Anlayanlar mnay arayanlardr.

drk-i meldir demi bilir klan.

ANLAMAK, DRK ETMEK

BU BLMDE:

Vkf olagr mel-i hale

Bilmek mnay anlamaktr
Yr bir hastaya arz eyle halini
Cn gzn bidar gerek
Haricten tem etmek

Bu beyitler brahim AKGN'n "Sz ncileri" isimli almasndan alnmtr. Bkz. AKGN, brahim; Sz ncileri.
(Osmanl iirinden Semeler)Osmanl Dncesinden Semeler-1.
Kurtuba Yaynlar. 496 sayfa. Ankara, 2010.

(Ayrca baknz: Bilen ile bilmeyen)

kra

Vkf olagr mel-i hale

1.

Ben ne yazdm, sen ne fehm eyledin, garib efsanedir.

Muallim Nc

Ben neyi kastettim, sen ne anladn, garip hikyedir. Tuhaf ey:

Ben ne yazdm (syledim), sen ne anladn!
2.

k olmayacak sadef ne kbil

Olmak gher-i murd hsl
eyh Galib

stiridyenin kabuu almadan arzu incisinin ele gemesi

mmkn mdr? Sen gzn, kulan ap bakmadan, dinlemeden, dnmeden hibir eyi anlayabilir misin hi?

sadef: Sedef, inci kabuu, inciyi yapan hayvan. Divan

iirinde sadef ekil ynnden kulak ve gze benzetilir.

Kimi eyler, dier baz eylerin iinde gizlidir ve o dierleri almadan elde edilemez ve anlalamazlar.
3.

Edeli zevk-i tahayyr gam tiryk bana

Old v-shtei mye-i idrk bana
Nil

Hayretten duyduum zevk bana gam panzehir yapal; yaadm her pimanlk anlaymn, olgunlamamn mayas oldu.
27

4.

En ummadn kefeder esrr- dernun

Sen herkesi kr, lemi sersem mi sanrsn
Ziya Paa

Sen herkesi, hibir eyi gremez ve grdn anlamaktan aciz sanma; hi beklemediin kimseler bile kefedebilir
derinliklerin esrarn.

Bizler bir ey ve olay hakkndaki dncelerimizi sylerken, ounlukla, konutuumuz kiinin de konu hakknda bir
grnn ve fikrinin olabileceini hesaba katmayz. Bunu
hesaba katsak bile, konutuumuz kiinin konuyu ne kadar
bildiini ve bilgisinin ne seviyede olduunu merak etmeden
konuuruz. Konumann hayrls, muhatabmzn bilgi seviyesinin bizden yksek veya onun bizden daha ok bildiini anlamamz durumunda susmamz ve sz ona brakmamzdr.

Bu beyitteki ikinci msra, halka arasnda Sen kendini kil,

herkesi anlamaz m sanrsn eklinde de sylenmektedir.
5.

drk-i mel bu kk akla gerekmez

Zr bu terazi o kadar skleti ekmez
Ziya Paa

Kk akl sahipleri iin mnann idrak edilmesi art deildir; zira (onlarn) akl terazileri, mnadan kaynaklanan
arl ekemez. (Bu beyit hakknda; nl Beyitler blmnde, ilk msraya gre alfabetik srada, aklama bulunmaktadr.)
6.

y Ynus Emre tfl iken h nesneyi fehm itmedin

Cmle ulm kef idp bildrp rgenden nedr
Ynus Emre

Ey Ynus, genken, ocukken olup bitenden hibirey anlamadn, (sormadn kendine): Cmle ilmi, kefedip bildiren
ve reten nedir
Hi btn szler bir szle balayp, ayn szle biter mi! Hi
bu kadar az ile bu kadar ok anlatlabilir mi? Sz pazar
kurulsa, sz sarraflar satsa Yunusun bir kelimesi ka altn
ederdi acaba! Kelm, kelmla tartlacak olsa, Yunusun bir
28

sz, hatta bir kelimesi yklenmi teraziyi mizanda tutmak

iin ka iir, ka kitap gerekirdi acaba?
7.

Kalpleri kulaa bal, kulak kalbe deil

Gzleri karadr, ak olansa gz bebekleri
Ahmed-i Hn

Kalb (kalp) mi kulaa bal olsun, yoksa kulak m kalbe?

Bedenin efendisi kalptir, kulaksa bir haberci, bir nakilci. Kalbin efendi olmas, yle sadece bedenin merkezinde yer almas, bedeni besleyen kann vanasn elinde tutmasndan deil,
insani sfatlarn ona yklenmesindendir. yle ki, beyne bile
ortaktr kalp, onsuz dnce eksiktir. Allahn rahmet ve merhamet sfatlarnn insandaki tecellisi kalpte misafir edilir.

Kalplerine kulak asistanl yaptranlar anlamakta glk

ekerler ama bu haksz igal orada da kalmaz. Kalenin giri
kapsndaki nbetiyi mdr tayin edenlerin teki mdrleri
de k kapsndadr, yani dildir. O dil ve kulak terbiye edilip,
dap gemi ile gemlenmez, kalbin ve beynin emrine verilmezlerse eytann bedendeki orta haline gelirler!1

Ahmed-i Hn: Mem Zn adyla bilinen mehur mesnevinin airidir. Blgedeki medreselerde zamannda iyi bir
eitim alan air, Doubayaztta yaam, burada bir medrese
kurmu ve mderrislik yapmtr. (Daha fazla bilgi iin ltfen
bu dipnota baknz.)2
8.

1
2

Kimin bl-rev-i envr edersin

Kmin bigne-i idrk-i mana
Hersekli Arif Hikmet

Beytin Krte asl: Wan dil guh e guh bi dil ve nne/ Reav in merdumeksip ne.
Ahmed-i Hn: (1650/51-1706/07) Ailesi Hakkri asll olup Doubayazta yerlemi ve
Ahmed-i Hn de burada domutur. lim tahsili iin deiik yerlere gitse de hayatnn ou
burada gemitir ve ayn ilede vefat etmi olup mezar da buradadr. yi bir medrese eitimi alm ve saray ktiplii yapmtr. Tasavvufi iirler ve bata dou klasikleri arasnda yer
alan Mem Zn adl mehur mesnevisi olmak zere eitli eserler yazmtr. ocuk eitimi
iin yazd Nbehra Bikan adl eseri de bunlar arasnda yer almaktadr. Babas da bir
medrese limi olan bu Krt limi eserlerini Krte yazm, Doubayaztta bir medrese ina
etmi ve hayatnn sonuna kadar burada eitim ve halk irad grevini srdrmtr. Nakibend tarikatna mensup Ahmed-i Hnnin nl Mem Zn adl eserinde sradan bir ak
hikayesi deil, insann ruh dnyasyla ycelmesinin serveni kurgulanmtr.

29

Kimini (anlar klp) aydnlklar, nurlar iinde yceltirsin;

kimini de mnay anlamaya bigne klar, (karanlklar iinde
brakrsn).
Ey Rabbim! Kiminin anlama yeteneini artrarak onu aydnlklar iinde yceltir; kiminin de anlayn ksar, onu mnadan uzak, anlamaktan yoksun brakrsn.
9.

Kimseler fehmetmedi mnsn davamzn

Biz dahi hayranyz dvy bi mnmzn
Ledri

Dvmzn mnsn kimseler anlamad; biz ise hibir

mns olmayan dvmzn hayranyz.

Mnasz ileri dv edinenlerin bakalar tarafndan anlalmay beklememeleri gerekir. Mnasz ileri dava edinenler,
krlkte bir o kadar ileri giderek, kimsenin dnp bakmad
dvlarnn hayran olurlar. Artk bylelerini, bu mnasz yolda tutacak ve yaptklarn anlatacak kimse de yoktur. Onlar, bu
yolda kendi gzlerine ve kulaklarna perde eker, belki felaketlere gtrecek bir yolun yolcusu olurlar. yi ki ilerinden biri
bunun farkna varyor da, byle gzel bir beyit ortaya kyor.
10. Rd idrak gerek insana
Yarar kelle kulak hayvana
Fzl

nsana gerekli olan, idrakten gelen olgunluk vasfdr; (insan gsterili klan) kelle ve kulak hayvanlarda aranmas gereken eylerdir.

nsana lzm olan ey kafa, kulak deil. Onlar bir hayvanda

da bulunur. Sen akln binasna (kafann grnne), o binann ssne deil, iindekine bak! nsan iin gerekli olan kafatas deil, onun iindeki cevherden doacak idraktir.
11. Sen kudret-i fehmi eyle peyd
Ben syleyeyim sen eyle sg
eyh Galib

30

Sen anlamak iin idrak gcn gelitirmeye bak; ben syleyeyim de sen dinle.
12. Suhan- bihdeden hogelr vz- horos
Bri mansn bilmezse de hangm bilr
Nb

Horoz sesi bo szden daha ho gelir kulaa; horoz bardnn manasn bilmez ama (hi deilse) ne zaman ve nasl
teceini bilir.

Nb unu mu demeye getirir? ekilmez olan, insanlarn

sadece ne sylediklerini bilmemeleri deil; neyi, nerede, ne
zaman ve nasl sylemeleri gerektiini bilmemeleridir. Ne
sylediklerini bilmeyenler, hi olmazsa sylediklerini gzel
bir dille, yerinde ve zamannda sylerlerse dinlenebilirler. Bu
ekilde yanllarn da azaltm olurlar.
13. Tahkkini ehl-i fehm anlar
Nedm

Bunun doru olup olmadn anlay (idrak) sahipleri bilir ve anlarlar.

14. Teferruat brakp ferden asla ge ki bu khne dnyada

Ta ki, olmayasn cehalete merkep, yk altnda hudusun
Mela Ahmed Cezr

Brak teferruat, ayrnty, (her iin) aslna bak; yoksa yaratlmlarn bilgisi yk altnda kalr, cehalet merkebi olursun.
Yani bir sr teferruat, ayrnty ezberler ve onlarla urar
ama hibir byk meseleye de onlarla zm bulamazsn. O
teferruat ve ayrntlar bouna yklenmi olursun.3
nsanlar vardr, hayatlar boyunca akl almaz sayda eya ve
olaylar anlatr dururlar. Zannedersiniz ki, bu dnyadaki ileri
eyann veya bakalarnn yaptklarnn ktipliini yapmaktr.

Beytin asl Krtedir: Tu ji fesl here esl ku di v dr xerab/ Da neb merkeb cehl tu di
bin bar huds.

31

Bilgilerinin okluuna ramen dnyada asl olup bitenlerden

haberleri yoktur. yle ki, her eyin, her fasln bilir ama hibir
eyin asln bilmezler. Bir ngiliz deyii vardr: O, her eyin
fiyatn bilir ama hibir eyin deerini bilmez! (He knows the
price of everyting, but he dosent know the value of anything.)
Mela (Molla) Ahmed-i Cezri: 1567-1640 yllar arasnda yaad tahmin edilmektedir. Kendi zamannda bugnk
Trkiye, Suriye ve Iraktaki ilim mektep ve medreselerinde
iyi bir eitim grmtr. Krtenin btn lehelerinin yan
sra Arapa, Farsa ve Trkeye de vakf olup fkh, kelam ve
tasavvuf konularnda zengin bir birikime sahiptir. (Daha fazla
bilgi iin ltfen bu dipnota baknz)4
15. Tekrrlarla pheleri dni anlama
Gel rif ol ki marifet olsun techln
eyh Galib

Tekrar yaparak (pheleri giderip) bilmediini bilinir hale

getiririm sanma; gel, gerekten bilme yolunu se ki, bilmezlikten gelmen bir ie yarasn.
Telkinle yanl (veya pheli) olan doru hale gelir sanma.
Bilmezlikten gelmeyi brak, bilmeyi ama edin ki, anlama kabiliyetin, renme melekelerin gelisin ve bilmediin, bildiin haline gelsin.

Aklama: Sufilerce ilim, insana varlk verdii iin, geree perde olabilir. Bu bakmdan ilmi bilmediini anlamak iin
renmeyip de onu gaye edinen, hibir ey elde edemez. Yine
sufilerce irfan, ak ve cezbeyle ie doan anlaytr ve arif,
limden stndr. (Bknz: Glpnarl; eyh Galip Divanndan
Semeler, 70)

32

Mela Ahmed-i Ceziri; geni ve derin bir ilme, keskin bir marifete, cokun bir aka sahip
olan Cezirinin iirlerinde tarih, felsefe, estetik, tasavvuf, belagat, nahiv (gramer), astronomi gibi fizik ve metafizik konular i ie gemitir. Cezirinin btn iirlerinde varmak istedii son hedefi ilahi aktr. nk tasavvufa gre btn gzellikler ilahi gzelliin birer
yansmas, birer tecellisidir. Ahmed-i Ceziri iirlerinde felsefe, zellikle yaratl felsefesi,
varlk bilim, ak, tasavvuf, lm, insan ve ahlak gibi pek ok konular ilenir. Bedizzaman
Said Nursi tarafndan da iirlerindeki ilahi akla vlen Ahmed-i Ceziri Divan tasavvuf
iirinin gzel rnekleriyle doludur. iirlerinde Fars ve Divan edebiyatnda kullanlan
mazmunlar da baarl bir ekilde kullanmtr. (Alntlar: Mela Ahmed-i Ceziri Divan, S.
17-21. Bkz. Kaynaka)

16. Geldim yine daveti visle

Vkf olagr mel-i hle
eyh Galib
imdi yine bulumaya, kavumaya daveti olarak geldim;
artk (bunun ne demek olduunu) anlamaya al. Beyitteki gzellii grmeye alalm: Mel-i hl ve Vkf olagr
mel-i hle.
17. Yok bizde feyz lem-i many bilmee
Nil
Bizde, mn lemini bilecek, anlayacak ilim, irfn yok.

Bilmek mnay anlamaktr

18. Bki kalan mnadr, suret deil

Sadi irazi
(Eer akll isen mnaya meylet. Zira dnya hayatndan
sana) kalacak olan mnadr; ekil, suret veya sz deil.

19. Bl-rev olan ancak man-y mcerreddir

Tasvri Mesihnn bt-hnede kalmtr
eyh Galib
Ycelere giden ancak mcerred, szsz, harfsiz mndr;
Mesihnn resmi, put evinde, kilisede kalmtr.
Allaha ulaan sadece szlerin ifade ettii soyut anlamdr.
sa Aleyhisselamn resimleri kilisede kalmtr.

Mesih, Mesih, s Peygamberdir. Mesih, elle dokunan, svazlayan demektir. ok gezdii, eliyle hastalara dokunarak iyi
ettii, krlerin gzlerini svazlayp at iin bu lkapla anlmtr. Kurn- Kerimin birok srelerinde de byle anlr.
Ayrca Kuran- Kerimde s Peygamberin aslmad, ldrlmedii, ona kastedenlerin yle sandklar [Allahn] Onu
mnevi yaknlk derecesine ycelttii bildirilir. Beyitte buna
da iret vardr. (Bkz: Glpnarl; eyh Galip Divanndan Semeler, 53.)
33

20. Ne Hak buyruun dutarsn, ne kul szn iidirsin

Hi bilmezsin mna nedir, ne dilde armak gerek
Yunus Emre
Ne Hakkn emirlerine uyar, ne de halkn sesini duyarsn; mna
nedir bilmezsin ya; ne dediini bilirsin, ne de bilinir dediin.

unu mu der Ynus pirimiz: Hakikati renmeye bir yerden balaman lzm: Ya Hakkn sznden, ya da kulun dediinden yola k. stelik iki sesi de duyman gerekir ama sen
hibir ey duymuyorsun, ne yapaym ben seni, nasl anlataym sana!?
21. Srete etme nazar, srete bak
Ledri

nsann ekline ve suretine deil, tuttuu yola, hal ve hareketlerine (ahlk ve karakterine) bak.

Dardan grdn insann kendisi deil binasdr, insan

onun iindedir. Bina sana insan grmen iin perde olmasn.
Ynus diyor ya:
Vcd bir bina durur
Srr- hikmet iinde

(nsan) vcudu, bedeni (sadece) bir binadr, bir sr ve hikmet olan (insan o binann) iindedir.

Onun iin binaya deil, iindekine bak. Beden veya boy, bos,
ka, gz... Sakn bunlara bakp insan bildim, tandm diye aldanma. Sen o binann iinde yaayana bak. Onun srrna vakf
olmaya ve ondaki hikmeti anlamaya al! nsann ekil tarafna deil, mana lemine bak, yle anlamaya al. Bir de unu
unutma: nsanla ilgili bilginin ancak kk bir ksm kendisine verilmitir. Sen, yaradann onu niin yarattna bak.
22. Srette nazar eyler isen sen ile ben var
Amm ki hakikatte ne sen var u ne ben var
Ledri

34

Grnene bakarak hkmedersen sen ve ben varz; ama

hakikat leminde ne sen varsn, ne de ben.

Beyit, aklama gerektirmeyecek kadar ak grnse de,

kitaplar dolusu zihin faaliyeti gerektirecek kadar derin ve dndrc... Prof. skender Paladan birka satr:
Varlk!.. Varlk iddias!.. Varlk bilinci ve varla hkmetme... Belki de insan olmann imtihan alan; hayatn anlam.
Sen-ben kavgasnn ve kaygusunun arkasnda hakikatte sen
ve ben zamirlerinin olmadn dnebilmek, kiinin kendisini bu anlaya gre nizam ve intizama sokmas, elikten
bir mengeneye sktrlmak gibi bir ey... Ve beyninize saplanan kymk kymk sorular... (Pala, Bunca Varlk Var ken)

Yr bir hastaya arz eyle halini

23. Bmr hlini yine bmr olan bilir

Bk
Hastann derdini yine hasta olan bilir. Bir derdi olann derdinden yine (ayn) derdi olan anlar.
24. Derdime vkf deil cnn beni handn bilir
Hakk vardr d olanlar herkesi dn bilir
Kemani Memduh Efendi

Sevgilim derdimi bilmiyor, beni mutlu sanyor. (Byle dnmeye de) hakk var, nk mutlu olanlar herkesi kendileri
gibi mutlu sanrlar.
25. eb-i yeldy mneccimle muvakt ne bilir
Mbtel-y gama sor kim geceler ka sat
Sbit

En uzun geceyi mneccimle zamandan anlayan kiiye sorma, onlar bilmez; gecelerin ka saat olduunu aka dm
(yahut hastala tutulmu) olana sor, onlar sylesin sana.
35

(Bu beyit hakknda; nl Beyitler blmnde, ilk msraya

gre alfabetik srada, aklama bulunmaktadr.)
26. Yr bir hastaya arz eyle Hayl szn
Sa olanlar ne bilir ektiini sayrnn
Hayl Bey
(Buralarda bo yere oyalanma) Hayl, yr git bir hastaya anlat halini; shhat iinde yaayanlar ne bilsin hastann ne
ektiini (ki, seni de anlayabilsin.)
Bu durum, halk arasnda mehur damdan denin hali
meseli olarak da sylenir.

Cn gzn bdr gerek

27. mdan murad m-y basret imi

Erefolu Rum
m kimse (gzleri grmeyen deil), basireti bal olandr. (m, basireti bal, gnl gz kr olandr. Asl tehlike
grnen gzn deil, gnl gznn grmemesidir.)
28. B-basret olamaz mdrik-i feyz-i ddar
Herkese nr grnmez Cebel-i Msda
Rahmi

Basireti olmayan Allahn Cemal sfatn (gzelliini gremez ve) anlayamaz; Hz. Musann dana (Tr-i Sina, Tr
Da) herkes (bakar ama) o nuru gremez.
29. Bin havf ile em-i cn- bz et
eyh Galib

(Kalbinde) bin irkilme ile can gzn a, ahin gibi, doan

gibi ak tut. (Uyank dur, gaflet uykusuna yenilme!)
36

30. Bugn m olan yarn dahi m olur elbet

Aagr can gzn kim b-basar ndn neylerler
Niyaz-i Msr
(Sen kr bir cahil gibi yayorsun). Bugn krlk iinde
yaayan, ahirette de ayn halle diriltilecektir. Sen, (bir ie yaramaya niyetin varsa) can gzn amaya bak. (Byle yaamaya devam edersen) seni, kr bir chili kim ne yapsn.
Ayet: Bu dnyada kr olan, ahirette de krdr ve doru yoldan iyice sapmtr. (sra Suresi: 72)
31. Cedel yoluyla anlayamazsn lemlerin srlarn
Mela Ahmed Cezr
cedel: Tartma, ekime, mnakaa etme.

Gelin msradan hissemizi alalm: Tartma ve mnakaa

ile lemlerin srlarn anlayamazsn. lemlerin srlar ancak
vahiy bilgisi, tefekkr ve ilimle anlalabilir.

Ama cedelle anlalmayacak olan yalnz lemlerin srlar

mdr? Tartma ile nelerin anlalamayacan tek tek sralamak yerine, gelin ii kolay klalm ve mevhum- muhalifinden
bakalm: Az dala ile neyi anlayabilirsin ki! Elbette hibir
eyi! Anlamaya niyeti olan mnakaa yerine dikkatle dinleme
yolunu seer. 5
32. em-i mn ile bakdka vcd- deme
Sahn- Cennet grnr deme sahr-y dem
Akif Paa

demin (insann) varlna iman gz ile baknca; insana

adem (yokluk) l, cennet sahnesi gibi grnr. (nsann
yaratlm olmas, varlnn kendisi ok byk bir deerdir.)

Beyit: Cedel yoluyla anlayamazsn feleklerin seyrinden lemin srlarn/ Allahn takdir
ve hikmetidir, hikmetinden sz etme artk. Beytin asl Krtedir: Raz dehr ji sipihr tu
nizan bi cedel/Hikmet dawer e tu jhikmet Dawer meke behs

37

33. Dde-i cn ile hsnn ki tem ederz

emmz mazhar- envr- tecell ederz
Nil
Can gzmzle gzelliini seyrettiimizde; nurlar gzlerimizde tecelli eder. (Demek ki nuru grebilenler, ancak gnl gz ile bakabilenlerdir.)
34. Dost ile bilimee cn gz bdr gerek
Ynus Emre

Dostunla biliebilmeniz, konuup, anlaabilmeniz iin gnl gzn ak olacak. (Dostluk aryorsan, dostuna gz ucuyla
deil, gnl gz ile bakacak, gnlden balanacaksn)
35. Gaflet uykusundan yatr uyanmaz
Can gz kapal gfiln oktur
Hdy

Eyvah, eyvah!... Son gne kalmasa insan! Son ana kalmasa!

Uyanan biri kap kap dolasa; gnl, gnl alsa kaplar ve
Kalkn, uyann ey insanlar! dese Bir frtna koptu teler
tesinden, son verecek dnya hayatnza! Kalkn! Uyann ey
insanlar, uyann!...
36. Olur erbb- dile bb- inayet meftuh
Hakani

(Her eye kalp gz ile bakan) gnl ehline, yardm ve ihsan kaps elbette ki alr.

Mnay anlayacak olan onu arayanlardr. ekil peinde koanlar mnay bulamaz, anlalmas gerekeni de anlayamazlar.
37. Sfi, bizi sen cism gzyle gremezsin
A cn gzn, eyle nazar, gr ki ne rhuz
Rhi-i Badd

38

Sfi, sen bizi cisimleri grmek iin (yaratlm) bu gzlerle

gremezsin; (bizi grmek istiyorsan) gnl gznle bak ki,
ne ruhuz (o zaman anlarsn).
ekil grmek iin yaratlm gzlerle ancak insan bedeniyle grebilirsin. nsan gnlyle vardr. Onu gnlyle grmek istiyorsan, gnl gz ile bakmalsn.

Belli bir ey yapmak iin yaplm aralarla, her zaman

baka bir ey yapamazsn: Cisim grmek zere yaratlm
gzlerle ruhlar grp tanyamazsn. Mikro lemi grmek iin
mikroskop, makro lemi grmek iin teleskop gerekir. Ama
insan grebilme gnl gz ister.

Haricten tem etmek

38. Balama tantana-i tabla gnl

Drdan ho gelir vz- dhl
Nb
Davulun sesine gnl balama; zira davulun sesi uzaktan
ho gelip (insan aldatr.)
39. Baz fiiller var sadece grnrde irkindir
Baz fiiller de var sadece grnrde iyidir
Ahmed-i Hn

Bir eyin iyi veya kt olduuna, grnne bakarak karar verme, sonra aldanrsn. Sana grnen tarafyla ve bugn
iyi olan yarn veya esasta kt veya irkin olabilir. Bugn kt
gibi grnen veya sana zor gelenin yarn iyi olduunu grrsn. Ahmed-i Hn, bu bahsi, devamndaki beyitte olgunlatryor ve ununla tamamlyor:6
40. Biri adalettir ama grnd ekliyle cefa
Biri zulmdr ama grnen ekliyle vefa

Mnevverimiz tasavvufun ve eriatn znden haberler

veriyor. Zahiri veya grnen tarafndan deil, batndan, e-

Beytin Krte asl: olin hene zahiren xerab in/ Filin hene sreten sewab in.

39

kirdek deerlerden cevher getiriyor: Ka ayet, ka hadis ve

hikmeti cem etmi olabilir bu beyitlerde?7
41. Gzel grnr rakdan grnse her nesne
Anun in gnei ry-i yra benzetdm
Nect

Uzaktan grnen her ey gzel grnr ya; o yzden gnei sevgilinin yzne benzetiyorum.
42. Haricden eger olsa temsna imkn
Mdhi grnr heykel-i mstaceb-i lem
Ziya Paa

Dardan seyredilmesi mmkn olsayd, (bizim grdmzden ok) daha farkl grnrd bu alacak lem.

Bu lemde olup bitenlerin hepsini grp, deerlendiremiyoruz. Bizler grdklerimizin bir paras olduumuz iin
olanlara alm durumdayz. Aslnda ne garip ve acayip eyler bizim yaptklarmz. Onlar bir de dardan grebilseydik
bugn birlikte yaadmz eylerden belki dehete kaplr,
onlardan kaardk.
Allahn yarattklar zerinde tefekkr ediniz, Zt zerinde dnmeyiniz (Hadis-i erif)
43. Tabl- tehden gmdr suhanlar
B-hda Glib efgn edersin
eyh Galib

Ey Galib, szler, (bo yere gmbrdeyen) davuldan gme

gitmektedir; sze kulak veren yok, bo yere feryad etmedesin.

40

Beytin Krte asl: Yek edl e li sret cefay/Yek qehr e di kiswet wefay