2,

50
Jaargang 14 - Nummer 1 - 2013
Interdisciplinair Cultuurwetenschappelijk Tijdschrift
|
M
e
t
a
m
o
r
p
h
o
s
i
s

J
a
a
r
g
a
n
g

1
4

-

N
u
m
m
e
r

1

-


2
0
1
3
Metamorphosis
Te reasonable man adapts himself to the world; the
unreasonable one persists in trying to adapt the
world to himself.

Terefore, all progress depends on the unreasonable.
George Bernard Shaw (1856-1950)
Contact
Mosaek
Faculteit der Cultuur- en
Maatschappijwetenschappen
Postbus 616
6200 MD Maastricht
e-mail: mosaiek@maastrichtuniversity.nl
ISSN 1566-6859
Lay-out
Michiel Kragten
Image editor
Denise Op den Kamp
Cover Illustration
Romy Kaa, Persona
Print
Copying articles without permission
from the editorial is not allowed by any
means. All rights reserved.
Mosaek
Mosaek is an independent non-proft
magazine made by students from the Fa-
culty of Arts & Social Sciences (FaSoS) at
Maastricht University. Te magazine is an
interdisciplinary mixture of theme related
and submitted articles on culture.
Mosaek is a platform for students and
graduates.
Chief editors
Maxime Hensels
Saskia H. Herrmann
Editorial
Katrin Geyer
Maxime Hensels
Saskia H. Herrmann
Elisabeth Maier
Alejandra S. Moral
Jeska Onderwater
Pia Sombetzki
Luca Soudant
Thanks to
Romy Kaa
Norbert Lendrich
Advisory board
Koen Beumer
Iris Fraikin
Riki Janssen
Nicolle Lamerichs
Jim Pedd
Anna Wolters
Colophon
3
C
o
n
t
e
n
t
s
Metamorphosis 5
editorial | NL | EN
Is that a mirror or a screen? 13
Alejandra S. Moral | flm review | EN
Het gewetenloze brein 19
Maxime Hensels | column | NL
De Metamorfose van de ongelijkheid 39
Maxime Hensels | column | NL
Waar blijven de alphas? 53
Maxime Hensels | column | NL
Verkeerde Keuze 57
Luca Soudant | column | NL

7 essay Putting friendship through its paces
Changing matter or always the same old shoe?
Pia Sombetzki EN
23 interview Een speelplaats voor het leven
Luca Soudant NL
29 interview The Gaze
Alejandra S. Moral EN
33 essay Look at me now!
How Facebook fosters our narcissistic society
Katrin Geyer EN
43 essay Why Home is Not Always Sweet
Jeska Ondwerwater EN
49 interview Young at Heart?
Age Representations in Online Dating 50+
Elisabeth Maier EN

61 book review Hitler, the method actor
Er ist wieder da
Saskia H. Herrmann EN
4
5
Het lijkt allemaal zo snel te gaan. Hebben
wij nog grip op onze veranderende wereld?
Alles wat ons leven betekenis geeft en
onze persoonlijkheid doet veranderen is
verbonden aan tijd. Natuurlijk kunnen
wij ons hier aan overleveren, en we zullen
wel moeten ook. Wellicht moeten wij ons
de tijd nemen om stil te staan bij recente
ontwikkelingen of terug gaan naar de
essentie. Juist in onzekere tijden van crisis
is het goed te weten hoe alles wat ons
dierbaar is zich laat meeslepen door de tijd.
Metamorfose lijkt een abrupte en haast
ongrijpbare verandering. Het is dan ook
de vraag of wij hiervan kunnen spreken
indien men, wanneer een terugblik of
overzicht ontbreekt, niet in staat zal zijn
hierover te oordelen. Lijken niet alle grote
veranderingen, die een mens in zijn relatief
korte leven meemaakt, abrupt en immens?
Deze editie neemt je terug in de tijd,
staat stil bij recente ontwikkelingen en
schetst verwachtingen voor de toekomst.
Communicatie is een vaak
terugkomend thema en zal in vrijwel elk
artikel centraal staan. Of het nu gaat om de
essentie van vriendschap of de schoonheid
van reizen; het lijkt alsof social media niet
als een aparte ontwikkeling kan worden
gezien. Moeten wij ons overleveren aan
de kracht van dit fenomeen? Of is het
zaak de essentie der dingen, die ons zo
dierbaar zijn, naar boven te halen en
ons krampachtig hieraan vast houden?
Time seems to pass in the blink of an
eye. Are there still moments we can stop
and take a deep breath? Everything that
gives our lives meaning, and changes
our personality is inexorably linked to
time. Of course we could surrender, and
eventually we might have to. Perhaps we
have to take the time to refect on recent
developments, and to go back to the
crux of the matter. Especially in times of
crisis and uncertainty, it is good to know
what is dear to us is carried away by time.
Metamorphosis seems like an
abrupt, and almost elusive change. It is
therefore questionable whether one can
ever identify a metamorphosis, since a
retrospective judgement might not be
possible. Do not all major changes a
human goes through in his/her relatively
short life, happen abruptly and intensely?
Tis edition of Mosaiek takes you back in
time, refects on recent developments, and
speculates on expecations for the future.
Communication is a frequently
recurring theme, and is central to each
article. Whether it is about the essence
of friendship, or the beauty of travelling;
it appears impossible to consider social
media as a separate development. Should
we surrender to this phenomenon? Or is it
the case that the essence of things which
we hold so dear is rising to the surface
and we should desperately cling to this?
Metamorphosis
editorial

T
e

p
e
r
s
i
s
t
e
n
c
e

o
f

m
e
m
o
r
y

b
y

S
a
l
v
a
d
o
r

D
a
l

,

S
i
t
e
:

h
t
t
p
:
/
/
i
n
s
p
i
r
a
t
i
o
n
l
o
g
.
f
l
e
s
.
w
o
r
d
p
r
e
s
s
.
c
o
m
/
2
0
0
9
/
1
1
/
d
a
l
i
_
t
h
e
p
e
r
s
i
s
t
e
n
c
e
o
f
m
e
m
o
r
y
.
j
p
g
7
Transformation, change, metamorphosis
words which all may awake a lot of
diferent thoughts and associations. Some
may think of steps in all kinds of processes
or maybe of the diferent periods people
undergo in their lives. Eventually, some may
think of rather abstract notions which also
can experience a sort of metamorphosis.
Friendship, a notion that could never
easily be grasped and defned, was not
often taken into account when changing
processes were discussed. However, I
would like to take the plunge and ask the
question: Did friendship possibly change?

Aristotle once said O my friends,
there is no friend. Some might question
the existence of real friendship as we
preferably imagine it to be pure and
without any ulterior motives. Many tend
to think of friendship in a nostalgic and
glorifying way, when they are reasoning
about the new forms of communication
which led to a change of conditions on
which relationships are built nowadays.
Characteristics of the modern society we
live in, such as the permanent lack of time
and the wish for constant efciency, seem
to afect our behaviour in the friending-
process. However, most people complain
about the negative efects on friendships,
occurring in the course of the increasing
use of social media in our daily lives. Some
even whish themselves back to the old
days, when friendships seemed not to be
afected by new forms of communication,
by online social platforms, or especially, by
Facebook. Whether Facebook really has
changed anything, in terms of forming and
maintaining friendships, or just unveiled
Were born alone, we live alone, we die alone. Only through our love
and friendship can we create the illusion for the moment that were not
alone. Orson Welles
Putting friendship
through its paces
Changing matter or always the same old shoe?
Pia Sombetzki
essay
P
h
o
t
o

b
y

P
i
a

S
o
m
b
e
t
z
k
i
,

2
0
1
3
the ugly truth of everyones personal self-
interest, has to be examined. Analysing and
comparing the philosophical perspectives
of Aristotle and Nietzsche on the principle
of friendship, we may observe two
diferent views manifested in throughout
the past. Tese are taken into account
when the focus is layed upon the impact
which new forms of communication and
especially Facebook have on our present
views and realisations of friendships
or maybe the impact is negligible.
Friendships, as a form of relationship,
evolved throughout centuries and millenia
since the existence of human beings on
our planet. As naturally as this happened,
distinctions between diferent forms of
friendships were made naturally as well
probably mostly rather subconsciously.
Te three forms of friendship Aristotle
describes in his Nicomachean Ethics,
are friendships which are based on three
diferent grounds: utility, pleasure or
virtue. When friendships develop out of
a purpose these can be seen as convenient
relationships. Getting your cofee day by
day at the same caf before you head to
university, probably leads to the situation
that you get familiar with the caf staf at
some time. Tey provide a service to you
everyday you presumably do not want to
miss anymore, so you get in touch with
them out of utility. Te other way around,
they appreciate that you are a loyal
customer who comes back again and again
every day, and contributes to their regular
income. Friendships based on utility may
give rise to friendships based on pleasure
but these are not a necessary condition to
the emergence of the latter. Friendships
that are based on pleasure are known as
superfcial and probably the ones many
may complain most about. Tis form of
friendship does not seem to be pure and
not based on a real interest for the other
person which is generally determined as
morally wrong. Especially in accordance
to the often described phenomenon of
the experience society
1
, scholars say we live
in, this form is well known and discussed
in our modern times. Te principle,
which leads to the emergence of such
friendships, seems to be mainly personal
self-interest. People who feel that their
lives reveal a lack of time, which can be
spend according to their own desires, think
that their precious time should be used
efciently. It should be spent by having
fun with people who provide a good time
and do not waste it with serious issues
that only cause a negative atmosphere.
Te case that this form of friendship was
already constituted by Aristotle in ancient
times may to some extent demonstrate
that superfcial friendships are not, at least
only, a phenomenon of the recent increase
of applications of social media in our
daily lives. If it supports the emergence
of more and more friendships based
only on pleasure, may still be a question.
However, Aristotle describes a third form
of friendship, which is based on virtue
1
Te sociologist Gerhard Schulze coined the
term experience society in his same called
book and heavily criticised the mass con-
sumption which he has observed in the past
recent years.
8
and can be defned as true friendship in
the modern use of the word. Tis form of
friendship is considered to display the love
that is felt for the other but which should
not be reduced to a desire for the person.
Friendship based on virtue may also
develop out of a previously mentioned form
of friendship, but these are not necessary
conditions, which have to be passed before
reaching this friendship of excellence, as
Aristotle calls it. Even if pure friendship
is, according to him, really rare, Aristotle
sees a possibility for the establishment of
true friendship and states that if men
feel goodwill for each other () and be
aware of each others goodwill, and [if ] the
cause of their goodwill [is] one of lovable
qualities (). (Bryan, 2009, p.762).
In contrast to Aristotle, Nietzsche who
lived in and experienced a total diferent
time, provides in his philosophical works
a more unorthodox view of friendship.
He basically values friendship in terms
of () how well the relationship
improves the friends. (Kinsella, 2007,
p.9). Considering his works in a broader
context, Nietzsche argues that friendship
is the way towards the becoming of a
bermensch (human superior). He
believes that in order to bear the eternal
recurrence of the same
2
, one has to apply
self-mastery and self-awareness to him
or herself. Describing a friendship as a
relationship in which the friends challenge
2
Nietzsche claims that in an infnite period of
time, every possible combination would at
some time be attained and only reoccurs again
and again.
and criticise each other with the purpose
to achieve these desirable characteristics,
Nietzsches view of friendship is merely
linked to self-interest. He claims that
persons can, and also always do, use their
friends as means to become a bermensch.
A healthy form of friendship includes,
according to him, the acceptance of the
risk to maybe someday be forced to end a
friendship if it seems to limit ones ability
towards personal growth. Tis clearly
points out that it is the personal self-
interest which matters in a friendship and
not the others well-being, as proposed
by Aristotle in order to establish a
true friendship (Ryan, 2007).
Taking into account these opposing
perspectives, which were also afected by
a diferent spirit during these times, it
is interesting to consider recent studies
which relate to the impacts of social media
on our behavioural structures applying to
friendships. For instance, in the course
of a study about the connection of a
relationships quality and the use of media,
the participants were asked to refect on
their use of emails and its impact on
their friendships. In contrast to probable
expectations, it was mainly observed that
writing emails even led to an increase of
contact with friends. Te quality of the
friendship was, however, not valued as
highly as friendships which were mainly
based on communication via face-to-
face-contact or contact via telephone.
A diference according to the quality
between these last-mentioned two forms
of communication was not indicated
by the participants (Baym et al., 2007).
9
Putting friendship through its paces
Another study reporting on the
experience of undergraduate students in
the area around London about the use
of Facebook referring to its impact on
friendships revealed further observations.
Te results indicated that the social
platform is merely seen as an additional
form of communication, which, however,
may have the efect of changing the course
of friendships. It is especially emphasised
that Facebook is used as an informal mean
to keep up superfcial friendships but
may also endorse the natural decline of a
friendship that existed before the begin of
its use. Friends which formerly maintained
a deep intimate friendship may lose their
mutual interest by
exchanging superfcial
conversations via the
social platform since
these most of the
time do not contain
proper interest for the
other person. Among the respondents
it was generally agreed that Facebook
was useful for keeping in touch with a
certain category of friend. Someone who
can be shortly asked for a favour or even
for a night out but probably no one with
whom the person can talk about severe
personal issues. Tis sort of friends can be
attained without investing much, neither
time nor efort. A friend like this can be
described as someone who is kept as such
by utility. In comparison with Aristotle,
the ties, identifed as merely meaningless,
compose a security blanket, on which
people can have recourse to, if wished
or needed (Lewis & West, 2009).
Collecting friends, writing comments,
sending messages just to keep yourself in
someones mind all this seems sort of
natural to us. As the results of the studies
surveys show, we seem to know that we
add people, write on their walls and like
their photos for a certain purpose. Te
respondents provided answers that gave
clear insight on the principles we follow
and are aware of, during our interaction
with social networks. Te purpose for
which we add people to our ever-growing
collection of friends, acquaintances and
strangers, may vary. Sometimes we think
that we could proft from the other person,
may become a bermensch or just are in
expectation to have
some fun. Highly
likely, Nietzsche did
not think of social
networks such as
Facebook when
he thought of the
process of becoming a bermensch
but however, it can be interpreted that
this proft-thinking which may have
increased throughout the heavy use of
Facebook and other social networks, are
based on the grounds already Nietzsche
has observed in our human nature.
What we probably, however, always
have in the back of our minds is the
fear to be without our security blanket,
barely to be alone. Alone in our ever-
demanding environment, without
persons we can rely on, without a friend.
Why people rely on contacts easily found
and maintained in the Internet to create
a sort of security blanket, may be the
10
What we probably, however,
always have in the back of our
minds is the fear to be without
our security blanket, barely to
be alone.
question which arises in the frst place.
Is it our lack of time which causes this
behaviour as the only solution? Did the
era of technological integration lead to
this process of isolation? Which role does
the ever increasing number of potential
competitors in various felds such as work
or social recognition play in the recurring
combats throughout a persons life? Tese
are only some questions which may be
asked in order to get a slight insight on
how the friending-process actually works
disregarding the possibility that fnite
answers may ever be found.
Pia Sombetzki (1992) studies
European Studies at Maastricht University.
11
Putting friendship through its paces
Reference List:
Baym et al. (2007). Relational quality and media use in interpersonal relationships. Retrieved
on January 10, 2013, from http://nms.sagepub.com/content/9/5/735 | Bryan, B. (2009). Approaching
Others: Aristotle on Friendships Possibility. Retrieved on January 10, 2013, from http://ptx.
sagepub.com.ezproxy.ub.unimaas.nl/content/37/6/754 | Lewis, J., West, A. (2009). Friending: London-
based undergraduates experience of Facebook. Retrieved on January 10, 2013, from http://
nms.sagepub.com/content/11/7/1209 | Ryan C. Kinsella, R.C., (2007). Nietzsches Conception of
Friendship. Retrieved on January 10, 2013, from http://bit.ly/VQgtFv
13
When Betty discovers Ritas memory
loss she tells her: Come on, it will be
just like in the movies. Well pretend
to be someone else. Betty is pushing
Rita to search for her real identity. Tis
quotation has been taken from the movie
Mulholland Drive, which I interpret as a
metaphor of the culture we are immersed
in; a culture in which Hollywood
movies have altered our memories
and consequently contributed to new
confgurations of personhood and truth.
Mulholland Drive is an American
neo-noir movie from 2001, written and
directed by the eccentric David Lynch.
Te magic of Mulholland Drive resides
in its enigmatic essence, it follows the
logic of dreams. Mulholland Drive passes
over the boundaries of linearity and
rationality and has neither coherent plot,
nor temporal structure. As a viewer you
are given a mysterious key to an unknown
lock. It could be the door of a mansion,
or the lock of a broken bike. David
Lynch always refused to give meaning
or symbolism to Mulholland Drive,
which consequently gives rise to diferent
interpretations, like the one I will propose
here. Te key that Lynch gives us might
not open anything, but it defnitely
empowers our imagination to fy.
Betty and Rita are the main characters
of Mulholland Drive. Rita sufers from
amnesia after an accident and cannot
remember anything. When Betty asks her
name she is in the bathroom, she looks
around until her eyes rest on a poster of
the flm Gilda starring Rita Hayworth.
Rita, she says. Te newly named Rita does
not have a prominent personality; she is
just a beautiful brunette. Her newly found
friend Betty is a nave blonde young girl
who just arrived in Los Angles to become
an actress. Betty does not sufer from
amnesia but her memories are exclusively
cinematic experiences, which allows her to
demonstrate her talent: play roles. Teir
relationship will be the means by which
I will explain the infuence of Hollywood
imagery in the design of personhood.
However, the movie is not just about
Betty and Ritas relation, it consists of
other unconnected stories too, or that is
what it looks like at frst glance.
Mulholland Drive is a meta-movie:
a movie that depicts the recording of a
Is that a mirror or
a screen?
Alejandra S. Moral
film review
S
c
e
n
e

d
i
s
p
l
a
y
e
d

f
r
o
m

t
h
e

m
o
v
i
e

M
u
l
l
h
a
n
d

D
r
i
v
e

movie. Some mysterious big fsh are black-

mailing the director of the fctional movie
regarding the choice of the main character.
In the meanwhile Rita helps Betty to
rehearse for an audition and Betty helps
Rita to investigate her past. Neither Betty
nor Rita seem to have strong personalities;
instead they give the impression of
constantly performing a fake identity.
Teir peculiarities let us recognize how
essential memories are in the construction
of identity, and how fragile and fuctuant
identities are at the same time. Te
sinister feeling that Mulholland Drive
produces in us is not by chance; there is
something uncanny about it. Te cinema
critic Martha Nochimson alludes to this
movie as Lynchs unique account of
human putrefaction
in a city of lethal
illusionsreferring to
Hollywood. I could not
think of a better verdict!
Because of the amnesia, Ritas
behavioural guidelines have vanished
along with her memories. As a result, she
goes through the mirror stage common in
children, imitating Bettys appearance and
behaviour. Eventually, Betty falls in love
with Rita, and Rita has become a mere
copy of Betty. Rita seems to be a mirror
where Betty can project her narcissistic
love. It appears ironic and also revealing
that when they hook up Betty asks: Have
you ever done this before? replying: I
dont know. Have you? Te boundaries
between their roles have blurred.
Unexpectedly, in the next scene
after that passionate night that they
share, Rita and Betty are not themselves
anymore. Expressionless Rita has become
a femme fatale and cheerful Betty has
become cruel and neurotic. Teir bounds,
circumstances and names have changed.
Te dimensional shifts of events and
characters together with the self-invention
of Mulholland Drives characters makes
me think that they are victims of their
environment, a land of delusions also
known as Hollywood, which eventually
has reached everybodys screens, memories,
and souls. You might believe there is no
danger in the efect that movies can have
on us. But, be aware that frustration can
turn up from the unattainable desire
to become like those presented on
the screen as the ideal model.
Te fear of cinematic representations
as misleading the
creation of our identity,
is not just a lunatic
hypothesis, or a random
hint by a flmmaker. Te
topic has also been approached from an
academic perspective. Te expression
prosthetic memory stands for memories,
which do not arise exactly from a persons
live experience but from mass media
imagery, omnipresent in contemporary
societies. Hollywood movies play an
important role in the mass media imagery,
and are at the focus of this article. Te
prosthetic culture we are involved in
may have altered our memories and
contribute to new confgurations of
personhood and truth (Ekberg, 2005;
Landsberg, 1995, p. 190-203).
Tink of how most people think
of images of the movie about Titanic
rather than other sources of imagery and
14
Te Prosthetic culture can
be more dangerous than
what it seems at frst sight.
information. Te cinema has great power
in the regulation of viewers associations.
Movies often supply us with a mediated
experience of a truth, confguring our
memory. Moreover, the empathy and
identifcation of the public with the
protagonist afects us so remarkably
that the life of a specifc character can
somewhat turn into
our own archive of
experiences. Tese
prosthetic memories
are inserted in our mind
unconsciously, and
therefore without our consent. Prosthetic
memories can be used in a fraudulent
and manipulative way. Some side efects
that could be associated with it are the
inauthenticity of our identities and the
passive preservation of the status quo. Te
Prosthetic culture can be more dangerous
than what it seems at frst sight. It might
create fctions that we believe as truth and
eventually make us malleable.
Much before cinema and academics
were conceived, more than two
millennia ago, Plato warned us about
the negative efects that representations
could have if not handled with caution
Plato described mimesis as the way in which
sensible individuals imitate the eternal and
unchangeable forms. He understood the
aesthetic experience to be fundamentally
mimetic too. Mimetic art, he would
argue, threatens truth in as much as it
copies concrete reality in itself appearance,
and appearances are misleading. In Platos
envisioning of an ideal State, drama and
epic would be censored. David Lynch
touches on cinematic representations,
whereas Plato refers to older forms of art.
Nonetheless, they are both concerned
about Performing Arts, which is the most
signifcant feature regarding this discourse.
Plato considered those forms of art as
being double mimetic or the imitation
of an imitation; being already too far
from the ideal forms he
strived for. He believed
double mimetic art
was mere pleasure
indulging and allies
itself with irrationality,
which encourages uncontrolled emotions.
He dared to suggest that the public
philosophers not included would not
understand that what they have in front of
their eyes is merely the representation of
reality and imitate it, causing catastrophic
consequences in individuals and society.
I cannot help thinking Platos plan on
censoring most arts from his ideal state
is extreme, nevertheless his concern
is still present in nowadays debate
on the media efect on us, which are
carried by sociologists, psychologists,
artists, and communication theorists.
Let me bring you back to Mulholland
Drive, and its probably most memorable
sequence: Right after the sex scene between
Rita and Betty, and before their dramatic
switch of characters. Rita and Betty are
sleeping in bed when suddenly at two in
the morning Rita wakes up disturbed from
a dream and begs Betty to accompany
her somewhere. Tey take a cab and
appear in an underground theatre called
Silencio. Te public is there, awaiting
15
Is that a mirror or a screen?
I cannot help thinking Platos
plan on censoring most arts
from his ideal state is
extreme
with expectation. We can feel the intensity
of the atmosphere, we can hear the music
but the master of ceremonies remarks: no
hay banda (there is no band) and yet we
hear the band. It is all a recording. [] It
is an illusion. Tis bizarre man suggests
that everything is scripted, and everyone
is merely performing roles, projecting
shadows. Just like in a Hollywood movie
or as in Platos Myth of the Cave, the self
and representation have molten into one.
16
Reference List:
Ekberg, B. (2005). No hay banda. Prosthetic memory and identity in David Lynchs Mulhol-
land Drive. Imageandnarrative.be, Article. Retrieved March 21, 2012, from http://www.imageandnar-
rative.be/inarchive/worldmusica/bjornekeberg.htm | Kardaun, M. (2000). Platonic Art Theory: A
Reconsideration. In The Winged Chariot. Collected Essays on Plato and Platonism in
honour of L.M. de Rijk. Spruyt, J. (Eds.). Leiden/Boston/New York: Brill. | Landsberg, A. (1995).
Prosthetic Memory: Total Recall and Blade Runner. In The Cybercultures Reader. David
Bell & Barbara M. Kennedy (Eds.). New York: Routledge | Lury, C. (1998). Prosthetic Culture.
Photography, Memory and Identity. London: Routledge. | Plato. Republic. (Trans. From the New
Standard Greek Text). Indianapolis: Hackett Publishing Company (2004) | Nochimson, M. (Autumn
2002). Mulholland Drive by David Lynch. Film Quarterly. (56): 3745
Film:
Lynch, D. (Writer/Director), & Edelstein, N.; Krantz, T.; Polaire, M. ; Sarde, A.; Sweeney, M.; Eliason, J.
(Producers). (2001). Mulholland Drive [DVD]. United States: Universal Pictures.
17
Mandril
18
19
Je kent ze wel. Spectaculaire speelflms
waarin een monster op koelbloedige wijze
het leven van onschuldige personages
ontneemt. Het proto-type is onmisbaar in
de Hollywood scene. Denk hier aan Jack
Nickelson, die op fenomenale wijze de
rol van de Joker vertolkt. De koele blik,
enge gezichtsuitdrukking, een vreemd
lachje en een meedogenloos karakter. Dat
zijn de kenmerken van de psychopaat,
vaak onlosmakelijk verbonden met de
zogenaamde sadist. Natuurlijk krijgt
dit monster,
want zo wordt hij
afgebeeld, nooit de
sympathieke rol.
Erg veel kijkers
zal een flm niet
trekken wanneer spanning, sensatie of
angst ontbreekt. Maar is dit wel een
juiste voorstelling van zaken? Kan ik een
psychopaat in het dagelijkse leven net
zo goed herkennen? En is de negatieve
lading die wij dankzij Hollywood
geven aan het begrip wel terecht?
Ik kan mij die les bij maatschappijleer
op de middelbare school nog goed
herinneren. Cesare Lombroso, was de
Italiaanse grondlegger van de Positivistische
leer in de Criminologie. Volgens hem
bestaat er zoiets als een geboren crimineel,
herkenbaar aan lichamelijke kenmerken.
De hoofdbreedte was bepalend voor het
identifceren van het monster. Spannend,
maar erg kort door de bocht dacht ik.
Iedereen weet toch dat criminelen niet
in zwart-wit gestreepte pakjes door
het leven gaan?!
Gelukkig heeft deze
theorie geen stand
gehouden en weten
we nu wel beter.
Het is dan ook het
boek van Kevin Dutton; De lessen van de
psychopaat, dat mijn ogen heeft geopend.
Ik ben flms en mijn omgeving anders
gaan bekijken. Psychopaten zijn namelijk
overal om ons heen, zijn er altijd geweest
en zullen naar alle waarschijnlijkheid ook
altijd blijven bestaan. Hij is de ratio achter
Het gewetenloze
brein
Maxime Hensels
column
I dont know the secret for success. But I do know the secret of
failure: trying to please everyone. - Bill Cosby
Wie succes nastreeft in deze
samenleving moet hard, zakelijk
en nuchter zijn.
T
e

J
o
k
e
r
,

p
o
r
t
r
a
y
e
d

b
y

J
a
c
k

N
i
c
h
o
l
s
o
n
.

S
i
t
e
:

h
t
t
p
:
/
/
w
a
l
l
p
p
i
c
t
.
c
o
m
/
w
p
-
c
o
n
t
e
n
t
/
u
p
l
o
a
d
s
/
2
0
1
3
/
0
3
/
j
a
c
k
-
n
i
c
h
o
l
s
o
n
-
j
o
k
e
r
-
w
a
l
l
p
a
p
e
r
.
j
p
g
het masker van de emotie. De psychopaat
van deze tijd is geen uitvinding van
Hollywood, maar een belichaming van de
moderne liberale staat met het kapitalisme
als belangrijkste systeem. Wie succes
nastreeft in deze samenleving moet hard,
zakelijk en nuchter zijn. Het is koude
ratio waarbij een doel bereikt wordt
zonder enige tegenwerking van de moraal.
Grenzen overschrijden zonder gehinderd
te worden
door het
gevoel van
schaamte, dat
zijn de kwaliteiten van de man of vrouw
aan de top. Daarentegen kan hij het
gevoel bij de burger, consument, klant
en patint wel degelijk benvloeden door
de emotie centraal te stellen. Emotie
verkoopt, maar is dan ook eerder een
verkooptruc dan eigenschap.
En nee, natuurlijk zijn niet alle
moordenaars psychopaten en alle
psychopaten moordenaars. Het is
alleen het koude, emotieloze brein
dat eerder tot geweld in staat is.
Ik heb zo vaak moeite om beslissingen
te nemen in het leven. Risicos lopen is
niet zo mijn ding, zal ik maar zeggen.
Waarschijnlijk ben ik te bang voor de
gevolgen van mijn keuzes en denk ik bij
alles te veel na. Toch zijn er mensen die
altijd, in de loop der geschiedenis, risicos
hebben gelopen. Dit om verandering
in gang te zetten. Deze draaiende
motor van ontwikkeling is noodzakelijk
en zal zich keer op keer aanpassen.
Het is om in termen van de evolutieleer
te spreken, de natuurlijke selectie van
de psychopaat, die zich versterkt en
nieuwe vormen aanneemt.Wellicht is de
fnancile crisis en de bonus-moraal een
product van de geest van de psychopaat.
Het lijkt alsof de emotie, die onze waarden
en ethiek in stand houdt, niet bestand is
tegen deze evolutie. De koelbloedige ratio
daarentegen blijft wel degelijk overeind.
Waar is de balans? Juist in deze tijden
hebben we de warme kanten van de
emotie nodig om het ijskoude patroon
van de psychopaat in
onze maatschappij
te doorbreken. De
Joker bleek naar mijn
mening achteraf geen goed voorbeeld
van de moderne psychopaat. Het is
juist de held die door zijn streven naar
succes, op koelbloedige en risicovolle
wijze zijn doel najaagt. We hebben de
sadistische Joker al die jaren onterecht
beschuldigd, al zaten we er verdomd
dichtbij. Het is zijn goede vriend Batman!
20
Juist in deze tijden hebben we de
warme kanten van de emotie nodig.
21
JE LEERT DOOR TE DOEN
cursussen>>
IN DE SPOTLIGHT
FOTOGRAFIE PICTURE PERFECT / BASIC PHOTOGRAPHY /
INTERMEDIATE PHOTOGRAPHY
MUZIEK BANDLESSEN
SIERADEN MAKEN
SCHRIJVEN COLUMNS (BLOG)
Kijk voor nog meer cursussen op>>
WWW.KUMULUS.NL
MUZIEKBEELDENDEKUNSTDANS
THEATERSCHRIJVENKUNSTACTIEF
KUNSTVERKENNENKALEIDOSCOOP
KUMULUS
Advertisement
23
Tomas is opgegroeid in het naoorlogse
Duitsland: een erg strakke cultuur waar
niet over het verleden werd gepraat.
Als jonge man had hij het gevoel dat de
wereld gek was geworden. Tomas kwam
uiteindelijk in een depressie terecht,
omdat hij eigenlijk niet wist hoe hij in
die bizarre wereld moest leven. Hij dacht
toen op een gegeven moment: Als ik nu
verder wil leven, dan moet ik op de een
of andere manier een weg vinden om
mens te kunnen worden; op een andere
manier dan hoe dat om me heen gebeurt.
Hij dacht dat hij in de wereld van
theater zijn antwoorden misschien zou
kunnen vinden. Daarom is hij op zijn
tweentwintigste aan een acteurs opleiding
begonnen. Dit deed hij naast zijn studie
Duitse taal- en Literatuurwetenschappen,
met als bijvakken flosofe en pedagogiek,
aan de Vrije Universiteit van Berlijn.
Tomas heeft inderdaad in de
theaterwereld zijn weg gevonden. Het heeft
hem geholpen uit zijn depressie te komen.
Ik ben door theater een ander mens
geworden, zegt Tomas vastberaden.
Denk je dat het maken van
theater een garantie is voor
een verandering van de
persoonlijkheid van een mens?
Nee, theater is geen garantie voor een
verandering van een persoonlijkheid.
Teater kan ook een ander efect op
iemand hebben. Het kan een vluchtweg
zijn uit het echte leven. Iemand kan
bijvoorbeeld in theater een hele andere
Thomas de Neve (1952) is acteur, regisseur, trainer en coach. Hij heeft
in januari 2012 een boek uitgegeven: Tussen malaise en magie, met
als ondertitel: Theater in het leven - Leven in het theater. Het boek
gaat over de artistieke en psychologische processen bij het acteren
en regisseren: wat gebeurt er met je als je theater maakt, en welke
keuzes kun en moet je maken? Thomas de Neve beschrijft dat dit
ook raakvlakken heeft met hoe we onze rollen in het leven spelen.
Tegenwoordig is hij bezig met het trainen en coachen van mensen
binnen en buiten het theater, met name in de bedrijfswereld.
Een speelplaats
voor het leven
Luca Soudant
interview
P
h
o
t
o
:

T
o
m
a
s

d
e

N
e
v
e
.

wereld opbouwen, die geen efect heeft
op het echte leven. Hier heb ik niet
voor gekozen. Ik ben de theaterwereld
ingegaan omdat ik meer stukjes van het
echte leven wilde leren kennen. Teater
heeft mij uitgedaagd om mijn palet,
mijn referentiekader, te vergroten. Ik was
een uitermate lieve jongen, maar ook k
moest boos en gemeen worden. Ik moest
dus al die nog onbekende gedeeltes
in mezelf verkennen en eigen maken.
Het spannende van theater voor mij is
dan ook dat je het niet ziet maar ervaart.
Kijk, een psycholoog kan van achter zijn
schrijftafel zeggen dat iemand zus of zo
in elkaar zit, maar een acteur moet voelen
wat een mens beweegt. Door het spelen
van verschillende
rollen heb ik een
bredere visie op het
leven gekregen. Bij
het spelen van een
rol doorleef je die
gevoelens en gedachtes op dat moment
echt. Je zit er dan helemaal in. En als je
dat hebt ervaren merk je opeens dat niets
vreemd voor je is. Het hangt er dus vanaf
waarom iemand de theaterwereld ingaat
en wat je daar wilt zoeken. Ik was opzoek
naar een aantal genadeloze levensvragen,
en daarom ben ik theater nooit gaan zien
als een vluchtweg voor het echte leven.
Teater heeft mij echt veranderd zoals ik
ben, maar dat is niet voor iedereen zo.
Zoals ik heb begrepen, ben je na
het werken als acteur en regis-
seur gedeeltelijk de theaterwereld
uitgestapt. Je geeft nu al 20 jaar
cursussen aan onder andere
mensen in het bedrijfsleven, om-
dat je graag wil doorgeven wat je
in de theaterwereld hebt geleerd:
hoe men contact met zichzelf en
anderen kan hebben. Waarom
heb je die keuze gemaakt? Wat
heeft theater met het bedrijfs-
leven te maken?
Ik was een beetje stuk gelopen in
de theaterwereld, omdat ik theater
wilde maken dat niet erg in de
mode was. Ondertussen zat ik wel
nog met verschillende levensvragen,
waarop mijn theater ervaringen nog
geen antwoord hadden gegeven.
Na het maken van theater ben ik
opzoek gegaan naar hoe
wij als mens eigenlijk
in elkaar zitten. Ik geef
in het bedrijfsleven
onder andere trainingen
over communicatie,
creativiteit, leiding geven, en
samenwerking. Daar bleek heel veel
behoefte aan te zijn. Kijk, net zoals in
theater, moet je in het bedrijfsleven
rollen spelen. Ook daar kun je jouw
rol voluit spelen, maar je kunt ook een
grijs muisje zijn dat maar wat doet. Ik
probeer mensen in het bedrijfsleven te
helpen door zich helemaal uit te leven
binnen de grenzen van hun rol.
Het fjne is dat je met heel veel
verschillende mensen in contact komt.
Ik heb bijvoorbeeld gewerkt met
havenarbeiders in Rotterdam, managers
van supermarkten, bankdirecteuren
en technische ontwerpers bij
24
Ik ben de theaterwereld in-
gegaan omdat ik meer stukjes
van het echte leven wilde leren
kennen.
Philips. Daardoor krijg je mee wat
verschillende typen mensen beweegt.
Wat heb je door theater zoal
geleerd over het mens zijn?
Ik ben altijd al genteresseerd geweest
in de link tussen theater in het leven en
leven in het theater, zoals de ondertitel
van mijn pas verschenen boek luidt.
In mijn boek ga ik op zoek naar het
ontstaan van emoties, en vraag ik me af
wat onze persoonlijkheid eigenlijk is.
In de loop der jaren ben ik gaan inzien
dat het constant veranderen een basale
menselijke eigenschap is. Daarom is de
term metamorfose ook zo toepasselijk.
Als ik bijvoorbeeld naar een begrafenis
ga, communiceer en beweeg ik heel
anders dan wanneer ik naar een feestje
ga. Het is voor een mens heel natuurlijk
om het gedrag constant aan te passen
aan de omgeving. En zo moet een mens
zich steeds weer aanpassen aan nieuwe
situaties die zich voordoen in het leven.
Ik heb daarom in de theater wereld
geleerd dat ik niet weet wie ik ben, ik
hoef het ook niet te weten, en daar
valt perfect mee te leven. Ik laat me
verassen door gebeurtenissen in het
leven, en daar heb ik heel veel rust in
gevonden. Sommige mensen proberen
wel te weten wie ze zijn en houden
dan aan bepaalde patronen vast. Dat is
eigenlijk heel onmenselijk en ongezond.
Dus de verbinding tussen theater,
en het echte leven is eigenlijk heel
nauw. Zou je kunnen uitleggen
waar die verbinding precies zit,
en waar rollenspellen overlappen
met rollen in het echte leven?
In een rol, en ook in het echte leven, is
het zo dat jij iets wilt en jouw omgeving
wilt iets anders. Als je jouw personage
wilt leren kennen neem je geen lijstje van
karaktertrekken door. Nee, je moet nagaan
wat dat personage wilt en wat hem of haar
beweegt. In theater n in het echte leven
hebben mensen een wil en dat verklaart
hun gedrag. Mensen leven niet volgens
de eigenschappen van hun karakter.
Nou, hoe kun je dan ervoor zorgen
dat er gebeurt wat jij wilt? In het theater
heb ik geleerd om meer te leren kijken
naar wt je wilt. Vervolgens leer je
naar de omstandigheden kijken. En
dan moet je leren om op een creatieve
manier om te gaan met die omgeving
en voor elkaar te krijgen wat jij wilt.
Dit is waar theater en het echte leven
zo dichtbij elkaar liggen; bij onze wil.
Hoe heeft theater jou dan gehol-
pen met het vinden van creatieve
oplossingen in het echte leven?
In de kunsten schep je dingen; je maakt
dingen die er van tevoren nog niet waren.
Op de een of andere manier wil je toch
altijd iets creren wat je mooi, waar of wat
dan ook vindt. Wat ik heb geleerd is dat
je enorm veel voldoening kunt halen uit
het creren van iets wat jij cht wilt, en
daarbij je hart te volgen in situaties die
je van tevoren niet had kunnen voorzien.
Teater heeft me in die zin geholpen
dichterbij mijn wil te staan, en me in elke
situatie af te vragen wat ik nu echt wil.
In het echte leven creer je ook
dingen. Als je op reis gaat, dan is dat een
25
Een speelplaats voor het leven
creatie. Ook hier moet je leren omgaan
met onverwachte situaties en moet je
je aanpassen zodat je op een creatieve
manier kunt realiseren wat je wilt. In het
leven, net als op het toneel, staat hetgeen
wat jij wilt centraal. Dat maakt jou het
meeste uit. Als je deze wil trouw blijft, dan
kun je zo ook door het leven navigeren.
Creativiteit gaat dus over het
verbonden blijven met jouw wil en het
leren omgaan met een wereld die je altijd
een beetje tegenwerkt. Het is dan aan
jou hoe je het voor elkaar wilt krijgen
om te creren wat jij wilt. Dit proces,
speelt zich af in het leven van elk mens.

Je zegt dus dat de kern van een
mens als het ware zijn of haar wil
is. Ik heb vaak dat ik niet weet wt
ik wil. Hoe kun je nu iets creren
volgens jouw wil, terwijl je niet
weet wat jouw wil eigenlijk is?
Het is heel normaal om niet te weten wat
je wilt. Er zijn maar zo weinig kunstenaars
die van tevoren weten wat ze willen. Wat
je dan kunt doen, is dingen proberen. Stel
ik ga nu een compositie maken [Tomas
pakt een vel papier, schaar, slijper en
theelichtje]. Als ik daar nu aan begin,
weet ik nog niet zo goed wat ik wil. Nu
leg ik de slijper en het theelichtje op het
papier. Ik gooi de inhoud van de slijper
over het theelichtje en dat vind ik eigenlijk
heel mooi. Nu kom ik op het idee om het
papier half in te knippen, omdat ik er op
dat moment achter kom dat me dat raakt.
Dit is een voorbeeld van hoe het
in het leven ook kan gaan. Je weet niet
wat je wilt, maar gaandeweg kom je
erachter wat jij mooi vindt en waar je
van houdt. Soms moet je dan ook maar
gewoon dingen uitproberen. Daarom is
het ook zo mooi om ouder te worden:
wanneer je meer dingen doet, kom je er
iedere keer weer in een andere situatie
achter wat je wilt en waar je hart ligt.
Nu liggen rollenspellen in the-
ater heel dichtbij rollenspellen
in het echte leven als het gaat
om het streven naar hetgeen
wat je wilt in verschillende situ-
aties, op een creatieve manier.
Maar waar ligt dan de grens tus-
sen theater en het echte leven?
Als ik een rol speel, dan weet ik natuurlijk
wel dat ik dat niet ben. Als ik met een
rol stop, dan stop ik ook. Het kan wel
soms gebeuren dat je tijd nodig hebt
om terug te komen tot jezelf na het
spelen van een zware rol bijvoorbeeld.
Ik zie theater als een speelplaats voor
het echte leven. Wanneer ik Romeo
speel kan ik tien of twintig keer opnieuw
proberen hoe het voelt om Julia voor het
eerst te ontmoeten. Iedere keer kan ik
het net weer even anders doen. Op een
gegeven moment voel je wanneer het
echt is. Je krijgt er zelfs ook nog hulp
bij, van een regisseur. In het echte leven
heb je maar n kans om je geliefde
voor het eerst te ontmoeten en daar
krijg je geen hulp bij. Dan gaat het goed
of fout en kun je het niet overdoen.
Ik heb daarom ook in theater altijd
een intensievere manier van leven
opgezocht. Want in het echte leven
kun je niet zo intensief leven als op
26
het toneel. Het toneel is in die zin een
beschermde ruimte. Ik voel me daar veilig
en vrij om meer te kunnen doen en te
zijn dan wie ik in het echte leven ben.
Tot slot, zou je een metafoor kun-
nen bedenken voor de manier
waarop theater een metamorfose in
jouw leven teweeg heeft gebracht?
Als je arm in het gips zit, en het gips
gaat er weer af, dan is je arm stijf. Dan
ga je naar een fysiotherapeut en die
gaat jouw arm weer mobiliseren. Dat
doet ook een beetje pijn eerlijk gezegd.
Als je arm weer gemobiliseerd is kun
je er weer allerlei dingen mee doen.
Als we opgroeien in een bepaald
gezin en maatschappij wordt onze ziel
als het ware in het gips gelegd, net als de
gebroken arm. Sommige dingen zijn dan
vreemd voor ons of mogen we niet, net
als sommige bewegingen van een stijve
arm. Teater mobiliseert jouw ziel als
het ware, net zoals de fysiotherapeut je
weer laat zien dat je jouw hand ook op de
schouders kunt leggen na enige oefening.
Teater laat je ook de extreme kanten van
het leven zien, net zoals de fysiotherapeut
jou je arm tot volledige strekking brengt.
Door theater word je dus fexibeler en
weet je dat je allerlei kanten op kunt
met je ziel. Op deze manier heeft theater
voor mij een enorme vrijheid gecreerd.
27
Een speelplaats voor het leven
Op een gegeven moment voel je
wanneer het echt is.
28
29
Where does your passion for
music come from, Rachel?
When I was a child my mother wanted
me to play music. I probably tried every
possible instrument but I could not stand
music theory. Ten, I discovered Jazz and
the voice as an instrument. I fell in love
with the combination. For some years,
I took singing classes with an awesome
teacher in Brussels. I dont know why
after a while I stopped and became really
shy. I tried to play instruments again and
particularly got super inspired by the
accordion through a Gipsy teacher I had.
She opened a whole new musical world to
me, and I decided to start singing again.
But when I came to study in Maastricht
I had to get used to UCMs rhythm and
music stopped being part of my life.
How come you are back on the
road of music?
Last year many musical projects came to me
by chance, mainly through Te Mandril
Jam Sessions, where for instance my band,
Santai, arouse. In September of this year, I
began with the conservatory. I was always
against music theory and especially in jazz.
I feared that it would make it loose its soul
since it is so distant from its actual origins.
But now I see its relevance and I am very
happy to learn more about it and play
with people that are so passionate with
Jazz. It is really exciting and interesting.
The Gaze
Alejandra S. Moral
interview
Rachel Solomon combines her studies at UCM with the conservatory.
Folky and bluesy acoustic tunes are the specialty of her band, Santai.
Rachels band, is composed of international students who first came
together at the Jam Sessions which are organized every Tuesday at
The Mandril Cultural Centre in Maastricht. As part of Santai, Rachel
sings, plays the guitar, and does her best with the accordion. I sat on
an old, and comfy wing chair at The Mandril Caf. I waited for her while
starring hypnotized into the shadows of candles. A few minutes later
she silently sat on a chair next to me, holding a cup of tea with both
hands. Her sneaky smile made me laugh.
30
On stage you often sing without
a microphone or an instrument
on your hands. There is nothing
you can hide behind. Your face,
your hands and your body
are being observed. Doesnt it
somehow feel like being naked?
I realize later that my wish of learning
guitar and then accordion was actually a
way to hide my voice behind something.
Singing feels extremely personal because
it is really the sound of the body and
only the body. Its all about oneself. I do
feel naked often and this is why I was so
shy and I still am when it comes to sing
at jam sessions. I feel more comfortable
when there are musicians with me on
stage that know already how I sound,
when we create together what we are
playing and it is responsibility of all of
us. I do try to work on this and start
enjoying being naked. Its challenging
but to push my limits helps me learn a
lot. Anyways, it is a slow and gradual
evolution, it really takes time and energy.
The art critic John Berger said
something very bright: Men
act and women appear. Men
look at women. Women watch
themselves being looked at
(Berger, 1972, p.47). The context
for this quotation is the analysis of
female depictions in art, however,
his claim is more general and
implies that the ideal spectator
is assumed to be male, and the
image of the woman is designed
to seduce him. How do you feel
about being a woman on stage?
I actually never thought before about the
sexualized spectator gaze, but I am very
conscious of the fact that a female singer
has an extremely sexualized role. Tis is
very present in pop music. Often singers
are judged on their presence, rather than
their musical skills only. I feel this is very
diferent when it comes to bass players or
drummers, for instance. With my band,
Santai, I experienced something revealing.
For almost a year we were many people
singing in the band but during summer
we decided to travel and play on the
streets. Ten I was the only singer since
some of my colleagues could not join.
Playing on the streets you are directly
confronted to the audience and there it
was when I realized they were almost only
looking at me, the only singer. I found it
very strange and started to become super
conscious of every move and body gesture.
I really dont like this position. I believe the
musical experience, when it is a collective
one, should be recognized as such. With
Santai, all our pieces were collectively
created. As a singer I sing it, in the same
way that the guitarist plays the chords.
Te sexualized part of it is as well
very revealing, especially when looking
at how women singers dress in contrast
to male instrumentalists. I am sure that
a singer that would come to the jazz
conservatory exams with a shirt with
holes and jeans would receive a negative
comment while a piano player would not.
31
As a queer feminist I feel strongly trapped
in this position and struggle with it. I
tried an experiment by positioning myself
with the instrumentalists in my jazz
exam the other day, just a little move but
it made me happy to see it worked out.
What makes you feel vulnerable
regarding your music vocation?
I feel the most important part is to dare
and I am quite shy, and sometimes socially
awkward so it seems to be challenging. I
am trying to learn and would like to
stand up and go sing in jams but its hard.
What role do you think will music
play in your future?
I am interested in many other things than
music; like art in general, philosophy,
sociology, history, literature... For most
professional musicians, full dedication
is crucial and I dont think I want to
dedicate everything to music. I defnitely
want it to always be part of my life but
I dont know to how far I want and
am capable of leading a music career.
Reference List:
Berger, J. (1972). Ways of Seeing. London: Penguin Books.
Te Gaze
32
33
Introduction
Grandiosity constitutes one of the most
central characteristics of a narcissist.
Other ingredients of genuine narcissism
are a magnifcent sense of self-importance
along with an excessive need for the ad-
miration of others, a sense of uniqueness
and considerable lack of empathy (Eileen
et al., 2011). Back in the days, narcissism
was exclusively regarded as a personality
disorder. However, social psychologists
researchers have increasingly focused on
normal narcissists, implying that these
individuals display some of the character-
istics of the disorder but are not diagnosed
with a narcissistic personality disorder. Tis
narcissism is correlated with negative traits
including that narcissists are less agree-
able, tend to brag about their accomplish-
ments, and often express an arrogant atti-
tude (Foster et al., 2003). In the following,
this notion of narcissism will be applied.
Facebook, the largest social network
ever, provides the perfect platform to
foster this undesirable trait in human
beings. One of my Facebook friends
makes perfect use of the exceptional way
to celebrate yourself on Facebook. He has
some physical similarity with the actor
Neil Patrick Harris, playing the character
of Barney Stinson in the US TV-Show
How I Met Your Mother. He changed
his surname on Facebook to Stinson
and his profle picture is an impressively
convincing imitation of a famous poster
of the actor, having replaced the actors
face with his own. Stinsons quote when
I get sad I stop being sad and be awesome
instead is placed above. He received
56 likes for that. Tis self-elevation and
transformation from the real self to a
Facebook self constitutes only one amongst
countless other ways of utilizing Facebook
as a platform for self-promotion, self-
realization and self-celebration. Facebook
ofers you the chance to transform, to
change into somebody else, someone you
would like to be. A metamorphosis is
taking place which is defned by a marked
change in appearance, or character.
Every single one of us transforms the
real self, into a perfect version of oneself.
Tis essay attempts to shed light
on the phenomenon of self-promotion
Look at me
now !
How Facebook takes part in fostering an
increasingly narcissistic society
Katrin Geyer
redactioneel
33
essay
S
i
t
e
:

h
t
t
p
:
/
/
i
g
o
r
.
g
o
l
d
.
a
c
.
u
k
/
~
m
a
2
0
1
s
e
/
s
a
r
i
e
t
h
a
/
m
i
r
r
o
r
.
j
p
g
34
on Facebook and takes a closer look at
the ensuing consequences. It is claimed
that Facebook both fosters narcissism,
and is welcomed by people who already
have narcissistic traits, since individuals
become increasingly self-centred and
egocentric, always seeking to perfect the
Facebook self. It is crucial to stress that
this paper does not suggest that Facebook
is the only reason why Western society
becomes increasingly narcissistic. Te trait
of narcissism has always been prevalent
in society, yet, Facebook provides an
opportunity to foster narcissistic traits
in people, thereby accelerating the
increasingly narcissistic society in general.
Identity Creation on Facebook
To gain a brief insight into general identity
creation and selfhood, parts of Judith
Butlers theory of performative identity
(1991) will be explained and related to
identity creation and self-promoting in
Facebook. Butler (1991) assumes that
identity is an on-going process of becoming
- rather than a state of being. Behaviour,
communication, and activity can all be
considered to constitute ones identity
and contribute to its creation, rather than
merely representing it. Consequently,
identity can always be changed, further
evolved, or revised. Even though Butler
focuses a lot on gender identity, and sex in
her theory, the parts on identity creation
can be applied to the behaviour exposed
in Facebook (Cover, 2012). Tus, by
modifying your own profle, by indicating
your gender, age, studies, publishing
other biographical statements, by adding
pictures, updating statuses and so forth
you can refne and manipulate your own
profle and hence - your identity (Cover,
2012). Likewise, Butler (1991) claims
that identity creation stems from the use
of norms, categories, labels or expressions.
In Facebook, this is expressed by
indicating for instance your relationship
status, the choice of your favourite flms,
adding a fan page, or implying your
much-loved dish. On Facebook, you try
to create the most perfect identity which,
according to Butler (1991), is motivated
by the cultural demand. Referring to that,
identity has to be coherent, intelligible
and recognisable to others in order to
allow social participation and belonging.
Furthermore, I argue that you do not only
want to appear as a rational and coherent
recognisable self but as the most perfect
you can become. Facebook can satisfy this
demand as you can permanently work on
your self-portrayal and create not only a
coherent, but also a perfect self over time.
The Cultivation of Narcissism
It has become clear that Facebook enables
individuals to create, manage and foster
an identity in a considerably more
strategic and controlled manner than
in face-to-face interaction. It is much
easier as you can present yourself the
way you want to be seen since you have
major control over the exposure of your
personal content. Accordingly, Facebook
When I get sad I stop being sad
and be awesome instead.
35
Look at me now!
provides the ideal setting for impression
management (Mehdizadeh, 2012).
Te frst striking feature of Facebook
or any other social network site is the
profle picture. It is the most important
means of self-presentation, as it constitutes
the central representation of you, popping
up in search results, written wall posts, or
chat conversations. Facebook users tend
to choose profle pictures in which they
perceive themselves to appear physically
more attractive (Ong et al., 2010). Te
fact cannot be denied, that one is often
rather disappointed when seeing a person
in real-life after only having had virtual
encounters beforehand while stalking
the person on Facebook. Doubtlessly,
the possibility to construct or refne
pictures to conceal faws reinforces the
disappointment. According to Siibak
(2009), profle pictures are not only
used to visualize your look but also to
emphasize the things and qualities that are
important to you, being very conscious
about diferent poses and behaviours
and its ensuing impression on others.
Taking this into account, most of us
seem to carry some narcissist afliation
in us. Aside from being vain, narcissism
is marked by an engagement in self-
regulatory strategies to afrm positive
self-views (Carpenter, 2011). Terefore,
it is comprehendible that narcissists feel
especially drawn to large social networks as
they can celebrate and promote themselves
as well as receive positive afrmation
by collecting as many likes as possible.
However, not only narcissists who have
always had this trait, regard Facebook
as the perfect tool for self-fulflment. A
study conducted by the Western Illinois
University (2012) revealed that young
people become increasingly narcissistic
and obsessed with self-image and
self-representation cultivated by the
unprecedented possibility to do so in
Facebook. Accordingly, Facebook is both
one cause (amongst many others) of the
growing narcissism but its tremendous
popularity can also be partly explained
as an outcome of the predisposition of
narcissism prevalent amongst many people.
Other elements of narcissism like
grandiose exhibitionism include also
superiority and exhibitionistic tendencies,
having to be constantly at the centre
of attention (Te Guardian, 2012).
Interestingly, people disposing of this
disorder often say shocking things and
inappropriately self-disclose because they
cannot stand to be ignored or waste a
chance of self-promotion (ibid). Where if
not on Facebook you regularly come across
weird status updates, literally screaming
for attention? One of the classics are I
hate this world hoping that at least ten
people will ask whats wrong with you,
love? or I like to poo simply to get some
attention. Other traits of narcissism can
be uncovered in your Facebook behaviour
as well. If you have a lot of friends, accept
friends request from strangers, update
your page on a regular basis and change
your profle picture frequently, you are
very likely to have given in to the sweet
temptation to promote and perfect further
and further your Facebook self, whereby
you invariably reveal narcissistic traits.
36
Effects on Society
According to Dr Viv Vignoles, as cited
in Te Guardian (2012) there is clear
evidence that American college students
have become increasingly narcissistic. Tis
development, fostered by social platforms
like Facebook, goes hand in hand with an
education that is increasingly focusing on
self esteem, originating from the US and
basically proclaiming that its all about
me (ibid). Twenge et al. (2009) deal with
the impact of growing narcissism as en
epidemic that is taking place right now in
American culture. Tey especially point at
the growing superfciality, over-estimation
and ignorance of individuals taking over
American society. People aim to create a
personal brand, packaging themselves
like a product to be sold (Twenge et al.,
2009) Increasing emphasis on material
wealth and physical appearance, desired
because of the enlarged attention you
earn, spreads throughout society and
even infects and seduces originally non-
narcissistic people. Amazingly, the rise
in narcissism is accelerating, with scores
increasing way faster in the past ten years
than before. According to Twenge et al.
(2009), by 2006, one out of four college
students agreed with the majority of the
items on a standard measure of narcissistic
traits.
As Twenge et al. (2009) put it; the
increase of narcissism has caused a fight
from reality to the land of grandiose
fantasy (p. 4). Tey suggest the
increasing promotion of a life determined
by phony rich people (with interest-
only mortgages and piles of debt),
phony beauty (with plastic surgery and
cosmetic procedures), phony celebrities
(via reality TV and YouTube), phony
genius students with grade infation and
a phony national economy (facing more
than a dozen trillion of US government
debt (Twenge et al., 2009). Values like
empathy, genuine friendship and interest
for another person- not merely based
on utilitarian motives- modesty and life
satisfaction seem to be threatened by the
evolvement of a society full of narcissist,
greedy and self-centred egocentrics.
Of course, this seems overly
pessimistic. I still believe that there is hope
left. I do not believe that Facebook will
decrease its importance and impact on our
generation. Despite these negative realities
Facebook may be held accountable for, it
also ofers unprecedented opportunities
to interact and keep in touch with friends
from all over the world, to know about and
keep up with events going on, to exchange
valuable information on any topic that
interests you and so forth. I believe that
it is necessary that people become aware
of the issue and the increasing evolvement
towards a narcissist society. If people
are aware of their motivation behind
their Facebook behaviour that may be
motivated by narcissist reasons and
become aware of the danger to fall into
the narcissism trap being not desirable, I
believe that this trend can still be reversed.

37
Look at me now!
Reference List:
Butler, J. (1991). Imitation and gender insubordination Inside/Out: Lesbian Theories, Gay
Theories. London: Routledge. | Carpenter, C. (2011). Narcissism on Facebook: Self-promo-
tional and anti-social behaviour. Personality and Individual Diferences, (52). | Cover, R. (2012).
Performing and undoing identity online: Social networking, identity theories and the
incompatibility of online profiles and friendship regimes. Convergence: Te International Jour-
nal of Research into New Media Technologies, 18(2). | Eileen et al. (2011). Narcissim, extraversion
and adolescents self-presentation on Facebook. Personality and Individual Diferences, (50).
| Foster, J. et al. (2003). Individual differences in narcissism: Inflated self-views across the
lifespan and around the world. Journal of Research in Personality, 37(4). | Mehdizadeh, S. (2010).
Self-Presentation 2.0: Narcissism and Self-Esteem on Facebook. Psychology, Behaviour and
Social Networking, 13(4). | Pearse, D. (2012). Facebooks dark side: study finds link to socially
aggressive narcissism. Te Guardian.
38
39
De ontwikkeling van een
klassenmaatschappij naar een zogenaamde
fair game- samenleving, waarin de
mate van succes afhangt van individuele
prestatie en talent, lijkt het perfecte
voorbeeld van vooruitgang. Je zou kunnen
zeggen dat het niet lang meer zal duren
voor we dit gelijkheidsideaal bereiken
en het streven hiernaar als voltooid kan
worden beschouwd. Deze gedachte is naar
mijn mening naef en duidt op een gebrek
aan historisch besef. Het streven naar
gelijkheid kenmerkt namelijk de loop der
geschiedenis en zal, niet onwaarschijnlijk,
ook de toekomst vormgeven.Geregeerd
door degenen die het meest verdienstelijk
zijn, is een vrije vertaling van
Meritocratie. Dit is de naam van een
samenleving waarin de sociale status
bepaald wordt door prestatie en capaciteit.
Begrijp mij niet verkeerd, ik ben blij
dat ik, net als ieder ander, kans maak op
een succesvol leven. Verworven posities
bij geboorte, kenmerkend voor de
standenmaatschappij, zijn in beginsel,
verleden tijd. Het is een kwestie van hard
werken, je talenten benutten en dat alles
net iets beter dan de rest. De American
Dream als moderne uitvinding, lijkt
dan ook meer realiteit dan droom.
Toch vraag ik mij af hoe gelijk een
samenleving genoemd kan worden waarin
het inkomensverschil tussen mensen in
een kapitalistisch systeem alsmaar groter
wordt. Wie immers meer presteert zal
daar ook naar beloond worden, klinkt
fair en tevens onverschillig. Naar mijn
mening is het dan ook een metamorfose
waarbij de oude vorm van ongelijkheid
in een nieuw jasje wordt gestoken. Dit
alles onder het mom van gelijke kansen.
Niet alleen economische verschillen
zijn duidelijk zichtbaar, ook begrippen
als zelfwaardering en geluk krijgen een
andere invulling. Mijn vader, geboren
begin jaren vijftig, moest als oudste in
een gezin van acht kinderen, al op zeer
jonge leeftijd de kost verdienen. Studeren
was voor hem niet weggelegd. Ik kan
mij nauwelijks voorstellen hoe het voelt
om niet er uit te kunnen halen wat er in
zit, zoals ze dat zo mooi kunnen zeggen.
Ondanks de pech van mijn vader, want zo
zou je het kunnen noemen, heeft hij juist
die kansen die zich voordeden gegrepen.
Hij is zeer tevreden over het verloop van
zijn leven, zijn eigenwaarde heeft er niet
onder geleden. Er had meer ingezeten als
De Metamorfose
van ongelijkheid
Maxime Hensels
column
S
i
t
e
:

h
t
t
p
:
/
/
a
n
t
i
c
a
p
.
f
l
e
s
.
w
o
r
d
p
r
e
s
s
.
c
o
m
/
2
0
1
3
/
0
4
/
m
a
h
u
r
i
n
-
4
h
a
c
k
e
r
1
.
j
p
g
ik de kans had gekregen, maar dit
is niet aan mijn eigen kunnen en
presteren te wijten, zo zegt hij.
Daarentegen is de mate van succes
die ik zal kennen
volledig aan mijzelf
te wijten. Juist
deze prestatiedruk
en dit gevoel van stress, maakt mij als
student zeker niet meer zelfverzekerd, laat
staan dat het voldoening geeft. Ook al
haal ik het beste uit mijzelf, een prestatie
kan niet worden beoordeeld zonder deze
met andere te vergelijken. Concurrentie
is het sleutelwoord in deze maatschappij
en het is dan ook vaak alles of niets.
En als je uiteindelijk je doel bereikt,
de Amerikaanse droom waarmaakt,
dan nog kun je nooit zeker zijn van het
behoud van je positie. Hoeveel stress
kan een mens aan vraag ik mijzelf af?!
Ondanks deze ambivalente gevoelens
van hoop en stress ligt er nog een heel
leven voor mij. De overheid creert
genoeg mogelijkheden om het beste uit
mijzelf te halen. Er dienen zich diverse
kansen aan. Of het nu gaat om testen of
het beschikbaar
stellen van diverse
opleidingen, de
overheid benadrukt
het belang van gelijke kansen. De basis
daarentegen, hetgeen vooraf gaat aan het
leerproces op scholen, ligt nog steeds in
handen van ouders. Zij zijn diegene die mij
als kind niet alleen normen en waarden,
maar ook basisvaardigheden, zoals de
Nederlandse taal, hebben geleerd. Steeds
vaker schrik ik van nieuwsberichten,
waarin staat vermeld dat de overheid
meer inzicht wil krijgen in, en controle
wil uitoefenen op het opvoedingsproces.
Natuurlijk ben ik blij te leven in een
verzorgingsstaat waarin de overheid waakt
over mijn belangen en
mijn welzijn tracht te
bevorderen. Toch denk
ik dat betutteling en de
bemoeienis in het intieme privdomein,
de vrijheid, als basis voor onze neoliberale
democratie, teniet doet, dan wel schaadt.
Deze ontwikkelingen maken mij bewust
van het gevaar dat het ideaal van een
Meritocratie met zich mee draagt. Een
samenleving die gelijkheid prefereert
boven vrijheid zal geen van beiden
bereiken, zo stelt Milton Friedman.
En daar heeft hij zeker een punt. Het
Westerse vooruitgangsgeloof, waarin meer
gelijkheid gelijk staat aan progressie,
resulteert in de maakbaarheidgedachte van
de overheid om in te grijpen waar nodig.
Zoals ik al eerder heb benadrukt leven
wij in een tijd waarin verworven posities
bij de geboorte in beginsel achter ons ligt.
Echter er zijn nog duidelijk verschillen
merkbaar binnen sociale groepen. Een
kind dat opgroeit in
een arbeidersgezin
waarin de ouders
de Nederlandse taal
onvoldoende tot vrijwel niet beheersen, zal
met een achterstand aan het concurrerend
spel beginnen. Daarnaast zal het
netwerk waarbinnen de ouders het kind
introduceren de kans op succes bepalen.
Het is gewoonweg naief te denken
dat de overheid, naast het aanbieden van
scholing, hier iets aan kan veranderen. En
het zou ook niet moeten!
40
Wie immers meer presteert zal
daar ook naar beloond worden.
Concurrentie is het sleutelwoord en
het is dan ook alles of niets.
Een kind hoort zich op jonge leeftijd,
in een periode waarin scholing nog
niet wordt vereist, niet bezig te houden
met een voorbereidende leerfase.
Het is nog steeds aan de ouders hoe
zij hier invulling aan geven. De overheid
kan hulp bieden maar zal de ouders met
respect moeten benaderen. Gelijkheid
kan niet worden geforceerd maar zal in de
loop der tijd andere vormen aannemen.
Begin vorige eeuw was het de pastoor
die een oogje in het zeil hield binnen het
gezinsleven. Dit lijken wij te zijn vergeten
in een tijd waarin de kerk als institutie
vrijwel geen gezag meer kent. Het kijken
achter de voordeur, is volgens politici en
beleidsmakers het middel om kinderen
goed voor te bereiden op maatschappelijk
succes. Ik vraag mij dan ook af of we
nog kunnen spreken van een voordeur
in intieme sfeer, nu wij niet besefen hoe
de overheid deze deur, onder het mom
van gelijke kansen, geleidelijk afbreekt.
41
De Metamorfose van ongelijkheid
42
43
You glance over your shoulder one more
time, waving and saying goodbye to
people you might never see again. Once
in the plane you fnd your seat and sit
down, not really realizing you are about
to leave. Dear passenger, welcome to
this intercontinental fight. During the
fight you are not allowed to smoke.
Te usage of electronic devices is not
allowed during takeof and landing.
Please fasten your seatbelt now; we are
almost ready for takeof. Staring out
the airplane window, you observe the
landscape, remembering all that you have
experienced. You swallow hard while the
plane gets higher in the air; eventually
the clouds block your vision. With mixed
feelings you return to where you initially
came from. How sweet will home be?
Traveling can be a wonderful
experience; it can change your perspective
on life and make you realize what is really
important to you. After your trip, of
which every single day was an adventure,
there is the inevitable day of your return
for which you might be both excited and
afraid. Some travelers adapt easily to their
own culture again. Tey pick up their
lives and move on, accompanied by the
beautiful memories and lessons of their
travels. Others have more difculties and
need more time to get used to the way
of living they stepped out of some time
ago. Especially when visiting non-western
countries, returning home can have a great
impact. It can cause feelings of disillusion,
confusion and frustration. Tese
characteristics belong to the phenomena
of what is called a reverse culture shock.
But what is a reverse culture shock as
opposed to a regular culture shock?
What is misleading about the expectations
you might have of your return? How
is the concept of our self infuenced
by traveling, and its consequences?
Due to globalization and improvement
of transport technologies, traveling has
become a more common thing, accessible
to all kinds of people. Adolescents
frequently decide to take a gap year. Some
go backpacking, while others decide to go
volunteering or take a language course.
Tere are a lot travel opportunities, even
for the ones who continue their studies
straight after high school. You can choose
to study in a totally diferent country, or
at least to go abroad for half a year during
your studies. A lot of study programs
ofer a wide variety of places you can
go. In the exitement to discover another
culture, we are often blind to our own.
Why Home Is Not
Always Sweet
Jeska Onderwater
essay
P
i
c
t
u
r
e

m
a
d
e

b
y

J
e
s
k
a

O
n
d
e
r
w
a
t
e
r
Culture is so much more than just
traditions, special food and language.
Culture is present in the smallest signs:
the way we communicate, what is funny
(and what is not), to what extent privacy is
present and more of those hidden features
culture possesses. In
most cases the traveler
can quickly adapt to
the new culture; an
actual culture shock
only occurs after a
longer period of stay. Also, as a traveler
you start a journey being prepared for at
least some cultural diferences. However,
this is not always the case once the
traveler returns home and experiences a
shock when faced with his, or her own
culture. Tis is where the phenomena
of reverse culture shock can be seen.
A reverse culture shock, also known
as a re-entry shock, occurs when one
returns home after spending time in a
diferent culture than ones own. Just
like a regular culture shock it can cause
feelings of disorientation, frustration, and
disconnection (Stewart and A.Leggat,
1998). Opposed to a regular culture
shock, the reverse culture shock comes
completely unexpected in most cases.
Whereas travelers were well prepared for
diferences in culture before they left, they
might not be that aware of their original
culture once they return home. Teir own
culture will then be experienced as odd
and unfamiliar. Tis overwhelming feeling
of confusion can result in perceiving
cultural diferences one never noticed
before. Why are people making a fuss
about the most trivial things? Why do I
need to inform my friends in advance that
I want to come over, instead of just doing
it? Why is everybody in a hurry? Suddenly
you realize that you took those things of
your own culture for granted. Tis reverse
culture shock has even more impact since
you were not prepared
for it. On top of
that, you are drawn
back into a culture of
which you know every
small characteristic
which increases the shock-efect. Your
own culture is not supposed to be
strange, but you experience it as such.
It happened to me, when I found
myself cycling on my bike again after
spending fve weeks in Ecuador. I greeted
every person I met on the way and when
they were not responding, I realized that it
is weird to greet random strangers in the
Netherlands. I cycled farther to the city
center to walk around. I returned right
before Christmas, and I knew that shops
would be stufed with things and with
people who wanted to buy those things. I
knew exactly what this period of the year
was like and yet I was overwhelmed and
totally confused by the oddity of it. While
all the people wanted to buy stuf, I wanted
to get rid of it. While everybody planned
their agendas with appointments, I wanted
to have undefned time to be open to the
unpredictable and spontaneous sides of life.
Te example as described above might
sound familiar to you. I spoke with lots
of travelers about their experiences after
returning home and the efects that
traveling had on them as individuals.
44
In the exitement to discover an-
other culture, we are often blind
to our own.
Whilst their experiences difered, mostly
all of them had one thing in common:
Teir view on life had drastically changed,
and so did their ambitions for the future.
One girl, who worked as a volunteer in
South-Africa for a year, changed her future
plans. Without ever following biology as a
subject in high school, she started studying
nursing. Tis all because of one goal she
wanted to reach: Working for a health
organization which provides emergency
aid in third-world countries. Defnitely,
this is a remarkable modifcation in her
ambitions for the future, due to her way
of thinking which had changed. After
traveling, priorities in ones life can
radically difer from what they were before.
But how is this possible? In her article
about the social psychological process that
underlies cultural transition M. Sussman
points out that traveling can help us form
a new concept of ourselves (Sussman,
2000). Sussman is a professor in the
department of psychology whose main
interests lie in the felds
of communication,
language, culture and
ethnicity, nonverbal
behavior and self-
identity. She says that
self-identity is formed by culture in
particular, because we perceive ourselves
in a certain context of culture. When this
context disappears and we are left with
almost nothing to hang on to, hidden
features of our self can emerge. In order
to integrate in a new culture we are forced
to adapt ourselves, and behave diferently.
In situations like this, we realize what is
truly important to us in life. We realize
what we consider as our priorities and
what our aims for the future should be.
Te investigation of the concept of
reverse culture shock, and the efects it can
have on our concept of self, leaves us with
a problem: How can we deal with reverse
culture shock? I found myself searching
for understanding and guidance when I
experienced reverse culture shock. How
could guidance and additional information
be provided? By raising awareness and
acceptance of the phenomena treatment
can be improved. Te anthropological
approach that Stewart and A. Leggat
mentioned, provides intercultural training
to the traveler (Stewart & A.Leggat, 1998).
Tis education about a foreign culture and
your own culture contributes to a travelers
understanding of the phenomena. It will
therefore raise awareness among travelers
and acceptance among the people who
surround the traveler. Institutions that
provide cross-cultural programs like
school exchange-programs, travel agencies,
and volunteer
organizations are the
institutions that will
have to integrate
the possibility of
a reverse culture
shock in their pre-travel guidance. In
this way they will prepare travelers for
the possibility of the shock, and its
efects. Besides the institutions, the
traveler himself can also gain advantage
by possessing some particular qualities.
Tis involves, for instance, an amount
of self-awareness, skills of relationship-
building and an open-minded attitude.
Other tips on how to deal with reverse
45
Why Home Is Not Alawys Sweet
I realized that it is weird to greet
random strangers in the Nether-
lands.
culture shock include that as a traveler
you should give yourself some time to get
used to being home again. Try to keep
in touch with the people you met on the
way. Explain to the people at home what
you have experienced in order for them to
be able to understand how you feel and
how you might act. In short: express your
feelings. Tis will make it a lot easier for
you to cope with the shock and for your
environment to understand it. If it is
difcult to explain you might write it down
or chat about it with fellow travelers who
might have experienced the same. And
fnally, do not have too high expectations.
Tis is applicable to the expectations of
yourself; do not expect yourself to ft in
and move on immediately. And to the
expectations you might have of family and
friends; do not expect them to be eager
to listen to your travel stories for weeks,
and do realize that their lives also went
on and they also have things to tell you.
Reverse culture shock can be a
negative experience at frst. It can cause
feelings of disappointment about your
home environment. It is a natural thing
to occur and you should never feel guilty
or weird when experiencing it. Awareness
and acceptance can be improved on this
topic in order to decrease the intensity of
a shock. However, the most important
thing a traveler has to realize is that by
experiencing a reverse culture shock one
also learns. By experiencing other cultures
and comparing it to your own, you can
get insights into multiculturalism, and
into similarities and diferences. You will
be able to understand those similarities
and diferences better and see them in a
diferent perspective. Tis can be refreshing
for the concept you formed of yourself
and your ambitions for the future. At frst
it might confuse you, but in the end you
will likely proft from it. Eventually, when
obtaining multicultural understanding
and all the profts you gain from that skill,
you will be thankful to your culture shock.
Jeska Onderwater (1993) studies
Arts and Culture and writes for Mosaek
46
Reference List:
Sussman, Nan.M (2000). The Dynamic Nature of Cultural Identity Throughout Cultural
Transitions: Why Home Is Not So Sweet? Personality and Social Psychological Review Vol.4, No.4,
355-373 | Stewart, Louis & Peter A.Leggat (1998). Culture Shock and Travelers. Journal of Travel
Medicine, Volume 5. Number 2
47
Advertisement
48
49
What inspired you to start research-
ing 50+ online dating for your PhD?
My Master thesis explored how trustworthy
personae are constructed within an
online dating environment. Since such
platforms ofer an interesting source of
data, more questions have emerged. Te
gerontologist Amanda Smith Barusch
examines what love and romance mean in
later life. In her work Love Stories of later
Life she writes, While love researchers
neglect age, gerontologists neglect
romance. Te topic is under-researched,
and I hoped to fll a gap when I started my
PhD in 2010. Ageing Studies is a growing
academic feld. At the Faculty of Arts and
Social Sciences Centre for Gender and
Diversity, we have a group of researchers
active in the feld of Ageing Studies. In
2011 the European Network in Ageing
Studies (ENAS) was inaugurated in
Maastricht. Tis makes Maastricht a fertile
environment for conducting my research.
What is it about age that makes
it interesting to focus on?
What is special about age as a crucial
diference is that we all age, and
hopefully grow old. And we might all be
a victim of ageism at some point in our
life. Ageism, as an equivalent to racism,
sexism etc. has frst been highlighted
and defned by the sociologist Andrew
Blaikie in the late 1980s. We should
all be concerned, but often we prefer to
disregard the fact that we are growing old,
and might even try to stay young as long as
possible. Hence, the success of anti-ageing
products, which can be ageists at the same
time they help us and tell us to deny age.

What does it mean for people
above 50 to do online dating?
Online dating sites are a market place,
where you have to sell yourself. If you
have to sell yourself as an older person,
How do people above 50 experience online dating, and how is it
different due to their age? Elena Fronk is a PhD student at the Faculty
of Arts and Social Sciences in Maastricht. The PhD project focuses on
the performance of age identities in online dating 50+ as a culturally
and technologically situated interplay between various actors.
Young at Heart?
Age Representations in Online Dating 50+
Elisabeth Maier
interview
P
i
c
t
u
r
e

m
a
d
e

b
y

L
i
s
s
i

v
o
n

d
e
r

R
o
l
l
e
it is tough! We usually connect love and
intimacy to youth, and it is youth and
associated attributes that sell on the dating
market. Te ideas we have about older age
are often shaped by positive, or negative
ageist assumptions, and stereotypes,
because these constitute the common
way to think and talk about later life in
our culture. Take for example the ideal
of active ageing where older people get
their pension, live a life of fullflment,
go shopping, do sports, travel and enjoy
their newly-won leisure together with
their partner. Tis idea is most evident
in advertisements for goods and products
that promise us to realize the active ageing
ideal. But how is this story readjusted
when there is no partner, or one cannot go
shopping because the pension is too low, or
one cannot do sports because of some age-
related disease? How do older people tell
their stories and construct their identities
when not matching the active aging ideal,
nor the negative ideas about loss and
decline at older age that you fnd on the
other extreme? Are there alternative plots
that can be identifed? Tese are the kind
of questions my research hopes to answer!
What do 50+ online dating sites
offer?
Within online dating sites, people have
to be attractive and authentic at the same
time. Tis creates a tension, which might
allow for alternative ways of presenting
old age. In addition, dating sites ask,
or allow people to create their profles
carefully. Tus they can take their time
to describe themselves, reread, refect and
correct their self-presentations. Tis might
also allow refections of oneself, who one
is, or wants to be (or not). For this
reason, I am also looking at the design
of online dating sites. A simple example,
50+ online dating sites often have a
button to change font size, assuming
that some of the older users are losing
their sight. Another example is that 50+
dating sites barely invite users to look for
adventures and firts, as many dating
sites targeting the younger generations
do. Instead, they ofer a way to fnd
friends or partners for leisure activities.
50 50
Within online dating sites, people
have to be attractive and authentic at
the same time. Tis creates a tension.
51
Advertisement
51
A unique Network
Te young academics learn what
corporate responsibility means in
practice. However, in order for them to
learn, businesses and academics play an
important role, by working together with
the young, enthusiastic and ambitious
students that make up an Enactus team.
Tis way, Enactus built up a unique
network, consisting of 57,000 students,
1.600 Universities and 600 well-known
companies. Te common goal is to
improve the world project by project.
About Enactus Maastricht
Enactus is present in Maastricht
since 2008, and the organization
grew to be the largest one in the
Netherlands with currently over 60
members including all faculties of
Maastricht University. By being a
part of one of 6 diferent projects,
Enactus provides the constant
opportunity to get involved with one
project or engage in one of our activities.
To get more specific information, try our website
(www.enactusmaastricht.nl) or contact us via
info@enactusmaastricht.nl
52
53
Robbert Dijkgraaf, Walter Lewin,
Ronald Plasterk, Vincent Icke,
Diederik Jekel en tafelheer Alexander
Klpping. Dit is de wereld draait door!
Hoogstwaarschijnlijk klinkt deze
riedel tekst, de onmiskenbare catchy
opening van presentator Mathijs van
Nieuwkerk, de meesten bekend in de
oren. Het populaire programma van de
VARA ontvangt elke werkdag tal van
gasten waarin wetenschap, actualiteit en
amusement centraal staan. Ondanks de
diversiteit aan gasten, van schrijvers tot
aan ICT-goeroes, lijkt er een dergelijke
tendens en voorkeur voor techniek
en btawetenschappen te ontstaan.
DWDD University, een experimenteel
wetenschappelijk programma dat aansluit
op het reguliere TV-programma, stond
in het teken van het allergrootste en het
allerkleinste, waarbij Professor Robbert
Dijkgraaf op een wetenschappelijke
wijze de door ons onverklaarbare wereld
van betekenis voorziet. Door middel van
praktische experimenten en het globaal
omschrijven van de geschiedenis van
de natuurkunde, geeft hij aan hoe de
wereld waarin wij leven is geworden tot
hoe hij nu is. Erg interessant natuurlijk,
maar waar blijven de alfas? De ICT-
revolutie van de jaren zeventig, de reden
waarom wij nu overal ter wereld met
geweldige iPhones rondlopen, heeft
niet kunnen bestaan louter vanwege
technische innovatie. Het was een tijd
waarin de vrije cultuur en moraal ruimte
bood voor dergelijke ontwikkelingen.
In de oudheid leek dit onderscheid
tussen ratio van de geest en het verklaren
van de materie die zich om ons heen
bevindt, niet zo vanzelfsprekend.
De natuurflosofen probeerden orde
te scheppen in de chaos van het
onverklaarbare en zowel het onderzoeken
van het innerlijke denken als ook
de uiterlijke materie, behoorden tot
eenzelfde intellectuele activiteit. Het is
dan ook niet vreemd dat zowel in de
vroege traditie van de wetenschap, als wel
bij het ontstaan van de Middeleeuwse
Universiteiten, belang werd gehecht
aan een brede alomvattende basis. Het
zogenaamde Trivium en Quadrivium,
de zeven vrije kunsten, zoals Retorica,
Musica, Astronomia en Dialectica, in de
Middeleeuwen uitgebreid met Filosofe,
hadden tot doel het bevorderen van het
analytisch rationeel denkvermogen, als
grondslag voor een verdere specialisatie
in de Rechten, Medicijnen en Teologie.
Waar blijven
de alfas?
Maxime Hensels
column
D
e

t
u
r
n
z
a
a
l
,

F
A
S
o
S
,

S
i
t
e
:

h
t
t
p
s
:
/
/
f
b
c
d
n
-
s
p
h
o
t
o
s
-
h
-
a
.
a
k
a
m
a
i
h
d
.
n
e
t
/
h
p
h
o
t
o
s
-
a
k
-
a
s
h
3
/
8
5
7
6
2
6
_
1
0
1
5
1
2
4
9
9
8
3
7
1
7
2
4
5
_
1
1
3
5
0
5
9
7
2
2
_
o
.
j
p
g
Deze noodzaak tot algemene brede
vorming lijken wij te zijn vergeten in
een tijd van economisering waarin
het belang van deze vaardigheden
getoetst wordt aan het economisch nut.
Je kunt je niet voorstellen hoe vaak
ik, als studente cultuurwetenschappen,
in de verdediging moet gaan om
mijn studiekeuze te verantwoorden.
Cultuurwetenschappen, goh wat leuk,
maar wat kun je er eigenlijk later mee?
Een bevredigend antwoord zou kunnen
zijn: Ik wil minister, diplomaat of
mediamagnaat worden. Echter, algemene
vorming, iets dat iedere student zou
moeten nastreven,
wordt als nutteloos of
dure hobby beschouwd.
Een universitaire
opleiding zegt het al, je wordt opgeleid tot
iets. Maar wat zeg je van een voorbereiding
op actief academisch, kritisch en
analytisch burgerschap? Dit dient geen
belang op korte termijn in dienst van de
huidige economische samenleving. Het is
een duurzame investering in democratisch
burgerschap. Martha Nussbaum, flosofe
en hoogleraar Rechtsflosofe en Ethiek
aan de Universiteit van Chicago, schreef er
zelfs een pamfet over. In haar boek: Niet
voor de winst, doet ze een oproep voor
het belang van de geesteswetenschappen
in de samenleving, in een tijd waarin er
een alfavijandige sfeer lijkt te ontstaan. In
tijden van economische crisis en recessie
lijkt er een heuse obsessie te bestaan voor
materiele zaken, economische groei en
winst. Zelfs de moderne liberale democratie
in zijn huidige vorm, staat onder druk
wanneer vertrouwen in een voorspoedige
welvarende economie ontbreekt.
Maar juist nu, in deze onzekerheid is
het noodzakelijk het belang van de
alfawetenschappen in te zien. Wanneer
wij in een snel veranderende wereld van
globalisering en wereldproblematiek,
angst laten regeren en ons laten meenemen
door nationale populistische gevoelens,
zal er een toenemend wantrouwen
blijven bestaan. Het is zaak om kritisch te
blijven, te nuanceren en de problematiek
op mondiaal niveau te benaderen. Als
we denken ons te moeten afschermen
van de buitenwereld
door de belangen van
Nederland voorop
te stellen, zullen wij
het nog heel zwaar krijgen.
Het aantal studenten dat zich
in Maastricht aanmeldt voor
de Nederlandstalige opleiding
Cultuurwetenschappen neemt af. Als
dit zo doorgaat zal een fusie met de
Engelstalige Arts and Culture opleiding
onvermijdelijk zijn. Niet alleen de
afnemende populariteit baart mij zorgen,
maar ook het belang van taal binnen deze
studie zet mij aan het denken. Hoewel
het vakkenpakket van beide studies voor
negentig procent overeenkomt, is het de
Nederlandse taal die kenmerkend is voor
Cultuurwetenschappen. Ik begrijp dat
een universele taal als Engels, net zoals,
voorheen Latijn, belangrijk is voor een
brede maatschappelijke vorming. Echter,
wat is cultuur zonder het besef van de rol
54
Algemene vorming wordt als
dure hobby beschouwd.
literatuur en taal? Ik ben blij te zien hoe
academici als Martha Nussbaum, Chris
Lorenz en Rens Bod pleiten voor het
behoud en belang van alfawetenschappen,
voor de wereldproblematiek
en samenleving in zijn geheel.
Maar waar te beginnen, wanneer
we dit probleem niet eens op lokaal
niveau, binnen de muren van de faculteit
Cultuuurwetenschappen, erkennen?!
55
Waar blijven de alphas ?
Het is een duurzame investering
in democratisch burgerschap.
56
57
Welke uitwisselingsbestemming kies je
voor het vijfde semester, wil je tampons
mt of zonder gebogen groeven, print je
dubbelzijdig of enkelzijdig, en drink je
liever Coca-Cola Light, Coca-Cola Zero
of gewone Coca-Cola? Meer keuze is
beter, toch? Als je een verkeerde keuze
hebt gemaakt, heb je altijd nog de ruimte
om vervolgens het andere te kiezen.
Een aantal maanden geleden werd
ik geconfronteerd met de kromheid van
het vooruitgangsgeloof in de veelheid
aan keuzemogelijkheden. In de koude,
schemerende buitenlucht zat ik op de
tribune van Terminator Trilogie: een
indrukwekkende theater voorstelling,
gevormd door een gezelschap Belgische,
anarchistische vaklieden. Op een
festival terrein, ongeveer zo groot als
een voetbalveld was een overvloed aan
materiaal opgesteld. Er stonden banken,
tafels, stoelen, bedden, een piano, een
biljarttafel, een trampoline, klerenkasten
en nog meer van die huiselijke spullen.
Ongeveer vijfenveertig fguranten
kwamen in stilte het decor opgelopen.
De ene ging biljarten, en de andere zat
diep na te denken aan tafel. Iedereen ging
iets anders doen. Zo zat ik daar. Ik raakte
gestresst en opgefokt en ik wist niet waar
ik naar moest kijken. Als ik het ene koos,
kon ik het andere niet meer volgen. De
andere tafereeltjes zag ik dan wel vanuit
mijn ooghoeken, maar ik moest mij
focussen op een specifek geval. Ik ging
twijfelen. Zou het wel de leukste setting
zijn geweest? Had ik niet beter ergens
anders naar kunnen kijken? Misschien
beleefde degene naast mij veel meer plezier
aan het kijken naar een andere fgurant.
Toen begonnen alle spelers door elkaar
te lopen; het leek een grote chaos. Wie
moest ik volgen, en wat ging er gebeuren?
Vervolgens ging iedere fgurant weer een
ander ding doen dan voorheen. Ik was wr
in de war en moest ik alweer iets kiezen.
Tot overmaat van ramp ging het hele
eerste deel van het stuk zo door: om de
haverklap veranderde iedereen weer van
plaats, en moest ik kiezen waar ik naar
ging kijken. Ik besefte dat het helemaal
niet prettig was om uit zoveel te kunnen n
moeten kiezen. Niet tijdens de voorstelling,
en niet uit alle soorten Coca-Cola.
Soms wilde ik dat ik maar n keuze
had, bijvoorbeeld lerares worden in een
klein dorpje, net zoals mijn moeder. Dan
had ik n ding voor ogen, en niet al
dat gezeik van had ik maar dit, of had
ik maar dat gedaan. Ook besefte ik dat
we onszelf vaak te veel beoordelen op
zaken waar we geen invloed op hebben.
Aan het feit dat alle fguranten chaotisch
door elkaar liepen kon ik niks doen.
Verkeerde keuze
Luca Soudant
column
S
i
t
e
:

h
t
t
p
:
/
/
2
.
b
p
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m
/
-
F
a
y
V
y
g
c
a
x
z
s
/
T
_
l
Z
W
X
d
d
z
r
I
/
A
A
A
A
A
A
A
A
H
5
U
/
V
9
l
8
p
I
j
s
P
z
Q
/
s
1
6
0
0
/
f
c
+
b
e
r
g
m
a
n
.
j
p
g
Toch dacht ik op dat moment: shit,
had ik maar langer n persoon gevolgd,
dan had ik misschien iets van het stuk
begrepen. Het was dus mijn schuld dat ik
de voorstelling niet kon volgen.
Toch denk ik dat ik wel iets van het
stuk heb begrepen. En als dat niet zo is,
dan heb ik zelf nog iets gehad aan mijn
interpretatie. Aan het eind van het eerste
deel draaiden alle fguranten zich naar ons;
het publiek. Ze staarden ons aan, liepen
het duister in, en kwamen niet meer
terug. Op het moment dat zij het publiek
aanstaarden kreeg ik het gevoel dat het om
ons ging. Wij zaten daar, en wij worstelden
met onszelf. Al die stress, onzekerheid en
twijfel door de hoeveelheid aan keuzes,
dt was waar het om ging. Meer keuze
is per defnitie niet altijd beter. Af en toe
denk ik nog even terug aan dit moment
van de voorstelling, bijvoorbeeld wanneer
ik in de supermarkt sta, en dan toch maar
de tampons koop die ik altijd koop. Want
stel je voor dat je erachter komt dat je
altijd de slechtere variant hebt gebruikt!
58
59
Advertisement
60
61
Te book Er ist wieder da (He is back
again), written by Timur Vermes, was
published in 2012. Te book is currently
only available in German, which most
likely will stay that way. Te German
language is essential to this book, as a
very specifc rhetoric is central to the
way the reader can understand this satire.
Tis book is published into the German
society, which up to this day, is ridden
by its Nazi history. Te book stirred up
heavy discussions about whether it is okay
to ridicule this part of history, since that
could de-emphasize the gravity of the
events, and might ofend the victims of it.
Vermes, however, does go down this
road, and does so balancing on a very thin
line. Te book opens with oferning the
reader Hitler, who wakes up in the summer
of 2011, somewhere in Berlin, without a
party, Eva, or anyone else for that matter.
What you get is a perspective of Berlin in
2011 from the mind of Hitler, who tries to
make sense of the world around him, and
the world around him is trying to make
sense of someone who looks like Hitler,
talks like him, but could not possibly be
him. Hitler roams the streets of Berlin,
analyzing the overwhelming world around
him; a world which the reader might take
for granted with all its technological and
societal developments. Te anachronism
of Hitler being alive in 2011 forces
people to fnd other explanations for
this persons appearance, and behavour.
A newspaper dealer helps Hitler, and
connects him to people from the media
industry. Hitler gets identifed as a very
good method actor, who never deviates
from his act, and thus ofers a shocking,
and entertaining act. Hitler gets recruited
by a private television channel, and works
his way up to eventually having his own
show. Te process of media engagement is
part of Hitlers plan to regain power, and
followers; for the private television channel
it is a good chance to bring up viewer rates.
Te book launches into a current
debate of whether the nationalistic
German party NPD should be banned,
on grounds of the danger associated with
nationalistic thought. Hitler ridicules the
NPD as being unworthy of his goals.
How were people to react if Hitler were
to reappear? Te book questions how
succeptible German society might be to a
Hitler, the
method actor
Er ist wieder da.
Saskia H. Herrmann
book review
S
i
t
e
:

h
t
t
p
:
/
/
s
m
a
r
t
s
t
o
r
e
.
d
e
m
o
.
c
e
n
t
r
o
n
.
d
e
/
c
o
n
t
e
n
t
/
i
m
a
g
e
s
/
t
h
u
m
b
s
/
0
0
0
0
9
3
3
_
e
r
-
i
s
t
-
w
i
e
d
e
r
-
d
a
-
d
e
r
-
r
o
m
a
n
.
j
p
e
g
fanatic mind like Hitlers, and hits
the nerve of struggle of the German
identity to distance itself from being
merely associated with Naziism. In this
questioning of succeptibility the lust of
the media to make use of spectacle, and
shock efects is laid bare. Ironically, Hitler
becomes a tool for this media spectacle, in
his attempt to utilize the media for his own
purposes to regain power. Hitlers way of
talking is well-researched by Vermes, and
shows how Hitler is often understood,
as someone thinking only in functional
positions. In this way, someone who
once reserved his hotel, stays the hotel
reserver throughout the book. And in
Hitlers understanding of what functions
people, and things have, gossip rag
newspapers have big print for people with
visual impairment, and the elderly. One
becomes to understand the world around
us in a diferent way, and the dangerous
element is Vermes creating sympathy for
Hitler as a character through the struggle
of understanding that world around us.
Te book succeeds in ofering a
thought experiment of how contextually
dependent the return of a monster like
Hitler could be. Te context of the media
presence Hitler gets into, shows how
much of a need for spectacle, and shock
our society appears to need, at a time when
nationalistic thought is still considered
an imminent threat to German society.
62
63