Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
istnie, poniewa Myle co i to, e ono jest jest tym samym. Naley zatem mwi i
myle, e byt jest, bo jest to, co jest, nie za to, co nie jest. Tym samym twierdzi, e
jedynie rozum moe by rdem poznania. Konkretniejsze wizje ontologii pojawiy si
pniej, kiedy Platon utosamia byt niematerialny z powstaniem idei, ktre s
niemiertelne, a w gruncie rzeczy wiat w ktrym yjemy postrzegany by jedynie za
imitacj rzeczywistoci za nieidealne odbicie idei. Platon wzorujc si na Sokratesie
opar si na dualizmie wiata, zakadajc rnic midzy duchem, a materi, ustali
hierarchi, ktrej celem byo wskazanie idei dobrej jako najwaniejszej, znajdujcej si
na samym szczycie piramidy. Mimo, pocztkowego poparcia w osobie Arystotelesa,
ucze z czasem sprzeciwi si idealizmowi platoskiemu, nie obdarzajc idei tak
ogromnym znaczeniem. Odchodzi stopniowo od platoskiej teorii, aby realnie
stwierdzi, e tak naprawd jedynie rzeczy zasuguj na miano bytw, rwnie dy do
dualizmu, dzielc substancje na form i materi, jednoczenie zaznaczajc, e adna z
nich nie jest w stanie funkcjonowa samodzielnie. Jedynie wsplnie s w stanie istnie,
materia jest w stanie rozwija si jedynie dziki formie. W teorii Arystotelesa byt ma
wiele znacze, mimo e nie jest nazw wieloznaczn i kady z jego rozumie pozostaje
w penej zalenoci z substancj. Mimo, i obaj zapocztkowali tak ogromne
zainteresowanie ontologi, obie teorie zdecydowanie odbiegaj od siebie, tym samym
rozrniajc ontologi i tumaczc j na odmienne sposoby. Ponad to Arystotelesowska
ontologia skania si do pojcia bezporednio zwizanego z logik, nie natomiast z
metafizyk, jak to byo zazwyczaj. Wzorujc si na Arystotelesowskiej wykadni kategorii
istnienia, arabski filozof Awicenna rwnie dooy swoje przemylenia do formowania
si wspczesnej wizji ontologii. Doszed do wniosku, e uniwersalia posiadaj trojaki
byt, jednym z nich jest abstrakcja, ktra jest czym oglnym, czyli niczym wicej jak
wytworem umysu, rozwaania te doprowadzi do wniosku, e musi istnie trzecia
natura, poniewa istniej rzeczy ani nie oglne, ani nie jednostkowe. Rwnie spore
znaczenie dla nowoytnej ontologii mia Jan Dunas Szkot, ktry zaj si analiz bytu
ktry musia istnie i mia zdolno istnienia. Podobn teori gosi hiszpaski filozof
Franciszek Suarez, ktry take mia ogromn rol w kreowaniu si ontologii, utosami
on byt ze struktur istoty, twierdzc, e sens bytu polegam na tym, e realnie istnieje.
Sprawi on, e dalsze dzieje bytu toczyy si wok esencjalizmu skupiajcego si na
dominacji istoty w porzdku wyjaniania na planie poznawczym i bytowym. Wpyw na
rozwj ontologii mia rwnie polski filozof Marcin miglecki, ktry wyrni i zaj si
2
take
trzecim
znaczeniu
okrelajcym
byt
sensie
kierujc
si
odkryciami
rozwaaniami
poprzednikw
prbowali
Bibliografia:
1. Kurpiewski W. Ontologia w ujciu komparatywnym myl europejska i
buddyjska. Wybrane zagadnienia. [online], [dostp 11.01.2015]. Dostp w
Internecie http://journals.bg.agh.edu.pl/STUDIA/2005/SH_2005_02.pdf
2. Markiewicz B. Filozofia dla szkoy redniej, wybr tekstw. Warszawa:
Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, 1988. ISBN 83-02-03505-X
3. Nowaczyk A. Urok Platona. Refleksje nad ontologi Romana Ingardena. [online],
[dostp 03.01.2015]. Dostp w Internecie
http://www.filozof.uni.lodz.pl/prac/an/teksty/31.%20Urok%20Platona
%20.Refleksje%20nad%20ontologi%C4%85%20Romana%20Ingardena
%E2%80%A6.pdf
4. Pacewicz A. Arystotelesowa interpretacja ontologii Platona. "Nowa interpretacja"
- pytania i wtpliwoci. [online], [dostp 05.01.2015]. Dostpny w Internecie
http://www.academia.edu/6001401/Arystotelesowa_interpretacja_ontologii_Plato
na._Nowa_interpretacja_-_pytania_i_w%C4%85tpliwo%C5%9Bci
5. Pa B. Ontologia. [online], [dostp 01.01.2015]. Dostpny w Internecie
http://www.ptta.pl/pef/pdf/o/ontologia.pdf
6. Perzanowski J. Pytania ontologiczne. [online], [dostp 27.12.2014].
Dostpny w Internecie http://www.tezeusz.pl/cms/tz/index.php?id=5874
7. wiat, czowiek i wartoci, wybr tekstw filozoficznych dla szk rednich. Pod
red. Elbiety Zarzyckiej. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne,
1988.
ISBN 83-02-03774-5
8. Tatarkiewicz W. Historia filozofii. T.1-3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN,
1993. ISBN 83-01-08650-5