NIE BAGATELIZUJEMY DWUGOS

O EDUKACJI
SPRAWY

NIEZASUONA
CZARNA LEGENDA

Minister Anna Zalewska s. 4

M

Dr Andrzej Mazan s. 5

Nr 10 5458

DOMOWEJ

Czwartek

14 stycznia

AD 2016

Cena 2,90 z

w tym
8% VAT

Polityka

Za plecami
Polski

Rozmowy dwustronne
s na rk zwaszcza
prezydentowi Rosji
Wadimirowi Putinowi

Krzysztof Losz
Polscy rolnicy protestuj przeciwko propozycji niektrych zachodnich pastw unijnych, aby
ich rzdy samodzielnie prowadziy rozmowy z Moskw w tej
sprawie. Sze organizacji, ktre
reprezentuj polskich rolnikw

w Copa-Cogeca, instytucji zrzeszajcej zwizki i spdzielnie

rolnicze z caej Unii Europejskiej,
wydao wsplne owiadczenie.
Nie zgadzamy si na adne
dwustronne rozmowy z Rosj
na temat embarga. T spraw
powinna zaatwi Komisja Europejska i zniesienie zakazu eks-

portu ywnoci do Rosji powinno

dotyczy wszystkich pastw
czonkowskich powiedzia Naszemu Dziennikowi senator Jerzy Chrcikowski (PiS), przewodniczcy NSZZ Rolnikw
Indywidualnych Solidarno.
Cz zachodnich pastw
gwnie chodzi o Francj, Dani

i Hiszpani zaproponowaa,
aby KE zezwolia im na prowadzenie dwustronnych rozmw z Rosj na temat embarga.
Jeli jaki kraj porozumiaby
si z prezydentem Wadimirem
Putinem, to wtedy jego produkty spoywcze byyby znw
eksportowane do Rosji. Mosk-

Rzd si nie ugnie

Bo i tak umr

powiedziaa zapewnieniem, e
w PE przedstawi fakty, ktre
powinny suchaczy przekona.
Nie liczcie na to, e pojad
tam i bd pokornie sucha
tego, co mwi si przeciwko
Polsce. Bd tam mwi o faktach i z ca determinacj bd
broni polskiego imienia powiedziaa premier. * szerzej na s. 3

Co to znaczy by pielgrzymem na El Camino

pisze ks. prof. Pawe Bortkiewicz TChr.

FOT. R. sObkOwiCz

obRona ycia

KULTURA I ETYKA

Proeutanazyjne lobby prbowao przeforsowa w Parlamencie Europejskim deklaracj sugerujc wprowadzenie eutanazji we wszystkich
pastwach UE.
Na szczcie nie otrzymaa ona
poparcia wikszoci europarlamentarzystw. Podpisao j
zaledwie 95 europosw spord

DZI DODATEK

SZLACHETNE
ZDROWIE

ISSN
1429-4834
INDEKS
349461

wa mogaby wwczas znie

embargo wobec czci pastw
UE, a w przypadku innych je
zachowa. Nie moe by
dwch Unii. Na wsplnym rynku musz by jednakowe prawa dla wszystkich podkrela
Wiktor Szmulewicz, prezes Izb
Rolniczych. * Dokoczenie na s. 6

Polityka

Premier Beata Szydo z pen determinacj bdzie broni polskich interesw przed
Parlamentem Europejskim.
Polska demokracja ma si znakomicie stwierdzia w Sejmie
szefowa rzdu. Opozycji warunkujcej poparcie dla rzdu
wycofaniem si przez PiS ze
zmieniania kraju premier od-

WYDANIE

FOT. ReuTeRs

Francja, Dania i Hiszpania lobbuj

za prowadzeniem tylko dwustronnych
rozmw o zniesieniu rosyjskiego embarga

s. 21

s. I-X

751. Niestety, nie oznacza to w

adnym stopniu powstrzymania
zabijania w niektrych pastwach. W Holandii np. rocznie
okoo 650 chorych niemowlt
jest mordowanych poprzez eutanazj. Dla oszczdzenia rodzicom stresu dzieci s zabijane, bo i tak umr. *
Czytaj na s. 20

KARTA
BADA.
Wytnij
i zrb
badania!

Osiem lat rzdw PO i PSL przyczynio si nie tylko

do degradacji mediw publicznych, ale take do
amania praw zwizkowych, pracowniczych.

Czwartek, 14 stycznia 2016

Jestemy u siebie

Piotr Duda, przewodniczcy Solidarnoci

usiebie@naszdziennik.pl

naszdziennik.pl

Komisja Krajowa
NSZZ Solidarno

William Maunier

President of UNI Europa Media, Entertainment & Arts

Szanowny Panie Przewodniczcy!
Z niemaym zdziwieniem, a wrcz
oburzeniem odkrylimy informacj
o prowadzonej przez Pana akcji
protestacyjnej przeciwko zmianom
w polskich mediach publicznych.
Nie znamy dotychczas przypadku,
aby organizacje zwizkowe zrzeszone
w jednej konfederacji nawet nie informoway si wzajemnie o dziaaniach dotyczcych spraw krajw, w
ktrych funkcjonuj.
Uruchomienie akcji protestacyjnej, wysyanie listw protestacyjnych
i w ogle wypowiadanie si bez zasignicia opinii aliowanych w
UNI Europa polskich zwizkw zawodowych jest podwaeniem zasadnoci jej funkcjonowania. Jest
te zamaniem zasad, jakie panuj
w tej Organizacji.
Jako NSZZ Solidarno, ktrego
przedstawiciel zasiada w Komitecie
Sterujcym UNI Europa Commerce,
zadajemy sobie pytanie: jak to moliwe, e wydajc tak jednoznaczne
w ocenach apele i postulaty, nie
zwrcilicie si nawet o informacje,
jak my oceniamy obecn sytuacj.
Dlaczego nawet nie spytalicie polskich zwizkw zawodowych dziaajcych w polskich mediach publicznych, jak one oceniaj obecn
sytuacj? Dlaczego nawet nas o tym
nie powiadomilicie?
Szanowny Panie Przewodniczcy!
Media publiczne w Polsce przeywaj gboki kryzys, zwaszcza z
uwagi na brak skutecznego sposobu
nansowania i znaczne ich upolitycznienie. Do obecnego kryzysu
przyczynio si zdecydowanie osiem
ostatnich lat rzdw koalicji Platformy Obywatelskiej (PO) oraz Polskiego Stronnictwa Ludowego (PSL).
Przyczynio si nie tylko do degradacji
mediw publicznych, ale szerzej: do
amania praw zwizkowych, pracowniczych, degradacji rynku pracy.
To byy Premier Donald Tusk od
pocztku swojej kadencji, 8 lat temu

FOT. M. MAREK

zacz nawoywa obywateli do amania prawa i do niepacenia abonamentu radiowo-telewizyjnego, obiecujc jego likwidacj. Skutkiem tego
byo doprowadzenie do zapaci nansowej mediw publicznych, w
tym szczeglnie do degradacji orodkw regionalnych. Pytamy gdzie
wtedy byo UNI Europa?
Jednoczenie organ nadzorujcy
media: Krajowa Rada Radiofonii i
Telewizji (KRRiT), powoana przez
wczesn wikszo parlamentarn,
obsadzia rady nadzorcze mediw
publicznych osobami zwizanymi z
wikszoci parlamentarn skrajnie
je upolityczniajc. Wypadkow tej
politycznej ukadanki stali si prezesi
i czonkowie zarzdw Polskiego Radia S.A. i Telewizji Polskiej S.A. z
nadania politycznego. Znowu pytamy:
gdzie wtedy byo UNI Europa?
To zarzdy powoane w tym trybie
przeprowadziy restrukturyzacj polegajc na wyprowadzeniu w ramach
outsourcingu kluczowych pracownikw mediw publicznych do rm
zewntrznych lub ich zwolnie. Wielu
z nich pracuje tam nadal na znacznie
gorszych warunkach od tych, jakie
mieli w mediach publicznych. Przeciwko temu o czym relacjonowa-

W SOBOT W NASZYM DZIENNIKU

limy na komitecie sterujcym EKZZ

rwnie ostro protestoway polskie
zwizki zawodowe. Wtedy te UNI
Europa ME&A milczay.
Skutkiem tych dziaa jest obecny,
krytyczny stan mediw publicznych
w Polsce. Abonament pacony jest
tylko w 8 procentach, media publiczne
s skrajnie upolitycznione, funkcjonuj w oparciu o form spki prawa
handlowego i nastawione na generowanie zysku, co zmusza je do konkurowania o przychody reklamowe
z nadawcami komercyjnymi. Dziennikarze selekcjonowani przez ostatnie
osiem lat tylko i wycznie spord
sympatykw rzdzcych partii upolitycznili radio i telewizj. Obecnie
s w zasadzie stron, stojc rami
w rami z opozycj, wobec demokratycznie wybranej wikszoci parlamentarnej oraz nowo wybranego
Prezydenta RP. Niestety UNI Europa
ME&A, uruchamiajc swoj akcj,
stao si stron wspierajc upolitycznione dziaania opozycji, politycznych zarzdw i dziennikarzy.
Nadszed czas na uporzdkowanie
tej nienormalnej sytuacji. Obecna
wikszo parlamentarna pracuje
nad zmian sposobu nansowania i
funkcjonowania mediw, uwolnie-

niem ich z formy spki prawa

handlowego spki akcyjnej i stworzeniem z nich instytucji narodowej, wdroeniem powszechnej opaty audiowizualnej i zdecydowanym
odpolitycznieniem.
Przepisy nowej ustawy wejd w
ycie w poowie roku. Obecnie wdraana jest tak zwana maa nowelizacja,
ktra w naszej ocenie w aden sposb nie ogranicza wolnoci sowa,
nie wpywa na niezaleno mediw
publicznych w Polsce i caa kampania
sprzeciwu oparta jest tylko i wycznie na obronie interesw osobistych prezesw Polskiego Radia
S.A. i Telewizji Polskiej S.A. oraz
przegranych kilka miesicy temu
politykw PO PSL.
Dlatego damy natychmiastowego wstrzymania akcji prowadzonej
przez UNI Europa ME&A oraz wycofania ze stron UNI Global petycji.
Jednoczenie informujemy, e jeeli
w Rzeczypospolitej Polskiej naruszona zostanie wolno sowa czy
te niezaleno mediw, zwaszcza
publicznych, to polska Solidarno
bdzie wiedziaa, jak zareagowa i
sama zwrci si do przyjaci zwizkowcw z Europy i wiata o wsparcie
i pomoc.
Ze zwizkowym pozdrowieniem
Piotr Duda, Przewodniczcy KK NSZZ
Solidarno
Alfred Bujara, Wiceprzewodniczcy
UNI Europa Commerce, Czonek KK
NSZZ Solidarno
Wiesaw Murzyn, Przewodniczcy
Sekretariatu Kultury i rodkw przekazu
NSZZ Solidarno, Czonek KK NSZZ
Solidarno
(List zosta wysany do wiadomoci m.in. szefa
Komisji Europejskiej Jean-Claudea Junckera,
unijnego komisarza ds. gospodarki cyfrowej i spoeczestwa oraz przewodniczcego Parlamentu Europejskiego Martina Schulza).

Formularz PIT-37 z wpisanym KRS

Fundacji Nasza Przyszo
Instrukcja wypenienia
Wypenij i wylij, a 1% Twojego podatku
zostanie przekazany na wspaniay cel.

kraj@naszdziennik.pl

POLSKA

Czwartek, 14 stycznia 2016

Program Rodzina 500+ w konsultacjach s. 17

POLITYKA

Premier Beata Szydo z pen determinacj bdzie broni polskich interesw przed
Parlamentem Europejskim.
Polska demokracja ma si znakomicie stwierdzia wczoraj
w Sejmie szefowa rzdu. Na
wniosek klubw opozycyjnych
Beata Szydo spotkaa si we
wtorek z reprezentantami klubw parlamentarnych, a wczoraj
zaprezentowaa w Sejmie informacj na temat relacji Polski
z Uni Europejsk. Oczywicie
w kontekcie pojawiajcych si
w ostatnim czasie gosw politykw z Europy Zachodniej
zwaszcza niemieckich ktre
sugeruj, e w naszym kraju dochodzi do amania demokracji.
Po Komisji Europejskiej w
przyszym tygodniu o Polsce ma
debatowa Parlament Europejski. Premier poinformowaa posw o swojej rozmowie z przewodniczcym Komisji Europejskiej. Rozmawiaam wczoraj
z panem przewodniczcym
[Jean-Claudeem] Junckerem,
ktry powiedzia, e chce, aby
ta dyskusja wok Polski []
zakoczya si na tym etapie
sprawdzenia dokumentw prawnych i wyjanie. I rwnie podkreli, e wierzy w to gboko,
e doskonale zdaje sobie z tego
spraw, e demokracja w Polsce
ma si bardzo dobrze, e to bdzie etap koczcy dyskusj na
ten temat stwierdzia premier.

Stek pomwie

Beata Szydo zapowiedziaa, e

osobicie chce reprezentowa
Polsk w Brukseli i Strasburgu.
Polska zostaa niesusznie pomwiona i oskarona o co, co
nie ma miejsca w naszym kraju.
Polska zostaa niesusznie pomwiona o to, e amane s zasady demokratycznego pastwa
prawa. To jest nieprawda. To
jest pomwienie. Demokracja
ma si w Polsce dobrze mwia
szefowa rzdu.
Najlepszym tego dowodem
jest zwrcia uwag choby
swoboda, z jak mog demonstrowa przeciwnicy obecnego
rzdu. Premier zaznaczya, e
od pocztku swojego dziaania
rzd Prawa i Sprawiedliwoci
wprowadza po prostu program,
do ktrego zosta zobowizany
przez wyborcw. To oni w drodze demokratycznych wyborw

dali Prawu i Sprawiedliwoci

samodzielne rzdy.
Z relacji politykw partii rzdzcej wynika, e wtorkowe
spotkanie premier z przedstawicielami klubw skoczyo si
porozumieniem co do wspierania si na arenie midzynarodowej. Wol posw Platformy Obywatelskiej i Nowoczesnej politycy PiS zrozumieli jednak opacznie albo te ci zmienili nagle front.
Rafa Trzaskowski (PO) nadmierne zainteresowanie Polsk
politykw pastw Europy Zachodniej przypisywa skutkom
dziaa rzdu PiS. To wy jestecie rdem tych wszystkich
problemw wywodzi. To wy

FOT. r. sOBKOWicz

Artur Kowalski

zrobilicie zamach na Trybuna

Konstytucyjny, na media publiczne, na sub cywiln, a dzisiaj
prbujecie robi zamach na niezaleno prokuratury. Wycofajcie si z tych wszystkich waszych ruchw dotyczcych Trybunau, prokuratury przemawia w Sejmie do rzdzcych.

Atak na dobre zmiany

Swoje warunki poparcia dla polskiego rzdu na arenie unijnej

stawia Ryszard Petru. Jestemy
skonni was poprze, ale pod
warunkiem, e si wycofacie z
ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, ktra bya niekonstytucyjna. Jestemy w stanie was poprze w Parlamencie Europejskim, jeeli wycofacie si z ustawy
medialnej, ktra zostaa przeprowadzona w sposb urgajcy
jakimkolwiek standardom, jeeli
wycofacie ustaw o prokuraturze
wylicza lider Nowoczesnej.
Opozycji warunkujcej poparcie dla polskiego rzdu od

wycofania si przez PiS ze zmieniania kraju premier odpowiedziaa zapewnieniem, e w Parlamencie Europejskim przedstawi fakty, ktre wedug niej
powinny suchaczy przekona.
Nie liczcie na to, e pojad
tam i bd pokornie sucha
tego, co mwi si przeciwko
Polsce. Bd tam mwi o faktach i z ca determinacj bd
broni polskiego imienia. Nie
liczcie na to, e bdziemy prowadzi polityk zagraniczn na
kolanach zapowiedziaa premier Szydo.
Szef klubu PiS Ryszard Terlecki oceni, e ostatnie wypowiedzi zagranicznych, zwaszcza
niemieckich, politykw o Polsce
nie s adekwatne do rzeczywistoci. Sprzeciwiamy si
temu, aby imigracyjny kryzys,
posylwestrowy skandal, jakim
byo tuszowanie i bagatelizowanie wiadomoci o napadach
na kobiety w centrum kilku niemieckich miast, przysaniano
prb wywoania antypolskich
nastrojw. Nikt w Europie nie
moe kwestionowa wyniku demokratycznych wyborw w Polsce mwi Terlecki.
Marek Jakubiak (Kukiz15)
oceni, e wywoujc debat o
Polsce, Niemcy nie tylko usiuj
przykry realny problem, jakim
jest dla nich kryzys imigracyjny,
lecz rwnie wywieraj na nas
presj w obronie swoich gospodarczych interesw. W relacjach z Polsk Niemcom wcale
nie chodzi o szczytne idee, ale
o interesy gospodarcze na terenie Polski i gigantyczne zyski
transferowane z naszego kraju.
Niemieckie interesy istniej
praktycznie w kadej dziedzinie
ycia gospodarczego w Polsce
zaznaczy. Wedug Jakubiaka,
polski rzd powinien w stosunkach midzynarodowych prowadzi polityk podniesionej
gowy. n

Pomdl si za Polsk.
Ofiaruj modlitw za
premier
Beat Szydo.
Odwied stron zapolske.pl
i zapisz si!

FOT. m. mAreK

Rzd si nie ugnie

Genera rez. Dariusz Wroski (z lewej), byy dowdca 25. Brygady Kawalerii
Powietrznej, i gen. Walentyn Pistriucha, szef Wojsk Aeromobilnych Dowdztwa
Wojsk Ldowych Ukrainy

WOJSKO

Czym walczy
O modernizacji floty migowcowej polskich Si Zbrojnych rozmawiali w Warszawie eksperci z pastw NATO
i Ukrainy.
Coraz wicej specjalistw zwraca uwag, e jeden model migowca dla wielu bardzo rnorodnych zastosowa to rozwizanie mao efektywne. Sama
idea wsplnej platformy jest
suszna, lecz nie moe by stosowana bez ogranicze. Zwaszcza trudno pogodzi zastosowania oglnotransportowe ze
specycznymi wymogami ma-

rynarki wojennej. Jeszcze inne

potrzeby maj siy specjalne
oraz dziaania poszukiwawczoratownicze na terytorium wroga. Poprzedni rzd zdecydowa
o wyborze do wszystkich tych
zastosowa migowca H225M
Caracal Airbusa.
Genera Walentyn Pistriucha, szef Wojsk Aeromobilnych
Dowdztwa Wojsk Ldowych
Ukrainy, zreferowa dowiadczenia z wykorzystania migowcw szturmowych i transportowych podczas operacji w
PF
Donbasie. n

Przed trzema laty, 17 stycznia 2013 r.

zmara

Jadwiga Kaczyska

mojego Brata Lecha i moja Mama.

Bya mdr, dobr Kobiet, troskliw Matk,
niosa ze sob i przekazywaa innym pikn tradycj
polskiej inteligencji, patriotyzmu, uczciwoci,
zaangaowania w sprawy innych, otwartoci
wobec ludzi bez wzgldu na ich yciow pozycj,
gbokiego przywizania do rodziny i Kocioa.
Bya dla swoich najbliszych,
dla mojego Brata i dla mnie, nauczycielem i podpor.
Pozostaa ni mimo bardzo cikiej choroby
take w ostatnim okresie ycia, po smoleskiej
tragedii. Pozostawia po sobie najlepsz pami
i niemoliw do zapenienia pustk.
Msza wita w trzeci rocznic Jej mierci
zostanie odprawiona
17 stycznia 2016 r. o godz. 20.00
w bazylice witego Krzya w Warszawie.

Syn Jarosaw

POLSKA

kraj@naszdziennik.pl

Czwartek, 14 stycznia 2016

EDUKACJA DOMOWA

Nie bagatelizujemy
sprawy

O jakie wynaturzenia konkretnie chodzi?

Bardzo wiele osb, nie
wprost amic prawo, ale naduywajc zapisw ustawy i pienidzy przeznaczonych na nauczanie domowe, wykorzystywao
subwencj owiatow. Mamy
do czynienia z kilkunastoma
duymi przypadkami. Wszystkie
s analizowane. Nasz intencj
absolutnie nie jest uderzanie w
rodzicw uczcych w domu.
Nie moe by jednak tak, e
szkoa nazywa si nauczanie
domowe i w takiej placwce
jest np. 300-400 osb, a cel
szkoy ogranicza si do organizowania dzieciom zaj dodatkowych, i to najczciej zaj z
tzw. wysokiej pki, na ktre
nie sta przecitnego ucznia.
Jednoczenie nie moemy pozwoli na to, aby szkoy skupiay
np. tylko dzieci mieszkajce na
stae za granic. Nie sposb
uzna, e dzieci takie korzystaj
na co dzie z zaj dodatkowych
w Polsce. Zgodnie z ustaw
trzeba za to zapaci. Ponadto
pamitajmy o tym, e ustawa
daje rodzicom wolno. Jeli
kto ma wol uczy dzieci w
domu, ma do tego pene prawo.
Musi by wsparcie publiczne
takiej formy nauczania, skoro
ustawa j przewiduje. Jednak

ROZMOWA /

z Ann Zalewsk,
minister edukacji
narodowej
to wsparcie ogranicza si tak
naprawd do dwch rzeczy. Po
pierwsze, do zapewnienia zaj
dodatkowych, cho nie tylko,
bo dziecko uczce si w domu
ma prawo chodzi na lekcje
wychowania zycznego. Druga
sprawa to klasykowanie
uczniw. Jest to konieczne, aby
sprawdzi, jak przebiega nauczanie domowe, ale rwnie
dlatego, e zgodnie z ustaw
ucze ma prawo w kadym momencie wrci do szkoy. Rodzice nie otrzymuj pienidzy.
To s pienidze przeznaczone
dla szkoy. Doszo do sytuacji,
w ktrej waga na dziecko, ktre
jest w szkole przez cay dzie,
jest taka sama, jak waga przypadajca na ucznia, ktrego w
szkole nie ma. Uznano wic,
e to jest doskonay moment,
aby stworzy szkoy, ktre zajmuj si nauczaniem domowym. W moim przekonaniu nie
moemy mwi o tym, e teraz
komu zabierane s pienidze.
Dokonano bowiem konkretnych wylicze, ile kosztuj zajcia dodatkowe i egzaminy, i
kwota, o ktr zdecydowalimy
si obniy subwencj, pozostawia jeszcze nadwyk. Rodzice
stosuj rne formuy edukacji
domowej. Nie mog pozwoli,
aby do dua grupa, najczciej
wybitnych rodzicw, czua si
w jakikolwiek sposb zaniedbana. Wierz, e powoany zesp w cigu najbliszych 3-4
tygodni podejmie decyzje albo
o zmianach w ustawie, ktre
nie pozwol na omijanie systemu, albo dokona konkretnego
wyliczenia. Zaley mi na tym,
aby podj takie dziaania, ktre
stworz bezpieczn sytuacj
uniemoliwiajc naduycia.
Niepokj rodzicw wie si
z tym, e obnienie subwencji
jednak wpynie na ograniczenie dostpu do edukacji
domowej.
Stoj na stanowisku, e na
dziecko przebywajce w szkole

od rana do wieczora przypada

si rzeczy wiksza kwota ni
na dziecko, ktre korzysta jedynie z zaj dodatkowych.
Szkoy otrzymuj kwoty w wysokoci od 5 do 7 tys. z na
kadego ucznia. Nie chcemy,
eby pienidze byy le wykorzystywane.
Pani Minister powiedziaa, e
na decyzj o obnieniu subwencji wpyny informacje
o naduyciach. Czy rzeczywicie jest ich a tak duo,
aby obnia t kwot o 40
procent?
Tak, jest ich duo. Mwimy
o kilkunastu przypadkach, w
naszym przekonaniu do powanie sygnalizujcych istnienie
istotnych naduy.
Ale to kilkanacie przypadkw,
a dzieci w systemie domowym
uczy si 6 tysicy. Czy nie
ma innego sposobu na to,
aby im zapobiec?
Chcemy je znale razem z
rodzicami. Dlatego te zosta
powoany zesp. Chciaabym
by mdra mdroci rodzicw.
Moja reakcja na niepokoje rodzicw uczcych w domu bya
niemale natychmiastowa. Spotkanie odbyo si dwa tygodnie
po tym, jak do ministerstwa
przyszy e-maile rodzicw niezgadzajcych si z decyzj.
Uznaam, e trzeba usi i
spokojnie porozmawia.
Rodzice skar si czsto na
du niech ze strony
placwek szkolnych, ktre nie
chc podejmowa ju teraz
wsppracy z rodzinami
edukujcymi w domu. Std
te obawa o to, e po obnieniu
subwencji ta niech wzronie
i oferta edukacyjna dla takich
uczniw bdzie ubosza.
Tak, takie obawy si pojawiaj. Jednak s one w moim
przekonaniu bezpodstawne.
Jeli chodzi o niech dyrektorw, poprosz konkrety: jaka
szkoa. Prosiam rodzicw, aby
przekazali mi informacje o tym,
ktry dyrektor nie zgadza si
na podjcie wsppracy z rodzinami edukujcymi w domu.
By moe gremium na poniedziakowym spotkaniu byo
zbyt due i takich informacji
nie usyszaam. Licz na to, e

FOT. M. BORAWSKI

Pani Minister, jakie s najwaniejsze wnioski i ustalenia

po poniedziakowym spotkaniu
z przedstawicielami edukacji
domowej?
Pierwszy wniosek jest taki,
e podejmiemy dziaania na
rzecz uszczelnienia systemu,
tak aby skoncentrowa si na
tym, co najwaniejsze, czyli na
nauczaniu domowym. Zostaa
w tym celu wydelegowana grupa omiu osb, ktra jest gotowa do pracy. Drugi wniosek
jest taki (wyszed on bezporednio w dyskusji), e system
si wynaturzy. Spotkanie odbyo si, moim zdaniem, generalnie w dobrej atmosferze.
Kady mia moliwo si wypowiedzie. Oczywicie, byy
momenty nerwowe. Jestem po
to, aby rozwizywa problemy.
Dyskusja bya ywa, bo sprawa
budzi wiele pyta i wtpliwoci.
Problem jest, nie bagatelizujemy go, dlatego zaley nam na
rozmowach.

Moim celem
jest stworzenie
sytuacji, w ktrej
jak najmniej
dzieci ucieka
z systemu. ()
Nauczanie
domowe jest
nauczaniem
prywatnym, zaley
ono od decyzji
rodzicw
padn one podczas spotka w
ramach powoanego zespou,
ktrym zaopiekuje si wiceminister Maciej Kope. W
skad tego zespou weszli oczywicie przedstawiciele edukatorw domowych.
Rodzi si rwnie obawa, e
samorzdom i dyrektorom
edukacja domowa przestanie
si po prostu opaca.
Nie moemy tak na to patrze. Dyrektorzy nie maj prawa kalkulowa w ten sposb,
omijajc fakt, e nawet po obnieniu tej kwoty bd mieli
nadwyk.
Czy i jak Ministerstwo Edukacji
Narodowej zamierza wspiera
edukacj domow? Jest to
zjawisko mode, jednak
prnie rozwijajce si w
naszym kraju, najczciej w
rodzinach
katolickich,
wielodzietnych.

Minister edukacji narodowej jest stranikiem publicznych

rodkw przeznaczonych na
owiat. Moim celem jest stworzenie sytuacji, w ktrej jak najmniej dzieci ucieka z systemu.
Zaley mi na tym, aby szkoa
bya rodowiskiem przyjaznym
uczniom, bezpiecznym, ale eby
gwarantowaa peny rozwj
dziecka. To jest moje podstawowe zadanie. Nauczanie domowe jest nauczaniem prywatnym, zaley ono od decyzji rodzicw. Trudno sobie wyobrazi,
aby ministerstwo w jakikolwiek
sposb ingerowao w woln
wol rodzicw. Wwczas mielibymy do czynienia z instytucjonalizacj nauczania domowego, co w praktyce oznaczaoby, e przestaje ono by tym,
czym miao by w zamyle. Jeli
wol rodzicw jest stowarzyszanie si, to moe jednak lepszym rozwizaniem jest zaoenie szkoy niepublicznej, w
ktrej ich dzieci czuyby si bezpiecznie? Jednak wtedy przestaje mie to cokolwiek wsplnego z nauczaniem domowym.
Albo rodzic uczy w domu, albo
posya do szkoy. Nie mona
za publiczne pienidze tworzy
szk domowego nauczania
albo szk zajmujcych si tylko
zajciami dodatkowymi. Podczas spotkania pojawi si pomys, ktry bardzo mi si spodoba. Chodzi o to, aby rodzic
by edukatorem domowym
uczestniczcym w rnego rodzaju szkoleniach, kursach, w
ktrych bior udzia nauczyciele.
Dzikuj za rozmow.
Paulina Gajkowska

kraj@naszdziennik.pl

Czwartek, 14 stycznia 2016

POLSKA

EDUKACJA DOMOWA

Niezasuona
czarna legenda

FOT. M. MAREK

uczce si w domu moe by

ograniczona do 60 procent.
Ma ona charakter raczej arbitralny i rnicuje rodzicw
uczestniczcych w systemie
ksztacenia.

Jak ocenia Pan przebieg

spotkania minister Anny Zalewskiej z przedstawicielami
edukacji domowej?
Przede wszystkim naley
podzikowa pani minister za
to, e takie spotkanie si odbyo. To adny i wany gest.
Istotne jest to, e kady mia
szans si wypowiedzie. Spotkanie trwao cztery godziny.
Zostaa zaprezentowana caa
panorama dziaalnoci zwizanej z edukacj domow.
Mielimy szans pokaza si
jako ludzie odpowiedzialni,
zarwno jeli chodzi o aspekt
edukacyjny, jak i nansowy.
Naley pamita bowiem, e
decyzja o nauczaniu domowym
moe mie wielorakie przyczyny, jednak prawie zawsze
wie si z ogromnym zaangaowaniem i powiceniem
rodzicw i osb dziaajcych
w jej ramach. Trzeba podkreli to, e pani minister nie
kwestionuje wyboru ksztacenia dzieci w domu, ktry jest
prawem rodzicielskim i mieci
si w systemie owiaty. Jeli
chodzi o najtrudniejsz spra-

Czy placwka,
ktra zajmuje si
edukacj domow,
przestaje by
szko, bo nie ma
w niej klas
czy wietlicy,
a korzysta
z rozbudowanej
platformy
internetowej
i e-learningowej?
w, czyli obnienie subwencji,
sprawa ta zostaa na spotkaniu
bardzo trafnie przedstawiona
przez dyrektorw szk, ktrzy
opiekuj si dziemi z edukacji
domowej. Starali si oni pokaza, e ta decyzja wpynie
niekorzystnie na funkcjonowanie szk. Zwrmy uwag
na to, e zostaa ona podjta
w cigu roku szkolnego. Istnieje spr, czy dotacja na dzieci

Ministerstwo przekonuje, e
jest to kwota wystarczajca
na realizacj podstawowych
zada zwizanych z edukacj
domow: finansowanie zaj
dodatkowych i klasyfikacj
uczniw.
Decyzja ta jest jednak w
naszym przekonaniu niesprawiedliwa. Zwrmy uwag na
to, e benecjentami tej decyzji
bd gwnie samorzdy, bo
to one rozporzdzaj budetem. Co z nimi zrobi, to jest
odrbny temat. Atmosfera
spotkania sprzyjaa temu, eby
rodowisko edukacji domowej
mogo zaprezentowa cae
spektrum swojej dziaalnoci.
My nie tworzymy czego obok,
ale dziaamy wewntrz systemu
owiaty, wybieramy alternatywn ciek edukacji. Ustawa
j przewiduje.
Jakie s oczekiwania rodzicw
i edukatorw domowych?
Nie wiemy, na ile istnieje
jeszcze moliwo manewru,
jeli chodzi o zmian rozporzdzenia. Zosta powoany zesp ds. kontaktu z ministerstwem. To wane, aby byy
utrzymane kontakty z ministerstwem i aby prezentowane
byy na bieco owoce naszej
dziaalnoci. My dziaamy dla
dobra dziecka. Naley to podkrela. Przed nami stoi sprawa
nansowania edukacji domowej w przyszoci. To jest zagadnienie do rozmw. Chodzi
rwnie o to, aby edukacja domowa moga zawiera szersz

ROZMOWA /

z dr. Andrzejem

Mazanem,

dyrektorem
merytorycznym
ds. edukacji domowej
w Fundacji Dobrej
Edukacji
Maximilianum,
dyrektorem Kolegium
witej Rodziny
ofert, aby uczniowie speniajcy obowizek edukacyjny
poza szko byli traktowani na
rwni z dziemi uczcymi si
w szkole. Na podstawie spotkania myl, e wsppraca z
ministerstwem bdzie kontynuowana i e razem wypracujemy przejrzyste zasady funkcjonowania edukacji domowej.
Minister Anna Zalewska mwi
o naduyciach zwizanych z
wykorzystywaniem subwencji
owiatowej.
Na chwil obecn ministerstwo nie przedstawia szerszych informacji na temat naduy. Liczba szk, ktre prowadz edukacj domow, wynosi okoo 140-150 placwek.
Chodzi zarwno o takie placwki, ktre cz edukacj
szkoln i nauczanie domowe,
jak i takie, ktre skupiaj si
tylko na nauczaniu domowym.
Rodzi si w tym miejscu pytanie,
czy placwka, ktra zajmuje si
edukacj domow, przestaje
by szko, bo nie ma w niej
klas czy wietlicy, a korzysta z

rozbudowanej platformy internetowej i e-lerningowej. Powstaje rwnie pytanie, czy nie

dochodzi tutaj do pewnego niezrozumienia, na czym w istocie
polega wspieranie edukacji domowej. Liczymy na to, e poniedziakowe spotkanie mogo
przybliy zasady funkcjonowania edukacji domowej i placwek, ktre je wspieraj.
Czy uwaa Pan, e problem
niechci szk do edukacji
domowej jest powanym
zjawiskiem?
Nie mam tak szerokiej wiedzy, aby jednoznacznie oceni
to zjawisko. Nie mona jednak
wykluczy, e s takie placwki,
ktrym z rnych powodw
(m.in. organizacyjnych) trudniej
jest zaopiekowa si w odpowiedni sposb dziemi uczcymi si w domu. Z punktu
widzenia prawa edukacja domowa jest dostpna w kadej
szkole. Dyrektor wydaje zgod.
Co zadziwiajce, decyzja dyrektora jest waciwie niezaskaralna. Z drugiej strony nie
ma prawa odmwi przyjcia
z edukacji domowej do swojej
szkoy. Dyrektorzy rnie podchodz do tej formuy edukacji.
Wiele zaley od dobrej woli.
Nie oszukujmy si, istnieje napicie pomidzy nauczycielami
a rodzicami uczcymi w domu,
ktrzy niejako przejmuj rol
nauczyciela. Dlatego te rodzice, aby unikn kopotw
zwizanych z niezrozumieniem,
szukaj szk, ktre wspieraj
edukacj domow i maj bogat ofert zaj pozalekcyjnych dla dzieci korzystajcych
z takiej formy nauczania.
Dzikuj za rozmow.
Paulina Gajkowska

ZAPRENUMERUJ NA L
LUTY!
UTY!
CCena
ena prenumeraty:
prenumeraty:

55,50 z
Na kkadej
adej poczcie
poczcie
i u Twojego
Twojego listonosza
listonosza
do 20 st
stycznia
ycznia 2016 rr..
albo na str
stronie
onie
https://prenumerata.poczta-polska.pl
h
ttps://prenumerata.poczta-polska.p
ta.poczta-polsk
do 15 st
stycznia
ycznia 2016 rr..

PRENUMERATA
PRENUMERA
ATA KRAJOW
KRAJOWA
WA
A

PRENUMERATA
PRENUMERA
ATA ZAGRANICZNA

W RUCH
infolinia
RUCH SA inf
folinia
olinia 8801 800 803, (22) 693 70 00
albo w
www.prenumerata.ruch.com.pl
ww.prenumerata.ruch.com.pl
Adres
prenumerata@ruch.com.pl
Adres ee-mail:
-mail: pr
enumerata@ruch.com.pl
W Warszawie
Warszawie GLM (22) 649 41 61, (22) 649 40 80

RUCH
WR
UCH SA (22) 693 67 03

W KOLPORTER
KO
OLPORTER SA (22) 355 04 71-75
(tylko
odbiorcy
instytucjonalni)
(tylko odbior
cy inst
ytucjonalni)

Bezporednio w rredakcji
Bezporednio
edakcji br
brak
ak mo
moliwoci
liwoci
Pozostae
prenumeraty
P
ozostae informacje
inffor
ormacje dotyczce
dotyczce pr
enumeraty
numerem
pod numer
em tel.
tel. (22) 515 77 90
prenumerata@naszdziennik.pl
albo pr
enumerata@naszdziennik.pl

POLSKA

kraj@naszdziennik.pl

Czwartek, 14 stycznia 2016

POLICJA

Inwigilowani dziennikarze
noci kontrolne za wzgldu na
du ilo zgromadzonej dokumentacji jeszcze trwaj.
W chwili obecnej ustalenia zespou kontrolnego doprowadziy
do wszczcia postpowa dyscyplinarnych wobec 7 funkcjonariuszy, w przypadku kolejnych
kilku osb zarzuty si przedawniy. W obu grupach pracowao
29 funkcjonariuszy. Komendant
gwny policji podj decyzj o
zmianie caego kierownictwa
Biura Spraw Wewntrznych. n
PAP

FOT. m. bOrawski

Funkcjonariusze Biura Kontroli

KGP sprawdzali prawidowo
stosowania kontroli operacyjnej
przez policjantw Centralnego
Biura ledczego Policji i Biura
Spraw Wewntrznych.
Kontrolerzy natrali na materiay, ktre wiadcz, e w
zainteresowaniu ledczych pojawiaj si dziennikarze i ich
rodziny. Z analizy kontrolowanych dokumentw wynika, e
przeprowadzono kilkadziesit
kontroli operacyjnych z zastosowaniem podsuchw. Czyn-

W dniu 12 stycznia 2016 r. zmara w wieku 96 lat

Irena Nowak-Stamirowska

Polskie produkty uchodz za jedne z najlepszych w Europie

ps. Mewa

czniczka AK, Przewodniczca Solidarnoci w Otmuchowie

Naboestwo aobne odbdzie si 15 stycznia o godz. 12.00
w kociele pw. w. Anny w Otmuchowie.
O czym zawiadamiaj pogreni w smutku
Synowa i Wnuki

Wyrazy gbokiego wspczucia

Pani Beacie Paziewskiej

z powodu mierci

MAMY
skada:
prof. dr hab. Jan Szyszko
Pose na Sejm RP
Prezes Stowarzyszenia
na Rzecz Zrwnowaonego Rozwoju Polski
wraz z ca Rodzin i wszystkimi Wsppracownikami
9 stycznia 2016 roku zmara, przeywszy 72 lata

Elbieta MILUK
Wystawienie ciaa w kaplicy
Domu Pogrzebowego FENIX,
ul. Grochowska 365
w dniu 16 stycznia 2016 r. (sobota) o godz. 9.30
NABOESTWO AOBNE
odbdzie si dnia 16 stycznia 2016 r. (sobota) o godz.11.00
w kociele Matki Boej Nieustajcej Pomocy,
ul. Nobla 16 w Warszawie,
po czym nastpi odprowadzenie do grobu rodzinnego
na cmentarz parafialny w Laskach,
zawiadamiaj o tym pogreni w aobie
siostra Basia z mem Maciejem, caa Rodzina i Przyjaciele

POGODA
Zachmurzenie umiarkowane i
due. Miejscami sabe opady
niegu. Temperatura maksymalna
od -5 do 2 st. C. Wiatr na zachodzie saby, zmienny, na pozostaym obszarze zachodni,
pocztkowo umiarkowany,
pniej saby.

Za plecami Polski
Dokoczenie ze s. 1

Oprcz Solidarnoci pod

owiadczeniem s te podpisy
przedstawicieli Kek Rolniczych, Krajowej Rady Izb Rolniczych, Zwizku Zawodowego
Samoobrona, Zwizku Zawodowego Rolnikw Ojczyzna oraz Federacji Branowych Zwizkw Producentw
Rolnych.

Szachowanie rynkiem

Nikt w zasadzie w UE nie ma

wtpliwoci, e Rosja chtnie
zniosaby embargo np. wobec
Francji, Niemiec, Woch czy
Holandii, ale ju wobec Polski
zakaz eksportu zostaby utrzymany. Moskwa zreszt w rozmowach z przedstawicielami
zachodnich rzdw nie ukrywa,
e jest gotowa odblokowa dla
nich swj rynek. W pierwszej
kolejnoci chodzioby o trzod
chlewn, miso wieprzowe i
jego przetwory.
Polscy rolnicy przypominaj
w swoim stanowisku, e w grudniu rzdy pastw UE przeduyy obowizywanie sankcji wobec Rosji o kolejne p roku.

SENAT

WALUTY
CHF frank szwajcarski:
EUR euro:
GBP funt brytyjski:
USD dolar USA:
CZK korona czeska:
RUB rubel rosyjski:
UAH hrywna ukraiska:

POLITYKA

3,9782
4,3345
5,7963
4,0068
0,1604
0,0524
0,1725

Nowi
w Radzie

A rosyjskie embargo jest przecie odwetem za te sankcje.

Sankcje i embargo to decyzje
polityczne. Nie moe by tak,
e pastwa zachodnie dogadaj
si z Rosj, a polscy rolnicy
wci bd ponosi koszty tych
politycznych decyzji podkrela
Jerzy Chrcikowski.
Jednak niebezpieczestwo
zerwania po raz kolejny przez
Zachd z unijn solidarnoci
jest bardzo realne. Szef rolniczej Solidarnoci tumaczy,
e cho pastwa zachodnie popary przeduenie sankcji, to
jednak s one pod siln presj
lobbystw ze swojego sektora
rolno-spoywczego, domagajcych si podjcia rozmw z
Rosj. I to one w najwikszym
stopniu naciskaj na podjcie
dwustronnych rozmw z rzdem w Moskwie. Prbuj te
swoje stanowisko przeforsowa
na forum Copa-Cogeca. My
bdziemy podczas rozmw z
naszymi europejskimi kolegami
twardo broni polskiego stanowiska. I mam nadziej, e
uda nam si przekona wikszo organizacji rolniczych z

UE do naszych racji podkrela Jerzy Chrcikowski.

Zachodni farmerzy prbuj
przekonywa Polakw, e gdyby ich rzdy dogaday si z
Rosj, to byoby to korzystne i
dla nas, nawet w sytuacji, gdyby
Putin utrzyma embargo wobec
Polski. Twierdz, e wwczas
cz misa z UE zostaaby
wyeksportowana do Rosji, a
przez to wzrosyby ceny wieprzowiny na unijnym rynku, rwnie w Polsce. To wcale nie
byoby dla nas korzystne, bo
nie sdz, aby zmala przywz
do Polski misa z Niemiec czy
Danii. Zachodnie gospodarstwa miayby jeszcze lepsze
warunki rozwoju ni polscy
rolnicy zaznacza szef rolniczej
Solidarnoci.
Jerzy Chrcikowski podziela pogld kolegw z innych
zwizkw rolniczych, e jeli
Bruksela pozwoli pastwom
czonkowskim UE na prowadzenie dwustronnych rozmw
z Rosj, bdzie to oznaczao
w praktyce koniec Wsplnej
Polityki Rolnej. n

Senat powoa wczoraj trzech

nowych czonkw Rady Polityki
Pieninej: Eugeniusza Gatnara
z zarzdu NBP, byego ministra
i byego prezydenta odzi Jerzego Kropiwnickiego oraz dr.
Marka Chrzanowskiego z SGH.
Zostali oni zgoszeni przez PiS.
Gatnar dosta 61 gosw, Kro-

piwnicki 64, a Chrzanowski

55. Zgoszony przez PO Marek
Dbrowski z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie otrzyma 30 gosw, co nie zapewnio
mu wyboru do RPP. Po wyborze
nowi czonkowie Rady zoyli
przysig przed Senatem. n

Krzysztof Losz

PAP

Szlachetne
zdrowie

STYCZe 2016
Nr 1 (5458)

CHOROBY
ZATOK

Dodatek
przygotowaa
Anna Zalech

zdrowie@naszdziennik.pl

populacji ludzi
choruje
na zatoki

Dba o zatoki

Choroby zwizane z zatokami s coraz czciej rozpoznawalne u Polakw,

a wynika to m.in. z coraz lepszej diagnostyki. Wedug bada, 7 na 10 przypadkw
blw gowy leczonych w zwizku z np. migren okazywao si stanem zapalnym zatok.

Jak przeciwdziaa chorobom

zatok? tumaczy laryngolog
dr n. med. Magorzata
Powa-Goral.
s. II

Badania dla osb

po 40. roku ycia

Nowoczesne leczenie

Jakie badania powinna wykona

osoba po 40. roku ycia?

s. X

Jakie moliwoci leczenia

chorych zatok s dla nas
dostpne?

s. VI-VII

II

SZLACHETNE ZDROWIE

Czwartek, 14 stycznia 2016

Dba o zatoki

Za co odpowiedzialne s zatoki?
Zatoki przynosowe, czyli zatoki
oboczne nosa, s to przestrzenie
wypenione powietrzem, znajdujce
si wewntrz koci czaszki i poczone
z jam nosow za pomoc tzw. uj.
Zatoki peni rol m.in. puszki
rezonansowej to dziki nim nasz
gos nabiera barwy, podobnie jak
pudo gitary zmienia barw dwiku
wydawanego przez struny. S take
czym w rodzaju buforu przy urazach
mechanicznych czaszki przy
uderzeniu czaszka nie pka, tylko
chwilowo si odksztaca. Wycieajca
je bona luzowa jednoczenie
ogrzewa i nawila wdychane
powietrze. Wycielenie bony
rzskami pomaga w oczyszczaniu
powietrza z niekorzystnych pyw,
zbiera z niego zanieczyszczenia i
usuwa je do jam nosowych, a z nich
na zewntrz. Prawidowe
funkcjonowanie zatok jest wic
zalene od swobodnego przepywu
powietrza i przemieszczania si
wydzieliny luzowej.

Z dr n. med.

Magorzat
Powa-Goral,
laryngologiem

Jakie rodzaje zatok wyrniamy

i gdzie s one umiejscowione?
U czowieka wyrniamy cztery
gwne pary zatok: zatoki szczkowe
w okolicy policzkw (pod oczami),
zatoki czoowe w okolicy czoa (nad
oczami), zatoki sitowe w okolicy
nasady nosa (midzy oczami), zatoki
klinowe w gbi czaszki, za
zatokami sitowymi.

Prawidowe
funkcjonowanie
zatok jest
zalene od
swobodnego
przepywu powietrza
i przemieszczania si
wydzieliny luzowej

Gdzie naley szuka przyczyn chorb

zatok?
Przyczyn schorzenia moe by
kada infekcja grnych drg
oddechowych. Szczeglnie naraone
na zapalenie zatok i czste nawroty s
osoby z nieprawidowociami w ich

budowie, majce skrzywion

przegrod nosow czy polipy nosa.
Pierwotnym sprawc zapalenia zatok
najczciej s wirusy. Taka infekcja
trwa zwykle kilka dni, dokucza nam
katar, temperatura nieco si podnosi,

Czy wiesz, e

Objawy przewlekego
zapalenia zatok to:

mog wystpi ble mini, garda.

Zwykle po kilku dniach choroba
ustpuje. Jednak czsto dochodzi do
tzw. nadkae, co oznacza, e wirusy
toruj drog znacznie groniejszym
bakteriom (gronkowce,
paciorkowce). Ronie wtedy
temperatura, pojawia si ropna
wydzielina z nosa, dokuczliwy bl
gowy, nastpuje spywanie wydzieliny
po tylnej cianie garda. Przyczynami
chorb zatok mog by rwnie:
alergia, zakaenia grzybicze,
niedobory immunologiczne czy
niewyleczone zby.

ROZMOWA /

naszdziennik.pl

Jak moemy zapobiega tym

chorobom?
Aby zmniejszy
prawdopodobiestwo zapalenia
zatok, powinnimy zadba o
utrzymanie penej dronoci nosa
poprzez ograniczenie kontaktu z
alergenami, ograniczenie kontaktu z
zanieczyszczeniami powietrza (pyy,
dym tytoniowy, zwizki chemiczne)
uszkadzajcymi bon luzow nosa i
transport rzskowy, utrzymanie
prawidowej wilgotnoci powietrza
(szczeglnie w czasie sezonu
grzewczego), regularnie przyjmowa
zalecone przez lekarza preparaty
lecznicze, oceni ewentualno
wykonania prolaktycznych
szczepie przeciwko grypie i
infekcjom bakteryjnym, aby
zredukowa liczb infekcji,
przedyskutowa poddanie si
zabiegowi chirurgicznemu w celu
usunicia zmian strukturalnych
upoledzajcych drono nosa (np.
operacja korekcyjna przegrody
nosa).
Dzikuj za rozmow.
Monika M. Zajc

uczucie cigego zatkania nosa

przewleky katar
spywanie wydzieliny do garda
ble gowy
stany podgorczkowe, wysoka
temperatura

zaburzenia wchu
osabienie i przewleke
zmczenie

u To wane!
Najczstsze przyczyny
powstawania przewlekego
zapalenia zatok to:

nieprawidowe leczenie
przerost migdaka gardowego

u dzieci, ktry, zatykajc nos

od strony garda, utrudnia
oczyszczanie si zatok oraz
swobodny przepyw powietrza
do ich wntrza i na zewntrz
skrzywienia przegrody nosa o
rnym nasileniu
wrodzona lub pourazowa
nieprawidowa budowa
pocze nosa z zatokami
alergiczny nieyt nosa
polipy nosa
przeduajce si podostre
zapalenia zatok
guzy zatok
dugotrwae stosowanie kropli
do nosa
przyjmowanie lekw
przeciwdepresyjnych,
salicylanw, lekw
hormonalnych
nadczynno tarczycy

KSIGARNIA NASZEGO DZIENNIKA POLECA

33
z

0z

8,9

0z

8,5

z
,90

39

z
,99

49

Aruna M. Siwert

Stefania Korawska

Zbigniew TT. Nowak

AMBROZJA ANTYPRZEZIBIE
ANTYPRZEZIBIENIOWA
OWA VIRUMIN EL ROZGRZE
ROZGRZEWAJCY

ROLINNE ANTYBIOTYKI

ZAMKN WROTA PRZED GRYP

ANTYBIOTYKI Z APTEKI PANA BOGAA

20 saszetek x 2 g

oprawa mikka, s. 128

oprawa mikka, s. 32

oprawa twarda, s. 256

30 najbardziej skutecznych rolin

o waciwociach antybiotycznych.

Odpowiednie zioa. Energetyczne

poywienie. To uodporni Ci na gryp.

Unikalne i skuteczne receptury na ble

mini, krgosupa, astm, angin, gryp.

Na dworze zimno. Czas infekcji, przezibie. Marzn Ci stopy? Masz stany

Signij po doskona rozgrzewajc
wzmoonego napicia miniowego?
herbatk.
Koniecznie signij po ten el.

KSIKI
MONA ZAMAWIA:

e-mail:
zamowienia@naszdziennik.pl
tel. (12) 431 02 45, (22) 850 60 20

ZAPRASZAMY DO KSIGAR
NASZEGO DZIENNIKA:

WARSZAWA
al. Solidarnoci 83/89
pn.-pt. w godz. 9.00-19.00,
w soboty w godz. 9.00-14.00

Poj. 250 ml

KRAKW
ul. Starowilna 49
pn.-pt. w godz. 10.00-18.00

naszdziennik.pl

SZLACHETNE ZDROWIE

Czwartek, 14 stycznia 2016

Niedrony
nos

87%
FOT. BIGSTOCK

iedrony nos to gwna przyczyna problemw z zatokami.

Dlatego tak wane jest leczenie kadego nieytu nosa i minimalizowanie
tym samym jego objaww.
Ostry nieyt nosa, zwany popularnie
katarem, jest objawem zapalenia bon
luzowych wywoanego przez wirusy
lub bakterie. Jest zakany i szerzy si
drog powietrzno-kropelkow, co oznacza, e moemy si nim zarazi podczas
kontaktw z osobami zakatarzonymi,
np. w trakcie rozmowy, podawania
rki lub po prostu przebywania w tym
samym pomieszczeniu. Do zakaenia
dochodzi bardzo szybko, bo zazwyczaj
w cigu 24-48 godzin. Zazwyczaj chory
czuje dyskomfort w gardle i nosie i zaczyna kicha. Nastpuje przekrwienie
i obrzk bony luzowej przewodw
nosowych z towarzyszcym uczuciem
ucisku w okolicy zatok czoowych i
szczkowych. Wkrtce pojawia si z
nosa wydzielina zwana katarem. Nos

staje si niedrony, trudno przez niego

oddycha.

Grone powikania
Nieleczony katar moe by przyczyn
powaniejszych komplikacji zdrowotnych: przej w stan przewleky, rozszerzy si na zapalenie zatok przynosowych,
uszu lub spowodowa powaniejsze po-

wikania, takie jak zapalenie oskrzeli i

puc. Do zakaenia wirusowego moe
si doczy zakaenie bakteryjne. Z
kolei u noworodkw oraz dzieci do 2.
roku ycia czy si z groniejszymi konsekwencjami utrudnia bowiem oddychanie, poykanie i ssanie oraz atwo
zatyka trbk suchow i powoduje
czste zapalenia puc. Przewanie rdem zakaenia s tu wirusy, dlatego naj-

REKLAMA

BEZPIECZNE POWROTY DO ZDROWIA

Woda srebrna W naszym yciu
Kto by pomyla, e srebro Koloidalne definitywnie
rozwie moje taK bardzo intymne problemy.
Pani Krystyna zgodzia si z nami porozmawia,
zastrzegajc nazwisko i proszc, by wywiad
koniecznie przeprowadzia kobieta. Tak te
zrobilimy.
Cykl Bezpieczne powroty do zdrowia systematycznie pogbia wiedz czytelnikw, ktrzy
szukaj sprawdzonego sposobu na szybki powrt do zdrowia lub przeciwdziaaj pojawianiu
si chorb. Dziki wielu zaangaowanym osobom artykuy obrazowo uwiadamiaj, jak
atwo (a przy tym naprawd niedrogo) mona
sobie pomc, pijc regularnie wod alkaliczn,
jak kady moe produkowa w swoim domowym jonizatorze. Woda srebrna w naszym
yciu opowiada natomiast o dodatkowej
funkcji, jak maj owe jonizatory, a jest ni
moliwo wytwarzania wody srebrnej, zwanej
srebrem koloidalnym. Posiada ono wiele cennych
waciwoci, ktre wymieni w poprzednim
odcinku ekspert w dziedzinie. Wiemy zatem,
e wspomaga lub cakowicie leczy: przewleky, uporczywy kaszel, nawracajce grypy,
katar sienny, zapalenie garda, puc, oskrzeli,
migdakw Stany zapalne, ropne Jest
skuteczne wobec 650 drobnoustrojw chorobotwrczych, ktre si na wod srebrn nigdy
nie uodparniaj.
niz: pani Krysiu, dzikuj za spotkanie.
wiem, e to nieatwe

Krystyna: Zgodziam si o sobie opowiedzie,

bo wiem, jak wiele kobiet cierpi w milczeniu,
ukrywajc niezrczny problem w tajemnicy
nawet przed najbliszymi. To krpujce Gdybym wczeniej wiedziaa o srebrze koloidalnym Ech
niz: prosz opowiedzie mi o tym problemie,
z pewnoci pomoe pani wielu osobom.
Krystyna: No dobrze Przez blisko trzydzieci
lat miaam nieustannie nawracajce grzybice wie pani miejsc intymnych. Okropne.
Na zmian z zapaleniem pcherza, cewki
wszystko tam mi szwankowao Naprawd
wszystkiego prbowaam! Antybiotyki, maci,
kremy, tabletki, globulki, wstrzemiliwo,
urawina, suplementy, nasiadwki.
niz: ale to ju przeszo, prawda?
Krystyna: Tak! Przez przypadek u znajomych
przeczytaam ulotk na temat ich nowego nabytku jonizatora. Kupili, bo on ma kopoty z
cholesterolem, a ona ma cukrzyc. Pij wod
alkaliczn codziennie, ale mnie zainteresowa
akapit o srebrze. Doczytaam, e leczy z grzybicy.
I te kupiam sobie taki jonizator do domu.
Jako ostatni desk ratunku. Znajoma farmaceutka poradzia mi, ebym moczya tampony
w srebrze i aplikowaa na noc. Do tego piam
rano na czczo dwie yeczki srebra o steniu
35 ppm i po dwch tygodniach koszmar si
denitywnie skoczy! Teraz pij sobie wod
alkaliczn, a jonizator to mj najwikszy skarb!

III

wana informacja: Wod srebrn o steniu

0,01 mg/l naley pi w celach zapobiegawczych.
Stenie jonw srebra od 5 do 20 mg/l stosuje
si podczas chorb narzdw wewntrznych:
wrzodw odka i dwunastnicy, przewlekego
zapalenia odka, zapalenia pcherzyka ciowego, chorb endokrynologicznych, cukrzycy,
chorb zakanych. Srebro koloidalne jest rodkiem przeciwzapalnym i przeciwblowym.
Woda o steniu od 20 do 35 mg/l skutecznie
leczy oparzenia ronego stopnia, ciko gojce
si rany, choroby skry pochodzenia wirusowego, grzybiczego i trocznego, zapalenie
jamy ustnej, paradontoz, angin, alergiczny
nieyt nosa itp. Produkuje si j samodzielnie,
z wody kranowej przy uyciu jonizatora. Koszt
3-litrowego to 1577 zotych, a 1,5-litrowego
(dla 1-2 osb) 1047 z.
Nasi czytelnicy mog zadzwoni do Natura i
Zdrowie lub skontaktowa si przez Internet i
poda haso Nasz Dziennik. Dziki temu do
zakupionego jonizatora otrzymaj darmow
przesyk, ksik Woda zjonizowana ycie
bez chorb oraz zestaw 20 membran do jonizatora.
Domowe jonizatory wody
moesz zamawia na stronie

www.natura-zdrowie.pl
lub pod numerem 502 146 443,
Natura i Zdrowie S.C.,
ul. w. Anny 10/2, 33-100 Tarnw

chorych
z nieytem
infekcyjnym
nosa
ma objawy
ze strony
chorych zatok
przynosowych

czciej antybiotyki nie s skuteczne w

walce z katarem. Lekarze radz przede
wszystkim bardzo dobrze oczyszcza
nos, by zalegajca wydzielina nie bya
przyczyn namnaania si drobnoustrojw. Ponadto dobrze jest stosowa rodki
napotne i przeciwgorczkowe oraz pozosta w domu, aby nikogo nie zarazi,
ale rwnie by wypoczty organizm
mg sobie lepiej poradzi z infekcj. n

IV

SZLACHETNE ZDROWIE

naszdziennik.pl

Czwartek, 14 stycznia 2016

u Czy wiesz,

Operacja krzywej

FOT. BIGSTOCK

przegrody nosowej, a
take usunicie polipw s
refundowane przez NFZ.
Krzywa przegroda moe by
wad wrodzon, a take
skutkiem np. urazu nosa.
Nawet 5 proc. populacji
moe mie polipy nosa.
Do objaww mogcych
sugerowa obecno
polipw w nosie zaliczy
mona np. upoledzenie
dronoci nosa,
oddychanie przez usta,
zmian sposobu mwienia,
tzw. mwienie przez nos.

Krzywa przegroda i polipy

acjenci ze skrzywion przegrod
nosow czsto skar si na stany zapalne zatok przynosowych i
ble gowy, a take sucho w gardle,
szczeglnie dokuczliwe noc chrapanie poczone czasami z bezdechem. Problemy z zatokami mog
take powodowa polipy, ktre s
spowodowane przewlekym stanem
zapalnym nosa.
Krzywa przegroda nosowa zdiagnozowana u pacjenta wie si z operacj
korekcji. Zdaniem wielu lekarzy, dziki
korekcji przegrody nosowej pacjenci
maj szans na pozbycie si uciliwych dolegliwoci zwizanych m.in. z
niedronoci nosa czy chorych zatok.

Przebieg operacji
Operacja przegrody nosowej, zdaniem
laryngologw, jest bezpieczna dla pacjenta. Najtrudniejsze s pierwsze
godziny po niej. Ze wzgldu na zaoony w nosie opatrunek trzeba oddycha ustami, co powoduje nieprzyjemne wysuszenie luzwek jamy
ustnej. Opatrunek z nosa usuwany
jest po 1-2 dniach, a zdjcie szww,
najczciej wewntrznych, nastpuje
zazwyczaj podczas wizyty kontrolnej
okoo 7 dni po zabiegu. Po usuniciu
opatrunku pacjent powinien unika
gwatownego wydmuchiwania powiet-

rza. Ze wzgldu na sucho w przewodach nosowych i zaleganie skrzepw krwi zaleca si stosowanie maci
lub kropli. Zapobiegawczo stosuje
si antybiotyki. Po operacji wskazana
jest kontrola u laryngologa w trakcie
gojenia si nosa.

Polipy te
do usunicia
Inn operacj wykonywan w przypadku
czstych problemw z zatokami jest
usunicie polipw spowodowanych m.in.
przewlekym stanem zapalnym nosa.
Mog wystpowa w rnych formach,
od pojedynczego polipa do nasilonej,

mnogiej polipowatoci. Przy diagnostyce

polipw wane s odpowiedni wywiad
oraz dokadne badania w pierwszej
kolejnoci laryngologiczne. Polegaj
one na ogldaniu nosa, jest to tzw. rynoskopia przednia i tylna. Wykonuje
si take badania obrazowe, czyli tomogra komputerow zatok, a take
badanie histopatologiczne usunitej
zmiany w celu wykluczenia procesu nowotworowego.
Leczenie polipw moe by farmakologiczne, jeli zmiany s niewielkie, a
polipy wystpuj pojedynczo. Jeli farmakoterapia nie przynosi odpowiednich
rezultatw, warto jest zastanowi si
nad leczeniem chirurgicznym. n

UWAGA!
BEZPATNE BADANIA

na bezpatne badanie suchu, ktre odbdzie si

wZapraszamy
Warszawie 15 lutego 2016 r. w godzinach 9.00-13.00.
Zapisy w rejestracji Naszej Przychodni oraz
pod numerem telefonu: (22) 775 55 87.

rdo: www.naszaprzychodnia.com

Zapraszamy na bezpatne badania mammograczne, ktre

odbd
si w Swarzdzu 1 lutego 2016 r. w mammobusie na

FOT. FOTOLIA

Rynku przy ratuszu. Badania w ramach Programu Prolaktyki

Raka Piersi dla kobiet z przedziau wiekowego 50-69 lat
nansuje Narodowy Fundusz Zdrowia. Na badania naley
zarejestrowa si pod numerem telefonu (61) 222 37 01
lub 507 773 087.

rdo: www.swarzedz.pl

apalenie zatok lekarze diagnozuj

najczciej na podstawie wywiadu.
W szczeglnych przypadkach, np. przewlekego zapalenia zatok, zlecaj wykonanie bada obrazowych, np. tomografii komputerowej czy rezonansu
magnetycznego.
Najwiksz wag w rozpoznaniu zapalenia zatok przynosowych przywizuje
si do wywiadu lekarskiego, czyli analizy
objaww chorobowych zgaszanych przez
chorego. Niedrono nosa, wyciek wydzieliny z nosa lub jej spywanie po
tylnej cianie garda, bl lub uczucie
rozpierania w obrbie twarzy oraz upoledzenie lub utrata wchu to tak charakterystyczne objawy, e ich obecno
jest wystarczajca do rozpoznania zapalenia zatok przynosowych. W przypadku wizyty u specjalisty laryngologa
badanie moe zosta poszerzone o badanie endoskopowe nosa i ewentualnie
badanie zmysu wchu, np. z wykorzystaniem testu pisakowego.
O wykonaniu bada obrazowych decyduje take specjalista laryngolog. Badania obrazowe s wykonywane w sytuacji, gdy lekarz prowadzcy uzna je za
konieczne, np. w przypadku wystpienia
powika zapalenia zatok przynosowych.
REKLAMA

Czwartek, 14 stycznia 2016

SZLACHETNE ZDROWIE

Badania
diagnozujce
zapalenie zatok

FOT. BIGSTOCK

naszdziennik.pl

Tomograa komputerowa zatok przynosowych jest najbardziej precyzyjnmetod wykrywajc choroby zatok przynosowych, a szczeglnie zmiany w ich
naturalnych ujciach i strukturach kostnych. Zmiany anatomiczne w tym rejonie
to najczstsza przyczyna zapalenia zatok
szczkowych i czoowych. Tomograa
komputerowa pozwala take oceni, w
jakim stopniu zmiany zapalne rozszerzaj
si na rejony ssiadujce z zatokami:
podstaw czaszki, jam czaszki, oczod.
Pozwala na ocen uszkodze po urazach.
Badanie jest te niezbdne, aby bezpiecznie i precyzyjnie przeprowadzi
operacj endoskopow w rejonie zatok
przynosowych. Oglnie w przypadku
ostrego zapalenia zatok przynosowych
wskazaniem do wykonania badania tomograi komputerowej zatok jest znaczne nasilenie objaww, rozpoznanie u
chorego zaburze odpornoci oraz przypadki, w ktrych wystpuj objawy powika zatokopochodnych.
W odrnieniu od tomograi komputerowej jdrowy rezonans magnetyczny
zatok (MRI) ukazuje zmiany patologiczne w tkankach mikkich, m.in. w
bonie luzowej zatok i nosa. MRI to
badanie nieinwazyjne. n

VI

SZLACHETNE ZDROWIE

Czy wiesz,
e

Na zatoki choruje 16 proc.

oglnej
populacji ludzi,

w Polsce problem ten dotyka

ok. 8 mln osb.
Najwicej osb choruje
na choroby zatok
przynosowych i czoowych,
niemniej jednak zdarza si,
e wszystkie zatoki
jednoczenie mog zosta
zaatakowane przez wirusy
czy bakterie.
Zapalenie zatoki klinowej jest
rzadkim zakaeniem,
stanowi okoo 3 proc.
wszystkich przypadkw
ostrego zapalenia zatok.
Rzadko jest izolowane,
zwykle towarzyszy mu
zapalenie wszystkich zatok.
Zapalenie zatok sitowych
wystpuje czciej u dzieci
ni u dorosych. Bl gowy
w postaci ucisku czy te
zaburzenie wchu i obrzk
maowin nosowych to
gwne objawy tego
schorzenia.
Najczciej wyrniamy:
ostre zapalenie zatok jako
wynik infekcji wirusowej
i bakteryjnej, w przebiegu
ktrej dochodzi do zajcia
zatok, objawy utrzymuj si
poniej 3 tygodni;
nawracajce zapalenie zatok
choroba powtarza si
co najmniej 4 razy w trakcie
roku, przeplatana jest
przynajmniej 8-tygodniowymi
okresami prawidowego
stanu bony luzowej;
przewleke zapalenie zatok
przynosowych stan, kiedy
objawy zapalenia zatok
utrzymuj si powyej
6 tygodni lub w cigu roku
wystpiy wicej ni 4 epizody
ostrego zapalenia zatok.

Ilu osobom
powiedziae

dzi, e warto

czyta

Nasz Dziennik ?

Czwartek, 14 stycznia 2016

Nowoczesne

leczenie

zatok
L

eczenie zapalenia zatok jest trudne, ale nie zawsze jest konieczna
interwencja specjalisty, jednak trzeba
zacz dziaa natychmiast. Problemu
nie wolno zbagatelizowa, gdy nieleczone zapalenie zatok moe okaza
si grone. Leczenie trzeba wdroy
szybko, np. leki, punkcj czy operacj
albo cewnikowanie endoskopowe zatok.
Katar, bl gowy, szczeglnie w okolicy
czoa i nasady nosa, nasilajce si
zwaszcza w godzinach porannych lub
przy pochylaniu, to typowe objawy zapalenia zatok. Czsto pojawiaj si po
zwykym przezibieniu i mog zosta
zlekcewaone, a nie powinny. Jeli domowe kuracje zastosowane na pocztku
choroby, w postaci inhalacji czy gorcych
okadw, nie przynosz poprawy, a dolegliwoci nasilaj si i trwaj ponad
tydzie, naley uda si do specjalisty.
W typowych przypadkach lekarz na
podstawie badania i rozmowy z pacjentem podejmuje waciwe leczenie.

Waciwe leczenie
Odpowiednie zastosowanie lekw
udraniajcych nos, upynniajcych wydzielin, przeciwzapalnych ewentualne
podanie antybiotyku powinno doprowadzi do wyleczenia ostrego zapalenia
zatok stwierdza laryngolog, dr n.
med. Magorzata Powa-Goral. Czasami jednak zdarza si inaczej. W przypadkach bardziej nasilonych dolegliwoci konieczna bdzie jedna lub kilka
punkcji zatok (naku przez jam nosow). Punkcja jest zabiegiem niebolesnym, a wkrtce po niej objawy
mog nawet cakowicie ustpi. Jeeli
objawy trwaj dugo, trzeba bdzie dla
uatwienia wypywu wydzieliny patologicznej zlikwidowa wszelkie przeszkody utrudniajce przewietrzanie zatok. Temu celowi su operacje wewntrznosowe, tzw. FESS (ang. functional endoscopic sinus surgery), wykonywane z dojcia przez nos. Celem
zabiegu jest stworzenie warunkw dobrej wentylacji oraz prawidowego odpywu wydzieliny bony luzowej zatok.
Zabiegi te wykonuje si w znieczuleniu
oglnym, w warunkach sali operacyjnej
wyjania specjalista. Nasza rozmwczyni dodaje, e w przypadku stwier-

dzenia u chorego skrzywienia przegrody

nosa lub przerostu maowin nosowych
czy polipw nosa naley te schorzenia
rwnie leczy operacyjnie. Czasami
bardzo nasilone zmiany musz by usunite radykalnie na drodze operacji
zewntrznosowej (z przeciciem bony
luzowej oraz koci i otwarciem zatok
pod warg grn), w czasie ktrej usuwa
si cakowicie zmiany przerostowe w
zatoce tumaczy dr Powa-Goral.
Kiedy w powszechnym uyciu byy
stosowane w chorobach zatok lampy
nawietlajce do domowego uytku.
Zdaniem niektrych laryngologw,
mog znajdowa zastosowanie u tych
pacjentw, u ktrych procesy gojenia i
dochodzenia do penej sprawnoci przebiegaj wolniej lub gdy schorzenia zatok
maj charakter nawrotowy.

Katar i ble gowy

O swojej chorobie zapalenia zatok opowiedziaa nam pani Ewa (32 lata).
Wspomina, e cigle miaa katar i bolaa
j gowa, dlatego zacza chodzi do
lekarza. W kocu zostaa postawiona
diagnoza: problem z zatokami szczkowymi. Zostaa skierowana na zabieg
usunicia ropy z zatok oraz torbieli.

Katar, bl gowy,
szczeglnie w okolicy
czoa i nasady nosa,
nasilajce si
zwaszcza w
godzinach porannych
lub przy pochylaniu,
to typowe objawy
zapalenia zatok

W trzeciej klasie szkoy podstawowej

miaam usuwany trzeci migdaek. Natomiast kilka lat pniej, na skutek wypadku,
miaam wstrzs mzgu i zasadniczo od
tego czasu zacza mnie bole gowa.
Jednak po jakim czasie zaczam chrapa
i miaam bardziej zatkany nos i katar.
Mj lekarz rodzinny powiedzia, e odrs
mi trzeci migda, za laryngolog stwierdzi,
e nie jest on tak duy, by go znw
usuwa, tylko mam problemy z zatokami. I wtedy wanie zostaam skierowana do szpitala opowiada pani Ewa.
Niestety problem naszej rozmwczyni
z zatokami si nie skoczy.
Po badaniu rezonansem okazao
si, e znowu mam rop w zatokach.
Obecnie dostaj krople od laryngologa
na pozbycie si jej oraz na odetkanie
zatok dodaje Pani Ewa.

Leczenie antybiotykiem

Minionej jesieni na zapalenie zatok

zachorowaa take pani Katarzyna
(29 lat).

SZLACHETNE ZDROWIE

Czwartek, 14 stycznia 2016

REKLAMA

FOT. bigsTOck

Lekarz na podstawie badania

i rozmowy z pacjentem
zaproponuje waciwe leczenie
zatok, np. leki, punkcj czy
operacj albo cewnikowanie
endoskopowe zatok

Nowe leczenie
Osoby, ktre borykaj si z chorobami
zatok, maj teraz do dyspozycji jedn
z najnowszych metod leczenia Balloon
Catheterisation of Sinuses lub Balloon
Sinuplasty, czyli cewnikowanie endoskopowe zatok (CEZ), potocznie na-

zywane balonikowaniem, balonizacj,

balonowaniem lub balonoplastyk. Niestety metoda ta wykonywana jest najczciej odpatnie, w prywatnych placwkach. Polega na tym, e podczas
zabiegu do naturalnego ujcia zatok
wprowadza si przez nos niewielki
cewnik z bardzo wytrzymaym balonikiem. Przy uyciu endoskopu lekarz
kontroluje pooenie cewnika. Balonik
napenia si pynem pod cinieniem
od kilku do kilkunastu atmosfer, co
pozwala na skuteczne i trwae udronienie uj zatok, a nastpnie na wypukanie z ich wntrza zalegajcej wydzieliny. Po usuniciu cewnika z balonikiem wczeniej zablokowane ujcia
pozostaj otwarte, dziki czemu dochodzi do drenau i osuszenia zatok
oraz trwaego przywrcenia ich prawidowego funkcjonowania. Metoda
balonikowania zatok uwaana jest za
minimalnie inwazyjn, cho istniej
skutki uboczne, ktre mog wystpi
po jej wykonaniu. n
Monika M. Zajc

FOT. bigsTOck

Przezibiam si na skutek deszczowej, wietrznej pogody. W domu i w

pracy te byo do chodno, sezon
grzewczy jeszcze si nie zacz. Pojawi
si uciliwy bl gowy i bl w oczodoach. Takie poczucie cikoci, ogromnego dyskomfortu. Czuam, e co mi
tam zalega wspomina pani Katarzyna.
Lekarz rodzinny stwierdzi zapalenie
zatok i zaleci leczenie antybiotykiem.
Z domowych sposobw wspomagajco
robiam sobie ciepe okady z woreczkw napenionych rozgrzan sol dodaje.
Pani Katarzyna uporaa si z chorob,
ale niestety nie wszyscy maj takie
szczcie.

REKLAMA

VII

VIII

SZLACHETNE ZDROWIE

Czwartek, 14 stycznia 2016

naszdziennik.pl

Alergicy w niebezpieczestwie
lergiczny nieyt nosa gwny
objaw alergii, to nie tylko przykra
uciliwo obniajca jako ycia
chorego, ale rwnie schorzenie prowadzce do gronych powika. Jednym z nich jest zapalenie zatok.
Zarwno bona luzowa nosa, jak i
zatok stanowi jakby jedn cao i przechodzi pynnie z jam nosa na powierzchni zatok przynosowych. Ruch rzsek,
ktre pokrywaj bon luzow w tym

rejonie, umoliwia transport wydzieliny

z zatok przynosowych do jam nosa, co
jest korzystne, bo dziki temu nie zalega
ona w tych rejonach naszego organizmu.
Niestety, to naturalne poczenie pomidzy nosem i zatokami przynosowymi
oraz wsplna bona luzowa uatwia
przenoszenie si schorze z jam nosa
do zatok. Dlatego te wiele schorze,
zarwno tych zwizanych z infekcj wirusow lub bakteryjn, jak i alergicznych,

przebiega rwnoczenie w jamach nosa

oraz w zatokach. Czasami trudno odrni infekcyjny nieyt nosa od tego
alergicznego. Najlepszym wyjciem w
takiej sytuacji jest wizyta u lekarza,
ktry po przeprowadzeniu wywiadu lekarskiego i badaniu moe stwierdzi, z
jakim schorzeniem mamy do czynienia.
Jest jednak kilka istotnych rnic pomidzy tymi dwiema chorobami.

Wirusy a pyki

FOT. BIGSTOCK

Infekcyjny nieyt nosa, potocznie zwany

katarem infekcyjnym, spowodowany jest
infekcj wirusow lub bakteryjn i zanika
po wyleczeniu choroby. Natomiast alergiczny nieyt nosa, zwany katarem alergicznym, wywouj alergeny, na ktre
jest uczulony dany pacjent, np. pyki
rolin, roztocza kurzu domowego, alergeny zwierzt domowych. Objawy tego
schorzenia nasilaj si lub wrcz pojawiaj jedynie w czasie np. zwikszonej
ekspozycji na pyek uczulajcej roliny
lub po zetkniciu z alergenem, np. sierci domowego zwierzaka.

Powikania
chorych
zatok
C

hore zatoki mog powodowa

szereg niebezpiecznych powika,
takich jak np. ropie mzgu czy zapalenie opon mzgowych. Dlatego tak
wane jest nielekcewaenie schorzenia
i szybkie wdroenie leczenia.
Przyczyn wikszoci gronych przypadkw powanych powika zwizanych z chorob zatok jest zbyt pne
wdroenie leczenia. Tak wic jak w
kadej chorobie wczeniejsze wykrycie
gwarantuje szybsze wyleczenie i zmniejsza ryzyka powika. A jest ich naprawd
wiele.

Ropie i zapalenie
opon mzgowych
Jednym z powika zapalenia zatok
jest ropie mzgu, ktry moe powodowa np. niedowady koczyn, nerww
czaszkowych, nudnoci i wymioty, zaburzenia wiadomoci, napady padaczkowe. Natomiast zapalenie opon mzgowych, na ktre take naraone s
osoby chorujce na schorzenia zatok,
jest chorob zakan atakujc delikatne bony osaniajce mzg. Gwne

Zawsze leczy
Alergolodzy do typowych objaww
alergicznego nieytu nosa zaliczaj

m.in.: czste kichanie, wyciekanie

wodnistej wydzieliny z nosa, uczucie
zatkania nosa, objawy spojwkowe,
upoledzenie wchu. Nieleczona alergia moe grozi powikaniami w postaci np. wystpienia astmy czy choroby
zatok, gdy zalegajcy katar w jamie
nosa moe zablokowa ujcie do zatok,
a znajdujce si w wydzielinie drobnoustroje mog spowodowa stany
zapalne zatok. Dlatego trzeba zapobiega i leczy stany alergiczne. Najlepiej unika uczuleniowych alergenw, np. osoby uczulone na alergeny
roztoczy powinny ograniczy w mieszkaniu miejsca gromadzce kurz, takie
jak dekoracje, dywany, meble tapicerowane. Trudniej jest unika wszechobecnego pyku rolin. Tutaj po prostu
trzeba ogranicza si do wskaza lekarza i przyjmowa przepisane specyki zarwno drog wziewn, gdzie
stosowane metodami inhalacyjnymi
dziaaj zarwno miejscowo, jak rwnie mog wchania si do krwioobiegu poprzez luzwki drg oddechowych, jak rwnie w postaci tabletek czy syropw. Stosujc si do zalece lekarza, nie tylko poprawimy
jako swojego ycia, ale rwnie
zmniejszymy ryzyko wystpienia gronych powika. n

Nie lekcewamy
chorych zatok,
gdy nieleczone
mog spowodowa
liczne powikania
zagraajce zdrowiu
i yciu chorego

objawy to: wymioty, drgawki, wiatowstrt, wysoka gorczka, sztywno

karku, tj. nie mona przygi gowy
tak, by broda dotykaa mostka, ostre
ble gowy zlokalizowane w czci czoowej i promieniujce do szyi i plecw,
zaburzenia wiadomoci.

Atakuje oczy
Innym powikaniem chorych zatok jest
zapalenie tkanek oczodou i ropowica
oczodou charakteryzujce si wytrzeszczem oczu, ograniczeniem ruchomoci
gaki ocznej, obrzkiem i zaczerwienieniem powiek, silnym obrzkiem spojwki gakowej oraz podwyszon temperatur ciaa. Kolejnym nastpstwem
chorych, a nieleczonych zatok moe
by pozagakowe zapalenie nerwu wzrokowego. Objawy to osabienie, zwykle
nage, ostroci wzroku, mroczki w polu
widzenia, czasem ble w oczodole podczas ruchw oka. Nie wolno lekceway
tej choroby, poniewa moe spowodowa zanik nerwu wzrokowego i nieodwracalne osabienie wzroku, a nawet
cakowit jego utrat. n

FOT. BIGSTOCK

naszdziennik.pl

SZLACHETNE ZDROWIE

Czwartek, 14 stycznia 2016

Ten okropny

samodzielne leczenie

FOT. BigsTOck

Ble gowy to uciliwa

dolegliwo uprzykrzajca ycie,
moe si jednak wiza take z gronymi
chorobami i wieloma negatywnymi
konsekwencjami zdrowotnymi

le gowy to jedna z najczstszych

dolegliwoci, ktra nas dotyka.
Mog mie rne przyczyny te
mniej grone, a wic mog wynika
m.in. z napicia, stresu, migreny, ale
te mog by wynikiem powaniejszych chorb, np. chorych zatok.
Ble gowy lekarze dziel na dwie grupy:
ble samoistne, ktre stanowi istot
choroby, oraz ble objawowe spowodowane przez jakie schorzenie. Samoistne ble gowy to m.in. migrena, bl
gowy typu napiciowego oraz klasterowy
bl gowy. Podstaw terapii samoistnych
blw gowy s przede wszystkim rodki
przeciwblowe. Natomiast w blach objawowych po ustaleniu przyczyny do-

legliwoci stosuje si leczenie odpowiednie dla danego schorzenia. Bardzo wana

jest wic wizyta u lekarza i diagnostyka
blu gowy przed podjciem leczenia.

Rne rodzaje
Najczstszymi blami gowy s tzw. typu
napiciowego na og o maym lub
rednim nateniu. Zwykle nie towarzysz
im inne objawy. Napiciowe ble gowy
prowokowane s przez takie przyczyny
jak stres, przepracowanie, zmczenie,
emocje, brak snu, przemczenie, zmiany
atmosferyczne, naduycie alkoholu, haas,
zanieczyszczone powietrze, niektre pokarmy, np.: ty ser, orzechy, czekolada,

u Pozby si blu
Zatokowy bl gowy jest wyjtkowo nieprzyjemny
i dokuczliwy. By si go trwale pozby, trzeba przede
wszystkim wyleczy chore zatoki. Bezporedni
przyczyn pojawienia si zatokowego blu gowy jest
gromadzenie si w rozpulchnionych na skutek
zakaenia zatokach nadmiaru wydzieliny, ktra nie
ma jak swobodnie spywa do nosa. Umiejscowienie
i nasilenie zatokowego blu gowy zaley od tego,
ktre zatoki zostay zainfekowane. Zatem to, gdzie
i jak chory odczuwa bl, zaley od tego, ktra z zatok
jest zajta. Gdy infekcja zaatakowaa np. zatoki
czoowe, bl umiejscawia si w okolicy czoa, jeli
zatoki szczkowe na grnej szczce i policzkach,
a gdy zatoki sitowe pomidzy oczami. Z domowych
sposobw, ktre mog agodzi dolegliwoci blowe,
mona wymieni m.in. ciepy kompres z leczniczej
soli jodowo-bromowej (mona j kupi w aptece)
czy okad (w pciennym woreczku) z podgrzanego
w piekarniku grochu. Pomocne mog si take
okaza systematyczne inhalacje z aromatem zi
czy olejkw eterycznych. Do walki z blem
wykorzystujmy te maci rozgrzewajce
przygotowane na bazie naturalnych rolin.

To wane!

Szukajmy pomocy
u specjalisty, gdy:

bl
gowy!

IX

dodawane do ywnoci rodki konserwujce, np. glutaminian sodu, sodziki.

Bl gowy moe by take przejawem
chorb oczu, np. jaskry, moe by rwnie
efektem nieskorygowanej wady wzroku.
Z kolei bl gowy, ktry wystpuje
jednostronnie, promieniujc do barku,
jest nasilany przez ruch, wystpuj zawroty gowy, moe wiadczy o zmianach
zwyrodnieniowych w szyjnym odcinku
krgosupa. Ble mog take towarzyszy
chorobom infekcyjnym, np. zapaleniu
zatok przynosowych dotkliwy, okrelany
jako rozsadzajcy, tpy, z charakterystycznym uciskiem, nasilajcym si
rano. Zazwyczaj blowi towarzysz katar,
stan podgorczkowy lub gorczka. n

blu gowy nie przynosi

poprawy
nagle zmieniy si rodzaj
i intensywno blw
gowy
gdy jednoczenie
wystpi wysoka
gorczka i bl oka
gdy ble narastaj szybko
i gwatownie,
s okrelane jako
nie do zniesienia
gdy wystpia sztywno
karku chory nie moe
dotkn brod klatki
piersiowej
jeli blom gowy
towarzysz: niedowad
koczyn, zaburzenia
wiadomoci, np.
senno, utrata
przytomnoci, zaburzenia
rwnowagi, drgawki,
nudnoci, wymioty. Takie
objawy mog sugerowa
wystpienie zapalenia
opon mzgowo-rdzeniowych

REKLAMA
REKLAMA

Masz niedobr elaza?

Czsto czujesz si apatyczna, saba
lub poddenerwowana?
Wygldasz blado, nie masz apetytu,
jeste zmczona?
Czsto jest Ci zimno?
Masz amice si wosy i paznokcie?
Jeste w ciy, karmisz piersi albo
planujesz macierzystwo?
Stracia duo krwi (w wyniku operacji,
wypadku lub jako krwiodawca)?
Jeste wegetariank?
Jeli na wikszo pyta odpowiedziaa tak,
jest due prawdopodobiestwo, e masz
niedobr elaza. Brak elaza czsto jest
niezauwaalny, w takich sytuacjach
pomocny jest Floradix.

NASZA BR

Producent: Salus Haus GMbH&Co.

KG, 83044 Bruckmhl, Niemcy

Czwartek, 14 stycznia 2016

SZLACHETNE ZDROWIE

Zioa,
ktre
BADANIA,
niosJAKIE
pomoc
POWINNA WYKONA
w niestrawnoci
OSOBA PO 40. ROKU YCIA
adania prolaktyczne maj zapobiega rozwojowi chorb, dlatego
s niezbdne w kadym wieku.
Jednak im starszy czowiek, tym bardziej
wzrasta ryzyko zachorowania na konkretne choroby. Moemy je wyprzedzi,
wykonujc badania prolaktyczne. Wiadomo, e im wczeniej zostanie wykryta
choroba, tym wiksze szanse na to, e

B ywa nazywany te witojaskim zielem. Jest to rolina wieloletnia, o wy2 50-60 cm, z limi drobnymi,
sokoci
zaokrglonymi. K wiaty ma zocistote.
Pojawiaj
3 si od czerwca do wrzenia.
W aciwoci lecznicze posiada ziele
dziurawca, czyli cz nadziemna cinana
4
na wysokoci
okoo 15-20 cm. C zyni
si to na pocztku kwitnienia rolin,
5 w dzie soneczny.
zawsze
D ziurawiec od stuleci suy ludziom
jako 6
skuteczny lek na choroby przewodu
pokarmowego. W pywa bowiem korzystnie na prac wtroby (dziaa 7 ciotwrczo). Poleca si
ciopdnie,
go take w kamicy ciowej i stanach
zastoju
8 ci w woreczku ciowym,
bolesnych jego skurczach oraz w stanach
zapalnych tak woreczka ciowego,
9 ciowych. Odtruwa wtrob.
jak i drg
U suwa wzdcia wywoane niestrawnoci,10przejedzeniem. Z aleca si go w
zatruciach pokarmowych, nudnociach,
bolesnych
11 skurczach jelit.

Mita pieprzowa
Mentha
12 piperita
Z na13
j kady. Jest to rolina wieloletnia
o wysokoci 50-70 cm. L icie ma lancetowate, brzegiem zbkowane w kolorze
14
ciemnozielonym.
Tworzy liliowoole-

RODZAJ BADA
popularna u nas rolina wieloletnia.
WYKONYWANYCH RAZ NA ROK
O siga wysoko 20-30 cm. K wiato-

stanem u mniszka jest koszyczek barwy

1. MORFOLOGIA aby okreli, czy nie wystpuje
np. niedokrwisto, nadkrwisto,
zototej. R olina ta zakwita w kwietzwikszone liczby biaych krwinek (WBC) itp.
niu i maju. Posiada ciemnozielone
licie,normy
wypenione
sokiem
2. POZIOM HEMOGLOBINY podwyszony podugowate
do grnej granicy
(12,5-18,0
mlecznym.
g/dl) to zwykle ze utlenowanie krwi, a wic np.
pocztek przewlekej obturacyjnej
L ecznicze waciwoci ma caa roNa niestrawno mamy wiele zi. Wartochoroby
parzy z puc
nich (POChP).
smaczne herbatki i pi nawet
lina: ziele, czyli cz nadziemna, liprofilaktycznie
cie, koszyczki kwiatowe oraz korzenie.
3. OB gdy jest wysoki, wskazuje na proces zapalny.
Z iele i licie zbiera si wczesn wiosn,
4. POZIOM
GLUKOZY
czyli cukrusiwe
krwi, okrela
zagroenie
cukrzyc.
towe kwiaty umieszczone na kocach
w postaci
baldachu.Pojawiaj
zwykle
koszyczki
kwiatowe
w peni kwitnienia
pdw. C aa rolina wydziela lubian
w
czerwcu.
Nasiona
(owoce)
tej
roliny
rolin,
zawsze
w
dzie soneczny. K o5. PROFIL LIPIDOWY mierzy si, by okreli poziom cholesterolu.
orzewiajc wo.
wydzielaj miy, nieco balsamiczny aro- rzenie wykopuje si pn jesieni
6. POZIOM
KWASU
MOCZOWEGO
jegoalbo
zwikszona
ilo moe
sugerowa
L ecznicze s u niej licie. Niekiedy
mat. L icie
ma jasnozielone,
drobne,
bardzo wczesn
wiosn.
To one
rozwj
tzw. dny moczanowej.
stosuje si koce modych pdw.
pierzastodzielne.
najczciej stanowi surowiec dostpny
Wszystkie te surowce naley zbiera
W leczeniu stosuje si nasiona (owoce) w aptekach i sklepach zielarskich.
7. BADANIE
MOCZU ocenia prac ukadu moczowego i moe by wstpnym
przed kwitnieniem rolin.
kminku, ktre dojrzewaj ju w kocu
M niszek lekarski zasyn w medybadaniem
sugerujcym,
e naley
wykona
inne badania
w kierunku
danejlek
choroby.
Sigamy po ni, gdy dokucza wtroba, lata. Trzeba je zebra
tu przed
cakocynie jako
sprawdzony
na wtrob:
stan zapalny woreczka i drg ciowych,
witym
dojrzeniem
i
dosuszy
w
cieniu.
wpywa
ciotwrczo,
stabilizuje
8. POMIAR CINIENIA KRWI wykonuje si je po to, aby sprawdzi, czy nie rozwijaprakamica ciowa, niestrawno, bl
Nasiona ttnicze.
kminku to
staryjelek
na wzdkomrek
wtrobowych i odtruwa
si nadcinienie
Warto
mierzy
nawet c
co kilka
miesicy.
brzucha, mdoci, objawy przejedzenia. cia (moe by nawet stosowany u ma- je. D ziaa te ciopdnie. L eczy
9. POZIOM
HORMONU
M it czsto zaywa si take w zatruych dzieci),
bolesneTYREOTROPOWEGO
skurcze jelit i o- z (TSH)
najwiksz skutecznoci stan zaciach pokarmowych, biegunce, wymiodka,oceni
niestrawno,
niedomagania palny woreczka i drg ciowych
pozwala
prac tarczycy.
tach, przy braku apetytu, wzdciach i wtroby i uczucie penoci. L eczy sku- oraz zapobiega zastojowi ci w wo10. POZIOM
MAGNEZU
(ewentualnie
take potasu)
bolesnych skurczach jelit. M ity nie
tecznie zatrucia
pokarmowe
i zapobiega
reczku. C hroni przy tym przed od niedobr
moe sugerowa
problemy
z ukademkadaniem
krenia. si kamieni ciowych.
stosujemy przy zgadze.
im. Pomaga
te zlikwidowa
pasoyty
jelitowe.
L
eczy niestrawno, objawy przeje11. ANTYGEN GRUCZOU KROKOWEGO (PSA)
dzenia,
gdyprostaty.
pobudza wydzielanie
mczyni po czterdziestce bardziej naraeni s na nowotwr
soku odkowego.
Kminek zwyczajny
Kocanka piaskowa
Carum carvi
Helichrysum
arenarium
12. CYTOLOGIA
w przypadku
kobiet po 40. rokuNaley
ycia takie
badanieostronie
jest niezbdne,
go jednak
stosowa
w chorobie
aby upewni si, e nie rozwija si nowotwr ukadu
rodnego.wrzodowej odka i dwuTo rolina dwuletnia, blisko spokrew- K ocanka piaskowa naley do rolin nastnicy, bowiem wzmagajc wydzielanie
13. BADANIA
STOMATOLOGICZNE
potwierdz
wyklucz choroby
niona z koprem woskim czy ogrodowieloletnich
(w niektrych rejonach
soku lub
odkowego,
moezbw.
te nasila
wym. Wyrasta do wysokoci 50-70 cm.
objta
ochron
gatunkow)
i
osiga
te
dolegliwoci.
14. BADANIE OKULISTYCZNE
Zbigniew T. Nowak
Jego kwiaty s biae i tworz kwiatostany
40-60
cm.sabnie,
Jej pdy
i licie gdy pracujemy przy komputerze.
po wysoko
40. roku ycia
wzrok
szczeglnie

ZDROWE
CZWARTKI
W kolejne czwartki w
Naszym Dzienniku

FOT. BIGSTOCK

Taraxacum ofcinale

Potocznie nazywa si go mleczem. To

DATA
WYNIKI
BADANIA
BADANIA
Dziurawiec
zwyczajny
Hypericum perforatum

s srebrzystoszare. L icie maj ksztat

lancetowaty. W drugiej poowie lata
(od lipca) zaczynaj si pojawia na
R T kwiatostany
rolinach
w postaci miO SI BAD
niaturowych koszyczkw kwiatowych
barwy jasnotej albo zocistotej.
R olina wydziela miy zapach, nieco
podobny do curry. L ekiem s kwiatostany kocanki, ktre zbiera si zaraz
na pocztku kwitnienia.
Z awsze kiedy pisz o tej rolinie,
przypomina mi si rozmowa z pacjentk mojego nieodaowanego przyzostanie pokonana i nie przyniesie orjaciela, zielarza-franciszkanina, ojca
ganizmowi
wikszychSroki,
szkd.ktr
Dlatego
baG rzegorza
spotkaem
dajmy si.
Rozpoczynamy
nowy cykl
w ta
podczas
pobytu u niego.
K obieta
dodatkuwyleczya
Szlachetne
zdrowie,
w
ktrym
si ni z kamicy ciowej.
bdziemy
zamieszcza
informacje,
kto i ci
K ocanka
uatwia
te przepyw
jakie badania
w
cigu roku
powinien
do dwunastnicy
i wspomaga
proces
wykona.
Dzisiaj tuszczw.
przypominamy
o wzdcia.
batrawienia
U suwa
daniach osobom, ktre ukoczyy wanie
40. rok ycia.
Mniszek lekarski

CZTERDZIESTOLATKI

FOT. BIGSTOCK

iestrawno to nastpstwo wielu

schorze ukadu pokarmowego,
jak zaburzenia pracy wtroby, trzustki,
kamica ciowa, zaburzenia ruchomoci drg ciowych. Chorob t
nasila te choroba wrzodowa odka
i dwunastnicy. Na szczcie s sprawdzone zioa, ktre przynosz ulg:
dziurawiec zwyczajny, mita pieprzowa, kminek zwyczajny, kocanka piaskowa i mniszek lekarski.
O skutecznoci leczenia niestrawnoci
zioami decyduje take sposb ich stosowania. Wiele osb siga po leki zioowe po spoyciu posiku, co w zasadzie
te nie jest jakim wielkim bdem, ale
lepsze dziaanie obserwuje si, gdy zastosujemy je na 10-15 minut przed posikiem. Szczegowo, jak korzysta z
dobrodziejstwa zi w leczeniu niestrawnoci i innych chorb ukadu pokarmowego, pisz w mojej ksice
Z ioa na kopoty z wtrob i niestrawnoci (do nabycia w ksigarniach
Naszego D ziennika).

WA

naszdziennik.pl

X
X

ZDROWYM
CIELE
ZDROWY
DUCH

Poduszka
ortopedyczna

ktr wybra?
s. VII

Stycze 2016
Nr 1 (5464)
Redakcja:
Anna Zalech
zdrowie@naszd
ziennik.pl

Terapia
sensoryczna

Na czym polega?
Dla kogo jest
przeznaczona?
Czy jest waciwa
i potrzebna?
s. VIII

ZADBAJ O KRG
OSUP SZYJNY

PROFILAKTYKA
SZYJNEGO. JAKIECHORB ODCINKA
W DOMU PROP ZABIEGI I WICZENIA
PRZYKADY ONUJE REHABILITANT
WRAZ Z OPISEM
I ZDJCIAMI.

ZAPRASZAMY!!

s. IV-V

ZZAA TYDZIE
W zdrowym
y ciele zdrowy duch
Dodatek o rehabilitacji
re
Zabiegi i wiczenia
wic
na krgosup szyjny

4 LUTEGO
Jedzmy tanio
i zdrowo
Zalecenia w. Hildegardy z Bingen

28 STYCZN
STYCZNIA
Zdrowy sty
styl ycia

11 LUTEGO
Szlachetne zdrowie

Zdrowy talerz.
talerz Co je na niadanie, aby
mie energi na cay dzie?

Jak zapobiega
chorobom wtroby?

kraj@naszdziennik.pl

Czwartek, 14 stycznia 2016

Ministrowie
ruszaj
w Polsk
Od przyszego tygodnia ruszaj konsultacje programu
Rodzina 500+ w urzdach
wojewdzkich.
Z przedstawicielami samorzdw rozmawia bdzie cae
kierownictwo Ministerstwa
Rodziny, Pracy i Polityki Spoecznej, ministrowie i wiceministrowie poinformowaa
minister Elbieta Rafalska.
Szefowa resortu prawdopodobnie uda si w rodzinne
strony do wojewdztwa lubuskiego, a take bdzie rozmawia z samorzdowcami na
Mazowszu.
Obecnie trwaj konsultacje
spoeczne agowego programu rzdu Beaty Szydo wsparcia rodzin dodatkiem w wysokoci 500 z na drugie i kolejne dzieci do 18. roku ycia.

Dopki nie skocz si konsultacje, chcemy by w kadym

wojewdztwie. Czekamy te
na uwagi formalne, ktre jeszcze nie wpyny. Mamy natomiast ok. 3 tys. e-maili, ktre
grupujemy i na bieco odpowiadamy podkrelia minister Rafalska na spotkaniu
z dziennikarzami dotyczcym
planw resortu na biecy rok.
Po zakoczonym ju etapie
konsultacji midzyresortowych
programu 500+ zrezygnowano z planw wliczania nowego dodatku do dochodu
przy ubieganiu si o wiadczenia socjalne. W przypadku funduszu alimentacyjnego,
gdzie kryterium dochodowe
wynosi 725 z na osob w rodzinie, samotna matka z jednym dzieckiem po otrzymaniu

17

Minister
Elbieta Rafalska
du wag
przykada
do konsultacji
spoecznych

FOT. M. bOrawski

POLITYKA

POLSKA

500 z straciaby prawo do

wiadczenia alimentacyjnego
argumentuje Rafalska.
Odnoszc si do uwag Ministerstwa Finansw, ktre
sugerowao obwarowanie programu grn granic kryterium dochodowego, minister
stwierdzia, e byoby to rozwizanie nieefektywne z punktu widzenia budetu. Przy
kryterium w wysokoci np. 5
tys. z liczba rodzin, ktre nie
otrzymayby tego wiadczenia,
byaby niewielka ok. 11 tys.,
natomiast 2 mln 700 wnioskw
musiaoby by sprawdzanych
pod ktem dochodu zaznaczya minister.
Kryterium dochodowe bdzie
obowizywao jedynie w przypadku pierwszego dziecka i wyniesie 800 z na czonka rodziny

oraz 1200 z w przypadku dziecka niepenosprawnego.

Aktywniej walczy
z bezrobociem

Godzinowa paca minimalna

w wysokoci 12 z, nowelizacja
Kodeksu pracy i ustawa o doywianiu to inne cele ministerstwa. Nowa stawka godzinowej pacy minimalnej ma
zosta wprowadzona w drugiej
poowie roku. Resort postuluje
take zmiany w Kodeksie pracy obejmujce konieczno
potwierdzania pracownikowi
na pimie podstawowych ustale zwizanych z zawarciem
umowy o prac. To szansa,
aby cz spord 379 tys.
osb pracujcych dotychczas
bez pisemnej umowy o prac
zacza pracowa legalnie.

Projekt zmian w Kodeksie

pracy tra do konsultacji
spoecznych.
Ministerstwo zamierza take
efektywniej walczy z bezrobociem, m.in. poprzez usprawnienie dziaalnoci urzdw
pracy. Potrzebne s zmiany
w obszarze tzw. prolowania
bezrobotnych, ktre s sztywnym elementem utrudniajcym urzdom pracy kwalikowanie bezrobotnych i pomoc tym osobom mwi
wiceminister Stanisaw Szwed.
Na aktywn walk z bezrobociem przeznaczonych jest
w tym roku 6,2 mld z. Wikszy strumie publicznych
rodkw popynie do regionw najbardziej dotknitych
brakiem pracy. n
Beata Falkowska

REKLAMA

rudna sytuacja ekonomiczna,

brak pienidzy na lekarstwa
i podstawowe produkty spoywcze powoduje, e zaczynamy docenia zapomniane zboa i otrby, a
take produkty spoywcze bezporednio z nich wytwarzane. Tak rolin
jest gryka. Zarwno ziarna gryki, jak i
kada cz tej niezwykej roliny jest w
sposb bezporedni, jak i poredni naturalnym sprzymierzecem czowieka.
Historia uprawy gryki liczy sobie
okoo trzech tysicy lat, a jej pochodzenie zwizane jest z grskimi rejonami
pnocnych Indii i Pakistanu, u podna Himalajw. Stamtd gryka powdrowaa do Chin, Japonii, Korei. Obecnie
uprawiana jest przez rolnikw na caej
pkuli, w szczeglnoci w Azji, rejonach podkaukaskich, Brazylii i oczywicie w Europie.
Do Polski gryka dotara wraz z najazdem Tatarw, dlatego okrelamy j
rwnie mianem tatarka(Fagopyrumtataricum). Obecnie uprawa gryki w
Polsce jest najbardziej rozpowszechniona w rejonie poudniowo-wschodnim (okolice Janowa Lubelskiego).
W Polsce uprawia si rwnie gryk
zwyczajn (Fagopyrumesculentum).
Pocztkowo wykorzystywano gwnie
ziarna gryki, z ktrych wytwarzano
kasz i mk. Kwitnce czci roliny
s rdem rutyny i innych zwizkw
biologicznie czynnych. Kwitnca gryka to wspaniay poytek dla pszcz,
ktrych wyrb w postaci miodu
gryczanego jest polecany osobom z
zaburzeniami pracy naczy krwiononych, krenia krwi, reumatyzmem,
kaszlem oraz jako oglne wzmocnienie
i oczyszczenie organizmu.
Ziarno gryki, jak i jego otulina,
czyli uska gryczana, uwaane s

TANI ZASTRZYK ZDROWIA

za dobre rdo biaka, ktrego
szczegln cech jest niski stosunek
aminokwasw lizyna/arginina oraz
metionina/arginina. Maj one waciwoci obniajce cholesterol we
krwi, tym samym gryka moe by
stosowana jako dodatek do ywnoci w profilaktyce nadcinienia
ttniczego, miadycy oraz otyoci. Gryk uwaa si za dobre rdo witamin z grupy B, szczeglnie
tiaminy, zawiera take niacyn oraz
witamin E. W skadzie mineralnym
ziarna gryki, a take w usce gryki
znajduj si: cynk, mied, mangan,
elazo, potas, fosfor, a take dua
zawarto magnezu.
Liczne dowiadczenia dowodz,
e biakowe ekstrakty z gryki mog
zosta wykorzystane jako dodatki do
ywnoci o dziaaniu prozdrowotnym, w profilaktyce takich schorze,
jak: nadcinienie, otyo, zaparcia,
alkoholizm, choroby nowotworowe, szczeglnie jelita grubego oraz
raka sutka, poprzez obnienie poziomu estradiolu w surowicy krwi.
Mog take ograniczy formowanie si kamieni ciowych.
W ziarnie, jak i w usce gryki
znajduj si due iloci rutyny,
ktra wzmacnia naczynia krwionone, obnia cinienie krwi,
redukuje ryzyko wystpowania
miadycy oraz utrzymuje niski
poziom cukru we krwi.
Badania przeprowadzone przez Katedr Technologii i Ochrony rodowiska w Poznaniu dowodz, e herbaty

zawierajce 40% usek gryczanych

z dodatkiem suszu owocowego,
wykazuj wysok aktywno przeciwrodnikow. Tym samym, jeeli
kto nie lubi smaku i zapachu kaszy
gryczanej lub czas jej przygotowania
uwaa za stracony, to w atwy sposb
moe j zastpi dostpnymi na rynku
produktami w postaci miakiej uski
gryczanej, dodawanej do wszelkiego
rodzaju potraw: zup, sosw, jogurtw
itp. lub zastpi powszechne herbaty
naturalnymi preparatami ywieniowymi, w skad ktrych wchodzi dua ilo
uski gryczanej.
Badania przeprowadzone na
Akademii Rolniczej Shanxi w Tajwanie dowiody, e spoywanie
herbaty gryczanej regularnie przez
18 miesicy daje wyrany wynik
zmniejszenia si zawartoci cukru
zarwno u uczestnikw spoywajcych j na pusty odek, jak i po
posiku. Badania te dowiody rwnie, e nie ma rnicy w dziaaniu
herbaty gryczanej na organizm kobiety czy mczyzny.
Prcz rutyny w usce gryczanej
moemy znale take kwercetyn,
ktra w poczeniu z solami wapnia
jest skadnikiem wielu preparatw
stosowanych pomocniczo w leczeniu
rnego pochodzenia alergii. Kwercetyna wykazuje rwnie aktywno
przeciwalergiczn i przeciwzapaln poprzez hamowanie enzymw
uczestniczcych w produkcji leukotrienw i prostaglandyn. Hamuje
rwnie uwalnianie histaminy.

uska gryki zawiera duo bonnika

pokarmowego, zarwno rozpuszczalnego, jak i nierozpuszczalnego, ktry
powinien znale si w diecie osb
zagroonych miadyc, cierpicych
na rne dolegliwoci przewodu pokarmowego, m.in. zaparcia, wzdcia,
hemoroidy, niedokrwisto. Bonnik
pokarmowy zapobiega m.in. kwanemu rodowisku w organizmie,
obnia stenie zego cholesterolu
we krwi i zwiksza zawarto dobrego cholesterolu, zwiksza objto treci jelitowej, co prowadzi do
wzmocnienia cian jelita, wspomaga
ukad immunologiczny jelita, w nieznany sposb hamuje wydzielanie insuliny,
chronic tym samym trzustk i wtrob, zapobiega rwnie powstawaniu
hemoroidw.
Nowociami na rynku s VIRUMIN el Rozgrzewajcy oraz VIRUMIN el Chodzcy, ktre w swym
skadzie posiadaj m.in. ekstrakt z gryki oraz zielonego owsa, ktry zawiera
mnstwo witamin, soli mineralnych
w tym rozpuszczaln krzemionk.
VIRUMIN el Rozgrzewajcy
to innowacyjny produkt dobroczynnie wpywajcy na bolce minie i
stawy przecione codzienn aktywnoci oraz wzmoonym wysikiem
fizycznym. Aplikacja elu poczona z
delikatnym masaem napitych partii
mini powoduje lekkie rozgrzanie, a
co za tym idzie rozlunienie i odprenie, dajc ulg w blu. Dziki zawartej
pochodnej waniliny el niczym ciepa
kpiel subtelnie rozgrzewa zmarznite

stopy, przynoszc uczucie komfortu

iukojenia. Virumin el Rozgrzewajcy
polecany jest osobom dotknitym problemem zimnych stp, stanami wzmoonego napicia miniowego, uczucia
sztywnoci staww, a take przecienia ukadu kostnego.
Gdy doskwieraj nam nocne skurcze ydek, obrzki stp i rk, rozszerzone naczynia krwionone czy
sucho skry, wtedy warto zastosowa VIRUMIN el Chodzcy,
ktry wykazuje doskonae waciwoci przeciwzapalne, antybakteryjne,
agodzce oraz odywcze, a take
regenerujce i zabliniajce. Virumin
el Chodzcy zwiksza elastyczno
skry, ujdrnia, pobudza krenie
krwi oraz niweluje obrzki.
Do 19 stycznia br. mog Pastwo skorzysta z wyjtkowej
promocji. Przy zakupie 3 opakowa dowolnego VIRUMINU
po 120 saszetek czwarte opakowanie otrzymaj Pastwo GRATIS.

Czwarte opakowanie GRATIS!

P.W.M. GAMA
42-506 Bdzin, ul. Mostowa 16
Zadzwo i zamw:
tel. (32) 762 65 10, 762 65 20
kom. 512 220219
www.pwmgama.pl
sklep internetowy:
www.naturalne.net

18

POLSKA

kraj@naszdziennik.pl

Czwartek, 14 stycznia 2016

PRAWO

Ponowne poczenie stanowisk prokuratora generalnego

i ministra sprawiedliwoci
oraz likwidacj prokuratury
wojskowej przewiduje poselski
projekt, nad ktrym debatowa Sejm.
Koczymy z nieudanym eksperymentem na polskiej prokuraturze owiadczy pose
Micha Wjcik (PiS), prezentujcy zaoenia projektu z ramienia wnioskodawcw. Podkreli, e nowa ustawa o prokuraturze stanowi spenienie
wyborczej obietnicy PiS o zmianach w prokuraturze i poczeniu stanowisk prokuratora
generalnego i ministra sprawiedliwoci oraz likwidacji wojskowej prokuratury. To pierwszy rzd od 30 lat, ktry przeprowadza fundamentaln reform w polskiej prokuraturze
stwierdzi Wjcik.
Pose doda, e ju prezydent
Lech Kaczyski zablokowa
projekt PO wprowadzenia poczenia obu stanowisk, uznajc,
e zaowocowaoby to patologiami. I mia cakowit racj
oceni Wjcik. A teraz, jak
podkreli, pen odpowiedzialno za walk z przestpczoci
w kraju bdzie ponosi prokurator generalny minister sprawiedliwoci, ktry jest waciw
do tego osob.
Rozdzielenie obu organw
dokonane w 2009 r. skrytykowa
pose Stanisaw Piotrowicz
(PiS). W jego ocenie, zaowocowao to pozbawieniem prokuratora generalnego wpywu
na ksztat prokuratury, ponie-

FOT. R. SObkOwicz

Prokuratura z gow

Afera Amber Gold czy wypuszczenie mafii pruszkowskiej wiadcz o kompromitacji obecnego modelu prokuratury
uwaa wiceminister Patryk Jaki

wa zarwno najwikszy wpyw

na budet, jak i na decyzje kadrowe w prokuraturze miaa faktycznie Krajowa Rada Prokuratury. Wmwiono rodowisku prokuratorskiemu, e
jest niezalene, t niezaleno przez wszystkie przypadki
odmieniano, ale zrobiono
wszystko, aby t prokuratur
wadzy
podporzdkowa
wskaza Piotrowicz. Niezalene maj by sdy, niezawili
sdziowie, ale nie prokuratura.
Prokuratura jest jedynym instrumentem, za porednictwem
ktrego rzd moe wpywa na
orzecznictwo sdw, aby urzeczywistnia zasady sprawiedliwoci spoecznej owiadczy.

Czytelna
odpowiedzialno

Odpowiedzialno bya rozmyta, bo za to, co dziao si w

prokuraturze, odpowiadaa korporacja. My chcemy powrci
do jasnego podziau znanego
w caej Europie: czytelna odpowiedzialno i wiadomo, gdzie
s kompetencje argumentowa
wiceminister sprawiedliwoci
Patryk Jaki. W jego ocenie,
prokuratura w obecnej formie
skompromitowaa si. Wystarczy, e wymieni rac nieskuteczno w sprawie Amber
Gold, po drugie wypuszczenie
mai pruszkowskiej, wielki skandal, po trzecie regularne wycieki z afery tamowej. Pro-

kuratura zamiast by ostoj

bezpieczestwa, staa si takim
regularnym kurkiem, z ktrego
cigle przeciekaj jakie informacje stwierdzi wiceminister.
W latach 2005-2007, gdy
prokurator generalny by jednoczenie ministrem sprawiedliwoci, najwicej w historii Polski wzrosa wykrywalno korupcji. Kiedy w 2007 r. Zbigniew
Ziobro oddawa swj urzd, to
w Polsce, wedug statystyk policji, popeniano 800 przestpstw
dziennie mniej, jednoczenie
najbardziej spada przestpczo
kryminalna przypomnia wiceszef resortu sprawiedliwoci.
Odrzucenia projektu chce
opozycja twierdzca, e ponow-

ne poczenie stanowisk bdzie

oznaczao upolitycznienie prokuratury. Minister sprawiedliwoci, ktry jest politykiem,
bdzie mg wydawa polecenia,
ktre nie bd ujawnianie w
aktach ledztwa. Strona nie dowie si, e na polecenie polityka
przeprowadzono okrelone
czynnoci stwierdzi pose Borys Budka (PO). Pastwo pod
paszczykiem rzekomej reformy
prokuratury chcecie stworzy
na powrt urzd, ktry bdzie
mia wrcz nieograniczon wadz w zakresie prowadzenia postpowania karnego wobec obywateli perorowa, zwracajc
si do posw PiS. Pojawiy si
take znane hasa o zagroeniu
dla demokracji i swobd obywatelskich. Rozwizania z tego
projektu przesuwaj Polsk do
standardu pastwa policyjnego
stwierdzi wrcz pose Mirosaw Pampuch (Nowoczesna).
Wedug zaoe wnioskodawcw, posw PiS, projekt doprowadzi do odzyskania przez
osob kierujc prokuratur silnej pozycji, zarwno wobec podlegych prokuratorw, jak i organw zewntrznych. Ponadto
PG odzyskuje realn wadz
nad prokuratur, z zachowaniem
niezalenoci prokuratora w zakresie prowadzonego ledztwa.
Projekt ma wej w ycie ju
4 marca 2016 r., a likwidacja
prokuratury wojskowej, ktra
staaby si czci prokuratury
powszechnej, nastpiaby od 4
kwietnia. Zachowano odrbno
pionu ledczego IPN. n
Zenon Baranowski


nazwa odbiorcy cd.

87-100 TORU, UL. WIRKI I WIGURY 80

Radio Maryja
87-100 Toru
ul. wirki i Wigury 80

nr rachunku odbiorcy

kwota:

zleceniodawca:

nr klienta:

DAR DLA RADIA MARYJA

Polecenie przelewu / wpata gotwkowa

Prosimy o czytelne wypenienie przekazu

DOWD / POKWITOWANIE DLA WPACAJCEGO

RADIO MARYJA

odbiorca:

7 7 1 3 2 0 1 1 2 0 2 5 6 5 1 1 1 3 2 0 0 0 0 0 0 3
waluta

W P

kwota

PLN

nr rachunku zleceniodawcy (przelew) / kwota sownie (wpata)

nazwa zleceniodawcy

nazwa zleceniodawcy cd.

tytuem

DAR DLA RADIA MARYJA

Nr klienta

tytuem cd.

NA CELE KULTU RELIGIJNEGO

na cele kultu religijnego

06
Opata:

stempel
dzienny

piecz, data i podpis(y) zleceniodawcy

opata:

odcinek dla Banku Pocztowego

nazwa odbiorcy

nr rachunku odbiorcy

77 1320 1120 2565 1113 2000 0003

Dar
dla

Radia
Maryja

swiat@naszdziennik.pl

Czwartek, 14 stycznia 2016

Ostatnie ordzie
Obamy

FOT. REUTERS

O problemach rosncej w si
Al-Kaidy i Pastwa Islamskiego, pogbiajcych si podziaach pomidzy Republikanami a Demokratami i koniecznoci zwikszenia inwestycji w nowoczesne technologie mwi podczas wtorkowego ordzia o stanie pastwa
Barack Obama.

Nazywajmy ich tym, kim s:

mordercami i fanatykami, ktrych trzeba dopa i zniszczy
tymi sowami Obama podsumowa swj wywd nad terroryzmem i terrorystami wszelkiej maci, zapewniajc, e
niezalenie od tego, skd si
wywodz, podziel los Osamy
bin Ladena. I cho, jak podkrela, problem dihadystw
jest coraz powaniejszy, to popadanie w zbytni histeri
i mwienie o starciu cywilizacji czy te III wojnie wiatowej jest mocno przesadzone. W ocenie Obamy, ISIS
i Al-Kaida nie stanowi egzystencjalnego zagroenia dla
USA. Oni nie zagraaj naszej narodowej egzystencji. To
narracja, jak sami chc rozpowszechnia, to ich narzdzie
propagandy wykorzystywane
w rekrutacji powiedzia amerykaski prezydent. Skrytykowa rwnie tych, ktrzy utosamiaj Pastwo Islamskie z reprezentantami wiata muzumaskiego i islamu.
W trwajcym ponad 70 minut
wystpieniu Obama wiele miejsca powici take na zapewnianie kongresmanw i obywateli o rosncej potdze Stanw Zjednoczonych. Wszyscy
ci, ktrzy mwi, e amerykaska gospodarka chyli si ku
upadkowi, yj w kcji. []
Stany Zjednoczone w tej chwili
maj najsilniejsz i najbardziej
odporn gospodark na wiecie.

[] s najpotniejszym pastwem na wiecie. Kropka. Nikt

nawet si do nas nie zblia
przekonywa.
Jednoczenie zwrci si do
Kongresu o zwikszanie inwestycji m.in. w energi odnawialn i nowoczesne technologie.
Wyliczajc sukcesy swojej
prezydentury, chwali wznowienie stosunkw dyplomatycznych z Kub, a take zawarte porozumienie nuklearne
z Iranem. Zapewni rwnie,
e w dalszym cigu bdzie zabiega o reformy prawa imigracyjnego, prawa o zaostrzeniu
kontroli dostpu do broni, a take o podniesienie pacy minimalnej i zmniejszenie kosztw
szkolnictwa wyszego. Obieca
rwnoczenie zintensykowanie
dziaa w celu zamknicia wizienia w bazie Guantanamo,
co byo jednym z kluczowych
postulatw w trakcie jego kampanii wyborczej.

Cios w republikaskich
kandydatw

Koncentrujc si w swoim wystpieniu gwnie na tematyce

krajowej, Obama przyzna, e
za jego 7-letniej kadencji doszo
do niepotrzebnego zaostrzenia
si podziaw pomidzy Republikanami a Demokratami.
To jedno z niewielu moich
rozgorycze jako prezydenta,
e urazy i podejrzliwo midzy
partiami powikszyy si, zamiast zmale powiedzia.
W tym kontekcie, odnoszc si do zbliajcych si
wyborw prezydenckich, kilkakrotnie uderza w republikaskich kandydatw na fotel
w Biaym Domu. I cho nie
wymienia ich z nazwiska, czynione aluzje nie pozostawiay
odbiorcy zudze.
Najwicej zachodu Obama
zada sobie, wytykajc bdy
Donalda Trumpa, w tym chociaby jego stanowisko w kwestii ograniczenia napywu muzumanw do USA. Frustracja narasta, kiedy pojawiaj
si gosy wzywajce do cofnicia si do systemu przynalenoci plemiennej, do uderzania w obywateli, ktrzy nie
wygldaj tak jak my, nie modl si jak my albo nie wyroli
w duchu tej samej mentalnoci
co my podkrela amerykaski prezydent, wzywajc jednoczenie, by do tego dalej
nie dopuszcza. n
Marta Ziarnik

19

Wiceprzewodniczcy
Komisji Europejskiej
Frans Timmermans

FOT. PAP/EPA O. HOSLET

USA

WIAT

UNIA EUROPEJSKA

Pomruki z Brukseli
Marta Ziarnik
Komisja Europejska wszcza
wobec Polski tzw. unijn procedur pastwa prawa.
Podejmujemy ten krok
w wietle informacji, ktre s
aktualnie dostpne dla nas,
w szczeglnoci biorc pod uwag fakt, e wice zasady dotyczce Trybunau Konstytucyjnego nie s obecnie przestrzegane powiedzia po zakoczeniu debaty wiceprzewodniczcy KE Frans Timmermans.
Timmermans skierowa ju
do polskich wadz list, w ktrym
zaprasza do dialogu wok tematw dotyczcych Trybunau
Konstytucyjnego i tzw. maej
ustawy medialnej.

Standardowe
procedury

Rzecznik rzdu Rafa Bochenek uspokaja, e decyzja KE

nie jest adnym uderzeniem w
Polsk i nie powinno si tej
sprawy tak prezentowa. Nie
zapady wczoraj adne decyzje,
ktre miayby jakikolwiek negatywny wydwik na linii Warszawa Bruksela zaznaczy,
dodajc, i jest to standardowa
procedura stosowana przez
Komisj. To jest orientacyjna
czynno Komisji Europejskiej
na bazie pewnych spekulacji,
ktre pojawiay si w krajach
zachodniej Europy. KE chce
jedynie pozyska wicej informacji na temat obecnej sytuacji
w naszym kraju doda Bochenek w rozmowie z dziennikarzami w Sejmie. Zapewni
te, e z mi chci przedstawiciele naszego kraju bd
goci przewodniczcego KE.
Rzecznik rzdu zauway po-

nadto, e w rozmowie telefonicznej przed dwoma dniami

premier Beata Szydo wystosowaa ju ocjalne zaproszenie
dla szefa KE Jean-Claudea
Junckera, na ktre otrzymaa
pozytywn odpowied.
Pan przewodniczcy Komisji Europejskiej Juncker powiedzia wczoraj bardzo wyranie, e ta wizyta, ktra odbdzie si w Warszawie, bdzie
najlepszym dowodem na to, e
relacje na linii Warszawa Bruksela s bardzo dobre doda
Bochenek.
Pozytywnych stron w decyzji
KE dopatruje si take wiceszef MSZ Konrad Szymaski.
Jak bowiem zauwaa, dziki
temu, e Komisja przyjrzy si
osobicie sytuacji w Polsce, bdzie miaa okazj uporzdkowa swoj dotychczasow
wiedz w tej materii, ktr
czerpaa jedynie z krzywdzcych pogosek, i wyda wasny,
rzetelny sd.
Wikszo unijnych komisarzy
stara si studzi negatywne emocje, ktre w ostatnich dniach
rozdmuchao wok Polski kilku
politykw niemieckich, zapewniajc, e podjty dialog ma
podoe przyjacielskie. Wedug nieocjalnych informacji,
w zwizku z nieodpowiednimi
wypowiedziami na temat Polski
i polskich wadz przewodniczcy
KE Jean-Claude Juncker mia
ju m.in. zwrci uwag Oettingerowi. Cz unijnych rde
twierdzi rwnie, i sam Juncker
nie jest zwolennikiem otwierania
procedury przeciwko Polsce.
Procedura reagowania na
systemowe zagroenia dla rzdw prawa obowizuje od marca 2014 r.

Proces ten skada si z trzech

etapw. Najpierw podejmowane s dziaania zmierzajce do
oceny sytuacji w omawianym
kraju, nastpnie KE wystosowuje odpowiednie zalecenia
dla zainteresowanego podmiotu, po czym monitoruje ich
wprowadzanie. Dopiero gdy
powysze wytyczne nie bd
wprowadzane w ycie i gdy rzeczony kraj nie bdzie wsppracowa w celu poprawy sytuacji, Komisja moe skorzysta
z mechanizmw pozwalajcych
na naoenie sankcji.
KE ma wrci do dyskusji o
sytuacji w Polsce w poowie
marca po tym, jak swoj opini
w sprawie zmian w TK wyda
Komisja Wenecka przy Radzie
Europy.
Jak zauwaa w rozmowie
z Naszym Dziennikiem dyrektor Biura Prasowego Kancelarii Prezydenta Andrzeja
Dudy Marek Magierowski,
wczorajsza decyzja KE wynika
z nikej wiedzy, jak ta dysponuje odnonie do rzeczywistej
sytuacji politycznej w Polsce,
opartej jedynie na insynuacjach
niektrych politykw i mediw.
Dlatego te w zapowiadanej
wizycie w Warszawie wiceprzewodniczcego Timmermansa
kancelaria dopatruje si szansy
na rzetelne zapoznanie si ze
stanem naszego pastwa. Magierowski nie ma wtpliwoci,
e dziki temu KE pozbdzie
si dotychczasowych negatywnych konotacji. Dlatego z nadziej czekamy na wizyt przedstawicieli KE w naszym kraju
i moemy zapewni, e rzetelnie
udzielimy odpowiedzi na
wszystkie nurtujce ich pytania
podkrela. n

Przeczytae? Ciekawe? Jutro te bd dobre teksty!

JUTRO: Ukocha Koci

o ks. kard. Zenonie Grocholewskim pisze ks. bp Ignacy Dec.

20

WIARA OJCW

Czwartek, 14 stycznia 2016

wiara@naszdziennik.pl

witego Feliksa z Noli, prezbitera

Sowo Boe na dzi:
1 Sm 4,1b-11; Ps 44 (43); Mk 1,40-45

Watykan / rodowa audiencja oglna

FOT. R. SOBKOWICZ

Wierno
w miosierdziu

OBrOna ycia

Bo i tak umr
Magorzata Bochenek
Parlament Europejski nie
przyj deklaracji o tzw. godnym kocu ycia, sugerujcej
wprowadzenie eutanazji we
wszystkich pastwach Unii
Europejskiej. Jednak proeutanazyjne lobby pozostaje w
natarciu.
W deklaracji odrzuconej przez
wikszo europosw znajdowa si m.in. taki zapis: Wszyscy
obywatele Europy w zaawansowanej czy terminalnej fazie
nieuleczalnej choroby winni
mc korzysta z pomocy lekarskiej celem zakoczenia wasnego ycia z godnoci.
W wypowiedzi dla Radia Watykaskiego Antoine Renard,
szef Europejskiej Federacji Stowarzysze Rodzin Katolickich,
oceni, i pomimo nieprzyjcia
deklaracji wida wyranie, e
lobby proeutanazyjne zaczyna
aktywnie dziaa w onie Parlamentu Europejskiego. W komentarzu podkrela te, e odwraca si uwag europejskich
politykw od popierania wrd
pastw czonkowskich kuracji
paliatywnych czy rodzin opiekujcych si osobami u schyku
ycia.
Parlament Europejski nie
przyj tekstu promujcego eutanazj, jednak niewiele z tego
wynika.
Parlament Europejski
w wikszoci zachowa si przyzwoicie w tym wypadku. Niestety jest to jedynie deklaracja,
ktra nie bdzie miaa wpywu
na polityk pastw, zwaszcza

tych, ktre ju tak praktyk

eutanazji, w tym dotyczc dzieci po urodzeniu, stosuj podkrela dr Pawe Wosicki, prezes
Polskiej Federacji Ruchw
Obrony ycia. Oczekiwalibymy od Parlamentu Europejskiego zdecydowanego, jednoznacznego potpienia takich
okrutnych, barbarzyskich praktyk zaznacza Pawe Wosicki.
Na przykad w Holandii, o
czym ostatnio informowa portal

Oczekiwalibymy
od Parlamentu
Europejskiego
zdecydowanego,
jednoznacznego
potpienia takich
okrutnych,
barbarzyskich
praktyk
prawy.pl, rocznie okoo 650 niemowlt jest mordowanych poprzez eutanazj. Dzieci s zabijane nawet wwczas, gdy istnieje jedynie podejrzenie, e
moe nastpi u nich mier
eczkowa. Dla oszczdzenia
rodzicom stresu dzieci s zabijane, bo i tak umr.
W wypowiedzi dla Radia Maryja ks. prof. Pawe Bortkiewicz,
bioetyk, stwierdza, e jest to
kolejny dowd, e spoeczestwa poprzez aborcj, niszczenie
zarodkw zabijaj wraliwo
na ycie. Ksidz profesor za-

znacza, e kultura mierci prowadzi coraz dalej i zabijane s

dzieci tu po poczciu.
To oczywicie jest dziaanie
samobjcze starych spoeczestw Europy, ktre powoduje, e Europa jako taka
jako kontynent, jako przestrze
kulturowa staje si kontynentem bardzo sabym, bezbronnym i tym bardziej podatnym
na inwazje zaznacza ks. prof.
Pawe Bortkiewicz.
Nie tylko w Europie, ale rwnie na innych kontynentach
maj miejsce takie makabryczne
sytuacje. W Ontario w Kanadzie
podejmowane s dziaania,
o czym informowao Radio Maryja, aby legalnie mona byo
zabija chore dzieci nawet do
12. roku ycia. To rekomenduj
m.in. powoani przez tamtejsze
wadze eksperci. Proeutanazyjne lobby w Onatrio chce
rwnie, by publiczne orodki
opieki paliatywnej oraz hospicja
dokonyway eutanazji niezalenie od przekona i sumienia
personelu.
Doktor Pawe Wosicki mwi
o eskalacji kultury mierci, ktrej
musimy si przeciwstawi.
Takie praktyki to denie
do samozagady. Zaczyna si
od zezwolenia na aborcj, potem
eutanazj. Furtka robi si bram.
Ten proces rozszerzania prawa
do zabijania eskaluje, jest bardzo
grony i dlatego musi si spotka
ze zdecydowanym sprzeciwem,
potpieniem, apelem o zaprzestanie tych okrutnych, nieludzkich dziaa konkluduje dr
Wosicki. n

Ojciec wity Franciszek wezwa, abymy si cakowicie

powierzyli w czasie Jubileuszu
Miosierdzia Bogu, a wtedy
dowiadczymy radoci bycia
kochanymi przez Niego.
Wierno w miosierdziu jest
wrcz istot Boga naucza w
czasie audiencji oglnej w Watykanie Papie. Wczorajsz katechez zainaugurowa nowy
cykl biblijnych katechez powiconych wanie miosierdziu. Podkreli, e okrelenie
w Pimie witym Pana Boga
sowem miosierny przywouje postaw czuej troski, jak
matka otacza swoje dziecko.
Ukazuje to obraz Boga, ktry

okazuje nam swe uczucia, jak

matka, kiedy bierze w ramiona
swoje dziecko, pragnc jedynie
je kocha, chroni, pomaga,
gotowa odda dla niego wszystko, nawet siebie sam. Zwrci
te uwag, e Pan Bg jest litociwy: okazuje ask, wspczucie i w swojej wielkoci pochyla si nad sabymi i ubogimi,
zawsze gotw, by przyj, zrozumie, przebaczy. Bg potra czeka, Jego czasy nie s
niecierpliwymi czasami ludzi.
Jest On jak mdry rolnik, ktry
potra oczekiwa, zostawia
czas, aby dobre ziarno wzroso,
pomimo kkolu mwi Ojciec
SJ
wity. n

Beatyfikacja

Proces w Moskwie
W Moskwie uroczycie zainaugurowano proces beatyfikacyjny Friedricha Josepha
Haasa, niemieckiego katolickiego lekarza, ktry znany by
jako wity lekarz biednych.
Do Moskwy przyby na pocztku XIX wieku.
Jego proces beatykacyjny na
poziomie diecezjalnym otwarto
9 bm. w moskiewskiej katedrze
Niepokalanego Poczcia NMP.
Tamtejszy ordynariusz ks. abp
Paolo Pezzi w homilii zwrci

uwag na wydarzenia, ktre

przyczyniy si do inauguracji
procesu. Wskaza przy tym na
zasugi w tej kwestii ks. kard.
Joachima Meisnera z Kolonii
oraz swojego poprzednika ks.
abp. Tadeusza Kondrusiewicza.
Proces beatykacyjny dr. Haasa jest wydarzeniem bez precedensu, jest pierwszym takim
wydarzeniem w skali caej archidiecezji Matki Boej w
Moskwie. n
MB, RW

REKLAMA

DZIEJE POLSKI
TOM II 1203-1340
E

Drugi tom monumentalnych

Dziejw Polski autorstwa wybitnego
historyka, prof. Andrzeja Nowaka!
KD
^
W
<W









W
W



publicystyka@naszdziennik.pl

EUROPA
DROGA
I JZYK

Czwartek, 14 stycznia 2016

MYL JEST BRONI 21

Kultura i etyka

Cae El Camino wpisane jest w bezinteresowno daru z siebie

Kodeks pielgrzyma

Wdrujc El Camino, jak ju wspominaem, idzie si indywidualnie, ale zarazem we wsplnocie. Noclegi w schroniskach s takimi wanie momentami
zdarze caodniowych, w ktrych owo
napicie etosu zdaje si uwidacznia z
ca wyrazistoci.
W ubiegym roku byo idealnie. Od
pierwszych dni przeywaem ogromne
zaskoczenie. Pierwszy nocleg pierwsze
schronisko albergue. Schronisko, do
ktrego maj wstp pielgrzymi na podstawie paszportu. Inni, turyci, mog si
w nim zatrzyma jedynie wwczas, gdy
nie zabraknie miejsca dla pielgrzymw.
Schroniska s stosunkowo tanie, niektre
funkcjonuj na zasadzie donativo (darowizny). S zrnicowane, gdy idzie o
standard i wyposaenie. Z reguy posiadaj kuchni, oczywicie azienki, czsto
co, co bywa nazywane pralni (niejednokrotnie jest to metalowe lub kamienne
koryto, w ktrym mona przepra ubrania, ale niejednokrotnie s te pralki

Istnieje jaki niepisany,

ale czytelny, jakby
zakorzeniony
w ludzkiej naturze,
kodeks pielgrzyma

FOT. ARCH.

oprzednie rozwaania koczyem fragmentem sw w.

Jana Pawa II z jego Listu
do Rodzin o napiciu midzy
etosem personalizmu, ktry jest altruistyczny, a etosem indywidualizmu, ktry
jest egoistyczny. Papie wyjania, e indywidualizm atwo wie si z utylitaryzmem: Motywacj etycznego utylitaryzmu jest jak wiadomo intensywne
poszukiwanie szczcia w stopniu maksymalnym. Jednake to utylitarystyczne
szczcie bywa pojmowane tylko jako
przyjemno, jako dorane zaspokojenie,
ktre uszczliwia poszczeglne jednostki bez wzgldu na obiektywne wymagania prawdziwego dobra.
Cay ten program utylitaryzmu zwizany z indywidualistycznie zaprogramowan wolnoci wolnoci bez odpowiedzialnoci jest antytez mioci,
rwnie jako wyrazu ludzkiej cywilizacji,
jej caociowego i spjnego ksztatu. O
ile takie pojcie wolnoci natraa w spoeczestwie na podatny grunt, mona
si obawia, i sprzymierzajc si atwo
z kad ludzk saboci, stanowi ono
systematyczne i permanentne zagroenie
dla rodziny.
Mona powiedzie, e to bardzo oglne
i teoretyczne rozwaania i e s one z
pewnoci oderwane od rytmu dnia na
El Camino.
Niekoniecznie.

automaty). Trzeba tym wszystkim umiejtnie si dzieli, trzeba zachowa pewne

reguy zwizane z kultur i etyk.
Wanym, najwaniejszym punktem
schronisk s sypialnie, z reguy due
sale, w ktrych mieszcz si pitrowe
ka w liczbie kilkunastu, niekiedy
wicej.
Pielgrzymi przychodz na nocleg w
rnych porach, z reguy wczesnym
popoudniem udaj si wwczas na
zakupy, przygotowuj jedzenie lub id
wieczorem na posiek do restauracji
czy baru. Oczywicie kpi si, robi
pranie Szereg zwykych, codziennych
czynnoci niezbdnych do tego, by nastpnego ranka o wicie, czsto o bardzo wczesnym wicie, wyruszy dalej
w drog.
Logistycznie to jest trudne. Kto zmczony po caym dniu odpoczywa, kto
inny dopiero przychodzi, rozkada piwr,
wyjmuje z plecaka niezbdne rzeczy,
kto idzie si wykpa Mona oczekiwa, e bdzie harmider, e bdzie
zgiek, niemoliwo zanicia. A kiedy
ju si uda, moe przecie przyj pnym

wieczorem, noc wrcz kolejny wdrowiec. I przychodzi. Bdzie zapala wiato,

wyciga z rumorem z plecaka swoje
kosmetyki, sanday i wszystko to, co innych picych bdzie irytowa.
Tego oczekiwaem z obaw, tego wanie si lkaem. Zupenie niesusznie.
Okazao si bowiem, e istnieje jaki
niepisany, ale czytelny, jakby zakorzeniony
w ludzkiej naturze kodeks pielgrzyma.

Dyscyplina daru

Pielgrzym wie, e jego trud, zmczenie,

ciar dnia i spiekoty albo wyzibiajce
oczyszczenie deszczem jest jego udziaem.
Ale wie te, e w tej sali, w tym schronisku
s inni. Mona powiedzie, e ma szanse
odkry i najczciej odkrywa rdze prawdy o osobie Osoba pojawia si przez
wolno w prawdzie. Nie mona rozumie
wolnoci jako swobody czynienia czegokolwiek. Wolno oznacza nie tylkodar
z siebie, ale oznacza te wewntrzn
dyscyplin daru.W pojcie daru wpisana
jest nie tylko dowolna inicjatywa podmiotu, ale te wymiarpowinnoci (Jan
Pawe II, List do Rodzin).

Wewntrzna dyscyplina daru Kady

krok na tej drodze nieatwej przecie
jest swoistym darem. Zazwyczaj jest
to krok oarowany komu Jest to
krok i dzie, i cae El Camino wpisane
w bezinteresowno, ktra jakby domagaa si uznania. Choby na takim postoju, choby w schronisku. A tu wanie
wtedy pojawia si potrzeba wewntrznej
dyscypliny daru. Mona j skojarzy z
Pawowym zdaniem: Wszystko mi wolno,
ale nie wszystko przynosi korzy. Wszystko mi wolno, ale ja niczemu nie oddam
si w niewol (1 Kor 6,12).
Dlatego prawdziwy pielgrzym szanuje
drugiego, ogranicza swoj wolno i
swoje prawa. W praktyce wida to w
postawie zrozumienia i szacunku dla
drugiego wchodzi si do sypialni cicho,
nie zapala si wiata, tylko ma latark,
robi si jak najmniej haasu Ma si
te do drugiego zaufanie. Dziwiem si
pocztkowo, widzc, jak towarzysze z
sali wychodz na zakupy, do azienki,
na posiek, zostawiajc wczone do
prdu smartfony, tablety Bez obawy,
bez ryzyka Bo kady mj gest daru z
siebie jest przecie w takiej wsplnocie
odwzajemniony. Inaczej by nie moe,
nie powinno by inaczej.
Taki jest etos pielgrzyma, ktry w rytmice krokw odkrywa rytmik daru z
siebie samego. Moe dlatego bardzo atwo pozna rnic midzy pielgrzymem
a turyst, mimo caej bliskoci zewntrznych uwarunkowa. W ostatnim roku
zatrzymalimy si w pewnym albergue
pooonym blisko malowniczego wybrzea. Pod wieczr dotara do nas grupa
kolarzy z Polski byli na zorganizowanej
wyprawie rowerowej. Jakie biuro turystyczne z Owicimia czy Chrzanowa
organizowao wypraw z Lizbony do
Santiago. Przewodnik nie zna sowa po
hiszpasku, co gorsza jednak nie zna
specyki albergue. Kiedy cyklici dotarli
w pnych godzinach wieczornych, uznali,
e wszyscy powinni dostrzec i doceni
ich wyczyn. Gone wejcie z przytupem,
zapalenie wiate, ciskanie o podog
nagolennikw i kaskw i soczysta mowa
wspomnieniowa o atrakcjach jazdy po
wyboistej trasie i kamieniach. Usiowaem
milcze i zdziery. Nie daem rady. l

Ks. prof.
Pawe Bortkiewicz
iewicz
TChr

22

KOMUNIKATY I OGOSZENIA
TV TRWAM

08.00 Informacje dnia

08.15 Polski punkt widzenia
08.40 Sowo ycia rozwaanie
Ewangelii dnia
08.45 Jay Jay Odrzutowiec serial
animowany dla dzieci
09.00 Na zdrowie
09.25 wity na kady dzie
09.30 Domek nr 6 lm fabularny
10.00 Informacje dnia
10.15 Rozmowy niedokoczone
11.25 Mylc Ojczyzna felieton
11.35 Ivato lm dokumentalny
12.00 Anio Paski
12.03 Informacje dnia
12.20 Po stronie prawdy reporta
interwencyjny
13.20 Dar nadziei historia Tonygo
Melendeza lm dokumentalny
14.00 Listy do Eleny lm fabularny
15.50 Pytasz i wiesz program religijny
16.00 Informacje dnia
16.10 Z wdk nad wod w Polsk
i wiat
16.35 Misjonarz lm dokumentalny
17.25 Przegld tygodnika rdo
17.30 Reporta dnia
18.00 Anio Paski
18.05 Informacje dnia
18.15 Rozmowy niedokoczone:
Ratowanie dzieci ydowskich w czasie
II wojny wiatowej w Polsce i na Ukrainie
oraz ratowanie dzieci w Polsce.
Gocie: s. Antonietta i siostry
franciszkanki Rodziny Maryi
19.25 Przegld tygodnika Niedziela
19.30 Moja katolicka rodzina:
w. Ojciec Pio i sakrament spowiedzi
20.00 Informacje dnia
20.20 Raniec
20.50 Gos Polski felieton
21.00 Apel Jasnogrski
21.20 Informacje dnia
21.40 Polski punkt widzenia
22.00 Krl Dawid serial fabularny
22.55 wity na kady dzie
23.00 Telewizyjny Uniwersytet Biblijny:
Katedra Egzegezy

RADIO
MARYJA
06.00 Anio Paski
07.10 Transmisja z Watykanu. Msza w.
odprawiana przy grobie w. Jana Pawa II
08.10 Godzinki
08.30 Katecheza
09.15 W Rodzinie Radia Maryja
09.50 Mog, chc pomc
10.05 Audycja dla dzieci
10.30 Gos z Krakowa
11.10 W Rodzinie Radia Maryja
11.45 Medytacja ignacjaska
12.00 Anio Paski
12.10 Spotkania z Bibli
13.10 Aktualnoci dnia
14.10 Liturgia Godzin
14.30 Radiowa lektura
14.45 Muzyka mistrzw
15.00 Koronka do Boego Miosierdzia
15.30 Czas pozdrowie
16.00 Aktualnoci dnia
16.15 Aktualnoci Radia Watykaskiego
16.30 Audycja dla modziey
17.10 Katecheza
17.40 Nieszpory
17.50 Lektura duchowa
18.00 Anio Paski
18.15 Rozmowy niedokoczone:
Ratowanie dzieci ydowskich w czasie
II wojny wiatowej w Polsce i na Ukrainie
oraz ratowanie dzieci w Polsce.
Gocie: s. Antonietta i siostry
franciszkanki Rodziny Maryi
19.30 Audycja dla dzieci
21.00 Apel Jasnogrski
21.30 Rozmowy niedokoczone
23.35 Wypy na gbi

WIaDOMOCI: 06.03, 08.00,10.00,

11.00, 12.03, 13.00, 14.00, 17.00,
20.00 wydanie gwne, 23.45.
RaNIEC: 06.30, 12.30, 20.20.
FElIEtON: 07.50, 12.20, 20.50.

naszdziennik.pl

Czwartek, 14 stycznia 2016

TV TRWAM

TV POLONIA

TVP2

TVP1

00.00 wiat w obrazach

00.05 Sowo ycia rozwaanie
Ewangelii dnia
00.10 Informacje dnia
00.30 Reporta dnia
01.00 Anio Paski
01.05 Pytasz i wiesz program religijny
01.15 Rozmowy niedokoczone:
Ratowanie dzieci ydowskich w czasie
II wojny wiatowej w Polsce i na Ukrainie
oraz ratowanie dzieci w Polsce.
Gocie: s. Antonietta i siostry
franciszkanki Rodziny Maryi
02.25 wity na kady dzie
02.30 Moja katolicka rodzina:
w. Ojciec Pio i sakrament spowiedzi
03.00 Informacje dnia
03.20 Raniec
03.50 Gos Polski felieton
04.00 Apel Jasnogrski z kaplicy
Cudownego Obrazu Matki Boej
Czstochowskiej na Jasnej Grze
retransmisja
04.20 Informacje dnia
04.40 Polski punkt widzenia
05.00 Krl Dawid serial fabularny
05.50 Koldy i pastoraki
06.00 Po stronie prawdy reporta
interwencyjny
07.00 Misjonarz lm dokumentalny
07.55 wiat w obrazach

05.30 Mikoajek (69, 70) serial

animowany
06.05 M jak mio (976, 977) serial
obyczajowy
11.00 Barwy szczcia (1379) serial
obyczajowy
11.40 Na dobre i na ze (80) serial
obyczajowy
12.40 Cesarzowa Ki (38) serial
kostiumowy
13.40 Sztuka ycia magazyn
14.05 Na sygnale (39) serial
fabularyzowany
14.40 Rodzinka.pl (86, 87) serial
komediowy
15.40 Panorama kraj
16.05 Na dobre i na ze (620) serial
17.05 Cesarzowa Ki (39) serial
18.00 Panorama
18.30 Sport Telegram
18.50 Jeden z dziesiciu teleturniej
19.30 Barwy szczcia (1379, 1380)
serial
20.40 Paranienormalni Tonight Marcin
Gortat program rozrywkowy
21.45 Kocham kino: Papusza dramat
00.05 Gruby i chudszy komedia
01.45 Papusza dramat
04.05 Art Noc. Tymon Tymaski &
Transistors koncert
04.35 Zakoczenie programu

06.25 Natura w Jedynce serial dok.

07.30 Jaka to melodia? teleturniej
08.00 Wiadomoci
08.15 Polityka przy kawie
08.40 Ferie w Polsce
09.00 Ojciec Mateusz (8) serial
kryminalny
10.00 Tysic i jedna noc (92) serial
10.55 Wspaniae stulecie (251) serial
12.00 Wiadomoci
12.10 Agrobiznes
12.30 Smaki polskie magazyn
12.50 Natura w Jedynce serial
14.00 Tysic i jedna noc (93) serial
14.50 Wiadomoci naukowe magazyn
15.00 Wiadomoci
15.20 Okrasa amie przepisy magazyn
15.50 Wspaniae stulecie (252) serial
17.00 Teleexpress
17.25 Jaka to melodia? teleturniej
17.55 Klan (2867) telenowela
18.30 wiat si krci program publ.
19.30 Wiadomoci
20.30 Ojciec Mateusz (131) serial
21.25 Sprawa dla reportera
22.25 Wybr Hanny lm dok.
23.30 Zapanik dramat
01.20 Naszaarmia.pl magazyn
01.45 Sprawa dla reportera
02.45 Wybr Hanny lm dok.
03.45 Notacje cykl dokumentalny

07.25 Awantura o Basi (9) serial

08.00 Pytanie na niadanie
11.05 Polonia 24
11.35 Halo Polonia magazyn
12.35 Wiadomoci
12.50 Barwy szczcia (1320) serial
13.25 M jak mio (1178) serial
14.20 Egzamin z ycia (54) serial
15.15 Wilnoteka magazyn
15.35 Po prostu program publ.
16.30 Do zobaczenia w Krakowie
16.55 Codzienna 2 m. 3 (13) serial
17.20 Polonia w Komie
17.30 Teleexpress
17.50 Polska z Miodkiem felieton
17.55 Makowicz w podry magazyn
18.25 Saga rodw: Rd Hartwigw
18.55 Barwy szczcia (1320) serial
19.25 Ferie w Polsce
19.45 Dobranocka
20.00 Wiadomoci
20.55 Determinator (9) serial
21.50 Polonia w Komie
22.05 Polonia 24
22.35 Halo Polonia magazyn
23.40 Ekstradycja I (2) serial
00.35 Polska z Miodkiem felieton
00.45 Codzienna 2 m. 3 (13) serial
01.15 Awantura o Basi (9) serial
01.45 Dobranocka za oceanem
02.00 Wiadomoci

Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoci za tre programw publikowanych na amach Naszego Dziennika. Nie odpowiada te za zmiany w programach telewizyjnych.

tuRYStYka
Turnusy rehabilitacyjne
i zdrowotne nad morzem
i w Rabce-Zdroju (33) 814 66 66,
(33) 816 86 00, www.happytour.pl

PIElGRZYMkI
ALFA-TUR, tel. (71) 352 23 19
* WOCHY o. Matteo nawiedzenie grobu synnego egzorcysty; o. Pio, w. Rita; Pompeje;
RZYM; Siena; Piza 31.03 10.04
* Irlandia 1-6.05 2990 z
* Rzym Niedziela Palmowa
17-22.03 879 z
* Ziemia wita 21-29.01;
30.01 6.02; 18-26.02
www.alfa-tur.pl 601788190
PANORAMA, tel. (71) 329 55 11
Ziemia wita: 11-18.02, 5-12.03,
2-9.04
Niedziela Palmowa w Rzymie:
17-22.03
Fatima, Lizbona: 9-16.05
Fatima, Sewilla, Grenada: 6-19.07
Peru: 9-21.11
Chiny: 7-15.11
Meksyk: 2-13.12
www.panorama.wroclaw.pl

uSuGI POGRZEBOWE
Usugi Pogrzebowe Ursynw,
al. KEN 53, lok. U 2a, (22) 499 20 01,
600 399 199
Usugi Pogrzebowe caodobowo,
ul. Bernardyska (koci), kaplica,
chodnia (22) 642 80 06, 601 221 361
Tobiasz, caodobowo, chodnia,
ul. Rzymowskiego 35 (koci)
(22) 737 05 10, 691 193 581
Zakad Pogrzebowy Niebo,
caodobowy, ul. Grczewska 176,
(22) 665 22 24
KALIA Usugi Pogrzebowe
caodobowo, ul. Puawska 118,
tel. (22) 844 23 43, kom. 609 382 801
Atman Zakad Pogrzebowy
caodobowo 606 299 275,
Mokotw, ul. Rakowiecka 61,
(22) 542 89 20,
Ursynw, ul. Stryjeskich 21,
(22) 425 37 02

SZukaM PRaCY
Pomoc, opieka, tel. 512 81 98 68

ZDROWIE

DaM PRaC

kuPNO

Opieka do starszej pani sprawnej

zycznie 4 godz. dziennie. Piastw
k. W-wy, tel. 608 233 228

Bd szczupy i zdrowy, pij ocet

jabkowy Ojca Mateusza,
tel. 730730813

uSuGI

Nauka

Przeczytaj, dowiesz si, jak ogrza:

Kompendium wiedzy
o ogrzewaniu kociow,
www.ogrzewanie-kosciolow.pl
Stolarskie, tel. 501 049 798,
W-wa i ok.
Balustrady, kraty, Krakw
605 578 857
Malowanie i remonty, solidnie,
W-wa i okolice 884 703598
Wanny odnawiam,
tel. 720 007016
Osuszanie mokrych murw,
tel. 607 241 450

Mat., z., chem., dojedam

(22) 750 71 56

Antyki wszelkie za gotwk

601 336063
Znaczki, koperty 516 400 434
Skup ksiek, pyt. Dojazd.
Gotwka 508 245 450
Redakcja nie odpowiada
za tre ogosze i reklam.

W WERSJI
ICZNEJ
ELEKTRONICZNEJ
Czytaj NASZ DZIENNIK
na komputerze,
tablecie
lub smartfonie!
Zaprenumeruj
i bd mobilny!

Podaruj egzemplarz elektroniczny

rodzinie lub znajomym!
https://sklep.naszdziennik.pl

KSIGARNIA NASZEGO DZIENNIKA

POLECA

ADAM CZOWIEK

ANIO STR POLSKI

Ordzia dla Polski i Polakw (2009-2014)

Bg przygotowa dla waszego narodu
szczeglne powoanie pord innych
narodw Europy. Umieci wasz nard
pomidzy Wschodem a Zachodem,
abycie dawali wiadectwo krzya.

OPRAWA TWARDA, S. 167

CENA: 27 Z

Przekonaj si, jakie s Boe plany wobec naszej Ojczyzny.

Dowiedz si, co Polacy powinni zrobi,
eby w naszej Ojczynie zakrlowa Chrystus.
JESTE POLAKIEM. MUSISZ TO PRZECZYTA.
KSIKI MONA ZAMAWIA :

e-mail:
zamowienia@naszdziennik.pl
tel. (12) 431 02 45, (22) 850 60 20

ZAPRASZAMY DO KSIGAR NASZEGO DZIENNIKA:

WARSZAWA
al. Solidarnoci 83/89
pn.-pt. w godz. 9.00-19.00,
w soboty w godz. 9.00-14.00

KRAKW
ul. Starowilna 49
pn.-pt. w godz. 10.00-18.00

przedostatniastrona@naszdziennik.pl

Czwartek, 14 stycznia 2016

FELIETON ZAPISKI OJCA

WEDUG NIEBA
I ZWYCZAJU
POLSKIEGO

PRZEDOSTATNIA STRONA

maa krzywka
1

FESTIWAL

narodu. Paradoksalnie moc

szkoy wyzyskano do doranych
celw politycznych. Francuzi po
rewolucji wykorzystali szko
do pozbawienia wpywu Kocioa na wychowanie, Habsburgowie w Austrii jak pisze
Feliks Koneczny wykorzystali
system edukacji do hodowli
wiernopoddaczoci, Niemcy

Co naleaoby
zmieni
w nauczaniu?
Mamy w polskiej
historii proste
odpowiedzi
do bezkrytycznego posuszestwa wadcy, a komunici do
wytworzenia czowieka o mentalnoci uznajcej, e jednostka
jest zerem i bzdur.
Co zatem naleaoby zmieni
w nauczaniu? Mamy w polskiej
historii proste odpowiedzi. Wystarczy sign do Elementarza dla szk elementarnych
narodowych ks. Grzegorza Piramowicza z koca XVIII wieku. Podrcznik zawiera nauk

czytania i pisania, prawd katechizmowych, moralnoci i zachowa obywatelskich. W tym

zwierciadle wida, czego brakuje obecnym elementarzom
ograniczonym do nauki pisania
i czytania, lecz pozbawionym
nauki moralnoci. Program
sformuowany przed rozbiorami
jest uniwersalny. Zosta wielkim
wysikiem zrealizowany w Polsce w latach 1918-1939. Wyda
wspaniae owoce, gdy wychowa ludzi sumienia niestrudzonych w walce o wolno.
Bg zatem jest najwaniejszy
w wychowaniu. Bez Boga
wszystkie wysiki s zud. Piknie ten chrzecijaski rys podkreli w. Augustyn: Ci, co
powiadaj, e nauka Chrystusa
jest wrog pastwu, nieche
dadz takich onierzy, jakimi
kae im by nauka Chrystusa;
niech dadz takich poddanych,
takich maonkw, takie ony,
takich rodzicw, takich synw,
takich panw, takie sugi, takich
krlw, takich sdziw, takich
wreszcie urzdnikw skarbowych i patnikw pastwa, jakimi nakazuje by chrzecijaska nauka, a wtedy nieche sobie mwi, e jest ona wrog
rzeczpospolitej; przeciwnie, niech si nie wahaj nazwa jej
siln ostoj pastwa, jeli znajduje posuch.
Zatem wszdzie, gdzie to
moliwe, powinny powstawa
szkoy katolickie, by urzdza
pastwo wedug zasad Nieba i
zwyczaju polskiego. m

15-17 STYCZNIA 2016, KRZESZW

1
6
7
8

dr Andrzej Mazan
dybymy spytali, jakie
wynalazki s najbardziej reprezentatywne
dla ludzkoci, to wielu z nas
wymienioby komputer, arwk, samolot, energi jdrow.
Inni wskazaliby postp medycyny, jeszcze innym nasunaby
si myl o cudach architektury
czy dzieach sztuki.
Gdybymy zapytali, w jaki
sposb ludzie doszli do takich
technicznych moliwoci, wielu
z nas powiedziaoby, e to wynik
powszechnej owiaty. Moe zatem szkolnictwo jest tym osigniciem, z ktrego czowiek
moe by dumny? Ale powstaje
pytanie, czy ludzie stali si lepsi
mimo trzystu lat upowszechniania edukacji. Gdy wspomnimy wojny i uwiadomimy sobie,
e wielu wyksztaconych ludzi z
atwoci wykorzystywao technik do zabijania niewinnych,
gdy przywoamy fakt, e w wielu
szpitalach zabija si nienarodzone dzieci i praktykuje si
eutanazj, to system szkolny,
ktry wychowuje takie osoby,
budzi nieufno.
Jednak ywimy nadziej, e
szkoa czyni czowieka lepszym,
o czym wiadczy dokument
ONZ opublikowany pod koniec
XX wieku, noszcy tytu Edukacja jest w niej skarb ukryty.
Podtrzymujemy wiar, ktr w
roku 1763 wyrazi francuski polityk Louis Chalotais w memoriale do krla. Pisa, e przez
odpowiednio urzdzone szkoy
da si zmieni obyczaje caego

23

10

4
11

12
3
5

13
6

POZIOMO:
1) pochwaa, aplauz; 6) nazwa oglna obejmujca rnorodne treci
poznawcze; 7) eton; 8) otwr w cianie ujty zwykle w oszklon ram,
sucy do doprowadzania wiata; 11) unicestwienie, dematerializacja;
13) mieszkanka Amsterdamu.
PIONOWO:
1) partacz, 2) ten, kto kusi; 3) imi mskie; 4) przenonie: zabawne,
mieszne wydarzenie; 5) reklama wietlna zoona z lamp jarzeniowych; 9)
dorosy samiec kota domowego; 10) niepokj; 12) woda w stanie staym.
Wrd autorw prawidowego rozwizania chocia jednego zadania
spord tych, ktre zamieszczamy na Przedostatniej Stronie od
wtorku do pitku, rozlosujemy nagrody-niespodzianki. Odpowiedzi
najlepiej na kartkach pocztowych wraz z dat ukazania si
zadania prosimy nadsya pod adresem redakcji do 7 lutego.
Nagrody za prawidowe rozwizanie krzywek z dni 3-6.11 otrzymuj: Roman Gubaa z Gorlic, Maria Grobelska z Trzemeszna,
Krystyna Zegan ze Szczecina, ukasz Krawczyk z Rybnika.
Gratulujemy!
Poprawne rozwizania: potok (3.11), kardiologia (4.11), kwiat (6.11).

PATRONAT

FESTIWAL TRZECH KULTUR

POLACY CZESI NIEMCY
PRZEGLD GRUP JASEKOWYCH I KOLDNICZYCH

Sanktuarium Matki Boej

askawej w Krzeszowie

naszdziennik.pl

Celem festiwalu jest promocja dziedzictwa kulturowego

pogranicza Polski, Czech i Niemiec.
Zapraszamy dzieci, modzie i dorosych na trzy dni do Krzeszowa.
Szczegy na stronach: opactwo.eu i naszdziennik.pl

REDAKCJA:
KOLPORTA:
DZIAY:
ul. eligowskiego 16/20, 04-476 Warszawa
tel. (22) 515 77 88
krajowy: kraj@naszdziennik.pl
tel. (22) 515 77 77, fax (22) 515 77 78
kolportaz@naszdziennik.pl
zagraniczny: swiat@naszdziennik.pl
WYDAWCA:
BIURO OGOSZE:
publicystyki: publicystyka@naszdziennik.pl
Spes Spka z o.o.
al. Solidarnoci 83/89
religijny: wiaraojcow@naszdziennik.pl
tel./fax (22) 828 30 94 (95)
REDAKTOR NACZELNY:
sportowy: sport@naszdziennik.pl
reklama@naszdziennik.pl
Ewa Nowina Konopka
Redakcja zastrzega sobie prawo skracania i redagowania tekstw, nie zwraca tekstw niezamwionych.

Prenumerata zagraniczna:
Prenumerata krajowa:
Na kadej poczcie i u Twojego listonosza l W RUCH SA pod nr. tel. (22) 693 67 03
l Pozostae informacje dotyczce
albo http://prenumerata.poczta-polska.pl
W RUCH SA infolinia 801 800 803, (22) prenumeraty pod nr. tel. (22) 515 77 90
693 70 00, www.prenumerata.ruch.com.pl albo prenumerata@naszdziennik.pl
l W KOLPORTER SA (22) 355 04 71-75
(tylko odbiorcy instytucjonalni)
l
l

24

SPORT

28 lutego zostanie otwarte muzeum FIFA,

ktre kosztowao 128 mln euro.
Czwartek, 14 stycznia 2016

sport@naszdziennik.pl

Pika rczna

W SZWECJI BEZ KUBICY

Robert Kubica nie znalaz si na
opublikowanej wczoraj oficjalnej licie zgosze do Rajdu Szwecji,
drugiej eliminacji mistrzostw wiata.
Czy to oznacza, e Polak w tym
roku nie wystartuje w adnej innej
rajdowej imprezie, poza zmaganiami
w Monte Carlo? Takiego, radykalnego, scenariusza nie mona wykluczy, bo na razie ma w planie
tylko jeden start, w inauguracyjnej
imprezie, a co bdzie robi potem,
jeszcze nie zdradzi cho wicej
ni prawdopodobny wydaje si powrt na tor.
VALCKE ZDEGRADOWANY
Jerome Valcke nie jest ju sekretarzem generalnym FIFA. Dziaacz
ten, przez lata blisko wsppracujcy
z Josephem Blatterem, podejrzewany jest m.in. o korupcj przy
dystrybucji biletw na mistrzostwa
wiata w RPA i Brazylii. Komisja
Etyki domaga si dla niego dziewiciu lat dyskwalifikacji.
Pisk
Multi Multi z 12 stycznia (21.40)
1-2-12-14-18-23-27-30-31-33-34-37-38-41-44-45-52-68-71-74. Plus 44
Lotto z 12 stycznia
4-7-10-19-42-45
Lotto Plus z 12 stycznia
7-18-27-29-47-49
Mini Lotto z 12 stycznia
2-11-14-24-27
Multi Multi z 13 stycznia (14.00)
2-4-8-14-15-30-31-32-34-45-46-48-52-57-58-67-68-72-73-79. Plus 67

JUTRO

JEDYNY TAKI ZESP

S ulubion druyn polskich

kibicw. Kochan nie tylko
za osigane wyniki i zdobywane medale, ale take, a
moe przede wszystkim, za
wyjtkowe charaktery, serca
i pasj, jak wkadaj w kady
wystp. Jutro nasi pikarze
rczni rozpoczn walk na
mistrzostwach Europy. Niezwykych, bo pierwszy raz rozgrywanych przed wasn publicznoci.
Serca kibicw zdobyli w 2007
roku, podczas mistrzostw wiata w Niemczech. Mao kto na
nich wwczas stawia, bo pojechali na ten turniej po wielu
latach posuchy, sami do koca
chyba nie wiedzc, na co tak
naprawd ich sta. A tymczasem we wspaniaym stylu dotarli do nau, gdzie nie sprostali niewiarygodnie mocnym
Niemcom. Srebro byo jednak
gigantycznym sukcesem i zapocztkowao fal uwielbienia
druyny, ktra trwa do dzi.
Dwa lata pniej, w 2009 roku
w Chorwacji, Biao-Czerwoni
zostali trzeci druyn globu.
Wynik ten powtrzyli przed
rokiem, w Katarze. Kibice kochaj ich jednak nie tylko za
medale.

Niczym rodzina

Ksidz Edward Ple, kapelan

polskiego sportu, towarzyszy
szczypiornistom przy okazji
wielu wanych imprez. Poczyy go z nimi szczeglne,
przyjacielskie wizy. Przed laty
w rozmowie o reprezentacji
Polski uy sowa rodzina.
Gdy patrzyem na zesp
prowadzony jeszcze przez Bogdana Went, to uwiadomiem
sobie, e tworz co wicej ni
druyn niemale rodzin.
Przeywali wszystkie ludzkie
sprawy, dobre i ze, mieli lepsze
i gorsze dni, ale potrali o
nich rozmawia we wasnym
gronie. Cay czas pozostawali
autentyczni, prawdziwi i to
mnie w nich urzeko opowiada duszpasterz. I dodawa:

PRZYPILNUJEMY Z

FOT. REUTERS

LOTY NA KULM
Dzisiejszymi kwalifikacjami na
skoczni Kulm w Bad Mitterndorf
rozpoczn si mistrzostwa wiata
w lotach narciarskich. Wystpi w
nich czterech reprezentantw Polski,
co oznacza, e trener ukasz Kruczek bdzie musia skreli jedno
nazwisko, bo do Australii przyjechao piciu naszych reprezentantw: Kamil Stoch, Stefan Hula,
Piotr ya, Dawid Kubacki i Klemens
Muraka. Jak wypadn, trudno
powiedzie. Przez ostatnie dni
trwaa naprawa Biao-Czerwonych, ktrzy od pocztku sezonu
spisywali si grubo poniej oczekiwa. Tytuu wywalczonego przed
dwoma laty w Harrachovie bdzie
broni Niemiec Severin Freund.
Stoch zaj wwczas pite miejsce.

Sztabowi szkoleniowemu
udao si wpoi zawodnikom
zasad, ktr uwaam w sporcie za niezwykle istotn: by
kady mecz traktowali jako
pierwszy, jedyny i ostatni, by
dawali w nim z siebie wszystko,
co mog.
I to si nie zmienio, cho
narodowej druyny ju nie prowadzi Wenta. Zastpi go Niemiec Michael Biegler, lecz do
dzi trzon reprezentacji stanowi zawodnicy, ktrzy w 2007
roku zostali wicemistrzami
wiata. Obok nich biega wielu
modych, ktrzy na wasnej
skrze przekonali si, e kadra
jest tworem do hermetycznym, do ktrego nieatwo
wej. I to nie dlatego, e starsi
trzymaj si razem i nie chc
nikogo do siebie dopuszcza.
Chodzi raczej o to, by druyna
skadaa si z podobnych charakterw, podobnie mylcych
i majcych podobne spojrzenie
na ycie.
Si reprezentacji Polski
nigdy nie byy pojedyncze osoby, tylko zesp. Gdy gramy
razem, stanowimy pewn cao, jedno i zazwyczaj potramy przechyla na swoj

w Naszym Mamy potne zasoby geologiczne,

geologiczne ktre nawet
naw nie s
ek
Dzienniku dobrze oszacowane mwi prof. Mariusz-Orion Jdrysek,
wiceminister rodowiska.

stron najtrudniejsze nawet

pojedynki. Potramy te ze
sob rozmawia, co w dzisiejszych czasach wcale nie jest
czym oczywistym. Niektrzy
uwaaj, e w chwilach napi
i koniktw najlepiej zamkn
si w sobie, by w nerwach nie
powiedzie o jedno sowo za
duo. Tymczasem w ten sposb
oddala si od najbliszych, rodziny, kolegw z druyny. Kiedy
jest le, trzeba o tym mwi
otwarcie, wrcz wyrzuci z siebie cay bl podkreli Sawomir Szmal, kapitan zespou.
Rozmowy byway niekiedy
trudne, ale szatnia szczypiornistw bya zawsze zbudowana
z mocnych cian. Nic poza ni
nie wychodzio.

Wiara i patriotyzm

Zaskarbilimy sobie sympati

kibicw tym, e bylimy normalnymi, niezmanierowanymi
sportowcami, zawsze walczcymi do koca, niemarudzcymi, gdy co nie idzie. Ludziom podobaa si nasza wola
walki i denie do realizacji
powzitych celw wspomina
Artur Sidmiak, przez lata lar
defensywy naszej reprezentacji.

DOBRE OBIADY

Kibice pokochali szczypiornistw za ich patriotyzm. Po

katastroe smoleskiej caa
reprezentacja oddaa w Paacu
Prezydenckim hod Marii i Lechowi Kaczyskim. Przez wiele
godzin kadrowicze stali w dugiej kolejce, cho proponowano
im wejcie do Paacu na skrty.
Chcieli jednak w tym czasie
by z Narodem.
Wielu zawodnikw nie ukrywa gbokiej wiary. Podczas
mistrzostw wiata w Katarze
ksidz Ple w pokoju zajmowanym przez Szmala i Piotra
Wyszomirskiego odprawia dla
druyny Msze wite. Ksidz
Edward mieszka w innym hotelu, przyjeda do nas takswk. Kiedy tylko si zblia,
ja wychodziem po niego, braem do plecaka Najwitszy
Sakrament i wino mszalne i
bocznymi drzwiami, omijajc
ochron i szejkw, wracaem
do rodka. Ksidz wchodzi
gwnym wejciem, gdzie kady
by rewidowany i przewietlany
wspomina Wyszomirski.
Jutro Biao-Czerwoni rozpoczn walk o medal mistrzostw
Europy. Z sercem i wiar, jak
Piotr Skrobisz
zawsze. n

Przepisy na cay tydzie. Tym razem

proponujemy m.in. eberka w mietanie,
pstrga w pistacjach, zapiekank ryow.