Vous êtes sur la page 1sur 2

CICERN - FILPICA II

Tu autem, omnium stultissime, non


intellegis, si, id quod me arguis, voluisse
interfici Caesarem crimen sit, etiam
laetatum esse morte Caesaris crimen esse?
Quid enim interest inter suasorem facti et
probatorem? aut quid refert, utrum voluerim
fieri an gaudeam factum? Ecquis est igitur
exceptis iis, qui illum regnare gaudebant,
qui illud aut fieri noluerit aut factum
improbarit? Omnes ergo in culpa. Etenim
omnes boni, quantum in ipsis fuit, Caesarem
occiderunt; aliis consilium, aliis animus,
aliis occasio defuit, voluntas nemini.
Sed stuporem hominis vel dicam pecudis
attendite. Sic enim dixit: 'Brutus, quem ego
honoris causa nomino, cruentum pugionem
tenens Ciceronem exclamavit; ex quo
intellegi debet eum conscium fuisse. 'Ergo
ego sceleratus appellor a te, quem tu
suspicatum aliquid suspicaris; ille, qui
stillantem prae se pugionem tulit, is a te
honoris causa nominatur? Esto, sit in verbis
tuis hic stupor; quanto in rebus sententiisque
maior! Constitue hoc, consul, aliquando,
Brutorum, C. Cassi, Cn. Domiti, C. Treboni,
reliquorum quam velis esse causam; edormi
crapulam, inquam, et exhala. An faces
admovendae sunt, quae [te] excitent tantae
causae
indormientem?
Numquamne
intelleges statuendum tibi esse, utrum illi,
qui istam rem gesserunt, homicidae sint an
vindices libertatis?

Y t, el ms estpido de los mortales, no conoces


que si fuera un crimen, del cual me acusas, el desear
la muerte de Csar, tambin lo sera haberse
alegrado de ella? Qu diferencia hay entre el que
aconseja una accin y el que la aplaude? No es
igual que haya deseado su muerte o que me haya
alegrado de ella? Haba alguien, fuera de ti y de los
interesados en que Csar reinase, que no quisiera su
muerte, o una vez hecha, la desaprobase? Luego
todos fueron culpables, porque todos los buenos en
cuanto estuvo de su parte mataron a Csar. Faltles
a unos los medios, el valor a otros, la ocasin a
muchos; la voluntad, a ninguno.
Pero notad la torpeza de este hombre, o mejor dicho,
de este animal. Dijo lo siguiente: Marco Bruto, a
quien nombro con el honor que merece, teniendo en
la mano el ensangrentado pual, grit: Cicern!, de
donde debe deducirse que ste conoca la conjura.
De modo que me llamas criminal porque t
sospechas que yo sospechaba algo, y al que
presentaba ante s el pual goteando sangre le
nombras con el honor que le es debido. Pero si en
tus palabras se encuentra esta estpida
contradiccin, cunta mayor no la hay en tus
determinaciones y en tus actos? Resuelve de una
vez, puesto que eres cnsul, cmo quieres que se
califique el hecho de los Brutos, C. Casio, Gn.
Domicio, C. Trebonio y todos los dems. Duerme tu
embriaguez y despierta al fin. Ser preciso
aplicarte teas encendidas para que, en asunto tan
importante, salgas de tu letargo? No comprenders
nunca que debes decidir si los que mataron a Csar
son homicidas o vengadores de la libertad?

CICERN - CATILINARIA I
Quo usque tandem abutere, Catilina,
patientia nostra? quam diu etiam furor iste
tuus nos eludet? quem ad finem sese
effrenata iactabit audacia? Nihilne te
nocturnum praesidium Palati, nihil urbis
vigiliae, nihil timor populi, nihil concursus
bonorum omnium, nihil hic munitissimus
habendi senatus locus, nihil horum ora
voltusque moverunt? Patere tua consilia non
sentis, constrictam iam horum omnium
scientia teneri coniurationem tuam non

Hasta cundo has de abusar de nuestra paciencia,


Catilina? Cundo nos veremos libres de tus
sediciosos intentos? A qu extremos s arrojar tu
desenfrenada audacia? No te arredran ni la
nocturna guardia del Palatino, ni la vigilancia en la
ciudad, ni la alarma del pueblo, ni el acuerdo de
todos los hombres honrados, ni este protegidsimo
lugar donde el Senado se rene1, ni las miradas y
semblantes de todos los senadores? No
comprendes que tus designios estn descubiertos?
No ves tu conjuracin fracasada por conocerla ya

vides? Quid proxima, quid superiore nocte


egeris, ubi fueris, quos convocaveris, quid
consilii ceperis, quem nostrum ignorare
arbitraris? O tempora, o mores! Senatus
haec intellegit. Consul videt; hic tamen
vivit. Vivit? immo vero etiam in senatum
venit, fit publici consilii particeps, notat et
designat oculis ad caedem unum quemque
nostrum. Nos autem fortes viri satis facere
rei publicae videmur, si istius furorem ac
tela vitemus. Ad mortem te, Catilina, duci
iussu consulis iam pridem oportebat, in te
conferri pestem, quam tu in nos [omnes iam
diu] machinaris.

todos? Imaginas que alguno de nosotros ignora lo


que has hecho anoche y antes de anoche; dnde
estuviste; a quines convocaste y qu resolviste?
Oh qu tiempos! Qu costumbres! El Senado sabe
esto, lo ve el cnsul, y, sin embargo, Catilina vive!
Qu digo vive? Hasta viene al Senado y toma parte
en sus acuerdos, mientras con la mirada anota los
que de nosotros designa a la muerte. Y nosotros,
varones fuertes, creemos satisfacer a la repblica
previniendo las consecuencias de su furor y de su
espada! Ha tiempo, Catilina, que por orden del
cnsul debiste ser llevado al suplicio para sufrir la
misma suerte que contra todos nosotros, tambin
desde hace tiempo, maquinas.

Vous aimerez peut-être aussi