Scheveningen

CKV opdracht in duos

Eline Hustinx
Marije van Lankveld
Vwo 5

Inhoudsopgave

Inleiding

Bladzijde 3

Kijkwijzer

Bladzijde 4

Eigen mening

Bladzijde 9

Evaluatie

Bladzijde 9

Bronnenlijst

Bladzijde 10

Inleiding

Wij Eline en Marije- zijn naar het museum Beelden aan zee in Scheveningen
geweest. Hier hebben we een rondleiding gehad van een gids. Tijdens deze
2

rondleiding hebben we onder andere de tentoonstelling De grote curve van de

kunstenaar Henri Laurens, en werken van de Franse kunstenaars Bruno Peinado
en Daniel Firman gezien. Na de rondleiding hebben we samen twee verschillende
beelden uitgekozen, die gaan we verderop in dit verslag analyseren met behulp
van de kijkwijzer.
Deze beelden hebben wij gekozen:

The endless summer Bruno Peinado

Duo Daniel Firman

Kijkwijzer
Kunstwerk 1 (= K1):

Titel:

The endless summer

Maker:

Bruno Peinado

Jaartal:

2007

Materiaal/tech Composiet, aluminium paneel, lakverf, neon licht,

niek:
dimmer en transformator
Kunststromin
g:

Abstract expressionisme

Kunstwerk 2 (= K2):
Titel:

Duo

Maker:

Daniel Firman

Jaartal:

2013

Materiaal/tech Gekleurde polyurethaanhars

niek:
Kunststromin
g:

Hyperrealisme

Een kunstwerk waarin de voorstelling herkenbaar is noemen we figuratief.

Het is logisch dat in dat geval de voorstelling ons op weg helpt naar de
betekenis van het werk. In een abstract werk bedenkt de kunstenaar
eigen vormen en eigen kleuren.
1. Wat zie je: is het werk figuratief of abstract?
K1
:

Figuratief:
beschrijf de
voorstelling

K2
:

Figuratief:
beschrijf de
voorstelling

Geabstraheerd:
beschrijf de
voorstelling en
wijze van
abstractie
Geabstraheerd:
beschrijf de
voorstelling en
wijze van
abstractie

Abstract: beschrijf
wat je ziet

Abstract: beschrijf
wat je ziet

Kunstwerk 1 (K1): waarom/omdat :

Het is geabstraheerd omdat je kunt nog wel enigszins zien wat het voor moet
stellen(een blij persoon), maar alle details zijn weggelaten.
Kunstwerk 2 (K2): waarom/omdat :
4

De voorstelling is een groep van zeven beelden die allemaal op elkaar reageren.
Het is figuratief omdat ze heel realistisch zijn weergegeven (door de gebruikte
techniek).

In het schema staan zes beeldaspecten die een rol kunnen spelen in de
vormgeving van het kunstwerk. Kies uit deze zes een of meer aspecten
die in dit werk opvallen.
2. Wat zie je: welke beeldaspecten vallen op? (Kies n of meer opties)
K1
:

Kleurgebruik

Compositie
(=
ordening)
K2
Kleurgebruik
:

Compositie
(=
ordening)

(Suggestie van)
ruimte en/of
plasticiteit
(Suggestie van)
beweging

Verwerking licht

Afmeting en/of
kader

(Suggestie van)
ruimte en/of
plasticiteit
(Suggestie van)
beweging

Verwerking licht

Afmeting en/of
kader

Kunstwerk 1: waarom/omdat :
Er is een onopvallende kleur gebruikt voor het beeld zelf(wit/grijs), met geel licht
erachter. Ook is het werk vrij groot van formaat.
Kunstwerk 2: waarom/omdat :
Door de manier waarop de beelden zijn neergezet lijken ze op elkaar te reageren,
op deze manier wordt er ook een soort beweging gesuggereerd. Daarnaast is er
een vrij grote ruimte nodig om dit beeld goed uit te laten komen.

Vaak helpt het stil te staan bij zaken die het eerst opvallen. Hoe heeft de
kunstenaar dat bereikt en waarom wil hij dat onderdeel van zijn werk
accentueren? Bij patroonachtige schilderijen, waar naar geen enkele plek
aandacht wordt getrokken, spreek je van een 'overallcompositie' (= alles
omvattend).
3. Wat zie je: wordt je aandacht getrokken naar een bepaald punt?
K1
:

Aandacht richt
zich op n
punt: hoe

Aandacht wordt
niet naar een
bepaald punt
getrokken

Er is sprake van
een alles
omvattende
compositie

Aandacht wordt
niet naar een
bepaald punt
getrokken

Er is sprake van
een alles
omvattende
compositie

en
waardoor?
Aandacht richt
zich op n
punt: hoe

K2
:
en

waardoor?
Kunstwerk 1: waarom/omdat :
Er is niks meer dan het figuur en het licht, daardoor is het n grote eenheid
waardoor je aandacht niet naar n punt gaat.
Kunstwerk 2: waarom/omdat :
Het kunstwerk lijkt uit losse componenten te bestaan, waardoor je ook
verschillende aandachtspunten hebt.

Vaak speelt de ruimte waarin het werk te zien of gexposeerd is een rol in
de betekenis van het kunstwerk. Dit geldt zeker voor kunstwerken die
voor een bepaalde ruimte (al dan niet in opdracht) gemaakt zijn. De wijze
van exposeren en de combinatie van kunstwerken die daardoor ontstaat,
benvloedt ook de betekenis. Een sokkel of een lijst stimuleert de
concentratie op het kunstwerk, gesoleerd van zijn omgeving.
4. Wat zie je: is de ruimte of omgeving waarin het werk is te zien van
belang?
K1
Werk
:
verbonden
met
omgeving:
omschrijf
relatie
werk/omgeving
K2
Werk
:
verbonden
met
omgeving:
omschrijf
relatie

(Reproductie)
niet
te beoordelen

Omgeving speelt
geen rol

(Reproductie)
niet
te beoordelen

Omgeving speelt
geen rol

werk/omgeving
Kunstwerk 1: waarom/omdat :
Je zou het kunstwerk overal op kunnen hangen, het staat los van zijn omgeving.
Kunstwerk 2: waarom/omdat :
Ten eerste moet de ruimte groot genoeg zijn. In het museum was de ruimte vrij
leeg en simpel waardoor je aandacht naar de beeldengroep ging, en de
architectuur voegde ook wat toe aan het werk. Daarnaast zijn de beelden grijs
van kleur en moet er dus een soort contrast gevormd worden met de achtergrond
kleur (helderwit in dit geval) om echt op te kunnen vallen.

Elk
materiaal
heeft
specifieke
eigenschappen.
Bij
expressief
materiaalgebruik blijven die eigenschappen zichtbaar, evenals sporen van
de manier waarop de kunstenaar heeft gewerkt. Een dergelijke werkwijze
speelt een rol in de uiteindelijke betekenis van het kunstwerk. Een
kunstenaar kan ook nastreven om de materiaaleigenschappen en het
'handschrift' onzichtbaar te maken. Het kunstwerk krijgt dan een minder
persoonlijk, objectiever karakter. Noem in het verslag het gebruikte
materiaal.
5. Werkwijze: hoe heeft de kunstenaar zijn technieken en materialen
gebruikt?
K1
:

Op een

ongebruikelijke
manier:
beschrijf
het
uitzonderlijke
karakter
K2
Op een
:
ongebruikelijke
manier:
beschrijf
het
uitzonderlijke
karakter

Expressief

Materiaalgebruik
zonder
persoonlijke
expressie

Materiaalgebruik
zonder
persoonlijke
expressie

materiaalgebruik:
omschrijf de
werkwijze

Expressief
materiaalgebruik:
omschrijf de
werkwijze

Kunstwerk 1: waarom/omdat :
Licht meestal op een andere manier wordt gebruikt in een kunstwerk. Normaal is
een lamp een manier om het kunstwerk beter te belichten, maar hier is het een
wezenlijk onderdeel van het werk zelf.
Kunstwerk 2: waarom/omdat :
De kunstenaar spot eigenlijk een beetje met het klassieke beeldhouwen door
mallen te maken van echte, levende modellen, waardoor je een precieze
weergave van de werkelijkheid krijgt, zonder dat hij het zelf echt gemaakt heeft.

Goed kijken en tekenen wat je ziet heet 'tekenen naar de waarneming'.

Tot in de negentiende eeuw werd tekenen naar de waarneming gezien als
voorstudie voor het echte grote werk.
De impressionisten maken
het kijken tot het enige onderwerp. In deze eeuw is er vaak geen verband
meer tussen wat de kunstenaar gezien heeft en wat het kunstwerk ons
laat zien.

6. Werkwijze: welke rol speelt de waarneming van werkelijkheid bij de

kunstenaar?
K1
:

Waarneming
staat
centraal:
omschrijf de
zienswijze

K2
:

Waarneming
staat
centraal:
omschrijf de
zienswijze

Naast
waarneming
ook fantasie: wat
is
niet gezien,
maar
bedacht?
Naast
waarneming
ook fantasie: wat
is
niet gezien,
maar
bedacht?

Alleen maar
fantasie of
abstract

Alleen maar
fantasie of
abstract

Kunstwerk 1: waarom/omdat :
Het is geen letterlijke weergave van de werkelijkheid, want hij heeft het
versimpeld/geabstraheerd. Je bent vrij om je eigen interpretatie aan het werk te
geven.
Kunstwerk 2: waarom/omdat :
Je ziet letterlijk wat de kunstenaar gezien heeft, maar de reacties van beelden op
elkaar zijn niet allemaal echt, want er is nooit met zeven modellen tegelijk
gewerkt.

De titel helpt ons vaak op weg naar de betekenis van een kunstwerk. De
titel kan verwijzen naar de voorstelling of het verhaal achter de
voorstelling. Een titel kan het werk verklaren, maar kan ook vragen
oproepen. De surrealisten gebruiken bewust vreemde titels om onze
fantasie te prikkelen. Met een titel als 'compositie' bereikt de kunstenaar
juist het tegendeel.
7. Inhoud: levert de titel een aanwijzing op voor de interpretatie van
het werk?
K1
:

Zonder titel
(of
onbekend)
K2
Zonder titel
:
(of
onbekend)

Titel verklaart
werk

Titel verklaart
werk

Kunstwerk 1: waarom/omdat :
Het stuurt je in de denkrichting van de kunstenaar.

Titel voegt iets toe:

wat voegt de titel
toe?
Titel voegt iets toe:
wat voegt de titel
toe?

Kunstwerk 2: waarom/omdat :
Het roept vragen op (die alleen worden beantwoord als je het verhaal achter het
kunstwerk kent), en dwingt je om er langer over na te denken/er beter naar te
kijken.

Eeuwenlang hebben kunstenaars verhalen verbeeld uit de Bijbel,

mythologie, historie of literatuur. Soms wordt daarbij gebruik gemaakt van
meer of minder bekende symboliek. Om de betekenis van zo'n werk te
achterhalen moet je iets weten van het verhaal of van de symbolen. In de
kunst vanaf ca. 1850 spelen de eigen opvattingen van de kunstenaar op
het verhaal een grotere rol dan een getrouwe weergave (= illustratie) van
het verhaal.
8. Inhoud: verwijst het werk naar bekende verhalen (bijbel, mythologie,
etc.)?
K1
:

(Getrouwe)
illustratie

(Eigen) opvatting
van
verhaal: welke
opvatting,
welk verhaal?

Inhoud staat los

van bekende
verhalen, vertelt
eigen verhaal

(Eigen) opvatting
van
verhaal: welke
opvatting,
welk verhaal?

Inhoud staat los

van bekende
verhalen, vertelt
eigen verhaal

van
verhaal:
welk
(soort)
verhaal?
K2
(Getrouwe)
:
Illustratie
van
verhaal:
welk
(soort)
verhaal?
Kunstwerk 1: waarom/omdat :

Het is niet gebaseerd op een bekend verhaal.

Kunstwerk 2: waarom/omdat :
Het is niet gebaseerd op een bekend verhaal (ondanks dat het getal zeven vele
betekenissen heeft, maar wij denken dat de kunstenaar hier niks mee bedoeld).

- Werk bedoeld als illustratie: belangrijkste doel is een verhaal of

gebeurtenis goed weer te geven. De stellingname van de kunstenaar is
ondergeschikt.
- Werk bedoeld als
provocatie: niet zelden is het doel van moderne kunst het publiek flink
wakker te schudden en discussie uit te lokken.
- Werk bedoeld als decoratie: kunst om van te genieten, om mooi te
vinden zonder verdere bijbedoelingen.
- Werk roept op tot (eigen) opvattingen: het kunstwerk roept veel vragen
op. Het publiek moet actief meedenken en een eigen betekenis geven aan

het werk.
categorien spreken voor zich.

- De overige

9. Betekenis: wat is de betekenis van het werk? (Kies n of meer

opties)
K
1:

Zichtbare
werkelijkheid is
onderwerp
Werk bedoeld als
provocatie

Werk roept op tot

(eigen)
opvattingen
K
Zichtbare
2:
werkelijkheid is
onderwerp

Maatschappelij
ke
werkelijkheid is
onderwerp
Werk bedoeld
als decoratie

(Privleven)
kunstenaar is
onderwerp

Werk bedoeld
als illustratie

Werk roept op tot

concentratie en/of
meditatie
Werk roept emotie
op

Maatschappelij
ke
werkelijkheid is
onderwerp
Werk bedoeld
als decoratie

(Privleven)
kunstenaar is
onderwerp

Werk bedoeld
als illustratie

Werk roept op tot

concentratie en/of
meditatie
Werk roept emotie
op

Werk bedoeld als

provocatie

Werk roept op tot

(eigen)
opvattingen

Kunstwerk 1: waarom/omdat :
Er zijn veel interpretaties mogelijk en door de voorstelling wordt een bepaalde
emotie opgeroepen, namelijk vrolijkheid.
Kunstwerk 2: waarom/omdat :
Hij neemt de klassieke manier van beeldhouwen op de hak, door een mal te
gebruiken in plaats van het zo goed mogelijk zelf proberen na te maken.

Eigen mening
10. Geef je eigen mening over kunstwerk 1 en licht dit toe in ongeveer
20 woorden:
We vinden het origineel hoe hij met licht heeft gewerkt, het werk wordt er
vrolijker van. Wel vinden we dat de gedachte erachter een beetje simpel is.
11. Geef je eigen mening over kunstwerk 2 en licht dit toe in ongeveer
20 woorden:
We vinden het een mooi kunstwerk en het idee is goed uitgevoerd, maar je moet
wel het verhaal
erachter kennen.
12. Beschrijf het verschil tussen de 2 kunstwerken in ongeveer 30
woorden:

10

Het tweede kunstwerk is veel realistischer uitgevoerd, terwijl het eerste

kunstwerk veel simpeler is en open staat voor je eigen interpretatie. In het eerste
kunstwerk is de emotie duidelijker uitgebeeld dan in het tweede kunstwerk.

Evaluatie

Bronnenlijst
-Beeldende begrippen
http://beeldenaanzee.nl/category/archief/

11