Vous êtes sur la page 1sur 27

Espanha

Origem: Wikipdia, a enciclopdia livre.


Reino de Espaa
Reino de Espanha
Bandeira da Espanha
Braso de Armas
Bandeira
Braso de armas
Lema: Plus Ultra
(Latim:
Mais Alm )
Hino nacional: Marcha Real (tambm chamado de Marcha Granadera)
Gentlico: Espanhol(a)
Localizao de Espanha
Localizao da Espanha (em vermelho)
Localizao na Unio Europeia (em branco)
Capital Madrid
40 26'N 3 42'E
Cidade mais populosa
Madrid
Lngua oficial Castelhano (ou espanhol)
Com estatuto co-oficial:
catalo, valenciano, galego, basco e arans.
Governo Monarquia constitucional
Democracia Parlamentarista
- Rei Filipe VI de Espanha
- Presidente do Governo
Mariano Rajoy
Formao
- Unificao 1469
- Unio Dinstica
1516
- De facto
1716
- De jure
1812
Entrada na UE 1 de Janeiro de 1986
rea
- Total
504 030 km (51.)
- gua (%)
1,08
Fronteira
Portugal, Frana, Andorra, Gibraltar e Marrocos
Populao
- Estimativa de 2012 47 265 321 hab. (27.)
- Densidade
90 hab./km (106.)
PIB (base PPC) Estimativa de 2014
- Total
US$ 1 533 trilho *[1] (13.)
- Per capita US$ 32 975[1] (29.)
PIB (nominal) Estimativa de 2014
- Total
US$ 1 400 trilho *[1] (12.)
- Per capita US$ 30 113[1] (27.)
IDH (2013)
0,869 (27.) muito elevado[2]
Gini (2005)
32[3]
Moeda Euro (EUR)
Fuso horrio
CET3 (UTC+1)
- Vero (DST) CEST (UTC+2)
Clima Mediterrnico e Ocenico
Org. internacionais
ONU, OCDE, UE, OTAN, Unio Latina, G-20 (convidado permane
nte).
Cd. ISO
ESP
Cd. Internet .es
Cd. telef.
+34
Website governamental www.la-moncloa.es
Mapa de Espanha

Os idiomas co-oficiais so oficiais nas seguintes Comunidades autnomas: o catalo na


Catalunha, Ilhas Baleares, e na Comunidade Valenciana (nesta ltima chamado de val
enciano), o galego na Galiza, o basco no Pas Basco e parte de Navarra, o arans na
comarca do Vale de Aro (provncia de Lrida).
Antes da adoo do Euro, a moeda era a Peseta.
3 Nas Ilhas Canrias, o fuso horrio 0 UTC.
Espanha (em castelhano: Espaa [es'pa?a] ( ouvir)), oficialmente Reino da Espanha
ou Reino de Espanha (em castelhano: Reino de Espaa),[nota 1] [nota 2] um pas situa
do na Europa meridional, na Pennsula Ibrica. Seu territrio principal delimitado a s
ul e a leste pelo Mar Mediterrneo, com exceo a uma pequena fronteira com o territrio
britnico ultramarino de Gibraltar; ao norte pela Frana, Andorra e pelo Golfo da B
iscaia e ao noroeste e oeste pelo Oceano Atlntico e por Portugal.
O territrio espanhol inclui ainda as Ilhas Baleares, no Mediterrneo, as Ilhas Canri
as, no Oceano Atlntico, prximas da costa Africana e duas cidades autnomas no norte
de frica, Ceuta e Melilla, que fazem fronteira com o Marrocos. Com uma rea de 504
030 km, a Espanha , depois da Frana, o segundo maior pas da Europa Ocidental e da Un
io Europeia.
Devido sua localizao, o territrio da Espanha foi sujeito a muitas influncias externa
s, muitas vezes simultaneamente, desde os tempos pr-histricos at quando a Espanha s
e tornou um pas. Por outro lado, o prprio pas foi uma importante fonte de influncia
para outras regies, principalmente durante a Era Moderna, quando se tornou um impr
io mundial que deixou como legado mais de 400 milhes de falantes do espanhol espa
lhados pelo mundo.
A Espanha uma democracia organizada sob a forma de um governo parlamentar sob um
a monarquia constitucional. um pas desenvolvido com a nono PIB nominal mais eleva
do do mundo e elevado padro de vida (a Espanha possui o 23 melhor ndice de Desenvol
vimento Humano (IDH) do mundo).[2] um membro das Organizao das Naes Unidas (ONU), da
Unio Europeia (UE), da Organizao do Tratado do Atlntico Norte (OTAN), da Organizao pa
ra a Cooperao e Desenvolvimento Econmico (OCDE) e da Organizao Mundial do Comrcio (OMC
).
ndice
1 Etimologia
2 Histria
2.1 Pr-histria e povos pr-romanos
2.2 Imprio Romano e Reino Visigodo
2.3 Ibria muulmana e Reconquista
2.4 Imprio
2.5 Domnio napolenico e Guerra Hispano-Americana
2.6 Guerra Civil
2.7 Franquismo
2.8 Perodo contemporneo
3 Geografia
3.1 Clima e meio-ambiente
4 Demografia
4.1 Imigrao e migrao
4.2 Idiomas
4.3 Religio
5 Poltica
5.1 Relaes internacionais
5.2 Foras armadas
6 Subdivises
6.1 Estado das Autonomias
6.2 Movimentos separatistas
7 Economia
7.1 Turismo

8 Infraestrutura
8.1 Energias renovveis
8.2 Transportes
9 Cultura
9.1 Literatura
9.2 Msica
9.3 Artes
9.4 Arquitetura
9.5 Esportes
9.6 Meios de comunicao
9.7 Feriados
10 Notas
11 Referncias
12 Ligaes externas
Etimologia[editar | editar cdigo-fonte]
O nome Espanha deriva de Hispnia, nome com o qual os romanos designavam geografic
amente a Pennsula Ibrica. O nome Ibria era o que os gregos davam pennsula embora hou
vesse outras designaes dadas pelos povos antigos.[4] Fato do termo Hispnia no ter um
a raiz latina resultou na formulao de diversas teorias sobre a sua origem, algumas
controversas. A opo mais consensual seria a de que o nome Hispnia provm do fencio ispn-ea.[5] Os romanos tomaram essa denominao dos vencidos cartaginenses, interpret
ando o prefixo i como costa, ilha ou terra, e o sufixo ea com o significado de r
egio. O lexema spn foi traduzido como coelhos (na realidade dassies, animais comu
ns no norte da frica). O nome de Espanha, evoluo da designao do Imprio Romano Hispnia
ra, at ao sculo XVIII, apenas descritivo da pennsula Ibrica, no se referindo a um pas
ou Estado especfico, mas sim ao conjunto de todo o territrio ibrico e dos pases que
nele se incluam. A Espanha unificada durante o Iluminismo, at ento era um conjunto
de reinos juridicamente e politicamente independentes governados pela mesma mona
rquia.[6] At data da unificao a monarquia era formada por um conjunto de reinos ass
ociados por herana e unio dinstica ou por conquista. A forma de governo era conheci
da como aeque principaliter, os reinos eram governados cada um de forma independ
ente, como se tivesse cada reino o seu prprio rei, cada reino mantinha o seu prpri
o sistema legal, a sua lngua, os seus foros e os seus privilgios.[7] As Leyes de e
xtranjeria determinavam que o natural de qualquer um dos reinos era estrangeiro
em todos os outros reinos ibricos.[8] [9] A constituio de 1812 adota o nome As Espa
nhas para a nova nao.[10] A constituio de 1876 adota pela primeira vez o nome Espanh
a [11] .[12]
Os termos "as Espanhas" e "Espanha" no eram equivalentes, e eram usados com muita
preciso.[13] O termo As Espanhas referia-se a um conjunto de unidades jurdico-polt
icas, ou seja, referia-se a um conjunto de reinos independentes, primeiramente a
penas aos reinos cristos da pennsula Ibrica, depois apenas aos reinos unidos sobre
a mesma monarquia. O termo Espanha referia-se a um espao geogrfico e cultural que
englobava diversos reinos independentes. A partir de Carlos V o uso do ttulo Rei
das Espanhas, referia-se parte da Espanha que no inclua Portugal, mas esta designao
era apenas uma forma de designar coletivamente um extenso nmero de reinos, uma ab
reviao, que no tinha validade jurdica, para uma longa lista de ttulos reais cuja form
a oficial era rei de Castela, de Leo, de Arago, de Navarra, de Granada, de Toledo,
de Valncia, da Galiza, de Maiorca, de Menorca, de Sevilha, etc. (da mesma forma
utilizava-se o ttulo Sua Majestade Lusitana para o rei de Portugal, ou rei Lusita
no)[14] [15] [16]
O uso do da designao de "reis de Espanha" pelos reis Fernando
rado uma ofensa pelo rei de Portugal que considerava que o nome
ula.[17] A ltima vez que Portugal protestou oficialmente o uso
Espanha" ou "monarquia de Espanha" pelo governo de Madrid foi,
o Tratado de Utrecht em 1714.[18]

e Isabel foi conside


designava a penns
do termo "coroa de
supe-se, durante

Atualmente o nome "pennsula hispnica" no aceite pelos portugueses, sendo que a desi
gnao usada a de pennsula Ibrica.[19]

A partir de 1640, com a Restaurao da Independncia de Portugal, a designao "Rei da Esp


anha" manteve-se, apesar de a unio dinstica j no englobar toda a Pennsula.

Histria[editar | editar cdigo-fonte]


Ver artigo principal: Histria da Espanha
A Histria da Espanha a prpria de uma nao europeia, que compreende o perodo entre a pr
histria e a poca atual, passando pela formao e queda do primeiro Imprio espanhol.
Pr-histria e povos pr-romanos[editar | editar cdigo-fonte]
Ver artigo principal: Pr-histria da Pennsula Ibrica
Os primeiros humanos chegaram Pennsula Ibrica no territrio da atual Espanha h 35 mil
anos. No perodo histrico o territrio foi invadido e colonizado por celtas, fencios,
cartagineses, gregos e cerca de 218 a.C., a maior parte da pennsula Ibrica comeou
a formar parte do Imprio Romano, sendo o rio Ebro a fronteira entre a Espanha rom
ana e cartaginesa.[20]
Imprio Romano e Reino Visigodo[editar | editar cdigo-fonte]
Ver artigos principais: Reino Visigtico e Hispnia
Ver tambm: Invaso romana da pennsula Ibrica
Teatro romano em Mrida.
Aqueduto de Segvia
Durante a Segunda Guerra Pnica, uma expanso do Imprio Romano capturou colnias comerc
iais cartaginesas ao longo da costa do Mediterrneo, cerca de 210 a 205 a.C. Os ro
manos levaram quase dois sculos para completar a conquista da pennsula Ibrica, apes
ar de terem o controle de boa parte dela h mais de 600 anos. O domnio romano era u
nido pela lei, idioma e as estradas romanas.[21]
As culturas das populaes celtas e ibricas foram gradualmente romanizadas (latinizad
as) em diferentes nveis e em diferentes partes da Hispnia (o nome romano para a pe
nnsula). Os lderes locais foram admitidos na classe aristocrtica romana.[22] A Hisp
ania serviu como um celeiro para o mercado romano e seus portos exportavam ouro,
l, azeite e vinho. A produo agrcola aumentou com a introduo de projetos de irrigao,
uns dos quais permanecem em uso. Os imperadores Trajano e Teodsio I e o filsofo Sne
ca nasceram na Hispnia. O cristianismo foi introduzido na provncia no sculo I d.C.
e tornou-se popular nas cidades no sculo II d.C.[22] O termo "Espanha", as lnguas,
a religio e a base das leis atuais da Espanha se originaram a partir deste perodo
.[21]
O enfraquecimento da jurisdio do Imprio Romano do Ocidente em Hispnia comeou em 409,
quando os povos germnicos suevos e vndalos, juntamente com os alanos srmatas, cruza
ram o Reno e devastaram a Glia e a pennsula Ibrica. Os visigodos atacaram a Ibria no
mesmo ano. Os suevos estabeleceram um reino no que hoje a moderna Galiza e o No
rte de Portugal. O imprio romano ocidental se desintegrava, mas a sua base social
e econmica continuou, ainda que de forma modificada. Os seus regimes sucessores
mantiveram muitas das instituies e das leis do Imprio, incluindo o cristianismo.[ca
rece de fontes]
Os aliados dos alanos, os vndalos asdingos, estabeleceram um reino na Galcia, ocup
ando grande parte da regio, mas indo mais ao sul do rio Douro. Os vndalos silingos
ocuparam a regio que ainda tem o seu nome - Vandalsia, a moderna Andaluzia, na Es
panha. Os bizantinos estabeleceram um enclave, Espnia, no sul, com a inteno de revi
ver o Imprio Romano ao longo da Pennsula Ibrica. Eventualmente, entretanto, Hispnia
foi reunida sob o domnio visigtico.[carece de fontes]
Toledo, a antiga capital do Reino Visigtico.
Ibria muulmana e Reconquista[editar | editar cdigo-fonte]

Ver artigos principais: Invaso muulmana da Pennsula Ibrica, Al-Andalus e Reconquista


La Giralda, a torre do sino da Catedral de Sevilha
No sculo VIII, quase toda a Pennsula Ibrica foi conquistada (711-718) por exrcitos d
e mouros muulmanos provenientes principalmente do norte da frica. Essas conquistas
fizeram parte da expanso do Califado Omada. Apenas uma pequena rea montanhosa no n
oroeste da pennsula conseguiu resistir invaso inicial muulmana.[carece de fontes]
Sob a lei islmica, os cristos e os judeus receberam o estatuto subordinado de dhim
mi. Esse estatuto permitia que cristos e judeus praticassem suas religies como "po
vos do livro", mas eles eram obrigados a pagar um imposto especial e eram sujeit
os a certas discriminaes.[23] [24] A converso ao islamismo prosseguiu a um ritmo ca
da vez maior. Acredita-se que os muladi (muulmanos de origem tnica ibrica) compreen
diam a maioria da populao de Al-Andalus at o final do sculo X.[25] [26]
A comunidade muulmana na Pennsula Ibrica era diversificada e atormentado por tenses
sociais. Os povos berberes do Norte de frica, que tinham fornecido a maior parte
dos exrcitos invasores, entraram em choque com a liderana rabe do Oriente Mdio. Ao l
ongo do tempo, grandes populaes rabes se estabeleceram, especialmente no vale do ri
o Guadalquivir, na plancie costeira de Valncia, no vale do rio Ebro (no final dest
e perodo) e na regio montanhosa de Granada.[26]
Crdova, a capital do califado, era a maior, mais rica e sofisticada cidade na Eur
opa Ocidental na poca. O comrcio e o intercmbio cultural no Mediterrneo floresceram.
Os muulmanos importaram uma rica tradio intelectual do Oriente Mdio e do Norte da fr
ica. Estudiosos muulmanos e judeus desempenharam um papel importante na renovao e a
mpliao da aprendizagem clssica grega na Europa Ocidental. As culturas romanizados d
a Pennsula Ibrica interagiram com as culturas muulmanas e judaicas de forma complex
a, dando, regio, uma cultura distinta.[26]
Batalha da Reconquista nas Cantigas de Santa Maria
No sculo XI, os territrios muulmanos fragmentaram-se em reinos rivais (as chamadas
taifas), permitindo, aos pequenos Estados cristos, a oportunidade de ampliar enor
memente seus territrios.[26]
A chegada das seitas islmicas dominantes dos Almorvidas e Almadas, do Norte da frica
, restaurou a unidade na pennsula Ibrica muulmana, com uma aplicao mais rigorosa e me
nos tolerante do isl, provocando uma recuperao das fortunas muulmanas. Este Estado i
slmico reunido experimentou mais de um sculo de sucessos que reverteram parcialmen
te as vitrias crists.[carece de fontes]
As contnuas disputas entre muulmanos e cristos tiveram, como consequncia, a Reconqui
sta Crist, comeando no sculo VIII com a resistncia crist no norte da Espanha e atravs
dos sculos seguintes com o avano dos reinos cristos ao sul, culminando com a conqui
sta de Granada e com a expulso dos ltimos mouros em 1492.
Durante este perodo, os reinos e principados cristos se desenvolveram notavelmente
, includos os mais importantes: a Coroa de Castela e o Reino de Arago. A unio deste
s dois reinos atravs do casamento em 1469 da rainha Isabel I de Castela com o rei
Fernando II de Arago levou criao do Reino da Espanha.[carece de fontes]
Imprio[editar | editar cdigo-fonte]
Ver artigo principal: Imprio espanhol
Ver tambm: Amrica espanhola
Extenso do Imprio Espanhol no mundo.
Territrios portugueses que fizeram parte do imprio durante a Unio Ibrica (1580-164
0), perodo de unio pessoal da monarquia espanhola.
Territrios conquistados antes dos Tratados de Utrecht;Baden (1713 1714).

Territrios conquistados antes da Independncia da Amrica Espanhola (1808 1833).


Territrios conquistados antes da Guerra Hispano-Americana (1898 1899).
Territrios que conseguiram independncias durante a Descolonizao da frica (1956 1976).
Territrios atuais administrados pela Espanha.
A unificao das coroas de Arago e Castela lanou as bases para a Espanha moderna e par
a o Imprio Espanhol.[27] A Espanha era a maior potncia da Europa durante o sculo XV
I e a maior parte do sculo XVI, uma posio reforada pelo comrcio e pela riqueza de sua
s possesses coloniais. Ela atingiu o seu apogeu durante os reinados dos dois prim
eiros habsburgos espanhis - Carlos I (1516-1556) e Filipe II (1556-1598). Este pe
rodo foi marcado pelas Guerras Italianas, Revolta dos Comuneiros, Revolta Holande
sa, Rebelio das Alpujarras, conflitos com os otomanos, a Guerra Anglo-Espanhola e
as guerras com a Frana.[28]
O Imprio Espanhol se expandiu at incluir grande parte da Amrica, ilhas na regio sia-P
acfico, reas da Itlia, cidades do Norte de frica, bem como partes do que hoje so part
e de Frana, Alemanha, Blgica, Luxemburgo e Pases Baixos. Foi o primeiro imprio do qu
al se dizia que "o Sol nunca se punha".
A chamada "Era dos Descobrimentos" foi marcada por exploraes ousadas por mar e por
terra, a abertura de novas rotas comerciais pelos oceanos, conquistas e os primr
dios do colonialismo europeu. Junto com a chegada dos metais preciosos, especiar
ias, luxos e novas plantas agrcolas, exploradores espanhis trouxeram o conheciment
o do Novo Mundo e desempenharam um papel de liderana na transformao da compreenso eu
ropeia do mundo.[29] O florescimento cultural testemunhado agora referido como o
"Sculo de Ouro Espanhol". A ascenso do humanismo, da Reforma Protestante e de nov
as descobertas geogrficas levantaram questes abordadas pelo movimento influente in
telectual agora conhecida como a Escola de Salamanca.
Com a morte de Carlos II, a dinastia de Habsburgo se extinguiu, para deixar luga
r aos Borbes, aps a Guerra de Sucesso. Como consequncia dessa guerra, a Espanha perd
eu sua preponderncia militar e, aps sucessivas bancarrotas, o pas foi reduzindo pau
latinamente seu poder, convertendo-se, no final do sculo XVIII, em uma potncia men
or.
Domnio napolenico e Guerra Hispano-Americana[editar | editar cdigo-fonte]
Ver artigo principal: Guerra Hispano-Americana
Ver tambm: Independncia da Amrica Espanhola
Trs de Maio de 1808 em Madrid, pintura de Goya mostrando os fuzilamentos da resis
tncia espanhola a mos das tropas de Napoleo.
O sculo XIX foi testemunha de grandes mudanas na Europa, acompanhadas pela Espanha
. Na primeira parte desse sculo, a Espanha sofreu a independncia da maioria de sua
s colnias no Novo Mundo. O sculo tambm esteve marcado pelas intervenes estrangeiras e
os conflitos internos. Napoleo chegou a colocar seu irmo Jos Bonaparte no governo
da Espanha. Aps a expulso dos franceses, a Espanha entrou em um extenso perodo de i
nstabilidade: se sucederam continuas lutas entre liberais, republicanos e partidr
ios do Antigo Regime.[carece de fontes]
A chegada da Revoluo Industrial nas ltimas dcadas do sculo, levou algo de riqueza a u
ma classe mdia que se ampliava em alguns centros principais, porm a Guerra Hispano
-Americana, em 1898 levou perda de quase todas as colnias restantes, restando ape
nas os territrios na frica.[carece de fontes]
Apesar de um nvel de vida crescente e uma integrao maior com o resto de Europa, no
primeiro tero do sculo XX, seguiu a instabilidade poltica. Espanha permaneceu neutr
al durante a Primeira Guerra Mundial.[carece de fontes]
Guerra Civil[editar | editar cdigo-fonte]
Ver artigo principal: Guerra Civil Espanhola
O sculo XX trouxe um pouco de paz; a Espanha desempenhou um papel menor na partil

ha da frica, colonizando o Sahara Ocidental, Marrocos Espanhol e a Guin Equatorial


. As pesadas perdas sofridas durante a guerra do Rif, no Marrocos, ajudaram a mi
nar a monarquia. Um perodo de governo autoritrio do general Miguel Primo de Rivera
(1923-1931) terminou com o estabelecimento da Segunda Repblica Espanhola. A Repbl
ica ofereceu autonomia poltica ao Pas Basco, Catalunha e Galiza e deu direito de v
oto s mulheres.[carece de fontes]
Ento, em 1936, a Guerra Civil Espanhola (1936-39) iniciou-se. Trs anos mais tarde,
as foras nacionalistas, lideradas pelo general Francisco Franco, saram vitorioso
com o apoio da Alemanha nazista e da Itlia fascista. A Frente Popular governista
foi apoiada pela Unio Sovitica, o Mxico e pelas Brigadas Internacionais, mas no foi
apoiada oficialmente pelas potncias ocidentais, devido poltica britnica, liderada p
elos Estados Unidos, de no intervencionismo.[carece de fontes]
General Franco e o ento presidente dos Estados Unidos, Dwight D. Eisenhower, em M
adrid (1959).
A Guerra Civil tirou a vida de mais de 500.000 pessoas[30] e causou a fuga de ce
rca de meio milho de cidados espanhis.[31] A maioria de seus descendentes vivem ago
ra em pases da Amrica Latina, com cerca de 300.000 apenas na Argentina.[32]
Franquismo[editar | editar cdigo-fonte]
Ver artigos principais: Francisco Franco e Franquismo
O Estado espanhol estabelecido por Francisco Franco aps a Guerra Civil foi nomina
lmente neutro na Segunda Guerra Mundial, embora fosse simptico s Potncias do Eixo.
O nico partido legal sob o regime ps-guerra civil de Franco era o Falange Espaola T
radicionalista y de las JONS, formado em 1937. O partido enfatizava o anti-comun
ismo, o catolicismo e o nacionalismo. Dada a oposio Franco de partidos polticos con
correntes, o partido passou a se chamar Movimento Nacional (Movimiento Nacional)
em 1949.[carece de fontes]
Aps a Segunda Guerra Mundial, a Espanha ficou isolada politicamente e economicame
nte e foi mantida fora das Naes Unidas. Isso mudou em 1955, durante o perodo da Gue
rra Fria, quando o pas se tornou estrategicamente importante para os Estados Unid
os para estabelecer sua presena militar na Pennsula Ibrica como base para qualquer
possvel transferncia pela Unio Sovitica para a bacia do Mediterrneo. Na dcada de 1960,
a Espanha registrou uma taxa sem precedentes de crescimento econmico no que fico
u conhecido como o milagre espanhol, que retomou a transio, bastante interrompida,
para uma economia moderna.[carece de fontes]
Perodo contemporneo[editar | editar cdigo-fonte]
Constituio espanhola de 1978.
Com a morte de Franco, em novembro de 1975, Juan Carlos assumiu o cargo de Rei d
e Espanha e de chefe de Estado, em conformidade com a lei. Com a aprovao da nova C
onstituio espanhola de 1978 e a restaurao da democracia, o Estado descentralizou mui
to da sua autoridade para as regies com governo local e criou uma organizao interna
baseada em comunidades autnomas.[carece de fontes]
No Pas Basco, o nacionalismo moderado tem coexistido com um movimento radical nac
ionalista liderado pela organizao armada Euskadi Ta Askatasuna (ETA). O grupo foi
formado em 1959 durante o governo de Franco, mas continuou a travar a sua violen
ta campanha mesmo aps a restaurao da democracia e do retorno de um elevado grau de
autonomia regional.[33]
Em 23 de fevereiro de 1981, elementos rebeldes entre as foras de segurana apreende
ram Cortes em uma tentativa de impor um governo militar apoiado pelos Estados Un
idos. O Rei Juan Carlos assumiu o comando pessoal dos militares e, com xito, orde
nou que os golpistas, atravs da televiso nacional, se rendessem.[carece de fontes]

Em 30 de maio de 1982 a Espanha aderiu Organizao do Tratado do Atlntico Norte (OTAN


), aps um referendo. Nesse ano, o Partido Socialista Operrio Espanhol (PSOE) chego
u ao poder, o primeiro governo de esquerda em 43 anos. Em 1986 a Espanha aderiu
Comunidade Europeia, que posteriormente tornou-se a Unio Europeia (UE). O PSOE fo
i substitudo no governo pelo Partido Popular (PP) em 1996.[carece de fontes]
Monumento s vtimas dos atentados de 11 de maro de 2004 em Madrid.
Em 1 de janeiro de 2002, a Espanha deixou de usar a peseta como moeda e substitua pelo euro, que compartilha com outros 15 pases da zona euro. O pas experimentou
um forte crescimento econmico, bem acima da mdia da UE, mas as preocupaes divulgadas
e emitidas por muitos comentaristas econmicos no auge do boom dos preos imobilirio
s e dos elevados dfices de comrcio exterior de que o pas estava susceptvel a passar
por um doloroso colapso econmico foram confirmadas por uma grave recesso que assol
a o pas desde 2008.[34]
Em 11 de maro de 2004, uma srie de bombas explodiram em trens de Madrid. Depois de
um julgamento de cinco meses em 2007, concluiu-se os atentados foram perpetrado
s por um grupo islmico militante local inspirado pela organizao Al-Qaeda.[35] As ex
ploses mataram 191 pessoas e feriram mais de 1800, e a inteno dos autores do atenta
do terrorista podem ter sido influenciadas o resultado da eleio geral espanhola, r
ealizada trs dias depois.[36]

Embora as suspeitas iniciais tenham se focado no grupo basco ETA, logo surgiram
evidncias indicando um possvel envolvimento de grupos extremistas islmicos. Devido
proximidade da eleio, a questo da responsabilidade rapidamente se tornou uma contro
vrsia poltica, com os principais partidos concorrentes, PP e PSOE, trocando de acu
saes sobre a manipulao do resultado.[37] Em 14 de maro de eleies, o PSOE, liderado por
Jos Luis Rodrguez Zapatero, obteve uma pluralidade suficiente para formar um novo
gabinete, portanto, suceder a administrao anterior do PP.[38]
Nas eleies de 20 de novembro de 2011 o partido liderado por Mariano Rajoy obteve m
ais de 10 800 000 votos e elegeu 186 deputados, conquistando a maioria absoluta
e o melhor resultado de sempre do Partido Popular, que voltou ao poder.[39]
Geografia[editar | editar cdigo-fonte]
Ver artigo principal: Geografia da Espanha
Mapa topogrfico da Espanha.
Situada na Europa Ocidental, a Espanha ocupa a maior parte da Pennsula Ibrica e, f
ora dela, dois arquiplagos principais (Ilhas Canrias no Oceano Atlntico e as Ilhas
Baleares no Mar Mediterrneo), duas cidades (Ceuta e Melilla, no Norte da frica), a
Ilha de Alboro e uma srie de ilha e ilhotas que se encontram frente s costas penin
sulares, como as Ilhas Columbretes. Ademais, consta de possesses menores continen
tais, como as Ilhas Chafarinas, o Ilhote de Vlez de la Gomera e o Ilhote de Alhuc
emas, todas elas frente costa africana.
Em extenso territorial, o quarto maior pas da Europa, atrs apenas da Rssia (que o ma
ior pas do mundo, tendo em conta apenas a parte europeia), Ucrnia e Frana, e o segu
ndo maior da Unio Europeia, atrs apenas da Frana.
Os limites fsicos da Espanha so os seguintes: Portugal e o Oceano Atlntico a oeste;
o Mar Mediterrneo a leste, o Estreito de Gibraltar, Mar Mediterrneo e Oceano Atlnt
ico a sul; os Pirenus a nordeste e o Golfo da Biscaia e o Mar Cantbrico a norte.
Clima e meio-ambiente[editar | editar cdigo-fonte]
Ver artigo principal: Clima da Espanha
Panorama do Parque Nacional Picos da Europa.
A Espanha tem um clima variado ao longo do seu territrio. Predomina o tipo medite

rrnico em quase toda a sua geografia. As costas mediterrnicas do sul e o vale do R


io Guadalquivir tm um clima denominado mediterrnico costeiro: temperaturas e preci
pitaes suaves quase todo o ano, exceto no vero.[carece de fontes]
medida que se avana para o interior, o clima mais extremo, passando o clima a ser
do tipo clima mediterrnico continental, predominante em quase toda a pennsula: te
mperaturas altas no vero, baixas no inverno e precipitaes irregulares (dependendo d
a posio geogrfica).[carece de fontes]
Desde 1996 o ndice de emisses de CO2 subiu notavelmente na Espanha, descumprindo o
s objetivos do Protocolo de Quioto sobre emisses geradoras do efeito estufa e con
tribuintes da mudana climtica. Ban Ki-moon, secretrio geral da ONU, pediu Espanha u
ma
liderana mais ativa
na luta contra a mudana climtica.[40]
A Espanha um pas especialmente afetado pelo fenmeno da seca: durante o perodo 18802000, mais da metade dos anos foram classificados como secos ou muito secos. Set
e anos da dcada dos 80 e cinco da dcada de 90 foram considerados secos ou muito se
cos. A mudana climtica prev para a Espanha gravssimos problemas meio ambientais, agr
avando as caractersticas mais extremas.[41]
Segundo Al Gore, a Espanha o pas europeu mais vulnervel ao efeito estufa.[42]
Vista da cidade de San Sebastin, em Guipscoa.
Demografia[editar | editar cdigo-fonte]
Ver artigo principal: Demografia da Espanha
Distribuio geogrfica da populao espanhola em 2008.
Em 2012, a populao de Espanha oficialmente alcanou os 47 milhes de pessoas, conforme
registrado pelo Padrn municipal.[43] A densidade populacional do pas, em 91 hab./
km, menor do que a da maioria dos pases da Europa Ocidental e sua distribuio atravs d
o pas bastante desigual. Com exceo da regio do entorno da capital, Madrid, as reas ma
is povoadas ficam em torno da costa. A populao da Espanha mais que dobrou desde 19
00, quando se situava em 18,6 milhes, principalmente devido ao espetacular cresci
mento demogrfico vivido pelo pas na dcada de 1960 e incio de 1970.[44]
Os espanhis nativos compem 88% da populao total da Espanha. Depois da taxa de natali
dade ter cado na dcada de 1980, a taxa de crescimento populacional da Espanha dimi
nuiu, mas a populao novamente cresceu baseada inicialmente no regresso de muitos e
spanhis que emigraram para outros pases europeus durante os anos 1970 e, mais rece
ntemente, alimentada por um grande nmero de imigrantes que constituem 12% da popu
lao. Os imigrantes so originrios principalmente na Amrica Latina (39%), Norte da frica
(16%), Europa Oriental (15%) e frica subsaariana (4%).[45] Em 2005, a Espanha in
stituiu um programa de anistia de trs meses atravs do qual foi concedida residncia
legal imigrantes ilegais.
Em 2008, o pas concedeu a cidadania a 84 170 pessoas, principalmente para pessoas
vindas do Equador, Colmbia e Marrocos.[46] Uma parte considervel dos residentes e
strangeiros na Espanha tambm vm de outros pases da Europa Ocidental e Central. Este
s so em sua maioria britnicos, franceses, alemes, holandeses e noruegueses. Eles re
sidem principalmente na costa do Mediterrneo e nas ilhas Baleares, onde muitos es
colhem para viver sua aposentadoria.
Populaes substanciais descendentes de colonos espanhis e imigrantes existem em outr
as partes do mundo, com destaque para a Amrica Latina. Comeando no final do sculo X
V, um grande nmero de colonos ibricos estabeleceram-se no que se tornou a Amrica La
tina e no momento a maior parte dos latino-americanos brancos (que representam c
erca de um tero da populao da Amrica Latina) so de origem espanhola ou portuguesa. No
sculo XVI, estima-se que 240 000 espanhis emigraram, principalmente para Peru e Mx
ico.[47] Eles se juntaram a 450.000 que emigraram no sculo seguinte.[48] Entre 18

46 e 1932 estima-se que cerca de 5 milhes de espanhis emigraram para a Amrica, espe
cialmente para Argentina e Brasil.[49] Cerca de dois milhes de espanhis migraram p
ara outros pases da Europa Ocidental entre 1960 e 1975. Durante o mesmo perodo, ce
rca de 300 000 foram para a Amrica Latina.[50]

ver
editar
Cidades mais populosas da Espanha
Censo de 2009
Vista de Madrid desde Callao 01.jpg
Madrid
Barcelona skyline.jpg
Barcelona
Posio Localidade
Comunidade
autonma
Pop.
Posio Localidade
Comunidade autnoma
Pop.
Desde el
micalet mirando hacia el sureste.jpg
Valncia
Toits Guadalquivir ponts Sville Espagne.jpg
Sevilha
1
Madrid Madrid 4 213 669
11
Alicante
Valncia
334 757
2
Barcelona
Catalunha
1 621 537
12
Crdova Andaluzi
a
328 428
3
Valncia
Valncia
814 208 13
Valhadolide
Castela e Leo 317 8
4
Sevilha Andaluzia
803 206 14
Vigo
Galiza 297 332
5
Saragoa
Arago 774 317 15
Gijn Astrias
277 554
6
Mlaga Andaluzia
680 305 16
L'Hospitalet de Llobregat
Catalunha
257 038
7
Mrcia Mrcia 436 870 17
Corunha Galiza 246 056
8
Palma de Maiorca
Baleares
401 270 18
Vitoria-Gasteiz
Pas Basco
235 661
9
Las Palmas
Canrias
381 847 19
Granada Andaluzia
234 325
10
Bilbau Pas Basco
354 860 20
Elche Valncia
230 112
Imigrao e migrao[editar | editar cdigo-fonte]
Os movimentos migratrios, tanto internos quanto externos, foram determinantes na
composio demogrfica moderna da Espanha. Entre o final do sculo XIX e incio do sculo XX
, houve uma significativa corrente imigratria da Espanha para pases ibero-american
os. Entre os principais destinos estavam Cuba, Porto Rico, Argentina e Venezuela
. A densidade populacional da Espanha menor que a da maioria dos pases europeus.
As populaes rurais esto se movendo para as cidades. Nos ltimos anos a Espanha aprese
nta uma considervel diminuio na taxa de imigrao neta, deixando de possuir a maior tax
a de imigrao de Europa (em 2005 de 1,5% anual somente superado na UE pelo Chipre)[
51] atualmente sua taxa de imigrao neta chega a 0,99%, ocupando a 15 posio na Unio Eur
opeia.[52] alm disso, o 9 pas com maior porcentagem de imigrantes dentro da UE, aba
ixo de pases como Luxemburgo, Irlanda, ustria e Alemanha.[53]
Em 2005 a Espanha recebeu 38,6% da migrao para a Unio Europeia, principalmente de c
idados de origem latino-americana, de outros pases da Europa Ocidental, da Europa
Oriental e do Magrebe. A populao estrangeira na Espanha em 2007 cifrava-se em 4144
166, um incremento de 11,1% em reao ao ano anterior. Este valor representa 9,3% do
s 44 708964 habitantes na Espanha.[54] A comunidade marroquina, com 563 mil resi
dentes, a mais numerosa, seguindo-se os equatorianos (461 mil), romenos (407 mil
) e britnicos (274 mil).
Idiomas[editar | editar cdigo-fonte]
Ver artigo principal: Lnguas da Espanha
Os idiomas da Espanha (simplificado).
Espanhol oficial; falada em todo o pas
Catalo/Valenciano, cooficial
Basco, cooficial
Galego, cooficial

Arans, cooficial (dialeto do Occitano)


Asturiano, reconhecida
Aragons, no oficial
Leons, no oficial
Estremenho, no oficial
Fala da Estremadura, no oficial
A Espanha abertamente um pas multilingue.[55] O idioma oficial e o mais falado no
conjunto da Espanha, por 98.9% da populao, o espanhol, lngua materna de 89% dos es
panhis,[56] [57] que pode receber a denominao alternativa de castelhano.[58] [59] A
estimativa do nmero de falantes em todo o mundo vai desde os 450[60] aos 500 mil
hes[61] [62] [63] de pessoas, sendo a segunda lngua materna mais falada depois do
Chins.[64] [65] [66] H previses que se torne a segunda lngua de comunicao internaciona
l depois do ingls no futuro, e, aps este, a segunda lngua mais estudada.[67]
Alm disso, falam-se outras lnguas que podem ser oficiais em suas regies, de acordo
com a Constituio e os Estatutos de Autonomia de cada Comunidade Autnoma, e co-ofici
ais para o resto do pas. Ordenadas por nmero de falantes, estas Lnguas so:[68]
Catalo (entre 9% e 17% da populao), oficial na Catalunha e nas Ilhas Baleares e, se
m estatuto oficial, na chamada "Faixa de Arago" e na comarca de "El Carche", em Mr
cia. Oficialmente, se denomina valenciano na Comunidade Valenciana,[69] onde tam
bm oficial.
Galego (entre 5% e 7% da populao), oficial na Galiza. falado tambm em algumas zonas
das provncias de Astrias, Leo e Zamora, sem estatuto de oficialidade.
Basco (1% da populao), oficial no Pas Basco e tero norte de Navarra, onde se denomin
a estatutariamente "Euskera". falado tambm na chamada zona mista de Navarra (onde
o basco, sem ser oficial, tem certo reconhecimento) e de forma muito residual n
o resto de Navarra (sul).
Tambm se falam uma srie de lnguas ou dialetos romnicos que no tem estatuto de lngua of
icial: o asturiano, falado nas Astrias[70] (chamado Bable), Leo, Zamora (chamado "
leons"), Salamanca e Estremadura[71] (chamado "estremenho") e o aragons no norte d
e Huesca.
O arans, variante do occitano, considerado co-oficial na Catalunha,[72] onde fala
do nos municpios do Vale de Aro (Lrida).
Igualmente, o portugus falado em algumas localidades fronteirias estremenhas, prin
cipalmente por portugueses ali residentes.
A Espanha ratificou em 9 de abril de 2001 a Carta Europeia das Lnguas Regionais o
u Minoritrias.[73] do Conselho Europeu.[74]
Religio[editar | editar cdigo-fonte]
Ver artigo principal: Religio na Espanha
Religio na Espanha
Catolicismo romano
?
76%
Sem religio
?
13%
Atesmo
?
7,3%
Sem resposta
?
1,6%
Outros
?
2,1%

Fonte:[75]
O artigo 16.3 da Constituio Espanhola vigente define o pas como um Estado sem confi
sso:
Nenhuma confisso ter carter estatal . Porm, garantida a liberdade religiosa e
o dos indivduos e assegurada uma relao de cooperao entre os poderes pblicos e todas a
confisses religiosas.

O catolicismo a religio predominante no pas. A Igreja Catlica a nica mencionada expr


essamente na Constituio, no mesmo artigo 16.3:
e mantero as conseguintes religies de
ooperao com a Igreja Catlica e as demais confisses . 77,3% dos espanhis se consideravam
catlicos, segundo um estudo do Centro de Investigaes Sociolgicas realizado em 2007.[
carece de fontes]
Catedral de Santiago de Compostela, fim dos Caminhos de Santiago.
Seguindo aos catlicos, o atesmo e o agnosticismo supe 18,9% e outras religies minori
trias 1,7%.[76] no obstante, a porcentagem de praticantes menor. Segundo o mesmo e
studo, do total, 18,5% vai a missa de forma regular: 2,3% vo missa vrias vezes na
semana, e 16,2% aos domingos e dias festivos. Este grupo cumpre as disposies da prp
ria Igreja Catlica sobre fluncia. Tambm existem 11,3% que vo algumas vezes ao ms. Per
fazendo um total de 48,3% de frequentadores regulares s missas.[carece de fontes]
A segunda religio em nmero de membros a muulmana. Calcula-se que h cerca de 800 000
fiis, vindos fundamentalmente das recentes ondas de imigrao. H tambm um nmero crescent
e de igrejas protestantes, que somam cerca de 400 000 fiis (a estatstica prpria dos
protestantes em Espanha indica 1 200 000, dos quais 400 000 so espanhis e o resto
so estrangeiros que residem na Espanha durante pelo menos seis meses ao ano),.[7
7] Em terceiro lugar vm as Testemunhas de Jeov com 103 784 fiis e logo aps, com cerc
a de 20 000 fiis, o mormonismo. A comunidade judia na Espanha no supera os 15 000
fiis.
Poltica[editar | editar cdigo-fonte]
Rei Filipe VI
Mariano Rajoy, o atual Presidente do Governo.
Ver artigo principal: Poltica da Espanha
A Espanha uma monarquia parlamentar, com um monarca hereditrio que exerce como Ch
efe de Estado
o Rei da Espanha, e um parlamento bi-cameral, as Cortes Generales.
O poder executivo formado por um Conselho de Ministros presidido pelo Presidente
do Governo, que exerce como Chefe de Governo, e o poder judicial est formado pel
o conjunto de Juizados e Tribunais, integrado por Juzes e Magistrados, que tm a po
testade de administrar justia em nome do Rei.
O poder legislativo se estabelece nas Cortes Gerais, que o rgo supremo de represen
tao do povo espanhol. As Cortes Gerais so compostas de uma cmara baixa, o Congresso
dos Deputados, e uma cmara alta, o Senado.
Fachada da Cmara dos Deputados da Espanha.
O Congresso dos Deputados formado por 350 membros eleitos por votao popular, em li
stas fechadas e atravs de representao proporcional mediante circunscries provinciais,
para servir em legislaturas de quatro anos. O sistema no absolutamente proporcio
nal, j que existe um nmero mnimo de cadeiras por circunscrio (3) e se usa um sistema
proporcional levemente corrigido para favorecer as listas majoritrias (o Sistema
d'Hondt).[carece de fontes]
O Senado possui 259 membros, dos quais 208 so eleitos diretamente mediante voto p
opular, por circunscries provinciais, em cada uma das quais se elegem 4 senadores,
seguindo um sistema majoritrio (3 para a lista majoritria, 1 para a seguinte), ex
ceto nas Ilhas Baleares e nas Ilhas Canrias, onde cada circunscrio uma ilha. Os out

ros 51 so designados pelos rgos regionais para servir, tambm, por perodos de quatro a
nos.[carece de fontes]
Na Espanha o sistema de votao diferente de pases como o Brasil: no se vota no candid
ato, mas sim no partido, que j tem listas provinciais predefinidas. medida que ca
da partido recebe seus votos, os integrantes da lista vo sendo eleitos.[carece de
fontes]
Em 2011, uma srie de protestos pede uma democracia direta e mais livre no pas.[car
ece de fontes]
No dia 2 de junho de 2014, o rei Juan Carlos I renunciou a favor do seu filho, F
elipe de Bourbon, foi a primeira vez em mais de 50 anos que um rei abdica do tro
no na Espanha.
Relaes internacionais[editar | editar cdigo-fonte]
O primeiro-ministro espanhol, Mariano Rajoy, em um encontra com a presidente do
Brasil, Dilma Rousseff, em junho de 2012.
Ver artigo principal: Relaes internacionais da Espanha
Ver pgina: Misses diplomticas da Espanha
O nico litgio internacional diz respeito ao municpio de Olivena. Portugus desde 1297,
o municpio de Olivena foi cedido Espanha no mbito do Tratado de Badajoz, em 1801,
aps a Guerra das Laranjas. Portugal alegou que lhe pertencia, em 1815, no mbito do
Tratado de Viena. No entanto, as relaes diplomticas bilaterais entre os dois pases
vizinhos so cordiais, bem como no mbito da Unio Europeia.[carece de fontes]
O Tratado de Alcanizes, de 1297, estabelecia Olivena como parte de Portugal. Em 1
801, atravs do Tratado de Badajoz, denunciado em 1808 por Portugal, o territrio fo
i anexado a Espanha. Em 1817 a Espanha reconheceu a soberania portuguesa subscre
vendo o Congresso de Viena de 1815, comprometendo-se retrocesso do territrio o mai
s prontamente possvel.[carece de fontes]
Foras armadas[editar | editar cdigo-fonte]
O navio de assalto anfbio Juan Carlos I (L-61) da Marinha da Espanha
Ver artigo principal: Foras Armadas da Espanha
As foras armadas da Espanha so conhecidas como as Foras Armadas Espanholas (em espa
nhol: Fuerzas Armadas Espaolas). Seu comandante-em-chefe o rei da Espanha, Felipe
VI.[78]
As Foras Armadas espanholas esto divididas em trs ramos:[79]
Exrcito (Ejrcito de Tierra)
Marinha (Armada)
Fora Area (Ejrcito del Aire)
Subdivises[editar | editar cdigo-fonte]
Ver artigos principais: Comunidades autnomas da Espanha, Provncias da Espanha, Com
arcas da Espanha e Municpios da Espanha
Autonomous communities of Spain no names.svg
Galiza
Navarra
Madrid
La Rioja
Arago
Catalunha
Espanha
Comunidades autnomas
Comunidade
Valenciana

Castilla
La Mancha
Estremadura
Castela
e Leo
Astrias
Cantbria
Pas
Basco
Mrcia
Andaluzia
Gibraltar (R.U)
Ceuta
Melilla
Baleares
Canrias
Portugal
Frana
Andorra
Mar Mediterrneo
Oceano
Atlntico
Oceano
Atlntico
Flag of the Balearic Islands.svg
Bandera de Andaluca.svg
Flag of Castilla y Len.svg
Flag of the Land of Valencia (official).svg
Bandera Castilla-La Mancha.svg
Flag of Aragon.svg
Flag of Spain.svg
Flag of the Community of Madrid.svg
Flag of La Rioja (with coat of arms).svg
Flag of Melilla.svg
Flag of Catalonia.svg
Flag of Cantabria.svg
Flag of the Basque Country.svg
Flag of Galicia.svg
Flag of Navarre.svg
Flag of Asturias.svg
Flag of the Canary Islands.svg
Flag of the Region of Murcia.svg
Desde a Constituio de 1978 que a Espanha est dividida em 17 Comunidades Autnomas e a
s duas cidades autnomas de Ceuta e Melilla, gozando estas de estatuto intermedirio
entre o municpio e a Comunidade. Das 17 comunidades autnomas, quatro delas (Galiz
a, Pas Basco, Andaluzia e Catalunha) possuem condio de "Nacionalidades Histricas" re
conhecidas na Constituio, juntamente com um "Estatuto de autonomia", o que reverte
num maior poder e capacidade de deciso e soberania com respeito s outras comunida
des.[carece de fontes]
As Comunidades dividem-se ainda em cinquenta provncias.
Lista das comunidades e cidades autnomas:
Andaluzia (Andaluca) (capital: Sevilha)
Arago (Aragn) (capital: Saragoa)
Principado das Astrias (capital: Oviedo)
Ilhas Baleares (capital: Palma de Maiorca)
Pas Basco (capital: Vitria-Gasteiz)
Ilhas Canrias (capitais das provncias):

(Las Palmas de Gran Canaria e Santa Cruz de Tenerife)


Cantbria (capital: Santander)
Castela-La Mancha (capital: Toledo)
Castela e Leo (capital: Valladolid)
Catalunha (capital: Barcelona)
Ceuta (cidade autnoma)
Estremadura (capital: Mrida)
Galiza (capital: Santiago de Compostela)
Comunidade de Madrid (capital: Madrid)
Melilha (cidade autnoma)
Regio de Mrcia (capital: Mrcia)
Comunidade Foral de Navarra (capital: Pamplona)
La Rioja (capital: Logronho)
Comunidade Valenciana (capital: Valncia)
Estado das Autonomias[editar | editar cdigo-fonte]
Ver tambm: Nacionalidades histricas da Espanha
Edifcio sede do governo da Generalitat de Catalunya.
A Espanha na atualidade o que se denomina um "Estado de Autonomias", um pas forma
lmente unitrio, mas que funciona como uma federao descentralizada de comunidades au
tnomas, cada uma delas com diferentes nveis de autonomia. As diferenas dentro deste
sistema so provocadas pelo processo de transferncia de responsabilidades do gover
no central para as regies foi pensado em um princpio como um processo, que garanti
sse um maior grau de autonomia somente quelas comunidades que buscavam um tipo de
relao mais federalista com o resto da Espanha (as chamadas comunidades autnomas de
regime especial: Andaluzia, Catalunha, Galiza, Navarra e Pas Basco). Por outro l
ado, o resto de comunidades autnomas (comunidades autnomas de regime comum) teria
uma menor autonomia. Porm, estava previsto que ao longo dos anos, estas comunidad
es fossem adquirindo gradativamente maior autonomia.[carece de fontes]
Hoje em dia, a Espanha est considerada como um dos pases europeus mais descentrali
zados, pois todos os seus diferentes territrios administram de forma local seus s
istemas de sade e educativos, assim como alguns aspetos do oramento pblico; alguns
deles, como o Pas Basco e Navarra, administram seu oramento sem praticamente conta
r, excetuado em alguns aspetos, com a superviso do governo central espanhol. Cata
lunha, Navarra e o Pas Basco possuem suas prprias polcias totalmente operativas e c
ompletamente autnomas. Excetuando Navarra (cuja polcia se chama Polica Foral de Nav
arra), tanto a policia da Catalunha (Mossos d'Esquadra) como a polcia do Pas Basco
(Ertzaintza) substituem as funes da Polcia Nacional da Espanha em seus respetivos
territrios. Navarra ainda est em processo de transferncia de funes.[carece de fontes]
Movimentos separatistas[editar | editar cdigo-fonte]
Existem na Espanha diversos movimentos polticos de posio separatista, ligados a nac
ionalismos perifricos, como o nacionalismo basco, o nacionalismo galego, o nacion
alismo catalo, que reclamam a independncia da Espanha dos territrios em que so ativo
s. Estes movimentos acontecem na Catalunha, Galiza, Navarra e no Pas Basco, onde
existem partidos explicitamente separatistas como a "Unio do Povo Galego" (UPG),
"Esquerda Republicana da Catalunha", "Aralar", o "Eusko Alkartasuna", assim como
os seguidores da chamada "esquerda abertzale" que no se desvinculam do ETA (sua l
tima denominao formal[necessrio esclarecer] Batasuna, partido ilegalizado em Espanh
a, mas legal em Frana). Por outro lado, partidos como o "Bloco Nacionalista Galeg
o" (BNG), "Partido Nacionalista Basco" (PNV) e "Convergncia i Uni" (CiU) oscilam e
ntre posturas autonomistas e abertamente separatistas.[carece de fontes]
Economia[editar | editar cdigo-fonte]
Ver artigo principal: Economia da Espanha
Vista panormica da rea empresarial de Cuatro Torres, em Madrid.
Centro financeiro de Barcelona, na Catalunha.

A economia mista capitalista da Espanha a dcima segunda maior economia do mundo e


m PIB (PPC), a nona maior por PIB nominal e a quinta maior na Unio Europeia, bem
como a quarta maior da Zona Euro. O pas tambm o terceiro maior investidor do mundo
.[80]
O governo de centro-direita do ex-primeiro-ministro Jos Mara Aznar teve sucesso pa
ra ser admitido no grupo de pases que lanaram o euro em 1999. A taxa de desemprego
situava-se em 7,6% em outubro de 2006, uma taxa que comparavelmente favorvel a d
e muitos outros pases europeus e especialmente com o incio dos anos 1990 quando se
situava em mais de 20%. Os pontos fracos perenes da economia espanhola incluem
alta inflao,[81] uma grande economia informal[82] e um sistema educativo que os re
latrios da OCDE classificam entre os piores entre os pases desenvolvidos, em conju
nto com os Estados Unidos e o Reino Unido.[83]
No entanto, a bolha imobiliria que comeou a se formar a partir de 1997, alimentada
por taxas de juros historicamente baixas e uma onda imensa de imigrao, implodiu e
m 2008 e levou a economia a um rpido enfraquecimento e a um aumento do desemprego
. At o final de maio de 2009, o desemprego atingiu 18,7% (37% para os jovens).[84
] [85]
Antes da atual crise, a economia espanhola era creditada por ter evitado uma tax
a de crescimento virtual zero como alguns de seus maiores parceiros na Unio Europ
eia apresentaram.[86] Na verdade, a economia do pas criou mais de metade de todos
os novos postos de trabalho na Unio Europeia durante cinco anos at 2005, um proce
sso que est sendo rapidamente revertido.[87] A economia espanhola, at pouco tempo,
era considerada uma das mais dinmicos da Unio Europeia, atraindo uma quantidade s
ignificativa de investimentos estrangeiros.[88]
O crescimento econmico mais recente foi grandemente beneficiado pelo boom imobilir
io mundial, com o setor de construo civil representando surpreendentes 16% do PIB
do pas e 12% dos empregos no seu ltimo ano.[89]
Segundo clculos do jornal alemo Die Welt, a Espanha estava a caminho de ultrapassa
r pases como a Alemanha em renda per capita at 2011.[90] No entanto, o PIB per cap
ita da Espanha ainda era inferior mdia da Unio Europeia, que era de US$ 29.875 dlar
es em 2010, tornando-se o segundo mais baixo da Europa Ocidental, depois do de P
ortugal.[91] O lado negativo do agora extinto boom imobilirio tambm um corresponde
nte aumento nos nveis de endividamento pessoal: o nvel mdio de endividamento das fa
mlias triplicou em menos de uma dcada. Isto ps grande presso em cima de uma renda ma
is baixa para os grupos de renda mdia; at 2005, o nvel mdio de endividamento em relao
a renda havia crescido para 125%, devido principalmente ao boom de hipotecas car
as, que hoje muitas vezes excedem o valor da propriedade.[92]
Porto de Algeciras, o stimo mais movimentado da Europa.
De 1869 a 2002,a moeda da Espanha foi a peseta. O pas um dos membros fundadores d
o euro,que entrou em circulao em 2002. As moedas de euro espanholas designadas par
a circulao mostra a efgie do Rei Juan Carlos.
Em 2008/2009, o arrocho do crdito e a recesso mundial manifestaram-se na Espanha a
travs de uma enorme recesso no setor imobilirio. Contudo, os bancos da Espanha e os
servios financeiros evitaram os problemas mais graves dos seus congneres nos Esta
dos Unidos e no Reino Unido, devido principalmente a um regime financeiro conser
vador e regulamentado rigorosamente respeitado. Na verdade, o maior banco da Esp
anha, o Banco Santander, participou da ajuda do governo do Reino Unido ao setor
bancrio britnico.[93]
A Comisso Europeia previu que a Espanha iria entrar em recesso econmica at o final d
e 2008.[94] Segundo o Ministro das Finanas da Espanha, "a Espanha enfrenta a sua
pior recesso em meio sculo".[95]

Turismo[editar | editar cdigo-fonte]


Ver artigo principal: Turismo na Espanha
Durante as ltimas quatro dcadas, a indstria turstica espanhola cresceu e se tornou a
segunda maior do mundo, alcanando o valor de cerca de 40 bilhes de euros, cerca d
e 5% do PIB do pas, em 2006.[89] [96] Hoje, o clima da Espanha, a histria e os mon
umentos culturais e sua posio geogrfica, juntamente com as suas instalaes, fazem do t
urismo uma das principais indstrias nacionais da Espanha e uma grande fonte de em
prego estvel e de desenvolvimento.[carece de fontes]
Panorama de Cala Mandia, em Mallorca, nas Ilhas Baleares.
Infraestrutura[editar | editar cdigo-fonte]
Torre de energia solar PS10, em Sevilha.
AVE Barcelona-Madrid
Energias renovveis[editar | editar cdigo-fonte]
O territrio espanhol carece de petrleo, o que faz das fontes alternativas de energ
ia um fator estratgico para o pas, sendo registrados importantes recordes pela Esp
anha. Em 2010, os espanhis superaram os Estados Unidos como lderes mundiais em ene
rgia solar, com uma planta de grande potncia na estao chamada La Florida, perto de
Alvarado, Badajoz.[97] [98] Em 2009, mais de 50% da energia produzida em Espanha
foi gerada por moinhos de vento e o registro de maior produo total de energia elic
a foi alcanado com 11 546 megawatts.[99]
Transportes[editar | editar cdigo-fonte]
O sistema virio principal espanhol centralizado, com 6 auto-estradas ligando Madr
id ao Pas Basco, Catalunha, Valncia, Andaluzia Ocidental, Estremadura e Galiza. Alm
disso, existem auto-estradas ao longo das costas do Atlntico (Ferrol a Vigo), Ca
ntbria (Oviedo para San Sebastin) e Mediterrneo (Girona para Cdis).[carece de fontes
]
A Espanha tem atualmente um total de 1 272 km de comboio de alta velocidade que
ligam Mlaga, Sevilha, Madrid, Barcelona e Valladolid. Se os objetivos do ambicios
o programa AVE (comboios de alta velocidade espanhis) forem cumpridos, em 2020, a
Espanha ter 7 000 km de trens de alta velocidade que ligaro quase todas as cidade
s da provncia de Madrid em menos de 3 horas e Barcelona, dentro de 4 horas.[carec
e de fontes]
O aeroporto mais movimentado na Espanha o Aeroporto de Madrid-Barajas, com 50,8
milhes de passageiros em 2008, sendo 11 aeroporto mais movimentado do mundo. O Aer
oporto de Barcelona tambm importante, com 30 milhes de passageiros em 2008. Outros
aeroportos esto localizados em Gran Canaria, Mlaga, Valncia, Sevilha, Maiorca, Ali
cante e Bilbau.[carece de fontes]
A Espanha pretende colocar um milho de carros eltricos na estrada at 2014, como par
te do plano do governo para economizar energia e aumentar a eficincia energtica.[1
00] O Ministro da Indstria, Miguel Sebastian, disse que "o veculo eltrico o futuro
e o motor de uma revoluo industrial."[101]
Cultura[editar | editar cdigo-fonte]
Cidade das Artes e das Cincias, em Valncia.
Ver artigo principal: Cultura da Espanha
Ver pginas: Patrimnio Mundial em Espanha e Stios em Espanha candidatos a Patrimnio
Mundial
A Espanha conhecida pelo seu patrimnio cultural diversificado, tendo sido influen
ciado por muitas naes e povos ao longo de sua histria. A cultura espanhola tem suas
origens nas culturas ibrica, celta, celtibera, latina, visigtica, catlica romana,

e islmica.[carece de fontes]

A definio de uma cultura nacional espanhola tem sido caracterizada pela tenso entre
o estado centralizado, dominado nos ltimos sculos por Castela, e muitas regies e p
ovos minoritrios. Alm disso, a histria da nao e de seu ambiente mediterrnico e atlntic
desempenharam papis importantes na formao de sua cultura. Depois da Itlia, a Espanh
a o pas com o maior nmero de Patrimnios da Humanidade da UNESCO no mundo, com um to
tal de 40.[102]
Literatura[editar | editar cdigo-fonte]
Miguel de Cervantes, autor de Dom Quixote.
Ver artigo principal: Literatura da Espanha
Ver tambm: Literatura catal, Literatura basca, Literatura galega e Literatura Lati
no-americana
Devido diversidade histrica, geogrfica e de geraes, a literatura espanhola tem passa
do por um grande nmero de influncias e muito diversificada. Alguns grandes movimen
tos literrios podem ser identificados dentro dela.
Miguel de Cervantes provavelmente o autor mais famoso da Espanha, e sua obra Dom
Quixote considerado a obra mais emblemtica no cnone da literatura espanhola e um
clssico fundador da literatura ocidental.[103]
Msica[editar | editar cdigo-fonte]
A msica espanhola muitas vezes considerada exterior como sinnimo de flamenco, um gn
ero musical do oeste da Andaluzia que, ao contrrio da crena popular, no muito comum
fora dessa regio. Vrios estilos regionais de msica folclrica abundam em Arago, Catal
unha, Valncia, Castela, Pas Basco, Galiza e Astrias. Pop, rock, hip hop e heavy met
al tambm so populares.
O Palcio das Artes Rainha Sofia, em Valncia
No campo da msica clssica, a Espanha produziu uma srie de compositores notveis como
Isaac Albniz, Manuel de Falla e Enrique Granados e cantores e artistas como Plcido
Domingo, Jos Carreras, Montserrat Caball, Alicia de Larrocha, Alfredo Kraus, Pabl
o Casals, Ricardo Vies, Jos Iturbi, Pablo de Sarasate, Jordi Savall e Teresa Berga
nza. Na Espanha, existem mais de 40 orquestras profissionais, incluindo o Orques
tra Sinfnica de Barcelona e Nacional da Catalunha, Orquestra Nacional de Espanha
e a Orquestra Sinfnica de Madrid. As casas de pera mais importantes incluem o Teat
ro Real, o Gran Teatre del Liceu, o Teatro Arriaga, o Palcio Euskalduna e o Palcio
das Artes Rainha Sofia.[carece de fontes]
Milhares de fs de msica tambm viajam para a Espanha a cada ano para o festival de ms
ica reconhecido internacionalmente Snar que muitas vezes apresenta os prximos arti
stas pop e techno, e Benicssim, que tende a caracterstica de rock alternativo e at
os de dana.[104] Ambos os festivais marcam uma presena internacional de msica e ref
letir o gosto dos jovens no pas.
O mais popular instrumento musical tradicional, a guitarra, tem origem na Espanh
a.[105] Tpicos do norte so os gaiteros,[desambiguao necessria] principalmente nas Astr
ias e Galiza.
Artes[editar | editar cdigo-fonte]
Ver artigo principal: Arte na Espanha
Museu Guggenheim, em Bilbau.
Artistas da Espanha tm sido altamente influentes no desenvolvimento de vrios movim
entos artsticos europeus. Devido diversidade histrica, geogrfica e de geraes, a arte
espanhola tem conhecido um grande nmero de influncias.[carece de fontes]

A herana mourisca na Espanha, especialmente na Andaluzia, ainda hoje evidente em


cidades como Crdova, Sevilha e Granada. Influncias europeias incluem Itlia, Alemanh
a e Frana, especialmente durante os perodos barroco e neoclssico.[carece de fontes]
Arquitetura[editar | editar cdigo-fonte]
Ver artigo principal: Arquitetura de Espanha
A Sagrada Famlia, em Barcelona.
Devido sua diversidade histrica e geogrfica, a arquitetura espanhola tem atrado a p
artir de uma srie de influncias. Uma cidade importante da provncia fundada pelos ro
manos e com uma infraestrutura extensa da era romana, Crdova se tornou a capital
cultural, incluindo uma arquitetura em estilo rabe, feita durante a poca do Califa
do Omada.[106] A arquitetura de estilo rabe mais tarde continuou a ser desenvolvid
a sob as sucessivas dinastias islmicas, terminando com os Nasridas, que construram
seu famoso complexo do palcio em Granada.[carece de fontes]
Simultaneamente, os reinos cristos gradualmente surgiram e desenvolveram seus prpr
ios estilos, desenvolvendo um estilo pr-romnico, quando por um tempo isolado das p
rincipais influncias arquitetnicas contemporneas europeias durante o incio da Idade
Mdia, que mais tarde integraram os fluxos romnico e gtico. Houve ento um extraordinri
o florescimento do estilo gtico, que resultou em inmeras construes que forma sendo c
onstrudas em todo o territrio. O estilo mudjar, a partir dos sculos XII a XVII, foi
desenvolvido atravs da introduo de motivos de estilo rabe, padres e elementos em arqu
itetura europeia.[carece de fontes]
A chegada do modernismo na rea acadmica produziu grande parte da arquitetura do scu
lo XX. Um estilo influente no centro de Barcelona, conhecido como modernismo cat
alo, produziu uma srie de importantes arquitetos, dos quais Gaud um deles. O estilo
internacional foi liderado por grupos como GATEPAC. A Espanha est atualmente a v
iver uma revoluo na arquitetura contempornea e arquitetos espanhis como Rafael Moneo
, Santiago Calatrava, Ricardo Bofill, entre outros, ganharam renome mundial.[car
ece de fontes]
Esportes[editar | editar cdigo-fonte]
Ver artigo principal: Esporte na Espanha
A Seleo Espanhola de Futebol comemorando a vitria no Campeonato Europeu de Futebol
de 2012.
A Vuelta a Espaa um dos principais eventos esportivos do pas, que junto ao Giro d It
alia e o Tour de France, uma das trs "Grandes Voltas" do ciclismo mundial. A Vuel
ta teve sua primeira edio em 1935, porm no houve edies durante a Segunda Guerra Mundia
l. Teve seu retorno em 1955 at atualmente. At 2009 foram 63 edies da Vuelta a Espaa.[c
arece de fontes]
Os esportes na Espanha so dominados, principalmente, pelo ciclismo, o futebol (de
sde o sculo XX), o basquete, o tnis, o andebol, e pelos esportes de motor, princip
almente o Motociclismo. A partir dos Jogos Olmpicos de 1992, disputados na cidade
de Barcelona, o pas entrou na elite mundial em diversos esportes. Tem como maior
dolo no esporte Alberto Contador, da equipe Astana Pro Cycling Team. Contador ve
ncedor do Tour de France 2007 e 2009, alm do Giro d'Italia 2008 e Vuelta a Espaa t
ambm em 2008, entre outras vitrias em voltas. considerado o melhor ciclista da atu
alidade, e um dos grandes nomes do esporte de todos os tempos. Em 2010 a Espanha
consagrou-se campe de futebol mundial, tendo vencido a Copa do Mundo de Futebol,
na frica do Sul e tornou-se a nica seleo de futebol a ser campe do Mundo e bicampe da
Europa, tendo vencido o Campeonato Europeu de 2008, realizado na Sua e na ustria e
o Campeonato Europeu de 2012, realizado na Polnia e Ucrnia.
Na Espanha se conserva a tradio de realizar diversos espetculos taurinos, tais como
os encierros (corridas nas quais as pessoas correm junto aos touros pelas ruas)
e as corridas de toros
(touradas), que fazem parte da identidade de numerosas festa

s populares. As praas de touros com maior relevncia na temporada taurina so a de "L


as Ventas" em Madrid, a "Monumental" em Pamplona, a "Maestranza" em Sevilha e a
de Valncia.[carece de fontes]
Meios de comunicao[editar | editar cdigo-fonte]
A televiso o principal meio de comunicao audio-visual do pas, com emissoras nacionai
s, regionais e locais. As principais emissoras so a La 1, La 2, Antena 3, Cuatro,
Telecinco e La Sexta.
Na imprensa, os principais jornais de circulao nacional so El Pas, El Mundo, ABC, La
Razn e La Vanguardia. Na imprensa esportiva, destacam-se os jornais Marca e As.[
carece de fontes]

Feriados[editar | editar cdigo-fonte]


Dia
Nome
Nome em espanhol
Observaes
1 de janeiro
Ano Novo
Ao Nuevo
6 de janeiro
Epifania
Epifana
Festa dos Reis Magos
19 de maro
So Jos
San Jos
Exceto na Andaluzia, Baleares, Canrias, Cata
e La Rioja
Festa mvel
Quinta-Feira Santa
Jueves Santo
Exceto na Catalunha e Va
lncia
Festa mvel
Sexta-Feira Santa
Viernes Santo
1 de maio
Dia do Trabalho Da del Trabajo
25 de julho
Apstolo Santiago
Santiago Apstol
Exceto na Andaluzia, Catalunh
Ceuta, Melilha e Navarra.
15 de agosto
Assuno
Asuncin
12 de outubro Dia da Hispanidade
Festa da Virgem do Pilar
Da de la Hispanidad
Virgen del Pilar
Festa Nacional e Dia das Foras Armadas
1 de novembro Dia de Todos-os-Santos Da de Todos los Santos
6 de dezembro Dia da Constituio
Da de la Constitucin
8 de dezembro Imaculada Conceio
Inmaculada Concepcin
25 de dezembro Natal Navidad
Notas[editar | editar cdigo-fonte]
? A Constituio Espanhola no estabelece um nome oficial para Espanha, apesar dos ter
mos Espaa (Espanha), Estado espaol (Estado espanhol) e Nacin espaola (Nao espanhola) s
erem usados ao longo do documento. Contudo, o Ministrios das Relaes Exteriores espa
nhol estabeleceu, por ordenana publicada em 1984, que as denominaes Espaa (Espanha)
e Reino de Espaa (Reino de Espanha) fossem igualmente vlidas para designar o pas em
tratados internacionais. Este termo (Reino de Espanha) comummente usado pelo go
verno em assuntos internos e externos de todo o tipo, incluindo tratados interna
cionais bem como documentos oficiais nacionais, e , desta forma, reconhecido como
sendo o nome oficial por muitas organizaes internacionais.
? Em Espanha, outras lnguas foram oficialmente reconhecidas como lnguas (regionais
) autctones legtimas, ao abrigo da Carta Europeia das Lnguas Regionais ou Minoritria
s. Em cada uma delas, o nome oficial do pas (castelhano: Reino de Espaa ['reino (e)
es'pa?a]) escreve-se da seguinte forma:
em aragons: Reino d Espanya, AFI ['reino es'pa?a]
em asturiano: Reinu d Espaa, AFI ['reinu es'pa?a]
em basco: Espainiako Erresuma, AFI [es?pa?iako eres?uma]
em catalo: Regne d Espanya, AFI ['re?n? ?s'pa??]
em valenciano: AFI ['re?ne es'pa?a]
em galego: Reino de Espaa, AFI ['reino (e) es'pa?a]
em occitano: Reiaume d Espanha, AFI [re'jawme es'pa??]
Referncias
? a b c d Fundo Monetrio Internacional (FMI): World Economic Outlook Database (Ou
tubro de 2014). Visitado em 29 de outubro de 2014.
? a b Programa das Naes Unidas para o Desenvolvimento (PNUD): Human Development Re
port 2014 (em ingls) (24 de julho de 2014). Visitado em 25 de julho de 2014.
? CIA World Factbook. Visitado em 13/08/2008.

? Os mais primitivos nomes da Pennsula Hispnica


? Sobre inscrio encontrada em Cdiz.
? Historia general de Espaa y Amrica: La Espaa de las reformas pg 87
? The case for the Enlightenment: Scotland and Naples 1680-1760 pg55
? La Extranjera en la Historia Del Derecho Espaol
? LA CONDICIN JURDICA DE "ESPANOL" COMO PRODUCTO DEL DERECHO INDIANO
? La Constitucin de Cdiz de 1812: hacia los orgenes del constitucionalismo pg 74-75
? Estado y territorio en Espaa, 1820-1930: la formacin del paisaje nacional pg 2526
? Historia contempornea de Espaa: Siglo XIX pg 143
? Saint and Nation pg 10
? European Treaties Bearing on the History of the United States and... pg 33
? Los Quarenta libros del compendio historial de las chronicas y universal pg 61
2
? Corps universel diplomatique du droit des gens pg 71
? The history of Spain and Portugal from B.C. 1000 to A.D. 1814 pg 83
? Stanley G. Payne. Spain: A Unique History pg 269
? Enciclopedia GER
? Srie de autores e consultores, Dorling Kindersley, History (ttulo original), 200
7, ISBN 978-989-550-607-1.
? a b Payne, Stanley G. (1973). A History of Spain and Portugal; Ch. 1 Ancient H
ispania The Library of Iberian Resources Online. Visitado em 9 de agosto de 2008
.
H
? a b Rinehart, Robert; Seeley, Jo Ann Browning (1998). A Country Study: Spain
ispania Library of Congress Country Series. Visitado em 9 August 2008.
? Dhimma provides rights of residence in return for taxes. H. Patrick Glenn, Leg
al Traditions of the World. Oxford University Press, 2007, pg. 218 219.
? Dhimmi have fewer legal and social rights than Muslims, but more rights than o
ther non-Muslims.Lewis, Bernard, The Jews of Islam. Princeton: Princeton Univers
ity Press (1984). ISBN 978-0-691-00807-3 p. 62
? Islamic and Christian Spain in the Early Middle Ages. Chapter 5: Ethnic Relati
ons, Thomas F. Glick
? a b c d Payne, Stanley G. (1973). A History of Spain and Portugal; Ch. 2 Al-An
dalus The Library of Iberian Resources Online. Visitado em 9 de agosto de 2008.
? Imperial Spain University of Calgary. Visitado em 13 August 2008.
? Payne, Stanley G. (1973). A History of Spain and Portugal; Ch. 13 The Spanish
Empire The Library of Iberian Resources Online. Visitado em 9 August 2008.
? Thomas, Hugh. Rivers of gold: the rise of the Spanish Empire. London: George W
eidenfeld & Nicholson, 2003. passim p. ISBN 978-0-297-64563-4
? Spanish Civil War crimes investigation launched, Telegraph, 16 October 2008
? Spanish Civil War fighters look back, BBC News, 23 February 2003
? "Relatives of Spaniards who fled Franco granted citizenship". Daily Telegraph
(UK) 28 December 2008.
? "Basques Stir Ferment in Spain", 1 October 1968. Pgina visitada em 21 October 2
011.
? Pfanner, Eric. "Economy reaps benefits of entry to the 'club' : Spain's euro b
onanza", International Herald Tribune, 11 July 2002. Pgina visitada em 9 August 2
008. See also: "Spain's economy / Plain sailing no longer", The Economist, 3 May
2007. Pgina visitada em 9 August 2008.
? "Al-Qaeda 'claims Madrid bombings'", BBC, 14 March 2004. Pgina visitada em 13 A
ugust 2008. See also: "Madrid bombers get long sentences", BBC, 31 October 2007.
Pgina visitada em 13 August 2008.
? Del 11-M al 14-M: estrategia yihadista, elecciones generales y opinin pblica Fun
dacin Real Instituto Elcano. Visitado em 9 August 2008.
? "Spain votes under a shadow", BBC, 14 March 2004. Pgina visitada em 13 August 2
008.
? "Spain awakes to socialist reality", BBC, 15 March 2004. Pgina visitada em 13 A
ugust 2008.
? Elecciones generales 2011 - resultados. Visitado em 21-11-2011.
? Ecoticias Notcia sobre Ban Ki-Moon.. (Ligao externa no funciona - 10/10/2009)

? Ministerio de Medio Ambiente da Espanha.


? Ecoticias Notcias Al Gore.. (Ligao externa no funciona - 10/10/2009)
? Population Figures Instituto Nacional de Estadstica (National Statistics Instit
ute).
? Joseph Harrison, David Corkill (2004). "Spain: a modern European economy". Ash
gate Publishing. p.23. ISBN 0-7546-0145-5
? Poblacin extranjera por sexo, pas de nacionalidad y edad Instituto Nacional de E
stadstica. Visitado em 13 August 2008. Cpia arquivada em 25 March 2008.
? "EU27 Member States granted citizenship to 696 000 persons in 2008" (PDF). Eur
ostat. 6 July 2010.
? Migration to Latin America. Universiteit Leiden.
? Axtell, James. (September/October 1991). "The Columbian Mosaic in Colonial Ame
rica". Humanities 12 (5): 12 18.
? Spain People. Britannica Online Encyclopedia.
? Spain. Focus Migration.
? Eurostat: Populao na Europa - 2005, [http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/pag
e?_pageid=1073,46587259&_dad=portal&_schema=PORTAL&p_product_code=KS-NK-05-015 P
opulao na Europa - 2004 (disponvel em francs, ingls e alemo)].
? Index Mundi: Taxa de imigrao neta, comparao pases.
? International Migration 2006 , United Nations, Department of Economic and Social Af
fairs, Population Division. United Nattions Publications, No. E.06.XIII.6, March
2006..
? Mais de 80 mil portugueses vivem em Espanha
- diariodigital (visitado em 27-7-2008
)
? Conversi, Daniele (2002). The Smooth Transition: Spain s 1978 Constitution and t
he Nationalities Question National Identities, Vol 4, No. 3 Carfax Publishing, I
nc.. Visitado em 28 January 2008.
? Eurobarmetro 243: os europeus e suas lnguas.
? (em Castilian) Demografa de la lengua espaola, ES, p. 28, to countries with offi
cial spanish status.
? de castelhano no Dicionrio da Real Academia Espanhola: Lngua espanhola, especial
mente quando se quer uma distino de outras lnguas faladas tambm como prprias na Espan
ha.
? Ttulo sobre idiomas na Constituio Espanhola.
? I Acta Internacional da Lngua Espanhola.
? Instituto Cervantes Noticias do El Pas
? Universidad de Mxico.
? educar.org.
? Ethnologue, 1996.
? [1].
? CIA Factbook (ver dados de
World na coluna de
Country ).
? Instituto Cervantes em noticias de O Universal .
? CIA
The World Factbook Spain Cia.gov. Visitado em 2011-04-30.
? Artigo 7 do Ttulo I do Estatuto da Comunidade Valenciana.
? Lngua Asturiana.
? Lngua Extremenha.
? Artigo 6 do Estatuto de Autonomia de Catalunha
? Carta Europea de las Lenguas Minoritarias o Regionales.
? Monitorizao da aplicao da Carta. Os informes sobre a Espanha esto em castelhano..
? Centro de Investigaciones Sociolgicas (July 2009). Barmetro julio 2009. Visitado
em 17 January 2011.
? Barmetro do CIS. Abril 2007.
? Federao de Entidades Religiosas Evanglicas da Espanha - FEREDE.
? Article 62 of the Spanish Constitution of 1978 Official site of the Royal Hous
ehold of HM the King. Visitado em 13 August 2008.
? Article 8 of the Spanish Constitution of 1978 Official site of the Spanish Sen
ate. Visitado em 29 November 2008.
? Doing Business in Spain (PDF). Visitado em 20 de julho de 2009.
? Spain's Economy: Closing the Gap OECD Observer (Maio 2005). Visitado em 15 de
agosto de 2008.

? Going Underground: America's Shadow Economy FrontPage magazine (January 2005).


Visitado em 15 de agosto de 2008.
? OECD report for 2006 (PDF) OECD. Visitado em 9 de agosto de 2008.
? Euro zone unemployment reaches 15 million. CBCNews.ca. 2 de julho de 2009.
? The unemployment timebomb is quietly ticking. Telegraph. 4 de julho de 2009.
? OECD figures OECD. Visitado em 13 de agosto de 2008.
? Tremlett, Giles. "Economic statistics", Guardian, 26 July 2006. Pgina visitada
em 13 de agosto de 2008.
? Official report on Spanish recent Macroeconomics, including tables and graphic
s (PDF) La Moncloa. Visitado em 13 de agosto de 2008.
? a b "Global Guru" analysis The Global Guru. Visitado em 13/08/2008.
? No camp grows on both Right and Left (PDF) European Foundation Intelligence Di
gest. Visitado em 9 de agosto de 2008.
? Data refer to the year 2010. World Economic Outlook Database-October 2010, Int
ernational Monetary Fund. Acessado em 11 de dezembro de 2010.
? Bank of Spain Economic Bulletin 07/2005 (PDF) Bank of Spain. Visitado em 13 de
agosto de 2008.
? Charles Smith, article: "Spain", in Wankel, C. (ed.) Encyclopedia of Business
in Today's World, California, USA, 2009.
? "Recession to hit Germany, UK and Spain", Financial Times, 10 de setembro de 2
008. Pgina visitada em 11 de setembro de 2008.
? Spain faces deepest recession in 50 years, Spanish News, 18 de janeiro de 2009
? Economic report (PDF) Bank of Spain. Visitado em 13/08/2008.
? Morning Edition (15/07/2010). Spain Is World's Leader In Solar Energy Npr.org.
Visitado em 04/09/2010.
? Spain becomes solar power world leader Europeanfutureenergyforum.com (2010-0714). Visitado em 04/09/2010.
? Mndez, Rafael. "La elica supera por primera vez la mitad de la produccin elctrica"
, El Pas, Ediciones El Pais, 9 de novembro de 2009. Pgina visitada em 8 de agosto
de 2010. (em espanhol)
? Algae Based Biofuels in Plain English: Why it Matters, How it Works. (algae al
gaebiofuels carbonsequestration valcent vertigro algaebasedbiofuels ethanol) Tri
plepundit.com (July 30, 2008). Visitado em 2008-11-19. [ligao inativa]
? Spain to Put 1 million Electric Cars on the Road Triplepundit.com (July 30, 20
08). Visitado em 2008-11-19.
? World Heritage List UNESCO. Visitado em 13/08/2008.
? "The top 100 books of all time", The Guardian, 11 May 2006. Pgina visitada em 1
4 August 2008.
? Music Festivals, UK Festivals and London Festivals Spoonfed.co.uk. Visitado em
2011-11-01.
? The History of the Guitar in Spain Linguatics.com. Visitado em 2011-04-30.
? Cruz, Jo. In: Edited by David R. Blanks and Michael Frassetto. Western Views o
f Islam in Medieval and Early Modern Europe: Perception and Other. New York: Sai
nt Martin's Press, 1999. p. 56.
Ligaes externas[editar | editar cdigo-fonte]
Outros projetos Wikimedia tambm contm material sobre este tema:
Wikcionrio
Definies no Wikcionrio
Wikilivros
Livros e manuais no Wikilivros
Wikiquote
Citaes no Wikiquote
Wikisource
Textos originais no Wikisource
Commons Imagens e media no Commons
Wikinotcias
Notcias no Wikinotcias
Wikivoyage
Guia turstico no Wikivoyage
Casa Real de Espanha (em espanhol)
Presidncia do Governo da Espanha (em espanhol)
Cmara Legislativa da Espanha (em espanhol)
Constituio espanhola (em espanhol)
Instituto Nacional de Estatstica (em espanhol)
Anurio Estatstico da Espanha (em espanhol)
Atlas da Espanha (em espanhol)

Estado das represas da Espanha (em espanhol)


Historia da bandeira da Espanha (em espanhol)
Web oficial do turismo em Espanha (em ingls)
The Economist classificao de pases por qualidade de vida (2005) (em ingls) -10
Estatsticas da Espanha no CIA World Factbook (em ingls)
ndice da liberdade de imprensa (em ingls) 29 sobre 139 pases
Guia de Espanha (em francs)
Bandeira da Espanha
Espanha
Bandeira
Braso
Hino Cinema
Culinria
Cultura
Demografia Desporto
Economia
das Geografia
Histria Portal
Poltica Subdivises
Turismo
Imagens
Espanha
v e
Bandeira da Unio Europeia Unio Europeia
Estados-membros
Plenos Alemanha
ustria
Blgica
Bulgria
Chipre Crocia
Dinamarca
Eslovquia
nha Estnia
Finlndia
Frana Grcia
Hungria
Irlanda
Itlia Letnia
Litunia
ases Baixos Polnia
Portugal
Reino Unido
Repblica Checa
Romnia
Sucia
Em negociao Islndia Montenegro
Turquia
Candidatos
Macednia
Srvia
Albnia
EU on a globe.svg
Histria
Comunidade Europeia do Carvo e do Ao
Comunidade Econmica Europeia
Co
ade Europeia da Energia Atmica
Cronologia
Governao
Instituies
Parlamento
Comisso Europeia
Conselho Europeu
Conselho da Unio E
uropeia
Tribunal de Justia da Unio Europeia (Tribunal Geral)
Banco Central Europ
eu
Tribunal de Contas Europeu
Agncias
Eurojust
Europol
Frontex
Ambiente
Espacial Reconstruo
Preveno
Doenas Servio Europeu de Ao Externa
Poltica
Eleies
Circunscrio do Parlamento Europeu
Partidos
Grupos poltic
Euroceticismo
Comits
Relaes internacionais
Parlamentares
Direito Acervo comunitrio
Jornal Oficial
Lei da Concorrncia
Diretivas
Direitos
de Autor
Quatro Liberdades
Procedimentos
Regulao
Tratados
Derrogaes (opt-o
Acordo de Schengen
Geografia
Fronteiras
Pontos extremos
Cidades
reas urbanas por populao
reas
ropolitanas por populao
reas urbanas
Estados-membros
Regies ultraperifricas
Economia
Moedas Poltica Agrcola Comum
Oramento
Euro
Banco Central
Banco d
nvestimento Fundo de Investimento
Zona Euro
Energia
Desenvolvimento regional Tra
nsportes (Galileo)
Cultura Cidadania (Passaporte) Demografia
Carta de conduo
Educao Instituto da Ino
da Tecnologia Lnguas
Comunicao Social
Religio Desporto
Biblioteca Smbolos
Outros tpicos Conselhos
Diretivas
Partidos polticos
Presidncia
NUTS
Matrc
s automveis
Foras armadas
Teoria Supranacionalismo
Intergovernentalismo
Unio supranacional
Varivel geomtr
ica europeia
Euroesfera
Categoria
Portal Nuvola Europe flag.svg
v e
Europa
Pases Albnia
Alemanha Andorra
Armnia
ustria
Azerbaijo
Blgica
Bielorrssi
egovina Bulgria Cazaquisto
Repblica Checa
Chipre
Crocia
Dinamarca
Eslovqui
spanha Estnia
Finlndia
Frana
Gergia
Grcia Hungria
Irlanda
Islndia
It
istenstaine Litunia Luxemburgo
Repblica da Macednia/FYROM
Malta
Moldvia Mnaco
ro Noruega
Pases Baixos
Polnia
Portugal
Reino Unido
Romnia
Rssia San Mari
a Sua
Turquia
Ucrnia
Vaticano
Europa
Territrios
Dependncias da Coroa e Territrios Ultramarinos Britnicos: Acrotri e
Deceleia Gibraltar
Guernsey
Jersey)
Ilha de Man
Nao do Reino da Dinamarca: Ilhas Faro
Regio Autnoma da Finlndia: land
Regies Autnomas de Portugal: Aores e Madeira
Estados no reconhecidos
Repblica Turca de Chipre do Norte Transnstria
Abecsia Osstia do Sul
Alto Carabaqu

1 Kosovo declarou independncia da Srvia dia 17 Fevereiro 2008, ver tambm Reaco intern
acional declarao de independncia do Kosovo de 2008.
v e
Organizao para a Cooperao e Desenvolvimento Econmico (OCDE)
Alemanha | Austrlia | ustria | Blgica | Canad | Chile| Coreia do Sul | Dinamarca | E
slovquia | Eslovnia | Espanha | Estados Unidos | Finlndia | Frana | Grcia | Hungria |
Irlanda | Islndia | Israel | Itlia | Japo | Luxemburgo | Mxico | Noruega | Nova Zeln
dia | Pases Baixos | Polnia | Portugal | Reino Unido | Repblica Checa | Sucia | Sua |
Turquia
v e
Organizao do Tratado do Atlntico Norte (OTAN/NATO)
Pases membros Albnia
Alemanha Blgica
Bulgria
Canad Crocia
Dinamarca
Eslo
a Espanha
Estados Unidos Estnia
Frana
Grcia Hungria
Islndia
Itlia Let
urgo Noruega
Pases Baixos
Polnia
Portugal
Reino Unido
Repblica Checa
Romnia
North Atlantic Treaty Organization (orthographic projection).svg
v e
Pases desenvolvidos
Alemanha | Andorra | Austrlia | ustria | Blgica | Canad | China Popular (apenas as R
AEs de Honguecongue e Macau) | Coreia do Sul | Dinamarca | Espanha | Estados Uni
dos | Finlndia | Frana | Grcia | Irlanda | Islndia | Israel | Itlia | Japo | Liechtens
tein | Luxemburgo | Mnaco | Noruega | Nova Zelndia | Pases Baixos | Portugal | Rein
o Unido | San Marino | Singapura | Sucia | Sua | Taiwan | Vaticano
v e
Conferncia Ibero-americana
Membros Andorra
Argentina
Bolvia
Brasil Chile
Colmbia
Costa Rica Cuba
El Sa
Equador Espanha
Guatemala
Honduras Mxico
Nicargua
Panam Paraguai
Peru Po
ica Dominicana Uruguai
Venezuela
Localizao dos pases-membros da Conferncia Ib
ero-americana.
Candidatos
Cabo Verde
Filipinas
Guin Equatorial
Moambique Belize
Timor-Les
e
Organismos
associados
SEGIB (SECIB ) ABINIA
CAACI
CCI
CIMF CIN
Espao Cultural
Fundo
a OEI
OIJ
CID
CISS UCCI
Capital da Cultura
Ver tambm
Ibero-Amrica Unio Ibrica
v e
Unio Latina
Membros Andorra
Angola Bolvia
Brasil
Cabo Verde Chile
Colmbia
Costa do Marfim
a Rica Cuba
Repblica Dominicana Equador
Espanha
Filipinas
Frana
Guatemala
G
au Haiti
Honduras
Itlia Mxico
Moambique Moldvia
Mnaco Nicargua
Panam
ugal Romnia
So Marinho
So Tom e Prncipe
Senegal
Timor-Leste
Uruguai
Venezu
Localizao dos pases-membros da UL
Observadores
Argentina
Ordem Soberana e Militar de Malta
Vaticano
v e
Lngua espanhola
Histria e
classificao Espanhol medieval
Polmica em torno das denominaes dadas Diferenas co
m o portugus
Gramtica,
fontica e
ortografia
Arigos Substantivos
Pronomes Adjetivos
Preposies
Verbos (Conjuga
rbos irregulares)
Pontos de interrogao e de exclamao invertidos
Che
Associao
de Academias
da Lngua
Espanhola
Real Espanhola Colombiana da Lngua
Equatoriana da Lngua
Mexicana d
a Lngua Salvadorenha da Lngua
Venezuelana da Lngua
Chilena da Lngua
Peruana da L
Guatemalteca da Lngua Costarriquenha da Lngua
Filipina da Lngua Espanhola Panamenha
da Lngua Cubana da Lngua
Paraguaia da Lngua Espanhola
Dominicana da Lngua Bolivi
da Lngua Nicaraguense da Lngua
Argentina de Letras
Nacional de Letras do Uruguai
Hondurenha da Lngua Portorriquenha da Lngua Espanhola
Estadunidense da Lngua Espanh

ola
Hispanofonia
Regies: Hispano-Amrica (Antilhas espanholas)
Hispanidade
Estados: Argentina Bolvia
Chile
Colmbia
Costa Rica Cuba
Equador
El Salvador
a Guatemala
Guin Equatorial Honduras
Mxico Nicargua
Panam
Paraguai Peru
nicana Uruguai
Venezuela
Dependncia: Novo Mxico
Porto Rico
Dialetos,
crioulos e
variaes
Dialetos: Andaluz
Canrio
Churro Murciano
Extremenho Americano
Amaznico
Andino
viano
Caribenho (Cubano
Dominicano Portorriquenho)
Centro-americano
Chileno
Colo
mbiano central Colombiano-equatoriano ribeirinho
Mexicano (Setentrional
Meridion
al) Peruano ribeirinho
Venezuelano (Central
Guaro-maracucho) Rio-pratense
Guinu-e
quatoriano Filipino
Neotradicional
Variaes: Portunhol Espangls
Llanito
Judeu-espanhol
Alemanhol
Euskaol Franhol
ol
Crioulo: Chavacano
Llanito
Ver tambm
Congressos Internacionais
Instituto Cervantes
v e
Monarquias
Monarquias absolutas
Arbia Saudita Brunei Om Suazilndia Vaticano Coroa de
So Eduardo
Monarquias
constitucionais Antgua e Barbudac Austrliac Andorra Bahamasc Bahrein Barbadosc
izec Blgica Buto Camboja Canadc Dinamarca Emirados rabes Unidosu Espanha
has Salomoc Jamaicac Japoj Jordnia Kuwait Liechtenstein Lesoto Luxemburgo
o Marrocos Nova Zelndiac Noruega Pases Baixos Papua-Nova Guinc Catarq Reino
So Cristvo e Nevisc So Vicente e Granadinasc Santa Lciac Sucia Tailndia Tong
Monarquias electivas
Andorra Camboja Emirados rabes Unidosu Kuwait Malsia Suaz
lndia Vaticano
Monarquias
subnacionais
Ankole (Uganda) Ashanti (Gana) Buganda (Uganda) Bunyoro (Uganda)
Busoga (Uganda) Maori (Nova Zelndia) Sigave (Wallis e Futuna) Toro (Uganda) Uvea
(Wallis e Futuna) Zululndia (frica do Sul)
(c) Nos 16 membros da Commonwealth, o monarca, excepo do Reino Unido, representado
por um Governador Geral. (j) Monarca discutvel como sendo o verdadeiro Chefe de
Estado. (q) Tecnicamente uma monarquia constitucional mas mostra eficazes propr
iedades de uma monarquia absoluta. (u) O monarca utiliza o ttulo no-monrquico de "P
residente".
v e
Comit de Ajuda ao Desenvolvimento
Membros Alemanha
Austrlia
ustria
Blgica
Canad
Coreia do Sul
Dinamarca
Estados Unidos
Finlndia
Frana
Grcia
Pases Baixos
Irlanda
Itlia
go
Noruega
Nova Zelndia
Portugal
Sucia
Sua
Reino Unido
Comisso Euro
Portal da Espanha
Categorias: EspanhaEstados que tiveram o catolicismo romano como religio oficial
Menu de navegao
Criar uma contaEntrarArtigoDiscussoLerEditarEditar cdigo-fonteVer histrico
Pgina principal
Contedo destacado
Eventos atuais
Esplanada
Pgina aleatria
Portais
Informar um erro
Colaborao
Boas-vindas
Ajuda

Pgina de testes
Portal comunitrio
Mudanas recentes
Manuteno
Criar pgina
Pginas novas
Contato
Donativos
Imprimir/exportar
Criar um livro
Descarregar como PDF
Verso para impresso
Noutros projectos

Vous aimerez peut-être aussi