നീതിസാരം

(മലയാളം അ ഥസഹിതം)

Source: http://hinduebooks.blogspot.com
 നീതിസാരം

ണമ സ േലാേകശം േദവേദേവശ രം ഹരിം

നീതിസാരം വ ാമി സ ശാ സമാ തം 1

സ േലാേകശ ം േദവേദേവശ മായ വി വിെന

ണമി െകാ ് സ ശാ ളി നി ം
സമാഹരി തായ നീതിസാരെ പറയാം

യതാം ധ സ സ ം
ത ാ ൈചവ വിചാര താം
ആ നഃ തി ലാനി
പേരഷാം ന സമാചേരത് 2

ധ ിെ സാരസ സ െ പറയാം. അ
വി ി ് അതിെന റി ് വിചാരി ാ ം.
അവനവന് വിേരാധ കാര െള അന േരാ ം
ആചരി ത്.

അപരീ നക വ ംക വ ം പരീ ച
ന േച ഭവതി സ ാേപാ ാ ണ ാ ന ലാദ ഥാ

ഏെതാ സാഹചര െ ം ശരി പഠി ാെത

വ ി ത്. അെ ി കീരിെയെ ാ
ാ ണിെയേ ാെല ഃഖിേ തായിവ ം.

2
 നീതിസാരം

അവശ മ േഭാ വ ം തം ക ഭാ ഭം
നാ ം ീയേത ക ക േകാടിശൈതരപി 4

അവനവ െച ി ഭാ ഭ ( ണ പാപ)
ക െട ഫലം തീ യാ ം അ ഭവി
േ താണ്. േകാടി ക കഴി ാ ം
ക ഫല അ ഭവി ാല ാെത തീ കയി .

അ ഥാനാമാ ജേന ഃഖം

ആ ജിതാനാം ര േണ
ആേയ ഃഖം വ േയ ഃഖം
അ ഥഃ കിം ഃഖഭാജനം 5

അ ഥം (ധനം, സ ് എ ിവ) സ ാദി വാ ം

അതിെന സംര ി വാ ം മ ഷ ഃഖമ
ഭവി . അ േന േ ാ ം െചലവഴി േ ാ ം
ഃഖ ്. അ ഥം ഃഖ രിതമായ ഒ പാ ം
തെ യാണ്.

വിദ ാേനവ വിജാനതി വിദ നപരി മം

ന ഹി വ ാ വിജാനാതി ീം സവേവദനാം 6

3
 നീതിസാരം

ഒ വിദ ാ മാ േമ അറി സ ാദി വാനായി

നട പരി മെമ യാെണ റിയാ . വ ്
(മ ി ്) സവേവദന െട തീ തയറിയി േ ാ.

മാതാ പിതാ ച ൈവ ശ ഃ
േയന ബാേല ന പാഠ േത
സഭാമേധ ന േശാേഭത
ഹംസമേധ ബേകാ യഥാ 7

മ െള വിദ അഭ സി ി ാ മാതാപിതാ
ശ ളാണ്. എെ ാ , അരയ െടയിട
യി െപ താറാെവ േപാെല വിദ യി ാ
വ ഒ സദ ി േശാഭി ി .

ക ര ലീകലിതാലവാേല
ക രികാക ിതേദാഹല ീഃ
ഹിമാം കാൈഭരഭിഷിച മാനഃ
ാ ം ണം തി േനാ പലാ ഃ 8

ക ര ട ി ഉ ി ന ് അതിെന ക രി
വളമായി ് പനിനീ െകാ ഭിേഷകം െച ാ ം
ഉ ി അതിെ പഴയ ഗ െ ഉേപ ി ി .

4
 നീതിസാരം

ആചാര ാ പാദമാദേ പാദം ശിഷ സ േമധയാ

പാദം സ ചാരിഭ ഃ പാദം കാല േമണ 9

ഒ ശിഷ നാലിെനാ അറിവ് വി

(ആചാര നി ) നി , നാലിെലാ ് ശിഷ
സ യമാ ം നാലിെലാ ് സഹപാഠികളി നി ം
ബാ ി നാലിെലാ ് കാല േമണ ം േന .

തമി ി പിതേരാ ധനമി ി മാതരഃ

ബാ വാഃ ലമി ി പമി ി കന കാ 10

ഒ വരനി പിതാവ് വിദ ാഭ ാസേയാഗ തെയ ം,

മാതാവ് സ ം, ബ ലമഹിമ ം, വ
(കന ക) സൗ ര ം ഇ ി .

ികസ വിഷം ംമ ികായാഃ വിഷം ശിരഃ

ത കസ വിഷം ദ ം സര് ാംഗം ജനസ ച 11

േതളിന് വിഷം വാലി ം, ഈ ് ശിര ി ം,

ത കന് പ ിേ ം, ജന ് സ ാംഗ
ളി മാണ്.

പ ീണാം ബലമാകാശം മ ാനാ ദകം ബലം

ലസ ബലം രാജാ ബാലാനാം േരാദനം ബലം 12
5
 നീതിസാരം

പ ിക ് ബലം ആകാശ ം, മ ്
ബലം ജല ം, ല ാ ് ബലം രാജാ ം,
ിക ് ബലം കര ി മാണ്.

വിവാദശീലാം സ യമ ഥേചാരിണീം
പരാ ലാം പതിേദാഷഭാഷിണീം
അ ാശിനീമന ഹ േവശിനീം
ഭാര ാം ത േജ ദശ തികാം 13

വഴ ി ശീല വ ം, േമാ ി വ ം, അന
ഷന് അ ലയായവ ം, ഭ ാവിെന റി ്
േദാഷം പറ വ ം, ആദ ം ഭ ി വ ം,
അന ഹ ളി േപാ വ മായ ഭാര പ
ാെത സവി വളാെണ ി ം അവെള
ഉേപ ിേ താണ്.

കാേര മ ീ കരേണ ദാസീ

േപ ല ീഃ മയാ ധരി ീ
േ േഹ മാതാ ശയേന േവശ ാ
ഷ ക നാരീ ലധ പ ീ 14

കാര ി മ ിെയേ ാെല ം, ിയി

ദാസിെയേ ാെല ം, പ ി ല ിെയേ ാെല
ം, മെകാ ് മിെയേ ാെല ം േ ഹി
6
 നീതിസാരം

തി അ െയേ ാെല ം, ശയന ി േവശ െയ

േ ാെല ം ഇരി ,ഈആ ണ വളാണ്
ലധ പ ി.

ാതമശ ം ഗജം മ ം ഷഭം കാമേമാഹിതം

മ രസം ം രതഃ പരിവ ജേയത് 15

ളി കഴി തിരെയ ം, മദമിളകിയ ആന

െയ ം, കാമം കാളെയ ം, അഭ വിദ നായ
ര്ഖെന ം ര നി ് തെ ഒഴിവാ ണം.

ഉപകാേരാഽപി നീചാനാം അപകാരായ വ േത

പയഃ പാനം ജംഗസ േകവലം വിഷവ ധനം 16

നീച ാ പകാരം െച ാ ം അത് ഉപ വ

ാ ം. പാ ിന് പാല് െകാ ാ ം അതിെ
വിഷം വ ി േപാെലയാണിത്.

ഏകധാ ദശധാ ൈചവ ശതധാ ച സഹ ധാ

രേണ പാ ഥശേരാ ി ദാനം വിേദ യഥാ

അ ന മേ അെ േ ാ ഒ ം,
െതാ േ ാ പ ം, അയ േ ാ ം,
െകാ േ ാ ആയിര മായി വ ി
7
 നീതിസാരം

േപാെലയാണ് ാനി ന ദാന ിെ

ഫല ം.

അശ വം ചാം ദഗ ജന
ീണാ ചി ം ഷസ ഭാഗ ം
അവ ഷണ ാപ തിവ ഷണ
േദേവാ ന ജാനാതി േതാ മ ഷ ഃ 18

തിര െട ചാ ം, േമഘഗ ജന ം, ീക െട
മന ം, ഷെ ഭാഗ ം, മഴ െപ ം,
െപ ാതിരി ം ഈശ രന് േപാ ം
അറി ി . പിെ െയ െനയാണ് മ ഷ ന്
ഇതറിയാ കഴി ക.

ല ീ ല ണഹീേന ച ലഹീേന സരസ തീ

അപാേ ലഭേത നാരീ േമഘവ ഷ പ േത 19

ല ി (സ ്) ല ണഹീനനി ം, നീചനി
സരസ തി ം (വിദ ം) സാദി ം
അേയാഗ ന് ലഭി ീ ം, പ ത ിേ
െപ മഴ ല മാണ് (വ ഥമാണ്).

സേത ന േലാകം ജയതി ദാൈന ജയതി ദീനതാം

ഷയാ ജീയാ ഷാ ഏവ ശാ വാ 20
8
 നീതിസാരം

സത ം െകാ ് ജന െള ം (അഥവാ ഉയ
േലാക െള ം), ദാനം െകാ ് ൈദന െ ം
( ഃഖെ ം), ാെര ഷെകാ ം,
ശ െള ആ ധം െകാ ം ജയിേ താണ്.

േപ ജാതീ േഷ വി
നാരീ രംഭാ നഗരീ കാ ീ
നദീ ഗംഗാ നരേപ രാമഃ
കാേവ മാഘഃ കവി കാളിദാസഃ 21

ളി പി ക ം, ഷ ാരി വി ം,
ീകളി രംഭ ം, നഗര ളി കാ ീ ര ം,
നദികളി ഗംഗ ം, രാജാ ാരി ീരാമ ം,
കാവ ളി മാഘ ം, കവികളി കാളിദാസ ം
ഖരാണ്.

ജനിതാ േചാപേനതാ ച യ വിദ ാം യ തി

അ ദാതാ ഭയ ാതാ പൈ േത പിതര താഃ

ജ ം ന ിയവ ം, ഉപനയി ി വ ം, വിദ

ന ിയവ ം, അ ദാതാ ം, ഭയ ി നി ം ി
ന ിയവ ം എ ീയ േപ ം പിതാ ാരാ .

9
 നീതിസാരം

പ ീ രാജപ ീ േജ പ ീ തൈഥവ ച
പ ീമാതാ സ മാതാ ച പൈ േത മാതര താഃ 23

പ ി ം, രാജാവിെ പ ി ം, േജ െ
പ ി ം, ഭാര ാമാതാ ം, സ ം മാതാ ം
എ ീയ േപ ം മാതാ ളാ .

ശകടം പ ഹേ ദശഹേ വാജിനം

ഗജം ഹ സഹേ ജനം രത േജത് 24

വാഹനെ അ േകാ അകെല നി ം,

തിരെയ പ േകാ െര നി ം, ആനെയ
ആയിരം േകാല് െര നി ം, ജനെ
പരമാവധിയകെല നി ം ഉേപ ിേ താണ്
(ഒഴിവാേ താണ്).

പിതാ ര തി െകൗമാേര
ഭ താ ര തി െയൗവേന
േ ാ ര തി വാ ധേക
ന ീ സ ാത മ ഹതി 25

ീെയ ബാല അ ം, യൗവന ില്

ഭ ാ ം, വാ ക ി ാ ം ര ിേ

10
 നീതിസാരം

താണ്. ീ ഒരി ം സ ാത ം അ ഹി
ി (തനി ാക ത്).

സ പഃ രഃ ഖലഃ രഃ സ പാ രതരഃ ഖലഃ

മെ ൗഷധവശഃ സ പഃ കി േ ാ ഭയ രഃ 26

പാ ം ം ര ാരാണ്. പാ ിെന ാ ം
രനാണ്. എെ ാ , പാ ിെന മ ം
ഔഷധ ം െകാ ് നി വീര നാ ാം. പെ ,
െ വിഷെ യക ാ അതിെനാ ം സാധ മ .

ആ ഃക ച വി വിദ ാ നിധനേമവ ച
പൈ േത ന ക േ ഗ ഭഗേത ന േദഹിനാം 27

ആ ്, ക ം, സ ്, വിദ , ത എ ീ
അ ം ഒരാള് മാതാവിെ ഗ ഭ ിലിരി േ ാ
തെ നി യി െ വയാണ്.

ന വിഷം വിഷമിത ാ സ ം വിഷ ച േത

വിഷേമകാകിനം ഹ ി സം െപൗ കം 28

ാ ണെ (ധാ ികനായ ഒരാ െട) സ പ

ഹരി ാ പാപം വിഷേ ാ വളെര
േയെറ ശ മാണ്.
11
 നീതിസാരം

വിഷം ഒരാെള മാ ം െകാ േ ാ സ ാപ

ഹരണ ിെ പാപം പൗ ാദികെളെയ ാം
നശി ി .

ദരി േത ദ ിഭാര ാത ം പഥിേ ം ഷിദ യമ്

ാതിഭാവ സാ ിത ം പ ാന ഥാഃ സ യം താഃ 29

ദരി ര ഭാര മാ ം, െപ വഴിയി വീ ം,

ര ിട ് ഷി ം, ജാമ ം നി ം, സാ ി
പറയ ം - ഇവയ ം സ യം വ ിെവ
അന ഥ ളാണ്.

ഗജ ജംഗവിഹംഗമബ നം
ശശിദിവാകരേയാ ഹപീഡനം
മതിമതാ സമീ ദരി താം
വിധിരേഹാ ബലവാനിതി േമ മതിഃ 30

ആന, പാ ്, പ ിക എ ിവ ബ ന
ിലാ ക, രച ാ ഹണ ാ ക,
ിമാ ാ െട ദാരി ം ഇവെയ ാം ക ി ് വിധി
അലംഘ ം തെ െയ ാണ് എനി േതാ ത്.

പെയൗവനസംപ ാഃ വിശാല ലസംഭവാഃ

വിദ ാഹീനാഃ ന േശാഭേ നി ഗ ാഃ ഇവ കിം കാഃ 31
12
 നീതിസാരം

സൗ ര ം, യൗവന വ ം, ഉ ത ല ി
ജനി വ ം വിദ ാഹീനരാെണ ി , യാെതാ
മണ മി ാ രി ി െളേ ാെല,
േശാഭി ി .

ഏകഭാര ാ യഃ ാഃ േദ ഹേല ദശേധനവഃ

മധ രാേ ഹം േയഷാമത താ േത 32

ഒ ഭാര ം, ാ ം, ര കല ക ം,
പ പ ം, നാടിെ ന വില് വീ വര്
വളെരയധികം ണ ം െച വരാണ്.

വ ഖ മല ാരം ത ഖ േഭാജനം
ണ ഖ നാരീണാം വിദ ാ ഖ പ ിതഃ 33

അല ാര ് വ ം, ആഹാര ിന്
െന ം, ീക ് ശീല ം, പ ിതന് അറി ം
ഖ മാണ്.

വാ ീകം മ ഹാര പേ ച മാ
രാജ വ ൈഭ േ ാകേ ാേകന വ ധേത 34

13
 നീതിസാരം

ചിത ം, േതനീ ിെല േത ം, പ

ിെല ച ം, രാജാവിെ സ ം, ഭി ാ ഥ ം
േമണ വ ി .

സത ം മാതാ പിതാ ാനം ധ േമാ ാതാ ദയാ സഖീ

ശാ ിഃ പ ീഃ മാ ഃ ഷഡമീ മമ ബാ വാഃ 35

എെ ആ ബ ള് ഇവരാണ് - സത ം മാതാ ം,
ാനം പിതാ ം, ധ ം സേഹാദര ം, ദയാ
ം, ശാ ി ഭാര ം, മ മാണ്.

ആ ഷഃ ഖ മാദായ രവിര മയം ഗതഃ

അഹന ഹനി േബാ വ ം കിേമതത് തം തം 36

ദിവസ ം ര ആ ിെ ഒ പ ് അപഹരി ്
അ മി േപാ . അതിനാ , താ െച
ണ പാപ ള് എെ ാെ യാെണ ് ഒരാ
നിത ം ചി ിേ താണ്.

മാ ദദ ാത് ഖലസംേഗ ക നാമ രാഗിരഃ

യഥാ വാനരഹേ േകാമളഃ മ ജഃ 37

14
 നീതിസാരം

ജന േളാട് മ രമായ വാ ക പറ ത്
ര െ ക ി േകാമളമായ മാല
െകാ ത് േപാെല വ ഥമാണ്.

ബാലാ ഃേ ത മ ീ പല േലാദകം
രാെ ൗ ദധ ി േരാഗ ി ദിേനദിേന 38

രാവിലെ െവയി ം, ശവസം ാരേവളയി

ാ ക ം, ീ സംഗമ ം, െചളി
െവ ം, രാ ിയില് ൈതര് കഴി ം ദിവസം
തി േരാഗെ വ ി ി ം.

ാ േ ാ േഹാമ മ ബാല ീ നി േലാദകം

രാെ ൗ ീരാ ി ആ ി ദിേനദിേന 39

ൈവകീ െ െവയി ം, േഹാമ ിെല

ക ം, വതീസംഗമ ം, ജല ം, രാ ിയി
പാ േ ാറ് കഴി ം ലം ദിവസം തി
ആ ് വ ി വാനിടയാ .

അ ഥാഃ േഹ നിവ േ ശാേന ബാ വാഃ

തം തൈ വഗ മ ഗ തി 40

15
 നീതിസാരം

ഒ വന് മരി േ ാ അവെ സ ് വീ ി

തെ അവെന ൈകവി . മ ം, ബ ം
ശാനം വെര അവെന പി ട . ണ പാപ
മാ മാണ് പി ീട് അവെന അ ഗമി ത്.

ധ േമാ ജയതി നാധ ഃ സത ം ജയതി നാ തം

മാ ജയതി ന േ ാേധാ വി ജയതി നാ രഃ 41

ധ ം ജയി ; അധ ം ജയി ി . സത ം
ജയി ; അസത ം ജയി ി . മ
ജയി ; േ ാധം ജയി ി . േദവ ാ
ജയി ; അ ര ാ ജയി ി .

ധാന സം ഹശീലത ം വ േപാഷഃ സ യം ഷീ

ധാനേസവാമാ ര ം പ ഭി ധേത ലം 42

ധാന സംഭരി െവ ക, പ ിടാ െള

വള ക, സ യം ഷിെച ക, മാണിമാെര
േസവി ക, മാ ര േ ാെട െപ മാ ക എ ീ
അ ശീല െകാ ് ംബം ിെ .

രാജവ പ വ ഷാണി ദശവ ഷാണി ദാസവത്

ാേ േഷാഡേഷ വ േഷ ം മി വദാചേരത് 43

16
 നീതിസാരം

െന അ ാം വയ വെര രാജാവിെന
േ ാെല ം, പി ീട് പ വ ഷം ദാസെന
േ ാെല ം, പതിനാ വയ ായാ ിെന
േ ാെല ം ക തി െപ മാറണം.

ഖശിേഷ ാപേദേശന ീസംഗേമന ച

ദ ിഷതാം സം േയാേഗന പ ിേതാഽപി വിനശ തി

ഖ ാരായ ശിഷ ാെര ഉപേദശി െകാ ം,

ീസംഗമം െകാ ം, ശ െള ആ യി
െകാ ം വിദ ാ േപാ ം നശി ാനിട
യാ .

ആപദ ഥം ധനം രേ ത് ീമതാമാപദഃ തഃ

സാ േചദപഹേര ീഃ സ ിത വിനശ തി 45

ആപ ിെന േനരിടാനായി ധനം ി െവ ണം.

ധനവാ ാ ് ആപെ െന വരാനാണ്? ധനം
സ യി െവച ാെത െചല െച വെ
ികസ ം നശി േപാ ം.

അനിത ാനി ശരീരാണി ൈവഭവം ൈനവ ശാശ തം

നിത ഃ സ ിഹിേതാ ത ഃ ക േവ ാ ധ സം ഹഃ

17
 നീതിസാരം

ശരീരം അനിത മാണ്. സ ം മ ം ശാശ മ

താ ം. ത വാെണ ി സദാ ന െട െട ്.
അ െകാ ് ിമാ ധ മാചരി ് ണം
സ ാദിേ താണ്.

അശ േമകം പി മ േമകം
ന േ ാധേമകം ദശതി ിണീ
കപി വില ാമലക യ
പ ാ നാളീ നരകം ന യാതി 47

ഒ ആ മര ം, ഒ േവ ം, ഒ േപരാ ം, പ
ളി ം, വീതം വിളാ മര ം, വള ം,
െന ി ം, അ വീതം മാ ം െത ം
ന പിടി ി യാ നരക ി േപാ ി .

ളപ തമധ ം നിംബബീജം തി ിതം

പേയാവ ഷസഹേ ണ നിംബഃ കിം മ രായേത 48

ശര് ര ിേ േവ ന ് പാ െകാ ് എ ം
നന ാ ം അതിെ ക ചി മാറി മ ര
താകി .

പേരാഽപി ഹിതവാന്ബ ഃബ രപ ഹിതഃ പരഃ

അത ഥം േദ ഷിതം വ ാേധ ഹി തമാരണ െമൗഷധം
18
 നീതിസാരം

അക വനാെണ ി ം (ശ വാെണ ി ം) ണം
െച വ ബ ം, ബ വാെണ ി ം േദാഷം
െച വ ശ മാണ്. വളെര ി ിരി
വ ാധിയക ാ െര കാ ിെല മ
ഉപകരി േപാെലയാണിത്.

ക ാപിതാ വിദ ാ പരഹ ഗതം ധനം

േദശാ രഗതഃ ഃ നാമമാ പാചേരത് 50

ക ിലിരി അറി ം, അന െട
ക ിലകെ ധന ം, അന നാ ിേല േപായ മക ം
േപരി മാ േമ േയാജനെ ക .

ദശൈവദ സമാ പ ീ ദശപ ീസേമാ രവിഃ

ദശ ര സമാ മാതാ ദശമാ ഹരീതകീ 51

പ ൈവദ ാ െട ചികി ല മാണ് ഭാര .

പ ഭാര മാ ത സൗഖ ി ല മാണ്
ര നില് നി ം ലഭി ത്. പ ് ര ാ
ല യാണ് അ . പ ് അ മാ ല മാണ് ഒ
ക .

കാൈകഃ േതന േദാേഷണ ഹംേസാ ഭവതി ഹിംസിതഃ

ഏവം ജനസംസ ഗാ േ ാഽപി വിനശ തി 52
19
 നീതിസാരം

കാ ക െട െത കാരണം ഹംസം നശി േപാെല,

ജനസംസ ഗം െകാ ് േപാ ം
നശി .

അേഹാ തിസാ ശ ം േ േണാ ജനസ ച

മ ൈരഃ േകാപമായാതി ക ൈക പശാമ തി 53

ജന ിെ ം കഫ ിെ ം സ ഭാവ ി
സാ ശ ം വിചി ം തെ . ഇവ ര ം മ രം െകാ ്
േകാപി ക ം ക െകാ ് ശമി ക ം െച
[കഫം മ രം കഴി േ ാ വ ി ക ം ക
ആഹാരം കഴി േ ാ ശമി ക ം െച .
ാേരാട് മ രമായി െപ മാറിയാ അവ
തലായി ഉപ വി ക ം, ക വായ (ക )
െപ മാ ം െകാ ് അവ അട ക ം െച ].

മരണാ ാനി ൈവരാണി സവാ െയൗവനം

േകാപിതാ ണതാ ാ ഹി യാചിതാ ം ച െഗൗരവം

ൈവരം മരണേ ാെട ം, യൗവനം സവേ ാ

െട ം, േകാപം നമ രി തി െട ം, മാനം
യാചി തി െട ം ഇ ാതാ .

20
 നീതിസാരം

ന ം ലം ഭി തടാക പം
വി രാജം ശരണാഗത
േഗാ ാ ണാേ വ ഹ നം
േയാ ാരേയ ച ണ 55

യി ലെ ം, ഇടി ളെ ം,
െപാ കിണറിെന ം, അധികാരം ന െ
രാജാവിെന ം, ശരണാഗതെന ം, പ െള ം,
ാ ണ ാെര ം, േ െള ം ഉ രി ാ
നാ ട ് ഫലം ലഭി താണ്.

ഉ മം ശലം വിദ ാ മധ മം ഷിവാണിഭം

അധമം േസവയാ ിര്വിഷമം ഭാരജീവനം 56

സംഗീതസാഹിത ാദിക െകാ ജീവിതം

ഉ മ ം, ഷി, ക വടം എ ിവ െച ജീവിതം
മ മ ം, േസവക ി അധമ ം മ മ
ജീവിതം അധമാധമ മാ .

അളിര സരതി പരിമളം

ല ിര സരതി നയനി ണം
നി മ സരതി സലിലം
വിധിലിഖിതം ിര സരതി 57

21
 നീതിസാരം

വ ് ഗ െ ം, ല ി നയ വെന ം,
ജലം താ േദശെ ം, ി വിധിെയ ം
പി ട .

ജനം കാ നം േഭരീ ാശ ം േയാഷിതാ

ഇ ദ ിലം ഃ മ ദനാ ണവ ധനം 58

ജനം, സ ം, െച , െമ ാ തിര,
ീ, കരി ്, എ ്, (സം ാര
മി ാ വെന അ ി ) എ ിവെയ
മ ി ം േതാ ം ണേമ ം.

ാ ദാതാ ശരണാ ിേഹാ ീ

േവദാ വി സഹ ജീവീ
മാേസാപവാസി ച പതി താ ച
ഷ ജീവേലാേക മമ വ നീയാ 59

ചി ഭ ണം ത യാ , അ ിേഹാ ം
ട ാെത െച യാ ,േവദാ ാന യാ ,
ആയിരം ച ാെര ക യാ , എ ാ
മാസ ം ഉപവസി യാ , പതി ത എ ീ
എ ീആ േപെര njാ വ ി .

22
 നീതിസാരം

മ ികാ ണ ി ധനമി ി പാ ഥിവാഃ

നീചാഃ കലഹമി ി സ ിമി ി പ ിതാഃ 60

ഈ ക ണ ം, രാജാ ാ ധന ം, നീച ാ
കലഹ ം, പ ിത ാ (അറി വ ) സ ി ം
ആ ഹി .

രവിസ ിധിമാേ ണ ര കാ ം കാശേയത്

സ ിധിമാേ ണ ശിഷ ാനം കാശേയത് 61

ര െ സാ ി ം െകാ മാ ം ര കാ െമ
ര ം കാശി േപാെല വിെ സ ിധി
െകാ മാ ം ശിഷ നി ാനം കാശി .

അദാതാ ഷ ാഗീ ധനം സംത ജ ഗ തി

ദാതാരം പണം മേന േതാഽപ ഥം ന തി 62

ദാനം െച ാ മ ഷ ത ാഗിയാണ്. അയാ

മരി േ ാ തെ സ വ തീെര
ഉപേയാഗി ാെത വി ി െവ ം കേ ാെട േപാ .
എ ാ ദാനം െച യാ പണനാണ്.
എെ ാ , അയാ മരി ാ ം താ െച
ദാന െട ഫലമായ ണ ം െട
െകാ േപാ .
23
 നീതിസാരം

മാ വ പരദാരാണി പര വ ാണി േലാ വത്

ആ വ താനി യഃ പശ തി സ പ ിതഃ 63

അന െ പ ിെയ മാതാവിെനേ ാെല ം,

അന െട സ ിെന മ ക േപാെല ം, എ ാ
ജീവജാല െള ം തെ േ ാെല ം കാ
വ ിയാണ് യഥാ ഥ പ ിത ( ാനി).

ഉ പലസ ാരവി സ മ സ ദസ ച
ഏകേയാനി താനാം േതഷാം ഗ ഃ ഥക് ഥക്

കരി വളം, താമര, മ ം, ആ എ ിവ

െവ ി തെ ജനി വയാെണ ി ം
അവ െട മണം വ ത മാണ്.

ന േദേവേഭ ാ ന വിേ േഭ ാ ന ബ േഭ ാ ന ചാ േന
ജലാരി പേചാേരേഭ ാ നി യം ധനനാശനം 65

േദവ ാ ം, ാ ണ ാ ം, ബ ം,
തനി തെ ം േവ ി ഉപേയാഗി ാ ധനം
െവ ം, രാജാവ്, ക ാ എ ിവരാ
നശി െ .

24
 നീതിസാരം

വ സേന വാ ഥ േ വാ ഭേയ വാ ജീവിതാവെധൗ

വി ശ സ സ യം ധാ താ ം ഹസിഷ തി 66

ആപ വ േ ാ ം, ധനം നശി േ ാ ം,
ാണഭയം വ അവസര ി ം സ യം
ചി ി റ ് വ ി യാ യമെന
പരിഹസി .

വ ദാനഫലം രാജ ം പാ കാഭ ാം ച വാഹനം

താം ലാ േഭാഗമാേ ാതി അ ദാനാ ഫല യം 67

വ ദാന ിെ ഫലമായി രാജ ം, െച ് ദാനം

െച ാ വാഹന ം, താം ലം ന ിയാ
ഖേഭാഗ ം അ ദാനം െകാ ് ഇവ
ലഭി .

േകാകിലാനാം സ രം പം നാരീ പം പതി താ

വിദ ാ പ വി ാണാം മാ പം തപസ ിനാം 68

യി ക സ ര ം, ീകക പാ ി ത ം,
ാ ണ ് അറി ം, തപസ ിക ് മ മാണ്
സൗ ര ം.

25
 നീതിസാരം

ഖം പ മദളാകാരം വച നശീതലം
ദയം വ ിസ ം ിവിധം ല ണം 69

ഖം താമര േപാെല സ മായിരി ക,

വാ ക ച നം േപാെല ശീതളമയിരി ക,
ദയം തീ േപാെല ജ ലി ിരി ക ഇവ മാണ്
െ ല ണ .

ഥമവയസി ദ ം േതായമ ം ര ഃ
ശിരസി നിഹിതഭാരാ നാളിേകരാ നരാണാം
സലിലമ തക ം ദദ രാജീവനാ ം
ന ഹി ത പകാരം സാധേവാ വി ര ി 70

െത ി ൈത െച തായിരി േ ാ അതിെന
നന ാ പേയാഗി റ െവ ി പകരമായി
അത് തെ ശിര ി ഭാരം മ ് ആജീവനാ ം
മ ഷ ് അ ത ല മായ ജലം ന േപാെല
സ ന അവേരാട് െച ഉപകാരെ
ഒരി ം വി രി ി (അതായത് അവ സ യം
േ ശമ ഭവി ി െണ ി ം ത പകാരം െച ം).

അസ േ ാ ദ ിേജാ ന ഃ സ ഃ ിയ ഥാ
സല ാ ഗണികാ ന ാ നി ല ാ ലാംഗനാ 71

26
 നീതിസാരം

സേ ാഷമി ാ ാ ണ ം, സ നായ
ിയ ം, ല ാവതിയായ േവശ ം,
നി ല യായ ല ീ ം നശി .

അ രം വി ഹേ ന മാ ഹേ ന േഭാജനം
ഭാര ാഹേ ന താം ലം രാജഹേ ന ക ണം 72

ാ ണനി നി ് അ രാഭ ാസ ം (അറി ം),

അ െട ക ി നി ് ഭ ണ ം, പ ിയി
നി ് താം ല ം ( ാ ം), രാജാവി നി ം
വള ം (അംഗീകാര ം) േനേട താണ്.

രജനീകര ീതഃ സ ാ ജനീകരാ േനാ മഹാശീതഃ

രജനീകരച നാഭ ാം സ നവചനാനി ശീതലാനി 73

ച ശീതളനാണ്. അതി ം ശീതളമാണ് ച നം.

ഈ ര ിേന ാ ം ശീതളമാണ് സ ന െട
വാ ക .

നാേഗാ ഭാതി മേദന ഖം ജലധൈരഃ

േ നാ ശ രീ
ശീേലന മദാ ജേവന രേഗാ
നിേത ാ ൈവ ിരം
വാണീ വ ാകരണേനന ഹംസമി ൈന
27
 നീതിസാരം

നദ ഃ സഭാ പ ിൈതഃ
സ േ ണ ലം േപണ വ ധാ
േലാക യം ഭാ നാ 74

ആന മദം െകാ ം, ആകാശം കാ േമഘ െള

െ ാ ം, രാ ി ച െന െ ാ ം, ീ
ശീലം ( സ ഭാവം) െകാ ം, അശ ം േവഗത
െകാ ം, േ എ ഉ വ െള
െ ാ ം, വാ ് (സംഭാഷണം) വ ാകരണം
െകാ ം, നദിക ഹംസമി ന െള െ ാ ം,
സദ ് പ ിത ാെരെ ാ ം, ലം ാെര
െ ാ ം, മി രാജാവിനാ ം, േലാക
ര നാ ം വിള .

സാ േയാഽസത വാക് ൈചവ

തേ ാ ദീ ഘൈവരവാ
ചത ാരഃ ക ച ാലാ
ജാതിച ാല വത് 75

അ യ വ , അസത ം പറ വ , ന ിയി ാ
വ , എെ ം ൈവരം മന ി ി
വ എ ീ നാ േപ ക ച ാല ാരാ
(അതായത് ഇവ ം െകാ ് ച ാല

28
 നീതിസാരം

ാരായവരാണ്). െന ം മ മാണ് ജാതിച ാല

ാെര ് പറ ത്.

ാണേമകം പരിത ജ മാനേമവാഭിര

അനിത ാ ാ വാഃ ാണാഃ മാനമാച താരകം 76

ജീവ ത ജി ാെണ ി ം മാനം ര ിേ താണ്.

ാണ അനിത ം അ ിര മാണ്. എ ാ
മാനം (യശ ്) ച ം ന ം
ഉ ിടേ ാളം നിലനി താണ്.

ല വിേദ ാ ം േദ ില ഭാര ാ മാതരം

ല ാ പതിം നാരീ ല ാേരാഗ ികി കം 77

അേയാഗ ാ വിദ ൈക ലാ ിയ േശഷം

വിെന ം, ഭാര െയ ലഭി േശഷം അ െയ ം
േദ ഷി . ായേശഷം ഭാര പതിെയ ം
ആേരാഗ ം വീെ േരാഗി ൈവദ െന ം
െവ .

ശിര ം ചരണം പാവനം

വരാംഗനാേസവനമ േഭാജനം
അനംഗശ ാ ന പ സംഗേമാ
വി ല ാഃ നരാഗമ 78
29
 നീതിസാരം

ശിര ി ന ം ക ം, പാദ
ിയായി ി ക ം, രികളായ
ീകേളാ ടിയിരി ക ം, റ മാ ം ഭ ി
ക ം, െവ ം നില കിട ാതിരി ക ം,
അമാവാസിനാ ീസംഗമം െച ാതിരി ക ം
െച വ ി ് ന െ സ ം തിരിെക
ലഭി താണ്.

വിദ ാ വിവാദായ ധനം മദായ ശ ിഃ

പരേലാകനിപീഡനായ
ഖലസ സാേധാര് വിപരീതേമതദ് ാനായ
ദാനായ ച ര ണായ 79

ന് വിദ ായാ ആവശ മി ാെത

ത ി ക ം, ധന ായാ അഹ രി ക ം,
ശ ി ായാ മ വെര പീഡി ി ക ം
െച ം. എ ാ , ണവാന് വിദ െകാ ് അറി
േന ക ം, ധനം െകാ ് ദാനം നട ക ം,
സശ ിയാ അന െര ര ി ക ം െച ം.

അ ചിതക മാരംഭഃ സംഘവിേരാേധാ ബലീയസാം ധാ

മദാജനവിശ ാേസാ നാശദ ാരാണി ചത ാരി 80

30
 നീതിസാരം

ഉചിതമ ാ വ ി െച ക, സംഘേ ാട്

വിേരാധം െവ ക, ബലവാ ാേരാട് പിണ ക,
ീകെള വിശ സി ക ഇവ നാ ം നാശ ിേല
വഴിയാണ്.

കഃ കാലഃ കാനി മി ാണി േകാ േദശഃ െകൗ വ യാഗെമൗ

ക ാഹം കാ ച േമ ശ ിരിതി ചി ം ഃ 81

തായി ഏെത ി ം ിയിേല െ

തി ് അതി ചിതമായ കാലേദശ േളത്,
തെ മി ളാെരാെ , വര െചലെവ , താനാര്,
തനി െ ശ ി ് എ ി െന വീ ം
വീ ം ചി ിേ താണ്.

സിംഹാേദകം ബകാേദകം ശിേ ത ാരി ടാത്

വായസാ പ ശിേ ഷഡ് ന ീണി ഗ ദഭാത്

സിംഹ ി നി ം െകാ ി നി ം ഓേരാ

ണ ം, േകാഴിയി നി ം നാ ം, കാ യി
നി ം അ ം, പ ിയി നി ം ആ ം, ക തയി
നി ം ം പഠിേ താണ്.

ം കാര മ ം വാ േയാ നരഃ ക മി തി

സ ാരംേഭണ ത കാര ം സിംഹാേദകം ച േത
31
 നീതിസാരം

ഒ ി, അ വ തായാ ം െച തായാ ം,
ഒരി ല ട ി ഴി ാ സ യ േ ാ ം
ടി അ െച വാ സിംഹ ി നി ം
പഠിേ താണ്.

ഇ ിയാണി ച സംയമ ബകവ പ ിേതാ നരഃ

േദശകാലബലം ാത ാ സ കാര ാണി സാധേയത്

സ ഇ ിയ െള ം നിയ ി ് േദശകാലബല
െ യറി ് എ ാ കാര ം സാധി ക എ
ണം െകാ ി നി ം പഠിേ താണ്.

ാ ാന സംവിഭാഗ ബ
സ യമാ മ ി ശിേ ത ാരി ടാത് 85

കാല ണ ക, ന ായി ം െച ക,
ബ മായി പ ി കഴി ക, സ യ ം
െകാ ് ആഹാരം േന ക എ ീ നാ ണ
േകാഴിയി നി ം പഠിേ താണ്.

ഢൈമ നധീരത ം കാേല കാേല ച സം ഹം

അ മ മവിശ ാസം പ ശിേ വായസാത് 86

32
 നീതിസാരം

രഹസ മായി ൈമ ന ിേല െ ക, ൈധര ം,

പി ീട് വ േചരാ ആവശ ായി
സം ഹി െവ ക, ജാ തേയാെടയിരി ക,
ആെര ം വിശ സി ാതിരി ക എ ീ അ
ണ കാ യി നി ം പഠിേ താണ്.

ബഹ ാശീ സ സ ഃ നിേ ാ ല േചതനഃ

സ ാമിഭ ി രത ം ഷേഡേത ശ ാനേതാ ണാഃ

ലഭി േ ാ അധികം ആഹാരം കഴി ക,

ഇ ാ േ ാ ഉ െകാ ് നാ ക,
ഗാഡമായി ഉറ ക, െപെ െ േ ക,
യജമാനേനാ റ്, ശൗര ം എ ീ ആ ണ
പ ിയി നി ം പഠിേ താണ്.

ാേ ാഽപി വേഹ ഭാരം ശീേതാെ ൗ ന ച പശ തി

സ രേത നിത ം ീണി ശിേ ഗ ദഭാത് 88

എ തള ാ ം പിെ ം ഭാരം മ ക,
ശീേതാ െള കണ ാ ാതിരി ക, എേ ാ ം
സ നായിരി ക എ ീ ണ
ക തയി നി ം പഠിേ താണ്.

33
 നീതിസാരം

യ ഏതാ വിംശതി ണാനാചരിഷ തി മാനവഃ

കാര ാവ ാ സ ാ വിജയീ സംഭവിഷ തി 89

ഈ ഇ പത് ണ െള ശീലി മ ഷ
എ ാ ികളി ം എ ാ പരിത ിതികളി ം
വിജയം േന ം.

ചികി കെജ ൗതിഷമാ ികാണാം

േഹ േഹ േഭാജനമാദേരണ
അന ാനി ശാ ാണി ശി ിതാനി
പാനീയമാ ം ന ദാപയ ി 90

ൈവദ ാ ം, േജ ാ ാ ം, മാ ിക
ാ ം വീ ക േതാ ം ആദരേവാെട േഭാജനം
ലഭി . എ ാ , മ ശാ ളി ാന
വ ് െവ ം േപാ ം ലഭി ി .

ആലേസ ാപഹതാ വിദ ാ പരഹ ഗതാഃ ിയഃ

അ ബീജം ഹതം േ ംഹ ി ൈസന മനായകം 91

വിദ ആലസ ം െകാ ം, ീക അന ാധീന

െ െകാ ം, പാടം വി റ െകാ ം,
ൈസന ം നായകനി ാ െകാ ം നശി .

34
 നീതിസാരം

വ ാലാ യാപി വിഫലാപി സക കാപി

വ ാപി പ ിലഭവാപി രാസദാപി
ഗേ ന ബ രിഹ േകതക വ ീ
ഏേകാ ണഃ ഖ നിഹ ി സമ േദാഷാ 92

പാ ക ഉ പരിസര ിലാെണ ി ം, കാ െളാ

മിെ ി ം, ക െ ി ം, വള താെണ
ി ം, െചളിയി വള താെണ ി ം, ഗ ം
എ ഒ ണ ാ മാ ം ൈകത വ ി
േമ പറ എ ാ േദാഷ െള ം െവ .

ര ി ദ ിജാതീനാം വ ണാനാം ാ േണാ ഃ

പതിേരവ ീണാം സ സ ാഭ ാഗേതാ ഃ 93

ാ ണ െട അ ി ം, മ വ ്
ാ ാണ ം, ീ സഭ ാ ം
എ ാവ ം അതിഥി മാ .

വിദ ാവിധിവിഹീേനന കിം ലീേനന േദഹിനാം

അ ലീേനാഽപി വിദ ാേഢ ാ ൈദവൈതരപി വ േത

ഉ മവംശ ി ജനി ാ ം, വിദ യിെ ി

എ കാര ം? താ ല ി ജനി വനാെണ ി ം

35
 നീതിസാരം

വിദ വ േദവ ാ േപാ ം അഭിവ

നാ .

ഷയാ വിദ ാ േലന ധേനന വാ

അഥവാ വിദ യാ വിദ ാ ച ഥേ ാപലഭ േത 95

ഷ െകാേ ാ, ധനം ന ിേയാ, പകരം

േവെറാ വിദ നകിേയാ വിദ സ ാദി ാം.
ഇവെയ ടാെത വിദ േന വാനായി നാലാമെതാ
വഴിയി തെ .

ജലബി നിപാേതന മശഃ ര േത ഘടഃ

തഥാ ഹി സ വിദ ാനാം ക സ ച ധനസ 96

െവ ിക നിര രം വീ െകാ ി ാ
ടം നിറ േപാെല എ ാവിധ വിദ ക ം,
ണ ം, സ ം നിര ര യ ി െട
വ ി .

വിദ ാശ ശാ േദ വിദ ാ തിപ േയ

ആദ ാ ഹാസായ േത ദ ിതീയാ ിയേത സദാ

ആേയാധനവിദ , ശാ ഇവ ര ം
പഠിേ വ തെ യാെണ ി ം ആദ േ ത്
36
 നീതിസാരം

വാ ക ി സ യം പരിഹസി െ തി ം,
ര ാമേ ത് ആദരവ് ലഭി തി ം
കാരണമാ ം.

കാമേധ സമാ വിദ ാ സൈദവ ഫലദായിനീ

വാേസ മാ വ ാത് വിദ ാ ധനം തം 98

വിദ കാമേധ വിെനേ ാെല എേ ാ ം ഫലം ന ക

തെ െച ം. അന േദശ ളി െവ ് വിദ
ഒ െന സ മാതാെവ േപാെല സംര ി .
അ െകാ തെ യാണ് വിദ െയ ധനെമ
(ഒളി ിരി സ ്) വിളി ത്.

അനഭ ാേസ വിഷം വിദ ാ അജീ േണ േഭാജനം വിഷം

വിഷം സഭാ ദരി സ സ ത ണീ വിഷം 99

അഭ ാസമി ാ വന് വിദ ം, ദഹി ിെ ി

ഭ ണ ം, ദരി ന് െപാ സദ ം, ന് വതി ം
വിഷ ല മാണ്.

വിദ ാ മി ം വാേസ ഭാര ാ മി ം േഹ ച

േരാഗിണാെമൗഷധം മി ം ധ േമാ മി ം തസ ച

37
 നീതിസാരം

വിേദശ ് വസി േ ാ വിദ മി ം, വീ ി

ഭാര മി ം, േരാഗി ് മ ് മി ം, മരി വന്
ധ ം ( ണ ക ഫലം) മി മാ .

വിദ ാ ശസ േത േലാൈകര്വിദ ാ സ െഗൗരവാ

വിദ യാ ലഭേത സര് ം വിദ ാന്സ ജ േത 101

േലാക ി അറിവ് ശംസി െ . അത്

എവിെട ം ആദരി െ . വിദ എ ാം
േനടി . വിദ ാ എവിെട ം ജി െ .

വിദ ത ം ച പത ം ച ൈനവ ല ം കദാചന

സ േദേശ ജ േത രാജാ വിദ ാന്സ ജ േത 102

വിദ ാ ം, രാജാ ം ഒരി ം ല ര . രാജാവ്

തെ നാ ി മാ ം ആദരി െ േ ാ വിദ ാ
എ ായിട ം ആദരി െ .

നഃ മിവ വ ഥം ജീവിതം വിദ യാ വിനാ

ന ഹ േഗാപേന ശ ം ന ച ദംശനിവാരേണ 103

വിദ െയ ടാെത ജീവിതം പ ി െട വാ

േപാെല വ ഥമാണ്. പ ി ് തെ വാ െകാ ്
ഹ ഭാഗ െള മറ വാേനാ ഈ യാ വാേനാ
38
 നീതിസാരം

കഴി ി േ ാ. അതായത് പ ി ് തെ
വാ െകാ ് യാെതാ േയാജന മി .

യഥാ ഖന ഖനിേ ണ നേരാ വാര ധിഗ തി

തഥാ ഗതാം വിദ ാം രധിഗ തി 104

മ െവ ിെകാ ് ഴി േ ാ െവ ം ലഭി
േപാെല ഷെകാ ് വി വിദ
ശിഷ ലഭി .

േ ാേകന വാ തദ േ ന തദ ാ ാ േരണ വാ
അവ ം ദിവസം ര ാത് ധ ാനാധ യനക ഭിഃ

ധ ാനം, അധ യനം, സ ധ ാ ാനം എ ിവ

എ ം െചേ താണ്. ഒ േ ാകേമാ, അതിെ
പ തിേയാ, അതി പ തിേയാ പഠി ് ഓേരാ
ദിവസെ ം സഫലമാേ താണ്.

കാവ ശാ വിേനാേദന കാേലാ ഗ തി ധീമതാം

വ സേനന ച ഖാണാം നി യാ കലേഹന വാ

കാവ ം, ശാ ം എ ിവയി കി സമയം

െചലവഴി . ഖ ാ ഃഖിേ ാ ഉറ ിേയാ
കലഹിേ ാ ആണ് സമയം െചലവഴി ത്.
39
 നീതിസാരം

ഏേകനാപി േ ണ വിദ േതന സാ നാ

ആ ാദിതം ലം സര് ം യഥാ ചേ ണ ശ രീ

വിദ ാസ ം ണവാ മായ ഒേര ഒ മക ,

ച രാ ി െ േപാെല, ല ിന് ആ ാദം
ന .

വിഷാദപ തം ാഹ ം അേമധ ാദപി കാ നം

നീചാദപ മാ വിദ ാ ീര ം ലാദപി 108

അ തം വിഷ ി ി നി േപാ ം എ ാം.

അേമ ി കിട തായാ ം സ െ ം
സ ീകരി ാം. അ േപാെല, ഉ മമായ വിദ െയ
നീചനി നി ം, ീര െ നീച ല ി
നി ം സ ീകരിേ താണ്.

േല േയാജേയ കന ാം ം വിദ ാ േയാജേയത്

വ സേന േയാജേയ മി ം ധ േമണ േയാജേയത്

കന കയായ ിെയ ന ംബ ിേല ്

വിവാഹം കഴി ി യ ണം. െന ന ായി
വിദ യഭ സി ി ക ം േവണം. ശ വിെന
ഃഖി ി ക ം മി െ ധാ ികമായ
മാ ി നയി ക ം െച ണം.
40
 നീതിസാരം

േകാഽതിഭാരഃ സമ ഥാനാം കിം രം വ വസായിനാം

േകാ വിേദശ വി ഷാം കഃ പരഃ ിയവാദിനാം 110

സമ ഥ ാ ് എ ാണ് െച ാന് വ ാ ത്?

പരി മശാലിക ് എ ാണ് െരയായി ത്?
വിദ ാ ാ ് ഏതാണ് വിേദശമായി ത്?
മ രമായി സംസാരി വ ് ആരാണ്
അന നായി ത്?

ധനധാന േയാേഗ വിദ ാസം ഹേണ ച

ആഹാേര വ വഹാേര ച ത ല ഖീ ഭേവത് 111

ധനം, ധാന ം, വിദ എ ിവ സ ാദി േ ാ ം,

ആഹാര ി ം വ വഹാര ി ം ല
ഉേപ ി ഖമ ഭവി .

കാക ി ണകധ ാനം ശ ാനനി ാ തൈഥവ ച

അ ാഹാരം ജീ ണവ ം ഏതദ ിദ ാ ഥില ണം 112

കാ െട ി, െകാ ിെ ഏകാ ത, നായ െട

ഉറ ം, അ മായ ആഹാരം, പഴയ വ ം
ഇവയ മാണ് ഒ ഉ മവിദ ാ ഥി െട
ല ണ .

41
 നീതിസാരം

ആ ാമാ ഫലം രാജ ം ചര ഫലം തപഃ

പരി ാനഫലം വിദ ാ ദ ഫലം ധനം 113

രാജ ാധികാര ിെ ഫലം തെ ആ െയ

മ വ അ സരി െമ താണ്. തപ ിെ ഫലം
ചര ം, വിദ െട ഫലം അറി ം,
സ ിെ ഫലം േഭാഗാ ഭവ ം, ദാനം
െച ാ കഴി മാണ്.

േ ാേധാ ൈവവസ േതാ രാജാ ാ ൈവതരണീ നദീ

വിദ ാ കാമ ഘാ േധ ഃ സേ ാഷം ന നം വനം 114

േ ാധം യമ ം ( ത ), ൈവതരണീ (മറി

കട വാ വിഷമ ത്) നദി ം, വിദ
കാമേധ ം, സേ ാഷം ന നവന മാ .

േണാ ഷയേത പം ശീലം ഷയേത ലം

സി ി ഷയേത വിദ ാം േഭാേഗാ ഷയേത ധനം 115

ണം സൗ ര ിെന ം, ശീലം (സ ഭാവം)

ലെ ം, വിജയം വിദ െയ ം, േഭാഗം
സ ിെന ം അല രി .

42
 നീതിസാരം

അ ണസ ഹതം പം ഃശീലസ ഹതം ലം

അസി സ ഹതം വിദ ാ അേഭാേഗന ഹതം ധനം 116

ണമി ാ െ സൗ ര ം, ശീലം (സ ഭാവം)

ഇ ാ വെ ല ം, വിജയം േനടാ വെ
വിദ ം, േഭാഗമി ാ വെ ധന ം വ ഥമാണ്.

വിദ ാ ഥീ േസവകഃ പാ ഃ ധാ േതാ ഭയകാതരഃ

ഭാ ീച തിഹാരീ ച സ ാ േബാധേയത്

വിദ ാ ഥി, േസവക , യാ ാര , വിശ വ ,

ഭയ വ , ഭാരം മ വ , കാവ ാര
എ ീ ഏ േപ ഉറ ക ാ അവെര
ഉണ േ താണ്.

43