Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
militantes
Asistenalecturas,slamsyfestivalescomoelinternacional,queahoratriplic
suaudienciaigualqueenlapera,elpblicoesreducido,peromuyfervoroso
DanielGigena
/$1$&,21
-8(9(6'($%5,/'(
edicequeloslectoresdepoesarepresentanunaminorarespectodelosde
narrativa,delosqueleenlibrosdeinvestigacinperiodsticaydeautoayuda,e
inclusodefastbooksfirmadosaunquequiznoescritosporconductoresderadioy
televisin.Exiliadasdelasvidrierasylasmesasdelibrerasdelosshoppings,las
edicionesdepoesanacionalyadijimosaumentaronun40%en2014yresistengracias
aunpblicominoritario,perointensoqueconcurrearecitales,festivales,ciclosde
lecturasenbibliotecasybares,eninstitutosdeeducacin.Peroquinessonesoslectores
depoesa?GracielaAroz,directoradelXFestivalInternacionaldePoesa,quecomenz
eldomingoendiferentesespaciosdelaciudadyseguirhastael26delactualenlaFeria
delLibro,comentaque,enestosdiezaos,"elfestivaltriplicsuconvocatoria.Losbares
sellenandepblico,haygentesentadaenlasescalerasdebibliotecasparaescucharalos
poetashemoscreadoentretodosunambienteespecial".ElFIPfueconsideradoeltercer
festivaldepoesamsimportantedelmundo,despusdeldeMedelln,enColombia,yel
deTroisRivires,enCanad.
PabloPineau,profesordeHistoriadelaEducacinArgentinayLatinoamericanaenla
UBAeinvestigadordelaFacultaddeFilosofayLetras,comenta:"Loslectoresdepoesa
siguensiendoungrupochicodentrodeloslectores,atalpuntoquelosllamamos
'HVFDUJi(QWUHWLHPSRV/$1$&,21
-8*$5
lectoresdepoesa.Laescuelaancumpleconsurolhistricodeconectaralos
alumnosconalgunasproduccionesconsagradasenuncanonqueseamplimuchoenlos
ltimostiempos,yqueincluyeaAlejandraPizarnik,FranciscoUrondooNstor
Perlongher".GonzaloSantos,narradoryprofesorensecundariosyterciarios,sostiene
quepocosdocentestienenelentrenamientoquelalecturadepoesaparecereclamar,
muchomenoslosalumnos(aunqueningunodeellosdesconoce,debidoalarepeticin
publicitariaylascancionesdemoda,losbeneficiosdelarimaydelasestrategias
verbales)."Sinembargoagrega,enpocasdetransicincomostas,lapoesasevuelve
proftica:escapazdeapresaro,almenos,atisbar,aquelloparaloquelaintelectualidad
pareceimpotente.Talvezhabraqueprestarlemsatencin."Probablementehaciaall
apuntalacoleccinJuanGelmanparaescuelassecundarias,impulsadaporelMinisterio
deEducacindelaNacin,integradapor80librosde500autores,entrelosquefiguran
Borges,Orozco,Pizarnik,perotambinautoresqueprovienendeotrasseriesartsticas,
comoSpinetta.
Alosciclosdepoesa,slamsofestivales,concurreunpblicofervoroso,aunqueno
mayoritario.Noobstante,losespaciosdondeserealizanesosencuentrosyaseancentros
culturalescomoBesaresClubdeCultura,institucionescomolaBibliotecaNacionalola
CasadelaLectura,olibrerasdeciudadescomoBuenosAires,RosarioyCrdobacasi
siempreaparecencolmados."Muchoslectoresdepoesasonpoetasyeditoresdepoesa
diceMaraPaLpez,directoradelMuseodelLibroydelaLengua.Esuncircuito
pequeo,peroalavezmuymilitantevanalecturas,realizanedicionespropiasy
compartensuspublicacionesenredessociales."PabloQueralt,poetaycuradordelciclo
delaBibliotecaPopulardeSanIsidro,describeunpocomsestepblico:"Creoquelos
lectoresdepoesahoysonlospoetas,susamigosoparientesy,entercerlugar,grandes
lectoresdenarrativayensayoquetambinleenpoesa.Ademsdeotrogrupoqueleeel
canoneditorial(Neruda,Benedetti,Girondo)ynomuchoms.Elpblicodelapoesaes
comoeldelaperaungrupodelectoresoespectadoresreducidoenproporcinala
poblacingeneral,perorobustoeinteligente,quedisfrutadeirmsalldelovisible".
GriseldaGarca,queorganizaunciclodepoesaenlaCasadelaLectura,juntocon
EdicionesdelDock(participanpoetascomoJorgePaolantonio,AlbertoSilvayNatalia
Litvinova),ensayaalgunashiptesis:"Enloscafsliterariosporteos,losqueasisten
tambinescriben(nopasalomismoconelteatro,
dondelosespectadoresnosonnicamente
actores)".Estoesresponsabilidaddelosautores?
"Enpartes.Eshabitualquealguienescribalos
mejorespoemas,peronoseaelmsindicadopara
leerlosenvozalta:tonomonocorde,faltade
modulacin,inhibicin?Porlogeneral,tampocose
/DDXGLHQFLDGHOVODPGHSRHVtDTXHHO
)HVWLYDO1pFWDUUHDOL]yHOPHVSDVDGRHQHO
(QFXHQWURGHOD3DODEUD)RWR0LQLVWHULRGH
&XOWXUD
planealalecturacomounespectculomsbien
todolocontrario.Cualquieraquehayapasadodos
horasenunodeesosciclossabequeparaquedarse
hayqueserhroeoamigodelquelee."
Nosloalidiomalospoetasaportanunacreatividadyunplacerinesperados.Tambin
sobrelacirculacindelapoesaenlasociedadofrecenunpuntodevistadesinteresadoy
lcido.WalterLezcano,periodistaculturalydocente,autordeHumoycalle,comenta:
"Lapoesanoescomolanarrativa,endondelatemticapuedeatraerporsobreelestiloo
laformaenlaqueelautorutilizalalenguaycreaunavozpropia.Espurapersonalidad.Y
porestacualidad,intensayviolenta,seacercanlosjvenes:siemprevaahaberunautor
quelosinterpele,losconvoque,losmovilice."CeciliaPavn,poetayautoradeUnhotel
conminombreyOnceSuragrega:"Comotraductoradepoesacontemporneatengola
impresindequelapoesaesunpequeoclub,dondeloslibrossepasandemanoen
manoylaslecturasserecomiendanenlugaresycircunstanciasinciertas.Hacemuchos
aos,cuandoibaaltallerdeArturoCarrera,recuerdoquelmedijoqueunpoemaera
unabotellaarrojadaalmar,algoqueibaacontrapelodetodoyqueundaelmensajele
llegabaaalguien".
Hastaeldomingo26
EnlaFeriadelLibro.Lagrilladeactividades,www.festivalpoesiabsas.com.ar
Ciclos
EnCapitalyGBA
CasadelaLectura,ElRayoVerde,BibliotecaPopulardeSanIsidro,MandingaenBesares
ClubdeCultura,YlaNaveVa(MonteGrande),Transpolar,SucedeenelMargaritaXirgu,
OtooAntropotico,ArrojasPoesaalSur
Blogsypginasweb
ElPlacard,OtraIglesiaesImposible,PoesaArgentina,PoetasArgentinos,PoesaLa
Plata,PalabraArgentina,1Poeta10Preguntas,RomanticismoyVerdad,LasCanciones
delViento,EstacinQuilmes,LasAfinidadesElectivas,MaquinitadePoesa,Elblogdel
amasijo
Librerasporteas
Arcadia,Alamut,Norte,DelaMancha,OtraLluvia,EternaCadencia,Cobra,Santiago
Arcos,Vivaldi,LaVacaMariposa,LibreraMiCasa,LaLibre,LaLenguaAbsuelta
AlejandroParisi(42)."Porquetransformalovulgarensignificativo,dalasensacinde
quecualquieractotieneunatrascendenciaqueenlavidacotidiananoseveonoexiste."
LeonorSalas(47)."Porquemegustaentrarenesacomplicidadconelnarrador,esaforma
nicadecontarmeelcuento"
&RS\ULJKW6$/$1$&,21_7RGRVORVGHUHFKRVUHVHUYDGRV