focus

Meedogenloze
mijnen,
dagelijkse
realiteit
in Colombia
Project
uitgelicht

Kinderen
strijden tegen
seksueel geweld
P o rt r e t

Pushpak,
ergotherapeut
in Nepal:
We stonden
meteen klaar
na aardbeving

Bas Bogaerts - handicap international

#108

a pr i l j u n i 2 01 5

p.3
In het kort

p.4
Kinderen strijden tegen
seksueel geweld

p.6
beeld

p.8
Portret

Pushpak, ergotherapeut
in Nepal:
We stonden meteen
klaar na aardbeving

Door de ogen van Vincent

B. Blondel - handicap international

Project
uitgelicht

p.9
focus

Meedogenloze
mijnen,
dagelijkse
realiteit
in Colombia

p.11
doe mee

Crowdfunding van
de bovenste plank
Kampioen voor het
goede doel
Agenda
Reuzenprotheses
tegen mijnen

Onder de Hoge Bescherming

van hare Majesteit de Koningin
Verantwoordelijke uitgever: Jan Brigou,
Gewijde-Boomstraat 44 Bus 1 - 1050 Brussel
Realisatie:
Griet Ryckeboer, Aurore Van Vooren
Redactie: Damien Kremer, Griet
Ryckeboer, Aurore Van Vooren
Vormgeving: Beltza
Productie: Joos
Info donateurs:
Tel: 02 233 01 82
E-mail: donateurs@handicap.be
BE80 0000 0000 7777

www.handicapinternational.be

De eerste regels voor deze rubriek had ik net neergepend, toen op 25 april de aarde
in Nepal begon te beven. Opnieuw beginnen was de enige optie, want mijn gedachten
werden op slag ingenomen door de ramp en de dramatische gevolgen ervan. Op het
moment van schrijven de eerste dagen na de aardbeving blijft het aantal doden en
gewonden enkel maar stijgen.
In de laatste jaren hebben we gelijkaardige natuurrampen meegemaakt in China (2008)
en Hati (2010). Ook toen heeft Handicap International noodhulp geleverd. Uit ervaring
weten we dat de Nepalese slachtoffers van de aardbeving nog een lange en moeilijke
weg af te leggen hebben. Eerst moeten hun verwondingen genezen. Sommigen zullen
er een blijvende handicap aan overhouden en zullen nood hebben aan opvolging op
lange termijn. Maar daarnaast zullen ze terug een plaats moeten vinden in hun gemeenschap. Niet evident, al zeker niet in een arm land als Nepal.
Onze teams zijn meteen met man en macht aan de slag gegaan om de slachtoffers te
helpen. Ze worden wereldwijd gesteund door een enorme golf aan solidariteit. Ook Belgi blijft niet langs de zijlijn staan. Het grote publiek is klaarblijkelijk aangedaan door
het lot van de Nepalese burgers. Ik maak graag van de gelegenheid gebruik hier mijn
hartelijke dank uit te drukken aan iedereen die steun heeft geboden. Alle beetjes hulp
maken samen het verschil.

Vincent Slpen
Algemeen directeur

in het kort

Geen enkel kind

in het dorp bleek
ingent. Er is geen
gezondheidscentrum,
geen apotheek
en het dichtste
ziekenhuis ligt op
drie uur stappen.
De gemiddelde
leeftijd voor een
eerste zwangerschap
is 14 jaar. De lokale
vroedvrouw heeft
al in tien jaar geen
opleiding meer
gehad. Bij moeilijke
bevallingen sterven
dan ook heel veel
moeders en kinderen.
De vraag is: hoe
kunnen we dat
sterftecijfer in die
omstandigheden toch
beperken?

Toegankelijker
transport in Hati
Handicap International voert al enkele maanden een sensibiliseringscampagne bij de chauffeurs van de populaire
taptaps (Hatiaanse deeltaxis) om meer rekening te houden met de noden van mensen met een handicap. Met
resultaat: de mentaliteit verandert langzaam maar zeker.
Een lid van een chauffeursvereniging ACPH zegt het volgende: Het is een must om de mobiliteit van personen
met een handicap te verbeteren. Dit vormt ook de perfecte
gelegenheid om het comfort en de veiligheid van het openbaar vervoer voor al onze passagiers te verhogen.

9.000
kinderen in

16

Senegalese basisscholen
onderzocht op fysieke,
zintuiglijke of intellectuele
beperkingen.

639
kinderen bleken nood te
hebben aan aangepaste
zorg, voor de meesten

J. de Tessires - handicap international

Dankzij
Handicap
International
werden

(43%)
om hun visuele beperking
op te vangen. Gespecialiseerde diensten staan in
voor verdere hulp.

Virna Marchesin,
onze operationeel cordinatrice in de D.R. Congo, getuigt over de doortocht van
een van de mobiele klinieken van Handicap International net buiten Kinshasa.
De mobiele klinieken komen
tegemoet aan de noden van
mensen die geen toegang
hebben tot gezondheidszorg, omwille van financile
of geografische redenen.

C. Fohlen - handicap international

C. Fohlen - handicap international

Halt aan gevolgen

diabetes
Diabetes bedreigt de Filipijnen. Er wordt een grote toename verwacht van aandoeningen gelinkt aan de ziekte,
zoals verwondingen en amputaties. De teams van Handicap International in de Filipijnen hebben daarom voor
het personeel van verschillende ziekenhuizen in Davao
City, de grootste stad van de archipel, een opleiding georganiseerd rond voetverzorging en de behandeling van
wonden. De deelnemers ontvingen een verzorgingskit.
Ook opende Handicap International onlangs 17 gespecialiseerde afdelingen in zorgcentra om diabetespatinten
beter te kunnen opvangen.

project uitgelicht

Kinderen
strijden tegen

Wat?
Ubuntu care: seksueel
geweld tegen kinderen,
in het bijzonder zij
met een handicap,
bestrijden.

seksueel
geweld

Waarom?
De daadkracht van kinderen en de beschermingsmaatregelen voor
hen moeten worden
versterkt.

Achtergrond

Waar?

Kinderen met een handicap lopen in Rwanda drie tot vier keer meer risico om het
slachtoffer te worden van seksueel geweld. Ze kunnen zich doorgaans moeilijk verdedigen, kennen hun rechten niet, worden verwaarloosd en gaan vaak niet naar
school. Weinig mensen nemen hun klachten serieus. De psychologische en financile
afhankelijkheid van kinderen ten opzichte van een familielid of vriend maakt hen
kwetsbaar, waardoor misbruik in deze context helaas geen uitzondering is. Dit geldt
des te meer voor kinderen met een beperking.

In Rwanda, Kenia
en Burundi.

Bijzonder aan het project Ubuntu care is de actieve rol die kinderen spelen in de
strijd tegen seksueel geweld. Het project organiseert inclusieve dans- en theaterclubs voor kinderen, die hen op een speelse manier toelaten hun eigen verhaal of
boodschap te vertellen aan leeftijdsgenoten. Het blijkt een goede methode om een
moeilijk onderwerp aan te boren en het taboe te doorbreken. Ik zie de traumatische gevolgen hiervan rondom me en ik kan niet zomaar toekijken, zegt de 13-jarige
deelneemster Marie.

Kosten?

Het project wordt ook uitgevoerd in Kenia en Burundi en in de toekomst misschien

nog opgestart in andere landen in de regio.

1.570.000 (budget
voor 3 jaar voor het
gehele project).

Enkele cijfers

50.000
kinderen

3 tot
4 keer

5 50.000 kinderen worden

geholpen, onder wie
1.000 kinderen met een
beperking.

meer risico

p
Kinderen met een handicap
lopen drie tot vier keer meer
risico om het slachtoffer te
worden van seksueel geweld.

100

al
S. H
ion
edj
am nat
Handicap Inter

jeugdhulpverleners

5 1 00 jeugdhulpverleners
hebben opleiding gekregen
rond het thema.

1 Het taboe doorbreken

Via theater, dans of spel leren kinderen elkaar
hoe ze zich kunnen beschermen of waar ze
terechtkunnen bij problemen rond seksueel
geweld.

S. Bonnet - Handicap International

W. Huyghe - Handicap International

2 Sensibiliseren
Handicap International richt haar boodschap
ook tot de familieleden en de gemeenschap en
benadrukt hun beschermingsrol.

3 Opleiden
Jeugdhulpverleners krijgen vorming om slachtoffers van seksueel geweld of zij die een risico
lopen beter te kunnen opvangen.

4 Centra inrichten

Help mee
Jouw steun voor ons project?

Doe een gift op BE80 0000 0000 7777

Je krijgt een fiscaal attest bij een jaarlijkse gift van 40 euro of
meer. Een gift van 40 euro kost dus eigenlijk maar 22 euro.

Handicap International richt preventie-,

opvang- en begeleidingscentra in, met als
doel er referentiecentra van te maken voor de
bevolking.

 Bas Bogaerts - handicap international

Meer info:
www.handicapinternational.be/nl/beeld
www.handicapinternational.be/nl/beeld

portret
Pushpak, ergotherapeut in Nepal:

We stonden meteen klaar

na aardbeving
Pushpak is ergotherapeut voor Handicap International in Kathmandu, hoofdstad van Nepal.
Hij brengt verslag uit van hoe hij de aardbeving
ervoer die op 25 april het land dooreenschudde, de ergste in Nepal in meer dan 80 jaar.
Het was op een zaterdag dat de aarde begon te beven. Mijn
vrouw en ik waren aanwezig op een voetbaltoernooi tussen ngos dat Handicap International had georganiseerd. Ik
stond op het veld en Shweta, mijn vrouw, stond bij de supporters. Ze was op dat moment acht maanden zwanger. Toen
de eerste schok zich liet voelen, verloor ze haar evenwicht.
Ondersteund door andere mensen begaf ze zich naar een
open ruimte.
s Avonds sloeg de schrik opnieuw toe, wanneer iedereen
zich aan nieuwe schokken verwachtte. Ik bracht Shweta naar
de buren, zodat ze niet alleen zou zijn, en ging zelf helpen
met het team van Handicap International. Dat was lastig: de
aarde voelen beven, bang afwachten en dan mijn vrouw achterlaten in het holst van de nacht.
De volgende dag werkte ik in het Bir-ziekenhuis. Ik legde net
aan een vader uit dat zijn dochtertje een amputatie moest
ondergaan, toen we werden opgeschrikt door nieuwe schokken. Iedereen haastte zich naar buiten, zowel dokters als
patinten. Ik herinner me dat een school instortte. Gelukkig
was er niemand meer in het gebouw.
Uitputtingsslag
Ik heb ook een meisje van zes jaar verzorgd, Khembro. Ze
was thuis toen haar huis inzakte. Haar grootmoeder en zus

Brice Blondel - handicap international

overleefden het niet. Ze was pas vier dagen nadien naar Kathmandu kunnen komen voor verzorging. Dat was te laat om
haar been nog te kunnen redden. Toen ze na de amputatie
ontwaakte, vroeg ze waar haar been was. Haar tante vond
de moed niet om haar de waarheid te vertellen en antwoordde dat het er nog steeds was. Toen ik aan Khembros familie
vertelde dat ze met een prothese opnieuw zou kunnen wandelen, zag ik terug een sprankeltje hoop op hun gezichten.
Vanaf het begin hielp ik mee met het team van Handicap International om gewonden op te vangen en de basisbehoeften van de meest kwetsbaren te beantwoorden. We stonden
meteen klaar, dankzij onze ervaring in het anticiperen op
rampen en de gevolgen ervan. De eerste dagen waren wel
een ware uitputtingsslag. Ik had zo veel om handen, dat ik
eigenlijk geen tijd meer had om bang te zijn.

ADH/Tim Schamberger

Handicap International is sinds 2001 in Nepal aanwezig met revalidatieprojecten en projecten rond risicobeheer van natuurrampen. Ons plaatselijke
team ging meteen met man en macht aan de slag om de slachtoffers van
de aardbeving te helpen via het uitdelen van materiaal (o.a. krukken en
rolstoelen) en de verzorging van gewonden. Urgentieteams kwamen
versterking bieden. Meer info lees je op www.handicapinternational.be.

We blijven de slachtoffers bijstaan in hun revalidatie. Een

gift, groot of klein, is nog steeds welkom op het bankrekeningnummer BE80 0000 0000 7777, vermelding NEPAL.

focus

60%
Ongevallen met mijnen
heel vaak gemproviseerde
explosieven doen zich
voor in meer dan 60% van
alle Colombiaanse gemeenten. Deze ongevallen houden rechtstreeks verband
met het gewapende conflict
dat het Zuid-Amerikaanse
land al meer dan vijftig jaar
in een wurggreep houdt.
Want in hun strijd om
macht en territorium
behoort het gebruik van
mijnen tot de vaste tactieken van de gewapende oppositiegroepen.1 Daarnaast
zorgen de zogenaamde
bandas criminales, die ontstonden na de demobilisatie van de paramilitairen en
die zich inlaten met drugshandel en andere criminele
activiteiten, ervoor dat de
vruchtbare Colombiaanse
grond elke dag met nieuwe
mijnen wordt bevuild.
1
Waaronder de FARC (De Revolutionaire Strijdkrachten van Colombia) en de ELN (Het Nationaal Bevrijdingsleger).

Bas Bogaerts - handicap international

Meedogenloze
mijnen,
dagelijkse realiteit
in Colombia
Colombia bekleedt een trieste tweede plaats op de wereldranglijst
van landen met het grootste aantal aanhoudende slachtoffers van
mijnen en andere explosieve oorlogsresten. Achter de statistieken
zitten mensen als Pablo, Irma en Oberney. Met n verkeerde stap
werden zij allen burgerslachtoffer in het gewelddadig conflict tussen
leger, gewapende oppositiegroepen en criminele bendes, waarbij
veelvuldig mijnen worden gebruikt.

10

45%
Levenslang
Wie een ongeval met een mijn al overleeft, moet meestal verder door het leven met een
handicap. Handicap International staat de Colombiaanse burgerslachtoffers bij om met
hun beperking een kwaliteitsvol leven te leiden.
In samenwerking met lokale partnerorganisaties helpt ons team mijnenslachtoffers revalideren met onder meer kinesitherapie, protheses, verzorgingskits en rolstoelen. Slachtoffers
krijgen ook psychosociale ondersteuning en worden geholpen bij hun socio-economische
integratie na het ongeval. Zo begeleidt Handicap International voormalige landbouwers
voor wie een nieuwe job zich opdringt, nadat het veld bewerken op de Colombiaanse bergflanken fysiek onmogelijk is geworden. Onze organisatie wijst de mijnenslachtoffers eveneens op hun rechten die de Colombiaanse wet voorziet en helpt hen deze af te dwingen.
Na 15 jaar werken in deze context, is Handicap International in januari het accreditatieproces gestart om te beginnen ontmijnen in Colombia. We willen onze expertise aanwenden
om gronden mijnenvrij te maken en deze terug te geven aan de miljoenen Colombianen
die ontheemd zijn door het gewapende conflict. Het is een uitstekende aanvulling op de
reeds bestaande hulp van ons team ter plaatse, die bovendien een constructieve invloed
kan uitoefenen op de huidige vredesinspanningen.

35% van alle burgerslachtoffers zijn kinderen, zo stelt het Landmine Monitor Report 2014.

Bas Bogaerts handicap international

Pablo

kreeg een oogprothese van Handicap International en krijgt psychosociale

begeleiding.

Ik was 14 jaar toen ik mijn rechteroog verloor door een mijnscherf.

Mijn toekomst stortte in. Dankzij mijn oogprothese zie ik er terug uit als
voorheen. Daarvoor liep ik rond met een verband over mijn holle oogholte
en steeds met mijn zonnebril op, omdat ik me beschaamd voelde. Mijn
prothese maakt me onbeschrijflijk blij.

Irma krijgt kinesitherapie en psychosociale en logistieke ondersteuning

van Handicap International.

Als mijn dochtertje Maria Angel groot genoeg is, vertel ik haar
alles over mijnen en de gevaren ervan. Zelf wist ik amper iets, toen ik
als kind op een mijn trapte en mijn been verloor. Ik was hout aan het
sprokkelen in de heuvels vlakbij. Mijn grootste schrik is dat Maria Angel
hetzelfde overkomt.

Bas Bogaerts handicap international

Oberney

Irma
Bas Bogaerts handicap international

Hoewel wereldwijd nergens

zoveel militairen worden gewond of gedood door mijnen
als in Colombia, zijn 45% van
alle mijnenslachtoffers burgers. Explosieven die geen
onderscheid maken tussen
de voet van een militair en
die van een burger, treffen
gewone mannen en vrouwen
tijdens hun dagelijkse activiteiten op het veld of rond
het huis. Deze burgerslachtoffers behoren meestal tot
de armste sociale klasse en
leven in gesoleerde gebieden waar geen ziekenhuis
noch gezondheidscentrum
te bespeuren valt. Alarmerend is trouwens het aantal
kindslachtoffers, dat sinds
een vijftal jaar stijgt en met
de laatste cijfers een niet
eerder gekende piek kent.2

kon een buurtwinkel openen dankzij Handicap International en krijgt

psychosociale begeleiding.

Mijn lichaam zit vol mijnscherven. De pijn is nooit weg. Werken

op het veld lukt niet meer. Om geld te verdienen, heb ik een winkeltje
geopend met de hulp van Handicap International. Zo verzeker ik een
toekomst voor mijn kinderen. Zij zijn mijn grootste motivatie om vooruit
te gaan.

11

doe mee
Crowdfunding
van de
bovenste plank
L. Vollet - handicap international

Agenda
Unisound festival,
Court-St-Etienne

03/07
Fiets- en wandeltocht
Le beau vlo de RAVeL,
Geldenaken

Genspireerd door het werk van Handicap

International en zin om onze projecten op
een originele manier te steunen? Organiseer
dan een actie van sportieve uitdaging tot
verjaardagsfeest en laat je sponsoren
door vrienden, familie of sympathieke onbekenden. Maak een sponsorpagina aan
op ons splinternieuwe online crowdfundingplatform, dat prachtig gelay-oute paginas
aanbiedt waarop jouw streefdoel, deadline
en ingezamelde bedrag verschijnen. Neem
een kijkje op
www.handicapinternational.be/nl/
je-eigen-actie !
Contact: Sophie Clesse, 02/233.01.90

Nina staat
tot je dienst
Nina staat met de glimlach voor je klaar om al
je vragen over giften of
persoonlijke gegevens te
beantwoorden. Nina, die
onze vorige database &
donor relations officer
Claire vervangt, kan je
bereiken op 02/233.01.82
of via nina@handicap.be.

handicap international

25/07

handicap international

Prijsuitreiking Design
with a Heart, Brussel

05/08
Loopwedstrijd Jogging
Ville de Namur

13/09
Loopwedstrijd Dwars
door Mechelen

27/09

J-M Versyp - handicap international

Stuur je liever een brief?

Vergeet dan niet ons
nieuwe adres te gebruiken: Gewijde-Boomstraat
44 Bus 1, 1050 Brussel.

Kampioen voor
het goede doel
Mocht je deze straffe Belgische dame nog
niet kennen, dan stellen we ze graag hier aan
je voor: Elodie Orbaen, huidig wereldkampioene paraclimbing. De wereldtitelhoudster bergbeklimmen voor personen met een
handicap gebruikte in mei haar talent om
mensen met een handicap in het Zuiden te
helpen. Samen met partner Solenne Visart
trotseerde ze de bergen van Les Gorges du
Tarn in Zuid-Frankrijk en liet ze zich sponsoren voor elke geklommen meter. De opbrengst van haar project Unlimited Climbing
gaat naar onze revalidatieprojecten in Kinshasa.
Elodie werd geboren met een beperking.
Haar linkerbeen had zich niet correct ontwikkeld. Deze handicap heeft haar echter
niet tegengehouden om al vroeg een voor-

liefde te ontwikkelen voor de bergen. Nu is

ze vastberaden om te tonen dat iedereen
aan sport kan doen, ook met een prothese.
Ik besef maar al te goed dat mijn dagelijkse
leven zonder prothese er heel anders uit zou
zien. Waarom niet het goede doel steunen
dat dit voor anderen ook mogelijk maakt?,
legt ze haar drijfveer uit. Bergen respect
voor de klimsters en een grote dankjewel!

12

doe mee
handicap international

Reuzenprotheses
tegen mijnen

A. Maes - handicap international

04/04

Mine Awareness
We draaien de klok terug
Day
naar 4 april of Mine Awareness Day, het orgelpunt van
de voorbije maanden voor Handicap International. Met metershoge reuzenprotheses vroeg onze organisatie die dag aandacht voor de slachtoffers van landmijnen in
zeven steden over het hele land. Deze letterlijk opzienbarende actie ging ook in de media
niet onopgemerkt voorbij: zowel nationale als
regionale radio en televisie (o.a. VRT, RTBF, TV
Limburg, Radio 2 en Q-Music) kwamen langs
om hun cameras en microfoons op het niet
alledaagse schouwspel te richten.

Onze vrijwilligers trotseerden dapper de aprilse grillen om deze nationale actie in goede banen te leiden. Dankzij hun enthousiasme hebben duizenden voorbijgangers de boodschap
begrepen dat mijnenslachtoffers blijvend hulp
nodig hebben en mijnen uit de wereld moeten worden gebannen. Vele passanten hebben
dan ook hun steun getoond door hun naam te
schrijven op de reuzenprotheses, alsof ze het
gips van een vriend signeerden, of door hun
handtekening te plaatsen onder onze petitie.

handicap international

handicap international

petitie

Onze petitie
Samen in actie tegen mijnen
nog niet ondertekend?
Ze wacht online op jouw handtekening!
Vraag onze ministers van Ontwikkelingssamenwerking en Buitenlandse Zaken om het gebruik van landmijnen internationaal
streng te veroordelen en alles in het werk te stellen om burgers
te beschermen en slachtoffers te steunen. Surf naar onze petitie
via www.handicapinternational.be.