Mensen achter de tralies ontmoeten, ook iets voor jou?

Project gespreksgroepen: tralies uit de weg

Heb je echt niks anders te doen dan jouw deelname aan die gespreksgroep met gevangenen?
Een vraag die n van de deelnemers kreeg toen hij vertelde aan zijn vriend over zijn
ervaring. Waarom niet?
Hoe werken de gespreksgroepen
In ons bisdom is een samenwerkingsverband gegroeid tussen de gevangenispastores, een
team vrijwilligers en het CCV (partner in christelijk vormingswerk)
Aan een gespreksgroep nemen zowel mensen van binnen als mensen van buiten de
gevangenis deel. Elk jaar gaan twee reeksen door van telkens 4 avonden. De avonden
beginnen om 18.30 uur en eindigen om 20.30 uur. We starten in n grote groep en voor
verdere bespreking wordt de groep verdeeld in drie kleine groepen van ongeveer 9
personen.
Bedoeling van de gespreksgroepen
De bedoeling is een brug te slaan tussen mensen van buiten en binnen de gevangenis. Een
gespreksgroep met mensen van binnen en buiten de gevangenis, georganiseerd binnen de
muren van de gevangenis, draagt ertoe bij dat deelnemers anders leren kijken naar zichzelf
en naar anderen. Verhalen delen, brengt mensen dichterbij.
De dynamiek en methodiek van de gespreksgroepen bevorderen dit proces. Een team
bereidt de avonden voor. Een verhaal, een lied, een evangelietekst, een creatieve werkvorm
dienen als inleiding op het thema van de avond. De themas gaan over het eigen leven.
Luisteren naar elkaar en spreken met elkaar. In de pauze verder babbelen bij koffie en thee.
De avonden worden afgesloten met een lied, een bezinning of een gebed. Elkaar ontmoeten
en tot de vaststelling komen dat we allemaal, of we nu in of buiten de gevangenis wonen met
gelijkaardige levensvragen bezig zijn. Enkele voorbeelden van onderwerpen: verdriet en
vreugde, betekenisvolle anderen, vrijheid, respect, milieu en economie, machteloosheid en
vrijheid, angst en hoop, kwaad en vergeving, de inspiratie van waaruit we leven en kracht
putten.
Ik vond de gespreksavonden de moeite. De gespreksonderwerpen hadden nut
Ik vond het goed dat we de mening van de mensen van buiten hebben gehoord en niet alleen
de mening van de gevangenen. De mening van de mensen buiten, dat is eens iets anders.
In het begin was het onwennig maar geleidelijk aan begin je mensen te vertrouwen en zeg je
ook meer tegen hen. Dat je mensen kon vertrouwen, dat is belangrijk.
Ik vond het ook goed dat de mensen van buiten zo begripvol waren voor onze situatie want
dat kan niet van iedereen gezegd worden.
Sommigen zeggen: zet ze tegen de muur en schiet ze af dan moeten we er niet meer voor
betalen. De mensen van buiten waren ook vriendelijk.
Ik was ook blij met de interactie met mensen van andere groepen tijdens de koffiepauzes dan
kon er gebabbeld worden over alledaagse dingen.
En tenslotte, ik heb een goede vriend aan de gespreksavonden over gehouden. (V.K.)
Ik ben 32 jaar en verblijf in de strafinrichting van Merksplas.
Ik heb al verschillende keren deel genomen aan de gespreksavonden in de kapel. Ik vond het
altijd interessante themas. Het zijn themas waar ik het anders niet over heb. In de kapel kan
dat wel. Het gaf mij een aangenaam gevoel om samen te spreken met mensen van buiten.
De mensen van buiten hielpen mij om een gesprek te voeren. Tijdens de koffiepauze was er
een moment om met de mensen op een losse manier in contact te komen. En zo konden we
elkaar beter leren kennen en vertellen waar wij mee bezig zijn binnen de muren.

In elke groep was er ook een persoon die verantwoordelijk was. Deze persoon zorgde ervoor
dat we alles goed begrepen en een fatsoenlijk gesprek konden voeren. In elke groep waar ik
tot nu toe heb in gezeten, gaven de mensen in mijn groep rust.
Ze waren open, vriendelijk en rechtuit. Ik heb het gevoel dat ik iets bijgeleerd heb. (J.M.)

De mensen van buiten krijgen de kans om kennis te maken met een ongekende wereld waar
tegenover veel vooroordelen bestaan. Zij krijgen de mogelijkheid om genuanceerd te kijken
en te luisteren naar mensen die in de gevangenis verblijven. Ze ontmoeten de mens achter
de dader, zonder de begane feiten te minimaliseren
Ik begon aan dit engagement met onzekerheid en vragen. Ervaarde onbegrip bij mensen die
verbaasd vroegen: Wat wil je daar voor hen doen?
Wij mensen van buiten die bij de gevangenen binnen mogen komen, geven deze mensen
eigenwaarde die ze broodnodig hebben om betere keuzes te kunnen maken in hun eigen
leven.
De gespreksgroepen over allerlei onderwerpen zijn verrijkend binnen de gevangenismuren.
Ik ontdekte dat je daar mensen vindt net als wij, mannen, echtgenoten en vaders,
gelukzoekers met een eigen gevoelsleven mensen die nood hebben om zich te uiten,
begrepen willen worden, medemensen willen ontmoeten. Op termijn voel je dat je voor
mekaar iets betekent. Ik ben tevreden met een juist en goed woord naar de gevangene toe.
Je zou veel voor hen willen doen, maar je stuit op onmacht. Als onze babbel kan helpen om
betere keuzes te maken ben ik al heel tevreden. Ik hoop met dit engagement te kunnen
doorgaan.
Maar soms heb ik een klein geloof en doen de gesprekken mij pijn. Ik zoek, ik bid dan om
inzicht en kracht te vinden.
Zelf krijg ik ook veel terug. Dat verraste mij. Hun kijk op God en geloof en hoe zij hun
moeilijke leefsituatie met pijn en enorm veel geduld beleven, spoort ook mij aan om mijn
eigen gehaast leven anders aan te pakken. (R.D.)

Het is tevens een keuze om te investeren in de gespreksgroepen en om te zien naar en zorg

te dragen voor een door onze samenleving gemarginaliseerde groep.
De mensen van buiten hebben ook een profetische waarde. Op de plaatsen waar zij komen,
kunnen zij getuigen over hun ervaring in de gevangenis en op die manier bijdragen aan een
meer genuanceerder beeld over gevangenis en gedetineerden.
Natuurlijk realiseer ik me, s avonds thuis, dat gedetineerden niet voor niets in de gevangenis
zitten, maar toch blijft er iets aan mij knagen over zin en onzin van het huidige
gevangenissysteem, vooral naar re-integratie toe.
Had je die avonden niets beters te doen vroeg onlangs een vriend van buiten mij.
Neen, heb ik geantwoord , ik had die avonden echt niets beters te doen. (R.V.)

Een laatste ontwikkeling is de inbedding in het dekenaat Kempen, een expliciete verbinding
maken tussen de gevangenis en het dekenaat, een over en weer tussen twee vormen van
kerk-zijn, die elkaar positief kunnen benvloeden en verrijken.
Wil ook jij zon ervaring mee-maken? Je neemt daarvoor contact op met
inge.schellekens@ccv.be of 03/287 35 80
Of kom gewoon vrijblijvend langs op onze informatieavond
Inge Schellekens