Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
c
|
c
r
n
i
n
a
a
a
4
c
,
a
n
a
|
u
r
c
z
a
c
c
s
c
i
|
a
4
c
c
n
c
r
c
a
c
a
5
c
s
f
a
r
i
a
c
c
n
q
u
c
s
c
u
s
U
S
$
2
0
,
0
0
f
c
s
s
c
n
s
u
f
i
c
i
c
n
|
c
s
p
a
r
a
c
c
n
p
r
a
r
n
a
i
s
a
5
c
s
c
n
c
c
r
|
a
s
c
c
a
s
i
5
c
s
c
n
c
n
c
s
c
n
c
u
|
r
a
s
.
N
c
c
n
|
a
n
|
c
,
a
n
a
|
u
r
c
z
a
a
a
q
u
i
s
i
4
c
a
c
u
s
|
c
n
c
i
c
|
|
c
|
r
a
z
a
t
a
n
|
a
g
c
n
i
n
i
n
u
i
r
s
c
u
c
u
s
|
c
n
c
i
c
p
c
r
a
4
c
c
c
n
c
p
a
s
s
a
r
c
|
c
n
p
c
.
O
s
n
u
n
c
r
c
s
a
|
i
n
|
a
i
n
f
c
r
i
c
r
n
c
s
|
r
a
n
a
q
u
a
n
|
i
c
a
5
c
s
a
q
u
i
r
i
a
s
n
c
n
s
a
|
n
c
n
|
c
c
c
n
a
i
n
p
c
r
|
a
n
c
i
a
f
i
x
a
c
i
n
t
c
s
|
i
n
c
n
|
c
c
U
S
$
2
0
,
0
0
.
O
s
U
S
$
4
4
0
,
0
0
i
n
t
c
s
|
i
c
s
c
n
u
n
p
c
r
i
c
c
2
2
n
c
s
c
s
c
c
n
p
r
a
r
a
n
3
1
,
2
3
2
a
5
c
s
.
P
c
|
a
c
c
|
a
4
c
n
a
i
s
r
c
c
c
n
|
c
c
U
S
$
1
8
,
0
0
,
a
s
3
1
.
2
3
2
a
5
c
s
t
a
|
c
n
U
S
$
5
6
2
,
1
8
.
C
c
n
c
p
r
c
s
s
c
g
u
i
n
c
n
|
c
c
s
u
a
s
a
p
|
i
c
a
5
c
s
,
s
u
a
t
a
n
|
a
g
c
n
a
u
n
c
n
|
a
r
4
.
(
A
|
c
n
4
c
p
a
r
a
a
n
c
|
a
4
c
c
c
i
n
a
|
-
n
c
c
a
s
c
|
i
p
c
|
c
|
i
c
c
s
4
c
3
1
,
2
3
2
a
5
c
s
.
)
P
r
e
o
p
o
r
a
o
M
s
(
1
)
A
p
l
i
c
a
o
m
e
n
s
a
l
U
S
$
4
4
0
,
0
0
i
n
v
e
s
t
i
d
o
s
(
2
)
A
e
s
a
d
q
u
i
r
i
d
a
s
m
e
n
s
a
l
m
e
n
t
e
3
1
,
2
3
2
a
e
s
a
$
1
8
=
$
5
6
2
,
1
8
Figura 1-1
Aplicaes regulares podem diminuir seu custo mdio por ao
22 Instituto Nacional de Investidores
COMO ESTABELECER METAS DE INVESTIMENTO
O seu cIule deve ler cono nela un crescinenlo nedio, nas colaes e nas
receilas de dividendos, de 14,9 por cenlo anuais capilaIizados. Con esla laxa,
voc dolrar o vaIor de seus alivos a cada cinco anos. No enlanlo, un aunenlo
anuaI de 8 por cenlo duranle un perodo proIongado j poderia ser considera-
do un exceIenle resuIlado.
Os dividendos so un inporlanle conponenle da vaIorizao de seu in-
veslinenlo. Voc deve ler cono nela una receila provenienle dos dividendos
que represenle de 4 a 6 do vaIor de seu inveslinenlo, ao Iongo do lenpo,
especiaInenle no incio do cicIo econnico, quando as colaes das aes len-
den a ser nais laixas e a renlaliIidade dos dividendos naior. Con freqncia,
islo ser difciI ou ale inpossveI, nas lenha en nenle esle padro. Lenlre-se
que e apenas un padro desejveI e no una regra rgida.
Ao consliluir ou associar-se a un cIule de inveslinenlos, lenle neIe per-
nanecer ale a sua aposenladoria. Un cIule de 15 scios en que cada un
conlrilui con US$ 2O,OO por ns, chegar a US$ 22.19O,OO en cinco anos. ApIi-
caes duranle perodos nais Iongos e escoIhas nais prudenles lraro resuIlados
ainda neIhores. A laleIa de juros capilaIizados (ver Iigura I-3 - NO ACHLI
NO LIVRO) noslra cono o nonlanle de US$ 3OO,OO, inveslido nensaInenle,
aunenlaria, se fosse apIicado a laxas de relorno variveis e en epocas diferen-
les.
Os scios do cIule que iniciaren seu prograna aos vinle anos e o nanli-
veren ale a sua aposenladoria, quarenla anos depois, podero acunuIar US$
1.913.O34,OO a una laxa de relorno de 1O por cenlo ao ano, desconsiderados os
possveis saques neslas qualro decadas, e, principaInenle, desde que o cIule
siga nosso conseIho de inveslir en enpresas en crescinenlo. L enocionanle
inveslir en enpresas e v-Ias crescer en lananho, inporlncia e, cerlanenle,
en vaIor. A aquisio de aes de enpresas cujas vendas e Iucros eslejan cres-
cendo en un rilno naior do que a econonia cono un lodo, significa que voc
ir oller un preo nais aIlo por suas aes quando decidir vend-Ias.
Lsle preo nais aIlo no len origen apenas nos Iucros crescenles, nas
lanlen na disposio dos inveslidores en pagar un gio peIo crescinenlo. As
aes das enpresas en crescinenlo so negociadas en geraI a ndices de pre-
o/Iucro superiores aos de oulras enpresas. Tenha en nenle que a enpresa
Como Constituir e Administrar um Clube de Investimentos Rentvel 23
dever evoIuir duranle aIguns anos, para garanlir a sua designao cono en-
presa en crescinenlo. O crescinenlo len diversas origens. Iode se dar alraves
de un novo segnenlo con un novo nercado a ser desenvoIvido, pode surgir
de un produlo novo ou ainda se nanifeslar por neio de una adninislrao
vigorosa, laIenlosa e focada. Lsle Ilino gnero de crescinenlo e o nais confiveI
e duradouro. Un hislrico de cinco anos deve ser o nnino necessrio para
confirnar a consoIidao da enpresa, len cono o desenpenho de sua adni-
nislrao que lendo sido sulnelida a siluaes variadas conprovou a sua
conpelncia. Un lreve perodo de crescinenlo poder ser un goIpe de sorle e
no a indicao da adninislrao dinnica e focada que eslanos procurando.
Os grficos da Iigura 1-2 apresenlan o hislrico da evoIuo consis-
lenle dos indicadores financeiros da Anerican Hone Iroducls e da Signa
AIdrich, noslrando que essa evoIuo ven aconpanhada do crescinenlo
no preo das aes.
COMO IDENTIFICAR AES EM CRESCIMENTO
O inveslidor Iogo percele, alraves dos grficos da Iigura 1-2, que con o
aunenlo das vendas en quase lodos os exerccios e os Iucros por ao aconpa-
nhando grosso nodo o nesno caninho, o preo da ao, nornaInenle, sole. L
isso o que lodos ns procuranos. A NAIC acredila que o inveslidor Iucra ao
apIicar seus recursos en una enpresa cujo hislrico sugira una grande vaIori-
zao para os prxinos cinco anos.
O crescinenlo de una enpresa se d de nuilas naneiras. Lxislen, por
exenpIo, os segnenlos con polenciaI de crescinenlo que surgen quando un
novo produlo, naleriaI ou servio conea a ser oferecido, fazendo con que as
enpresas que alendan a esla denanda cresan, ocupando, assin, sua posio
nesle novo nercado. Ln aIguns casos, cono o dos eIelrnicos, o crescinenlo
poder conlinuar indefinidanenle, aIinenlado peIo conslanle desenvoIvinen-
lo de novos produlos. No enlanlo, delerninados produlos novos eslinuIan o
crescinenlo apenas por aIguns anos. As vezes, o crescinenlo len origen en
una nova apIicao para un produlo anligo. O inveslidor que enlende de onde
ven o crescinenlo, enconlra-se en loa posio para conpreender a sua dura-
o e o polenciaI do inveslinenlo.
24 Instituto Nacional de Investidores
Os scios da NAIC concIuran que o crescinenlo nais confiveI len ori-
gen nenos na indslria do que en una adninislrao lasicanenle
conpronelida con o crescinenlo. Lsle lipo de crescinenlo poder durar en-
quanlo essa adninislrao esliver no conlroIe da enpresa. AIgunas
adninislraes, lodavia, conseguen inpIanlar una cuIlura de crescinenlo en
Figura 1-2
Duas Empresas que Demonstram como Surge o Crescimento de Vendas e Lucros
Os gr4ficcs a Ancrican Hcnc Prcuc|s Ccrp. c a Signa A|ric| Ccrp. rcgis|ran c crcsci-
ncn|c ccns|an|c nas tcnas c nc |ucrc pcr a4c, carac|crizanc a cnprcsa ccnc un ocn pc|cncia|
para intcs|incn|c.
Vendas
Lucro por ao
Preo: alta
baixa
Como Constituir e Administrar um Clube de Investimentos Rentvel 25
suas enpresas que ser pralicada nesno aps o lernino da adninislrao que
Ihe deu origen. Un exenpIo nuilo conhecido e a enpresa Minnesola Mining
and Manufacluring. A ideia de sulsliluir ilens na Iinha de produlos por oulros
con perodo de uso nenor foi passada de una adninislrao a oulra propor-
cionando a enpresa un hislrico de crescinenlo excepcionaI. As duas enpresas
noslradas na Iigura 1-2 so oulros exenpIos desle crescinenlo suslenlveI.
O Cuia IrincipaI de AvaIiao & ReIalrio de AnIise
2
da NAIC foi for-
nuIado para auxiIi-Io a idenlificar esle lipo de adninislrao. TaI adninislrao
proporciona crescinenlo razoaveInenle conslanle nas vendas e no Iucro por
ao, aIlas nargens de Iucros anles dos inposlos e eIevados Iucros solre o ca-
pilaI enpregado. Lsles aspeclos so noslrados con cIareza no CSA. Ao
idenlific-Ios, o inveslidor s ler o lralaIho de enconlrar o inlervaIo de preos
razoveI para conpra ou venda da ao. Lsla e a finaIidade da lerceira seo
do CSA.
Diversifique para reduzir o risco. A naioria dos cIules de inveslinenlos
adquire de oilo a doze aes no prineiro ano. Iosleriornenle, concenlran-se
en aunenlar sua parlicipao nas de neIhor desenpenho e en sulsliluir as
aes nais fracas peIas neIhores. Quanlas aes o seu cIule de inveslinenlos
deve possuir` Apenas a quanlidade que os scios lenhan a capacidade de acon-
panhar. Os cIules con nenos de dez anos, provaveInenle nanln no nais
que vinle ou vinle e cinco aes, e una diversificao que incIua doze enpre-
sas possiveInenle ser suficienle para un cIule reIalivanenle novo. A principaI
preocupao no ser con o nnero de aes que o cIule possui, nas sin con
a deciso de nanler aes que possuan os alrilulos necessrios para apresen-
laren grande vaIorizao no prxino pico do nercado.
O lolaI de aes que un cIule pode avaIiar vai depender de una parlici-
pao aliva dos scios. Un scio alivo poder provaveInenle aconpanhar
qualro aes. Se apenas dois ou lrs scios se envoIveren no processo de acon-
panhanenlo, a carleira do cIule cerlanenle ler un lananho Iinilado.
Iara que haja a devida diversificao do processo de inveslinenlo, reco-
nendanos a incIuso de enpresas grandes, nedias e pequenas na carleira do
seu cIule. As grandes (geraInenle as con vendas anuais de US$ 4 liIhes ou
nais) lenden a possuir una laxa de crescinenlo nais previsveI e oferecen
naior resislncia a queda das colaes nos nercados en laixa. Ior oulro Iado,
26 Instituto Nacional de Investidores
as enpresas pequenas (con vendas de ale US$ 4OO niIhes) conseguen alingir
un rilno naior de crescinenlo. Suas aes podero avanar lruscanenle en
nercados aquecidos. Quando o nercado enlra en laixa, suas colaes lenden
a una queda naior do que a nedia. As enpresas nedias proporcionan naior
equiIlrio e naior inleresse do nercado.
Hisloricanenle, houve Iongos perodos en que, enlora eslivesse haven-
do crescinenlo de vendas e Iucros, as colaes pernaneceran pralicanenle
inaIleradas. Nesles perodos, enquanlo o nercado cono un lodo no apresen-
la grandes aIleraes, aIguns lipos de aes chanan a aleno. Cono una
gana de enpresas grandes, nedias e pequenas oferece a seu cIule una grande
variedade de apIicaes, haver senpre aIgun ilen de sua carleira recelendo
a aleno do nercado, nanlendo, assin, o inleresse en seu cIule nesno en
epocas de narasno.
Ao seIecionar aes para a carleira de seu cIule, procure apIicar 25 por
cenlo de seus alivos en grandes enpresas dos principais segnenlos, e a nes-
na porcenlagen en pequenas enpresas, preferenciaInenle sediadas na sua
regio, para que seja nais fciI oller infornaes solre eIas.
Os oulros 5O por cenlo dos alivos de seu cIule deven ser inveslidos en
enpresas nedias. Tenha cono nela o polenciaI de crescinenlo anuaI de 5 a 7
por cenlo enlre as grandes enpresas e de peIo nenos 12 por cenlo enlre as
pequenas. As nedias devero proporcionar una laxa de 7 a 12 por cenlo. Se-
guindo eslas direlrizes, sua carleira lolaI dever render de 1O a 12 por cenlo en
vaIorizao. }unlanenle con os dividendos, voc poder alingir os 14,9 por
cenlo de ganho inlegraI que sugerinos cono nela. O nonlanle da carleira dis-
lriludo enlre as enpresas de diversos lananhos ir variar de acordo con as
nudanas nas colaes das aes. No oljelivanos un percenluaI preciso de
parlicipao por lananho de enpresa, nas una parlicipao razoveI en cada
una das faixas.
FATORES FUNDAMENTAIS DA ANLISE DE INVESTIMENTOS
Os scios devero eslaleIecer que nenhuna ao ser adquirida sen una
anIise previa. LIes no precisan, necessarianenle, se lornar anaIislas profissi-
onais, enlora isso j lenha aconlecido con nuilos scios de cIules de
inveslinenlo. No enlanlo, devero ler experincia en efeluar aIgunas verifi-
Como Constituir e Administrar um Clube de Investimentos Rentvel 27
caes essenciais, de nodo a aunenlar suas perspeclivas de sucesso e a reduzir
o risco ao adquirir e vender aes.
Ao perseguir a nela de alingir una vaIorizao de cen por cenlo en cin-
co anos, os scios devero anaIisar cada aquisio en paula, de nodo a apurar
1) a capacidade adninislraliva da enpresa, evidenciada por vendas e Iucros
en ascenso, a nargen de Iucros anles dos inposlos e a renlaliIidade solre o
palrinnio Iquido acina da nedia, e 2) un preo aluaI razoveI da ao, que
lenha polenciaI para evoIuir con a neIhora dos resuIlados financeiros fuluros.
CapacIdadc admInIstratIva. O dinanisno da adninislrao de una
enpresa e, con cerleza, o eIenenlo que nais infIuencia o crescinenlo. Quando
os cIules de inveslinenlo do aleno excessiva as perspeclivas de un seg-
nenlo (A assislncia nedica esl presles a ler una grande expanso) ou ao
produlo de una enpresa (Os ingredienles sen gordura eslo en aIla) eIes
ignoran, para depois se arrependeren, que apenas as enpresas len dirigidas
ln sucesso no Iongo prazo. O crescinenlo e nais confiveI quando proporci-
onado por una loa adninislrao.
ApIique esles lrs lesles a adninislrao:
1.Taxa c crcscincn|c. Manlendo iguais os denais falores, no Iongo prazo,
e provveI que un inveslinenlo apresenle una laxa de vaIorizao sene-
Ihanle a laxa de crescinenlo das vendas. As enpresas seIecionadas cono
possveis inveslinenlos para seu cIule deven ser aqueIas cujas vendas
lenhan aunenlado peIo nenos a porcenlagen esperada para o seu lana-
nho, conforne nencionado anleriornenle. AIen disso, cada enpresa ler
que oferecer a perspecliva de progressos conslanles
2.Margcn c |ucrc an|cs cs inpcs|cs. CaIcuIa-se esla nargen deduzindo-
se os cuslos, as despesas e o resuIlado no-operacionaI das vendas e a
seguir dividindo-se o resuIlado, Iucros anles dos inposlos, por vendas:
Lucros antes dos impostos
(Vendas Custos Despesas Resultado no-operacional)
= % lucro antes dos impostos
Vendas
A conparao con oulras enpresas do nesno segnenlo noslrar se a
nargen se silua na nedia, acina ou alaixo deIa. Lvidenlenenle, una
nargen nais aIla e preferveI. L aconseIhveI ficar alenlo caso a nargen
28 Instituto Nacional de Investidores
esleja len acina da nedia de oulras enpresas. Islo poder sinaIizar que
h una disloro na naneira de conlaliIizar os Iucros, e e possveI que a
laxa eIevada no se repila. Margens reais nuilo aIlas Iogo alraen a con-
corrncia.
3.Rcn|aoi|iac scorc c pa|rincnic |iquic. Oulro sinaI que evidencia una
loa adninislrao e una eIevada laxa de renlaliIidade solre o palrinnio
Iquido (Iucro Iquido dividido peIo palrinnio Iquido). Conpare a en-
presa en queslo con oulras do nesno segnenlo. Mais una vez e preciso
ler cauleIa: una laxa de renlaliIidade nuilo eIevada pode indicar una
disloro nos nneros ou una vanlagen lenporria.
Voc aprender a uliIizar oulros neios para avaIiar a adninislrao a
nedida que for adquirindo nais experincia en inveslinenlos. Lslas lrs pro-
vas lsicas deven ser apIicadas desde o incio en lodas as aes que voc
exaninar.
Oulro dado inporlanle para se ler en nenle duranle a anIise de invesli-
nenlo e o preo da ao. A quaIidade e o polenciaI de crescinenlo de un lluIo
nada significan se voc pagar por eIe un preo exorlilanle. UliIize o Cuia
IrincipaI de AvaIiao & ReIalrio de AnIise para avaIiar os Iiniles nnino e
nxino no preo da ao para os prxinos cinco anos (ver CapluIo 9). A se-
guir, reIacione a colao aluaI a essa faixa de preo e ao seu oljelivo de dolrar
o capilaI.
H lrs fornas de verificar se o preo esl razoveI:
1. |ucrc pcr a4c. O Iucro por ao dever aunenlar aproxinadanenle na
nesna proporo do aunenlo das vendas. Sol cerlas condies ocasionais
de nercado, voc enconlrar enpresas en crescinenlo, especiaInenle as ne-
nores, que podero ser adquiridas apenas peIa sona dos Iucros por ao
eslinados para os prxinos cinco anos. Lsla siluao e rara, nas se ocorrer,
voc poder eslar dianle de una excepcionaI oporlunidade de conpra.
2. Diticncs. De una naneira geraI, una enpresa en crescinenlo de
loa quaIidade no dislriluir nais do que a nelade de seus Iucros. O
reslanle ser relido para auxiIiar no desenvoIvinenlo do negcio. Se, na
quaIidade de inveslidor, voc puder conlar, ao Iongo dos anos, con una
renlaliIidade de dividendos de 4 a 6 por cenlo solre o preo pago peIas
Como Constituir e Administrar um Clube de Investimentos Rentvel 29
aes, con os Iucros relidos deslinados a pronover o crescinenlo, voc
poder lanlen ler a expeclaliva de vaIorizao da ao. Se a ao sol
anIise liver un hislrico de crescinenlo rpido nas vendas e no Iucro por
ao, fique salisfeilo con una dislriluio reIalivanenle nodesla. Iro-
vaveInenle, a enpresa poder proporcionar-Ihe naior vaIorizao ao
expandir o negcio do que voc poderia alingir direcionando seus divi-
dendos a oulras apIicaes.
3. |aixa c prccs. Lxanine a faixa de preo da ao nos Ilinos cinco anos.
Ao anaIisar os nninos, voc ler una ideia do vaIor peIo quaI poder
conprar una ao duranle o ano en curso. Ao anaIisar os nxinos, voc
ver as possveis colaes de venda, caso o cIule assin decida. Lnlora
seja una prova no nuilo precisa, eIa Ihe dar una loa orienlao geraI
para idenlificar un preo excessivanenle eIevado.
No nundo dos inveslinenlos, assin cono en loda a parle, as reconpen-
sas refIelen a quanlidade e a quaIidade dos esforos enpreendidos por voc e
por seus coIegas inveslidores. Voc exlrai dos esludos de cIules de inveslinen-
los exalanenle o que apIicou - nen nais, nen nenos.
A nedida que for adquirindo experincia en inveslinenlos, voc verifi-
car que h dois grandes nelodos enpregados por inveslidores para seIecionar
aes e para decidir solre quando inveslir ou no. O prineiro e conhecido cono
an4|isc funancn|a|is|a e o oulro cono an4|isc |ccnica. Os inveslidores geraInen-
le escoIhen un ou oulro procedinenlo, de acordo con seu nelodo operacionaI,
nas aIguns conjugan parles dos dois procedinenlos. Ao uliIizar o enfoque
fundanenlaI o inveslidor anaIisa a enpresa, seu segnenlo e seu nercado, e
procura enlender cono a enpresa funciona e quaI ser seu fuluro. } no enfoque
lecnico, o inveslidor presla nais aleno ao nercado de aes e as colaes das
aes do que a enpresa individuaInenle, na expeclaliva de Iucrar nais con o
novinenlo de preos resuIlanles das diversas foras de nercado do que con o
desenvoIvinenlo aIcanado por una enpresa especfica alraves de suas eslra-
legias de negcios. Anlos os procedinenlos poden proporcionar Iucros aos
inveslidores, nas h grandes diferenas.
IeIo enfoque fundanenlaI o inveslidor esl a procura de enpresas que
cresan e se vaIorizen no Iongo prazo. O loIo aunenla de lananho e lodos se
30 Instituto Nacional de Investidores
lenefician, cIienles, funcionrios e acionislas. Trs enpresas nuilo conpradas
peIos scios da NAIC do lons exenpIos do crescinenlo fundanenlaI. LIes
conearan a adquiri-Ias h quinze ou vinle anos,na expeclaliva de que eIas
conlinuassen a crescer, e hoje as enpresas so nuilo naiores do que na epoca
en que o cIule efeluou suas prineiras conpras. As enpresas so AILAC,
McDonaIds e RIM. Os cIules conearan a adquirir McDonaIds quando a
enpresa possua apenas unas duzenlas Iojas, hoje so niIhares. A colao de
suas aes nuIlipIicou-se nuilas vezes. } vinos carleiras de cIules regislran-
do un cuslo da ao da AILAC a US$ O,75. Recenlenenle eIa foi negociada por
ale US$ 45,OO. Os scios possuen niIhares de aes da RIM adquiridas a US$
O,2O, que aluaInenle so negociadas a US$ 17,OO. Con cerleza, os scios lan-
len possuen nuilas oulras enpresas. AqueIas cujo crescinenlo se origina na
adninislrao poden produzir linos resuIlados para o inveslidor. Os proce-
dinenlos de anIise de aes da NAIC ln cono finaIidade auxiIi-Io na
idenlificao dessas enpresas.
No enfoque lecnico, o oljelivo e lirar proveilo de novinenlos de preos
laslanle rpidos. Lsles novinenlos so causados con nais freqncia por con-
dies que surgen no prprio nercado do que peIa nalureza do lluIo en si,
enlora exislan procedinenlos lecnicos que envoIven falores de nercado es-
pecificanenle reIacionados a una delerninada enpresa. NornaInenle Iucros
de 2O a 5O por cenlo so reaIizados assin que se lornan evidenles e no se
cogila conservar a ao por nuilo lenpo. O resuIlado e que os prineiros inves-
lidores a seguir una lendncia e os prineiros a sair coIhen os naiores Iucros.
Os que ingressan nais larde e os nais Ienlos para sair Iucran nenos ou ln
perdas (ver Iigura 1-3).
Un esludo reaIizado por Dr. }ess H. Chua e Richard S. Woodvard na
Universily of CaIgary, con palrocnio do SaIonon Brolhers Cenler for lhe Sludy
of IinanciaI Inslilulions, concIuiu que as pessoas que seguiran os procedinen-
los lecnicos de curlo prazo, en un prazo de esludo de sessenla anos, liveran
que acerlar 8O por cenlo das vezes para alingir resuIlados iguais aos do inves-
lidor que adquiriu enpresas en crescinenlo de loa quaIidade, nanleve-as por
Iongos perodos e fez poucas lrocas de posies. De acordo con a experincia
da NAIC, esle e o procedinenlo que deve ser aprendido e seguido peIa naioria
das pessoas e que dever Ihes lrazer nuilos lenefcios.
Como Constituir e Administrar um Clube de Investimentos Rentvel 31
O prograna de anIise de aes delaIhado nesle Iivro noslrou-se provei-
loso para os inveslidores duranle neio secuIo. Se voc oplar agora por enpregar
o prograna con reguIaridade, seu cIule lanlen coIher os frulos.
Figura 1-3
Reinvestimento dos Dividendos
Valor Dividendo Total Aes Total de Aes
Ms Pago Acrescentado Investido Adquiridas Possudas
1 $ 20 $ 20,00 1,333 1,333
2 20 $ 0,27 20,27 1,267 2,600
3 20 20,00 1,176 3,776
4 20 20,00 1,250 5,026
5 20 1,00 21,00 1,400 6,426
6 20 20,00 1,428 7,854
7 20 20,00 1,538 9,392
8 20 1,88 21,88 1,563 10,955
9 20 20,00 1,333 12,288
10 20 20,00 1,428 13,716
11 20 2,74 22,74 1,749 15,465
12 20 20,00 1,667 17,132
13 20 20,00 1,818 18,950
14 20 3,79 23,79 1,983 20,933
15 20 20,00 1,538 22,471
16 20 20,00 1,667 24,138
17 20 4,83 24,83 1,910 26,048
18 20 20,00 1,428 27,476
19 20 20,00 1,333 28,809
20 20 5,76 25,76 1,610 30,419
21 20 20,00 1,176 31,595
22 20 20,00 1,111 32,706
$ 440 $ 20,27 $ 460,27 32,706 $18 = $ 588,71
O iticnc anua| c c US$ 0,80 pcr a4c, US$ 0,20 pcr |rincs|rc. As a5cs fcran aquirias
acs prccs ncs|racs na |aoc|a an|cricr.
Vccc pcc capi|a|izar scus |ucrcs nais rapiancn|c ac rcintcs|ir cs iticncs. Nc ccncc, c
ncn|an|c ccnp|cncn|ar c |ucrc c pcqucnc, nas ctc|ui para ta|crcs significa|itcs nc cccrrcr
c scus intcs|incn|cs. A|cn issc, ac |ctar cn ccn|a quc nui|as cnprcsas auncn|an scus
iticncs ccn rcgu|ariac, tccc ccnca a tcr c pccr c rcintcs|incn|c cs iticncs. Ac
cxaninar a cc|una 3 a |aoc|a, tccc pcc pcrccocr ccnc c ta|cr gan|c auncn|a a caa is|rioui-
4c c iticncs. Ncs|c cxcnp|c c intcs|icr |crnincu ccn 32,706 a5cs cn tin|c c cis ncscs,
ccrca c 1,5 a4c a nais c quc nc cxcnp|c a |igura 1-1.
32 Instituto Nacional de Investidores
CAPTULO 2
Selecionando Empresas para Anlise
Ao Ianar o seu prograna de inveslinenlos, o prineiro desafio do cIule
ser idenlificar aes para seren conpradas. O pIano e inveslir en aes de
enpresas en crescinenlo. Lenlre-se da definio de una enpresa en cresci-
nenlo: aqueIa onde as vendas e os Iucros por ao evoIuen en rilno superior
ao da econonia cono un lodo. Cono exislen niIhares de conpanhias dispo-
nveis, por onde voc deve conear`
COMO RECONHECER EMPRESAS EM CRESCIMENTO
O crescinenlo proven da adninislrao. Lnlora as enpresas en cresci-
nenlo eslejan geraInenle presenles nos selores en evoIuo, lanlen podenos
enconlr-Ias nos grupos de alividades eslagnados e en decInio. Ln quase lo-
das as enpresas Iigadas a un rano de alividade en evoIuo, ocorre crescinenlo
de vendas e de Iucros, no sendo esle, porlanlo, un falor nuilo confiveI para
a idenlificao de adninislraes orienladas para o crescinenlo, cono seria
en oulras circunslncias. Quando o crescinenlo cessa h una reviravoIla e as
enpresas naI adninislradas vo a faIncia.
Ao conprar aes de enpresas Iigadas a selores en rpido crescinenlo,
procure seIecionar as nais len adninislradas do rano. NornaInenle, so as
que ln naiores nargens de Iucros anles dos inposlos e Iucros solre o capilaI
enpregado (palrinnio Iquido). Apesar de Igico, esle nelodo pode ser peri-
goso. Os selores en crescinenlo con freqncia alraen nuilas enpresas sen
grande expresso que ln un coneo pronissor, nas que eslo deslinadas ao
decInio en epocas de concorrncia acirrada. CeraInenle, ocorre un perodo
de nudana radicaI no quaI un lero das enpresas do selor desaparecer ou
ser alsorvido peIas enpresas nais forles do rano. O grupo doninanle finaI
Como Constituir e Administrar um Clube de Investimentos Rentvel 33
aparecer sonenle aps esla reeslrulurao. Todas as enpresas lenden a exi-
lir lons dados financeiros nun prineiro nonenlo de un novo selor.
Un nelodo nais prlico e idenlificar enpresas cuja adninislrao lenha
conseguido alingir crescinenlo anuaI capilaIizado de 1O ou nais, indepen-
denlenenle do selor en que eslejan inseridas. TaI enfoque dininui o risco j
que sua aleno eslar direcionada para a conpelncia da adninislrao de
una enpresa en vez de eslar voIlada para un selor aquecido da econonia,
onde exislen enpresas en conslanle nulao, cuja verdadeira Iiderana ainda
no pode ser eslaleIecida con cIareza.
MensaInenle, a revisla da NAIC, 8c||cr |ntcs|ing, pulIica a seo Slock
lo Sludy (Ao para AnaIisar), que seIeciona una ao que parece ser polenci-
aInenle capaz de ler seu preo dupIicado en cinco anos. As enpresas ciladas
peIos coIunislas da revisla lanlen poden vir a ser oljelo de anIise. Os scios
do Crupo de Infornlica da NAIC lanlen recelen 8|TS, una pulIicao que
lraz arligos solre diferenles enpresas, a pulIicao nensaI NAICs Crovlh
Screen, e o Superscreen, pulIicao anuaI incIuindo as 2OO neIhores en-
presas nanlidas peIos scios da NAIC.
COMO UTILIZAR AS PUBLICAES SOBRE NEGCIOS
A Ieilura de pulIicaes solre negcios e finanas Ihe nanlen infornado
solre enpresas que nerecen ser expIoradas. T|c la|| S|rcc| ]curna|, 8arrcns,
8usincss lcc|, |cr|unc e |crocs so fonles que poden Ihe auxiIiar.
Muilos servios de consuIloria se dedican a nonilorar as aes con pers-
peclivas de vaIorizao. O Inveslor Advisory Service (Servio de ConsuIloria
ao Inveslidor) da NAIC possui un cadaslro reIevanle. DivuIga nensaInenle
Cuias de SeIeo de Aes (CSA) e conenlrios solre lrs aes en crescinen-
lo. Oulros dois servios so o Grcu|| S|cc| Ou||cc|, pulIicado por CharIes
AIInon e o T|c Ou||cc| da Slandard & Ioors, que lodos os neses aponla 2OO
enpresas de crescinenlo rpido. Anlos deven eslar disponveis na sua lilIi-
oleca IocaI. Os scios que possuen conpuladores poden acessar o ucosi|c da
NAIC, o Irun ConpuServe da NAIC ou o lanco de dados da SLCs LDCAR.
AIen disso, o scf|uarc da NAIC dispe de un lanco de dados freqenlenenle
aluaIizado que conlen 3.5OO enpresas de capilaI alerlo, incIuindo as nais po-
puIares enlre os inveslidores de Iongo prazo.
34 Instituto Nacional de Investidores
No deixe de reconhecer a inporlncia das oporlunidades de inveslinen-
los de fundo de quinlaI. As enpresas Iocais que aparecen nos jornais de sua
conunidade poden oferecer un polenciaI iniguaIveI ainda no percelido peIo
universo de inveslidores.
O seu correlor ou oulras pessoas con as quais voc se reIacione no nundo
dos negcios, incIuindo fornecedores, cIienles e anigos que lralaIhen na sua
rea ou en oulros selores poden dar sugesles inleressanles e dignas de seren
invesligadas.
TESTE SUAS IDIAS COM O MTODO DA NAIC
O inporlanle no e a fonle de una infornao, fundanenlaI e saler cono
voc reagir a eIa. Nenhuna conpra deve ser reaIizada sen una anIise for-
naI. L o pensanenlo Igico, e no a enoo, que o Ieva a aIcanar o sucesso no
nercado. Una loa hislria no produz inveslinenlos Iucralivos. L preciso ha-
ver una adninislrao capaz de gerar Iucros crescenles por ao.
Un erro freqenle que os cIules novos e inexperienles conelen e a con-
cenlrao nas chanadas aes laralas, aqueIas que so negociadas a una laixa
colao por ao. Os scios consideran vanlajoso poder adquirir una quanli-
dade naior de aes con suas conlriluies fixas nensais. L cIaro que as aes
poden ser consideradas laralas ou no a quaIquer colao dependendo do
que voc esliver conprando. Desde o incio de sua alividade cono inveslidor,
d nfase a conpra de aes de quaIidade a preos razoveis.
Ao reaIizar a sua anIise de inveslinenlo, voc ir uliIizar as ferranenlas
da NAIC descrilas nais adianle nesle nanuaI. Tanlen e inporlanle conse-
guir un exenpIar do reIalrio anuaI de cada enpresa a fin de poder exanin-Io
cono un acionisla en polenciaI. O prxino capluIo expIicar cono fazer isso.
O PLANO NAIC DE INVESTIMENTO DE BAIXO CUSTO
A NAIC oferece un vaIioso servio a seus scios ao possiliIilar o
reinveslinenlo de Iucros e recursos adicionais en aes a un laixo cuslo ou
ale nesno sen quaIquer cuslo de lransao - un dado fundanenlaI para o
sucesso, caso o seu cIule lenha cono oljelivo seguir a reconendao de
reinveslinenlo. Iara oller delaIhes desle prograna, enlre en conlalo con a
NAIC que Ihe enviar as infornaes junlanenle con una reIao conpIela
Como Constituir e Administrar um Clube de Investimentos Rentvel 35
das enpresas do prograna. A Iislagen aluaI das enpresas do IIano NAIC de
Inveslinenlo de Baixo Cuslo lanlen pode ser enconlrada na revisla nensaI
8c||cr |ntcs|ing.
Nesle prograna, voc paga a NAIC una laxa nica de US$ 7 por cada
conpra de aes para colrir as despesas de regislro e nanuseio. AIgunas en-
presas colran una pequena laxa por cada conpra, enlora a naioria no o
faa. Todo o dinheiro e deslinado a aquisio de aes. AIgunas enpresas ale
venden aes con un desconlo en reIao ao nercado ou reinveslen seus
dividendos con desconlo. Assin que a sua apIicao iniciaI for recelida peIa
NAIC, voc receler o prospeclo do IIano delaIhando os cuslos associados a
cada enpresa. Voc pode fazer aIleraes ou sair do prograna quando desejar.
Lxislen lrs vanlagens ao inveslir en una ou nais das nuilas enpresas
que fazen parle do IIano NAIC de Inveslinenlo de Baixo Cuslo:
Figura 2-1
Resultados do Plano NAIC de Investimento de Baixo Custo
Prazo Valor Aplicado: Dividendos Quantidade de Aes
US$ 100/Trimestre Recebidos Adquiridas Possudas
1
a 5
a 10
m
e
r
o
a
t
u
a
l
M
a
x
.
5
a
n
o
s
M
i
n
.
5
a
n
o
s
E
m
p
r
e
s
a
A
e
s
C
o
t
a
o
V
a
l
o
r
C
o
t
a
o
V
a
l
o
r
C
o
t
a
o
V
a
l
o
r
V
e
n
d
a
s
T
a
m
a
n
h
o
S
e
t
o
r
A
b
b
o
t
t
L
a
b
.
3
5
0
4
0
,
6
2
5
1
4
.
2
1
8
6
0
2
1
.
0
0
0
2
6
9
.
1
0
0
1
0
,
0
B
G
S
a
d
e
A
L
L
I
E
D
4
5
0
3
5
,
5
0
0
1
5
.
9
7
5
7
5
3
3
.
7
5
0
2
2
9
.
9
0
0
3
0
0
,
0
M
P
S
e
g
u
r
o
s
A
m
o
c
o
2
5
0
6
7
,
7
5
1
6
.
9
3
7
8
3
2
0
.
7
5
0
5
6
1
4
.
0
0
0
2
7
,
0
B
G
P
e
t
r
o
-
m
a
i
o
r
e
s
B
e
c
t
o
n
-
D
i
c
k
1
5
0
6
9
,
7
5
1
0
.
4
6
2
9
5
1
4
.
2
5
0
5
1
7
.
6
5
0
2
,
7
B
M
P
r
o
d
s
.
m
e
d
.
C
e
n
t
u
r
y
T
e
l
.
4
2
5
3
1
,
2
5
1
3
.
2
8
1
7
8
3
3
.
1
5
0
2
2
9
.
3
5
0
5
0
0
,
0
M
M
T
e
l
e
c
o
m
C
o
l
g
a
t
e
-
P
a
l
m
.
1
7
5
7
3
,
2
5
1
2
.
8
1
8
1
2
5
2
1
.
8
7
5
5
3
9
.
2
7
5
7
,
5
B
G
U
t
i
l
i
d
a
d
e
s
d
o
l
a
r
D
y
n
a
t
e
c
h
1
.
0
0
0
1
4
,
8
7
5
1
4
.
8
7
5
4
6
4
6
.
0
0
0
1
2
1
2
.
0
0
0
4
7
0
,
0
M
M
C
o
m
m
.
K
u
h
l
m
a
n
6
6
5
1
1
,
5
7
.
6
4
7
2
6
1
7
.
2
9
0
9
5
.
9
8
5
2
4
0
,
0
M
P
P
r
o
d
u
t
o
s
.
e
l
e
t
r
o
n
i
c
o
s
L
i
n
e
a
r
T
e
c
h
1
0
0
4
5
,
2
5
4
.
5
2
5
1
1
4
1
1
.
4
0
0
2
7
2
.
7
0
0
2
0
0
,
0
M
P
I
n
f
o
r
m
t
.
M
e
d
i
c
C
o
m
p
.
1
2
5
6
4
8
.
0
0
0
1
2
8
1
6
.
0
0
0
2
7
3
.
3
7
5
1
0
,
7
M
P
S
i
s
t
.
a
d
m
S
y
n
o
v
u
s
F
i
n
.
4
5
0
2
9
1
3
.
0
5
0
7
8
3
5
.
1
0
0
2
1
9
.
4
5
0
6
,
0
B
M
S
e
r
v
.
F
i
n
.
C
a
i
x
a
2
.
1
5
2
2
.
1
5
2
2
.
1
5
2
T
o
t
a
l
$
1
3
3
.
9
4
0
$
2
7
2
.
7
1
7
$
9
4
.
9
3
7
G
=
G
r
a
n
d
e
e
m
p
r
e
s
a
;
M
=
M
d
i
a
e
m
p
r
e
s
a
;
P
=
P
e
q
u
e
n
a
e
m
p
r
e
s
a
.
142 Instituto Nacional de Investidores
argunenlando a favor da conservao da ao. Oulros opinan que a nxina
conslanle en nossos esludos esl correla, e que devenos vender a ao. O cIu-
le resoIveu reconsider-Ia nas duas prxinas reunies. H scios que
consideran exagerada a nxina eslinada para a Dqna|cc|, e nossa deciso foi
de lanlen voIlar a alordar o caso.
Os scios devero aluaIizar os dados da Iigura 12-2 e lraz-Ios as reuni-
es reguIares ao Iongo do prxino ano.
PERMANEA NO MERCADO
L perigoso ficar enlrando e saindo do nercado. As pesquisas noslran
que a pessoa que invesle en aes de loa quaIidade, de enpresas con cons-
lanles aunenlos nas vendas e nos palanares de Iucro, len neIhor desenpenho
que aqueIa que se novinenla enlre un grupo de aes e oulro, enlrando e
saindo de sua posio. So poucos os inveslidores disposlos a arriscar lodo seu
ganho en laI lipo de especuIao. Un dos nolivos do insucesso do lrocador
de posies e que quando o nercado nuda de lendncia e desIancha, o
novinenlo de aIla se d lo rapidanenle que nuilos inveslidores perden
essa oporlunidade.
Cono exenpIo, una pesquisa da Dc|auarc |uns concIuiu que nos dez
perodos de nercados en aIla aps 197O, de 39 a 75 dos aunenlos aconle-
ceran en un prazo de quinze dias.
}ohn }. Curran escreveu na revisla |cr|unc que enlora as aes lenhan
rendido 17,6 nos anos 8O, a naior parceIa do ganho ocorreu en apenas 4O
dos 2.528 dias de prego na epoca. Se voc eslivesse fora do nercado naqueIes
dias, o seu ganho nedio seria de apenas 4 ao ano.
Como Constituir e Administrar um Clube de Investimentos Rentvel 143
CAPTULO 13
TCNICA DE ANLISE PARA AVALIAO DA CARTEIRA
*
O QUE O PERT?
A NAIC enfaliza a inporlncia do inveslinenlo de Iongo prazo, Ienlran-
do que devenos conprar a enpresa e no a ao e devenos eslar senpre
conscienles da nela de dolrar o vaIor en cinco anos.
ILRT e a sigIa para Pcr|fc|ic |ta|ua|icn Rcticu Tcc|niquc que significa Tcc-
nica c An4|isc para Ata|ia4c a Car|cira. Trala-se de un nelodo de
aconpanhanenlo sislenlico de aes e de una carleira de inveslinenlos no
que concerne aos fundanenlos. Lsses so os nesnos fundanenlos usados no
Cuia IrincipaI de AvaIiao & ReIalrio de AnIise da NAIC que desde o co-
neo infIuencian o inveslidor a adquirir a ao, a saler: crescinenlo do Iucro
por ao, de vendas e do Iucro anles dos inposlos, nargen de Iucro anles dos
inposlos, aIquola do inposlo, ndice I/L aluaI conparado con ndices I/L
hislricos, ndice de aIla/laixa e laxa de rendinenlo dos dividendos.
O ILRT e un procedinenlo organizado que pernile verificar, reguIar-
nenle, se a enpresa na quaI voc invesliu esl alingindo os oljelivos aponlados
cono provveis peIo seu Cuia IrincipaI de AvaIiao & ReIalrio de AnIise.
Reconendanos enfalicanenle que o inveslidor prineiro se faniIiarize con as
verses nanuais das ferranenlas de anIise de inveslinenlos da NAIC, incIu-
sive con o Cuia IrincipaI de AvaIiao & ReIalrio de AnIise e con o ILRT.
Lssas ferranenlas so apIicveis as aes de crescinenlo - aqueIas nas quais o
inveslidor espera oller o dolro do vaIor en cinco anos. Cono as denais ferra-
nenlas de anIise de inveslinenlos da NAIC, o ILRT e un apoio, un guia e
no un sulslilulo do juIganenlo do inveslidor.
144 Instituto Nacional de Investidores
POR QUE O PERT?
A laxa de crescinenlo previsla de una enpresa que pode ser financiada
con fonles inlernas de capilaI enconlra-se na frnuIa a seguir:
RenlaliIidade solre o palrinnio (1- Indice de dislriluio de di-
videndos)
O resuIlado de 1 nenos o ndice de dislriluio de dividendos e expresso
na forna de decinaI. Ior exenpIo, o ndice de dislriluio de dividendos e de
35, Iogo 1 nenos O,35 e iguaI a O,65. Se a renlaliIidade solre o palrinnio for
de 2O lerenos:
2O x O,65 = 13 = Iinile da laxa de crescinenlo
Os 13 represenlan a laxa de crescinenlo que pode ser financiada peIos
Iucros relidos peIa enpresa.
NaluraInenle, h oulros falores a considerar: o nonlanle do
endividanenlo, a quanlidade de aes en circuIao e o nveI de concorrncia
que a enpresa enfrenla na falricao e/ou na conerciaIizao de seus produ-
los e servios. O cIcuIo do percenluaI do relorno solre o palrinnio ( ROL
9
)
pode ser dividido en lrs conponenles essenciais: a nargen Iquida, o giro
dos alivos e a aIavancagen solre o palrinnio. Cada conponenle pode conlri-
luir para o nveI geraI de renlaliIidade da enpresa cono expresso peIo seu
ROL. L a conpreenso do que cada conponenle represenla pode ser laslanle
vaIiosa para enlender cono a enpresa esl gerando os seus Iucros.
A expresso nalenlica do cIcuIo e a seguinle:
% ROE
=
Lucro antes dos impostos x (1 alquota de IR)
x
Vendas
x
Ativos
x
100
Vendas Ativos Patrimnio
Liquido
Onde:
Lucro antes dos impostos x (1 alquota de IR)
=
Margem Lquida
Vendas
Vendas
=
Giro dos Ativos
Ativos
Ativos
=
Grau de Alavancagem
Patrimnio
Liquido
Como Constituir e Administrar um Clube de Investimentos Rentvel 145
A nargcn |iquia e o nonlanle do Iucro Iquido, caIcuIado peIo nelodo
preferenciaI, gerado por cada dIar de vendas. Lsse e provaveInenle o conpo-
nenle nais inporlanle da renlaliIidade para quaIquer enpresa e que aIgunas
vezes nos referinos a eIe cono a naneira difciI de se ganhar dinheiro. Isso
por que e laseado no nonlanle da receila anles dos inposlos que una enpre-
sa pode gerar en suas operaes, que incIuen nanufalurar produlos e oferecer
servios nuilo procurados que possan ser vendidos a preos conpelilivos,
len cono adninislrar e conlroIar seus cuslos de forna eficienle. AIgunas ve-
zes una variao nas aIquolas dos inposlos pode infIuenciar as nargens
Iquidas, assin, os inveslidores deven senpre conear suas pesquisas peIas
nargens anles dos inposlos, para depois apIicaren a aIquola na apurao da
nargen aps os inposlos.
O girc cs a|itcs e o lolaI de vendas gerado para cada dIar de alivos.
Quanlo naior o giro, naior a conlriluio de Iucro desse conponenle do ROL.
AIguns selores ln aIlos ndices de giro (cono Iojas de desconlos e gneros
aIinenlcios), poren, essas nesnas enpresas enfrenlan una concorrncia de
preo acirrada e por conseqncia possuen nargens de Iucro nenores (o pri-
neiro conponenle acina). Ior oulro Iado, as enpresas e os selores que
apresenlan nargens de Iucros naiores (cono a indslria farnaculica e a de
inslrunenlos de preciso) freqenlenenle possuen ndices nenores de giro.
Lsse conponenle e lanlen nuilas vezes conhecido por un oulro none: grau
de uliIizao dos alivos, ou, ale que ponlo a enpresa esl gerando vendas a
parlir de un delerninado nveI de alivos. Se duas enpresas do nesno selor
possuren o nesno vaIor de alivos, aqueIa que esliver gerando nais vendas e
a que esl lralaIhando neIhor con esse conponenle do ROL.
O grau de a|atancagcn represenla o nonlanle que una enpresa usa de
enpreslinos e oulras olrigaes para dar suporle aos seus negcios e opera-
es. L evidenle que quanlo nais endividanenlo houver, naior a enpresa pode
ficar en lernos de alivos lolais e naior a conlriluio desse conponenle para
o ROL. Lnlrelanlo, Ienlre-se que exisle una conlraparlida a nedida que nais
e nais fundos de enpreslinos so usados para dar suporle ao negcio, e esla
conlraparlida significa risco nais aIlo. Quanlo naior a uliIizao da
aIavancagen, naior o risco assunido peIa enpresa para alingir un dado nveI
de ROL. Duas enpresas do nesno selor poden ler o nesno ROL, nas aqueIa
146 Instituto Nacional de Investidores
que ollen o ROL alraves de nargens naiores en vez de naior aIavancagen,
provaveInenle ser nais vaIorizada peIos inveslidores.
Desse nodo, a renlaliIidade lolaI depende do Iucro que a enpresa pode
gerar por cada dIar de vendas (que Iida con fundanenlos cono nargen an-
les dos inposlos, crescinenlo do Iucro e aIquola dos inposlos), e da eficincia
na uliIizao do palrinnio, de enpreslinos e de seus alivos lolais no senlido
de dar suporle a expanso das vendas. Lsses so os principais falores que aju-
dan a delerninar o crescinenlo dos Iucros.
O runo da colao fulura de una ao, no Iongo prazo, depende essenci-
aInenle de dois falores: o Iucro por ao e o ndice preo/Iucro. A IoIha de
Lxerccio ILRT A represenla un nelodo sislenlico de Ievanlanenlo de da-
dos operacionais lrineslrais reIalivos a enpresa. A iIuslrao da IoIha de
Lxerccio ILRT A (Iigura 13-1) noslra os caleaIhos para o preenchinenlo dos
dados. Todos os dados so regislrados con lase lrineslraI e para os Ilinos
doze neses.
Os dados a seren inseridos para cada lrineslre so: Iucro por ao,
Iucro anles dos inposlos e vendas. O anaIisla lanlen deve conpular a va-
riao percenluaI, conparada con o nesno lrineslre do exerccio anlerior,
dos Iucros por ao, do Iucro anles dos inposlos e das vendas, aIen dos
cIcuIos do Iucro lrineslraI anles dos inposlos cono un percenluaI das
vendas e da aIquola do inposlo lrineslraI cono percenluaI do Iucro anles
dos inposlos.
Iara os Ilinos doze neses, os dados so a sona dos Ilinos qualro lri-
neslres reIalivos a Iucro por ao, variao percenluaI do Iucro anles dos
inposlos, Iucro anles dos inposlos cono percenluaI das vendas, vendas, in-
poslo de renda e a aIquola do inposlo de renda cono percenluaI do Iucro
anles dos inposlos. Deven ainda ser caIcuIados a variao percenluaI do Iucro
por ao, do Iucro anles dos inposlos e das vendas.
INTERPRETAO DOS DADOS
H lrs naneiras de exaninarnos os dados. A prineira envoIve a anIise
dos cIcuIos e da lendncia dos dados, a segunda refere-se a narcao dos
dados dos doze neses no grfico do Cuia IrincipaI de AvaIiao & ReIalrio de
AnIise e o exane dos resuIlados e das lendncias reais conparadas con as
Como Constituir e Administrar um Clube de Investimentos Rentvel 147
expeclalivas na epoca da aquisio da ao. A lerceira e o reIalrio ILRT que
incIui as IoIhas de Lxerccio ILRT A e B.
Dois falores fundanenlais fazen sulir e descer a colao de una ao.
Un deIes e o crescinenlo ou a ausncia de crescinenlo do Iucro por ao e o
oulro e o ndice preo/Iucro. O nonenlo de lonar una deciso solre a nanu-
leno, a venda ou a lroca de posio e provaveInenle quando evidencianos
que as caraclerslicas de crescinenlo nudaran.
Se voc conslalar que a nargen de Iucro e/ou a laxa de aunenlo das
vendas eslo caindo en reIao ao nveI esperado por ocasio da aquisio da
ao, provaveInenle voc ficar decepcionado con o desenpenho da colao.
A queslo e senpre saler o que esl causando a nudana. LIa e de curlo ou de
Iongo prazo` Una nudana de curlo prazo pode represenlar una oporlunida-
de de conpra e una nudana de Iongo prazo sugere a venda.
No caso da Alloll Laloralories, incIunos o Denonslralivo ConsoIidado
de ResuIlados ou de Lucros e Ierdas para os lrineslres encerrados en naro,
junho e selenlro de 1996 e de 1995. Na IoIha de Lxerccio ILRT A (Iigura 13-
1), inserinos os respeclivos dados de cada lrineslre exlrados do denonslralivo,
seguidos dos cIcuIos reIalivos aos dados lrineslrais e os dados dos Ilinos
doze neses. Ior exenpIo, as infornaes ollidas direlanenle do denonslrali-
vo de resuIlados para naro de 1996 foran: Iucro por ao de US$ O,61, Iucro
anles dos inposlos de US$ 681 niIhes, vendas de US$ 2.672 niIhes e a aIquola
do inposlo de renda de 29,5. Os cIcuIos efeluados foran os seguinles:
Variao do Iucro por ao aluaI en reIao ao do ano anlerior
US$ O,61 - US$ O,52 = O,O9/O,52 = O,173 ou 17,3
Variao do Iucro anles dos inposlos en reIao ao do ano anlerior
681 niIhes - 592 niIhes = 89 niIhes/592 niIhes = O,15 ou 15
Lucro anles dos inposlos cono percenluaI de vendas -
681 niIhes/2.672 niIhes x 1OO = 25,5
Variao das vendas en reIao as do ano anlerior -
2.672 niIhes - 2.524 niIhes = 148 niIhes/2.524 niIhes = 5,9
148 Instituto Nacional de Investidores
Figura 13-1
A Folha de Trabalho PERT A para a Abbott Laboratories.
Como Constituir e Administrar um Clube de Investimentos Rentvel 149
A
b
b
o
t
t
L
a
b
o
r
a
t
o
r
i
e
s
D
e
m
o
n
s
t
r
a
t
i
v
o
C
o
n
s
o
l
i
d
a
d
o
d
e
R
e
s
u
l
t
a
d
o
s
,
1
9
9
6
e
1
9
9
5
1
o
T
r
i
m
e
s
t
r
e
m
a
r
o
2
o
T
r
i
m
e
s
t
r
e
j
u
n
h
o
3
o
T
r
i
m
e
s
t
r
e
s
e
t
e
m
b
r
o
1
9
9
6
1
9
9
5
1
9
9
6
1
9
9
5
1
9
9
6
1
9
9
5
V
e
n
d
a
s
l
q
u
i
d
a
s
$
2
.
6
7
2
.
1
7
7
.
0
0
0
$
2
.
5
2
4
.
3
9
7
.
0
0
0
$
2
.
6
9
9
.
2
4
0
.
0
0
0
$
2
.
5
0
0
.
3
1
0
.
0
0
0
$
2
.
6
4
6
.
1
9
4
.
0
0
0
$
2
.
3
9
0
.
7
5
3
.
0
0
0
C
u
s
t
o
d
o
s
p
r
o
d
u
t
o
s
v
e
n
d
i
d
o
s
1
.
1
5
6
.
2
1
7
.
0
0
0
1
.
0
8
8
.
9
1
1
.
0
0
0
1
.
1
4
3
.
9
4
7
.
0
0
0
1
.
0
8
6
.
0
2
3
.
0
0
0
1
.
1
7
7
.
2
4
7
.
0
0
0
1
.
0
7
0
.
2
5
3
.
0
0
0
P
e
s
q
u
i
s
a
e
d
e
s
e
n
v
o
l
v
i
m
e
n
t
o
2
6
8
.
6
1
6
.
0
0
0
2
4
7
.
1
7
5
.
0
0
0
3
0
4
.
8
4
6
.
0
0
0
2
8
7
.
3
6
0
.
0
0
0
2
7
8
.
9
7
0
.
0
0
0
2
5
5
.
8
2
9
.
0
0
0
D
e
s
p
e
s
a
s
g
e
r
a
i
s
,
a
d
m
.
e
v
e
n
d
a
s
5
7
2
.
3
4
6
.
0
0
0
5
9
8
.
8
3
2
.
0
0
0
5
9
8
.
8
6
6
.
0
0
0
5
3
2
.
2
7
7
.
0
0
0
6
1
5
.
2
6
9
.
0
0
0
5
2
1
.
7
5
4
.
0
0
0
C
u
s
t
o
s
e
d
e
s
p
e
s
a
s
o
p
e
r
a
c
i
o
n
a
i
s
1
.
9
9
7
.
1
7
9
.
0
0
0
1
.
9
3
4
.
9
1
8
.
0
0
0
2
.
0
4
7
.
6
5
9
.
0
0
0
1
.
9
0
5
.
6
6
0
.
0
0
0
2
.
0
7
1
.
4
8
6
.
0
0
0
1
.
8
4
7
.
8
3
6
.
0
0
0
L
u
c
r
o
o
p
e
r
a
c
i
o
n
a
l
6
7
4
.
9
9
8
.
0
0
0
5
8
9
.
4
7
9
.
0
0
0
6
5
1
.
5
8
1
.
0
0
0
5
9
4
.
6
5
0
.
0
0
0
5
7
4
.
7
0
8
.
0
0
0
5
4
2
.
9
1
7
.
0
0
0
D
e
s
p
e
s
a
s
(
r
e
c
e
i
t
a
s
)
f
i
n
a
n
c
e
i
r
a
s
l
q
u
i
d
a
s
7
.
1
1
7
.
0
0
0
2
.
9
4
2
.
0
0
0
1
2
.
0
4
2
.
0
0
0
4
.
6
5
0
.
0
0
0
1
7
.
2
6
5
.
0
0
0
5
.
2
4
7
.
0
0
0
O
u
t
r
a
s
d
e
s
p
e
s
a
s
(
r
e
c
e
i
t
a
s
)
,
l
i
q
u
i
d
a
s
(
1
3
.
1
2
4
.
0
0
0
)
(
5
.
3
1
3
.
0
0
0
)
(
2
7
.
7
2
8
.
0
0
0
)
(
1
4
.
4
6
1
.
0
0
0
)
(
3
9
.
5
6
0
.
0
0
0
)
(
4
.
2
4
6
.
0
0
0
)
L
u
c
r
o
a
n
t
e
s
d
o
s
i
m
p
o
s
t
o
s
6
8
1
.
0
0
5
.
0
0
0
5
9
1
.
8
5
0
.
0
0
0
6
6
7
.
2
6
7
.
0
0
0
6
0
4
.
4
6
1
.
0
0
0
5
9
7
.
0
0
3
.
0
0
0
5
4
1
.
9
1
6
.
0
0
0
I
m
p
o
s
t
o
d
e
r
e
n
d
a
2
0
0
.
8
9
6
.
0
0
0
1
7
4
.
5
9
6
.
0
0
0
1
9
6
.
8
4
4
.
0
0
0
1
8
0
.
4
3
1
.
0
0
0
1
7
6
.
1
1
6
.
0
0
0
1
5
9
.
9
6
5
.
0
0
0
L
u
c
r
o
l
q
u
i
d
o
$
4
8
0
.
1
0
9
.
0
0
0
$
4
1
7
.
2
5
4
.
0
0
0
$
4
7
0
.
4
2
3
.
0
0
0
$
4
2
4
.
0
3
0
.
0
0
0
$
4
2
0
.
8
8
7
.
0
0
0
$
3
8
2
.
0
5
1
.
0
0
0
L
u
c
r
o
l
q
u
i
d
o
p
o
r
a
o
o
r
d
i
n
r
i
a
0
,
6
1
0
,
5
2
0
,
6
0
0
,
5
3
0
,
5
4
0
,
4
8
M
d
i
a
d
a
s
a
e
s
e
m
c
i
r
c
u
l
a
o
7
8
5
.
8
2
6
.
0
0
0
8
0
1
.
2
6
2
.
0
0
0
7
8
3
.
4
0
4
.
0
0
0
7
9
7
.
2
2
9
.
0
0
0
7
7
9
.
6
6
5
.
0
0
0
7
9
3
.
3
8
5
.
0
0
0
A
l
q
u
o
t
a
d
o
i
m
p
o
s
t
o
2
9
,
5
%
2
9
,
5
%
2
9
,
5
%
2
9
,
8
%
2
9
,
5
%
2
9
,
5
%
150 Instituto Nacional de Investidores
Se a aIquola do inposlo no for fornecida, eIa pode ser caIcuIada peIa
diviso do lolaI de inposlo pago de US$2OO,9 niIhes peIo Iucro anles dos
inposlos de US$681 niIhes, resuIlando en 29,5.
Os dados para os Ilinos doze neses, no Iado direilo da IoIha de Lxerc-
cio ILRT A, so a sona dos qualro Ilinos lrineslres. Iara caIcuIar o Iucro por
ao dos Ilinos doze neses, sonanos os vaIores dos Iucros lrineslrais de:
O6/95 O,53
O9/95 O,48
12/95 O,59
O3/96 O,61
2,21 = Lucro por ao dos Ilinos doze neses
A variao percenluaI de un perodo de doze neses e noslrada nas lrs
coIunas da direila. Ior exenpIo: a variao do Iucro por ao de US$ 2,21 nos
doze neses findos en 3/96 conparada con US$ 1,94 para os doze neses fin-
dos en 3/95 noslra un aunenlo de 13,9.
Os cIules e os inveslidores individuais deven considerar un acrescino
de nais aes as suas posies ao decidir o que adquirir. Una das ferranenlas
para ser usada nessa lonada de deciso e a IoIha de Lxerccio ILRT A con os
cIcuIos do crescinenlo e do percenluaI da nargen de Iucro. Caso esses se
enconlren denlro das suas expeclalivas da epoca da aquisio, un inveslinenlo
adicionaI na nesna ao se lorna alraenle. L cIaro que a deciso de conprar
nais ou no depende da colao da ao. A IoIha de Lxerccio ILRT B (Iigura
13-2), assin cono o verso do Cuia IrincipaI de AvaIiao & ReIalrio de An-
Iise, noslra o hislrico das colaes, Iucro por ao, ndices I/L, nedia dos
ndices I/L, dividendos, laxa de dislriluio e rendinenlo dos dividendos.
Iode no ser viveI, para lodos os scios de un cIule, a anIise de
lodas as IoIhas de Lxerccio ILRT A para cada ao da carleira. O reIalrio
ILRT resune en una foIha nuilas das caraclerslicas de inveslinenlos
noslradas no Cuia IrincipaI de AvaIiao & ReIalrio de AnIise e na IoIha
de Lxerccio ILRT A.
Como Constituir e Administrar um Clube de Investimentos Rentvel 151
Quadro 13-2
A Folha de Trabalho PERT B para a Abbott Laboratories
152 Instituto Nacional de Investidores
Caractersticas de crescimento
Lucro por ao trimestral
Vendas trimestrais
Lucros trimestrais antes dos impostos
Lucro por ao anual
Rentabilidade
Margens de lucro antes dos impostos trimestrais
Avaliao
Valor relativo ndice P/L atual como percentual do P/L mdio de cinco anos
ndice P/L atual como percentual da taxa de crescimento
ndice de alta/baixa
Percentual anual de retorno potencial total
Outros
Percentual de rendimento dos dividendos
A partir da Folha de exerccio PERT A, obtemos os dados trimestrais e os dos ltimos doze meses
relativos a:
Lucro por ao
Vendas
Lucro antes dos impostos e margem de lucro antes dos impostos
Copiamos do Guia Principal de Avaliao & Relatrio de Anlise completo os seguintes itens:
Nome
Lucro por ao estimado em doze meses
Dividendo anual a distribuir
Taxa de crescimento estimada
Cotao mnima estimada recomenda-se aos usurios que sejam criteriosos e insiram as
cotaes mxima e mnima de um Guia recente
Das fichas da Folha de Exerccio PERT B adiciona-se:
Mdia mnima do ndice P/L
Mdia do ndice P/L
Mdia mxima do ndice P/L
A figura 13-3 noslra un reIalrio ILRT de una carleira avaIiada a parlir
de 11 de novenlro de 1996. Iara a idenlificao de una oporlunidade de con-
pra deveranos procurar o seguinle:
O crescinenlo do Iucro por ao de acordo con nossas expeclalivas
Crescinenlo da nargen de Iucro anles dos inposlos de acordo con nos-
sas expeclalivas
Como Constituir e Administrar um Clube de Investimentos Rentvel 153
Margen de Iucro anles dos inposlos de acordo con nossas expeclalivas e
sendo nanlidas a nveis salisfalrios
O Iucro por ao dos Ilinos doze neses crescendo denlro de nossas ex-
peclalivas
Indice de aIla/laixa de 3 para 1 ou naior
VaIor reIalivo de 1OO ou, de preferncia, nenor
No caso de una venda en polenciaI, procuranos por un ndice I/L aluaI
iguaI ou naior que a nedia aIla do ndice I/L e un ndice de aIla/laixa de 1
para 1 ou nenor.
Ao anaIisarnos o reIalrio ILRT para a Alloll Laloralories, nolanos que
o Iucro por ao e a nargen de Iucro anles dos inposlos, anlos na casa dos
dois dgilos, conlinuan de acordo con os nossos oljelivos. A adninislrao
conseguiu nanler un nveI conslanle e favorveI da nargen de Iucro anles
dos inposlos. Conludo, ao conlinuarnos a nossa anIise, o ndice de aIla/lai-
xa e de 2,1 para 1 sugerindo que a ao esl aluaInenle sendo colada na nxina
do inlervaIo de conpra, falo corrolorado por un vaIor reIalivo de 116. Nos-
so parecer e de que se deva olservar a Alloll e aguardar por un preo nais
favorveI anles de aquisies adicionais.
Olserve que o seu ndice I/L aluaI foi caIcuIado con lase na sua eslina-
liva do Iucro por ao para daqui a doze neses. Nos Lslados Unidos as fonles
de infornao de Iucro por ao eslinado so:
Zac|s Ana|qs| la|c| 1-8OO-399-6659
S|anar c Pccrs |arnngs Guic 1-8OO-221-5277
Nc|scns |arnings Ou||cc| 1-8OO-333-6357
Voc pode fazer una eslinaliva inlernediria enlre a previso do exerc-
cio en curso e o seguinle dependendo de quanlos neses j lenhan decorrido
do aluaI exerccio
As fonles dos dados para a IoIha de Lxerccio ILRT A so os reIalrios
lrineslrais da enpresa e os conunicados financeiros lrineslrais do selor de
reIao con inveslidores. Cadaslre-se para o recelinenlo de naIa direla. Nos
Lslados Unidos, as pulIicaes na inprensa solre resuIlados no noslran o
Iucro anles dos inposlos ou os inposlos. UliIize essas fonles provisorianenle
anles do recelinenlo do reIalrio lrineslraI ou dos conunicados financeiros
da rea de reIaes con inveslidores.
154 Instituto Nacional de Investidores
Figura 13-3
Um Exemplo do Relatrio PERT
Como Constituir e Administrar um Clube de Investimentos Rentvel 155
Tanlo na IoIha de Lxerccio ILRT B quanlo no Cuia voc deve usar o in-
lervaIo de colaes do exerccio fiscaI. A fonle dos dados e o reIalrio anuaI da
enpresa dos dois Ilinos exerccios. Iara dados nais anligos, uliIize o quadro
de colaes ou os reIalrios anuais anleriores. A 8arrcns e o la|| S|rcc| ]curna|
so fonles das colaes nxina e nnina das Ilinas 52 senanas. LscoIha o
exenpIar pulIicado nais prxino do finaI do exerccio fiscaI. Os dados da Va|uc
|inc e da S|anar c Pccrs poden ser uliIizados para conear a organizao de
un arquivo de dados ILRT A, conlendo una serie de lrineslres de vrios anos,
poren no incIuindo o Iucro anles dos inposlos.
RESUMO
O ILRT fornece una forna ideaI de aconpanhar o desenpenho lsico de
suas aes, conpIelando o Cuia IrincipaI de AvaIiao & ReIalrio de AnIise.
LIe o auxiIia nos seus esforos de adninislrao da carleira ao enpregar os
nesnos crilerios usados por ocasio da aquisio da ao, ou seja, crescinen-
lo, Iucralividade e vaIor. Iroporciona lanlen dados reais para ajud-Io na
lonada de una deciso de conpra, nanuleno ou venda. O ILRT ajuda o
inveslidor a adninislrar a carleira.
O inveslidor Iogo descolre que o ILRT exige una serie de cIcuIos. Dois
soflvares que do apoio ao ILRT eslo disponveis alraves da NAIC. Un deIes
e o STB AnaIisla de Aes
1O
, o segundo, a Caixa de Ierranenlas ConpIela para
o Inveslidor, incIui un nduIo do ILRT. Lsses progranas so de grande uliIi-
dade para o inveslidor.
156 Instituto Nacional de Investidores
CAPTULO 14
A RVORE DE DECISO
A rvore de Deciso e un nelodo que len o oljelivo de neIhorar o de-
senpenho de sua carleira. LIe nos ensina a conparar os alrilulos de una ao
reIalivanenle aos de oulras. Mesno sendo un inveslidor sen nuila experin-
cia, voc pode uliIizar as direlrizes da rvore de Deciso para evilar aIguns
perigos na conpra e venda de aes.
A rvore de Deciso uliIiza una eslinaliva do fuluro inlervaIo de preos
da ao para os prxinos cinco anos - prazo suficienle para incIuir os exlrenos
de pico (nercado en aIla) e recesso (nercado en laixa) do cicIo econnico. A
rvore de Deciso o conduz as enpresas len adninislradas que provaveI-
nenle lero naior Iucro e naior vaIor nos prxinos cinco anos. LIa lanlen o
orienla solre a conparao de preo das aes e aIerla para oporlunidades de
provveis grandes vaIorizaes.
A Regra de Cinco e una leoria de inveslinenlo para adninislrar carleiras
con inleIigncia. Lssa regra suslenla que una, enlre cinco aes nanlidas por
cinco anos, enfrenlar dificuIdades no previslas peIo inveslidor, lrs lero un
desenpenho de acordo con as expeclalivas e una ir superar de Ionge as ne-
las eslaleIecidas. Con a rvore de Deciso voc consegue neIhorar a sua
carleira a nedida que resuIlados no salisfalrios se lornan evidenles.
A rvore de Deciso faz uso do ndice de aIla/laixa de cinco anos e de
crilerios de quaIidade, de nodo a reforar o poder defensivo da carleira. Os
dois naiores indicalivos de conpra so:
1. Ao negociada no lero inferior do inlervaIo de colaes eslinado para
cinco anos e con aparenle polenciaI de vaIorizao de 1OO nesse perodo.
2. Ao que oferea nolivos len fundanenlados para una vaIorizao
significaliva nos prxinos seis a dezoilo neses.
Lsses indicadores o auxiIian a nanler cIaros seus oljelivos e a descarlar
Como Constituir e Administrar um Clube de Investimentos Rentvel 157
as aes da noda e denais arnadiIhas especuIalivas, dando preferncia a
infornao fundanenlada.
COMO REUNIR OS DADOS
Ln prineiro Iugar, o Cuia IrincipaI de AvaIiao & ReIalrio de AnIise
deve ser preenchido con os dados das duas aes sol considerao, para con-
pra ou venda (Iiguras 14-1 e 14-2). Ser neIhor se voc j liver un Cuia de
Adninislrao de Carleiras ou regislros do ILRT solre as enpresas.
A seguir, lransfira as infornaes para o IornuIrio Conparalivo da r-
vore de Deciso (Iigura 14-3). CaIcuIa-se a vaIorizao ale a colao nxina
de cinco anos e a perda ale a colao nnina de cinco anos, para cada ao, da
seguinle forna:
Valorizao % = Cotao mxima de cinco anos Cotao atual
Cotao atual
Perda % = Cotao atual Cotao mnima de cinco anos
Cotao atual
As pergunlas sol o lluIo Tendncias de aIla de 6 a 18 neses, na figura
14-3, deven ser respondidas con una nica paIavra. Ioren h espao para
lreves conenlrios se necessrios.
COMO TOMAR DECISES
A enpresa apresenlada cono aIlernaliva deve possuir quaIidade iguaI ou
superior a ao nanlida en carleira. Tanlo a S|anar c Pccrs quanlo a Va|uc
|inc so fonles confiveis de cIassificao por quaIidade. O fornuIrio da r-
vore de Deciso (Iigura 14-3) requer a cIassificao S&I. Se uliIizar una oulra
agncia, faa neno da fonle no fornuIrio.
O raciocnio da rvore de Deciso e o seguinle: inagine que voc con-
prou una ao con lase na eslinaliva de que eIa dolraria de vaIor en cinco
anos. AluaInenle eIa se enconlra no lero nedio do seu inlervaIo de preo,
lendo regislrado una vaIorizao de 33 a 66 . A ao aparenla ler reaIizado
5O de seu polenciaI de vaIorizao nos Ilinos seis a dezoilo neses. Seu ndi-
ce de aIla/laixa caiu de 3 para 1, na epoca en que foi conprada, para 1 para 1. O
polenciaI de vaIorizao dininuiu de 1OO para 5O, devido a aIla da ao.
158 Instituto Nacional de Investidores
Quadro 14-1
O Guia Principal de Avaliao & Relatrio de Anlise da Weis
Markets
Como Constituir e Administrar um Clube de Investimentos Rentvel 159
Quadro 14-1 (Continuao
160 Instituto Nacional de Investidores
Quadro 14-1 (Continuao
Se voc puder idenlificar una ao aIlernaliva de quaIidade iguaI ou su-
perior, con ndice de aIla/ laixa de 3 para 1 e polenciaI de vaIorizao de
1OO, conpre-a. Voc ver que seus resuIlados de inveslinenlos iro neIhorar
ao Iongo dos anos se conlinuar a usar essa lecnica.
Cerlas vezes o cicIo do nercado chega a un ponlo onde no e nais poss-
veI oller o ndice de aIla/laixa de 3 para 1, nen o polenciaI de vaIorizao de
1OO, cono lanlen quaIidade iguaI ou superior. Nessas ocasies pense en
adquirir lluIos de renda fixa de curlo prazo para conpor ale 2O da parceIa
nais especuIaliva de sua carleira. Voc ler aIgun rendinenlo enquanlo seu
cIule esliver na expeclaliva de una grande correo do nercado de aes, aps
a quaI eIas se lornaro novanenle alraenles. Na defIagrao de una nova len-
dncia de aIla voc pode considerar vrias aIlernalivas de aes de quaIidade
inferior. Na nedida en que o nercado avana, voc lanlen deve neIhorar a
quaIidade de suas posies.
ERROS A SEREM EVITADOS
Lvile esses dois erros conuns:
1. No se posicione en aes de segunda cIasse quando o nercado ascen-
denle conea a desaceIerar, sol risco de coIher resuIlados errlicos. Apenas as
Como Constituir e Administrar um Clube de Investimentos Rentvel 161
Quadro 14-2
O Guia Principal de Avaliao & Relatrio de Anlise da
First Financial Management Corporation
162 Instituto Nacional de Investidores
Quadro 14-2 (Continuao)
Como Constituir e Administrar um Clube de Investimentos Rentvel 163
Quadro 14-2 (Continuao)
enpresas nais forles conseguen solreviver as reviravoIlas que se seguen a
una grande aIla do nercado. Aunenlando a quaIidade a cada exerccio da
rvore de Deciso voc aunenla suas chances de resuIlados nais salisfalrios.
2. No suponha que sinpIesnenle porque dolrou de vaIor, a enpresa
no conlinuar a vaIorizar. As enpresas de grande crescinenlo conseguen
isso. Ior que se conlenlar con un Iucro de 5O a 1OO se a nanuleno de
aes de vaIorizao por un perodo naior pode render 2OO, 5OO ou ale
nais`
A delerninao se una enpresa especfica len polenciaI adicionaI re-
quer ir aIen dos nneros. Voc deve possuir conhecinenlos anpIos solre a
enpresa alraves da Ieilura de nensagens corporalivas e da inprensa especi-
aIizada, lornando-se capaz de lonar una deciso fundanenlada con reIao
as perspeclivas da enpresa para os prxinos anos.
COMO FUNCIONA A RVORE DE DECISO
Una experincia reaI con a rvore de Deciso noslra cono funciona o
processo e os resuIlados que poden ser aIcanados. Una inveslidora possuin-
do US$ 45O,OO fez sua prineira aquisio de aes en 1957 conprando 25 aes
da Hcctcr 8a|| c 8caring a US$ 18. Lssas aes foran vendidas no ano seguinle
164 Instituto Nacional de Investidores
Quadro 14-3
Formulrio da rvore de Deciso Comparando a Weis Markets com a First
Financial Management Corporation
Como Constituir e Administrar um Clube de Investimentos Rentvel 165
a US$ 3O,875 apurando un nonlanle de US$ 775,96. Ln seguida a inveslidora
conprou 5O aes da Ccpc|an a US$ 13,5O apIicando un lolaI de US$ 675,OO do
dinheiro ollido.
Un ano depois as aes da Ccpc|an foran vendidas a US$ 23,25, e na
senana seguinle eIa adquiriu 5O aes da DeIla a US$ 26,OO, fazendo un inves-
linenlo de US$ 1.3OO,OO. Ln 1962 eIa vendeu 3O aes da DeIla a US$ 53,375 e
receleu US$ 1.6O1,25. A inveslidora Iogo conprou 1OO aes da Ancrican Mc|a|
Prcuc|s a US$ 14,OO, desenloIsando US$ 1.4OO,OO.
Ln 1965 suas aes da Mc|a| Prcuc|s eslavan coladas a US$ 25,OO e sua
posio na DeIla linha aunenlado para 7O aes (devido a lonificaes en
aes), negociadas a US$ 17,25. O lolaI de sua carleira enconlrava-se en US$
5.O57,5O. Os dividendos recelidos desde o incio de seu prograna lolaIizaran
US$ 686,OO, e en apenas oilo anos os US$ 45O,OO iniciais se lransfornaran en
US$ 8.243,93.
Ale 1983 a inveslidora possua una carleira de 462 aes da DeIla, 6O da
|ruc|auf, 239 da Occicn|a| e 249 da Asarcc, no vaIor lolaI de US$ 37.O31,OO.
AIen disso, eIa linha recelido un lolaI de US$ 12.978,OO en dividendos.
Nen lodas as experincias con a rvore de Deciso so lo Iucralivas,
nas o processo represenla una oporlunidade de neIhorar acenluadanenle
seu sucesso financeiro cono inveslidor. A finaIidade da rvore de Deciso e
proporcionar una sislenlica conprovada e consislenle de anIise de suas
posies, para a lonada de decises fundanenladas.
A APLICAO DA RVORE DE DECISO A DUAS AES
Vanos apIicar a rvore de Deciso a duas aes reais. Un cIule possui
aes da lcis Mar|c|s, |nc. h nais de dez anos que foran adquiridas, aps
lonificao, a US$8,75. No ano anlerior a ao foi negociada na nxina de
US$34,375 e na nnina de US$24,25. O Cuia IrincipaI de AvaIiao & ReIal-
rio de AnIise conprova que a laxa de aunenlo das vendas dos Ilinos lrs
anos caiu para nenos de 3. A evoIuo do Iucro por ao despencou ainda
nais, lendo a adninislrao se nanifeslado no senlido de que os resuIlados do
ano correnle eslarian en decInio. O Iucro anles dos inposlos solre as vendas
e a renlaliIidade solre o palrinnio en decInio confirnavan laI desenpe-
nho. A enpresa aIlernaliva e a Iirsl IinanciaI Managenenl Corporalion. Lssa
166 Instituto Nacional de Investidores
ao chanou a aleno de un scio do cIule quando eIe olservou que sua
colao caiu de US$33,75 para US$14,25 no Ilino ano, enlora as receilas es-
livessen aunenlando aceIeradanenle e os Iucros por ao evoIuindo a 18 .
Apesar dessa laxa aceIerada de crescinenlo, a ao foi negociada a un ndice
preo/Iucro de 16. O inveslidor Ieu os reIalrios da S&I, da Va|uc |inc e de
vrios anaIislas de inveslinenlos. Os reIalrios concIuran que a enpresa era
visla cono un lanco peIo nercado, eslando sujeila a nesna desconfiana e
suspeila vivenciada peIos lancos na epoca. De falo, o principaI negcio da
enpresa e eIalorar reIalrios de credilo e adninislrar os carles de credilo de
lancos e financeiras. Muilo diferenle da alividade de un lanco.
A anIise do Cuia IrincipaI de AvaIiao & ReIalrio de AnIise da lcis
Mar|c|s escIarece que a evoIuo das vendas lanlen desaceIerou uIlinanen-
le. Ln parle, isso e alriludo a una nenor aIquola lrilulria. O inveslidor que
conserva o fornuIrio ILRT da NAIC reIalivo as suas posies leria percelido
que o decInio do crescinenlo das vendas leve incio en 1987. As nargens de
Iucro foran nanlidas e a reduo da aIquola de inposlo perniliu que os Iu-
cros por ao conlinuassen avanando. O Cuia IrincipaI de AvaIiao &
ReIalrio de AnIise da lcis Mar|c|s noslra lanlen que a reduo na laxa
de crescinenlo esl causando un ndice I/L reduzido nas colaes nxi-
na e nnina.
A ao aIlernaliva chanou nossa aleno por dois nolivos: a aIlssina
laxa de crescinenlo e a queda significaliva en sua colao, apesar da enpresa
conlinuar a aunenlar os Iucros por ao.
COMO PONDERAR O RACIOCNIO
Aps preencher o fornuIrio da rvore de Deciso, o scio revisa os n-
neros e as concIuses con seus coIegas, de nodo a confirnar se lodos
concordan con a concIuso. Dados de colaes e Iucros foran exlrados do
Cuia IrincipaI de AvaIiao & ReIalrio de AnIise, e os scios reconhecen
que a laxa de crescinenlo da lcis enlrou en decInio, e que a |irs| |inancia|
possui laxa de crescinenlo excepcionaI. Todos concordan que a projeo con-
servadora de un aunenlo en 15 anuais capilaIizados, para os prxinos cinco
anos, e razoveI.
Como Constituir e Administrar um Clube de Investimentos Rentvel 167
O cIule se deleve Ionganenle solre as cIassificaes de quaIidade das
duas enpresas, e quase resoIveu descarlar a enpresa aIlernaliva en virlude de
sua quaIidade inferior. IinaInenle concordaran que a quaIidade da enpresa
no era ruin, en visla de seu lreve hislrico e de seu aceIerado crescinenlo. A
seguir, o cIule exaninou ao aluaI cicIo de negcios no nercado e concIuiu que
esle se enconlrava en un perodo de pequena queda e provaveInenle ainda
linha de dois a lrs anos no aluaI cicIo de aIla. Logo, una posio con a quaIi-
dade da ao aIlernaliva no consliluiria prolIena nesse nonenlo.
Nos prxinos O6 a 18 neses a lcis enfrenlar un perodo conlnuo de
negcios fracos, len cono a concorrncia de duas novas redes no seu selor.
Ior oulro Iado, a |irs| |inancia| parece que nanler sua evoIuo. Ln reIao
aos ilens Iislados no fornuIrio da rvore de Deciso sol o lluIo Capacidade,
a Iirsl IinanciaI esl len a frenle da Weis. O nesno pode se afirnar en reIa-
o aos ilens de AvaIiao da colao.
Lnlre as denais consideraes, esl cIaro que a Weis passou a frenle nos
quesilos quaIidade e siluao financeira, nas os scios do cIule decidiran que
o polenciaI de crescinenlo da Iirsl IinanciaI conpensava esses dois ilens. As-
sin sendo, o cIule resoIveu vender suas aes da lcis e con o resuIlado adquirir
aes da Iirsl IinanciaI.
168 Instituto Nacional de Investidores
CAPTULO 15
Quando Devemos Vender?
O fanoso inveslidor Warren Buffell len una leoria solre o neIhor no-
nenlo para vender: Nunca. Sua posio pode parecer exlrenada, nas sen
dvida os inveslidores anadores eslo nais propensos a vender anles da hora
do que a nanler sua posio por nuilo lenpo.
QuaI a prolaliIidade de una deciso de venda se lornar efelivanenle
Iucraliva` Lenlre-se que cada venda requer que voc lone duas decises cor-
relas. Ln prineiro Iugar, voc len que decidir peIa venda da ao A e depois,
voc deve enconlrar una sulslilula. A ao B deve ler nenor risco de desvaIo-
rizao e naior polenciaI de vaIorizao que sua anlecessora, de forna a
juslificar sua deciso.
CONSIDERE OS CUSTOS
A deciso no se Iinila a colao da ao, pois voc no pode esquecer
dos cuslos de lransao. Una eslinaliva por laixo das conisses esl en lorno
de 2 na conpra e oulros 2 na venda. L devenos acrescenlar os inposlos
federais e esladuais adicionais que voc e seus coIegas de cIule lero que de-
senloIsar solre os ganhos, dininuindo un pouco nais seu Iucro lrulo. Voc
pode se surpreender con o falo de que, na nedia, aps Ievar en conla a corre-
lagen e a lrilulao, una nova posio deve conlaliIizar un ganho de 37
anles nesno de voc conear a ganhar dinheiro!
OS MOTIVOS PARA VENDER
Quais os nolivos Ieglinos para vender aes` Sen dvida, un deIes e
coIher a reconpensa de anos de inveslinenlos len-sucedidos, relirando recur-
sos para a conpra de una casa nova, educao de un fiIho ou oulra despesa
inporlanle. O oulro e aperfeioar a sua carleira.
Como Constituir e Administrar um Clube de Investimentos Rentvel 169
Voc deve vender:
1. Devido a una nudana desfavorveI na adninislrao: una nova ad-
ninislrao no e por definio una loa adninislrao. Iode ser difciI para
voc avaIiar a conpelncia de una nova adninislrao, nas Ieve en conside-
rao a opinio dos profissionais do nercado que provaveInenle ln
conhecinenlo dos anlecedenles dos novos inlegranles.
2. Devido a nargens de Iucro en decInio. Lsse e un indicador inporlan-
le de prolIenas na enpresa. Lenlre-se do dilado de la|| S|rcc| de que No
exisle essa eslria de apenas un lrineslre ruin. A enpresa pode enfrenlar un
ano ou nais de Iucros eslagnados.
3. Devido a una siluao financeira corporaliva en deleriorao. Ao as-
sunir dvidas excessivas, a enpresa pode se deparar con graves dificuIdades
para honrar os paganenlos de juros e principaI no conlexlo de una econonia
en desaceIerao. Manlenha-se aluaIizado solre as nudanas na capilaIiza-
o da enpresa e verifique o efeilo da aIavancagen, conforne expIicado no
CapluIo 4.
4. Devido ao efeilo da concorrncia solre os Iucros. Ninguen possui o
nonopIio solre una loa ideia. Quando a concorrncia visIunlrar o polenciaI
de un produlo ou servio e ingressar no nicho de nercado, podero ocorrer
corles nos preos, quedas de Iucros e ale faIncias. Lnlora os Iucros da en-
presa possan conlinuar a crescer, eIes podero resuIlar en un ndice I/L
nenor, no caso de se nanifeslar un enfraquecinenlo na laxa de crescinen-
lo do Iucro por ao.
No aconpanhe a nuIlido a procura dos selores da noda. DesenvoI-
va suas prprias opinies e olserve a conpelncia da adninislrao e no o
gIanour do negcio.
Darenos un exenpIo: a RIM e una enpresa de qunica fina especi-
aIizada en adesivos e reveslinenlos. Lsle pode no parecer un negcio
enocionanle, poren a RIM ven ollendo aunenlos nas vendas e Iucros
duranle 37 anos conseculivos! L lodos ns salenos que colao e Iucro es-
lo inlinanenle Iigados.
5. Devido a dependncia de un nico produlo. Nos anos 6O a 8runsuic|
Ccrpcra|icn era lida cono una ao de vaIorizao. Con o advenlo da nqui-
na aulonlica para arnar os pinos de loIiche, as pislas de loIiche en lodos os
170 Instituto Nacional de Investidores
ponlos dos Lslados Unidos e no exlerior asseguraran suas conpras. Lnlrelan-
lo, aps a inslaIao do equipanenlo en lodas as pislas, o crescinenlo
desaceIerou. Trala-se do crescinenlo de un produlo en conlrasle con o cresci-
nenlo provenienle de una loa adninislrao. No caso da Minncsc|a Mining
an Manufac|uring, lradicionaInenle un quarlo das vendas len sido derivado
de produlos que no eslavan no nercado cinco anos alrs. Una enpresa cono
essa laIvez noslre un crescinenlo nais Ienlo do que un negcio nelerico,
poren, a evoIuo e nais duradoura.
6. Devido a nudana na quaIidade de una ao conforne a nudana das
circunslncias econnicas. A quaIidade de una ao conpreende diversos fa-
lores. Iodenos cilar aIguns: o lananho, a siluao financeira, aceilao do
consunidor, falia do nercado, eficcia da pesquisa e conpronelinenlo da ad-
ninislrao. Ioren, suponha que o cuslo da naleria prina lripIique, os alrilulos
da ao pernanecen lons, nas a nudana da siluao econnica nodifica a
sua quaIidade.
7. Devido ao falo de que aes conprovadanenle ccIicas que possuen
un hislrico de crescinenlo Ienlo deven ser vendidas quando a econonia esl
aquecida. Conpre aes ccIicas na laixa quando os ndices I/L esliveren re-
Ialivanenle aIlos e o nercado prevendo una recuperao de seus Iucros. No
conpre quando os nIlipIos esliveren reIalivanenle laixos e as aes aparen-
laren ser una larganha, pois isso indica que os Iucros eslo caninhando para
un decInio.
8. Devido a inporlncia de se nanler o equiIlrio por lananho de enpre-
sa en sua carleira. Lenlre-se de nossa reconendao: nanlenha 25 de suas
posies en enpresas con vendas de US$ 4 liIhes ou nais, 25 en enpresas
pequenas con vendas alaixo de US$ 4OO niIhes e con laxas aIlas de cresci-
nenlo, e 5O en enpresas de porle nedio.
OS MOTIVOS PARA NO VENDER
LslaleIea essas regras na hora de vender:
1. No venda apenas porque no houve nodificao na colao. Un dos
principais requisilos do inveslinenlo len-sucedido e a pacincia. No se con-
cenlre apenas na colao cono faria un especuIador. Concenlre sua aleno
nos fundanenlos cono faria un inveslidor de Iongo prazo. Se os alrilulos l-
Como Constituir e Administrar um Clube de Investimentos Rentvel 171
sicos pernaneceren alraenles ao Iongo do lenpo, voc no vai precisar se pre-
ocupar con a colao.
2. No venda por causa de un prejuzo conlliI. Voc pode considerar
inleIigenle sair de una posio aps una queda de colao de 1O ou 2O. No
enlanlo, una ao que vaIe a pena conservar pode ale ler essa queda nun
nercado en laixa.
3. No venda por causa de un Iucro conlliI. Voc pode ficar lenlado a
vender quando a colao dolrar, conludo nuilas aes ln vaIorizao de
2.OOO, 3.OOO ou ale nais en un perodo de dez anos. Iense no quanlo voc
perderia se vendesse no prineiro ano! Novanenle, orienle-se peIa anIise dos
fundanenlos. Desde que a ao alenda aos crilerios eslaleIecidos, conserve-a.
4. No venda en funo de ns nolcias passageiras. Un lon exenpIo e
a Melronedia, que una vez olleve Iucros de 4O en un lrineslre no quaI os
jornais de dois de seus principais nercados - Nova York e Los AngeIes - enlra-
ran en greve. Os canais de leIeviso da Melronedia receleran Iegies de
anuncianles e a adninislrao saIienlou que os Iucros provaveInenle serian
nenores no lrineslre correspondenle do ano seguinle. Isso de falo aconleceu e
houve una slila queda na colao da ao nesno aps a adverlncia da ad-
ninislrao. Ioren, cono a adninislrao lanlen havia previslo, os Iucros
relonaran sua lendncia de ascenso e as colaes seguiran o nesno caninho.
5. No venda apenas para ler a sensao de eslar agindo. Muilas vezes
voc pode ficar lenlado a vender senlindo-se fruslrado peIo falo de seus inves-
linenlos no eslaren evoIuindo no rilno que voc esperava. Tenha pacincia e
aguarde para sair do nercado.
6. No venda una ao que caiu lanlo, a ponlo de ler seu risco renanes-
cenle de queda nnino se conparado a seu polenciaI de aIla.
Caso voc no se sinla alsoIulanenle seguro con reIao a venda, por
que no proleger suas decises` Venda parle da posio e conserve o reslanle.
Voc eslar diversificando sua carleira, o que pode ser especiaInenle inpor-
lanle caso apenas una enpresa lenha se lornado una parceIa reIevanle de
suas posies. Una nica enpresa no deve responder por nais de 2O do
lolaI de una carleira pequena (de porle inferior a US$ 1OO.OOO,OO). Ln carleiras
grandes (de vaIor acina de US$ 1OO.OOO,OO), una nica enpresa no deve
corresponder a nais de 1O do vaIor lolaI.
172 Instituto Nacional de Investidores
Ln resuno, a venda pode ser a deciso nais difciI que voc len que
enfrenlar cono inveslidor. Aproveile ao nxino o Cuia de Adninislrao de
Carleiras e o ILRT. Se o aunenlo de vendas e Iucros conlinuar a aIcanar ou
superar seus requisilos nninos, e a nargen de Iucro anles dos inposlos con-
linuar en ascenso, pense en vender apenas se o ndice preo/Iucro uIlrapassar
en una vez e neia a nedia do ndice nxino hislrico. L nesno assin voc
pode enconlrar nolivos para conlinuar conservando a ao. No venda con
nuila rapidez - Ienlre-se de Warren Buffell.
1
Ln 24 / 1O / 1929 aconleceu a quelra da BoIsa de VaIores de Nova York,
lendo esle dia ficado conhecido cono segunda-feira negra. Devido a aIla espe-
cuIao con as aes da BoIsa, os preos das aes despencaran e o sislena
financeiro ruiu. Lsla foi a prineira crise econnica de propores gIolais.
2
Do ingIs - Slock SeIeclion Cuide (SSC)
3
S|anar c Pccrs Rcgis|cr cf Dircc|crs an |xccu|itcs.
4
Slock Check Lisl
5
Slock Conparison Cuide
6
IorlfoIio Managenenl Cuide
7
IorlfoIio LvaIualion Reviev Technique
* O hisl
rico desse selor e fundanenlado en naleria pulIicada por David L.
Balson & Co. Os Cuias de SeIeo de Aes foran eIalorados peIo Servio de
ConsuIloria ao Inveslidor da NAIC.
*
Lsle capluIo foi preparado por RaIph L. Seger, }r.
9
Relurn on Lquily
1O
STB Slock AnaIysl