Grawitacja

Ruch prostoliniowy (podano wartoci)

s
t
v
a=
t ;

v=

Prdko rednia
Przyspieszenie rednie

F
a=
m

Prdko

vk = v0 + at

Droga

s = s0 + v0 t +

at 2
2

Ruch po okrg (podano wartoci)

;
v = R
t
k = p + t

Prdko ktowa

Przyspieszenie ktowe

;
t

Droga ktowa

= 0 + 0t +

Przyspieszenie styczne

ast = R

Przyspieszenie dorodkowe

ados =

Czstotliwo

f =

v
= 2R
R

1
T

p = mv




F = ma;

Druga zasada dynamiki

Ciar ciaa
Warto siy dorodkowej

Fdos

Energia potencjalna

E pot = G

Warto przyspieszenia
grawitacyjnego przy
powierzchni Ziemi

g0 = 10

Warto momentu pdu

Druga zasada dynamiki
dla ruchu obrotowego

mv 2
=
= m 2 R
R

M = FR sin F , R

I = mi ri

L = r p; L = I



L = Rp sin p, R






L
M = I ; M =
t

rs r =

m1m2
R

m
s2

Sia parcia a cinienie

F = pS

Cinienie hydrostatyczne

p = gh

Warto siy wyporu

Rwnanie cigoci

FW = gV
vS = const.

Prawo Bernoulliego

p + gh +

Napicie powierzchniowe

v2
2

= const.

W
F
; =
S
l

Sia sprystoci

F = kx

Prawo Hookea

F
l
=E
S
l

kx 2
Ep =
2




Fwyp = 0; M wyp = 0

Przemieszczenie: drgania
nietumione

x (t ) = A cos(0 t + )

Czsto koowa
oscylatora harmonicznego

0 =

Warto prdkoci

2
k
; 0 =
T
m
v(t ) = A0 sin(0 t + )

Okresy wahade

T = 2

rodek masy ukadu n

punktw materialnych

Hydrostatyka

i =1

Moment pdu

Fg

Ruch drgajcy

Moment bezwadnoci

Warunki rwnowagi

Dynamika ruchu obrotowego

Warto momentu siy

Energia potencjalna
sprystoci

p

F=
t

FT = FN




Q = mg

Warto siy tarcia

Natenie pola
grawitacyjnego

Sprysto

Dynamika
Pd

Fg = G

m1m2
Nm 2
; G = 6.67 1011
2
R
kg 2

Warto siy grawitacji

i =1
n

i =1

m i ri
mi

Praca, energia
mv 2
I 2
Ek =
; Ek =
2
2

Energia kinetyczna ruchu

postpowego i obrotowego
Energia potencjalna (mae
zmiany wysokoci)
Praca siy

W = Fs cos

Praca a energia kinetyczna

Ek = W

Moc

P=

E p = mgh

W
; P = Fv; P = M
t

l
g

I
mgh

T = 2

x(t ) = Ae t cos {t + }

Przemieszczenie: drgania
tumione

= 02 2 ; =

Energia cakowita

Ec =

kA2
;
2

Ec =

b
2m

kA2 e2 t
2

Termodynamika
Rozszerzalno liniowa
Ciepo waciwe, ciepo
przemiany
Rwnanie gazu doskonaego

l = l T
Q
Q
c=
; c przem =
mT
m
pV = nRT

Rwnanie Mayera

C p CV = R

Praca gazu (stae cinienie)

I zasada termodynamiki
Energia wewntrzna gazu
doskonaego

W = pV
U = Q + W

U = nCV T + U 0

Zasada ekwipartycji energii

i
kT
2

Sprawno silnika Carnot

Quyteczne
Qcakowitego

T1 T0
T1

Funkcje trygonometryczne kta

Geometria
Obwd okrgu = 2r; pole koa = r2 ; pole sfery
= 4r2 ; objto kuli = 43 r3 ; powierzchnia walca =
2r2 + 2rh; objto walca = r2 h; pole trjkta =
1
2 ah.

Iloczyny wektorw

y
sin =
r
y
tg =
x
r
sec =
x

x
cos =
r
x
ctg =
y
r
cosec =
y

o y
6



r




0

bd wektorami jednostkowymi kierunNiech i, j i k

kw x, y i z. Dowolny wektor ~a o skadowych ax , ay
i az mona przedstawi w postaci
Twierdzenie Pitagorasa

~a = axi + ayj + az k.

az
bz





  ax
 + k

 bx

ay
by

c 






Trjkty

~a ~b = ~b ~a = ax bx + ay by + az bz = ab cos ,

k
az
bz

- o x




W trjkcie prostoktnym
a2 + b2 = c2.

Niech ~a, ~b i ~c bd dowolnymi wektorami o dugociach (moduach) a, b i c, a bdzie mniejszym z ktw midzy wektorami ~a i ~b. Zachodz zwizki:


 i
j


~
~
~a b = b ~a =  ax ay

 bx by



 a a 
 a


 x
y
z
= i 
 j 
 by bz 
 bx

= (ay bz by az )i + (az bx bz ax )j+

+ (ax by bx ay )k,




~a ~b = ab sin ,

~a (~b ~c) = ~b (~c ~a) = ~c (~a ~b),

Kty: A, B, C.
Boki im przeciwlege: a, b, c.
A + B + C = .
sin A
sin B
sin C
=
=
.
a
b
c
c2 = a2 + b2 2ab cos C.
Kt zewntrzny D = A + C.
J

J


J
C

J

b
Ja

J

J

J
A
B J


~a (~b ~c) = (~a ~c)~b (~a ~b)~c.

Tosamoci trygonometryczne
Wzory Cramera

sin(/2 ) = cos

Ukad rwna z dwiema niewiadomymi x i y

cos(/2 ) = sin

a1 x + b1 y = c1

sin / cos = tg

a2 x + b2 y = c2

oraz

sin2 + cos2 = 1

ma rozwizanie





x = 




oraz






y = 




sec2 tg2 = 1
c1 b1
c2 b2
a1 b1
a2 b2






c b c2 b1
 = 1 2

a1 b2 a2 b1





a1 c1 

a2 c2 
a1
a2

a c a c

2 1
 = 1 2
.

a
b

a
1 2
2 b1
b1 

b2 

Rwnanie kwadratowe i jego rozwizanie

Jeli

ax2

+ bx + c = 0, to x =

b2 4ac
.
2a

cosec2 ctg2 = 1
sin 2 = 2 sin cos
2

cos 2 = cos sin2 = 2 cos2 1 = 1 2 sin2

sin( ) = sin cos cos sin
cos( ) = cos cos sin sin
tg tg
tg( ) =
1 tg tg

sin sin = 2 sin

cos
2
2
+

cos + cos = 2 cos

cos
2
2
+

cos cos = 2 sin

sin
2
2