Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
Asinus in viridi prato, inter pulchros flores iactam, fidem vidit. Ad locum felix accessit
et temptavit chordas ungula. Lyr chord tristes sonuerunt et animal dixit mstum:
Formosa fides es, o lyra, sed asini artis nescii sumus. Asini poet non sunt: poet
aures oblectant suavibus canticis.
VOCABULARIO: asinus, -i (m.): asno / viridis, -e: verde / pratum. i (n.): prado / pulcher,
-chra, -chrum: bello, -a / flos, -oris (m.): flor / iacio, -is, -ere, ieci, iactum : tirar, arrojar / fides,
-is (f.): instrumento musical (de cuerdas), lira / locus, -i (m.): lugar / felix, -icis: feliz / accedo,
-is, -ere, -cessi, -cessum tr. o intr.: acercarse / ltus, -a, -um: contento, -a / tempto, -as, -are, -avi,
-atum tr.: tentar, probar, tocar / chorda, - (f.): cuerda / ungula, (f.): ua, pezua / lyra, -
(f.): lira / tristis, -e: triste / sono, -as, -are, -ui, -itum intr. sonar, emitir un sonido / animal, -alis
(n.): animal / mstus, -a, -um: deprimido, -a / formosus, -a, um: hermoso, -a / ars, artis (f.):
arte / nescius, -a, -um: ignorante / auris, -is (f.): odo / oblecto, -as, -are, -avi, -atum tr.:
deleitar / suavis, -e: dulce, armonioso / canticum, i (n.): canto.
b) SOBRE ORIN
I.E.S en Lenguas Vivas Juan Ramn Fernndez, Cuadernillo de Latn para Tercer Ao
Prof. Mara Mercedes Schaefer
2
autem ei causa interitus fuit. Uno die, post fortunatam venationem dicebat:
"Maximus venator sum atque nulla est in montibus fera neque leo in silvis,
qui me vincere potest". Dum haec verba dicebat, parvus scorpio pedem eius
momordit et Orion necatus est. Diana, maestissima ob optimi venatoris
mortem, Orionem in caelum transportavit atque inter stellas collocatus est.
Ibi inter sidera fulgida micat.
c) SOBRE TNTALO
Dei per Asiam Minorem iter faciebant et Tantalus, Lydiae rex, eis in regia
hospitium dedit. Rex voluit deorum sapientiam probare. Filium suum
necavit, corpus eius assum et in fragmenta sectum immortalibus in coena
obtulit. Dei horrendum facinus cognoverunt et cibum illum non
manducaverunt. Tantum Ceres non animadvertit dolum et pueri tergum
devoravit. Sparsa fragmenta corporis Iuppiter coegit et puero vitam restituit
tergumque eburneum in loco dorsi posuit. Tantalum, suae familiae
occisorem, in Tartarum dei praecipitaverunt, ubi magna supplicia perpetuo
perferre debet.
d) SOBRE PARIS
Hecuba, Paridis mater, mirum habuit somnium: in alvo taedam accensam
portabat et audiebat vocem dicentem: "Taeda haec regiam et civitatem
omnem incendet." Oraculum de somnio interrogavit atque hoc habuit
responsum: "Hecuba, habebis filium, qui erit causa perniciei patriae." Post
hanc revelationem, Priamus, eius pater, Archelaum, servum suum, ad se
vocavit dixitque: "Carpe puerum nuper natum et proice15 eum in mare."
Archelaus, pietate et Hecubae lacrimis motus, in Idam montem puerum
portavit ac eum tradidit pastoribus, qui infantem acceperunt atque maxima
cura in omnibus laboribus agricolarum educaverunt. Paris adulescens
omnium pastorum pulcherrimus, peritissimus et fortissimus fuit. Ab
Oenona, silvarum nympha, Paris multum amabatur et per nonnullos annos
eius uxor fuit. Ab omnibus ignoti, beati vivebant; Paridis autem fama cito
beatitudinem iuvenum fregit. Interfuit ludis publicis, qui Troiae
celebrabantur, magnasque obtinuit victorias, propterea quod Priamus eum
cognovit atque in regia Troiae accepit. Gestorum Paridis fama usque ad
caelum ascendit, Mercurius huius Troiani merita mire laudavit atque
immortales eum ad caelestia regna vocaverunt.
e) ENEAS
Aeneas dux, Graecis ipsis callidior, qui belli pro patria fortiter pugnavit, ex
eo bello incolumis evasit et cum patre filioque, cui nomen erat Ascanius,
Troia, quae a Graecis capta erat, navibus effugit. At Iuno dea, quam Graeci
I.E.S en Lenguas Vivas Juan Ramn Fernndez, Cuadernillo de Latn para Tercer Ao
Prof. Mara Mercedes Schaefer
3
Heram appellaverunt, tempestatem acerrimam movit, quae Aeneam eiusque
socios ab Italiae oris in Afriacae litore reiecit.
f) FABULA CANIS
Canis per flumen natans in ore carnem portabat. Tunc in aqua simulacrum suum vidit
et statim cogitavit: Alius canis est alia maiorem predam portans; eam capiam; sic duae
predae mihi erunt. Os aperiens dimisit cibum quem habebat, sed eum quem petebat
rapere non potuit.
3) Analice morfosintcticamente y traduzca el siguiente texto relativo a la historia
de Odiseo.
Ulixes magicas artes Circae, quae homines in bestias mutabat, summa calliditate
eludere potuit atque praeter Sirenum insulam sine damno navigavit. Sirenes nefanda
monstra erant, quae dulci cantu nautas alliciebant ac eos trahebant in scopulos, ubi
fluctus naves frangebant nautaeque omnes periebant. At callidus Ulixes nautarum
omnium aures cera occlussit atque ipse ad navis malum a nautas deligatus est. Itaque
suaves Sirenum cantus audivit atque periculosos insulae scopulos incolumis vitavit.
Effugit quoque magna virtute Charybdis voragines et voracia Scyllae ora. Scylla
in Italiae litore erat, Charybdis in Siciliae insulae oris.
At Ulixis socii boves, qui deo Soli sacrati erant, occiderant. Deus nautas impiis
iratus saevissimam procellam emisit eorumque naves in fluctibus mersit. Omnes
perierunt praeter Ulixem, qui enatare potuit atque in insulam, ubi Calypso nimpha
habitabat, pervenit. Calypso benignum hospitium Ulixi Septem per annos praebuit,
nam eum amabat atque in insula invitum retinere temptabat. Tandem Iovis imperiis
Calypso paruit atque Ulixem in patriam Ithacam dimisit.
I.E.S en Lenguas Vivas Juan Ramn Fernndez, Cuadernillo de Latn para Tercer Ao
Prof. Mara Mercedes Schaefer
1) Ego erro.
Scio me errare.
2) Tu erravisti.
Scio te erravisse.
3) Nos decipimur.
Scio nos decipi.
4) Vos decepti estis.
Scio vos deceptos esse.
5) Ille innocens est.
Reus dixit se innocens esse.
Iudex sixit eum innocentem esse.
6) Mundus a Deo administratur.
Credo mundum a Deo administrari.
7) Caesar a Bruto interfectus est.
Caesarem a Bruto interfectum esse scriptores dicunt.
8) Hostes castra moverunt.
Dux comperit hostes castra movisse.
9) Filius regis fortiter pugnabat.
Filium regis fortiter pugnare nuntiatum est.
10) Classis hostium abierat.
Classem hostium abiisse sensimus.
5
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
10)
11)
12)
13)
14)
15)
16)
17)
18)
19)
I.E.S en Lenguas Vivas Juan Ramn Fernndez, Cuadernillo de Latn para Tercer Ao
Prof. Mara Mercedes Schaefer
Anna, post fata miseri coniugis Sychaei, solus hic animum inflexit et labans cor
impulit. Omnipotentem Iovem abigare me fulmine ad umbras noctis profundae
et mihi ducere vehementer cupio, quod iura sacra cineribus Manium facta
violare non est licet.
La muerte de Laconte
I.E.S en Lenguas Vivas Juan Ramn Fernndez, Cuadernillo de Latn para Tercer Ao
Prof. Mara Mercedes Schaefer
7
La primavera
Sentimus ver appropinquare. Adventus veris reditu avium nuntiatur. Audimus
aves cantare. Iam hirundines et ciconiae ad nos remigraverunt. Videmus agos
arari ovesque in prata educi. Venti leniores flant et calor solis augetur.
Animadvertimus dies iam crevisse et longitudinem noctium minutam esse.
Videmus arbores florentes et prata virentia. Speramus luscinias quoque mox
cantaturas esse. Omnes bonam spem habemus. Aegroti sperant corpora sua
vere recreatum iri.
a)
b)
c)
d)
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
j)
I.E.S en Lenguas Vivas Juan Ramn Fernndez, Cuadernillo de Latn para Tercer Ao
Prof. Mara Mercedes Schaefer
8
4. Tum milites que huan (fugio) Marcellus severe multavit.
I.E.S en Lenguas Vivas Juan Ramn Fernndez, Cuadernillo de Latn para Tercer Ao
Prof. Mara Mercedes Schaefer
9
infernas os ab monstro ___________ saeve aversit.
PPA de mugio, -is, -ire, -ivi-itum bramar, rugir
El len y el ratn
In spelunca sua cubabat leo dormiens. Circum bestiam nonnulli mures ludentes
currebant. Unus ex iis, qui audax erat, caput quiescentis bestiae pedibus
tangebat. Ex somno excitatus leo murem prehendit. De salute desperans is
fortunam suam questus est. Sed misericordia adductus leo muri querenti et
trementi vitam concessit. Paulo post leo in laqueos venatoris incidit. Omnibus
viribus nitens se liberare studuit. Sed frustra nisus est. Itaque magna voce
tremens amicos in auxilio invocavit. Sed solus mus vocantem audivit. Celerrime
accurrit et laqueum dentibus acribus perrosit.
Vulpes et uvae
Fame coacta uulpes alta in uinea
uvam appetebat, summis saliens uiribus.
eam tangere ut non potuit, discedens ait:
"Nondum matura est; nolo acerbam sumere."
Qui, facere [haec] quae non possunt, uerbis eleuant,
adscribere hoc debebunt exemplum sibi.
Observaciones:
Elevo (1): disminuir, menospreciar.
I.E.S en Lenguas Vivas Juan Ramn Fernndez, Cuadernillo de Latn para Tercer Ao
Prof. Mara Mercedes Schaefer
10
I.E.S en Lenguas Vivas Juan Ramn Fernndez, Cuadernillo de Latn para Tercer Ao
Prof. Mara Mercedes Schaefer
11
Usos de participio Ablativo absoluto
1)
2)
3)
4)
1) Igne viso, omnes viri et uxores territae sunt et ultra urbem ad litus insulae
navigaverunt, ubi perfugium inventus est.
2) Orator, signo a sacerdote dato, eo die revenit et nunc totus populus Latinus
gaudet.
3) Caesar, exploratis regionibus, omnes copias castris eduxit.
4) Archias poeta Romam venit, Mario consule.
5) Vivo Catone, minores multi uno tempore oratores floruerunt.
6) Refecto ponte, exercitum traducit.
7) Saturno rege, homines bene vivebant.
8) Senectute appopinquante, corporis vires languescunt.
I.E.S en Lenguas Vivas Juan Ramn Fernndez, Cuadernillo de Latn para Tercer Ao
Prof. Mara Mercedes Schaefer
12
9) Asia victa, dux Romanus felix multos servos in Italiam misit (Plinio el Viejo).
10) Nec tumultum nec hastam militis nec mortem violentam timebo, Augusto terras
tenente (Horacio).
11) Tarquinio expulso, nomen regis audire non poterat populus Romanus.
e) Hercules, in caelum propter virtutem receptus, deos salutavit; sed Pluto veniente,
qui filius Fortunae est, oculos avertit. Tum, causa quaesita, Odi, inquit, illum,
quod malis amicus est atque omnia corrumpit lucri causa.
f) Me puero, cum patre meo saepe in Circo Maximo ludis aderamus. In cavea
innumerabiles sessores sedebant, spectaculi initium cupidi exspectantes. Alba
mappa a magistratus in harenam iacta, cursus incipiebat et, clatris sublatis, omnes
currus e carceribus provolabant quattuor equiis vecti. Aurigis currus perite
ducentibus, omnes maxima celeritate circum metas cum ardentibus rotis
currebant, sed ductu equorum ab auriga subito amisso, currus in harenam
cadebat. Cursu tandem confecto, victor palmam accipiebat et a sessoribus cum
magnis clamoribus salutatus, harenam superbe relinquebat. Me libente, post
certamen cum patre domum revertebam.
VERBOS IRREGULARES
LOS VERBOS VOLO, NOLO, MALO, querer, no querer, preferir
El verbo volo, velle, volui, 'querer' presenta ciertas irregularidades en la
conjugacin de los tiempos del tema presente:
Se producen altemancias voclicas (vol-.vul-, vel-); presenta formas sin vocal
temtica (vultis, vel-lent, etc.) y el presente de subjuntivo se construye como el
verbo sum con el morfema -i-: vel-i-m.
I.E.S en Lenguas Vivas Juan Ramn Fernndez, Cuadernillo de Latn para Tercer Ao
Prof. Mara Mercedes Schaefer
13
Estas irregularidades se mantienen de forma semejante en la conjugacin de
los compuestos de volo, nolo, nolle, nolui, 'no querer ', y malo, malle, malui,
'preferir'.
Nolo es el resultado de la contraccin de ne y volo: ne volo > novolo > nolo;
asimismo malo procede de la contraccin de magis y volo: magis volo > mags
volo > mavolo > malo.
El verbo nolo es el nico que tiene imperativo: noli, nolite.
El tema de perfecto de los tres verbos es regular: Volui, nolui, malui.
I.E.S en Lenguas Vivas Juan Ramn Fernndez, Cuadernillo de Latn para Tercer Ao
Prof. Mara Mercedes Schaefer
14
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)