hz regltrlerinde, en kk gergi kuvveti;
f) Devreye girdiinde hz regltr tarafndan regltr halatnda oluturulan ekme kuvveti.

F.5 - TAMPONLAR

F.5.1 - Genel Kurallar
Bavuruda bulunan kii ngrlen kullanm alann bildirmelidir (en byk arpma hz, en byk ve en kk
toplam ktle). Aadaki dokmanlar de bavuru yazsna eklenmelidir:
a) Yap, alma ekli, kullanlan malzeme ile ilgili bilgilerin bulunduu, paralarn l ve toleranslarn
gsteren detay ve montaj izimleri.

Hidrolik tamponlarda, zellikle tampon strokunun fonksiyonu olarak hidrolik gei deliklerinin alan
gsterilmelidir;

b) Kullanlan sv ile ilgili teknik zellikler.

F.5.2 - Deney Numuneleri
Lboratuvara u paralar verilmelidir:
a) Bir adet tampon;
b) Hidrolik tamponlarda, gerekli sv ayr olarak gnderilmelidir.

F.5.3 - Deney

F.5.3.1 - Geri Dn Hareketi Tamponlanm Enerji Depolayan Tamponlar

F.5.3.1.1 - Deney lemi

F.5.3.1.1.1 - Yay tam olarak kapamak iin gerekli ktle, mesel, tampon stne arlklar koymak suretiyle
belirlenebilir.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

82
Tampon yalnz aadaki deerlerde kullanlabilir:
a) Aadaki beyan hzlar iin:
135 , 0
L
F
v (Madde 10.4.1.1.1), ancak v 1,6 m/s (Madde 10.3.4)

Burada;
F
L
: Toplam yaylanma yolu (m);
dur.

b) Aadaki deerler arasndaki toplam ktle:
1) en byk
5 , 2
r
C

2) en kk
4
r
C

Burada;
C
r
: Tampon yaynn tam olarak kapanmas iin gerekli ktle (kg)
dir.

F.5.3.1.1.2 - Tampon, zerine 0,5F
L
= 0,067v ykseklikten serbest den en kk ve en byk toplam
ktlelere tekabl eden arlklar yardmyla denenmelidir.

Hz, tampon zerine arpma anndan itibaren tm deney boyunca kaydedilmelidir.

Arlklarn geri dn srasnda yukar yndeki hz hibir zaman 1 m/syi amamaldr.

F.5.3.1.2 - Deney Cihazlar
Kullanlacak tehizat aadaki artlara uygun olmaldr:

F.5.3.1.2.1 - Serbest Den Arlklar
Arlklar Madde F.0.1.6ya uygun toleransla en kk ve en byk ktlelere tekabl etmelidir. Bunlar
mmkn olan en az srtnme ile dey olarak klavuzlanmaldr.

F.5.3.1.2.2 - Kaydedici Cihazlar
Kaydedici cihazlar, Madde F.0.1.6ya uygun toleransla sinyalleri alglayabilmelidir.

F.5.3.1.2.3 - Hz lm
Hz, Madde F.0.1.6ya uygun toleransla kaydedilmelidir.

F.5.3.1.3 - Ortam Scakl
Ortam scakl, +15 C ile +25 C arasnda olmaldr.

F.5.3.1.4 - Tamponun Montaj
Tampon normal kullanld konumda monte edilmelidir.

F.5.3.1.5 - Deneylerden Sonra Tampon Durumunun Kontrol
En byk ktle ile yaplan iki deneyden sonra tampon, kalc bir deformasyona uramamal ve hasar
grmemelidir. Tampon, normal almay garanti eder bir durumda olmaldr.

F.5.3.2 - Enerjiyi Harcayan Tipte Tamponlar

F.5.3.2.1 - Deney lemi
Tampon, zerine serbest den en kk ve en byk ktlelere tekabl eden arlklar yardmyla deneye
tbi tutulmaldr. Tampona arpma esnasnda ngrlen en byk hza eriilmi olmaldr.

Hz en azndan arln arpmas annda kaydedilmelidir. Pozitif ve negatif ivme, arln tm hareketi
boyunca zamann bir fonksiyonu olarak belirlenmelidir.

NOT - Bu yntem, hidrolik tamponlarla ilgilidir. Dier tipler benzeri yntemlerle deneye tbi tutulur.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

83
F.5.3.2.2 - Deney Cihazlar
Kullanlacak tehizat aadaki artlara uygun olmaldr:

F.5.3.2.2.1 - Serbest Den arlklar
Arlklar Madde F.0.1.6ya uygun toleransla en kk ve en byk ktlelere tekabl etmelidir. Bunlar
mmkn olan en az srtnme ile dey olarak klavuzlanmaldr.

F.5.3.2.2.2 - Kaydedici Cihazlar
Kaydedici cihazlar, Madde F.0.1.6ya uygun toleransla sinyalleri alglayabilmelidir. Zamann fonksiyonu
olarak llen deerlerin kaydn yapan cihaz da ieren lm zinciri, en az 1000 Hzlik bir sistem frekans
iin tasarmlanm olmaldr.

F.5.3.2.2.3 - Hz lm
Hz, Madde F.0.1.6ya uygun toleransla arln tampon zerine arpmasndan itibaren veya arln tm
hareketi boyunca kaydedilmelidir.

F.5.3.2.2.4 - Frenleme vmesinin lm
Frenleme ivmesinin lm yaplyorsa (Madde F.5.3.2.1), l cihaz tampon eksenine mmkn olduu
kadar yakn konumlandrlmal ve Madde F.0.1.6ya uygun toleransla lm yapabilecek durumda olmaldr.

F.5.3.2.2.5 - Zaman lm
0,01 saniye sreli impulslar kaydedilmeli ve Madde F.0.1.6ya uygun toleransla llmelidir.

F.5.3.2.3 - Ortam Scakl
Ortam scakl +15 C ile +25 C arasnda olmaldr.

Sv scakl Madde F.0.1.6ya uygun toleransla llmelidir.

F.5.3.2.4 - Tamponun Montaj
Tampon normal kullanld konumda monte edilmelidir.

F.5.3.2.5 - Tamponun Doldurulmas
Tampon, imaltnn talimat dorultusunda iaret izgisine kadar doldurulmaldr.

F.5.3.2.6 - Kontroller

F.5.3.2.6.1 - Frenleme vmesinin Kontrol
Arlklarn serbest dme ykseklikleri, arpma anndaki hzn, bavuru belgesinde belirtilen en byk
arpma hzna tekabl edecei ekilde seilmelidir.

Frenleme ivmesi Madde 10.4.3.3teki kurallara uygun olmaldr.

lk deney en byk ktle ile frenleme ivmesi kontrol edilerek yaplr.

kinci bir deneyde, en kk ktle ile frenleme ivmesi kontrol edilir.

F.5.3.2.6.2 - Tamponun Normal Konuma Dnnn Kontrol
Her deneyden sonra tampon 5 dakika tam kapanm durumda tutulmaldr. Tampon bundan sonra normal
ak konumuna dnmek zere serbest braklmaldr.

Tamponun yay veya arlkla geri dnen tipten olmas durumunda, tam geri dn en fazla 120 s srmelidir.

Her yeni frenleme deneyinden nce svnn tanka geri akmas ve hava kabarcklarnn kamasna imkn
vermek iin 30 dakika beklenmelidir.

F.5.3.2.6.3 - Sv Kayplarnn Kontrol
Madde F.5.3.2.6.1'de ngrlen iki frenleme deneyinden sonra sv seviyesi kontrol edilmeli ve 30 dakikalk
bir aradan sonra sv seviyesi tamponun almasna imkn verecek yeterli ykseklikte olmaldr.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

84
F.5.3.2.6.4 - Deneylerden Sonra Tampon Durumunun Kontrol
Madde F.5.3.2.6.1'de ngrlen iki frenleme deneyinden sonra tampon kalc bir deformasyona uramamal
ve hasar grmemelidir. Tampon, normal almay garanti eder bir durumda olmaldr.

F.5.3.2.7 - Deney artlarnn Salanamamas Durumunda Uygulamas Gereken Yntem
Bavuru belgesinde belirtilen en byk ve en kk ktleler ile deney sonularnn tatmin edici olmamas
durumunda, bavuru sahibinin onay ile lboratuvar kabul edilebilir snr deerleri belirleyebilir.

F.5.3.3 - Dorusal Olmayan Karakteristikli Tamponlar

F.5.3.3.1 - Deney lemi

F.5.3.3.1.1 - Tampon, arpma esnasnda ngrlen en byk hza eriilecek bir ykseklikten zerine serbest
den arlklar yardmyla deneye tbi tutulmaldr. Ancak bu hz 0,8 m/sden az olmamaldr.
Dme mesafesi, hz, pozitif ve negatif ivme arln serbest braklmasndan balayarak tam durma anna
kadar kaydedilmelidir.

F.5.3.3.1.2 - Ktleler, ngrlen en kk ve en byk ktlelere tekabl etmelidir. Bunlar, arpma annda en
az 0,9 g
n
ivmeye ulaacak ekilde mmkn olan en az srtnme ile dey olarak klavuzlanmaldr.

F.5.3.3.2 - Deney Cihazlar
Kullanlacak tehizat Madde F.5.3.2.2.2, Madde F.5.3.2.2.3 ve Madde F.5.3.2.2.4 e uygun olmaldr.

F.5.3.3.3 - Ortam Scakl
Ortam scakl +15 C ile +25 C arasnda olmaldr.

F.5.3.3.4 - Tamponun Montaj

F.5.3.3.5 - Deney Says
er deney:
a) ngrlen en byk ktle ve
b) ngrlen en kk ktle ile
yaplmaldr.

Birbirini takip eden iki deney arasndaki sre 5 ile 30 dakika arasnda olmaldr.

En byk ktle ile yaplan deneyde, bavuruda bulunan tarafndan belirtilen, gerek tampon yksekliinin
% 50sindeki tampon kuvvetinin referans deerinden % 5ten fazla sapma olmamaldr. En kk ktle ile
yaplan deneylerde benzer ekilde hareket edilir.

F.5.3.3.6 - Kontroller

F.5.3.3.6.1 - Frenleme vmesinin Kontrol
Frenleme ivmesi a aadaki kurallara uygun olmaldr:
a) Beyan yk ile ykl kabinin, beyan hznn % 115 ine eit bir hzdan serbest dmesi durumundaki
ortalama frenleme ivmesi 1 g
n
den fazla olmamaldr. Ortalama frenleme ivmesi, frenleme ivmesinin iki
mutlak en kk deeri arasndaki sre hesaba katlarak deerlendirilmelidir (ekil F.1).
b) Frenleme ivmesinin 2,5 g
n
den fazla olan tepe deerleri 0,04 sden uzun srmemelidir.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

85























t
0
: tampona arpld an (birinci mutlak minimum)
t
1
: ikinci mutlak minimum

EKL F.1 - Frenleme grafii

F.5.3.3.6.2 - Deneylerden Sonra Tampon Durumunun Kontrol
Deneylerden sonra tampon, kalc bir deformasyona uramamal ve hasar grmemelidir. Tampon, normal
almay garanti eder bir durumda olmaldr.

F.5.3.3.7 - Deney artlarnn Salanamamas Durumunda Uygulanmas Gereken Yntem
Bavuru belgesinde belirtilen en byk ve en kk ktleler ile deney sonularnn tatmin edici olmamas
durumunda, bavuru sahibinin onay ile lboratuvar kabul edilebilir snr deerleri belirleyebilir.

F.5.4 - Tip Kontrol Belgesi

F.5.4.1 - Bu belge; bavuru sahibi iin iki nsha, lboratuvar iin bir nsha olmak zere 3 nsha halinde
dzenlenmelidir.

F.5.4.2 - Bu belgede u hususlar belirtilmelidir:
a) Madde F.0.2de ngrlen bilgiler;
b) Tamponun tipi ve kullanm alan;
c) En byk arpma hz;
d) En byk ktle;
e) En kk ktle;
f) Hidrolik tamponlarda kullanlan sv ile ilgili teknik zellikler;
g) Dorusal olmayan karakteristikli tamponlarn kullanm iin evre artlar (scaklk, nem, kirlilik vb.).

F.6 - ELEKTRONK ELEMANLAR EREN ELEKTRK GVENLK DEVRELER
Elektronik elemanlar ieren elektrik gvenlik devreleri iin lboratuvar deneyleri gereklidir. nk kontrol
yapan kiiler tarafndan antiyede pratik deneylerin yaplmas imknszdr.

Aada baskl devre plkalarndan bahsedilmektedir. Gvenlik devresi bu ekilde yaplmamsa, edeer
bir yapm kabul edilir.

F.6.1 - Genel Kurallar
Bavuruda bulunan lboratuvara aadaki hususlar belirtilmelidir:
a) Baskl devre plkas tantm iareti;
b) alma artlar;
t 0,04 s
2,5 g
n
t
0
t
1
t (s)
a + g
n

g
n
5

4

3

2
1
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

86
c) Kullanlan elemanlarn listesi;
d) Baskl devre plkasnn plan;
e) Hibrit devrelerin plan ve gvenlik devresinde kullanlan hatlarn iaretleri;
f) almann aklamas;
g) Uygulanabilir ise balant diyagram dahil, elektrik verileri ve plkann giri k tanmlar.

F.6.2 - Deney Numuneleri
Lboratuvara:
a) Bir baskl devre plkas;
b) plak bir baskl devre plkas (elemanlar monte edilmemi)
verilmelidir.

F.6.3 - Deneyler

F.6.3.1 - Mekanik Deneyler
Mekanik deneylerde, deney uygulanan baskl devre alr durumda olmaldr. Deneyler srasnda ve
deneylerden sonra baskl devrede gvenlie aykr bir alma ve durum gzlenmemelidir.

F.6.3.1.1 - Titreim
Elektrik gvenlik devrelerinin verici elemanlar aadaki kurallara uygun olmaldr:
a) EN 60068-2-6, Frekans evrimleri ile dayankllk deneyi; izelge C.2;
Her eksende 20 frekans evrimi:
0,35 mm genlikte veya 5 g
n
deerinde ve
10 - 55 Hz frekans aralnda;
ayn zamanda:

b) EN 60068-2-27, vme ve darbe sresi: izelge 1:
Aada belirtilenlerin birleimi:
tepe ivme deeri 294 m/s
2
veya 30 g
n
;
ilgili darbe sresi 11 ms ve;
yarm sins periyodundaki ilgili hz deiimi 2,1 m/s.

NOT - Verici elemanlar iin darbe emiciler kullanlmsa, bunlar verici elemanlarn bir paras olarak
gz nne alnr.

Deneylerden sonra hava aralklar ve yzeysel kaak yolu uzunluklar, kabul edilebilir bir en kk deerin
altna inmi olmamaldr.

F.6.3.1.2 - arpma (EN 60068-2-29)
arpma deneyleri, baskl devrenin dmesine ve bununla balantl olarak gvenli olmayan durumlara ve
elemanlarn kopmas riskine benzer durum elde etmek iin yaplr.

Deneyler aadaki ksmlara ayrlr:
a) Darbe deneyleri;
b) Sarsma deneyleri.

Deneye tbi tutulan eleman aadaki asgar artlar salamaldr:

F.6.3.1.2.1 - Darbe Deneyleri
1) Darbe ekli: yarm sins;
2) vmenin genlii: 15 g;
3) Darbe sresi: 11 ms.

F.6.3.1.2.2 - Sarsma Deneyleri
1) vmenin genlii: 10 g;
2) Darbe sresi: 16 ms.
3) a) Darbelerin says 1000 10;
b) Darbe frekans 2/s.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

87
F.6.3.2 - Scaklk Deneyleri (HD 323.2.14 S2)
Ortam scaklnn sapma snrlar: 0 C ve +65 C (gvenlik tertibatnn ortam scakl kastedilmektedir).
Deney artlar:
Baskl devre plkas normal iletme konumunda olmaldr;
Baskl devre plkas beyan gerlimi ile beslenmelidir;
Gvenlik tertibat deney srasnda ve deneyden sonra alr durumda olmaldr. Baskl devre
plkasnda, gvenlik devresi dnda baka elemanlar da varsa, bunlar da alr durumda olmaldr
(ancak bunlarn arzalar gz nne alnmaz);
Deneyler en dk ve en yksek scaklklarda (0 C ve +65 C) yaplmal ve en az 4 saat srmelidir;
Baskl devre plkas daha geni scaklk snrlarnda almak iin tasarmlandysa, bu deerler iin
deney uygulanmaldr.

F.6.4 - Tip Kontrol Belgesi

F.6.4.1 - Bu belge 3 nsha halinde dzenlenmelidir; bavuru sahibi iin iki nsha, lboratuvar iin bir nsha.

F.6.4.2 - Bu belgede u hususlar belirtilmelidir:
a) Madde F.0.2de ngrlen bilgiler;
b) Devrenin tipi ve kumanda sisteminde kullanm alan;
c) IEC 60664-1e gre tasarmda ngrlen kirlilik derecesi;
d) alma gerilimi;
e) Plka zerindeki gvenlik devreleri ile kalan dier devreler arasndaki mesafeler;

NOT - Nem deneyleri, iklimsel ok deneyleri gibi dier deneyler, asansrlerin normal ortam artlar
nedeniyle gvenlik devreleri iin gerekli deildir.

F.7 - YUKARI YNDE HAREKET EDEN KABNN AIRI HIZLANMASINA KARI KORUMA TERTBATI
Bu artname, Madde F.3, Madde F.4 ve Madde F.6ya gre muayene edilen gvenlik tertibat, hz regltr
veya dier cihazlar kullanlmayan yukar ynde hareket eden kabinin ar hzlanmasna kar koruma
tertibat iin geerlidir.

F.7.1 - Genel Kurallar
Bavuru sahibi ngrlen kullanm sahasn belirtmelidir:
a) En kk ve en byk ktleler;
b) En byk beyan hz;
c) Dengeleme halat olan tesislerde kullanm.

Bavuru formuna aada belirtilen dokmanlar eklenmelidir:
a) Yap, alma ekli, kullanlan malzeme ile ilgili bilgilerin bulunduu, paralarn l ve toleranslarn
gsteren detay ve montaj izimleri;
b) Gerekliyse, yaylanan paralar ile ilgili yk diyagramlar;
c) zerine, yukar ynde hareket eden kabinin ar hzlanmasna kar koruma tertibatnn etki yapt
paralarn tipi ve yzey zellikleri (ekilmi, frezelenmi, talanm), kullanlan malzemelerle ilgili
ayrntl bilgiler.

F.7.2 - Beyan Edilen Bilgiler ve Deney Numuneleri

F.7.2.1 - Bavuru sahibi deneyin hangi ktle (kg) ve devreye girme hz (m/s) iin yaplacan belirtmelidir.
Tertibat eitli ktleler iin belgelendirilecekse, bavuru sahibi bunlar belirtmeli ve ayarlarn kademeli veya
kademesiz olarak yaplacan bildirmelidir.

F.7.2.2 - Bavuru sahibi ile lboratuvar arasnda kararlatrld gibi:
Frenleme tertibat ve hz kontrol tertibatndan oluan komple bir yukar ynde hareket eden kabinin ar
hzlanmasna kar koruma tertibat veya
Yalnz, Madde F.3, Madde F.4 ve Madde F.6ya gre muayene edilmeyen ksm lboratuvara
verilmelidir.

Tm deneyler iin gerekli sayda fren eneleri de birlikte verilmelidir. Ayrca, yukar ynde hareket eden
kabinin ar hzlanmasna kar koruma tertibatnn, zerine etki yapt elemanlar da lboratuvarn
belirleyecei llerde temin edilmelidir.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

88
F.7.3 - Deney

F.7.3.1 - Deney Kapsam
Deney kapsam, yukar ynde hareket eden kabinin ar hzlanmasna kar koruma tertibatna ve bunun
almasna bal olarak, sistemin gereki bir almasn elde edecek ekilde, bavuru sahibi ile deney
lboratuvar arasnda kararlatrlmaldr.

Aadaki hususlar llmelidir:
a) vme ve hz;
b) Frenleme mesafesi;
c) Frenleme ivmesi.

lmler zamann fonksiyonu olarak kaydedilmelidir.

F.7.3.2 - Deney lemi
Hz kontrol tertibat ile Madde F.7.1 bde belirtilen asansr beyan hz sahalarna tekabl eden devreye girme
hz sahalarnda en az 20 deney yaplmaldr.

NOT - Ktlenin devreye girme hzna ulamas iin gerekli ivme, atalet etkilerini ortadan kaldrmak amacyla
mmkn olduu kadar dk tutulmaldr.

F.7.3.2.1 - Tek Bir Toplam Ktle in Belgelendirilen Tertibat
Lboratuvar, bo kabini temsil eden bir sistem ktlesi ile drt deney yapmaldr.

Her deneyin arasnda, srtnen ksmlarn normal scaklklarna dnmesine imkn tannmaldr.

Deneyler srasnda birden fazla birbirinin ayn srtnme paras takmlar kullanlabilir.

Bununla beraber her takm aadaki sayda deney yaplmasna imkn vermelidir:
a) 4 m/syi amayan beyan hzlarnda deney;
b) 4 m/syi aan beyan hzlarnda iki deney.

Deneyler, yukar ynde hareket eden kabinin ar hzlanmasna kar koruma tertibatnn kullanlabildii en
byk devreye girme hzyla yaplmaldr.

F.7.3.2.2 - Deiik Toplam Ktleler in Belgelendirilen Tertibat
Kademeli veya kademesiz ayar.

Bavuruda belirtilen en byk deer ve en kk deerler iin bir dizi deney yaplmaldr. Bavuruda bulunan
kii frenleme kuvvetinin belirli bir parametre ile deiimini gsteren bir forml veya diyagram vermelidir.

Lboratuvar uygun aralarla, (daha iyi bir aracn olmamas durumunda, gerekirse ara deerlerin elde
edilmesi iin nc bir dizi deney ile) nerilen formln uygulanabilirliini tespit etmelidir.

F.7.3.2.3 - Ar Hzn Kontrol in Tertibat

F.7.3.2.3.1 - Deney lemi
Devreye girme hz sahasnda, frenleme sistemini devreye sokmadan en az 20 deney yaplmaldr.

Deneylerin ou hz sahasnn snr deerlerinde yaplmaldr.

F.7.3.2.3.2 - Deney Sonularnn Yorumlanmas
20 deney srasnda devreye girme hz Madde 9.10.1deki snrlar iinde kalmaldr.

F.7.3.3 - Deneylerden Sonra Yaplan Kontrol.
Deneylerden sonra:
a) Kavrama elemanlarnn sertlii bavuruda bulunan kiinin verdii orijinal deerlerle karlatrlmaldr.
zel durumlarda baka analizler de yaplabilir;
b) Deformasyon ve dier deiiklikler kontrol edilmelidir (mesel: atlaklar, enelerdeki deformasyon ve
anma, yakalama yzeylerinin grnm);
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

89
c) Gerektiinde, deformasyon ve krlma yerlerinin tespiti iin enelerin ve tertibatn zerine etki yapt
elemanlarn fotoraflar ekilmelidir;
d) En kk ktle ile meydana gelen frenleme ivmesinin 1 g
n
den byk olmad kontrol edilmelidir.

F.7.4 - Ayarlarda Yaplmas Mmkn Olan Deiiklikler
Deneyler srasnda bulunan deerlerin, bavuru sahibi tarafndan beklenen deerlerden % 20den fazla farkl
kmas durumunda; bavuru sahibinin onay alnarak, gerekliyse ayarlar deitirildikten sonra baka
deneyler yaplabilir.

F.7.5 - Deney Raporu
Tip deneyinin tekrarlanabilirliini salamak iin btn ayrntlar ve zellikle aada belirtilenler
kaydedilmelidir:
Bavuru sahibi ile deney lboratuvar arasnda kararlatrlan deney metodu;
Deney dzeninin tanmlanmas;
Deney dzeninin iinde deney numunesinin yeri;
Yaplan deney says;
llen deerlerin kaytlar;
Deney srasnda yaplan gzlemlerle ilgili raporlar;
Kurallara uygunluu deerlendirmek amacyla yaplan deney sonularnn yorumlar.

F.7.6 - Tip Kontrol Belgesi

F.7.6.1 - Bu belge; bavuru sahibi iin iki nsha, lboratuvar iin bir nsha olmak zere 3 nsha
dzenlenmelidir.

F.7.6.2 - Bu belgede u hususlar belirtilmelidir:
a) Madde F.0.2de ngrlen bilgiler;
b) Yukar ynde hareket eden kabinin ar hzlanmasna kar koruma tertibatnn tipi ve kullanm alan;
c) zin verilen ktlelerin snrlar;
d) Ar hz kontrol tertibatnn devreye girme hz aral;
e) Frenleme tertibatnn, zerine etki yapt elemanlar.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

90
EK G
(Bilgi iin)
KILAVUZ RAYLARIN HESAPLANMASI

G.1 - GENEL
9)


G.1.1 - Madde 10.1.1in kurallarn yerine getirmek iin, zel bir yk dalmnn ngrlmedii durumlarda
klavuz raylar iin aadaki belirtilenleri temel alan bir hesaplama yeterlidir.

G.1.1.1 - Beyan yk -Q -, Madde G.2.2ye gre kabin alanna eit olmayan bir ekilde dalm kabul edilir.

G.1.1.2 - Gvenlik tertibatnn klavuz raylar ayn anda etkiledii ve frenleme kuvvetinin eit olarak dald
kabul edilir.

G.2 - YKLER VE KUVVETLER

G.2.1 - Bo kabin ve kabin tarafndan tanan piston, kabin bklgen kablosunu bir ksm ve (varsa)
dengeleme halatlar/ zincirleri gibi elemanlarn ktlelerinin - P - etki ettii noktann kabinin arlk merkezi
olduu kabul edilir.

G.2.2 - Normal kullanma ve gvenlik tertibatnn almas gibi yk durumlarnda (Madde 8.2) beyan yk
- Q - Madde G.7deki rneklere gre klavuz raylar asndan en elverisiz ekilde kabin alannn drtte
ne eit olarak dalm kabul edilir.

Farkl yk dalm artlar kararlatrlmsa (Madde 0.2.5), hesaplamalar bu artlar temel alnarak
yaplmaldr.

G.2.3 - Bklme kuvveti - F
k
- aadaki forml kullanlarak hesaplanr:
( )
n
Q P g k
F
n
k
+
=
1


Burada;
k
1
: izelge G.2ye gre darbe katsays;
g
n
: Standard yerekimi ivmesi (9,81 m/s
2
);
P : Bo kabin ve kabine asl paralarn, mesel: kabin bklgen kablosunun kabin tarafndan tanan
ksm ve varsa dengeleme halatlar/zincirlerinin vb. ktlelerinin toplam (kg);
Q : Beyan yk (kg);
n : Klavuz ray says
dr.

G.2.4 - Gvenlik tertibat olan kar arlk veya dengeleme arlnn bklme kuvveti aadaki forml
kullanlarak hesaplanr:

( )
n
Q q P g k
F
n
c
+
=
1
veya
n
P q g k
F
n
c

=
1


Burada;
k
1
: izelge G.2ye gre darbe katsays;
G
n
: Standard yerekimi ivmesi (9,81 m/s
2
);
P : Bo kabin ve kabine asl paralarn, mesel: kabin kumanda kablosunun kabin tarafndan tanan
ksm ve varsa dengeleme halatlar/zincirlerinin vb. ktlelerinin toplam (kg);
Q : Beyan yk (kg);
q : Beyan yknn kar alkla dengelenmesi veya kabin ktlesinin dengeleme arl ile dengelenmesi
orann gsteren dengeleme katsays;
N : Klavuz ray says.

G.2.5 - Kabinin yklenmesi veya boaltlmas srasnda, bir kabin giriinde eiin orta noktasnda etki eden
bir eik kuvveti - F
s
- gz nne alnmaldr.

9) Bu ek, EN 81 standardnn Blm 1 ve Blm 2si iin geerlidir.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

91
Eik kuvvetinin bykl aada belirtildii gibi alnmaldr:
Q g F
n s
= 4 , 0 Konut, bro, otel, hastane vb. binalardaki, beyan yk 2500 kgdan kk asansrler
iin;
Q g F
n s
= 6 , 0 Beyan yk 2500 kg veya daha byk olan asansrler iin;
Q g F
n s
= 85 , 0
10)
Forklift ile ykleme durumunda beyan yk 2500 kg veya daha byk olan asansrler
iin;

Eie kuvvet uygulanrken kabinin bo olduu kabul edilir. Birden fazla girii olan kabinlerde, yalnz en
elverisiz girite eie kuvvet uyguland gz nne alnr.

G.2.6 - Kar arlk veya dengeleme arlnn klavuzlanma kuvveti -G - aada belirtilenler hesaba
katlarak belirlenir:
Ktlenin etki noktas;
Ask tertibat ve
Varsa, gergi tertibatl veya gergi tertibatsz, dengeleme halat/ zincirlerinden kaynaklanan kuvvetler.

Merkezden klavuzlanan ve aslan bir kar arlk veya dengeleme arlnda, ktlenin etki noktasnn
arlk veya dengeleme arlnn yatay kesit alannn arlk merkezinden kakl, geniliin en az % 5i ve
derinliin % 10u olarak gz nne alnmaldr.

G.2.7 - Hz regltr ve bununla ilgili paralar ile anahtarlar (alterler) veya kabinin konumlandrlmas iin
cihazlar haricinde, klavuz raylara tespit edilmi yardmc cihazlardan kaynaklanan kuvvetler - M - gz nne
alnmaldr.

G.2.8 - Rzgr ykleri - WL -, yalnz bina dndaki ksmen kapal kuyularda alan asansrlerde gz nne
alnmal ve binann yapmcs ile mterek olarak belirlenmelidir (Madde 0.2.5).

G.3 - YK DURUMLARI

G.3.1 - Gz nne alnacak ykler, kuvvetler ve yk durumlar izelge G.1de gsterilmitir:

ZELGE G.1 - Farkl yk durumlarnda gz nne alnacak ykler ve kuvvetler

Yk durumlar Ykler ve kuvvetler P Q G F
S
F
k
veya F
c
M WL
Hareket + + + - - + + Normal kullanma
Ykleme ve boaltma + - - + - + +
Gvenlik tertibat veya benzeri + + + - + + - Gvenlik tertibatnn
almas Boru krlma vanas + + - - - + -

G.3.2 - Muayene ve deneyler iin gerekli belgelerde, hesabn en elverisiz yk durumuna gre yaplmas
yeterlidir.

G.4 - DARBE KATSAYILARI

G.4.1 - Gvenlik Tertibatnn almas
Gvenlik tertibatnn almas ile ilgili darbe katsays k
1
, gvenlik tertibatnn tipine baldr.

G.4.2 - Kabin
Normal kullanma- hareket yk durumunda kabinin dey hareket eden ktleleri (P+Q), elektrik gvenlik
tertibatndan veya elektriin rastgele kesilmesinden kaynaklanan sert frenlemeyi gz nne almak iin darbe
katsays k
2
ile arplmaldr.


10) 0,85 deeri, 0,6Q ve forklift arlnn yarsna eit bir yk kabulne dayanr. Tecrbelere gre (ANSI
C2 snf ykleme), bu yk beyan yknn yarsndan byk deildir. (0,6 + 0,5 0,5)= 0,85.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

92
G.4.3 - Kar Arlk veya Dengeleme Arl
Madde G.2.6da belirtildii gibi kar arlk veya dengeleme arlnn klavuz raylarna uygulanan kuvvetler,
kabin 1 g
n
den byk bir frenleme ivmesi ile durduunda kar arlk veya dengeleme arlnn muhtemel
zplamasn gz nne almak iin darbe katsays k
3
ile arplmaldr.

G.4.4 - Darbe Katsaysnn Deerleri
Darbe katsaysnn deerleri izelge G.2de verilmitir.

ZELGE G.2 - Darbe Katsaylar

Darbe Darbe
katsays
Deer
Ani frenlemeli gvenlik tertibat
veya an frenlemeli kenetleme tertibatnn (makaral tip hari) almasyla
meydana gelen
5
Ani frenlemeli makaral gvenlik tertibat
veya an frenlemeli makaral kenetleme tertibatnn almasyla
veya enerjiyi depolayan tipteki oturma tertibatnda
veya enerjiyi depolayan tipteki tamponda
meydana gelen
3
Kaymal gvenlik tertibat
veya kaymal kenetleme tertibatnn almasyla
veya enerjiyi harcayan tipteki oturma tertibatnda
veya enerjiyi harcayan tipteki tamponda
meydana gelen
2
Boru krlma vanasnn almasyla meydana gelen
k
1

2
Hareket ederken meydana gelen k
2
1,2
Yardmc donanmda meydana gelen k
3
(.)
1)

1) Tesisin artlarna gre imalt tarafndan belirlenmelidir.


G.5 - HESAPLAMALAR

G.5.1 - Hesaplamann Kapsam
Klavuz raylar, eilme gerilmesi hesaba katlarak boyutlandrlmaldr.

Klavuz raylarn zerine gvenlik tertibatnn etki ettii durumlarda, eilme ve bklme gerilmeleri hesaba
katlarak boyutlandrlmaldr.

Asl klavuz raylarda (kuyu stnde tespit edilmi), bklme yerine ekme gerilmesi hesaba katlmaldr.

G.5.2 - Eilme Gerilmesi

G.5.2.1 - Aada belirtilenlere bal olarak klavuz patenlerdeki kuvvetler - F
b
- , klavuz raylarda eilme
gerilmesi meydana getirir:
Kabin, kar arlk veya dengeleme arlnn aslma ekli;
Kabin, kar arlk veya dengeleme arlnn klavuz raylarnn konumu;
Kabin iindeki yk ve yk dalm.

G.5.2.2 - Klavuz rayn farkl eksenlerindeki (ekil G.1) eilme gerilmesinin hesaplanmasnda aada
belirtilen kabuller yaplabilir:
Klavuz ray, birbirinden l uzaklkta mafsallar bulunan bir mtemadi kiritir;
Eilme gerilmesine neden olan kuvvetlerin bilekesi birbirine komu iki tespit noktasnn ortasna etki
eder;
Eilme momentleri klavuz ray profilinin ntr eksenine etki eder.

Profilin eksenlerine dik olarak etki eden kuvvetlerden -
m
- eilme gerilmesinin hesaplanmasnda aadaki
forml kullanlr:
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

93
W
M
m
m
=

ve

16
3 l F
M
b
m

=

Burada;

m
: Eilme gerilmesi (N/mm
2
);
M
m
: Eilme momenti (Nmm);
W : Mukavemet momenti (mm
3
);
F
b
: Farkl yk durumlarnda klavuz raylara patenler tarafndan uygulanan kuvvet (N);
l : Klavuz ray konsollar arasndaki en uzun mesafe (mm)
dr.

Bu, klavuz patenlerin, klavuz ray tespit noktalarna gre konumlar hesaba katlyorsa, yk durumu normal
kullanma- ykleme iin geerli deildir.

G.5.2.3 - Klavuz rayn profil ekli gz nne alnarak, farkl eksenlerdeki eilme gerllmeleri birletirilir.
W
x
ve W
y
iin izelge deerleri (W
xmin
ve W
ymin
) kullanlr ve bunlarla izin verilen gerilmeler almazsa, baka
hesaplama gerekli deildir. Aksi halde klavuz ray profilinin hangi d kenarnda en byk gerilmenin
meydana geldii incelenmelidir.

G.5.2.4 - kiden fazla klavuz ray kullanlyorsa ve klavuz ray profilleri birbirinin ayn ise, kuvvetlerin klavuz
raylar arasnda eit dald kabul edilebilir.

G.5.2.5 - Madde 9.8.2.2ye gre birden fazla gvenlik tertibat kullanlyorsa, btn frenleme kuvvetinin
gvenlik tertibatlar arasnda eit dald kabul edilebilir.

G.5.2.5.1 - ayn klavuz ray zerine etki eden, birbiri stne dey olarak yerletirilmi birden fazla gvenlik
tertibat kullanldnda, frenleme kuvvetlerinin bir noktada etki ettii kabul edilebilir.

G.5.2.5.2 - Farkl klavuz raylar zerine etki eden, birbiri yanna yatay olarak yerletirilmi birden fazla
gvenlik tertibat kullanldnda, bir klavuz raydaki frenleme kuvveti Madde G.2.3 veya Madde G.2.4e gre
belirlenmelidir.

G.5.3 - Bklme
Bklme gerilmesinin hesaplanmas iin omega metodu aadaki formllerle kullanlr:
( )
A
M k F
k
k

+
=
3
veya
( )
A
M k F
c
k

+
=
3


Burada:

k
: Bklme gerilmesi (N/mm
2
);
F
k
: Bir kabin klavuz rayndaki bklme kuvveti (N) (Madde G.2.3);
F
c
: Bir kar arlk veya dengeleme arlnn klavuz rayndaki bklme kuvveti (N) (Madde G.2.4);
k
3
: Darbe katsays (izelge G.2);
M : Yardmc donanmn klavuz raylarda meydana getirdii kuvvet (N);
A : Klavuz rayn kesit alan (mm
2
);
: Bklme katsays.

Omega deerleri izelge G.3 ve izelge G.4ten alnr veya aada belirtilen polinomlardan aadaki
formller yardmyla hesaplanabilir:

i
l
k
= ve l l
k
=

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

94
Burada;
: Narinlik katsays;
l
k
: Bklme uzunluu (mm);
i : Eylemsizlik yarap (mm)
l : Klavuz ray konsollar arasndaki en byk uzaklk (mm).

R
m
=370 N/mm
2
ekme dayanml elik iin:
20 60 = 0,00012920
1,89
+ 1;
60 < 85 = 0,00004627
2,14
+ 1;
85 < 115 = 0,00001711
2,35
+ 1,04;
115 < 250 = 0,00016887
2,00
.

R
m
= 520 N/mm
2
ekme dayanml elik iin:
20 50 = 0,00008240
2,06
+ 1,021;
50 < 70 = 0,00001895
2,41
+ 1,05;
70 < 89 = 0,00002447
2,36
+ 1,03;
89 < 250 = 0,00025330
2,00
.

R
m
= 370 N/mm
2
ile 520 N/mm
2
arasndaki ekme dayanml elikler iin omega deerleri aadaki forml
kullanlarak hesaplanmaldr:

( )
370
370 520
370
370 520


+
(

=
m R
R

Dier sert metalik malzemelerin omega deerleri imaltlar tarafndan verilmelidir.

G.5.4 - Birleik Eilme ve Bklme Gerilmeleri
Birleik eilme ve bklme gerilmeleri aadaki formller kullanlarak hesaplanmaldr:
Eilme gerilmeleri:

zul y x m
+ =

Eilme ve basn gerilmeleri:
zul
k
m
A
M k F

+
+ =
3
veya

zul
c
m
A
M k F

+
+ =
3


Eilme ve bklme gerilmeleri:

zul m k c
+ = 9 , 0

Burada;
: Birleik eilme ve basn gerilmeleri (N/mm
2
);

m
: Eilme gerilmesi (N/mm
2
);

x
: x- eksenindeki eilme gerilmesi (N/mm
2
);

y
: y- eksenindeki eilme gerilmesi (N/mm
2
);

zul
: zin verilen gerilme (N/mm
2
). Madde 10.1.2.1

k
: Bklme gerilmesi (N/mm
2
);
F
k
: Bir kabin klavuz rayndaki bklme kuvveti (N). Madde G.2.3;
F
c
: Bir kar arlk veya dengeleme arlnn klavuz rayndaki bklme kuvveti (N). Madde G.2.4;
k
3
: Darbe katsays. izelge G.2;
M : Yardmc donanmn klavuz raylarda meydana getirdii kuvvet (N);
A : Klavuz rayn kesit alan (mm
2
)
dr.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

95
G.5.5 - Ray Boynundaki Eilme
Balama pabularndaki eilme hesaba katlmaldr. T-profil eklindeki klavuz raylarda aadaki forml
kullanlmaldr:
zul
x
F
c
F

=
2
85 , 1


Burada;

F
: Ray Boynundaki yerel eilme gerilmesi (N/mm
2
);
F
x
: Klavuz patenin Ray Boynundaki kuvveti (N);
c : Klavuz ray profilinin aya ile ba arasndaki boyun genilii, ekil G.1;

zul
: zin verilen gerilme (N/mm
2
)
dir.
























EKL G.1 - Klavuz rayn eksenleri
F
y

F
x

x x
y
y
c
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

96
ZELGE G.3 - 370 N/mm
2
ekme dayanml klavuz ray iin nn fonksiyonu olarak omega deeri

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
20 1,04 1,04 1,04 1,05 1,05 1,06 1,06 1,07 1,07 1,08 20
30 1,08 1,09 1,09 1,10 1,10 1,11 1,11 1,12 1,13 1,13 30
40 1,14 1,14 1,15 1,16 1,16 1,17 1,18 1,19 1,19 1,20 40
50 1,21 1,22 1,23 1,23 1,24 1,25 1,26 1,27 1,28 1,29 50
60 1,30 1,31 1,32 1,33 1,34 1,35 1,36 1,37 1,39 1,40 60
70 1,41 1,42 1,44 1,45 1,46 1,48 1,49 1,50 1,52 1,53 70
80 1,55 1,56 1,58 1,59 1,61 1,62 1,64 1,66 1,68 1,69 80
90 1,71 1,73 1,74 1,76 1,78 1,80 1,82 1,84 1,86 1,88 90
100 1,90 1,92 1,94 1,96 1,98 2,00 2,02 2,05 2,07 2,09 100
110 2,11 2,14 2,16 2,18 2,21 2,23 2,27 2,31 2,35 2,39 110
120 2,43 2,47 2,51 2,55 2,60 2,64 2,68 2,72 2,77 2,81 120
130 2,85 2,90 2,94 2,99 3,03 3,08 3,12 3,17 3,22 3,26 130
140 3,31 3,36 3,41 3,45 3,50 3,55 3,60 3,65 3,70 3,75 140
150 3,80 3,85 3,90 3,95 4,00 4,06 4,11 4,16 4,22 4,27 150
160 4,32 4,38 4,43 4,49 4,54 4,60 4,65 4,71 4,77 4,82 160
170 4,88 4,94 5,00 5,05 5,11 5,17 5,23 5,29 5,35 5,41 170
180 5,47 5,53 5,59 5,66 5,72 5,78 5,84 5,91 5,97 6,03 180
190 6,10 6,16 6,23 6,29 6,36 6,42 6,49 6,55 6,62 6,69 190
200 6,75 6,82 6,89 6,96 7,03 7,10 7,17 7,24 7,31 7,38 200
210 7,45 7,52 7,59 7,66 7,73 7,81 7,88 7,95 8,03 8,10 210
220 8,17 8,25 8,32 8,40 8,47 8,55 8,63 8,70 8,78 8,86 220
230 8,93 9,01 9,09 9,17 9,25 9,33 9,41 9,49 9,57 9,65 230
240 9,73 9,81 9,89 9,97 10,05 10,14 10,22 10,30 10,39 10,47 240
250 10,55

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

97
ZELGE G.4 - 520 N/mm
2
ekme dayanml klavuz ray iin nn fonksiyonu olarak omega deeri

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
20 1,06 1,06 1,07 1,07 1,08 1,08 1,09 1,09 1,10 1,11 20
30 1,11 1,12 1,12 1,13 1,14 1,15 1,15 1,16 1,17 1,18 30
40 1,19 1,19 1,20 1,21 1,22 1,23 1,24 1,25 1,26 1,27 40
50 1,28 1,30 1,31 1,32 1,33 1,35 1,36 1,37 1,39 1,40 50
60 1,41 1,43 1,44 1,46 1,48 1,49 1,51 1,53 1,54 1,56 60
70 1,58 1,60 1,62 1,64 1,66 1,68 1,70 1,72 1,74 1,77 70
80 1,79 1,81 1,83 1,86 1,88 1,91 1,93 1,95 1,98 2,01 80
90 2,05 2,10 2,14 2,19 2,24 2,29 2,33 2,38 2,43 2,48 90
100 2,53 2,58 2,64 2,69 2,74 2,79 2,85 2,90 2,95 3,01 100
110 3,06 3,12 3,18 3,23 3,29 3,35 3,41 3,47 3,53 3,59 110
120 3,65 3,71 3,77 3,83 3,89 3,96 4,02 4,09 4,15 4,22 120
130 4,28 4,35 4,41 4,48 4,55 4,62 4,69 4,75 4,82 4,89 130
140 4,96 5,04 5,11 5,18 5,25 5,33 5,40 5,47 5,55 5,62 140
150 5,70 5,78 5,85 5,93 6,01 6,09 6,16 6,24 6,32 6,40 150
160 6,48 6,57 6,65 6,73 6,81 6,90 6,98 7,06 7,15 7,23 160
170 7,32 7,41 7,49 7,58 7,67 7,76 7,85 7,94 8,03 8,12 170
180 8,21 8,30 8,39 8,48 8,58 8,67 8,76 8,86 8,95 9,05 180
190 9,14 9,24 9,34 9,44 9,53 9,63 9,73 9,83 9,93 10,03 190
200 10,13 10,23 10,34 10,44 10,54 10,65 10,75 10,85 10,96 11,06 200
210 11,17 11,28 11,38 11,49 11,60 11,71 11,82 11,93 12,04 12,15 210
220 12,26 12,37 12,48 12,60 12,71 12,82 12,94 13,05 13,17 13,28 220
230 13,40 13,52 13,63 13,75 13,87 13,99 14,11 14,23 14,35 14,47 230
240 14,59 14,71 14,83 14,96 15,08 15,20 15,33 15,45 15,58 15,71 240
250 15,83

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

98
G.5.6 - Klavuzlanma rnekleri, ask ekilleri ve kabinin yk durumlar ve bunlarla ilgili formller Madde
G.7de verilmitir.

G.5.7 - Eilme Miktar (Sehim)
Eilme miktar aadaki formller kullanlarak hesap edilmelidir:
x
y
y
I E
l F


=
48
7 , 0
3
y-y dzleminde

y
x
x
I E
l F


=
48
7 , 0
3
x-x dzleminde

Burada;

x
: x- eksenindeki eilme miktar (mm);

y
: y- eksenindeki eilme miktar (mm);
F
x
: x- eksenindeki klavuz kuvveti (N);
F
y
: y- eksenindeki klavuz kuvveti (N);
l : Klavuz ray konsollar arasndaki en byk uzaklk (mm);
E

: Esneklik modl (N/mm
2
);
I
x
: x - eksenindeki eylemsizlik momenti (mm
4
);
I
y
: y - eksenindeki eylemsizlik momenti (mm
4
)
dir.

G.6 - ZN VERLEN ELME MKTARLARI
T- profil eklindeki klavuz raylarda izin verilen eilme miktarlar Madde 10.1.1de belirtilmitir.

T- profil eklinde olmayan klavuz raylardaki eilme miktarlar, Madde 10.1.1deki kurallar salayacak
ekilde snrlanmaldr.

zin verilen eilme miktarlarnn klavuz ray balant yerlerindeki eilme miktarlaryla birleimi, klavuz
patenlerdeki boluk ve klavuz raylarn doruluu Madde 10.1.1deki kurallar etkilememelidir.

G.7 - HESAPLAMA METODU N RNEKLER
Aadaki rnekler klavuz raylarn hesaplanmasn aklamak iin verilmitir.

Bir bilgisayar algoritmasnda kullanlmak zere, mmkn olan btn geometrik durumlar iin kartezyen
koordinat sisteminde aadaki semboller verilmitir.

Aadaki semboller asansrdeki boyutlar iin kullanlmtr:
D
x
: x- ynndeki kabin boyutu, kabin derinlii;
D
y
: y- ynndeki kabin boyutu, kabin genilii;
x
C
, y
C
: Kabin merkezinin (C), klavuz ray sisteminin ilgili eksenlerine olan mesafeleri;
x
S
, y
S
: Ask noktasnn (S), klavuz ray sisteminin ilgili eksenlerine olan mesafeleri;
x
P
, y
P
: Bo kabinin arlk merkezinin klavuz ray sisteminin ilgili eksenlerine olan mesafeleri;
x
CP
, y
CP
: Bo kabinin arlk merkezinin, x ve y eksenlerinde kabin merkezine olan mesafeleri;
S : Kabin ask noktas;
C : Kabinin geometrik merkezi;
P : Bo kabinin arlk merkezi
Q : Beyan yknn arlk merkezi;
: Ykleme yn;
1,2,3,4 : 1,2,3 veya 4 nolu kabin kaplarnn merkezi;
x
i
, y
i
: lgili kabin kapsnn, klavuz ray sisteminin ilgili eksenlerine olan mesafeleri, i = 1,2,3 veya 4;
n : Klavuz raylarn says
h : Kabin klavuz patenleri arasndaki mesafe
x
Q
, y
Q
: Beyan yk arlk merkezinin klavuz ray sisteminin ilgili eksenlerine olan mesafeleri;
x
CQ
, y
CQ
: x ve y eksenlerine gre kabin merkezi ile beyan yk arlk merkezi arasndaki mesafe.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

99

Kabindeki boyutlar
=

=

y
P

D
x
4
y
-y
3
1
2
Q
C
S
P
-x x
x
S

x
2

x
P
x
CP
x
CQ
x
C

x
Q

y
S

y
C

y
C
Q

-
y
2

y
Q

D
y

h

l

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

100
G.7.1 - Genel Dzen

G.7.1.1 - Gvenlik Tertibat almas

G.7.1.1.1 - Eilme Gerilmesi
a) Klavuz rayn y- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:
( )
h n
x P x Q g k
F
P Q n
x

+
=
1
,
16
3 l F
M
x
y

= ,
y
y
y
W
M
=

b) Klavuz rayn x- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:
( )
h
n
y P y Q g k
F
P Q n
y

+
=
2
1
,
16
3 l F
M
y
x

= ,
x
x
x
W
M
=

Yk Dalm
Durum 1: x- ekseni




















Durum 2: y- ekseni









8
x
C Q
D
x x + =

C Q
y y =

C Q
x x =

8
y
C Q
D
y y + =
D
x
D
x
/4
y

-x

S
P

Q

C

x
P
x
C
x
Q

x
=

=

y
P

y
Q

D
y

Q

x
P
x
Q
= x
C

S

C

P

D
x
-x

x

D
y

/
4

y
P

y
C

y
Q

D
y

=

=

Q

x
P
x
Q
= x
C

S

C

P

D
x
-x

x

y
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

101
G.7.1.1.2 - Bklme
( )
n
Q P g k
F
n
k
+
=
1
,
( )
A
M k F
k
k

+
=
3


G.7.1.1.3 - Birleik gerilme
11)

y x m
+ =
zul

A
M k F
k
m
+
+ =
3

zul

m k c
+ = 9 , 0
zul


G.7.1.1.4 - Ray Boynu Eilmesi
12)

2
85 , 1
c
F
x
F

=
zul


G.7.1.1.5 - Eilme Miktarlar
13)

y
x
x
I E
l F


=
48
7 , 0
3

zul

x
y
y
I E
l F


=
48
7 , 0
3

zul


G.7.1.2 - Normal Kullanma, Hareket

G.7.1.2.1 - Eilme Gerilmesi
a) Klavuz rayn y- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

( ) ( ) | |
h n
x x P x x Q g k
F
S P S Q n
x

+
=
2
,
16
3 l F
M
x
y

= ,
y
y
y
W
M
=
b) Klavuz rayn x- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

( ) ( ) | |
h
n
y y P y y Q g k
F
S P S Q n
y

+
=
2
2
,
16
3 l F
M
y
x

= ,
x
x
x
W
M
=
Yk dalm: Durum 1: x- ekseni (Madde G.7.1.1.1)
Durum 2: y- ekseni (Madde G.7.1.1.1)

G.7.1.2.2 - Bklme
Normal kullanma- Hareket yk durumunda bklme meydana gelmez.

G.7.1.2.3 - Birleik Gerilme
14)

y x m
+ =
zul

A
M k
m

+ =
3

zul



11) Bu hesaplar Madde G.7.1.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
zul
<
m
ise, en kk ray
boyutlar elde etmek iin hesaplar Madde G.5.2.3e gre yaplabilir.
12) Bu hesaplar Madde G.7.1.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
13) Bu hesaplar Madde G.7.1.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
14) Bu hesaplar Madde G.7.1.2.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
zul
<
m
ise, en kk ray
boyutlar elde etmek iin hesaplar Madde G.5.2.3e gre yaplabilir.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

102
G.7.1.2.4 - Ray Boynu Eilmesi
15)

2
85 , 1
c
F
x
F

=
zul


G.7.1.2.5 - Eilme Miktarlar
16)

y
x
x
I E
l F


=
48
7 , 0
3



zul


x
y
y
I E
l F


=
48
7 , 0
3



zul


G.7.1.3 - Normal Kullanma- Ykleme


15) Bu hesaplar Madde G.7.1.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
16) Bu hesaplar Madde G.7.1.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.

y
P

D
x
4
y
-y
1
2
C
S
P
-x x
x
S

x
2

x
P
x
CP
x
C

y
S

y
C

-
y
2

D
y

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

103
G.7.1.3.1 - Eilme Gerilmesi
a) Klavuz rayn y- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

( ) ( )
h n
x x F x x P g
F
S i s S P n
x

+
= ,
16
3 l F
M
x
y

= ,
y
y
y
W
M
=
b) Klavuz rayn x- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

( ) ( )
h
n
y y F y y P g
F
S i s S P n
y

+
=
2
,
16
3 l F
M
y
x

= ,
x
x
x
W
M
=

G.7.1.3.2 - Bklme
Normal kullanma- Ykleme yk durumunda bklme meydana gelmez.

G.7.1.3.3 - Birleik Gerilme
17)

y x m
+ =
zul

A
M k
m

+ =
3

zul


G.7.1.3.4 - Ray Boynu Eilmesi
2
85 , 1
c
F
x
F

=

zul


G.7.1.3.5 - Eilme Miktarlar
y
x
x
I E
l F


=
48
7 , 0
3

zul

x
y
y
I E
l F


=
48
7 , 0
3

zul


G.7.2 - Merkezden Klavuzlanm ve Asl Kabin

G.7.2.1 - Gvenlik Tertibat almas

G.7.2.1.1 - Eilme Gerilmesi
a) Klavuz rayn y- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

( )
h n
x P x Q g k
F
P Q n
x

+
=
1
,
16
3 l F
M
x
y

= ,
y
y
y
W
M
=
b) Klavuz rayn x- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

( )
h
n
y P y Q g k
F
P Q n
y

+
=
2
1
,
16
3 l F
M
y
x

= ,
x
x
x
W
M
=


17) Eer
zul
<
m
ise, en kk ray boyutlar elde etmek iin hesaplar Madde G.5.2.3e gre yaplabilir.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

104
Yk Dalm
Durum 1: x- ekseni

P ve Qnun ayn tarafta olmas en uygun olmayan yk durumudur. Bu nedenle Q, x- ekseni zerindedir.



















Durum 2: y- ekseni




















G.7.2.1.2 - Bklme

( )
2
1
Q P g k
F
n
k
+
= ,
( )

+
=
A
M k F
k
k
3


G.7.2.1.3 - Birleik Gerilme
18)

y x m
+ =
zul

A
M k F
k
m
+
+ =
3

zul

m k c
+ = 9 , 0
zul


18) Bu hesaplar Madde G.7.2.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.

8
x
Q
D
x =
0 =
Q
y
0 =
Q
x

8
y
Q
D
y =
D
x
D
y
y
P
C

Q

P

S

x
P
x
1
y

y
Q
x
x
D
x
D
y
y
P
C

Q

P

S

x
Q
x
P
x
1
y

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

105
G.7.2.1.4 - Ray Boynu Eilmesi
19)

2
85 , 1
c
F
x
F

=
zul


G.7.2.1.5 - Eilme Miktarlar
20)

y
x
x
I E
l F


=
48
7 , 0
3

zul

x
y
y
I E
l F


=
48
7 , 0
3

zul


G.7.2.2 - Normal Kullanma- Hareket

G.7.2.2.1 - Eilme Gerilmesi
a) Klavuz rayn y- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

( )
h n
x P x Q g k
F
P Q n
x

+
=
2
,
16
3 l F
M
x
y

= ,
y
y
y
W
M
=
b) Klavuz rayn x- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

( )
h
n
y P y Q g k
F
P Q n
y

+
=
2
2
,
16
3 l F
M
y
x

= ,
x
x
x
W
M
=

Yk dalm: Durum 1: x- ekseni (Madde G.7.2.1.1)
Durum 2: y- ekseni (Madde G.7.2.1.1)

G.7.2.2.2 - Bklme
Normal kullanma- Hareket yk durumunda bklme meydana gelmez.

G.7.2.2.3 - Birleik Gerilme
21)

y x m
+ =
zul

A
M k
m

+ =
3

zul


G.7.2.2.4 - Ray Boynu Eilmesi
22)

2
85 , 1
c
F
x
F

=
zul


G.7.2.2.5 - Eilme Miktarlar
23)

y
x
x
I E
l F


=
48
7 , 0
3



zul

x
y
y
I E
l F


=
48
7 , 0
3

zul


19) Bu hesaplar Madde G.7.2.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
20) Bu hesaplar Madde G.7.2.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
21) Bu hesaplar Madde G.7.2.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
zul
<
m
ise, en kk ray
boyutlar elde etmek iin hesaplar Madde G.5.2.3e gre yaplabilir.
22) Bu hesaplar Madde G.7.2.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
23) Bu hesaplar Madde G.7.2.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

106
G.7.2.3 - Normal Kullanma, Ykleme

G.7.2.3.1 - Eilme Gerilmesi
a) Klavuz rayn y- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

h
x F x P g
F
s P n
x

+
=
2
1
,
16
3 l F
M
x
y

= ,
y
y
y
W
M
=
b) Klavuz rayn x- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

h
y F y P g
F
s P n
y
1
+
= ,
16
3 l F
M
y
x

= ,
x
x
x
W
M
=

G.7.2.3.2 - Bklme
Normal kullanma- Ykleme yk durumunda bklme meydana gelmez.

G.7.2.3.3 - Birleik Gerilme
24)

y x m
+ =
zul


A
M k
m

+ =
3

zul


G.7.2.3.4 - Ray Boynu Eilmesi
2
85 , 1
c
F
x
F

=
zul


G.7.2.3.5 - Eilme Miktarlar
y
x
x
I E
l F


=
48
7 , 0
3

zul

x
y
y
I E
l F


=
48
7 , 0
3

zul


G.7.3 - Merkezden Kak Olarak Klavuzlanm ve Asl Kabin

G.7.3.1 - Gvenlik Tertibat almas

G.7.3.1.1 - Eilme Gerilmesi
a) Klavuz rayn y- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

( )
h n
x P x Q g k
F
P Q n
x

+
=
1
,
16
3 l F
M
x
y

= ,
y
y
y
W
M
=
b) Klavuz rayn x- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

( )
h
n
y P y Q g k
F
P Q n
y

+
=
2
1
,
16
3 l F
M
y
x

= ,
x
x
x
W
M
=

24)
zul
<
m
ise, en kk ray boyutlar elde etmek iin hesaplar Madde G.5.2.3e gre yaplabilir.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

107
Yk Dalm
Durum 1: x- ekseni



















Durum 2: y- ekseni




















G.7.3.1.2 - Bklme

( )
2
1
Q P g k
F
n
k
+
= ,
( )
A
M k F
k
k

+
=
3


G.7.3.1.3 - Birleik Gerilme
25)

y x m
+ =
zul


A
M k F
k
m
+
+ =
3

zul


m k c
+ = 9 , 0
zul


25) Bu hesaplar Madde G.7.3.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
zul
<
m
ise, en kk ray
boyutlar elde etmek iin hesaplar Madde G.5.2.3e gre yaplabilir.

8
x
C Q
D
x x + =
0 = = = =
S Q C P
y y y y

8
y
Q
D
y =
Q C
x x =
x
S
x
P
x
C
x
Q
1 S

P

C

Q

x
y

x
C
x
S
x
P
D
y
x
Q
1
S

P

C
Q

x
y

y
Q
D
x
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

108
G.7.3.1.4 - Ray Boynu Eilmesi
26)

2
85 , 1
c
F
x
F

=
zul


G.7.3.1.5 - Eilme Miktarlar
27)

y
x
x
I E
l F


=
48
7 , 0
3

zul

x
y
y
I E
l F


=
48
7 , 0
3

zul


G.7.3.2 - Normal Kullanma- Hareket

G.7.3.2.1 - Eilme Gerilmesi
a) Klavuz rayn y- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

( ) ( ) | |
h n
x x P x x Q g k
F
S P S Q n
x

+
=
2
,
16
3 l F
M
x
y

= ,
y
y
y
W
M
=
b) Klavuz rayn x- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

( ) ( ) | |
h
n
y y P y y Q g k
F
S P S Q n
y

+
=
2
2
,
16
3 l F
M
y
x

= ,
x
x
x
W
M
=
Yk dalm: Durum 1: x- ekseni (Madde G.7.3.1.1)
Durum 2: y- ekseni (Madde G.7.3.1.1)

G.7.3.2.2 - Bklme
Normal kullanma- Hareket yk durumunda bklme meydana gelmez.

G.7.3.2.3 - Birleik Gerilme
28)

y x m
+ =
zul

A
M k
m

+ =
3

zul


G.7.3.2.4 - Ray Boynu Eilmesi
29)

2
85 , 1
c
F
x
F

=
zul


G.7.3.2.5 - Eilme Miktarlar
30)

y
x
x
I E
l F


=
48
7 , 0
3

zul

x
y
y
I E
l F


=
48
7 , 0
3

zul



26) Bu hesaplar Madde G.7.3.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
27) Bu hesaplar Madde G.7.3.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
28) Bu hesaplar Madde G.7.3.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
zul
<
m
ise, en kk ray
boyutlar elde etmek iin hesaplar Madde G.5.2.3e gre yaplabilir.
29) Bu hesaplar Madde G.7.3.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
30) Bu hesaplar Madde G.7.3.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

109
G.7.3.3 - Normal Kullanma- Ykleme


G.7.3.3.1 - Eilme Gerilmesi
a) Klavuz rayn y- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

( ) ( )
h n
x x F x x P g
F
S s S P n
x

+
=
1
,
16
3 l F
M
x
y

= ,
y
y
y
W
M
=
b) Klavuz rayn x- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

0 =
y
F

G.7.3.3.2 - Bklme
Normal kullanma- Ykleme yk durumunda bklme meydana gelmez.

G.7.3.3.3 - Birleik Gerilme
31)

y m
=
zul

A
M k
m

+ =
3

zul


G.7.3.3.4 - Ray Boynu Eilmesi
2
85 , 1
c
F
x
F

=
zul


G.7.3.3.5 - Eilme Miktarlar
y
x
x
I E
l F


=
48
7 , 0
3

zul

0 =
y



31)
zul
<
m
ise, en kk ray boyutlar elde etmek iin hesaplar Madde G.5.2.3e gre yaplabilir.

1
x
S
x
P
x
1
S

P

C

D
x
x
y

F
S
Eik
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

110
G.7.4 - Yandan Klavuzlanm ve Asl Kabin

G.7.4.1 - Gvenlik Tertibat almas

G.7.4.1.1 - Eilme Gerilmesi
a) Klavuz rayn y- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

( )
h n
x P x Q g k
F
P Q n
x

+
=
1
,
16
3 l F
M
x
y

= ,
y
y
y
W
M
=
b) Klavuz rayn x- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

( )
h
n
y P y Q g k
F
P Q n
y

+
=
2
1
,
16
3 l F
M
y
x

= ,
x
x
x
W
M
=

Yk Dalm
Durum 1: x- ekseni









0 >
P
x 0 =
P
y
x Q
D c x + =
8
5

0 =
Q
y
D
x
D
x
/4
x

y

S

P

Q

x
P
c

x
Q
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

111
Durum 2: y- ekseni




















G.7.4.1.2 - Bklme
( )
n
Q P g k
F
n
k
+
=
1
,
( )
A
M k F
k
k

+
=
3


G.7.4.1.3 - Birleik Gerilme
32)

y x m
+ =
zul

A
M k F
k
m
+
+ =
3

zul

m k c
+ = 9 , 0
zul


G.7.4.1.4 - Ray Boynu Eilmesi
33)

2
85 , 1
c
F
x
F

=
zul

G.7.4.1.5 - Eilme Miktarlar
34)

y
x
x
I E
l F


=
48
7 , 0
3

zul

x
y
y
I E
l F


=
48
7 , 0
3

zul



32) Bu hesaplar Madde G.7.4.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
zul
<
m
ise, en kk ray
boyutlar elde etmek iin hesaplar Madde G.5.2.3e gre yaplabilir.
33) Bu hesaplar Madde G.7.4.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
34) Bu hesaplar Madde G.7.4.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
0 >
P
x 0 =
P
y
2
x
Q
D
c x + =
y Q
D y =
8
1

y

x
P
x
Q
D
x
D
y
/4
x

S

c

P

Q

D
y
y
Q

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

112
G.7.4.2 - Normal Kullanma, Hareket

G.7.4.2.1 - Eilme Gerilmesi
a) Klavuz rayn y- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

( ) ( ) | |
h n
x x P x x Q g k
F
S P S Q n
x

+
=
2
,
16
3 l F
M
x
y

= ,
y
y
y
W
M
=
b) Klavuz rayn x- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

( ) ( ) | |
h
n
y y P y y Q g k
F
S P S Q n
y

+
=
2
2
,
16
3 l F
M
y
x

= ,
x
x
x
W
M
=

Yk dalm: Durum 1: x- ekseni (Madde G.7.4.1.1)
Durum 2: y- ekseni (Madde G.7.4.1.1)

G.7.4.2.2 - Bklme
Normal kullanma- Hareket yk durumunda bklme meydana gelmez.

G.7.4.2.3 - Birleik Gerilme
35)

y x m
+ =
zul

A
M k
m

+ =
3

zul


G.7.4.2.4 - Ray Boynu Eilmesi
36)

2
85 , 1
c
F
x
F

=
zul


G.7.4.2.5 - Eilme Miktarlar
37)

y
x
x
I E
l F


=
48
7 , 0
3

zul

x
y
y
I E
l F


=
48
7 , 0
3

zul


35) Bu hesaplar Madde G.7.4.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
zul
<
m
ise, en kk ray
boyutlar elde etmek iin hesaplar Madde G.5.2.3e gre yaplabilir.
36) Bu hesaplar Madde G.7.4.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
37) Bu hesaplar Madde G.7.4.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

113
G.7.4.3 - Normal kullanma, Ykleme











































G.7.4.3.1 - Eilme Gerilmesi
a) Klavuz rayn y- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

h n
x F x P g
F
i s P n
x

+
= ,
16
3 l F
M
x
y

= ,
y
y
y
W
M
=
b) Klavuz rayn x- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

h
n
y F
F
i S
y

=
2
,
16
3 l F
M
y
x

= ,
x
x
x
W
M
=
0 >
P
x 0 =
P
y
0
1
> x
2
1
y
D
y =
0 >
P
x 0 =
P
y
x
D c x + >
2
0
2
> y
y
1
S

y

x
P
x
1
D
x
x

c

P

F
S

1

D
y
y

x
P
x
2
D
x
x

c

P

D
y
2

F
S

S

y
2
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

114
G.7.4.3.2 - Bklme
Normal kullanma- Ykleme yk durumunda bklme meydana gelmez.

G.7.4.3.3 - Birleik Gerilme
38)

y x m
+ =
zul

A
M k
m

+ =
3

zul


G.7.4.3.4 - Ray Boynu Eilmesi
2
85 , 1
c
F
x
F

=
zul


G.7.4.3.5 - Eilme Miktarlar
y
x
x
I E
l F


=
48
7 , 0
3

zul

x
y
y
I E
l F


=
48
7 , 0
3

zul


G.7.5 - Panorama Asansrleri, Genel Dzen
Aadaki rneklerde merkezden kak klavuzlu ve askl panorama asansrleri temel alnmtr.

G.7.5.1 - Gvenlik Tertibat almas

G.7.5.1.1 - Eilme Gerilmesi
a) Klavuz rayn y- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

( )
h n
x P x Q g k
F
P Q n
x

+
=
1
,
16
3 l F
M
x
y

= ,
y
y
y
W
M
=
b) Klavuz rayn x- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

( )
h
n
y P y Q g k
F
P Q n
y

+
=
2
1
,
16
3 l F
M
y
x

= ,
x
x
x
W
M
=

Yk Dalm
Durum 1: x- ekseni










38)
zul
<
m
ise, en kk ray boyutlar elde etmek iin hesaplar Madde G.5.2.3e gre yaplabilir.
=
Q
x Kuvvet kolu
Q
x , kabin toplam alannn ne
eit olan iaretli alann arlk merkezinin
uzakldr.
0 =
Q
y
y
B

D
y
=
2
R
x
D
x
y
R
-x
x
Q
S P C Q
-y
x
S
x
P
x
C
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

115
Durum 2: y- ekseni



















G.7.5.1.2 - Bklme
( )
n
Q P g k
F
n
k
+
=
1
,
( )
A
M k F
k
k

+
=
3


G.7.5.1.3 - Birleik Gerilme
39)

y x m
+ =
zul

A
M k F
k
m
+
+ =
3

zul

m k c
+ = 9 , 0
zul



G.7.5.1.4 - Ray Boynu Eilmesi
40)

2
85 , 1
c
F
x
F

=
zul


G.7.5.1.5 - Eilme Miktarlar
41)

y
x
x
I E
l F


=
48
7 , 0
3

zul

x
y
y
I E
l F


=
48
7 , 0
3

zul



39) Bu hesaplar Madde G.7.5.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
zul
<
m
ise, en kk ray
boyutlar elde etmek iin hesaplar Madde G.5.2.3e gre yaplabilir.
40) Bu hesaplar Madde G.7.5.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
41) Bu hesaplar Madde G.7.5.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
=
Q
x
=
Q
y
Kuvvet kolu
Q
x ve
Q
y , kabin toplam alannn
ne eit olan iaretli alann arlk merkezinin
uzaklklardr.
y
Q

-x
y
B

D
y
=
2
R
x
D
x
y
R
-y
x
S
x
P
x
C
Q
S P C
x
Q
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

116
G.7.5.2 - Normal Kullanma, Hareket

G.7.5.2.1 - Eilme Gerilmesi
a) Klavuz rayn y- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

( ) ( ) | |
h n
x x P x x Q g k
F
S P S Q n
x

+
=
2
,
16
3 l F
M
x
y

= ,
y
y
y
W
M
=
b) Klavuz rayn x- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

( ) ( ) | |
h
n
y y P y y Q g k
F
S P S Q n
y

+
=
2
2
,
16
3 l F
M
y
x

= ,
x
x
x
W
M
=

Yk dalm: Durum 1: x- ekseni (Madde G.7.5.1.1)
Durum 2: y- ekseni (Madde G.7.5.1.1)

G.7.5.2.2 - Bklme
Normal kullanma- Hareket yk durumunda bklme meydana gelmez.

G.7.5.2.3 - Birleik Gerilme
42)

y x m
+ =
zul

A
M k
m

+ =
3

zul


G.7.5.2.4 - Ray Boynu Eilmesi
43)

2
85 , 1
c
F
x
F

=
zul


G.7.5.2.5 - Eilme Miktarlar
44)

y
x
x
I E
l F


=
48
7 , 0
3

zul


x
y
y
I E
l F


=
48
7 , 0
3

zul



42) Bu hesaplar Madde G.7.5.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
zul
<
m
ise, en kk ray
boyutlar elde etmek iin hesaplar Madde G.5.2.3e gre yaplabilir.
43) Bu hesaplar Madde G.7.5.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
44) Bu hesaplar Madde G.7.5.1.1e gre yk durumu 1 ve 2 iin yaplmaldr.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

117
G.7.5.3 - Normal kullanm, Ykleme















G.7.5.3.1 - Eilme Gerilmesi
a) Klavuz rayn y- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

( ) ( )
h n
x x F x x P g
F
S i s S P n
x

+ +
= ,
16
3 l F
M
x
y

= ,
y
y
y
W
M
=
b) Klavuz rayn x- eksenindeki klavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eilme gerilmesi:

0 =
y
F

G.7.5.3.2 - Bklme
Normal kullanma- Ykleme yk durumunda bklme meydana gelmez.

G.7.5.3.3 - Birleik Gerilme
y m
=
zul

A
M k
m

+ =
3

zul


G.7.5.3.4 - Ray Boynu Eilmesi
45)

2
85 , 1
c
F
x
F

=
zul


G.7.5.3.5 - Eilme Miktarlar
y
x
x
I E
l F


=
48
7 , 0
3

zul

0 =
y



45)
zul
<
m
ise, en kk ray boyutlar elde etmek iin hesaplar Madde G.5.2.3e gre yaplabilir.
0 =
i
y
S P

y
B

D
y
=
2
R

x
D
x
y
R
x
P
x
3
x
S
3

F
S
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

118
EK H

ELEKTRONK DEVRE ELEMANLARI - GZ NNE ALINMAYACAK ARIZALAR

Asansrn elektrik tesisatnda gz nne alnmas gereken arzalar Madde 14.1.1.1de belirtilmitir.

Madde 14.1.1de belirli arzalarn belirtilen koullarda gz nne alnmayabilecei belirtilmitir.

Arzalarn gz nne alnmamas ancak devre elemanlarnn, deer, scaklk, nem, gerilim ve titreim gibi
zelliklerinin en kt snrlarnda kullanlmas durumunda mmkndr.

Aadaki izelge H.1, Madde 14.1.1.1 ede belirtilen arzalarn gz nne alnmamasnn artlarn
belirtmektedir.

izelgede;
Bir hcredeki HAYIR: arzann gz nne alnmamasnn mmkn olmadn;
Bir hcrenin bo olmas: arza tipinin ilgisinin olmadn gsterir.

NOT - Tasarm kurallar

Baz tehlikeli durumlar, bir veya birden fazla gvenlik kontann ksa devre nedeniyle kprlenmesi
veya bir veya birden fazla baka arza ile birlikte ortak iletkenin (toprak) yerel olarak kopmas ihtimali ile
meydana gelir. Gvenlik zincirinden, kumanda, uzaktan kumanda, alarm kumandas vb. amalarla bilgi
alnyorsa, tekniin kabul grm kurallarna gre aadaki tavsiyelere uymak gerekir:

Baskl devre plkalarndaki ve devrelerdeki mesafeler izelge H.1in 3.1 ve 3.6snda belirtilen
zelliklere uygun olarak tasarmlanmaldr;
Baskl devre plkalarndaki, gvenlik zinciri ile ilgili ortak iletken kesilerek devreyi ayrdnda,
Madde 14.1.2.4te belirtilen kontaktr ve yardmc kontaktrn ortak iletkeni de kesilmelidir;
Madde 14.1.2.3e gre gvenlik devreleri iin daima EN 1050ye uygun bir hata analizi yaplmaldr.
Asansr kurulduktan sonra tesise eklemeler ve deiiklikler yaplrsa, yeni cihazlar ve eski cihazlar
iin yeniden bir hata analizi yaplmaldr;
Giri elemanlarnn korunmas iin daima haric direnler kullanlmaldr. Cihazn iindeki direnler
gvenli olarak kabul edilmezler;
Devre elemanlar yalnz imalt tarafndan belirtilen snrlar iinde kullanlmaldr.
Elektronik elemanlardan gelen ters gerilimler gz nne alnmaldr. Galvanik olarak ayrlm
devrelerin kullanlmas baz durumlarda sorunlar zebilir;
Koruma iletkeninin tesisi HD 384.5 54 S1e uygun olmaldr. Bu durumda kumanda panosunun
toprak baras ile binann ana tablosu arasndaki koruma iletkeninin kesilmesi de gz nne
alnmayabilir.


ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

119
ZELGE H.1 - Arzalarn gz nne alnmamas

Gz nne alnmamas mmkn olan arzalar Devre eleman
Ak
devre
Ksa
devre
Yksek
deerde
deime
Alak
deerde
deime
Fonksiyonun
deimesi
artlar Aklamalar
1- Pasif devre elemanlar
1.1 - Sabit direnler HAYIR (a) HAYIR (a) (a) Yalnz verniklenmi veya kapal ve
ilgili IEC standardlarna gre eksenel
balant film direnleri ve tek tabakal,
emaye ile korunmu veya kapal tel
sargl direnler iin

1.2 - Deiken direnler HAYIR HAYIR HAYIR HAYIR
1.3 - Dorusal olmayan direnler,
NTC, PTC, VDR, IDR
HAYIR HAYIR HAYIR HAYIR
1.4 - Kondansatr HAYIR HAYIR HAYIR HAYIR
1.5 - Endktif devre elemanlar,
bobinler, ok bobinleri
HAYIR HAYIR HAYIR
2 - Yar iletkenler
2.1 - Diyot, LED HAYIR HAYIR HAYIR Fonksiyonun deimesi,
ters akm deerinin
deimesi anlamna
gelir.
2.2 - Zener diyodu HAYIR HAYIR HAYIR HAYIR Alak deerde deime
zener geriliminin
deimesi, fonksiyonun
deimesi ters akm
deerinin deimesi
anlamna gelir.


ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

120
ZELGE H.1in devam

Gz nne alnmamas mmkn olan arzalar Devre eleman
Ak
devre
Ksa
devre
Yksek
deerde
deime
Alak
deerde
deime
Fonksiyonun
deimesi
artlar Aklamalar
2 - Yar iletkenler (devam)
2.3 - Tristr, Triak, GTO HAYIR HAYIR HAYIR Fonksiyonun deimesi
kendiliinden tetiklenme
veya elemanlarn
kilitlenmesi anlamna
gelir.
(a) Optik balaycnn IEC 60747-5e
uygun olmas ve yaltm geriliminin en
az aada verilen deerlere (IEC
60664-1, izelge 1) uygun olmas
durumunda arza gz nne
alnmayabilir.
Darbe dayanm
geriliminin tesisler
iin tercih edilen
serisi (V)
Snf III
2.4 - Optik balayc HAYIR (a) HAYIR
Beyan sistem
gerilimine gre
faz-toprak
gerilimine kadar
ve dahil olmak
zere efektif ve
doru akm (V)
50
100
150
300
600
1 000

800
1 500
2 500
4 000
6 000
8 000
Ak devre, iki temel
elemandan birinde (LED
veya foto transistr) ak
devre meydana gelmesi
anlamna gelir.
Ksa devre bu iki
elemann arasnda ksa
devre meydana gelmesi
anlamna gelir.


ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

121
ZELGE H.1in devam

Gz nne alnmamas mmkn olan arzalar Devre eleman
Ak
devre
Ksa
devre
Yksek
deerde
deime
Alak
deerde
deime
Fonksiyonun
deimesi
artlar Aklamalar
2 - Yar iletkenler (devam)
2.5 - Hibrit devreler HAYIR HAYIR HAYIR HAYIR HAYIR
2.6 - Entegre devreler HAYIR HAYIR HAYIR HAYIR HAYIR Fonksiyonun
deimesi, salnma
balama, VE
kapsnn VEYA
kapsna dnmesi
vb. anlamna gelir.
3 - Dier devre elemanlar
3.1 - Balant elemanlar
Konnektrler, klemensler
HAYIR (a) (a) Balant elemanlarnda ksa devre
meydana gelmesi, en kk deerlerin
IEC 60664-1deki izelgelerden alnmas
ve aadaki kriterlere uygun olmas
durumunda gz nne alnmayabilir:
- Kirlilik derecesi III;
- Malzeme grubu III;
- Homojen olmayan alan;
- izelge 4teki Baskl devreler iin
malzeme stununun kullanlmamas.
Bunlar teorik deerler veya pin aral
deerleri olmayp balanm eleman
stndeki mutlak en kk deerlerdir.
Konnektrn koruma derecesi IP 5X
veya daha iyi ise, yzeysel kaak yolu
uzunluklar, hava aral deerlerine
drlebilir. Mesel: 250 V efektif
gerilim deeri iin 3 mm.

3.2 - Neon lmba HAYIR HAYIR


ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

122
ZELGE H.1in devam

Gz nne alnmamas mmkn olan arzalar Devre eleman
Ak
devre
Ksa
devre
Yksek
deerde
deime
Alak
deerde
deime
Fonksiyonun
deimesi
artlar Aklamalar
3 - Dier devre elemanlar
(devam)

3.3 - Transformatr HAYIR (a) (b) (b) (a) (b) Sarg ile nve arasndaki
yaltma gerilimi EN 60742, Madde 17.2
ve Madde 17.3e uygunsa ve iletme
gerilimi, izelge 6daki en byk
iletken-toprak gerilimine eitse gz
nne alnmayabilir.
Ksa devreler, primer
veya sekonder sarg
ksa devreleri ile primer
ve sekonder sarglar
arasndaki ksa devreleri
kapsar.
Deerdeki deimeden,
bir sargdaki ksmi ksa
devre nedeniyle gerilim
dnm oranndaki
deime kastedilir.
3.4 - Sigorta (a) (a) Sigorta, ilgili IEC standardlarna
gre imal edilmi ve doru seilmi ise
gz nne alnmayabilir.
Ksa devre, atk
sigortadaki ksa devre
anlamna gelir.
3.5 - Rle HAYIR (a)
(b)
(a) Kontaklar arasndaki ve kontaklar
ile bobin arasndaki ksa devre, rle
Madde 13.2.2.3teki (Madde
14.1.2.2.3) kurallara uygunsa gz
nne alnmayabilir.
(b) Kontaklarn kaynamasnn gz
nne alnmamas mmkn deildir.
Ancak rle, EN 60947-5-1e uygun ve
zorlayc mekanik etki ile alan
kontaklara sahipse, Madde 13.2.1.3
teki varsaymlar uygulanr.



ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

123
ZELGE H.1in devam

Gz nne alnmamas mmkn olan arzalar Devre eleman
Ak
devre
Ksa
devre
Yksek
deerde
deime
Alak
deerde
deime
Fonksiyonun
deimesi
artlar Aklamalar
3 - Dier devre elemanlar
(devam)

3.6- Baskl devre plkas (PCB) HAYIR (a) (a) Ksa devre meydana gelmesi,
- PCBnin genel karakteristikleri EN 62326-1e
uygunsa;
- temel malzeme EN 60249-2-3 ve/ veya EN
60249-2-2nin kurallarna uygunsa;
- PCB yukardaki kurallara ve IEC 60664-
1deki izelgelerden alnan en kk deerlere
ve aadaki kriterlere uygun olarak
tasarmlanmsa gz nne alnmayabilir:
- Kirlilik derecesi III;
- Malzeme grubu III;
- Homojen olmayan alan;
- izelge 4teki Baskl devreler iin
malzeme stununun kullanlmamas.
Bu, 250 V efektif gerilimde yzeysel kaak yolu
uzunluklarnn 4 mm ve hava aralklarnn 3
mm olmas anlamna gelir.
Dier gerilimler iin IEC 60664-1e baknz.
PCBnin koruma derecesi IP 5X veya daha iyi
veya malzeme daha yksek kalitede ise,
yzeysel kaak yolu uzunluklar, hava aral
deerlerine drlebilir. Mesel: 250 V efektif
gerilim deeri iin 3 mm.
En az 3 birletirici folyo ieren ok katmanl
plkalarda veya dier ince yaltm
katmanlarnda ksa devre gz nne
alnmayabilir (EN 60950).


ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

124
ZELGE H.1in devam

Gz nne alnmamas mmkn olan arzalar Devre eleman
Ak
devre
Ksa
devre
Yksek
deerde
deime
Alak
deerde
deime
Fonksiyonun
deimesi
artlar Aklamalar
4 - Baskl devre plkalarna
(PCB), devre elemanlarnn
montaj
HAYIR (a) (a) Devre elemanlarnn kendilerinde ksa
devre meydana gelmesinin gz nne
alnmayabildii durumlarda ve yzeysel kaak
yolu uzunluklar ve hava aralklar hem montaj
teknii ve hem de PCBnin kendi zellikleri
nedeniyle bu izelgenin 3.1 ve 3.6.
blmlerinde belirtilen kabul edilebilir en kk
deerlerin altna dmyorsa ksa devre
meydana gelmesi gz nne alnmayabilir.


ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

125
EK J

SARKA ARPMA DENEYLER

J.1 - GENEL
u anda camlara uygulanacak sarka arpma deneyleri iin (CEN/ TC 129) bir Avrupa standard
bulunmadndan, aada belirtilen deneyler, Madde 7.2.3.1, Madde 8.3.2.1 ve Madde 8.6.7.1deki
kurallarn yerine getirildiini belirlemek iin yaplmaldr.

J.2 - DENEY DONANIMI

J.2.1 - Sert arpma in Cihaz
Sert arpma iin cihaz ekil J.1de gsterilmitir. Bu cihaz, EN 10025e gre S 235 JR elikten mamul bir
arpma halkas ve EN 10025e gre E 295 elikten mamul gvdeye sahip olmaldr. Bu gvdenin toplam
ktlesi, 3,5 mm 0,25 mm apndaki kurun bilyeler doldurularak 10 kg 0,01 kga getirilir.

J.2.2 - Yumuak arpma in Cihaz
Yumuak arpma iin cihaz ekil J.2de gsterilmitir. Deriden yaplan bu cihazn toplam ktlesi, 3,5 mm 1
mm apndaki kurun bilyeler doldurularak 45 kg 0,5 kga getirilir.

J.2.3 - arpma in Cihazn Aslmas
arpma cihaz, yaklak 3 mm apndaki bir elik halatla aslmaldr. Ask noktas, serbest ekilde asl duran
arpma cihaznn d kenar ile deney uygulanacak cam panel arasndaki mesafe 15 mmyi amayacak bir
ekilde seilmelidir.

Sarkacn boyu (ask kancasnn alt ile arpma cihaznn referans noktas arasndaki mesafe) en az 1,5 m
olmaldr.

J.2.4 - ekme ve Serbest Brakma Tertibat
Asl durumdaki arpma cihaz, bir ekme ve serbest brakma tertibat ile Madde J.4.2 ve Madde J.4.3te
belirtilen dme yksekliine getirilir. Serbest brakma tertibat, brakma annda arpma cihaznda ek bir itme
kuvvetine neden olmamaldr.

J.3 - DENEY NUMUNELER
Kap kanatlarnda, klavuzlaryla birlikte komple bir kap kanad; duvar elemanlarnda ise ngrlen boyutta
bir panel, bir ereveye deney srasnda tespit noktalarnda esneme meydana gelmeyecek bir ekilde tespit
edilmelidir (sert dayanma yzeyleri).

Cam paneller, kullanlaca ekilde ilenmi olarak (talanm kenarlar, delikler, vb. ) deneye tbi
tutulmaldr.

J.4 - DENEY LEM

J.4.1 - Deneyler 23 C 2 C ortam scaklnda yaplmaldr. Paneller, deneyden hemen nce en az 4 saat
bu scaklkta bekletilmelidir.

J.4.2 - Sert arpma deneyi Madde J.2.1ye uygun bir cihazla, 500 mm dme yksekliinden uygulanmaldr
(ekil J.3).

J.4.3 - Yumuak arpma deneyi Madde J.2.2ye uygun bir cihazla, 700 mm dme yksekliinden
uygulanmaldr (ekil J.3).

J.4.4 - arpma cihaz gerekli dme yksekliine kadar ekilmeli ve braklmaldr. Cihaz panele, panel
geniliinin ortasnda ve panelle ilgili zemin seviyesinden 1,0 m 0,05 m ykseklikte arpmaldr.

Dme ykseklii referans noktalar arasndaki dey mesafedir (ekil J.3).

J.4.5 - Her deney numunesi ile Madde J.2.1 ve Madde J.2.2de belirtilen her bir cihaz iin yalnz bir deney
yaplmaldr. ayn panel zerinde iki deney yaplabilir.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

126
J.5 - DENEY SONULARININ YORUMLANMASI
Deney numunesinin standarda uygunluu aada belirtilen durumlarda kabul edilir. Deneylerden sonra:
a) Panel tamamen tahrip olmamaldr;
b) Panelde atlaklar meydana gelmemelidir;
c) Panelde delikler meydana gelmemelidir;
d) Panel klavuzlarndan kmamaldr;
e) Klavuz elemanlarda kalc biim deitirme olmamaldr;
f) Sert arpma deneyinden sonra, arpma noktasndaki atlaksz en fazla 2 mm apndaki bir iz haricinde
ve yumuak arpma deneyinden sonra camn yzeyinde hi bir tahribat olmamaldr.

J.6 - DENEY RAPORU
1)

Deney raporunda en az aada belirtilen bilgiler bulunmaldr:
a) Deneyleri yapan lboratuvarn ad ve adresi;
b) Deneylerin tarihi;
c) Deney numunesinin lleri ve yaps;
d) Panelin tespit ekli;
e) Deneylerdeki dme ykseklii;
f) Yaplan deneylerin says;
g) Deneylerden sorumlu kiinin imzas.

J.7 - DENEY YAPILMASI GEREKMEYEN DURUMLAR
Standardn kurallarn salad bilindiinden tr, izelge J.1 ve izelge J.2ye uygun paneller
kullanldnda deneylerin yaplmasna gerek yoktur.

Yaplarla ilgili mill ynetmeliklerin daha ar kurallar ne srebilecei hususuna dikkat edilmelidir.

ZELGE J.1 - Kabin duvarlarnda kullanlacak dz cam paneller

Panel iine sabilecek dairenin ap
En fazla 1 m En fazla 2 m
Cam tipi
En kk kalnlk (mm) En kk kalnlk (mm)
Termik n gerilmeli camlardan
mamul lamine cam
8
(4 + 4 + 0,76)
10
(5 + 5 + 0,76)
Lamine cam 10
(5 + 5 + 0,76)
12
(6 + 6 + 0,76)

ZELGE J.2 - Yatay hareket eden srmeli kaplarda kullanlacak dz cam paneller

Cam tipi En kk kalnlk
(mm)
Genilik
(mm)
Serbest kap
ykseklii (m)
Cam panellerin tespit
ekli
Termik n gerilmeli camlardan
mamul lamine cam
16
(8 + 8 + 0,76)
360 - 720 2,1 max 2 tespit yeri
altta ve stte
16
(8 + 8 + 0,76)
300 - 720 2,1 max 3 tespit yeri
altta, stte ve bir yanda
Lamine cam
10
(6 + 4 + 0,76)
(5 + 5 + 0,76)
300 - 870 2,1 max btn kenarlarda
izelgedeki deerler 3 ve 4 yerden tespitte tespit profillerinin birbirine sabit olarak balanmas durumunda
geerlidir.






1) TSE NOTU: Deney raporu, burada istenilen bilgilere ilveten, TS EN ISO/IEC 17025de verilen bilgileri de
ihtiva edecek ekilde dzenlenebilir.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

127
ller mmdir.



1: arpma halkas
2: Dme yksekliinin llmesi iin referans noktas
3: Serbest brakma tertibatnn balant yeri

EKL J.1 - Sert arpma in Cihaz



ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

128
ller mmdir.




1: Di alm ubuk
2: En byk ap dzleminde dme yksekliinin llmesi iin referans noktas
3: Deri torba
4: elik disk
5 : Serbest brakma tertibatnn balant yeri

EKL J.2 - Yumuak arpma in Cihaz
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

129

ller mmdir.


1 : ereve
2 : Deney numunesi cam
3 : arpma cihaz
4 : Deney numunesi cam panel ile ilgili zemin seviyesi
H : Dme ykseklii

EKL J.3 - Deney Donanm, Dme Ykseklii
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

130
EK K

SRTNME LE TAHRKL ASANSRLER N KUYU ST BOLUKLARINDAK SERBEST
MESAFELER





v : Beyan hz
H : Serbest mesafeler
*) Kaln izgiler: Madde 5.7.1.3 n izin verdii imknlardan azam avantaj salandnda, mmkn olan
en kk mesafe.
**) Sramaya kar kilitleme etkili bir gergi tertibatna sahip dengeleme halatl asansrlerde, Madde
5.7.1.4e gre yaplan hesaplamalar sonucu elde edilen deer sahas. Bu tertibat sadece 3,5 m/snin
stndeki beyan hzlar iin zorunlu olmakla birlikte, daha dk hzlarda kullanlmas yasak ta
deildir.

Bu deerler, seyir mesafesi ve bu tehizatn tasarmna baldr.

EKL K.1 - Srtnme tahrikli asansrlerin kuyu st boluklarndaki serbest mesafelerini gsteren grafik
(Madde 5.7.1)
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

131
EK L
GEREKL TAMPON STROKLARI









EKL L.1 - Gerekli tampon stroklarn gsteren grafik (Madde 10.4)
4 : Enerjiyi harcayan tipte tamponlar, strok azaltma= 0,5
(Madde 10.4.3.2 a)
5 : Enerjiyi harcayan tipte tamponlar, strok azaltma= 0,33
(Madde 10.4.3.2 b)
6 : Kaln izgi Madde 10.4.3n tm imknlar kullanldnda
mmkn olan en kk stroku gsterir.
s : Tampon stroku
v : Beyan hz
1 : Enerjiyi depolayan tipte tamponlar (Madde 10.4.1.1)
2 : Geri dn hareketi tamponlanm enerjiyi depolayan tipte
tamponlar (Madde 10.4.2)
3: Stroku azaltlmam enerjiyi harcayan tipte tamponlar
(Madde 10.4.3.1)
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

132
EK M
(Bilgi iin)

TAHRK YETENENN HESAPLANMASI

M.1 - GR
Tahrik yetenei:
Normal harekette;
Durak seviyesinde ykleme srasnda;
Durdurma tertibat altnda frenleme esnasnda
gvenceye alnm olmaldr.

Bununla birlikte, kabinin herhangi bir nedenle kuyu iinde bloke edildii her zaman, halatlarn tahrik kasna
zerinde kaymas gz nne alnmaldr.

Aadaki hesap metodu elik halat ve elik veya dkm tahrik kasna kullanlan ve tahrik makinasnn kuyu
stnde bulunduu geleneksel uygulamalarda tahrik yeteneinin deerlendirilmesi iin bir klavuzdur.

Tecrbelerin de gsterdii gibi, elde edilen sonular metot iindeki gvenlik paylarndan tr gvenlidir. Bu
nedenle aada belirtilen hususlarn ayrntl olarak gz nne alnmas gerekli deildir:
Halat yaps;
Yalamann tip ve miktar;
Halat ve tahrik kasnaklarnn malzemesi;
malt toleranslar.

M.2 - TAHRK YETENENN HESAPLANMASI
Aadaki formller kullanlmaldr:
f
e
T
T

2
1
kabinin yklenmesi ve durdurma tertibat almas iin;
f
e
T
T

2
1
kabinin bloke edildii durumlar iin (kar arlk tampon zerine oturduunda ve tahrik makinas
yukar ynde dnerken).

Burada;
f : Srtnme deeri;
: Halatlarn tahrik kasnana sarlma as;
T
1
, T
2
: Tahrik kasnan her iki yanndaki halat ksmlarnda meydana gelen kuvvetler.

M.2.1 - T
1
, T
2
nin Hesaplanmas

M.2.1.1 - Kabinin Yklenmesi
Statik T
1
/ T
2
oran, %125 beyan yk ile ykl kabinin kuyu iindeki en elverisiz konumuna gre
hesaplanmaldr. Madde 8.2.2deki durum, beyan yk iin 1,25 arpan yeterli olmuyorsa zel olarak ele
alnmaldr.

M.2.1.2 - Durdurma Tertibatnn almas
Dinamik T
1
/ T
2
oran, kabinin kuyu iindeki en elverisiz konumuna ve yk durumuna (bo veya beyan yk
ile ykl) gre hesaplanmaldr.

Btn hareketli ksmlar, tesisin halat ask orann hesaba katarak, kendi frenleme ivmeleri ile gz nne
alnmaldr.

Hi bir durumda frenleme ivmesi aada belirtilenlerden az olmamaldr:
0,5 m/s
2
normal durumda;
0,8 m/s
2
stroku ksaltlm tamponlar kullanldnda.

ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

133
M.2.1.3 - Kabinin Bloke Edilmesi
Statik T
1
/ T
2
oran, kabinin kuyu iindeki en elverisiz konumuna ve yk durumuna (bo veya beyan yk ile
ykl) gre hesaplanmaldr.

M.2.2 - Srtnme Deerinin Hesaplanmas

M.2.2.1 - Kanal ekilleri

M.2.2.1.1 - Yarm Daire ve Alt Kesik Yarm Daire Kanallar

Aadaki forml kullanlmaldr:


sin sin
2
sin
2
cos 4
+
|
.
|

\
|

= f

Burada:
: Alt kesilme asnn deeri;
: Kanal asnn deeri;
: Srtnme katsays;
f : Srtnme deeri
dir.

Alt kesilme as nn deeri 106 (1,83 radyan) den byk olmamaldr. Bu a, kanal altnn % 80
kesilmesine tekabl eder.

Kanal as nn deeri, kanal eklinin tasarmna gre imalt tarafndan verilmelidir. Kanal as hi bir
durumda 25 (0,43 radyan) den az olmamaldr.

M.2.2.1.2 - V- Kanallar
Kanallara ek bir sertletirme ilemi uygulanmad durumlarda anma nedeniyle tahrik yeteneinin
azalmasn snrlamak iin kanal altnn kesilmesi gereklidir.




















: Alt kesilme as
: Kanal as

EKL M.1 - Alt Kesik Yarm Daire Kanal


ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

134

Aadaki formller kullanlmaldr:
Kabinin yklenmesi ve durdurma tertibat almas iin:

sin
2
sin 1 4

|
.
|

\
|

= f sertletirilmemi kanallar iin;
2
sin
1

= f sertletirilmi kanallar iin;


Kabinin bloke edildii durumlar iin;
2
sin
1

= f sertletirilmi ve sertletirilmemi kanallar iin.


Burada:
: Alt kesilme asnn deeri;
: Kanal asnn deeri;
: Srtnme katsays;
f : Srtnme deeri.

Alt kesilme as nn deeri 106 (1,83 radyan) den byk olmamaldr. Bu kanal altnn % 80 kesilmesine
tekabl eder. Kanal as insan ve yk asansrlerinde hi bir durumda 35 den az olmamaldr.





















: Alt kesilme as
: Kanal as


EKL M.2 - V- Kanal


ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

135
M.2.2.2 - Srtnme Katsays in Kabuller



Aadaki deerler uygulanmaldr:
Ykleme iin 1 , 0 =
Durdurma tertibat almas iin
10
1
1 , 0
v
+
=
Kabinin bloke edildii durumlar iin 2 , 0 =

Burada;
: Srtnme katsays;
v : Kabinin anma hzndaki halat hz.





0,1




0,05






0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 v (m/s)

EKL M.3 - Srtnme katsaysnn en kk deeri
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

136








m
Pcar
T
1
m
Pctw

m
DP

T
2





M
SR
M
SR






m
Pcar
m
Pcwt


v v
P M
cwt


y=0 =H/2
H/2-y M
Comp
/2
M
Trav
M
Comp
/2 H/2-y




M
CR
M
CR




m
PTD



M
Comp



1, 2, 3, 4 : makaralarn hz katsays (mesel: 2 = 2 v
car
)

EKL M.4 - Genel durum
1 1

CAR
(kabin)
CWT
(kar arlk)
2
1 3
4
4
3
2
1
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

137
M.3 - UYGULAMA RNE
Aadaki formller geerlidir:
( ) ( )
( )
( ) ( )
r
FR
a i m
r r
a M a r m
a
r
m
a r g M g
r
M
r
a g M M Q P
T
car
III
r
i
Pcar Pcar SRcar
II
DP
I
PTD
n SRcar n
Comp
n Trav CRcar

(
(


|
|
.
|

\
|


|
.
|

\
|

+
+ + +
=

=
1
1
2
1
2
2
2
2

( )
( ) ( )
( ) ( )
r
FR
a i m
r r
a M a r m
a
r
m
a g
r
M
a r g M g
r
M
r
a g M
T
cwt
V
r
i
Pcwt Pcwt SRcwt
II
DP
IV
PTD
n
CRcwt
n SRcwt n
Comp
n cwt

(
(


|
|
.
|

\
|


|
.
|

\
|

+ +

+

=

=
1
1
2
2
2
2
2
2

f
e
T
T

2
1


Durumlar;
I : yalnz en st konumda duran kabinde;
II : saptrma kasna kabin veya kar arlk tarafnda;
III : yalnz halat ask oran > 1 ise;
IV : yalnz en st konumda duran kar arlkta;
V : yalnz halat ask oran > 1 ise.

Burada;
m
Pcar
: Kabin tarafndaki kasnan indirgenmi ktlesi J
Pcar
/ R
2
(kg);
m
Pcwt
: Kar arlk tarafndaki kasnan indirgenmi ktlesi J
Pcwt
/ R
2
(kg);
m
PTD
: Dengeleme halat gergi tertibat kasnaklarnn (2 adet kasnak) indirgenmi ktlesi J
PDT
/ R
2
(kg);
m
DP
: Kabin / kar arlk tarafndaki saptrma kasnann indirgenmi ktlesi J
DP
/ R
2
(kg);
n
s
: Ask halatlarnn says;
n
c
: Dengeleme halatlarnn/ zincirlerinin says;
n
t
: Kabin bklgen kablolarnn says;
P : Bo kabin ve kabine asl paralarn, mesel: kabin bklme kablosunun kabin tarafndan tanan ksm ve
varsa dengeleme halatlar/zincirlerinin vb. ktlelerinin toplam (kg);
Q : Beyan yk (kg);
M
cwt
: Kasnaklar dahil kar arln ktlesi (kg);
M
SR
: Ask halatlarnn gerek ktlesi ([0,5 H y] n
s
ask halatnn birim uzunluk bana ktlesi) (kg);
M
SRcar
: Kabin tarafndaki ktle M
SR
(kg);
M
SRcwt
: Kar arlk tarafndaki ktle M
SR
(kg);
M
CR
: Dengeleme halatlarnn/ zincirlerinin gerek ktlesi ([0,5 H y] n
c
halatn/ zincirin birim uzunluk bana
ktlesi) (kg);
M
CRcar
: Kabin tarafndaki ktle M
CR
(kg);
M
CRcwt
: Kar arlk tarafndaki ktle M
CR
(kg);
M
Trav
: Kabin bklgen kablolarnn gerek ktlesi ([0,25 H 0,5 y] n
t
bklgen kablonun birim uzunluk bana
ktlesi) (kg);
M
Comp
: Kasnaklar dahil dengeleme halat gergi tertibatnn ktlesi (kg);
FR
car
: Kuyudaki srtnme kuvveti (kabin tarafndaki yataklarn verimleri, raylardaki srtnme, vb. ) (N);
FR
cwt
: Kuyudaki srtnme kuvveti (kar arlk tarafndaki yataklarn verimleri, raylardaki srtnme, vb. ) (N);
H : Seyir mesafesi (m);
y : Kabin/ kar arln seyir mesafesinin ortasna olan uzakl (m), (0,5 H seviyesinde y=0);
T
1
, T
2
: Tahrik kasnan her iki yanndaki halat ksmlarnda meydana gelen kuvvetler (N);
r : Halat ask katsays
a : Kabinin frenleme ivmesi (pozitif deer) (m/s
2
);
g
n
: Standard yerekimi ivmesi (m/s
2
);
i
Pcar
: Kabin tarafndaki kasnaklarn says (saptrma kasna hari);
i
Pcwt
: Kar arlk tarafndaki kasnaklarn says (saptrma kasna hari);
: Statik kuvvet;
: Dinamik kuvvet;
f : Srtnme deeri;
: Halatlarn tahrik kasnana sarlma as;
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

138
EK N

HALAT GVENLK KATSAYISININ HESAPLANMASI

N.1 - GENEL
Bu ek, Madde 9.2.2 ile ilgili olarak, ask halatlar iin gvenlik katsaysnn hesaplanmasnda uygulanacak
metodu tarif eder. Bu metot aada belirtilen hususlar gz nne alr:
elik veya dkm tahrik kasna gibi geleneksel malzemeler kullanlarak tasarmlanan halatl tahrik
sistemleri;
Standardlara uygun elik halatlar;
Periyodik bakm ve muayenelerin dzenli yapld varsaylarak, yeterli halat mr.

N.2 - KASNAKLARIN EDEER SAYISI N
equiv

Halatlarn bklme says ve bklmelerin arlk derecesi halatta arzalara neden olur. Bu olay kanal ekli
(yuvarlak veya v-kanal) ve ters ynde bklmenin olup olmamasndan da etkilenir.

Her bklmenin arlk derecesi edeer sayda tek ynde bklme ile eit saylabilir.

Tek ynde bklme halatn, yarap halat yar apndan % 5 - % 6 byk yarm daire eklinde kanal olan bir
kasnaktan geii olarak tanmlanr.

Edeer kasnak says N
equiv
ile ilgili tek ynde bklme says aadaki formlden elde edilebilir:

N
equiv
= N
equiv (t)
+ N
equiv (p)


Burada;
N
equiv (t)
: tahrik kasnaklarnn edeer says;
N
equiv (p)
: saptrma kasnaklarnn edeer says.

N.2.1 - N
equiv (t)
nin Hesaplanmas
N
equiv (t)
deerleri izelge N.1den alnabilir.

ZELGE N.1 - N
equiv (t)
nin deerleri

kanal as 35 36 38 40 42 45 V- kanallar
N
equiv (t)
18,5 15,2 10,5 7,1 5,6 4,0
alt kesilme as 75 80 85 90 95 100 105 Alt kesik yarm daire ve
alt kesik V- kanallar
N
equiv (t)
2,5 3,0 3,8 5,0 6,7 10,0 15,2

Alt kesik olmayan yarm daire kanallarda N
equiv (t)
= 1.

N.2.2 - N
equiv (p)
nin Hesaplanmas
Ters ynde bklme, birbirini takip eden iki sabit kasnaa halatn dedii yerlerin mesafesi halat apnn 200
katn amyorsa gz nne alnmaldr.
( )
( )
pr ps p p equiv
N N K N + = 4
4
|
|
.
|

\
|
=
p
t
p
D
D
K

Burada:
=
ps
N

tek ynde bklmeli kasnak says;
=
pr
N ters ynde bklmeli kasnak says;
=
p
K tahrik kasna apnn kasnak apna oran;
=
t
D tahrik kasna ap;
=
p
D tahrik kasna hari, dier tm kasnaklarn ortalama ap
dr.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

139
N.3 - GVENLK KATSAYISI
Belli bir halatl tahrik sisteminde, gvenlik katsaysnn en kk deeri, kesin D
t
/ d
r
oran ve hesaplanan
N
equiv
hesaba katlarak ekil N.1den seilebilir.

ekil N.1deki eriler aadaki formlle elde edilmektedir:

|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
.
|

\
|
|
|
|
.
|

\
|
|
|
.
|

\
|

|
|
|
|
|
|
.
|

\
|
|
|
.
|

\
|

=
894 , 2
09 , 77 log
567 , 8
6
10 85 , 695
log
6834 , 2
10
r
d
t
D
r
d
t
D
equiv
N
f
S

Burada:
S
f
: Gvenlik katsays;
N
equiv
: Edeer kasnak says;
D
t
: Tahrik kasna ap;
d
r
: Halat ap.
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

140
EKL N.1 - En kk gvenlik katsaysnn hesaplanmas


































ekil N.1: En kk gvenlik katsaysnn hesaplanmas
8
10
12
14
16
18
20
22
24
26
28
30
32
34
34 36 38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 58 60 62 64 66 68 70 72 74 76 78 80
D
t
/ d
r
S
f
140
120
100
80
65
54
45
36
30
24
18
14
10
6
3
1
N
equiv
ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

141
N.4 - RNEKLER
Edeer kasnak saysnn (N
equiv
) hesaplanma rnekleri ekil N.2 de verilmitir.



rnek 1
V- kanal, = 40
N
equiv (t)
= 7,1
K
p
= 2,07
N
equiv (p)
= 2 2,07 = 4,1
N
equiv
= 11,2
(1)

(1) kabin taraf
Not: sabit olmayan kasnaklar nedeniyle
ters ynde bklme yok.








rnek 2
V- kanal, = 40, = 90
N
equiv (t)
= 5
K
p
= 5,06
N
equiv (p)
= 5,06
N
equiv
= 10,06










rnek 3

Yarm daire kanal,
N
equiv (t)
= 1+1 (ift sarm)
K
p
= 1
N
equiv
= 4












EKL N.2 - Edeer kasnak saysnn hesaplanma rnekleri
600


400


600


500

500

400


400


ICS 91.140.90 TRK STANDARDI TS 10922
EN 81-1/Nisan 2001

142
EK ZA
(Bilgi iin)

AVRUPA BRL DREKTFLERNN TEMEL KURALLARINA VEYA DER ARTLARINA DAR
STANDARD MADDELER

Bu standard Avrupa komisyonu ve Avrupa Serbest Ticaret Birlii tarafndan CENe iletilen talimat
dorultusunda hazrlanm olup, asansrlerle ilgili Direktifin (95/16/EC) temel kurallarn destekler.

Belirli uygulamalar kapsayan standardlar hazrlk safhasndadr (Mesel: Engellilerin faydalanabilmesi, kt
amal kullanm, youn kullanm).

UYARI: Dier artlar ve dier Avrupa Birlii Direktifleri bu standardn uygulama kapsam iindeki
rnlere uygulanabilir.

Bu standardn maddeleri asansrle ilgili direktifin kurallarna uygun bir ekilde destek verir.

Bu standardn maddelerine uygunluk, ilgili direktifin belirli temel kurallarna ve ilgili EFTA mevzuatna
uymann bir yoludur.

NOT 1 - Madde 6.2, Madde 6.3 ve Madde 6.4 dikkate alarak Madde 0.2.2ye baknz.

NOT 2 - Madde 5.2.1.2deki NOT, ksmen kapal asansr kuyusu olan asansrlerin kurulmasnn yetkili mill
kurulularn iznine bal olduuna iaret eder.

Vous aimerez peut-être aussi