Vous êtes sur la page 1sur 9

CARMEN SAECULARE

Mtrica: Estrofa sfica (consta de tres endecaslabos sficos y un adonio):











Ph b s lvr mqu ptns D n ,
l cd m cl dcs, clnd
smpr t clt , dt qu prc m r
tmpr s cr ,

qu Sb lln mnr vrs s 5
v rgns lct s pr squ c st s
d s, qub s sptm plcr c ll s,
d cr c rm n,

lm S l, crr ntd dm qu
pr ms t cl s l sque t d m 10
n scr s, pss s nhl rb R m
v sr m i s.

r t m tr s pr r p rt s
lns, lthy

, tr m tr s,
s v t Lc n prb s vc r
15
s Gnt l s:


d v, pr dc s sblm, ptr mqu
pr sprs dcrt spr ig nd s
fmn s prl squ nv fr c
lg mr t , 20




crts ndn s dcs pr nn s
rbs t cnt s rfr tqu l d s
tr d clr ttnsqu gr t
n ct frqunt s.

v squ vrcs ccn ss, P rc ,
25
qu d sml dct m est stbl squ rr m
trmn s srvt, bn i m pr ct s
i ngt f t .

frtl s frg m pcr squ tll s
sp c dnt Crrm cr n ; 30
n tr nt ft s t qu sl br s
t Ivs r .

c ndt mt s plcd squ tl
s pplcs d pr s, p ll ;
s dr m rg n bc rns, d ,
35
L n, pll s:

R m s vstr m est ps, l qu
l ts trsc m tnr t rm ,
i ss p rs mt r Lrs t rb m
s spt c rs , 40

c pr rdntm sn fr d Tr i m
c sts n s ptr sprst s
l br m mn vt tr, dt r s
pl r rl ct s:

d , prb s mrs dcl ivnt , 45
d , snctt plcd qut m,
R ml gnt dt rmqu pr l mque



t dcs mn.

qu qu v s bb s vnr tr lb s
cl rs nchs Vnr squ s ngu s,
50
mptrt, bll nt pr r, icnt m
lns n h st m.

i m mr trr qu mn s ptnt s
Mds lbn squ tmt sc r s,
i m Sc th rsp ns pt nt sprb 55
n pr t nd .

i m Fds t P x t Hn s Pd rqu
pr scs t nglct rd r V rt s
dt, pprtqu b t pln
C p c rn . 60

gr t flgnt dc rs rc
Ph bs ccpt squ nvm Cmn s,
qu sl tr lvt rt fss s
c rprs rt s,

s Pl tn s vdt qus r s,
65
rmqu R mn m Lt mqu fl x
ltrum n lstr m ml squ smp r
pr rgt v m.

qu que vntn m tnt lgd mqu ,
qu ndc m D n prcs vr r m 70
c rt t vt s pr rum m c s
pplct r s.

h c Ivm snt r d squ c nct s



spm bn m crt mqu dm m rp rt ,
d cts t Ph b chrs t D n 75
d cr l d s.
















Phoebe
1
silvarumque
2
potens
3
Diana
4
,
lucidum
5
caeli
6
decus
7
, o colendi
8

semper
9
et culti, date
10
quae precamur
11

tempore
12
sacro
13
,

quo Sibyllini
14
monuere
15
versus
16
5
virgines
17
lectas
18
puerosque
19
castos
20

dis
21
, quibus septem
22
placuere
23
colles
24
,

1
Phoebus, -i (m): Febo (sobrenombre de Apolo)
2
Silva, -ae (f): bosque
3
Potens, -entis (adj.): soberano, seor
4
Diana, -ae (f): Diana
5
Lucidus, -a, -um: brillante, luminoso
6
Caelum, -i: cielo
7
Decus, -oris (n): honra, gloria, ornato
8
Colo, colui, cultum (tr.): venerar (el participio de futuro pasivo puede traducirse por un adjetivo en ble)
9
Adv.: siempre
10
Do, dedi, datum (tr.): dar, conceder
11
Precor (tr.): suplicar, pedir
12
Tempus, -oris (n): tiempo
13
Sacer, -cra, -crum: sagrado
14
Sibyllinus, -a, -um: sibilino (de la Sibila)
15
Moneo, monui, monitum (tr.): recomendar, aconsejar
16
Versus, -us (m): verso (en los versos sibilinos se establecan las normas para la celebracin de los juegos seculares; tenemos noticias de
ello por el historiador Zsimo -II, 5-)
17
Virgo, -inis (f): doncella
18
Lectus, -a, -um: escogido
19
Puer, pueri (m): doncel, muchacho
20
Castus, -a, -um: casto
21
Deus, -i (m): dios
22
Numeral indeclinable: siete
23
Placeo, placui, placitum (intr.): placer
24
Collis, -is (m): colina (se refiere a las siete colinas sobre las que se fund Roma)



dicere
25
carmen
26
,

alme
27
Sol
28
, curru
29
nitido
30
diem
31
qui
promis
32
et celas
33
aliusque
34
et idem 10
nasceris
35
, possis
36
nihil urbe
37
Roma
38

visere
39
maius
40
.
rite
41
maturos
42
aperire
43
partus
44

lenis
45
, Ilithyia
46
, tuere
47
matres
48
,
sive tu Lucina
49
probas
50
vocari
51
15
seu Genitalis
52
:

diva
53
, producas
54
subolem
55
, patrumque
56

prosperes
57
decreta
58
super iugandis
59

feminis
60
prolisque
61
novae
62
feraci
63

lege
64
marita
65
, 20

certus
66
undenos
67
decies
68
per annos
69

orbis
70
ut
71
cantus
72
referatque
73
ludos
74


25
Dico, dixi, dictum (tr.): decir
26
Carmen, -inis (n): canto
27
Almus, -a, -um: almo, nutricio
28
Sol, solis (m): sol
29
Currus, -us (m): carro
30
Nitidus, -a, -um: brillante, fulgente
31
Dies, -ei (m): da
32
Promo, prompsi, promptum (tr.): sacar, mostrar
33
Celo (tr.): ocultar
34
Alius, -a, -um: otro
35
Nascor, natus sum (intr.): nacer
36
Possum, potui (tr.): poder
37
Urbs, -bis (f): ciudad
38
Roma, -ae (f): Roma
39
Viso, visi, visum (tr.): contemplar
40
Maior, -ius (adj. Comparat.): mayor
41
Adv.: segn el rito
42
Maturus, -a, -um: maduro
43
Aperio, aperui, apertum (tr.): abrir
44
Partus, -us (m): parto
45
Lenis, -e: propicio, benevolo (a PSInf). Entindase: lenis aperire maturos partus rite
46
Ilithyia, -ae (f): Ilita (del griego la que hace venir- es una de las identificaciones de Diana)
47
Tueor, tutus sum (tr.): velar por, mirar por
48
Mater, matris (f): madre
49
Lucina, -ae (f): Lucina (la alumbradora, advocacin de Diana)
50
Probo (tr.): aprobar
51
Voco (tr.): invocar, llamar
52
Genitalis, -is (f): Genital (la Engendradora, advocacin de Diana)
53
Diva, -ae (f): diosa
54
Produco, produxi, productum (tr.): sacar adelante, hacer crecer
55
Suboles, -is (f): linaje, prole
56
Pater, patris (m): padre (aqu: senador)
57
Prospero (tr.): favorecer, hacer prosperar
58
Decretum, -i: decreto (sobre CPrepSUPER+AC)
59
Iugo (tr.): casar
60
Femina, -ae (f): mujer, fmina
61
Proles, -is (f): prole
62
Novus, -a, -um: nuevo
63
Ferax, -acis (adj.): feraz, fecundo (en SNGEN)
64
Lex, legis (f): ley
65
Maritus, -a, -um: marital, matrimonial (se trata de la lex Iulia de maritandis ordinibus, aprobada antes de los juegos seculares)
66
Certus, -a, -um: fijo, fijado
67
Undeni, -ae, -a: cada once
68
Adv.: diez veces
69
Annus, -i (m): ao
70
Orbis, -is (m): ciclo (de/ durante CPrepPER+AC). Entindase: orbis per undenos decies annos = el ciclo de diez veces once aos. Los
juegos seculares se celebraban cada ciento diez aos
71
Subj. Adv. final: para que (entindase: ut certus...)



ter
75
die
76
claro
77
totiensque
78
grata
79

nocte
80
frequentis
81
.
vosque veraces
82
cecinisse
83
, Parcae
84
, 25
quod semel
85
dictum est
86
stabilisque
87
rerum
terminus
88
servet
89
, bona
90
iam
91
peractis
92

iungite
93
fata
94
.

fertilis
95
frugum
96
pecorisque
97
tellus
98

spicea
99
donet
100
Cererem
101
corona
102
; 30
nutriant
103
fetus
104
et aquae
105
salubres
106

et Iovis
107
aurae
108
.

condito
109
mitis
110
placidusque
111
telo
112

supplices
113
audi
114
pueros, Apollo
115
;
siderum
116
regina
117
bicornis
118
, audi, 35
Luna
119
, puellas
120
:


72
Cantus, -us (m): canto
73
Refero, retuli, relatum (tr.): traer de nuevo, hacer volver, restituir
74
Ludus, -i (m). juego
75
Adv.: tres veces
76
Dies, -ei (m): da
77
Clarus, -a, -um: claro
78
Adv.: otras tantas veces
79
Gratus, -a, -um: plcido, grato
80
Nox, noctis (f): noche
81
Frequens, -entis (adj.): concurrido, frecuentado
82
Verax, -acis (adj.): veraz (al/en PSInf)
83
Cano, cecini, cantum (tr.): vaticinar, predecir
84
Parcae, -arum (f): las Parcas
85
Adv.: de una vez para siempre-
86
Dico, dixi, dictum (tr.): decir
87
Stabilis, -e: estable (CPvo)
88
Terminus, -i (m): trmino
89
Servo (tr.): conservar, guardar
90
Bonus, -a, -um: bueno, propicio
91
Adv.: ya
92
Perago, peregi, peractum (tr.): cumplir, realizar enteramente
93
Iungo, iunxi, iunctum (tr.): unir, aadir
94
Fatum, -i: hado
95
Fertilis, -e (adj.): frtil, fecundo (en SNGEN)
96
Fruges, frugum (f): frutos
97
Pecus, -oris (n): ganado
98
Tellus, -uris (f): tierra
99
Spiceus, -a, -um: de espigas
100
Dono (tr.): obsequiar (con SNABL)
101
Ceres, -eris (f): Ceres (hija de Saturno y de Cibeles, diosa de las mieses)
102
Corona, -ae (f): corona
103
Nutrio (tr.): nutrir, alimentar
104
Fetus, -us (m): cra, camada
105
Aqua, -ae (f): agua
106
Salubris, -e: salubre
107
Iuppiter, Iovis (m): Jpiter
108
Aura, -ae (f): aura
109
Condo, condidi, conditum (tr.): envainar, guardar
110
Mitis, -e: manso, afable
111
Placidus, -a, -um: apacible, plcido
112
Telum, -i: dardo
113
Supplex, -icis (adj.): suplicante
114
Audio, audivi, auditum (tr.): escuchar, or
115
Apollo, -inis (m): Apolo
116
Sidus, -eris (n): astro
117
Regina, -ae (f): reina
118
Bicornis, -e: bicorne, de dos cuernos
119
Luna, -ae (f): Luna
120
Puella, -ae (f): muchacha




Roma
121
si vestrum est opus
122
, Iliaeque
123

litus
124
Etruscum
125
tenuere
126
turmae
127
,
iussa
128
pars
129
mutare
130
Lares
131
et urbem
132

sospite
133
cursu
134
, 40

cui per ardentem
135
sine fraude
136
Troiam
137

castus
138
Aeneas
139
patriae
140
superstes
141

liberum
142
munivit
143
iter
144
, daturus
145

plura
146
relictis
147
:

di
148
, probos
149
mores
150
docili
151
iuventae
152
, 45
di, senectuti
153
placidae
154
quietem
155
,
Romulae
156
genti
157
date remque
158
prolemque
159

et decus
160
omne.

quaeque vos bubus
161
veneratur
162
albis
163

clarus
164
Anchisae
165
Venerisque
166
sanguis
167
, 50

121
Roma, -ae (f): Roma
122
Opus, -eris (n): obra
123
Ilius, a-, -um: ilaco (de Ilin o Troya)
124
Litus, -oris (n): litoral, costa
125
Etruscus, -a, -um: etrusco
126
Teneo, tenui, tentum (tr.): ocupar, tener, apoderarse de
127
Turma, -ae (f): escuadrn, tropa
128
Iubeo, iussi, iussum (tr.): conminar (a PSInf.)
129
Pars, partis (f): parte
130
Muto (tr): cambiar
131
Lares, -um (m): los lares
132
Urbs, -bis (f): ciudad
133
Sospes, -itis (adj.): salvador, propicio
134
Cursus, -us (m): carrera
135
Ardens, -entis (adj.): ardiente, ardiendo
136
Fraus, -udis (f): tropiezo, perjuicio, dao
137
Troia, -ae (f): Troya
138
Castus, -a, -um: casto
139
Aeneas, -a (m): Eneas
140
Patria, -ae (f): patria
141
Superstes, -itis (adj.): superviviente (de/a SNDAT)
142
Liber, -era, -erum: libre
143
Munio (tr.). garantizar, asegurar, amurallar
144
Iter, itineris (n): camino
145
Do, dedi, datum (tr.): dar
146
Plures, plura: ms, mayor nmero
147
Relinquo, reliqui, relictum (tr.): abandonar, dejar (est sustantivado y es el estndar de la comparacin)
148
Deus, -i (m): dios
149
Probus, -a, -um: probo, leal
150
Mos, moris (m): costumbre
151
Docilis, -e: dcil (relacionado con docere: dispuesta a aprender)
152
Iuventa, -ae (f): juventud
153
Senectus, -utis (f): vejez, senectud
154
Placidus, -a, -um: plcido, dcil
155
Quies, -etis (f): reposo, descanso
156
Romulus, -a, -um: de Rmulo
157
Gens, gentis (f): gente, linaje
158
Res, rei (f): prosperidad, riqueza
159
Proles, -is (f): prole
160
Decus, -oris (n): honra, honor
161
Bos, bovis (m/f): buey
162
Veneror (tr.): suplicar, rogar (algo a alguien: dos acusativos)
163
Albus, -a, -um: blanco, albo
164
Clarus, -a, -um: preclaro, claro, esclarecido, ilustre
165
Anchisa, -ae (m): Anquises
166
Venus, -eris (f): Venus
167
Sanguis, -inis (m): sangre (con el sentido de vstago). Es Augusto, descendiente de Eneas a travs de Julo, hijo de Eneas y de
Lavinia. Siendo Eneas hijo de Venus y Anquises, Augusto tena linaje divino.



impetret
168
, bellante
169
prior
170
, iacentem
171

lenis
172
in hostem
173
.

iam mari
174
terraque
175
manus
176
potentis
177

Medus
178
Albanasque
179
timet
180
securis
181
,
iam Scythae
182
responsa
183
petunt
184
superbi
185
55
nuper
186
et Indi
187
.

iam Fides
188
et Pax
189
et Honos
190
Pudorque
191

priscus
192
et neglecta
193
redire
194
Virtus
195

audet
196
, apparetque
197
beata
198
pleno
199

Copia
200
cornu
201
. 60
augur
202
et fulgente
203
decorus
204
arcu
205

Phoebus acceptusque
206
novem
207
Camenis
208
,
qui salutari
209
levat
210
arte
211
fessos
212

corporis
213
artus
214
,

si Palatinas
215
videt
216
aequus
217
aras
218
, 65

168
Impetro (tr.): obtener, alcanzar, conseguir
169
Bello (intr.): guerrear
170
Prior, -ius: superior, primero
171
Iaceo, iacui, iaciturus (intr.): yacer, postrarse
172
Lenis, -e: suave, clemente, benvolo (con CPrepIN+AC)
173
Hostis, -is (m): enemigo
174
Mare, -is: mar
175
Terra, -ae (f): tierra
176
Manus, -us (f): mano
177
Potens, -entis (adj.): poderoso
178
Medus, -i (m): el medo
179
Albanus, -a, -um: albano (de Alba Longa, ciudad del Lacio)
180
Timeo, timui (tr.): temer
181
Securis, -is (f): segur, hacha
182
Scythae, -arum (m): los escitas
183
Responsum , -i: respuesta (aqu: consejo)
184
Peto, petivi, petitum (tr.): solicitar, pedir
185
Superbus, -a, -um: soberbios
186
Adv.: poco ha (modifica a superbi)
187
Indi, -orum (m): los indos
188
Fides, -ei (f): Fidelidad
189
Pax, pacis (f): Paz
190
Honos, -oris (m): Honor
191
Pudor, -oris (m): Pudor
192
Priscus, -a, -um: antiguo, de antao
193
Neglego, neglexi, neglectum (tr.): descuidar, despreciar
194
Redeo, redii, reditum (intr.): regresar, volver
195
Virtus, -utis (f): Virtud
196
Audeo, ausus sum (tr.): atreverse, osar
197
Appareo, apparui, apparitum (intr.): aparecer, mostrarse
198
Beatus, -a, -um: dichoso, feliz
199
Plenus, -a, -um: repleto, lleno, rebosante
200
Copia, -ae (f): Abundancia
201
Cornu, -us (n): cuerno
202
Augur, -uris (m): augur (aposicin a Phoebus)
203
Fulgeo, fulsi (intr.): refulgir, resplandecer, relucir
204
Decorus, -a, -um: equipado, adornado (con SNABL)
205
Arcus, -us (m): arco
206
Acceptus, -a, -um: bienquisto, grato (a SNDAT)
207
Numeral indeclinable: nueve
208
Camenae, -arum (f): las Camenas (las Musas romanas)
209
Salutaris, -e: saludable, medicinal
210
Levo (tr.): aliviar
211
Ars, artis (f): arte, ciencia
212
Fessus, -a, -um: fatigado, cansado
213
Corpus, -oris (n): cuerpo
214
Artus, -uum (m): miembros, articulaciones
215
Palatinus, -a, -um: palatino (del Palatino, una de las siete colinas de Roma)



remque
219
Romanam
220
Latiumque
221
felix
222

alterum
223
in lustrum
224
meliusque
225
semper
226

prorogat
227
aevum
228
.

quaeque Aventinum
229
tenet
230
Algidumque
231
,
quindecim
232
Diana preces
233
virorum 70
curat
234
et votis
235
puerorum
236
amicas
237

applicat
238
auris
239
.

haec Iovem
240
sentire
241
deosque
242
cunctos
243

spem
244
bonam
245
certamque
246
domum
247
reporto
248
,
doctus
249
et Phoebi chorus
250
et Dianae 75
dicere
251
laudes
252
.



216
Video, vidi, visum (tr.): ver, contemplar
217
Aequus, -a, -um: equitativo, justo
218
Ara, -ae (f): ara, altar
219
Res, rei (f): cosa (aqu: realidad, podero)
220
Romanus, -a, -um: romano
221
Latium, -ii: Lacio (regin de Italia)
222
Felix, -icis (adj.). feliz
223
Alter, -era, -erum: otro
224
Lustrum, -i: lustro
225
Melior, -ius: mejor
226
Adv.: siempre (modifica a melius)
227
Prorogo (tr.): prolongar, prorrogar entindase: Phoebus prorogat rem romanam et Latium felix per alterum lustrum et per- aevum
semper melius = prolonga la realidad romana y un lacio feliz durante otro lustro y durante una era siempre mejor)
228
Aevum, -i: era, poca
229
Aventinum, -i: el Aventino (una de las siete colinas de Roma, donde estaba el templo de Diana)
230
Teneo, tenui, tentum (tr.): poseer, habitar
231
Algidum, -i: lgido (ciudad del Lacio donde se daba culto a Diana desde antiguo)
232
Quindecimviri, -orum (m): los quindecenviros (encargados de la custodia e interpretacin de los orculos sibilinos). Aqu en tmesis.
233
Preces, -um (f): preces
234
Curo (tr.): ocuparse de, cuidarse de
235
Votum, -i: voto
236
Puer, -eri (m): muchacho, doncel
237
Amicus, -a, -um: amigable, amable
238
Applico (tr.): aplicar (aqu, referido a los odos: prestar)
239
Auris, -is (f): odo
240
Iuppiter, Iovis (m): Jpiter
241
Sentio, sensi, sensum (tr.): sentir (aposicin a spem)
242
Deus, -i (m): dios
243
Cunctus, -a, -um: todo
244
Spes, -ei (f): esperanza
245
Bonus, -a, -um: bueno
246
Certus, -a, -um: cierto
247
Domus, -i/-us (f): casa
248
Reporto (tr.): llevarse (entindase: reporto domum -CCL- spem bonam certamque: Iovem deosque cunctos sentire haec: me llevo a
casa una esperanza buena y segura: que Jpiter y todos los dioses sienten esto)
249
Doctus, -a, -um: instruido, docto (en PSInf). Entindase: doctus dicere laudes Phoebi et Dianae
250
Chorus, -i (m): coro
251
Dico, dixi, dictum (tr.): cantar
252
Laus, laudis (f): alabanza, elogio

Vous aimerez peut-être aussi