Vous êtes sur la page 1sur 1

6/10/2015

about:blank
GiacomoLeopardi,unodegliscrittoripiimportantidellaletteraturaitaliana,inseriscenellesueopereil
propriopensierofilosofico.
Eglicredechelanaturadelluomodiesseredestinatoallasofferenzatuttavia,gliuomininonsono
solitiriconoscerequestatristecondizione,maanziscelgonodeliberatamentedinonpensarci:lo
dimostra,nelleOperettemorali,ildialogofrailprotagonistaTristanoeunsuoamico,incuiTristano
affermachegliuominivolendovivere,convienechecredanolavitabellaepregevoleetalela
credono.
Lacausadiquestacondizionediinfelicit,affermaLeopardi,laNatura,intesacomemateria
incorruttibileedeterna,chehaunpropriofunzionamentomeccanicisticodicui,ovviamente,luomo
costrettoaseguireleleggi.
Lasuaconcezionedinatura,per,nonlastessainogniopera,maassumeunadiversaconformazione
almaturaredelpensierofilosoficodiLeopardi.
Nellesueprimeopere,infatti,lanaturanonhaunaconnotazionetantonegativaquantoinquelle
successiveadesempio,nelloZibaldone,lautoreaffermachelanaturadispensatricediillusioni,
senzacuilavitanostrasarebbelapimiseraebarbaracosa.Luomomoderno,per,dominatodalla
ragione,percuinonpubeneficiareappienodelleillusioniinquestosenso,Leopardiaffermachegli
uominiantichisonostatiipifelici,inquantopiviciniallostatodinatura,equestohapermessolorodi
formularelaverapoesia,acuiluomomodernopotrtenderemamaigiungere.
SecondolostudiosoSapegno,dopoquestaprimafaseLeopardisottoponeadanalisiilconcettodinatura
nellateoriadiRousseau,scoprendocheessaillusoria,miticaenonrazionale,percuicambialasua
visionedelmondo:lanaturanonhacreatogliuominifelici,macrudeleeperseguitagliesseriviventi.
QuestopensieroilfulcrodelloperettamoraleDialogodellaNaturaediunislandese,incuiil
protagonista,unislandesechehaviaggiatointuttoilmondoperfuggiredallanatura,siritrovaal
cospettodellaNaturastessa,chehalaspettodiunadonnaimponente.
Eglidicediesserefuggitodapprimadaglialtriuomini,poichquestilomolestavanounavoltain
solitudine,costrettoapatireifenomeninaturali,percuidecidedipartireallaricercadiunluogoincui,
afferma,potessinonoffendendononessereoffeso,enongodendononpatire.
MalaNaturaribattecheilmondononcreatoamisuraduomo,datocheessoregolatodaleggi
necessarieacuituttiiviventidevonosottostare,percuilaNaturanonagiscenperilbenenperilmale
degliuomini,completamenteindifferenteallorodestino.
Acausadellarisposta,lislandesesichiedequalesiailsensodellavitailmondocomeunavillanella
qualeluomostatoinvitatoadimorare,machenonoffrealcunacomoditemettearepentagliolasua
incolumit.
LarispostadellaNaturanuovamentetagliente:luniversouncircuitodicreazioneedistruzione,enel
suoattuarsinonsidpenadelturbamentoacuisonosottopostelesuecreature.
Allafinedelloperetta,lislandesenonpotrconoscereilfineultimodellesistenza,acausadidueleoni
cheporrannofineallasuavitalidealediLeopardi,dunque,prettamentematerialisticoelontanoda
ognidottrinareligiosa.
IltemadellanaturamatrignapresenteanchenelcantoASilvia,incuiessaingannaluomo
promettendoglidellegioiechepoinonelargisce.
Inquestopera,infatti,lafiguradellioliricomessainparalleloconquelladiSilvia,unafigura
femminilemoltovagainquantoemblemadelladistruzionediognisperanza.
Silviaunagiovanedonnailcuipresentericcodisperanzeperlavvenire,matuttequesteillusioni
sonospazzateviaallimprovvisodallamalattiachelacondurrallaprematuramorte.Dunque,proprio
lamortechenonpermettelavversarsideisuoisognilesperanzedelliolirico,invece,sonodistrutte
dallarazionalit,chenongliconsentedicrederealleillusionidispensatedallanatura.
Liolirico,quindi,sichiedeOnatura,onatura,/perchnonrendipoi/quelchepromettiallor?Perchdi
tanto/inganniifiglituoi?.
Infine,nellultimafasedellasuavita,Leopardidimostraunmaggioreottimismonellecapacit
delluomo:lanaturailcomunenemico,pertantogliuomininondevonoaccettarepassivamentelaloro
condizionediinfelicitmadevonometteredapartelerivalittraloroeassociarsipercombatterela
causadellalorosofferenzaquesto,affermaLeopardi,essereuominidallanimonobile,ovvero
fronteggiareatestaaltaildestinodellumanit.
Dunque,laconcezionedellanaturaperLeopardiassumesfumaturediverseintuttoilsuopensiero,
passandodaunaconcezionepositivaadunanegativa,acuipersicontrappone,negliultimiannidella
suavita,unasperanzanellacapacitdelluomoanondarsivintodiundestinoineluttabile.

http://www.chuletator.net/

1/1

Vous aimerez peut-être aussi