ukasz Starzec Politechnika Czstochowska Kolektory soneczne alternatywa w przemyle energii cieplnej

ENERGIA SLOCA Energia soneczna docierajca na Ziemi jest kilka tysicy razy wiksza ni wiatowe zapotrzebowanie na energi. Wspczenie jednak w energetyce nie jest ona pozyskiwana w znaczcej iloci.Maksymalne natenie energii sonecznej na Ziemi wynosi ok. 1 kW/m2. rednia moc energii docierajcej do Ziemi waha si od ok. 100 do 300 W/m2 - czyli od 800 (pnocna Kanada) do 2500 (pustynie blisko rwnika) kWh/m2/rok. Energia soneczna moe by wykorzystywana w dwch zasadniczych obszarach: do bezporedniego ogrzewania wody lub innej cieczy z wykorzystaniem kolektorw sonecznych oraz do przetwarzania jej na energi elektryczn. OSZACOWANIE PRODUKCJI ENERGII Kolektory s urzdzeniami energetycznymi , ktre zaabsorbowan energi promieniowania sonecznego przetwarzaj w energi ciepln przy pomocy poredniczcego w tej transformacji medium roboczego. Do podgrzewania wody uytkowej najczciej wykorzystywane s paskie kolektory soneczne. Ich podstawowymi elementami konstrukcyjnymi s: pokrywa przeroczysta ( zazwyczaj szklana ), absorberwykonany jako metalowa pyta pokryta powok o specjalnych wasnociach optycznych, rurocig cieczowy mocowany do absorbera ( czasem stanowicy z nim jedn cao ), izolacja cieplna znajdujca si pod absorberem oraz obudowa. Do bardziej nowoczesnych, ale te znacznie droszych, konstrukcji nale tubowe kolektory prniowe, z wysz sprawnoci przetwarzajce energi rozproszonego promieniowania sonecznego. ten typ kolektora skada si z kilku do kilkunastu rur szklanych o wysokiej prni wewntrz. W kad rur prniow wbudowany jest absorber z zamocowan rurk, w ktrej nagrzewa si czynnik roboczy. Prnia gwarantuje minimalne straty ciepa do otoczenia. Zasada transformacji energii sonecznej w uyteczn form energii cieplnej jest jednakowa, bez wzgldu na rodzaj i typ kolektora. Opiera si ona na wykorzystaniu wasnoci cieplnych czarnych powok. Szko i inne pokrywy przezroczyste w wysokim stopniu przepuszczaj padajce na nie promieniowanie soneczne. Umieszczony pod pokryw absorber pochania (absorbuje) przepuszczone promieniowanie nagrzewajc si, a o intensywnoci procesu absorpcji i nagrzewania decyduje struktura jego powierzchni. Energia cieplna jest odbierana z pyty absorbera rurocigami cieczowymi, w ktrych czynnik roboczy podgrzewa si do temperatury zalenej od intensywnoci napromienienia sonecznego oraz od natenia

przepywu czynnika. Sprawno kolektora jest funkcj jego parametrw konstrukcyjnych ( uyte materiay , izolacje termiczne, ukad rurocigu), ale take i eksploatacyjnych ( wydatek czynnika, napromienienie, prdko i kierunek wiatru , obcienie cieplne ). Im wysze uzyskiwane przyrosty temperatur czynnika, tym nisza sprawno transformacji energii. Podstawowym problemem w projektowaniu instalacji jest ustalenie pola powierzchni (liczby) kolektorw. Wystpuje tu oczywisty zwizek z zapotrzebowaniem energii do realizacji wspomaganego procesu grzewczego. Teoretycznie mona rozbudowa instalacj soneczn do takich rozmiarw, e przy wykorzystaniu systemu akumulacyjnego moliwe byoby pokrywanie zapotrzebowania energii w danym procesie w blisko 100%ach. Nie jest to jednak racjonalne gdy po przekroczeniu pewnej wartoci powierzchni instalacji, kada nastpna doczana jednostka ma niewielki udzia w efektach energetycznych, podnoszc jedynie koszt inwestycji. Dobr liczby kolektorw wymaga zatem ustalenia jakie jest zapotrzebowanie energii w danym procesie grzewczym oraz okrelenia uzasadnionego poziomu pokrycia tego zapotrzebowania przez energi soneczn. Dobr liczby kolektorw opiera si na zaoeniu, e w okresie letnim maj zapewni prawie 100% energii potrzebnej do podgrzania wody uytkowej do temperatury 450C w iloci odpowiadajcej dobowemu zuyciu. W przypadku kolektorw paskich ich czna powierzchnia powinna wynosi 1,5-3,0m2 w przeliczeniu na 100 dm3 dobowego rozbioru ciepej wody. Natomiast w przypadku kolektorw prniowych wystarczy 1,2-1,6 m2 /100dm3. Zwikszenie liczby kolektorw jest rwnoznaczne z osiganiem wyszych temperatur w zbiorniku solarnym, zatem wzrasta udzia energii sonecznej w procesie przygotowania ciepej wody. Jednoczenie spada sprawno pracy kolektorw i caej instalacji sonecznej. W polskich warunkach klimatycznych przekroczenie poziomu 3,5m2 kolektorw w przeliczeniu na 100dm3 ciepej wody z energetycznego i ekonomicznego punktu widzenia nie jest wskazane. Powyej tej granicy przyrost powierzchni instalacji nie daje proporcjonalnych do kosztw efektw cieplnych. Natomiast redukowanie liczby kolektorw obnia temperatur pracy instalacji, co poprawia jej sprawno. Jednake poniej 1,5 m2/100dm3 sens przedsiwzicia jest wtpliwy z racji mao satysfakcjonujcego stopnia wspomagania konwencjonalnego ogrzewania. Producenci instalacji sonecznych w swoich prospektach reklamowych zalecajc na przykad 3m2 kolektorw na 100dm3 ciepej wody zapewniaj 80-90%-owy udzia energii sonecznej w jej podgrzewaniu od maja do wrzenia oraz ok. 60%-owy w skali caego roku. Naley jednak zwrci uwag, e chodzi tu raczej o udzia w podgrzaniu do 45-500C, co nie jest rwnoznaczne ze stopniem pokrycia zapotrzebowania energetycznego penego procesu przygotowania ciepej wody . W rzeczywistoci naley uwzgldni wymagan temperatur w zbiorniku na poziomie 600C oraz fakt staego wystpowania strat ciepa przez izolacj ogrzewcz. Zatem zasilajc ogrzewacz wod podgrzan w zbiorniku solarnym do 500C mona pokry jego cakowite zapotrzebowanie energetyczne tylko w ok. 70%-ach. Trzeba wic przyj, e przy zastosowaniu kolektorw o powierzchni 3m2 udzia energii sonecznej w przygotowaniu 100dm3 ciepej wody moe wynosi ok. 70% w miesicach letnich i do 50% w skali roku. Objto zbiornika akumulacyjnego przyjmuje si na podstawie przecitnego dobowego rozbioru ciepej wody w obiekcie. Dla wikszych instalacji sonecznych o znacznych wahaniach rozbioru zaleca si objto zbiornika akumulacyjnego odpowiadajc 1,5-krotnemu zapotrzebowaniu. Dobrze zaizolowane zbiorniki ofertowe na rynku wyposaone s w wymienniki paszczowe, a czciej w rurocigowe wykonane z miedzi ( rednica 18 albo 22mm) albo stali nierdzewnej ( rednica albo1). Powierzchnia wymiany ciepa w tych wymiennikach wynosi 0,6-1,2m2 na 100dm3

pojemnoci zbiornika,co dla konstrukcji rurowej oznacza 10-20mb/ 100dm3. W praktyce przy doborze rozmiarw instalacji sonecznych korzysta si z uproszczonych algorytmw obliczeniowych lub nomogramw. Producenci opracowuj je na podstawie wynikw symulacji komputerowych z wykorzystaniem programw szczegowo opisujcych wymian ciepa w kolektorach i zbiornikach w warunkach nasonecznienia o typowym dla rozpatrywanej lokalizacji przebiegu i dla standardowych harmonogramw rozbioru ciepej wody. Istnieje szereg czynnikw warunkujcych opacalno wdraania sonecznych systemw grzewczych. Jeden z najwaniejszych jest wielko zasobw energii sonecznej, zarwno w kontekcie pewnego zrnicowania na terenie Polski jak te w zalenoci od kierunku kta i ekspozycji. Drugim bardzo istotnym dla potencjalnych inwestorw warunkiem powodzenia przedsiwzicia jest waciwy wybr obiektu, w ktrym soneczny system grzewczy ma by zastosowany. Przede wszystkim trzeba rozstrzygn jaki nonik energii bdzie zastpowany energi soneczn. Najbardziej atrakcyjnym wydaje si wspomaganie instalacji grzewczych o najwyszych kosztach wytwarzania energii cieplnej. Po analizie kosztw wytwarzania ciepa z konwencjonalnych nonikw naley ustali jak wydajno osignie wspomagajca instalacja soneczna. Precyzyjne podanie spodziewanych efektw nie jest atwe, zale one bowiem od wielu czynnikw zwizanych z konkretnym wdroeniem. Ostronie trzeba traktowa wyliczenia zamieszczane w materiaach reklamowych, ktre s naturalnie do optymistyczne. Na pewno nie do przyjcia s sugestie odnonie moliwoci wykorzystania 800-1000 kWh z 1-go m2 powierzchni kolektorw w cigu roku. Realne natomiast s zapowiedzi oszczdnoci na poziomie 400500 kWh, ale mona je osign tylko wtedy, gdy przyjta powierzchnia kolektorw jest stosunkowo maa i moliwie w warunkach idealnego przebiegu eksploatacji. Chodzi tu o midzy innymi o zastosowanie wzgldnie maej powierzchni kolektorw 1,5m2 w przeliczeniu na 100dm3 rozbioru ciepej wody, co jednak daoby pokrycie zapotrzebowania ogrzewacza w niej wicej ni 30%-ach. Projektujc wiksze rozmiary instalacji : 2,5-3,0 m2 kolektorw na 100dm3 ( co jest bardziej racjonalne ) i biorc pod uwag rzeczywiste warunki pracy mona liczy ok. 350 kWh oszczdnoci z kadego m2. O rentownoci instalacji sonecznej decyduj wreszcie koszty poszczeglnych zespow i wykonawstwa. Traktujc Wykonanie instalacji jako etap budowy obiektu lub zakadajc znaczne zaangaowanie uytkownika nakady na robocizn nie bd due. Pozostaj zatem niezalene od inwestorw ceny rynkowe elementw skadowych. Producenci i dystrybutorzy instalacji sonecznych chtnie oferuj gotowe zestawy montowane pod klucz.

LOKALIZACJA KOLEKTORW SONECZNYCH Najwiksz sprawno kolektora uzyskuje si wtedy, gdy promienie soneczne padaj prostopadle do powierzchni absorbera. Poniewa kt padania promieni sonecznych zaley od pory dnia i roku, paszczyzna kolektorw powinna by ustawiona odpowiednio do pooenia soca w okresie wystpowania najwikszego napromieniowania. W praktyce kt nachylenia pola kolektora zaley najczciej od nachylenia dachu. W naszych szerokociach geograficznych optymalne nachylenie kolektora wynosi 30-60, przy czym dla instalacji uytkowanych w okresie letnim powinien on zawiera si w zakresie 15-45, w instalacjach sucych do wspomagania ogrzewania budynkw moe zawiera si w przedziale 30-60 i jeli jest moliwo wyboru, zaleca si wybiera wikszy kt nachylenia.

WALORY SONECZNE W POLSCE

Polska naley do krajw rodkowej Europy, gdzie nasonecznienie w cigu roku jest do zmienne. Oszacowanie nasonecznienia jest praktycznie niemoliwe. S rejony Polski, ktre charakteryzuj si nasonecznieniem duo wikszym ni pozostaa cz Polski. Miesice wiosenne i letnie praktycznie na caym obszarze Polski dostarczaj odpowiednio duej iloci promieni sonecznych, aby ich wykorzystanie i ,, magazynowanie przynosio odpowiednie korzyci. Prawie 80% energii promieniowania sonecznego przypada na te wanie miesice, a czas nasonecznienia osiga czasem liczb 16 godzin w cigu dnia. Pozostae miesice roku, zwaszcza miesice jesienno-zimowe nie s dla nas ju tak szczodre jeli chodzi o natenie nasonecznienia. Tu czas nasonecznienia spada nam do okoo 8 godzin dziennie i to nie zawsze o takim nateniu jakie chcielibymy osiga. Jednak nowoczesne kolektory soneczne mog z tak niewielkiej iloci promieni zrobi poytek. Odpowiednio dobrany zbiornik buforowy umoliwia nam magazynowanie ciepej wody i wykorzystywanie jej w czasie najbardziej dla nas odpowiednim i korzystnym.

INWESTYCJE W POLSCE Niestety inwestycje w Polsce maj raczej charakter indywidualny. Due inwestycje, ktre powinny by wspierane przez Pastwo Polskie ze wzgldu na panujcy kryzys musz zosta odoone na czas przyszy. Na szczcie ceny caych ukadw kolektorw sonecznych i konkurencja na rynku wytwrcw umoliwiaj zakup i eksploatacj coraz wikszej rzeszy ludzi chccych mie w swoim posiadaniu takie urzdzenia. Oczywicie s w Polsce tzw. ,, bogate gminy ktre mog sobie pozwoli na czciowe wspomaganie mieszkacw chccych inwestowa w czyst energi. Musimy mie nadziej, e przysze lata oka si lepsze i nie tylko indywidualni ludzie, ale przede wszystkim cae miasta inwestowa bd w ekologi i odnawialne rda energii. CHARAKTERYSTYKA WYBRANEGO OBIEKTU BUDOWLANEGO DO INSTALACJI KOLEKTORW SONECZNYCH SCHEMAT BUDOWY KOLEKTORA SONECZNEGO PASKIEGO

Podstawowa konstrukcja - elementy i materiay Kolektor jest zbudowany jako konstrukcja monoblokowa, zazwyczaj nierozbieralna. Skada si z obudowy nonej mocujcej wszystkie elementy, wykonanej zazwyczaj jako suma elementw z aluminiowo- cynkowej blachy dennej, ramy profilowej z aluminium oraz w zalenoci od producenta profilu uszczelniajcego bd speniajcego t sam funkcj ktownika ozdobnego. Zazwyczaj elementy metalowe s dodatkowo malowane proszkowo na ciemne kolory, aby zminimalizowa straty ciepa przez obudow. Podstawow funkcj izolacyjn spenia pyta izolacyjna zlokalizowana na samym spodzie konstrukcji kolektora, ponad blach denn.

Jako warstwa izolacyjna najczciej jest stosowana wena mineralna lub poliuretan, materiay odporne na wysok temperatur robocz kolektora. Podczas wyboru kolektora naley rwnie zwrci uwag na grubo warstwy. W dobrych kolektorach warstwa ta ksztatuje si w granicach 50-60 mm. Dodatkow izolacj stosuje si w pasie wzdu ramy profilowej, i wykonuje si j z wysoko sprawnych i elastycznych materiaw np. z pianki melaninowo-ywicowej. Na izolacji termicznej posadowiona jest wownica z rurek miedzianych, przez ktr przepywa czynnik grzejny. Absorber - waciwoci i budowa Do wownicy przymocowana bd wtopiona jest pyta absorbera z miedzi, mosidzu bd aluminium, pokryta powokami o bardzo duym wspczynniku absorpcji. Najbardziej rozpowszechniona w konstrukcjach jest mied ze wzgldu na swoje bardzo korzystne waciwoci przewodzenia ciepa. Zapewnia ona zarwno bardzo dobre wykorzystanie energii cieplnej poprzez rwnomierny rozkad temperatury na caej pycie, jak i wysok sprawno kolektora. Cechami charakteryzujcymi dobry absorber jest kombinacja dwch wspczynnikw. Pierwszym jest wspczynnik absorpcji krtkofalowego promieniowania sonecznego, od ktrego wymagamy, aby by jak najwyszy, moliwie jak najbliszy wartoci 1. W praktyce spotyka si kolektory o wartoci tego wspczynnika w granicach 0,90, a nawet 0,95. Drugim jest wspczynnik emisji promieniowania. W pamie fal dugich powinien by jak najniszy, czyli jak najbliszy wartoci 0. Mona spotka kolektory, dla ktrych wspczynnik ten wynosi 0,1. Pokrycie wysokoselektywne na absorberze pozwala na zmaksymalizowanie pochaniania promieniowania przy nikym jego odbiciu i emisji promieniowania cieplnego. Pokrycie takie umoliwia zwikszenie wydajnoci kolektora nawet do 50% poprzez ograniczenie emisji promieniowania. W zalenoci od producenta, powoki te maj specjalny, opatentowany skad chemiczny i s objte tajemnic handlow. W wikszoci przypadkw taki sam status ma czynnik roboczy przepywajcy przez kolektor. Musi on si charakteryzowa jak najmniejsz lepkoci, najlepiej o zblionej gstoci do wody, bardzo wysokiej temperaturze parowania i bardzo niskiej temperaturze zamarzania. Czynnik roboczy jest zazwyczaj taki sam niezalenie czy pracuje w kolektorach paskich, czy w klasycznych kolektorach prniowych. Powyej absorbera jest pokrywa ze szka solarnego. Nowoczesne kolektory charakteryzuj si specjalnym szkem o zmniejszonej zawartoci tlenkw elaza, co wpywa na minimalizacj odbijania promieni sonecznych od powierzchni szyby. W nowoczesnych konstrukcjach na powierzchni pokryw szklanych stosuje si powoki samoczyszczce, zapobiegajce gromadzeniu si pyw i zanieczyszcze na lustrze, co moe powodowa zmniejszenie sprawnoci kolektora.

PYTA KOLEKTORA PASKIEGO

Paski kolektor soneczny skada si z absorbera, przezroczystej osony, ramy oraz izolacji. Przewanie na przezroczyst oson uywa si specjalnego rodzaju szka, ktre przepuszcza do wntrza kolektora promieniowanie krtkofalowe w szerokim zakresie. Jednoczenie tylko niewielka cz ciepa emitowanego przez absorber ucieka poza obudow ( mamy tu do czynienia z klasycznym efektem cieplarnianym). Zadaniem przezroczystej osony wraz z obudow ( ram ) jest take ochrona wntrza kolektora przed wpywem warunkw atmosferycznych, takich jak wiatr, ktry wzmaga straty ciepa na drodze konwekcji. Typowym materiaem uywanym do wykonania ramy jest lekkie aluminium oraz stal, czasami uywa si take wzmocnionego wkna szklanego. WNTRZE KOLEKTORA PASKIEGO

Wntrze kolektora paskiego

W sprawnie dziaajcych kolektorach temperatura czynnika odbierajcego ciepo powinna by zbliona do temperatury skraplacza, gdy rnica ich temperatur jest wyznacznikiem poprawnoci przepywu ciepa. W kolektorach z gorc rurk ze wzgldu na zbyt ma powierzchni skraplacza czynnik grzewczy nie odbiera ciepa w sposb dostateczny, powodujc nadmierne rozgrzewanie skraplacza. A przecie w przekazywaniu ciepa powierzchnia ma decydujce znaczenie. Cech charakterystyczn tych kolektorw jest ustalenie przez producenta przepywu przez kolektor 15-rurowy na poziomie 1,5 l/min, a wic mocno zdawionego. Kolektory o bezporednim przepywie s zbudowane w sposb o wiele prostszy. Czynnik przepywa przez rur miedzian wyprofilowan w ksztacie u, gdzie u rurka umieszczona jest bezporednio w rurze prniowej. Niestety, znowu powstaje tu problem przekazania ciepa z wewntrznej rury prniowej.

ZESTAWY SOLARNE DO OGRZEWANIA CIEPEJ WODY UYTKOWEJ

Za pomoc kolektorw promieniowanie soneczne zostaje przeksztacone w ciepo. Specjalna warstwa kolektora umoliwia absorpcj do 95 % promieniowania, jednoczenie tylko ok. 10 % zostanie przekazane w formie promieniowania cieplnego. Z uwagi na to, e nasonecznienie podlega wahaniom w zalenoci od pory dnia i roku, kada instalacja solarna wyposaona jest w pojemnociowy podgrzewacz wody. Zalenie od zakresu zastosowania moe to by podgrzewacz do wody pitnej lub do wody grzewczej. Wymiana ciepa odbywa si w podgrzewaczu za porednictwem oddzielnego obiegu pompowego i wymiennika ciepa. Czynnikiem obiegowym jest mieszanina wody i rodka zapobiegajcego zamarzaniu w zimie. Jeeli temperatura w kolektorze jest wiksza od temperatury w podgrzewaczu, to pompa wczona zostanie sygnaem pochodzcym od regulatora rnicy temperatur i bdzie toczy do podgrzewacza ogrzany czynnik obiegowy z kolektorw. Problemy wystpujce w europie rodkowej zwizane z okresami nie sonecznymi wymagaj korzystania z drugiego rda ogrzewania. Z reguy jest to istniejce ju konwencjonalne ogrzewanie. Moliwe jest rwnie dogrzewanie elektryczne, za pomoc pompy ciepa lub ciepem pochodzcym z sieci cieplnej.

Wykres Stopie pokrycia potrzeb dla podgrzania ciepej wody uytkowej

Podgrzanie ciepej wody uytkowej dla posiadacza instalacji solarnej i dobrze dobranym zbiornikiem buforowym w caym roku kalendarzowym nie powinno stanowi adnego problemu. Oczywicie najwiksze nasonecznienie przypada u nas na miesice wiosenno-letnie, ale i pozostaych miesicach wieci soce i istnieje moliwo zmagazynowania odpowiedniej iloci c.w.u na potrzeby domownikw. Poniej przedstawiam moliwoci podczenia instalacji na potrzeby podgrzania c.w.u.

Schemat podstawowej instalacji do podgrzania c.w.u

Schemat instalacji dla c.w.u zasilanej z kolektorw usytuowanych wschd-zachd oraz kota CO.

SPRAWNO KOLEKTORW Warto omwi inne czynniki wpywajce na sprawno kolektora. Sprawno najlepszych kolektorw prniowych moe siga nawet 85 %, dla kolektorw paskich maksymalnie 75 %.

Wane jest, aby absorber kolektora mia wysoki wspczynnik absorpcji krtkofalowego promieniowania sonecznego - najlepiej jeli siga on wartoci 0,95. Drugim wspczynnikiem majcym wpyw na sprawno kolektora jest wspczynnik emisji absorbera , ktry w zakresie dugich fal powinien by z kolei jak najmniejszy np. = 0,1. O sprawnoci kolektora decyduj straty cieplne. Due znaczenie ma rnica temperatur pomidzy kolektorem, a otoczeniem. Im jest ona wiksza tym bardziej wzrastaj straty termiczne. Dla kolektorw prniowych utrata sprawnoci dla rnicy temperatur 40 C wynosi do 15%. Sprawno kolektorw paskich, dla tej samej rnicy temperatur, moe si zmniejszy nawet o 50%

PODSUMOWANIE I WNIOSKI

Wszystko co jest na Ziemi powstao dziki temu, e wieci Soce. To dziki niemu yjemy, a wok nas rosn drzewa, wieje wiatr, pynie woda, s dnie i noce. Soce dostarcza do naszej planety nie tylko yciodajne wiato, ale rwnie co najwaniejsze energi, z ktrej moemy korzysta bez praktycznie jakichkolwiek ogranicze. Nasze surowce naturalne kurcz si w bardzo szybkim tempie, przede wszystkim kocz si zasoby ropy naftowej, ktrej jak szacuj naukowcy wystarczy nam na jakie 50 lat i to tylko wtedy, gdy bdziemy odkrywa nowe zoa i bdzie moliwo ich eksploatacji. Wikszo nowych z znajduje si gboko pod dnem mrz i oceanw, a takie pokady nie do, e trudno wydobywa to jeszcze cena takiego surowca bdzie wysoka. Wgiel kamienny i wgiel brunatny te si koczy, a pokady gazu ziemnego podobnie jak ropy naftowej wystarcz nam na jakie 50-60 lat. Dziki paliwom kopalnym moemy wytwarza energi elektryczn jak i energi ciepln. Gdyby ich zapasy byy by due, cena niska, a nasze potrzeby nie rosy by tak szybko jak ma to miejsce obecnie to prawdopodobnie nic bymy nie zrobili, aby pozyskiwa energi z innych rde. Moe poza garstk zapalonych ekologw, ktrzy zawsze szukaj i bd szukali innych rde energii my jako konsumenci nie robilibymy nic. Czowiek jest wygodny i korzysta z natury tak jak tylko moe, a natura czasem nie jest w stanie tak szybko si regenerowa. Pozostaje jeszcze energia atomowa, ale jak wiemy wiele osb nie godzi si na powstawanie elektrownii atomowych oraz pozostaje oczywicie problem skadowania odpadw radioaktywnych. To wszystko sprawio, e zaczlimy coraz chtniej spoglda na alternatywne rda energii. Wejcie Polski do Unii Europejskiej zobowizao nas do bardziej ekologicznego nastawienia na aspekty wytwarzania energii. Edukacja ekologiczna zwaszcza modego pokolenia pozwala nam spojrze w przyszo w do kolorowych barwach. To wanie mode pokolenie bdzie pracowao nad tym, aby tworzy nowe moliwoci wytwarzania energii jak rwnie udoskonala ju istniejce. Jeszcze kilka lat temu zestaw solarny by na tyle drobi,e pozwalao sobie na jego monta nie wiele osb. Postp techniczny i konkurencja wielu nowych firm, ktre zaczy zajmowa si ich produkcj zaowocowao obnieniem ceny i znacznym poprawieniem sprawnoci technicznej. Energia soneczna, ktra dociera do Ziemi jest tak ogromna i jest jej tak duo, e jest w stanie zaspokoi nasze potrzeby w 100%. Moemy przeksztaca j w ciepo jak rwnie bezporednio w prd elektryczny, a w konsekwencji praktycznie w kady rodzaj energii, ktra jest nam niezbdna do codziennego egzystowania. Polska znajduje si w rodkowej Europie i nasonecznienie jest tu najwiksze w miesicach wiosenno-letnich, mniejsze w miesicach jesienno-zimowych. Jednak rednia ilo docierajcego promieniowania jest na tyle dua, e jestemy w stanie wykorzysta je moliwie najlepszy sposb.

Dobrze zaprojektowana instalacja solarna jest w stanie zaspokoi nasze potrzeby zwizane z wytwarzaniem ciepej wody uytkowej na poziomie bliskim 100% w stosunku caorocznym. Osoby, ktre posiadaj takie instalacje mog cieszy si uczuciem darmowego pozyskiwania c.w.u. Instalacja w zalenoci od tego jak due s potrzeby mieszkacw zwraca si nawet ju po siedmiu latach, a pniejsze korzystanie to czysta oszczdno energii jak i pienidzy. Co najwaniejsze czowiek walczy teraz z efektem cieplarnianym, a emisja dwutlenku wgla z takiej instalacji jest zerowa. Nie wytwarza adnej iloci gazw cieplarnianych i jest bardzo ekologiczna poniewa praktycznie wszystkie elementy instalacji mog w przyszoci po jej wyeksploatowaniu ulec recyklingowi i powtrnie wrci jako w peni sprawne elementy. Oszczdzamy w ten sposb nie tylko pienidze, ale rwnie co waniejsze rodowisko naturalne. Ju nie tylko indywidualni odbiorcy, ale rwnie cae gminy i miasta inwestuj w ekologi i staraj si pozyskiwa energi soneczn na wasne potrzeby. .
LITERATURA ,,Energia soneczna w mieszkalnictwie, hotelarstwie i drobnym przemyle G. Winiewski, S. Gobiowski, M. Gryciuk, K. Kurkowski, A. Wicka. Wydawnictwo - Medium 2008r. ,,Kolektory soneczne pompy ciepa na tak Mirosaw Zawadzki. Wydawnictwo - PE 2003r. ,, Ogrzewnictwo Wentylacja Klimatyzacja K. Krygiel, T. Klinke, J. Sewerynik. Wydawnictwo Wydawnictwa Szkolne I Pedagogiczne Warszawa 1991r.

Wydawnictwo Orodek Informacji Warszawa 2005r. ,, Ochrona rodowiska Przyrodniczego B i D. Dobrzascy, D. Kieczewski Wydawca PWN 2009r. ,, Kolektory soneczne. Poradnik wykorzystania energii sonecznej G. Winiewski, S. Gobiowski, M. Gryciuk Wydawnictwo Centralny Orodek Informacji Budownictwa 2001r.