Aparat mowy skada si z trzech narzdw : oddechowego, fonacyjnego i artykulacyjnego. o, jak mwimy, !piewamy , zale"y od sprawno!

ci # koordynacji ka"dego z nich. $niosek jest prosty % rening czyni mistrza & 'ie $ierzysz( )dzisz "e *ikne +rzmienie, poprawna emisja emisja ,osu # wyra-na dykcja to talenty wrodzone( 'o to zo+aczymy& .urs ktry opracowaam sprawi "e twj gos stanie si mocniejszy, /ardziej d-wiczny , a $ymowa na+ierze pynno!ci. ,warantuje, 0e ju" po trzech tygodniach *oczujesz, a raczej usyszysz wyra-n zmian. )tanie )i tak, 1e!li 2wiczc +dziesz pamita2 a+y :

Poprawnie oddycha- wdech nosem, wydech ustami, staraj si porusza tylko brzuchem. Cae ciao byo rozlunione odpr". nie napinaj mi!ni, zrelaksuj si,

#ylwetka pozostaa wyprostowana aby prosta $ jednocze!nie rozluniona postawa wesza Ci w nawyk, wykonuj wiczenia le"%c. &wiczy z ener'i% $ entuzjazmem rado! $ zapa przy!piesz% osi%'nicie po"%danych e(ekt)w o *+,.ba o struny 'osowe s% bardzo delikatne, dlate'o wykonuj zadania w !redniej tonacji, nie krzycz, nie (orsuj 'osu na si. Pi du"o wody najlepiej zawsze, a podczas trenin'u zawsze nawil"aj 'ardo maymi ykami. /renowa re'ularnie- wicz przez 01 dni po 1+ minut lecz codziennie 1e!li +dziesz mia pytania, *isz !miao iza2wokaliza.eu .

3. 4ddech
rening zaczynaj zawsze 4d 2wicze5 oddechowych, to podstawa 6misji gosu. A+y gos mg si wydo+y2 musi mie2 odpowiednie podparcie. *o" si wygodnie, po!wi2 chwile na wyciszenie my!li.

3ozlunij wszystkie mi!nie, opu! barki. 4e 'boki wdech, a'odnie, bez wysiku. 4ydychaj spokojnie, jak czowiek osabiony. 5iedy wypynie powietrze, zaczekaj chwil nowy wdech nast%pi sam przez si, a wydech nastpuj%cy potem niech znowu bdzie swobodnym wypywem powietrza. Powtarzaj po kilka razy.

4ykonaj 'boki wdech, ale zr)b to w jak najkr)tszym czasie. 4ydychaj%c, staraj si o pewien nacisk, aby powietrze uchodzio nie 6samo7, ale byo jakby wypychane, i osi%'nij przy tym maksymaln% du'o! trwania wydechu.

4ykonaj 'boki wdech, wydychaj za! kilkoma kr)tkimi (alami, jakby wytaczaj%c powietrze. 8a pierwszym razem cay wydech powinien skada si z dw)ch kr)tkich cz!ci, potem z trzech, wreszcie z czterech i piciu.

9by sprawdzi mo"liwo!ci oddechowe naszych puc mo"na spr)bowa policzy na jednym oddechu jak najwicej wron: pierwsza wrona bez o'ona, dru'a wrona bez o'ona, trzecia wrona bez o'ona, czwarta wrona ...... . ;ez wysiku powinno si policzy co najmniej pitna!cie wron.

7. 8onacja
$ydychane powietrze zamienia si w gos. zjawisko +dce rezultatem oporu jaki stawiaj struny gosowe $ydechowi. *rzy wszystkich 2wiczeniach powietrze wdychaj nosem, a wydychaj ustami.

4ydychaj 'o!no powietrze emituj%c dwik zbli"ony do h. 8amie< dwik h na a. 8wracaj przy tym uwa', by (onacja nie odbywaa si w 'ardle, lecz jak najbardziej na przodzie aparatu m)wione'o, na podniebieniu =aktorzy i !piewacy m)wi% roboczo 6na masce7, 'dy" maski 'reckich aktor)w opieray si m.in. na ko!ciach policzkowych i pod wpywem 'osek wprawionych w dr'anie zamieniay si w swe'o rodzaju puda rezonansowe, dodatkowo wzmacniaj%c wypowiadane, !piewane sowa.

Prowad powietrze na zby i war'i, kt)re powoli rozwieraj, pilnuj%c aby na nich dwicza 'os.

4 spos)b jak powy"ej wicz samo'oski w kolejno!ci a-e-i-o-u-y. /o proste wiczenie przyniesie po pewnym czasie dobre rezultaty w sprawno!ci emisji 'osu.

>ocno zamkn%wszy usta, wypu! powietrze nosem i wydychaj%c przetwarzaj je na dwik, mrucz z pocz%tku sabo, potem 'o!niej, dbaj%c, by dwiczne mruczenie tworzyo si 6na masce7.

9. Artykulacja
:-wik mowy tworzy si w jamie krtaniowej, ale to praca podnie+ienia, jzyka i warg przeksztaca go w mow. /y mwi2 poprawnie, nale"y wa!ciwie artykuowa2 d-wiki. :o+ra dykcja to czyste, wyra-ne, dokadne i swo+odne wymawianie gosek.

A; <$#=>6'#A )>=>?.#

przesuwaj doln% szczk w lew% stron, a nastpnie w praw%. wysuwaj doln% szczk do przodu i co(aj war'i pozostaj% rozchylone.

wykonuj ruchy "ucia? uczestnicz% w nich: dolna szczka, war'i i policzki. w)" wskazuj%ce palce do za'bie< pod nasadami uszu tak, by opieray si

o tyy ko!ci szczkowej. >ocno wci!nij palce w te za'bienia i spokojnie, w rozlunieniu, opuszczaj szczk, staraj%c si o jak najwiksze jej opadnicie. Palcami wyczuwaj, czy szczka opada z nale"yt% ener'i%, ale uwa"aj r)wnocze!nie, by opadaa bez napicia, mikko, jak 'dyby bezwolnie. Powtarzaj to najpierw uwa"nie i powoli, a nastpnie kr)tkimi, na'ymi ruchami. 8awsze mocno wciskaj palce i pamitaj, aby jzyk le"a spokojnie, nie napr"ony, lecz swobodnie rozpaszczony w swoim o"ysku, nieznacznie opieraj%c si o pnie dolnych zb)w, i by nie wykonywa "adnych porusze<.

/; <$#=>6'#A 1?>@.A

wysunity jzyk przesuwaj poziomo z jednej strony w dru'%.

wysu< jzyk, skierowany mo"liwie jak najbardziej w prawa stron, a nastpnie przesuwaj 'o w linii poziomej w stron przeciwn%, staraj%c si, aby podczas zmiany poo"enia by jak najdalej wysunity na zewn%trz.

przesuwaj wysunity jzyk wok) szeroko otwartych ust, tzn. oblizuj%c dolna war' i ')rn%.

wysu< jzyk w linii prostej jak najdalej na zewn%trz, utrzymuj%c 'o w paszczynie poziomej.

wysuwaj jzyk jak najdalej z ust i chowaj 'o jak naj'biej do jamy ustnej. przesuwaj jzyk po zewntrznych powierzchniach ')rnych i dolnych zb)w. dotykaj czubkiem jzyka na zmian dolnych i ')rnych zb)w przy silnie opuszczonej dolnej szczce.

wysu< 6szeroki7 jzyk w kierunku brody i unie! 'o nastpnie w kierunku nosa przy silnie opuszczonej dolnej szczce.

wysuwaj jzyk mimo zbli"onych szczk? jzyk si% przeciska si midzy zbami.

przesuwaj czubek jzyka od zb)w po podniebieniu jak najdalej w '%b jamy ustnej.

przyci!nij mocno jzyk do zb)w i co(aj 'o silnie tr%c nim o dzi%sa i podniebienie, a" do wytworzenia mlaskania.

kilkakrotnie mla!nij czubkiem jzyka. kilkakrotnie mla!nij !rodkiem jzyka. przyci!nij cay 'rzbiet jzyka do dzi%se i podniebienia i staraj si utrzyma 'o w tej pozycji w czasie opuszczanie i podnoszenia dolnej szczki.

zr)b 6rurk7 z wysunite'o jzyka. 4ar'i, !ci%'aj%c si i zaokr%'laj%c, unosz% boki jzyka. Przy trudno!ciach mo"na pom)c sobie palcami.

unie! czubek jzyka do waka dzi%sowe'o i mocno dmuchaj.

wym)w: ni-ni-ni-ni@ =mocno uderzaj%c jzykiemA, potem z na'a powiedz: ny =prowadz%c jzyk ostrym ruchemA. Powtarzaj kilkana!cie razy obserwuj%c w lusterku.

wedu' powy"szych wskaz)wek wymawiaj po%czenia: ny-ni, ny-ni@ wymawiaj przez du"szy czas: dete-dete@ tede-tede@ potem: dete-tede-detetede@ przyspieszaj%c maksymalnie tempo staraj si o bardzo szybk% i ener'iczn% prac jzyka =powinien uderza, a nie dotykaA.

=; <$#=>6'#A $AA,

Bci%'nij war'i, jak przy samo'osce C, a nastpnie co(aj%c k%ciki ust, jak przy artykulacji $ =powt)rzy te ruchy kilkakrotnieA : u-i, u-i...

Co(nij k%ciki ust a nastpnie otwiera i zamyka usta. 4ci%'nij powietrze !ci%'nitymi ustami . Cmokaj8a'wi"d" par razy na jednym tonie. 8a'wi"d" par razy zmieniaj%c ton. 8amknij usta i przesu< je w lew%, a potem w praw% stron. 4praw usta w dr'anie =parskanieA. #sij war' ')rn%, a potem doln%. Dabierz powietrze pod ')rn% war', potem pod dolna. Dabierz powietrze wydymaj%c policzki. 10. 4ymawiaj coraz szybciej po%czenia samo'osek au, szeroko otwieraj%c usta przy 9, !ci%'nij mocno przy.

B. :ykcja
$ymawiajc *oni"sze zdania C"yj korka& Do"e +y2 najzwyklejszy po winie. =hwy2 przednimi z+ami, wa"ne a+y nie przygryza2 z+yt mocno, wpraw za to w ruch policzki i wargi.

>aa >a'osia sza na su"b do Euszyna przez 'adk% kadk. >icha mapk mia, kt)r% mu j% Pawe da. >apka >ichaa 'ryza, kopaa, po policzkach drapaa i za kudy ba tar'aa.

5ocia 5locia przyniosa krocie zocistych akoci. #t) z powyamywanymi no'ami. .ziewczyna 8aza wysza za m%" za zarz%dzaj%ce'o w zarz%dzie. 8awierucha dmucha koo ucha #roka skrzeczy na pocie. #koczy w d) po ostatniej pokrytej i'liwiem pochyo!ci i prze'alopowa przez szos ze stukotem i iskrzeniem podkutych kopyt. wpad ptak w d).

4 czasie suszy #asza sobie szos% szed. #zczwana szcze"uja strzyka !lin%. Cze'o trzeba strzelcowi do zestrzelenia cietrzewia drzemi%ce'o w d"d"ysty dzie< na drzewieF

5oszt poczt w /czewie. Die pieprz Pietrze wieprza pieprzem, bo przepieprzysz Pietrze pieprzem wieprza.

8mia"d" d"d"ownic. Przeleciay trzy pstre przepi)rzyce przez trzy pstre kamienice. /rzy wierci, pi wierci, sze! wierci brakuje kotu do !mierci.

/racz tar tarcic tak, jak takt w takt tarcic tartak tar. #zczebiot dzieci przeszkadza #trzboszowi w 'o!nym wiczeniu 'ry na skrzypcach.

Die marszcz czoa. Die 'arb plec)w. 4 puszczy usyszano chrzst or"a. 8apa nale"no! dentystce. 4yindywidualizowa si z rozentuzjazmowane'o tumu. 5o< ni)s Gukasza. 4i)z w)z siano. 5oral koloru koralowe'o. /rzeba strzepn% kurz z podr)"y, zrzuciwszy paszcze. Hu" z "onierza masz zaj%ca. Pa! si pa! baranku. Punkt zwrotny. Cay post stracony. Przewietrz izb, wytrzep chodniki i wynie! !miecie. Panna 9nna i panna Hoanna, codziennie porann% jesienn% por%, je"d"% konno tratuj%c bujn% dziewann.

4 sztuce p)tna znalazem trzy sztuce. C'ryza mnie pcha. /rzeba przetrzyma te ci"kie czasy. 4strzyma konia. $ c)" "e ze #zwecji.