8 In het nieuws

NRCHANDELSBLAD
WOENSDAG 3 FEBRUARI 2016

Ook de draad kwijt

in het asieldebat?

FOTOS: KEES VAN DE VEEN

Dit zijn de feiten

Asielzoekers op weg van en naar het asielzoekerscentrum in Ter Apel.

1
Hoeveel asielzoekers
komen naar Nederland?
In 2015 deden ongeveer 57.000 mensen een eerste asielaanvraag. Daarvan kwamen bijna 14.000 vluchtelingen een familielid achterna in het
kader van gezinshereniging. Daarnaast deden ongeveer 2.000 mensen
in 2015 een tweede aanvraag, blijkt
uit cijfers van de Immigratie en Naturalisatiedienst (IND). Voor heel 2016
variren de prognoses van het kabinet van ongeveer 60.000 tot 94.000
vluchtelingen die in Nederland asiel
willen aanvragen.

Zijn asielzoekerscentra eerlijk over het

land verspreid? Is het asielprobleem
onder controle? Deze en 29 andere
vragen over asielzoekers, asielcentra en
asielbeleid in Nederland, op een rij.
Door onze redacteur Kees Versteegh

2.
Is dat veel vergeleken
met andere EU-landen?
Binnen de Europese Unie is Nederland tot nu toe een middenmoter.
Het vangt (in verhouding met het totaal aantal inwoners van het land)
meer asielzoekers op dan landen als
Slowakije en Polen, maar minder dan
Duitsland en Zweden.

3.
Is dat veel vergeleken
met het verleden?
Wel als het gaat om de asielstroom
die het land binnenkomt. Het totale
aantal asielzoekers in 2015 (ongeveer
59.000) is een verdubbeling van het
aantal mensen dat zich in 2014
meldde: 29.890. Nooit eerder kwamen er sinds de jaren negentig in een
jaar zoveel asielzoekers naar Nederland. Het aantal mensen dat in azcs
verblijft, was in het verleden juist hoger. Topjaar qua opvang was 2001,
toen er 83.801 mensen in azcs zaten;
het hoogtepunt van een stijgende
trend die in 1996 was begonnen.
Daarentegen zaten eind januari 2016
slechts 47.265 asielzoekers in opvangcentra.
Een ander verschil met de jaren
negentig is het tempo waarmee de
asielzoekers binnenkomen. Pieken
van 1.800 mensen per week zoals in

Totaal aantal asielaanvragen per jaar

Syrisch
Eritrees
Iraaks

Somalisch
Voormalig SU
Afghaans

Iraans
Voorm. Joegoslavi
Overig

50.000

40.000

30.000

20.000

10.000

80

85

90

95

00

05

4.
Wil de overheid minder
aantal asielzoekers?
Ja, maar (nog) niet door een plafond
in te stellen zoals bijvoorbeeld Oostenrijk doet. De Nederlandse regering ontmoedigt de komst van asielzoekers liever, en probeert via Europese afspraken de toestroom te beperken. Voorbeeld van het ontmoedigingsbeleid is de brief die staatssecretaris Klaas Dijkhoff (VVD, Veiligheid en Justitie) 19 oktober vorig jaar
aan alle inwoners van asielzoekerscentra in Nederland stuurde. Daarin
waarschuwde hij voor sobere voorzieningen, lange wachttijden en een
lange procedures voor gezinshereniging. Het kabinet hecht verder aan de
uitvoering van de EU-afspraken om
via een bepaalde verdeelsleutel asielzoekers over de 24 EU-lidstaten te
verspreiden. Daarmee kan de druk
op Nederland worden verlicht. Ook
moet Turkije meer doen aan het tegenhouden van vluchtelingen.

5.
Uit welke landen komen
de asielzoekers?

60.000

november vorig jaar werden destijds

niet gehaald.

10

15

NRC 020216 / EvG / Bron: Statline

Bijna de helft (47 procent) van de

asielaanvragers komt uit Syri, 17
procent uit Eritrea en 6 procent uit
Irak. De laatste cijfers lieten ook een
groeiende instroom uit Albani en in
mindere mate Servi zien. Dit is mogelijk een reactie op Duitse maatregelen om asielzoekers uit de Balkan
sneller uit te wijzen. Marokkanen en
Tunesirs die een groeiende groep
asielaanvragers in Duitsland vormen,
hebben zich volgens de IND (nog)
niet in Nederland gemeld.
Opvallend is verder de groei van
het aantal staatlozen zonder paspoort (bijna 5.000 in heel 2015 en
daarmee bijna tien procent van het
geheel). Familieleden van staatlozen
vormden, na Syrirs, in 2015 zelfs de
grootste groep mensen die in het ka-

der van gezinshereniging Nederland binnen mocht komen. Staatlozen hebben geen paspoort omdat ze als lid van een minderheid
in hun land zo hard worden onderdrukt dat ze geen paspoort mogen
hebben (in Birma bijvoorbeeld).
Volgens de IND gaat het bij de huidige groep staatlozen vooral om
Palestijnse Syrirs die van oudsher
gediscrimineerd worden. Asielzoekers die hun paspoort hebben verloren of weggegooid, proberen
soms ook het label staatloos te krijgen om meer kans te maken op
asiel.

6.
Welke kenmerken
hebben de asielzoekers
(leeftijd, opleiding)
De asielzoekers zijn meestal twintigers en matig opgeleid. Volgens
cijfers van het COA is veruit de
grootste groep die van 18 tot en
met 29 jaar oud (ongeveer 18.000).
Daarna komen de groepen in de
leeftijd van 30-39 jaar (bijna
10.000 asielzoekers) en 12-17 jaar
(5.031). Er zijn ongeveer 10.000
minderjarige asielzoekers in de
centra. Vijftien tot twintig procent
van de bewoners zijn leerplichtige
kinderen.
Over het opleidingsniveau
meldde COA-directeur Gerard Bakker vorig jaar in NRC dat ongeveer
een derde van de asielzoekers
hoogopgeleid is (WO, HBO), een
derde middelbaar opgeleid (MBO)
en een derde laagopgeleid. In de
praktijk blijkt deze driedeling echter moeilijk hanteerbaar. Onderwijsorganisaties die buitenlanders
hulp bieden (zoals Spark) merken
dat de hoger opgeleide asielzoekers het vaak moeilijker hebben
dan Nederlandse hoger opgeleiden. Velen haalden de taaltest Engels niet of zakten voor de Graduate Management Admission Test
(GMAT), voor elementaire wiskundige en analytische vaardigheden.

7.
Wie maakt kans hier te
blijven, wie moet terug?
Nu zijn het vooral de Syrirs, Irakezen, Eritreers, Afghanen en een deel
van de staatlozen die mogen blijven.
Opgeteld zijn dat ongeveer 40.000
mensen uit de groep van bijna
60.000 mensen die in 2015 asiel
zocht. Mensen uit de Balkan en veilige delen van Afrika krijgen geen
asielstatus. Op 29 januari 2016 kondigde het kabinet aan dat Nederland
Albanezen versneld via lijnvluchten
gaat uitzetten. Albani werkt daaraan mee.
Er zijn vier gronden voor recht op
asiel. Wie in het land van herkomst
persoonlijke vervolging te vrezen
heeft vanwege bijvoorbeeld ras,
godsdienst of politieke voorkeur,
heeft er recht op. Hetzelfde geldt
voor onmenselijke of vernederende
behandeling in het eigen land. Ook
iemand die slachtoffer dreigt te worden van willekeurig geweld door een
gewapend conflict, maakt kans op
asiel. Een vierde asielgrond is als de
partner, vader of moeder een verblijfsvergunning in Nederland heeft
gekregen.

8.
Gaan degenen die zijn afgewezen, echt terug?
Lang niet allemaal. In het eerste halfjaar van 2015 zijn 4.320 vreemdelingen aantoonbaar vertrokken. Ruim
de helft van hen is onder dwang vertrokken, onder begeleiding van de
marechaussee. Deze vreemdelingen, zoals ze in de statistiek heten,
zijn niet alleen recent uitgeprocedeerde asielzoekers maar bijvoorbeeld ook mensen die al langere tijd
illegaal in Nederland zijn gebleven,
maar nu toch terug moeten. In datzelfde halfjaar lukte het bij 3.800
vreemdelingen niet om ze aantoonbaar te laten vertrekken. Zij zijn volgens de statistieken vertrokken zonder toezicht. In de praktijk blijven zij
vaak in Nederland, waar ze verdwij-

nen in de illegaliteit. In 2013 waren

er ongeveer 35.000 illegalen, schatte
het WODC.

9.
En degenen die mogen
blijven, gaan die terug?
Dat ligt er een beetje aan uit welk
land ze ooit kwamen, hoe het inmiddels met dat land gaat, en hoe oud de
erkende vluchtelingen zijn. Afghanen die vanaf het begin van de burgeroorlog in 1992 hierheen kwamen,
bleven juist vaak in Nederland. Er
wonen inmiddels 44.000 Afghanen
in Nederland, een van de grootste Afghaanse gemeenschappen in Europa.
De remigranten zijn vaak jong tussen
de 20 en 45: mensen die veel energie
hebben en toekomst zien in een bestaan elders, zo wees onderzoek van
Regioplan uit 2010 uit.

10.
Maken degenen die blijven, kans op werk?
Die kans is niet groot, blijkt uit onderzoek naar de werkloosheid onder
mensen die eerder naar Nederland
kwamen. Uit recent onderzoek van
SCP, WRR en WODC bleek dat maar
een derde van diegenen die vanaf
1995 naar Nederland kwamen, een
fulltime baan heeft.

asielprocedure begint. Dit kan een

aantal maanden duren. In de asielprocedure zelf moet de asielzoeker
zijn verhaal doen tegenover een INDmedewerker die bekend is met de situatie in het thuisland. Hij beoordeelt of het verhaal geloofwaardig is
en of de asielzoeker recht heeft op
een verblijfsvergunning. Zo niet, dan
kan de asielzoeker nog in beroep bij
de rechtbank en vervolgens de Raad
van State.

11.
Hoe ziet de asielprocedure er uit?

12.
Wanneer mag men
werken?

De asielzoeker meldt zich in een aanmeldcentrum, het bekendste is in Ter

Apel. Daar wordt zijn of haar identiteit, nationaliteit en reisroute vastgesteld. Vervolgens gaat de vluchteling
naar noodopvanglocaties tot de

Indien men de vluchtelingenstatus

heeft gekregen, of na een half jaar in
de procedure te hebben gezeten. In
dat laatste geval is wel een tewerkstellingsvergunning van het COA nodig. Werkende asielzoekers zijn het
COA een eigen bijdrage verschuldigd
voor de kosten van de opvang en de
uitkering die zij maandelijks ontvangen om van te kunnen leven. .

13.
Betalen asielzoekers
voor hun verblijf in een
azc?

Aantal personen in de asielopvang naar

leeftijdsgroep, x 1.000
20

15

10

0 t/m 3 4 t/m 11 12 t/m 17 18 t/m 29 30 t/m 39 40 t/m 49 50 t/m 59

60+

NRC 020216 / Studio NRC / Bron: COA

Twee verschillende groepen wel.

Werkende asielzoekers mogen alleen
de eerste 25 procent van hun inkomsten houden, de rest moeten ze afstaan voor hun opvang. Ook vermogende asielzoekers betalen mee. Dat
wil zeggen: de voorschotten die ze
hebben gekregen voor onderdak en
voedsel worden bij hen teruggevorderd. Voor hen gelden dezelfde regels als voor iemand met een bijstandsuitkering.
De regelingen omtrent voorschotten en terugbetaling zijn uiterst gedetailleerd voor verschillende groepen asielzoekers. Onder vermogen
wordt eigen geld verstaan (contanten, direct beschikbare tegoeden),
niet een duur horloge, laptop of telefoon. In 2013 werd 177.000 euro teruggevorderd door het COA van

asielzoekers, en in 2014 178.000

euro. Voor 2015 staat de teller op
137.000 euro. De afrekening over vorig jaar is nog niet klaar.

14.
Wie heeft recht op
onderwijs?
De Nederlandse leerplicht geldt ook
voor asielkinderen. Dat betekent dat
ze van hun vijfde tot achttiende jaar
naar school moeten. Ouders kunnen
hun kind echter al vanaf diens vierde
levensjaar aanmelden. Zeker gezien
de snelle en grote toestroom vorig
najaar kwam het onderwijs aan asielkinderen maar moeizaam op gang.
Kinderen moeten daarvoor worden
verspreid over scholen in de buurt.
Grote asielcentra hebben soms een
eigen school, zoals in Heumensoord
bij Nijmegen. Het heen en weer slepen van kinderen tussen diverse centra benvloedt de schoolprestaties
negatief.

15.
Hoeveel familieleden
van erkende vluchtelingen komen over?
Hun aantal is de laatste jaren gestegen en zal dat hoogstwaarschijnlijk
blijven doen. Gezinshereniging
wordt namelijk bepaald door de ontwikkeling in de vluchtelingenstroom
zelf. In 2013 kwamen ongeveer
4.000 over in het kader van gezinshereniging, in 2014 6.000 en in 2015
bijna 14.000 familieleden. Voor 2016
verwacht de IND 25.600 nareizigers.

16.
Krijgen zij een sociale
huurwoning?
Tot voor kort wel. Probleem is dat die
er lang niet altijd zijn. Een groot deel
van de gemeenten loopt sterk achter
met het huisvesten van statushouders. Alleen in Overijssel gaat het
goed. Containerachtige woningen en
omgebouwde kantoorpanden

10 In het nieuws

NRCHANDELSBLAD
WOENSDAG 3 FEBRUARI 2016

11

RUTTES DEADLINE
Nederland is dit half jaar EU-voorzitter.
Premier Rutte wil dat het aantal
vluchtelingen in 6 tot 8 weken sterk
daalt, zei hij op 20 januari. Wat is
sindsdien bereikt?
Week 2
1

worden het alternatief voor de eengezinswoning.

17.
Waarom lukt het niet om
huisvesting voor statushouders te regelen?
Omdat er al voor de vluchtelingencrisis wachtlijsten waren voor sociale
huurwoningen. Woningbouwcorporaties hebben de laatste jaren veel
van hun sociale huurvoorraad verkocht. De toename van het aantal
asielzoekers heeft het probleem verergerd. Probleem is ook dat de gemeente vaak geen eigen grond bezit,
die ze zou kunnen gebruiken voor de
bouw van woningen. Het verbouwen
van kantoren tot woningen kost tijd
(en geld).
Het kabinet heeft deze week bovendien een eind gemaakt aan de automatische voorrangspositie voor
asielzoekers op de sociale huurmarkt. Gemeenten moeten dat straks
zelf kunnen bepalen. Uit cijfers van
het COA bleek dat ongeveer 15.000
statushouders nog ten onrechte in
azcs zitten.

18.
Hoe groot zijn de azcs?
Ongeveer de helft van de honderdtien azcs en opvanglocaties heeft
plaats voor maximaal vijfhonderd
asielzoekers. Bijna een derde (ongeveer veertig) van de pakweg honderdtien azcs en noodopvanglocaties kent een omvang van tussen de
500 en 1.000 bewoners. Een tiental
heeft capaciteit van 1.000 en meer,
zoals in Heumensoord bij Nijmegen.

19.
Zijn de opvanglocaties
en azcs eerlijk verspreid
over het land?
Grosso modo wel, volgens onderzoek
van RTL Nieuws, vorig najaar. De opvangcentra die in oktober 2015 werden gebruikt, stonden in ongeveer

evenveel rijke als arme wijken. Dat

bleek uit een analyse op basis van de
postcodes van de opvanglocaties.
Van de (toen nog) 74 opvanglocaties
bleek dat 16 ervan in de rijkste buurten staan en 16 in de armste buurten. 17 andere opvanglocaties staan
in buurten die iets rijker zijn dan gemiddeld, terwijl 21 locaties staan in
buurten die juist iets armer zijn dan
gemiddeld.

20.
Hoeveel kost een asielzoeker eigenlijk?
In algemene zin is die vraag heel
moeilijk te beantwoorden. Voor verschillende categorien asielzoekers
(jong, oud, korte of lange asielprocedure) worden verschillende kosten
gemaakt. NRC next kwam uit op
maximaal 44.000 euro per asielzoeker (een minderjarige die een vergunning krijgt en naar het voortgezet onderwijs gaat). Een meerderjarige die een vergunning krijgt zonder in beroep te gaan, kost ongeveer
28.000 euro. Het gaat om kosten
voor opvang, juridische bijstand,
onderwijs en zorg. Zorgverzekeraar
Menzis, die de afhandeling van de
ziektekosten van alle asielzoekers
regelt, schatte de zorg kosten eind
vorig jaar grofweg op 120 miljoen
euro voor 2015.
Minister Dijsselbloem (PvdA, Financin) zei in oktober 2015 dat het
kabinet ongeveer 1 miljard euro
kwijt is aan opvang en huisvesting
van asielzoekers in 2015.

21.
Hoe gezond zijn asielzoekers?
Asielzoekers hebben een hogere
kans op zwangerschappen, abortussen, bepaalde chronische ziekten
zoals diabetes en psychische problemen dan andere inwoners van Nederland. Dat bleek in 2014 uit promotieonderzoek van Simone Goosen (AMC) en onderzoek van Medische Opvang Asielzoekers. Bij asielzoekers komen tienerzwanger-

schappen relatief vaak voor. Vrouwen

die kort na aankomst in Nederland
zwanger worden, kiezen vaker dan
andere vrouwen in Nederland, voor
een abortus. GGD Nederland rapporteerde een abortuscijfer dat vier keer
zo hoog lag als bij Nederlandse vrouwen.
Uit onderzoek blijkt verder dat kinderen die frequent worden overgeplaatst naar anders azcs vaker psychische of gedragsproblemen hebben. Dat geldt ook voor kinderen van
moeders die geweld hebben meegemaakt, een posttraumatische stressstoornis of een depressie hebben.
Volwassen asielzoekers hebben
verder een twee keer zo hoge kans op
diabetes als gemiddeld in Nederland,
aldus het onderzoek van Goosen.

22.
Wat is er bekend over
het leven binnen het
azc?

23.
Hoe worden in het azc de
Nederlandse normen en
waarden bijgebracht?

Veel. Een grote groep asielzoekers

heeft in de loop der tijd haar ervaringen op schrift gesteld of zich laten interviewen door kranten of televisieprogrammas. Themas die steeds
weer opduiken zijn: dankbaarheid
voor de geboden rust en veiligheid,
het lange wachten en de daaraan verbonden verveling en irritatie, het gebrek aan privacy dat zij ervaren, de
soms bureaucratische handelwijze
van ambtenaren en spanningen tussen diverse groepen (met homos bijvoorbeeld of tussen moslims en
christenen onderling).

Op verschillende manieren. Allereerst hanteert het COA een set huisregels. Het gaat om omgangsvormen
onderling, het schoon en leefbaar
houden van de leefruimtes, bezoekregelingen, wapens en drugsbezit, en
aansprakelijkheid. Verder konden
gemeenten bij het ministerie van
Binnenlandse Zaken exemplaren van
de Nederlandse grondwet in het Arabisch bestellen. Tot nu toe hebben
slechts enkele gemeenten exemplaren besteld. Ten slotte gaat het kabinet voorlichting over homo-rechten
en de omgang met homos uitbreiden.

24.
Wat is er bekend over
(gewelds)incidenten op
en rond azcs?

Asielopvanglocaties per 28 januari 2016

Noodopvang AZC
Aantal plaatsen
>1.000
100-500

500-1.000
<100

Ter Apel
Luttelgeest
Hoogeveen

Dronten
Katwijk
Alphen a/d Rijn
Nijmegen
Heumensoord

Gilze en Rijen

Kaatsheuvel

Weert

Budel-Cranendonck

NRC 030216 / RL
/ Bron: COA, LocalFocus

De politie moet vijf tot tien keer per

dag uitrukken voor een incident in
of rondom een azc, zei politie-chef
Max Daniel in november 2015. De politie kan deze hoeveelheid incidenten qua mankracht goed aan, aldus
Daniel. Het zou vooral gaan om
vechtpartijtjes tussen jongeren binnen de azcs. Vaak zijn er meisjes
en/of drank in het spel, zei de politiecommandant. In veel gevallen staan
Syrische jongeren tegenover
Eritrers. Verder zijn er soms botsingen tussen islamitische en christelijke asielzoekers. Een minderheid
van de gevallen betreft bekladdingen
van azcs door tegenstanders van de
vluchtelingenopvang. Daarnaast
haalden diverse incidenten van aanrandingen en andere seksuele aard
de publiciteit. Volgens de politie waren er vorig jaar 55 meldingen van zedenmisdrijven. Tenslotte zijn er signalen van mensenhandel en mensensmokkel rond azcs in Nederland, aldus een woordvoerder van
de Nationale Politie. De politie kondigde op 22 januari aan speciale in-

terventieteams rond azcs te gaan

inzetten om te proberen mensensmokkelaars op heterdaad te betrappen.

25.
Hoe gaat het bestuur om
met incidenten in azcs?
Wisselend. Over het algemeen bestaat er grote weerstand onder lokale
bestuurders om incidenten, vergrijpen of strafbare handelingen van
asielzoekers naar deze groep te herleiden. Dat verkleint het draagvlak
voor een azc binnen een gemeente,
en stigmatiseert asielzoekers, vrezen bestuurders. Tegelijkertijd is een
kentering in deze houding gaande.
Daarbij gaat het bijvoorbeeld om gemeenten met asielzoekers die worden verdacht van zedendelicten zoals in Almere en Amsterdam. De burgemeester van die laatste gemeente,
Eberhard van der Laan, kondigde
aan overzichten van incidenten binnen azcs te gaan publiceren. Het kabinet is van plan hetzelfde voor het
hele land te gaan doen.

26.
Wat gebeurt er met criminele asielzoekers?
Na ernstige delicten wordt hun
asielverzoek geweigerd. Voor de
grootste groep asielzoekers lag de
grens voor deze ernstige delicten op
anderhalf jaar gevangenisstraf.
Staatssecretaris Klaas Dijkhoff verlaagt die grens binnenkort naar zes
maanden. Een Europese asielrichtlijn schrijft voor dat landen pas asiel
aan vluchtelingen mogen weigeren
als zij veroordeeld zijn voor een
ernstig misdrijf of als ze een gevaar zijn voor de veiligheid van
het land. Maar: vervolgens kunnen
de asielzoekers vaak niet worden teruggestuurd. Volgens het mensenrechtenverdrag EVRM mag je een
vluchteling niet terugsturen naar
een land waar die zijn leven niet zeker is. Aangezien ze hun verblijfsrecht wel zijn verloren, belanden
deze mensen vaak in de illegaliteit.

27.
Zitten er terroristen onder de asielzoekers?
Daarvan is tot nu toe in Nederland
niets gebleken. Wel toonde antiterreurdienst NCTV zich bezorgd over
het feit dat Europese inlichtingendiensten niet goed zicht hebben op
de grote vluchtelingenstromen. De
afdeling speciale zaken van de IND
heeft een aantal mensen in onderzoek genomen.

beeld de sociale woningmarkt en

andere collectieve voorzieningen
binnen een gemeente. Tenslotte bestaan er al langer grieven in veel wijken over achterblijvende investeringen in buurtfaciliteiten
. De ingrijpende bezuinigingen
sinds 2010 op bijvoorbeeld ouderen- , jeugd- en thuiszorg treffen
vooral de lagere inkomens. De
komst van een azc ontwikkelt zich
mede daardoor tot kristallisatiepunt
van ontevredenheid. De PVV en de
krachtige werking van sociale media
als Facebook, jagen het protest verder aan.

28.
Klopt het beeld dat het
verzet tegen de vestiging 30.
van azcs groeit?
Heeft de overheid het
Uit onderzoek (december 2015) bleek vluchtelingenprobleem
onder controle?
dat een meerderheid van Nederlanders de komst van azcs in hun gemeente accepteert. Vier op de tien
Nederlanders (42 procent) vinden
het sowieso acceptabel als er in hun
gemeente een azc komt, bleek uit onderzoek van IResearch en de Universiteit Twente Nog eens drie op de
tien (29 procent) vinden dit acceptabel, onder voorwaarden. Daarbij gaat
het vaak om zorgvuldige (inspraak-)
procedures en de omvang van het
azc. Een op de vijf (21 procent) is hoe
dan ook tegen de komst van een azc.
Of deze houding aan het veranderen
is, blijft onduidelijk. Wel verhardt de
strijd. Diverse burgemeesters, wethouders en raadsleden kregen
doodsbedreigingen.

29.
Wat veroorzaakt de protesten tegen azc's ?
Er waren felle protesten tegen plannen voor grote azcs (groter dan 500
bewoners) in middelgrote of kleine
gemeenten. Die worden er nogal
eens in korte tijd doorheen gejast ,
zo was het gevoel in bijvoorbeeld
Geldermalsen. Daarnaast is er de
angst voor onveiligheid in en rond
een azc. Ook bestaat er vrees voor de
komst van een nieuwe onderklasse
die een groot beslag legt op bijvoor-

In eigen land is voorkomen dat

asielzoekers noodgedwongen door
het land zwerven en op straat moeten slapen. Ook is het gesleep met
vluchtelingen van sporthal naar
sporthal ten einde gekomen.
Maar het blijft uiterst onzeker is
of de aanpak die het kabinet heeft
gekozen bij de beperking van de
stroom vluchtelingen, gaat werken.
Die berust vooralsnog op het in samenwerking met Europese partners
centraal verdelen van de asielzoekers over Europa, en een afspraak
met Turkije.
Dat laatste land moet meer gaan
doen om de vluchtelingenstroom
naar Europa te stoppen. Een aantal
EU-lidstaten, met name in het Oosten (Polen, Slowakije, Hongarije),
wil echter niet meewerken aan de
centrale verdeling. Mede daardoor
blijft de druk van de vluchtelingenstroom op Nederland hoog.

Met medewerking van Wim Brummelman, Martin Kuiper en Christiaan Pelgrim

Deze vragenlijst wordt op nrc.nl
geactualiseerd. Mis je vragen of heb
je aanmerkingen op de antwoorden?
Mail naar vragenoverasiel@nrc.nl

Dertien keer
zoveel als een
jaar geleden

an enige daling van

de vluchtelingencijfers is twee weken na de uitspraak
van premier Rutte
dat de aantallen
sterk naar beneden moeten nog
altijd geen sprake. De Internationale Organisatie voor Migratie
presenteerde dinsdag het nieuwste overzicht. In Griekenland en
Itali arriveerden in januari 67.193
vluchtelingen: ruim dertien keer
zoveel als in januari 2015 toen er
5.000 mensen over zee in deze
landen aankwamen. Het aantal
vluchtelingen dat de overtocht
niet overleeft stijgt eveneens: van
82 in januari 2015 naar 368 doden
de afgelopen maand.
Er moet snel wat gebeuren,
klonk het ook dinsdag weer in het
Europees Parlement in Straatsburg waar minister Koenders
(Buitenlandse Zaken, PvdA) namens het Nederlandse voorzitterschap van de Europese Unie acte
de prsence gaf. In navolging van
Rutte twee weken geleden verzekerde hij dat na alle door de EU
gemaakte afspraken Nederland
deze nu wil gaan uitvoeren.
Het grootste probleem is de
grens van Griekenland, het land
waar vorige maand 62.193 vluchtelingen binnen kwamen.
In een conceptrapport van de
Europese Commissie werd vorige
week zware kritiek geleverd op de
wijze waarop de Grieken hun
grenzen controleren en hoe migranten worden geregistreerd.
Griekenland heeft drie maanden
de tijd gekregen om de zaak op
orde te brengen. Lukt dat niet,
dan krijgen Europese lidstaten
het recht tijdelijk grenscontroles
in te stellen voor reizigers uit
Griekenland.
De leider van de Liberalen in
het Europees Parlement, de Belg
Guy Verhofstadt, zei dinsdag dat
de Europese Unie met onmiddel-

lijke ingang met 2.000 officers

de grenscontrole van Griekenland moet overnemen. Een dergelijke maatregel zou kunnen op
basis van het Europees Verdrag.
En dan meldde zich vorige
week ook nog PvdA-leider Diederik Samsom via de Volkskrant
met een eigen plan. Iedereen die
in Griekenland illegaal binnenkomt, moet per kerende veerboot worden teruggestuurd. In
ruil zouden jaarlijks 150 tot 250
duizend vluchtelingen uit Turkije door een kopgroep van Europese landen asiel moeten worden geboden.

Asielzoekers kunnen
niet zomaar worden
teruggeduwd
Europese Commissie

Vanuit het kabinet werd gesteld dat elementen uit het plan
worden betrokken bij alle andere pogingen om de aantallen
vluchtelingen naar beneden te
krijgen. In Europa werd Samsoms plan lauw ontvangen.
Asielzoekers kunnen niet zomaar worden teruggeduwd, zei
de Europese Commissie.
Vrijdag treffen de ministers
van Buitenlandse Zaken elkaar
in Amsterdam voor hun halfjaarlijkse informele vergadering.
Ook de kandidaat-leden voor de
Europese Unie, zoals Turkije zijn
hierbij aanwezig. Hoog op de
agenda: de vluchtelingencrisis.

Mark Kranenburg
Deze rubriek doet wekelijks verslag van de pogingen de vluchtelingenstroom snel te laten dalen.