Type bedrijventerrein Aantal Oppervlakte (in ha) Uitgeefbaar (in ha)
bruto netto totaal waarvan direct
(modern) gemengd 75 1.264 954 34,9 32,8 hoogwaardig (kennisclusters) 3 117 85 18,2 13,4 agribusiness 9 155 114 8,6 8,6 totaal 87 1.536 1.153 62,7 54,8 Aantal formele bedrijventerrein 87 Totale bruto oppervlakte 1.536 hectare Totale netto oppervlakte 1.153 hectare Gemiddelde bruto oppervlakte 13,2 hectare Grootste bedrijventerrein Molenwetering (107 ha) Aantal vestigingen (2013) 3.767 Idem per bedrijventerrein 43 Aantal werkzame personen (2013) 64.426 Idem per bedrijventerrein 741 Uitgegeven bedrijventerrein in 2013 3 hectare Uitgeefbaar terrein 62 hectare - waarvan direct beschikbaar 55 hectare Aanbod aan bedrijfsruimte 371.000 m vvo Opgenomen bedrijfsruimte in 2013 118.000 m vvo Inleiding In 2009 is de Monitor bedrijventerrein Holland Rijnland uitgebracht en in 2012 een feitenblad met actuelere cijfers. Het nieuwe Feitenblad bedrijventerreinen 2014 bevat de meest actuele cijfers. Nieuw is de vermelding van cijfers over het aanbod en de opname van bedrijfs- ruimten in 2012 en 2013 en het opnemen van een tabel met kerncijfers. Als bronnen voor dit feitenblad zijn gebruikt de provincie Zuid-Holland (Infodesk bedrijventerreinen), gemeenten, het Bedrijven Register Zuid-Holland (vestigingen en werk- zame personen) en de NVM(leegstand e.d.). De cijfers over de bruto en netto oppervlakte zijn gebaseerd op de provinciale database Infodesk bedrijventerreinen (nu opgenomen in De Staat van Zuid-Holland). Eigen metingen op basis van de GIS-kaart bedrijventerreinen leveren echter andere bruto cijfers op. Daar wordt nog naar gekeken. De verhouding bruto-netto is gemiddeld onge- veer 4:3, maar kan per terrein verschillen en hangt onder andere af van de hoeveelheid groen, water en verharding (ontsluitingswegen, openbare parkeervoorzieningen, e.d.). Feitenblad bedrijventerreinen Holland Rijnland Colofon Het Feitenblad Kantoren Holland Rijnland 2014 is een uitgave van het Samenwerkingsorgaan Holland Rijnland. Voor informatie: Hans Stapper, tel. 071 - 523 90 41 Ontwerp & realisatie: Zabriski, Leiden Kerncijfers per 1 januari 2014 Formele bedrijventerreinen in Holland Rijnland naar type bedrijventerrein 4 jaar h a 0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 (modern) gemengd hoogwaardig agribusiness totaal Uitgeefbaar bedrijventerrein in Holland Rijnland Het totale aanbod aan uitgeefbaar bedrijventerrein in Holland Rijnland is tussen 2005 en 2009 vrijwel continue afgenomen. In 2010 en 2011 was er een stijging als gevolg van extra aanbod op onder andere het Bio Science Park. In 2012 is het aanbod weer terug gelopen tot ongeveer het niveau van 2010 om vervolgens vanaf 2013 weer toe te nemen. Deze toename komt onder andere door het extra aanbod op de bedrijventerreinen Steekterpoort 1 (Alphen aan den Rijn) en Bovenland (Nieuwkoop). Aanbod aan uitgeefbaar bedrijventerrein Tussen 1 januari 2012 en 1 januari 2013 is het aantal vestigingen op de formele bedrijventerreinen iets toegenomen, terwijl het aantal mensen, dat op deze bedrijventerreinen werkt iets is afgenomen. De bijna 3.800 bedrijven, die op een formeel bedrijventerrein zijn gevestigd, zijn echter samen goed voor ruim 64.000 banen. Dit is een derde van de totale werkgelegenheid in Holland Rijnland. Aanbod en opnamevolume van bedrijfsruimten In dit feitenblad zijn ook cijfers opgenomen over de het aanbod en aanbodvolume van bedrijfsruimten in Holland Rijnland in 2012 en 2013. Eind 2013 bedroeg het aanbod aan bedrijfspanden in heel Holland Rijnland 371.000 m vvo (verhuurbaar vloeroppervlak) tegen 297.000 m eind 2012. Het aanbod nam in 2013 vooral toe in de categorie bedrijfspanden > 5.000 m in de gemeenten Alphen aan den Rijn, Katwijk en Lisse. Het betreft vooral enkele grote logistieke panden. Aanbod is overigens niet hetzelfde als leegstand. Er kan aanbod zijn, dat niet leegstaat en omgekeerd kunnen er leegstaande gebouwen zijn, die niet meer tot het (courante) aanbod worden gerekend. 0,0 2,0 4,0 6,0 8,0 10,0 12,0 14,0 16,0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Uitgifte bedrijventerreinen Holland Rijnland 2004-2013 jaar h a Type bedrijventerrein Vestigingen Werkzame personen 2012 2013 2012 2013 (modern) gemengd 3.329 3.394 46.361 45.631 hoogwaardig 141 138 15.178 15.330 agribusiness 210 235 3.188 3.345 totaal 3.680 3.767 64.727 64.426 Aantal vestigingen en werkzame personen (banen) Van de 87 formele bedrijventerreinen behoort 88%tot de (modern) gemengde bedrijventerreinen en industrieterreinen. Bij de overige 12%gaat het om (bedrijven)terreinen voor de kennisclusters bio- en medical science en ruimtevaart of het agribusinesscomplex. Daarnaast zijn er ongeveer 25 zogenoemde solitaire bedrijventerreinen. Dat zijn overwegend kleine terreinen (kleiner dan 1 hectare) en/of n bedrijf(spand). Het kunnen ook grote terreinen zijn zoals de terreinen van ESA-ESTEC, Akzo Nobel en Heineken. De cijfers over de bedrijventerreinen in dit feitenblad zijn overigens exclusief deze grotesolitaire terreinen. Qua grootte verschillen de bedrijventerreinen van kleiner dan 2 tot meer dan 100 hectare. De drie grootste formele bedrijventerreinen zijn Molenwetering en Rijnhaven in de gemeente Alphen aan den Rijn en het Bio Science Park Leiden. Andere voor de regio grote bedrijventerreinen (> 60 hectare bruto) zijn Hoogewaard (gemeente Alphen aan den Rijn), t Heen (gemeente Katwijk) en Grote Polder (gemeente Zoeterwoude). Op 1 januari 2014 is er 55 hectare (nieuw) bedrijventerrein direct beschikbaar, terwijl er in 2013 als gevolg van de economische crisis maar 3 hectare is uitgegeven. Dezelfde discrepantie zie je bij de bedrijfspanden. Het aanbod is ruim 370.000 m terwijl er in 2013maar 118.000 m is verkocht of verhuurd. Aanbod bedrijfsruimten in 2012 en 2013 > 5000 m 2 vvo 2500 - 5000 m 2 vvo 1000 - 2500 m 2 vvo 500 - 1000 m 2 vvo 100 - 500 m 2 vvo 0 20.000 40.000 31-12-2013 31-12-2012 60.000 80.000 100.000 120.000 140.000 Opnamevolume bedrijfsruimten 2012 en 2013 2013 2012 > 5000 m 2 vvo 2500 - 5000 m 2 vvo 1000 - 2500 m 2 vvo 500 - 1000 m 2 vvo 100 - 500 m 2 vvo 0 10.000 20.000 30.000 40.000 50.000 60.000 Het opnamevolume door de markt (verkoop of verhuur) van bedrijfsvastgoed in 2013 bedroeg 118.000 m vvo. Dit was minder dan in 2012, toen er nog 128.000 m bedrijfs- vastgoed werd opgenomen. Het teruggelopen opnamevolume in 2013 heeft vooral betrekking op bedrijfspanden in de categorien 500 tot 1.000 m en > 5. 000 m. Opvallend is dat er in de catego- rien tot 500 m en 2.500 tot 5.000 m in 2013 juist meer is opgenomen.