NR 56 | 27 LISTOPADA 2015 | ISSN 2084-9117 | NAKAD 40.000 EGZ.

www.pozabydgoszcz.pl

Nie chodzi o kradzie batonika

nadcigajcych w Polsce i Europie zmianach

z profesorem Andrzejem Zybertowiczem,
socjologiem z UMK, a obecnie doradc prezydenta Andrzeja Dudy rozmawia Jacek Kiepiski

BEZPATNA GAZETA REGIONU BYDGOSKIEGO

Camerimage

o Festiwealu Camerimage nie milkn komentarze. Bez wtpienia byo to najwiksze wydarzenie kulturalne tego roku w Bydgoszczy

Jestemy te na facebook.com/pozabydgoszcz

Gmina Dobrcz
Prezes LOK w Dobrczu zachca
do zapisw
12

***

Gmina
Dbrowa Chemiska
Wsplnie zajli si budow
chodnika. Wszystkim si to podoba
14

***
Gmina Biae Bota
Ksidz z Gruczna mwi o poezji. W Czechach sprzeda si
wietnie
16

***

Gmina Koronowo

Pijane ostrze mioci

Kiedy Filip witczak z Solca Kujawskiego wspomnia o rozwodzie, ona chwycia za n.
Cudem przey dwa dgnicia w brzuch i plecy. Mimo to, nadal j kocha. Brat nie moe tego poj

Bobry utrudniaj prac lenikom. Czy stanowi realne zagroenie?

18

***

Gmina Nowa Wie Wielka

Szermierze z caej Polski zjad
do gminy. Czeka ich wielka rywalizacja
19

Nastpne wydanie

11 grudnia

FELIETON

pozabydgoszcz.pl 27 listopada 2015r.

FELIETON

Kupa le robiona

Masz dla
nas temat?

Red. ukasz Piecyk

czeka na informacje

JACEK
KIEPISKI

Mam do. A to dopiero pocztek. Polska wojna

zaczyna mnie mczy. ycie publiczne wymaga dzi
wyborw i ocen skrajnych.
Dziennikarka
telewizyjna
Lewicka to wredna mapa,
sugus poprzedniego systemu czy te minister Gliski to cham i arogant nowej
wadzy? Wybieraj, wybieraj!
Trybuna Konstytucyjny poprzednicy chcieli ustawi pod
siebie czy nowi zawadn
nim w celach wraych? Prezydent Duda to m opatrznociowy nowej, uczciwszej
Polski czy tpa marionetka
szaleca? Wanie, Kaczyski: genialny zbawca czy najwiksze zo w historii Polski?
Wybieraj! Zdecyduj si! Nie
odwracaj wzroku, sta po
ktrej stronie! Internet potguje te podziay. Mam znajomych na fejsie gosujcych
na Komorowskiego i Dud.
Ci ludzie s z innych planet.
Wszystko widz dokadnie inaczej. Nie ma punktw wsplnych. Gdyby takie
si pojawiy, brzydziliby si
ich traktowali, jak pierw-

sze ogniska gangreny, ktre

trzeba wycina natychmiast
i wypala gorcym elazem.
Polityka, waciwie polityczka, bo wobec prawdziwych
zagroe naszych czasw to
wszystko mao wane detale,
nie pozwala odetchn. Jak
jedni co zaproponuj, drudzy musz zaprotestowa. To
pewne. Taka Polska. Jak skcona, pijana rodzina podczas
wesela, ktre zmierza do zadymy z uyciem sztachet. Tak
to widz. Niestety.
Szukajc wsplnego mianownika, czego akceptowalnego dla obu stron, znalazem
w sieci wiedz o prawidowym oddawaniu kau. Chodzi o przyjcie odpowiedniej
pozycji. Ta nasza, powszechnie uznana przez cywilizacj,
grozi pono rakiem jelita.
Wpis polubili: twardy prawicowiec i twrca strony o najgorszym prezydencie Dudzie.
Obaj przyjli, e kup trzeba
robi inaczej. Moe zabior
si do tego zgodnie z instrukcj. Jest punkt wsplny! Hurra! Kupa to jednak podstawa.

FELIETON

Nie na arty
UKASZ
PIECYK

Tyle si ostatnio dzieje, e

z tematem na felieton miaem powany problem. Zupenie jak z kawaami znam
ich wiele, ale eby bysn
i zabawia bynajmniej nie rubasznymi anegdotami pikne
dziewoje w szacownym klubie
z wykwitnym alkoholem, to
ju zasadniczo jest problem.
Rwnie wiele, co dobrych
dowcipw, pamitam wydarze z ostatniej imprezy. Czyli

niewiele. Z przedostaniej te.

Moe dlatego, e na adnej
nie byem.
Ale nie o tym. Wbrew
analogii z artami, na razie
nie dzieje si nic miesznego. Chyba czas to zmieni,
wic zapraszam na stronniczy
przegld zdarze
Czy Trybuna Konstytucyjny zosta powoany zgodnie
z konstytucj? Konstytucyjno tej sprawy zbada Trybu-

na Konstytucyjny w skadzie
bliej nieznanym konstytucjonalnej zgodnoci trybu
powoywania Trybunau. Czy
procedowanie przez (by
moe) niekonstytucyjny Trybuna Konstytucyjny bdzie
jednak zgodne z konstytucj?
Prawd mwic, to jest mao
wane. Mnie ciekawi, kto tam
jest ostatecznie na licie pac?!
Po sowie konstytucja
ostatnio najczciej odmieniano pornografi. Skandalizujcych scen seksu (podobno, bo wszyscy mwi,
nikt nie widzia zupenie
jak z emerytur) nie byo
w trakcie spektaklu mierc
i dziewczyna. Wicej pieprzenia byo za to w publicznej

dyskusji. Nieoficjalnie jednak

wiemy, e z pek sklepowych
znikn pyty The Cure Pornography, a synna scena
z Misia o wczeniejszym
przyjciu i nieubraniu zostanie zastapiona krtkim kazaniem arcybiskupa Hosera.
Czas na wiksze dziao.
Antoni Macierewicz powoa
na swojego doradc 20-letniego studenta, Edmunda
Jannigera. Jannigerowi gratuluj, bo osign ju wicej
ni dowolny absolwent piciu kierunkw humanistycznych. Samemu ministrowi
zazdroszcz
przebiegoci,
bo czym skorupka za modu,
tym na staro trci. Macierewiczem.

Kontakt pod numerem:

733 842 795

stopka redakcyjna
Redakcja Poza Bydgoszcz
Zotoria, ul. 8 marca 28
redakcja@tylkotorun.pl
Wydawca
Goldendorf
Redaktor naczelny
Radosaw Rzeszotek
Redaktor wydania
Kinga Baranowska
Dzia reportau i publicystyki
Jacek Kiepiski
(GSM 723 030 103)
Tomasz Wicawski
(GSM 535 405 385)
Dzia informacyjny
Joanna Koszczka
Micha Ciechowski
Kultura
Aleksandra Radzikowska,
Micha Ciechowski
Zdjcia
ukasz Piecyk
Sport
Karol ebrowski
REKLAMA
Aleksandra Grzegorzewska
(GSM 512 202 240),
Agnieszka Korzeniewska
(GSM 534 206 683),
Magorzata Kramarz
(GSM 607 908 607),
Karol Przybylski
(GSM 665 169 292),
Iwona Zuchniak
(GSM 500 324 572)
Korekta
Agnieszka Luberadzka
reklama@pozabydgoszcz.pl
Skad
Studio Poza Bydgoszcz
Druk
Agora S.A
ISSN 4008-3456
Redakcja nie odpowiada za tre
ogosze.
***

Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy

z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim
i prawach pokrewnych Agencja Public
Relations Goldendorf zastrzega, e
dalsze rozpowszechnianie materiaw
opublikowanych w Poza Bydgoszcz jest
zabronione bez zgody wydawcy.

27 listopada 2015r.

pozabydgoszcz.pl

REKLAMA

REPORTA

pozabydgoszcz.pl 27 listopada 2015r.

Dziki rzdz w Okolu

Gronie robi si po zmierzchu. Gdy na wiejskiej drodze pojawia si wataha dzikw,
mieszkacy wol nie wychodzi z domw, a psy przy budach ujadaj jak wcieke.
Dzikie winie nie boj si wiata latarek, reaguj jedynie na eksplozj petard
Jacek Kiepiski

Fot.
ARCHIWUM

kole to wie w Dolinie w nocy pieszo. Ssiedzi niepo- zauwaa Jerzy Michalski z wyBrdy, na skarpie wio- siadajcy auta prosz o przysu- dziau rolnictwa Urzdu Miasta
dcej do starorzecza tej g ssiadw.
i Gminy w Koronowie. Zbyt
rzeki, naprzeciw Koronowa. Nie
- Ja czasem on odprowa- blisko zabudowa. Porozmawiama tu lasu, s pola i nadrzeczne dzam na autobus mwi Marek my o tym problemie z lenikami.
W Nadlenictwie Ranna,
chaszcze. Malownicz okolic Nowicki. Ale wtedy mam nie
upodobay sobie dziki. Problem tylko latark czoow, ale i drug ktremu dany teren podlega,
spotykamy zastpc nadnarasta od dwch lat.
leniczego, Zdzisawa Bus- To przestaje by
se. Tak si skada, e jest
mieszne zapewnia Marek Nowicki. Wszyscy,
on prezesem koa owiecDziki nie atakuj. Prosz mi kiego Sok operujcego
jak tu mieszkamy, syszymy, oczywicie, e w Polsce wierzy. Nawet gdy s z mo- wanie w okolicach Okola.
dzikw przybywa. Sam,
- Dziki nie atakuj. Probdc w jednym z nadmor- dymi. Chyba, e modym nieskich kurortw, spotkaem
sz mi wierzy. Nawet gdy
dziki praktycznie oswojone chccy zrobi si krzywd, na s z modymi. Chyba e
z ludmi, ktre podchodzi- przykad nadepnie
modym niechccy zrobi
y do turystw i jady z rki.
si krzywd, na przykad
Te nasze wydaj si jednak
nadepnie uspokaja lenik. Huku te zwierzta
mniej przyjazne.
Przekonali si o tym ssie- solidn w garci. A jak potne te si nie boj. W naturze sysz
dzi pana Marka, ktrzy jaki basiory z kami podchodz zbyt huk wyadowa atmosferyczczas temu w popochu uciekali blisko rzucam petard. Huk nych i coraz wicej dwikw
przed szarujcymi zwierztami. na chwil je poszy, ale po chwili cywilizacji, wic oswajaj si
z nimi.
Twierdz, e zostali zaatakowa- wracaj.
ni, gdy robili wycink drzew nad
Jego zdaniem dzik w naturze
O zwikszonej populacji
sam rzek. Dziki nie chciay si dzikw w Polsce mwi si od omija czowieka szerokim uzaprzyjani.
dawna. Przyczyn maj by cie- kiem. Boi si go podobnie jak
O dzikach mwi tu chyba plejsze zimy, a przez to lepsze wilk. Dziki podchodzce blisko
wszyscy. Kady je przynajmniej warunki do ycia tych zwierzt. ludzi mogy by, jego zdaniem,
widzia, jeli nie spotka si Dziki pojawiaj si w miastach. kiedy dokarmiane. By moe
z nimi oko w oko. Najbezpiecz- Ale tu, w Okolu, wszystko wska- maj dostp do mietnikw,
niejszym sposobem poruszania zuje na to, e dziki zaczynaj z ktrych lubi wyera wszelkie
si po zmroku jest korzystanie bra gr nad mieszkacami.
odpadki spoywcze.
z samochodw. Nawet do s- Plany owieckie dla nasze- Polowanie w tym miejscu
siada lepiej podjecha ni i nie wchodzi raczej w rachub go obwodu obejmuj odstrza

Marek Nowicki pokazuje poryty przez dziki teren w pobliu zabudowa wsi.

Fot. JACEK
KIEPISKI

Zastpca nadleniczego z Ranna, Zdzisaw Busse. To on decyduje

o odstrzale dzikw w okolicach Okola.

Fot. JACEK
KIEPISKI

REKLAMA

szedziesiciu dzikw w tym

roku. Pado ju czterdzieci zwierzt dodaje. Nie zmniejsza to
populacji, bo maciory maj od
piciu do dziesiciu prosiakw
w miocie. Prowadzimy odstrza,
bo dziki czyni szkody. Ale nie
atakuj, prosz si nie obawia.
Jeli w Okolu faktycznie ludzie
zaczynaj si ba, postaramy si
co zrobi w tej sprawie. Odstrza
moemy prowadzi w odlegoci

nie mniejszej ni sto metrw od

zabudowa, po stuprocentowym
rozpoznaniu celu. Tam s takie
moliwoci, gdy prowadzi si
nagonk od strony chaup.
Wszystko wic wskazuje na
to, e Okole i jego okolice czeka
w tym roku jeszcze kilka polowa. Dziki nie maj szans. Czowiek zrobi to, co potrafi najlepiej
zastosuje zabijanie, dorany
lek na lk.

27 listopada 2015r.

REGION

pozabydgoszcz.pl

Zaczn mierzy i kara?

Odcinkowy pomiar prdkoci jest kolejn broni w walce z piratami drogowymi. Ale czy tylko?
Od stycznia stra miejska traci moliwo stawiania fotoradarw. Zastpi je tzw. bramownice
Tomasz Wicawski

ego rodzaju instalacja zamontowana zostaa ju

dwa lata temu na DK nr
5 pomidzy Osielskiem a Bydgoszcz. Nie zrobi tego dziaajcy m.in. w tym celu Wojewdzki
Inspektorat Transportu Drogowego. S to urzdzenia, za pomoc ktrych wykonuje analizy
Instytut Badawczy Drg i Mostw. Nie oznacza to jednak, e
w regionie bydgoskim moemy
mia si z kierowcw z innych
czci kraju, w ktrych system
ju dziaa.
Na razie tego rodzaju pomiary wykonywane s w trzech miejscach w Polsce. Do koca roku
bdzie ich dwadziecia dziewi,
a ITD planuje jeszcze kolejne
montae. W 2016 roku zniknie
wiele fotoradarw, uszczuplajc
przy tym wpywy do gminnych
budetw gmin, ale kolejne
urzdzenia mog by jeszcze
bardziej restrykcyjne. Tam,
gdzie ju dziaaj, obserwowane
s czasowe zatory w ruchu. Bo
tutaj chodzi nie o przekroczenie
prdkoci w momencie zrobienia zdjcia, a o redni prdko
na danym odcinku.
- W tym momencie nie mamy
planw montowania urzdze
do odcinkowych pomiarw
prdkoci w regionie bydgoskim

Ten program bdzie rozwijany.

- Obserwuj ten odcinek od
Wiele zaley od moliwoci fi- dawna mwi Marek Manunansowych, ktrymi bdziemy szewski, dyrektor Gminnego
dysponowali, i technicznych. Orodka Kultury w Osielsku.
Bo w niektrych miejscach, Z jednej strony kabel wisi na
gdzie
byoby
to uzasadnione
mer ytor ycznie,
niemoliwe jest
zamontowanie taZ jednej strony kabel wisi
kich urzdze.
Czasami do na supie, wic nie jest to raczej
prozaicznym problemem jest brak podczone do zasilania. Ze
rda prdu, nie- dwa lata bdzie jak to zamonzbdnego w tym
przypadku. Dro- towali...
ga, na ktrej montuje si tzw. bramownice, musi
by prosta, na danym odcinku supie, wic nie jest to raczej
dozwolona prdko taka sama, podczone do zasilania. Ze dwa
a trasa nie moe by przecinana lata bdzie, jak to zamontowali,
skrzyowaniami. Takie miejsce ale kiedy to zacznie dziaa? Bg
pod Bydgoszcz jest, z istniejc jeden raczy wiedzie.
Kierowcy wskazuj na nienawet instalacj.
- To nie s nasze urzdzenia konsekwencj w dziaaniach
wadz w sprawie redniej
pomiarowe mwi Piotr Zych.
O istnieniu, trzeba przyzna prdkoci.
- Przecie przy poborze bido szpetnych, elaznych konstrukcji kierowcy informowali letw na bramce autostradowej
nas wielokrotnie. Si rzeczy na na kolejnej wszyscy mieliby
trasie OsielskoBydgoszcz zdej- zabrane prawa jazdy mwi
mowali nog z gazu. Skd bo- Pawe z Grska, ktry tras
wiem wiadomo, e to nie mierzy ToruGdask pokonuje wiele razy w miesicu. Makabra
i nie robi zdj?

Fot.
ARCHIWUM

mwi Piotr Zych, specjalista

w Wydziale Analiz Centrum
Automatycznego Nadzoru nad
Ruchem Drogowym Gwnego
Inspektoratu Transportu Drogowego. Pki co przeprowadzamy analiz danych z istniejcych
ju instalacji.
Szybko jednak reflektuje si
i przekazuje znacznie mniej pozytywn informacj dla kierowcw podrujcych po regionie
bydgoskim.
- Wcale tego nie wykluczamy
w przyszoci mwi Zych.

bdzie na drogach, jeeli stanie

si to powszechne. Nigdzie nie
dojedzie si na czas. Lepiej kas
na te instalacje zainwestowaliby
w rozwj drg lokalnych, bo
autostrad troch jest, ale wiele
pomniejszych drg woa o pomst do nieba.
Po chwili mczyzna gryzie
si w jzyk.
- Obym z tymi autostradami
nie wywry dodaje znacznie bardziej pokornie.
Waciciela instalacji na trasie z Osielska do Bydgoszczy
ustalilimy. Jest nim Instytut
Bada Drg i Mostw.
- To instytucja niezalena od
nas mwi Piotr Zych. Oni
dziki takim konstrukcjom przeprowadzaj swoje badania. Nie
byo pki co rozmw w sprawie
przejcia tej infrastruktury dla
naszych celw. Oni testuj bd
testowali te urzdzenia.
Ale taka moliwo, bez przeszkd technicznych, istnieje.
- Tak jak mwiem dodaje
Piotr Zych. Ten system bdzie
w Polsce rozwijany i coraz powszechniejszy.
REKLAMA

REPORTA

pozabydgoszcz.pl 27 listopada 2015r.

Ostrze
mioci

Pijana ona zaatakowaa ma noem. Z obraeniami zagraajcymi

yciu trafi do bydgoskiego szpitala

Micha Ciechowski

ylko zaschnita krew na

pododze jednego z mieszka przy ulicy Toruskiej
w Solcu Kujawskim moe przypomina o zdarzeniach rodowego wieczoru 11 listopada. W ciao
Filipa Marlena wbia dwukrotnie
kilkucentymetrowe ostrze noa.
Ta sama kobieta, pi lat temu,
lubowaa mu mio. A do
mierci.
Do bydgoskiego Szpitala Uniwersyteckiego nr 2 im. dr. Jana Biziela mczyzna trafi jeszcze tego
samego wieczoru
z ranami citymi
plecw i brzucha.
Szybk interwencj
zaogi pogotowia
ratunkowego zawdzicza ssiadom,
ktrzy dowiedzieli
si o finale gwatownej sprzeczki.
Informacj
o zdarzeniu otrzymalimy okoo godziny dwudziestej
pierwszej od zaogi karetki pogotowia, ktra przybya na miejsce
zdarzenia informuje Przemy-

saw Somski z Zespou Prasowego Komendy Miejskiej Policji

w Bydgoszczy. Jak pniej ustalili funkcjonariusze, do obrae
ciaa prawdopodobnie przyczynia si trzydziestosiedmiolatka
przebywajca z dwudziestoszeciolatkiem w mieszkaniu. Kobieta zostaa zatrzymana. Miaa okoo dwch i p promila alkoholu
w organizmie. Poszkodowany,
w stanie zagraajcym yciu, zosta przewieziony do szpitala.
Filip wzi lub pi lat temu.

Wedug policji w tej

rodzinie wczeniej ju
le si dziao

REKLAMA

Jego wybrank bya o dziesi

lat starsza Magda. Cho rodzina
chopaka sprzeciwiaa si temu

- Kocham ja pomimo, e chciaa mnie zabi.

zwizkowi, ten nie chcia sucha.

- Nie auj adnej ze swoich
decyzji mwi ranny mczyzna.
To bya nasza pierwsza sprzeczka. Pokcilimy si i w emocjach
powiedziaem, e wezm z ni
rozwd. To doprowadzio j do
amoku. Chwycia za n.
- ledczy do sprawy zabezpieczyli uyte przy ataku narzdzie
potwierdza przedstawiciel policji.
Bydgoski sd, po zapoznaniu
si z aktami sprawy, postanowi
zastosowa wobec kobiety miesiczny areszt. Jej spraw zajmuje
si Prokuratura Rejonowa BydgoszczPoudnie.
Jak mwi mody mczyzna,
Marlena taka ju jest. Wielk mi-

Fot. MACIEJ
PAGAA

o czya take oboplna zazdro. Mimo tragicznego finau

sprzeczki partner nie ma do ony
alu, a nawet j usprawiedliwia.
I wci kocha.
Od wykrwawienia si dzieliy
mczyzn minuty. Ostrze noa
pozostawio w jego ciele kilkucentymetrowe rany. Te stworzone w sercu Filipa ju dawno si
zagoiy. Wci wierzy, e mog
by z Magd szczliwi. Przypiecztowaniem ich mioci jest crka Rozalka, ktra mimo tego, i
bya wiadkiem zdarze, wci za
mam tskni.
- Wedug ustale policji
w tej rodzinie wczeniej ju si
le dziao podsumowuje Som-

ski. W grudniu 2014 roku funkcjonariusze zaoyli im Niebiesk

Kart. Mczyzna czsto by agresywny, kobieta za naduywaa
alkoholu. Dodatkowo miaa problemy natury psychicznej.
Karta
zostaa
zamknita w czerwcu br. W sierpniu,
w domu poszkodowanego, ponownie interweniowaa policja
i Miejsko-Gminny Orodek Pomocy Spoecznej. Po trzech miesicach o soleckiej rodzinie usyszaa caa Polska.
ledczy postawili zatrzymanej
kobiecie zarzut cikiego uszkodzenia ciaa. Grozi jej do dziesiciu lat pozbawienia wolnoci.

Nadziej mamy
we krwi
Pita edycja akcji Szlakiem omiu
kropel nadziei

- Mj plan jest taki: aby w kadej z miejscowoci powiatu bydgoskiego by przynajmniej dwa razy mwi Andrzej Kubiak, organizator akcji Szlakiem omiu
kropel nadziei. I udao si. W 2015 roku
trzystu pitnastu mieszkacw regionu oddao cznie sto czterdzieci litrw
krwi.
Od 22 do 26 listopada w caej Polsce
odbywaj si Dni Honorowego Krwiodawstwa. Z tej okazji prezes Fundacji Andrzeja Kubiaka Szlakiem Nadziei podsumowa pit ju edycj akcji.
- Podczas dziesiciu przystankw
w naszym krwistym szlaku odwiedzilimy kad z gmin powiatu bydgoskiego
dodaje prezes fundacji. Chciabym podzikowa wszystkim, ktrzy przyczynili
si do organizacji tak wanych spotka
z mieszkacami, za wspprac i dar serca. Wsplnie, przez pi edycji akcji, dostarczylimy ponad osiemset litrw krwi
leku, ktrego nie kupimy w adnej aptece.
Andrzej Kubiak ju planuje kolejne
spotkania i akcje promujce oddawanie
krwi. Bardzo prawdopodobne jest, e
wkrtce rozpoczn si prace nad albumem
opowiadajcym o bohaterach zwykych
niezwykych, ktrzy odwiedzaj jego ambulans podczas kadej zbirki krwi.
- Najbardziej ucieszy mnie fakt, e
w rodowisku wiejskim tak wiele osb
chce pomaga i oddaje krew podsumowuje Kubiak. Czasami zbieramy nawet
wicej ni regionalne stacje krwiodawstwa w wikszych miastach. Jest w nas
ch pomagania i to jest najwaniejsze.
(MC)

Tak oddawali krew

51 przystanek - 12.04.2015 11 litrw
Dbrowa Chemiska,
52 przystanek - 10.05.2015 13 litrw odowo
53 przystanek - 14.06.2015 14,5 litra
Nowa Wie Wielka
54 przystanek - 28.06.2015 9,5 litra Mkowarsko
55 przystanek - 12.07.2015 15,5 litra Sicienko
56 przystanek - 02.08.2015 16 litrw Dobrcz
57 przystanek - 23.08.2015 17,5 litra Brzoza
58 przystanek - 13.09.2015 13 litrw Wtelno
59 przystanek - 11.10.2015 13 litrw Maksymilianowo
60 przystanek - 25.10.2015 15 litrw Solec Kujawski

27 listopada 2015r.

WYWIAD

pozabydgoszcz.pl

Krzyowiec,
chrystusowiec
W cigu pitnastu lat pracy aktorskiej
zgodzi si udzieli kilkunastu wywiadw prasowych. Aktor o stu twarzach.
Wojciech Mecwaldowski, go Camerimage 2015, rozmawia z Michaem Ciechowskim
Nie lubi Pan pozowa do zdj?
Nie przepadam, zreszt fotoreporterzy nie s reyserami.
Czsto chc mnie pokazywa
takim, jakim nie jestem, ale lubi przemylane sesje z fotografami, ktrzy maj pomys i szacunek do swojego zawodu.
Bardzo ciko Pana rozszyfrowa. Umiech miesza si z powag.
Kady jaki jest. Czasami
taki, czasami inny, trzeba jednak mie swoje zdanie, niepodyktowane przez nikogo. Jestem
rnie odbierany, ale wol by
jaki ni nijaki.
Blask flesza oniemiela?
Nie czuj si dobrze w ich
blasku. Mimo pitnastu lat pracy nie jestem w stanie si odnale w tej czci mojego zawodu. Wywiady, zdjcia, promocje
filmw s OK, ale przez stres
z tym zwizany nie pamitam
chociaby poowy festiwalu
w Wenecji.
Prezentowane na nim 11 minut przyjto tam owacjami na
stojco. W pitek projekcja na

Camerimage. Co Pan czu, czytajc scenariusz?

Majc w doni scenariusz
do filmu, czuem, e bd bra
udzia w czym wyjtkowym.
Ten film mwi o najwaniejszych rzeczach, ktre dotycz
kadego z nas, midzy innymi o wyobrani, czasie, mioci, mierci. Byem szczliwy
i przeraony zarazem, e to wanie mi przypada gwna rola,
ktra spaja ca histori i mwi
o tym, o czym my czsto
zapominamy i przechodzimy obojtnie. To wielki zaszczyt.
W
polskim
kandydacie do
Oscara niewiele Pan mwi.
Rzeczywicie, na planie
te pierwszy
raz miaem
moliwo
tak bliskiej
pracy z kamer. Gra
ciaem jest
o
wiele
trudniejsza
ni mwienie.
W filmie
zobaczymy
mnstwo symboli. W uamku
sekundy dostrzec moemy

mczyzn nioscego krzy.

Jest to jaki wyjtkowy symbol
dla filmu?
Byem jedn z pierwszych
osb, ktra go zauwaya. Jestem te troch taki krzyowiec,
chrystusowiec. Kady z nas niesie swj krzy, w jaki sposb
si krzyuje lub zostaje ukrzyowany. Nie moemy go jednak
utosamia z konkretn rzecz,
bo s ludzie, ktrzy
krzy odbieraj
jako X. Co
niewiadomego,
co take
w sobie
nosimy
i z czym
yjemy.
11 minut
to
take film
o upywajcym czasie,
o ktry my nie
dba-

my. Zmienia co w Panu ta

rola?
Kady film co po sobie zostawia w czowieku, ten te.
Moe dobitniej poczuem czas
i to, jaki mamy na niego wpyw
i przede wszystkim, eby go tak
nie rozkada na czci.
Na wiecie film oklaskiwano,
w Polsce przyjty dwojako.
Gdzie
przeczytaem,
e
film
Skolimowskiego
jest
pusty
jak baka mydlana.
Doszedem
do wniosku, e
niektrzy recenzenci pisz o sobie. Skoro ycie
i mier, czas
i wyobrania s
dla nich puste
jak baka mydlana, to ich ycie jest
puste jak ta baka.
W Polsce zazwyczaj
odbir z reguy bdzie
zawsze gor-

szy ni na wiecie. Polak Polakowi zawsze musi dopierdoli.

Kipimy zazdroci?
Czsto jest tak, e jak film
odnosi sukces za granic, to
w Polsce jest inaczej, wemy na
przykad sytuacj z Id i to, co
si dziao po Oskarach w kraju. Przecie to chore. To ju nie
jest nawet kwestia gustu, tylko
choroba zawici, zazdroci
i wiecznego niezadowolenia. Na
szczcie film zostanie ju na
zawsze, a ich gdakania za par
lat ju nikt nie bdzie pamita.
Duo pracy wkada Pan w kreowanie tych wszystkich postaci.
Co si dzieje z aktorem, kiedy
rozstaje si z rol?
Z roli Tomka z Dziewczyny
z szafy wychodziem trzy lata.
Opuciem j, ale wiat mojego bohatera nie chcia opuci
mnie. W szkole uczono nas
o pozostawianiu postaci. Ale
jest jeszcze to, co posta otacza.
I nagle poczuem, e zostawiajc
bohatera, zostaje wok mnie
co, co nie jest moje. Przez
trzy lata funkcjonowaem
jako mwicy autysta.
Podobno wszystko jest
po co.
Z
perspektywy
czasu bardzo si
z tego ciesz. Ludzie
nie doceniaj, e
ze rzeczy te nas
w pewien sposb ksztatuj.
Staem si silniejszy i gotowy na nowe
wyzwania.
J e d n y m
z nich jest
reyseria. Na
jakim etapie
jest pana film
Polak?
O filmie Polak bd rozmawia, jak go skocz.
Fot. Camerimage
REKLAMA

WYWIAD

pozabydgoszcz.pl 27 listopada 2015r.

Nie chodzi o kradzie batonika

O nadcigajcych w Polsce i Europie zmianach z profesorem Andrzejem Zybertowiczem, socjologiem
z UMK, a obecnie doradc prezydenta Andrzeja Dudy rozmawia Jacek Kiepiski
W wypowiedziach zwycizcw
ostatnich wyborw razi mnie
triumfalizm: Przypominam, e
to my wygralimy.... Sympatii to
nie wzbudza.
Myl, e takie przypominanie
wynika z tego, e cz czonkw
PO i establishmentu nadal tak si
zachowuje, jakby wyborcy nie
odsunli ich od wadzy. Przykadem jest zachowanie, skdind rozsdnego, wicepremiera
Tomasza Siemoniaka, ktry na
midzynarodowej
konferencji
w Warszawie powiconej bezpieczestwu publicznie pozwoli sobie na ocen wsppracy
z prezydentem Andrzejem Dud.
Nie sdz, eby jakikolwiek minister Platformy publicznie pozwoli sobie na ocen wsppracy z prezydentem Bronisawem
Komorowskim. Podwadny nie
ocenia przeoonego. Tego typu
zachowania nieprzyjmowanie
do wiadomoci, e spoeczestwo odmwio mandatu zaufania PO i PSL powoduj reakcje,
o jakich pan mwi. Ale, z drugiej
strony, wszelki triumfalizm jest
psychicznie niebezpieczny.
Moe jeszcze niektrzy nie zauwayli zmian?
Polska jest na razie taka sama,
ale bdzie si zmieniaa. Teraz jednak w inny
sposb i w innym
kierunku ni przez
osiem poprzednich
lat.
Krtko spytam: kiedy zaczniecie, jak to
mwi, wiesza?
Bardzo
panu
wesoo: w Polsce
nie stosujemy kary
mierci; a o wsadzaniu do wizie decydowa bd niezawise sdy.

nawet bez sw, ycze dysponentw reklam.

Bdzie si wraca do starych

spraw...
Jakich starych spraw? Jeli czytam w sierpniu 2015 na portalu
kulisy24.com, e minister Maria
Wasiak, nadzorujca m.in. PKP,
naciskaa na wydanie setek tysicy euro na jak bezuyteczn
ekspertyz i nie sysz, by premier
Ewa Kopacz reagowaa na tak
co najmniej niegospodarno,
to znaczy, e problem jest powany. Dzi okoo dziewidziesit
procent osb uznanych za winne korupcji koczy z wyrokami
w zawieszeniu. Co to znaczy? e
korupcja w Polsce jest opacalna.
Wystarczy przejrze statystyk
wyrokw za przestpstwa korupcyjne, by zobaczy, e co nie gra
w tym systemie.
Nazwiska: Macierewicz, Ziobro,
Kamiski s sygnaem dla spoeczestwa, e teraz bdzie si
dziao.
Antoni Macierewicz bdzie
stara si, by niejasnoci, ktre
narosy wok wielu przetargw,
zostay wyjanione. Mariusz Kamiski przekae tajnym subom jasno zdefiniowane zadania.
A Zbigniew Ziobro sprawi, e
prokuratorzy nawet w sytuacji

Fot. MATERIAY
PRASOWE

glda rozmowy ministrw PiS-u w czasach, gdy te metody spowszedniay?

Bd zachowywali si jak
urzdnicy pastwowi. W ministerstwach s pokoje chronione
przed podsuchem. Chcc zaatwia wane sprawy, powinni si
spotyka w takich pomieszczeniach. A jak id do restauracji,
to powinni, po pierwsze, paci z wasnej
kieszeni, a zamiast
szczegw transakcji
dotyczcych
spek
skarbu pastwa omawia ostatni odcinek
przygd Jamesa Bonda.

Zbigniew Ziobro sprawi, e

prokuratorzy nawet w sytuacji
przecienia prac zrozumiej, by najpierw zabiera si za
sprawy najwikszego kalibru

Wielkiego oczyszczenia mona

si spodziewa?
Wystarczy przejrze archiwa
mediw, nawet tych popierajcych III RP, i opisy wielkich afer
gospodarczych, by dostrzec, jak
wielu z nich nigdy nie wyjaniono, nie mwic o ukaraniu sprawcw. Zakadam, e przywrcenie
prokuratury pod zarzd ministra
sprawiedliwoci zmobilizuje t
instytucj, eby najwiksze afery
zbadano i aby akty oskarenia
REKLAMA

trafiay do sdw.

przecienia prac zrozumiej, by

najpierw zabiera si za sprawy
najwikszego kalibru, szkodliwe
dla gospodarki, dla systemu podatkowego jak np. ustalenie, czy
spka Ciech nie zostaa sprzedana poniej swojej wartoci a dopiero potem bd rozliczali obywateli z wykrocze, jak kradzie
batonika w sklepie.
Nazwisko Ziobro kojarzy mi si
z nagrywaniem. Jak bd wy-

Wczeniej takich bezpiecznych pomieszcze nie byo?

Byy, ale politycy
PO nie wierzyli subom, ktre im teoretycznie podlegay.
Mwi mi wysoki funkcjonariusz
jednej z obecnych sub: Oni nie
rozmawiali w zabezpieczonych
pomieszczeniach, bo myleli, e
my ich podsuchujemy. To jest
paradoks Tuskowadzy, ktra nie
wierzya subom teoretycznie jej
podlegajcym.
Teraz bdzie inne podejcie do
sub?
Jak zostanie zrobiony ich przegld, zostan zreformowane, to

standardem w demokratycznym
pastwie stanie si omawianie
spraw wagi pastwowej w instytucjach pastwowych, w tym
w pomieszczeniach chronionych
przez suby.
Zmieniajc temat, czy to Pan doradzi prezydentowi Dudzie powiedzie publicznie o Jarosawie
Kaczyskim: Jest pan wielkim
czowiekiem?
O takich sprawach doradca
pisze na staro w pamitnikach.
No, tak... Dawno zapowiada Pan
zmiany w mediach publicznych.
Mona zdradzi jakie szczegy?
Spawy mediw nie s wrd
tych, ktre mi prezydent powierzy. Na co dzie si im nie
przygldam, nie uczestniczyem
w przygotowaniu koncepcji ich
reformy. Ale zmiany bd take
w mediach prywatnych. Cho,
jak sysz, w TVN podobno red.
Jakub Sobieniowski dalej w starym stylu pracuje na opini najbardziej gorliwego propagandysty antypisowskiego... Zmiany
nastpi z kilku powodw. Po
pierwsze, media i ich waciciele podaj za nastrojami opinii
publicznej, by utrzyma kontakt
z widzami i zatem udzia w rynku. Po drugie, jak nowa wadza,
poprzez kontrol nad spkami skarbu pastwa, przekieruje
strumienie reklam, to media dopasowuj si do, odczytywanych

Zamachy w Paryu. Jakie bd

ich konsekwencje?
Najwyraniej w obrbie cywilizacji islamu uformowaa si
jaka chora subkultura akceptacji dla samobjczych zamachw
poczonych z zabijaniem niewinnych ludzi. To jest co, co ma
kulturowy charakter. Trzeba gboko zrozumie natur tej choroby, eby mdrze dostosowywa
polityk caej Europy wobec tego.
Prosz zwrci uwag, jak wiele w Internecie jest wypowiedzi
przyznajcych, e politykiem,
ktry zachowa si jak m stanu, jest premier Wgier Viktor
Orbn, powstrzymujc imigrantw. Moe warto spokojnie si
zastanowi, czy take w innych
sprawach nie patrzy on dalej od
wikszoci politykw europejskich?
Ale islamizacja Europy to ju fakt.
O wiele powaniejszym faktem jest liberalizacja i laicyzacja
Europy. Europa, ktra odwraca si od swoich tradycyjnych
chrzecijaskich wartoci, oddaje
si na up islamu. Islam nie jest
grony dla tych zbiorowoci, ktre wierz w swoj tosamo i j
pielgnuj. Kulturze ydowskiej
islam nie potrafi zaszkodzi, ona
tylko nabiera siy. Pomoc USA
nic by nie daa, gdyby w Izraelu,
poza judaizmem zreformowanym i laickimi, nie istnia rdze
rodowisk, ktre wierz w wielko narodu wybranego przez
Boga. I wok tego organizuj
instytucje.
Musz spyta o Smolesk.
Wszystko od nowa?
Wydaje si, e szum i wiadoma dezinformacja wok tej
tragedii bya tak dua, e naley
przyj zaoenie: zaczynamy od
zera, analizujemy punkt po punkcie podstawowe informacje, od
dokumentacji chemicznej, dokumentacji fotograficznej, akustycznej... Tak, jakbymy byli badaczami, ktrzy przyjechali wieo
na miejsce zdarzenia i prbowali
okreli podstawowe fakty.
Czyli od nowa?
Od pocztku. Rzeczowo.

27 listopada 2015r.

pozabydgoszcz.pl

REKLAMA

10

DODATEK

pozabydgoszcz.pl 27 listopada 2015r.

WITECZNE FINANSE

Nadchodz
$wita
Od zmartwienia na bok i poszukaj
odpowiedniego rozwizania, aby
finansowe problemy znikny

Micha Ciechowski

wita Boego Narodzenia za

miesic, a ju wiecie, e nie
podoacie w tym roku wydatkom? Jeszcze nic straconego!
Atrakcyjne witeczne oferty finansowe przygotowao w grudniu wiele instytucji finansowych.
Boe Narodzenie to najprzyjemniejsze wita w cigu caego
roku. Dla naszego portfela jednak najdrosze. Oprcz przygotowa witecznego stou, czeka
gonitwa za prezentami i noworocznymi kreacjami. Ile ostatnie
tygodnie grudnia mog nas kosztowa? Nawet dwa tysice zotych
na czteroosobow rodzin!
- Dzi kady stara si kontrolowa swoje wydatki, ale przed
szczeglnymi okazjami warto
zabezpieczy si dodatkowym
zastrzykiem gotwki mwi Elbieta Podolska, doradca finansowy. Jeeli mamy pewno, e
nasza zdolno kredytowa jest
dobra, moemy sprbowa postara si o poyczk w banku.
Wiele oglnopolskich banREKLAMA

kw przed witami proponuje

poyczk gotwkow, dostpn
w oddziaach oraz przez Internet.
Indywidualnie dobrany dzie
spaty raty i okres kredytowania
w grudniu okaza si moe idealnym rozwizaniem.
Obok tradycyjnych produktw
finansowych na polskim rynku
dostpne s take te nowoczesne.
Pienidze na mniejsze wydatki oferuj tak zwane chwilwki,
czyli firmy poyczajce gotwk
na dowd, na trzydziestodniowy
okres spaty.
Nie wymagane s w tym przypadku adne dodatkowe zawiadczenia czy owiadczenia, o ktre
zostaniemy poproszeni w banku.
- Produkty tego typu ciesz
si na rynku niezwyk popularnoci i zainteresowaniem klientw dodaje Marek Krzewiski,
przedstawiciel jednej z toruskich firm. Do grupy takiej
zaliczy mona szybkie poyczki
udzielane w Internecie, poyczki
bez zawiadcze, szybkie poycz-

ki bez BIK i KRD oraz chwilwki

na wita.
Jak dodaje ekspert, klientami
s ludzie w rnym wieku. Osoby starsze poyczaj gwnie na
zorganizowanie wit, natomiast
modsze przede wszystkim na
prezenty. Popularno tego typu
poyczek bdzie rosa, szczeglnie w okresie przedwitecznym.
Szacowany wzrost, jeeli chodzi
o liczb poyczek na rynku, wyniesie 2025 proc. w stosunku do

poprzednich miesicy.
Kredyty i chwilwki nie s
straszne, gdy dokadnie przeczytamy umow, zanim j podpiszemy.
- Przede wszystkim zwrmy
uwag, jaki jest cakowity koszt
poyczki, nie patrzmy tylko na
reklamy czy na to, e oprocentowanie jest bardzo niskie radzi
Elbieta Podolska. Sprawdmy,
ile oprcz oprocentowania wyniesie np. prowizja. Zobaczmy

te, czy wszystkie dokumenty s

dla nas czytelne.
Przed witami Boego Narodzenia warto pomyle o bezpiecznym sposobie realizacji marze i kupowania prezentw. Tak,
aby wita w tym roku pozostay
wolne od problemw, pene za
umiechu i radoci. Rankingi
chwilwek, opinie na temat poyczkodawcw oraz porady ekspertw znale mona na portalu
sowafinansowa.pl.

27 listopada 2015r.

DODATEK

pozabydgoszcz.pl

11

WITECZNE FINANSE

Zastaw si, a postaw si?

Polakw przygotowania do wit
Ponad 1000 z zamierza wyda przecitna polska rodzina na tegoroczne wita

Magorzata Kramarz

oniec listopada, to czas,

kiedy Polacy zaczynaj
myle o nadchodzcych
witach boego narodzenia.
Kady z nas lubi czas przygotowa. Ale skd wzi na to
wszystko pienidze? Okazuje
si, e Polacy maj swoje sposoby.
Kto z nas nie lubi robi prezentw najbliszym? A jeszcze
przyjemniej jest taki upominek
dosta. Niestety ceny wszystkich produktw s bardzo wysokie. Poczynajc od ywnoci,
poprzez zabawki, biuteri nie
mwic ju o gadetach i sprzcie komputerowym. Sami przyznajemy, e wydajemy za duo,
ale jak pokazuj badania wikszo z nas nie zamierza tego
zmienia. Co trzeci dorosy Polak spodziewa si co najmniej
dwch prezentw pod choink.
Najchtniej widziane s ksiki,
perfumy, gry komputerowe i na
kocu koperta z pienidzmi. Jak
wykazuj badania, przecitna
polska rodzina wyda na tegoroczne wita powyej 1000 z.
To jest koszt zarwno jedzenia,

wystroju domu jak i prezentw.

Tylko niewielka cz naszego
narodu planuje nie przekracza
kwoty 400 z.
Skd bierzemy na to pienidze? Gownie z oszczdnoci.
Ponad poowa Polakw ma
zaskrniaki, ktre chce przeznaczy na przygotowanie Boego Narodzenia. Zupenie odwrotnie ni w ubiegych latach,

wiksz cz chcemy przeznaczy na jedzenie, cho prezenty wcale nie bd takie tanie.
rednia cena upominku to ok.
150 z. A co z reszt Polakw?
Jak planuj sfinansowa przyjemnoci. Okoo 25% z nas zamierza za wydatki paci kart
kredytow, ktr spaci dopiero
po nowym roku. Takie rozwizanie stosowane jest gwnie

przez modych ludzi midzy 20

a 35 rokiem ycia. Jeszcze inni
zamierzaj wzi poyczk lub
kredyt w banku. Te kusz nas
rnymi promocjami przedwitecznymi, wic zapewne
cz Polakw skorzysta z tych
propozycji. Najmniejszy odsetek ma w planach poyczk od
rodziny lub znajomych.
Wrd naszego narodu przyjo si powiedzenie Zastaw
si, a postaw si. O co w tym
chodzi? Gwnie o to, eby
pokaza wrd rodziny i przyjaci, e sta nas na rnego
rodzaju przyjemnoci, e jestemy po prostu bogaci. Nikt natomiast nie musi wiedzie, e na
to wszystko si zapoyczylimy
i to pewnie na niemay procent.
Cae szczcie coraz wicej z nas
odchodzi od tej reguy. Nauczylimy si oszczdza i z gow
planujemy kady wydatek. Ponad poowa z nas deklaruje, e
prezenty witeczne bd praktyczne i na pewno kupione po
duszym namyle. Wolimy dawa i dostawa rzeczy praktyczne, anieli gadeciarskie czy

szpanerskie. Nauczylimy si
te wykorzystywa okazje. Wielu Polakw zaczo robi zakupy w Internecie. Niekiedy s
naprawd tasze ni te w sklepie stacjonarnym. Oczywicie
znaleli si te tacy, ktrzy nie
zamierzaj oszczdza na prezentach gwiazdkowych dla
bliskich. Jednak znaczna cz
spoeczestwa tylko najbliszym kupuje drogie prezenty,
pozosta cz rodziny obdarowujemy drobiazgami. Zakupy spoywcze robimy zazwyczaj w super i hiper marketach.
Skuszeni promocjami omijamy
mae osiedlowe sklepiki, ktre
nie mog liczy na wikszy zysk
w okresie przedwitecznym.
Dua cz osb przyznaje
te, e ich sytuacja materialna
jest lepsza ni w poprzednich
latach bd na takim samym
poziomie. Jestemy zadowolenie ze swoich zarobkw i moemy spokojnie przygotowywa
si do wit, ju nie w myl zasady Zastaw si, a postaw si.
REKLAMA

12

GMINA DOBRCZ

pozabydgoszcz.pl 27 listopada 2015r.

Sportowe
strzelanie
w Dobrczu

Gminna Liga Strzelecka wystartowaa ju

po raz smy! Impreza organizowana przez
Lig Obrony Kraju w Dobrczu z edycji na
edycj wznosi si na wyszy poziom.
Karol ebrowski

istoria koa LOK siga

jeszcze koca ubiegego
wieku.
- W naszym kole mamy za
sob zarwno lepsze, jak i gorsze czasy twierdzi prezes Ligi
Obrony Kraju w Dobrczu Wiesaw Lebiedew. W jednym roku
jest nas wicej, w innym troch
mniej. Mamy oczywicie pewn
grup wytrwaych osb, ktrzy
s z nami od adnych paru lat.
W tym momencie liczebno naszej grupy ocenibym neutralnie.

Strzelectwo sportowe, jak wiadomo, nie jest najpopularniejsz

dyscyplin w naszym kraju.
Czonkiem koa moe zosta
kada osoba, ktra ukoczya
dwunasty rok ycia.
- Tacy modzi uczestnicy rwnie s z nami opowiada Lebiedew. Czsto zdarza si tak, e
dzieci przychodz z kim z rodziny i obserwujc przebieg zawodw, s bardzo ciekawi, w jaki
sposb to wszystko funkcjonuje.
Zainteresowanie, po ukoczeniu

Zainteresowanie, po ukoczeniu
wyznaczonej granicy wieku, czsto
przeradza si w samodzielne prby pod
czujnym okiem dowiadczonych zawodnikw.

Wiesaw Lebiedew, prezes LOK-u w Dobrczu, zachca do sprbowania swoich si w strzelectwie

sportowym

wyznaczonej granicy wieku, czsto przeradza si w samodzielne

prby pod czujnym okiem dowiadczonych zawodnikw. Jednym si to spodoba, innym nie.
W sobot 21 listopada na hali
sportowej przy Zespole Szk
w Dobrczu odby si pierwszy
turniej w smej edycji Gminnej
Ligi Strzeleckiej.
- Planujemy jeszcze cztery takie rundy mwi prezes LOK.
Na sam koniec wyrnimy najlepszych zawodnikw, indywidualnie oraz w druynie.
Inaugurujcy turniej okaza
si szczliwy dla osb o nazwisku Smeja. W przypadku kobiet

najlepszy wynik zanotowaa

Agnieszka, a wrd panw Tomasz, o tyme wanie nazwisku. eskie podium uzupeniy jeszcze Oliwia Kiepikowska
oraz Weronika Wolszlegier. Jeeli chodzi o mczyzn, to drugie miejsce zaj Robert Mamys,
a trzecie Bartomiej Majka.
Prowadzona bya take klasyfikacja druynowa.
- Mamy sze zespow
twierdzi Lebiedew. Niestety,
pierwszego dnia nie dotara do
nas ekipa z Nowej Wsi Wielkiej.
W sobot najlepszy okaza si
pierwszy garnitur, reprezentujcy firm Dewelopeo, w skadzie:

Fot. ADAM
ZAKRZEWSKI

Tomasz Smeja, Robert Mamys,

Marek Suszek i Mariusz Komorowski. Za jego plecami znaleli
si przedstawiciele wsi Trzsacz
w skadzie: Bartomiej Majka,
Rozalia Majka, Andrzej Majka
i Wojciech Majka. Podium zamkna druyna Dewelopeo II.
Gwnym sdzi zawodw by
Eugeniusz Patyk. Punktacj komputerow obsugiwa Marek Finc.
Kolejna odsona smej edycji
Gminnej Ligi Strzeleckiej odbdzie si 12 grudnia. Pocztek
o godzinie 9.00 w tradycyjnym
miejscu na hali sportowej przy
ZS Dobrcz.

Szafiry i zoto Wymarzone czytanie

Dziki zakupionym ksikom dzieci i modzie z regionu bdzie

moga rozwija swoje zainteresowania. Do projektu zgosio si
blisko 10 tysicy ksinic z wojewdztwa

roczyste witowanie jubileuszy maeskich w gminie Dobrcz to ju tradycja.

Urzd Gminy wraz z Urzdem
Stanu Cywilnego zorganizowali
w tym roku kolejn uroczysto
dla par, ktre przeyy wsplnie
ponad czterdzieci lat.
W rod 18 listopada w Gminnym Orodku Kultury w Dobrczu
spotkay si maestwa rubinowe w 2015 roku witoway one
czterdziestolecie poycia. Dzie
pniej uroczycie powitano
pary, ktre mogy pochwali si
szafirowymi godami. Na zakoczenie, 20 listopada, wito obchodzili jubilaci godw zotych
pary, ktre wziy lub p wieku
temu i ci, ktrzy yj wsplnie
od pidziesiciu piciu, szedziesiciu i szedziesiciu piciu
lat.
Wszystkich zebranych na uroczystociach powita Krzysztof
Szala, wjt gminy Dobrcz. Wodarz wrczy jubilatom pamitkowe dyplomy oraz kwiaty. Nastp-

nie szampanem wzniesiono toast

za zdrowie i szczcie wszystkich
par.
Zwieczeniem oficjalnej czci spotkania bya cz artystyczna wykonana przez samorzdowcw gminy. Prowadzia j pani
przewodniczca gminy Dobrcz
Halina Pietrzak, ktra dodatkowo
bya rwnie reyserem i aktorem
w tyme widowisku. Ponadto
du atrakcj by koncertu dyrektora Gminnego Orodka Kultury wDobrczu pana Wiesawa
Raczkowskiego.
- cznie na uroczystoci zaproszonych zostao dziewidziesit sze par informuje Anna
Kowalska z Biura Rady Gminy.
Specjalnie na t uroczysto powsta amatorski zesp teatralny,
skadajcy si z przedstawicieli
Urzdu Gminy Dobrcz. Aktorzy przedstawili scenki zwizane
z yciem codziennym oraz pobytem w sanatorium. Artystyczny
pokaz mia wprowadzi wszystkich w doskonay humor. (MC)

mina Dobrcz przystpia

do projektu Ksiki naszych marze, realizowanym w roku 2015/2016. Program
poprzedzi oglnopolsk akcj
rozwoju czytelnictwa, ktra propagowana bdzie w latach 20162020. Wsplnie rozwija j bd
ministerstwo edukacji narodowej
oraz ministerstwo kultury i dziedzictwa narodowego.
Celem projektu jest rozwijanie
zainteresowa dzieci i modziey z gminy, a take ich aktywne
uczestnictwo w promocji czytelnictwa.
Trzydziestego padziernika
w Gminnej Bibliotece Publicznej
w Dobrczu spotkali si przedstawiciele bibliotek szkolnych
z regionu. W ramach Ksiek
naszych marze omwili dobr literatury, jaka zostanie zakupiona w zwizku z projektem.
W ten dzie poruszono take temat dziaalnoci promujcej czytelnictwo.
W ramach projektu, o nowe
zbiory, wzbogacone zostan bi-

blioteki szkolne w Borwnie,

Dobrczu, Kozielcu, Kotomierzu,
Wudzynie oraz Strzelcach Grnych.
Aby wzi udzia w projekcie dyrektorzy szk ostateczne
wnioski musieli zoy do 8 lipca 2015 roku. Z danych urzdw wojewdzkich i kuratoriw
owiaty wynika, e a 9770 szk
podstawowych pisemnie zadeklarowao ch uczestnictwa.
Do bibliotek szkolnych w gminie trafi maj ksiki, ktre nie
s lekturami, a ktrymi uczniowie s autentycznie zainteresowani - bliskie ich dowiadczeniom
w poznawaniu i rozumieniu
wspczesnego wiata.
Wielko rodkw przyznanych szkoom na zakup wyposaenia pek bibliotecznych zaley od liczby uczszczajcych do
placwki dzieci. Tysic zotych
otrzyma szkoa, do ktrej zapisanych jest maksymalnie siedemdziesit uczniw. Tysic trzysta
z przekazane zostanie szkole,
ktra liczy od siedemdziesiciu

jeden do stu siedemdziesiciu

podopiecznych. Dwa tysice sto
siedemdziesit zotych otrzyma
placwka, do ktrej chodzi co
najmniej sto siedemdziesit osb.
Akcja ma na celu zachci
modzie do wypoyczania ksiek na okres przerw witecznych
i ferii zimowych. W ramach programu przewidziana jest take
wsppraca bibliotek szkolnych
z bibliotekami publicznymi
i publicznymi bibliotekami pedagogicznymi. Placwki te maj
wsplnie organizowa wydarzenia suce popularyzacji i promocji czytelnictwa. Mog to by
np. spotkania z twrcami literatury dziecicej imodzieowej, czy
spotkania z rodzicami na temat
wpywu czytania na rozwj intelektualny iemocjonalny dzieci.
Podstawowym
rezultatem
programu ma by jednak trwae
zainteresowanie modych ludzi
czytaniem.

(MC)

27 listopada 2015r.

CAMERIMAGE

pozabydgoszcz.pl

Zote aby
wrczone

13

Najwiksze w Polsce wito operatorw

filmowych dobiego koca
Micha Ciechowski

wacjami na stojco nagrodzono Eda Lachmana, autora zdj do filmu

Carol, laureata tegorocznej
Zotej aby (na zdjciu). Gala
Zakoczenia, podczas ktrej
wrczono statuetki dla najlepszych twrcw, zwieczya 23.
Midzynarodowy Festiwal Sztuki Autorw Zdj Filmowych
Camerimage w Bydgoszczy.
- T nagrod dedykuj swojej
ekipie, reyserowi i wszystkim,
ktrzy kochaj kino powiedzia Lachman podczas odbierania statuetki. Wci jednak
jestem uczniem kina. Co
przekazuj innym, ale od nich
take jeszcze bior.
Do tegorocznej edycji Camerimage nadesano ponad dwa
tysice trzysta filmw. Spord
nich wybrano te, ktre walczyy
o zwycistwo w jedenastu kategoriach konkursowych. Najwaniejsz z nich by Konkurs
Gwny, ktrego laureatem zosta wspomniany Ed Lachman.
- Srebrn ab zdoby Sturla
Brandth Grvlen za zdjcia do
nagradzanego na caym wiecie
filmu Barany. Islandzka opowie relacjonuje Dariusz
Kuma, rzecznik Camerimage.
Brzowa trafia za na Wgry,
do autora zdj do filmu Syn
Szawa Mtysa Erdlyego.
Konkurs Filmw Polskich
wygra obraz Letnie przesilenie ze zdjciami Jerzego Zieliskiego. Wielkie brawa za
zdobycie Nagrody Studenckiej
im. Laszlo Kovacsa Zotej Kijanki otrzyma mody twrca
Bartosz Bieniek z Uniwersytetu
lskiego (Wydzia Radia i Telewizji im. K. Kielowskiego) za
zdjcia do etiudy studenckiej
Ameryka. Srebrna Kijanka powdrowaa w rce Simona Dreschera, operatora etiudy Stravanger, zrealizowanej dziki

Akademii Filmowej w Baden-Wrttemberg. Laureat Brzowej Kijanki to rwnie student

Wydziau Radia i Telewizji Uniwersytetu lskiego Damian
Kocur, ktry wyreyserowa
i stworzy zdjcia do etiudy To,
czego chc.
Zot ab w kategorii Penometraowych Filmw Dokumentalnych otrzyma film
Scena ciszy, ktrego autorem
zdj jest Lars Skree. Specjalne
wyrnienie odebra za Wojciech Staro, reyser i operator
filmu Bracia.
W konkursie na Krtkometraowe Filmy Dokumentalne
niekwestionowanym
zwycizc zosta film A Tale
of Love, Madness and Death.
Zota aba powdrowaa do
rk operatora, Alvaro Anguity.
Wyrnienie w tej kategorii
otrzyma Pavel Skvortsov, autor zdj do The Conversation.
Jury Camerimage 2015 docenio take Luisa Urquiz Mondragna za debiut reyserski
w filmie Perfect Obedience.
Nagrod za debiut operatorski
odebra Joshua James Richards
za Songs My Brother Taught
Me.
W konkursie filmw 3D jurorzy 23. Midzynarodowego
Festiwalu Filmowego Camerimage, za zwyciski uznali film
Love w re. Gaspara No.
Zdjcia do produkcji wykona
Benot Debie.
W konkursie wideoklipw
przyznano dwie nagrody za
najlepsz produkcj gwn nagrod otrzyma wideoklip do
piosenki Alright Kendricka
Lamara w re. Colina Tilleya.
Zdjcia do niego wykona Rob
Witt. Ten sam twrca zosta
laureatem najlepszych zdj do
wideoklipu Alright.
Podczas Gali Zakoczenia

23. edycji Camerimage wrczono take nagrody specjalne. Z Bydgoszczy ze Zotymi

abami do Hollywood wyjechali: amerykaski montaysta
Walter Murch, brytyjski autor
zdj do wideoklipw Martin
Coopen, duet operatorsko-reyserski Woch Vittorio Storaro
i Iraczyk Madid Madidi, kostiumografka Sandy Powell oraz
producent telewizyjny Frank
Sponitz.
Tegoroczna edycja Camerimage zdobya due uznanie
wrd goci i laureatw tegorocznych ab.
- To wielki zaszczyt, e mogem wzi udzia w tak prestiowym wydarzeniu wyznaje
Mtys Erdly, autor zdj, zdobywca Brzowej aby. Nie bez
przesady powiem, e Camerimage to jedyny festiwal, ktry
na serio zajmuje si obrazem
filmowym i nasz bran.
Zachwytu nie kryli take
aktorzy zaproszeni na Wielkie
wito Operatorw.
- Masz moliwo bycia
wrd najlepszych z najlepszych, no to jak nie wykorzysta tej szansy i nie dowiedzie

si czego o kinie? mwi

Wojciech Mecwaldowski, aktor
z prezentowanego na festiwalu
filmu 11 minut.
Gociem specjalnym Camerimage by prof. Piotr Gliski,
minister kultury i dziedzictwa
narodowego, ktry podkreli
wan rol bydgoskiego wydarzenia dla caej Polski.
- Camerimage to dobry przykad inicjatyw oddolnych zaznaczy Piotr Gliski. Kto tu
by kreatywny i mia wyjtkowy
pomys na festiwal, tak jak trzeba mie wyjtkowy pomys na
film, by przycign ludzi do
kina. Festiwal powicony gwnie operatorom to wydarzenie
jedyne na caym wiecie. Jestem
dumny, e odbywa si wanie
w Polsce, bo sawi j poza jej
granicami.
Podczas festiwalu filmowego studenci z caego wiata
mieli okazj take uczestniczy
w warsztatach i seminariach
prowadzonych przez wybitnych
twrcw kina. Jednym z nich by
Sawomir Idziak, autor zdj do
filmw takich jak Helikopter
w ogniu czy Harry Potter i Zakon Feniksa. Podczas projekcji

filmw widzowie mogli porozmawia z gomi Camerimage,

chociaby z Paulem Bettanym,
aktorem znanych z filmw Pan
i wadca: Na kracu wiata czy
Kod da Vinci, ktry debiutowa na festiwalu jako reyser
(Shelter).
Spor atrakcj okazaa si
take wizyta Bryana Adamsa, kanadyjskiego piosenkarza
w Toruniu. W Centrum Sztuki
Wspczesnej Znaki Czasu
otworzy swoj pierwsz w tej
czci Europy wystaw fotograficzn. Wernisaowi towarzyszyy tumy goci.
Na 23. edycj Midzynarodowego Festiwalu Filmowego
Camerimage do Bydgoszczy
przyjechao okoo tysica piciuset goci operatorw filmowych, reyserw, aktorw oraz
innych przedstawicieli brany
filmowej. Dziki organizatorom
wydarzenia Markowi ydowiczowi, dyrektorowi festiwalu,
oraz Fundacji Tumult, studenci
z caego wiata mieli moliwo
spotka si z prawdziwym filmowym wiatem rodem z Hollywood, celebrowanym w miecie nad Brd.

14

GMINA OSIELSKO

pozabydgoszcz.pl 27 listopada 2015r.

Osielski kat prostytutek

Gdask mia swojego Skorpiona, Krakw Wampira Karola Kota,
a Osielsko? Stefana Rachubiskiego, zabjc prostytutek. Niedawno
mino 50 lat od pierwszej zbrodni.

Marek Dobosz

dniu 13 czerwca 1965

roku w okolicach ulicy
Smukalskiej w Bydgoszczy znaleziono w lesie zwoki dwudziestopicioletniej Zofii
ugowskiej, prostytutki, matki
niepenosprawnego dziecka. Oto
fragment opisu z akt sprawy: Kobieta leaa na plecach. Koczyny
dolne byy charakterystycznie
rozchylone. Praw poow gowy
denatki przykryway resztki brunatno-tawej spdniczki. Powoki zewntrzne ciaa, zwaszcza
wzgrek onowy i pachwiny, byy
przysypane wilgotnymi gazkami sosny. () Tu przy pantoflu
na ziemi znajdoway si na gazce drzewa dwa niedue kawaki
rowej halki.... W pobliu zwok
znaleziono te butelk po alkoholu, a niespena piset metrw
dalej scyzoryk z brunatnymi ladami zakrzepej krwi.
Czy to palacz?

Ciao modej prostytutki byo

potwornie okaleczone. Oprawca podci jej gardo a do koci
krgosupa, rozci brzuch, poci
klatk piersiow. ledczy i biegli
medycy nie mieli wtpliwoci
to byo zabjstwo na tle seksualnym. Wedug nich do morderstwa doszo dwa dni przed
odnalezieniem ciaa. Konstatacja
bya prosta pod ciaem cika
bya sucha, a w nocy z 11 na 12
czerwca 1965 roku padao.
Niespena dwa miesice pniej w lesie na Jachcicach nieznany sprawca zgwaci dziewietnastoletni Natali G. Prbowa
dziewczyn zabi, ale uratowali j
przejedajcy szos z Bydgoszczy do Koronowa ludzie, ktrzy
usyszeli jej krzyk. Napastnik
take by bardzo brutalny, zada
ofierze szereg ran kutych i citych. Pogryz take wargi modej
kobiety i zlizywa z nich krew.
W amoku pokaza jej take jaki
dokument ze swoimi personaliami. Nazywa si Ireneusz Trzciski.
Milicja Obywatelska szybko zatrzymaa podejrzanego.
Trzciski, palacz w Okrgowej
Spdzielni Mleczarskiej, by

wczeniej wielokrotnie karany, za

drobne przestpstwa przeciwko
mieniu, uszkodzenia ciaa, demolki, ale take za spowodowanie trwaego kalectwa odgryz
bowiem nos kobiecie. ledczy,
biorc pod uwag cechy jego osobowoci, zarzucili mu zabjstwo
Zofii ugowskiej. Trzciski jednak konsekwentnie nie przyznawa si do winy.
Druga zbrodnia
Bo nie zamordowa. Potwierdzia to druga zbrodnia. 13 marca
1966 roku w zagajniku przy ciece do Rynkowa przechodzie
znalaz zwoki kolejnej prostytutki.
Po usuniciu warstwy niegu
stwierdzono, e znalezione zwoki uoone byy na wznak, prawa
rka odchylona do tyu, uoona rwnolegle do tuowia, palce
zacinite. Lewa rka bya odrzucona w bok, do znajdowaa si
na wysokoci gowy. Nogi byy
charakterystycznie rozchylone,
a zwoki obnaone od kolan a
po szyj czytamy w aktach.
Po przeczesaniu terenu, oprcz
osobistych rzeczy prostytutki,
znaleziono scyzoryk. Bardzo
prawdopodobne byo, e sprawc
bya ta sama osoba. Wskazywao
na to okaleczenie ciaa w podobny sposb, narzdzie zbrodni, ale
take miejsce zabjstwa, oddalone od poprzedniego o ptora kilometra, na terenie tego samego
kompleksu lenego. Byy te lady
libacji butelka po wdce i resztki jedzenia. Zdaniem biegego
lekarza zabjstwa dokonano od
dwunastu do dwudziestu godzin
przed odnalezieniem ciaa Danuty Kukliskiej.
Bogacz w starym ubraniu
ledczy spostrzegli pewn zaleno. Zbrodni, podobnie jak
poprzedni, popeniono w dniu,
ktry zbiega si z terminem wypat niektrych przedsibiorstw.
Przypuszczenia potwierdziy si
pniej.
Ireneusza
Trzciskiego
oczyszczono z zarzutu zabjstwa,

a do milicji dotara pierwsza konkretna informacja na temat potencjalnego zabjcy. Danuta Kukliska bawia si bowiem w dniu
mierci w Gromadzie w towarzystwie nieznanego mczyzny szastajcego pienidzmi (funkcjonariusze nazwali go Bogaczem).
Pniej razem z nim prostytutk
widziano w Sielance, skd para
udaa si w kierunku Osiedla
Lenego. Po drodze widziay ich
cztery osoby. wiadkowie pomogli w sporzdzeniu rysunkowego
rysopisu podejrzanego, ktry wykona plastyk z Komendy Gwnej MO w Warszawie. I trzeba
przyzna, e zrobi to doskonale.
Sprawca by szczupy, mia
okoo 35 lat, podun twarz,
wosy koloru ciemny blond, czoo
z lekko zarysowanymi bruzdami,
rednio grube ciemne ukowate brwi, oczy skone ku doowi,
spojrzenie ponure, wski nos
o lekko zaokrglonym kocu,
usta rednie, broda duga, lekko
spiczasta, uszy odstajce, twarz
o lekko zapadnitych policzkach
(...). Ponadto ubrany by w zniszczon kurtk, sigajc do kolan,
przepasan paskiem z tego samego materiau. Mia na sobie

Stefan Rachubiski na portrecie pamiciowym wykonanym przez plastyka z Komendy Gwnej Milicji Obywatelskiej

osiemdziesicioletni staruszek.
Pan Ignacy co prawda pniej
nie mg rozpozna mordercy na
zdjciu, ale kiedy pokazano mu
go z bliska, by stuprocentowo
przekonany, e to wanie jego
widzia feralnego dnia.
Milicjanci sporzdzili spis
pracownikw bydgoskich przed-

ledczy spostrzegli pewn zaleno. Zbrodni, podobnie jak poprzedni, popeniono w dniu, ktry
zbiega si z teminem wypat niektrych przedsibiorstw

spodnie i buty ciemnego koloru,

pod szyj zawizany gadki szary
szalik, w rce zniszczon skrzan ciemnobrzow teczk. Na
gowie nosi ciemny beret.
Milicji pomg staruszek
Co ciekawe, autorem najbardziej dokadnego opisu by

sibiorstw, take tych dojedajcych spoza miasta i udao si

zatrzymali niejakiego Stefana
Rachubiskiego. Ten wzorowy
ojciec i dobry m z Osielska nie
by wczeniej notowany. Nawet
za wykroczenie. wiadkowie potwierdzili, e to wanie jego widzieli, wychodzcego z prostytutk z Gromady i Sielanki.
Trzydziestosiedmioletni po-

dejrzany mia czworo dzieci,

pracowa jako kowal. Ssiedzi
mwili, e by bardzo spokojnym czowiekiem, jednak stroni
od innych i by bardzo niesamodzielny. Pono oeni si dopiero
za namow rodzicw, ktrzy go
wyswatali.
Biegli przeprowadzili analizy
plam krwi na ubraniu Rachubiskiego. Nie naleay one do
podejrzanego, ale bardzo prawdopodobne byo, e pochodziy
od Danuty Kukliskiej. Prowadzcy dochodzenie mieli trudnoci z identyfikacj na miejscach
zbrodni jego odciskw palcw.
Okazao si bowiem, e Rachubiski, pracujc jako kowal, regularnie oparza sobie palce, przez
co linie papilarne byy bardzo le
widoczne. W trakcie przesucha
mczyzna przyzna si do winy.
Tumaczy, e odczuwa perwersyjn przyjemno w krajaniu
kobiet. Take wczeniej, podczas
stosunkw z on, myla o tym,
ale powstrzymywa si, bo nie
chcia osieroci swoich dzieci.
Cigno mnie do tego, miaem
ku temu wielk ch powiedzia ledczym.
Wyrok mierci na Stefanie Rachubiskim wykonano w grudniu 1968 roku.

27 listopada 2015r.

pozabydgoszcz.pl

GMINA OSIELSKO I DBROWA CHE.

Tajemnica Avinionu

15

Katarzyna Dworska ma jedno marzenie wyda swoj autorsk

ksik. Chce je zrealizowa z pomoc internautw
Joanna Koszczka

a co dzie pracuje jako

dziennikarka w lokalnej
gazecie. Jak sama o sobie
mwi, nie umie y bez pisania.
Pierwsze opowiadanie wymylia, gdy miaa zaledwie osiem lat.
Teraz stara si zebra dwanacie
tysicy zotych na wydanie swojej
pierwszej powieci.
- Tajemnica Avinionu to
opowie o dziewczynie wychowujcej si w wiecie, ktrego
mieszkacy tak dugo byli pozbawieni magii, e zapomnieli o jej istnieniu. Silnie targana
poczuciem, e nie w tym miejscu Paskowyu powinna by,
wyrusza w podr przez Gry
Ciemnoci na wyklt Pnoc
jedn z ostatnich ostoi magii. Po
drodze przez przypadek wpltuje
si w walk midzy buntownikami a sprawujcymi twarde rzdy
sugami Boga Jasnoci. Pomocn
do wyciga do niej nieoczeki-

wanie Farris, tajemniczy i wyjty

spod prawa zaklinacz. Jednak to
dopiero pocztek ich przygody
zdradza Katarzyna Dworska, au-

torka ksiki.
rodki na realizacj swojego
marzenia zbiera za porednictwem platformy PolakPotrafi.
pl. Jest to pewien rodzaj zbirki
spoecznociowej. Na uzbieranie
penej kwoty ma trzydzieci dni.
Obecnie na jej profilowym koncie s ponad cztery tysice zotych, czyli brakuje jeszcze okoo
omiu. Uzyskane rodki w caoci
zostan przeznaczone na wydanie ksiki. Pozwol pokry koszty m.in. korekty, redakcji, druku,
promocji oraz dystrybucji. Autorka wspomina rwnie, e jeli
uda si jej zebra wicej, ni zakadaa, to z pewnoci przygotuje dla czytelnikw niespodzianki.
Kady moe zosta wspautorem jej sukcesu. Wystarczy za
porednictwem portalu PolakPotrafi.pl przekaza dowoln kwot.
Kada zotwka zwiksza szanse
na ukazanie si na pkach ksi-

gar Tajemnicy. W zamian za

pomoc autorka oferuje nagrody.
Przy wpacie dziewiciu zotych
mona otrzyma dugopis wygldem nawizujcy do ksiki, przy
kwocie dwudziestu dziewiciu
zotych podzikowania wysane
poczt oraz torb z materiau.
Im wysza pomoc w realizacji
marzenia autorki, tym ciekawsza
nagroda. Swoj prob o pomoc
artystka kieruje rwnie do firm,
proponujc w zamian umieszczenie ich logo na okadce powieci.
Praca nad ksik trwaa kilka
lat. Jej pierwsza wersja powstaa jeszcze na pocztku studiw
autorki. Cay czas bya jednak
ulepszana, aby sowa jak najlepiej
trafiay do czytelnika, a opisana
historia pobudzaa wyobrani
i wcigaa w wiat magii.
- Od zawsze uwielbiaam czyta opowiada Katarzyna Dworska. Pierwsz ksik, ktra

Ucz angielskiego, bawic

Gmina Biblioteka Publiczno-Szkolna w Dbrowie Chemiskiej
od 2011 roku uczestniczy w projekcie FunEnglish w bibliotece

Tomasz Wicawski

eraz mog z tego programu skorzysta take

cztero- i piciolatkowie.
Dla nich w siedzibie placwki
oraz w jej filiach w Ostromecku
i Czaru dostpny jest kurs FunJunior. Motywem przewodnim
jest rok kalendarzowy ze zmieniajcymi si porami roku.
- Zapraszamy do udziau
w tym przedsiwziciu kolejne dzieci mwi Danuta Wdrowska, kierownik Gminnej
Biblioteki Publiczno-Szkolnej
w Dbrowie Chemiskiej.
Przystpilimy do tego programu cztery lata temu i nie aujemy. Modzie moe w dobrych
warunkach i strawnej formie
uczy si jzyka obcego.
Kurs dla najmodszych FunJunior dostpny bdzie do 31
padziernika 2016 roku. Skada
si m.in. z piosenek, gier, foto-lekcji, ktre ucz dzieci logicznego mylenia, a take jest pre-

Fot.
NADESANE

tekstem do wiczenia pamici,

koordynacji ruchowej i suchowej.
- Kady blok zawiera jedenacie multimedialnych elementw mwi kierownik bibliote-

ki. Daje to czterdzieci cztery

komponenty, jeeli przemnoy
si przez ilo pr roku, ktre
s motywem przewodnik nauki w tym projekcie. Bloki zaj
s tak skonstruowane, e cz

naley wykona indywidualnie,

a cz w grupach.
Cay projekt FunEnglish
w bibliotece zarzdzany jest
przez firm Funmedia we wsppracy z Fundacj Rozwoju Spoeczestwa Informacyjnego.
Warto doda, e projekt FunEnglish jako pierwszy w Polsce otrzyma akceptacj Ministerstwa Edukacji Narodowej.
Dzieci mog korzysta z tego
programu zupenie samodzielnie. Potrzebny jest do tego jedynie komputer w bibliotece z dostpem do Internetu.
- Mamy dziesi takich urzdze i wszystkie moemy chtnym udostpni jednoczenie
deklaruje Danuta Wdrowska.
Chtni i zainteresowani programem proszeni s o kontakt
pod numerem telefonu: 523 81
60 46.

wcigna mnie bez reszty bya

Saga o ludziach lodu skandynawskiej pisarki Margit Sandemo.
Jest to caa seria ksiek z pogranicza fantasy i wierze ludowych.
Poniewa zawsze lubiam te pisa, postanowiam stworzy wasn opowie.
Wiemy, e autorka nie zmierza poprzesta na jednej ksice.
Ju teraz trwaj przygotowania
do kolejnych czci. Wizy krwi
s kontynuacj pierwszego tomu.
W Tajemnicy... kilka istotnych
wtkw nie zostaje rozwizanych,
std pomys na drug cz. Jeli chodzi o kontynuacj, to nie
mog zbyt duo zdradzi dodaje.
Zachcamy wszystkich do
wsparcia akcji i pomocy w spenieniu marze modej pisarki.
Nie czsto spotyka si ludzi z tak
du pasj i determinacj.

Powsta
chodnik

udowa chodnika wzdu

ulicy Straackiej w Dbrowie Chemiskiej postpowaa w zawrotnym tempie. Nie
ma bowiem jak osobista motywacja do pracy.
Liderem Grupy Inicjatywnej
by Szymon Dunal, sotys Dbrowy Chemiskiej.
- Zoyem razem z grup
mieszkacw wniosek do Starostwa Powiatowego w ramach inicjatyw lokalnych mwi sotys.
Mieszkacy
zorganizowali
si szybko i pooyli dziewiset
metrw chodnika o szerokoci
dwch metrw.
- czy on ulic Bydgosk
i Pogodn mwi Dunal. Teraz
bdziemy spokojniejsi o bezpieczestwo naszych dzieci. Dzikuj wszystkim, ktrzy wczyli si
w t akcj. Razem zawsze mona
zrobi wicej. Czsto na dany cel
nie trzeba ogromnych nakadw,
a szczerych chci. A lista osb,
ktre zakasay rkawy i wziy si
do roboty, jest naprawd duga.
Czasami robili i ojciec, i syn z jednej rodziny.
(WT)
REKLAMA

16

GMINA BIAE BOTA

pozabydgoszcz.pl 27 listopada 2015r.

O poezji, religii i cenzurze

Ksidz Franciszek Kamecki opowiedzia o swojej poezji. Zdradzi, co sprawio,
e zacz pisa i dlaczego w seminarium wydawa wiersze pod pseudonimem

Joanna Koszczka

ieszkacy ochowa co
miesic maj okazj pozna histori interesujcych ludzi. Dziki temu mog
poszerza swoje zainteresowania
i pasje.
Spotkania z ciekawymi ludmi
organizowane s tu od niedawna.
Z miesica na miesic przycigaj
coraz wiksz widowni. Organizowane s z inicjatywy tutejszego
sotysa Sawomira Ruge, Rady
Soeckiej i Gminnego Centrum
Kultury.
- Mieszkacy w wypenianych
ankietach zgaszali nam ch
uczestnictwa w tego typu spotkaniach. Zasugerowali, z jakimi
ludmi chc si spotyka mwi
Sawomir Ruge, sotys. Do tej
pory odbyy si dwa spotkania.
To jest trzecie. Na pierwszym
gocilimy pani Barbar Klaczysk pisark. Miesic temu
mieszkacy mieli okazj pozna
historie modych podrnikw,
ktrzy piechot przeszli z Bydgoszczy do Hiszpanii do Santiago de Compostella.
W listopadzie gociem miesz-

rekolekcjonista,
wykadowca
i poeta, wspautor albumw oraz
scenariuszy kocielnych, laureat
wielu nagrd, m.in. oglnopolskiej nagrody za najciekawszy debiut roku 1974. Uzyska rwnie
w 2002 roku odznaczenie Zoty
Krzy Zasugi RP. Jego utwory
s rozpowszechniane zarwno
w kraju, jak i za granic. Tumaczone s na jzyk niemiecki,
angielski, czeski, soweski oraz
sowacki.
- W Czechach moje tomiki
rozeszy si bardzo szybko, pomimo e jest to spoeczestwo
ateistyczne, przynajmniej w poowie mwi ks. Franciszek. Od
mojego przyjaciela z Czech usyszaem: My lubimy twoj poezj,
bo ona jest taka poszukujca religijnie.
Ksidz Franciszek zacz pisa w modym wieku. Literatur
zainteresowa si, przebywajc
w szpitalu po zamaniu nogi.
Z nudw czyta ksiki wypoyczone z biblioteki znajdujcej si
na oddziale. Mia wtedy zaledwie
pitnacie lat.

W Czechach moje tomiki rozeszy si bardzo szybko,

pomimo, e jest to spoeczestwo ateistyczne, przynajmniej
w poowie
kacw ochowa by ks. Franciszek Kamecki, emerytowany
proboszcz parafii w Grucznie,

Gdy wstpi do seminarium,

ukrywa fakt, e pisze wiersze.
- Pisaem pod pseudonimem

Bajkowi
finalici

Fot.PIOTR
GOBIEWSKI

wspomina ksidz. Wszystkie

moje korespondencje przychodziy do domu, eby w seminarium nikt o tym nie wiedzia.
Pisanie wierszy nie byo wtedy
dobrze postrzegane. Jak ukaza
si pierwszy reporta o mnie, rektor wezwa mnie do siebie i kaza
jecha do domu. Wszystko si
zmienio, od kiedy Karol Wojtya
zosta papieem i okazao si, e
on te pisze. Od tego czasu mona byo pisa wiersze, bdc duchownym.
W jednym ze swoich utworw
ks. Franciszek pisze: Do trudno z czarnej sutanny/ wydoby
biaa rozkosz, najczystsza/ trudno
zadziwi to pokolenie/ rozhuta-

ne w karuzeli/ pomidzy nagimi

piersiami. W swojej poezji duchowny bardzo czsto wykorzystuje metafory.
- Ja to sobie wymylam mwi
ksidz. To jest fantazja, lepsze
opisanie wartoci wiata ukryte
w metaforze. Jak byem mody,
to kad woln chwil powicaem poezji. Teraz mniej, ale mam
duo notatek, do ktrych czsto
zagldam i je poprawiam. Jeden
wiersz powstaje dugo, czasami
kilka tygodni, a nawet miesicy.
Poezja jest najtaszym zawodem.
Wystarczy do niej kartka, dugopis i troch wyobrani. Dlatego
moe ja sam si ni zainteresowaem.

Ju w styczniu w ochowie odbdzie si kolejne spotkanie z ciekawymi ludmi.

- W grudniu organizujemy
zabaw choinkow dla dzieci
mwi Sawomir Ruge. Dlatego kolejne spotkanie z naszymi gomi odbdzie si dopiero po Nowym Roku. Ju teraz
mog zdradzi, e spotkamy si
z najstarszymi mieszkacami
ochowa. Do tego zaprezentuj
przygotowany reporta o historii ochowa. Opowiem, jak byo
w czasach przedwojennych i powojennych, jak si zmienia nasza miejscowo i oczekiwania
mieszkacw.

W eliminacjach zmagao si sto osiemdziesit osiem zespow z caej Polski,

tylko siedem trafio do finau. Wrd nich
jest chr Sereno z ochowa
Joanna Koszczka

hr Sereno znalaz si
w gronie szczliwej sidemki najlepszych zespow zakwalifikowanych do
koncertu finaowego tegorocznej
edycji Akademii Chralnej. Ju
6 grudnia w nowej Sali Koncertowej Filharmonii im. Mieczysawa Karowicza w Szczecinie
odbdzie si koncert finaowy pt.
Walt Disney w piosence. O zmaganiach modych artystw opowiedziaa nam dyrygent Izabela
Winiewska.
Jak przebiegay eliminacje do
przesucha?
- Eliminacje odbyy si 20

czerwca podczas Przegldu Chrw Regionu Bydgoszcz w ramach

Akademii Chralnej w sali koncertowej im. prof. Romana Sucheckiego Akademii Muzycznej
w Bydgoszczy. Zesp zaprezentowa: Barwy ojczyste, Pie
wieczorn oraz Kozioeczka.
Chr otrzyma Zote Pasmo oraz
nagrod gwn, jak jest udzia
w koncercie finaowym tegorocznej edycji Akademii Chralnej.
Jak wygldaj prby chru?
- Pracujemy bardzo ciko.
Spotykamy si trzy razy w tygodniu po dwie godziny. Zaczynajc
prac we wrzeniu, spotykalimy

Chr Sereno pod dyrekcj Izabeli Winiewskiej.

si na prbach sekcyjnych (osobno gos I, II i III), by to czas na

poznanie swojej partii oraz nauczenie si tekstw na pami.
Od padziernika pracujemy
wszyscy razem.
Chr odnosi wiele sukcesw.
Jakie byy najwiksze osignicia?
- W pamici mam nasz pierwszy sukces z 2012 roku pierwsze
miejsce w gminnym konkursie
kold. Chru jeszcze nie byo,
bylimy zespoem wokalnym i li-

czylimy dwanacie osb. Potem

w kolejnych latach, ju jako chr,
zdobywalimy pierwsze miejsca na konkursach powiatowych
i w wojewdzkim. W 2013 roku
gocilimy ju na Midzynarodowym Festiwalu Koldy Ludowej
w Brusach, reprezentujc ziemi
bydgosk. Natomiast w grudniu 2014 roku chr nagra swoj
pierwsz pyt pt. Skarby trzy.
Rok 2015 to fina tegorocznej
edycji Akademii Chralnej oraz

Fot.
NADESANE

koncert kold dziecicych chrw bydgoskich Lulaje Jezuniu w Filharmonii Pomorskiej

im. Ignacego Jana Paderewskiego
w Bydgoszczy.
Fina ju 6 grudnia. Czy moe
Pani zdradzi, jakie piosenki zaprezentuje chr?
- Usyszymy znane utwory
z bajek i filmw Disneya w aranacji ukasza Bzowskiego. Konkretnych tytuw, niestety, poda
nie mog.

27 listopada 2015r.

pozabydgoszcz.pl

GMINA BIAE BOTA

Sesja dwikw i zapisw

17

Raz, dwa, trzy prba mikrofonu. Czy wszystkich radnych dobrze sycha?
Czyli historia skargi na wjta gminy Biae Bota

Joanna Koszczka

yjazdowe posiedzenia rzdu cieszyy si

spor popularnoci.
Jednak, jeli mowa o sesjach
Rady Gminy, to najlepiej organizowa je w sprawdzonych
miejscach z odpowiedni akustyk. Okazuje si, e jest to
istotna kwestia. Przekona si
o tym wodarz gminy Biae
bota. Po sesji z 29 wrzenia,
ktra wyjtkowo odbya si
w innym ni zwykle miejscu
sali Zespou Szk w ochowie wpyna na niego skarga
jednej z mieszkanek, e nagranie jest zbyt ciche i niewyrane.
- Osoba skarca uwaa, e
akustyka sali, w ktrej odbya
si sesja, bya niewaciwa
mwi Krzysztof Kowalewski,
radny gminy.
Postanowilimy
zbada
spraw. W tym celu przepytalimy pracownikw gminy, radnych oraz mieszkacw. Dowiedzielimy si rwnie, skd
pomys na sesj wyjazdow.
- Sotys z ochowa poprosi,
aby sesja obya si wanie w tej
miejscowoci mwi Maciej
Kulpa, wjt gminy Biae Bota.
- To bya pierwsza sesja w tej
sali. Nikt nie mia tam wczeniejszych dowiadcze. Pani
Magorzata Krajan zarzuca
nam, e moglimy to sprawdzi
wczeniej. Nikt wicej z mieszkacw nie skary si na jako nagrania. Po otrzymaniu
zgoszenia tej pani zleciem informatykowi, aby poprawili jako dwiku i tak te si stao.
Z informacji, jakie otrzymalimy od rzecznika prasowego
gminy Biae Bota Jacka Rakoczego, wynika, e amplituda
fal dwikowych zostaa zwikszona. Byo to moliwe dziki
wysokiej jakoci rdowego
pliku.
- Komisja rewizyjna nie
podja jeszcze ustale w tej
sprawie mwi Anna Zawidzka, czonek komisji rewizyjnej.
- Musimy wszystko sprawdzi.
Osoba, ktra zgaszaa skarg, nie wskazaa konkretnego
fragmentu, w ktrym dwik
jej zdaniem jest niedostateczny
i konieczne jest przesuchanie
caego materiau.
Na wtorkowej sesji obecna bya Magorzata Krajan
osoba, ktra zoya skarg.
Zapytana o jej przyczyny, niestety nie chciaa wypowiada
si w tej sprawie. Udao si
nam jednak dotrze do pisma
skierowanego do wjta gminy.
Czytamy w nim: Wzywam
Pana do bezzwocznego podjcia czynnoci nakazanych prawem, ktrych Pan zaniecha.
Nagranie winno by naleytej
jakoci, pozwalajce na zapoznanie si z przebiegiem sesji
zarwno wnioskodawcy, ktry jest wydawc i redaktorem
naczelnym czasopisma Biae
Bota Info jak rwnie mieszkacom gminy Biae Bota. Zamieszczone nagranie nie spenia wskazanych kryteriw.

Podobne pismo Magorzata

Krajan zoya rwnie do Rady
Gminy Biae Bota. W nim
znajduje si bardziej szczegowe uzasadnienie: Zamieszczone w BIP nagranie sesji, nie
pozwala z uwagi na jego techniczn stron nagranie jest
b. ciche, o niewyranych parametrach mowy, na odsuchanie
i zapoznanie si z przebiegiem
sesji, tym bardziej dla osoby,
ktra w sesji nie uczestniczya.
Nie zna jej przebiegu, poszczeglnych wypowiedzi itp..
Czy s zatem w prawie okrelone dokadne parametry jakoci dwiku nagra sesji?
- Wedug prawa nagranie
musi by syszalne dla osoby
o przecitnej percepcji suchowej mwia Edyta Ksobiak,
gminny radca prawny. Wedug pracownikw gminy,
ktrzy odsuchiwali nagranie,
jako dwiku nie stanowi
problemu, mona zapozna si
z przebiegiem spotkania z 29
wrzenia.
Poznalimy te oficjaln
odpowied Urzdu Gminy,
z ktrego jasno wynika, e obowizek technicznego zabezpieczenia odbycia sesji zosta speniony. Czyli e cae nagranie
z przebiegu sesji mona odtworzy i wysucha.
Czy wic midzy Magorzat
Krejan a wjtem istnieje jaki
konflikt? Z naszych informacji
wynika, e ta sama mieszkanka
zoya rwnie skarg na jednego z radnych, jednak w innej
sprawie.
- Relacje midzy wjtem
a pani Magorzat Krajan
moim zdaniem s poprawne
mwi Wiesawa Szuszek, radna
gminy Biae Bota. - Ta pani
skadaa skarg jako mieszkanka, ma do tego prawo.
Pytalimy o spraw mieszkacw, ktrzy uczestniczyli
w ostatniej sesji. Jednak nikt
z nich nie odsuchiwa nagrania i nie mg w tej sprawie zabra gosu.
Podczas sesji 24 listopada podjta zostaa uchwaa o zleceniu
Komisji Rewizyjnej Rady Gminy zbadania skargi dotyczcej dziaa wjta gminy Biae
Bota. Wszyscy radni zgodnie
gosowali za jej przyjciem.
W najbliszym czasie poznamy
ustalenia komisji. Ocen caej
sytuacji pozostawiamy do tego
czasu naszym czytelnikom. Nagranie z sesji, o ktrej mowa,
mona odsucha na stronie
www.bip.bialeblota.pl

Czy nagranie z wyjazdowej sesji Rady Gminy miao dobr jako? Wjt wysucha i twierdzi, e wszystko
syszy. Jednak nie wszyscy podzielaj jego zdanie.

Fot.
UKASZ PIECYK

18

KORONOWO

pozabydgoszcz.pl 27 listopada 2015r.

Bobrzy
problem

Tamy budowane przez gryzonie przyczyniaj si do zalewania lasw. Wyrzdzone

szkody to nawet kilkaset tysicy zotych
Micha Ciechowski

ak mwio stare porzekado

jak masz bobra, sprawa
dobra. Nie do koca sprawdza si to jednak w gminie Koronowo, gdzie od kilkunastu lat
te najwiksze w Polsce gryzonie
wyrzdzaj szkody nawet na kilkadziesit tysicy zotych.
Ile bobrw yje w naszym regionie, tego nikt nie wie. Szkody
przez nie wyrzdzone s wymierne i widoczne przy kadym
wikszym zbiorniku wodnym.
Cho lenicy dwoj si i troj,
z bobrem nie wygraj.
- Cay czas dostajemy informacje o zniszczeniach, jakie
spowodoway bobry informuje
Zdzisaw Busse, zastpca nadleniczego z Nadlenictwa Ranna. Niszcz uprawy i modniki,
buduj tamy, przez ktre zalewane s okoliczne lasy.
Lenicy nie maj moliwoci
hamowania zniszcze wyrzdzonych przez zwierzta. Maj take
zwizane rce, poniewa bbr
w Polsce jest gatunkiem chronionym. Jak zaznacza Busse, nawet
nie mona ich straszy.

- Ostatnio wystpilimy
o pozwolenie do Wojewdzkiego
Konserwatora Przyrody na rozebranie dwch tam pitrzcych
wod, ktra zalewaa las dodaje lenik. Teraz zwrcilimy si
z prob do Regionalnej Dyrekcji
Ochrony rodowiska o odstrza
kilkunastu sztuk tych gryzoni.
To jednak nie zaatwi sprawy, poniewa ich populacja na naszym
terenie jest bardzo dua.
Bobry daj si we znaki
mieszkacom regionu ju od kilkunastu lat. W 2009 roku lenicy
z okolic wiecia wystpili o odstrza zwierzt po szkodach, jakie wyrzdziy w okolicach rzek
i jezior. Dwa lata temu, w wyniku
zatkania przez gryzonie przepustek, zostaa podtopiona miejscowo Huta w gminie Koronowo,
w listopadzie br. woda zalaa teren jednej z prywatnych firm.
W maju 2014 roku osuna
si jezdnia w miejscowoci Motyl, na drodze wojewdzkiej nr
237 na trasie MkowarskoGostycyn. Jak poinformowa wtedy
Micha Szulc z Gminnego Cen-

Zbyszko Montowski, leniczy z lenictwa Ranna oprowadzi nas po miejscach, w ktrych wida
zniszczenia dokonane przez bobry.

trum Zarzdzania Kryzysowego

w Koronowie, prawdopodobnie
winne byy bobry zapadlisko
mogo by zwizane z wydreniem przez te zwierzta podwodnych korytarzy.
Bobry spotka ju mona
w caej gminie, poczwszy od Samocika przez Pieczyska i Koronowo.
- Okolice Zalewu Koronowskiego oraz lokalne rzeki i stawy to idealne miejsce dla ycia
i rozrodu tych zwierzt dodaje
przedstawiciel Nadlenictwa.
cinaj ju nie tylko drzewa przy
akwenie, ale take te oddalone

od wody nawet o kilkaset metrw.

Zgodnie z ustaw prawn za
szkody wyrzdzone midzy innymi przez bobry w gospodarstwie rolnym, lenym lub rybackim odpowiada Skarb Pastwa,
w imieniu ktrego dziaa regionalny dyrektor ochrony rodowiska.
Bobry to 439 930 tys. zotych wydanych w roku 2013
informuje Maciej Karolak
z Regionalnej Dyrekcji Ochrony rodowiska w Bydgoszczy.
Suma odszkodowa za szkody
przez nie wyrzdzone to 381 443

Fot. UKASZ
PIECYK

tys. zotych. Dziaania interwencyjne, np. zabezpieczenia i przepusty, to kwota 13 549 zotych.
Na ekspertyzy dotyczce szkd
wyrzdzonych przez te gryzonie
wydano 44 938 zotych.
W roku 2014 koszty napraw
szkd wyrzdzonych przez bobry wzrosy. Koronowscy lenicy
z bobrowym problemem zmagaj si od lat. Cho historia kadego roku si powtarza, jak sami
zaznaczaj, rce maj zwizane.
Czy problem mona jednak rozwiza w inny sposb zamiast
strzela, znale rozwizanie
i oszczdzi ycie tych stworze?

Niepokonani Oldboye Bezpieczestwo

Druyna Oldboys Koronowo wzia udzia w Midzynarodowym
Turnieju Piki Rcznej Old-Boys o Puchar Burmistrza Gminy i Miasta Kleczew. Zesp zakoczy zmagania na czwartym miejscu

ya to trzecia edycja turnieju

organizowanego przez Start
Konin.
- Po raz pierwszy byy to zmagania midzynarodowe opowiada Ryszard Nowakowski, jeden
z zawodnikw Oldboys Koronowo. W rozgrywkach wzia
udzia druyna Legionu Kijw.
Oprcz nich mia pojawi si jeszcze zesp z Danii, ale niestety nie
udao im si dotrze.
W zwizku z brakiem jednej
druyny dziewi pozostaych
ekip zostay podzielone na trzy
grupy po trzy druyny w kadej.
- Trafilimy na zesp z Kijowa i CHKS d mwi Nowakowski. Oba spotkania zremisowalimy. Niedosyt zosta nam

Fot. NADESANE

szczeglnie po pierwszym meczu

z Legionem, gdy moim zdaniem
przewyszalimy Ukraicw poziomem gry i tylko dziki naszej
nieskutecznoci nie udao nam si
wygra.
Ostatecznie druyna Oldboys
Koronowo uplasowaa si na drugim miejscu w grupie i rozpocza
walk o pozycje 4-6.
- W drugiej fazie turnieju grao nam si zdecydowanie lepiej
twierdzi Ryszard Nowakowski. Najpierw wygralimy 10:3
z gospodarzami, czyli Startem Konin, a pniej uporalimy si 7:4
z Grunwaldem Pozna. W efekcie
zakoczylimy zmagania na wysokim czwartym miejscu.
Najlepszymi szczypiornistami

turnieju okazali si zawodnicy

Wkniarza Pabianice.
- Poziom rozgrywanych spotka mona uzna za wysoki
uwaa Nowakowski. Trzeba
pochwali te organizatorw, gdy
wszystko odbywao si bezproblemowo. Nasza druyna otrzymaa puchar. Dodatkowo zostaa
przyznana nagroda dla najstarszego zawodnika rozgrywek, ktr
otrzymaem osobicie. Cieszymy
si z naszego wyniku i chtnie
wrcimy tam za rok. Dzikujemy
take Urzdowi Gminy w Koronowie, ktry w duym stopniu przyczyni si do moliwoci wyjazdu
na turniej.
Sekcja Oldboys Koronowo zaprasza chtnych mczyzn na treningi, ktre odbywaj si w kady
wtorek o godzinie 19.00 na hali
Miejsko-Gminnego
Orodka
Sportu przy ulicy Wskotorowej 4.
- Dziaamy ju od trzech lat
mwi Nowakowski. W naszej
druynie nawizao si ju wiele
przyjani i znajomoci. Jedzimy
na turnieje w rne miejsca Polski, np. do Nowogardu, odzi, Kalisza czy te Zotoryi. Rekreacyjna
gra w pik rczn jest wietnym
sposobem na spdzenie wolnego czasu i bardzo dobrze wpywa
na samopoczucie. Zdecydowanie
tak aktywno mog poleci kademu.
(K)

ponad wszystko

by pozyska fundusze na
budow miasteczka rowerowego, Rada Rodzicw ze
Szkoy Podstawowej w Buszkowie
organizuje Mikoajkowy Turniej
Piki Siatkowej, liczne zabawy,
a take festyny. Mimo ogromnego
zaangaowania wci poszukiwane s osoby, ktre chciayby wesprze budow miejsca do nauki
jazdy rowerem dla najmodszych.
Na terenie placwki powsta
ju plac zabaw. Na wiosn, dziki pozyskanym funduszom, rozpocznie si budowa boiska sportowego. Nadal jednak brakuje
pienidzy na inwestycj, ktra
moe poprawi bezpieczestwo
dzieci dojedajcych do szkoy
rowerami.
- Wszystkie pienidze na realizacj prac budowlanych pozyskujemy sami informuje Justyna Rakowska, skarbnik w Radzie
Rodzicw. Na budow mia-

steczka komunikacyjnego potrzebujemy dwudziestu piciu tysicy

zotych. Do tej pory dzieci wiczyy na boisku szkolnym, gdzie
rozrysowane miay linie. Tam
jednak brakowao profesjonalnego oznaczenia cieek. Dziki
takiemu miejscu teraz mogyby
zdawa egzamin na kart rowerow u nas, w Buszkowie.
Wikszo ze stu pitnastu
uczniw do szkoy dojeda rowerami. Rodzice chc, aby ich
pociechy wiczyy jazd w miejscu do tego przystosowanym
i w peni bezpiecznym.
- Bdziemy wdziczni za kad form pomocy podsumowuje przedstawicielka Rady Rodzicw. A 12 grudnia zapraszamy
wszystkich na charytatywny turniej sportowy w Koronowie. Startujemy od samego rana.
(MC)

27 listopada 2015r.

GMINA NOWA WIE WIELKA

pozabydgoszcz.pl

Czoowi szermierze
w Brzozie
W dniu 5 grudnia w Brzozie odbdzie si Oglnopolski Turniej
Szermierczy pod honorowym patronatem starosty
bydgoskiego i wjta Nowej Wsi Wielkiej

19

Tato z ayna
Czesaw Jwiak w wieku
dwudziestu trzech lat zgin
mierci mczesk w Drenie
Micha CIechowski

Karol ebrowski

Fot. UKASZ
PIECYK

W
J

est to druga edycja tego wydarzenia.

- Rok temu zmagania
rwnie odbyway si w grudniu
mwi Mateusz Grski, organizator przedsiwzicia. Zawody
s przeznaczone dla dzieci, wic
data w przeddzie mikoajek jest
bardzo optymalna.
Obsada turnieju bdzie bardzo silna.
- Spodziewamy si najlepszych
modzikw i juniorw modszych
opowiada Grski. Przyjad do
nas zawodnicy z dwch klubw
z Poznania, z Olsztyna, z Biaegostoku i z Warszawy. Kluby te bardzo profesjonalnie podchodz do
szkolenia swoich podopiecznych,
dlatego moemy spodziewa si
zacitej walki o nagrody.
A walczy jest o co
- Myl, e moemy stwierdzi, i w tych kategoriach wiekowych jest to turniej z najlepszymi
nagrodami w Polsce twierdzi
organizator. Dla zwycizcw
przewidziane s profesjonalne
szable elektryczne. Posiadanie takiej szabli na wasno jest bardzo
duym przywilejem dla danego
zawodnika. Mimo krtkiej hi-

storii turnieju zyskuje on powoli

pewn renom.
- Sami widzimy. z jakich miast
przyjedaj do nas zawodnicy mwi Grski. Bd czyni starania, aby w przyszoci te
wydarzenie zostao wpisane do
kalendarza Polskiego Zwizku
Szermierczego, co wie si z automatycznym patronatem PZS.
Sdz, e wtedy pojawiaby si
szansa na cigniecie do Brzozy
jeszcze wikszej liczby zawodnikw.
Jak na tle przyjezdnych szanse
swojej ekipy, reprezentujcej klub
UKS Szabla Brzoza, ocenia trener
Mateusz Grski?
- Nie ma co ukrywa, e konkurencja bdzie bardzo dua
odpowiada. Jeeli chodzi
o dziewczyny, to przyjad do nas
zawodniczki z Olsztyna, ktre s
brzowymi medalistkami Mistrzostw Polski i maj za sob
ju wystpy w Pucharze Europy.
Wrd chopcw za faworytw
bdzie mona uzna zawodnikw
z Poznania. Ja osobicie wierz we
wszystkich swoich zawodnikw.
Optymizmem napawa mnie niedawny sukces Darii Olejko, kt-

ra na Pucharze Polski Juniorw

Modszych w odzi pokonaa
aktualn czwrk PZS do lat siedemnastu. Fakt ten jest warty zauwaenia, gdy Daria jest w tym
momencie zawodniczk o dwa
lata modsz od grnego progu
wiekowego.
Turniej bdzie odbywa si na
sali gimnastycznej gimnazjum
w Brzozie. Na godzin 10.45 planowane jest oficjalne otwarcie,
a pierwsze walki rozpoczn si
tu po godzinie 11.00. Dekoracja
najlepszych odbdzie si okoo
godziny 16.00.
- Gorco zachcamy wszystkich do przybycia na zawody
mwi Mateusz Grski. Zarwno dla zawodnikw, jak
i przybyych goci planowany
jest poczstunek. Przygotowalimy take rne niespodzianki
dla dzieci. Moim zdaniem warto
wybra si na turniej, gdy by
moe komu, kto nie mia stycznoci z szermierk, ten sport bardzo przypadnie do gustu i bdzie
chcia sprbowa swoich si. Zapewniam, e warto.

opuszczonej
wiosce
usytuowanej trzy kilometry na wschd od jeziora Jezuickiego, w rodku lasu,
sycha ju dzi tylko szum drzew.
W ciszy kademu zabkanemu
spacerowiczowi prbuj przekaza niem histori o mieszkacu
gminy, bogosawionym przez papiea Jana Pawa II.
Na mapach niemieckich ayn widnia jako Kleinwalde. Dzi
po wsi zostay tylko wspomnienia
okolicznych mieszkacw i zapisane karty historii. Symbolem istniejcego tam ycia s ruiny zabudowa i tablica upamitniajca
Czesawa Jwiaka, wiszca na
jednej z rosncych tam brzzek.
- Przyja z Czesiem rozpocza si po przeprowadzce jego
rodziny do Poznania relacjonowa w poznaskiej gazecie Jerzy
Antkowiak. Jego ojciec zaglda
czsto do warsztatu krawieckiego
mojego taty, przyprowadzajc ze
sob syna. To te kontakty wytworzyy midzy nami pewn zayo. Nasze relacje zacieniy si,
kiedy wsplnie zapisalimy si do
pobliskiego oratorium salezjaskiego. Tam nadano mu ksyw
Tato, poniewa opiekowa si
modszymi.
W czasie wybuchu II wojny
wiatowej Jwiak, wczesny harcerz, poszed walczy na front.
- Mianowano go wtedy prezesem Towarzystwa Niepokalanej
wspomina przyjaciel mieszkaca
ayna. Nawiza wspprac
z Narodow Organizacj Bojow.
I to chyba go zgubio. Nie mg

jednak postpi inaczej.

We wrzeniu 1940 roku trafi
w rce gestapo. Wraz z czwrk
przyjaci z Oratorium Salezjaskiego w Poznaniu zostali aresztowani pod zarzutem przygotowania zamachu stanu.
Ostatnie miesice ycia spdzi
w obozie hitlerowskim w Forcie
VII, bydgoskim wizieniu, we
Wronkach i w Berlinie. Zgin
w jednym z najciszych wizie
w Zwickau, gdzie wraz z przyjacimi poddany zosta okrutnym
torturom. Wszystkim zatrzymanym cito gowy.
Jest godzina 7.45 wieczr.
O godzinie 8.30 zejd z tego wiata. Prosz was tylko nie paczcie,
nie rozpaczajcie, nie przejmujcie
si. Bg tak chcia. Szczeglnie
zwracam si do ciebie, Mamusiu
Kochana, ofiaruj swj bl Matce
Boskiej Bolesnej, a Ona ukoi Twe
zbolae serce pisa w swym licie niespena dwudziestotrzyletni Czesaw Jwiak.
wiadectwem tej historii s
listy. Zebra je i opisa w ksice
Bohaterska pitka ksidz Leon
Musielak. Ow pitk w 1999
roku beatyfikowa Jan Pawe II.
Czesaw Jwiak po wyjedzie do Poznania nigdy ju nie
wrci do rodzinnej wsi. Jednak
mieszkacy gminy o nim nie zapomnieli. Co pewien czas przy
tablicy zauway mona palcy
si znicz lub may kwiat. Pami
o Jwiaku podtrzymuje take jego rodzina. Od dziewiciu
lat bogosawiony jest patronem
zjazdw rodziny Posadzych.

20

SOLEC KUJAWSKI

pozabydgoszcz.pl 27 listopada 2015r.

Niepotrzebny
Zim musi przetrwa w jednym
pokoju, bez wody i gazu. Przez
pknite ciany i nieszczelne okna
do wntrza zaglda wiatr
Micha Ciechowski

odczas pierwszej rozmowy przez telefon ciko

byo si usysze. Prosz
pana! Tu mi wszystko burz!
krzycza do suchawki pan Andrzej. Popka ju sufit i ciany. Jak tu dzi spa? Do rana
mog nie przey.
Mczyzna
w budynku gospodarczym przy ul.
Sosnowej w Solcu
Kujawskim zameldowany jest od
1988 roku. Na
dziace nalecej
do teciw mieszka z on i dziemi. Do czasu, gdy
ojciec maonki
y, nie musieli paci czynszu.
Jego mier staa
si pocztkiem problemw.
- Te nie zostawi po sobie
testamentu mwi pan Andrzej. Rodzina zrobia wic sdowy podzia majtku. Dom tecia pozosta wasnoci mamy.

Dziaka i budynek, w ktrym

mieszkam, trafi w rce siostry
teciowej i jej ma. Chciaem
im paci czynsz miesicznie
byoby to pidziesit zotych.
Kobieta zadaa pienidzy do
rki. A ja potrzebowaem po-

dzieci. W budynku gospodarczym wymieni okna, dach za

pokry pap.
- Musielimy jako przetrwa
dodaje solczanin. Dzi dzieciaki mieszkaj za granic i nie
s w stanie mi pomc. Ja mam
pidziesit jeden
lat, jestem zarejestrowany jako osoba
bezrobotna. eby
przey, chwytam
si wszystkich drobnych prac. Na inne
mieszkanie mnie po
prostu nie sta.
Wyburzanie budynku wujek pana
Andrzeja rozpocz
w pitek 20 listopada. Z kilkumetrowych pomieszcze
zostawi jedno
may pokj o wymiarach 3 4
metry. Odci take wszystkie
doprowadzone do budynku
media.
- O tym, e bd co burzy,
dowiedziaem si od siostrzeni-

Niedugo zima. Przeszedem grulic, mam problemy ze zdrowiem. Naj-

bliszych miesicy mog nie

przey.
twierdzenia, eby pniej nie
okazao si, e nic nie wpacaem. Na to si nie zgodzia.
Mczyzna, po rozstaniu
z on, sam wychowywa najmodszego z piciorga swoich

cy ali si mczyzna. Byem w totalnym szoku, gdy rano

wstaem i zobaczyem kopark.
W wyniku tych prac popkay ciany i sufit w moim pokoju. Jak teraz mam tu spa? Od
drzwi wieje, a nie mona wytrzyma. Cieknie z dachu, podchodzi wilgo. Na remont tego,
co przed chwil byo moim domem, przeznaczyem prawie
wszystkie pienidze.
Jak powiedzia nam mczyzna, podczas rozmowy
z wacicielem ten stwierdzi,
e przecie nic si nie stao. Na
zburzenie budynku dosta pozwolenie, a pan Andrzej i tak
moe si cieszy, e pokoju mu
nie zburzy.
- Usyszaem: rad sobie
cicho dodaje pan Andrzej.
A przecie niedugo zima. Przeszedem grulic, mam problemy ze zdrowiem. Najbliszych
miesicy mog nie przey.
Rozmawiaem z prawnikami.
Na zim nie moe mnie wyrzuci, bo jest okres ochronny.
Umowy z wujkiem jednak adnej nie mam. Jasno powiedzia,
e moe mnie wyrzuci i nie jestem w stanie nic zrobi.

Pracownicy opieki spoecznej zaproponowali panu Andrzejowi miejsce w schronisku

dla bezdomnych. Mimo wszystko chce on walczy o swj dom,
bo przez prawie trzydzieci lat
miejsce to stao si jego azylem.
- Kilkanacie lat z on walczylimy o nowe mieszkanie
podsumowuje pan Andrzej.
Jednoczenie oddalalimy si
od siebie i w kocu nasze drogi
si rozeszy. Zostajc z dziemi, inwestowaem w budynek.
Ostatnio nawet kupiem plastikowe okna. Teraz, oprcz popkanych cian i wilgoci, nie mam
nic. yem skromnie, ale jako
to byo. Gdyby kto mi powiedzia do wiosny co bym znalaz. Bo nie chciaem nikomu
przeszkadza.
We wtorek do pana Andrzeja przyjecha mia inspektor
nadzoru budowlanego, ktry
okreli, czy w budynku mona
mieszka.
- Nikt si nie pojawi mwi
cicho mczyzna. - Teraz nie
bd mia ani domu, ani pracy.
Nie bd mia nic.

Modzi patrioci w Solcu Kujawskim

Ponad dwiecie pidziesit osb, w tym rekordowo a stu trzech recytatorw, chciao
wystpi na festiwalu w Solcu Kujawskim. Jednak tylko najlepsi zaprezentowali si w finale

Joanna Koszczka

u po raz szsty 20 listopada

w Solcu Kujawskim odby si
VI Solecki Festiwal Piosenki
i Poezji Patriotycznej. Przedszkolaki, uczniowie szkoy podstawowej oraz gimnazjalnej zmagali si
w eliminacjach od 12 listopada.
- Zawsze mamy duo prb
mwia Kinga Mazur, uczennica
Gimnazjum Publicznego nr 2.
Nastpnie przesuchania. Mj
zesp skada si z czternastu
osb. Przygotowalimy utwr pt.
Czterdziesty Czwarty.
Tegorocznym mottem festiwalu byy sowa poegnalne Jana
Pawa II wypowiedziane na
lotnisku w Balicach w 1997 roku
Polska wierna swym korzeniom. W finaowym koncercie,
ktry odby si w kociele pod
wezwaniem w. Stanisawa Biskupa i Mczennika, wzio udzia
osiemdziesiciu wykonawcw,
ktrzy wykonali cznie dwadziecia jeden piosenek i pitnacie wierszy. Najwiksze emocje
wzbudziy wystpy najmodszych
przedszkolakw i uczniw szk
podstawowych.

Fot.PIOTR
GOBIEWSKI

- Duo wiczyam w domu

i w szkole z moj wychowawczyni mwia Magosia Koodyska, jedna z uczestniczek.
Recytowaam wiersz pt. Mj
czytelniku malutki. Bardzo si
stresowaam, ale wszystko poszo
dobrze.

W jury w tym roku zasiadali:

dr Alicja agu, Romuald Rajs,
dr Marek Szymaniak, Danuta
Rutkowska-Szambor,
Wiesaw
Nowak i Cecylia Kuligowska.
Jednogonie gwna nagroda
Grand Prix VI Festiwalu zostaa
przyznana Angelice Wesoow-

skiej z Gimnazjum Publicznego

nr 2 w Solcu Kujawskim, ktra
wykonaa piosenk z repertuaru
Marka Grechuty pt. Wolno.
Pozostali zwycizcy wyonieni
byli w czterech kategoriach wiekowych. Nie zabrako rwnie
wyrnie.

W tym roku uczniowie dodatkowo przygotowali prezentacje

multimedialne na temat: onierze Wyklci czy na zawsze
przeklci?. Najciekawsze prace
mona byo zobaczy w muzeum
w Solcu.
Po zakoczeniu czci konkursowej widzowie wysuchali
recitalu patriotycznego, wystpia
obdarzona niezwykym sopranem Zuzanna Szara oraz Rafa
Tworek. Gomi honorowymi festiwalu byli: Romuald Rajs, dyrygent bydgoskiego chru Exultate
Deo, syn zamordowanego onierza Wykltego o pseudonimie
Bury oraz dr Marek Szymaniak
z Instytutu Pamici Narodowej.
Organizatorzy pragn zoy
wielkie podzikowania wszystkim, ktrzy przyczynili si do
tak wielkiego odzewu i licznego
udziau modych ludzi w festiwalu. Sowa wdzicznoci kieruj do
sponsorw, ale rwnie do rodzicw i nauczycieli, bez ktrych festiwal nigdy by nie zaistnia.

27 listopada 2015r.

SPORT

pozabydgoszcz.pl

21

Wyowi nowych mistrzw?

Koronowianka Iga Baumgart bardzo mocno zaangaowaa si w rozwj kolejnego pokolenia lekkoatletw. W bydgoskim BKS-ie trenerem jest jej mama, a wiczy mog tam ju nawet szeciolatki
Tomasz Wicawski

aluchy wicz w Budowlanym Klubie Sportowym od ponad miesica.

Zaoenie takiej grupy treningowej podyktowane byo potrzebami mieszkacw. Rodzice sami
zgaszali si do olimpijki z powiatu bydgoskiego z pomysem zapisania swoich pociech na zajcia.
- W mojej grupie treningowej
s starsi zawodnicy mwi Iga
Baumgart. S moimi kolegami
z bieni i sparingpartnerami, chocia czasami s ode mnie modsi
i o dziesi lat (miech). Zawsze
co podpowiem i staram si by
przykadem, e cik prac mona osign sukces nawet na
arenie midzynarodowej.
Od niedawna jednak zawodniczka pochodzca z Koronowa
powica uwag najmodszym
adeptom krlowej sportu.
- Pomagam mamie i innym
trenerom w klubie w zajciach
z tymi brzdcami umiecha si
biegaczka na czterysta metrw,
czonkini reprezentacyjnej sztafety 4 400 metrw. To daje mi
wiele frajdy i pozytywnych emocji. Moe po mamie mam geny
trenerskie? Kto wie.
Grupa szecio-, siedmio-,
omio- czy dziewiciolatkw wiczy w Bydgoszczy co wtorek.
- Na pocztku mylelimy, e
a tak maych dzieci nie bdziemy przyjmowali mwi Iga.
ycie wymusio na nas elastycz-

no, bo wielu rodzicw zgasza

coraz modsze dzieciaki. Treningi
s oglnorozwojowe. W takim
wieku nie moe by mowy o specjalizacji. wiczenia s przygotowywane tak, eby wykona
podwaliny do sprintw, biegw
dugich, rzutw i skokw.
Do niedawna takie zajcia
prowadzi gwnie bydgoski Zawisza.
- Zdarza si, e osoby przenosz swoje dzieci z tego klubu
do nas mwi Iga Baumgart.

Teraz trenuje u nas dwunastka

najmodszych lekkoatletw i nie
chcielibymy, eby ta grupa wyranie rosa. Stawiamy bowiem
na indywidualizacj treningu.
Dlatego dzielimy si czsto na
mniejsze podgrupy, eby kademu wiczcemu powici jak
najwicej uwagi.
Czy w tak modym wieku
mona ju mwi o talencie i predyspozycjach?
- Zdecydowanie mwi
sprinterka. Wyrniajce si

dzieciaczki atwo wyowi. Nie

jest jednak tak, e zamykamy si
na inne. Cik prac mona naprawd wiele wytrenowa. Jasne,
e nie kady moe by mistrzem
wiata i ma do tego moliwoci.
Ale chodzi gwnie o to, eby pokonywa siebie i swoje ograniczenia.
Zawodniczka musi godzi
swoj karier seniorsk z trenowaniem innych.
- Staram si powica na to
moliwie najwicej czasu mwi

koronowianka. Jasne, e na stae

jest tutaj moja mama i to na niej
spoczywa gwny ciar treningw, ale ona to kocha i wietnie
potrafi. W kocu trenuje take
mnie i w zakoczonym sezonie
pobiam swj rekord na czterysta
metrw (miech).
Czy Iga chce w przyszoci i
w lady mamy?
- Mam nadziej, e przede mn
jeszcze kilka lat startw i dobrych
wynikw mwi zawodniczka. Ale skamaabym, gdybym
powiedziaa, e o tym nie myl.
Teraz staram si zaszczepia lekkoatletyk w umysach innych
osb, bo treningi, nawet oglnorozwojowe, s doskona szko
charakteru. Ucz sumiennoci,
dyscypliny i doskonale wpywaj
na nasze zdrowie.
Do grupy treningowej BKS-u trafiaj dzieci z caego regionu
bydgoskiego. S zawodnicy i zawodniczki z Kotomierza czy okolic Koronowa, skd pochodzi Iga
Baumgart. Przyjedaj te rodzice ze swoimi pociechami z przedmie Bydgoszczy czy Fordonu.
Miejmy nadziej, e ju za par
lat bdzie mona wskaza kilku
zawodnikw, ktrzy wyszli spod
rki mistrzyni i wic triumfy na
lekkoatletycznych arenach. Moe
oni te zostan olimpijczykami
lub bd reprezentowali nasz kraj
na mistrzostwach wiata?

Skandaliczne zachowanie, szokujca decyzja

W pice nonej wyzwiska s na porzdku dziennym. Gorzej jest, kiedy dochodzi do rkoczynw pomidzy zawodnikami.
Kary za takie zachowania s bardzo dotkliwe. Co jednak mona zrobi, kiedy dostanie si w mord od kibica?
Karol ebrowski
Od autora:

yo to zimne sobotnie
popoudnie. Na boisku
w Piechcinie 7 listopada
miejscowe Zagbie podejmowao w ramach dwunastej kolejki A-klasy Burz Now Wie
Wielk. Do osiemdziesitej
pierwszej minuty wynik meczu
by sensacj, gdy znacznie niej
sytuowani w tabeli gospodarze
prowadzili 1:0. Szansa na uzyskanie korzystnego rezultatu
zwikszya si jeszcze, kiedy za
dyskusje z arbitrem drug t kartk, i w efekcie czerwon,
zobaczy gracz Burzy Micha
Szeremet.
- W zwizku z tym faktem
musiaem uda si do szatni
opowiada zawodnik Burzy
Nowej Wsi Wielkiej, Micha
Szeremet. Aby tam si dosta,
musiaem pokona bramki, przy
ktrych stali kibice Zagbia.
Byo wiele krzykw, ale nie reagowaem na nie. Jeden z kibicw postanowi jednak obraliwie odnie si w stron mojej

rodziny, wic jak na mczyzn

przystao, zareagowaem i odpowiedziaem mu. Nagle, zza
plecw sympatyka Zagbia,
ktry kierowa do mojej rodziny
obraliwe sowa, wybieg inny
kibic z piwem w rku i uderzy
mnie w twarz.
Szeremet upad, a widzcy to
koledzy z druyny szybko pobiegli w jego stron.
- Byem oszoomiony i nie
wiedziaem, co si dzieje kontynuuje gracz. Kiedy w kocu

dotarem do tej szatni, doczya

do mnie reszta druyny Burzy.
Nikt ju od nas na boisko nie
wyszed. Nie wiedzielimy te,
czy sdzia odgwizda koniec
spotkania, czy te podj inne
kroki, poniewa nie pojawi si
w naszej szatni po tym incydencie.
Sprawa trafia do komisji
KPZPN, a ta postanowia
przyzna walkower 3:0 dla Zagbia Piechcin.
- Ciko mi si wypowiedzie

na ten temat, gdy temat dotyczy

bezporednio mnie i mojej druyny mwi Szeremet. Wiem,
e klub planuje odwoanie si
od tej decyzji. Zobaczymy, czy
przyniesie to jaki skutek.
Micha Szeremet nie wnis
oskarenia przeciwko osobie,
ktra uderzya go. Sprawca
mimo tego zosta aresztowany
pod zarzutem obraania policjantw i spoywania alkoholu
w miejscu publicznym.

Decyzja KPZPN jest dla mnie

kompletnie
niezrozumiaa.
Ukaranie walkowerem druyny,
ktrej zawodnicy maj podstawy, aby obawia si o swoje bezpieczestwo, daje niewidoczne
przyzwolenie na takie karygodne zachowania. Moim zdaniem
KPZPN przy podjciu takiego
wyroku kierowao si faktem,
i w momencie dojcia do incydentu utrzymywa si wynik
korzystny dla Zagbia. Czy decyzja byaby taka sama, kiedy
wynik byby odwrotny? Tego
pewnie si nie dowiemy. Jestem
jednak ciekaw, kto wemie odpowiedzialno za moliw sytuacj, kiedy druyna po takim
samym incydencie postanowi
kontynuowa zawody, a dojdzie
do kolejnych przejaww agresji,
by moe ze zdecydowanie gorszym skutkiem
REKLAMA

22

DODATEK

pozabydgoszcz.pl 27 listopada 2015r.

BUDOWLANKA

Zabezpiecz ogrd
przed zim
Zanim nadejd silne mrozy, warto zadba o roliny w ogrodzie. Bez naszej pomocy mog nie przetrwa zimy
Magorzata Kramarz

ierwsze przymrozki ju za
nami. Mimo, i to dopiero
pocztek jesieni, a do zimy
zosta nam ponad miesic, warto ju teraz pomyle o ochronie
dla naszych rolin w ogrodzie.
Nie ma jednego, konkretnego
terminu, w ktrym powinnimy
to zrobi. Po prostu, kiedy robi
si coraz chodniej i aura nie
zapowiada, eby miao si co
zmieni, naley okry nasz flor
i zabezpieczy j przed mrozem,
chodnym i suchym wiatrem oraz
socem. Nie powinnimy jednak
osania rolin za wczenie, poniewa zbyt wolno przechodz
one wtedy w stan spoczynku, co
moe skutkowa tym, e po zimie
nic ju z nich nie zostanie bo ulegn zaparzeniu.
Materiay, ktrymi bdziemy
zabezpiecza rolinno, zale
gwnie od rodzaju i odpornoci
na przemarzanie drzew, krze-

ww i kwiatw w ogrodzie. Do
okrywania moemy uy tego co
mamy na dziace czyli suchych lici, kory z drzew czy uschnitych
gazek. Moemy tez skorzysta
z oferty sklepw ogrodniczych
i postawi na maty somiane, szary papier lub agrowknin. Musimy pamita, e nie wolno nam
uywa plastikowych workw
i toreb poniewa nie przepuszczaj one powietrza.
W pierwszej kolejnoci, przed
mrozem powinnimy zabezpieczy roliny, ktre s na niego
najbardziej naraone czyli te,
ktre rosn w miejscu nieosonitym od wiatru i te nowo posadzone. Poniewa s wiee
i mode nie zdyy si jeszcze
ukorzeni i ich odporno na
niskie temperatury jest prawie
zerowa. Wiksze i starsze drzewa
nie potrzebuj ju takiej ochrony.
Im starsze, tym ich odporno

na chd jest zwikszona. Do

zabezpieczenia drzew i krzeww
w ogrodzie odpowiednia bdzie
kora lub trociny, ktrymi naley przykry system korzeniowy.
Wbrew pozorom dla wikszoci
drzew owocowych groniejsze s
przymrozki wiosenne ni srogie
zimy, poniewa na wiosn mrz
uszkadza pki i kwiaty. W przypadku krzeww np. r lub magnolii poza ochron korzeni, do
ktrej potrzebna nam bdzie
gruba warstwa kory, moemy
zasoni take koron owijajc
j agrowknin lub chochoem
ze somy. Podczas chodnych
zimowych dni nie powinnimy
zapomnie o iglakach i rolinach
zimozielonych np. bukszpanie.
Mimo i s to gatunki bardzo
wytrzymae na niskie temperatury, to niekorzystanie na nie wpywa zimny wiatr i ostre soce.
Podczas silnego nasonecznienia

woda z powierzchni licia szybko

wyparowuje, a rolina z zamarznitej ziemi nie moe jej pobra
w skutek czego widnie z braku
wody a nie mrozu. Ostre soce
na przeomie zimy i wiosny moe
take przypala licie. Co zrobi,
aby na kolejny rok cieszy si
iglakami i bukszpanem? Moemy w okolicy tych rolin zamontowa specjalne siatki cieniujce,
ktre nie przepuszczaj promieniowania, ale chroni te przed
wiatrem. Rwnie dobrze sprawdzi si osona ze somy lub agrowkniny. Dbajc o roliny w naszym ogrodzie nie powinnimy
pomin trawy. Wydawa by si
mogo, e nie trzeba jako specjalnie jej pielgnowa. Jednak
jeli zgrabimy z jej powierzchni
wszystkie licie unikniemy ich
gnicia, a co za tym idzie nasza
murawa nie poknie. Jeli pogoda nam pozwoli, bdzie sucho

i do ciepo, to nawet pod koniec

listopada moemy ostatni raz
skosi trawnik. Wystajce dba
trawy spod niegu uatwiaj rozwj chorobom. Nasz trawnik
lepiej zniesie mrona zim jeli
zasilimy go specjalnym nawozem
zoonym z wielu skadnikw.
Kady, kto jest ogrodnikiem
z zamiowania wie jak zadba
o ogrd zim. Wydawa by si
mogo, e o tej porze roku odpoczniemy od prac porzdkowych na dziace, lecz nic bardziej
mylnego. Poza tym, e zabezpieczymy nasz rolinno ju jesieni, to warto jej co jaki czas
doglda i sprawdza, czy aby na
pewno wszystkie zabezpieczenia
s wystarczajce. Moe si okaza, e w trakcie silnych i dugotrwaych mrozw bd one niewystarczajce.

27 listopada 2015r.

pozabydgoszcz.pl

REKLAMA

23