Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
Ahmet Shala
Prishtin, 2011
Hardveri i kompjuterit
Kryesisht ndahet n tri njsi:
Njsi hyrse
Njsi dalse
Njsi qendrore
Njsit hyrse n kompjuter quhet njsi hyrse se prmes ktyre njsive t dhnat futen n kompjuter.
Njsit hyrse n kompjuter jan: Miu, Tastiera, Skaneri, Mikrofoni etj.
Miu (mausi) sht njsi hyrse n kompjuter dhe prdoret pr manipulime t ndryshme n
kompjuter p.sh: hapjen, mbylljen, fshirjen, rikthimin, selektimin, zhvendosjen, kopjimin e t
dhnave t ndryshme.
Miu prbhet prej disa pjesve dhe ato jan:topi,dy disqe t pozits, dioda me drit, sendort e
drits, dy ose tre mikroprocesor.
Kemi disa lloj t miut p.sh 1) miu i thjesht, 2) miu pa sfer, 3) miu laserik
Sqarim:
Ky sht miu i thjesht i
cili prbhet prej dy
tasteve dhe rrots (scroll) e
cila shrben pr lvizjen e
faqeve.
Tastiera (keyboard) sht njsi hyrse n kompjuter dhe shrben pr t shkruar tekst, numra,
simbole, urdhra t kompjuterit etj.
Skaneri (lexuesi) sht njsi hyrse n kompjuter i cili bn bartjen e dokumenteve, fotografive dhe
vendos n kompjuter, t cilat pastaj mund t prpunohen m tutje dhe t shfrytzohen sipas
nevojs.
Njsit dalse n kompjuter quhet njsi dalse se prmes ktyre njsive t dhnat q prpunohen nga
procesori na paraqiten neve pr ti par.
Njsit dalse n kompjuter jan: Monitori, Printeri, Ploteri, Projektori etj.
Monitori sht njsi dalse n kompjuter i cili shrben q t dhnat e prpunuara nga procesori dhe t
prgatitura nga kartela grafike tia paraqet prdoruesit t kompjuterit.
Sqarim:
Ekzistojn lloje dhe madhsi t ndryshme
t monitorve. Siprfaqja e monitorit sht
ajo e imazhit q shihet. Shprehet me
gjatsin e diagonales, s monitorit. Vlera
tipike jan 12, 14, 15, 17, 19, 21 inch.
Sqarim:
Kemi dy lloj t printerve, me ngjyra dhe
vetm me nj ngjyr t zez, Printeri me
ngjyra ka nj cartridge (mbajts ngjyre)
me ngjyr t zez dhe nj cartridge me tri
ngjyra n t ciln jan t vendosura ngjyra
e kuqe, e kaltr, e verdh.
Printeri sht njsi dalse n kompjuter i cili prdoret pr shtypjen e dokumenteve t punuara n letr.
Sqarim:
Ploteri sht pajisje e
cila lidhet n kompjuter,
sikur q sht printeri
por kjo sht pajisje m
e madhe se printeri ku
dimensionet e ploterit
jan m t mdha.
Sqarim:
Projektori sht pajisje e njjt
si kur q sht monitori, por
dallimi sht se projektori bn
paraqitjen e desktopit n tabela
t bardha n mure t ndryshme
dhe me dimensione shum m t
mdha se monitori.
Njsia qendrore sht zemra dhe truri i kompjuterit. Gjithka q nj kompjuter sht n gjendje t bj,
sht n radh t par merit e njsis qendrore.
N kuadr t njsis qendrore bjn pjes kto pajisje kryesore:
Procesori (Processor)
Kartela grafike
Kartela e rrjetit
Kartela e zrit
CD ROM-i
Pllaka am (mather board) sht pjesa m e madhe n kompjuter dhe sht shum shtresore dhe
prbehet prej linjave t bakrit, ku kto linja prdoren pr bartjen e sinjaleve npr pllakn am.
Sqarim:
N pllakn am jan
t vendosura t
gjitha pjest e
kompjuterit
P.sh.(Procesori.
RAM, ROM, HDD.
CD-ROM. Njsia e
disketave, Kartela
grafike, e rrjetit,
zrit etj)
Sqarim:
Procesori sht pjesa m e
rndsishme n kompjuter e
cila sht njsi prpunuese
dhe kontrolluese e
kompjuterit ose ndryshe
quhet truri i kompjuterit.
Memoria operative RAM sht nj pjes e rndsishme n kompjuter dhe shrben pr ruajtjen e t
dhnave t cilat i prdorim aktualisht, n mnyr q t mund t merren m shpejt nga procesori. E met e
RAM memories sht se gjat puns n kompjuter, n rast t ndrprerjes s rryms elektrike t gjitha t
dhnat q jemi duke punuar na humbin ose fshihen.
Sqarim:
RAM memoria sa m
e madhe kompjuteri
punon m shpejt.
Madhsia e RAM
memories mund t
jet 16-32-64-128256-512 MB, tani
edhe GB etj.
Sqarim:
Funksioni i kartels grafike sht
q t dhnat e prpunuar nga
procesori tia paraqet prdoruesit
t kompjuterit. Kartela grafike sa
ma e madhe t jet aq m mir
paraqiten t dhnat n monitor
Kartela e rrjetit (LAN card) s bashku me pajisjen prkatse programore mundson lidhjen e
kompjuterve n rrjet gjegjsisht mundson komunikimin e kompjuterit me kompjuter tjetr.
Sqarim:
N pllakat am moderne
funksioni i ksaj kartele sht i
integruar n t dhe prdoruesi i
kompjuterit nuk e dallon si kartel
t veant.
Kartela e zrit shumica e kompjuterve tani shiten me kartel t zrit, gj q nnkupton se ju mund ta
dgjoni zrin q gjenerohet n kompjuterin tuaj me ndonj nga programet tuaja.
Sqarim:
Kartela e zrit
prdoret pr lidhjen
e mikrofonit,
dgjueseve t veshit
si dhe zmadhues t
kompjuterit.
Disku sht pajisje e cila na ndihmon apo shrben pr t ruajtur t dhnat. do kompjuter ka se paku nj
disk ku n t ruhen t dhnat pr punn e kompjuterit dhe po ashtu mbahen t dhnat edhe pasi t fiket
kompjuteri. Disku prbhet prej nj ose m shum pllakash nga alumini ose qelqi dhe materiali magnetik
sht i vendosur mbi to. Ky material magnetik sht barts i informatave dhe po ato mund t shkruhen,
lexohen dhe fshihen leht. Koha e ruajtjes sht e gjat por edhe sasia sht e madhe. Vet disku sht
zbuluar n vitin 1950 me kapacitet te vetm disa Mega-bajtve (MB=103KB==106B-bajt (byte)), ndrsa
sot jan me kapacitet shum m t madh dhe arrin n disa Gigabajt (GB=106KB). Disa Web Server
(kompjuter t websiteve-internetit) kan kapacitet prej disa Terra-bajtve (TB=109KB). do dokument i
cili mund t jet foto, video, tekst sht hapsir e bajtve t shkruar, n kt rast, n disk. Pjesa
elektronike kontrollon lexim shkrimin e shnimeve derisa motori rrotullon pllakat, ku t gjitha jan t
bra me precizitet.
Pllaka magnetike sht pjesa m kryesore dhe kjo pjes rrotullohet me shpejtsi prej 3200, 10000
rrot/min etj.
Disku jep mundsin q cilndo informat t vendosur kudo n disk mund t'i qasemi n do koh, shum
shpejt.
N disk t dhnat ruhen n file (sked). File sht koleksion i bajtve me lidhshmri mes veti. File-at
mund t paraqesin tekst, fotografi, program kompjuterik, etj. Kur ekzekutojm nj program n kompjuter
ather paraqitet krkesa pr t dhnat q ruhen n nj file ndrsa hard disku i merr kto t dhna dhe ia
drgon procesorit. Cilsia e diskut po ashtu matet me shpejtsi t transferimit, koh t krkimit dhe
kapacitet t tij. Kapaciteti i diskut paraqet madhsin bajtve t informatave q mund t ruhen n disk.
Sasia e transferuar e t dhnave q transferohet nga disku n procesor n njsi t kohs paraqet
shpejtsin. Koha e krkimit sht koha e nevojshme nga momentit kur procesorit i paraqitet krkesa pr
nj file deri n momentin kur fillon bajti i par i ktij file t shfaqet. Kjo koh e krkimit sht 10 deri 20
milisekonda.
10
N kt fotografi mund t shihni : Pllakat shpejtsia e tyre sht rreth 3200 apo 10000 rr/min
(rrotullime pr minut) kur vepron drive ri. Kto disqe (pllaka) jan t prodhuara me performanca t
larta, toleranc dhe jan t lmuara si pasqyr (si q mund t shihni m posht).
Sqarim:
Nn pllak gjinden lidhjet e
motorit q lviz disqet, si dhe
zgavra e fluturs ftohse me
filtrim t lart q e mundson
barazimin e presionit ajror t
brendshm e t jashtm.
11
Sqarim:
Dora/Krahu Mban kokat
lexuese/shkruese dhe
kontrollohet nga nj
mekanizm n skajin e eprm
majtas. Ky krah lvizs
mundson lvizjen e kokave
nga qendra e nyjs e deri n
skaj t drive -rit. Ky krah dhe
mekanizmi i tij lvizs jan
tejet t leht dhe t shpejt ,
deri 50 her n sekond
Mekanizmi lvizs i krahut n hard disqe duhet t jet me shpejtsi dhe precizitet marramendse, kjo
sht arritur me konstruktimin e nj motori linear me shpejtsi t madhe.
T dhnat ruhen n siprfaqe t pllaks t ndara n sektor dhe shtigje (sectors and tracks). Shtigjet jan
n form t rrathve koncentrik , ndrsa sektort ndarje n form t segmenteve, si m posht:
12
CD-ROM, DVD-ROM
CD-t (Compact Disc) dhe DVD-t (Digital Versatile Disc) prdoren shum pr ruajtjen e softverit, t
dhnave t ndryshme, muziks, videos etj. Kan diametr 12 centimetra (prafrsisht 5 in). CD-t duke
prdorur CD njsin kan prafrsisht kapacitet prej 600 800 MB. Ndrsa DVD-t duke prdorur DVD
njsin kan kapacitet prej disa GB. Variacion tjetr i teknologjis s CD sht CD-R, CD-RW q lejon t
dhnat t incizohen n to.
CD njsia mundson rrotullimin e diskut me shpejtsi 200 500 rrotullime n minut, n vartsi nga ajo
se ku lexohet e dhna, m afr qendrs ose skajit t diskut.
Leximin e t dhnave t regjistruara n CD e bn laseri.
Format m t njohura t cilat prdoren pr ruajtjen e t dhnave n CD jan CD-DA pr audio disqe dhe
CD-ROM pr t dhna q prdoren n kompjuter.
Njsia e disketave
Floppy Disk-u sht pajisje pr grumbullimin e t dhnave e cila prmbahet prej nj unaze t holl,
fleksible, magnetike e mbyllur n nj kuverte plastike n form t katrorit. Kto disketa n fillim ishin t
formatit 5 q m von psuan ndryshim n 5.25 dhe n fundin e tyre n 3.5 me nj kapacitet prej 1.44
MB. Flopy ndryshe quhen edhe disketa. Disketat mund t lexohen/shkruhen/fshihen apo t ruhen t dhna
me an t floppy disk drive-it ose FDD. Disketa e futur n floppy drive rrotullohet me shpejtsi prej 30360 rrot/min. Kapaku i metalit i cili rrin i mbyllur, n ket pajisje hapet n mnyr q t lexohen/futen t
dhnat.
13
14
sht Windows.
Windows sht sistem operativ i cili instalohet n kompjuter dhe na mundson komunikimin me
kompjuter. Pra ky sistem sht prgjegjs pr funksionimi e t gjitha njsive t kompjuterit (njsis
hyrse,qendrore ,njsis dalse si dhe pr t gjitha detyrat q prdoruesi i kompjuterit duhet ti kryej).
M hert jan prdorur sistemet operativ si: Windows 98, Windows 2000, Windows XP, Windows
Vista e s fundi Windows 7.
T gjitha kto versione kan vazhdimsi me njra - tjetrn mirpo do sistem i ka prparsit e veta.
Lshimi i kompjuterit n pun sht mjaft i thjesht ,vetm shtypni pulln e cila gjendet n shtpiz pr
startimin e kompjuterit ku njkohsisht starton edhe Windows.
15
Sqarim:E tr pamja e
desktopit mund t
ndryshohet dhe t
rregullohet sipas
dshirs s shfrytzuesit
te kompjuterit
Shiriti i detyrave
ose taskbar
Fillimisht sht mir ti dallojm tastet e miut kshtu q mos t kemi probleme t vazhdueshme gjat
prdorimit t tij.
Figura ne vazhdim na tregon se cili sht tasti i majt dhe cili i djatht
Tasti i
majt
Tasti i
djatht
Miu lviz me lvizjen e dors dhe gjat lvizjes s dors n ekran paraqitet shigjeta e cila na tregon se ku
jemi t vendosur,dhe kur ne dshirojm t hapim ndonj ikon fillimisht duhet t pozicionohet shigjeta
mbi ikon e pastaj t shtypen tastet varsisht se n ciln mnyr duam t hapim ikonn.
Hapja e ikonave - mund t bhet ne disa mnyra, ne do t sqarojm disa mnyra se si mund t hapet
ikona My Computer, pasi q procedura pr t gjitha ikonat e tjera sht e njjt.
16
Mnyra e dyt
1. S pari pozicionojm shigjetn mbi ikon
2. Shtypim dy her tastin e majt shpejt mbi ikonn My Computer
Mnyra e tret
1. Fillimisht pozicionojm shigjetn mbi ikon
2. Shtypim tastin e majt nj her mbi ikonn My Computer
3. N tastier shtypim nj her tastin Enter
Pra pas hapjes s ikons hapet dritarja e cila prmban disa elemente t cilat do ti sqarojm n vazhdim.
Edhe ktu bhet fjal pr dritaren My Computer e cila sht nj dritare q hapet m tepr dhe nse e
dim se si duhet t punohet me kt dritare mnyra e prdorimit sht e ngjashme edhe me dritaret tjera.
17
Shiriti i veglave
Butoni pr
Shiriti i
mbylljen e
emrtimit
dritares
Butoni pr
zmadhimin apo
Shiriti i menyve
kryesore
zvoglimin e
Shiriti i
adresave
Shiriti pr
lvizje vertikale
Fusha e detyrave
Butoni pr
minimizimin
Ikonat e diskut
e dritares
brenda n dritare
Ikona e Cd Romit
(vendi ku bhet shfaqja e
Cd -es )
Kto ishin disa elemente q i prmban dritarja My Computer t cilat shum leht mund ti provojm edhe
n praktik.
Zmadhimi dhe zvoglimi i dritares
Zmadhimi dhe zvoglimi i dritares mund t bhet n disa mnyra ku do ti sqarojm n vazhdim.
Kjo figur tregon se dritarja ka dimension m t vogl dhe nse shtypim tastin e majt njher mbi
kt buton kjo e ndrron formn nga nj katror n dy katror figura n vazhdim.
Kjo figur tregon se dritarja ka dimension maksimal dhe pr t rikthyer ne dimensionin e mparshm
mjafton t shtypet mbi te nj her tasti i majt.
Mnyr tjetr pr rritjen apo zvoglimin e dritares bhet n kt mnyr:
Kujdes:Pr t provuar kt mnyr dritarja nuk duhet t jet e rritur n maksimum, d.m.th dritarja duhet
t ket vetm nj katror
18
katr shigjetat e drejtimit t cilat gjenden n tastier pr lvizje majtas, djathtas, lart dhe posht.
Figura n vazhdim
5. dhe n fund kur dritarja merr formn q ne dshirojm shtypim tastin Enter n tastier.
19
Minimizimi i dritares
ka do t thot minimizim i dritares?
Kur dritarja minimizohet ajo nuk mbyllet por largohet prkohsisht nga pamja e ekranit dhe ruhet n
shiritin e detyrave ,kur ne dshirojm ta shfaqim n ekran mjafton t shtypet tasti i majt nj her n
emrin e dritares i cili gjendet n shiritin e detyrave.
- Ky sht butoni i cili bn minimizimin e dritares, nse shtypet tasti i majt nj her mbi t dritarja
minimizohet dhe vendoset n shiritin e detyrave dhe pr ta rikthyer ne ekran shtypim tastin e majt mbi
emrin e dritares i cili gjendet n shiritin e detyrave.
Figura n vazhdim
Mbyllja e dritares
Mnyra e par
- Nse shtypim tastin e majt nj her mbi butonin X.
Mnyra e dyt
Prmes tastiere me kombinimin e tasteve Alt + F4.
ka do t thot kombinim i tasteve?
Gjat puns me kompjuter shpesh her do t hasim n kombinimin e tasteve.
Kombinimi i tasteve kryesisht bhet n tastier pr t kryer nj funksion t caktuar,n kt rast pr t
mbyllur dritaren My Computer prmes tastiers duhet t kombinohen dy taste Alt dhe F4, t cilat n
literatur shkruhen me shkurtesa p.sh:Alt + nj tast tjetr, mirpo plusi nuk duhet t shtypet ai tregon se
prve nj tasti duhet t shtypet edhe nj tast tjetr.
Mnyra e tret
N shiritin e detyrave mbi emrin e dritares My Computer shtypim tastin e djatht nj her dhe nga
menyja e prkohshme q hapet me tastin e majt shtypim mbi opsioni Close.
20
Kto ishin disa mundsi t tjera pr zmadhimin dhe zvoglimin e dritares,minimizim dhe mbyllje mirpo
ne i kemi treguar vetm disa prej tyre.
Zhvendosja e dritares
ka kuptojm me zhvendosje t dritares?
Kalimi i dritares nga nj vend n vendin tjetr quhet zhvendosje e dritares.
Kujdes: edhe n kt rast para se t zhvendoset dritarja nuk duhet t jet e zmadhuar n maksimum pra
nuk duhet t jet me dy katror si e kemi cekur edhe te zmadhimi dhe zvoglimi i dritares.
Ka disa mnyra pr zhvendosjen e dritares t cilat do ti sqarojm ne vazhdim:
Mnyra e par
Pozicionojm shigjetn n shiritin e emrtimit t dritares ,pastaj shtypim tastin e majt dhe duke e mbajtur
te shtypur tastin e majt lvizim miun n drejtim t caktuar ku po ashtu lviz edhe dritarja dhe kur ne
dshirojm q dritarja t mbetet n vendin e caktuar ather lshojm tastin e majt.
Figura n vazhdim:
21
N Windows mund t hapet nj, dy, tri e m tepr dritare njkohsisht, mirpo vetm njra prej tyre sht
aktive.
Ne gjat puns n kompjuter mund t dgjojm muzik dhe t shkruajm ndonj tekst n t njjtn koh,
apo te shkruajm dika n internet etj, mirpo vetm njra prej tyre sht aktive.
Nse i kemi tri dritare t hapura si mund ta dallojm se cila dritare sht aktive.
Pr ta dalluar se cila dritare sht aktive nj mundsi sht n shiritin e detyrave dritarja e cila sht
aktive e ndrron ngjyrn, zakonisht ka ngjyr ma t mbyllt.
Figura n vazhdim (dritarja My Computer sht aktive)
22
Nse i kemi dy e ma tepr dritare t hapura si mund ti kthejm ato n mnyr vertikale,
horizontale, ti minimizojm t gjitha etj.
Fillimisht dritaret duhet t jen t hapura si n figurn m lart, dhe pr ti rregulluar n formn e dshiruar
p.sh: horizontal, vertikal etj, duhet t shtypet nj her tasti i djatht i miut n hapsirn e lir t shiritit t
detyrave, pastaj nga menyja e prkohshme q hapet zgjedhim formn e dshiruar t cilat shum leht
mund t praktikohen n kompjuter.
Figura n vazhdim tregon vendi se ku duhet t shtypet pr ti rregulluar dritaret
23
Menyja Start
Njra nga menyt m t mdha n Windows sht menyja Start.
Nga kjo meny mund t kryhen shum funksione si p.sh: t hapim programet e ndryshme,t instalojm
ndonj program, t bjm konfigurimin e kompjuterit etj.
24
i cili gjendet n
mes tastit Ctrl dhe Alt. Pra nse nj her shtypet tasti Window menyja hapet dhe nse shtypet prap
menyja mbyllet.
Tasti Window
Mnyra e tret
Nga tastiera menyja Sart mund t hapet edhe me kombinimin e tasteve Ctrl + Esc, pra fillimisht e
mbajm t shtypur tastin Ctrl dhe pastaj shtypim tastin Esc dhe si rezultat menyja Start hapet dhe pr ta
mbyllur menyn mund te shtypim vetm tastin Esc.
sht me rndsi t dim se si duhet t ndalet kompjuteri n mnyr t rregullt me qllim q t mos
shkaktohen rregullime t pa nevojshme n kompjuter.
Pr ta ndalur kompjuterin n mnyr t rregullt duhet t veprojm n kt mnyr:
1. Start
2. Turn Off Computer
Figura n vazhdim
2. Turn Off Computer
1. Start
25
Nse zgjidhet ky opsion kompjuteri fiket me qellim t kursimit t energjis dhe sht n
pritje. Psh:nse zgjedhim Start Turn Off Computer - Stand By dhe kemi qen
duke punuar ne ndonj program me rastin e kyjes s srishme t kompjuterit ne monitor
paraqitet gjendja e fundit ku ne ishim duke punuar.
Ky sht opsioni i cili prdoret zakonisht ne ato raste kur kemi rregullime n kompjuter.
Pra nse zgjedhim Start -Turn Off Computer- Restart, kompjuteri ndrpritet nga
puna dhe pas nj apo dy sekondave fillon punn prsri prej fillimit ,i cili n gjuhen e
kompjuterit quhet ristartimi i kompjuterit.
Nse rastsisht kemi shtypur Start -Turn Off Computer dhe nuk dshirojm t
zgjedhim asnjrin prej tri opsioneve ,pr t anuluar veprimin shtypim Cancel .
26
Gjat puns me kompjuter ndodh q kompjuteri yn t bllokoj, nuk funksionon asnj komand. Nj
mundsi pr t dal nga kjo situat sht duke shtypur tri tastet n tastier prnjher, fillimisht mbajm
t shtypur tastin Ctrl pastaj Alt dhe n fund Delete dhe si rezultat hapet korniza pr zhbllokimin e
programeve aktive, figura n vazhdim.
+
N figurn n vazhdim jan dhn sqarime se si t dalim nga situata e bllokimit t dritareve
Ktu zgjedhim programin q
dshirojm t mbyllim duke
shtypur nj her tastin e
majt mbi t.
Cilat jan rastet m t shpeshta q kompjuteri t bllokoj dhe mos t funksionoj asnj
komand.
Kompjuteri kryesisht bllokohet nse i shtrohet krkesa e dyt ende pa u prgjigjur n t parn dhe
kur kapaciteti i RAM memories sht i vogl.
Ushtrime:
1. Bni hapjen e ikons My Computer dhe My documents dhe bni ndrrimin e pamjes s tyre
pr mes miut dhe tastiers, do t thot zvogloni dhe zmadhoni sipas asaj q keni msuar.
2. Bni hapjen e ikons My Computer dhe My documents dhe provoni ti ktheni vertikalisht,
horizontalisht ti minimizoni te dy dritaret dhe ti ktheni n ekran pr nj her.
3. Hapni dy ose tri dritare dhe provoni ti mbyllni prmes kombinimit t tasteve Ctrl + Alt +
Delete dhe n fund provoni funksionin Stand By,Turn Off dhe Restart.
27
T dhnat e kompjuterit
Pr t ditur se far kompjuteri kemi, sa e ka shpejtsin dhe RAM-in etj, duhet t veprojm n kt
mnyr:
1. Mbi ikonn My Computer shtypim tastin e djatht
2. Nga menyja e prkohshme q hapet shtypim me tastin e majt mbi Properties
3. Pastaj hapet korniza System Properties figura n ann e djatht, shtypim mbi General dhe si
rezultat t dhnat pr kompjuterin mund ti shohim .
N figurn n vazhdim n ann e majt tregohet hapi 1 dhe 2 kurse n figurn n ann e djatht tregohet
hapi i tret
Ktu tregon se
far kompjuteri
kemi, sa e ka
shpejtsin dhe sa
e ka RAM
memorien
Pr t ditur se sa sht kapaciteti i Hard diskut,sa sht i mbushur dhe sa sht i lir duhet t veprohet
n kt mnyr:
1. Hapim ikonn My Computer
2. Nga dritarja q hapet mbi ikonn e diskut shtypim tastin e djatht
Kjo sht ikona e diskut, emri mund ti ndrrohet dhe ka
raste kur kompjuteri mund t ket m tepr Hard Disqe.
3.
28
Used space:
tregon se sa sht
i mbushur
(prdorur) Hard Disku
Free space:
tregon se sa sht
i lir (pa prdorur)
Hard - Disku
Capacity:
Kapaciteti i HardDiskut
File sht vendi ku ruhen t dhna t ndryshme, ka shum lloje t tyre, ka file ku ruhen shkrime t
ndryshme, file t muziks, t pikturave etj.
N figurn n vazhdim mund ti shihni disa forma t file-ave
29
Shembull:Nj nxns pr t shkuar n shkoll duhet t ket me vete fletoret e nevojshme, librat, antn
etj. N kt rast fletoret e luajn rolin e nj file te cilat prdorn pr t shkruar ne to ndrsa anta e luan
rolin e folderit.. Pra n folder nuk shnohet n t ruhen file dhe nn-folder me qllim q gjat puns ne
kompjuter ti gjejm m leht t dhnat tona,ti bartim,kopjojm,fshijm etj.
Krijimi i nj folder
Ka folder q gjat instalimit t Windows ruhen n kompjuter me emra t ndryshm, mirpo ne mund t
krijojm folder sipas dshirs dhe ti emrtojm me emr t caktuar.
Krijimi i nj folder n desktop bhet n kt mnyr:
1. N hapsir t lir t desktopit shtypim tastin e djatht
2. Nga menyja e prkohshme q hapet lvizim deri te opsioni New
3. Prap hapet nnmenyja tjetr dhe ne shtypim mbi opsionin Folder me tastin e majt
30
Riemrimi i Folderit
Nse kemi nj folder n desktop p.sh: me emrin libri dhe dshirojm t ndrrojm emrin n lapsi duhet
t veprojm n kt mnyr:
1. Mbi folderin me emrin libri shtypim tastin e djatht
2. Nga menyja e prkohshme q hapet shtypim tastin e majt mbi Rename
Figura n vazhdim
3.Si rezultat
folder e ndrron
ngjyrn.
4. E fshijm
emrin e
folder-it
5.E shnojm
emrin lapsi
dhe shtypim
Enter.
Fshirja e Folderit
Nse zgjedhim
No folder nuk
fshihet.
Tregon vendi se ku shkon folder i
fshir,kur sht ky mesazh folder
nuk fshihet trsisht nga kompjuteri
por ruhet n kt ikon.
31
Nse i kemi fshir folderat gabimisht dhe ata gjenden n Recycle Bin, a mund t kthehen ata
prap n at vend ku kan qen m hert?
Po folderat t cilt gjenden n kt vend mund t kthehen n at lokacion ku kan qen m hert dhe pr
ti kthyer n vendin e caktuar duhet t veprojm n kt mnyr: E hapim ikonn Recycle Bin dhe si
rezultat hapet dritarja Recycle Bin
N Figurn n vazhdim kemi sqaruar se si kthehen folderat e fshir n lokacionin ku kan qen m
hert
Kur dshirojm ta
kthejm vetm nj
folder, shtypim mbi t
tastin e djatht dhe nga
menyja e prkohshme
q hapet shtypim mbi
Restore tastin e majt
dhe si rezultat folderi
fshihet nga ky vend dhe
shkon n vendin ku ka
qen m hert. N kt
mnyr mund ta ktheni
cilindo folder.
32
Pr zhbllokimin e shports
duhet t veprohet n t njjtn
mnyr,aty ku sht vendos
tiku duhet t hiqet, ose nse
prqindja sht zero duhet t
rritet diku deri ne 10%.
Ka mundsi q shporta t
bllokohet edhe n kt vend
duke e lvizur kt shirit me
tastin e majt deri n
prqindjen 0%,mirpo kur
tiku sht i vendosur n
katrorin si m lart ky shirit
m nuk lviz.
33
Zhvendosja e Folderave
Pr zhvendosjen e folderave ka disa mnyra,ne po tregojm se si bhet zhvendosja e folderave n
desktop.
Mnyra e par
Mbi folder shtypim tastin e majt dhe duke e mbajtur t shtypur lvizim deri n vendi e caktuar dhe pastaj
lshojm tastin e majt dhe folderi mbetet n vendin e caktuar.
Mnyra e dyt
Folderi mund t zhvendoset edhe duke vepruar n kt mnyr:
1. Mbi folder shtypim tastin e djatht
2. Nga menyja e prkohshme q hapet shtypim me tastin e majt Cut
Figura n vazhdim tregon hapat se si duhet t veprojm pr t br zhvendosjen
3.
2.
4.
1.
Kopjimi i Folderave
Pr t br kopjimin e folderave duhet t veprojm n kt mnyr:
1. Mbi folder shtypim tastin e djatht
2. Nga menyja e prkohshme q hapet shtypim me tastin e majt Copy
Figura n vazhdim tregon hapat se si duhet t veprojm pr t br kopjimin
3.
2.
4.
1.
34
Size
Type
Modified
Auto Arrange Nse tiku sht pran ktij opsioni ikonat n desktop nuk mund ti zhvendosni
aty ku keni dshir sepse ky opsion bn radhitjen n mnyr automatike. Pra sa her q ikonat
nuk mund ti zhvendosni n vendin e caktuar duhet t vrteton se a gjendet tiku pran ktij
opsioni, pr me heq tikun duhet t shtypim me tastin e majt nj her mbi Auto Arrange,kur
dshirojm t shtojm tikun shtypim prap tastin e majt mbi Auto Arrange.
Show Desktop Icons - Kur dshirojm q t gjitha ikonat n desktop t fshehn dhe asnjra prej
tyre mos te duket n desktop mbi Show Desktop Icons heqim tikun dhe si rezultat ikonat n
desktop m nuk shihen dhe pr ti shfaqur ato n desktop, prap duhet t vendosim tikun mbi
Show Desktop Icons.
35
Rifreskimi i kompjuterit
36
Kur dshirojm ti zgjedhim t gjith folderat n mnyr t shpejt duhet t mbahet i shtypur tasti Crl
n tastier dhe pastaj shtypet shkronja A n tastier.
Gjat puns n kompjuter ndodh q folder-at dhe file-at nuk dim se ku i kemi ruajtur dhe nuk mund
ti gjejm ata. Nj mnyr pr krkimin e tyre sht :
1. E hapim menyn Start
2. Nga nnmenyja q hapet shtypim me tastin e majt mbi Search
Figura n vazhdim
Pastaj hapet dritarja pr krkim dhe kur dshirojm ti krkojm t gjith file-at dhe folder-at.
37
Si rezultat hapet dritarja tjetr ku kemi dhn disa sqarime pr krkimin e folder-ave dhe file-ave
N mnyr t ngjashme mund t krkojm edhe file-at e muziks, fotove dhe dokumenteve t ndryshme.
38
6.OK
5.Apply
39
4.
5.
6.
N figurn n vazhdim kemi dhn disa sqarime se si duhet t veproni pr rregullimin e tekstit
Ktu mund t
zgjidhni llojin
e rrotullimit
8. pas rregullimit
shtypim OK
Ktu mund t
zgjidhni
fontin e
shkrimit
N kt pjes
mund t rregulloni
shpejtsin e
lvizjes s tekstit
N kt pjes
mund t rregulloni
ngjyrn e tekstit
40
Ktu mund t
shohim si lviz
teksti n ekran
9. Apply
10. OK
dhe n kt rast nse kompjuteri nuk prdoret pr shtat minuta vendoset emri lviz, kohn mund t
caktoni sipas dshirs. Pr ndrprerjen e emrit lvizs nga ekrani vetm lvizim miun dhe kompjuteri
kthehet n gjendje normale.
41
42
Ktu mund ti shihni t gjitha ikonat, secila prej tyre ka nj funksion t caktuar. Ne nga kjo dritare
do t tregojm funksionin e ikons Mouse dhe Date and Time.
43
4. Ktu duhet t
vendoset tiku
pr t br
ndrrimin e
roleve t tasteve
t miut
5. Apply
6.OK
6. Nse zgjedhim
Browse shfaqet nj
korniz tjetr me shum
forma t kursorve
44
7. Ktu zgjedhim
formn e dshiruar
t kursorit
8. Open
dhe si rezultat kursori e merr formn t ciln e kemi zgjedhur. Pr t kthyer kursorin n shigjet (te pika
5) n figurn lart e zgjedhim None.
9. Apply
10. Ok
Figura n vazhdim
45
Ktu caktojm
vitin
Ktu bjm
rregullimin e
ors
Ktu caktojm
muajin
4. Apply
5.OK
46
Apply
N kt pjes kemi dhn disa sqarime pr secilin veprim t cilin e kryejn kto opsione
Kur tiku vendoset, shiritin e detyrave nuk mund ta zhvendosim aty ku kemi
dshir,pra duhet t hiqet tiku pr me zhvendos n vendin e caktuar.
Kur tiku vendoset, shiriti i detyrave nuk shihet gjithmon n desktop,por vetm
ather kur kursori i miut ndodhet n fund t ekranit.
Kur tiku vendoset, shiriti i detyrave shfaqet sipr do dritare
Kur tiku vendoset, n shiriti e detyrave grupohen ikonat e
fileave apo dokumenteve t programit t njjt.
47
Disketa n kohn e fundit nuk sht ka prdoret shum pr arsye se kapaciteti i saj sht i
vogl,kryesisht prdoret pr shnime t vogla ndonj foto apo gjra t ngjashme t cilat kan kapacitet t
vogl. N kohen e fundit m tepr jan duke u prdor USB Flash disk. Nse dim t prdorim disketn
besoj nuk do t kemi problem edhe me prdorimin e USB Flesh diskut dhe anasjelltas, sepse kopjimi e
disa gjra tjera jan t ngjashme.
Kshtu q n kt material do t japim sqarime vetm pr prdorimin e USB Flash diskut.
48
Edhe pr kopjimin e folderit nga flash disk n desktop/kompjuter ka disa mnyra, ne po tregojm njrn
prej tyre:
1. E hapim ikon My Computer
2. Nga dritarja q hapet, e hapim ikonn e flash diskut Removable Disk (N:)
3. Pastaj hapet dritarja e diskets, ku ne shtypim tastin e djatht mbi folder
4. Nga menyja e prkohshme q hapet zgjedhim Copy
5. Shtypim tastin e djatht n hapsir t lir t desktopit
6. Nga menyja e prkohshme q hapet shtypim Paste
Duhet t kemi kujdes q kopjimi t bhet si duhet n mnyr q mos t paraqiten probleme t
ndryshme.
Shembull:Nse keni br kopjimin n ndonj mnyr tjetr dhe pastaj ndodh q dokumenti i juaj
mos t hapet duhet t vrtetoni se ndoshta ju e keni br kopje vetm si Shortcut (ikon ndrlidhse
me file-in jo vet file).
ka do t thot Shortcut dhe si e dallojm ne kt?
Shortcut - do t thot nuk sht forma e plot e dokumentit por vetm ikona e saj, d.m.th nuk sht kopje
e plot. Zakonisht kto ikona i dalloni se n fund t ikons n ann e majt sht nj shigjet.
N figurn n vazhdim mund ti shihni disa prej tyre
49
N vazhdim do ti tregojm disa veprime t cilat sht mir t kryhen n disk,n mnyr q kompjuteri
jon t funksionoj si duhet.
Pastrimi i diskut
Shpeshher n disk grumbullohen file t panevojshm,t cilt mund t jen shkak q kompjuteri mos t
funksionoj si duhet. Pr ta pastruar diskun nga kta file Windows ka nj program t quajtur Cleanup i
cili mundson spastrimin e diskut.
Pastrimi i diskut bhet n kt mnyr:
1. Start
2. All Programs
3. Accessories
4. System Tools
5. Disk Clenup
9. Yes
50
N disk ndodh do gj. Shkruhen gjra, disa fshihen e disa modifikohen e kshtu me radh. Kur file-at
ruhen n disk ata shprndahen n vendet e lira n hapsirn e diskut. Ndodh q nj pjes e file-it t njjt
t ruhet n disa vende t lira t diskut. Pr kt arsye sa ma shum t ket file t shprndar, aq m e gjat
do t jet koha e qasjes s nj file. Pr kt arsye ekziston nj program i veant i quajtur Defragmenter,
i cili ka pr detyr q t gjith file-at dhe folder-at e shprndar npr disk ti bashkngjit n trsi t
plot.
Pr ta br defragmentimin e diskut duhet t veprojm n kt mnyr:
1. Start
2. All Programs
3. Accessories
4. System Tools
5. Disk Defragmenter
7. Pr t filluar defragmentimin
shtypim Defragment
Si rezultat hapet dritarja tjetr ku shihet fillimi i defragmentimit. Edhe defragmentimi mund t zgjat
varsisht se sa file-at jan t shpartalluar. Ka mundsi q defragmentim t zgjat deri 45 minuta, andaj
keni kujdes mos u friksoni kur ta provoni kt veprim dhe mos e ndalni defragmentimin deri n fund.
Pasi t prfundon defragmentimi shfaqet korniza View Report me t dhna t cilat mund ti ruani ose
edhe ti printoni dhe n fund e mbyllni kornizn dhe defragmentimi ka mbaruar.
51
3. Accessories
4. System Tools
5. System Restore
Si rezultat hapet korniza me t njjtin emr dhe ka dy mundsi: Restore my computer to an earler
time, i cili na mundson kthimin e kompjuterin n gjendje e mhershme dhe Create a restore point,
ku ne vet mund ta krijojm pikn e kthimit. Ne n kt rast po e tregojm opsionin e par
7. Next
52
Next
Zmadhuesi Magnifier
Zmadhuesi mundson q n krye t ekranit t shfaqet nj hapsir n t ciln shihet treguesi (kursori) i
miut dhe ka pr qllim pamjen e detajeve ku ndodhet miu.
Hapjen e zmadhuesit e bni n kt mnyr:
1. Start
2. All Programs
3. Accessories
4. Accessbility
5. Magnifier
Pastaj paraqitet nj korniz, figura n vazhdim n ann e majt dhe n krye t ekranit shfaqet korniza
tjetr e cila prfshin tr gjersin e ekranit, figura n ann e djatht.
53
Sufleri Narrator
Sufleri mundson leximin nga prapavija e ngjarjeve q ndodhin n ekran si dhe lexon shkronjat e
shtypura n tastier. Shfrytzuesi i kompjuterit e dgjon emrin e shkronjs s shtypur n tastier, prandaj
nse ka vshtirsi n t shikim, me dgjim mund t kontrolloj punn e vet.
Programin mund t hapim duke vepruar n kt mnyr:
1. Start
2. All Programs
3. Accessories
4. Accessbility
5. Narrator
9.OK
Kur dshirojm t mbyllim programin shtypim mbi Exit, hapet korniza tjetr shtypim Yes.
Tastiera n ekran On Screen Keyboard
2. All Programs
3. Accessories
4. Accessbility
5. On-Screen Keyboard
54
Kalkulatori Calculator
2. All Programs
3. Accessories
4. Calculator
Kalkulatorin mund ta ktheni n form klasike nse zgjidhni menyn View Standard,ose n kalkulator
shkencor View Scientific.
Prdorimi i kalkulatorit sht i thjesht mund ta provoni n mnyr praktike.
Kalkulatori Shkencor
Kalkulatori Klasik
Programi Paint
Windows-i ka edhe nj program i cili njihet me emrin Paint. Prmes ktij programi ne mund t krijojm
dhe t prpunojm vizatime t ndryshme, mund t bjm prerjen e fotove dhe t bjm kombinime t
llojllojshme etj.
Hapja e programit mund t bhet n disa mnyra, ne po tregojm njrn prej tyre:
1. Start
2. Run
3. Nga korniza q hapet n fushn Open shnojm emrin e programit mspaint
55
Emri i programit
Ruajtja e vizatimeve
Pasi ta kemi prfunduar vizatimin at mund ta ruajm n vend t caktuar q ta shfrytzojm m von. Pr
ruajtjen e vizatimit si file n desktop duhet vepruar n kt mnyr:
File /Save As,pastaj hapet korniza pr ruajtjen e dokumentit, ku ne fillimisht caktojm vendi ku
dshirojm ta ruajm p.sh: n desktop, n File name: shnojm emrin e dokumentit dhe ne fund shtypim
Save.
Dokumenti n kt rast ruhet n desktop si file pr t cilt kemi folur m hert, dhe kur
dshirojm t hapim file-in rregullat jan t njjta si te ikona My Computer.
56
N shum raste kemi nevoj t kopjojm edhe pamjen e ekranit dhe fotografin e till ta kemi t ngjitur
diku,ose ta ruajm si file t veant.
Kopjimi i ekranit n memorien e prkohshme bhet nse shtypim tastin Print Scrn n tastier. Kur
dshirojm t fotografojm vetm dritaren e cila sht aktive shtypim kombinimin e tasteve n
tastier Alt + Print Scrn.
Pr ta kuptuar ma mir kt veprim po e marrim nj shembull:
Nse dshirojm komplet pamjen e monitorit (desktopit) t vendosim n programin Paint veprojm
n kt mnyr:
1. Fillimisht i mbyllim dritaret dhe ne tastier shtypim tastin Print Scrn
2. E hapim programin Paint
3. Pastaj n programin Paint mund t vendoset pamja e ekranit, nse hapim menyn Edit dhe nga
nnmenyja q hapet zgjedhim Paste, ose prmes shkurtesave n tastier Ctrl +V.
Figura n vazhdim tregon vendosjen e pamjes s ekranit n programin Paint
Pra programi Paint nuk sht vetm pr vizatime, por prmes ktij programi
mund t kryejm edhe shum pun t tjera t cilat do ti provojm praktikisht.
Kur dshirojm q vetm dritaren aktive ta vendosim n programin Paint rregullat jan t njjta si n
shembullin m lart, vetm n vend t Print Scrn ktu duhet t shtypen kombinimet e tasteve n
tastier Alt + Print Scrn.
57
58
Page Setup 2
Page Setup 3
Margjinat-Margins
Formati i letrs
Lart Top
A4
Page Setup 4
Karakterizime t:
faqes s par
21x29.7cm
Majtas
Djathtas
pozicionimi i Header
Left
Right
pozicionimi i Footer
Posht - Bottom
Vrejtje: Sa m par emrtoni word dokumentin tuaj dhe ruajeni n lokacionin e dshiruar n
kompjuter.
59
Page Setup 3
Page Setup 4
Margjinat-Margins
Formati i letrs
Lart Top
A4
Page Setup 5
Karakterizime t:
faqes s par
21x29.7cm
Majtas
Djathtas
pozicionimi i Header
Left
Right
pozicionimi i Footer
Posht - Bottom
60
ENTER prdoret vetm n fund t paragrafeve (jo n fund t do rreshti sepse vet
programi kalon n rreshtin tjetr nse ka nevoj.
2.
3.
Rregullohen titujt dhe nntitujt (duke prfshir edhe fonti, madhsia, alignment etj).
4.
Theksohen fjalt ose rreshtat q ka nevoj (Theksimi zakonisht bhet me Bold, Italic
ose Underline).
5.
6.
Zvoglohet prqindja e faqes n Whole Page pr ta par nse ka nevoj t bhet edhe
ndonj ndryshim, nse jo dokumenti sht gati.
61
Layout
N Layout prcaktohen karakteristikat e flets s par, fletve tek, pozita e Header dhe Footer.
62
63
64
Teksti Normal
65
66
N rastin e shnimit t vrejtjes sht prdor shkrim i kombinuar, Bold, Italic, Underline.
Dy vijat pr ta veuar jan realizuar me Outside Border posht dhe lart
67
Margjinat
Heading 1
68
69
Heading 2
70
Karakteristikat e Paragraf ktu ndryshojn sepse nuk kemi hapsira para dhe pas tekstit, Line
spacing: 1.5 lines
71
N rastin e shnimit t vrejtjes sht prdor shkrim i kombinuar, Bold, Italic, Underline.
72
73
2.
Klikojm insert
3.
4.
5.
Klikojm OK
6.
rreshta dhe
shtylla (kolona)
Ora
E hn
E mart
E mrkur
E enjte
E premte
1.
Matematik
Art figurativ
Gjuh angleze
Matematik
Edukat fizike
2.
Gjuh shqipe
Muzik
TIK
Matematik
Matematik
3.
Gjuh angleze
Gjuh shqipe
Edukat fizike
Biologji
Gjuh shqipe
4.
Gjeografi
Matematik
Gjeografi
Informatik
Kimi
5.
Fizik
Muzik
Histori
Fizik
Or kujdestarie
Kimi
Kimi
6.
E shtune
Tani do t shohim disa forma t gatshme t tabelave. Njlloj si m sipr ndjekim hapat 1 deri
n 4 pastaj:
Klikojm OK.
74
E mart
E mrkur
E enjte
E premte
1.
Matematik
Art figurativ
Gjuh angleze
Matematik
Edukat fizike
2.
Gjuh shqipe
Muzik
TIK
Matematik
Matematik
3.
Gjuh angleze
Gjuh shqipe
Edukat fizike
Biologji
Gjuh shqipe
4.
Gjeografi
Matematik
Gjeografi
Informatik
Kimi
5.
Fizik
Muzik
Histori
Fizik
Or kujdestarie
Kimi
Kimi
6.
E shtune
Vrejtje: N mnyr t ngjashme me disa ndryshime t rrugve arrihet dizajnimi i Tabelave edhe n
Word 2007.
75
Titujt
T prdorim numrimin
N dokumentin ton ne gjithashtu mund t prdorim edhe disa elemente t tjera si:
Tabela
Fotografi
Q n dokumentin ton t fusim nj fotografi (nga kompjuter) duhet t ndiqen kto hapa:
1. Klikojm n dokument ku duam ta vendosim fotografin.
2. Klikojm menyn Insert
3. Klikojm nnmenyn Picture >
4. Klikojm Clipart ose File form n varsi se a dshirojm t fusim
ndonj fotografi nga libraria e Wordit (Clipart) apo ndonj t
krijuar nga ne.
5. E zgjedhim fotografin (dokumentin e br n Paint n leksionet e
kaluara) dhe klikojm Insert.
Q t mund t vendoset fotografia kudo n tekst duhet q t klikohet fotografia dhe pastaj
klikohet: Format>Picture... , pastaj n LAYOUT zgjedhet SQUARE dhe klikohet OK.
Q n dokumentin ton t fusim nj WordArt duhet t ndiqen kto hapa
1. Klikojm n menyn Insert > Picture > Wordart
2. E zgjedhim stilin e shkronjave dhe klikojm OK.
3. E shkruajm tekstin q dshirojm dhe klikojm OK.
Vrejtje: N mnyr t ngjashme me disa ndryshime t rrugve arrihet vendosja e fotografive edhe
n Word 2007.
76
77
78
x3
3
2 x5
Fusnota sht tekst q prshkruan ose jep informacion m t hollsishm pr nj fjal apo fjali t shnuar me ndonj
shenj specifike (*) apo n t shumtn e rasteve me numra indeks lart (superscript) n dokument. Zakonisht prdoret
n dokumente ku citohen fakte t ndryshme dhe n fusnot shnohet burimi se nga jan marr ato.
80
81
Prmbajtja
82
83
Microsoft Excel
IV. MS Excel
IV.1. Formulat e para
Shkruani n kutit prkatse shprehjet n rreshtin e par prej kolonave D, E deri I.
Vlera e numrit n merret rreshtit prkats.
shkruajm: =(A14-B14)/C14
84
Microsoft Excel
Pas zvendsimit t formulave tabela e plotsuar duket kshtu:
Duhet theksuar q plotsohet vetm rreshti i par dhe pastaj klikojm n kutin prkatse, shkojm n
knd t saj me Mouse dhe tasti i majt i Mouses i shtypur trhiqet posht n kolonn prkatse.
IV.2. Llogaritja e nj Fature
85
Microsoft Excel
IV.3. Mesatarja dhe grafiku Ditari i klass
86
Microsoft Excel
N t njjtin File mund t paraqesim Grafikun vijues duke shkuar n Insert/Charts/Column
dhe duke zgjedhur paraqitjen grafike ku n aksin x horizontal selektojm emrat e lndve msimore
kurse n aksin y vlerat e mesatareve prkatse t tyre dhe shfaqet Grafiku vijues:
87
Microsoft Excel
Shikoni gjithashtu shembujt vijues.
Shembull 1:
Formatizimi:
FORMAT CELLS ALIGNMENT (text alignment-horizontal center, vertical center)
T provohet pr nj qelul t selektuar TEXT CONTROL:
-
WRAP TEXT (e kthen tekstin n dy ose m tepr rreshta pr qelul = ALT + ENTER,
88
Microsoft Excel
FORMAT NUMBER: Formatizon numrat sipas kategoris; numra, monedh (currency) etj, duke
br prshtatjen edhe t decimaleve sipas nevojs
89
Microsoft Excel
artikujt
dhe
pjesmarrja n fitim
Shembull 2
Pr shembullin e msiprm, t prcaktohet :
-
90
Microsoft Excel
Fshehja e disa shtyllave apo rreshtave bhet duke br m par selektimin e tyre dhe pajtaj duke
zgjedhur opcion FORMAT- COLUMN (ROW)-HIDE dhe me miun e djatht HIDE
Insertimi dhe fshirja
a) Selektohet vendi ku dshirohet t shtohen apo fshihen rreshtat dhe shtyllat dhe zgjedhet opcioni
INSERT ROW (COLUMN) dhe EDIT DELETE,
b) Njjt veprohet edhe me miun e djatht INSERT ose DELETE.
Shtimi dhe fshirja e fletve punuese:
a) TOOLS-OPTIONS-GENERAL-SHEETS in NEW WORKBOOK
b) INSERT WORKSHEET,
c) Me miun e djatht INSERT WORKSHEET
Ngrirja e rreshtit apo shtylls: Selektohet rreshti apo shtylla ku dshirohet t ngrihen dhe zgjedhet
WINDOW-FREEZE PANES
Sortimi: selektojm rreshtin apo shtylln e dshiruar dhe FORMAT SORT,
Filtrimi: selektojm rreshtin e par dhe zgjedhim DATA-FILTER-AUTO FILTER
Rregullimi automatik i gjersis s kolonave dhe rreshtave:
a) Selektohen rreshtat apo shtyllat dhe klikohet dy here n mes t shkronjave q paraqesin shtyllat
apo numrave q paraqesin rreshtat,
shnimeve
header
dhe
footer-VIEW
HEADER
and
FOOTER-CUSTOM
91
Microsoft Excel
Shembull 3:
T paraqitet grafikisht funksioni: y = x 2 ku x merr vlerat (-2, 2), me hapin prej 0.5 dhe;
-
Funksioni
4.5
4
Vlerat pr y
3.5
3
2.5
2
1.5
1
0.5
0
-2.5
-2
-1.5
-1
-0.5
Vlerat pr x
92
0.5
1.5
2.5
V. MS Power Point
Startimi i programit
93
94
N slide mund t vendosim Tabela, Foto, Grafe dhe aktivizojm ndonj video etj. Shih slide
n vijim ku me Insert/Pictures/From File p.sh foto.jpg kemi vendosur fotografin
Kurse me Insert/Movie kemi vendosur shfaqjen e nj video prezantimi filmi
Gjat vendosjes s videos jemi pyetur se a dshirojm q video t startoj automatikisht apo
kur t klikohet n t, kemi zgjedhur Automatically
95
96
97
Kshtu t dy titujt do t shfaqen prnjhersh q shihet edhe nga numrat e shfaqur n slide
1, nse duam q n mouse click t shfaqet titulli apo pjesa e tekstit tjetr ather
klikojm n tekstin e dyt,
dhe zgjedhim Start On Click etj. dhe n slide para tekstit t dyt shfaqet numri 2 e
kshtu do t vazhdonim edhe me paragrafe tjera nse ka.
98
Pr slide Nr. 3 dhe Nr. 4 kemi zgjedhur gjithashtu q titulli, imazhi dhe video prezantimi t
shfaqen nji pas tjetrit me rastin e klikimit t Mouses.
99
Vrejtje: Nse duam ti hapim pr ndryshim t file-at e formatit pps (ppsx) ather hapim
programin Power Point dhe pastaj shkojm n File/Open dhe nga aty e hapim file-in e
formatit pps (ppsx) dhe do t shfaqet i njjt sikurse file i formatit ppt (pptx).
FUND
100