Vous êtes sur la page 1sur 176

owif:vdu

k ]f cif:óSifh owif:a\:om:]cif:
ta]ccHvufpJG
The Indochina Media Memorial Foundation
twGuf Peter Eng óSifh Jeff Hodson
wdkha\:om:]yKpkonf`

Cover.pmd 1 6/2/2547, 23:56


k ]f cif:óSifh owif:a\:om:]cif:

owif:vdu
ta]ccHvufpJG

f if

yDwmtJe:f óSifh }sufzaf [mh'q


wdhk a\:om:]yKpkonf`

bmom]yefqkdol
xifatmifausmf

tar\duef]ynfaxmifpkoH|kH:

]ynfo.l a\:\mXme \efuek úf rdK.

óSihf

tk:d yif:qkq
d idk w
f t hd tultnD]zif
h
D ifpwDusKwk>
Tpmtkyu
f dk ]refrmbmomokhd ]yefqx k af &]cif: ]zpfygonf`

kd w

tif'ckd sKdi:f em: rD'<


D m trSww
f \ \efyakH iGtzJ.G
(The Indochina Media Memorial Foundation)

immf.pmd 1 7/2/2547, 11:03


Reporting and Writing News : A Basic Handbook
Written by Peter Eng and Jeff Hodson
Translated by U Htin Aung Kyaw

ISBN : 974-91900-9-2

Copyright © 2001 The Indochina Media Memorial Foundation (IMMF), Thailand


Copyright of this translation into Burmese, 2004 of the basic journalism handbook is
asserted by the IMMF, Thailand
Printed by Square Print '93 Co., Ltd.

All rights reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in


any form without the written permission of the IMMF.

Cover photo by Vinai Dithajohn shows students on an IMMF course on urban


environment in Chiang Mai, Thailand, October 2001

The Indochina Media Memorial Foundation

Maneeya Center Building, 6th Floor

518/5 Ploenchit Road, Bangkok 10330, Thailand

Tel.: 66 (0) 2255-5909, 2255-3626

Fax: 66 (0) 2255-5909

Email: immf@anet.net.th or immf@loxinfo.co.th

Website: http://www.immf.or.th

ii

immf.pmd 2 7/2/2547, 11:03


rmwdum

trSmpm ix

ed'gef: xi

a&g[m\\Si:f vif:csuf xiv

tykid :f (1)
ta]ccHowif:pmynm
tcef: (1)? owif:pmq\mrsm:óSio fh wif: 1

tcef: (2)? owif:\if:]rpfrsm:óSifh owif:twGuf pdwu f :l \SmazG]cif: 7

tcef: (3)? owif:> ta]ccHz.GJ pnf:wnfaqmufykH 11

tcef: (4)? owif:aumif:wpfy'k t f wGuf vdt


k yfcsuf 23

tydik :f (2)
tcsuftvufpak qmif:]cif:
tcef: (5)? pl:prf:avhvm]cif: 36

tcef: (6)? awG.qHak r:]ref:enf:rsm: 40

tcef: (7)? taxmuftxm:rsm:ukd toH:k cs]cif: 52

tydik :f (3)
pk|:Hk aygif:pnf:]cif:
tcef: (8)? tzGifh 56

tcef: (9)? owif:udpk pk nf:]cif: 70

tydik :f (4)
owif:a\:om:]cif:
tcef: (10)? a]ympum:aumufówk cf sufrsm:ukd oH:k ]cif: 85

tcef: (11)? owif:aumif:wpfy'k af \:ódik \f ef vkt


d yfcsufrsm: 93

iii

immf.pmd 3 7/2/2547, 11:03


tykid :f (5)

awG.juHKaeus]zpfaomfvnf: owdxm:\rnhf owif:rsm:

tcef: (12)? owif:xkw]f yefcsuf 101

tcef: (13)? tpnf:ta&:rsm:? rdechf eG :f rsm:? owif:pm\Si:f vif:yJrG sm: 110

tydik :f (6)
tcef: (14)? a\'D<?dk |kyo
f t
H wGuf owif:a\:om:]cif: 127

tydik :f (7)
tcef: (15)? usih&f wf 138

tydik :f (8)
tcef: (16)? tifwmeuf 146

ed}:Hk 151

aemufxyfavhvmzwf|KS oihaf om pmtkyrf sm: 153

aus:Zl:wifvmÏ 155

pmtky]f yKpkoól pS Of :D 156

bmom]yefqo dk l 157

iv

immf.pmd 4 7/2/2547, 11:03


tao:pdwfrmwdum

trSm ix

ed'ge:f xi

a&g[m\\Si:f vif:csuf xiv

tydik :f (1) ta]ccHowif:pmynm 1

tcef: (1)? owif:pmq\mrsm:óSifh owif: 1

owif:pmq\mwpfa<muf> tcef:uÖ 1

pmzwfoo l mvûif ta\:tîuD:qH:k 2

owif:pmq\maumif:\J. t\nftcsif:rsm: 3

owif:qkw d m bmvJ 4

tcef: (2)? owif:\if:]rpfrsm:óSio


hf wif:twGuf pdwu f :l \SmazG]cif: 7

owif:\if:]rpfrsm:rsm:xm:yg? 'gayrJh owif:\if:]rpfaumif:]zpfygap 8

owif:\if:]rpfpm\if: xm:\Syd g 10

tcef: (3)? owif:> ta]ccHz.GJ pnf:wnfaqmufykH 11

owif:OD:óSihf owif:aqmif:yg: 11

tzGiófh iS phf muk<


d f 12

üb’ a]cmufv:kH 16

'Dawmhbm]zpfvJ 20

qufpyfrt ë pOfóiS hf aemufco


H rkid :f 21

tcef: (4)? owif:aumif:wpfy'k tf wGuf vdt


k yfcsuf 23

wdusrë 23

pdppfa&zef]cif: 24

"rR"÷d mefusus 26

ud:k um:azmf]ycsuf 27

w\m:&ifóiS hf w\m:r&ifa]ym]cif: 30

trnfrazmfvakd om owif:\if:]rpf 31

rûrûww 32

\Si:f vif:]cif: 33

]ynhpf ]kH cif: 35

tydik :f (2) tcsuftvufpak qmif:]cif: 36

tcef: (5)? pl:prf:avhvm]cif: 36

tcef: (6)? awG.qHak r:]ref:enf:rsm: 40

tifwmAsL:awmif:]cif: 40

îudKwif]yifqifyg 41

tcsderf o
D mG :yg 42

immf.pmd 5 7/2/2547, 11:03


tifwmAsL:udpk wif]cif:? rdru d <dk u f rdk wd q
f ufyg 43

rSwpf ak \:]cif:óSihf wdy\f aD umf'goH:k ]cif: 43

übmhajumihf’? üb<fvk’d ar:cGe:f rsm: 45

ar:cGe:f rsm:ukd wkw d ykd aJ r:yg 46

em:axmifyg? owd\ydS g? rsufpu d zdk iG xfh m:yg 46

üuwfo:D uwfowf’ ar:cGe:f rsm:ar:\ef rajumufygóSifh 47

üxif]rifcsuf’ awmif:cH]cif: 47

owif:\if:]rpfwpfO:D u ra]zonft h cg 48

olww hkd pfawG wa]ymwnf:a]ymaevûif 48

aemufqufwaGJ r:cGe:f rsm:-tókpw d af r:]ref:]cif: 48

a]z\cufaomar:cGe:f rsm: 49

waphwapmif:|kyyf v kH mÏ tifwmAsL:rsm: 50

tifwmAsL:udk tqH:k owf]cif: 50

tcef: (7)? taxmuftxm:rsm:udk toH:k cs]cif: 52

t]rJwrf:pdppfyg 54

úyD:awmh vltrsm:óSihf pum:a]ymjunhyf g 54

tydik :f (3)? pk|:Hk aygif:pnf:]cif: 55

pdeaf c;csuf 55

owif:a\:om:]cif: 55

tcef: (8)? tzGifh 56

wkud |f u dk t f zGifh 56

tzJ.G tóJ.G tzGifh 57

tzGiu fh kd üóSpf’ rxm:ygeJh 60

tzGiu fh rkd csJ.vGe:f ygeJh 65

bmxl:]cm:ovJ 66

ü|SKaxmifh’ udak \G:cs<f]cif: 68

tcef: (9)? owif:udpk pk nf:]cif: 70

rSwpf u
k jdk unfúh yD: pOf:pm:yg 70

owif:OD:rsm: 71

t"duausm|k:d wpfcx k ufyakd evûif 75

owif:aqmif:yg: 76

w]cm:owif:aqmif:yg:yHpk rH sm: 83

tydik :f (4)? owif:a\:om:]cif: 85

tcef: (10)? a]ympum:aumufów k cf sufrsm:oH:k ]cif: 85

a]ympum:ukd rnfonft h cg oH:k rnfenf: 85

a]ympum:eJh przGiyhf góSifh 88

b<fou l a]ymaewmvJ 89

üa]ymonf’ qkv d ûif vHak vmufúyD 90

vi

immf.pmd 6 7/2/2547, 11:03


a]ympum:udk wrifa]ymif:ra\:ygóSifh 90

a]ympum:rsm:tvGet
f rif:oH:k ]cif:ukd owdxm:yg 92

tcef: (11)? owif:aumif:wpfy'k af \:ódik \f ef vkt d yfcsufrsm: 93

t"dutcsuf-owif:vdu k ]f cif: 93

|k:d |d:k \Si:f \Si:f 93

tm:\Sad omîud<móSifh emrfrsm:uko d :kH yg 94

ra]ymygeJ?h ]yyg 95

ude:f }Eef:rsm: 96

um\efeabóSihf &gustwk?d t\Snf 99

avoH 99

]yefa\:yg 100

wku d rf l 100

tydik :f (5)? awG.juHKaeus]zpfaomfvnf: owdxm:\rnho


f wif:rsm: 101

tcef: (12)? owif:xkw]f yefcsuf 101

tcef: (13)? tpnf:ta&:rsm:? rdechf eG :f rsm:? owif:pm\Si:f vif:yJrG sm: 110

tpnf:ta&:rsm: 110

nDvmcHrsm: 118

rdechf eG :f óSihf owif:pm\Si:f vif:yJrG sm: 119

rûwrë\ydS g 119

b<fou l bma]ymw<fq]dk cif:udk tav:xm:yg 120

îudKwif]yifqifyg 122

tcrf:tem:rsm:rSmvnf: 126

tydik :f (6) 127

tcef: (14)? a\'D<?kd |kyo f t


H wGuf owif:a\:om:]cif: 127

wpfîudryf rJ hdk aocsmygap 127

vuf\]dS zpfaeonfukd tm|kpH udk yf g 128

pnf:urf:csuftcsKd. 129

tydik :f (7) 138

tcef: (15)? usif&h wf 138

usif&h wfxed :f \ef wm&ef\]dS cif: 138

trSet f wkid :f a]ymyg 138

wrifcsJ.um:]cif: okrhd [kwf pdwq f aG y:]cif:rsKd: rvkyyf góSifh 140

trsm:tusKd:ukd aqmifyg? ud< k t


fh usKd:udk raqmifygóSifh 141

w]cm:olqu D ck:d rcsygeJh 142

rûwyg 142

\nfreG yf g? ud< k cf sif:pmyg 143

vii

immf.pmd 7 7/2/2547, 11:03


vlrsm:> ykñKd vfa\:udprP sm:ukd av:pm:yg 143

ud<
k o fh wif:\if:]rpfudk av:pm:yg 144

vkyaf zmfuidk zf ufrsm:óSihf wkid yf ifyg 144

usif&h wfpnf:rsOf: 145

tydik :f (8) 146

tcef: (16)? tifwmeuf 146

tifwmeufqw kd m bmvJ 146

tifwmeufu rnfohdk taxmuftul ]yKoenf: 147

tD:ar:vfóiS o
hf wif:pm\if: 149

owdawmhxm:yg 150

ed}:Hk 151

aemufxyfavhvmzwf|KS oifah ompmtkyrf sm: 153

pmtkyrf sm: 153

tdwaf qmifpmtkyrf sm: 153

Web sites rsm: 154

aus:Zl:wifvmÏ 155

pmtky]f yKpkoól pS Of :D 156

bmom]yefqo
dk l 157

viii

immf.pmd 8 7/2/2547, 11:03


trSmpm

üowif:pmq\maumif:wpfa<muf qH:k yg:oGm:aomtcgwiG f vltrsm:u pdwrf aumif:


]zpfjuúyD: wcsKd.uqdv k ûif \uftawmfjumonfw h idk f atmufarhowdw\ \daS ewwfjuygonfá [k
tar\duef t<f'w D m qwefava&gu h mu 1924 ckópS rf mS a\:om:cJzh :l onf`
tvm:wlyif 1945 ckópS af emufyikd :f a'owGi:f yõdyuQrsm: twGi:f toufq:kH |SKH :cJ\h ol
owif:pmq\m 320 tm: atmufarh}E k f ]yKaomtm:]zihf tif'ckd sKdi:f em: rD'< D m trSww f \
\efyakH iGtzJ.G (IMMF: Indochina Media Memorial Foundation) udk 1992 ckópS w f iG f xdik :f ódik if YH
zJ.G pnf: xlaxmifcyhJ gonf`
tkid t
f rftrftufzw f iG f ódik if aH \:? bmoma\:? vlrsKd:a\:óSihf vlrKS a\:tpDtpOfrsm: r\Syd g`
tzJ.G udk tpd:k \rsm:? tusKd:t]rwfr<laom toif:tzJ.G rsm:óSihf vlyñk Kd vfwpfO:D csif:wk.d u \efyakH iG
xnf&h if axmufyahH y:aeúyD: befaumufrmS taersm:onfh owif:pmq\mrsm:u tzJ.G wpfczk .GJ um
apwemh&efxrf: îuD:juyfay:aeonf` tdkiftrftrftufzf> \nf\G<fcsufu owif:pm
twwfynmtwGuo f m ]zpfyg onf` \nf\< G cf sufrsm:wGif rJacgi]f rpf&rS :f atmufyikd :f [k \Hzef\cH g
ac;qkdwwfaom uaèm'D:<m:? vmtkd? ]refrm? xkdif:óSifh AD<uferf ódkifiH ig:ódkifiHY
pme<fZif:pHóKS e:f rsm: wk:d wuf]rifrh m:vma\:óSihf <if:wd.k tjum: rD'< D m aygi:f ul:wnfaqmufa\:wk.d
yg&ifygonf`
1994 ckópS rf pS I Ta'orS oifwef:om: 200 ausmfonf xdik :f ódik if o H .dk vma\mufum
oifwef:wufa\muf oifjum:cJjh uúyD:ygúyD` xkid :f ódik if u H a'owGi:f rSm ódik if ]H cm:owif:Xmersm:
vGwv f yfpmG ta]cpdu k cf iG hf \xm:úyD: ]ynfwiG :f rSmvnf: owif:vGwv f yfciG \hf adS om ódik if H ]zpfygonf`
oifwef:om:rsm:onf befaumuf? csif:rdik ?f aqmifcvm óSihf xdik :f bk\ifóh ikd if H w]cm:ae\mrsm:wGif
wpfvjumoifwef:ukd wufa\mufju\onf` aemufxyf oifwef:om: 200 url olw.dk rdcifóikd if H
rsm:rSmyif \ufwdkoifwef:rsm: wufa\mufcJh\onf` tkdiftrftrftufzf oifwef:rsm:udk
t<f'w D mrsm:? owif:axmufrsm:? pma\:q\mrsm:? a\'D<t kd oHviÏ o
fh rl sm:óSihf "mwfyq kH \mrsm:u
pdw&f ifpm:juúyD: oifwef:rsm:wGif obm&ywf&ef:usif? pD:yGm:a\:? vlrKS a\:óSihf w]cm:udp\P yf
rsm:tay; tav:xm: yd.k csay:ygonf`
Toif w ef : wuf o l tawmf r sm:rsm:twG u f ol w k d . b&rS m yxrOD : qH k : tîud r f
wufa\muf\aom owif:pmynmoifwef:]zpfum tkid t f rftrftufzo f ifwef:udk wufa\muf\úyD:
aemufydkif: tawmfrsm:rsm:u olwkd.b&rSm ta]ymif:tvJ ]zpfoGm:cJhajumif: a]ymygonf`
tkdiftrftrftufzf> oifwef:q\mrsm:uvnf: xdkodk.yif ]rifrdajumif: zGifh[a]ymqkdonf`
olwdk.tae]zifh &g\ifh owif:pmq\mrsm: ]zpfaomfvnf: oifwef:om:rsm:óSifh <ckvdk
rqHpk nf:cJ\h ygvûif ta\S.awmiftm\S tajumif:udk onfrûtxd od]rifcpH m:rdrmS r[kwaf cs`
onftay;rSm tkid t f rftrftufzu f t]rJyJ }kE< f rl yd gonf`
AD<uferf "mwfyq kH \m x\ef uGrf wltefu üuïefawmfw.dk oifwef:wufaewke:f rSm

ix

immf.pmd 9 7/2/2547, 11:03


vlrsKd:ig:rsKd:\<fv.kd rcHpm:\awmhb:l ? tkid t f rf trftufzq f wdk hJ wpfóikd if w
H nf:u ódik if o
H m:awGv.kd yJ
cHpm:rdw<fá [k qkcd o hJ vdyk if ]zpfygonf`
tdik t
f rftrftufzf u pme<fZif:oifwef: yd.k cscsuf tawG. tjuHKrsm:tay; ta]ccHúyD:
TvufppGJ mtkyif <fukd ]yKpkxw k af &vkud ]f cif: ]zpfygonf` pmtkyx f rJ mS ta]ccHoabmw\m:rsm:udk
\Sif:vif:pGm a\:om:azmf]yay:xm:onf` w]cm:vufpJGpmtkyfrsm:vdk r[kwfbJ T pmtkyfu
ta\S.awmiftm\SrmS \So d nhf vuf\o dS wif:pmq\mrsm:twGuf \nf\< G xf w
k af &]cif: ]zpfygonf`
TvufpJGpmtkyfi<fudk owif:pmynm\yftm:vHk: ]ynfh&uHkvHkap\ef qkdaom
\nf\G<fcsuf]zifh ]yKpkxkwfa&]cif: r[kwfyg` tem}wf tkdiftrftrftufzf oifwef:om:
avmif:rsm:twGu?f ta]ccHoabmt]zpfóiS hf avhvmvdu k pf m:vko d l pme<fZif:orm:rsm: twGuo f m
\nf\G<f\if: ]zpfygonf` ]refrm? uaèm'D:<m:? vmtdk? xdkif:óSifh AD<uferf bmomrsm:odk.
]yefq]dk cif:]zifh oifwef:wufa\mufol tawmfrsm:rsm: twGuf taxmuftul ]zpfóikd yf gonf`
xdk.]yif a'owGif:\Sd pme<fZif:orm:rsm: tcsif:csif: úidrf:csrf:pGm ul:vl:<SufóG<frSKrsm: ydkúyD:
t"Ge.f \Snf jumatmifvnf: vkyaf qmifay:\m a\mufóikd yf gonf`

'Jepf }a\: óSihf a'grepf azmfv'f g


tdik t
f rftrftufzf 'kw<
d OU÷rsm:

qm\m rUvif:
tdik t
f rftrftufzf pDru
H ed :f 'g|u
dk w
f m

befaumuf? 'DZifbm 2001`

immf.pmd 10 7/2/2547, 11:03


ed'gef:

<cktcsdefu ta\S.awmiftm\SwGif pme<fZif:orm:wpfa<muf ]zpf\onfrSm


pdwv f KS y\f mS :p\m ]zpfygonf` ódik if aH \:? pD:yGm: a\:óSihf vlrKS a\: ta]ctaeawGu ta]ymif:tvJawG
]refveG :f vSonf` ódik if rH sm:u zH.G úzdK:wd:k wufvmonfóiS t hf rû b&awGuvnf: |SKyfaxG:vmonf`
tcsderf D wdwu d susóSihf úyD:]ynhpf akH om owif: tcsuftvufrsm:udk vltrsm:u vdt k yfvmygonf`
od.k rSom olw.dk tae]zifh onfta]ymif: tvJawGukd em:vnfúyD: olw.dk b& wk:d wuf]rifrh m:atmif
vkyfódkifrnf` xdk.ajumifh owif:tcsuftvufrsm:udk od\zdk. pme<fZif:orm:rsm:tay;
tm:ud:k vmju\onf`
odk.\mwGif yõdyuQrsm:? ppfyJGrsm:? qif:\JrJGawrSKóSifh {upmusifhpOfrsm:ajumifh
onfa'orsm:Y pme<fZif:ynm\yf odyúf yD: rxGe:f um:cJah cs`
ta\S.awmiftm\S pme<fZif:orm:rsm:twGuf olwkd.óSifh tH&ifcGifus]zpfrnhf
pme<fZif:oifwef:rsm:? avhusifo h ifjum:a\: taxmuftulrsm: trsm:îuD: vdt k yfaeygonf`
vuf\dS trsm:pku tar\du]ynfaxmifpók iS hf taemufwidk :f rsm:rS ]zpfaeonf` xdo k ifcef: pmrsm:u
olw.dk ódik if rH sm:twGuo f m ]zpfúyD: ta\S.awmiftm\SóiS hf tusHK: r&ifacs` úyD: t}Fvyd b f mom]zifh
a\:om:]yKpkxm:aomajumifv h nf: em:vnfoabmaygu\f ef cufcaJ vonf`
xd.k ajumifh tif'cdk sKdi:f em: rD'<D m trSww f \ \efyakH iGtzJ.G u onfvufppGJ mtkyif <fukd
]yKpkxw k af &]cif: ]zpfygonf`
uïefawmfw.kd u tkid t f rftrftufzf ig:ódik if t
H wGuf t"du \nf\< G u
f m a\:om:]yKpk
xm:ygonf` vG<ful|kd:\Sif:aom t}FvdyfpmudkyJ oHk:xm:ygonf` a'owGif: t}Fvdyfbmom
óSiahf \m? a'ocH bmompum:]zihyf g xkwaf &onhf pmapmifrsm:rS wu<fo h wif:rsm:udk erlem<l
azmf]yay:xm:ygonf` uïefawmfw.dk u a'owGi:f rS pme<fZif:orm:rsm: rSm:avhrmS :x \So d nfrsm:
udk t"du tm|kpH u kd x
f m:ygonf` xd.k ]yif a'owGi:f rS pme<fZif:orm:rsm: vkyu f ikd af e\onfh
ódik if rH sm:? vlrKS a\:óSihf pD:yGm:a\: taetxm:rsm:udv k nf: xnho f iG :f pOf:pm:xm:ygonf`
onfvufpJGpmtkyfi<fwGif owif:vkduf]cif:óSifh a\:om:]cif:qkdif\m ta]ccHoabm
w\m:rsm: yg\Sdonf` uïefawmfwdk.u yHkóSdyfpme<fZif:orm:rsm:twGuf ydkrdktav:ay:úyD:
a\:om:]yKpkxm:onf` od.k aomf pnf:rsOf:oabmw\m: trsm:pkonf a\'D<ókd iS hf |ky]f rifojH um:
owif:rsm:twGuv f nf: tusHK:&ifygonf`
onftxJrmS ygonfh pnf:rsOf:oabmw\m:rsm:u ta\S.awmiftm\S pme<fZif:orm:
rsm: vdkufemusifhoHk:aeusrlwcsKd.óSifh uJGaumif: uJGaernf` odk.aomf onfpnf:rsOf:oabm
w\m:rsm:rSm wpfuèmvHk:rS pme<fZif:orm:aumif:wkd. usifhoHk:onfhpHrsm:yif ]zpfonf`

xi

immf.pmd 11 7/2/2547, 11:03


avmavmq<f oifhtodkuft&ef:wGif oHk:r\ao:wmrsKd: ]zpfcsif]zpfaernf` odk.aomf
onfpnf:rsOf: oabmw\m:rsm:udk wwfóikd o f avmuf vdu k ef musifo h :kH onfqv dk ûif b<fóikd if rH mS yJ
vkyv f yk f oifonf ydrk x kd :l cïefaom pme<fZif:orm:wpfa<muf]zpfvmygvrd rfh nf`
a'owGif: ódkifiHtoD:oD:rS yHkóSdyfazmf]ycsufrsm:udk onfpmtkyfxJY erlemt]zpf
aumufókwfazmf]yay:xm:ygonf` a\:om:wifqufyHkóSifh toHk:tóSKef:rsm:udkvnf: rl\if:
tmabmftwkid :f yJ xm:\Syd gonf` xdak \:om:wifqufyókH iS hf toH:k tóSKe:f rsm:onf onfpmtkyx f rJ mS
vdu k ef m usifo h :kH \ef vrf:nÏex f m:onhf yHpk rH sm:óSihf uku d nf cD sifrS udu k n f aD yrnf`
xdk.ajumifh onfpmtkyfi<fudk tdkiftrftrftufzfóSifh w]cm:pme<fZif:oifwef:rsm:
wufa\muf\ef îudKwif]yifqifonfh tae]zifh avhvm\ef wku d w
f eG :f vdyk gonf` xko d ifwef:rsm:u
pD:yGm:a\:óSifhobm&ywf&ef:usif uJhodk.aom txl:bmom\yfrsm:udk owif:\<la\:om:]cif:
tajumif: avhusio fh ifjum:ay:aeonf` oift h ae]zifh pme<fZif: ynmta]ccHudk avhvmxm:úyD:
]zpfygu xdo k ifwef:rsm:u oifjum:csufrsm:udk ydv k udk óf ikd af yrnf`
ausmif:q\m? q\mrrsm:tae]zifhvnf: onfvufpJGpmtkyfudk ausmif:rsm:óSifh
wUodv k rf sm:wGif oH:k ódifk yf gonf` t<f'w D mrsm:uvnf: vufuikd x f m:ódik yf gonf`
odk.\mwGif onfpmtkyfu úyD:]ynfhpHkaom ]y÷mef:pmtkyf r[kwfyg` ta]ccHrûom
]zpfygonf` owif:a\:om:enf: trsKd:rsKd: \Sdygonf` Âcif:csufawG trsm:îuD: \Sdygonf`
onfpmtkyu f kd q\m? q\mrrsm:? t<f'w D mrsm: tultnD]zif]h zpfap? wpfa<mufóiS hf wpfa<muf
aqG:aóG:úyD: vufawG. vkyaf qmifjunh]f cif:]zif]h zpfap avhvmju\ef tjuH]yKygonf`
owif:pmq\mrsm:> tvkyóf iS hf owif:pmq\maumif: wpfa<muf> t\nftcsif:
wk.d ]zifh uïefawmfw.dk u ed'ge:f csDxm:onf` xd.k aemuf olw.dk wpfawG owif:twGuf pdwu f :l
b<fv\kd úyD: owif: tcsuftvufrsm:udk b<fvkd pkaqmif:<lonfukd azmf]yonf` xdrk S wpfqifh
owif:a\:om:enf:udk oGm:onf` owif:tzGiu hf kd rnfo.kd a\:rnfenf:? wpfy'k v f :kH udk rnfo.kd
pkpnf:rnfenf:wkd.]zpfonf` aemufydkif:tcef:rsm:udk onfa'orS pme<fZif:orm:rsm:twGuf
tav:ay: azmf]yxm:ygonf` <if:wkd.rSm wkdfuf|kdufpum:a]ymudk aumufókwf azmf]ycsuf?
owif:xkwf]yefcsufrsm:rS owif:\<lenf:? owif:pm \Sif:vif:yJGrsm:? rdef.cGef:rsm:óSihf
tpnf:ta&:yJrG sm:rS owif:\<lenf:rsm: ]zpfygonf` tcef:wpfcrk mS owif:tcsuftvufrsm:udk
tckid rf mqH:k rnfo.kd a\:om:wif]y\rnfudk azmf]yxm:onf` xk.d aemuf yHók ydS f rD'< D móSihf a\'D<?kd
|kyo f rH 'D <
D mrsm:jum: owif:a\:om:wifqufyckH sif: uJ]G ym:]cm:em:yHu k kd uïefawmfw.dk u wif]y
xm:ygonf`
od.k aomf owif:axmufwpfa<muf[o l nf owif:\<l a\:om:]cif:xuf ydyk gonf`
xkd.ajumifh usihf&wftajumif: ta\:îuD:onhf tcef:wpfcef:udk xnhfoGif:azmf]yxm:]cif:

xii

immf.pmd 12 7/2/2547, 11:03


]zpfygonf` tqH:k wGif tem}wftwGuv f nf: today: wif]yxm:ygonf` <if:rSm onf a'orS
owif:axmufrsm:twGuf t"dupdeaf c;rSKîuD:t]zpf w]cm:aomódik if rH sm:óSit hf wl \ifaygiw f ef:
vdkufódkifap\ef wu<hfowif:\if: ]rpfîuD:]zpfaom tifwmeufudk oHk:pJGa\:tajumif:yif
]zpfygonf`
onfvufppGJ mtkyif <f ]yKpk\mwGif }sufzaf [mh'q f iftm: ulnaD y:cJo h nfh ódik if w
H um
owif:pmq\mrsm: Adrmef? }ïef tufpóf iS hf }sdr:f pf t<fvóf u
kd \f efyakH iGtzJ.G wk.d tm: vnf:aumif:?
yDwmtJe:f tm: ulnaD y:cJo h nhf onfz\D:'rf:zd\k rf tzJ.G tm:vnf:aumif: aus:Zl:wif\ydS gonf`
tvm:wl pmtkyfyHkóSdyf ukefusp\dwfrsm:twGuf axmufyHhay:cJhonhf }smreDódkifiHrS z\uf'\pf
tufbwf \efyHkaiGtzJG.óSifh xdkif:ódkifiH qkdif\m tar\duef]yefjum:a\:Xmewkd.tm:vnf:
aus:Zl:wif\ydS gonf` xd.k twl td:k yif:qkq
d idk w
f D tifpwDusKtm:vnf: aus:Zl:wif\ydS gonf`
uïefawmfw.dk onfvnf: oihv f ykd if pme<fZif:orm:rsm: ]zpfygonf` avhvmqnf:yl:
p\mawG \Sdaeygao:onf` onfvufpJGpmtkyfi<fudk twwfódkifqHk: toHk:&ifapcsifygonf`
tu<fI pmtkyf ydkrkdaumif:rGefvmap\eftwGuf xif]rifcsufóSifh tjuH]yKcsufrsm: \Sdygvûif
tkid t
f rftrftufzof .kd qufo< G yf g\ef arwWm\yftyfygonf`

yDwm tJe:f
wpfo:D ykñv pme<fZif:orm:

}sufzaf [mh'q
f if
ódkuftzJG.om:

befaumuf? 'DZifbm 2001`

xiii

immf.pmd 13 7/2/2547, 11:03


a&g[m\ \Si:f vif:csuf

|SKaxmifh (Angle) owif:wpfyk'f a\:om:\mwGif tm|kHpl:pkdufxm:aombufu csOf:uyf]cif:?


odk.r[kwf |SK]rifcsuf]zpfonf` wcsKd.]zpf\yfrsm:wGif pdwf&ifpm:p\mtajumif:tcsufawG
trsm: t]ym: \Sód ikd af pumrl owif:pmq\mu tajumif:t\m wpfcu k ykd J tm|kpH :l pdu
k f wif]y
ódik yf gonf`

trnfrazmfvakd om owif:\if:]rpf (Anonymous source) owif:xJwiG f olw.dk trnfemrudk


razmf]yrSom owif:axmufukd owif: ay:ol]zpfonf`

ud:k um:azmf]ycsuf (Attribution) owif:twGuf tcsuftvuf tajumif:t\mrsm: a]ym]yolukd


pma\:olu a\:om:azmf]y]cif: ]zpfonf`

aemufcoH rkid :f (Background) owif:aqmif:yg:rSm azmf]yxm:aom tajumif:t\móSihf ywfoufI


twdww f ek :f u ]zpfysufcyhJ t
kH ajumif:udyk g owif:xJrmS a\:om:azmf]y]cif:]zpfonf` onfvkd
azmf]y]cif:]zihf pmzwfou l ydúk yD: \Si:f vif:pGm em:vnfoabmayguo f mG :onf`

rûrûww (Balance and fairness) owif:aumif:wpfy'k t


f wGuf ta\:îuD:aom tcsuf]zpfygonf`
udpPwpfckudk owif:axmufu a\:om:wif]y\mrSm wpfzufzufudk bufvdkuf]cif: r]yKbJ
rûwpGm azmf]y\onf`

pmud<
k f (Body) tao:pdwftcsufrsm:? wkduf|dkufa]ympum:aumufókwfcsufrsm: ponf]zifh
owif:wpfy'k >
f trsm:pktydik :f ]zpfonf`

qufpyfrSKtpOf (Context) owif:wpfyk'fxJrS owif:tcsuftvufrsm:u wif]yaeaom


tajumif:\yfóSifh qufpyfaeonhf a<bk<sta]ctaeudk azmf]yonf` <if:wkd.ajumifh
pmzwfow l .kd u tajumif:t\may;rSm ykúd yD: \Si:f vif:oGm:\onf`

t<f'w
D mhtmabmf (Editorial) ]zpf\yfwpfcók iS hf ywfoufI pma\: q\mu ol.t]rif? od.k r[kwf
ol.owif:pm? pmapmif> t]rif taumif:tqk:d a&zefyikd :f ]cm:csuf aqmif:yg: ]zpfonf`
oduQm\Sdaom pmapmifîuD:rsm:wGif t<f'Dwmhtmabmfudk w]cm:owif:rsm:óSifh ra\mbJ
oD:]cm:t<f'w
D mhtmabmf pmrsufómS zGixhf m:um a\:om:azmf]yavh \So
d nf`

xiv

immf.pmd 14 7/2/2547, 11:03


owif:aqmif:yg: (Feature) ]zpf\yfwpfcu
k kd csufcsif:r[kwb
f J aphipk mG avhvmúyD:rS ]ynhpf ckH rf:em:pGm
a\:om:wif]yaom owif:aqmif:yg:]zpfonf` t]rJwrf: vlpw d &f ifpm:aom |SKaxmifu h yJ
wif]yavh\odS nf` wpfcgwpf\H soft news [kvnf: ac;onf`

owif:OD: (Hard news) ]zpf\yfwpfck]zpfvûif]zpfcsif: <if:tajumif:csif:\mudk pmzwfoltm:


today:wif]y]cif:]zpfonf` onfowif:rsKd:ukd üpuf\yf owif:á [kvnf: ac;onf`

vlpw
d &f ifpm:aomowif: (Human interest) pmzwforl sm: pdwv
f KS yf\mS :cHpm:\apaom t]zpftysuf
tajumif:csif:\m]zpfonf`

yd \ rpf a ]ymif : ]yef (Inverted pyramid) owif : wpf y k ' f a\:om:\mwG i f ta\:tîuD : qH k :
tajumif:t\mudk tp (tzGipfh myd'k )f rSm a\:om:úyD:? <if:udk \Si:f vif:azmf]yúyD: taxmuftul
]yKaom tajumif:t\mrsm:udk qufazmf]y\rnf` xd.k aemuf ta\:rîuD:vSaom owif:tcsuf
tvufrsm:udk aemufq:kH rSxm:\aom a\:om:rSKyHpk H ]zpfygonf`

ynm\yfpum: (Jargon) tpd:k \wm&ef\o dS rl sm:? abm}aA'ynm\Sirf sm:? owif:pmq\mrsm:ponfh


vkyif ef:rsm:wGif vkyif ef:wpfcw
k nf: vkyaf eolcsif: ok:H óSKef:aomtxl:a&g[m\rsm: ]zpfonf`
<if:wk.d udk omref vltrsm:u em:rvnfóikd af cs`

tzGihf (Lead) owif:wpfy'k >f tp&gus ]zpfygonf` wku d |f u


kd f tzGiu hf owif: tajumif: t\mudk
wJw h :kd azmf]yonf` owif:OD: trsm:pkwiG f wku
d |f u
kd t
f zGiu hf ykd J oH:k ygonf` zJ.G óJ.G aom tzGiu
hf
tajumif : t\mud k OyrmOyar<srsm:? od k . r[k w f ]rif u G i f : rsm:]zif h pma\:ol u
azmfusL:wif]y]cif: ]zpfygonf` owif:aqmif:yg: trsm:pkrSm zJG.óJG.aomtzGifhudkyJ
oH:k wwfygonf`

"rR"d÷mefusus(Objectivity) owif:aumif:wpfyk'f> ta\:îuD:aomtcsufrSm owif:axmuf


tae]zifh owif:a\:om:onft h cg rdr>d wpfu< kd af \ cHpm:csufrsm:udk wwfóikd o
f avmuf
ab:z<fxm:úyD: pmzwfolrsm:udk ]zpfysufaeonfh tcsuftvufrsm: twkdif: wif]y\rnf
]zpfygonf`

w\m:&ifa]ym]cif: (On the record) wpfpw


kH pfa<mufqu
D ae ol.cGi]hf yK csuf]zifh owif:\<lúyD: olu
a]ymqkad jumif:udvk nf: owif:xJrmS ud:k um:a\:om: azmf]yódik yf gonf`

xv

immf.pmd 15 7/2/2547, 11:03


tvGwo f abma]ym]cif: (Off the record) owif:ay:olu ol.emrnfukd owif:xJrmS rygapvd]k cif:?
od.k r[kwf ol.emrnfukd ud:k um:azmf]y]cif: r]yKygqrkd S olay:onfh owif:udk xnfo
h :kH cGi]hf yK]cif:
]zpfygonf`

pdppfa&zef]cif: (Verification) wpfa<mufa<mufqu D \vmaom t]zpftysuf tajumif:t\m


rSerf rSeu
f kd od\ef owif:axmufu aqmif\u G \f onf` onfvyk if ef:pOfwiG f avhvmpHpk rf:]cif:?
w]cm: olrsm:udk xyfraH r:]ref: aqG:aóG:]cif:óSihf taxmuftxm: rSww f rf:rsm:óSihf wku
d qf idk f
ppfaq:]cif:rsm: yg&ifygonf`

xvi

immf.pmd 16 7/2/2547, 11:03


tydik :f (1) ta]ccHowif:pmynm

tydik :f (1) ta]ccHowif:pmynm

tcef: (1)
owif:pmq\mrsm:óSifhowif:

owif:pmq\mwpfa<muf> tcef:uÖ

vl.tzJG.tpnf:wkdif:rSmyJ owif:pmq\m
awG\.J tcef:uÖu wu<hu f kd ta\:îuD:ygw<f`
ódik if t
H vdu k f taetxm:csif: uGm]cm:wm
rsKd:awmh \Sdw<f` ódkifiHwcsKd.rSm tpdk:\? 'grSr[kwf
ódkifiHa\:ygwDawGu owif:rD'D<mudk ydkifqdkifxm:
wwfjuw<f` wcsKd.rSmawmh vlwpfOD:wpfa<muf?
'grSr[kwf ukríEDtzJG.tpnf:rsm:u ydkifqkdifw<f`
rsm:aomtm:]zihf awmh tJ'óD pS rf sKd:pvH:k 'Gew f aGJ ewwf
wmygy`J
b<fvdkyJ]zpfap owif:pm q\maumif:
wk d . \J . ta]ccH w m&ef u awmh twl w l y gyJ `
tJ'guawmh vlxt k aeeJ. odz.kd vdt
k yfaewJh t]zpf
tysuf tajumif:csif:\mawGudk od\Sdem:vnfúyD:
olwkd.b& aexdkif pm:aomufa\:twGuf qHk:]zwf
vkyfaqmifódkifatmif owif:tcsuf tvufawG
ay:zd.k yJ ]zpfygw<f` ]ynfoal wG[m olw.dk \J. vl.todu k tf &ef:? tpd:k \? vltrsm:u
owif:orm:rsm: tay;
pD : yG m :a\:vk y f i ef : ? tm:upm:? usef : rma\:pwJ h owif : tcsuf tm:xm:juygw<f`
tvufawG odódkifzdk. owif:pmq\mawG ay;rSmyJ tm:xm:w<f`
tJ'u D ae\wJh owif:ay;rlwnfúyD: |kyo f rH mS b<ftpDtpOfukd junhf
r<f? bmpm:r<f? b<farmfawmfqidk u f <fudk &<fr<f? b<fausmif:rSm
uav:udk ausmif:tyfr<f? aemuf a\G:aumufyu GJ s\if b<fo.l udk rJ
ay:r<f pwmawGukd qH:k ]zwf vkyu f idk f juygw<f`
wpfcgwavrsm:qk\d if 'Dowif:tcsut f vufawGu aoa\:
\Sifa\:udpPawmif ]zpfaewwfwmrsKd:yg` avrkefwkdif: usawmhr<f

IMMF2.pmd 1 6/2/2547, 23:41


hf wif:

tcef: (1) owif:pmq\mrsm:óSio

qkdwmudk ódkifiHa]rmufydkif:rSm \SdwJh aus:\GmawGod\Sdatmif tcsdefrD


tajumif:rjum:ódkifcJhwJhtwGuf xdkif:ódkifiHa\:orm:wpfa<mufu
rk:d av&oXmeudk t]ypfwifczhJ :l w<f` tJ'gajumifh a\îuD:rSKrSm vl 30
toufq:kH cJ\h wmvd.k olu a]ymygw<f` rd:k av&o ynm\Siaf wGtae
eJ. olw.dk \J. îudKwifcef.rSe:f csufawG vlxq k D t]refq:kH a\mufatmif
qk\d if owif:rD'< D mawGuykd J tm:ud:k \rSmyg`
vltrsm:u owif:pmzwf\ifzwf? r[kwv f nf: a\'D<ekd m:
axmif? |kyo f jH unhjf uwmqdak wmh owif:pmq\mawGrmS wm&ef\v dS m
ygawmhw<f` pme<fZif:orm:aumif: wpfa<mufqw dk m vlxt k wGuf
yJ ]zpf\ygr<f`
rjumao:rDu vkycf w hJ hJ tvky|f aHk qG:aóG:yJw G pfcrk mS AD<uf
erf? uaèm'D:<m:? xkid :f ? vmtked .J ]refrmódik if w H .kd u owif:pmq\m
rsm:\J. t"dymí <fziG q hf cdk sufukd junh\f if odomygw<f` olw.dk wpfawG udk
üowif:pmq\mwpfa<muf\.J tcef:uÖubmvJávd.k ar:junhf wJh tcg-
• t]zpfre S u f kd wif]yzd.k ?
• tpk:d \eJ.]ynfojl um: aygi:f ul:ay:zd.k ?
• tajumif:csif:\mopfawGukd vlxq k D today:wif]yzk.d ?
• vlawGuy kd nmay:zd.k ? azsmfa]zzd.k ? \Si:f vif:wif]yzd.k ?
• vlxk\J.tusKd:pD:yGm:udk umuG<fapmihfa\Smufzdk. ]zpfajumif:
a]zjuygw<f`
olwkd.\J.tvkyfu wduswJh? opfvGifwJh owif:tcsuf
tvufawGudk ]ynfolawGqD today:zdk. ]zpfw<fqkdwJh tcsufudk
vufco H abmwljuygw<f` olw.dk taeeJ. pmzwfy\dowfîuD:twGuf
yJ owif:a\:om:wif]yaewm ]zpfajumif:udv k nf: a]ymjuygw<f`

pmzwfoo
l mvûif ta\:îuD:qH:k

owif:pmq\m trsm:pku pmzwfy\dowfîuD:udk arhxm:


wwfw<f` tJ'gtpm: t<f'Dwmrsm:tvdkus? 'grSr[kwf udk<hfudk
owif:ay:wJh üowif:\if:]rpfá tvdu k s? tpd:k \t\m\Sîd uD:awG oabm
us ]zpfatmifyJ a\:wwfjuw<f` 'guvnf: bm]zpfv.dk vJqadk wmh
owif:pmq\mawG[m t<f'w D mrsm:? olw.dk udk owif:ay: a]ym]yol
rsm:eJ.yJ ae.pOfqHkawG. qufqHae\vdk.yg` olwkd.u tJ'DvlawGudk
oabm usapcsifw<f` 'gayrJh owif:pmq\mawG[m t<f'w D meJ.
owif: \if:]rpfrsm: tvku d s]zpfatmifyJ a\:r<fq\dk if t<f'w D meJ.

IMMF2.pmd 2 6/2/2547, 23:41


hf wif:

tcef: (1) owif:pmq\mrsm:óSio

owif:\if: ]rpfawG tav:xm:wJh udpu P ykd J OD:pm:ay:aerdr<f` 'Dtcg


olwdk. owif:awGudk omref]ynfolawGu em:rvnfókdifawmhbl:`
'grrS [kwf olw.dk owif:awGu trsm:]ynfoal wG\.J b&udk xif[yf
awmhrmS r[kwb f :l `
owif:pmq\maumif:awGusawmh b<fo.l twGuf owif:
a\:aewmvJqw dk m aumif:aumif: oabmaygux f m:w<f` xdik :f ódik if H
u xdik :f \wf (xkid :f ódik if aH wmf) vdk owif:pmîuD:rsK:d awGrmS tpd:k \xdyw f ef:
t\m\Sîd uD:awG? vlcsrf:om vkyif ef:\Siîf uD:awG? tiSm:<mOfarmif:awG?
qif:\Jom:[if:\Gufaç:onfawG po]zifh pmzwfy\dowf tvÏmpHk\Sd
w<f` xdik :f \wf u pD:yGm:a\:? ódik if aH \:eJ. vlrKS a\:owif:rsKd:pHk xnhf
w<f` tJ'o D wif:awGukd pmzwfot l m:vH:k em:vnfóidk af tmif owif:
pmq\mawGu |d:k |k:d \Si:f \Si:f yJ a\:om:wif]yjuygw<f`
wpfzufrSm uaèm'D:<m:ódkifiH wlqefem&'D y\mcsya\:
(ay;]yLvmrñZif:) vdk acwf<Ofaus:rSKeJ. azsmfa]za\:rñZif:u
owif:pmq\mawGusawmhvnf:olw.dk y\dowfu zuf\iS ?f }DweJ. |ky\f iS f
rif:om:rif:orD:awGukd pdw&f ifpm:wJh vli<fv\l < G af wG ]zpfw<fqw dk m
odxm:w<f` 'Dawmh olwkd.u tJ'Dtajumif:t\mawGay; tm|kH
pl:pdu
k úf yD: azsmfa]zwifqufwhJ [efrsKd:eJ. a\:om:wif]yay:w<f` olw.dk
u ódik if aH \:eJ. tpd:k \tajumif:t\mawGukd tav:ray:bl:`
owif:pmq\maumif:wpfa<mufu ol[m ta\:aumif:
olwpfa<muf ]zpf\r<fqw dk m em:vnfw<f` ud< k u
f vltrsm: pdwf
&ifpm:atmif ra\:wwfb:l qk\d if pmzwfy\dowfu w]cm:pmapmifukd
yJ &<fzwfawmhrmS ayg`h

owif:pmq\maumif:\J. t\nftcsif:rsm:
tvky|f aHk qG:aóG:yJu
G kd wufa\mufcw hJ hJ owif:pmq\mrsm:u
owif:pmq\maumif:wpfa<mufqw dk m-
• ar:cGe:f awG trsm:îuD:ar:\r<f?
• rûw\r<f?
• pmzwfy\dowfukd av:pm:wefz:kd xm:\r<f?
• owif:tcsuftvufawGukd owif:\if:]rpf tawmfrsm:rsm:
uae \<lúyD: pdppf\r<f?
• |d:k om:úyD: w]cm:owif:rD'< D mwpfcck u k ae ul:<lwmrsKd:
rvky\f bl:vd.k qkjd uw<f`

IMMF2.pmd 3 6/2/2547, 23:41


hf wif:

tcef: (1) owif:pmq\mrsm:óSio

'Dtcsuftm:vH:k rSeyf gw<f`


owif:pmq\maumif:qkdwm pyfpkwwfjuw<f` bmawG
b<fvkd ]zpfaew<fqw kdf mudk t]rJ odcsifaewwfovdk owif:awGukd
vnf: t]rJzwf|KS avhvmaecsifw<f` olw.dk wpfawG[m pl:prf:avhvm
olawGyg` vrf:ay;rSm w]cm:vlawG owdr]yKrdwhJ xl:]cm:wJh ]zpf\yf
awGukd olw.dk u ]rifwwfw<f` olw.kd [m wpfzufom: a]ym]yorûudk
aumif:pGmem:axmifwwfjuayr<hf oHo<pdwfawmh t]rJ\Sdwwfju
w<f` wm&ef\o dS w l pfa<mufu a]ymvdu k wf m qkw d mrûeJ. vufcw H wf
wJh vlpm:rsKd: r[kwb f :l ` olw.dk u vGwv f yfjuw<f` w]cm:ol wpf
a<mufa<mufu ud< k u f sKd:twGuf toH:k cswmrsKd: b<fawmhrS rcHb:l `
olwkd.u bufóSpfzufu a]ymorûudk em:axmifrSwfom:úyD: \wJh
tJ'oD wif:tcsuftvufawG[m rSeu f efrKS \Sd r\Sd pdppf<w l <f`
owif:pmq\maumif:wk.d rnfonf pnf:urf:vnf: îuD:w<f`
olw.dk rSm tm|kaH xG]ym:rSK r\Sb d :l ` owif:udk owfrw S cf sdetf rD úyD:pD:
atmif vkdufwwfjuw<f` tcuftcJawG awG.\\ifvnf: vuf
ravûmhbl:` owif:tcsuftvufawGudk w]cm:enf:vrf:oHk:úyD: \
atmif<w l <f` úyD:awmh owif:a\:wJt h cgrmS vnf: pmzwfy\dowfîuD:
odcsifwhJ owif:tcsuftvufawGuykd J a\:om:wif]yygw<f` olw.dk
owif:xJrmS ud< k yf idkf tf ]rifawG? cHpm:csufawGukd xnfrh a\:wwfb:l `
owif:pmq\maumif: trsm:pk[m tifrwef juifemoem:
wwfolawGyg` rw\m:rSKudk pufqkyf\GH\Smwwfjuw<f` vlwpfzuf
om:\J. cHpm:\csufawGay;rSm rûa&cHpm:wwfúyD: tJ'Dvdk ]zpf\]cif:
tajumif:\if:udv k nf: \SmazGwwfjuygw<f` tJ't D ajumif:\if:awGukd
vltrsm:odatmif a\:om:wif]yvdw k hJ qóN\údS yD: a]yvnfatmifvnf:
a]z\Si:f ay:csifjuw<f`

owif:qkw
d m bmvJ
owif:f pmq\m\J.tvkyu f üowif:<lz.kd á ygy`J 'gayrJh edpP
"l& t]zpftysufawGu trsm:îuD:` tJ'gtm:vH:k udk owif:t]zpfe.J
a\:om:wif]yzd.k rvdt k yfb:l ` 'Dawmh owif:qkw d mbmvJ` pmzwf
y\dowfu b<fvkd owif:tcsuftvufrsKd:udrk S vdck sifwmvJ`
'g[m owif:pm q\m wpfa<muf ae.pOf pOf:pm:qH:k ]zwf
\wh J u d p P y gyJ ` owif : wpf y k ' f prvd k u f c if r S m ü'gvl a wG a ]ymr<f h

IMMF2.pmd 4 6/2/2547, 23:41


hf wif:

tcef: (1) owif:pmq\mrsm:óSio

tajumif:t\mvm:á? ü'g[m olw.dk


odcsifwu hJ pd v P m:á qkw d m ud< k u hf < kd f
udk t]rJ ar:junhjf u\w<f`
owif:qkw d m vltrsm: pk
îuD:twGuf ta\:îuD:wJh? olwkd.
pd w f & if p m:wJ h tajumif : csif : \m
]zpfygw<f`
'g[m edp"P &l ]zpfysufae
wmrsKd:eJ. uGmygw<f`
owif:qkdwm ]zpfysuf
aeusrsKd: r[kwfygbl:` owif:eJ.
ywfoufúyD: xif\Sm:wJh t"dyím<f
zGiq hf cdk sufwpfcu k awmh üacG:u vl
udu k u kd w f m owif:r[kwb f :l ? vlu acG:udk udu k \f ifawmh 'g owif: yJá uèmavmuîuD:udk t]rif
vd.k qkx d m:w<f` befaumufy.kd pf owif:pmrsufómS zH:k rSm ol.acG:\J. trsKd:rsKd:eJh ]rifjunhyf g`
vnfuyk u f kd uku d w f t hJ wGuf tzrf:cH\wJh vlwpfa<muftajumif: udk
azmf]ycJhzl:ygw<f` tJ'Dvlu ol[m ocifqkdwmudk tajumif:]yzdk.
twGuf tJ'v D kd udu k cf w hJ m ]zpfygw<f`
vltrsm:îuD:ay;rSm oufa\mufrKS \Sw d hJ tajumif:udpw P pfck
[mvnf: owif:]zpfygw<f` tJ'grsKd:u tdraf wG? oD:óSaH wG ysufp:D
ukew f hJ a\vÏr:f rd:k rSKrsKd: tajumif:ayg`h "mwfqaD ç: wufomG :wmrsKd:
aygh` tJ'gqdk armfawmfqkdifu<fawGtwGuf p\dwfwufvmr<f`
owif:îuD:awGqw dk m rsm:aomtm:]zihf vltrsm:îuD:ay;rSm oufa\muf
rSK\Sw d hJ t]zpftysufygy`J
wpfcgwavrSmawmh ta\:îuD:ykñKd vf? 'grSr[kwf xif\mS :
ausmfjum:olwpfa<muf\J. vkyfaqmifcsufu owif:]zpfaewmrsKd:
|d:k |d:k \Si:f \Si:f udprP sKd:vnf: \Sw d wfw<f` owif:pmq\mawGu &efîuD:
csKyf? orRweJ. ódik if ]H cm:a\:&efîuD:wk.d vdk xdyw f ef:t\m\Sîd uD:awGaemuf
vdu k úf yD: owif:<lwwfjuw<f` 'Dyñk Kd vfawGu joZmtmEmîuD:wJh
olawG]zpfawmh olwkd.t]rifu omrefvlwpfa<muft]rifxuf
owif:rSm ydúk yD: xda\mufw<f` vltrsm:u csrf:omwh?J emrnfîuD:wJh
olawGtajumif: pdw&f ifpm:w<fqw dk m odwt hJ wGuf |ky\f iS rf if:om:
rif:orD:awGe.J aw:oH\iS af wGtajumif: aZmif:ay:wJh owif:pmq\m
awGvnf: \Syd gw<f`
owif:rSmu tcsdeu f u dk f ]zpfz.kd vdwk <f` owif:qkw d mu

IMMF2.pmd 5 6/2/2547, 23:41


hf wif:

tcef: (1) owif:pmq\mrsm:óSio

ukecf w hJ vhJ u ]zpfcw hJ mudk a]ymwm r[kwb f :l ` 'Duae. vufiif:]zpf


aewmudk a]ymwm` pmzwfy\dowfu aemufq:kH ]zpfaewmudk ]refóikd f
orû t]refqHk:odcsifjuw<f` úrdK.xJrSm tîuD:tus<f rD:avmifrSK
]zpfw<fq\dk if |kyo f o H wif:orm:u tJ'aD e.owif:rSm ygódik af tmif
t]refqHk:vSKyf\Sm:\r<f` owif:pmorm:u aemufwpfae.reuf
owif:pmrSm ygatmifa\:\r<f`
yõdyuQtajumif:[mvnf: owif:ygyJ` vlawG\.J ae.pOf
b&rSm yõdyuQ ]zpf\yfawGu t]ynf`h a]r<mt]iif:yGm:rSKawG \Sw d <f`
tpd:k \zJ.G ódik zf .kd ódik if aH \:ygwDawGcsif: tm:úydKifwm \Sw d <f` ódik if cH sif:
ppf]zpfjuw<f`
owif:awGrSm a'oÊ\ |SKaxmifhqdkwmvnf: \Sdygw<f`
vlawGu olwkd.aexdkifwJh ae\ma'ou t]zpftysuf? 'grSr[kwf
ud< k t fh eD:tem:u tajumif:awGukd odcsifjuw<f` AD<efusif:úrdK.
xkwf owif:pmwpfapmif[m AD<efusif:em:u a\îuD:rSKtajumif:udyk J
pdw&f ifpm:r<f` yDuif:rSm a\îuD:wJh udpu P dk odypf w d &f ifpm:rSm r[kwf
bl:` ud< k ófh ikd if oH m:awG\.J tajumif:udk w]cm:olawGtajumif:xuf
ykúd yD: pdw&f ifpm:wwfjuw<f` vmtdv k rl sKd:wpfa<muf[m aemuf vm
tdkvlrsKd:wpfa<muftajumif:udk pdwf&ifpm:rSK\Sdw<f` w|kwfódkifiHrSm
av<mOfysufuswJh tajumif:udk vmtkód ikd if x H w k f owif:pmwpfapmif
rSm odyúf yD: tav:xm:azmf]yaerSm r[kwyf gb:l ` 'gayrJh tJ'aD v<mOf
ay;rSm vmtkód ikd if o H m: oH:k OD:ygomG :w<fq\dk ifawmh 'g wu<fo h wif:
îuD:wpfy'k f taeeJ. ygvmygvrd rhf <f`
wpfcgwpf\rH mS vnf: toH:k &ifwhJ tcsuftvufu owif:
]zpfaewwfw<f` Oyrm tvkyo f pfwpfck \ódik w f hJ tajumif:rsKd: ]zpfyg
w<f` 'grrS [kwf usef:rmjuH.ckid zf .kd twGuf b<fvkd ud< k v
f ufvKS yf\mS :
avhusifch ef:vky\f r<f qkw d mrsKd:ayg`h
úyD:awmh azsmfa]zwJh owif:tcsuftvufawG[mvnf:
owif:ygy`J 'Dowif:rsKd:xJrmS wd\pémefawGtajumif:? vlawG\.J taysmf
t]yufvyk \f yfawG? |ky\f iS u f m:opf po]zifh ]zpfygw<f`
owif:udk t"dyím<fzGifhqkdzdk.qkdwm rvG<fvSbl:` owif:
axmuf pvkyw f hJ olwpfa<mufukd t<f'w D mu üowif:wpfy'k \f mS úyD:
]yefvmcJhá vdk. wef:vÏwfvdkuf\if ol.taeeJ. bmrSvkyfwwfrSm
r[kwb f :l ` 'gayrJh tawG.tjuHK\vmwJt h cgrmS awmh owif:axmufu
b<f[m owif:]zpfw<fqw kd m csufcsif: od]rifvmygvrd rfh <f`

IMMF2.pmd 6 6/2/2547, 23:41


f :l \SmazG]cif:

tcef: (2) owif:\if:]rpfrsm:óSihf owif:twGuf pdwu

tcef: (2)
owif:\if:]rpfrsm:óSifh
owif:twGuf pdwu f :l \SmazG]cif:
owif:u uïefawmfw.kd rsufpad \S.rSmwif \Sad ewmrsKd:vnf:
awG.\wwfw<f` taqmufttHw k pfck rD:avmifwm? \Ju vlq:kd wpf
a<mufukd zrf:oGm:wm? rk:d onf:úyD:wJah emuf vrf:awG a\vûHusef\pf
wm po]zifah yg`h 'gayrJh owif:tawmfrsm:rsm:u xifom]rifom r\Sd
wwfbl:` owif:awG\vmatmif? 'grSr[kwf t<f'Dwmu b<f
owif:oGm:vdu k vf .kd wm&efay:vmatmiftxd xkid af pmifah evd.k r\bl:`
ud<k phf wd u f :l eJ.ud<
k f owif:vdu k zf .kd vdyk gw<f`
tpk:d \ ]yefjum:a\:|k:H awG? &efîuD:XmeawGe.J rSerf eS q f ufo< G f
]cif:tm:]zifh owif:twGuf pdwu f :l awG \vmódik yf gw<f` wcsKd.|k:H awG
u ae.pOftpDtpOfpm\if:udk xkw]f yefxm:wmrsKd: \Sw d wfw<f`
owif:xkwf]yefcsufwcsKd.[mvnf: owif:aumif:awG
twGuf vrf:pygy`J 'grsKd:awGukd tpd:k \r[kww f hJ tzJ.G tpnf:rsm: (tifef
}sDtrkd sm:) eJ. ukvorñvdk ódik if w H um tzJ.G tpnf:awGu xkw]f yef
wwfygw<f` aemufúyD: vkyif ef:awG? ausmif:awG pwmawGu xkwf
]yefwmrsKd:awGvnf: \Syd gw<f` tpd:k \eJ. vufatmufct H zJ.G tpnf:awG
u tcsuftvufe.J tpD\ifcpH mawGukd t]rJyJ xkw]f yefwwfygw<f`
owif:pmq\maumif:qkdwm uGufausmf]rifwwf\w<f`
ud< k v f u kd rf <hf tajumif:t\mudk em:vnfoabmaygufatmif avh
vmxm:\w<f` aemufbm]zpfr<fqw dk m îudK]rif\ygr<f` vÏwaf wmf
u \if:óSD:]rÛKyfóSHrSK Oya'opfwpf\yf ]y÷mef:vkdufwJhtcg? 'grSr[kwf
A[db k Efu bEfw:kd óSKef:awGukd xyfraH vûmhcs ]zwfawmufvu dk w
f hJ tcg
'Dowif:udk a\:zdk.twGuf aemufcHtajumif:\if:awGudk avhvm
xm:\r<f`
w]cm:owif:pmawG? a\'D<kdawG? |kyfoHawGudk junhfúyD:
pdwu f :l \wwfwmrsKd:vnf: \Sw d <f` w]cm:rD'< D mrsm:u ta]zray:\
ao:wJh tajumif:t\mawGukd ud< k uf qufvu kd óf ifkd yf gw<f` owif:
udk w]cm:|SKaxmifu h ae |SK]rifúyD: aemufxyfowif:awGukd \SmazGazmf
xkwóf ikd yf gao:w<f`
wcsKd.owif:pmq\mrsm:[m olw.kd owif:vdu k af ewJh ynm
\yfe<fy<fu xkww f hJ enf:ynmpmapmifawGukd zwfúyD: wd:k wuf]zpf

IMMF2.pmd 7 6/2/2547, 23:41


f :l \SmazG]cif:

tcef: (2) owif:\if:]rpfrsm:óSihf owif:twGuf pdwu

xGe:f rSKawGukd avhvmw<f` obm&ywf&ef:usif tajumif:udk a\:wJh


owif:pmq\m[m uaèm'D:<m:? vmtk?d ]refrm? xkid :f eJ. AD<uferf
ódik if rH sm:u obm&ywf&ef:usif tajumif:csif:\mawGukd a\:om:azmf
]ywJh Watershed trnf\rdS ñZif:udk zwfxm:oifw h <f` ud< k vf u kd w
f hJ
tajumif : t\meJ . ywf o uf v d k . ud k < h f [ mud k < f twwf ó d k i f q H k :
]znfq h nf:\r<f` ud< k uf tajumif: t\mopf
awGudk odvmwmeJ.trû 'gudk pmzwfolawG
twGuf ydúk yD: rûa&ay:vmódik rf <f`
uaèm'D:<m:ódkifiHrSm owif:pmq\m
tawmfrsm:rsm:[m bk\if ód|k 'kd rf oD[mók\.J vpOf
xkwo f wif:vÏmudzk wf|KS juw<f`tJ'D owif:vÏm
xJrmS crmeDawGukd |k:H wif ppfaq:zd.k ? qif:\JwhJ
awmifov l <form:awG\.J ]yùem pwJh udp\P yf
trsm:t]ym:ay; bk\ifîuD:uol.\J. oabmxm:
t]rifufdk azmf]yxm:wwfw<f` 'Dt]rifawGu
'DwkdufîuD:u pdwf&ifpm:p\m owif:awGtwGuf tcsuftvufaumif:awG ]zpfaewwfygw<f`
owif:wpfyk'f ]zpfódkif tdrrf mS ? aç:xJrmS ? ygwyD rGJ mS w]cm:vlawG a]ymqkad ejuwm
ygw<f`
udk em:axmif\if:eJ.vnf: owif:awG \ódik w f <f` vlawG bma]ymae
juovJayg`h olw.dk pdwu f :l eJ. pd:k \dryf yl efrKS awG[m ud< k o fh wif:twGuf
ta]ccHygyJ`
rsufpu d kd \Si\f iS zf iG x
hf m:\ifvnf: owif:tpawG trsm:îuD:
\ódik w f mygy`J aemufwpfîudrf ud< k o hf wif:pmwku d uf okd mG :\if: vrf:rSm
taqmufttHktopf aqmufvkyfúyD:pD:oGm:wmrsKd:vdk pdwf&ifpm:p\m
wpfckck\Sdvm: pl:prf:junhfprf:yg` awG.w<fqkd\if taqmufttHk
aqmufvyk zf .dk cGi]hf yKrde.f csay:xm: rxm: pnfyifom<mXmeudk vSr:f
ar:junhaf yg`h 'grrS [kwf xl:qef:wJh |ky\f iS |f ?Hk ]ywku d w f pfcck uk kd awG.
csifawG.\r<f` tJ'g[m úrdK.u pmzwfy\dowfîuD: pdwf&ifpm:r<hf
owif:ygy`J

owif:\if:]rpf rsm:rsm:xm:yg?
'gayrJh owif:\if:]rpfaumif:]zpfygap

oifu
h kd vlawGu pdwuf :l awG? tajumif:t\mawGukd a]ym]y
jur<f` 'Dowif:udk a\:zd.k twGuf vdt k yfwhJ owif:tcsuftvuf
awGuv
kd nf: olw.dk u ay:wwfjuw<f` 'Dvkd owif:\if:]rpfawGqdk

IMMF2.pmd 8 6/2/2547, 23:41


f :l \SmazG]cif:

tcef: (2) owif:\if:]rpfrsm:óSihf owif:twGuf pdwu

wm r\Srd ]zpf vdt k yfw<f` 'gayrJh ta\:îuD:wmu owif:\if:]rpf


aumif: ]zpfzdk.ygyJ` rSefuefwJh? t\Sdudkt\Sdtwkdif:yJ a]ymwwfwJh?
bufrvku d w f wfwhJ owif:t\if:t]rpfawG [kwf r[kwq f wdk m ud<
k f
u pdppf\ygr<f` ud< k ufh kd olw.dk t\ifuay:wJh tajumif:tcsufawG
ua\m rSeu f ef\.J vm:` 'Dval wGukd w]cm:olawGua\m <Hjk unfav:
pm:\J.vm:` tajumif:t\meJ. ywfoufv.kd xif]rifcsufay:ókid af vmuf
wJh tqif\h \dS .J vm:` ud< k u fh kd vdraf ]ymp\m tajumif:a\m \Sad eovm:
qkw d hJ tcsufawG ]zpfygw<f`
e<fy<fwpfct k wGuf uïrf:usifwhJ owif:\if:]rpfawG \Sx d m:
zd.k vnf: vdw k <f` tJ'x D rJ mS pD:yGm:a\:ynm\Siaf wG ygw<f` wu<f
vd.k ud< k u f pD:yGm:a\:owif:wpfy'k f a\:aew<f qkyd gawmh` tJ'rD mS
ud< k ef m:rvnfwhJ a&g[m\ygvmw<fq\dk if olw.dk qD zke:f qufúyD: ar:
ókid w f mayg`h
owif:\if:]rpfaumif:awG \Sv d m\atmif vlawGe.J rjumcE
zke:f eJ.]zpfap? vlcsif:awG.úyD:awmh ]zpfap pum:a]ymzk.d vdyk gw<f` ol
wk.d u ud< k ef .J \if:óS:D cifrifvm\if ud< k ufh <
dk jkH unfvmr<f` 'Dtcg ol
wk.d udk <Hjk unfxu dk f rxdu k q f w dk m ud< k f odvmr<f`
owif:pmq\mwcsKd.u olw.dk owif:
vdu k af ewJh e<fy<fxJ u tv<ftvwf tqifh
\SdwJh ykñdKvfrsm:eJ. cifrif\if:óSD:atmif aew<f`
tJ'v D al wGqw kd mu bmawG]zpfysufaew<fqw dk hJ
t]zpfrSefudk wu<fodwJholawG` aemufúyD:
twGif:a\:rSL:awGqkdwm owif:\if:]rpfaumif:
awG ]zpfódkifw<f` bmvdk.vJqkdawmh olwkd.u
t\m\Sîd uD:awG bmvkyf aew<fqw dk m odxm:wm
ajumifhygyJ` olwkd.u vlîuD:awGeJ. awG.qHk
ar:]ref:cGi\hf atmifvnf: vkyaf y:ódik yf gw<f`
owif : pmq\maumif : [m ol w k d .
owif : awG t wG u f tcsuf tvuf a wG u d k
ae\mtrsm:îuD : uae pk a qmif : <l w <f `
wpfa<mufu a]ymwmudk aemufwpfa<muf
a]ymwmeJ.csdefxdk:úyD: pdppf\w<f` 'grSr[kwf
w]cm:owif:\if:]rpf wpfcck q k u D ae xif]rifcsuf awmif:cHúyD: a\:\if ol.qDu aq:vdyft]yif
w]cm: tajumif:t\mawGyg
udk<fhowif:[m ydkúyD: ]ynfhpHkoGm:\w<f` tifef}sDtkd &efxrf:awG? \ódkifr<f`
wUodv k yf garmuQawGvkd uïrf:usifoal wGe.J a]ymqdak qG:aóG:yg` t]zpf

IMMF2.pmd 9 6/2/2547, 23:41


f :l \SmazG]cif:

tcef: (2) owif:\if:]rpfrsm:óSihf owif:twGuf pdwu

tysufawGukd vufawG.cHpm:ae\wJh omref]ynfoal wGe.J vnf: awG.


qHyk g`
ud< k o fh wif:\if:]rpfawGqD rSerf eS q f ufo< G úf yD: bmawG ]zpf
aeovJqw dk mudk pl:prf:yg`
ta\S.awmiftm\S a'ou owif:pmq\mrsm:twGuf
owif:\if:]rpfwcsKd.udk atmufrmS azmf]yvku d yf gw<f`
• owif:xkw]f yefcsufrsm:?
• tpd:k \|k:H rsm:?
• \JXmeeJ.aq:|kr H sm:?
• ódi
k if w
H umat}sifprD sm:?

• oHwrefrsm:?

• tife} f sDtrdk sm:?


• pD:yGm:a\:vkyi f ef:rsm:eJ. vkyif ef:toif:tyif:rsm:?
• ausmif:rsm:?

• owif:vÏm? rñZif:? owif:pm? tifwmeuf?

• ]ynfwi G :f ]ynfy|kyo f ?H a\'D<kd owif:xkwv f iÏ chf sufrsm:?


• aç:ol aç:om:rsm:`

owif:\if:]rpfpm\if: xm:\Sdyg
ud<
k ohf wif:pm:yJaG y;rSm pepfwus pkaqmif:xm:wJh owif:
\if:]rpf pm\if:udk xm:\Sda\:[m ta\:îuD:wJh tcsufyg` udk<fh
owif:\if:]rpfawGqu D vdypf muwfukd t]rJawmif:<lyg` tJ'u D wfawG
udk pm:yJGay;u bl:xJrSm xnhfxm:\ygr<f` w<fvDzkef:vrf:òÏef?
tpd:k \Xme? pD:yGm:a\:vkyif ef:eJ. tife}f sDttdk zJ.G tpnf: vrf:òÏepf mtkyf
awGvnf: \S\d r<f` rjumcEqko d vdk ud< k u f wpfa<mufa<mufukd
csufcsif: qufo< G af r:]ref:\wwfwmrsKd:awG \Srd <f` tJ't D cgusrS em
rnfe.J vdypf mawG \Sm\if:eJ. tcsdeu f ek w
f mrsKd: r]zpfygapeJ.`

10

IMMF2.pmd 10 6/2/2547, 23:41


tcef: (3) owif:> ta]ccHz.GJ pnf:wnfaqmufy
kH

tcef: (3)
owif:> ta]ccHz.GJ pnf:wnfaqmufykH
owif:OD:óSifhowif:aqmif:yg:
owif:awGudk ta]ccH tm:]zifh
óSpfrsKd:óSpfpm: cJG]cm:xm:ygw<f` yxr
wpfrsKd:u owif:OD: ]zpfúyD: \Hzef\Hcg
puf\yf owif: vd.k vnf: ac;juygw<f`
aemufwpfrsKd: ukd awmh owif: aqmif:yg:
vd.k ac;w<f`
owif:OD:qkw d mu t]zpf tysuf
wpf c k u d k csuf c sif : owif : a\:om:
wif]y\wmrsKd:yg` rD:avmifwm? tpk:d \u
ajunmcsufwpf\yf xkw]f yefwm? w\m:|k:H
utrd e f . csrS w f w m? emrnf a usmf
ppfom:rsm:eJh tusOf:om:rsm:
wpfa<muf tdwpf af \m}ge.J aoqH:k oGm:wm po]zifah yg`h tajumif:u ta\:îuD:
owif:aqmif:yg:awGuawmh ]zpf]zpfcsi:f a\:om:zk.d odyrf vdk owif:OD: wpfy'k f
ygb:l ` 'Dowif:a\:om:csuaf wGu pmzwfou l kd t]zpftysuf tajumif: ]zpfódkifw<f`
today:|kHomru 'Dvdk]zpfaewJh taetxm:? tajumif:w\m:udk
ydúk yD:eufeuf|KdS if:|SKd if: awG:qódik af tmifyg vkyaf y:ygw<f` 'g rSr[kwf
zwf v k d . aumif : atmif a\:om:wif q uf j uw<f ` owif : OD : u
t]zpftysufudk wJw h :dk azmf]yw<f` owif:aqmif:yg:uawmh tJ't D ]zpf
tysufukd \Si:f ]yay:w<f`
owif:aqmif:yg:trsm:pku vlpw d &f ifpm:wJh tajumif:t\m
awG ]zpfwwfw<f` Oyrm [ódKG ifúrdK.awmfrmS tdwpf af \m}g ysH.óS.H ae
w<f? [ódKG ifúrdK.awmfrmS q\m&efwpfa<mufu tdwpf af \m}g wku d f
zsufa\:udk OD:aqmifaew<fqdkwJh vlrSKa\:udpPrsKd:awGaygh` owif:
aqmif:yg:rsm:[m vlwpfa<muf\.J vkyaf qmifcsuf? 'grrS [kwf ae\m
a'owpfc\k .J cHpm:\csufawGukd azmf]yay:ygw<f`
'Dowif:aqmif:yg:awGu owif:OD:awGxuf ydúk yD: eufw<f`
owif:aqmif:yg:wpfy'k f a\:zd.k qk\d if owif:axmuf[m \uftawmf
jumatmif vlawGukd awG.qHak r:]ref:? okawoeawGvyk úf yD: tcsde< f l
a\:om:ju\wmyg`

11

IMMF2.pmd 11 6/2/2547, 23:41


tcef: (3) owif:> ta]ccHz.GJ pnf:wnfaqmufy
kH

tzGifhóSifhpmudk<f
owif:tyk'w f idk :f rSm t"du tpdwt f ydik :f óSpcf k yg&ifygw<f`
yxrydik :f u ützGiáfh vd.k ac;avh\w dS hJ owif:tppmyd'k f ]zpfygw<f`
owif:wpfyk'f\J. usefwJhtydkif:udkawmh üpmudk<fá vdk.ac;ygw<f`
owif:trsm:pkrSm wif]ycsifwJh t"duausm|kd:wpfck ygavh\Sdw<f`
tzGiehf .J pmud< k óf pS cf pk vH:k u tJ'aD usm|k:d eJ. qufó< G af e\ygr<f`
owif:OD: owif:pmyk'af wGrmS tzGiphf myd'k [ f m t]rJ&guswpf
ajumif:wnf:yJ a\:avh\ydS gw<f` tJ't D zGix hf rJ mS 'Dowif:\J. tajumif:
\if:eJ. tJ'x D rJ mS ygwJh ta\:tîuD:qH:k tcsufawGukd azmf]y\ygr<f`
tzGiahf umif:awG[m pmzwfoal wG\.J tm|ku H kd trdt\ zrf:<lóikd úf yD: tJ'D
owif:udk qufzwf]zpfomG :atmif pGr:f aqmifóikd yf gw<f`
pmud< k x f rJ mS u tzGix fh rJ mS ygwhJ tajumif:t\mawGukd quf
úyD: \Si:f ]yoGm:wmyg` tJ'grmS tao:pdwt f csuftvufawG? a]ympum:
aumufów k cf sufawGe.J 'Dtajumif:t\meJ. qufó< G af ewJh aemufcH
tajumif:\if:awG yg\Sd w<f` ta\:îuD:wJh tajumif:t\mawGudk
owif:\J.tpydik :f rSma\:úyD: odyt f a\:rîuD:wmawGukd aemufyikd :f rSm xm:
a\:oGm:\ygw<f`
owif:OD:aumif:wpfy'k u f kd atmufrmS azmf]yvdu k yf gw<f`
\Si:f vif:rSK? pum:toH:k tóSKef: |d:k pif:rSKeJ. owif:tcsuftvufawG udk
tpDtpOfusus a\:om:csufawGukd }|kpu kd jf unhyf g`

uaèm'D:<m:txnfcsKyfvkyfom:rsm:
tusyftwnf: juHKae\

zóGr:f yif? uaèm'D:<m: (atyD) - tar\du ]ynfaxmifpk


wGif pD:yGm:a\:wH.k qkid :f rSKajumihf uaèm'D:<m:ódik if w H iG f onfópS f
<cktcsdeftxd txnfcsKyfpuf|kH tenf:qHk: 12 |kH <m<D
yd w f v d k u f \ úyD ] zpf a jumif : ul : oef : a\mif : &<f a \:&ef î uD :
csefy\mqd'u f <refae.u a]ymjum:onf`
avmavmq<fwiG f tvkyo f rm: 3000 ausmf tvkyrf S
<m<D\yfqidk :f xm:\úyD: ta]ctae wk:d wuf rvmygu aemufxyf
tvky]f yKwfjuvdrOfh :D rnf[k olua]ymonf`
xdk.]yif txnfcsKyftvkyf|kH 200 cef.u tcsdefydkudk
avûmhcsvdkufo]zifh tqkdif:óSpfqkdif:rS wpfqkdif:yJ]zpfoGm:\m

12

IMMF2.pmd 12 6/2/2547, 23:41


tcef: (3) owif:> ta]ccHz.GJ pnf:wnfaqmufy
kH

tvkyform:trsm:t]ym:onf tvkyfcsdefem\D avsmhenf:oGm:


\ajumif:vnf: &efîuD:u a]ym]yonf`
ütar\du]ynfaxmifprk mS ]zpfaewJh pD:yGm:a\:]yùemawG
ay;rSm uïefawmfwkd.qDu puf|kHydkif\SifawGa\m? tvkyform:
awGuyg tvGepf :kd \draf ejuygw<fá [k olu a]ymonf`
uaèm'D:<m: ódik if H txnfcsKyfvyk if ef:wGif vl 200000
tvkkyfvkyfukdifaejuúyD: wpfOD:vûif wpfv ysrf:rû a';vm 40
cef . \\S d o nf ` csKyf x nf 80 \mck d i f ó S K ef : ausmf u d k tar\d u
]ynfaxmifpo k .kd wify.kd a\mif:cs\onf`
<cktcg óSp&f ufusKd:oGm:úyD ]zpfaomf]im: uaèm'D:<m:u
tar\du]ynfaxmifpo k .dk óSppf Ofwify.kd aeus cJw G rf:yrmE> 40
\mckid óf KS ef:udyk if r]ynhrf aD o:ajumif: &efîuD:ua]ymygonf` <ref
óSpf uqkv d ûif ZGet f ukeu f wnf:u tar\du ]ynfaxmifpk twGuf
cJw
G rf:udk t]ynft h &eD:yg: wify.kd cJúh yD:]zpfajumif: olu a]ymygonf`

owif:aqmif:yg:awGuawmh
ydkúyD: vGwfvGwfvyfvyfa\:vdk. \yg
w<f` a\:enf:awGvnf: trsm:îuD:
ygy`J
owif : aqmif : yg:qk d w mu
t]zpf t ysuf w pf c k u d k ]zpf ] zpf c sif :
a\:om: wif]ywmrsKd: r[kww f thJ wGuf
ta\: tîuD:qH:k tcsufukd owif:tprSm
wef:úyD: a]ymp\mrvdkygbl:` tzGifhu
vl w pf a <muf ? ae\mwpf a e\m?
'grS r [k w f w]cm:tajumif : t\m
wpfcck ek .J pmzwfwo hJ l odcsifvmatmif
qJ G a qmif oG m :\ygr<f ` 'gayrJ h pmyd k ' f a]cmuf y d k ' f a vmuf a'ocHawGtajumif:udk
a\mufvmwJhtcgrSmawmh 'Daqmif:yg:\J. t"du tajumif: t\mudk xnhfa\:]cif:tm:]zihf
owif:u ydk]yD:touf&if
pmzwfoo l ad tmif azmf]y\rSm ]zpfygw<f` vmr<f`
atmufrmS owif:aqmif:yg:aumif:wpfy'k u f kd azmf]yay:xm:
ygw<f` aqmif:yg:\J. tp? tv<f? tqH:k udk aocsmpGm pOf:pm:úyD:
csdwq f uf rdrd a\:om:xm:yHu k dk owd]yKyg` 'gt
h ]yif a]ympum: aumuf
ókwcf suaf wGe.J o|kyaf zmftzJ.G tóJ.G awG xdxrd rd \d ydS u
kH v
kd nf: rSwo f m:yg`

13

IMMF2.pmd 13 6/2/2547, 23:41


tcef: (3) owif:> ta]ccHz.GJ pnf:wnfaqmufy
kH

óSpo
f pfu:l ae.rSm AD<uferfrS zdeyfwu
dk o
f rm:i<f\.J
aysmfp\mrJhb&

[ódGKif? AD<uferf (atyD) - 'ifAefwltef (16 óSpf) onf


óSpo f pfu:l ae. tajumif:udk b<faomtcgurS rjum:zl:cJah cs`
ol.tae]zifh xrif:wpfeyfpmtwGuf edp"P &l \SmazGae\csdew f iG f
[ódGKifúrdK.awmf wpfcGif yJhwif|kdufcwfaeaom rD:|SL:rD:yef:
azmuforH sm:u ol.udk ajumuftm:yif ydak pcJyh gonf`
reuf a pmapmrS m ol u atyD o wif : Xme|k H : a\S . od k .
a\muf v monf ` }d w f w H c g:oH w d k i f r sm:ud k vuf ó S p f z uf ] zif h
qkyu f ikd \f if: oHwidk af wG jum:rSm oem:pzG<f rsufómS i<fav:óSihf
yHpk rH mS w]cm:uav:i<frsm:óSihf uGm]cm:vGe:f vSonf` t&wftpm:
rsm:u npfóGrf:aeonf (TwpfywfóGrf: txnfrsm:udkrl olu
&<f<cl ]hJ cif:]zpfúyD: ol.rSm onfwpfpykH J \Syd gonf`) uav:i<fu
|SL:zdeyfrsm: wku d af y:yg\ap[k awmif:yef wk:d vûKd:aeygonf`
ao:ao:nÛufnÛuf]zpfaom wltefudk 9 óSpf? 10 óSpf
om:[k xifp\m ]zpfygonf` od.k aomf olu pD:u\ufwpfvyd u f kd
aomufaeonf` olu ar:cGef:trsm:pkukd rsufarSmifuav:
juKwfum vlomG : pîuàjurf:cif:udk iH.k junh\f if: ]yefa]zúyD: tqH:k Y
|SL:zdeyfwu dk pf \m \Sd ovm:[lI xyfar:vmonf` aqmif:\moDcsed f
[ódKG ifúrdK.awmfwiG f azmufonfrsm:udk wpfae. 11 em\D jumonf
xd vS n f h v nf \ S m azG \ aomajumif h rjumcEqk d o vd k y if
ol.a]caxmufrsm: temw\ ]zpf\onf`
óSpo f pfu:l ae.wGif owif:axmufwpfa<mufu &<fay:
onfh rke.f wpfcók iS hf vrf:oGm:vrf:vmrsm:u pGe.f juJcahJ om a\udyk J
ol pm:aomufc\hJ onf`
ü'Duae. usKyfrmS pm:p\m\Sw d <f? reuf]zefus\if \Scd sifrS
\SdrSm? wpfae.us\ifawmh ydkufqHaumif:aumif: \Smódkifvmr<f
xifwmyJ? tJ't D cgus\if azazeJ. ararudk ydu k qf aH wGay:r<f?
um:wpfpD:eJ. tdrfwpfvHk:&<fúyD: aowJhtxd aumif:aumif:
aeoGm:r<fá [k olu a]ymonf`
wltefonf q<fausmo f uf qif:\Jom:uav:i<frsm:xJrS
wpfa<muf]zpfonf` olw.dk u zdeyfwu kd yf pPn:f rsm:udk opfom:bl:
uav:rsm:]zifh xnfho<fum úrdK.v<faumif x\eftefa'gif:
vrf:rwpfavûmuf pm:aomufqikd rf sm:? bm:qkid rf sm:? ukrE í |D :Hk

14

IMMF2.pmd 14 6/2/2547, 23:41


tcef: (3) owif:> ta]ccHz.GJ pnf:wnfaqmufy
kH

rsm:óSifh ódkifiH]cm:oH|kH:rsm:wGif zdeyfwkdufrnfholrsm:udk vkdufvH


\SmazGaewwfonf`
olwkd.u AD<uferfódkifiH> vGwfvyfaom aç:uGuf
pD:yGm:a\: ]yK]yifa]ymif:vJrKS ajumifh ay;xGe:f vmonfh ukeo f nf
vlwef:pm:opfukd vku d \f mS juonf` xdok rl sm:u |d:k \myvwfpwpf
nÛyfzdeyfrsm: rpD:awmhbJ om:a\|SL:zdeyfrsm:udk pD:vmjuonf`
‘Shoeshine’ (zdeyfwu fdk wf <f)? ‘Shoeshine’ qko d nfrmS olw.dk
a]ymwwfonhf wpfceG :f wnf:aom t}Fvyd pf um: ]zpfygonf`
wltefuo hJ .dk aom uav:tawmfrsm:rsm:onf qif:\Jusyf
wnf:onfh aus:vufv<fcif:rsm:rSaeI [ódGKifodk. wufvm
juonf` olwkd.wpfawGonf ae.pOfyif vrf:rrsm:ay;rSmom
tcsdeu f ek af eju\úyD: olw.dk udk qH:k rrnf?h óSpo f rd afh zsmif:zsay:rnf?h
<kwpf t G qH:k óSpo f pfu:l vufaqmifuav: ay:rnfh vlîuD:olr
[lI r\Sad cs`
wltefonf <cktcg touf 15 óSp\f údS yD ]zpfaom oli<f
csif:wpfa<mufóiS t hf wl úrdK.ok.d a\muf\v dS mum vrf:rrsm:ay;
avûmuf oGm:aecJjh uonf` yxrydik :f rSm ol juHa\mif:úyD: aemufyikd :f
wGif tar\d uef qifh 30 rû]zifh zdeyfwu dk af q:bl: wpfb:l &<f<l
vduk o f nf`
wltefu olonf rdbrsm:óSifh tquftoG<f\SdaeúyD:
rdbawGu tdrf]yefvmapcsifajumif: a]ym]yonf` odk.aomf
rdom:pku qif:\JveG :f o]zifh ol.taeóSihf r]yefóikd [ f k qdyk gonf`
[kdif[ef]ynfe<fwGif ürnfolrû |SL:zdeyfrpD:o]zihfá ol.rSm
zdeyfwu dk o
f nft h vkyf \ódik rf nf r[kwaf cs`
olu óSpóf pS yf J ausmif:aecJ\h o]zifh pmvnf: ra\:wwf?
rzwfwwf` aumuf|:dk ? a\mfbm]ym:? a\mfbmvH:k uav:rsm:]zifh
vkyx f m:aom t]zpfabmvH:k av:udk uef]cif:rSvI GJ olu rupm:
oavmufyif`
wltefonf tcef:óSpcf ef:yg tdrw f pfv:kH wGif w]cm: vl 20
óSithf wl wpf\ufvûif 5 qifch ef.ay:úyD: tdyo f nf` vltrsm:pku
vrf:avûmufaç:onfrsm:yJ ]zpfygonf` tdrfrSm tdrfomr\Sdyg`
x\eftefa'gif: vrf:odk.a\mufatmif wltefu wpfem\Djum
vrf:avûmufvm\úyD: t]yefudkvnf: naeydkif:rSm wpfem\Djum
avûmuf\]yefonf` olu reuf 6 em\Dqkdvûif vrf:ay;udk
xGuv f múyD`

15

IMMF2.pmd 15 6/2/2547, 23:41


tcef: (3) owif:> ta]ccHz.GJ pnf:wnfaqmufy
kH

zdeyfwu dk cf ikd :f ol wpfa<mufpu D ol.udk tar\duef 11


qif h eD : yg:pD ay:oG m :avh \ S d ú yD : uH a umif : onh f a e.rsm:wG i f
zdeyfwu dk o f l óSpaf <muf? oH:k a<muf \wwfonf` vrf:ay;rSm
zdeyfwu dk o f nhf uav:i<fawG rsm:onfxuf rsm:vmaomajumifh
ol . tae]zih f yd k u f q H \S m \cuf v monf ` óS p f o pf u l : ae.
naecif:a\mufvmcsed t f xd ol.udak r:]ref:csio f nhf owif:axmuf
wpfa<mufuykd J azmufonf\cJo h nf`
olu a]ymp\m bmrSr\S[ d k cH<x l m:\um: wltefukd pum:
a]ymvmatmif vky\f onfrmS rvG<yf g` olu zdeyfwu dk b f :l ay;rSm
xkdifaeonf` nmbufyg:ay;rSm zkefawGóSifh rnf:aeonf`
aygaygyJ y J yvwf p wpf n Û y f z d e yf u d k pD : xm:úyD : vrf : u
oJawGzek af wGajumifh a]c axmufrsm:uvnf: rnf:wl:aeygonf`
rD:|SL:rD:yef: ypfazmuforH sm:u vrf:wpfcv k :kH odro
hf rd whf ek of mG :\m
ol u xd w f v ef . wjum:]zif h em: rvnf ó d k i f p G m aemuf u d k
vSnjhf unhv f ukd af vonf`

tzGiphf myd'k rf sm:? owif:OD:eJ. owif:aqmif:yg: zJ.G pnf:yHrk sm:


tajumif:udk tcef: (8) eJh tcef: (9) wdk.rSm ydkúyD: ]ynhf]ynhfpHkpHk
aqG:aóG:ygOD:r<f`

übá a]cmufv:kH
owif:tm:vHk:rSm tc\muswJh ar:cGef:awGudk a]zúyD:om:
]zpf\r<f` tJ'aD r:cGe:f awGukd übá a]cmufv:kH vd.k ac;ygw<f`

b<fo-l owif:xJrmS b<foyl g&ifywfoufaeovJ`

bm]zpf- ta\:îuD:wm? pdw&f ifpm:p\m bm]zpfovJ`

b<fae\m- b<frmS ]zpfwmvJ`

b<ftcsde-f b<ftcsdew f ek :f u ]zpfwmvJ`

bmhajumifh - bmhajumifh 'Dv]kd zpf\wmvJ`

b<fvkd - b<fvkd ]zpf\wmvJ`

wpfckck ]zpfw<fqkd\if vltm:vHk:u tJ'Dar:cGef:awGudkyJ


ar:wwfjuw<f` 'D übá a]cmufv:kH eJ. r]ynhpf b kH :l qk\d if tJ'o
D wif:
[m ]ynhpf w
kH hJ owif:wpfy'k f ]zpfrvmódik b
f :l ` &g\ifh owif:axmuf

16

IMMF2.pmd 16 6/2/2547, 23:41


tcef: (3) owif:> ta]ccHz.GJ pnf:wnfaqmufy
kH

awGawmifrS olw.dk \J. owif:awGukd 'Dtcsuf awGe.J

csdex
f :kd junh\f avh \Swd <f` owif:OD:awGrmS 'D übá

a]cmufvHk:udk owif:\J. tzGifhrSm azmf]y wwf

juw<f`
t}F v d y f b momeJ . xk w f a &wJ h bef
aumuf y d k . pf owif : pmu owif : wpf y k ' f u k d
junh\f atmif`

roefrpGrf:olrsm:upm:yJG? vlwidk :f rSm a]ymp\m ud<


k pf D
[Gmrmhcu
f pm:|kîH uD:wGif vlaygif: \mcsDúydKify&GJ if \Sjd uayr<hf owif:t]zpf
azmf]y avmuf\J.vm:`

22 îud r f a ]rmuf trsKd : om: roef r pG r f : ol r sm:


a]y:ckefypfúydKifyJGudk [Gmrmhcf tm:upm:|kHîuD:wGif <refae.u
pwifusif:y\m tm:upm:úydKifyJG 17 rsKd:Y tm:upm:orm:
\móSichf sDI yg&if<OS úf ydKifcjhJ u onf`
tm:upm:yJGudk tdrfa\S.rif:om: r[m &g}sD\m avmifuGef
ud< k pf m: rif:om:> orD:]zpfol trfpD oD\&d Ef&g\:D r[D':kd vfu
tcrf:tem:]zifh zGiv hf pS af y:cho
J nf`
úydKifyJG&if tm:upm:orm:rsm:xJrSaeI <ckóSpftwGif:
rav:\S m :ód k i f i H w G i f usif : yrnh f tmqD < H t m:upm:úyd K if y J G ó S i f h
ud\k :D <m:ódik if w H iG f usif:yrnhf tufzt D idk pf D (FESPIC)
f :D tufpyf t
úydKifyrGJ sm:twGuf ódik if v hH ufa\G:pifrsm:udk a\G:cs<frnf]zpfajumif:
xd k i f : ód k i f i H roef rpG r f : ol r sm:tm:upm:toif : csKyf OU÷
'kw< d Adv k cf sKyfîuD: yDqm:vf &yfwem&Efu\D d u a]ymonf`
úydKifyrGJ sm:udk jumoyaw:ae.txd usif:yrnf]zpfúyD: &if
aju: tcrJ]h zpfonf`

'Dowif:rSm b<folvJ (roefrpGrf:tm:upm:orm:awG?


trfpD oD\&d Ef&g\:D r[D':kd vf? 'kw< d Adv
k cf sKyfîuD: yDqm:vf &yfwem
&Efu\D )d ? bm]zpfwmvJ (roefrpGr:f tm:upm:orm:rsm:\J. 22 îudrf
a]rmuf tm:upm:úydKifyzGJ iG v
hf pS w
f m)? b<fae\mrSmvJ (befaumufrmS \Sd
wJh [Gmrmhcftm:upm:|kHîuD:rSm)? b<ftcsdefuvJ (rae.u) qkdwJh
tcsufawG ygwm awG.\ygr<f` bmhajumif?h b<fvq kd w
kd muawmh 'D
owif:rSm rvkt d yfwthJ wGuf rygygb:l `

17

IMMF2.pmd 17 6/2/2547, 23:41


tcef: (3) owif:> ta]ccHz.GJ pnf:wnfaqmufy
kH

befaumufy.kd pfuyJ aemufxyfowif:wpfy'k u


f dk junhyf gO:D `

w\wfwiG f "mwftm:]ywfawmuf

w\wf-rk:d îuD:aomajumifh ]ynfe<fwpf&ef:wGif we}FaóGae.nu


"mwftm: ]ywfawmufc\hJ onf`
a\pD:jurf:aomajumifh t]rpfr]S yKwfxu G v
f monfh &g:vH:k
rsm:u acgiq f rfrif:c|dik ?f qefoef|KGd if|:l \Sd Ad.k tm:]rihf "mwftm:
vkid :f rsm:tm: &ifa\mufwu dk cf u
dk rf o
d ]zifh we}FaóGae.n 10 em\DrS
<refae. eHeuf 5 em\Dtcsed t f xd vûyfppfr:D ]ywfawmuf cJ\h onf`
ykpeG af rG:uefrsm:óSihf tat:cef:odak vSmif|rHk sm:rSwpfyg: ]ynf
e<fwiG :f \Sd w]cm:vkyif ef:rsm:tae]zifh "mwftm: ]ywf awmuf
rSKajumifh vkyif ef:xdcu dk ]f cif:rsKd: r\Scd ahJ jumif: w\wf"mwftm:Xme
refae}sm qef oGe:f csefqeG :f u a]ymonf`

'Dowif:rSm bm]zpfwmvJ ("mwftm:]ywfawmufwm)? b<f


ae\mrSmvJ (]ynfe<fwpf&ef:eJ. qefoef|dGKif|l:rSm)? b<ftcsdefvJ
(we}FaóGae.u)? bmhajumifvh J (rk:d îuD:vd.k )? b<fv]dk zpfwmvJ (&g:vH:k
awGu "mwftm:vdkif:awGudk &ifwkdufrdvkd.) qkdwJhtcsufawG yg&if
w<f` b<foal wGvq J w
dk mu tJ']D ynfe<frmS aexkid v f yk u
f ikd af eol
awGe.J "mwftm:Xme refae}smwd.k ]zpfygw<f`
tckwpfcg uaèm'D:<m: bmompum:eJ. xkwaf &wJh zóGr:f
yif owif:pmu owif:tpydifk :f udk avhvmjunh\f atmif`

cef'efyif? qefcufq\mcswf\dS zóGr:f yif bk\m:ausmif:teD:


ód|k 'dk rf\yd o
f mvrf:ay;\Sd ]ynfo.l vkyif ef:rsm:óSio hf <f<yl .kd aqmifa\:
&efîuD:XmetaqmufttHkúydKuscJh\m ]yif:xefpGm 'Ef\m\\Sdol
oH:k OD:tygt&if vl ckepfO:D xdcu dk 'f Ef\m \\So
d mG :onf`
]ynfo.l vkyif ef:rsm:óSihf o<f<yl .kd aqmifa\: &efîuD:Xme
twGif:&ef rpPwm tkcfcsef:> tqkdt\ TtaqmufttHkrSm
&efîuD: acwkid v f ifr>f tpnf:ta&:cef:r]zpfúyD: 2001 rwf 23?
aomjumae. reuf 8:30 wGif úydKuscJ]h cif:]zpfonf`

owif:u aemufxyfenf:enf: usefygao:w<f` 'gayrJh


'Ef\m\wm b<foal wGvJ qkw
d m vH:k &rygb:l ` tJ'g tvkyo
f rm:
18

IMMF2.pmd 18 6/2/2547, 23:41


tcef: (3) owif:> ta]ccHz.GJ pnf:wnfaqmufy
kH

awGvm:? atmufu]zwfomG :]zwfvm vlawGvm:? a<musfm:awGvm:?


rde:f rawGvm:? uav:awGvm: rod\bl:` od\orûu tzGirhf mS ygwm
av:avmufyJ\Sdw<f` owif:a\:olu 'DtaqmufttHkîuD:ukd bm
twGuo f :kH w<f? oufwrf:b<favmuf\údS yD? úyD:awmh 'Dvúkd ydKuscsderf mS
tpnf:ta&:om vkyaf ecJ\h if b<fv]kd zpfr<fqw kd mawGuykd J a\:xm:
ygw<f` olu 'Ef\m\ol ckepfa<mufudk vH:k &arhxm:úyD: tJ'x D rJ mS
tqif]h rifth \m\Sîd uD:awG rygwmukyd J uHaumif:w<f\<fv.kd tav:ay:
azmf]ywJh oabm oufa\mufaeygw<f`
tck AD<uferf owif:pmwpfapmifu owif:wpfy'k u f kd xyf
junhyf gOD:`

pufb:D orm:óSpOf :D xkid :f ókid if u


H úydKifyrGJ mS
}smqD&grsm:tódkif\\Sd

pufb:D orm:óSpOf :D ]zpfaom a[mifoo D ef:wrfóiS hf ik<iferf


uyfw.dk onf xkid :f ódik if pH ufb:D úydKiyf w
GJ iG f }smqD&grsm:udk tódik \f \Scd ohJ nf`
a[mifoDoef:w\efu ti<fwef:úydKifyJGwGif yxrqk
}smqD&gukd qGwcf :l cJo h nf` ik<iferfuyfu trsKd:om:ódik if w H um
úydKifyrGJ mS }smqD&gukd tódik \f cJ]h cif:]zpfonf`
xkdif:ódkifiHwGif usif:y]yKvkyfaom <if:úydKifyJGY xkdif:?
OZbufupPwwef? zdvpfyikd ?f a[mifaumif? rav:\Sm:? AD<uferf
óSihf ud\k :D <m:orRwódik if w H .kd rS pufb:D orm: 145 OD: &ifa\muf
<SOúf ydKifco hJ nf`
olw.dk u trsKd:om:? trsKd:orD: ti<fwef:úydKifyrGJ sm:óSihf
trsK:d om:ódik if w H um úydKiyf rGJ sm:wGif yg&if<OS úf ydKicf jhJ u]cif: ]zpfonf`

pufbD:úydKifyJGemrnfu bmvJ` 'DúydKifyJGu


t"duúydKifyîGJ uD: wpfcv k m:` ü}smqD&gá qkw d m bmvJ`
uDvdkrDwm b<favmufc\D:udk úydKif\wmvJ` yJGudk
b<fae.u vkycf w hJ mvJ` xkid :f ódik if x
H u
J b<fae\m rSm
vkywf mvJ` bmqkawG csD:]rÛio fh vJ`
'Dowif:udk udk<fu AD<uferfowif:pm
wpfapmiftwGuf a\:\w<fqkdygpkd.` pmzwfolawGudk
AD < uf e rf p uf b D : orm: óS p f a <muf \ J . tajumif : ud k ol wu<fwrf: bmudk
ra]ym]yoifhbl:vm:` olwkd.\J.aemufcHeJ. touft\G<f? AD<uferf tódik \f cJh ovJ`

19

IMMF2.pmd 19 6/2/2547, 23:41


tcef: (3) owif:> ta]ccHz.GJ pnf:wnfaqmufy
kH

ódik if x
H u
J b<fae\mu qkw
d mawGuakd yg`h úyD:awmh emrnfpmvH:k aygi:f
üwrfá eJ. üw\efá rwlwmudvk nf: owdxm:junfh yg`

'Dawmh bm]zpfvJ
übá a]cmufv:kH vdyk J ta\:îuD:wmu ü'Dawmhbm]zpfváJ qkd
wmyJ` ud< k uf awmh pmzwfoal wGudk owif:awGa\:]yw<f` 'gayrJh
olw.dk u igw.dk 'Dowif:awG odz.kd vd\k .J vm:qkw d mukyd g odcsifjuw<f`
'Dowif:udk zwfv.dk igbmtusKd:\Srd mS vJv.kd ar:cGe:f xkww f wfjuw<f`
'Dawmh ud<k uf pmzwfou l kd owif:tcsuftvufawG ay:|ko H ufouf
wifru 'Dowif:\J. xl:]cm:csufaf wGuykd g \Si:f ]yay:\r<f`
owif:pmq\mawG[m rjumcEqko d vdyk J |SKyfaxG:wJh ódik if H
a\: ta]ctae vwfwavm wk:d wufrKS tajumif:udk a\:om:wif]y
wwfjuayr<fh tJ'Dwkd:wufrSKtajumif:udkawmh r\Sif:]yjubl:` 'grS
r[kwf olw.dk u bufaygi:f pHu k pGypf aGJ ]ymjum:csufawGukd t]ynft h pHk
a\:om:azmf]yayr<fh 'Dt]iif:yGm:rSKudpu P bmajumihf ta\:îuD:\wm
vJ qkw d mudak wmh r\Si:f ]yjubl:`
owif:a\:r<fq\kd if ud< k u fh < kd uf kd t]rJar:\rSmu-

• a]ymqkc
d sufe.J vkyaf qmifcsufawG tm:vH:k t]yif wu<f
ta\:îuD:wm bm\Sv d `J
• 'D]zpfay; wk:d wufrKS u igp h mzwfy\dowfîuD:twGuf b<fvkd
tusKd:\Sód ikd rf vJ qkw
d mygy`J

wu<fv.kd pmzwfoal wGtaeeJ. pdw&f ifpm:rSK \Srd mS r[kwf


bl:vd.k xif\if tJ'o D wif:[m a\:avmufwhJ owif:r[kwyf gb:l `
'Dtcef:rSm uaèm'D:<m:ódik if u
H txnfcsKyf tvky|f aHk wG
ydwv
f u kd w
f hJ tajumif: azmf]yxm:wJh a\S.ydik :f u erlemrSm 'kw<
d pmyd'k f
u ü'Dawmhbm]zpfváJ qkw d mudk ta]zay:xm:ygw<f`

avmavmq<fwiG f tvkyo f rm: 3000 ausmfukd tvkyrf S


<m<D\yfqidk :f xm:\úyD: ta]ctae rwk:d wufvmygu aemufxyf
tvky]f yKwfjuvdrOfh :D rnf[k olu a]ymonf`

20

IMMF2.pmd 20 6/2/2547, 23:41


tcef: (3) owif:> ta]ccHz.GJ pnf:wnfaqmufy
kH

qufpyfrKS tpOfóiS hf aemufco


H rkid :f
pmzwfoltaeeJ. udk<hf owif:udk em:vnfódkifzdk.twGuf
w]cm:tcsuftvufawGuv kd nf: odz.kd vkt d yfw<fqw dk mudk rarhyge.J `
oift h aeeJ. owif:xJrmS qufpyfrKS taeeJ. aemufco H rkid :f udk tusOf:
csKyfúyD: xnfhoGif:azmf]yay:\ygr<f`
qufpyfrSKtpOf qkdwmu vuf\Sd
a<bk<sta]ctaeeJ. t]zpf tysuf
opfw.dk \J. qufó< G af ewmudk qkv d kd yg
w<f ` aemuf c H o rk d i f : uawmh
'D]zpf\yfe.J qufó< G af ewJh twdwf u
]zpf y suf c J h w J h tajumif : t\mud k
qkdvdkwmyg` Oyrmqkdygpdk.? udk<f u
tpdk:\\J. pD:yGm:a\:rl&g'opfwpf\yf
tajumif:udk a\:r<fq\dk if tpd:k \[m
w]cm:aom ta\S.awmif tm\SódkifiH
rsm:\J . pD : yG m :a\:zH G . úzd K :rS K óS K ef : ud k
trD v d k u f ó k d i f a tmif îud K :pm: wm
]zpfajumif: ('gu qufpyfrKS tpOf)
pmwpfydk'feJ. tpdk:\\J. <cifu pD:yGm:a\:rl&g' (aemufcHorkdif:)
tajumif:t\mwcsKd.u
pmwpfy'dk u f kd xnhaf \:ay:\ygr<f` trsm:wumxuf
t}Fvyd b f momeJ. xkwaf &wJh Vietnam Investment Review xl:]cm:wwfygw<f`
pmapmifu ta\S.Oa\myrSm aexdik af ewJh AD<uferfvrl sKd:awG Xmaeukd
]yefvmr<fq\dk if [ódKG ifúrdK.awmfrmS tdr\f maç:óSKef:awG ]rifw h ufvmódik f
wJth ajumif:udk aqG:aóG:]yxm:ygw<f` tJ'x D rJ mS aemufct H ajumif:udk
vnf: tckvkd xnfah \:xm:ygw<f`

1990 ]ynfhvGefóSpfrsm:u <cifta\S.}smreDókdifiHrS


AD<uferf tvkyform:rsm: tpkvdkuft]yHKvdkuf ]yefvmjuúyD:
[ódKG ifwiG f tdr&f <fju\m tdraf ]raç:rsm: óSpq f wufomG :cJ\h onf`
od.k aomf 1990 ]ynfv h eG af óSmif:ydik :f od.k a\mufvm aomtcg
wGifrl ]ynfawmf]yefrsm:? ódkifiH]cm:om:rsm:óSifh [ódGKifolaX:
vufopfrsm: uJo h .kd tdr\f mopf&<f<o l rl sm:twGuf \nf\< G uf m
[ódKG ift:kd tdrf aqmufvyk af \:vkyif ef:rsm:wGif tvkt<uf \if:óS:D
vkyu f ikd v
f mju\m &<fvt kd m:xuf tdr\f mrsm:u ydv k ûHvmcJo
h nf`

21

IMMF2.pmd 21 6/2/2547, 23:41


tcef: (3) owif:> ta]ccHz.GJ pnf:wnfaqmufy
kH

ü'Dawmhbm]zpfváJ qkw d mudk uïrf:usifvrd mR pGm qufpyfazmf


]yxm:wJh atyDowif:wpfyk'fudk azmf]yyghr<f` ü'Dawmhbm]zpfvJá
(pmyd'k f 1-2)? aemufcoH rkid :f (pmyd'k f 1) eJ. qufpyfrKS tpOf (pmyd'k f
3-4) wk.d udk awG.\ygr<f`

[d k ó d k v l v l (atyD ) - 1997-1998 ck ó S p f tm\S p D : yG m :a\:


tusyftwnf: umvuvdk t]zpfrsKd:óSijhf uHK\vûif 4if:ódik if rH sm:oH:k
aiG a ju:rsm: wnf ú id r f a pa\:twG u f tar\d u ef a ';vm
oef : axmif c sD ú yD : csuf c sif : xk w f a cs:\ef }syef ó S i f h xd k i f : ?
awmifu:kd \D:<m:? rav:\Sm:ódik if rH sm: oabmwl nDcjhJ uonf`
tqkdygódkifiHrsm:tae]zihf uèmhaç:uGufwGif |kwf]cnf:
xdckdufoGm:ygu oabmwlnDcsuft\ pkpkaygif: xdkif:ódkifiHodk.
a';vm oef: 3000? awmifu:kd \D:<m:od.k a';vmoef: 2000 óSihf
rav:\Sm:ok.d a'; vm oef: 1000 udk xkód ikd if rH sm:oH:k aiGaju:rsm:
wnfúidrfa\:twGuf twkd:óSKef:enf: acs:aiGrsm:t]zpf xkwfacs:
rnf]zpfonf`
ódifk if ]H cm:aiGacs:<lúyD: rdród ikd if o
H :kH aiGwefz:kd wnfúidraf tmif
vkyfaqmifa\:twGuf Todk.aom oabmwlnDcsuf oHk:ckonf
vGecf ahJ om wpfópS af usmfu yxrqH:k tqd]k yKcJo h nfh tm\Swpf&ef:
aiGaju:vH]k cHKa\: uGe\f uf> tpyif]zpfonf`
oabmwlncD sufukd wpfuèmvH:k txl:o]zifh }syefóiS hf
tar\du]ynfaxmifpw k .dk wGif pD:yGm:a\:at:ae]cif:> \v'ft]zpf
a'owpfvmÏ :\Sd pawmhóiS hf aiGaju:aç:uGurf sm: xd:k usoGm:onhf
Ak'[ Ý :l ae.rSm xkw]f yefajunmcJ]h cif: ]zpfonf`

22

IMMF2.pmd 22 6/2/2547, 23:41


tcef: (4) owif:aumif:wpfy'k t k yfcsuf

f wGuf vdt

tcef: (4)

owif:aumif:wpfy'k t k yfcsuf

f wGuf vdt
owif:\J. ta]ccH zJ.G pnf:wnfaqmufyt kH ajumif:udk a]ymcJh
úyD:ygúyD` tck owif:aumif:wpfy'k t f wGuf vktd yfcsufawGukd junfjh u
\atmifyg` 'DtcsufawGxrJ mS tcsuftvufreS rf sm:udk \\S]d cif:? tcsuf
tvufawG\\Sw d hJ \if:]rpfuadk zmf]y]cif:? bufvudk rf KS uif:]cif:? rûrûww
eJ. jum:ae]cif:? tajumif:tcsuf ]ynhpf ]kH cif:wk.d yg&ifygw<f`

wdusrSK

txufyg tcsufawGxu J ta\:îuD:wJh wpfcsufu owif:


pmq\m[m tcsuftvufreS u f kd \\S\d ygr<f` 'Dvrkd rS [kw\f if pmzwf
y\dowfu ud< k o fh wif:pmudk &<fzwfawmhrmS r[kwb f :l ` cïwfacsmf
rSm:<Gi:f rSKrsm:u ud< k uhf kd owif:ay:wJh owif:\if:]rpfuakd \m? pmzwf
y\dowfuykd g 'kuaQ \mufapwwfygw<f`
'gajumifh wpfcck u k kd yHúk yD:awmh r<Hv k ukd yf ge.J ` t]rJwrf: xyf
úyD:awmh pHpk rf:yg` rSef rrSef ppfaq:yg`
wdusrSKqdw k hJ oabmu tm:vH:k ukd tókpw d úf yD: }|kpu kd wf m
]zpfygw<f` 'gu emrnfpmvH:k aygi:f vd?k \mxl:\mcHv?kd ae\mvd[ k mrsKd:
uae pw<f` tJ'guae wpfqifhwuf\if owif:xkwf]yefcsufu
tcsuftvufawG rSef rrSef pdppfwmrsKd:? wpfa<mufa<muf\.J a]ym
qkdcsufudk a]ymwJhtwkdif: wdwdusus aumufókwfazmf]yay:wmrsKd:?
'grrS [kwf ol.t]rifukd wdwu d sus azmf]yay:wmrsKd: vky\f ygr<f`
pmvH:k aygi:f rSm:wmudk üta\:rîuD:avmufb:l á vd.k xifwwf
juygw<f` 'gayrJh tu<fI ud< k uf wpfa<mufa<muf\.J emrnf
udk pmvH:k aygi:f rSm:úyD: a\:vku d w f t hJ cg tJ'eD mrnfpmvH:k aygi:f trSeu f kd
odxm:wJh pmzwfou l üemrnfuakd wmif rSeaf tmifra\:ókid w f m? owif:
xJrmS t]cm:bmawG rSm:aeOD:rvJ rodb:l á awG:rdvmr<f` ud< k ufh kd
owif:a]ym]yvdu k w f hJ tJ'u D m<uH\iS [ f mvnf: ol.emrnf pmvH:k aygi:f
trSm:îuD:awG.\if pdwq f :dk r<f` ud< k u
hf vkd nf: <Hak wmhrmS r[kwb f :l `
'gajumifh emrnfudk aocsmatmifar:yg` vdypf muwf]ym: awmif:<lyg`
w<fvDzkef: vrf:òÏefpmtkyfawGxJrSm junhfyg` OD:atmifqef:vm:?
OD:atmifpef:vm:` OD:usifarmifvm:?OD: juifarmifvm: po]zihaf yg`h

23

IMMF2.pmd 23 6/2/2547, 23:41


tcef: (4) owif:aumif:wpfy'k t k yfcsuf

f wGuf vdt

pmapmifwpfcrk mS wpfcck k rSm:oGm:w<fq\dk if ]yùemrsKd:pHk


wufóikd w f <f` uaèm'D:<m: owif:pmwpfapmifu olw.dk qDu em
rnfîuD: uGe'f :kH wpfrsKd:[m tdwpf Af ikd :f \yfy:kd ul:pufapódik w f <fv.kd a\:
om:azmf]yrdwt hJ wGuf vlawGxrJ mS tkwaf tmfaomif:wif: ]zpfomG :w<f`
'gukd tpk:d \u owif:pm\Si:f vif:yJG ]yKvkyúf yD:awmh tJ'o D wif:rSm:wJh
tajumif: ]iif:qkcd \hJ wJt h xd ]zpfcyhJ gw<f` owif:pmuvnf: ürdrw d .kd
rSm:<Gi:f azmf]yrdwt hJ ajumif:á awmif:yefc\hJ ygw<f`
owif:awGqw dk mu tcsderf aD tmifvu kd \f ? a\:\wmrd.k rSm:
\w<fqw kd m wu<fq:dk wmygy`J 'gayrJh 'Dvrkd mS :wJh twGuf qifa]cay:
vd.k r\bl:` bmvk.d vJqadk wmh 'Dvrkd mS :w<fqw dk mu vufvw G pf y<f
vkyv f .kd ? 'grrS [kwf ud< k \f wJo
h wif: rSef rrSeu f kd &d\< d pdu
k úf yD: ]yefrppf
vd.k ]zpf\wmajumifyh g`

pdppfa&zef]cif:

pdppfa&zef]cif: r\Sb d eJ .J t]ypfuif:pifwhJ owif:


wpfy'k u f kd b<fawmhrS r\ódik yf gb:l ` ]zpfóidk \f if t]zpftysuf
wpfckudk udk<fudk<fwkdif rsuf]rifudk<fawG. oGm:junhf \
r<f` tJ'v D kd rvkyóf ikd \f if rsuf]rif wu<fawG.xm:wJo h u l kd
ar:úyD: twnf]yKcsuf <l\r<f` ud< k \f wJh owif:rSeu f ef
ajumif: taxmuftxm:awGuv kd nf: \Sm\ygr<f`
uaèm'D : <m:ód k i f i H r S m 1997 ck ó S p f w k e f : u
wk d u f y J G a wG ]zpf y G m :cJ h c sd e f r S m qD < if \ d ( yf ) ]ynf e <f
t\m\Sw d pfa<mufu 'Ded <frmS bm]yùemrS r\Sb d :l qkúd yD:
owif : axmuf u d k a]ymvk d u f w <f ` tJ ' D t\m\S d u
zóGrf:yifrSmyJ wkdkufckdufrSKawG ]zpfaewmvdk. qkdygw<f`
'gayrJh owif:axmufu [dt k a&:qDu ypfocH wfoaH wGukd
tao:pdwftcsufawGu jum:aew<f ` tpd k : \t\m\S d a]ymwmud k ol r <H k b l : ` 'geJ .
tp pdppfyg` olaq:|ku H o
kd mG :w<f` tJ'rD mS aoewfreS v f mwJh uav:wpfa<mufukd
q\m&ef a wG u uk o ay: aewm ol a wG . \w<f ` uav:\J .
aqGrsKd:awGu v<form:tbkd:tdk óSpfa<muf aoqHk:oGm:cJhajumif:
a]ym]yw<f`
'gayrJh owif:pmq\m[m 'Ef\m\vmwJh ppfom:wpf
a<mufurkd S rawG.\bl:` tJ'aD wmh úrdK.]yifrmS \Sw d hJ ppfaq:|ku H kd olomG :
junhfw<f` tJ'DrSm 'Ef\m\vmwJh ppfom:awGudk awG.\wJht]yif

24

IMMF2.pmd 24 6/2/2547, 23:41


tcef: (4) owif:aumif:wpfy'k t k yfcsuf

f wGuf vdt

wcsKd.wkdufyJGrSmuswJhtajumif:udkvnf: odcJh\w<f` 'geJ.owif:


axmufu ppfom:awG wkdufyJGrSm usw<fqkdwm aocsmatmif
tavmif:awGudk rD:oú}FKd[fwJh bk\m:ausmif:qD xyfoGm:úyD: junhfcJh
w<f`
taxmuftxm:awGudkvnf: rSef rrSef pdppfjunhf\r<f`
wu<fv.kd ud< k uf tJ'v D kd rvkyrf \d if axmifacsmufqifwt hJ uGux
f J
udk<fusoGm:ódkifw<f` wpfnrSm uaèm'D:<m:owif:pmwkduf wpf
wku d q f uD dk zufp&f ifvmw<f` pmxJrmS tmEm\ygwOD U÷opf wuf
awmhr<fv.kd ygw<f` ódik if \H .J tpGet f zsm:wpfae\mrSm ygw&D ifawGu
txl:tpnf:ta&:yJG usif:yúyD: acgif:aqmifopfudk rJay:a\G:cs<fcJh
wmwJ`h tcsdeu f aóSmif:aeúyDr.kd 'Dowif: rSef rrSef pdppfaezd.k tcsdef
r\Sdawmhbl:` 'gayrJh owif:pmu tJ'Dowif:udk azmf]yvdkufw<f`
owif:u owif:rSm:` aemufwpfae.rSm ygww D m&ef\o dS rl sm:u tJ'D
vdk tpnf:ta&:rsKd: rvkycf b hJ :l vd.k \Si:f juw<f`
owif:pmq\mawG taeeJ.u owif:udk b<ftcsdefrSm
túyD:tyf\r<fqdkwJh owfrSwfcsdef \Sdxm:awmh aumvm[vawGudk
udik w f <G \f wm tawmfcufygw<f` ókid if aH \:orm:awGe.J wcsKd. vlawG
u olw.dk tusKd:twGuf owif:pmq\mawGukd ckw:kH vkyúf yD: olw.dk eJ.
úydKifzufawGudk vlqkd:awGvdk. trsm:u xifoGm:atmif vkyfwwfju
w<f` aumvm[vawGudk b<fawmhrS razmf]yygeJ.` tJ'Dowif:
xGufay;vmwJh \if:]rpffqDudk wnfhwnhfvkdufyg` taxmuftxm:
oufao]yckid :f yg` aumvm[v ta]ymcH\wJo h el .J awG.ar:yg` aum
vm[v rSeu f efajumif: ud< k u f < kd wf idk u
f oufaor]yódik \f if vH:k &
owif:razmf]yygeJ.`
trSm:awG ygvm\if owif:pm\J.odumQ uswwfygw<f` 'g
wifruao:bl:` aiGuek af ju:usvnf: rsm:wwfygw<f` a[mifaumif
owif:pmwpfapmifu uaèm'D:<m: bk\if ód|k 'kd rf oD[mók\.J om:
wpfa<muf[m wdww f wd yf ek :f \cJw h m ]zpfajumif: t"dymí <f\atmif
a\:xm:wJh owif:wpfy'k u f kd azmf]ycJzh :l w<f` 'Dowif:[m rSm:ajumif:
eJ. rdr\d .J }kEo f u d mQ yg xdcu dk \f ajumif: bk\if oD[móku a]ymygw<f`
olu epfemaju: a';vmoef:aygi:f rsm:pGm w\m:pJaG wmif:qkrd <fv.kd
úcdr:f a]cmufcyhJ gw<f` tu<fI aiGaju:rawmifw h if:vSwhJ owif:pm
uav:wpfapmifom 'Dvt kd avsmfay:\r<fq\kd if vkyif ef:awmif vH:k &
\yfomG :ódik yf gw<f`

25

IMMF2.pmd 25 6/2/2547, 23:41


tcef: (4) owif:aumif:wpfy'k t k yfcsuf

f wGuf vdt

"rR"÷d mef usus


owif:pmq\mawGtaeeJ. owif:awGukd a\:om:wif]ywJh
ae\mrSm rdrd\J.t]rifeJ. cHpm:\csufawGudk ab:z<fxm:úyD: tcsuf
tvufuo kd mvûif ay:\rSm ]zpfygw<f` tcsuftvufawGe.J t]rif
awG a\maxG:aer<fq\dk ifawmh pmzwfot l aeeJ. owif:uae wdus
wJh tcsuftvufawGukd b<fawmhrS \ókid rf mS r[kwaf wmhb:l ` owif:
pmq\mawGtaeeJ.u ud< k af y:vdu k w
f hJ tcsufawGtay; ta]ccHúyD:
pmzwfy\dowfu olw.dk bmom olw.dk awG:junhaf pzd.k ygy`J
'Dvdkqkdvdkufvdk. udk<hfowif:pm[m tajumif:udpPwpf\yf
ay;rSm \yfwnfcsuf rxm:\bl:vd.k rqkv d ykd gb:l ` \yfwnfcsuf xm:
ódik yf gw<f` xm:vnf:xm:oifw h <f` 'gayrJh tJ'v D kd oabmxm: t]rif
awGukd owif:awGe.J oD:]cm:cJx G m:úyD: t<f'w D mh tmabmf? oabmxm:
t]rif e J . oH k : oyf c suf u Örsm:rS m
oD : oef . azmf ] y\ygr<f ` 'gu
owif : pm\J . }k E f o d u Q m ud k v nf :
ydw
k ufapygw<f`
ta\S.awmiftm\Su tpk:d \
awG? 'grSr[kwf ódkifiHa\:ygwDawGu
xdef:csKyfxm:wJh owif:pmrsm:rSmawmh
oabmxm:t]rif a wG u d k üowif : á
awG x J r S m yJ a\mxnf h ú yD : a\:om:
azmf]yavh \Syd gw<f`
uaèm'D : <m: bmomeJ .
b<fpmapmifrsKd:rSmyJ a\:a\: xkwaf &wJh owif:pmwpfapmif\.J rjumao:cifu owif:wpfy'k x f rJ mS
tcsuftvufawGudkyJ
ta]ccHa\:yg`
tpdk:\ xdyfwef:t\m\SdîuD: wpfa<mufukd üaiGrsufóSmudkyJjunfhol?
a\nÛdawG jum:xJ ykef:aeonhf rdausmif:uJhokd. t}wdtaygif:
o\zlaqmif:ol? ya'o\mZf tawG:tac;\SdúyD: tmEm\Sifqefol
...uGef]rLepf wpfa<mufá vdk. pGyfpJG a\:om:xm:ygw<f` 'g[m
üaus:vufz.GH úzdK:wk:d wufa\:&efîuD:Xme t\m\Srd sm:\J. a]ym]ycsuft\
azmf]ywmá vdk. owif:u qkdygw<f` 'gayrJh tJ'D t\m\SdawG\J.
emrnfukd razmf]yovdk pGypf cGJ suftwGuf oufao taxmuftxm:
awGvnf: r]yókid cf b hJ :l `
'grsKd:u ódkifiHa\:owif:rsKd:rSwif r[kwfygbl:` vlrSKa\:?
tm:upm:? rSKcif:wdk.t]yif obm&ab:tÊ\m<f uyfîuD:rsm:ay;

26

IMMF2.pmd 26 6/2/2547, 23:41


tcef: (4) owif:aumif:wpfy'k t k yfcsuf

f wGuf vdt

rSmawmifryS J owif:pmq\m tawmfrsm:rsm:u owif:awGxrJ mS ol


wk.d \J. ykñvt]rifawGukd xnhx f nhaf \:aejuw<f`
tJ'v D q kd \dk if owif:u \móSKef:]ynhf ormorwfusawmhrmS
r[kwb f :l ` uïefawmfw.dk wpfawG owif:a\:wJt h cgrmS cHpm:csufawG?
t]rifawG ud< k pf \D w
dS mcsnf:ygy`J owif:pmq\maumif:u ol.pdwu f dk
ol xde:f ódik w f <f` qif:\JraGJ waewJh aus:\Gmom:rsm:\J. ]yùemawGukd
uk<d ]f rifawG.\úyD: pdwq f :dk a'go]zpfvmwJh owif:pmq\mwpfa<muf
[m 'Dtajumif:udk trsm:vlxo k ad tmif owif:a\:úyD: tpd:k \taeeJ.
ta\:<laqmif\Gufvm\atmif wGef:tm:ay:\r<fvdk. pOf:pm:rdoGm:
wwfw<f` 'gayrJh owif:pmq\mqkw d mu ud< k w f idk f b<favmufyJ
cHpm:\ygap? owif:udak wmh wdwu d suseJ. rûrûwwyJ a\:\ygr<f`
odyrf jumao:wJh umvtxd uaèm'D:<m: owif:pmawG
u oabmxm:t]rifoufoufcsn:f yJ a\:om:azmf]ycJjh uw<f` 'gayrJh
tckawmh owif:tppfawGukd a\:vmjuygúyD` tJ'o D wif:pmawGxrJ mS
vGwv f yfwhJ owif:pmrsm:t]yif tpd:k \ vdv k m:wJh owif:pmrsm:eJ.
tpd:k \udk qef.usifwhJ owif:pmawGyg ygw<f` 'gu bm]zpfv.dk vJ
qkad wmh vlxt k aeeJ. üoabmxm:t]rifawGuo kd mru b<fae\mrSm
bm]zpfovJá qkw d mudyk g zwfcsifvmjuwmajumifh ]zpfajumif: a\mif:
taumif:qH:k \wfpar urfy:l csm: (uaèm'D:<m:tvif:) owif:f pm
t<f'w D m yif qrfrpfou D a]ymygw<f`

udk:um:azmf]ycsuf
ud<
k uf owif:]zpfwahJ e\mrSm ud< k w
f idk af \mufaew<f qkd
\if udk<f]rifwm? jum:wmawGudk 'Dtwkdif: a\:vdkuf|kHygyJ` 'gayrhJ
rsm:aomtm:]zifhawmh udk<f\wJh owif:tcsuftvufawG qdkwm
w]cm:wpfa<mufa<muf? 'grrS [kwf wpfae\m\muae \wm` tJ'g
[m xkwf]yefajunmcsufvm:? tifwmAsL:vkyfwmvm:? taxmuf
txm:pm\Gupf mwef:awGvm:` b<fou l a]ymwmvJ`
tJ'vD kd owif:tcsuftvuf b<fuae \w<fqw kd m a\:
om:azmf]ywmudk ud:k um:azmf]ycsufv.kd ac;ygw<f` b<foal wGtae
eJ. owif:tcsuftvuf b<fu\w<fqdkwm od]cif:tm:]zihf 'D
tajumif:t\mudk olw.dk taeeJ. <Hjk unfoihf roif?h 'Dupd [ P m b<f
avmufta\:îuD:w<f qkw d mudk csdeq
f ódik yf gw<f` 'Dawmh owif:a\:
wJhol[m owif:\if:]rpfu a]ym]yvdkufwmukd wkduf|dkufpum:a]ym

27

IMMF2.pmd 27 6/2/2547, 23:41


tcef: (4) owif:aumif:wpfy'k t k yfcsuf

f wGuf vdt

twdkif: xnhfw<fqkd\if b<folu a]ymw<fqkdwmudk xnhfa\:udk


a\:\r<f` 'gt h ]yif ud<
k w
f idk f r]rifrawG.\wJh t]zpftysuftajumif:
udk a\:wJt h cgrmS vnf: o|kyaf zmfa\:om:csufe.J \Si:f vif:csufawGukd
ud:k um:azmf]ycsufxnhúf yD: a\:\ygr<f` ud< k u f tJ'vD kd razmf]y\if
owif:axmuf? 'grrS [kwf owif:pm[m owif:\if:]rpfyv J .kd pmzwf
olu <lqoGm:r<f`
uk:d um:azmf]ycsufukd &gus\J. tp? 'grrS [kwf tqH:k rSm azmf
]yavh \Syd gw<f` tJ't D xm:todu k awmh a\:[efe.J \Si:f vif:atmif
a\:om:yHw k .kd ay; wnfw<f` erlemwcsKd.udk atmufrmS azmf]yvdu k f
ygw<f`

• tpd:k \ c\D:oGm:vma\:|k:H wm&ef\o


Sd w
l pfO:D tqkt
d \ rÊav:
od.k vma\mufvnfywfol ódik if ]H cm:om: {nfOh :D a\onf
<refópS u f óSpq f wufvmcJo h nf`
• rdrw d .dk ódik if t
H ae]zihf tmqD<óH iS fh qufvufI eD:eD:uyfuyf
yl:aygi:f aqmif\u G o
f mG :rnf ]zpfajumif: xkid :f ódik if ]H cm:a\:
&efîuD:u a]ymonf`

udk:um:azmf]ycsufu 'Dtajumif:tcsuf rSefuefajumif:


oufaocHwmrsKd:awmh r[kwyf gb:l ` 'gukd 'Dyñk Kd vfu a]ymwmygyv J .kd
qkdvdkwmyg` tJ'Dvdk udk:um:azmf]yódkfifwmeJ.yJ vlawGa]ymwmawGudk
avûmufa\:wmrsKd:awmhvnf: rvkyo f ifb
h :l ` a]ym]ywJh olu azmf]y
apcsiw f muav:udyk J uGuúf yD: ud:k um:wmrsK:d vnf: rvkyt f yfb:l ` yxr
tcsufu a]ymwJhykñdKvf[m 'Dtajumif:t\meJ. ywfoufúyD:awmh
a]yma\:qkcd iG hf \Sw
d o hJ l ]zpf\ygr<f` úyD:\if ola]ymwm rSef rrSef udk
ud<
k u f ppfaq:junh\f r<f` ola]ymwmu rrSeb f :l ` 'gayrJh tJ'D vlu
xdyw f ef:t\m\Sîd uD:wpfO:D ? 'grrS [kwf owif:xJrmS azmf]yzk.d vdk tyfwhJ
vlwpfa<muf]zpfaevdk. ol.a]ymjum:csufukd xnhfr<fqkd\ifvnf:
ud k < f h o wif : xJ r S m t]zpf r S e f u d k a wmh &guswpf a jumif : a\:úyD :
azmf]y\ygr<f` vlawGwpfO:D eJ.wpfO:D yõdyuQ]zpfaewJh ta]ctaeudk
a\:\wmrsKd:qk\d if ]yùemwufwwfw<f` ud< k uf bufópS zf ufpvH:k
udk ar:úyD: b<fbufu bma]ymw<fqw dk mukd pmzwfol \Si:f atmif
a\:om:\ygr<f`
owif:axmufu owif:\if:]rpf udk azmf]ywJhae\mrSm
emrnf? \mxl:wm&ef eJ. w]cm: tao:pdwaf wGuykd g ]zpfóikd \f if a\:]y\

28

IMMF2.pmd 28 6/2/2547, 23:41


tcef: (4) owif:aumif:wpfy'k t k yfcsuf

f wGuf vdt

r<f` owif:\if:]rpf tajumif:udk pmzwfou l


ydo
k \d av? olw.dk taeeJ. 'Dtajumif:t\m[m
rSef rrSef? 'Dtajumif:t\may;rSm b<fvdk
wH.k ]yefoifw h <f qkw d m awGukd ydúk yD: vG<v f < G f
ulul qH:k ]zwfvmódik af v ]zpfr<f` wpfa<mufu
üpD:yGm:a\:u paumif:vmúyDá vdk. a]ymw<f
qkyd gp.kd ` 'gukd aç:onfwpfa<mufu a]ymwm
eJ. A[dk bEf tîuD:tuJu a]ymwm av:euf
yHck sif: rwlóikd b
f :l `
'gayrJ h tzG i f h p myd k ' f r S m emrnf ?
\mxl:t]ynft h pHak wGukd xnfh a\:zd.k rvdyk gb:l `
owif:\if:]rpfemrnfu vlodyfrodbl:? 'grSr[kwf \mxl:wm&efu rdrdukd:um:aom ykñdKvfukd
\Snv f sm:axG]ym:aer<f qk\d if tzGix hf rJ mS xnfah \: \wm cufw<f` wdwu d sus azmf]yay:yg`
tJ'gawGukd 'kw< d tyd'k u f srS xnhaf \:ódik yf gw<f`
vmtdók idk if oH wif:Xmewpfcu k 'Dvakd \:yHrk sKd:udk a\Smifyg`

]ynf e <f w G i f : \S d awmif o l r sm:onf rd k : \moD p yg:ud k

atmufwb dk mu pwifum \dwo f rd :f ajumif: bk\d cD rfaq:]ynfe<f

pd k u f y sKd : a\:óS i f h opf a wmysKd : axmif a \: Xme tîuD : tuJ

bGecf rfzeG rf mcsyfu a]ymonf`

tao:pdwtf csufawGukd 'kw<


d pmyk'd rf mS a\:om:azmf]yxm:
f rftrftufzf oifwef:om:a[mif:]zpfwhJ befaumufy.kd pfu
wJh tdik t
yg\pPwm <loefrefae.\J. a\:om:[efukd junhyf g`

qif:\JrJGawrSK avsmhenf:a\:óSihf bEfvkyfief:uÖwGif


]yùemrsm:udk a]z\Sif:ay:ae]cif:wkd.twGuf xdkif:tpkd:\tay;
uèmhbEfu csD:usL:a]ymjum:onf`
tpd:k \> qif:\JraGJ wrSKtay; tm|kpH :l pdu
k o
f nhf rl&g'óSihf
pD:yGm:a\:vkyfief:qefqef pDrHcef.cJGrSKwkd.ajumifh rdrdtae]zifh
tm:wufryd gajumif: uèmhbEf> ta\S.tm\SóiS hf ypdzw d af 'o
'kw< d OU÷ }srm: tl'ifumqrfu a]ymonf`

tm:vH:k udk ud:k um:azmf]yaezd.k awmhvnf: rvkyd gb:l ` ]rifrh m:


wJ?h odomvGe:f wJ?h t]iif:yGm:p\m bmrSr\Sw d hJ a]ymqkcd sufawGukd uk:d

29

IMMF2.pmd 29 6/2/2547, 23:41


tcef: (4) owif:aumif:wpfy'k t k yfcsuf

f wGuf vdt

um:azmf]yaep\m rvdyk gb:l `

• ywW<m:úrdK.v<f vrf:rîuD:ay;rSm trSKd ufyîkH uD:awG pGe.f ypf


xm:ju w<f` (]rifomw<f? owif:axmufu< kd w
f idk v
f nf:
]rifóikd w
f <f`)
• AD<uferfóikd if \H .J xGe:f opfp pawmhaç:uGurf mS ukrE í iD g:ckyJ
rSwyf kH wifxm:ygao:w<f` (odomygw<f`)
• 1997 ckópS rf mS pwhJ pD:yGm:a\: tusyftwnf:ajumifh
ta\S.awmiftm\Su vltawmfrsm:rsm: xdcu dk ef pfemcJ\h w<f`
(t]iif:yGm:p\m rvdw k u hJ pd yP g`)

w\m:&ifóiS hf w\m:r&ifa]ym]cif:
wpfcgwavrSmawmh owif:\if:]rpfrsm:u olw.dk a]ymvdu k f
wJh tajumif:t\may;rSm uef.owfxm:wmrsKd: \Sw d wfw<f`
wpfa<mufu ola]ymwmtukefvHk:udk ol.emrnfeJ.wuG
a\:om:azmf]yódik w f <fv.kd cGiahf y:wmrsKd: \Syd gw<f` tJ'v D kd tifwmAsL:
rsKd:udk üw\m:&ifa]ym]cif:á vd.k ac;ygw<f` a<bk<stm:]zifah wmh rdrd
ud< k uf kd owif:axmuf]zpfwt hJ ajumif: \Si:f \Si:f vif:vif: today:úyD:
wJhaemuf a]ymjuqkdjuwmawG tm:vHk:[m w\m:&ifa]ym]cif:ygyJ`
ud< k uf aeúyD: ütvGwo f abma]ymygá vd.k b<fawmhrS p rurf:vSr:f
ygaveJ.`
wpfcgwpf\rH mS usawmh owif:\if:]rpfu ola]ymwmawGukd
owif:xJrmS xnhrf a\:yge.J vd.k a]ymwwfjuw<f` 'Dvkd tifwmAsL:
rsKd:usawmh ütvGwfoabma]ymwJhá tifwmAsL:rsKd:\<fvdk. qkdjuyg
w<f` ola]ym]ywJh tajumif:t\mawGu ]zpfaewJh ta]ctaeudk
em:vnfoabmaygufvmapygw<f` 'gayrJh tJ'Dtajumif:t\mudk
vltrsm:odatmif a\:cs]yzd.k u cufaew<f` 'grrS [kwv f nf: ud<
k u
f
ola]ymwmudk xnfha\:vkduf\if ol.twGuf raumif:wmrsKd: ]zpfae
wwfw<f` ud< k u f tvGwo f abm a]ymygv.kd oabmwlxm:úyD:\if
awmh uwdwnf\r<f`
tifwmAsL:vkyw f thJ cgwidk :f rSm ola]ymwmawGukd xnfah \:ókid f
ra\:ódik f tJ'v D el .J \Si:f \Si:f vif:vif:]zpfatmif vkyyf g`

30

IMMF2.pmd 30 6/2/2547, 23:41


tcef: (4) owif:aumif:wpfy'k t k yfcsuf

f wGuf vdt

trnfrazmfvakd om owif:\if:]rpf
\Hzef\cH grsm:rSm owif:\if:]rpf wpfa<mufa<mufu ud< k hf
udk a\:p\m tajumif:t\mwpfcu k kd a]ym]ycsifw<f? 'gayrJh owif:
xJrmS olua]ymwm\<fv.kd emrnfrazmf]yapcsifb:l ` 'grsKd:udk owif:
xJrmS ütrnfrazmfvo kd l tpd:k \wm&ef\o dS w
l pfO:D ta]ymt\...á qdúk yD:
a\:om:azmf]yódik yf gw<f` 'Dvkd owif:\if:]rpfukd trnfrazmfvakd om
owif:\if:]rpfv.dk ac;ygw<f`
b<fcgrqdk udk<fhowif:twGuf tcsuftvufawGudk
üw\m:&ifa]ymqdck sufá \atmifyJ îudK:pm:\ygr<f` 'gayrJh tajumif:
t\mu ud< k ofh wif:twGuf wu<fu h kd ta\:îuD:aewm qk\d ifawmh
w\m:&ifr\ayr<hv f nf: 'Dvt dk rnfrazmfvw kd hJ owif:\if:]rpftaeeJ.
xnhaf \:ódik yf gw<f`
ukd<hfowif:\if:]rpfudk owif:xJrSm b<fvdkazmf]y\r<fqkd
wmudk tpuwnf:u oabmwlncD suf <lxm:\ygw<f` ol.emrnf
udk razmf]ybJe.J 'Dyñk Kd vf[m b<fvykd ñk Kd vfrsKd:qdw k mudak wmh wwfóikd f
oavmuf wdwu d sus azmf]yay:yg` Oyrm ütpd:k \wm&ef\o dS ál qkwd m
xuf übÖma\:&efîuD:Xme tqif]h rift h \m\Sîd uD:wpfO:D á qkw d mu ydúk yD:
tm:\Sw d mayg`h owif:\if:]rpftajumif: wdwu d sus azmf]yav? tJ'D
owif:u ckid rf mrSK\Sad vygy`J
trnfrazmfwhJ owif:\if:]rpfawGukd a\vJroH:k yge.J ` olw.kd
a]ymqkw d mawGukd emrnfe.J wuG razmf]y\wJt h cg olw.kd u olw.dk \J.
a]ympum:ay;rSmvnf: wm&ef<\l aumif:rSe:f rod ]zpfvmwwfw<f`
olw.dk \J. a&zefa]ymqkrd KS awGtay; b<fvrkd S t]ypfr]zpfóikd b f :l qkw
d m
odvmwJt h cg w]cm:vlawGtay;? 'grrS [kwf ]zpf\yfawGay;rSm t\rf:
uma\m a&zefwmawG? r|d:k rom:a]ymwmrsKd:awG vkyv f módik yf gw<f`
olwkd.vdkvm:wJh ódkifiHa\:? 'grSr[kwf vlrSKa\:udpPawGrSm vkdvm:wJh
bufuae a]ymcsif\m a]ymvmódik yf gw<f` ud< k ohf wif:xJrmS trnf
razmfwhJ owif:\if:]rpfawGukd rsm:rsm:xnhaf v? ud< k o
fh wif:u tm:
avsmhav ]zpfrmS yJ`
atyDowif:Xmeuawmh trnfrazmfwhJ a]ympum: aumuf
ókwcf sufawGukd ol.t]rifukd ra]ymbJ tcsuftvufawGuykd J a]ymwJh
a]ympum:awGrmS yJ oH:k w<fv.kd qkyd gw<f` atyDtaeeJ. atmufazmf
]yyg ta]ctaeawGrmS omvûif trnfrazmfwhJ owif:\if:]rpfukd oH:k
w<fv.kd qkw d <f` tJ'gawGuawmh (1) atyDu oH:k aeus owif:

31

IMMF2.pmd 31 6/2/2547, 23:41


tcef: (4) owif:aumif:wpfy'k t k yfcsuf

f wGuf vdt

\if:]rpf (2) 'Dtajumif:t\mudk b<foul ay:w<fqw


dk mudk trsm:u
odxm:úyD:]zpfwJh owif:\if:]rpf? (3) owif:twGuf rygr]zpfwJh
tajumif:t\meJ. (4) 'Dtajumif:t\mudk w\m:&if b<fvrkd S r\ódik f
awmhv.kd qkw d mawGygy`J

rûrûww
owif:wpfy'k rf mS buft]rifwpfcrk u \Sw d <fqw
dk m owif:
axmufwidk :f odygw<f` 'gajumifyh J olw.dk owif:awGtwGuf owif:
\if:]rpf trsm:îuD:qDuae owif:\<ljuwmayg`h 'grsKd:u txl:o]zifh
vlawG\.J t]rifawG trsKd:rsKd:uJ]G ym:aewJh ódik if aH \:eJ. vlrKS a\:vdu k pd rP sKd:
awG? a\G:aumufyrGJ q J < G yf aGJ wG? 'grrS [kwf w]cm:]zpf\yf tajumif:awG
udk a\:\wJt h cg ydúk yD:ta\:îuD:ygw<f`
udpw P pf\yfukd ud< k o
fh wif:xJrmS bufópS zf uft]rifukd xnfh
a\:xm:w<fq\dk if 'g[mrûwrSK \dw S <fayg`h ud< k o
hf wif:u wpfzuf
zufukd bufvu dk w f mrsKd:vnf: r\Sb d :l qk\d if 'g[m bufvu kd rf KS uif:
w<fv.kd qk\d r<fayg`h
'Dvqkd v dk u kd v f .kd tajumif:t\m wpfct k ay; bufópS zf uf\.J
a]ymqkcd sufe.J t]rifawGukd nDwrl ûwl ae\may: a\:om:\r<fv.kd qkd
vdw k m r[kwyf gb:l ` 'gayrJh t]rifu]GJ ym:rSK tajumif:udak wmh ud< k uf
\nfòeÏ :f azmf]y\ygr<f` a\G:aumufyrGJ q J <
G yf GJ owif:wpfy'k rf mS t"du
ódik if aH \:ygwaD wGtm:vH:k \J. t]rifawG rygb:l qk\d if tJ'o D wif:u rûw
rSK \Srd mS r[kwb f :l `
wpfa<mufa<mufay;rSm ]yif:]yif:xefxef pGypf x GJ m:w<f
qk\d if ud< k uf tJ'v D q l u D wH.k ]yefa]ymqkcd sufuykd g \atmif<\l ygr<f`
ol.ud< k o
f l umuG<cf iG u hf kd uk< d u
f ay:\r<f`
tpd:k \? 'grrS [kwf ódik if aH \:ygwrD sm:u ydik q
f idk x
f m:wJh owif:
Xmersm:[mvnf: rûrûww owif:a\:oifjh uygw<f` tJ'v D rdk S r[kwf
\ifawmh &g']zef.csdaewmawGv.kd yJ pmzwfy\dowfu <lqoGm:vdrfh
r<f` owif:awGrmS <kwpf t G qH:k ? owif:\J. tqH:k rSmyJ ]zpf]zpf t]rif
uJ]G ym:rSKtajumif:t\m wcsKd.udk \nfneÏ :f azmf]yay:w<f qk\d if tJ'D
owif:awG[m ydúk yD:awmh tm:\Syd gr<f`

32

IMMF2.pmd 32 6/2/2547, 23:41


tcef: (4) owif:aumif:wpfy'k t k yfcsuf

f wGuf vdt

\Sif:vif:]cif:

owif:awGukd pmzwfy\dowfîuD:
em:vnf v G < f a tmif |d k : |k d : \S i f : \S i f : yJ
a\:oifyh gw<f` ta\:\Si:f zd.k qk\d if ud< k fu
t\if tawG: \Sif:zdk. vkdygw<f` owif:
ra\:cifrmS a\:\r<ht f ajumif:t\m tm:vH:k
udk em:vnfoabmaygux f m:úyD:om: ]zpf\
r<f` tJ't D wGuf vdt k yfwhJ tcsuf tvuf
awG\atmif ar:cGe:f awG rsm:rsm: ar:\r<f`
xda\mufwhJ ar:cGe:f awG trsm:îuD: ar:\r<f`
úyD:awmh owif: p ra\:cifrSm \xm:wJh
tcsuftvufawGukd pOf:pm: oH:k oyf \r<f`
tajumif:t\mudk aumif:aumif: em:vnf
oGm:úyDqkd\if tzGifha\:\r<fh |SKaxmifh udk
a\G:cs<f vmódik rf <f` tJ'aD emuf owif: \J.
usefwJhtydkif:udkvnf: tqifhqifh pkpnf:úyD:
a\:oGm:ódik yf gr<f`
ukd<f]riforûukd
\Si:f vif:]cif:qkw
d m omreft\yfom: em:vnfwhJ |k:d |k:d \Si:f \Si:f wwfódkifoavmuf
toH:k tóSKe:f eJ.yJ a\:wmudk qkcd siw f myg` uïr:f usio f al wGe.J AsL|du
k \uf \Sif:\Sif:vif:vif:
awGyJ oH:k wwfwhJ ynm\yfpum:awG? vltrsm: em:rvnfóikd w f hJ pum: azmf]yay:yg`
vHk:awG oHk:wmrsKd:udk a\Smifyg` \Sif:vif:]cif:qkdwmxJrSm pum:vHk:
uspfvspfwmvnf: ygw<f` pum:vH:k awGukd vkw d mxuf ydrk oH:k yge.J `
a<bk<soabmrsKd: r[kwb f J wdwu d sus oH:k óSKef:yg`
atmufrSm tckazmf]yr<hf owif:tzGihfpmydk'fu t}Fvdyf
bmomeJ. xkwaf &wJh tm\Sowif:Xmewpfcu k ]zpfygw<f` tJ'rD mS
a\:om:yHu k AsL|du k \ufawG a\:[efrsKd:ayguaf eygw<f`

rav:\Sm:óSihf ]refrmwd.k onf óSpóf ikd if t H jum: ukeyf pPn:f


csif: zvS<af om ukeo f <G af \:vkyif ef:rsm: tqifa]yacsmarG.pGm
aqmif \ G u f ó d k i f a \:twG u f rjumrD u mvtwG i f : oabm
wlnDcsufwpf\yfudk tacsmowfrnf]zpfajumif: rav:\Sm:
t]ynf]ynfqidk \f m ukeo f <G af \:óSihf pufrKS vkyif ef:&efîuD: \mzD'g
tZpfu jumoyaw:ae.wGif a]ymjum:onf`

33

IMMF2.pmd 33 6/2/2547, 23:41


tcef: (4) owif:aumif:wpfy'k t k yfcsuf

f wGuf vdt

tJ'aD \:om:csufu pum:vH:k awG azmif:yGaew<f` owif:


u bmudk qkv
d wkd mvJ` tJ'gukd tckvkd ]yefa\:ódik yf gw<f`

rav:\Sm:óSihf ]refrmódik if w
H .dk onf 4if:wk.d > ukeyf pPn:f csi:f
zvS<af om ukeo f <
G af \:udk wk:d ]rÛirhf nfh oabmwlncD sufwpf\yf
rjumrDrSm \\Sdawmhrnf]zpfajumif: rav:\Sm:ukefoG<fa\:
&efîuD:u jumoyaw:ae.u a]ymjum:onf`

\Sif:vif:]cif:qkdwmxJrSm zGihfqkd\Sif:]ycsufvnf:ygw<f`
tu<fI ud< k o hf wif:xJrmS üaiGaju:usHK.]cif:á qdw k hJ pum:vH:k ygvm
\if tJ'pD um:vH:k tajumif:udk pmzwfoel m:vnfatmif \Si:f ]yay:\yg
r<f` Oyrm-
üaiGaju:usK.H ]cif:qko
d nfrmS aiGazmif:yG]cif:> qef.usib f uf
]zpfúyD: ukepf nfóiS hf &efaqmifrKS aç:óSKef:rsm: usqif:vm]cif: ]zpfonfá
qkw
d mrsKd:aygh`
\Si:f vif:]cif:qkw
d m pum:vH:k uspfuspfe.J &guswkw d dk a\:wm
udkvnf: qkdvdkygw<f` t}Fvdyfbmom tygt&if bmompum:
tawmfrsm:rsm:rSm (uwWm:-îud<m- uH) yHpk eH .J &gusukd \Si:f vif:pGm
a\:om:juw<f`

Oyrm- Police arrested three men on Thursday.


Subject: Police
Verb: arrested
Object: three men

Oyrm- The prime minister will visit China.


Subject: The prime minister
Verb: will visit
Object: China

]refrm\J. &gus zJ.G pnf:wnfaqmufyu kH awmh uwWm:-uH-


îud<m]zpfwmrd.k txufu &gusawGukd a\:r<fq\dk if-
• jumoyaw:ae.wGif \Ju vlo:kH a<mufukd zrf:qD:vdu k o
f nf`
• &efîuD:csKyfonf w|kwóf ikd if o
H .kd tvnftywf oGm:a\muf
rnf vk.d a\:\ygr<f`

34

IMMF2.pmd 34 6/2/2547, 23:41


tcef: (4) owif:aumif:wpfy'k t k yfcsuf

f wGuf vdt

]ynfhpHk]cif:
udk<hfowif:xJrSm ta\:îuD:wJhtcsufawG usef\pfwmrsKd:
vH:k & r]zpfap\bl:` übá a]cmufv:kH udk ta]zay:|kw H ifru t"du
owif:\if:]rpfawGe.J awG.\r<f` t"duuswJh taxmuftxm:awGukd
pHpk rf:pdppf\r<f? t"duswJh ae\mudk ud< k w
f idk o
f mG :junh\f ygr<f`
ud<
k \hf .J owif:[m tJ'v D kd ta\:îuD:wJh tcsufawGay;rSm
wnfaewmyg` [ódKG ifrmS tdwpf af \m}g ]yef.aewJt h ajumif: owif:
aqmif:yg: a\:r<fqydk gp.dk ` tJ'rD mS 'Dupd eP .J ywfoufúyD: uïrf:usifwhJ
q\m&efwpfa<muf\w dS <fq\dk if ud<
k u f tJ'q D \m&efe.J oGm:úyD: awG.
qHpk um:a]ymoifw h <f` wpfa<mufa<mufu 'Dtajumif:eJ. ywfouf
vd.k avhvmcsufpmwrf: ]yKpkxm:wm\S\d if tJ'pD mwrf:udk zwfjunh\f
r<f` úrdK.xJrmS tdwpf f a&'emonfawG \Sad ewJh aq:|k\H w dS <fq\dk if
ud< k uf tJ'aD q:|ku H kd a\mufatmif oGm:junho f ihyf gw<f`

35

IMMF2.pmd 35 6/2/2547, 23:41


tydik :f (2) tcsuftvuf pkaqmif:]cif:

tydik :f (2) tcsuftvuf pkaqmif:]cif:

owif:pmq\mrsm:[m tcsuftvufrsm:udk ta]ccHtm:]zifh


enf:oH:k enf:eJ. pkaqmif:<ljuygw<f` tJ'gawGu-
• wku d |f u
dk af vhvmpHpk rf:wmrsKd:` ud<
k w
f idk f oGm:junhw
f m ]zpf
ygw<f`
• tifwmAsL:vkyw f m` vlawGe.J awG.qHúk yD: ar:]ref:a]ymqkw d hJ
enf:yg`
• okawoevkyw f ehJ nf:` pmawGe.J taxmuftxm:awGukd
zwf|KS avh vmwJh enf:]zpfygw<f`

owif:a\:wJt h cg ud< k pfh w


d u
f kd zGix hf m:yg` b<fvkd owif:
rsKd: a\:r<fqúdk yD: tpuwnf:u yHak ocsrxm:yge.J ` w]cm: bmudrk S
rpOf:pm:bJ ud< k af \:r<hf owif:twGuu f ykd J tm|kx H m:úyD: tao:pdwf
tcsuftvufawGutp \atmif<\l ygr<f` ppcsif:rSm bufaygi:f pHk
uae \orû pkaqmif:<l\r<f` owif:vdkufae\if:eJ. udk<ftpu
awG:xm:wmeJ. rwlbJ w]cm:pdw&f ifpm:p\m ta\:îuD:wJh tcsufawG
udk awG.vmódik yf gw<f` tJ't D cgusrS ud< k af \:r<hf tajumif:t\mudk
odvmúyDq\kd ifawmh ud< k o hf wif:\J. tzGiehf .J pmud< k tf wGuf vdtk yfwhJ
tao:pdw d af wGukd quf\mS ayawmhayg`h

tcef: (5)
pl:prf:avhvm]cif:
t]zpftysufwpfck ]zpfymG :wJah e\mrSm rsm:aomtm:]zifh ud< k f
u \Srd aewwfwmajumifh tJ't D ajumif:udk odz.kd twGuq f \dk if tJ'D
t]zpftysufxrJ mS ud< k w
f idk yf g&ifcw hJ ?hJ 'grrS [kwf rsuf]rifawG.\Scd w hJ hJ
vlawGudk awG.qHkar:]ref: tifwmAsL: vkyf\ygr<f` 'gayrJh owif:
tawmfrsm:rsm:twGuf ud< k w f idk uf <
kd jf uyf pl:prf:avhvmúyD: owif:<l
ódik wf mrsKd:awGvnf: \Syd gw<f` Oyrm owif:pm\Si:f vif:yJG tajumif:
wd.k ? tpnf:ta&:yJG tajumif:wk.d ayg`h 'gt h ]yif owif:aqmif:yg:rsm:
twGuf vlawGe.J ae\mawGtajumif:udv k nf: ud<k w
f idk f avhvm<l
ódik yf gw<f`

36

IMMF2.pmd 36 6/2/2547, 23:41


tcef: (5) pl:prf:avhvm]cif:f

uk d < f w k d i f u d k < f j uyf avh v mpH k p rf :


wmuawmh tcsuftvuf pkaqmif:zk.d twGuf
taumif:qH:k enf:ygy`J rsuf]rifoufao qkw d m
rsKd:u ud< k v f ckd sifwhJ tao:pdwf tajumif:t\m
awG u d k rS w f r d c sif r S rS w f r d r <f ? 'grS r [k w f
]zpfajumif:ukepf ifudk ]yefa]ymódik cf sifrS a]ymódik f
r<f? 'ght]yif wpfa<mufa<mufu a]ymwJh
tajumif:t\mwpfc[ k m [kwf r[kwf qkw d mudk
ud k < f w k d i f u k d < f j uyf oG m :junh f w m[mvnf :
wu<fawmh tvGeaf umif:ygw<f` ud< k fh rsufpd
eJ.wyftyf]rif\awmh rSef rrSef qkdwm aoao
csmcsm od\wmayg`h
t]zpftysufwpfck ]zpfwJhae\mrSm
udk<fwkdif\Sdaew<fqkd\if udk<fu tao:pdwf
tcsufawGudkyg \ódkifygw<f` tJ'Dtao:pdwf
]zpf\yfawGeJ. pmzdwfy\dowfîuD: rsufpdxJ
uGi:f uGi:f uGuu f u G f ay;vmatmif a\:]yódik yf gr<f` tJ'rD mS bm ]zpfchJ tao:pdwf
w<fqw dk mudk ud< k u f yDyD ]yif]yif azmf]yódik w f mayg`h tcsufawGudkvnf:
owdrlyg`
owif:pmq\maumif:awG[m tm|kiH g:yg:pvH:k ]zpfwhJ tawG.?
txd? teH.? tjum:? t\omt]yif a<bk<s ücHpm:\csufá udyk g oH:k
úyD: owif:vdu k jf uygw<f` vlawG bmvkyaf ejuvJ? olw.kd \J. tae
txm: b<fv\kd v dS ?J bmoHawGjum:\vJ? bmeH.awG\vJ? \moDOwkukd
b<fvdkcHpm:\vJ (ylovm:? at:ovm:) 'gawGudk udk<hfbmom
ar:cGe:f xkwúf yD: rSwpf pk mtkyx f rJ mS tao:pdwf a\:rSw\f ygr<f`
bwfpum:wku d rf KS tajumif: owif:vdu k w
f hJ owif:pmq\m
wpfa<muf[m rD:cd:k rnf:awG wvdyv f yd w
f ufvmwm? "mwfqeD .H ? rD:
avmifaewJh bwfpum:em:rSm yl]yif:yH?k toufraousef\pfoal wG\.J
u<fyg? <lyg wpmpmatmfoaH wGuykd g xnhaf \:ódik yf gw<f`
uk<
d w f idk u f < kd jf uyf awG.]rifwt hJ wGuf owif:pmq\m[m
t]zpftysuf? tajumif:udpeP .J vlyñk Kd vfw.kd tajumif:udk ydúk yD: em:vnf
oabmaygu\f w<f` ud< k u f puf|o Hk pftajumif: a\:\w<f
qk\d if tJ'pD uf|u Hk kd ud< k w f idk of mG :junhaf wmh ydúk yD: od\wmayg`h abm
vHk:orm:wpfa<muf tajumif: a\:w<fqkd\ifvnf: tJ'DabmvHk:
orm: upm:wmudk ud< k w f idk jf unh\f \if ol.tajumif: ydúk yD: ]ynh]f ynfph pkH kH
a\:ódik wf maygh`

37

IMMF2.pmd 37 6/2/2547, 23:41


tcef: (5) pl:prf:avhvm]cif:f

vlawGeJ. pum:a]ymwJhtcgrSm olwkd.\J. trlt\mawGudk


avhvmyg` ud< k u
f olw.dk a]z\cufwhJ ar:cGe:f rsKd:ar:vdu k w f thJ cgrmS
tJ'v D al wG[m ta&:qDukd ai:armawGa&oGm:wwfjuovm:` olw.dk
\J. ywf&ef:usifuv kd nf: tuJcwf\r<f` pm:yJaG y;rSm |SKyfaxG:yG\ae
ovm:? 'grrS [kwf pepfwuseJ.vm:` eH\aH y;rSm b<fvkd yef:csDum:
rsKd: csdwq f x GJ m:ovJ po]zihaf yg`h
'DtcsufawGtukev f :kH u ud<
k o f wif:a\:wJt h cgrmS tókpw d f
a\:ódik af tmif taxmuftul ]zpfapygw<f` owif:pmq\maumif:
wpfa<mufu vlwpfa<muf tkrd if:\ifafh \mfaeúyD qkw d mudk tJ'v D ul
tkad eúyDqúdk yD: wnfrh a]ymbl:` qHyif]zLaewm? vufta\]ym:wGe.f ae
wm? ]znf:]znf:av:yJ vrf:avûmufóikd af wmhwm pwJt h csufawGe.J azmf
]yay:wwfw<f`
'gayrJh b<ftcsufawGudk tao:pdwfa\:\r<f qkdwmudk
awmh udk<hf[mudk<f pdppfa\G:cs<f\r<f` tcsuftvuftm:vHk:udk
tao:pdwaf zmf]yaezk.d rvkyd gb:l ` vlwpfa<muf ae.v<fpmpm:ae wm
]rif\|kaH vmufe.J tJ't D ajumif:udk owif:xJrmS azmf]yaep\m rvdyk gb:l `
vk y f i ef : \S i f wpf a <muf u d k tif w moG m :AsL: wJ h tcg tJ ' D v l u
qif|yk u f av:ygwhJ vnfpnf:udk pnf:xm:w<fqydk gp.kd ` 'gayrJh tJ'D
vnfpnf:u vkyfief:\Siftajumif: azmf]y
wmrSm bmrS ta\:ygrmS r[kwyf gb:l ` 'Dawmh
tJ'grsKd:ukd ud<k o hf wif:xJrmS xnfrh a\:yge.J `
'g ayrJh tJ'D vkyif ef:\Siu f awm|dik :f wd\pémef
xde:f odr:f a\:rSm vlord sm:wJh ykñKd v]f zpfae w<f
qk\d ifawmh qif|yk u f av:ygwhJ vnfpnf:u
wu<f xda\mufwJh tókpdwfazmfusL:csuf
wpfck ]zpf ygw<f`
owif:tm:\Sdvmatmif tao:pdwf
usus pl:prf:avhvmyHk tajumif: erlemrsm:udk
atmufrmS azmf]yvku d yf gw<f` tm|kiH g:yg:eJ.
ol.tvSavmufukdyJ cHpm:<lxm:wJh tao:pdwt f csufawGukd owdxm:junhyf g`
ra]ymygeJ.`
yxrwpfcu k tar\duefe.J tm\Sóikd if H owif:pm tawmf
rsm:rsm:rSm a\:om:azmf]ycJw h hJ owif:aqmif:yg:wpfy'k \f .J tzGiphf myd'k f
yg` xkid :f ódik if \H .J cspfp\m a\S:a[mif:úrdK.wpfúrdK.[m pufrKS zH.G úzdK:wk:d wuf
rSK'Ef cH\wJt h ajumif: ]zpfygw<f`

38

IMMF2.pmd 38 6/2/2547, 23:41


tcef: (5) pl:prf:avhvm]cif:f

csif:rdkif? xdkif:` tifomcifac; a\S:yJGawmftwGuf


csif : rd k i f > úrd K .a[mif : yif r &if a yguf }d w f & ig:ae\mwG i f
rjumao:rDu vltrsm:pka&:a\muf \SdcJhjuonf` vdarRmfa\mif
ouFef:rsm: ]cHKvÏrf:xm:aom Ak'Ýbmom \[ef: oHCmrsm:u
bk\m:pmudk \Gwzf wfo\ZPsm<faejuum yJaG wmfvm vlxk uvnf:
yef:eH.omóSifh qDrD:uyfvSLum rdk:óSifh oD:óSHaumif:ygapajumif:
qkawmif:cJjh uonf`
ok.d aomf &ifaygu}f w
d &f rsm:teD:wGif <mOfusyfawmufae
aomajumifh [Gef:oHóSifh pufoHrsm:u bk\m:pm\GwfzwfoHudk
vÏrf:]cHK ypfvdkufovdk um:óSihf armfawmfqkdifu<f pufckd:rsm:
ajumifv h nf: eH.omarÏ:\eH.rsm: ]y<fc\hJ onf`

tck xyfazmf]yrSmu uaèm'D:<m:ódik if rH mS uav:oli<fawG


tay; rawmfrw\m: ]yKusifhcJhyHktajumif: tm\Sowif:pm tawmf
rsm:rsm:rSm azmf]ycJw
h hJ owif:aqmif:yg:\J. tzGiphf myd'k ]f zpfygw<f`

zóG r f : yif ? uaèm'D : <m:` uav:r\J . rsuf v H k : awG u


]yL:]yL:? yg:u azmif:azmif:` oluav:u teDa\mifawmufawmuf
wD\yS ?f t]zLa\mif &wfpekH .J nÛyzf ed yf topfp:D xm:w<f` ol. tcef:
eH\aH y;rSm aea\mif atmufrmS csKd:iSuu f av:wpfaumife.J twl
cspf p \mh u av:i<f a wG \ J . yH k u m:csyf u d k csd w f q J G x m:w<f `
w]cm:uav:i<fawGu t]yifbufrSm oDcsif:qkdaejuav\J.`
'gayrJh uav:ruawmh {nho f nfudk armhf rjunhb f J jurf:]yifuykd J
ai:junhaf e\Smw<f` wpfem\Davmufjumatmif a]ymqkd azsmif:zs
ayr<hv f nf: uav:r ]yHK:\Ïiv f matmif vkyrf \bl:`
rde:f uav:u touf 10 óSp\f ydS gúyD` ukecf w hJ hJ oH:k ywfu
ol[maqmifjumúrdKiw f pfcu
k ae xGuaf ]y:vmcJwh <f` oluav:udk
zcif \Jom:u tJ'rD mS a\mif:pm:ypfcw hJ <f`

39

IMMF2.pmd 39 6/2/2547, 23:41


tcef: (6) awG.qHk ar:]ref:enf:rsm:

tcef:(6)
awG.qHk ar:]ref:enf:rsm:
owif:axmufawGqw dk m owif:]zpfwahJ e\mrSm t]rJwrf:
t\efoifh \Srd aeódik yf gb:l ` 'gajumifyh J rjumcEqko d vdk rsuf]rifouf
aoawG? 'grSr[kwf tajumif:t\mwpfcck u k kd em:vnfwwfuïrf:wJh
olawGeJ. awG.ar:ju\wmyg` wpfcgwavrSm \mZ&wfrSKcif:wdk.?
obm& ab:tÊ\m<fw.kd 'Ef ud< k w f ikd cf pH m:vduk \f wJh um<uH\iS f
awGeJ. awG.\wwfw<f` 'grSr[kwf wpfckck pGyfpJGcHxm:\ol wpf
a<mufeJ.]zpf]zpf awG.\r<f` owif:aumif:wpfyk'f \zdk.twGuf
owif:axmuf[m rSeu f efwhJ ar:cGe:f udk rSeu f efwhJ trlt\meJ. b<fvkd
ar:\r<fqw dk mudk odxm:\ygr<f`

tifwmAsL:awmif:]cif:
ódik if w
H csKd.rSm tpd:k \xdyw
f ef:
yk ñ d K vf r sm:u pme<f Z if : eJ . cyf
uif:uif: aewwfjuw<f` olw.kd
eJ. awG.qHkar:]ref:r<f qdkvnf:
ar: cG e f : ud k îud K ay: \wmrsKd : ?
'grS r [k w f ol w k d . \J . a]ymcG i f h \
ykñKd vfe.J yJ vÏJ ay:wmrsKd:eJ. juHK\
wwfw<f` awG.r<f? rawG.bl:
qkdwmudkvnf: \uftawmfjumrS
]yefjum:wwfjuw<f` 'Dvkd ta]c
taeeJ . juH K \\if ud k < f u tJ ' D
<Ofaus:rëcsif: t\m\SdîuD: \J. ae.pOftpDtpOfukd\atmif <lxm:oifhygw<f` tJ'D
uJG]ym:wmuvnf: t\m\SdîuD: t]yifxGufvmwJh wpfcsdefcsdefrSm cEjum:]zwf &ifúyD:
xl:]cm:rSKwpf\yf ]zpfygw<f`
ar:cGe:f wcsKd.udk ar:]ref:ódik w
f mayg`h
tv<ftvwftqif\h dS wm&ef\o dS rl sm:eJ. oduïrf:cifrifxm:
\if awmfawmf taxmuftul ]zpfygw<f` t\m\Sîd uD:wpfO:D \J. tjuH
ay:ykñKd vfe.J cifrifxm:w<fq\dk if tJ't D \m\Sîd uD:eJ. tifwmAsL:vkyf
cGihf awmif:zd.k twGuf vrf:yGiahf eygúyD` ud< k uf t\m\Sîd uD:awG\.J twGi:f
a\:rSL:awG? ud< k af \:t\m\Sad wGe.J qufqaH ]ymqkw d ahJ e\mrSm usKd:óGH

40

IMMF2.pmd 40 6/2/2547, 23:41


tcef: (6) awG.qHk ar:]ref:enf:rsm:

<Ofaus:pGmeJ. a]ymqk\d if ud< k thf wGuv f nf: tcGit fh vrf:aumif:awG


\vmódik yf gw<f`
tifwmAsL: tawmfrsm:rsm:udk zke:f eJ.yJ vkyjf u\wmyg` tcsed f
ukeof ufomwmayg`h 'gayrJh ]zpfóikd \f ifawmh vlu< kd w f idk o
f mG :úyD: AsL:
oifyh gw<f` txl:o]zifh ud< k ef .J t\ifu wpfîudrw f pfcgrS rawG.zl:
ao:wJo h ql \dk if wwfóikd of avmuf vlcsif:awG.AsL:ódik af tmif îudK:pm:\
ygr<f` vlcsif:awG.\wJt h cgrmS ud< k thf aeeJ. tJ'yD ñk Kd vfe.J ol.ywf&ef:
usiftaetxm:awGukd avhvmódik w f mayg`h úyD:awmh tJ'v D dk avhvm
awG.\S\d wJth xJu tcsufwcsKd.udv k nf: owif:xJrmS xnfah \:ódik yf g
w<f`

îudKwif]yifqifyg

ud<k af \:r<hf tajumif:t\mudk ydik yf ikd óf ikd óf ikd f odxm:av?


owif:\if:]rpfawGe.J ar:]ref:a]ymqd\k wm vG<u f al vygy`J 'Dvkd qkd
vduk v f .kd ud< k af \:r<hf tajumif:t\mrSm q\mîuD:wpfql ]zpfae\r<f
vd.k qdv k w kd mawmh r[kwyf gb:l ` 'gayrJh tajumif:t\mukd ud< k u
f
tcsde< f l okawoe vkyx f m:úyD:úyDqw kd m ud<
k uhf kd owif:ay:a]ym]yr<hf
owif:\if:]rpfawGu od\if olwu hkd ydúk yD: \Si:f vif:a]ym]ycsifvmwwf
w<f` 'gajumifh ud< k wfh udk rf mS pkxm:wJh pmtkypf mapmifawGukd zwf|KS
avhvm\ygr<f` w]cm: owif:axmufawGe.J t<f'w D mawG udk ar:]ref:
\r<f` uïrf:usifolawGqD zkef:qufar:? tifwmeufxJrSm \Smjunfh?
aemufco H rkid :f udk odxm:av? ud< k t hf ifwmAsL:u xda\mufavygy`J
a'gi:f }sKH:pf e<l:pf&ikd < f mtwGuf bÖma\: owif:awG a\:
om:ay:ydk.\wJh xkdif:trsKd:orD: owif:axmuf csef<myGef csef}sm|dk
<ifqkd\if pmawG trsm:îuD:zwfxm:whJt]yif bÖma\: owif:
axmufawGtwGuf oifjum:yd.k cswJh oifwef:awGuv kd nf: wufa\muf
cJo
h yl g` ae.pOf pawmhypGJ m:awGe.J ódik if ]H cm:aiGaju: ta\mif:t&<f
orm:awGudk olu tifwmAsL:vkyf\r<f` tJ'DvlawG qkdwmu tif
rwef tvkyrf sm:wJo h al wG`
üuïefr\J. yxrOD:qH:k ar:cGe:f udu k vdck sifwt hJ csufukd rdz.kd
vdkygw<f? uïefrudk<fYvnf: olwdk.qDu udk<fbmvdkcsifw<fqkdwm
odxm:w<f? rsm:aomtm:]zihu f wpfred pf? óSprf ed pfyJ tcsde\f wmav?
bmrSr[kww f hJ ar:cGe:f awGe.J olw.dk udk pdwt f aóSmift h <Suf r]zpfap
csifb:l ’vd.k csef<myGeu f a]ym]yygw<f`

41

IMMF2.pmd 41 6/2/2547, 23:41


tcef: (6) awG.qHk ar:]ref:enf:rsm:

t"duuswJh ar:cGe:f awGukd csef<myGeu f t\ifîudKúyD: a\:


rSwx f m:wJt h wGuf ar:ae\if:eJ. arhusef\pfwmrsKd: r\Sb d :l ` olu ar:
cGe:f awGuv kd nf: tpDtpOfusus pDúyD: ar:wwfw<f`
ar:cGef:awGudk îudKwif]yifqifwJh taeeJ. csa\:awmhr<f
qd\k if ud< k o hf wif:twGuf vkt d yfwhJ übá a]cmufv:kH t]yif ud< k \hf .J
pmzwfy\dowfîuD:u bmudk vkcd sifaewmvJ? olw.dk qk\d if b<far:
cGe:f rsKd: ar:rvJqw dk mudyk g pOf:pm:zd.k vdyk gw<f`
tifwmAsL:wpfck atmif]rifúyD:a]rmufz.kd twGuf qk\d if b<f
tajumif:t\mawG yg&if\r<fqw dk mudk odxm:zd.k u t"duyg` tJ'D
tajumif:t\mawGa\m? 'D]h yiftcsuftvufawGyg \atmif rSeu f efwhJ
ar:cGe:f awGukd îudKwif ]yifqifxm:\ygr<f`

owif:a\:om:wJh ae\mrSm tcsdefrDoGm:yg


bmhajumihf
]zpf\w<fqdkwmukdawmh
t]rJwrf: rodóf ikd yf g` 'g[m <Ofaus:orSK \S]d cif:eJ. tvkyu f kd av:pm:]cif:\J. ]y<k}f
yg` udk<fhudk owif:ay: a]ym]ywJholawGqkdwmu rsm:aomtm:]zifh
tvkyrf sm:wJh olawG]zpfwwfúyD: ud<
k uhf kd wrifwum tcsdeaf y:ju\wm
]zpfygw<f`

42

IMMF2.pmd 42 6/2/2547, 23:41


tcef: (6) awG.qHk ar:]ref:enf:rsm:

tifwmAsL:udk pwif]cif:? rdru


d <
kd u
f kd rdwq
f ufyg
tifwmAsL: pw<fq\dk if rdru d < dk u f ekd .J ud<
k \fh .J owif:pm?
pmapmifukd rdwq f uf a]ymjum:ay:yg` bmvd.k vJqadk wmh ud< k u fh kd owif:
axmufreS :f rodbJ a]ymvdu k wf hJ vlwpfa<muf\.J pum:udk rSm:<Gi:f úyD:
ud:k um:azmf]yrdrmS pd:k vd.k ]zpfygw<f` ud< k rhf mS vdypf muwf\\dS if uwfukd
xkwaf y:yg` ud< k b f mtajumif: a\:r<fqw dk m \Si:f ]yvdu k yf g` tJ'gu
tifwmAsL:ay; tm|kpH u dk vf mapzd.k twGuf taxmuftul ]zpfygw<f`
wpfcgwpf\HrSmawmh udk<far:\wJhvlu tcsdefray:ódkifwm
ajumifh csef<myGev f ykd J ar:cGe:f udk wnfwh nfah r:\wJh tcgrsKd: \Sw d wfyg
w<f` 'gayrJh tcsde\f w<fq\kd ifawmh w]cm: tmvmyovìmy (\moD
Owk? abmvH:k toif:tajumif: po]zih)f udk t\ifa]ymqdo k ifyh gw<f`
ol oufaomiho f ufom ]zpfomG :úyDqadk wmhrS ud< k af r:csifwhJ ar:cGe:f
awGukd ar:awmhayg`h

rSwpf ak \:rSw]f cif:óSihf wdy\f aD umf'goH:k ]cif:


wdy\f aD umf'g oH:k wmu wdwu d sus \w<f` ola]ymwm rSm:
a\:ygw<fv.kd b<fou l rS apm'u rwufóikd af wmhb:l ayg`h wdy\f aD umf
'gukd oH:k awmh a]ymwJo h l bma]ymaew<fqw dk mudv k nf: ydúk yD: tm|kpH u
kd f
ódik yf gw<f`
'gayrJh wcsKd.uusawmh wdyf\Daumf'gawGudk vef.w<f`
pum:vHk:wkdif:udk rSwfwrf:wifxm:r<hf toHzrf:pufa\S.rSm pum:
rsm:rsm: ra]ymcsijf ubl:` wdy\f aD umf'g oH:k wmu tcsed v f nf: pm:w<f`
owif:túyD: a\:om:ay:ydk.\r<hf aemufqHk:tcsdef owfrSwfxm:wJh
tcgrsKd:rSm wdyaf cGxu J csufuswJh aumufów k pf um:udk ]yefem:axmif
úyD: a\G:aezd.k tcsderf \wwfb:l ` aemufúyD: wdy\f aD umf'gqw dk mu ysuf
wwfw<f` "mwfceJ .J wdyaf cGtydafk wG <lomG :\r<f` 'gajumifh rSwpf ek .J
usm:uefxm:\ygr<f`
wpfzufvl a]ymwmudk em:axmif\if:eJ. rSwpf v k u kd rf w
S \f wm
vG<af wmhrvG<b f :l ` a]ymwJv h u
l ody]f ref]refîuD: a]ymaewmqk\d if
<Of<Ofaus:aus:eJ. enf:enf: ]znf:]znf:a]ymzd.k arwWm\yfcyH g` ud< k f
vdu k rf rSwóf ikd v
f u
kd wf m \S\d ifvnf: ol.udk aemufwpfîudrf ]yefa]ym]y
ay:zd.k awmif:yefyg` olw.dk a]ym]ywmudk wdwu d sus a\:rSwcf sifv.dk
yg qdúk yD: a]ym]yyg` tJ'gq\dk if olw.kd uvnf: oabmusr<f`

43

IMMF2.pmd 43 6/2/2547, 23:41


tcef: (6) awG.qHk ar:]ref:enf:rsm:

rSwpf rk w
S w f <fq\dk ifawmh wpfenf:enf:eJ. vufa\:wkd a\:
\r<f` vufa\:wkdoifwef:awG wufódkifygw<f` owif:axmuf
trsm:pkuawmh ud< k yf idk vf ufa\:wked nf:awG xGix f m:wwfw<f` Oyrm
übm]zpfv.kd vJqadk wmhá qkw d mudk ü .H áH ? üpD:yGm:a\:á udk üpD:/-á? ütpd:k \á
udk ‘Gov’ po]zihaf yg`h
a]ymorû pum:vHk:wkdif:udkvnf: a\:rSwfzdk. rvdkygbl:`
t"duuswJh a]ymqkdcsufeJ. udef:}Eef:awG? wpfa<mufa<mufu
a]ymwJh xif]rifcsufawGavmufuykd J a\:rSw\f ygr<f` tawG.tjuHK
\vmwmeJ.trû b<fpum:uawmh]zihf ud:k um:csufaumif: ]zpfr<fqdk
wmudk em:vnfvmrSm]zpfúyD: tJ'Da]ympum:udkvnf: csufcsif: wdwd
usus a\:rSwv f módik yf gvrd rfh <f`
owif:ra\:cifrmS ud< k \fh .J rSwpf ak wGukd pkpnf:xkwóf w k \f
r<f` tzGipfh myd'k f ]zpfvmódik w f hJ tajumif:t\mawGukd trSwt f om:
]y\if]y? 'grrS [kwv f nf: w]cm:ta\mif rife.J rsOf:om:? úyD:awmh quf
pyfaewJh tajumif:\yfawGukd aygi:f pnf:\ygr<f` rSwpf u k kd 'Dvkd pkpnf:
xkwóf wk ]f cif:tm:]zifh owif:ay;rSm ydúk yD: \Si:f vif:vmr<f` 'gqk\d if
a\:\wm vG<o f mG :ovdk a\:wJh tajumif:t\mawGvnf: tquftpyf
rdr<f`
tckatmufrmS a\S.ydik :f (tcef: 3? pmrsufómS 12) rSm azmf]y
cJw
h hJ tar\du]ynfaxmifprk mS pD:yGm:a\:wH.k qkid :f wmajumihf uaèm'D:
<m: txnfcsKyfvyk if ef:awG xdcu dk \f yHt k ajumif: owif:<lcw hJ hJ owif:
axmuf\.J rSwpf pk mtkyu f kd erlem azmf]yay:vdu k yf gw<f`

44

IMMF2.pmd 44 6/2/2547, 23:41


tcef: (6) awG.qHk ar:]ref:enf:rsm:

tJ'DerlemrSm owif:axmuf[m t}Fvdyf article pum:


vHk:awG]zpfwJh (the, a) eJ. &dbwfawG]zpfwJh (to, in) pwmawGudk
xnfha\:rxm:wm awG.\ygr<f` Âcif:csuftaeeJ. a]ympum:ukd
aumufókwfukd:um: azmf]yr<fqkd\ifawmh a]ymwJhvl\J. pum:twkdif:
twdtus a\:rSwf\ygr<f` txufu erlemrSm owif:axmufu
economy udk ‘econ’? Cambodia udk ‘Camb’? Factories udk ‘facts’
po]zifh twkad umuf oH:k oGm:ygw<f` &efîuD:udk tifwmAsL:aemufyikd :f
rSm xyfar:csifwhJ udpaP wGukd owif:axmufu rife.J &dik :f úyD: rSwx f m:
w<f` owif:axmufu ol.taeeJ. aemufcHorkdif: udef:}Eef:
tcsuftvufawG vdt k yfaewmudk ol.ud< k of l owday:wJt h aeeJ. #
trSwt f om:]yúyD: aw:rSwx f m:ygw<f` 'gawGukd wku d af \mufa\muf
csif: \SmazG\rSm ]zpfygw<f`
&efîuD:u tajumif:t\m tawmfrsm:rsm:udk a]ymoGm:wmyg`
owif:axmufu tar\duefrmS pD:yGm:a\:wH.k qkid :f wmajumifh txnf
csKyfvkyfief: xdckduf\yHkudk a\:csifw<f` 'gajumifh tJ'D ausm|dk:eJ.
qufpyfaewJh tcsufawG\.J ab:rSm axmifvu kd rf sOf:awG a\:]cpfúyD:
trSwt f om:]yKxm:vdu k wf <f` 'Denf:eJ. owif:eJ.oufqidk w f hJ tcsuf
awGukd xif:ceJ ]rifomoGm:\w<f` tJ'aD emufawmh owif:axmufu
ütrSeáf uav:awG]cpfúyD: tzGiphf myd'k f ]zpfóikd wf hJ tajumif:\yfawGukd
trSwt f om: vkyv f u
kd yf gw<f`

übmajumifáh ? üb<fvákd ar:cGe:f rsm:


ar:cGe:f awG ar:wJt
h cg a]ymwJo h u
l tajumif:t\mudk \Si:f
vif:a]ym]yvmatmif? tao:pdwu f sus a]ymvmatmif ar:\ygr<f`
ü[kww f <fá? ür[kwb f :l á avmufyJ a]z\r<hf ar:cGe:f rsKd:awG
udk a\Smifyg` Oyrm-

• ücifAsm: a\G:aumufc\H zd.k &ifúydKifaew<f r[kwb f :l vm:á


• ücif A sm: \nf \ G < f c suf yef : wk d i f u d k a\muf ó d k i f y gh r vm:á
qkw
d mrsKd:awGaygh`

tJ'v
D kd ar:cGe:f rsKd:tpm: übmajumifv
h áJ ? üb<fvv
kd áJ qdw
dk hJ
ar:cGe:f rsKd:awG ar:\ygr<f` Oyrm-

45

IMMF2.pmd 45 6/2/2547, 23:41


tcef: (6) awG.qHk ar:]ref:enf:rsm:

• üa\G:aumufy&GJ ifz.kd cifAsm: bmajumifh qH:k ]zwfwmvJá


• ücifAsm: \nf\<G cf suf yef:wkid u
f kd a\mufz.kd b<fvkd
pDpOfxm:ygovJá
qkúd yD:awmhaygh`

ar:cGe:f rsm:udk wkw


d ydk J ar:yg
wcsKd.owif:pmq\mrsm:u pum:ajum \Snw f wfjuw<f`
olw.kd u wpfîudrw f nf:rSm ar:cGe:f \Snîf uD:awG qufwu dk af r:cswwf
w<f` 'grsKd:udk a]z\wJo
h al wGu pdwrf \Snb f :l ` pdwv f nf:|SKyfomG :wwf
juw<f` olw.dk u yxrar:cGe:f udk a]zaewke:f rSmyJ aemufar:cGe:f awG
udk arhomG :wwfjuw<f` 'gajumifh ud< k uf |d:k |k:d eJ.\Si:f \Si:f yJ ar:yg`

em:axmifyg? owd\ydS g? rsufpu


d zdk iG x
fh m:yg

ud< k tfh vkyu


f ud<k ufh kd owif:ay: a]ym]ywJh owif:\if:]rpf
awG a]ymorûudk em:axmifz.kd yg` olw.dk udk a[ma]ymzd.k ? yd.k cszk.d ? olw.dk
eJ. ]iif:ckezf .kd r[kwyf gb:l ` ud<
k x hf if]rifcsuf \S\d ifvnf: ud< k \fh ifxrJ mS
yJ xm:yg` 'gajumifh ud< k u
f olrsm: a]ymorû emcHov l .kd qkv d wkd mawmh
r[kwb f :l ` ud< k u f olwpfyg: a]ymorûudk aoaocsmcsmeJ. pdppf a&zef
úyD: em:axmif\r<f` bmawGa]ymoGm:ovJ qkdwm pOf:pm:\r<f`
ol.ta]zawGe.J xif]rifcsufawG[m xd\\S .J vm: qkw d mudk junh\f r<f`
udk<far:wmudka\m wu<fwnfhwnfh
a]zovm:` ud< k af emufxyf bmar:rvJ
qk d w mt]yif ud k < f h o wif : \if : ]rpf u
bmawGa]zaewmvJ qkdwmudkyg pOf:pm:
\ygr<f`
xl : ]cm:wJ h u d p P a wG t wG u f
t]rJ y J owd \ S d a e\ygr<f ` tu<f I
udk<hfowif:\if:]rpfu udk<farûmfvifh
rxm:wJh w]cm: pdw&f ifpm:p\m tajumif:
t\m wpf \ yf u d k a]ymvmw<f q k d \ if
ud< k u f csufcsif: |SK axmifo h pfa]ymif:úyD:
xl:]cm:wJh vlawGudk vdkuf\r<f` owif:pmq\maumif: awG[m owif:wpfcktwGuf
\SmazGyg`
tifwmAsL: oGm:vky\f if:eJ. e}krd v l tajumif:t\m eJ. vH:k &rwlwhJ w]cm:

46

IMMF2.pmd 46 6/2/2547, 23:41


tcef: (6) awG.qHk ar:]ref:enf:rsm:

tajumif:t\mwpfcu k kd \vmwwfjuygw<f`
tifwmAsL:vkyfpOftwGif:rSm owif:\if:]rpfawGu udk<fh
ar:cGe:f tay; b<fvw kd .kH ]yefovJ qkw d m udk rSwxf m:yg` tcsufwpfck
udk a]ymwJh tcg vufo:D vuf armif:wef: a]ym ovm:? vufnKdÛ :aiguf
aigux f :dk a]ymovm:` pdwv f KS yf\mS :úyD: 'l:óSe.f ovm:` aemufúyD: ol.\J.
aetdr?f |k:H cef: taetxm:udv k nf: rSwo f m:\yg r<f` 'Dtao:pdwf
tcsuf awGajumifh owif: uouf&ifvKS yf\mS : vmwwfygw<f`

üuwfo:D uwfowfá ar:cGe:f rsm:ar:\ef rajumufygóSihf


owif:\if:]rpfu r\Si:f rvif: a&a&&g:&g: a]zaew<fq\kd if
tJ'gukd \Si:f ]yckid :f yg`
üpmzwfy\dowfukd |k:d |d:k \Si:f \Si:f a\:]yódik zf .kd twGuf uïeaf wmf?
uïefru 'Dtajumif:udk \Sif:\Sif:vif:vif: em:vnfrS]zpfr<fá vdk.
olw.dk udk a]ymyg`
üuïeaf wmf? uïerf em:vnfwmudk aocsmatmif a]ymyg\ap?
cifAsm:a]ymwmu...á qdúk yD: ola]ymwJh tajumif:t\mudk b<fvekd m:
vnfw<fqw kd m ]yefa]ym]yódik yf gw<f` 'gq\dk if ud< k u
f em:vnfrKS
rSm:<Gif:aew<fqkd\ifvnf: rSefuefatmif ]yifqifcGifh \ódkifygw<f`
vltrsm:u udk<fhudk em:vnfoabmaygufatmif a]ym]ycsifjuwm
csnf:ygy`J olw.dk u a\:wJo h wif:awGukd wdusapcsifjuw<f`
'Dae\mrSm uwfo:D uwfowf ar:cGe:f awGvnf: \Sw d wfwm
ygy`J 'gayrJh xdyw f ef:t\m\Sîd uD:wpfa<mufukd ol.emrnf pmvH:k aygi:f
oGm:ar:wmrsKd:awmh rvkyaf veJ.` tvm:wlyJ bEfvyk if ef:\Sif wpfO:D
udk bEfw:kd óSKef:awGuakd wmh oGm:rar:eJ.ayg`h 'gawGuakd wmh ud< k u
f
îudKúyD: odukd odxm:\rSmrsKd:awGyg`

üxif]rifcsufá awmif:cH]cif:
owif:\if:]rpfwpfOD:u xif]rifcsufay:zdk. ]iif:qkdwmeJ.
ueOD:rSm juHKqk\H \if pdwd rf ysufyge.J ` aemufwpfrsKd: vSnahf r:yg` 'grS
tvkyrf ]zpfao:\if 'Dtcsuf[m olw.dk taeeJ. xif]rifcsuf tay:oifh
qH:k ? olw.dk t]rifukd ta]ymoifq h :kH ]zpfwhJ tajumif: em:cs\ygr<f` tJ
'grv S nf: olw.dk u xif]rifcsuf ray:ao:bl:qk\d ifawmh olw.dk tae
eJ. tckvkd xif]rifcsuf ray:wJt h ajumif:udk owif:xJ xnfah \:\vdrfh

47

IMMF2.pmd 47 6/2/2547, 23:41


tcef: (6) awG.qHk ar:]ref:enf:rsm:

r<f qdw k mudk \Si:f ]yvdu k yf g` 'gq\dk if olw.kd taeeJ. wpfpw kH pfcu
k kd zH:k
uG<fxm:w<fvdk. pmzwfy\dowfîuD:u xifoGm:r<fqdkwmudk tJ'D
owif:\if:]rpfrsm:u odxm:juygw<f` 'gt h ]yif olw.dk \J. xif]rifcsuf
awG ryg\if ud< k ofh wif:[m ckid v f rkH KS ody\f rdS mS r[kwbf :l qkúd yD:awmhvnf:
olw.dk udk azsmif:zsódik yf gw<f`
b<fvykd ]J zpf]zpf owif:\if:]rpfu xif]rifcsuf ray:csifb:l
qk\d ifvnf: ol.tcGit hf a\:udk av:pm:\ygr<f` a<bk<stm:]zifah wmh
owif:\if:]rpfu xif]rifcsufay:zdk. ü]iif:qdkw<fá qkdwmudk xnfh
ra\:yge.J ` tJ'yD ñk Kd vfu xif]rifcsuf üray:bl:á vd.k yJ a\:yg` 'gu
rûwrSK \Syd gw<f`

owif:\if:]rpfwpfO:D u ra]zonht
f cg...
ódik if aH \:orm:rsm:u rsm:aomtm:]zihf owif:axmufar:wm
awGukd wnfw h nfh ra]zqkw d wfb:l ` 'grsKd:qk\d if ud<k afh r:cGe:f udk xyf
ar:yg` 'grS tvkyrf ]zpf\if ar:cGe:f udk pum:vH:k toH:k tóSKef: a]ymif:ar:
yg` aemufq:kH taeeJ. ol.tajumif: aumv[mvawG? ]ypfwifa&zef
csufawG ud< k jf um:xm:\wmawG a]ym]yúyD: ar:yg` owif:\if:]rpfu
ud<k [
f m wpfzufu a]ymwmawGukd jum:xm:úyDqw dk m od\if ud< k af r:
wJh ar:cGe:f udk ydúk yD: wnfw
h nhf a]zvmwwfygw<f`

olw.dk wpfawG wa]ymwnf: a]ymaevûif...


owif:\if:]rpfu udk<far:wmeJ. rqkdifwJhtajumif:awG
a]ymvmúyDq\dk if a\G:cs<fp\m enf:vrf:óSpo f <
G f \Syd gw<f` wpfcu
k
ol.l [mol a]ym\if:eJ. pdw&f ifpm:p\m wpfcck rk sm: ygvmavrvm:vk.d
apmifjh unhw
f myg` 'gayrJh tcsdeu f enf:enf:yJ \wmqk\d ifawmh-
ütJ'gu wu<fpw d &f ifpm:p\myJ? tckvkd a]ymwm aus:Zl:
wifygw<f? a\S.ua]ymwm ]yefaumuf\\if...á qdúk yD:<Of<Ofaus:aus:
eJ. pum:p ]zwfypf\ygr<f`

aemufqufwaGJ r:cGeG :f rsm:- tókpw


d af r:]ref:]cif:

rsm:aomtm:]zifah wmh owif:\if:]rpfawGu a<bk<s ta]z


awGyJ ay:juw<f` 'gayrJh t]zpftysufudk aumif:aumif:em:vnfz.kd

48

IMMF2.pmd 48 6/2/2547, 23:41


tcef: (6) awG.qHk ar:]ref:enf:rsm:

eJ. pmzwfot l wGuf yDy]D yif]yif o|kyaf zmf]yódik zf .kd owif:axmuftae


eJ.u tao:pdwftcsuftvufawG odzdk. vdktyfygw<f` tJ'Dvdk
tao:pdwt f csuftvufawG odatmifq\dk if aemufqufwGJ ar:cGe:f
aumif:awG ar:wwf\w<f`
w\ef[efa'gi:f vrf:rSm um:óSppf :D wku d rf w
d <fv.kd [dck sDrif:
pD:wD: \Jt\m\Sd wpfa<mufu udk<fhudk a]ym]yw<fqkd\if bmum:
trsKd:tpm:vJ? um:awGu bmta\mifvJ qkdwmudk ar:\ygr<f`
wu<fv.kd vlo:kH a<muf 'Ef\m\oGm:w<fv.kd \Ju a]ym\if tJ'v D l
awGu b<folawGvJ? bm'Ef\mawG \oGm:wmvJ? b<faq:|kHudk
o<fomG :wmvJ qkw d mawGuykd g ar:\ygr<f`
ódkifiHa\:orm:wpfa<mufu ol.toufúcdrf:a]cmufcHae\
w<fv.kd qkv d m\if b<fvkd úcdr:f a]cmufwmvJ qdw k mudk Oyrmay:ckid :f yg`
wpfcgwpf\rH mS ud< k uf aemufqufwaGJ r:cGe:f udk |kww f \uf
îuD: rar:ódik wf mrsKd:vnf: \Sw
d wfw<f` tJ't D cgrsKd:rSm bmar:\r<fqkd
wm pOf:pm:zk.d tcsde\f atmif...
ütJ'g bmajumif]h zpf\wmvJá? üquf\iS :f ygO:D á po]zifh ar:
]ref:\if: tifwmAsL:udk t\Sed rf ysufatmif qufxed :f oGm:\ygr<f`

a]z\cufaom ar:cGe:f rsm:

\Hzef\cH grmS a]z\cufwhJ ar:cGe:f


rsKd:awG ar:zd.k vdt k yfwm awGvnf: \Sw
d wf
ygw<f` 'gudk zspfnÛpfúyD: vkyf\r<f`
vlwpfa<mufudk ücifAsm:tdwfpfa\m}g
b<fvdk\vmwmvJá vdk. ar:zdk.qdkwm
tawmf uav: tm:emp\m aumif:ayr<fh
vnf: 'Dta]zukd pmzwfy\dowfu odcsif
aew<f` 'Dvkd ta]zrsKd:ay;rSm rlwnfúyD:
omrefowif:wpfyk'f eJ. owif:aumif:
wpfyk'fqkdwm uGm]cm: oGm:wwfwmyg`
'Dvakd r:cGe:f rsKd: ud-k
vlawG\.J 'kuu
Q dk pmemyg`
üuïeaf wmf? uïerf taeeJ. tm: awmh emygw<f? 'gayrJvh nf:
rar:r]zpf ar:\r<fqadk wmh em:eJ.rem z&g:eJ.em yg...á vd.k ed'ge:f csDúyD:
ar:ódik yf gw<f`
wpfcgwpf\HrSm pGyfpJGa]ymqdk cHxm:\wJh ykñdKvfwpfOD:OD:eJ.

49

IMMF2.pmd 49 6/2/2547, 23:41


tcef: (6) awG.qHk ar:]ref:enf:rsm:

awG.qHúk yD: ol.\J. acsycsuaf wGukd owif:<l\wm rsK:d vnf: \Sw d wfw<f`
'D tcgrSm udk<fu rûrûww ]zpfapcsifwJh tajumif: \Sif:]yyg`
ol.taeeJ.owif:rSm:awGukd ]yifqifóikd w f hJ tcGiahf umif: ]zpfajumif:udk
vnf: \Si:f vif:a]ym]y\ygr<f`
ar:cGef:awGudk vG<fvG<fuae p ar:yg` a]z\tcufqHk:
ar:cGe:f udk aemufq:kH rS ar:yg` 'gq\dk if a]z\cufwhJ ar:cGe:f udk awG.qHo k l
u ra]zbl:qk\d ifawmifrS ola\S.rSm a]ymcJw h mawGukd owif:tcsuf
tvufwcsKd.awmh \vdu k óf idk yf gw<f`
owif:\if:]rpfu ud< k ef .J zke:f ra]ymbJ zke:f csypfvukd w
f <f?
tawG.rcHbJ wHcg:ydwyf pfvu kd w f <f qk\d ifvnf: pdwrf ysufyge.J ` ud< k f
u owif:axmufy`J ola]ymvmatmif vkyzf .dk u uk< d w hf m&efyaJ v`

waphwapmif: |kyyf v
kH mÏ tifwmAsL:rsm:
waphwapmif: |kyfyHkvÏm\J. oabmu vlwpfa<muf\J.
"avhp|ku d u f dk ay;vGiaf tmif a\:zd.k yJ` 'gajumifh owif:\if:]rpf ykñKd vf
udk oufaomifo h ufomeJ. vGwv f wG v
f yfvyf a]ymqkcd iG ahf y:xm:\r<f`
'Dvkd tifwmAsL:rsKd: vkyfr<fqkd\if aocsmpGm îudKwif]yifqifoGm:\
ygr<f` 'grS udk<fhtifwmAsL:u vdkcsifwmudk acsmacsmarmarm
\ódkifr<f` udk<fu tcsdef<l]yifqifcJhwJhtwGuf udk<fhudk a]ym]yr<hf
owif:\if:]rpfuvnf: oabmusvrd rhf <f` ola\:om:cJzh :l wJh aqmif:yg:
udk ud< k uf \nfneÏ :f a]ym]yódik o
f vm:? olwufcw hJ hJ ausmif:udk a]ym]y
ódik rf vm: po]zifah yg`h
waphwapmif: |kyyf v kH mÏ twGuf tifwmAsL:vky\f if ol.\J.
t]yKtrlukd }|kpu kd f avhvm\ygr<f` wu<fv.kd tcsde\f r<fq\kd if
ol.tdrrf mS b<fvakd ew<f? |k:H rSm b<fvakd ew<f? bmudk &goemyg
w<f qkw d mawGutp avhvmoifyh gw<f` owif:aumif:awGqw dk m
vlawG\.J vSKyf\mS :vkyaf qmifrKS awGukd azmf]yay:ygw<f`

tifwmAsL:udk tqH:k owf]cif:


owif:\if:]rpfukd tckvkd tcsdeaf y: a]ym]ywJt h wGuf aus:
Zl:wifajumif: a]ymyg` 'gayrJh aemufq:kH ar:cGe:f oH:k ck ar:zd.k udak wmh
b<fawmhrS rarhyge.J `

50

IMMF2.pmd 50 6/2/2547, 23:41


tcef: (6) awG.qHk ar:]ref:enf:rsm:

• tck uïefawmf? uïefr ar:oGm:wmawGxrJ mS ta\:îuD:wJh


tcsufwpfcck k ar:zd.k usefomG :wmrsm: \Syd govm:`
• 'Dtajumif:t\meJ. ywfoufúyD: aemufxyfawG.oifw h hJ
ykñKd vfrsm: \Syd gao:ovm:? \S\d if vrf:òÏeaf y:ódik rf vm:`
• aemufxyf ar:p\mav:awG ay;vmcJ\h if xyfar:yg\ap`
(]zpfóikd \f if tdrzf ek :f eJ. rkb
d idk :f zke:f eHygwaf wG \atmif awmif: <lyg`
tcsut f vufawGe.J ywfoufv.kd r\Si:f wm\S\d if xyfar:yg\ap
qkwd m aocsmatmif a]ymxm:cJyh g`)

51

IMMF2.pmd 51 6/2/2547, 23:41


tcef: (7) taxmuftxm:rsm:udk toH:k cs]cif:

tcef: (7)

taxmuftxm:rsm:udk toH:k cs]cif:

owif:axmufawG[m vlawG a]ymwm rSef rrSef od\atmif?


'grSr[kwf ykúd yD:]ynfph akH tmif taxmuftxm: tcsuftvufawGukd
wwfóikd o f avmuf \SmazGju\ygw<f` taxmuftxm:qkw d m a\:xm:
wJh? 'grSr[kwf yHkóSdyfxm:wJh rSwfwrf:rSwf\mudk qdkcsifwmyg` 'g[m
rSww f rf:pm\Guu f av:wpf\u G ?f 'grrS [kwv f nf: uGeyf sLwmxJrmS odrk :DS
xm:wJh tcsuftvufawG ]zpfóikd yf gw<f` 'Dtaxmuftxm: qkw d mxJ
rSm owif:xkw]f yefcsufawG? w<fvzD ek :f vrf:òÏeaf wG? \oH:k rSe:f a]caiG
pm\if:awG? tpD\ifcpH mawG? tpd:k \pm\if:tif:awGe.J w]cm:rSww f rf:
awG yg&ifygw<f`
ud<
k o hf wif:xJrmS azmf]yxm:wJh tcsufawGukd ydúk yD: ckid rf map
zd.k twGuf 'Dtaxmuftxm:awGukd oH:k \ygw<f` wpfa<mufa<muf
eJ. tifwmAsL:vkyw f ek :f olu pmwpfapmif? 'grrS [kwf tpD\ifcpH mwpf
ck tajumif: a]ymvm\if tJ'pD m\J. rdwLW udk awmif:<lyg` owif:\if:
]rpfawGu owif:tp wpfck ay:w<fq\dk if olw.dk a]ymwm rSeu f efwhJ
tajumif: ckid rf mapr<hf taxmuftxm:udk ar:]ref:\ygr<f`
tpd:k \? tpd:k \r[kww f hJ tzJ.G tpnf:awGe.J uèmhbEfw.dk
vdk ódik if w
H um tzJ.G tpnf:awGqu D ae tpD\ifcpH mawGuv kd nf: \wwf
w<f` \\if tJ'DtpD\ifcHpmawGrSm xl:xl:]cm:]cm: bmygovJqdkwm
\Smyg` wk:d wuf]zpfay;rSKtwGuf tJ't D pD\ifcpH mxJrmS bmawG axmuf]y

w\m:r&if opfcw
k v
f rSJ ë owif:twGuf taxmuftxm:rsm: \zd.k rvG<u
f yl g`

52

IMMF2.pmd 52 6/2/2547, 23:41


tcef: (7) taxmuftxm:rsm:udk toH:k cs]cif:

tjuH]yKxm:ovJ qkw d mukd tav:xm:junfyh g` úyD:\if tJ't D juH]yK


csuftay;rSm axmufcw H ?hJ ydrk ckd idk rf mapwJh Oyrmay:rSKawG? aumuf
ókwf a]ympum:awG? 'grrS [kwv f nf: ude:f }Eef: azmf]ycsufawGukd
\SmazGyg`
vkyif ef:Xme tawmfrsm:rsm:u tpD\ifcpH mawGukd yHrk eS f xkwf
a&wwfjuygw<f` ta\:îuD:wJh tpD\ifcHpmrsKd:awGudk qkd\ifawmh
w\m:&if rxkw]f yefcifrmS ud< k u
f \atmif îudK:pm:\ygr<f` 'grS aumif:
aumif: em:vnf oabmayguaf tmif zwfcsde\f r<f` tpD\ifcpH mrSm
ynm\yfeJ.qkdifwJh pum:vHk:awG trsm:îuD:ygae\if? |SKyfaxG:ae\if
oufqidk \f m uïrf:usifoal wGqD ar:]ref:\r<f`
taxmuftxm:awGudk trsm:]ynfolawGtaeeJ. b<f
avmuf \\Sód ikd v
f qJ wdk muawmh ódik if t H vdu
k f uGm]cm:rSK \Syd gw<f` 'g
ayrJh taxmuftxm:awG b<favmuftxd \Sw d wfw<fqw kd m a]ym
\\ifawmh wu<f tHjh op\mygy`J pOf:pm:junfrh <fq\dk if-

• tdr]f cHa]r rSww f rf:awG?


• \Jrw
S w f rf:awG?
• Oya']yKa\: tqk]d yKcsufawG?
• w\m:|k:H rSww f rf:awG?
• ukrE í rD sm:\J. ajunmcsufe.J óSpyf wfvnf tpD\ifcpH mawG?
• obm&ywf&ef:usifqidk \f m tpD\ifcpH mawG?
• opfcw k rf ed .f cGi]hf yKcsufawG?
• tpd:k \pD:yGm:a\: tpD\ifcpH mawG?
• aumifpt D pnf:ta&: rSww f rf:awG po]zifh awG.\ygr<f`

bmtaxmuftxm:? rSww f rf:rSw\f mawG \So d vJqw dk mudk


t]rJ vG<v f <
G ef .J \wwfwmawmhvnf: r[kwb f :l ` 'gayrJh ud< k t hf ae
eJ. yxrOD:qH:k rSm 'DXme tzJ.G tpnf:awG b<fvkd tvkyv f yk jf uw<f
qkw d mudk em:vnfatmif vkyo f ifyh gw<f` olw.dk u yHrk eS f b<fvt kd pD
\ifcpH mrsKd:awGukd xkw]f yefwwfovJ? tJ't D pD\ifcpH mawGu b<fvkd
yHpk rH sKd:eJ. xGuvf mwwfwmvJ? b<fXmepdw?f b<fwm&ef\dS ykñKd vfu
xkw]f yefay:wmvJ qkw d hJ tcsufrsKd:awGayg`h
owif:axmufawG taeeJ. tpd:k \qDu taxmuftxm:
awGudk w\m:&if awmif:cHjuwJh tcgrsKd:rSm rsm:aomtm:]zifhawmh
tjumîuD : aerS y J \wwf w <f ` 'gajumif h ud k < f e J . cif r if a ewJ h

53

IMMF2.pmd 53 6/2/2547, 23:41


tcef: (7) taxmuftxm:rsm:udk toH:k cs]cif:

tpd:k \wm&ef\o Sd wl pfa<mufa<mufuu kd yfúyD: ol.qDuae awmif:junhf


wmuyJ tvG<u f ql :kH ]zpfygr<f`
'Dtaxmuftxm:awGuae t}wdawG? tmEmtvJo G :kH rSK
awGukd owif:axmufawGu \SmazGazmfxw k óf ikd w
f mrsK:d awG \Sw
d wf w<f`
wcsKd.ódkifiHawGrSm ódkifiHa\:orm:awGudk b<fykñdKvfu aiGaju:
ay:urf:aew<f qkdwmudk taxmuftxm: vkduf\Smw<f` úyD:\if
tpd:k \u tJ'aD iGawGukd b<fvo kd :kH pJw
G <fqw kd hJ tpD\ifcpH mawGukd vdu k f
pHpk rf:w<f` tJ'rD mS ódik if aH \:orm:rsm:ukd aiGaju:ay:urf:olawG[m
t]rwftpGe:f îuD:rm:wJh tpd:k \uefx|du k f vkyif ef:îuD:awGukd \oGm:ju
ovm:qkw d hJ qufó< G rf KS awGukd vduk \f mS junhw f wfjuygw<f` 'Dowif:
rsKd:awGu b<fo[ l m joZm\Sw d <f? b<fou l tpd:k \rSm aiGaju:]ynhpf kH
atmif yHyh :kd ay:aew<f qkw d mrsKd:awGukd azmfxw k f wif]yay:ygw<f`
'Dvkd owif:rsKd:udk owif:pHpk rf:a\:om:]cif:vd.k ac;ygw<f`

t]rJwrf: pdppfyg
taxmuftxm:awGu vdrfvnfvSnfhzsm:wmrsKd:? rSm:<Gif:
azmf]yxm:wmrsKd:awGvnf: \Sw d wfwt hJ wGuf owdawmh xm:\ygr<f`
ud<
k \f wJh taxmuftxm: tcsuftvufawGukd pdppfyg` ud< k o
hf wif:
pm? pmapmifrmS 'Dtajumif:eJ.ywfoufúyD: t\ifu b<fvkd a\:om:
azmf]ycJzh :l ovJ qkw
d mudk ]yefzwfjunhyf g` ud<k u f tJ'v D kd ]yefzwf
rxm:\if t\ifv?l 'grrS [kwf uk< d ahf \S.u rSm:cJw
h t
hJ rSm:rsKd:udk 'Dwpf
îudrrf mS vnf: xyfrmS :wwfygw<f`

úyD:awmh vltrsm:óSifh pum:a]ymjunhyf g


taxmuftxm: wpfcw k nf:ay;rSmyJ ta]ccHúyD: a\:w<f
qk\d if tJ'o
D wif:u ysif:p\mîuD: ]zpfaewwfw<f` úyD:awmh rûwrSK
vnf: \SdrSmr[kwfbl:` uïrf:usifolawGqDu xif]rifcsufawGeJ.
taxmuftxm:xJu azmf]ycsufxrJ mS tusHK:&ifwhJ ykñKd vfawG\.J xif
]rifcsufawGuykd g \<lyg` wu<f ]zpfysufaewmawGe.J Oyrmay:úyD:
owif:udk pdwf&ifpm:p\m aumif:atmif a\:\ygr<f` owif:u
uaèm'D:<m:ódik if rH mS \Sw
d hJ a]r]rÛKyfridk :f eif:rdol ta\twGuf tajumif:
a\:\w<fq\dk if rkid :f eif:rdúyD: a]cwpfzuf qH:k |SKH :\olwpfO:D eJ. wu<f
awG.ar:yg`

54

IMMF2.pmd 54 6/2/2547, 23:41


tydik :f (3) pk|:Hk aygif:pnf:]cif:

tydik :f (3) pk|:Hk aygif:pnf:]cif:

pdefac;csuf

tpudk a\:\wm[m tcufq:kH yJv.kd owif:pmq\m tawmf


rsm:rsm:uyJ a]ymjuygw<f` ud< k o fh wif:\J. tp pum:vH:k u wu<f
vnf: ta\:îuD:wmud:k ` tzGipfh myd'k u f pdw&f ifpm:p\mqk\d if pmzwfol
u tJ'o D wif:udk qH:k wJt h xd zwf]zpfomG :r<f` pdw&f ifpm:p\m raumif:
\ifawmh aemufpmrsufómS udk vSeo f mG :rSmyJ`
ud< k u f tzGiphf myd'k u
f kd b<fvkd a\:r<fqw kd m qH:k ]zwfúyD:oGm:
\if aemufped af c;vmwmu owif:\J. usefwhJ tydik :f udk b<fvpkd pk nf:
úyD: a\:rvJqw dk myg` tqifa]ya]y ]zpfatmif owif:tcsuftvuf
awGukd b<fvpkd pD OfúyD: a\:rvJayg`h 'Dvkd tcsuftvufawG tpDtpOf
wus ]zpfatmif qkw d m[m &g\ihpf ma\:q\mawGtwGuaf wmifrS rjum
cEqkdovdk tcufawG.\wwfwmrsKd:` udk<fu tcsuftvufawG
trsm:îuD: pkaqmif:<lvmwmav` 'Dawmh b<f[mawGudk oHk:úyD:
b<f[mawGukd csefypfc\hJ r<fqw kd m qH:k ]zwf\ cufaewwfwmayg`h
owif:aqmif:yg:awGrmS qk\d if ed}:Hk uvnf: ta\:îuD:ygw<f`
pma\:q\mwcsKd.u olw.dk aqmif:yg:awGukd ta\:tîuD:qH:k tajumif:
t\meJ. ed}kH:csKyfwwfjuw<f` wcsKd.uawmh aqmif:yg:\J. t"du
ausm|d:k udk pmzwfo\l ifxJ pJu G sef\pfatmif a\:wwfjuygw<f` wpfcg
wavrSm wu<fxdrdwJh a]ympum:wpfckeJ. ed}kH:csKyfay:wwfw<f`
xdrw d hJ ed}:Hk udk pOf:pm:\wmvnf: tawmfcufwhJ udpyP g`

owif:a\:om:]cif:
owif:a\:om:]cif:[m owif:axmuftaeeJ. pma\:pm:yJG
rSm xkid v f ukd w
f t
hJ cgusrS pwm r[kwyf gbl:` a\:om:]cif:qkw d m[m
pOf:pm:]cif:ygyJ` owif:axmuf[m owif:twGuf pdwu f :l \úyDqu
dk
wnf:u 'Da\:om:]cif:uvnf: pwm]zpfygw<f` tJ'aD emuf t"du
tcsufukd \SmazGwm? ar:cGe:f awG ar:]ref:wmeJ. tao:pdwt f csufawG
pkaqmif:wm pwJh owif:vdu k af ewJh wpfcsdev
f :kH rSmyJ a\:om:]cif:u
'Gew
f v
GJ udk yf gvmw<f` owif:axmufu olpak qmif:\\Sv d mwJh tcsuf

55

IMMF2.pmd 55 6/2/2547, 23:41


tcef: (8) tzGi
hf

tvufawGukd pOf:pm:w<f` úyD:awmh tJ't D csuftvufawGukd cJ]G crf:


pdwf]zmavhvmw<f` owif:twGuf b<ftcsufawGu toHk:&if
w<f` b<ftcsufawGuawmh]zifh tydak wG qkw d mudk pdppf\ygr<f`
aemufq:kH rSm pmzwfoal wG tvG<w f ul em:vnfoabmayguaf tmif
'DtcsuftvufawGukd b<fvt kd pDtpOfxm:úyD: a\:rvJ qdw k mudk pOf:
pm:\ygw<f`
owif:aumif: a\:ódik zf .kd twGuf yxrqH:k ud< k uf owif:
tvku d af umif:zd.k vdyk gw<f` owif:wpfy'k f a\:wmrSm tqifracsm
bJ tcuftcJawG.ae\w<fqkd\if udk<f[m owif:tcsuftvuf
]ynh]f ynhpf pkH \kH atmif rvku
d rf cd v hJ .kd ygy`J ud< k u f ]ynh]f ynhpf pkH kH owif:
vdu
k rf xm:\if 'Dowif:uvnf: ud< k phf w
d x
f rJ mS \Si:f rSm r[kwb f :l `

tcef: (8)
tzGifh
tzGióhf pS rf sKd: \Syd gw<f` wku d |f u kd t
f zGiefh .J tzJ.G tóG.J tzGiyfh g`
wkud |f u
kd t f zGiu hf pmzwfou l kd owif:\J. yifrtajumif:t\m
udk wef:a]ym]yay:w<f` (yxrOD:qH:k &gusrSmyJ púyD: a]ym]ywm ]zpf
ygw<f`)
tzJ.G tóJ.G tzGihf uawmh ]zpf\yfwu dk av:wpfc?k 'grrS [kwf
ta]ctae wpf\yfrmS \Sad ewJh vlwpfa<mufukd Oyrmay:vd.k ]zpfap?
'grrS [kwf ]rifuiG :f wpfcu k kd o|kyaf zmf]yvd.k ]zpfap t]rJpw<f` tJ'D
azmfusL:csufawGu owif:aqmif:yg:\J. t"dutajumif:t\mudk
azmf]yay:w<f? 'grrS [kwv f nf: 'Dowif:ay;rSm pdw&f ifpm:vmatmif
qJaG c;vdu
k w
f <f` aemufyikd :f usrS pma\:olu ola]ymcsifwhJ t"du
tajumif:t\mudk wku d |f u dk af ]ym]ywmrsKd: ]zpfygw<f`
b<fvkd tzGirhf sKd: a\:rvJqw dk muawmh ud< k u f owif:OD:
a\:rSmvm:? owif:aqmif:yg: a\:rSmvm:qdw k ahJ y;rSm rlwnfw<f`

wkduf|dkuftzGifh

owif:OD:awGa\:zdk.twGuf qkd\ifawmh wkduf|kduftzGihfu


taumif:qH:k ygy`J 'DtzGixhf rJ mS übá a]cmufv:kH awGvrkd sKd: ta\:tîuD:
qH:k ]zpfwhJ tcsuftvufawG yg&ifw<f` taumif:qH:k tzGiafh wGudk

56

IMMF2.pmd 56 6/2/2547, 23:41


tcef: (8) tzGi
hf

a\S.rSm azmf]ycJo h vdyk J t}Fvyd f &gusqk\d if subject-verb-object yHpk ?H


]refrmvdqk \dk ifawmh uwWm:-uH-îud<myHpk eH .J a\:om:xm:wJh tzGiahf wG
ygy`J t}Fvyd v f kd a\:r<fq\dk if owif:OD:\J. tzGihf pmyd'k [ f m pmvH:k a\
25 vH:k xuf rydo k ifbh :l ` tJ't
D zGi[hf m \Si:f \r<f? wdus\r<f`
vmtdók ikd if H AD<efusif:wkid :f rfu 'DtzGiufh jkd unhyf g`

bdef:pdkufysKd:]cif: avsmhenf:a\:aqmif\GufrSK wpfpdwf

wpfa'ot]zpf }syeftpdk:\u [Gmzef:]ynfe<fwGif aus:vuf

vrf:rsm:azmufvyk af \:vkyif ef:twGuf aiGxnh&f if\ef oabmwl

h nf`

cJo

'DtzGix
hf rJ mS b<fov l J (}syeftpd:k \)? bmvJ (aus:vuf
vrf:rsm: azmufvyk zf .kd oabmwlw<f)? b<frmS vJ ([Gmzef:]ynfe<f
rSm)? bmajumifv
h J (bde:f tpdu
k af vsmah pzd.k twGu)f qkw
d mawGyg\dS w<f`
befaumufy.kd pfu tzGi.hf ..

&g:vfpwm: |kyof u
H rk E
í tD ae]zifh |ky]f rifojH um: csefe<f

36 ckwiG f 'pf}spfw<fpepfo:kH pJúG yD: xkwv f iÏ chf iG u d óf iS


hf
hf kd pmwku
aju:eef:Xmeu <refae.u ]iif:qkv d u f nf`

kd o

'DtzGihfrSm b<folvJ (pmwkdufóSifh aju:eef:XmeeJ. &g:vf


pwm:|kyof uH rk E
í )D ? bm]zpfvJ (xkwv f iÏ cfh iG u
hf kd ]iif:qkw
d <f)? b<f
wke:f uvJ (<refae.u) qkw d hJ tcsufawG yg&ifygw<f`

tzJG.tóJG.tzGihf
owif:aqmif:yg:twGuf qdk\ifawmh
tzJ.G tóG.J tzGiu fh ydk oifah wmfw<f` owif:\J.
t"d u tajumif : t\mud k a]ym]yzk d . twG u f
pma\:q\mu pdwf&ifpm:p\maumif:wJh Oyrm
wpfc?k 'grrS [kwf wpf a<mu af <muf tajumif:
t]zpftysuf Zmwfvrf:wku d av: wpfy'k ?f 'grS
r[kwv f nf: ]zpf\yfuav:wpfcek .J t]rJ ed'ge:f ysKd:
avh \Sdygw<f` 'Dvdka\:]cif:]zihf pmzwfolyg 'Dvyk of m:rsm:xJrS wpfa<muf tajumif:eJh tzGiu
fh kd
'DxrJ mS ud<k w
f idk &f if cHpm:rdvmw<f` pódkifygw<f`

57

IMMF2.pmd 57 6/2/2547, 23:41


tcef: (8) tzGi
hf

'gayrJh tzJ.G tóG.J tzGiu fh kd oH:k wJt


h cgrmS tJ'o D wif:\J. t"du
tajumif:t\mudak wmh pmyd'k f oH:k av:yk'd t f wGi:f ay;atmifazmf]yzd.k
ta\:îuD:ygw<f` tJ'v D rkd [kw\f ifawmh pmzwfou l 'Daqmif:yg:u
bmîuD:vJqúdk yD: qufzwfawmhrmS r[kwb f :l `
owif:aqmif:yg:udk OyrmawG? t]zpftysuf Zmwfvrf:wkd
uav:awG? ]zpf\yf]rifuGif:awGeJ. rzGihfbJ t"dutajumif:t\meJ.
zGiv
hf .kd vnf: \wmygyJ` 'gayrJh tJ'v D kd zGiv hf ukd \f if tajumif:t\m
twdtusudk pmzwfot l aeeJ. zrf:rdz.kd rvG<w f majumifh rxda\muf
bl:`
aysmufomG :wJh ol.orD:uav:udk ]yefawG.cJw h hJ trsKd:orD:
wpfa<muftajumif: owif:a\:wmrSm xdik :f ódik if x H wk f onfae:\Si:f
owif:pmîuD:u tzJ.G tóJ.G tzGiefh .J a\:cJyh gw<f`

ukecf o
hJ nhf oDwif:ywfu zl:cufvrf:ay;rSm ydu k q f aH wmif:
\rf:aeonhf t|d:k ay; ta\wifnpfórG :f aeaom rde:f uav:i<fukd
[Gyf qlqif (31 óSpf) u rrSwfrdcJh` odk.aomf wpfpHkwpf\m
aphaqmf rSKajumifh olu\yfúyD: 10 bwf ay:vSLcJrh o d nf`
uav:u yd k u f q H u d k r junf h b J ol . rsuf ó S m ud k o m
pl:pku
d jf unfh aeonf`
üarará
uav:ru wk:d nÛi:f pGmac;\if: ol> npfywfayusaH eaom
yg:]yifay;od.k rsuf\nfpawG vdrq hf if:vmonf`
xdpk um:vH:k ajumifyh if juHKawmihjf uHKcJ tcGit hf a\:t]zpf
oH:k óSpjf um uJu G mG aecJ\h aom b&óSpcf > k ajuuJzG < G t f ]zpfonf
tqH:k owfomG :\awmhonf...`
ütJ'aD e\mudk uïefawmfw.dk a\mufomG :juwJt h cg tareJ.
orD:u wpfa<mufukd wpfa<muf zufúyD:awmh idak ejuwke:f á [k
[Gyft]zpfudk pdwf&ifpm:úyD: a\mufvmaom \Jwpfa<mufu
a]ym]yonf`
touf ckepfópS \f dS umqGerf ifyw G uf kd vGecf ahJ om oH:k óSpu f
cGecf if\dS aqGrsKd:wpfO:D aetdrrf aS eI uaèm'D:<m:vlq:kd }dE k :f u
]yef a y:qJ G o G m :cJ h o nf ` [G y f o nf &rf : enf : yl a qG : pG m ]zif h
orD:i<ftm: \SmyHkawmf zGifhcJhaomfvnf: aemufqHk:rSmawmh
arûmfvifch sufuek q f :kH um vufavûmh cJah vonf`

58

IMMF2.pmd 58 6/2/2547, 23:41


tcef: (8) tzGi
hf

pma\:olu yxr orD:eJ.tar vrf:ay;rSm qHkpnf:cJhwJh


tajumif:uav:eJ. púyD:wJah emuf t"dutajumif:t\mudk qufazmf
]yoGm:w<f` (]yefay:qJcG \H wJh orD:i<fukd taru umvjum\Snf \Sm
azGcw
hJ <f qkw
d hJ tajumif:yg`)
wu<fvdk. 'Dowif:udk wkduf|dkuftzGifheJ.yJ a\:r<fqkd\if
tckvkd a\:\ygr<f`

aysmufq:kH aeaomorD:i<fukd oH:k óSpjf um vku


d v
f H \SmazG\if:
ukefcJhonfhtywfurl zl:cufvrf:ay;Y awmif:\rf: pm:aomuf
aeonfukd rdcifu awG.\Scd o
hJ nf`

'gayrJh owif:u tawmhu f dk tm:aysmhomG :w<f`


tajumif:csif:\mwpfc?k ab:'kuu Q yfe.J vltrsm:ay; ouf
a\mufrSK\dSwJh w]cm:]zpf\yfwpfckck tajumif:udk owif:aqmif:yg:
a\:om:wJt h cg a\:avha\:x \Sw d mu tJ'v D al wGxu J wpfa<muf\.J
t]zpfwu dk av:eJ. aqmif:yg:udk ed'ge:f csDvu kd wf mrsKd:yg`
zóGrf:yifydk.pf owif:pmrSm uaèm'D:<m:ódkifiH \wemuD\d
]ynfe<fukd oGm:úyD: tÊ\m<fÂyrf:wD:wJh ausmufrsufwiG :f awGrmS tvkyf
oGm:vkyjf u\wJh qif:\Jom:rdom:pkawG tajumif:udk owif:aqmif:yg:
a\:om:cJw h <f` aqmif:yg:tpudk wGi:f wl:orm:wpfa<muf\.J \wem
\SmazGyekH .J pxm:ygw<f`

a]rrsufóSm]yifatmuf 15 rDwmteuf Orifvrf:usOf:


uav:xJ w G i f yd k i f w pf a <muf tajumuf q H k : uaawmh ol .
za<mif:wkid f rD:úidr:f oGm:rnfuykd if` xdo
k .kd qkv
d ûifawmh yde:f yde:f ydwf
tarSmifxrJ mS olwpfa<mufwnf: xD:wnf:]zpfaeawmhrnf`

owif:aqmif:yg:awGukd aemufa\:aeus yHpk u


H ]rifuiG :f wpf
cke.J pvdu
k w
f mrsKd:yg`

tcef: (5) rSm azmf]yxm:wJh tzGi[


hf m ud<
k af vhvm awG.\Scd hJ
wJh ]rifuiG :f eJ. pxm:wm ]zpfygw<f`

csif:rdkif? xdkif:` tifomcifac; a\S:yJGawmftwGuf


csif : rk d i f > úrd K .a[mif : yif r &if a yguf }d w f & ig:ae\mwG i f

59

IMMF2.pmd 59 6/2/2547, 23:41


tcef: (8) tzGi
hf

rjumao:rDu vltrsm: pka&: a\muf \Scd jhJ uonf` vdarRmaf \mif


ouFef:rsm: ]cHKvÏrf:xm:aom Ak'Ýbmom \[ef:oHCmrsm:u
bk\m:pmudk \Gwzf wfo\ZPsm<faejuum yJaG wmfvm vlxu k vnf:
yef:? eH.omóSihf qDr:D uyfvLS um rd:k óSihf oD:óSH aumif:ygapajumif:
qkawmif:juonf`
od.k aomf &ifayguf }dw&f rsm:teD:wGif <mOfusyaf wmufae
aomajumifh [Ge:f oHóiS hf puforH sm:u bk\m:pm\Gwzf wfou H dk vÏr:f ]cHK
ypfvu kd o
f vdk um:óSifh armfawmfqidk u f <f pufc:dk rsm:ajumifv h nf:
eH.om arÏ:\eH.rsm: ]y<fc\hJ avonf`

wpfa<mufe.J wpfa<muf a]ym|d:k a]ympOf yHpk rH sKd: tzGiu


fh
vnf: pmzwfoal wGukd pOf:pm:p\may:wJth wGuf pdw&f ifpm:p\m aumif:
wwfygw<f`
OyrmtaeeJ. onfae:\Si:f owif:pmu aemufaqmif:yg:
wpfy'k \f .J tpudjk unfyh g`

vûyfppf"mwfr:D wkid af wG? w<fvzD ek :f wkid af wG r\Sad wmhwhJ


befaumufúrdK.awmf\.J |SKcif:udk ]rifa<mifjunhpf rf:yg`
tJ'pD w
d u
f :l [m Oya'tajumif:t\ Âcif:csuaf wG r\Sad wmh
wmrd.k befaumufúrdK.]y tkycf sKyfa\:tzJ.G (bDtrfat) pDru H ed :f \J.
aus:Zl:eJ. rjumrwifrSm vufawG.wu<f taumiftxnf
ay;vmygawmhr<f`
bDtrfatu w<fvzD ek :f eJ. vûyfppf&g<mîudK:awGukd Orif
a]rmif:awG wl:úyD: topfcszd.k twGuf tar\duefóikd if u H y|dók u kd zf f
tkdiftifefpDudk uefx|dkufcsay:aumif: csay:ygvdrhfr<f` 'gu
rkd:ukyfpuf&kdif:udk t]rif\Sif:úyD: úrdK.awmf|SKcif:tvS wkd:vma\:
twGuf bDtrf at\J. pDru H ed :f wpfpwd w
f pfa'o ]zpfygw<f`

tzGiu
fh kd üóSpáf rxm:ygeJ.

owif:OD:awGudk a\:wJhae\mrSm owif:axmuf tawmf


rsm:rsm:yJ t"du tajumif:t\meJ. owif:\J. |SKaxmifw
h .dk udk xif\mS :ay;
vGiaf tmif r]yódik jf ubl:` Oyrm tpnf:ta&:wpfck tajumif: a\:
w<fq\dk if 'Dtpnf:ta&:u bmawG qH:k ]zwfaqmif\u G w f <f qkw d m
a\:\r<ht f pm: 'Dtpnf:ta&:udk b<foal wG wufa\mufw<fqw dk m

60

IMMF2.pmd 60 6/2/2547, 23:41


tcef: (8) tzGi
hf

rsKd:eJ. pzGiw
hf <f` 'gukd wpfenf:a]ym\\if owif:udk üóSpáf xm:w<f
vd.k a]ym\ygr<f`
vmtkdódkifiHu t}FvdyfbmomeJ. xkwfa&wJh 'Dowif:udk
junhyf g`

bd\k cD rfaq:]ynfe<f v<f<mpdu k yf sKd:a\:óSihf opfawm|k:H


tîuD:tuJ bGefcrf zGefrmcsyfu ]ynfe<fwGif:\Sd awmifol
v<f o rm:rsm:onf rk d : \moD p yg:rsm:ud k atmuf w k d b mwG i f
pwif\w
d of rd :f aeúyD ]zpf ajumif: tpD\ifco
H nf`
pkpak ygi:f v<fa]r 24792 [ufwm\So d nfth euf <ae.
txd [ufwm 19530(80\mckdifóSKef:) \dwfodrf: úyD:pD:oGm:úyD
]zpfonf`

tJ'o
D wif:udk tckvkd ]yefa\:\ygr<f`

bkd\Dcrfaq:]ynfe<frS awmifolv<form:rsm:onf
rd:k \moD pyg: 80 \mckid óf KS ef:eD:yg:udk \dwo
f rd :f úyD:aeúyD]zpfajumif:
tpd:k \wm&ef\o dS w l pfO:D u a]ymjum:onf`
pkpak ygi:f v<fa]r 24792 [ufwm\So d nft h euf [ufwm
19530 cef.udk \dwfodrf:úyD:pD:oGm:úyD]zpfajumif: ]ynfe<f
v<f<mpdu k f ysKd:a\:óSihf opfawm|k:H tîuD:tuJ bGecf rfzeG rf mcsyfu
a][onf`

]yefa\:wJh owif:rSm wm&ef\o dS \l .J emrnfe.J bJ.G xl:}kEx f :l


\Snîf uD:ukd ]zKwfxm:vku d w
f t hJ wGuf tzGipfh myd'k u f kd zwf\wm ydak csm
oGm:w<f` úyD:awmh 'DtzGiu hf wm&ef\ydS ñk Kd vfqw dk hJ owif:\if:]rpfay;
rSm tav:xm:wJt h pm: pyg:\dwo f rd :f rSKqdw k hJ wu<ho f wif:om:ay;
rSm tav:ay:xm:ygw<f` úyD:awmh (pwif\w d o f rd :f aeúyDv.kd ) a<bk
<sta]ymrsKd:r[kwb f J (80 \mckid óf KS ef:eD:yg:udk qdúk yD:) wdwu d susvnf:
azmf]yay:w<f`
atmufrmS azmf]yxm:wJh uaèm'D:<m: bmomeJ. xkww f hJ
owif:pmwpfapmifu owif:tzGifhpmydkf'fukd junhfygOD:` tJ'DrSmygwJh
üvufaumuftaqmifá qkw d m uaèm'D:<m:vlrsKd:awG vufaumuf
&wfrmS taqmifoabm ab:uif:\efuif: &wfqifwhJ îudK:uGi:f uav:
udk qkvd w
kd m ]zpfygw<f`

61

IMMF2.pmd 61 6/2/2547, 23:41


tcef: (8) tzGi
hf

td?k ud<k \fh .J cspfonf:av: bufwrfbef` <if:rSm 60 óSihf


70 ]ynfv h eG óf pS rf sm:umvu rpPwm qifqq D mrGwf oDqckd ahJ om
emrnfausmf aw:wpfyk'fyg` qrfcrf&dkpwmedd<rfacwf rSonf
<ae.acwf u mvtxd buf w rf b ef w G i f tk y f c sKyf a \:rS L :
r]zpfcsifol rnfol\Sdrnfenf:` tvm:wl bufwrfbefwGif
wm&efruscsifonfh \J? ppfom:óSihf taumufceG f t\m\Sd rnfol
\Srd nfenf:` tb<haf jumifq h adk omf bufwrfbefonf zóGr:f yifúrdK.
îuD:óSihf urfaygicf srfúrdK.wk.d úyD:vûif urfaygiq f rfóiS hf tvm:wl
pD:yGm:a\:tcsuftcsm tusqHk: ]ynfe<fwpfck ]zpfaeaom
ajumihyf if` od.k aomf trsm:pku xd]k ynfe<fo.kd roGm:ódik jf uacs`
oGm:ódkifolrsm:uvnf: vufaumuftaqmif yg\rnf` ae\m
aumif : awG \ atmif tpf u k d î uD : rsm:twG u f a';vmaiG a wG
ygomG :\rnf` od.k aomf onf'w k <
d umvydik :f wGif bufwrfbef
onf <cifumvwke:f uvdk csufcsif:vufiif: îuD:yGm: csrf:om
vmzd.k rvG<af wmhacs` tajumif:uawmh <cktcg bufwrfbef
onf zóGrf:yifúrdK.îuD:úyD:vûif rvHk]cHKqHk: ]zpfaeaomajumifhyif`
]ynfe<ftwGi:f rSm ae.pOfóiS t hf rû ck:d &Surf KS ? vk<ufrKS óSihf ypfcwf
owf]zwfrKS rsm: ]zpfaeúyD: 4if:wk.d ukd róSrd ef if:ódik b f J ]zpfaeonf`
tajumif:uawmh rSKcif:rsm:udk ]ynfe<fóiS hf &efîuD:Xme t\m\Sîd uD:
rsm:> uav:rsm:u OD : aqmif a omtpf u k d î uD : rsm:tk y f p k u
usL:vGeaf eaomajumifh ]zpfonf`
bufwrfbefta]cpdu k f [uïófyk w f .dk >] owif:axmufu
ay:yd.k csuft\ Zlvikd f 31 \ufn? cef.rSe:f a]c 2200 em\DwiG f
bdkrmwpfyf nuvyfacgifrdk:ay;odk. vufypfAHk:wpfvHk: ypfcJh\m
AH:k u atmuf od.k vdrq hf if:vmúyD: ayguu f cGJ ohJ nf` ayguu f rGJ KS ajumifh
\JwpfOD: aoqHk:úyD: t]cm:\Jig:OD:óSifh teD:tem:\Sd vlig:OD:yg
'Ef\m\\So d mG :onf`

wu<hfowif:om:u aygufuJGrSKeJ. vlawGudk xdrSefwJh


tajumif:yg` 'gayrJh tJ't D ajumif:udk owif:pmu xif]rifcsuf pmyd'k f
\Snîf uD: úyD:awmhrS a\:w<f`

ykad umif:atmif qk\d if tckvkd a\:\ygr<f`

62

IMMF2.pmd 62 6/2/2547, 23:41


tcef: (8) tzGi
hf

bufwrfbefwiG f Zlvikd f 31 nu nuvyfwpfct k m:


vufypfA:kH ]zifh ypfcwfwu
dk cf udk rf KS ajumifh \Jwpfa<muf aoqH:k úyD:
vl q<fa<muf 'Ef\m \\So d mG :onf`

tzGiefh pfaewJh aemufowif: wpfy'k u


f kd ]refrmódik if x
H w
k f \efuek úf rdK.ukd bmawGu
ouf&ifvKS yf\mS :aeapovJqw
kd m
t}Fvyd o
f wif:pmrSm tckvkd a\:xm:w<f` vlwidk :f u odcsifjuw<f`

\efuek `f oaAÔnKbk\m: wnfaqmufa\:twGuf pwkwM


tîudraf ]rmuf tvSLaiGrsm: ay:tyfyGJ tcrf:tem:udk r\rf:uke:f
úrdK.e<f trSwf (5) \yfuu G \f dS "rR\yd o
f m pmoifwudk w
f iG f <ae.
eHeufyikd :f u usif:y\m ódik if aH wmf at:csrf:om<ma\:óSihf zH.G úzdK:a\:
aumifpD twGif:a\:rSL: (1) 'kwd<AdkvfcsKyfîuD: cifnGef. wuf
a\mufonf` tcrf:tem:od.k twGi:f a\:rSL:(1) 'kw< d Adv k cf sKyfîuD:
cifnGef.> ZeD: a'gufwm a';cif&if:a\Ï? trSwf (1) pufrSK
&efîuD:Xme &efîuD: OD:atmifaomif:? owWKwGif:&efîuD:Xme
&efîuD:Akdvf rSL:csKyf tkef:]rihf? ]yefjum:a\:&efîuD:Xme &efîuD:

63

IMMF2.pmd 63 6/2/2547, 23:41


tcef: (8) tzGi
hf

AdkvfcsKyf junfatmif? e<fpyfa'oóSifh wkdif:\if:om:vlrsKd:rsm:


zHG.úzdK: wkd:wufa\: &efîuD:Xme &efîuD: AdkvfrSL:îuD: odef:nGef.?
o<f<lydk.aqmifa\: &efîuD:Xme &efîuD: AdkvfcsKyfvS]rifhaqG?
vlrSKzlvHka\:? u<fq<fa\:óSifh ]yefvnfae\mcsxm:a\:&efîuD:
Xme &efîuD: Adv k rf LS :csKyf ]ynfph ?kH vûyfppfprG :f tm:&efîuD:Xme&efîuD:
Ad k v f c sKyf w if x G õ f ? tm:upm:a\:\m &ef î uD : Xme&ef î uD :
Adv
k rf LS :csKyfped &f if:? use:f rma\:&efîuD:Xme &efîuD: Adv k cf sKyfuufped ?f
omoema\:\m &efîuD:Xme&efîuD: Adv k cf sKyf pdexf mG :? \efuek úf rdK.awmf
pnf y if o m<ma\: aumf r wD O U÷ úrd K .awmf & ef OD : uk d a v:?
ód k i f i H a wmf at:csrf : om<ma\:óS i f h zH G . úzd K :a\:aumif p D | k H :
wm&ef\o dS rl sm:? c|dik óf iS hf úrdK.e<fat:csrf:om<ma\:óSihf zH.G úzdK:a\:
aumifp&D ifrsm:óSihf tvSL\Sirf sm: wufa\mufjuonf`
tcrf:tem:wGif twGif:a\:rSL: (1) 'kwd<AdkvfcsKyfîuD:
cif n G e f . tm: vk y f i ef : aumf r wD twG i f : a\:rS L : v<f < m
pduk yf sKd:a\:óSifh qnfa]rmif:&efîuD:Xme 'kw< d &efîuD: Adv k rf LS :csKyf
cifarmifu apwD wnfaqmufúyD:pD:rSK ta]ctaeóSihf bÖma\:
qyf a umf r wD O U÷ \xm:yd k . aqmif a \:&ef î uD : Xme &ef î uD :
ol\OD:aomif:vGifu apwDawmfwnfaqmufa\:twGuf aiG
vSL'ge:f rSKrsm:óSihf toH:k p\dwf ta]ctaersm:udk wif]yjuonf`

ykñKd vf 17 a<muf\.J emrnfe.J bJ.G xl:}kEx


f :l \Snîf uD:rsm:
azmf]ytúyD:rSm aemufq:kH owif:om:u-

twG i f : a\:rS L : (1) 'k w d < Ad k v f c sKyf î uD : cif n G e f . óS i f h


&efîuD:rsm:onf vSL'ge:f aiG usyf 17.5 oef:udk vufc\H <lcjhJ uonf
qkw
d myg`

'Dowif:twGuf ydúk yD:oifah wmfwhJ tzGiu


hf -

xdyw
f ef:Adv
k cf sKyfîuD:cifneG .f óSihf w]cm:wm&ef\dS ykñKd vfrsm:
onf apwDawmfopfwpfql wnfaqmufa\:twGuf vSL'ge:f aiG
usyf 17.5 oef : ud k <ref a e.u r\rf : uk e f : úrd K .e<f w G i f
vufc\H <lcjhJ uonf vd.k ]zpfygw<f`

wcsKd.u tcrf:tem:udk wufa\mufwhJ tqif]h rifh t\m\Sîd uD:

64

IMMF2.pmd 64 6/2/2547, 23:41


tcef: (8) tzGi
hf

awG\.J emrnfuvkd nf: azmf]yoifw


h <fv.kd xifr<f` tJ'v D kd azmf]ycsif
w<fq\kd ifvnf: owif:\J. aemufyikd :f rSm xnho
f iG :f azmf]yay:ayg`h

tzGiu
fh kd rcsJ.vGe:f yge.J

tzGihfxJrSm bmawG xnhf


a\:oifhw<fqdkwmudk odem:vnfzdk.
ta\:îuD:ygw<f` bmawGukd rxnfh
\bl:qkw d m odxm:zd.k vnf: ta\:îuD:
wmygy`J tzGirfh mS tajumif:t\mawG
trsm:îuD:eJ. ydraerdyg apeJ.` úyD:awmh
owif:\J.aemufpmydk'fawGrSm azmf]y
vd.k \wJh odyt f a\: rîuD:wJh tajumif:
t\mawGudkvnf: tzGihfpmydk'fxJrSm
xnhfa\:raeyg eJ.` übá a]cmufvHk:
pvH:k udk tzGix hf rJ mS ygatmif a\:p\m
rvdkygbl:` 'kwd<eJ. wwd<pmydk'fawGrSm usefwJhtcsufawGudk olwðdk pdwx
f J bmawG\dS
xnhaf \:oGm:ódik yf gw<f` aew<f qkw d mukd
rar:bJeJhawmh
aiGaju:eJ. ywfoufúyD: xdkif:ódkifiHxkwf t}Fvdyfbmom rodódkifygbl:`
owif:pmrSm azmf]yxm:wJh owif:udjk unhyf g` a\S.ydik :f rSm \Si:f ]ycJo h vdk
yJ 'Dowif:u rdród ikd if o H :kH aiGaju:wnfúidrrf KS \Sad \:twGuf ódik if ]H cm:
aiG acs:<lz.kd oabmwlncD suf tajumif:yg`

xdik :f óSihf }syefóikd if w


H .dk onf aiGaju:wnfúidraf \:twGuf
t]yeftvSef bÖma\: tultnDay:rSKt]zpf tar\duef a';vm
3 bDvD<H (bwf 135 bDvD<H) ay:urf:\ef yEmr oabm
wl n D c suf w pf \ yf u d k vmrnf h o D w if : ywf t wG i f : usif : yrnh f
tm\SzHG.úzdK:rSKbEf pnf:a&:yJGtîudK bÖma\:&efîuD:rsm:>
[dók v
kd v
l l awG.qHyk w GJ iG f vufrw S af \:xd:k cJjh uonf`

bEfpnf:a&:yGJ umvtwGif:rSm 'DoabmwlnDcsufudk


&efîuD:awGu vufrwS af \:xk:d w<fqw
dk m wu<f ta\:îuD:vd.k vm:`
'g[m oabmwlnrD KS tajumif: owif:r[kwb f :l vm:` 'Doabmwl
nDcsufu bmtwGuv f `J
'Dowif:udyk J atyDu a\:wJh tzGiu
fh \Si:f vif:wdusw<f`

65

IMMF2.pmd 65 6/2/2547, 23:41


tcef: (8) tzGi
hf

aiGaju:wnfúidraf \:twGuf bwfaiGukd usm:uefay:\ef


tar\duef a';vm 3 bDv< D H ay:urf:a\: a<bk<soabmwlnD
csufwpf\yf xkid :f óSihf }syefóidk if jH um: \\So
d mG :úyD ]zpfonf`

bmxl:]cm:ovJ

tzGiahf umif:awG[m owif:tcsuftvufawG ay:ódik |f rHk u


pdw&f ifpm:p\mvnf: aumif:juygw<f` tJ'v D kd tzGiahf umif:awGrmS
ta\:tîuD:qHk: tcsuftvufawG yg\Sd|kHrûru 'Dt]zpftysuf[m
w]cm:aom tajumif:t\mrsm:eJ. b<fvkd uGm]cm:úyD: xl:]cm:rSK\So d vJ
qdw
k mudyk g pmzwforl sm:ukd a]ym]yay:ygw<f`
um:wku d rf KS awG tm:vH:k twlwcl snf:yJvm:` b<f[w k rf vJ`
tJ'aD wmh um:wku d rf KS tajumif:udk owif:a\:\r<fq\dk if ud< k af \:r<hf
um:wku d rf KS u w]cm:aom um:wku d rf KS awGe.J rwl? bmawG xl:]cm:ae
ovJqw dk mudk pOf:pm:yg` tJ'D xl:]cm:csufukd tzGirhf mS xnhaf \:yg`

<ref a e.u rk d : onf : rk e f w d k i f : usa\muf p Of t wG i f :


\efuek úf rdK. ]yifY c\D:onfwif bwfpum:wpfp:D wdr:f arSmufomG :\m
vlo:kH OD: aoqH:k oGm:onf`

vd.k a\:r<ht
f pm:-

<refae.u rk:d onf:rkew


f ikd :f usa\mufpOftwGi:f \efuek úf rdK. ]yifY
c\D:onfwif bwfpum: wpfp:D wdr:f arSmufomG :\m aqGrsKd:wpfO:D
> tokbtdrrf S ]yefvmaom oufîuD:\G<t f dk trsKd:orD:îuD:oH:k OD:
aoqH:k oGm:onf`

vd.k a\:ódik zf .kd pOf:pm:\ygr<f`

66

IMMF2.pmd 66 6/2/2547, 23:41


tcef: (8) tzGi
hf

tzGiu
hf kd a\:zd.k twGuf tjuHay:csuf

tzG i f h p myd k ' f a \:zd k . twG u f ud k < h f b mom ar:cG e f : xk w f \ r<h f


tcsufawGu-

• b<fou l b<fo.l udk bmvkyv f u


kd o
f vJ?
• owif:\J. wu<ht f ajumif:u bmvJ?
• 'Dtajumif:udk a\:\wJt h csufu bmvJ?
• 'Dt]zpftysufrmS pdw&f ifpm:p\m taumif:qH:k u bmvJ?
• 'Dt]zpftysufe.J ywfoufúyD: pmzwfou l b<ftcsufukd
todcsifq:kH vJ?
• 'Dt]zpftysufrmS b<ftcsufu pmzwfoal y;rSm
toufa\muf qH:k vJ?
• rde.f cGe:f wpfct k ajumif: a\:\r<fq\dk if b<fou l b <fo.l udk
bm a]ymwmvJ qdw k m ud< k b
hf momud< k f ar:junhyf g?
• tpnf:ta&:wpfct k ajumif:a\:\r<fq\dk if bmawG qH:k ]zwf
aqmif\u G cf w
hJ mvJ qkw d m ud< k b
fh mom ar:junhyf g`

tzGiphf myd'k u
f kd a\:\wm[m azmf]rLvmwpfct k wkid :f vdu
k f
a\:|krH sKd: vG<w
f mr[kwyf gb:l ` b<fou l bmvkyw f <f? b<fae\mrSm
qkúd yD:yJ a\:\r<fv.kd yHak oum:us r\Sb d :l ` owif:t]zpftysufay;rSm
rlwnfúyD: a\:\wmrsKd:yg`

um:wku
d rf KS wpfc]k zpfúyD: vlav:a<muf aoqH:k cJw
h <fq\kd if-

<refae.u [dck sDrif:pD:wD:wGif rk:d pkad eaom vrf:ay;rS um:


wpfp:D vrf:acsmfomG :\m vlav:OD: aoqH:k oGm:cJo h nf`

wu<fv.kd um:wku d rf KS u a\îuD:vd.k ]zpf\wmqk\d if tzGihf


u bmajumif]h zpf\w<fqw
kd thJ ay; tav:ay:\r<f`

<refae.u rk:d onf:xefúyD: a\îuD:cJah omajumifh [dck sDrif:


pD:wD:wGif um:wpfpD: vrf:ay;rSaeI a\pD:xJygoGm:úyD: vlav:OD:
aoqH:k cJ\h onf`

67

IMMF2.pmd 67 6/2/2547, 23:41


tcef: (8) tzGi
hf

wu<fv.dk um:xJrmS xdywf ef:t\m\Sîd uD:wpfO:D ygomG :w<f


qk\d if tzGiu
hf b<foql w
kd t
hJ ay; tav:ay:\r<f`

bÖma\:'kwd<&efîuD: rpPwmæææ onf <refae.u


[dck sD rif:pD:wD:<mOfwu
dk rf KS Y toufq:kH |SKH :oGm:cJo
h nf`

um:wku
d rf KS ]zpfwahJ e\mu omrefae\mrsKd: r[kwb
f :l ? vl
vnf: raobl:qk\d if b<fae\mvJqw kd mudk tav:ay:\ygr<f`

<mOfarmif:u rxde:f ódik af wmhonhaf emufwiG f um:wpfp:D


onf [dck sDrif:pD:wD:\Sd emrnfausmf bk\m:ausmif:udk <refae.u
&if wku
d rf cd o
hJ nf`

]zpf\yf\.J b<ftcsufu ta\:tîuD:qH:k vJ qdw


k mudk pOf:
pm:úyD: a\:\ygr<f`

ü|SKaxmifáh udk a\G:cs<f]cif:

wpfcgwpf\rH sm:rSm owif:wpfy'k u f kd a\:zd.k twGuf tajumif:


tcsufu wpfcrk u \Sad ewwfygw<f` pdw&f ifpm:p\m tcsufawG?
wpfenf:a]ym\\if ü|SKaxmifáh awG tawmfrsm:rsm: \Sad ewwfw<f`
Oyrm bÖma\:&efîuD:\J. owif:pm \Si:f vif:yJu G kd ud<
k uf
wufcJhw<fqkdygawmh` olu t"du rl&g'wpf\yfudk ajunmcsuf
xkw]f yefcw hJ mqk\d if ud<
k uf tJ'gukd tzGirhf mS wifúyD: a\:|kyH gy`J 'gayrJh
'Dwpfîudrrf mS olu xl:xl:]cm:]cm: pdw&f ifpm:p\m tajumif:t\mtopf
bmrSra]ymbl:` 'Dawmh ud< k uf ola]ymwmawGxu J ae t]rifwpfcu k kd
a\G:cs<f<\l r<f` olu vmr<fóh pS t f wGuf }sD'yD t D ay; taumif:]rif
a]ymwmudk ud< k uf tzGirhf mS wifcsifwifóikd rf <f` 'grrS [kwf aiGazmif:
yGrKS xde:f csKyfa\:twGuf ol.t]rifuv kd nf: a\:ódik yf gw<f` 'grrS [kwf
vnf: w|kwfódkifiHeJ. ukefoG<fa\:udpPudk a\:aygh` tJ'D|SKaxmifhawG
tm:vH:k yJ owif:aumif:awG ]zpfygw<f`
wu<fv.dk ]refrm-xdik :f e<f]cm:u iSuzf sm:a\m}g]zpfymG :rSK
tajumif:udk a\:\r<fq\dk if tzGipfh myd'k u f kd iSuzf sm:'Ef cHae\olwpf
a<muf\J. cHpm:csuft]rifu ]zpfap? a\m}gudk xdef:csKyfódkifzdk.
îudK:pm:ae wJh q\m&efrsm:eJ. u<fq<fa\:vkyo f m:rsm: tajumif:uae

68

IMMF2.pmd 68 6/2/2547, 23:41


tcef: (8) tzGi
hf

]zpfap? ydúk yD: tpGr:f xufwhJ iSuzf sm:aq:awG xkwóf ikd zf .kd avhvmprf:oyf ]refrmódkifiH\J.
yHkóSdyfrD'D<mvkyfief:[m
aewJh odyyHí nm\Sirf sm:tajumif:uae]zpfap pódik yf gw<f` ta\S.aawmiftm\SrSm
tzGiu fh kd b<f|KS axmifu h ae a\:rvJv.kd pOf:pm:wJt h cgrmS tao:i<fqHk:ygyJ`
udk<fhbmom ar:cGef:xkwf\rSmu b<folawGu udk<fhowif:pmudk
zwfrmS vJ` olw.dk wpfawG[m omref pmzwfy\dowfawGyv J m:` ynm
wwfawGvm:` txl: uïr:f usio f al wGvm:` ódik if ]H cm:om:awGvm:` ud< k hf
pmzwfy\dwo f wftwGuf pdwt f &ifpm:qH:k eJ. wefz:kd t\Sq d :kH ]zpfr<hf |SK
axmifu h kd a\G:cs<f\ygr<f`

69

IMMF2.pmd 69 6/2/2547, 23:41


tcef: (9) owif:udk pkpnf:]cif:

tcef: (9)
owif:udk pkpnf:]cif:
ud<k uf owif:tzGiu hf kd b<fvkd a\:r<fv.kd a\G:cs<f pOf:
pm:úyD:úyDq\dk if usefwthJ ydik :f udk qufúyD: yHak zmf<ól ikd yf gúyD` pmzwfou l kd
t"dutajumif:t\m? 'grrS [kwf |SKaxmift h ajumif:udk a]ym]yúyD:oGm:
úyDav` 'Dawmh tck tJ'gukd qufúyD:\Si:f ]y\awmhr<f` owif:\J. pmud< k f
[m tzGiu fh kd taxmuftul ay:\r<f` b<fvkd ay:\rSmvJ` tao:
pdwt f csuftvufawG? a]ympum:aumufów k cf sufawG? aemufco H rkid :f
awGtm:]zihf taxmuftulay:\rSm ]zpfygw<f`
'gayrJh tJ't D ajumif:t\mawGukd b<fvkd tpDtpOfxm:úyD:
a\:\rSmvJ` owif:aumif:awG[m tajumif:t\mawGukd tusKd:oifh
tajumif:oifh wif]yxm:avh \Syd gw<f` ud< k af \:vdu k w f hJ pmwpfy'kd f
ay;rSm pmzwfoltwGuf odcsifp\m ar:cGef:awGay;vmr<f` 'gudk
ud<k uf aemufwpfy'dk rf mS a]zay:\r<f` tJ'pD myd'k af y;rSm rlwnfúyD:
aemufwpfy'kd u f kd qufa\:oGm:\ygr<f`

rSwpf u
k jkd unhúf yD: pOf:pm:yg

p ra\:cifrmS ud< k ohf wif:\J. t"duausm|k:d tajumif:t\m?


'grSr[kwf |SKaxmifu h kd pOf:pm:yg` úyD:\if tJ'D t"duausm|k:d eJ. |SK
axmifw h .kd tay; ud< k af ]ymcsifwhJ t"dutcsufawGukd pOf:pm:\ygr<f`
tJ't D csufawGukd ta\:îuD:wmtvdu k f pOfvu kd yf g` 'gu rSwpf pk mtkyf
udk yxr rjunhb f v J yk yf g` ta\:îuD:wJh tcsufawGuakd wmh ud< k u
f
rSwrf ad erSmyJav` úyD:rS arhusefaewmawG \Sd r\Sd rSwpf pk mtky?f 'grS
r[kwf toHoiG :f <lxm:wJh wdyaf cGe.J wku d q f idk jf unh\f ygr<f` t"du
tajumif:t\mudk ykúd yD:tm:\Sv d mapr<fh tao:pdwt f csuftvufawG?
a]ympum:aumufów k cf sufawGukd \Sm\r<f`
tao:pdwt f csufawG tukev f :kH ygatmif xnfah \:zd.k rvdk
ygb:l ` pma\:q\maumif:rsm:[m taumif:qH:k tcsufawGukd a\G:oH:k ódik f
pGr:f \Syd gw<f` b<ftcsufawGukd csefc\hJ rvJqw dk m[m b<ftcsuf
awGukd xnfo h :kH \rvJ qkw d mvdyk J ta\:îuD:wmygy`J

70

IMMF2.pmd 70 6/2/2547, 23:41


tcef: (9) owif:udk pkpnf:]cif:

owif:OD:rsm:
ódik if w
H idk :f rSmyJ tJ'óD ikd if u
H kd b<fvw kd nfaxmifw<f? ódik if \H .J
ol\aJ umif:awG? <Ofaus:rSK"avhx:kH pHwpfcck k pwifcyhJ kH po]zifh tpOf
tvm tajumif:t\mawG \Sw d mcsnf:ygy`J 'Dtajumif:awGukd a\:wJh
tcg tp tajumif:tcsufawGuaeyJ pa\:úyD: ta\:tîuD:qH:k udpeP .J
ed}:Hk csKyfjuw<f` &wMKawGuv kd nf: 'DypkH eH .J yJ a\:juwmyg`
'gayrJh owif:OD:uku d sawmh txufuyHpk eH .J qef.usifbuf
a\:\w<f` owif:pmzwfy\dowfqkdwmu bm]zpfovJqdkwmudk
csufcsif:odcsifwm` 'Dvdkowif:a\:enf:udk üyd\rpfaZmufxdk:á? 'grS
r[kwf üîwd}aH Zmufx:kd á yHak \:enf:vd.k ac;ygw<f`

ta\:tîuD:qHk:? pdwf&ifpm:p\m taumif:qHk:tcsuf?


(t"duausm|k:d )
ta\:tîuD:qHk: übá a]cmufvHk:

tzGifha\:om:csuf tay;\Sif:]yonhf tao:pdwrf sm:?


aumuókf wfpum: rsm:

tzGifhóSifhywo
f uf I qupyff rSKtpOf?
aemufcHorkdif:ajumif:

ydkúyD:]ynhfpkHaom tcsufrsm:?
tao:pdwfrsm:?
aumuókf wfpum:rsm:?
aemufcHorkdif: ponfrsm:

ta\:rîuD:aom
tcsufrsm:

yd\rpfu tay;ydik :f rSm us<fw<f` atmufbufukd qif:vm


wmeJ.trû usOf:usOf:vmúyD: aemufq:kH xdyzf sm:cïefuav:qD a\mufvm
\w<f` qkcd sifwmu owif:\J. ta\:tîuD:qH:k tajumif:csif:\mawG

71

IMMF2.pmd 71 6/2/2547, 23:41


tcef: (9) owif:udk pkpnf:]cif:

udk t\ifO:D qH:k a\:\w<f qkw d myg` úyD:rS odyt f a\:rîuD:wmawGukd


qufa\:oGm:\r<f` aemufq:kH ta\:rîuD:qH:k tcsufe.J tqH:k owf
vduk \f r<f`
a<bk<stm:]zifah wmh tzGiu hf ta\:tîuD:qH:k ta]ccH übá
a]cmufv:kH udk a]ym]yygw<f` 'kw< d pmyd'k u f tzGirhf mS ygwhJ tajumif:
t\m\J. tao:pdwt f csufawGe.J aemufco H rkid :f udk a\:\w<f` tJ'D
aemuf tzGiu fh kd xyfúyD: tm:ay:axmufurl <hf aumufów k pf um:awG?
tao:pdw d af wGe.J aemufco H rkid :f awGukd qufa\:oGm:\ygr<f` owif:
\J. t"duausm|kd: tajumif:t\mawGudk a\:úyD:wJhtcgusrS odyfúyD:
ta\:rygvSwJh tajumif:tcsufawGudk qufa\:\ygr<f` xdrdwJh
aumufókwfpum:awG[m pmzwfy\dowfudk
qJaG qmifrKS ay:wmajumifh tJ'D aumufów k f pum:
awG udk owif:\J.tay;ykid :f em:rSm xnhaf \: ay:
yg`
owif : pmq\mawG [ m bmajumif h
yd\rpf aZmufx:kd yHk owif:a\:enf:udk oH:k juwm
vJ`
tajumif:uawmh pmzwfy\dowf[m
owif:tyk'w f idk :f udk tptqH:k zwfaezd.k tcsdef
r\Sdvdk.ygyJ` rsm:aomtm:]zifhawmh owif:
tpykid :f pmyd'k af wGuykd J zwfomG :wwfjuw<f`
'Dawmh tJ't D pydik :f pmyd'k af wGrmS ta\:tîuD:qH:k
tajumif:t\mawGukd azmf]yay:\r<f` olw.dk u
ydúk yD: tao:pdwo f cd sif\if? 'grrS [kwf tcsde\f
w<fq\dk if atmufbufukd qufzwf oGm:ju vdrfh
r<f`
aemufwpfcsufu owif:pmawGrSm
pmrsufóSmae\muvnf: \Sm:w<f` pmrsufóSm
obm&ywf&ef:usif <k< d iG :f xJrmS &ifqahH tmif t<f'w D mawGu wnf:]zwf okwo f ifju\w<f`
ysufp:D rë[m npfnrf:rëwpfck
wnf:ajumifh r[kwyf gbl:`
'DtcgrSm tvG<fqHk:enf:u owif:\J. atmufqHk: pmydk'fawGudk
]zKwfypfvkdufwmyJaygh` 'Dawmh ukd<fhowif:rSm ta\:rîuD:qHk:
tcsufawGukd aemufq:kH rSyJ a\:yg`
tckowif:OD: erlemwcsKd.udk junh\f atmifyg`

'Dowif:u tcef: (3) rSm awG.cJh\úyD:om:yg` rvdktyfwJh

72

IMMF2.pmd 72 6/2/2547, 23:41


tcef: (9) owif:udk pkpnf:]cif:

pum:vHk:tydk? tao:pdwf tcsuftvuf tydkawGrygbJ vdk\if:udk


wdwu
d sus a]ymókid w
f hJ owif:aumif:wpfy'k yf gy`J
bm]zpfaew<fqdkwmudk

uaèm'D:<m: txnfcsKyfvyk o
f m:rsm: tusyftwnf:juHKae\ |kd:|kd:\Sif:\Sif:azmf]yay:w<f`

tzGiu fh puf|Hk 12 |k
H
zóGr:f yif? uaèm'D:<m: (atyD)-tar\du]ynfaxmifpw k iG f pD:yGm:a\: ydwv f u dk \f w<f qdw k
hJ
ta\:tîuD:qHk:

wHk.qkdif:rSKajumifh uaèm'D:<m:ódkifiHwGif onfóSpf <cktcsdeftxd tcsufukd azmf]yw<f`

txnfcsKyfpuf|kH tenf:qHk: 12 |kH <m<Dydwfvkduf\úyD]zpfajumif: 'gukd owif:axmuf taeeJ.

ul:oef:a\mif:&<fa\:&efîuD: csefy\mqd'fu <refae.u a]ymjum: tao:pdwf rodóikd w f mrd.k

onf` &efîuD:u a]ymwmqdúk yD:

udk:um:azmf]yxm:w<f`

avmavmq<fwiG f tvkyo f rm: 3000 ausmfukd tvkyrf S 'Dawmh bm]zpfvmovJ

qkwd mudk \Si:f ]yw<f`

<m<D\yfqkdif:xm:\úyD: ta]ctae wkd:wufrvmygu aemufxyf tck]zpf\yfajumifh

tvky]f yKwfjuvdrOfh :D rnf[k olu a]ymonf` vlawGtay; b<fv


kd
xd.k ]yif txnfcsKyftvky|f Hk 200 cef.u tcsdeyf u kd kd avûmh oufa\mufrSK\Sdw<f?

csvu
dk of ]zifh tqkid :f óSpq
f idk :f rS wpfqidk :f yJ]zpfomG :\m tvkyo
f rm: trsm: 'gajumifyh J vltrsm:u

'Dowif:udk pdw&f ifpm:juwm

t]ym:onf tvkycf sdeef m\D avsmhenf:oGm:rnf]zpfajumif:vnf: &efîuD: ]zpfw<f qkw d m awG.\ygr<f`

u a]ym]yonf`
aumufókwfazmf]ycsuf

ütar\du]ynfaxmifprk mS ]zpfaewJh pD:yGm:a\: ]yùemawG pum:u a\S. pmyd'k f oH:k cku


kd
axmufyhH ay:ygw<f`

ay;rSm uïefawmfw.kd qDu puf|yHk ikd \f iS af wGa\m? tvkyo


f rm:awGuyg &efîuD:u bma]ym w<fqw dk m

tvGepf :kd \draf ejuygw<fá [k olua]ymonf` wkduf|kdufazmf]yay:w<f`

'Dpum:xJrSmpuf|kHawG

tajumif:a\m? tar\du\J.

uaèm'D:<m:ódkifiH txnfcsKyfvkyfief:wGif vl 200000 pD:yGm:a\: tajumif:yg

tvkyt f ukid f \\Sad ejuúyD: wpfO:D vûif wpfvysrf:rû a';vm 40 cef. yg\SdoGm:w<f`

\\So d nf` csKyfxnf 80 \mckid óf KS ef:ausmfukd tar\du]ynfaxmifpo k .kd


wify.kd a\mif:cs\onf` aemufcHorkdif:eJ.

<cktcg óSp&f ufusKd:oGm:úyD ]zpfaomf]im: uaèm'D:<m:u qufpyfrKS tpOf ]zpfygw<f`

tar\du]ynfaxmifpo k .kd óSppf Ofwify.kd aeus cJw


G rf:yrmE> 40 \m uaèm'D:<m: txnfcsKyf

vkyif ef:eJ. tar\du\J.

ckid óf KS ef:udyk if r]ynhrf aD o:ajumif: &efîuD:u a]ymygonf` <refópS u f pD:yGm:a\: b<fv


kd
qkv d ûif ZGet f ukeu f wnf:u tar\du]ynfaxmifpt k wGuf cJw
G rf:udk <Suóf < d mud
k
G af ew<f qkw
t]ynft h &eD:yg: wify.kd cJúh yD:]zpfajumif: olua]ymygonf` azmf]yay:xm:w<f`

aemufxyf owif:wpfy'k u f tdik t


f rftrftufzf oifwef:
f eG :f \J. uaèm'D:<m:a':vD: owif:pmu ]zpfygw<f`
qif: auuifrq

73

IMMF2.pmd 73 6/2/2547, 23:41


tcef: (9) owif:udk pkpnf:]cif:

rauseyfol tiSm:<mOfarmif:rsm: 6 at vrf:rîuD:udk ydwq


f .kd
'Dowif:rSmvnf:
úrdK.awmfOya'opft\ zóGrf:yifúrdK.wGif:odk. &ifa\mufcGifh
bm]zpfw<fqkdwmudk

|k:d |d:k \Si:f \Si:f azmf]y


wm:]rpfvu
kd o f nhtf wGuf pdwqf :dk a'goxGuaf eaom tiSm:<mOfarmif:
ay:xm:w<f` úyD:awmh
20 cef.onf 6 at trsKd:om:vrf:rîuD: tpdwt f ydik :f wpfcu
k kd t}Fg
<mOfusyfawmufrSK
ae.u ydwq f .kd xm:cJ\h m wpfem\Djum <mOfajumusyfawmufomG :cJ\h
]zpfoGm:w<fqdkwJhtusKd:quf
onf`
udyk g a]ym]yxm:w<f`

tzGiu fh tajumif:t\mud
k 4if:wk.d > armfawmf<mOfrsm: úrdK.awmfwiG :f ok.d &ifa\mufvm
qufúyD: tao:pdw
f ]cif:udk wm:]rpfonfh \Jtygt&if t]cm:tmEmydik rf sm:óSihf tcsif:rsm:
azmf]yay:w<f`
aeaom tqkyd g <mOfarmif:rsm:tm: vlpck \GJ ef rD:owfum:a]cmufp:D udk
'grmS vnf: |d:k |d:k \Si:f \Si:f yJ`

xdak e\mod.k ac;<lc\hJ onf`

aemufcHorkdif:`
a]rmufyifkd :f ]ynfe<frsm:rS tiSm:<mOfrsm: úrdK.awmfwiG :f od.k
a\S.u owif:rSm
&ifa\muf]cif:udk wm:]rpfonfh pnfyifom<mtrde.f onf t}Fgae.u
aemufco H rkid :f udk owif:\J.

tqH:k rSm xnfw h <f`


púyD: touf&ifco hJ nf`
'Dowif:rSmusawmh
<if:od.k wm:]rpf\]cif:rSm <mOfusyfawmufrKS oufomap
aemufco H rkid :f udk OD:pm:ay:úyD:
\efóiS hf úrdK.awmf om<mvSyap\ef ]zpfajumif: wm&ef\o dS rl sm:u a]ym
a\:xm:wm awG.\r<f`
onf`
tajumif:uawmh tckvo kd m

r\Si:f ]y\if pmzwfy\dowfu


<cktcg tiSm:<mOfrsm:onf úrdK.awmf]yify 5 uDvrkd w D m
'D]yùemtajumif:udk
tuGm\Sd y\ufv(d yf) aç:wGif c\D:onfrsm:udk csay:\rnf]zpfúyD: xdu k rS
em:vnf oabmraygu
f bwfpum:rsm:]zifh zóGr:f yifo.kd c\D:quf\rnf`
f m ajumifyh `J

ódik w
rav:\Sm:ukríEDwpfck]zpfaom [dk&g}sifhwif: o<f<lydk.
aqmifa\: ukrE í o D nf zóGr:f yifrS y\ufv(d yf)óSihf y\ufv(d yf)rS ]ynf
tiSm:<mOfarmif:awGbufu

cHpm:\wmudk <mOfarmif:

e<frsm:qDo.kd bwfpum: a]y:qJcG iG fh vdik pf if\xm:]cif:rSm w\m:rûwrë


wpfa<muf\J.
r\Sad jumif: tiSm:<mOfarmif:rsm:u apm'u wufjuonf`
a]ym]ycsufeJð
üwu<fv.kd [d&k gu tJ'D tcGit hf a\:udk \oGm:w<fq\dk if
azmf]yay:xm:w<f`
usKyfw.dk tiSm:<mOfarmif:awG ydu k qf \H awmhrmS r[kwb f :l ? bmvd.k
vJqadk wmh vlawGu bwfpum:wpfp:D uae wpfp:D a]ymif:pD:oGm:ju
awmhrmS ud:k á [k <mOfarmif:wpfO:D ]zpfol [Gr[ f ufu a]ymonf` olu
urfaygicf srf]ynfe<frS vlrsm:udk o<fy.kd ay:aeol ]zpfygonf`

[d&k g vufaxmuf refae}sm qifeaf z\rfurl [d&k gurk E í D


onf bwfpum:rsm: a]y:qJG\ef ]ynfol.vkyfief:rsm: &efîuD:XmeóSifh
pnfyifom<mwd.k rS cGi]hf yKrde.f \\Sx
d m:úyD ]zpfo]zifh tiSm:<mOfarmif:rsm:

74

IMMF2.pmd 74 6/2/2547, 23:41


tcef: (9) owif:udk pkpnf:]cif:

tae]zifh ukrE í > D pD:yGm:a\:vkyif ef:tay; taóSmift h <Suf ray:oifh


ajumif: a]ymygonf`
ukrE í uD tiSm:<mOfarmif:rsm:udk iJn h mÛ onft h ae]zihf y\uf bwfpum: ukrE í b D ufu
tajumif:udkvnf:
vd(yf)rS ]ynfe<frsm:od.k wpfae.vûif 12 îudraf ]y:qJaG e\mrS ckepfîudrf ukríEDvlîuD:wpfa<muf\J.
od.k avûmhcsay:rnf ]zpfajumif:vnf: oluqko d nf` a]ympum:aumufów k cf suef .J wuG
ütu<fI uïefawmfw.dk u 'DrmS \if:óS:D ]rÛKyfóHS rvkyu f ikd óf ikd f azmf]yay:xm:ygw<f`
bl:qk\d if 'Duae xGuo f mG :rSmyJ? úyD:awmh uïefawmfw.dk rdwaf qGawGukd
vnf: 'Dóikd if rH mS tvkyf vmrvkyef .J vd.k a]ym\rSmyJá [k qifeaf z\rfu
a]ymygonf`

pnfyifom<mXme> ]ynfo.l vkyif ef:rsm:Xme nÏejf um:a\: a]ympum: aumufów k cf sufe.J


rSL: eifrq
f m\efu tiSm:<mOfarmif:rsm:tae]zifh [d&k gtm: t]ypfwif wuG azmf]yw<f`
aernft h pm: rdrw d .dk > &efaqmifrKS t\nftaoG:awG wk:d wufaumif: 'Da]ympum: aumufów k cf suf
oH:k cku owif:udyk úkd yD: ouf&if
rGeaf tmif tm|kpH udk o f ifah jumif: a]ymqko d nf` âuwufvmapwJht]yif
üuïefawmhftxifawmh vlawGu [dk&gbwfpum:awGudk pmzwfolawGudkvnf:
pD:juwm[m vH]k cHKab:uif:w<f? avat:ay:puf ygw<f? úyD:awmh yõdyuQxrJ mS &ifúyD:
oufaomifo h ufomvnf: \Sv d .kd ygyáJ [k olua]ymygonf` cHpm:rdoGm:apw<f`

t"du ausm|k:d wpfcx


k uf ydak evûif...
owif:tawmfrsm:rsm:rSmu t"duausm|k:d tajumif:t\m
[m wpfckwnf:yJ \Sdwwfw<f` 'gayrJh wpfcgwavrSmusawmh
owif:]zpf\yfwpfcrk mS wef:wl ta\:îuD:wJh tcsufawGu óSpcf ?k oH:k ck
ru \Sad ewwfw<f`
Oya']yKtzJ.G u Oya'óSp\f yfudk ]y÷mef:vku d wf <f qdyk gp.dk `
wpfcuk &ifaiGceG w f :dk ]rÛiv
hf ukd w
f m\<f? aemufwpfcu k uav:awGukd
tvkyv f yk cf idk :f wm w\m:r&ifb:l qkw d m\<fayg`h óSpcf pk vH:k ta\:îuD:
wmyJ` ud< k u f 'DópS cf pk vH:k ukd tzGix hf rJ mS xnhaf \:r<fq\dk if owif:
\J. yxrwpf&ufrmS tcGet f ajumif:udk a\:\r<f` 'kw< d wpf&ufrmS u
tvkyef .J ywfoufúyD: toufuef.owfcsuf tajumif:udk a\:\ygr<f`
Oyrm-

&ifaiGceG w
f :kd ]rÛi]hf cif:óSihf uav:tvkyo
f rm:rsm:tm: ydwyf if
]cif:qkid \f m Oya'rsm:udk trsKd:om:vÏwaf wmfu <ae.]y÷mef:vdu k yf g
onf`

75

IMMF2.pmd 75 6/2/2547, 23:41


tcef: (9) owif:udk pkpnf:]cif:

'gayrJh pmud< k rf mS awmh oyfoyfpD cJaG \:\r<f` yxr tcGeef .J


ywfoufwhJ tao:pdwt f csufawGukd a\:yg` úyD:rS uav:tvkyo f rm:
Oya' tajumif: tao:pdwu f kd a\:yg` 'Dvrdk S r[kwb f J tajumif: t\m
óSpcf u
k [dck ek 'f u
D :l ]zpfaer<fq\dk if pmzwfwo hJ l pdw|f KS yfomG :vdrfh r<f`

owif:aqmif:yg:
owif:OD:awGudk yd\rpfaZmufxkd:yHkeJ. a\:avh\Sdayr<hf
owif:aqmif:yg:awGuu kd sawmh yHpk t
H rsKd:rsKd:eJ.a\:om:ódik yf gw<f` a\:
om: yHk tjurf:zsif:yHpk u
H awmh atmufrmS azmf]yxm:wJh yHpk t H wkid :f yg yJ`
]zpf\yfwpfct
k ajumif:
tp vlwpfa<muftajumif: Zmwfvrf:wkduav: 'grSr[kwf
odk.r[kwf odk.r[kwf
erlemwpfck ae\mwpfae\mtajumif:`

t"duausm|d:k pmyd'k f (rsm:)-'Daqmif:yg:u bmtajumif:udk a\:wmvJ`

qufpyfrKS tpOf` 'D]zpf\yf? taetxm:u vlawGtay; b<fvkd ouf a\mufrKS \Sv d `J


'Dvt
kd aetxm:atmuf vlb<favmuf rsm:rsm:\Sad evJ po]zif`h
aemufco H rkid :f ` 'Dv]kd zpf\]cif:tajumif:\if:u bmvJ`
tv<f tckvt kd aetxm:rsKd: b<fvakd jumifh a\mufvm\wmvJ`
w]cm:\Si:f vif:csufrsm:` tckv]kd zpf\]cif:tay; w]cm:aom|SK]rifcsuf t]rifrsm: po]zif`h

tzGirhf mS a\:xm:wJh o|kyaf zmfcsuf? ]zpf\yfZmwfvrf:wk?d OyrmawG\.J tao:pdwt f csufawG?


aumuf ó k w f p um:awG po]zif h ` úyD : awmh aqmif : yg:twG u f yk d ú yD : ]ynh f p H k a pr<h f
tcsuftvufawG`

tqH:k xdrw
d hJ aumufów
k pf um:? Zmwfvrf:wk?d 'grSr[kwf aqmif:yg:tpydik :f eJ. óG<af ewJh
tajumif:t\m`

76

IMMF2.pmd 76 6/2/2547, 23:41


tcef: (9) owif:udk pkpnf:]cif:

owif:aqmif:yg:awGrSm a<bk<stm:]zifhawmh tzJG.tóGJ.


tzGihfukdyJ oHk:wwfjuw<f` rjumcEqkdovdkyJ pma\:q\mu vl
trsm:juHKawG.cHpm:ae\wJh ]yùemrsKd:udk \ifqkdifcHpm:ae\ol wpf
a<muftajumif:eJ. pzGiw hf wfw<f` 'Dvkd bmvd.k a\:juwmvJ qkad wmh
]zpf\yfwpfcktajumif:udk ]cHKiHk azmf]ywmrsKd:xuf wpfpHkwpfa<muf
awmh]zihf 'Dvdk'Dvkd cHpm:ae\ygw<f qkdúyD: tao:pdwfusus
a]ymwmrsKd:u pmzwforl sm:taeeJ. ydúk yD: em:vnfv< G v
f .kd ygy`J tJ'v D l
udk erlemtaeeJ.? 'grrS [kwf ta]ctae wpf\yfv:kH udk ud< k pf m:]yK azmf
]ywJt h aeeJ. xm:úyD: a\:]ywmyg` owif:aqmif:yg: tzGirhf mS aemuf
xyf ta\:rsm:wmu ae\m wpfae\mtajumif:udk ta\mif taoG:pHk
o|kyaf zmf]c<frKS ef:]ywm ]zpfygw<f`
tJ'tD zGihf úyD:oGm:wJt h cgrmS awmh 'Dowif:aqmif:yg:[m bm
tajumif:udk a\:wmygqkdwm pmzwfol od\atmif t"duausm|kd:
tajumif:t\m udk 'kw< d tyd'k f taeeJ.
a\:\ygr<f ` 'D p myd k ' f u tzG i h f r S m
a\:]ycJw h hJ erlem? 'grS r[kwf o|kyaf zmf
csufawGeJ. pmudk<fukd csdwfqufay:
wmyg` 'Dvdk pmydk'frsKd:u aqmif:yg:
wpfyk'frSm a]cmufydk'f avmufxuf rydk
oifb h :l `
aqmif:yg:\J. usefwt hJ ydik :f u
tzGifhrSmygwJh tajumif:t\mudk ydkúyD:
]ynfph akH tmif \Si:f ]yay:wmawG? tJ'v D kd
\Si:f ódik zf .kd twGuf taxmuftul t]zpf
tao:pd d w f t csuf a wG ? aumuf ó k w f
pum:awG ? OyrmawG e J . a\:]y\ygr<f ` rsm:aom tm:]zif h a wmh aA'ifa[mjum:]cif:[m
pma\:q\mrsm:[m t"d u ausm|d k : pmyd k ' f u d k a\:úyD : oG m :\if owif:aqmif:yg:aumif:
tzGirhf mS a\:]ycJw h hJ vlyñk Kd vf? 'grS r[kwf ae\mwpfae\mtajumif:qD wpfyk'f t]rJ]zpfódkifygw<f`
]yefomG :úyD: tJ't D ajumif:t\mudk ydúk yD:]ynfph akH tmif tao:pdwu f sus
a\:oGm:avh\Sdw<f` aqmif:yg:awGrSm t]rJyJ o|kyfazmf]c<frSKef:
a\:om:csufawGe.J aumufów k pf um:awG ygavh\ydS gw<f` 'gajumifyh J
aqmif:yg:u üta\miftaoG:pHúk yD:á âuwuf vm\w<f` ed}:Hk usawmh
vnf: aqmif:yg:\J. t"dutajumif:t\m[m pmzwfo\l ifxJ pJu G sef\pf
atmif a\:wwfjuw<f`
'gajumifyh J owif:aqmif:yg:awG[m &wMKwdw k pfy'k v f ykd J p?

77

IMMF2.pmd 77 6/2/2547, 23:42


tcef: (9) owif:udk pkpnf:]cif:

v<f? qH:k oH:k yg:pvH:k udk pepfwus wnfaqmuf<\l wmrsK:d yg` 'gajumifh
owif:OD:awGvkd atmufq:kH ykid :f uawmh ta\:rîuD:bl:qkúd yD: ]zwfxw k f
ypfvu kd v
f .kd r\bl:`
tckatmufrmS azmf]yvdu k w
f hJ owif:aqmif:yg:u ta\mif
taoG:xdrw d hJ aumufów k pf um:? t"dymí <f]ynh&f wJh tao:pdwt f csuf
tvufe.J \Si:f vif:csufawGt]yif bm]zpfaew<fqw dk mudv
k nf: odom
xif\mS :atmif a\:]yxm:wm awG.\ygw<f` pma\:olu olu< kd w
f idk f
avhvmawG.\Scd sufawG? taxmuftxm: okawoeeJ. awG.qHak r:]ref:
vd.k od\wmawGukd pepfwus aygi:f pnf:úyD: csdwq f ufrrd d a\:xm:wm
yg` 'Dowif:aqmif:yg:\J. tzGipfh myd'k u f akd wmh a\S.tcef:awGrmS awG.cJh
úyD:om: ]zpfygvrd rhf <f`

tvsift]ref zH.G úzdK:rSKrsm:ajumifah \S:úrdK.awmfvnf:


ü'kw<
d befaumufá ]zpfvak e

csif:rkid ?f xkid :f ` tifomcifac; a\S:yJaG wmftwGuf csif:rkid >f


]rifuGif:wpfckvHk:udk úrdK. a[mif: yifr&ifayguf }dw&f ig:ae\mwGif rjumao:rDu vltrsm:
]c<frKS ef:]y]cif:]zihf
pma\:olu pmzwf pk a&:a\muf\cdS jhJ uonf` vdarRmaf \mif ouFe:f rsm: ]cHKvÏr:f xm:aom Ak'Ý
y\dowfîuD:ukd tJ'aD e\mqD bmom \[ef:oHCmrsm:u bk\m:pmudk \Gwzf wfo\ZPsm<faejuum
a\mufoGm:ovdk yJaG wmfvm vlxu k vnf: yef: eH.omóSihf qDr:D uyfvLS um rk:d óSihf oD:óSH
]zpfatmifudk aumif:ygapajumif: qkawmif:cJjh uonf`
qJGac;oGm:w<f`
pmzwfotl aeeJ.tajumif:t\mxJ od.k aomf &ifayguf }dw&f rsm:teD:wGif <mOfusyfawmufae
arsm&ifoGm:atmif aomajumifh [Ge:f oHóiS pfh uforH sm:u bk\m:pm\Gwzf wfou H kd vÏr:f ]cHK
ac;oGm:wJh t]yif ypfvu kd o
f vdk um:óSihf armfawmfqidk u f <fpufc:dk rsm:ajumifv
h nf: eH.om
t"dutajumif:t\m
udv
k nf: wif]yxm:w<f`
arÏ:\eH.rsm: ]y<fc\hJ avonf`

vefemxkid :f bk\ifóh ikd if > H úrdK.awmf]zpfcahJ om csif:rdik >f 702


'Dpmyd'k rf sm:u ed'ge:f rSm
azmf]yxm:csuftay;
óSpaf ]rmuf arG:ae.yJu G kd <ckópS tf wGi:f qif<ifusif:yrnf ]zpfonf`
qufúyD:awmh ta\miftaoG:pHk 4if:xuf óSpaf ygi:f ig:\mpk toufi<faom befaumuf úyD:vûif onf
]c<frKS ef:ay:úyD: aqmif:yg:\J. úrdK.u xkifd :f ódik if w
H iG f uèmvSn{fh nho f nfrsm:udk 'kw< d tqJaG qmifq:kH
t"duausm|kd:tajumif:t\m úrdK.]zpfygonf` csif:rdik w f iG f <ae.wkid af tmifyif bk\m:ausmif:rsm:?
udv
k nf: \Si:f ]yay:w<f`
t"duausm|d:k ay;vGizf .kd twGuf vufrKS ypPn:f rsm:? teD:tem:\Sd awmifay; vlenf:pk aus:\Gmrsm:? awm
twdwef .J ypPKyíe\f .J úrdKifîuD:rsm:óSihf a\wHceG pf rd phf rf:rsm: uJo h .kd aom qJaG qmifrKS awG trsm:
qef.usifbufta]ctaeudk îuD: \Sad eygao:onf` rkcOf :D rsm:óSihf tckid t f cHh aqmufvyk x f m:aom
azmf]yxm:yHuk o
kd wdxm:junhyf g` &ifaygu}f w d &f rsm:udk <ae.wkid f xde:f odr:f xm:qJ ]zpfonf` awmvÏr:f

78

IMMF2.pmd 78 6/2/2547, 23:42


tcef: (9) owif:udk pkpnf:]cif:

awmifwef:rsm:óSihf yif:]rpfw.dk u axG:ayG.xm:aom csif:rdik u f kd a]rmuf


ydik :f óSi:f qD[yk if ac;cJjh uavonf`
od.k aomf a\S:tarG xde:f odr:f a\: &g'rD sm:uawmh onfúrdK.udk
üaemufxyfbefaumufvdk ]zpfOD:r<hfúrdK.á [lI ac;aejuonf`
tajumif:uawmh vsif]refpmG zH.G úzdK:rSKajumifh <mOfrsm: usyfawmufvm
]cif:? npfnrf:vm]cif:? txyf]rifh uGe'f rdk eD < D îH uD:rsm:óSihf aç:\dyo f m
vrf:îuD:rsm:ay;vmum ódik if aH ]rmufyikd :f > tpOftvm <Ofaus:rSKrsm:
tay; tÊ\m<f]yK úcdr:f a]cmufvmaomajumihyf if` topfziG v hf pS v
f ukd f
aom acwfúydKifyef:csD]ywku d \f dS ücsif:rkid f 1997á yef:csDum:wGif um:puf
ck:d rsm:óSihf rk:d ]rifw
h u
dk w
f m taqmufttHrk sm:ajumifh rsu\f nfa&aeaom
qifîuD:wpfaumifyu kH kd a\:qJx G m:onf`

csif:rdik > f pD:yGm:a\: zG.H úzdK:rSKrSm úrdK.awmifyikd :f \Sd }syefpu kd yf sKd:


pD:yGm:vkyif ef:rsm:óSihf w]cm:aom puf|rHk sm:ajumifh ydúk yD: tm:aumif:cJ\h 'Dpmydk'fawGu
onf` od.k aomf qef.usifbuf tusKd:quftae]zifh befaumufúrdK. qufpyfrSKtpOfeJ.
awmf> pdw f q f if:\Jp\m ta]ctaerS a\Smifa]y:vmaom vlcsrf:omrsm: aemufco H rkid :f udk a]ym]y
ay:w<f` 'DtcsufawGu
&ifvmrpJ woJoJ ]zpfcahJ wmh>` befaumufrmS uJo h .dk yif csif:rdik f qif csif:rdik f 'Dta]ctaeudk
a]czH:k v<fuiG :f rsm:onfvnf: tdr\f mpDru H ed :f îuD:rsm:twGuf ae\m b<fvkd a\mufvm\wmvJ
z<fay:vdu k \f onf` od.k aomf xdt k rd \f mrsm:rSm aexdik zf .kd tqifra]y qkw d m \Si:f ]yw<f` úyD: a\S.
o]zifh rnforl û raexdik b f J vlou l if:rJv h sufom \Sad eonf` b<fvkd pcef: oGm:OD:rSmvJ
qdwk mudv k nf: \Si:f ]yw<f`
avmavmq<f xkdif:ódkifiH> pD:yGm:a\:u usqif:ae\m
tîuD:pm: aqmufvyk af \: pDru H ed :f rsm:\yfem:xm:\I touf|LS acsmif
oGm:cJah omfvnf: aiGaju:]yef\vmonfóiS hf wpfúydKifeuf csif:rdik o f nf
rnfonhv f rf:ajumif:ay; ]yefa\mufomG :rnf qko d nfrmS odomaeyg
onf` pma\:q\mu yxrpmyd'k f
óSpyf 'kd rf mS twkid :f yJ úrdK.\J.
csif:rkid >f yxrqH:k üqlygpwk:d qkid îf uD:á udk vGecf ahJ om oH:k óSpf ]yùem rsm:tajumif:udk
u zGiv hf pS cf > hJ ` csufcsif:qko d vdyk i f ukecf ahJ om 'DZifbmu aemufxyf OyrmawG xyf]znhúf yD:
oH:k qkid f zGiv hf pS vf mcJoh nf` abmvH:k uGi:f wpfuiG :f pm <mOf\yfem:pcef: a]ym]yxm:ygw<f`
îuD:rsm:xJu }dka'gifyHk xdktaqmufttkHîuD:rsm:wGif 'l:\if:oD:rStp? (um:\yfem: pcef:ae\mudk
abmvHk:uGif:t\G<ftpm:eJ.)
bmbD|kyfrsm:tv<f? t&wfavûmfpufrsm: tqHk: t\mtm:vHk:udk óSKd if: <SOcf suf? ('l:\if:oD:?
a\mif:csay:onf` wpfae\mwnf:rSm ukefypPnf:tukefudk \\SdódkifúyD: bmbD|yk ?f t&wfavûmfpufpwJ)h
aç:vnf: csKdaomajumifh vltrsm: <cifu tpOftquf &<f<al e tao:pdwf tcsufawG
cJah om wpfyikd w f pfóikd f rdom:pkuek pf q kH ikd rf sm:óSihf aç:rsm:rSm qufvuf a\:]ywmudk }|kpu dk yf g`
]zpf\yfukd pmzwfou l
\yfwnfz.kd cufcv J monf` ydkúyD:\Sif:\Sif:vif:vif:
]rifvm\wmaygh`

79

IMMF2.pmd 79 6/2/2547, 23:42


tcef: (9) owif:udk pkpnf:]cif:

pma\:q\mu csif:rkid rf mS ]yifopfyikd f u<f\aD zmóSihf atmfcsef qlygpwk:d qkid rf sm:onf


pm:oH:k ol &g'opfwpf\yf uèmwpf&ef: olw.dk úydKifqidk rf KS udk csif:rdik o f .kd vnf: uGi:f csJ.J vmcJh
ay;xGe:f vmwJh tajumif:udk onf` óSpq
f idk pf vH:k u wpfywfwnf:rSm zGiv hf pS cf jhJ uonf`
aumufów k pf um: wpfcek .J
]rifomatmif
üuïefawmfw.dk \nf\< G w f mu ukepf nftm:vH:k udk wifxm:úyD:
azmf]yay:xm:ygw<f` aç:&<fawGtaeeJ.îudKufópS o f uf\mudk a\G:cs<fapzd.k yJ? wpfae.xuf
wpfae. vly&kd ifvmaeygw<fá [k atmfcsef refae}sm zdvpf \pfcswfu
a]ymonf` <if:atmfcsefqikd îf uD:wGif aiGvufcaH umifwm 50 \Súd yD:
qkid u
f pwk\ef:udu k f 10000 us<f&ef:onf`

atmfcsefu teD:\Sd ta&:a]y:vrf:rîuD:atmufrS vrf:wpfck


udk azmufvyk v f udk of ]zihf aç:&<frsm:onf bufaygi:f pHrk S um:armif:
aqmif:yg:\J. tzGiefh .J &ifvmódik yf gonf` onf qlygpwk:d qkid îf uD:rsm:ajumifh úrdK.wGif <mOf
t"duausm|kd:udk usyfawmufrKS rsm: ydrk q kd :dk \Gm:vmúyD: <mOftÊ\m<fvnf: ydv k monf`
ydúk yD: tm:\Sad pwJh 4if:wk.d u trSmpm]zifh &<f<al om acwfopfwpfcu k v kd nf: xlaxmif
]yùemtajumif:
erlem azmf]ycsufawGukd vku d o f nf` olw.dk > ajumf]im]zwfyidk :f uav:rsm:u pm:yJaG wGay;rSm
xyfúyD: azmf]yxm:w<f` pkyakH eovdk pmwku d yf :kH xJrmS vnf: t]ynf?h tcef:wHcg: atmufuae
tao:pdwu f sus a\:wmudk avûmoGi:f vdo k iG :f ? ]cHwcH g:rsm:rSm vmxm:vdx k m:]zifh úrdK.vH:k tóS.H ]yef.
owd]yKjunhfyg`
aeawmhonf` (<if: ta\mifawmufawmuf ]zwfyidk :f uav:rsm:u
csif:rkid > f topfay;xGe:f vmaom pD:yGm:a\: úydKifqidk rf KS óSihf pm:oH:k ol
&g'> edrw d yf ykH if ]zpfavonf`)
befaumufrmS vdyk J okawoDrsm:u csi:f rkid < f mOfxed :f \Jrsm: >
aoG:xJwGif cJ"mwfyg&ifrSKudk ppfaq:junhfaeonf` befaumuf
úrdK.awmfrmS ppfaq:cJph Ofurl aoG:xJwiG f cJ"mwfrsm: tÊ\m<f]zpfap
avmufatmif \Sdaewm awG.ju\onf` olwkd.u ydk:owfaq:rsm:
ajumifh npfnrf:aeaom yif:]rpfuv kd nf: ppfaq:aejuonf` xdak q:
rsm:udk ]rpfnmrS awmiforl sm:u oH:k pJaG eygonf` úrdK.u zH.G úzdK:vmonf
óSit hf rû trSKd ufo|ku d af wGu oef.pifa\:puf|aHk wG ródik óf ikd af tmif txd
xGu\f v dS monf`
pma\:q\mu ]yùemawGukd
a\:]yúyD:úyD` tck olu
pmzwf y\dowftaeeJ. od.k \mwGif ]yùem\yfrsm:udk yHîk uD:csJ.úyD:awmhrl ra]ymoifh
tm:vH:k tqk:d csnf:yJ yg` bk\m:ausmif:rsm:teD: &ef:usifrmS wku d ]f rifîh uD:rsm: aqmufvyk ]f cif:
]rifroGm:\atmif udk tmEmydik rf sm:u ydwyf ifco hJ nf` úrdK.a[mif:udk um\Hxm:aom rkcf
]yef\iS :f w<f` aqmif:yg:udk OD:wHwidk :f ae\mrS trSKd ufrsm:udk z<f\mS :ypfúyD: oef.\Si:f a\:pepfwpf\yf
rûrûww \Sad tmife.J
tm:vH:k udk ]cHK ikrH ad tmif csrSwaf y:onf` vlO:D a\t\ csif:rkid o f nf befaumuf> av:q<fykH
a\:xm:ygw<f` wpfykH t\G<o f m \Sad eao:onf`

80

IMMF2.pmd 80 6/2/2547, 23:42


tcef: (9) owif:udk pkpnf:]cif:

vltrsm: pk:d \draf eonfu úrdK.> vlrKS b& yHpk aH ]ymif:oGm:rSm 'Dpmyd'k u f t"du tajumif:
udk ]zpf>` t\mîuD:atmufu
raumif:rSKrsm:u t]rJvykd if befaumufóiS hf qufó< G af e>` aemuf tajumif:
t\mwpfckqDudk
<if:wkd.xJwGif <refóSpfu ppfwyft\m\Sdrsm:óSifh úrdK.cH&efxrf:rsm: acsmacsmarG.arG.uav:
aygi:f úyD: uèmvSncfh \D:onfrsm: ae\m]zpfonfh úrdK.v<faumif naç: ul:oGm:wm awG. \r<f`
\Sd aç:onfrsm:xHrS aiGnÛpfonhf t}wd vdkufpm:rSKvnf: ygonf` csif:rdik [
f m |kyyf idk :f om
a]ymif:vJae|krH u vlrKS a\:eJ.
tvm:wl <refóSpfuyif \nf:pm:aumifrav:u ódkifiH]cm:om:wpf <Ofaus: rSKawGvnf:
a<mufaemuf ygoGm:onfhtwGuf a'go]zpfaeaom \Ju csif:rkdif a]ymif:vJvmyHkudk
avqdyw f iG f ypfcwfc\hJ m tDwvDvrl sKd: {nfo
h nfópS Of :D 'Ef\m\\So d mG : azmf]yxm:w<f`
cJo
h nf` tdwpf af \m}guvnf: befaumuf\dS yufyek :f rSmvdyk J qk:d \Gm:
aeonf` csif:rdik w f iG f ydq
k :kd onfu aqmifjumúrdKifrsm:Y t\G<rf a\muf
ao:aom rde:f uav:rsm:ukd oH:k ae]cif:]zpfonf`

rdb
k ikd :f zke:f rsm:]zifh [efa\:w]y]y OD:a\u wk:d vmaeonf` a]ymif:vJomG :yHk tajumif:udk
<if:rSm befaumufwiG af wmh csr:f omâu<f&]cif:> ]y<k}yf if ]zpfonf` aemufcHorkdif:eJ.a\m
pm:awmfqufwiG v f nf: xkid :f ódik if aH ]rmufyikd :f }kEaf qmif ücefww
k áf udk udk<fwdkifowif:vkduf
txl:wnfcif:onf` <if:rSm aumufnÛif:]zifh pm:\aom [if:vsm awG.\SdcsufeJ.yg
]zpfonf` qkid w f iG f }pfwmorm:wpfa<mufu xdik :f oDcsif:awGtpm: aygif:a\:xm:w<f`
}ïef'ifAm> tar\duefaus:vufaw:udo k m oDqadk eavonf`

üuïefawmfw.dk \J. e}dak e |k:d |k:d om:om: at:csrf:rSKudk avmb


u "m:]ywku d <f o l mG :úyDá [k csif:rdik w f Uodvk f tókynmóSihf <Ofaus: rSK
]rÛiw
fh ifa\: AdrmefneÏ jf um:a\:rSL: OD'rf|eG :f }|ktefq\Du a]ymyg onf`
wkw
d edk .J xdrw
d hJ
OD'rfu xdik :f ódik if aH ]rmufyikd :f <Ofaus:rSKtajumif: pG<pf kH aumufókwfpum:oHk:ckudk
usrf:twGuf a]cmufópS jf um avhvmrSKvkyif ef:udk vufpowfaeygúyD` awG.\r<f` 'Dvkd xdrw d hJ
olu xdpk mtkyu f dk üuïókyf wf .dk vl.tzJ.G tpnf: rysufoOk :f rD aemufq:kH pum:rsKd:ukd ynm\Siaf wGquD
cHwyf? aemufq:kH wHwidk :f á [lI trnfay:xm:onf` t]rJ\wwfwmrsKd:awmh
vnf: r[kwyf gb:l `
tpOftvm <Ofaus:rSKrsm: tÊ\m<f\adS e\]cif:rSm xdik :f ódik if H
> A[krd S csKyfuidk v f eG :f aom ódik if aH \:pepfajumifh ]zpfajumif: OD'rfu
qkod nf` csif:rkid uf kd a'ocHrsm:u rtkycf sKyf\bJ befaumufraS pvÏwf
aom t\m\Srd sm:uom rsm:aomtm:]zifh tkycf sKyfonf` xk.d ajumifh
befaumufpw H efz:kd rsm:uyJ vÏr:f rk:d aeajumif: olu a]ymygonf`
üuïefawmfu orD:udk a]rmufydkif:pum: oifay:rvkd.yJ?
'gayrJh ol.q\mawG? ol.oli<fcsif:awGe.J |kyo f aH wGajumifh orD:u
roifcsifb:l avá [k olua]ymonf`

81

IMMF2.pmd 81 6/2/2547, 23:42


tcef: (9) owif:udk pkpnf:]cif:

<Ofaus:rSKcsif: rwlayr<fh tpm:tpmrSmawmh tîudKufcsif:wlvmjuygúyD`


pma\:q\mued'ge:f rSm pcJw h hJ uèmvSncfh \D:onfrsm:tm: ü<Ofaus:rSKá ]yyJrG sm: wifquf
tajumif:t\mqD]yefomG :w<f` ]yo\eftwGuf tpd:k \wm&ef\o dS rl sm:u pDpOfaomfvnf: xdyk ñk Kd vfrsm:
'De}d :kH ydik :f rSmvnf:yJ azmf]ycsuf tae]zihf a'oÊ\<Of aus:rSKtajumif:udk pd:k pOf:rûyif rodjuajumif:
awGu tao:pdwyf gy`J
ta\miftaoG:vnf: pHw k <f` w]cm:aom a\S:arGxdef:odrf:a\: &g'Drsm:uvnf: apm'u wufju
rde:f rysKu
d av:oH:k a<muftajumif: onf` csif:rdik > f orkid :f ajumif:óSifh tarGtóSprf sm:onf zsufq:D cHae\
a\:]yxm:wmajumifph mzwfo[ l m ajumif:? <Ofaus:rSKS tay; wefz:kd xm:cHpm:]cif:? ok.d r[kwf ynmay:
aqmif:yg:udzk wfúyD:oGm:wJt h cgrmS
pOf:pm:oGm:r<f` 'Dowif:
]cif:rsm:xuf azsmfa]zwifqufúyD: ydu k q
f \H a\:twGuo f m toH:k csae
aqmif:yg:[m p? v<f? qH:k ajumif: olw.dk u a]ymonf` naç:ae\mwGif pm:aomufqikd rf sm:ok.d
oH:k yg:pvH:k udk pepfwus zJ.G pnf: vl&if\eftwGuf |k:d \mtu]zifh toH:k awmfcaH ejuavonf` xdik :f vl
wnfaqmufxm:w<f` enf:pk&if trsKd:orD:rsm:uvnf: awmifay;ae vDql:&wfpHkrsm:&wf
wpfy'k v f :kH udk t"dtajumif:
t\matmufrmS yJppk nf:xm:w<f` qifum awmifay;ae tcgvlrsKd:tu]zifh wifqufu]yjuonfudk
aumufów k pf um:awGe.J awG.\onf`
tao:pdwaf \:om:csuaf wGajumifh csif:rkdifúrdK.vlxkonf bk\m:ausmif:rsm:tm: tav:rxm:
pmzwfou l pmyk'q f :kH wJt
h xd awmhajumif: OD'rfu a]ymonf` ol.tqkt d \ vdck sifwm\Srd yS J bk\m:
qufzwfomG :]zpfw<f` úyD:awmh
tJ'aD umufów k f pum:eJ. ausmif:qDvmum qkawmif:juawmhonf` üAku d q
f mvm\if acguq f GJ
tao:pdwt f csuaf wGuvnf: qkid o
f mG :úyD: &<fpm:ovdyk aJ ygáh
t"du tajumif: t\meJ. rjumao:rDu qif<ifusif:ychaJ om tifomcif yJaG wmfwiG f
qufpyfaewmawGyg`
ZeD:armifóSHpHkwJGwpfwJGonf 13 \mpkacwf úrdK.awmfrkcfOD:qDodk.

82

IMMF2.pmd 82 6/2/2547, 23:42


tcef: (9) owif:udk pkpnf:]cif:

zdwzf w
d af wmufaeaom [Ge'f gtufaumh um:opfîuD:]zifh armif:&ifvm
onf` xk.d aemuf pmtdwu f av:]zifh tvSLaiGay:vSLúyD:aemuf pUef.
20 tjumrSm ]yefomG :juonf` bke:f îuD:rsm:> w\m:pm\Gwq f o kd u H kd
vÏihfxkwfay:aeaom toHcsJ.atmfvHîuD:ay;wGif vltrsm:udk vm
a\muf bk\m:\Scd :dk ju\ef zdwaf c;aom t&ga\miftvHîuD:udk vÏix fh x l m:
onf` xdt k vHîuD:ay;rSmawmh rdb k ikd :f zke:f ukrE
í îD uD:wpfc>
k wHqyd u f kd
awG.\onf` rvSr:f rurf:rSmawmh rde:f rysKdo:kH a<mufonf w\m:pm
awGukd tm|krH ]yKbJ tcsif:csif:\<farm a]ymqk\d if: qlygpwk:d qkid îf uD:
wpfqidk > f ajumf]imudk junh|f KS aejuavonf`

w]cm: owif:aqmif:yg: yHpk rH sm:

owif:aqmif:yg: trsKd:rsKd:\So d vdk 'Dowif:aqmif:yg:awG\.J


pkpnf:a\:om:yHuk vnf: yHpk t
H rsKd:rsKd:ygy`J 'gawGukd ]y÷mef:pmtkyx
f m:úyD:
oifz.dk qkw
d m wu<frvG<w f m` ud< k t fh aeeJ.a\:aewJh owif: aqmif:yg:
eJ.ywfoufúyD: b&ifrus]zpfae\ifem:vnfwwfuïrf:wJh t<f'Dwm
aumif:? q\morm:aumif:udk ]yjunfw h m[m taumif:qH:k ygy`J
owif:aqmif:yg: trsKd:tpm:wcsKd.uawmh atmufygtwkid :f
]zpfygw<f`

• owif:OD: owif:xl:wpfy'k rf mS ygwhJ tajumif: t\mwpfcu


k kd
tcsderf D 'g b<fv]kd zpfwm? 'Dt]zpf\.J oufa\mufrKS ?
a\S.tvm:tvmawG tajumif:udk \Si:f vif:a\:om:wJh
owif:aqmif:yg:? 'grrS [kwf owif: oH:k oyfcsuf aqmif:yg:rsKd:
\Syd gw<f` Oyrm AD<uferfóikd if rH mS rkwo f kH \moD a\îuD:rSKtwGi:f
uav:awG bmajumifah o\wmvJ qkw d mrsKd:? ta\S.awmif
tm\Sóikd if rH sm:tzJ.G xJ tzJ.G &ifóikd if oH pfawG &ifvmwJh twGuf
b<fvkd ]zpfvmrvJ qkw d mrsKd:awGayg`h
• vlpw d &f ifpm:wJth ajumif: aqmif:yg:awGayg`h wd\pémefawG?
uav:i<fawGtajumif:rsKd:? &rf:enf:ajuuJpG \m t]zpfrsKd:?
tm:îuD: olwpfa<mufa<mufukd tódik \f oGm:wmrsKd:
po]zihaf yg`h 'Daqmif:yg: awGu aysmfp\m]zpfcsif]zpfr<f?
&rf:enf:p\m aumif:csifvnf: aumif:r<f` 'Dvkd
aqmif:yg:rsKd:awGu vlawGudkf pdwv f KS yf\mS :cHpm:rSK ]zpfapw<f`
• vlwpfa<muf\.J |kyyf v kH mÏ udk waphwapmif:ay;atmif azmf]ywJh

83

IMMF2.pmd 83 6/2/2547, 23:42


tcef: (9) owif:udk pkpnf:]cif:

aqmif:yg:rsKd:vnf: \Sw
d <f`
• ae\ma'owpfct
k ajumif: azmf]ywJh c\D:oGm:aqmif:yg:rsK:d vnf:
\Sd w<f`
• owif:pHpk rf:a\:om:\wJh aqmif:yg:rsK:d uawmh enf:enf:wmoGm:
w<f` 'Daqmif:yg:rsKd:udk aoaocsmcsm tuGucf s?
tifwmAsL:awG vky?f ]zpfwahJ e\mawGqD ta\mufomG :?
taxmuftxm: rSww f rf:awGudk okawoevky?f
cJ]G crf:pdw]f zmpo]zifh îudK:pm:yrf:pm: vky\f w<f`
'Dvakd qmif:yg:rsKd:u wpfpw kH pfa<muf? vkyif ef:wpfc?k
tpd:k \wpfz.GJ u wpfcck u k kd zH:k uG<zf .kd îudK:pm:aewJh tcgrsKd:rSm
owif:vdu k úf yD: a\:\wJh aqmif:yg:rsKd:yg`

84

IMMF2.pmd 84 6/2/2547, 23:42


tydik :f (4) owif:a\:om:]cif:

tydik :f (4) owif:a\:om:]cif:

tcef: (10)

k cf sufrsm:udk oH:k ]cif:

a]ympum: aumufów
a]ympum: aumuf ó k w f c suf a wG u
owif:ukd <Hjk unfrKS \Sad pw<f? joZm\Sad pwmajumifh
wu<fta\:îuD:ygw<f` 'Dpum: aumufów k f csuf
awGu tzGirhf mS azmf]ycJw h hJ tcsutf vufawGukd ydúk yD:
\S i f : vif : ]ynh f p k H a tmif axmuf u l a y:ygw<f `
owif:\J. t"duuswJh tcsufawGukd ydúk yD: av:euf
atmif v nf : tav:aqmif : ay:w<f ` pmzwf
y\dowfîuD:u a]ympum: aumufókwfcsuf uae
bmomw\m:rsm:\J.
wpfqifh owif: \if:]rpfu a]ymwmudk wku d |f ukd ef m:eJ.qwfqwf üjum:á tqkdtrdefðrsm:u
apygw<f` 'gh t]yif tJ'o D wif:\if:]rpf\.J taetxm:? pdwcf pH m:rSKeJ. ukd:um:p\myg`
tusifhp|dkuf wkd.udkyg pmzwfy\dowfîuD:taeeJ. xdawG.cHpm:cGifh
\apygw<f` 'Dvdk a]ympum: aumufókwfcsufawGyg\if owif:u
úrdKifomG :w<f` pmzwfot l aeeJ. owif: tcsuftvufawGuckd snf:yJ
wpfajumif:úyD:wpfajumif: zwfae\wmrsKd: ]zpfraeawmhb:l ayg`h
a]ympum: aumufókwfcsufawG rygwJh owif:wpfyk'fudk
zwf\wmrsKd:uawmh wu<f úiD:aiG.p\mîuD:yg`

a]ympum:udk rnfonht
f cg oH:k rnfenf:

a]ympum:wpf\yfu ta]ctaewpfcck ak y;rSm csKyfúyD: azmf


]yódik pf rG :f \Sw
d hJ tcgrsKd:rSomvûif tJ'aD ]ympum:udk aumufów k af zmf]y\
wm ]zpfygw<f` tJ'pD um:rSm cHpm:csuf? 'grrS [kwf |kyyf v kH mÏ ? 'grS
r[kwv f nf: wpfa<mufa<muf\.J tusihpf |ku d u
f kd azmf]ywmrsKd: ygrS
omvûif oH:k \ygr<f`
erlemt]zpfe.J uaèm'D:<m: a\vkyo f m:wpfa<muf\.J a]ym
pum:ukd azmf]yxm:ygw<f` zóGr:f yify.kd pf owif:pmyg 'Da]ympum:
aumufów k cf sufu b&tay; 'Da\vkyo f m:\J. |SK]rifyukH kd csKyfúyD: azmf
]yódik pf rG :f \Sw
d m awG.\ygr<f`

85

IMMF2.pmd 85 6/2/2547, 23:42


k cf sufrsm:udk oH:k ]cif:

tcef: (10) a]ympum: aumufów

üb&rSm usKyfvkyfwwfwm óSpfck\Sdw<f? ig:zrf:zdk.eJ.


pm:zdk.yJ? usKyftazvnf: ig:zrf:pm:cJhovdk usKyfom:awGvnf:
ig:zrf:pm:oGm:ju \rSmyJá

xkdif:]ynfxJa\:&efîuD:u \mZ&wfrSKrsm:? rl:<pfaq:&g:eJ.


avmif:upm:rSKrsm: usL:vGeaf ewJh ]ynfwiG :f rmzD:<m: vlq:kd }dE
k :f awG
f ajumif: a]ympum:udk befaumufy.kd pf
udk qufvufórdS ef if:oGm:r<ht
owif:pmu tckvkd aumufów k af zmf]yxm:ygw<f`

üuïefawmfhtaeeJ.befaumufeJ. teD:&ef: usif]ynfe<f


rsm:rSm rSKcif:awG uif:pifatmif taumiftxnfazmf aqmif\u G f
r<fqw kd m tJ'vD al wGukd owday:yg\ap`
ütJ'aD wmh raumif:rSKusL:vGeaf eolawGtaeeJ. ud<
k u
hf <kd f
udk aumif:atmif]yifjuawmh? uïefawmfu owdray:bl:vd.k awmh
ra]ymeJ.aemfá

'Da]ympum:u &efîuD:\J. ]ywfom:yHu k kd ay;vGiaf pygw<f`


tckqufúyD: AD<uferfppfyrGJ mS yg&ifwu dk cf u
kd cf w
hJ hJ tar\duef
wpfa<mufu ppfúyD:oGm:wJhaemufydkif: AD<uferfaus:vufwpfckrSm
ole.J qef.usifwb hJ ufu yg&ifwu dk cf u
dk cf o
hJ l wpfa<mufe.J awG.qHk
cku
d rf mS a]ymcJw
h hJ pum:udk azmf]yygO:D r<f` 'Da]ympum: aumufów k cf suf
u pmzwfou l kd owif:ae\mqD qJaG c;oGm:ódik o f vdk ud< k w f idk vf nf:
cHpm:\apw<f` 'Dowif:udk atyDowif:Xmeu a\:om:cJw h myg`

ütJ'rD mS olu uïefawmhpf ufb:D qDudk a]y:vmúyD: uïefawmhf


udk vSr:f qJ?G úyD:awmhzufvu kd w
f <f? tazu om:udk ayG.zufwmrsK:d `
üwu<f h u d k vS d K uf v S d K uf v S J v S J y gyJ A sm? aóG : axG : rS K ud k
uïeaf wmf ud< k wf idk f cHpm:\w<f? uïeaf wmft h aeeJ. ig:rdepfavmuf
jumatmifukd \ifxJ cHpm:\rdw<fá

xdrw d hJ a]ympum: aumufówk cf sufukd ud< k ofh wif:tpydik :f


em:rSm xnhaf \:ay:yg` tJ'gu pmzwfou l kd qufzwfomG :apzk.d tm:ay:
ygw<f` owif:tqH:k rSmvnf:yJ xdrw d hJ a]ympum: aumufów k cf suf
eJ. ed}:Hk csKyfóikd yf gw<f` tJ'gu pmzwfopl w d x
f rJ mS pJu
G sef\pfapódik yf g
w<f`

86

IMMF2.pmd 86 6/2/2547, 23:42


k cf sufrsm:udk oH:k ]cif:

tcef: (10) a]ympum: aumufów

tzGihfudk taxmuf tul]zpfap


r<hf a]ympum:aumufów k cf sufudk a\: r<ff
qk\d if owdxm:\rSmu tzGirhf mS a\:cJúh yD:
wmudyk J xyf a\:wmrsKd: r]zpfapbJ aemuf
xyftajumif:t\mtopf wpfck ]zpfap\yg
r<f ` tzG i f h r S m yJ ] zpf ] zpf ? owif : xJ u
b<fae\mrSmyJ]zpf]zpf ygúyD:om: tajumif:
t\m wpfckwnf:ukdyJ aumufókwf pum:
t]zpfe.J a\:wmrsKd:ukad wmh a\Smifyg`

zóGr:f yif? uaèm'D:<m:` ydv k <D kd tajumao a\m}g vH:k & qefpyg:a\mif:&<fa\:eJð
uif:pif atmif wku d zf sufóikd cf úhJ yD ]zpfajumif: uaèm'D:<m:ódik if u H ywfouf úyD: olwðdk b<fvkd
]rifjuovJ`
<refae.u ajunmvdu k \f m 4if:onf ypdzw d t
f aemufyikd :f a'o
wGif Ta\m}gukd aemufq:kH wku d zf sufaomódik if H ]zpfvmonf`
&efîuD:csKyf [Geq f efu üydv k <D akd \m}gukd uaèm'D:<m:ódik if H
orkid :f wGif yxrOD:qH:k tîudrt f ]zpf t]rpf]ywfwu dk zf suóf ikd af jumif:
wpfuèmvHk:odk. ajunmódkifcJhonfá udk }kEf<lrdygajumif:
a]ymjum:onf`

a]ympum:awG aumufókwfazmf]ywJhtcgrSm úiD:aiG.p\m


aumif:wJhpum:rsKd:awG? em:vnf\cufwmawG? odomxif\Sm:úyD:om:
udpPawGudk a]ym]ycsufawGqdk\if roHk:ygeJ.` tJ'grsKd:awGudk owif:
pmom:xJrmS ud< k phf um:eJ.ud<k yf J a\:vkud yf g` owif:axmuftrsm:pku
ud<
k rfh w
S pf pk mtkyx f rJ mS ygvmw<fqúdk yD: a]ympum:awGukd odypf Of:pm:
raeawmhbJ csa\:ypfwwfw<f` olwkd.u 'Dowif:udk owif:\if:
]rpfawGqD oGm:ar:úyD: a\:wm qkw d t
hJ csufuykd J ay;vGiaf pcsifw<f`
tJ'grsKd:ukad wmh a\Smifyg`
üqk:d w’hJ a]ympum: azmf]ycsuw f csK.d udk atmufrmS azmf]yvku
d f
ygw<f`
AD<uferfóikd if H tpd:k \tzJ.G &if &efîuD:wpfO:D \J. a]ympum:
aumufów k cf sufwpfcyk g`

üpyg:e<fwm? w]cm:pm:oH:k oD:óSaH wG? aumfzeD .J vufzuf


t]yif opfe.J w]cm:opfawmxGuu f ek yf pPn:f awG xkwv f yk af \: [m
tvkyo f rm:awG tvkytf rsm:îuD:\ókid w
f hJ pD:yGm:a\: vkyif ef: awGygyáJ

87

IMMF2.pmd 87 6/2/2547, 23:42


k cf sufrsm:udk oH:k ]cif:

tcef: (10) a]ympum: aumufów

'g[m AsL|ku d \uf t\m\Sad wG a]ymqdw k wfwJh em:vnf\cuf


wJh a]ymqdcdk sufyg` 'gukd \Si:f vif:atmif ud< k pfh um:eJ.ud<k yf J a\:]y
oihyf gw<f` 'Dae\mrSm ta\:îuD:wJh tcsufuawmh tJ'v D kd csra\:cif
rSm &efîuD:u bmqkv d ckd sifwmvJ qkw
d mudak wmh ud< k bfh mom t\if
em:vnfatmif vky\f ygr<f`
atmufrSm azmf]yxm:wm zóGrf:yif ukvorñtzJG.îuD:\J.
wm&ef\dS ykñKd vfwpfO:D u a]ympum:]zpfygw<f`

üuaèm'D:<m: bk\ift h pd:k \eJ. uèmvH:k qkid \f m obm&ywf


&ef:usif \efyakH iGtzJ.G wk.d tjum: yl:aygi:f aqmif\u G rf KS e.J tultnD
ay: rSKawG ydúk yD:aumif:rGev f mzd.k udk arûmfvihaf eygw<fá

'Da]ympum:u toufryg? úiD:aiG.p\mîuD:` úyD:awmh \Si:f


vnf:r\Si:f bl:`
atmufrmS xyfúyD: azmf]yxm:wmu aemufco H rkid :f udo
k m
a]ym]ywJh a]ympum:wpfcyk g` 'grsK:d udk aumufów
k af zmf]yp\m rvdyk gb:l `

ü]ref]ref<l ]ref]refpm:vd.k \wJh tpm:taomufwpfrsKd:u


bwf 40-50 \Sdw<f` óSdKif:<SOfa]ym\r<fqkd\ifawmh 'grsKd:u
pifumylrmS qk\d if tar\duef 7 a';vmeJ. tar\du ]ynfaxmifpk
rSm qk\d ifawmh 12 a';vmavmuf uswmaygáh

ydq
k :kd wmu 'Da]ympum:udk b<fob l <f&gu a]ymw<fqdk
wJh üowif:\if:]rpf’ rygwmbJ`
vkyo f uf\ifv
h mwmeJ. trû b<fpum:udk aumufówk af zmf]y
oifw h <f? b<fpum:udak wmh 'Dvkd azmf]yp\m rvkb
d :l qkw
d mukd odvm
rSmyg`

a]ympum:eJ. p rzGiyhf góSihf

a<bk<stm:]zifah wmh owif:wpfy'k u f kd a]ympum:eJ. p rzGifh


oifhygbl:` tJ'DvdkzGifhvdkufr<fqkd\if pmzwfy\dowfîuD:taeeJ.
em:vnf\ cufomG :wwfw<f` olw.dk taeeJ. 'gukd b<fou l a]ymwm
vJqwdk m Za&Z&g ]zpf\ovdk 'Dowif:[m bmtajumif: t\mudk a\:
aewmvJ qkw d mudyk g oabmrayguóf idk w
f mrsKd: ]zpfomG : wwfygw<f`

88

IMMF2.pmd 88 6/2/2547, 23:42


k cf sufrsm:udk oH:k ]cif:

tcef: (10) a]ympum: aumufów

atmufrmS azmf]yxm:wmu t}Fvyd b f momeJ. xkwaf &wJh


vmtko
d wif:pmwpfapmif\.J tzGipfh myd'k yf g`

üuïefawmft h aeeJ. pdwrf csrf:a]r. ]zpf\wmu wcsKd. ódik if H


]cm: pme<fZif:awG[m vmtdók ikd if aH y;rSm t]rJyJ t]zpfreS af wGukd
xnhf rpOf:pm:bJ olwkd. pdwful:ayguf\mtwkdif: avûmufúyD:
pGypf aGJ \:om: aewmudyk gyáJ [k csefygquf]ynfe<f tkycf sKyfa\:rSL:
tGeef óD &l gzeG rf m csefu yufaq:wGif usif:yonfh owif:pmq\m
oifwef:zGiyhf w GJ iG f a]ymjum:oGm:onf` xdrk eufcif:wGif "m:]yrsm:
u vmtd-k xdik :f Aefawmif:-acsmifruf e<f]cm:vrf:rS wpfqihf
vmtkód ikd if x H J &ifa\mufcjhJ uonf`

tJ'grmS qk\d if tkycf sKyfa\:rSL:\J. a]ympum: &gus\Snîf uD: zwf


úyD: aemufq:kH "m:]yawGtajumif: a\mufawmhrS e<f]cm:udk "m:]yawG
&ifwu dk wf <fqykd gvm: qkw d m od\w<f` 'gawmifrS bm]zpfw<fqw dk m
\Sif:\Sif:vif:vif: rod\ao:bl:aemf` üt]zpfrSefawGá qkdwm bmvJ`
üpdwu f :l aygu\f má qkw d mbmvJ` t]zpftysuu f kd ud<
k u
f \Si:f vif:a\:]y
xm:úyD:wJah emufrS a]ympum:udk xnhaf \:wm[m ydúk yD: \Si:f ygw<f`
'Dawmh txufu owif:udk t ckvkd ]yefa\:junh\f atmifyg`

vmtkód ikd if H awmifyikd :f e<fpyfa'owpfck wku d cf u


dk cf \H ]cif:
tay; ódkifiH]cm: rD'D<mrsm:> a\:om:azmf]ycsufrsm:tm:
csefygquf ]ynfe<f tkyfcsKyfa\:rSL: tGefeDól&g zGefrmcsefu
<refae.wGif ]ypfwif a&zefco hJ nf`
ódik if ]H cm:owif:axmufrsm:u xd]k zpf\yftm: tpd:k \tay;
olyek rf sm:u wku d cf u
dk o
f vdk yHak zmfa\:om:cJah jumif: tkycf sKyfa\:
rSL:u a]ymonf` od.k aomf xdw k u dk cf u
kd rf KS rSm "m:]ywku
d rf KS om ]zpf
onf[k olu qko d nf`
üuïefawmft h aeeJ. pdwrf csrf:a]r.]zpf\wmu...á

b<fou
l a]ymaewmvJ
wu<fvdk. a]ympum: aumufókwfcsufawGu vlwpf
a<mufwnf:u r[kwb f J oD:]cm:wpfa<mufpD ]zpfaew<fq\dk if tJ'D
a]ympum:awGukd 'Dtwdik :f tay;atmufpOfúyD: azmf]yoGm:vd.k r\bl:`

89

IMMF2.pmd 89 6/2/2547, 23:42


k cf sufrsm:udk oH:k ]cif:

tcef: (10) a]ympum: aumufów

pmzwfotl aeeJ. 'Dpum:udk b<fou l a]ymaewmvJ qkw d m \Si:f rSm


r[kwaf wmhb:l ` 'gajumifh aemufwpfa<muf\.J a]ympum:udk a\:
awmhr<f qk\d if t\ifO:D qH:k tJ'yD ñk Kd vfe.J rdwq
f ufazmf]yay:\r<f` 'grS
'kw<
d vlwpfa<muf\.J a]ympum:qkw d m \Si:f r<f`

trSm:` ü\ok:H rSe:f a]c aiGpm\if:topf[m qif:\Jom:awGukd


xd c k d u f aprS m ajumif h uïef a wmf u awmh oabmrawG . bl : á [k
tkycf sKyfa\:rSL:u a]ymygonf`
ü'D \oHk:rSef:a]c aiGpm\if:t\ qkd\ifawmh aemufqHk:rSm
tpk:d \[m tcGet f aumufukd wk:d ]rÛiafh umufcv
H m\vdrrfh <fá [k txuf
vÏwaf wmfOU÷u a]ymonf`
trSe`f ü\oH:k rSe:f a]c aiGpm\if:topf[m qif:\Jom:awGukd
xd c k d u f a p rS m ajumif h uïef a wmf u awmh oabmrawG . bl : á [k
tkycf sKyfa\:rSL:u a]ymygonf`
txufvw Ï af wmfOU÷uvnf: ü'D\oH:k rSe:f a]caiGpm\if:t\
qk\d ifawmh aemufq:kH rSm tpd:k \ [m tcGet f aumufukd wk:d ]rÛifh aumufcH
vm\vdrrfh <fá [k a]ymonf`

üa]ymonfá qkv
d ûif vHak vmufúyD
a]ympum: aumufów k cf sufawGukd azmf]ywJah e\mrSm rnfol
rnf&gu üa]ymonfá qdúk yD:yJ azmf]ywwfwm rsm:ygw<f` tJ't D oH:k
tóSKef:u |kd:w<f? \Sif:w<f? úyD:awmh jum:aeoabmvnf: ouf
a\mufw<f` üa]ymonfá qkw d mawG xyfaerSmudk rpd:k \dryf ge.J ` pmzwf
olu 'gukd }|krpduk yf gb:l ` t}Fvyd pf mrSmawmh üa]ymonfá qkw d hJ said
tpm: w]cm: ‘claimed’ ? ‘declared’ ? ‘asserted’ po]zih f
oH:k wmawGvnf: \Swd <f` 'gayrJh tJ'pD mvH:k awGu ol.t"dymí <fe.J olyg`
Oyrm wpfa<mufa<mufu ‘claimed’ vkyfw<fvdk. a\:vdkuf
w<fq\dk if tJ'gu tJ'yD ñk Kd vfa]ymwmeJ. ywfoufúyD: ud< k u f oHo<
\Sw
d <fqwdk mudk azmf]ywm ]zpfygw<f`

a]ympum:udk wrif a]ymif:ra\:ygóiS hf

rsufawmif tzGifhtyddwf twGif:u a]ympum:qkdwm[m


owif:\if:]rpfu a]ymvdu
k w
f mudk ola]ymwJt
h wkid :f twdtus a\:]y

90

IMMF2.pmd 90 6/2/2547, 23:42


k cf sufrsm:udk oH:k ]cif:

tcef: (10) a]ympum: aumufów

xm:w<fv.kd qkv d ykd gw<f` pmzwfoal wG \Si:f oGm:atmifqúkd yD: tJ'D


a]ympum:udk ]yifra\:yge.J ` a\:cGirhf \Syd gb:l ` (Âcif:csuftaeeJ. vlawG
pum:a]ymwJt h cg ygavhygx\Sw d hJ ütif:á? ütJá pwJh t"dymí <fr\Sw
d mrsKd:
awGuakd wmh xnfah \:p\m rvkyd gb:l ` wcsKd. owif:pmq\mawGuawmh
o'NgtrSm: tao:trÏm:awGuadk vmufawmh ]yifa\:ókid yf gw<fv.kd vnf:
qk d j uw<f ` ) ud k < f u a]ympum:ud k
aumufókwfazmf]yr<fqkd\if tJ'D ykñdKvf
a]ymvdkufwJhtwdkif: twdtus a\:om:
azmf ] yyg` tJ ' D v d k r S r[k w f \if a wmh
a]ympum:\J. wpfpw d w f pfyikd :f udyk J aumuf
ókwfaygh` tJ'geJ. rS tqifra]ybl: qkd
\ifawmhvnf: ol.a]ympum:udk ol a]ymwJh
twkid :f rsuaf wmiftzGihf tydwf eJ. ra\:bJ
udk<fhpum:eJ.udk<f \Sif:vif:úyD:yJ a\: \
ygr<f`
tquftpyf r\Sw d hJ a]ympum:
awGukd aumufów k af zmf]y wmrsKd: rvky\f

bl:` qkv d w
kd mu owif:\if:]rpfu bmudk qkv d ckd sifwmvJ qkwd mud
k ola]ymwJt
h wkid :f twdtus
azmf]yay:yg`
pmzwfy\dowfîuD:taeeJ. wdwdusus od\atmif a\: ]y\r<f`

tifwmAsL:vkypf OfrmS owif:\if:]rpfu ola]ymxm:wJt h ay; ]yifúyD:

a]ymwm \Sdcsif\Sdr<f` 'grSr[kwf xyf]znhfúyD: tao:pdwf\Sif:]y

csif]yr<f` 'grrS [kwv f nf: olu \<fp\m ta]ymift]yuf a]ymwm

vnf: ]zpfcsif]zpfr<f` ud< k u f awmh tquftpyf rdred .J wif]y\rSmyg`

uk<d u
f abmvH:k orm:wpfa<mufe.J tifwmAsL:vkyw f <f
qkyd gp.kd ` olu touf 35 óSpt f xuf a bmvH:k orm:awG tajumif:udk
a]ym]y\if: üuïefawmfuawmh tJ'x D rJ mS taumif:qH:k yJá vd.k a]ymw<f`
'gukd a]ympum:wpf\yftaeeJ. aumufów k af zmf]yódik yf gw<f` 'gayrJh
'gukd pmzwfy\dowfîuD: \Si:f \Si:f vif:vif: em:vnfatmifawmh ud< k u
f
a\:]y\ygr<f` abmvH:k orm:u ol abmvH:k upm:ódik w f hJ pGr:f \nfukd
a]ym]yaewmom ]zpfygw<f` w]cm:udpaP wGrmS ol pGr:f w<fv.kd a]ymwm
r[kwyf gb:l ` abmvH:k upm:wmawmifrS abmvH:k orm:tm:vH:k eJ. ol.
ud<k of l óSKd if:<SOaf ]ymaewm r[kwb f J touf 35 óSpt f xuf upm:
orm:awGe.J om óSKd if:<SOúf yD: a]ymaewm ]zpfygw<f`

91

IMMF2.pmd 91 6/2/2547, 23:42


k cf sufrsm:udk oH:k ]cif:

tcef: (10) a]ympum: aumufów

a]ympum:rsm: tvGet
f rif:oH:k ]cif:udk owdxm:yg
a]ympum:awGukd ol.ae\meJ.ol tHusoH:k r<fq\kd if owif:
[m ydúk yD: tm:\Syd gw<f` 'gayrJh owif:pmq\m tawmfrsm:rsm:yJ a]ym
pum:awGukd wpfcúk yD:wpfck qifq h ifúh yD: aumufów
k af zmf]ywwfjuw<f`
txl:o]zifh ajunma]ymqdkcsufawG? rdef.cGef:awGeJ. owif:pm\Sif:
vif:yJaG wGtajumif: owif:a\:om:\wJh tcgrsKd:awGrmS ayg`h tJ'gu
ysif:p\maumif:wJh owif:pm ta\:tom:rsKd:yg` tJ'v D dk a\:wmu
úiD:aiG.p\m? pdw|f KS yfp\mvnf: aumif:wwfw<f` b<fa]ympum:u
ta\:îuD:w<f? tJ'g[m owif:\J. t"du tajumif:t\meJ. b<fvkd
qufpyfaew<fqw kd m pmzwfol oabmayguf em:vnfatmif ud< k f
u \Si:f \Si:f vif:vif: a\:]yódik \f ygr<f`

92

IMMF2.pmd 92 6/2/2547, 23:42


tcef: (11) owif:aumif:wpfy'k af \:ódik \f ef vkt
d yfcsufrsm:

tcef: (11)

owif:aumif:wpfy'k af \:ódik \f ef vkt


d yfcsufrsm:

t"dutcsuf-owif:vdkuf]cif:
a\:om:wifqufyHk aumif:
w<fqdkwmxJrSm t\m\mudk tm|kH
pl:pkduf rSK\Sdwmvnf: ygw<f` 'gayrJh
yxr OD:qHk:taeeJ. owif: tcsuf
tvuf awGukd aphaphii rvdu k f xm:
bJeJ.awmh owif:aumif: wpfyk'f
ra\:ódkif bl: qkd wmudk odxm:\r<f`
tajumif:t\m wpfckckudk udk<fwkdif
aoaocsmcsm em:vnfoabmaygurf S
tJ't D ajumif: owif:wpfy'k u f kd ckid cf idk f
rmrm a\:om: wif]yódik rf mS ]zpfygw<f`
aumif : aumif : rG e f r G e f owif : vd k u f
xm:w<fq\dk if tao:pdwt f csufawG? a]ym pum: aumufów k cf suf xl:]cm:rSK\Sdatmif
awGe.J owif:ukd tm:\S\d dS a\:ókid rf <f` a\:om:wif]yyg`
udk<hfowif:[m touf&ifae\atmif xdrdwJh a]ympum:
aumufókwfcsufawG? o|kyfazmfcsufawG? Zmwfvrf:wkduav:awG?
wu<hv f wl pfa<muftajumif: OyrmawGe.J a\:\r<fqw dk mudk a\S.
ydik :f rSm a]ymcJúh yD:om:yg` úyD:awmh pmzwfoal wG aumif:aumif: em:rvnf
ódik w f m? a<bk<sqefqefuykd J zwfvu kd \f wmrsKd: r]zpfapbJ olw.dk
taeeJ. ]zpf\yfwpfcu k kd csufcsif: ]rif\? jum:\? cHpm:oGm:\atmif
tao:pdwu f sus a\:]yzd.k qkw d m[mvnf: ta\:îuD:ygw<f`

|d:k |k:d \Si:f \Si:f


owif:aumif:wpfy'k t f wGuf r\Srd ]zpf ta\:îuD:wJt
h csuf
wpfcsufu \Si:f \Si:f vif:vif: \S\d r<f qdwk m tcef: (4) rSm \Si:f ]ycJh
úyD:om:yg` tJ'v
D dk \Si:f vif:\atmif ud< k af ]ymcsifwhJ tcsufukd wnfh
wnfah ]ym\r<f` úyD:awmh uwWm: uH îud<m &gus wnfaqmufyekH .J
a\:\ygr<f` uspfvspf\r<f? tydpk um:awG rygap\bl:` a\:wJt h cg

93

IMMF2.pmd 93 6/2/2547, 23:42


tcef: (11) owif:aumif:wpfy'k af \:ódik \f ef vkt
d yfcsufrsm:

ae.pOfo:kH bmompum:eJ.yJ a\:\r<f` Oya'ynm\Siaf wG? abm}


aA'ynm\Siaf wGe.J tpd:k \r[kww f hJ tzJ.G tpnf:awGu &efxrf:awGvkd
rsKd: ynm\yfwpfcrk mS óS.H pyfuïrf:usifoal wGyJ oH:k wwfwhJ ynm\yfpum:
rsKd:awGukd a\Smifyg` aemufúyD: qDonfrvufow k vf kd zefw\mawae
wJh t"dymí <frphJ um:vH:k awGuv kd nf: a\Smifyg` Oyrm a]ym\\if owif:
pmq\mawG oH:k avho:kH x\Sw d hJ üwpfarûmfwpfac;îuD: ]yef.usJaeaom
'kuo Q nfpcef:rsm:á? ütqih]f rift h yef:a]zpcef:á? üaiGaju:aç:upm:]cif:
u ódik if aH \:rwnfrúidrrf KS udk rD:xk:d ay:cJo h nfá qkw d mrsKd:awGayg`h
\Snfvsm:axG]ym:wJh &gusrsKd:awGvnf: ra\:ygeJ.` &gus
wpfajumif:rSm tajumif:t\mwpfcx k uf ryd\k atmif owdxm:yg` em:
vnfv< G rf <fh |k:d |k:d \Si:f \Si:f pum:vH:k awGe.J yJ a\:yg` ud< k af wmfajumif:?
wwfajumif: pmzwfol txifîuD:oGm:atmif pum:vH:k îuD:awG oH:k úyD:
ra\:rdygapeJ.` Oyrm- üud< k af ysmufuek o f <G af \:á vd.k a\:r<fh tpm:
ütaumiftxnfr\Sdaom &efaqmifrSKvkyfief:rsm:udk ]ynfyodk.
wify.kd ]cif:? ]ynfyrSwifoiG :f ]cif:á vd.k a\:oihyf gw<f` tJ'v D kd a\:wm
pmajumif:enf:enf: \Sno f mG :ayr<hf vlem:vnfv< G w f <f` b<fvykd J
]zpf]zpf \Sif:vif:zdk.twGufqkd\if wkdwkdwkwfwkwf a\:wmuawmh
taumif:qH:k ygy`J üt\nftaoG: wnfaqmufóidk \f eftvd.k iSmá tpm:
üt\nftaoG:\Sdvm\efá? üaxmifóSifhaomif:óSifhcsDIá tpm: üaxmif
aomif:csDIá qdúk yD: a\:ókid yf gw<f`
owif:wpfyk'fudk vltrsm: em:vnfvG<fatmif a\:zdk.
cufaew<fqdk\if udk<hfpdwfxJrSm awmu bmrS rodem:rvnfwJh
awmifolOD:îuD:wpfa<mufudk em:vnfatmif \Sif:]yae\w<fvdk.
oabmxm:úyD: a\:junhfyg` 'grSr[kwfvnf: [if:\Gufpdrf:aç:onf
wpfa<muf em:vnfatmif b<fvadk ]ym]y\rvJ qkw d m pOf:pm:junhf
úyD: tJ't D wkid :f csa\:yg` ta\:tom:aumif:qdw k m vlwpfa<mufe.J
wpfa<muf pum:p]rnf a]ymaeovdk oufaomifo h ufomeJ. tpOf
acsmaewmrsKd: ]zpfae\r<f` pmzwfou l ud< k thf ay; txifîuD:vmap
\r<fqw dk hJ oabmeJ. ra\:yge.J ` ud< k [f m jum:cH qufo< G af y:ol?
yHak ]ym]yol taetxm:rsKd:yJ \Syd gap`

tm:\Sad omîud<móSihf emrfrsm:udo


k :kH yg

r}FvmaqmifyrGJ mS aw:}Dw wD:cwfaewmvm:? 'grrS [kwf


}DwoHu qlnaH yguu
f GJ xGuvf mwmvm:`

94

IMMF2.pmd 94 6/2/2547, 23:42


tcef: (11) owif:aumif:wpfy'k af \:ódik \f ef vkt
d yfcsufrsm:

pD:yGm:a\:u wkd:wufvmwmvm:? 'grSr[kwf ckew


f ufvm
wmvm:`
ckid rf mtm:\Sw
d Jh îud<mawGo:kH yg` ]yK]cif:cH\wJh îud<mxuf
]yKvkyw
f îhJ ud<mudk oH:k wmu ydak umif:ygw<f` ü\Ju ouFmruif:ol
udk zrf:qD:vdu k of nfá qkw d mu üouFmruif:olonf \Jtzrf:cHvu kd \f
onfá qkw d mxuf ydak umif:w<f` a<bk<sqefwhJ emrfawGo:kH r<hf
tpm: ckid rf m wduswJh emrfawGukd oH:k wm ydak umif:ygw<f` üvli<f
wpfa<mufá vd.k a\:wmxuf üq<fausmfoufwpfa<mufá vd.k a\:
wmu ydak umif:w<f` emr&daooeawG? îud<m&daooeawG tvGef
tuïH oH:k wmrsKd:udk a\Smifyg` tJ'gawG xnhaf \:wmu pmvH:k azmif:yG
wmuvJv G .kd tusKd:oufa\mufrKS odyrf \Sb d :l `
tm:\SdwJh îud<meJ. emrfawGudkoHk:úyD:a\:wJhtcg pm[m pm
zwfy\dowf\ifxJ pJG usef\pfw<f` 'gayrJh r[kww f |kwf csJ.um:úyD:
awmhvnf: ra\:yge.J ` ókid if aH \:orm:awGjum: t]iif:tckef ]zpfrKS wkid :f
[m ü]yif:xefaomyõdyuQá r[kww f wfb:l ` wpfcgwpf\H uawmuf
uqwf ]zpfwmuav:avmufyJ \Sw d wfwm` tpd:k \juHKawG.\wJh tcuf
tcJwkdif: ütusyftwnf:á r[kwfwwfbl:` wpfcgwpf\H ]yùem
uav: wpfcak vmufyJ ]zpfwwfwmyg`

ra]ymygeJ.? ]yyg

tajumif : t\mawG u d k azmf ] y


wJah e\mrSm tao:pdwf wdwd ususeJ. Oyrm
Oyar<sawG a y:úyD : a\:om: \ygr<f `
b<fcgrqdk wwfóikd o f rû wduswJh a&g[m\eJ.
pum:vH:k awGuo kd :kH yg`
• pmzwfou l kd O<smOf[m üvSw<fá qkw d m
avmufyJa]ym]ywmrsKd: rvkyfygeJ.` tJ' D
pum:vH:k u pdwu f :l ]rif a<mif junhzf .kd cuf
w<f` O<smOfu vSyw<f qkw d m b<fenf:
b<fykH vSywmvJ` yef:yGiafh wG? opfyifawG
eJ. a\uefawG\.J tajumif:? ta\mif tqif:
eJ. arÏ:\eH.awG tajumif:udk azmfa\:\ygr<f`
• tdrîf uD:u ütkad [mif:aeúyDá qkw d mavmufyJ ra\:yge.J ` aq:a\mif olwðkd \J. xif]rifcsufawG
awG uGmusaeyH?k t&ifwcH g:&u oHacs:awGuu kd af eyHek .J ]ywif:ayguf ay;vGifygap`

95

IMMF2.pmd 95 6/2/2547, 23:42


tcef: (11) owif:aumif:wpfy'k af \:ódik \f ef vkt
d yfcsufrsm:

awG usKd:ysufaeyHak wGukd ]rifomatmif a\:]yyg`


• [if:oD:[if:\Guo f nf üaysmf\iÏ af eonfá qkw d mavmufyJ ra\:yge.J `
ol]yHK:aewm[m yg:pyfu em:\GufrSm wufcsdwfawmhrwwfyJ qkdwm
ay;vGiaf tmif a\:]yyg`
owif:aumif:qkw d mu b<favmufaumif:aumif: pl:prf:
avhvmxm:ovJ qkw d t
hJ ay;rSm wnfw<f` ta\:tom: aumif:w<f
qkd\if pmzwfol[m oludk<fwkdif juHKawG.od]rifae\ovdkudk cHpm:\
w<f`
vlawG vSKyf\mS :vkyuf idk af ewmawGukd ]rifomatmif ]yzd.k qkd
wmuvnf: ta\:îuD:ygw<f` txl:o]zifh owif:aqmif:yg:aumif:
awGrmS vlawG\.J vSKyf\mS :aqmif\u G yf akH wGukd azmf]ywJt h wGuf pmzwfol
taeeJ. vSKyf\mS :ouf&ifaewJh ]rifuiG :f wpfcu k kd yHak zmf]rifa<mif junfh
ódik w
f mayg`h
uaèm'D:<m: pme<fZif:oifwef:ol qefaqmhzek :f u 17 óSpf
orD:uav:wpfa<muf ]ynhw f efqmtdru f kd a\mif:pm:cH\wJh tajumif:
]yef a ]ym]ywmud k o|k y f a zmf a \:om:cJ h y gw<f ` ol u uav:r
üidak ew<fá vk.d a\:ódik af yr<hv f nf: tJ'gtpm: ydúk yD: xd\aS tmif a\:
cJyh gw<f`

qGwef mu tndKa\mifbavmuftusrÀ S zm:vsm:usaeaom


tusÀ vuf]zifh rsuf\nfpawGukd okwyf pfvu
kd o
f nf`

udef:}Eef:rsm:
ude:f }Eef:awGuvnf: ta\:îuD:ygw<f` bm]zpfv.dk vJ qkd
awmh 'Dued :f }Eef:awGu t"dutcsufukd ]rifomatmif azmf]yay:ódik f
vd.k ygy`J ud< k u f tdwpf af \m}g]zpfapwJh Adik :f \yfy:kd tajumif: owif:
a\:aewmqk\d if 'DAikd :f \yfy:kd &ifaewhJ a\m}gonf b<favmuf\o dS vJ
qkwd mudk pmzwfy\dowfîuD:u odcsifr<f` 'gayrJh wcsKd.ude:f }Eef:
awGu w]cm:[mawGe.J <SO\f if bmrS ra]ymyavmufwmrsKd: ]zpfae
wwfw<f` 'Dawmh ud< k u f 'DópS f tdwpf af \m}g]zpfwhJ ta\twGuf
udk a\:r<fq\dk if róSpu f ]zpfcw hJ hJ ude:f }Eef:eJ. óSKd if:<SOaf zmf]y\r<f`
tJ'u D ed :f }Eef: óSpcf pk vH:k udk pkpak ygi:f vlO:D a\eJ. xyfúyD: óSKd if:<SOf azmf
]yay:\r<f`

96

IMMF2.pmd 96 6/2/2547, 23:42


tcef: (11) owif:aumif:wpfy'k af \:ódik \f ef vkt
d yfcsufrsm:

bwf}sufpm\if: twGuf
vnf: tvm:wlygy`J Xmewpfck \J.
bwf } suf tajumif : a\:wJ h
owif:wkid :f yJ t\ifópS u f bwf}suf
aiGyrmEeJ. óSKd if: <SOf azmf]yay:\
ygr<f` 'DóSpfrSm ydkvm ovm:?
avsmo h mG : ovm:ayg`h b<favmuf
ydv
k movJ? b<favmuf avsmo h mG :
ovJ` ud< k u f yxr oH:k vywf
twGuf udef:}Eef:awG \xm:
w<fq\dk if t\if wpfópS f oH:k v
ywfu ude:f }Eef:awGe.J óSKd if:<SOf
azmf]yay:\ygr<f`
ude:f }Eef:awGukd azmf]y|kH oufoufe.J awmhvnf: owif:u owif:axmufawGeJð
r]ynh f p H k a o:ygbl : ` 'D v d k ud e f : }Eef : awG a]ymif : vJ \ ]cif : \J . xDxdk:olawG[m
udef:}Eef:eHygwfaumif:awG
aemufuG<fu tajumif:w\m:awGudk udk<fu \Sif:]yay:\ygr<f` udk a\G:cs<foihyf gw<f`
tdwf pf af \m}g \wJh vl bmajumifh wk:d vm\wmvJ` 'DópS rf mS bwf}suf
bmajumifh wd:k ay:\wmvJ po]zihaf yg`h tJ'v D kd r\Si:f ]ybl:qd\k ifawmh
ude:f }Eef: awGukd azmf]ywm[m bmrS t"dymí <fr\Syd gb:l `
ude:f }Eef:awG xnhaf y:\r<fqv dk nf: aoaocsmcsm pdppf
a\G:cs<f\r<f` owif:xJrmS ude:f }Eef:awGcsnf: ]zpfae\if pmzwfwhJ
ol tdyaf ysmfomG :vdrrfh <f`
tJ'v D kd a\:vd.k tdyaf ysmf raysmfqw dk m vmtdók ikd if uH rd:k \moD
pyg:pdu k yf sKd:rSKtajumif: owif:a\:om:csufuo kd m zwfjunhaf yawmh`

a[mif<mzef:]ynfe<fwGif pkpkaygif: pdkuf{\d<m> 80


\mckdifóSKef:óSifhnDrûaom [ufwm 9000 wGifvnf:aumif:?
qm<mbd\k ]D ynfe<fwiG f pkpak ygi:f pdu k {f \d<m> 53.9 \mckid óf KS ef:
óSihf nDrûaom [ufwm 11700 wGiv f nf:aumif:? zkeq f av]ynf
e<fwGif pkpkaygif:pdkuf{\d<m> 40 \mckdifóSKef:óSifhnDrûaom
[ufwm 2300 wGiv f nf:aumif:? Zifacgif ]ynfe<fwiG f pkpak ygi:f
pdu
k {f \d<m> 85 \mckid óf KS ef:óSihf nDrûaom 12155 [ufwm wGif
vnf:aumif:? crfrt l ef]ynfe<fwiG f pkpak ygi:f pdu
k {f \d<m> 50
\mckdifóSKef:óSifhnDrûaom [ufwm 35800 wGifvnf: aumif:?
qmAefemcuf]ynfe<fwGif pkpkaygif:pdkuf{\d<m> 79 \mckdif

97

IMMF2.pmd 97 6/2/2547, 23:42


tcef: (11) owif:aumif:wpfy'k af \:ódik \f ef vkt
d yfcsufrsm:

óS K ef : óS i f h nD r ûaom [uf w m 85000 wG i f v nf : aumif : ?


qm\mAef]ynfe<fwGif pkpkaygif:pkduf{\d<m> 64 \mckdifóSKef: óSifh
nDrûaom [ufwm 30000 wGif vnf:aumif:? csrfygquf]ynf
e<fwGif pkpkaygif:pdkuf{\d<m> 56 \mckdifóSKef:óSifh nDrûaom
[ufwm 46000 wGiv f nf:aumif:? tmwufzsL: ]ynfe<fwiG f
pkpak ygi:f pdu k {f \d<m> 60.6 \mckid óf KS ef:óSihf nDrûaom [ufwm
8000 wGiv f nf:aumif: pyg:rsm:udk ysKd:cif:rS a\Ï.a]ymif: pdu
k yf sKd:
cJo
h nf`

'Dowif:udk pyg:pdu k yf sKd:rSK tay; tifrwef pdw&f ifpm:wJo h l


uyJ qufzwfrmS ` 'Dowif:u ude:f }Eef:awG azmf]ywm rsm:vGe:f ae
w<f` wu<fv.kd azmf]ycsifw<fqv dk nf: oD:]cm: Z<m:wpfck 'grS
r[kwf }\yfzpfyekH .J azmf]y\ygr<f`
ud<
k u f tcsuftvuf? ude:f }Eef:awG tawmfrsm:rsm:îuD:
pkaqmif:rdaumif:rdr<f` 'gayrJh tJ'v D kd \orû tcsuftvuf? ude:f
}Eef:awGukd owif:xJxnhaf \:p\m rvdyk gb:l ` ta\:tîuD:qH:k ude:f
}Eef:awG udo k m <la\:yg` ]zpfóikd o f rû ude:f }Eef:awGukd teD:pyfq:kH
<la\:oifyh gw<f` Oyrm vl 11235684 a<mufv.kd a\:r<ft h pm:
ü11.2 oef:á vd.k a\:\ygr<f` }syefvrl sKd:{nfOh :D a\[m ü48.75 \mckifd f
óSKef:á vd.k a\:r<ft h pm: üwpf&ufe:D yg:á vd.k a\:\ygr<f`
wpfcgwavrSm xifom]rifom\SdwJh |kyfyHkvÏmwpfckeJ.
óSKd if:<SOaf ]ymr]ybl:qk\d if ude:f }Eef:awGukd em:vnf\cufwwfw<f`
Oyrm a]ym\\if vl.cóÝmud< k rf mS \Sw
d hJ aoG:ajumawG\.J t\Sn[ f m uD
vdkrDwm aomif:csD\Sdw<fqkdwJh tajumif:qkdygawmh` udef:}Eef:u
tîuD:îuD:ayr<hf pdwu f :l ]rifa<mifjunfzh .kd u cufw<f` 'gukd üvl.
udk<fcóÝmxJrSm \Sdonfh aoG:ajumrsm:udk qef.xkwfvkdufrnfqkdygu
uèmú}dK[fukd óSpyf wfrûtxd ywfród ikd af vmufatmif \Snv f sm:ygonfá
vd.k a\:]yódik af tmif îudK:pm:\ygr<f` 'DtcgrmS ude:f }Eef:u |kyyf u kH m:
csyfwpfck ]zpfvmwmrd.k em:vnfz.kd vG<u f ol mG :ygw<f`
oHrEdacsmif:awGukd {\mr taqmufttHîk uD:xJrmS wif:wif:
usyfusyf xnho f iG :f xm:wJt h wGuf aygicf sdef 8 oef:tm:\Sw d <f qdúk yD:
owif:axmufu odvm\w<f` 'gayrJh aygicf sdef 8 oef:tm: qkw d m
bmvJ` owif:axmufu tif}sife< D mwpfa<mufukd ar: junhaf wmh-
ütJ'tD m:u um:tpD: 220 udk wpfp:D ay;wpfp:D xyfúyD:wif
xm:wJh tav:csdeef .J nDrûw<fá vd.k a]ymvdu k wf <f`

98

IMMF2.pmd 98 6/2/2547, 23:42


tcef: (11) owif:aumif:wpfy'k af \:ódik \f ef vkt
d yfcsufrsm:

tJ'v
D ókd KdS if:<SO]f y]cif:u 'Dtm:[m b<favmufîuD:rm:w<f
qkdwm pmzwfy\dowfîuD:taeeJ. ydkúyD: em:vnfoabmaygufapyg
w<f`

um\efeabóSihf &gus twk?d t\Snf

ta\:tom:aumif:awGrmS um\efeabvnf: ygw<f`

First there was the Green Revolution.


Now comes the Gene Revolution.

'gu zóGr:f yify.kd pf owif:pmu owif:axmuf bdq k m\Gef


a\:om:wJh xkid :f ódik if u H v<f<mpdu k yf sKd:a\: ta]ymif:tvJtajumif:
owif:\J.tzGiyfh g`
tJ't
D zGiu hf uAsmqefygw<f` &guswpfcpk \D .J zJ.G pnf:wnf
aqmufyu kH qifww l <f` 'gayrJh Green eJ. Gene qkw d hJ t"du pum:
vH:k óSpcf \k .J uGm]cm:rSKuvnf: ay;vGiw f <f` 'DtzGiu hf pm:eyf\u d mQ
twGuf oD:óSHrsKd:aphawGudk odyíHenf:ynmtm:]zifh a]ymif:vJxkwf
vkyv f myHk tajumif:udk ysKd:vku d w
f myg`
pma\:wJth cgrmS &gustwkt d \Snf upm:ay:zd.k vnf: ta\:
îuD:ygw<f`
pmzwfot l wGuf ta\:îuD:úyD: pdw&f ifpm:p\m owif:tcsuf
tvufawGukd acsmacsmarG.arG.eJ. wif]yódik w f <fq\dk if 'D&gusvykd J &gus
\Snf\Snfuvnf: tqifa]yygw<f` 'gayrJh aemuf&gusudkawmh
wkw d ydk aJ \:\ygr<f`

avoH
a\:wJah voH (cHpm:csuf 'grrS [kwf a\:[ef) [m
tajumif: t\meJ. vdu k af vsmnDaxG ]zpf\ygr<f` ud< k u
f
vltrsm:îuD: aoauswJh rawmfwq]zpfrKS wpfct k ajumif:
a\:aewmqk\d if tav:teuf xm:wJh avoHe.J a\:\r<f`
wu<f v d k . yvwf p wpf arsmuf | k y f uav:awG
vkyaf \mif:wJh vlwpfa<muftajumif: a\:wmqk\d ifawmh pD:yGm:a\:wk:d wufru
ë dk pmzwfoal wG ]rifatmif
avoH cyfaygah ygeh .J \Ïi]f rL:p\m ]zpfatmif a\:\r<fayg`h owif:axmufawGu ulnaD y:ygw<f`

99

IMMF2.pmd 99 6/2/2547, 23:42


tcef: (11) owif:aumif:wpfy'k af \:ódik \f ef vkt
d yfcsufrsm:

]yefa\:yg
a\:úyD:oGm:wJh pmrljurf:ay;rSm auseyfyw D d ]zpfraeygeJ.`
ud<
k o
hf wif:ukd tptqH:k ]yefzwfyg` ud< k b hf mom rnÛmrwm ]yefúyD:
wnf:]zwfjunhyf g` \Si:f \J.vm:? vltrsm: em:vnfv< G \f .J vm: qkw
d m
ud<
k b
fh mom ]yefúyD: ar:cGe:f xkwo
f :kH oyfyg`

wkdufrl

o'Ng owfyHkawGeJ. ywfoufúyD: trSm:trSef owfrSwfxm:


wmawG \Syd gw<f` 'gayrJh wcsKd.pmvH:k awGrmS rlu\GJ w dS wfovdk &gus
t]zwftawmufrmS vnf: uJ]G ym:]cm:em:rSKawG \Sw d wfygw<f` 'gawG
wpfa]y:nDwnf: ]zpfzdk.twGuf owif:pmwkdufawGtaeeJ. owfyHk?
t]zwftawmuf? ude:f }Eef: pwmawGe.J ywfoufv.kd b<fvkd a\:
om:\r<fqw kd hJ wku
d rf v
l ufpGJ xm:ay:oifw h <f` tJ'w D u dk rf \l .J ]y÷mef:
csuftwkid :f owif:axmufawGe.J t<f'w D mawGu vdu k ef m a\:om:
juayg`h tJ'v D kd xm:\S]d cif:u tvkyuf kd tvkyef .J wlatmif ydúk yD: pepf
wus vky\f mvnf: a\mufygw<f`

100

IMMF2.pmd 100 6/2/2547, 23:42


tydik :f (5) awG.juHKaeus]zpfaomfvnf: owdxm:\rnfo
h wif:rsm:

tydik :f (5) awG.juHKaeus]zpfaomfvnf:


owdxm:\rnfhowif:rsm:

tcef: (12)
owif:xkwf]yefcsuf
owif:tawmfrsm:rsm:udk owif:xkwf
]yefcsufawGuae wpfqifh <la\: juwmygy`J tJ'D
owif:xkw]f yefcsufawGukd tpd:k \tzJ.G ? pD:yGm:a\:
vkyfief:awG? tpdk:\r[kwfwJh tzJG.tpnf: awGeJ.
ukvorñvdk ódkifiHwum XmeawGu xkwf]yef
wwfjuw<f`
'gayrJh owif:ukd tJ'D owif: xkw]f yef
csufawGuae 'D twkid :f rul:<loihyf gb:l ` ud< k fh
owif:udk b<fvakd \:\rvJqw dk mu púyD: pOf:pm:
\r<f ` owif : xk w f ] yef w <f q d k w mu tJ ' D
xkw]f yefwhJ tzJ.G tpnf:awGtaeeJ. olw.dk tusKd:
twGuf? olwkd. aqmif\GufcsufawG ay;vGifzdk.
twGu?f olw.dk u xkwv f yk v f ukd w f hJ ukeyf pPn:f awG
twGuf xkw]f yefjuwmyg` tJ'aD wmh \wJt h csuf
tvufawGu r]ynfh pHw k mrsKd:? wpfzufowf ]zpf
aewmrsKd:awG \Sdaewwfw<f` 'grSr[kwfvnf:
owif:wpfyk'f\J. t}FgeJ. r]ynhfpHkwJh cyfnhHnHh
ta\:tom:rsKd:awG ]zpfaewwfygw<f`
owif:pmq\maumif:awGuawmh olwkd.\J. wDxGifzefwD: cufcJwJhtajumif:t\mawGudk
a\:om:ódik w
f hJ pGr:f \nfe.J wif]yódik w d majumihf omref wpf
f hJ pGr:f \nfw.kd \Sw cgwpf\HrSm
xdyfwdkuf\ifqkdifypfvdkufwmu
owif: xkw]f yefrKS wpfcu k ykd J owif:aumif:wpfy'k f ]zpfatmif a\:om: taumif:qHk:ygyJ`

wifqufóikd jf uygw<f` olw.dk u pmzwf y\dowfîuD:ukd wpfzufowf

owif:rsKd: r]zpfapbJ tJ'D owif: xkw]f yefcsufukd ud< k b k


f
fh momud<
]yefa\:úyD: úyD:]ynhfpHkwJh |kyfyHkum:csyfwpfck ]zpfatmif ]c<frSKef:

ay:wwfjuw<f`

vdt
k yfv.kd \S\d if owif:xkw]f yefwhJ tzJ.G tpnf:udk qufo<
G f

101

IMMF2.pmd 101 6/2/2547, 23:42


tcef: (12) owif:xkw]f yefcsuf

úyD: \Si:f vif:atmif? vdt k yfwhJ tao:pdwt f csuftvufawG ]ynhpf kH


atmif xyfúyD: ar:]ref:\ygr<f` owif:xkw]f yefwhJ tajumif:t\meJ.
ywfoufv.kd ud< k o
f x
d m:wJh aemufco H rdik :f ? A[kowk eJ. okawoe
]yK avhvmxm:csufawG t]yif w]cm:qufpyfaewmawGuykd g xnfh
a\:\ygr<f` owif:xkw]f yefcsuftay; oabmrwlwhJ olawG? 'grS
r[kwf rwlwJh t]rif\SdolawGeJ. awG.qHkúyD:awmhvnf: olwkd.qDu
oabmxm:t]rifrsm: <l\r<f` owif:xkw]f yefcsufxrJ mS azmf]yxm:
wJh tajumif:udpeP .J ywfoufúyD: tusKH:&ifoal wG \S\d if tJ'yD ñk Kd vfawG
qDu oabmxm:t]rifawGuykd g <l\ygr<f`
owif:xkw]f yefcsufawGukd AsL|du k \ufqefqefe.J enf:ynm
toH:k tóSKef:awG oH:k óSKef:úyD:yJ a\:wwfw<f` 'Dowif:xkw]f yefcsuf[m
trsm:]ynfoltwGuf qkdvdk\if:u bmvJqkdwmudk rdrdudk<fudk ar:
cGe:f xkwzf .dk ukad \m? ud<
k phf mzwfy\dowfîuD:udk \Si:f ]yzd.k twGuyf g rarh
ygeJ.`
owif:xkw]f yefcsuf wpfct k ajumif: owif:a\:zd.k t<f'D
wmu wm&efay:vmúyDq\dk if tav:xm: pOf:pm:\r<fh tcsufawGu
atmufygtwdik :f ]zpfygw<f`

• 'Dxw
k ]f yefcsufxrJ mS tajumif:t\mtopf? pdw&f ifpm:p\m tcsuf
bmygovJqw dk m ud<
k bhf mom ar:cGe:f xkwjf unhyf g`
• xkw]f yefcsufxrJ mS ygwhJ tcsufawGukd xyfqifh ppfaq:yg` tJ'D
tcsufawG[m rSeu f efwu d s\J.vm:ayg`h
• übá a]cmufv:kH eJ. wku d q f idk jf unhyf g` b<ftcsufawG vdak eovJ`
owif: xkw]f yefcsufrmS azmf]yxm:wJh qufo< G \f ef ykñKd vfqD
qufo< G f úyD: owif:tcsuftvufawG xyf\atmif awmif:yg`
• w]cm: owif:\if:]rpfawGuv kd nf: awG.qHak r:]ref:yg` owif:\J.
üaemufu< G u f tajumif:t\má udv k nf: \atmif<yl g`

owif:xkw]f yefcsufawGukd b<fvkd udik w f <


G f aqmif\u
G f
\rvJqwkd mod\atmif owif:xkw]f yefcsuf óSpcf u
k kd junhjf u\atmifyg`
wpfzufpmrsufóSmu owif:xkwf]yefcsufu ukvorñ
tzJG.tpnf:wpfckuae xkwf]yefxm:wmyg` 'Dxkwf]yefcsufxJrSm
tcsuf t vuf a wG tawmf u av: ]ynf h p H k w majumif h ud k < f u
enf:enf:uav: tm:pdkufxkwfvdkufwmeJ. owif:aumif:wpfyk'f
\vmr<f`

102

IMMF2.pmd 102 6/2/2547, 23:42


tcef: (12) owif:xkw]f yefcsuf

ud<k u
f owif:udk \Si:f \Si:f vif:vif: a\:om:ódik zf .kd twGuf
yxrOD:qHk: vkyf\rSmu tm:vHk:\Sif:oGm:\atmif uèmhpm:eyf\duQm
tpDtpOfukd pnf:|k:H qufo< G zf .kd ygy`J Oyrm- vl 40000 pvH:k qef\
úyD:úyDvm:` wu<fv.kd r\ao:bl:qd\k if b<fawmh\rSmvJ` 'Dval wGu
b<fe<fuvJ` olw.dk trsm:pku awmifov l <form:awGyv J m: pwm
awG odatmif ar:\ygr<f` owif:xkw]f yefcsufxrJ mS vl 300000
ausmf[m tk:d tdraf wGypf xGuaf ]y:cJ\h úyD: pm:a\\dumQ ]ywfvyfaew<f
vd.k azmf]yxm:w<f` 'Dawmh 'Dvl 40000 u b<fvakd jumifh üta]c
taetqd:k qH:k á ]zpfae\wmvJ` aemufq:kH pmyd'k rf mS ygwhJ üa\ab:ysufp:D
rSKudk ]yefvnf]yifqifa\:twGuf rdom:pktqifáh qkw d m\<f? üaus:
vuf ta]ccHtaqmufttHk ]yefvnfxlaxmifa\:twGuf a\\Snf
aqmif\Guf\efá qkdwm\<fawGu bmudka]ymcsifwmvJ` 'gawGudk
ud< k uf odrS pmzwfou l kd \Si:f ]yókid rf <f`

owif:xkwf]yefcsuf
pufwifbm 7? 2001

'AvsLtufzfyD u uaèm'D:<m:ódkifiHrS a\ab:'kuQonf 40000 okd.


tpm:tpmrsm:ay:yd.k ]cif:`
zóGr:f yif` a\îuD:rSKrsm: topfwpfzef usa\mufaeaom uaèm'D:<m: ódik if rH S
aetdróf iS hf pm:a\\dumQ rsm: a\vÏr:f rd:k rSKxJ ygomG :ol 40000 cef.twGuf ukvorñ uèmh
pm:eyf\u d mQ tpDtpOf ('AvsLtufzyf )D u ta\:ay;pm:eyf\u d mQ rsm: ay:yd.k vdu
k yf gonf`
yxrtqihf t]refqHk:tae]zifh 'AvsLtufzfyDonf tpdk:\ ab:'kuQ
pDrcH ef.cJaG \: wm&ef\o dS rl sm:u a\îuD:rSK'Ef tqk:d \Gm:qH:k cH pm:\onf[k owfrw S af y:aom
uaèm'D:<m:vlrsKd:rsm:tm: (wpfvpm) pkpkaygif: qefrufx\pfwefcsdef 500 ay:ydk.
xm:ygonf` wpfcsdew f nf:rSmyif at}sifpo D nf ydrk îkd uD:rm:aom vkyif ef:aqmifwmrsm:
vkyu f ikd af qmif\u G \f ef? vdt k yfvmygvûif taumiftxnfazmfaqmifóikd \f eftwGuf a\vÏr:f
a'orsm:wGif tpm:tpm\\Sad \: vrf:ajumif:rsm:udyk g wm&ef<l vkyaf qmifaeygonf`
ü'D ó S p f \ J . tck t csd e f y d k i f : rS m aemuf x yf a\îuD : rS K awG t wG u f uïef r wd k .
toihf]yifxm:\r<fá [k uaèm'D:<m:ódkifiHqkdif\m 'AvsLtufzfyD nÏefjum:a\:rSL:
\Dbufum [efqifu a]ymjum:onf` <if:rSm 'AvsLtufzyf t D ae]zifh qefwefcsdef 500
udk ab:'kuu Q yftwGuf vlom:csif: pmemaxmufxm:rSK tultnDt]zpf 24 em\DtwGi:f
axmufyahH y:urf:ódik cf ]hJ cif:udk \nfòeÏ :f ]cif: ]zpfygonf` tqdyk g qef rsm:udk ta\:ay;
u<fq<fa\: \efyakH iG tpDtpOf]zifh \\Scd ]hJ cif: ]zpfygonf`

103

IMMF2.pmd 103 6/2/2547, 23:42


tcef: (12) owif:xkw]f yefcsuf

üróSpuf rJacgi]f rpf&uïef:ay;a\îuD:cJw h mtwGuf ]yefvnfxal xmifa\: vkyif ef:


awGu tckrS vufpowfcg \Sad o:wmqdak wmh uïefrwk.d rSm pdwyf al e\w<f? tck topf
]zpfwhJ a\îuD:rSKawG 'Efukd olw.dk wpfawG cHóidk rf mS r[kwb f :l á [k [efqifu qufa]ymonf`
uaèm'D:<m:ódkifiH ta\S.ydkif:óSifh awmifydkif:rS ]ynfol 300000 ausmfonf
4if:wk.d > aetdrrf sm:udk pGe.f cGmcJjh u\um tpma\pm ]ywfvyfrKS óSihf juHKawG.ae\onf`
a\vÏr:f 'Efukd wpfenf:r[kwf wpfenf: cHpm:ae\olaygi:f 1.2 oef:\Srd nf]zpfajumif: tpk:d \
ab:'kuQ pDrcH ef.cJaG \: wm&ef\o dS rl sm:u cef.rSe:f onf`
<refópS u
f rJacgi]f rpf&uïef:ay;wGif tqk:d \Gm:qH:k t]zpf rSww f rf:wif\avmuf
aom a\vÏr:f rd:k rSK ]zpfc\hJ m tk:d tdrf aomif:csD ysufp:D úyD: uaèm'D:<m:ódik if > H v<fa]r
[ufwm 200000 ausmfvnf: ysufc\hJ ygonf` tqdyk g obm&ab:'kuu Q yfîuD: twGi:f vl
347 OD: aoqHk:úyD: <if:aoqHk:ol 80 \mckdifóSKef:rSm uav:oli<frsm: ]zpfygonf`
(a\vÏr:f rd:k rSKu óSpf 70 twGi:f tqk:d \Gm:qH:k ]zpfygonf`)
<ckóSpfwGif uaèm'D:<m:ódkifiHY tcsKd.ae\mrsm:u a\îuD:aeum tcsKd.
ae\mrsm:Y rk:d acgiaf eygonf` tqkyd g ]zpf\yfrsm:ajumifh tm\SrS tqif:\Jq:kH ódik if rH sm:xJ
wpfóikd if tH ygt&if ]zpfaom uaèm'D:<m:wGif pm:eyf\u d mQ zlvakH \:twGuf ta]ctae
qk:d \Gm:aeygonf`
'AvsLtufzfyDonf uaèm'D:<m:ódkifiHwGif yxrtqihf u<fq<fa\:
aqmif\u G cf suf t]zpf vl 500000 twGuf pm:a\\dumQ rsm:udk tvsift]ref ay:yd.k cJúh yD:
'kwd<tqifht]zpf a\ab:ysufpD:rSK ]yefvnfwnfaqmufa\:twGuf rdom:pktqifh
tpm:tpm taxmuf tyHu h kd vl 250000 tm: ay:tyfco hJ nf` tqkyd g a';vm 9 oef:zd:k
ta\:ay; tultnDrsm: ay:urf:rSKudk wpfóSpfjum aqmif\GufcJhygonf` <ckvwGif
vuf p owf r nf [ k arûmf v ih f x m:aom wwd < tqif h w G i f vl 115000 onf
aus:vufta]ccH taqmufttHk ]yefvnfxlaxmifa\:twGuf a\\Snf aqmif\Guf\ef
tpm:tpmrsm:udk \\Scd yhJ gonf`

aemufxyf tao:pdwf tcsuftvufuav:awG xyf


aqmif:ay:vku d \f if owif:u wu<fukd tm:\So d mG :rSmyg` a\vÏr:f rd:k rSK
topfawG b<fawmh xyf]zpfvmódik o f vJ` tck rd:k \moD p&ifaeúyD
vm: pwJt h csufawGayg`h
owif: xkw]f yefcsufxrJ mS ygwhJ [efqif\.J a]ymqkcd sufu
xdrw d mrd.k tJ'aD ]ympum:udk ud<k ofh wif:xJrmS aumufów k af zmf]yódik f
ygw<f` tao:pdwt f csufawG ydo
k \d atmif ol.udk qufo< G af r:]ref:
ódkifygao:w<f` Oyrm- ol.taeeJ. aetdrfawG ]yefaqmufúyD:wJh
aus:\Gmom:awGqaD \mufúyD:úyDvm:` bmawG awG.cJ\h ovJ` wpfvpm

104

IMMF2.pmd 104 6/2/2547, 23:42


tcef: (12) owif:xkw]f yefcsuf

pm:zd.k ay: xm: wJh qefawGuek o f mG :\if tJ'D


vlawG bmquf vkyjf urvJ` aemufxyf
a\vÏrf:rdk:rSK 'Ef rcH\atmif 'DvlawGudk
b<fvkd ulnDapmifha\Smufay:ódkifrvJ`
'grrS [kwf ukvorñtaeeJ. pm:eyf\u d mQ
tultnDyJ ay:ódik w f mvm: po]zihaf yg`h
aemufúyD: a\ab:'Efukd qk:d qk:d
\Gm:\Gm: cHpm:cJ\h wJh vlawGe.J xdawG.cJ\h wJh
tpk d : \r[k w f w J h tzJ G . tpnf : rsm:u
ykñdKvfawG? (owif: xkwf]yefcsuf xJrSm
azmf]yxm:wJh) tpdk:\ wm&ef\SdolawGeJ.vnf: qufoG<f awG.qHk 'DqefawGu
ódik yf gao:w<f` a\ab:'kuo Q nfawGqD a\mufomG :wJh tcg bmawG olwdk.\GmtwGuf
avmufiyghrvm:`
awG.]rifc\hJ ovJv.kd ar:junhyf g` 'Da\vÏr:f rd:k rSKtay; uèmhpm:eyf \dumQ
tpDtpOf\J. wHk.]yefaqmif\Gufcsuftay; olwkd. b<fvdk]rifovJ`
taxmuftyHah y:wmawG avmufi\J.vm:` ay:wJh tul tnDawGu
wu<fvt dk yfaewmawG [kw\f .J vm:` 'DtultnDawG tckxufyúkd yD:
]ref ] ref a\muf o if h o vm: po]zif h a ygh ` od x m:\rS m u 'D
owif:xkw]f yefcsufukd uèmhpm:eyf\u d mQ tpDtpOfu xkw]f yefwm ]zpf
wJt h wGuf 'DtzJ.G \J. xkw]f yefcsuf[m w]cm:aom tzJ.G tpnf:rsm:u
xkw]f yefcsufawGvydk J olw.dk |SKaxmifh t]rif\<f? aumif:wJt h csufawG
\<fyJ azmf]ywwfjuw<f` ud< k u f owif:pmq\mqkad wmh ud< k \fh .J
pmzwfy\dowfîuD:udk w]cm:|SKaxmift h ]rifuae wif]yay:\r<f`
a\ab:'Efc\H wJh tJ'v D l 40000 xJu wcsKd.wpf&ufe.J
oGm:awG.úyD: olw.dk \J. cHpm:\csufawG? olw.dk wpfawG aexdik af e\yHk
awGuykd g azmf]yódik rf <fq\dk ifawmh 'Dowif:u trsm:îuD:ydúk yD: pdw&f if
pm:p\m aumif:oGm:vdrrfh <f` olw.dk b<fenf:b<fykH \Sio f ef usef\pf
cJw
h mvJ` aemufwpfîudrf a\îuD:vmOD:r<ht f ay; olw.dk b<fvckd pH m:
rdjuovJaygh` tJ'DaemufrSmawmh udk<fu owif:udk a\îuD:rSK'Ef
wu<fcpH m:vdu k \f wJh vlwpfa<muf\.J wu<ft h ]zpftysufe.J pzGihf
vdu k af yg`h tJ't D cg pmzwfov l nf: uk< d cf si:f pmcHpm:rdvmr<f` 'Dowif:
tzGiu fh qefawGa&aewJh tajumif: ajunmcsufe.J pa\:wmxuf
pm\if trsm:îuD: ydúk yD: tm:aumif:ygw<f`
'gayrJvh nf: wpfcgwpf\rH mS ud< k uf a\ab:'kuo Q nfawG
qD udk<fwdkif ta\muf roGm:ódkifwmrsKd:awG \Sdwwfw<f` 'grSr[kwf
uèmhpm:eyf\u d mQ tpDtpOftajumif: wpfcck u k kd w]cm:owif:pmawG

105

IMMF2.pmd 105 6/2/2547, 23:42


tcef: (12) owif:xkw]f yefcsuf

xuf OD:úyD: azmf]yzd.k \Sad ewmajumifh tvsifvakd ewmrsKd:vnf: ]zpf


wwfw<f` tJ'v D t
kd cgrsKd:rSmawmh owif:\if:]rpfawGqD zke:f eJ.quf
oG<af r:]ref:úyD: owif:udk csufcsif:a\:\ygr<f` tJ'aD emufrS a\ab:
oifw h hJ a'oawGqD ud< k w f idk t
f a\mufomG :úyD: xdrw
d hJ o|kyaf zmf a\:
om:csufawG? a]ympum: aumufókwfcsufawGeJ. owif:aqmif:yg:
wpfy'k f ]zpfatmif vky\f ygr<f`
tckwpfcg xdik :f tpd:k \c\D:oGm:vkyif ef:? xdik :f ódik if H c\D:oGm:
vkyif ef: tmEmydik t f zJ.G u xkw]f yefwhJ owif: xkw]f yefcsufwpf\yf
udk azmf]yvduk yf gw<f`

owif:xkwf]yefcsuf
yxr a]cmufvywfumvtwGi:f {nhif g:oef:txd a\muf\cdS ]hJ cif:

befaumuf? xkid :f ódik if H pufwifbm 11 \uf? 2001 ckópS `f ` 2001 ckópS f


Zefe&g\-D ZGet f wGi:f ódik if w
H um {nho f nfaygi:f 5003691 OD: a\muf\cdS \hJ m <cif 2000
]ynhóf pS f TumvtwGi:f a\muf\cdS ahJ om OD: a\xuf 7.86 \mckid óf KS ef: wk:d wufcyhJ gonf`
a\muf\v dS molrsm:rSm t"duc\D:oGm:vmaom a'orsm:]zpfonhf ta\S.tm\S
(298670 OD : )? Oa\my (1175436 OD : )? tar\d u wk d u f (326787 OD : )?
ork'\N muïef:rsm:a'o (200407 OD:)? awmif tm\S (172247 OD:)? ta\S.tv<fyidk :f
(99581 OD:) óSihf tmz\du (42530 OD:) wd.k rS ]zpfygonf`
xdka'orsm:tm:vHk:yif pD:yGm:a\:zHG.úzdK:wdk:wufaeajumif: od\Sd\ygonf`
ta\S.tm\SrS vma\mufoOl :D a\onf 6.09 \mckid óf KS ef:? Oa\myrS vma\mufoOl :D a\onf
8.5 \mckdifóSKef:? tar\duwkdufrS vma\mufol OD:a\onf 12.96 \mckdifóSKef:?
ork'N\muïef:rsm:a'orS vma\mufolOD:a\onf 16.58 \mckdifóSKef:? awmiftm\SrS
vma\muf olO:D a\onf 6.38 \mckid óf KS ef:? ta\S.tv<fyikd :f rS vma\muf olO:D a\onf
22.52 \mckid óf KS ef:óSihf tmz\durS vma\mufoOl :D a\onf 15.02 \mckid óf KS ef: toD:oD:
wufvmygonf`
xdkif:ódkifiH c\D:oGm:vkyfief: tmEmydkiftzJG. tkyfcsKyfa\:rSL: y\m'uf
yg<ufApfcsifu-
üuïefawmfwkd.\J. t"duaç:uGuf ae\mawGuae tckvdk wkd:wufvmwmudk
wu<fyJ &rf:omrdygw<f? tpd:k \u tife.J tm:eJ. axmufyu hH n
l aD y:rSK\<f? qufó< G af ewJh
tpdk:\eJ. ykñvdu uÖawGu yl:aygif:yg&ifulnDrSKawG\<f\J. aus:Zl:ajumifhygyJá [k
oH:k oyfa]ymjum:ygonf`
TumvtwGi:f wGif xkid :f ódik if o
H .kd vma\mufvnfywfaom {nho f nfrsm:xJY

106

IMMF2.pmd 106 6/2/2547, 23:42


tcef: (12) owif:xkw]f yefcsuf

}syefvrl sKd: {nfo h nfO:D a\u trsm:qH:k ]zpfúyD: pkpak ygi:f {nhOf :D a\> 12.23 \mckid óf KS ef:?
(611902 OD:) \Sdygonf` <if:wdk.aemufrSm rav:\Sm:vlrsKd:rsm: (pkpkaygif:{nfhOD:a\>
10.27 \mckid f óSKef:? 514112 OD:)? xkid &f rfvrl sKd:rsm: (7.44 \mckid óf KS ef:? 372070 OD:)?
w|kwf (6.77 \mckid óf KS ef:? 338578 OD:) óSihf pifumylvrl sKd: (6.53 \mckid óf KS ef:? 326757
OD:) wd.k toD:oD: ]zpfjuonf`
tvm:wl 2001 ckópS ?f Zefe&g\-D ZGet f wGi:f wGif trsK:d orD: {nht f a\twGuo f nf
(200597 OD:od.k ) 8.6 \mckid óf KS ef: wufvmúyD: trsK:d om:ta\twGuu f (2997734 OD:od.k )
7.37 \mckid óf KS ef:om wufco hJ nf`
yxrOD:qH:k tîudrf t]zpf vma\mufol {nfOh :D a\rSm 3.37 \mckid óf KS ef: (2354724
OD:) odk. tenf:i<f usqif:oGm:aomfvnf: xyfrHvma\muf vnfywfolOD:a\rSm
pkpak ygi:f {nhOf :D a\> 52.94 \m ckid óf KS ef: (264897 OD:) txd \Scd \hJ m 20.84 \mckid óf KS ef:txd
]rifwh uf vmcJyh gonf` rdrw d .dk bmom vGwv f w G vf yfvyf c\D:oGm:vmol OD:a\ rSm aç:uGuf
a&pk tae]zifh ydrk ]kd rihrf m:um pkpak ygi:f {nhOf :D a\> 58.72 \mckid óf KS ef: (2937971 OD:)
txd\I dS 2000 ]ynhóf pS u f xuf 13.30 \mckid óf KS ef: ydw k ufvmcJúh yD: c\D:oGm:tkypf rk sm:]zifh
vma\mufoOl :D a\u 0.96 \mckid óf KS ef: (2065720 OD:) rûom wk:d wufrKS \Scd o hJ nf`
pD:yGm:a\:vkyif ef:orm:rsm:óSihf nDvmcHu< kd pf m:vS<f OD:a\ u 441339 OD:? 3.69
\mckid óf KS ef:óSihf 45328 OD:? 0.99 \mckid óf KS ef: toD:oD: tenf:i<fpD wk:d wufcyhJ gonf`
touft\G<f tydik :f t]cm:tvdu k f qkyd gu xkid :f ódik if o
H .kd vma\muf vnfywf
aom {nfo h nftrsm:pkrmS touf 25 rS 34 óSpf twGi:f (pkpak ygi:f {nhOf :D a\> 26.73
\mckid óf KS ef:? ok.d r[kwf 1337458 OD:) óSihf 35-44 óSpjf um:t\G<rf mS (24.06 \mckid óf KS ef:?
od.k r[kwf 1203957 OD:) \Syd gonf`
touf 15 óSpfatmuft\G<fóSifh touf 65 óSpftxuf oufîuD:\G<ftkd
{nfhonfOD:a\uvnf: 6.73 \mckdifóSKef:óSifh 6.55 \mckdifóSKef: toD:oD:wufvm\m
xd k i f : ód k i f i H o nf rd o m:pk r sm:óS i f h yif p if p m:rsm: vma\muf o nf h a e\mwpf c k t ]zpf
ckdifrmvsuf\Sdajumif: azmfòÏef:aeygonf` ausmif:om:{nfhOD:a\ 11.8 \mckdifóSKef:
wufvm]cif:uvnf: ódik if > H |kyyf vkH mÏ onf taygi:f vuQEmbufqo D .kd a]ymif:vJvmae
ajumif: azmfòeÏ :f vsuf\o dS nf`
2000 ]ynfóh pS f Zefe&g\-D ZGef umvtwGi:f wnf:ckad exdik rf KS umvonf ysrf:rû
8 \uf\cdS \hJ mrS 2001 ckópS f Zefe&g\-D ZGef umvtwGi:f wGif 8.11 \ufo.kd wufvmcJo h nf`
TonfrmS xdik :f ódik if H c\D:oGm:vkyif ef: tmEmydik t f zJ.G > c\D:onfrsm: ydI k \ufjumjum
aexkid af \:twGuf t"du îudK:yrf:csufajumifh ]zpfygonf`
rdcifódkifiHrS ]ynfyodk. c\D:xGufcGmrSK tydkif:wGifvnf: yifv<f\yf]cm:odk.
oGm:vmol xdik :f OD:a\onf 2001 ckópS f Zefe&g\-D ZGef umvtwGi:f wGif 1072479 OD:\Scd úhJ yD:

107

IMMF2.pmd 107 6/2/2547, 23:42


tcef: (12) owif:xkw]f yefcsuf

2000 ]ynfóh pS f TumvtwGi:f oGm:vmolO:D a\xuf 9.03 \mckid óf KS e:f ydrk rkd sm:]ym:cJyh gonf`
xkid :f ódik if H c\D:oGm:vma\: tmEmydik t
f zJ.G u 2001 ckópS f twGi:f xdik :f ódik if o
H .kd
vma\mufvnfywfol OD:a\ pkpak ygi:f 10.0 oef:txd 8.32 \mckid óf KS ef:wufvmap\efóiS hf
ódik if phH :D yGm:a\:od.k &ifaiG bwf 320124 bDv< D H \\S\d ef pDru
H ed :f csrSwx
f m:ygonf`

qufo<
G \f ef ódik if ]H cm:owif:Xmepdwf zke:f ` 662694 vdik :f cJG 1540-3
]ynfo.l qufqaH \:XmecJG zufp`f 662694-1325
tD:ar:vf` prdiv3@tat.or.th

'Dowif:xkwf]yefcsufu udef:}Eef:awGudk xkwf]yefxm:


wmavmufyJ \Sw d myg` 'gayrJh aoaocsmcsm zwfjunhúf yD: qufo< G f
\r<fh zkef:eHygwfawGudk qufoG<far:]ref:r<fqkd\if owif:aumif:
wpfy'k af wmh \ódik yf gw<f`
yxrtaeeJ. owif:xkw]f yefcsu\f .J yxrOD:qH:k &gusrmS ygwhJ
t"du tcsuw f pfcsuu f < kd Yf u ar:p\m ]zpfaewmyg` tJ'gu ódik if ]H cm:
{nho f nfO:D a\ bmajumifw h :dk wufvmwmvJ qkw d m\<f? txl:o]zifh
ta\S.tv<fyikd :f ? üork'\N muïef:rsm:a'oá eJ. tmz\duwk.d u tJ'v D kd
bmajumifh wk:d wufvm\wmvJ qkw d mygy`J c\D:oGm:vkyif ef:Xme wm&ef
\So
d w l pfa<muftaeeJ. tJ'aD r:cGe:f awGukd a]zoihyf gw<f`
aemufúyD: ud< k t hf aeeJ.uvnf: tckazmf]yxm:wJh 2001 ck
óSpf Zefe&g\u D ae ZGet f xdumvtwGi:f ude:f }Eef:awGukd 2000 ]ynhf
óSpf 'DumveJ.omru usefww hJ ]cm:óSpaf wGe.J vnf: óSKd if:<SOjf unhcf sif
rSmyJav` tckxw k ]f yefwhJ ude:f }Eef:awGu t]rifrh m:qH:k yJvm:` 'grS
r[kwf tm\Sp:D yGm:a\:tusyftwnf: r]zpfcif 1996 ckópS ef .J óSKd if:pm
\if avsmhusoGm:ovm:` pD:yGm:a\:vkyfief:t\ vmolawGeJ. w]cm:
tvnftywf vma\mufoal wG z<fvu kd \f if uèmvSnchf \D:onf \m
ckid óf KS ef:u b<favmuf\rdS vJ` ütar\duwdu k áf eJ. üork'\N muïef:rsm:
a'oá qkw d m bmudq k v dk w kd mvJ` tJ't D oH:k tóSKef:awGu vltrsm:oH:k
r[kwb f :l av`
c\D:oGm:vkyif ef: XmetîuD:tuJ\.J a]ymqdck sufuawmh odyf
pdwf&ifpm:p\m raumif:ygbl:` tpdk:\u udk<hfbmomcsD:rGrf:wm
oufoufavmufygy`J 'gajumifh ud< k o fh wif:rSm xdrw d hJ a]ympum:
aumufów k cf suw f pfck \zd.k twGuf owif:\if:]rpfwpfa<mufa<mufqD
qufo< G af r:]ref:zd.k vdyk gr<f`

108

IMMF2.pmd 108 6/2/2547, 23:42


tcef: (12) owif:xkw]f yefcsuf

owif:xkw]f yef csuf \J.


atmufydkif:rSmrS pdwf&ifpm: p\m
awGawG.\w<f` xdkif: ódkifiH udk
ausmif:om:awG? uav: i<f awG
eJ.oufîuD:\G<ftkdawG ta\muf
tayguf ydrk sm:vmw<fw`hJ tJ'gu
üódkifiH> |kyfyHk vÏmonf taygif:
vuQEm buf qDo.kd a]ymif:vJ vm
aeajumif: azmfòeÏ :f vsuf\o dS nfá
vdk. qkdxm:w<f` xdkif:ódkifiHrSm
]ynhw f efqmawG rl:<pfaq:&g:awG
aygrsm: wmajumifh trsKd:om: {nfo h nf awGuykd J qJaG qmifcw hJ <fqwdk m c\D:oGm:OD:a\wpfcw
k nf:uko
d m
trsm:u odxm:úyD:om:udpPyg` 'Dawmh tckvdk xkwf]yefa]ymqdk rjunfhygeJJ.`
wJhtcsufu olwkd.taeeJ. bmudk \nfòÏef:csifwmvJ? |kyfyHkvÏmu
bmajumifh b<fvakd ]ymif:vJwmvJ qkw d mawGukd ar:ódik yf gw<f`
'gt h ]yif tpd:k \tzJ.G xJu r[kwb f J ]yifyu qef:ppfoal wG
udv k nf: |kyyf v kH mÏ a]ymif:vJvmw<f qdw k m wu<f[w k f r[kwf ar:
junhóf ikd yf gw<f` uav:awG? oufîuD:\G<t f adk wGe.J ausmif:om:awG
ydak \mufwt hJ ajumif: aemufwpfcck rk sm: \Sad eOD:rvm:` 'gudk ykñvdu
c\D:oGm:vkyif ef:awGrmS vkyu f ikd af eolawG? bÖma\:Xmersm:u c\D:
oGm:vkyif ef: qkid \f m qef:ppfoal wGe.J w]cm:oufqidk o f al wGukd ar:
junhóf ikd yf gw<f`
olw.kd u ta]ctae[m owif:xkw]f yefcsufxrJ mS azmf]y
xm:oavmuf taumif:bufukd ra\mufao:wJt h ajumif: a]ymcsif
a]ym]yjur<f` 'grSr[kwf owif:xkw]f yefcsufu t"dutajumif:
tcsufwcsKd.udk xdecf sefxm:wmrsKd: vkycf sifvyk x f m:r<f` 'grrS [kwf
vnf: olwdk.u owif:xkwf]yefcsufeJ. oabmwlnDrSK\SdúyD: tJ'geJ.
oufqidk w f hJ xif]rifo:kH oyfcsufawG ay:csifvnf:ay:r<f` 'gawG tm:
vH:k u ud< k o fh wif:udk tm:\Sad púyD: ydúk yD: ]ynhpf akH pygw<f`
wu<fv.kd ]zpfóikd \f if ud< k u f tJ'v D vkd mvnfwhJ uav:?
oufîuD:\G<t f edk .J ausmif:om:awGukd oGm:awG.úyD: olw.dk udk xkid :f ódik if \H .J
|kyyf v kH mÏ tajumif:ar:junh?f úyD:awmh olw.dk bmajumifh tckvkd vm
a\mufvnfywfwmvJ qkw d mudyk g ar:junfah yg`h tJ'v D q kd \kd if ud<
k \hf .J
owif:udk udef:}Eef:awGeJ. p\r<fhtpm: vma\mufvnffywfwJh
wu<fv h wl pfa<mufa<mufe.J pa\:ódik w f mayg`h

109

IMMF2.pmd 109 6/2/2547, 23:42


tcef: (13) tpnf:ta&:rsm:? rde.f cGe:f rsm:? owif:pm\Si:f vif:yJrG sm:

tcef: (13)

tpnf:ta&:rsm:? rde.f cGe:f rsm:?

owif:pm\Sif:vif:yJGrsm:

owif:XmeawGtaeeJ. owif:tawmfrsm:rsm:udk tpnf:


ta&:awG? rde.f cGe:f awGe.J owif:pm\Si:f vif:yJaG wGuae \juwmyg`
tJ'tD wGuf owif:axmuf[m yxrOD:qH:k taeeJ. rde.f cGe:f a]ymqkrd <hf
vl? 'grrS [kwf tpnf:ta&:eJ. owif:pm\Si:f vif:yJG vkyrf <ht f ajumif:
t\mawGukd t\if îudKwif ]yifqifomG :\ygr<f` 'gro S m ar:cGe:f aumif:
awG ar:ódik rf mS ]zpfúyD: pmzwfy\dowfîuD:ukd \Si:f vif:]ynhpf w
kH hJ owif:
a\:om:wif]yódik rf mS ]zpfygw<f`

tpnf:ta&:rsm:
tpd:k \? 'grrS [kwf rl&g'csrSww f hJ tzJ.G tpnf:wpf\yf tpnf:
ta&:vkyw f <fq\dk if tJ't D pnf:ta&:\J. qH:k ]zwfaqmif\u G cf sufay;
rSm tm|kpH u kd \f rSm ]zpfúyD: tJ'q D :kH ]zwf vkyaf qmifcsu[ f m pmzwfy\dowf
îuD:ay;rSm b<fvkd tusKd:oufa\mufrKS \So d vJqw dk mudk azmf]y\yg
r<f` tpnf:ta&:rSm rJcq JG :kH ]zwfcw hJ mvm:` ausmif:q\mawG\.J vpm
wk:d ay:zk.d twGuf aumfrwDu tjuH]yK wif]ycJo h vm:` \oH:k rSe:f a]c
aiGpm\if:topfukd twnf]yKay:vku d o
f vm:` wu<fv.kd bmqH:k ]zwf
csufrS rcsrSwfódkifbl:qkd\if tJ'g[m bmajumihfvJqkdwJh tcsufay;
tm|kpH ukd \f r<f` 'grrS [kwf tacstwif ]iif:ckrH KS awGtay; tav:xm:
junf\h r<f`
tpnf:f ta&:owif:awGrmS yg&ifoifw h hJ tcsufawGuawmh-

• b<foal wG wufa\mufcw hJ <f?


• tpnf:ta&: vky\f ]cif:tajumif:?
• csrSwaf qmif\uG cf whJ hJ qH:k ]zwfcsuf?
• bm]zpfv.kd 'Dvakd qmif\u G cf w hJ <f?
• tpnf:ta&:wufa\muforl sm:? tuJcwfrsm:\J. rSwcf suf?
• qH:k ]zwfaqmif\uG cf suf\.J oufa\mufrKS [m b<foal wGtay; us
a\mufrvJ? tJ'v
D al wG\.J xif]rifcsuf?
• tu<fI bmqH:k ]zwfcsufrS rcsrSwóf ikd cf b
hJ :l qd\k ifvnf: tajumif:

110

IMMF2.pmd 110 6/2/2547, 23:42


tcef: (13) tpnf:ta&:rsm:? rde.f cGe:f rsm:? owif:pm\Si:f vif:yJrG sm:

t\mwpfcu k kd tJ'vD kd ta\:<l aqmif\uG o f ifwh <f qkw d t


hJ ajumif:
a<bk<s oabmwlncD suf \cJo h vm:?
• tu<fI bmqH:k ]zwfcsufrS rcsrSwóf ikd cf b hJ :l qk\d ifvnf: wpfa<muf
a<mufu ta\:îuD:wJt h ajumif:t\m? 'grrS [kwf pdw&f ifpm:p\m
wpfcck k a]ymcJo h vm:?
• 'Dupd \P .J aemufco H rkid :f ?

tckatmufrmS azmf]ywJh vmtkb d momeJ. xkwaf &wJh owif:


pm\J. tzGiphf myd'k u
f tpnf:ta&:udk b<fyñk Kd vf wufa\mufcw hJ <f
qkw
d m\<f? olw.dk aqG:aóG:juwJh tajumif:t\m\<fukd a]ym]yxm:yg
w<f` 'gayrJh aqG:aóG:wJt h ajumif:t\meJ. ywfoufúyD: olw.dk u bm
a]ymw<fqw dk m rygb:l ` 'grsKd:u ta\S.awmiftm\Su owif:pmq\m
awG t]rJ rSm:aewJyh pkH yH g`

vmtdq k yfaumfrwDOU÷ Adv k rf LS :îuD: bkq


d if csrfygzef:óSihf
xdik :f qyfaumfrwD twGi:f a\:rSL: Adv k rf LS :csKyf q\D\wfoif\wfw.dk
onf vmtk d - xd k i f : e<f p yf v H k ] cH K a\: xd e f : od r f : rS K aumf r wD
tpnf:ta&:od.k wufa\mufcjhJ uum Zlvikd f 3 \ufae.u ]zpfymG :cJh
aom Aefawmif: t]zpftysufupd u P kd aqG:aóG:cJjh uonf`

owif : \J . aemuf y d k i f : usrS tajumif : t\mud k


ydo
k v
d m\w<f` üvufeufuikd "f m:]yá awGu e<fpyfuif:pcef:udk
&ifwkdufúyD: taumufcGef t\m\SdawGudk "m:pmcHrsm:t]zpfeJ.
zrf:oGm:juw<fwJh` vmtdkbufu AdkvfrSL:îuD:u tcktcgrSm
xdkif:eJ.vmtdkwyfawG yl:aygif:úyD: e<fpyfrSm úidrf:csrf:a\:
xde:f odr:f aewJt h ajumif: a]ymygw<f` wu<fu tJ't D csufudk
tzGirfh mS wifa\:\rSm`
tckwpfcg t}FvdyfbmomeJ. xkwfa&wJh vmtdk
owif:pm wpfapmifu tpnf:ta&:owif:wpfy'k u f dk t]ynft
h pHk
azmf]yvdu k yf g w<f` wd\pémefawGtwGuf vlawGu
t]rJyJ pd:k \drf wwfjuw<f`
rde:f uav:rsm: aq:vdyyf akd omufvm

q<fausmfoufrsm:? txl:o]zihf rde:f uav:rsm: aq:vdyf


aomufoHk:rSK ydkrsm:vmajumif: Zlvdkif 24 \ufu vmtdk

111

IMMF2.pmd 111 6/2/2547, 23:42


tcef: (13) tpnf:ta&:rsm:? rde.f cGe:f rsm:? owif:pm\Si:f vif:yJrG sm:

yvmZm[dkw<f wGifusif:yonhf vmtdk]ynfol. 'Drkdu\ufwpf


orRwódik if t H wGi:f aq:vdyx f ed :f csKyfa\:rl&g'qdik \f m wpf\ufjum
pnf:a&:yJGY usef:rma\:ynmay: ]yefjum:a\:Xme tîuD:tuJ
a'guw f m qGecf sKdi:f zdv k q f eD mu a]ymjum:onf`
tqdyk g tpnf:ta&:udk paeOykot f oif: zH.G úzdK:wd:k wufrKS
u<fwifa\:toif:u OD:aqmifusif:y]cif:]zpfúyD: usef:rma\:
&efîuD:XmeóSihf <if:óSiq fh ufó< G af eaom Xmersm:rS vl 40 yg&if
wufa\mufco hJ nf` ódik if w H um tzJ.G tpnf:rsm:rS ud< k pf m:vS<f
tcsKd.vnf: wufa\mufcJhúyD: tpnf:ta&: obmywd t]zpf
]ynfo.l usef:rma\: 'kw< d &efîuD:u aqmif\u G cf o
hJ nf`
tpnf:ta&: tpDtpOfwiG f uèmhaq:vdyaf omufo:kH rSK
ta]ctae tjurf:zsif:óSihf <if:udx k ed :f csKyfae]cif:? vmtdók ikd if H
aq:vdyaf omufo:kH rSKóSihf xde:f csKyfaqmif\u G af e]cif:? aq:vdy> f
usef : rma\:tay; qk d : usKd : ? aq:vd y f w if o G i f : aerS S K óS i f h
tcGefaumufcH]cif: tajumif:\yfrsm:? tem}wfr[mAsL[móSifh
aq:vdyx f ed :f csKyaf \: rl&g' rsm:udk aqG:aóG:nÛód KdS i:f rSKrsm: yg&ifonf`
ódkifiHtus<ft&ef: pwk\ef:uDvdkrDwm 7500 \Sdaom
vmtdk ódkifiHonf aq:\GufîuD:udk t"du pdkufysKd:vsuf\Sdonf`
úrdK.]yrsm:wGif vmtkt d rsKd:om: 25 \mckid óf KS ef:óSihf trsKd:orD: 1.5
\mckid óf KS ef:wk.d u aq:vdyaf omufo:kH aejuonf` aus:vufrsm:
wGifrl vmtkdtrsKd:om: 60 \mckdifóSKef:óSifh trsKd:orD: 30
\mckdifóSKef:u aq:vdyfaomufolrsm: ]zpfjuonf` vmtkdvlrsKd:
aq:vdyfaomufoHk:ol 70-90 \mckdifóSKef:onf vlenf:pk&if
vlrsKd:pkrsm: ]zpfjuygonf`
vmtdkódkifiHwGif tm'ifóSifh a'ghcfar'if trSwfwHqdyf
aq:vdyfrsm: xkwfvkyfonhf puf|kHóSpf|kH\Sdonf` at}sifpDóSpfcku
ig:oH:k vH:k óSihf rmvfb|kd pdk :D u\ufrsm:udk wifoiG :f vsuf\o dS nf`

tpnf:ta&:\J. \nf\< G cf sufu aq:vdyaf omufo:kH rSK xde:f


csKyfa\:twGuf rl&g'opf csrSwfzdk.]zpfwJhtajumif: tzGihfpmydk'fu
azmf]yxm:w<f` 'gayrJh tpnf:ta&:\J. \nf\< G cf suf xa]rmufatmif
]rifovm:? ratmif]rifb:l vm: qkw d m owif:xJrmS rygb:l ` wu<fv.kd
rl&g'opfcsrSwcf w hJ <fq\dk if tJ'gbmvJ` b<fr&l g'topfrqkd ]ynfol
awGay;rSm oufa\mufrKS \dw S mcsnf:ygy`J wu<fv.kd tpnf:ta&:u
rl&g' rcsódik cf b
hJ :l qd\k if bm]zpfv.kd rcsódik \f wmvJ`

112

IMMF2.pmd 112 6/2/2547, 23:42


tcef: (13) tpnf:ta&:rsm:? rde.f cGe:f rsm:? owif:pm\Si:f vif:yJrG sm:

tzGifhuawmh ]ynhfpHkaumif:rGefw<fvkd.yJ a]ym\rSmygyJ`


tpnf:ta&:rSm a]ymwJh pdw&f ifpm:p\m tajumif:t\mwpfcu k kd azmf
]yxm:w<fav` 'gayrJh tJ't D ajumif:udk usefwhJ owif:om:xJrmS
bmrS qufr\Si:f xm:bl:` rde:f uav:awG bm]zpfv.kd aq:vdyyf akd omuf
vmjuwmvJ` rdef:uav:awG aq:vdyfaomufoHk:rSK b<favmuf
wk:d yGm:vmwmvJ` 'gukd xde:f csKyfz.kd enf:vrf:awGukd 'Dtpnf:ta&:rSm
aqG:aóG:cJjh uovm:`
owif:u tpnf:ta&: tpDtpOfawGuakd wmh azmf]yxm:yg
\J.` 'gayrJh tpnf:ta&:rSm xkwaf zmfa]ymqdw k hJ t"duxif]rifcsuf
tajumif:t\mawGusawmh rygb:l ` ]yùemeJ. ywfoufv.kd ? xde:f
csKyfa\:eJ. ywfoufv.kd tpnf:ta&:wufa\mufvmjuolawGjum:rSm
oabmwlncD suf \cJo h vm:? 'grrS [kwf r\cJb h :l vm:`
aq:vdyfaomufol \mckdifóSKef:eJ. aq:vdyftrsKd:trnfudk
awmh owif:xJrmS azmf]yxm:ygw<f` 'gayrJh vuf\dS aq:vdyf xde:f
csKyfa\: rl&g' tajumif:]zpfwhJ ta\:îuD:wJh aemufco H rkid :f usawmh
rygb:l ` aemufúyD: qufpyfrKS tpOfu bmvJ` tpd:k \u 'D]yùemudk
bm]zpfv.dk tckusrS ta\:w<l vkyv f m\wmvJ`
tckwpfcg owif:vdu k \f wm cufúyD: a\:\wmvnf: |SKyfwhJ
oHcif:wrefcif: tpnf:ta&:yJGwpfcktajumif: owif:udk junhf\
atmif`
owif:a\:ol[m ol.\J. aemufco H rkid :f A[kow
k ? tpnf:
ta&:rSm a]ymwJh rSwcf sufpum:awGe.J twl tpnf:ta&:yJG úyD:oGm:wJh
aemufyikd :f yg&ifwufa\mufco hJ al wGe.J awG.qHak r:]ref:úyD: bmawG]zpf
cJw
h <fqw kd m ]ynh]f ynhpf pkH ekH .J t"dymí <fygyg yHak zmfa\:]yoGm:wmudk }|k
pkud jf unhyf g`
owif:axmufu emrnfwyfúyD:awmha\m? emrnfrazmfbeJ .J
a\m a]ympum: aumufów k cf suf ckepfcu k dk azmf]yxm:ygw<f` 'gt h ]yif
tpnf:ta&: ]yKvkyaf ewJt h wGi:f rSm w]cm:owif:\if:]rpfawGe.J awG.
qHúk yD: bmawG]zpfysufcw hJ <f? 'D]zpf\yfawG[m bmajumifh xl:]cm:rSK \Sd
w<fqw dk mawGukd odatmif vkycf w hJ <f`
owif:u tajumif:t\mwpfckuae wpfckudk acsmacsm
arG.arG. <kwWd\Sd\SdeJ. ul:a]ymif: a\:om:oGm:w<f` ta\:tîuD:qHk:
tajumif:t\muae ta\:rîuD:qHk: tajumif:t\mqDudk a\:oGm:
w<f` qufpyfaewJh tajumif:t\mawGukd owif:axmufu pkpnf:
azmf]yxm:w<f` pmzwfopl w d x f J ay;vmr<fh ar:cGe:f tm:vH:k udv k nf:

113

IMMF2.pmd 113 6/2/2547, 23:42


tcef: (13) tpnf:ta&:rsm:? rde.f cGe:f rsm:? owif:pm\Si:f vif:yJrG sm:

a]z\Si:f ay:oGm:w<f` owif:wpfy'k u


f kd 'Dvkd pepfwus pkpnf:úyD: tpD
tpOfwus a\:ókid w f <fqw
dk m owif:axmuftaeeJ. pmawG trsm:
îuD: zwfxm:\ovdk tajumif:t\mudv k nf: ydik óf ikd v
f .kd ]zpfygw<f`

tm\Sv]kH cHKa\:udk tav:xm:? w|kwóf iS hf


qufqaH \:wk:d ]rÛi\hf ef tar\duefu <if:>
r[mrdwrf sm:tm: tmrcHa]ymjum:

&gusóSpfajumif:yg [ód G K if ? AD < uf e rf (atyD ) ` tar\d u


tzGifhpmydk'fuowif:]zpf\yfóSpfck ]ynfaxmifpók iS hf w|kwf ókid if uH óSpóf ikd if t
H jum: rjumao:rD
tajumif:udk wif]yxm:w<f`
tJ'gu tpnf:ta&:taeeJ.
twG i f : u ]zpf a y;aeaom wif : rmrS K rsm:ud k tqH k :
bmu txa]rmufatmif]rifúyD:? owfaprnf ]zpfajumif: Ak'[ Ý :l ae.u usif:yaom vH]k cHKa\:
bmu ratmif]rifb:l qdw k mudyk g` qdkif\m aqG:aóG:yJGwGif tm\SóSifhOa\myódkifiHrsm:odk. xyfrH
'gayrJh tajumif:t\mawGukd tmrcH a]ymjum:vdkufygonf` okd.aomf aphpyfaqG:aóG:
|k:d |k:d eJ.\Si:f \Si:f yJ azmf]yxm:wm
owd]yKyg` yJGrsm:wGif a]rmufudk\D:<m:ódkifiH yg&ifvma\:udkrl tpnf:
ta&:yJu G razsmif:zsódik cf ahJ y`

t"duuswJh a]ympum: rdrdwkd.ódkifiHtae]zifh tar\du]ynfaxmifpkóSifh


aumufówk cf suf tygt&if quf q H a \:ud k wef z d k : xm:ygajumif : óS i f h a'owG i f :
'Dpmyd'k f awGu tzGi\hf .J úidr:f csrf:a\:óSihf wnfúidrrf KS \Sad \: twGuf &g\Siw f efóiS t
hf wl
yxrtajumif:t\mudk
tm:]znfhay:xm:w<f` vufwaGJ qmif\u G rf nf]zpfajumif: w|kwf ódik if ]H cm:a\:&efîuD:
wefusd\eÏ :f u a]ymygonf`
aphpyfwhJ pmzwfoq l \dk if
ütcsdet f wdik :f twm wpfct k xd tcuftcJawGe.J
tmqD<aH 'oÊ\ aqG:aóG:yJq G wkd m juHKawG.cJh\wJh w|kwf-tar\duefqufqHa\:tay;rSm
bmvJv.dk csufcsif:ar:r<f` wpfuèmvHk:u pdwf&ifwpm: \SdcJhjuygw<f? tckawmh
tzGiu
fh ae 'Dtxdukd vH]k cHKa\: qkid \f m 'DqufqaH \:u wd:k wufrKS vrf: ajumif:ay; a\mufvmcJyh gúyDá
aqG:aóG:yJ\G <fv.kd yJ pmzwfou l
odxm:wmav` [k wefu tmqD<H a'oÊ\ aqG:aóG:yJGwGif rdef.cGef:
a]ymjum:cJyh gonf`

owif:axmufu ar:cGe:f udk ta\S.awmiftm\S toif:&if 10 ódik if u


H îuD:rSL:
csufcsif: a]zay:xm:ygw<f` usif:yaom tqkyd g aqG:aóG:yJw
G iG f tar\du ]ynfaxmifp?k
'Da\:om:csufu (tm\Se.J Oa\my w|kwf? |k\S? awmifudk\D:<m:? Oa\myorñóSifh w]cm:
ódik if rH sm:qkw
d )hJ tzGirhf mS ygwJh
tcsufay;rSmvnf: ódkifiHrsm: yg&ifonf` a]rmufudk\D:<m: ódkifiHu avhvmol
tm:]znhfay:xm:w<f` t]zpf wufa\mufcyhJ gonf`

114

IMMF2.pmd 114 6/2/2547, 23:42


tcef: (13) tpnf:ta&:rsm:? rde.f cGe:f rsm:? owif:pm\Si:f vif:yJrG sm:

tar\duef ódik if ]H cm:a\:&efîuD: aumvif:yg&<f u


owif:axmufu tzGiu fh kd
tar\du]ynfaxmifpkonf w|kwfódkifiHóSifh qufqHa\:udk w|kw\f .J a]ympum: aumufów k f csufe.J
txl:tav:ay:úyD: tm\S-ypdzdwfóSifh qufqHa\:udkvnf: tm:]znhaf y:cJúh yD:úyD` tck olu
aumif:rGefatmif aqmif\GufoGm:rnf[k a]ymjum:oGm: aemufwpfzuf]zpfwhJ tar\du
ajumif: tmqD<H oHwrefwpfO:D u a]ymygonf` ]ynfaxmifpb k ufu a]ymwmudk
azmf]yúyD: xyfrH tm:]znfah y:vdu k wf <f`
xdkif:ódkifiH]cm:a\:&efîuD: ql\macwf qwfo\D owif:twGuf yg&<fukd tifwm
wmeDóSifh awG.qHkcJhpOfwGif yg&<fu ütar\duefódkifiHonf rAsL:ódkifwmajumifh
Ta'ota\:ud k tav:xm:ygajumif : ? tar\d u ef tpnf:ta&:wufcJhwJh
aemufvw l pfa<mufu wpfqifh yg&<f
tpd:k \ tae]zifh tm\Stay; av:av:euf euf tm|kpH :l pku d rf KS \J. a]ymqkcd sufukd azmf]ycJw h <f`
\S d y gajumif : á tav:teuf x m: a]ymjum:oG m :cJ h o nf
[k xkdif:a]ymcGifh\ykñdKvf ódk\mcspfqif}gqeDu a]ymyg
onf`
'Dowif:udk em:vnfz.kd twGuf
tar\duefóikd if wH iG f ta]cpdu
k af exdik o
f l ynm\Sif aemufcH orkid :f u rygv.kd r\bl:`
rsm:tm: olvûKdvkyfonfqkdum ta\:<l t]ypfay:]cif:? aemufco H rkid :f u tzGirhf mS azmf]ycJw h hJ
tar\duefolvûKdav<mOfta\:? tar\duefu tqdk]yK tar\du]ynfaxmifpkeJ.
w|kwóf ikd if w H .kd qufqaH \:
xm:onhf 'H:k ysHumuG<af \:pepfóiS hf vl.tcGithf a\: udprP sm: wdk:wufaumif:rGefatmif
ajumifh úyD:cJhonhfvrsm:twGif: tar\duef- w|kwf îudK:pm:aew<f qkw d t
hJ csuf\.J
qufqaH \: qk:d \Gm:cJo
h nf` ta\:îuD:yHu k dk pmzwfou l dk xyfavmif:
a]ym]yay:w<f` aemufco H rkid :f u
vkw
d \dk iS :f vnf: \Sw d <f`
ta\S.awmif tm\S ódkifiHrsm:> oabmxm:udk
ar:]ref:junhf\m ódk\mcspfu ütar\du]ynfaxmifpkeJ.
w|kwóf ikd if w
H .kd oHcif:wrefcif: aqG:aóG:yJaG wG yHrk eS f ]yefvyk f 'Dpmyd'k óf pS yf 'kd uf qufpyfrKS tpOfudk
wmudyk J uïefawmfw.dk ]rifcsifygw<f? tck 'Dvrf: ajumif: \Si:f ]yúyD: 'Dawmh bm ]zpfovJqw kd hJ
ay;a\mufvmúyDvdk. qkd\r<f? 'Dvdkwkd:wufvmwmudk tar\du]ynfaxmifpek .J w|kwq f ufqaH \:
aumif:rGe]f cif:[mta\S.awmiftm\StwGuf
uïefawmfw.dk u îudKqdyk gw<fá [ka]ymjum:oGm:onf` t"dymí <f\ydS u kH kd azmf]yay:ygw<f`
vlO:D a\ oef: axmif&uf\údS yD: uèmhta\:tygq:kH
yifv<fa\vrf:ajumif: wnf\adS eonhf ta\S.awmif tm\S
wGif w|kwfóSifh tar\du]ynfaxmifpk óSpfókdifiHpvHk:onf
pD:yGm:a\:wGiaf \m vH]k cHKa\: wGiyf g ta\:îuD:onfh tcef:uÖ
rS yg&ifvsuf \Syd gonf`

tmqD<u H îuD:rSL:usi:f yaom vH]k cHKa\: aqG:aóG:yJG


wGif a]rmufudk\D:<m:ódkifiHu'kwd<tîudrft]zpf wuf
a\mufvmcJah omfvnf: <ckwpfîudrw f iG f ódik if ]H cm:a\:&efîuD:

115

IMMF2.pmd 115 6/2/2547, 23:42


tcef: (13) tpnf:ta&:rsm:? rde.f cGe:f rsm:? owif:pm\Si:f vif:yJrG sm:

pma\:q\mu yuferfqef vma\mufc]hJ cif: r\Sb


d J tqihef rd hf t\m\Sd wpfO:D
a]rmufu\dk :D <m:tajumif:udk púyD:
rdwq f uf azmf]yvdu
k wf <f`
]zpfol [m}ïr:f omvûifwufa\mufco hJ nf` xd.k ajumifh <ckópS f
aqG:aóG:yJGwGif tar\duef-a]rmufudk\D:<m: aqG:aóG:yJG
r]zpfa]rmufcahJ y`

a]rmufu\kd :D <m:ódik if o
H nf tar\du ]ynfaxmifp?k
awmifudk \D:<m:wkd.óSifh aqG:aóG:yJGrsm: taqmwvsif
'Dpmyd'k óf pS yf 'dk u
f tzGirfh mS
a]ymcJw
h thJ ajumif:udk wdu k |f udk f ]yefvnf]yKvkyaf \:udk [mu zsufq:D ypfvu kd yf gonf`
axmufulay:ygw<f` üaqG:aóG:yJ]G yefpzd.k twGuf tar\duef ódik if u
H Âcif:
csufawG xm:\Sdaew<f qkdúyD: olwkd.u qkyfudkif a]ymqkd
aew<fá [k tmqD<H tzJG. twGif:a\:rSL:csKyf |dka'ghzdk
qAm\Dóu kd vH]k cHKa\: aqG:aóG:yJrG sm: twGi:f [m > a]ymqkd
csufukd ]yefvnf a]ym]yygonf`

owif:axmufaumif:[m t]rJ ütar\duefuawmh r[kwfygbl:vkd. qkdw<f?


bufópS zf ufu owif:udk olw.dk u bm Âcif:csufrS owfrw S f rxm: bl:wJ?h aqG:aóG:
\atmif <lwwfw<f`
tckvnf: tar\du]ynfaxmifpu k yJGvkyfzdk. a]rmufudk\D:<m:bufu urf:vSrf:vmrSmudkyJ
a]rmufu\kd :D <m:\J. pGypf cGJ suftay; apmifah ewmygv.kd qkwd <fá [k qAm\Dóu
kd a]ymygonf`
b<fvwkd .kH ]yefovJv.dk ar:cJw h t
hJ wGuf
'Dta]zudk \\Scd w hJ myg`
t]cm:aomódik if rH sm:u awmif-a]rmuf aqG:aóG:yJG
rsm: ]yefvnf pwifapcsifajumif: 4if:wkd.> qóNudk
xk w f a zmf c J h j uonf h w k d i f a]rmuf u d k \ D : <m:wd k . buf u
a\iHók KS wfywd f aecJo h nf[k qAm\Dóu kd a]ym ]yonf`
pifppf üolw.kd u aqG:aóG:yJaG y;rSm raumif: ]rifae
tzGiu
hf kd ydúk yD: tm:]znhaf y:ygw<f` wmygá [ktrnfrazmfvakd om awmifu\dk :D <m: t\m\Sd wpfO:D
u a]ymygonf`
w|kwóf ikd if ]H cm:a\:&efîuD: wefuvnf: a]rmuf
ud k \ D : <m:óS i f h t]cm:aom ód k i f i H r sm: quf q H a \:wG i f
üaemufxyf wkd:wufrSKrsm: \Sdvmonfudk &rf:yef:wom
awG.]rifvykd gajumif:á xkwaf zmfa]ymjum:cJyh gonf`

vH]k cHKa\:aqG:aóG:yJw
G iG f a]rmufu\kd :D <m:ódik if o
H nf
vGefcJhaom wpfóSpfu yg&ifwufa\mufcJhúyD: xdkpOfu
tar\du]ynfaxmifpk? awmifudk\D:<m:wdk.óSifh qufqHa\:
vrf:yGichf \hJ onf` <if:rSm 1950 ]ynhv f eG f óSprf sm:twGi:f

116

IMMF2.pmd 116 6/2/2547, 23:42


tcef: (13) tpnf:ta&:rsm:? rde.f cGe:f rsm:? owif:pm\Si:f vif:yJrG sm:

awmifu\dk :D <m:óSiphf pf]zpfcahJ om uGe]f rLepf ódik if w


H pf ódik if H pmzwfot l aeeJ. owif:udk ydúk yD: em:vnf
atmif aemufcH orkid :f awG ]znhaf y:
tae]zifh ]yifyuèmodk.\Sm:\Sm:yg:yg: wHcg:zGifhay:cJh]cif: xm:wmyg` ud\k :D <m:udpP aqG:aóG:rSKawG u
]zpfygonf` t\if wpfópS u f atmif]rifcw hJ <f` 'gayrJh
'DópS rf mS awmh ratmif ]rifb:l `
vH]k cHKa\: aqG:aóG:yJw G iG f aemufxyf tm\Sv]kH cHKa\: t"duowif:om: 'DrmS yJ úyD:oGm:ygúyD`
udp]P zpfonhf awmifw|kwf yifv<fuïef:rsm:ta\: t]iif: pma\:q\mu tpnf:ta&:\J.
yGm:rSKrsm:wGiv f nf: wk:d wufrKS r\cJah cs` <if:uïe:f rsm: tay; odyt f a\:rîuD:wJh tydik :f udk ul:oGm:w<f`
e<fa]rydik q f ikd rf KS t]iif:yGm:\mrS w|kwóf iS hf tmqD<H tzJ.G &if üaemufxyf tm\S
vHk]cHKa\:udpP...rsm:wGif
ód k i f i H w csKd . tjum: vuf e uf u d k i f wk d u f c k d u f r S K rsm: wk:d wufrKS r\cJah csá qkw d m
]zpfymG :cJ\h onf` aemuftajumif:t\m wpfcq k D
acsmacsmarG.arG. ul:a]ymif:vdu k w
f myg`
aemufxyf yõdyuQrsm: r]zpf\atmif üóSpfOD: orkid :f aemufceH .J xl:]cm:csufawGukd
|d:k |k:d \Si:f \Si:f yJ azmf]yxm:w<f`
óSpfzuf vdkufem \rnfh pnf:rsOf:á wpf\yfudk tqkdyg
ódik if rH sm:u aqG:aóG:ndóÛ KdS if: aejuaomfvnf: 4if:pnf:rsOf:
xJwGif tusKH:&ifrnfh yx&D&if ae\m tus<ft&ef:
tygt&if udp\P yfrsm:wGif oabmwlnrD KS r\ao:ajumif: tpnf:ta&: usif:ywJh
wpfae.wmtwGi:f rSm wk:d wufrKS
vH k ] cH K a\: aqG : aóG : yJ G obmywd t ]zpf aqmif \ G u f o l bmajumifh r\wmvJ qkw d m\<f?
AD<uferf ódik if ]H cm:a\:&efîuD: ik<if'ikd ef if:u a]ymygonf` a]z\Si:f csuf tvm:tvm \<fukd
a\S.rwd:k aemufrqkwf ]zpfaeaom ta]ctaeukd azmf]yay:xm:ygw<f`
ausmfvmÏ : ódik \f ef <cktcg zdvpfyikd óf ikd if >H tqk]d yKcsuf
wpf\yfukd ódik if rH sm:u pOf:pm:oH:k oyfaeajumif: olu a]ymyg
onf`

aqG:aóG:yJGrsm:twGif: Oa\my orñ tygt&if


ódik if rH sm:u tar\duefóikd if > H 'H:k ysHumuG<af \:pepftay;
qef.usif uef.uGufcJh juajumif: tD:<ludk udk<fpm:]yK
wufa\mufonfh b<fv}f sD<efóikd if H ]cm:a\:&efîuD: vl&pf pma\:q\mu aemufxyf
ta\:odyrf îuD:wJh udpw P pfcq
k D
rkud u f <fu a]ymonf` xyfu:l oGm:w<f` 'Dowif:u
ü'H:k ysHumuG<af \:pepfe.J ywfoufúyD: tar\duef awmifw|kwyf ifv<f yõdyuQavmuf
awGe.J uïefawmfw.kd aqG:aóG:\r<f? bm]zpfv.kd vJqadk wmh ta\:ryg bl:` tajumif:uawmh
tar\duef 'H:k ysHtpDtpOftay;
'D [m u vufeuf zsuford :f a\:udprP mS qk:d usKd:awG ]zpfvm uef.uGurf KS awGe.J ywfoufv.kd
apódik v f .dk ygyáJ [k rkud u
f <fu owif:axmufrsm:udk a]ym]y w]cm: rD'< D mawGrmS owif:azmf ]yxm:úyD:
ygonf` ]zpfvdkhygyJ`
wefu ol.rdef.cGef:xJwGif 'Hk:ysHumuG<fa\:
tpD t pOf o nf a 'oúid r f : csrf : a\:óS i f h wnf ú id r f a \:uk d

117

IMMF2.pmd 117 6/2/2547, 23:42


tcef: (13) tpnf:ta&:rsm:? rde.f cGe:f rsm:? owif:pm\Si:f vif:yJrG sm:

tÊ\m<f]zpfapódik af jumif: w|kwf ódik if >


H owday:csufukd
xyfavmif:a]ymjum:cJhygonf` Tpepfonf üódkifiHrsm:
tjum: <HkjunfrSKóSifh yl:aygif:aqmif\GufrSK wkd.twGuf
raumif:ajumif:á olu a]ymqdo k nf`

nDvmcHrsm:
nDvmcHawGrSm owif:<lzkd. cufygw<f` nDvmcHawGudk
ynm\Siaf wG? tpd:k \r[kww f hJ tzJ.G tpnf:awG? vkyif ef:wpfcck u k kd vuf
awG. taumiftxnfazmf vkyu f ikd af eol tkypf ak wGe.J tpd:k \wk.d u OD:
pD:usif:yavh \Sw d wfjuw<f` tJ'D nDvmcHawGrmS rsm:aomtm:]zifh
qH:k ]zwfcsufwpf\yf\yfukd csrSwt f aumiftxnfazmfwmrsKd: r\Sw d wfbJ
ol.t]rif? ud< k t fh ]rif zvS<w f mrsKd:awGyJ \Sw d wfjuw<f`
nDvmcHrmS OD:aqmifa]ymqkw d hJ ykñKd vf\cdS \hJ if ol.\J. oH:k oyf
a]ymqdck suf[m ud< k o
fh wif:\J. t"du tajumif:t\m ]zpfvmódik yf g
w<f` wufa\mufvmol trsm:u ]yùemwpfct k ay; OD:wnf aqG:
aóG:juw<fq\kd ifvnf: tJ't D ajumif:u ud< k t hf wGuf owif: ]zpfóikd f
ygw<f` nDvmcH cEem:csderf mS wufa\mufvmolrsm:eJ. pum:p]rnf
a]ymqkyd g` olw.dk \J. xif]rifo:kH oyfcsufawGtay; tao:pdw d f ar:]ref:
yg` tckvkd ]zpfysuaf ewmudk b<fvkd aqmif\u G o f ifw h <fv.kd xifovJ
qkw d m ar:junhyf g`
nDvmcHawGuae t]rJwrf:awmh owif:aumif:awG r\
wwfygbl:` 'gayrJh uïrf:usifolawGeJ. awG.qHkúyD: owif:tpawG
\ódik wf hJ ae\maumif:awmh ]zpfygw<f`
tpnf:ta&:yJG tajumif: owif:a\:wJhtcgrSm tzGifhukd
b<foal wG wufa\mufw<f? b<fae\mrSm usi:f yw<f? b<ftcsed u f
usif:yw<f qkw d mavmufyJ ygwhJ tzGirhf sKd: ra\:yge.J ` tJ't D zGirhf sKd:u
tck atmufrmS azmf]yxm:wJh AD<uferfbmomeJ. xkwaf &wJh owif:pm
xJu tzGirhf sKd:yg`

tvkyo f rm: vSKyf\mS :rSK t zJ.G &ifrsm:twGi:f rl:<pf aq:&g:


óSifh vlrSKa\: ]ypfrSKrsm: qef.usifwkdufzsufa\: óSpfóSpfjum
vSKyf\Sm:rSK (1999-2000) tay; oHk:oyfonhf nDvmcHukd
uGrx f \DwiG f A[du
k ek o
f <
G af \:orñ vSKyf\mS :rSKu OD:aqmif usif:y
cJ\h m rwf 20 \uf u úyD:qH:k oGm:cJo h nf`

118

IMMF2.pmd 118 6/2/2547, 23:42


tcef: (13) tpnf:ta&:rsm:? rde.f cGe:f rsm:? owif:pm\Si:f vif:yJrG sm:

aemufyikd :f usrS tqif]h rifh t\m\Sw


d pfa<mufu rl:<pfaq:
&g:eJ. üvlrKS a\:]ypfrKS á awG[m avsmhyg:oGm:rSK r\Sad jumif:? bmajumihf
vJqakd wmh tzJ.G &ifwcsKd.u 'DvKS yf\mS :rSK[m olw.dk twGuf b<favmuf
ta\:îuD:w<fqw dk m em:rvnfjuwJt h wGuf ]zpfajumif: a]ymqko
d mG :
wmudk azmf]yxm:w<f` tJ'D ]yùemawGtwGuf a]z\Si:f ódik rf <fh enf:
vrf:awGuv kd nf: tJ'yD ñk Kd vfu tjuH]yKwif]yoGm:w<f` wu<fq\dk if
tzGirhf mS tJ'gukd a\:\r<f`

rde.f cGe:f óSihf owif:pm\Si:f vif:yJrG sm:

rûwrSK \Syd g

rde.f cGe:f a]ymwJo h ?l owif:pm\Si:f vif:yJrG mS \Si:f vif:a]ymjum:


wJo
h al wGrmS olw.dk a]ymqdck sifwt hJ ajumif:t\m wpfck \Sad ew<fqw dk m
odxm:yg` \Sif:vif:a]ymqkdolawG taeeJ. rD'D<mawGu wpfqifh
vlxq k D tajumif:t\mwpfck ]yef.oGm:apcsifw<f` olw.dk u ódik if aH \:
ygww D pfc?k 'grrS [kwf pD:yGm:a\: xkwu f ek w
f pfcu
k kd ]rÛiwfh ifay:aewmrsKd:
]zpfcsifvnf: ]zpfr<f` udprP \Syd gb:l ` owif:pmq\maumif:taeeJ.
'g[m wpfzufowf owif:awGyJ qkw d m odxm:úyD:om:` ud< k uf owif:
tcsuftvufawG ydúk yD: ]ynf]h ynfph pkH kH \atmif \Si:f vif: a]ymqdw k o hJ u l kd
ar:cG e f : awG ar:zdk. ? ol. \J. xkwf] yefa ]ymqkdcsuf u k d pd ef ac;zd k .
toif]h zpfae\ygr<f` rjumcEqko d vdk \Si:f vif:a]ymqdw k hJ ykñKd vf[m
udk<far:vdkufwJh ar:cGef:tay;rSmyJ tm|kH&ifpm:oGm:wwfwmajumifh
a\S.u xkw]f yefcsufxu J tajumif:t\mawGukd owdvw G of mG :wwf
w<f` tJ't D cg owdvw G úf yD: ola]ymvdu k w f m[m ud< k t fh wGuf owif:
]zpfomG :ókid yf gw<f`
\Si:f vif:a]ymqdo k l a]ymwJh tajumif:t\mawGu t]iif:yGm:
p\m ]zpfaew<fq\dk if owif:xJrmS ol.\J. xif]rifa]ymqkcd sufudk xnfh
oGi:f azmf]y\r<ft h ]yif ole.J <SOzf uf w]cm:ykñKd vfawG? uïrf:usifol
awG? 'grrS [kwf tJ'yD u GJ kd wufa\mufvmwJh y\dowfxu J oabmxm:
csif: rudu k n f o D al wGe.J awG.qHúk yD: olw.dk oabmxm:t]rifawGuv kd nf:
xnfah \:\ygr<f` 'grS ud< k o fh wif:u rûwrSK \Srd mS yg`

119

IMMF2.pmd 119 6/2/2547, 23:42


tcef: (13) tpnf:ta&:rsm:? rde.f cGe:f rsm:? owif:pm\Si:f vif:yJrG sm:

b<fou
l bma]ymw<f qk]d cif:udk tav:xm:yg
rde.f cGe:f eJ. owif:pm\Si:f vif:yJG tajumif: owif:awGa\:\if
atmufazmf]yygtcsufawG yg&ifoihyf gw<f`
• b<fou l a]ymwmvJ (emrnf? \mxl:eJ. tzJ.G tpnf:)`
• \Si:f vif:a]ymqdo k u l bmawGa]ymwmvJ (t"dutcsuf)?
xdrw d hJ a]ympum: aumufów k cf sufawGvnf: yg\ygr<f`
• rde.f cGe:f ? 'grrS [kwf owif:pm\Si:f vif:yJu G b<ftcsed ?f b<fae\mrSm
a]ymwmvJ? usif:ywmvJ`
• b<foal wG wufa\mufovJ (y\dowf)? úyD:awmh olw.dk u b<fvkd
wk.H ]yefjuovJ`
• 'Dupd rP mS <Suóf < G f yg&ifaewJh w]cm:olawGua\m xif]rifcsuf?
wH.k ]yefcsuf b<fv\kd v dS `J

tzGiu hf yxrtcsuóf pS cf su]f zpfwhJ b<fou l bma]ymwmvJ


qkwd hJ tcsufawGay;rSm tav:xm:\ygr<f`
rde.f cGe:f eJ. owif:pm\Si:f vif:yJaG wGtajumif: owif:pmawG
rSm rsm:aomtm:]zifah wmh b<fou l b<ftcsde?f b<fae\mrSm b<f
olawGukd a]ymqk\d iS :f vif:w<f qkw d mukad wmh a\:om:azmf]ywwfju
ygw<f` 'gayrJh \Si:f vif:a]ymqko d u l a]ymwJh t"dutcsufuakd wmh
razmf]ywwfjubl:` 'Dawmh \Si:f vif:a]ymqdo k l a]ymwJt h xJrmS b<f
tcsufu ta\:tîuD:qHk:eJ. pdwf&ifpm:p\m taumif:qHk:vJ? 'grS
r[kwf xl:]cm:rSK bm\So d vJqw dk m ud< k b fh mom ar:cGe:f xkwjf unhyf g`
Oyrm-\Si:f vif:a]ymqdo k ul ]yùemwpf\yftwGuf a]z\Si:f csuf topf
wpf\yftajumif:udk a]ym]yovm:` t]iif:yGm:p\m udpt P ay;rSm xif
]rifcsufwpfckck ay:ovm:` tJ'gawG ygw<fqkd\if tzGifhpmydk'frSm
wifa\:yg`
olu b<f a e\mrS m a]ymw<f q k d w m\<f e J . y\d o wf
tajumif:\<fukd 'kw< d ? 'grrS [kwf wwd<pmyd'k af wGrmS a\:om: azmf
]yódik yf gw<f` 'Denf:tm:]zihf tzGiu hf kd |k:d |k:d \Si:f \Si:f a\:ódik rf mS ]zpfygw<f`
úyD:awmh t"dutcsufawGuykd J tav:ay:úyD: azmf]yyg` rde.f
cGe:f xJ? owif:pm\Si:f vif:yJx G rJ mS ygorû tajumif:t\mawGtm:vH:k udk
xnhaf \:aep\m rvdyk gb:l ` ud< k t fh vkyu f ta\:tîuD:qH:k eJ. pdw&f if
pm:p\m taumif:qHk:tcsufawGudkom a\G:cs<fúyD: pmzwfolawGqD
wif]yay:zd.k ygyJ`

120

IMMF2.pmd 120 6/2/2547, 23:42


tcef: (13) tpnf:ta&:rsm:? rde.f cGe:f rsm:? owif:pm\Si:f vif:yJrG sm:

ta\:tîuD:qk:H udpaP wG[m \Snv f sm:axG]ym:wJh rde.f cGe:f awG vrf:ay;rS vl\.J t]rifu
\J. ed}:Hk ydik :f rSm ygvmwwfwmrd.k ud<
k u
f t]rJó:kd ód:k jum:jum: \Sad e\yg b<fvdk\SdrvJ`
r<f` &efîuD:csKyfu aq:ynmoifwef: ausmif:qif:yJG tcrf:tem:wpf
ckudk wufa\mufvmw<f qkyd gp.kd ` ol.rde.f cGe:f \J. yxr 45 rdepfrmS
usef:rma\: apmifah \SmufrKS awGtajumif:ukyd J a]ymoGm:w<f` aemuf
qH:k ig:rdepfrmS awmh olu tajumif:t\m a]ymif:úyD: w\m:r&if &if
a\mufvmolawGukd ta\:<lórdS ef if:r<ft h ajumif: ajunmvdu k w f <f
qkyd gawmh` w\m:r&if a\Ï.a]ymif:&ifa\mufvmol tm:vH:k udk Xmae\if:
]yefy.dk r<fqúkd yD: olu a]ymoGm:w<fayg`h
tu<fI ol a]ymwJt h xJrmS usef:rma\: apmifah \SmufrKS eJ.
ywfoufúyD: bmrS xl:xl:]cm:]cm: rygb:l qd\k if tzGiu hf kd tckvkd ra\:
oifyh gb:l `

&efîuD:csKyfonf <refae.u usif:yaom yxrtîudrf


a]rmuf aq:ynmoifwef:ausmif: qif:yJo G .kd wufa\mufum use:f
rma\:apmifha\SmufrSK tajumif: rdef.cGef:a]ymjum:úyD:aemuf
atmifvuf rSwrf sm: csD:]rÛit
hf yfóiS :f cJyh gonf`

tJ'v
D kd a\:r<ft
h pm: tckvkd a\:\ygr<f`

&ef î uD : csKyf u w\m:r&if &if a \muf v mol r sm:tm:


óSrd ef if:rnf ]zpfajumif: <refae.u ajunmvdu k yf gonf`

121

IMMF2.pmd 121 6/2/2547, 23:42


tcef: (13) tpnf:ta&:rsm:? rde.f cGe:f rsm:? owif:pm\Si:f vif:yJrG sm:

owif:aemufydkif:rSm 'Dvdka]ymqdkcsuf[m ausmif:qif:yJG


wpfcrk mS wufa\mufred .f cGe:f a]ymjum:wJt h xJxnhaf ]ymoGm:wm]zpf wJh
tajumif: a\:om:azmf]y\ygr<f` úyD:awmh ol.rde.f cGe:f trsm:pku awmh
usef:rma\:apmifah \SmufrKS awGtajumif:udyk J a]ymoGm:w<f qkw d mvnf:
azmf]y\ygr<f` 'Dvkd a\:vdu k vf .kd oifwef:qif:awGu pdwrf qk:d ygb:l `
rSwfxm:\rSmu udk<fowif:a\:wm[m oifwef:om:awG twGuf
a\:wmr[kwb f :l ? pmzwfy\dowfîuD:twGuf ]zpfw<fqw dk mudyk g`
\Sif:vif: a]ymqkdolawG[m rsm:aomtm:]zifh ta\:îuD:wJh
tajumif:t\mwpfcu k kd xkwaf zmfa]ymqdjk uayr<fv h .kd tJ't D ajumif:
tao:pdwu f adk wmh olw.kd u ra]ymwwfjubl:` 'gajumifh olw.dk a]ym
úyD:oGm:wJt h cgrmS a]ymoGm:wJt h ajumif:t\meJ. ywfoufv.kd \Si:f ]yzd.k ?
Oyrmay: a]ym]yzd.k xyfar:\ygr<f` 'gukd owif:xJrmS xnfah \:wJh t
cgrSmvnf: tckazmf]ywJh xif]rifcsuf? oH:k oyfa]ymqkcd sufawG[m ol
rde.f cGe:f a]ymúyD:wJah emuf ud< k ef .J tifwmAsL:vkyw f thJ cgrmS a]ymoGm:
wm ]zpfw<fqw kd mudk a\:om:azmf]yay:\r<f` 'Dvrkd S r[kw\f if tJ'D
yJu
G kd wufa\mufcw hJ hJ y\dowfu r\Si:f rvif:]zpfúyD: ud< k af \:wJo h wif:
[m rrSeu f ef? rwdusbl:vd.k qkv d mjuvdrrfh <f` csKyfúyD:awmh a]ym\
\ifawmh rde.f cGe:f awG? owif:pm\Si:f vif:yJaG wG wuf\if olw.dk a]ym
úyD:oGm:wJt h cgrmS \Si:f vif:a]ymqko d el .J awG.úyD: pum:a][cGio hf matmif
îudK:pm:yg` tJ'v D kd a]ym\]cif:tm:]zifh tao:pdwf tcsuftvufawGukd
ydkrdk od\ódkifwJht]yif ydkúyD: pdwf&ifpm:p\maumif:wJh a]ympum:
aumufów k cf sufawGuv kd nf: \\Sód ikd yf gw<f`

îudKwif]yifqifyg
wpfa<mufa<muf rdef.cGef: ray:cifrSm ola]ymr<fh
tajumif:t\mawG îudKwif]yifqifxm:wJh rde.f cGe:f pm\Guu f kd t\ifO:D
úyD: \atmif<x l m:yg` 'Dv\kd xm:]cif:tm:]zihf rde.f cGe:f tajumif:t\mudk
ud< k u
f avhvmzd.k tcsde\f úyD: xda\mufwahJ r:cGe:f awG ar:ódik rf mS vnf:
]zpfygw<f` 'gayrJh ud< k îf udK\xm:wJh rde.f cGe:f pm\Guef .J olwu<fa]ym
wJh rde.f cGe:f wd.k wl rwl qkw d mukad wmh }|kpu kd \f ygr<f` rde.f cGe:f a]ymol
awGu r jumcEqko d vdyk J rde.f cGe:f pm\Gux
f rJ mS rygwhJ tajumif:t\m
awGukd xnhaf ]ymwwfovdk wcsKd. tajumif:t\mawGukd csefxm:cJh
wmrsKd:vnf: vkyw f wfjuw<f` ud< k u
f rde.f cGe:f pm\Guu
f kd îudKr\xm:
bl:qkd\ifvnf: \Sif:vif: aqG:aóG:r<hf tajumif:t\mawGudkawmh

122

IMMF2.pmd 122 6/2/2547, 23:42


tcef: (13) tpnf:ta&:rsm:? rde.f cGe:f rsm:? owif:pm\Si:f vif:yJrG sm:

zwfxm:\rSm ]zpfygw<f` 'Denf:tm:]zifh rdef.cGef:a]ymqkdwJhtcgrSm


'Dowif: tajumif:t\mudk ud< k u
f odaeúyD:om: ]zpfaer<f`
rde.f cGe:f wpfck tajumif: a\:xm:wJh owif:aumif:wpfy'k f
udk junhjf u\atmifyg`

befaumuf? xkid :f (atyD)` &efîuD:csKyf oufqif 'Dowif:u oufqifa]ymorûudk


\Sief m&yfx\m onf wevFmae.u ol.tpd:k \opf> rl&g' ]yefa\:xm:wm r[kwq f wdk m
pmzwfou l csufcsif:odvu dk úf yD`
rsm:udk xkw]f yefajunmum uwdta]rmuft]rm: ay:vdu k f pma\:q\mu tzGirhf mS uwnf: u
aomfvnf: ol.tae]zifh vufawG.vkyf aqmif\ef cufcJ rnf qef.usifbuf t]rifuykd g
]zpfajumif: a&zeforl sm:u a]ymqkod nf` xnfha\:xm:wmudk:`

vÏwaf wmfopf> yxrtîudrf tpnf:ta&:wGif tzGirhf mS a<bk<soabmyJ azmf]ycJw h hJ


t"dutajumif: t\m]zpfwhJ
oufqif u 4if:> rl&g'udk a]ymjum:\mY tvkyt f udik rf sm: rl&g'tajumif:udk pma\:q\mu
zefw:D ay:\ef? &if aiGw:dk ap\efóiS hf ódik if b hH Efrsm:> aâu:úrD csufcsif:tusOf:csKyfúyD: azmf]yay:w<f`
28.5 bDvD<Ha';vmudk avûmfypf\ef \nf\G<fonf[k 'gukd oufqif\.J a]ympum:eJ.
tusOf:csKyfazmf]yúyD: tzGiu hf kd
qkyd gonf` tm:]znhaf y:w<f` 'Dae\mrSm rl&g'u
ütpd:k \taeeJ. b&opftwGuf tcGit hf vrf: awG tajumif:t\m topf tqef:
udk \So d rû tiftm:eJ. zefw:D wnfaqmuf<rl mS ]zpfygw<f? r[kww f majumifh tzGirhf mS ra\:wmudk
xdik :f ódik if [
H m buf aygi:f pHrk mS a]ymif:vJz.kd vdt
k yfaeygw<fá owd]yKyg` tJ'u D wdawGu a\G:aumufyGJ
rJq< G yf aGJ wGrmS ay:cJw
h mrd.k
[k w<fvu D eG f vkyif ef:\Sif olaX:îuD:t]zpfrS ódik if aH \:orm: owif:awGxrJ mS zefw\mawatmif
]zpfvmol oufqifu a]ymygonf` ygúyD:aeúyD`

oufqif> xdkif:\wfxkdif:ygwDonf v<form:


rsm:tm: aâu:úrD oHk:óSpfqkdif:iHhxm:ay:rnf? xdkif:aus:\Gm
77000 tm: wpf\mG vûif zH.G úzdK:a\:tulaiG a';vm 23800 pmzwfo[l m owif:udk
em:vnfódkifzdk.twGuf
pDay:rnf? qif:\Jom:rsm:twGuf aç:óSKef:csKdomaom aemufcHorkdif:udk
aq:&g:ukorSKóSihf bEfaâu:úrDupd t P wGuf ódik if hH \\efyidk cf iG hf ra\:r]zpf a\:\r<f`
pDrHcef.cJGrSK ukríEDîuD:wpfck zJG.pnf:ay:rnfqkdaom uwd
oH:k ck]zifh Zefe&g\D 6 \uf taxGaxGa\G:aumufyw GJ iG f tódik \f
\Su
d m nGe.f aygi:f tpd:k \udk OD:aqmif zJ.G pnf: cJ]h cif: ]zpfonf`

od.k aomf a&zeforl sm:url vlúyde:f îudKuf rl&g'rsm:


rS m p\d w f p u îuD : rm:vG e f : rnf ] zpf a jumif : owd a y:
xm:onf`
ütawG:tac;opfawG? vkyfaqmifcsuf topf

123

IMMF2.pmd 123 6/2/2547, 23:42


tcef: (13) tpnf:ta&:rsm:? rde.f cGe:f rsm:? owif:pm\Si:f vif:yJrG sm:

awG[m rSeu f efwt hJ awG:tac;? rSeu f efwhJ vkyaf qmifcsuf


vd.k a]ymvd.k r\bl:á[k twku d t
f cH acgi:f aqmifcïrfvyd ikd u f
ouf q if > rd e f . cG e f : óS i f h ywf o uf I vÏ w f a wmf w G i f :
tacstwif aqG:aóG:yJw G iG f a]ymqko d nf`
üodxm:\rSmu 'Dóikd if [ H m cifAsm:vdk rcsrf:ombl:
pma\:q\mu tzGi\hf .J qkwd mudyk gá [k olu a]ymygonf`
'kw<
d ydik :f ]zpfwhJ oufqif\.J rl&g' \\efydkifcGifh pDrHcef.cJGrSK ukríED wnfaxmifúyD:
tay; a&zefwt hJ ajumif:qD
a]ymif:a\:vmw<f` olu
ykñvdubEfrsm:> aâu:úrDukd wm&ef<al \:onf vlcsrf:om
aoaocsmcsm a\G:cs<f<x l m:wJh xdxrd rd d vkyif ef:\Siîf uD:rsm: twGuo f m tusKd:\Srd mS ]zpfúyD: tpd:k \tay;
a]ympum: oH:k ckukd azmf]yxm:ygw<f` &efxkyf&efydk:îuD:om ydkvmrnf]zpfajumif:vnf: cïrfu
owday:a]ymjum:onf`
ütcGefxrf:awG\J. aiGeJ. vlcsrf:omîuD:awGudk
ulnaD xmufyhH ay:zd.k cifAsm:rSm bmvkyyf idk cf iG rhf S r\Sb d :l á [k
cïrfu a]ymygonf`
rjumao:cifu ]zpfysufcw
hJ hJ wpfcsdefu pnfyifzGH.úzdK:cJhaom xkdif:ódkifiH>
xkid :f ódik if \H .J pD:yGm:a\:]zpfpOf
aemufcHorkdif:udkazmf]yay:vkduf]cif: pD : yG m :a\:onf uk e f x k w f v k y f r S K óS i f h yk d . uk e f r sm:twG u f
tm:]zifh pmzwfot l ae eJ. cïrfvyd idk \f .J toufaoG:ajum]zpfaom ódkifiH]cm:\if:óSD:]rÛKyfóSHrSKrsm:
rSwcf sufe.J qufpyfro d mG :wJth ]yif tJ'D ]yefvnfxkwf<loGm:aomtcg 1997-98 tm\S pD:yGm:a\:
qufpyfrKS tpOfu oufqiftaeeJ.
rl&g'opfawG bmhajumifh csrSw\f wmvJ
usqif:rSKxJ óGeH pfc\hJ avonf` TpD:yGm:a\: tusyftwnf:
qdwk mudyk g ay;vGiaf pygw<f` rsm:u bÖma\:pepftwGi:f vufoif\h m pm:awmfac; ]cif:
wu<fawmh owif:u'DrmS yJ óSifht}wd vdkufpm:rSKrsm: us<fus<f]yef.]yef. ]zpfay;ae
]ynfph o
kH mG :ygúyD` owif:pmrSm ae\musef ]cif:udk azmf]yae]cif:]zpfúyD: ódkifiHhpD:yGm:a\:u <ckwkdif
ao:w<fq\dk ifawmh ta\:rîuD:vSwhJ
oufqif\.J rl&g' a\:\m ajunmcsuf
]yefvnf emvefxv l m\ef |ke:f uefîudK:pm:ae\qJ ]zpfygonf`
awGeJ.aemufódkifiHa\:orm:wpfOD:\J.a&zef
a]ymqdrk KS awGukd qufvuf ütpd:k \taeeJ. tvsift]refe.J ta\:wîuD: vkyf
azmf]yódkifygw<f` aqmif\rSmuawmh pD:yGm:a\:taqmufttHk? tkyfcsKyfa\:
taqmufttH?k vlrKS a\: eJ. ódik if aH \: taqmufttHk awGukd
]yK]yifa]ymif:vJ]cif:tm:]zifh pD:yGm:a\: ]yùemawGudk
t]refqHk:a]z\Sif:ay:a\:ygyJ? 'gawGtm:vHk:udk wpfúydKif
eufwnf: vkyjf u\r<fá [k oufqifu a]ymygonf`
ol uwd]yKaom w]cm:tajumif:t\mrsm:rSm
vkyif ef:i<f orm:rsm:tm: acs:aiGxw k af y:ódik \f ef aus:\Gm
bEfrsm: wnfaxmifa\:? ódik if zH .GH úzdK:wd:k wufaf \: vkyif ef:rsm:
udk ódik if aH \:t\ &ifa\mufpu G zf uf ]cif: r\Sb
d J uïrf:usifol

124

IMMF2.pmd 124 6/2/2547, 23:42


tcef: (13) tpnf:ta&:rsm:? rde.f cGe:f rsm:? owif:pm\Si:f vif:yJrG sm:

ynm\Sifrsm:uyJ OD:pD:aqmif\Gufa\:? rl:<pf aq:&g:


arSmifcrdk KS rsm:tm: óSrd ef if:a\:óSihf tpd:k \> t}wdvu kd pf m:rSK
wkdufzsufa\:wGif ]ynfolrsm: yg&if\ef tm:ay:a\:wkd.
]zpfygonf`
acwfrDenf:ynmrsm: oHk:pJG]cif:]zifh tpdk:\ toHk:
p\dwfudk avûmh cs\efóSifh tcGefaumufpepfudk wkd:wuf
aumif:rGeaf p\ef vkyaf qmifúyD: bÖma\:qkid \f m pnf:rsOf:
pnf:urf:udk ]rÛifhwnfrnf]zpfajumif:vnf: olu uwd]yK
cJo
h nf`
ouf q if nG e f . aygif : tpk d : \tzJ G . > 'k w d <
acgif:aqmifurl vlúydef:îudKufrl&g'rsm:udk trsm:óSifhtwl
qef.usifygajumif: we}FaóG ae.u xkwaf zmfa]ymqko d nf`
e<l:tufpfya\:\Sif:ygwD 'kwd<acgif:aqmif
csmvrf <lbrf\efu oufqif> uwdpum:rsm:onf
rJrsm:rsm: \a\:twGuo f m ]zpfúyD: ]ynfo.l aâu:úrD &efxyk f
&efy:kd îuD:om ydv k maprnf[k qkyd gonf` aus:vuf aâu:úrD
uif:\Sif:a\:rl&g'rsm:rSm <ckrS topfr[kwfbJ <cif
uwnf:u rSm:<Gi:f vkyaf qmif cJh ]cif:rsm: ]zpfajumif: olu
a]ymygonf`

'Dowif:udk enf:enf:yg:yg: wnf:]zwfvu kd \f if ydúk yD:


tm:\S?d ydúk yD: \Si:f vif:vmygr<f` Oyrm- tzGiu hf kd tckvkd
a\:oihyf gw<f`

&ef î uD : csKyf ouf q if \ S i f e m&yf x \monf


wevFmae.u ol.tpd:k \> pD:yGm:a\:óSihf vlrKS a\:rl&g'
rsm:udk ajunmúyD: uwd u&wfrsm: ]yKcJ\h m a&zeforl sm:
url tqkyd guwdrsm:udk ]znhq f nf: zd.k cufcv J rfd rhf nf
]zpfajumif: a]ymqkyd gonf`

b<fvykd ]J zpf]zpfygav? tJ'o


D wif: uav:uawmh
rde.f cGe:f wpfck tajumif:a\:wJh erlemowif:aumif: wpfy'k f
ygy`J

125

IMMF2.pmd 125 6/2/2547, 23:42


tcef: (13) tpnf:ta&:rsm:? rde.f cGe:f rsm:? owif:pm\Si:f vif:yJrG sm:

tcrf:tem:rsm:rSmvnf:...
owif:axmufawG[m tcrf:tem:yJG
awGtajumif: owif:a\:om:wJh tcgrSmvnf:
rd e f . cG e f : awG e J . owif : pm\S i f : vif : yJ G a wG
tajumif:a\:wJt h cg rSm:wwfwt hJ wdik :f rSm:wwf
juygw<f` olwkd.u t\m\SdîuD: wpfa<muf
tcrf:tem:udk wufa\mufwJh tajumif:udkyJ
tzG i f h r S m tom:ay: wif a \:avh \S d w wf
juygw<f` 'gayrJh tJ'g[m wu<hf owif:
[kwf\J.vm:` tcrf:tem:eJ. zGifhvSpfay:vkduf
omref w<fqw dk hJ ausmif:tajumif:usawmh b<fa\mufaeovJ` 'Dausmif:
owif:\if:]rpfawGudkvnf: zGihfvdkufwmajumifh \GmxJu uav:awG yxrOD:qHk:tîudrf t]zpf
arhrxm:ygeJð`
ausmif:wuf cGihf \oGm:úyDvm:`
t]rJwrf:rSm bmu ta\:ygwmvJ? vlxktay; bm
oufa\mufrKS \So d vJ qkw d mudk pOf:pm:yg`
]refrmódik if u
H pme<fZif: oifwef:om:wpfpu k kd armfvúrdKiúf rdK.
îuD:rSm |kyf\Sif|kHopfwpf|kH zGifhvSpfvkdufwJhtajumif: owif:wpfyk'f
a\:ckid :f cJw
h <f` trsm:pku zGiyhf t GJ crf:tem:udk ppfbuft\m\Sîd uD:awG
wufa\mufwJhtajumif:udkyJ tzGifhpmydk'f t]zpf wifa\:cJhjuw<f`
tzGihf wpfcrk mS qd\k if ü|ky\f iS |f aHk \S.wGif zJîudK:udk ]zwfay:úyD:aemuf tcrf:
tem:wufa\mufvmolrsm:tm: vufaqmifypPn:f rsm: a&iSay:cJo h nfá
qdúk yD: a\:xm:w<f`
wu<fu 'D|yk \f iS |f u Hk kd zGiv
hf pS v
f udk w
f t
hJ wGuf trsm:]ynfol
awGtaeeJ. b<fvkd tusKd:\Srd mS vJqw kd muom t"du ta\:îuD:wm
yg`

armfvúrdKifúrdK.wGif 1971 ckópS u f púyD: <cktcsdet


f wGi:f
yxrqH:k tîudrf t]zpf zGiv hf pS v
f u
kd af om qlygpwm:|ky\f iS |f o
Hk .dk
|ky\f iS cf spfol 400 ausmfu <ae.wpfceJ uf vma\muftm:ay:
cJjh uonf`

qdúk yD:yJ a\:oihyf gw<f`

126

IMMF2.pmd 126 6/2/2547, 23:42


tydik :f (6)

tydik :f (6)

tcef: (14)

a\'D<?kd |kyo H wGuf owif:a\:om:]cif:

f t
a\'D<dkeJ. |kyfoHowif:axmufawG taeeJ.vnf: a\S.u
tcef:awGrmS azmf]yoGm:cJw h hJ ta]ccHpnf:rsOf:rsm:twkid :f yJ vkud ef m usifh
oH:k ódik yf gw<f` 'gayrJh owif:pmrSm owif:a\:om:]cif:eJ. a\'D<ekd .J
|kyfoHawGtwGuf owif:a\:om:]cif:wkd.tjum:rSm ta\:îuD:wJh
uGm]cm:csufawGawmh \Syd gw<f`
pme<fZif:orm:awG owif:a\:w<fqdkwmu tajumif:
t\mwpf\yfukd pmzwfopl w d xf J ]rifa<mifvmatmif o|kyaf zmf a\:]y
\wmrsKd:yg` a\'D<ekd .J |kyo f H owif:axmufawGusawmh y\dowfukd
a]ym]y\wmrsKd:`
a\'D<ekd .J |kyo
f H owif:axmufawGu owif:]zpf\yfwpfck
tajumif: toHoiG :f xm:wm ]zpf]zpf? "mwfyakH wGu]kd zpf]zpf? AD'< D w
kd yd f
acG]zpf]zpf wifqufay:wmajumifh y\dowf[m t]zpftysufawGukd
ud< k w f idk jf um:\? ]rif\w<f` a\'D<ekd .J |kyo f oH wif:axmufaumif:
wpfa<muf[m toHoiG :f xm:wmawG? "mwfyakH wGe.J AD'< D wkd yd af cGawG
udk wifquf]yo|kHrûeJ. wm&efrausao:ygbl:` 'Dt]zpftysuf
tajumif:csif:\mudk y\dowfîuD: em:vnfoabmaygufatmifvnf:
\Si:f vif: wif]yay:\ygw<f`

wpfîudryf rJ .kd aocsmygap


owif:pmzwf y\dowftaeeJ. owif:wpfy'k u f kd r\Si:f bl:
qk\d if ol.rSm tcsde\f oavmuf ]yefzwfjunhv f .kd \ygw<f` owif:udk
tîudrfîudrf \Sif:wJhtxd zwfaevdk. \w<f` a\'D<dkeJ. |kyfoH
y\dowfîuD:uawmh tJ'Dvdk rvkyfódkifbl:` olwkd.taeeJ. owif:
wpfy'k u f kd wpfîudryf J jum:odciG \hf w
dS <f` 'ght]yif a\'D<edk .J |kyo f H
owif:xkwv f iÏ rhf KS awGu rsm:aomtm:]zifh tcsdew f w
kd u
kd av:` a\'D
<dek .J |kyo
f oH wif:axmufawG taeeJ. owif:awGukd ajunma]ymqdk
zd.k twGuf cEuav:yJ tcsde\f wwfw<f`

127

IMMF2.pmd 127 6/2/2547, 23:42


tcef: (14) a\'D<?kd |kyo H wGuf owif:a\:om:]cif:

f t

'gajumifh a\'D<ekd .J |kyof o


H wif:axmufawG[m owif:awG
udk a\:om:wJah e\mrSm pme<fZif: q\mawGxuf ydúk yD: \Si:f vif:? uspf
vspf\r<hft]yif vufa\G:pifowif:rsKd:vnf: ]zpf\ygr<f` omref
ae.pOfo:kH pum:vH:k awGe.J tmvmyovìmy a]ymwJh yHpk rH sKd: ajunm
a]ymqk\d r<f` tajumif:t\m ]zpf\yfwpfcu k kd w]cm:vlwpfa<mufukd
a]ym]yaewJh yHpk rH sKd:twkid :f yJ &guswpfcek .J wpfc[ k m tquftpyf \S\d edS .J
acsmarG.aeap\ygr<f` em:axmifwJh y\dowf[m udk<hfowif:udk
jum:vku d \f wmeJ. em:vnf oabmayguóf ikd \f r<f`
t]zpftysufwpfc\k .J ? 'grrS [kwf owif:pm\Si:f vif:yJG wpfck
\J. tajumif:ud]k zpfap? |SKyfaxG:ayGvw D hJ ]zpf\yfwpfcu k kd ]zpfap wif]y
wJth cg ta\:tîuD:qH:k tcsuftvufawGuykd J a\G:cs<fwif]y\ygr<f`
udk<fhowif:\J. tp yxr&gus óSpfck? oHk:ckrSm tJ'D t"dutcsuf
tvuf? 'grrS [kwf tajumif:t\mudk wif]y\r<f` 'Dvekd nf:eJ. y\d
owfu 'Dowif:[m ta\:îuD:wJh owif:ygvm:? pdw&f ifpm:p\mygvm:
qkúd yD: qufem:axmif]zpfomG :r<f`
owif:pmawGrSmvdk aemufcHorkdif:eJ. tao:pdwftcsuf
tvufawG (Oyrm-vlrsm:\J. touf? ae\yfvyd pf m? pm\if:tif:awG)
u kd azmf]yay:zd.k rvdyk gb:l ` tJ'gawGuo kd m azmf]yae\\if a\'D<ekd .J
|kyo f oH wif:awG[m \Snv f sm:axG]ym:úyD: tm:vH:k |SKyfuek rf <f`

vuf\]dS zpfaeonfudk tm|kpH u


kd yf g

vlawGu owif:pm
udk aumuf ukid v f u
dk w f meJ.
'g rae.u owif : awG q d k
wm odxm:úyD:om:yg` 'gayrJh
vlawGu a\'D<dkeJ. |kyfoH
puf a wG u d k zG i f h em:
axmifw<f? zGijhf unfw h <f
qkdwmuawmh aemufqHk:
owif:awGudk odcsifvdk.yJ
]zpf y gw<f ` 'D u ae.rS m
bmawG ]zpfysuf aeovJ?
a&:vHacgifowD hJ ae\mu <kwpf t
G qH:k tck avmavm vwfvwfrmS udk bmawG ]zpfaeovJayg`h
vlawG[m owif:ukd 'gajumif h a\'D < k d e J . |k y f o H owif : axmuf a wG [ m aemuf
tvkt d yfq:kH ygyJ`

128

IMMF2.pmd 128 6/2/2547, 23:42


tcef: (14) a\'D<?kd |kyo H wGuf owif:a\:om:]cif:

f t

qHk:t]zpftysufawGeJ. tck avmavmvwfvwfrSm bmawG]zpfae


ovJ qkw d mawGay;rSmyJ wwfóikd o
f avmuf tm|kpH u
kd \f ygr<f`

pnf:urf:csuf tcsKd.
a\'D<ekd .J |kyo
f o
H wif:aumif:wpfy'k f a\:om:vdw
k <fq\kd if
atmufygtcsufawGukd vku d ef moifyh gw<f`

• &gusawGukd wkw d ydk J oH:k úyD: uwWm:-uH-îud<m yHpk eH .J |k:d |d:k \Si:f \Si:f yJ
a\:yg`
• &guswpfajumif:rSm tajumif:t\mwpfcu k ykd J wif]yyg`
• cGet f m:\Sw d hJ îud<mrsm:udo k :kH yg? vdt
k yfwt hJ cgrsm:rSm emr&daooeeJ.
îud<m&daooeawGuv kd nf: oH:k ay:yg`
• ud< k o fh wif: xda\mufrKS \daS tmife.J aemufq:kH t]zpftysufukd wif]y
aew<fqw kd m ay;vGiaf tmif t}Fvyd b f momeJ. ajunmaewmqk\d if
present tense 'grr S [kwf present perfect tense rsm:eJ. ajunma]ymqkd
\ygr<f`
• omrefvlawG em:rvnfódkifwJh? |SKyfaxG:cufcJwJh pum:vHk:rsm:udk
a\Smifyg` tpd:k \ wm&ef\ydS ñk Kd vfrsm:eJ. ynm\yfqidk \f m üuïr:f usio f rl sm:á
om oHk:óSKef:wJh toHk:tóSKef:rsKd:awGudkvnf: a\Smifyg` udk<hfrdwfaqG
taygi:f toif:awGe.J edp"P &l a]ymqko d vdk a]ym|d:k a]ympOf toH:k tóSKef:
awGudkyJ oHk:\ygr<f` ü taumiftxnfazmf aqmif\Gufaeygw<fá
tpm: üvkyaf qmifaeygw<fá vd.k yJ a]ymyg`
• a<bk<stm:]zifh owif:udk p ajunmwJt h cg 'Dowif:udk b<fu
od\w<fqw dk hJ owif:\J. \if:]rpfe.J &gusudk p\ygr<f` tJ'grS y\d
owftaeeJ. qufem:axmif]zpfomG :zd.k ydt k qifa]yw<f` 'Dtcsufu
pme<fZif:awGrmS a\:om:[efe.J uGmw<f` pme<fZif:awGrmS usawmh
owif:\if:]rpfukd &gus\J. tqH:k rSmrS azmf]ywwfjuygw<f`
• ta\:tîuD:qHk: pum:vHk:udk &gus\J. a\S.qHk:ydkif:rSm xnhfa]ymyg`
üa]rqDvÏmtwGif: ta]ymif:tvJawGajumifh \Gmom:awG toD:tóSH
yifrsm: pdu k \f cufae\ygw<fá vd.k ra]ymyge.J ` ü\Gmom:rsm:toD:tóSH
pdu
k yf sKd:a\:[m a]rvÏmtwGi:f ta]ymif:tvJawGajumifh tckawmh t
cufawG.ae\úyDá vd.k a]ymyg`
• \Snfvsm:ayrsm:vGef:wJh \mxl:trnfawGeJ. XmetrnfawGudk
twdkcsHK.ypfyg` ütaumufcGefXme xkwfukefXmecJG nÏefjum:a\:rSL:á

129

IMMF2.pmd 129 6/2/2547, 23:42


tcef: (14) a\'D<?kd |kyo H wGuf owif:a\:om:]cif:

f t

tpm: ütaumufceG t f \m\Sád vd.k yJ |d:k |d:k \Si:f \Si:f oH:k vdu
k yf g` a\'D<kd
em:axmifoal wG? |kyo f jH unhof al wG[m bJ.G xl:}kEx f :l awGukd t]ynhf
tpHk odaep\m rvdyk gb:l `
]refrmh|yk o
f u H xkwv f iÏ whf hJ owif:wpfy'k \f .J tzGiu hf jkd unhyf g`

vlrKS zlvaHk \:? u<fq<fa\:óSihf ]yefvnf ae\mcsxm:a\:


&efîuD:Xme&efîuD: Adv k rf LS :csKyf pdex
f mG :onf a'guw
f m rku d uf <f
'gvfwef acgif:aqmifaom ta\S.awmiftm\Sa'o vlarSmifckd
ukeof <G rf KS yaysmufa\: tmqD<-H jopajw:vs pDru H ed :f yl:aygi:f
aqmif\Gufa\: tzJG.tm: a'opHawmfcsdef 18:30 em\Du
]r\dyn
f Kd |dKG if\<f[wkd <f ]ynfaqmifrmS vufcaH wG.qHck yhJ gw<f`

tzGirhf mS emrnfe.J bJ.G xl:}kEx


f :l \Snîf uD: oH:k cke.J rd.k \Snf
vnf:\Sn?f |SKyfvnf:|SKyfaewJt h wGuf em:qifoal wGtaeeJ. em:vnf
ódik rf mS r[kwb
f :l ` owif:\J. tajumif:t\mua\m bmvJ` awG.qHk

|kyo
f u
H vlawG\.J pdwcf pH m:rëawGudk trdt\ azmf]yódik af yr<fh wpfcsdew
f nf:rSm
taóSmihft<Sufvnf: ]zpfapygw<f`
juw<fq|kd Hk oufoufyv J m:` olw.dk awG.qHjk uawmh bmawG a]ymqdk
aqG:aóG:juovJ` wpfcck u k kd vkyjf uzd.k oabmwlcjhJ uovm:` úyD:awmh
'DtzJ.G u bmtzG.J vJ` bm]zpfv.kd ]refrmódik if u H kd vm\wmvJ` 'g awG
wpfcrk S rod\bl:`
'kw<d tyd'k rf mS usawmh Adv k rf LS :csKyu
f npmwnfcif:wJh tcrf:
tem:udk wufa\mufvmwJh ykñKd vfcek pfO:D \J. \mxl:? }kEx f :l awGuykd J

130

IMMF2.pmd 130 6/2/2547, 23:42


tcef: (14) a\'D<?kd |kyo H wGuf owif:a\:om:]cif:

f t

zwf]yoGm:w<f` owif:\J. wwd<yk'd u f akd wmh t\m\Sîd uD: óSpaf <muf


emrnfe.J tzJ.G oGm:a\mufvnfywfcw hJ hJ ae\mawGuykd J a]ymoGm:w<f`
'Dowif:wpfy'k v
f :kH udk junf|h KS em:axmifaeol taeeJ. b<f
vdv
k yk úf yD: em:vnfoabmayguóf ikd rf mS vJ`
uJ-tck 'Dpmtkyt f a\S.ydik :f rSm azmf]ycJw
h hJ owif:OD:óSpyf 'k u
f kd
junhfju\atmif` tJ'Dowif:awGudk a\'D<dkeJ. |kyfoHxkwfvÏifhzdk.
twGuf b<fvkd a\:rvJqw dk mudyk g`
b<fbuf]crf:u owif:pmxJrSmygwJh owif:]zpfygw<f`
nmbuf]crf:u 'Dowif:udk a\'D<dkeJ. |kyfoHxkwfvÏihfr<fqdk ]yef
a\:oifw h hJ yHpk yH g`

uaèm'D:<m:txnfcsKyfvkyfom:rsm: tusyftwnf:juHKae\

owif:pm ta\:tom: a\'D<ekd .J |kyo


f o
H wif:ta\:tom:
tar\du]ynfaxmifpk wGif pD:yGm: uaèm'D : <m:ód k i f i H ul : oef :
a\: wH.k qkid :f rSKajumifh uaèm'D:<m: ódik if w H iG f a\mif:&<fa\: &efîuD:u <ck\uf ydik :f twGi:f
onfópS f <cktcsdet f xd txnf csKyfpuf|Hk txnfcsKyf|Hk 12 |kH <m<Dyw d of rd :f vdu
k \f wJh
tenf:qH:k 12 |kH <m<D ydw f v f u
dk \f úyD ]zpf twGuf vl 3000 tvkyf]yKwfoGm:\ajumif:
ajumif : ul : oef : a\mif : &<f a \: &ef î uD : a]ymyg w<f`
csefy\mqd'u f a]ymjum:onf` &efîuD:csefy\mqd'u f 'Duae. a]ym
avmavmq<fwGif tvkyform: jum:\mrSm <ckvkd ydwyf pf \wm[m tar\du
3000 ausmfukd tvkyrf S <m<D \yfqidk :f xm: ]ynfaxmifprk mS pD:yGm:a\: wH.k qdik :f \wmajumifh
\úyD: ta]ctae rwk:d wufvmygu aemuf ]zpfajumif: tajumif:]yygw<f`
xyf tvk y f ] yKwf j uvd r h f O D : rnf [ k ol u 'ght]yif ta]ctaeawG wkd:wuf
a]ymonf` aumif:rGef rvmbl:qk\d if vlawG aemufxyf
xd.k ]yif txnfcsKyf tvky|f Hk 200 tvk y f ] yKwf \ vd r h f O D : r<f v k d . vnf : ol u
cef . u tcsd e f y d k u d k avûmh c s vk d u f o ]zif h a]ymygw<f`
tqkdif:óSpfqkdif:rS wpfqkdif:yJ ]zpfoGm:\m ódik if \H .J txnfcsKyf|Hk 200 [m t
tvkyform: trsm:t]ym:onf tvkyfcsdef csdefydkeJ. tvkyftqkdif:awGudk avûmhcs\wm
em\D avsmhenf:oGm:\ajumif:vnf: &efîuD:u ajumifh tvkyo f rm: tawmfrsm:rsm: tvkycf sdef
a]ym]yonf` avsmh enf : oG m :w<f v d k . vnf : &ef î uD : u
ütar\du]ynfaxmifprk mS ]zpfae a]ymoGm:ygw<f`
wJh pD:yGm:a\:]yùemawG ay;rSm uïeaf wmfw.dk uaèm'D : <m:ód k i f i H txnf c sKyf

131

IMMF2.pmd 131 6/2/2547, 23:42


tcef: (14) a\'D<?kd |kyo H wGuf owif:a\:om:]cif:

f t

qDu puf|yHk idk \f iS af wGa\m? tvkyo f rm: awGu vkyif ef:u vl 200000 ausmf udk tvkyt f udik f
yg tvGepf :kd \draf ejuygw<fá olu a]ym onf` ay:xm:wmyg` csKyfxnf 80 \mckdifóSKef:u
uaèm'D : <m:ód k i f i H txnf c sKyf tar\du ]ynfaxmifpu k kd wify.kd ae\ygw<f`
vkyif ef: wGif vl 200000 tvkyf vkyu f ikd af e rdrdtaeeJ. vkyfief:\Sifrsm:twGuf a\m?
juúyD: wpfO:D vûifwpfv ysr:f rû a';vm 40 cef. tvkyform:rsm:twGufyg pdk:\drf ylyefrdwJh
\\Sdonf` csKyfxnf 80 \mckdifóSKef:ausmfudk tajumif: &efîuD: csef y\mqd'u f a]ymyg w<f`
tar\du]ynfaxmifpkodk. wifydk.a\mif:cs \
onf`
<cktcg óSpf&ufusKd:oGm:úyD ]zpf
aomf v nf : uaèm'D : <m:u tar\d u
]ynfaxmifpo k .dk óSppf Of wify.kd aeus cJwG rf:
yrmE> 40 \mck d i f ó S K ef : ud k y if r]ynf h r D
ao:ajumif: &efîuD:u a]ymygonf` <ref
óSpfuqkdvûif ZGeftukefuwnf:u tar\du
]ynfaxmifpt k wGuf cJG wrf:udk t]ynft h & eD:yg:
wify.kd cJúh yD:]zpfajumif: olu a]ymyg onf`

a\'D<dkeJ.|kyfoHvÏifhowif:rSm t"du tajumif:t\mudk


wdkwdkeJ. \Sif:\Sif:yJ tzGifhrSm wif]y]cif:]zifh em:qifjunhf|SKolawG
pdwf&ifpm:atmif zrf:qJGxm:ygw<f` &gus |dk:|dk:pif:pif: awGeJ.yJ
wif]yoGm:wmudk owd]yKjunhyf g`
owif:ukd ul:oef:a\mif:&<fa\:&efîuD:eJh tpcsDvdkufwJh
twGuf em:qifjunfh|SKolawGtaeeJ. csufcsif:yJ 'Dowif:tcsuf
tvuf\.J \if:]rpfukd odvu kd jf u\w<f` t}Fvyd v f kd a]ymr<fq\dk if
awmh csufcsif:vufiif:]zpfaewmqkw d m cHpm:\atmif present tense
eJ.yJ oH:k úyD: ajunm\rSm]zpfygw<f` owif:pm tzGiphf myd'k rf mS awmh
txnfcsKyfpuf|kHawG tajumif:a\m? tar\duefódkifiH\J. pD:yGm:a\:
tajumif:udyk g azmf]yxm:ygw<f` toHviÏ o hf wif:rSmawmh tar\duef
ódik if \H .J pD:yGm:a\:tajumif:udk 'kw< d pmyd'k rf mS xm:vdu k ]f cif:tm:]zifh
tzGipfh myd'k [ f m wdw k \kd iS :f \Si:f ]zpfomG :úyD: ajunma]ymqk\d wm vG<o f mG :
ygw<f` tJ'v D ]kd zpfatmif &efîuD:\J. emrnfuv kd nf: 'kw< d tyd'k uf srSyJ
azmf]yay:vku d w f <f`
'kw< d tyd'k rf mS &efîuD:\J. emrnfe.J ol b<fwek :f u a]ym
w<fqkdwmudk \Sif:atmif azmf]yay:xm:ygw<f` a\'D<dkeJ. |kyfoH

132

IMMF2.pmd 132 6/2/2547, 23:42


tcef: (14) a\'D<?kd |kyo H wGuf owif:a\:om:]cif:

f t

owif:axmufu t]zpftysufwpf\yfukd ae.csif: owif:ajunm\


wmajumifh ü'Duae.á qdw k mudk oH:k óSKef:xm:wmyg`
wwd<pmydk'fu ü'hgt]yifá qdkwJhpum:vHk:u tay;u
owif:tcsuftvufeJ. atmufrSm qufpyfazmf]yr<fh owif:
tajumif:t\mwk.d jum:rSm aygi:f ul:ay:xm:wm ]zpfygw<f` a\'D<kd
eJ. |kyo f o H wif:awGrmS &gustpudk ü'gt h ]yifá eJ. pwm[m enf:aumif:
wpfcyk g` 'Dvkd pvdu k ]f cif:tm:]zifh &guswko d mG :wJt
h ]yif owif:uvnf:
tcsdwt f quf rdred .J qufomG :ygw<f`
pwkwt M yd'k rf mS vnf: 'D]zpf\yfu avmavmq<f ]zpfysuf
aew<fqw dk m ay;vGiaf tmif a\:om:azmf]yxm:ygw<f`
aemufq:kH tyd'k rf mS owif:pma\:om:csufavmuf aemufcH
orkid :f awGukd razmf]yxm:ygb:l ` tajumif:uawmh (1) a\'D<ekd .J |kyf
oHowif:awGu tcsdew f w kd t
hJ wGuf ]zpfygw<f` (2) em:qifjunh|f KS
aeolawG taeeJ.vnf: tcsuftvuf tao:pdwaf wGukd trsm:îuD:
rrSwrf w d wfjuvd.k ygy`J
tckwpfcg a\S.rSmazmf]ycJúh yD:]zpfwhJ uaèm'D:<m:a':vD:
owif:pm aqmif:yg:udk xyfjunhjf u\atmif`

rauseyfol tiSm:<mOfarmif:rsm: 6 at vrf:rîuD:udyk w


d q
f .dk
úrdK.awmf Oya'opft\ zóGr:f yifúrdK.wGi:f od.k &ifa\mufciG hf
wm:]rpfvu kd o
f nft h wGuf pdwqf :kd a'goxGuaf eaom tiSm: <mOf
armif: 20 cef.onf 6 at trsKd:om:vrf:rîuD: tpdwf tydik :f
wpfckudk t}Fgae.u ydwfqdk.xm:cJh\m wpfem\Djum <mOfajum
usyfawmufomG :cJ\h onf`
4if:wk.d > armfawmf<mOfrsm: úrdK.awmfwiG :f od.k &ifa\muf
vm]cif:udk wm:]rpfonhf \Jtygt&if t]cm:tmEmydkifrsm:óSifh
tcsif:rsm: aeaom tqkdyg <mOfarmif:rsm:tm: vlpkcJG\ef
rD:owfum: a]cmufp:D udk xdak e\mod.k ac;<lc\hJ onf`
a]rmufyikd :f ]ynfe<frsm:rS tiSm:<mOfrsm: úrdK.awmfwiG :f od.k
&ifa\muf]cif:udk wm:]rpfonfh pnfyifom<m trde.f onf t}Fgae.
up úyD: touf&ifco hJ nf`
<if:od.k wm:]rpf\]cif:rSm <mOfusyfawmufrKS oufomap
\efóiS hf úrdK.awmfom<mvSyap\ef ]zpfajumif: wm&ef\o dS rl sm:u
a]ymonf`

133

IMMF2.pmd 133 6/2/2547, 23:42


tcef: (14) a\'D<?kd |kyo H wGuf owif:a\:om:]cif:

f t

<cktcg tiSm:<mOfrsm:onf úrdK.awmf]yify 5 uDvrdk w D m


tuGm\Sd y\ufv(d yf) aç:wGif c\D:onfrsm:udk csay:\rnf]zpfúyD:
xdu k rS bwfpum:rsm:]zifh zóGr:f yifo.kd c\D:quf\rnf`
rav:\Sm:ukríEDwpfck]zpfaom [dk&g}sifhwif: o<f<lydk.
aqmifa\: ukrE í o D nf zóGr:f yifrS y\ufv(d yf)óSihf y\ufv(d yf)rS
]ynfe<frsm:qDodk. bwfpum: a]y:qJGcGifhvkdifpif \xm:]cif:rSm
w\m:rûwrSK r\Sdajumif: tiSm:<mOfarmif:rsm:u apm'u
wufjuonf`
üwu<fv.kd [d&k gu tJ't D cGithf a\:udk \oGm:w<fq\dk if
usKyfwkd. tiSm:<mOfarmif:awG ydkufqH\awmhrSm r[kwfbl:?
bmvdk.vJqkdawmh vlawGu bwfpum: wpfpD:uae wpfpD:
a]ymif : pD : oG m :juawmh r S m ud k : á [k <mOf a rmif : wpf O D : ]zpf o l
[Gr[ f ufu a]ymonf` olu urfaygicf sef]ynfe<frS vlrsm:udk
o<fy.kd ay:aeol ]zpfygonf`
[d&k g vufaxmufrefae}sm qifeaf z\rfurl [d&k gurk E í D
onf bwfpum:rsm: a]y:qJ\G ef ]ynfo.l vkyif ef:rsm: &efîuD:XmeóSihf
pnfyifom<mwkd.rS cGifh]yKrdef.\\Sdxm:úyD ]zpfo]zihf tiSm:<mOf
armif: rsm:tae]zifh ukrE í > D pD:yGm:a\:vkyif ef:tay; taóSmifh
t<Suf ray:oifah jumif: a]ymygonf`
ukríEDu tiSm:<mOfarmif:rsm:udk iJhnÛmonfhtae]zihf
y\uf vd(yf)rS ]ynfe<frsm:od.k wpfae.vûif 12 îudrf a]y:qJG ae\mrS
ckepf îudro f .kd avûmhcsay:rnf]zpfajumif:vnf: olu qko d nf`
ütu<fI uïefawmfw.dk u 'DrmS \if:óS:D ]rÛKyfórHS KS rvkyu f ikd f
ódkifbl:qkd\if 'Duae xGufoGm:rSmyJ? úyD:awmh uïefawmfwkd.
rdwaf qGawGuv kd nf: 'Dóikd if rH mS tvkyv f mrvkyef .J vk.d a]ym\rSmyJá
[k qifeaf z\rfu a]ymygonf`
pnf y if o m<mXme> ]ynf o l . vk y f i ef : rsm: Xme
nGefjum:a\:rSL: eifrfqm\efu tiSm:<mOfarmif:rsm: tae]zihf
[d k & gtm: t]ypf w if aernf h t pm: rd r d w k d . > &ef a qmif r S K
t\nftaoG:awG wkd:wuf aumif:rGefvmatmif tm|kHpdkufoifh
ajumif: a]ymqko d nf`
üuïefawmft h xifawmh vlawGu [d&k g bwfpum:awGukd
pD:juwm[m vH]k cHKab:uif:w<f? avat:ay:pufygw<f? úyD:awmh
oufaomifo h ufomvnf: \Sv d .dk ygyáJ [k olua]ymygonf`

134

IMMF2.pmd 134 6/2/2547, 23:42


tcef: (14) a\'D<?kd |kyo H wGuf owif:a\:om:]cif:

f t

'gukd |kyo f o H wif:t]zpf a]ymif:úyD:ajunmódik yf gw<f` tJ'D


owif:xJrmS 'DtxJrmS ygwv hJ al wGxu J tenf:qH:k wpfa<muf\.J a]ym
qdkcsuf\<f? owif:axmuf\J. tcsif:]zpfwJh ae\muae owif:ydk.
a]ymqkcd suf\<f? wcsKd.ae\mawGrmS aemufct H oHawGe.J aw:}DwoH
awGukd a\marÏv.kd \<f îudKwif toHoiG :f <lxm:úyD: xkwv f iÏ ahf y:ódik yf g
w<f` txnfcsKyfpuf|kH owif:u ta]ccHowif:tcsuftvuf
twkcd sKyfyJ ygwmrd.k owif:ajunmolu zwf]yoGm:wm ydak umif:yg
w<f`
|kyo
f o H wif: xkwv f iÏ rhf KS rSmusawmh owif:ta\:tom:u
owif:vÏmrSm a\:ovdk odyu f spfvspfp\m rvdb k :l ` taoG:ta\mifawG
xnho f iG :f ]c<frKS ef:ódik yf gw<f` 'gayrJh ta]ccHpnf:rsO:f awGuawmh twl
wlygy`J owif:udk twwfóikd q f :kH \Si:f \Si:f vif:vif:? wnfw h nfeh .J <kwdW
\S\d dS wif]y\ygr<f`
'Dvkd owif:udk wifqufxkwfvÏifhwmrSm udk<hftwGuf
tm:omcsufu vlawGa]ymwJh toHukd rl\if:twkid :f xnhaf y:ódik w f myJ
]zpfygw<f` vlawGu olwkd.tajumif: a]ymqkdcsufawGudk ]zpfódkif
oavmuf olw.dk bmom a]ym]ywmudyk J xnhaf y:yg` tJ'v D kd a]ympum:
aumufów k cf suf tydik :f uav:awGukd ü]zwfpá (clips) vd.k ac;yg w<f`
uJ-tck txufrmS azmf]ycJw h hJ owif:udk |ky]f rifojH um:rSm
b<fvkd xkwv f iÏ ahf y:r<fqw dk m junh\f atmifyg` 'Dt]zpf ]zpfysufwhJ
ae.rSmyJ owif:xkwv f iÏ w
hf <f qkw d mudak wmh rSwx f m:yg`

owif:ajunmol owif:tajumif:t\m tpysKd:wJh tzGiu fh kd


owif:ajunmoluykd J ajunmapwm rsm:ygw<f`
úyD:awmhrS owif:axmuf u tajumif:t\mudk
zóGrf:yif úrdK.awmfxJudk &ifwJh t"du qufa]ymoGm:ayg`h 'Dvkd vkyw f mu owif:ay;rSm
ta&:a]y:vrf:rîuD: wpfcak y;rSm pdwqf :kd a'go xGuf ydúk yD: pdw&f ifpm:rSK \Sad pygw<f` ta&:a]y:vrf:r
aewJh tiSm:<mOfarmif: 20 cef.u qóN]y aewm îuD:emrnfukd csefxm:\pfwm owd]yKyg`
'Dvkd csefxm:vdu k f wmajumifh owif:tpydik :f udk
ajumifh 'Duae.rSm wpfem\Dausmfjum vrf:ydwq f .dk xkwv f iÏ \hf wm vG<o f mG :ovdk em:vnfv< G af tmif
oG m :\ygw<f ` tJ ' D a e\muae owif : axmuf vnf: twwfóikd q f :kH îudK:pm:xm:wmyg`
auuifrq f eG :f u tckvkd owif: ay:yd.k xm:ygw<f` aemufqufviÏ rhf <ft h ydik :f rSm qóN]yaeyHak wGukd ]yúyD:
owif: axmufu aemufuae ajunmay:aeoHukd
toHoiG :f <lúyD: xkwv f iÏ ahf y:ódik o
f vdk
owif:axmuf auuifrq
f eG :f owif:axmufu tcsif:]zpf\muae rwfwyf\yfúyD:
owif:ay:yd.k aewmudv k nf: xkwv f iÏ ahf y:ódik f
olw.dk \J.um:awG úrdK.awmfxJ r&if\ atmif ygw<f`
wm:xm:wJh \JawG eJ. tcsif:rsm:aewJh <mOfarmif:

135

IMMF2.pmd 135 6/2/2547, 23:42


tcef: (14) a\'D<?kd |kyo H wGuf owif:a\:om:]cif:

f t

aemuf bmquf]zpfw<fqw kd m a]ym]yw<f`


awGukd vlpck yGJ pfz.kd twGuf rD:owfum: a]cmufp:D udk
owif:pmazmf]ycsufe.J twlwv l ykd gy`J 'gayrJ
h ac;vdu k af wmhryS J ydw
d af ewhJ 6 at vrf:rîuD:[m
üarmfawmf<mOfrsm:á tpm: üum:awGá? üwm:]rpfonfáh

tpm: üwm:xm:wJáh po]zih|f :kd |d:k \Si:f \Si:f pum:vH:k awG


yGio
hf mG : cJyh gw<f`
oH:k xm:wm }|kpu dk yf g` owif:ajunmcsuf

wpfîudrw f nf:udyk J jum:cGi\fh r<fh em:qifot l aeeJ.


úrdK.awmfxJudk a]rmufydkif: ]ynfe<frsm:
|k:d \Si:f wJh pum:vH:k awGo:kH rS ydúk yD: em:vnfv< G yf gr<f`
qDu tiSm:um:rsm: &ifa\mufwmudk 'Duae.rSm
owif:pmrSmvkyd J |kyo f o H wif:rSmvnf:
púyD: ydwfvdkufygúyD` 'Dvdkydwf\wm[m <mOfusyf
em:axmifoal wG taeeJ. owif:tajumif:t\mud
k awmufrSK oufomap\efeJ. úrdK.awmfom<mvSy
tpuwnf:u odem:vnfóikd zf .kd twGu
f
H rkid :f udk odxm:zk.d vdyk gw<f` 'DrmS vnf:

aemufco
ap\ef ]zpfajumif: wm&ef\o dS al wGu a]ymyg w<f`
ücsay:\rnf]zpfúyD:á tpm: ü\yf\r<fá vd.k
tckq\dk if tiSm:um:awGu úrdK.awmft]yifbuf 5
|d:k |d:k \Si:f \Si:f oH:k xm:ygw<f`
uDvrkd w
D mtuGm\Sw d hJ y\ufv(d yf)aç:rSm \yf\ r<f`
c\D:onfawGu tJ'u D ae bwfpum:eJ. c\D:quf
\ rSm ]zpfyg w<f`
tiSm:<mOfarmif:bufu t]rifyg` 'Dtyd'k rf mS vnf:

ta\: tom:u owif:xufyúkd yD: \Si:f vif:rSK\Syd gw<f`


owif:axmuf auuifrq
f eG :f ]yef&if`
ydúk yD: ta\:ygwmu [Gr[ f uf\.J owif:

]zwfpukxd nhaf y:wmajumifh <mOfarmif:\J. a'goud


k zóGrf:yifuae y\ufvd(yf)? tJ'DurS
em:eJ.qwfqwf jum:ju\w<f` 'gu a\'D<ekd .J

|kyo H wif:awG\.J tm:omcsufygy`J

f o
wpf q if h ]ynf e <f a wG q D a]y:qJ G c G i f h \ xm:wJ h
rav:\Sm:ydkif [dk&g}sifhwif: o<f<lydk.aqmifa\:
ukrE
í aD y;rSm txl:yJ rauseyfjuygb:l `
'D t ajumif : ud k urf a ygif c srf vrf :
ajumif:ay;u tiSm:<mOf armif:wpfOD:]zpfwJh
[Gr[f ufu tckvkd \Si:f ]yygw<f`

]zwfp? [Gr[
f ufa]ymyHu
k kd ]yo

üol w k d . u usKyf w k d . yg:pyf x J u


xrif:vkwu f kd vk<o l mG :wmyJAs? wu<fv.dk [d&k gu
tJ'D tcGifhta\:udk \oGm:w<fqkd\if usKyfwkd.
tiSm:<mOfarmif:awG ydkufqH\awmhrSm r[kwfbl:?
bmvd k . vJ qk d a wmh vl a wG u bwf p um:
wpfp:D uae wpfp:D a]ymif:pD:oGm:ju awmhrmS ud:k á
'gayrJh ukrE í b D ufuae a]ymqkw d hJ vuf
axmufrefae}sm qifefaz\rfuawmh vHk:&vuf
rcHb:l `

136

IMMF2.pmd 136 6/2/2547, 23:42


tcef: (14) a\'D<?kd |kyo H wGuf owif:a\:om:]cif:

f t

]zwfp? qifeaf z\rf a]ymyHu


k ]kd yo`

ü'Dr<f? 'DvlawGtaeeJ. uïefawmfwkd.


vk y f i ef : rS m bmrS v múyD : pG u f z uf c G i f h r \S d b l : ?
uïefawmfwkd. u bwfpum:a]y:qJGcGifhudk ]ynfol. ]zwfpóSpcf u
k kd xyfxnhaf y:úyD: rwl ]cm:em:wJh
|SKaxmifh t]rifrsm:udk azmf]y]cif:tm:]zifh
vkyfief:&efîuD: XmeeJ. pnfyifom<mwdk.uae pdw&f ifpm:p\m ydak umif: vm\ovdk
cG i f h ] yKrd e f . \xm:úyD : om:? uïef a wmf w k d . buf u ormorwfvnf: usapygw<f`
tiSm:um:orm:awGudk iJhnÛmwJh taeeJ. ae.pOf úyD:awmh um<uH\iS af wG ud< k wf idk u
f
a]y:qJGaewJh c\D:pOfudk 12 ckuae 7 cktxd a]ymwmudk jum:\awmh ydúk yD:vnf:
tm:\Sdwmaygh`
avûmhcsay:rSmyg? tu<f I uïefawmfwkd.u 'DrSm
\if:óS:D ]rÛKyfóHS rvkyu f ikd óf ikd b
f :l qd\k if 'Duae xGuo
f mG :
rSmyJ? úyD:awmh uïefawmfwdk. rdwfaqGawGudkvnf:
'Dóikd if rH mS tvkyf vmrvkyef .J vd.k a]ym\rSmyJá

owif:axmuf auuifrq
f eG :f

]ynfo.l vkyif ef:rsm: Xme nÏejf um:a\:rSL:


eifrq
f m\efuawmh tiSm:<mOfarmif:rsm:\J. a pm'u
wufrSKay;rSm ydkúyD:awmhawmifrS \ufpufygao:
w<f`

]zwfp? eifrq
f m\ef a]ymyHu
k ]kd yo

üolw.dk u [d&k gukd t]ypfa]ymaer<htf pm:


olwkd.\J. &efaqmifrSKudk ydkaumif:atmif vkyfoifh
w<f? uïeaf wmht f xifawmh vlawGu [d&k g bwfpum:
pD:juwm [m vH]k cHKab:uif:w<f? avat: ay:puf
ygw<f? úyD:awmhoufaomifh oufom vnf:\Sv d .kd ygy?J
\Si:f yg w<fAsmá

ed}:Hk ? auuifrq
f eG :f

auuifrq f eG :f ? t cktcg \Si:f oGm:úyD]zpfwhJ zóGr:f yif ed}:Hk u vdt


k yfcsufwpf\yfawmh r[kwyf gb:l `
t&if 6 atvrf:r îuD:ay;uae owif:ay:yd.k csuf 'gayrJh ed}:Hk yg\ifawmh owif:\J. tqH:k u
]zpfygw<f` oyf\yfoGm:wmaygh`

137

IMMF2.pmd 137 6/2/2547, 23:42


tydik :f (7)

tydik :f (7)

tcef: (15)
usifh&wf
usif&h wfxed :f \ef wm&ef\]dS cif:
'Dtxd aqG:aóG:cJw h mawGuawmh pl:prf:avhvm]cif:? rSwpf k
vdkuf]cif:? owif:a\:om:]cif:pwJh owif:pmynm\yfqkdif\mawG
tajumif:]zpfygw<f` 'gayrJh owif:pmq\maumif: qdw k m ynm\yf
udk uïrf:usifwwfa]rmuf|Hk ruao:bl:? olw.dk wpfawG[m usif&h wf
apmifx h ed :f olrsm:vnf: ]zpfygw<f` olw.dk u trSeef .J trSm:ukd odw<f`
úyD:awmh t]rJyJ twwfóikd q f :kH trSeu f efq:kH ]zpfatmif îudK:pm:w<f`
'Dpmtkyf tpydik :f rSm azmf]ycJw h t hJ wkid :f owif:awGqwdk m vl
trsm:t]ym:qD a\mufomG :úyD: tJ'o D wif:awGu vlawG\.J pOf:pm:awG:
ac;yHek .J vkyu f ikd af qmif\uG rf KS awGay;rSm joZmvÏr:f aewmrd.k owif:
pmq\mawG\.J wm&efu odyîf uD:ygw<f` 'gajumifh owif:pmynm
qdw k m[m ]ynfo.l &efaqmifrKS twGuf tifrwef joZmîuD:wJh vufeuf
ud\< d mwpfcv k .kd awmif qdók ikd yf gw<f` 'Dawmh tJ'jD oZmeJ.twl wm&ef
&wW\m:awGvnf: ygvmygawmhw<f` wm&efawGuawmh a]zmifrh wf
\r<f? trScD u kd if:\r<f? rûwrSK\S\d r<f qkw d mawGygy`J
owif:pmq\mawG usifh&wfrxdef:bl: qkd\ifawmh vl
ta]rmuft]rm:udk xdcu dk ef pfemaprSmom ]zpfygw<f` olw.dk \J. owif:
\if:]rpf? olw.dk \J. owif:pm? olw.dk \J. pmzwforl sm:omru tqH:k rSm
vl.tzJ.G tpnf:îuD:wpfcv k :kH udyk g xdcudk ef pfem apwwfygw<f`

trSeftwdkif:a]ymyg
owif:\atmif qdúk yD: rkom:roH:k yge.J ` owif:\if:]rpf wpf
a<mufa<mufe.J awG.vd.k ud< k u
fh <
kd u
f kd rdwq
f ufwt
hJ cgrmS ud<
k efh m
rnf? udk<fvkyfaewJh owif:pm pmapmifemrnfeJ. udk<fvdkufaewJh
owif:tajumif:wd.k udk \Si:f \Si:f vif:vif: a]ym]yyg` ae\mwpfae\mu
ae owif:\atmifqúdk yD: q\m&ef? tpd:k \t\m\Sd po]zifh [efaqmif

138

IMMF2.pmd 138 6/2/2547, 23:42


tcef: (15) usif&h wf

wmrsKd : rvk y f y geJ . ` awG . qH k a r:]ref : a]ymqd k c suf a wG u d k v nf :


tcGirhf \bJe.J toHoiG :f <lwmrsKd: rvkyyf ge.J ` ud< k f tvdraf y;oGm:\if
ud< k hf owif:pmwku d \f .J emrnfe.J }kEo f ud mQ us\vdrrhf <f` vlawGu
vnf: ud< k hf owif:pmudk aemufxyf owif:ay:awmh rSm r[kwf bl:`
owif : a\:om:
wJ h t cgrS m vnf : t]rJ w rf :
trSew f \m:udyk J a\:yg` \wJh
owif : tcsuf t vuf a wG
]ynfph w kH u d srSK \Sad tmif wwf
ód k i f o avmuf &g<rpd k u f
vk y f y g` ud k < h f o wif : [m
]ynhf]ynfhpHkpHkeJ. rûrû ww
\Sdw<fqdkwm aocsmatmif
vkyf\ygr<f` trSefw\m:udk
tdk:rnf: okwfwmrsKd: r]zpf
ap\bl:` udk<fh owif:[m
aumvm[v tqifh twef:
rsKd:avmufvnf: ]zpfraeap\bl:` udk<fa\:vkdufwJh owif:rSm: tókpw d u
f sus avhvm
oG m :w<f q k d w mod \ \if ud k < f h o wif : pmrS m csuf c sif : trS m : wwfatmif ysKd:axmif<yl g `
'Dyu
kH \Siaf vmif:vSnyfh v
GJ m:?
]yifqifcsufxnfah y:yg` 'grS pmzwfy\dowftaeeJ. trSeu f kd od\rSm pm:aomufqkdifrSm
]zpfyg w<f` at:at:aq:aq:
pJaG eatmif rSwx f m:\rSmu udpw P pfcek .J ywfoufúyD: ud< k fh a]ymqdkaejuyHkvm:`
\J.t]rifu b<fvdkyJ \Sdaeae tJ'gudk tav:ray:ygeJ`. udk<fh\J.
owif:xJrmS |SKaxmifph u kH kd axmifah phatmif azmf]yay:\ygr<f`
wcsKd. owif:pmq\mrsm:u olwkd.owif:awGxJrSm xif
]rifcsufawG xnfah \:wwfw<f` olw.dk wpfawG[m olw.dk ud< k w f idk f \J.
t]rifawG? 'grSr[kwf olwkd. owif:pmudk aiGaju:yHhydk:ay:aewJh
tkypf \k .J t]rifaf wGukd ]zef.]zL:ay:csifwhJ qóN\jdS uw<f` olw.dk u ódik if H
a\:orm:rsm:vdk w]cm:ykñKd vfrsm:tay; t]rJyJ ]ypfwif a&zefavh\dS
w<f` 'gayrJh trSefw\m:udkaomfvnf:aumif:? olwdk.a&zefovdk
r[kww f mudak omfvnf:aumif: }|krpdu k jf ubl:` 'Dawmh pd:k \drpf \mu
'Da&zefcsufawGukd owif:pmxJrmS yHók ydS af zmf]yxm:wmrd.k vltrsm:u
tJ'D xif]rif<q l csufawGuykd J trSev f .kd xifomG :r<fh udpu P ykd g`
'Dvkd xif]rifcsufrsKd:awG udk<fhowif:xJ xnfha\:atmif
t<f'w D m? owif:pmwku d yf ikd \f iS ?f ajumf]im\Si?f 'grrS [kwf tmEmydik f

139

IMMF2.pmd 139 6/2/2547, 23:42


tcef: (15) usif&h wf

tzJ.G tpnf:awGu twif:tusyf zdtm:ay: ckid :f apwmrsKd: \Sw d wfyg


w<f` 'grrS [kwf rrSerf uefwmawGukd a\:ckid :f wmrsKd:vnf: \Sw d <f`
olw.dk 'Dvckd idk :f wmudk ]iif:qefz.kd qkw d m tifrwef cufygw<f` 'gay
rJh tJ'Dt]zpfrsKd:eJ. juHKvmwJhtcg udk<fhwm&ef? udk<fhtvkyfeJ. vl.
todu k tf &ef:îuD:udk tav:xm: pOf:pm:\r<f`
owif:pmq\mwcsKd.udk aumfvpH m: owif:pmq\mawGv.kd
ac;w<f` olw.dk u ud< k \fh .J ykñvdu t]rifukd wif]yúyD: aqmif:yg:
a\:om:juolawGyg` tJ'aD qmif:yg: aumfvaH wGukd owif: pmrsufómS
rsm:eJ. oD:]cm:cJúG yD: azmf]yxm:w<fq\dk if \ygw<f` 'gayrJh aumfvpH m:
owif:pmq\mrsm:\J. t]rifawG[m tusKd:oifh tajumif:oifah wmh
]zpf\ygr<f` ol.txifukdyJ wpfzufowf a\:om:xm:wmrsKd:awmh
r]zpfoifyh gbl:`
udk<fa\:om: azmf]yvdkfufwJh owif:[m rSm:<Gif:oGm:wm
ajumifh vlyñk Kd vfwpfO:D wpfa<mufukd xdcu dk ef pfemapw<fq\dk if tJ'g
udk toa\zsufrKS vd.k ac;ygw<f` tJ'v D kd ]zpfvm\if cH\wJyh ñk Kd vf[m
owif:rSm:a\:ole.J azmf]ywJh owif:pmudk toa\zsufrKS eJ. w\m:pJG
ódkifygw<f` w\m:vdkbufu trSKódkifoGm:w<f qkd\ifawmh udk<hf\J.
owif:pm? 'grrS [kwf owif:Xmeu tJ'yD ñk Kd vfukd epfemaju:taeeJ.
aiGyrmE tawmfrsm:rsm: ay:avsmfapzd.k w\m:|k:H awmfu trde.f csrSwf
wwfw<f` 'Dvo kd m]zpf\if ud< k ohf wif:Xme\J. }kEo f u
d mQ a\m? bÖm
a\:taetxm:awGyg xdcu dk \f w<f` owif:pm \yfem:oGm:\wmrsKd:
txd ]zpfomG :ódik w f <f` toa\zsufrKS Oya'awGu wpfóikd if eH .J wpf
ód k i f i H uG m ]cm:wmawG a wmh \S d y gw<f ` 'gajumif h ud k < f h ó d k i f i H \ J .
Oya'udak wmh aoaocsmcsm odatmif avhvmxm:\ygr<f`

wrifcsJ.um:]cif: od.k r[kwf pdwq


f aG y:]cif:rsKd: rvkyyf góSihf

yõdyuQawG[m owif:awG]zpfw<f? yõdyuQtajumif:


owif:rsm:yg\if owif:pm a\mif:aumif:w<fqw dk m tm:vH:k todyg`
vlrsKd:a\:? bmoma\:? ódik if aH \:yõdyuQawG[m vrf:ay; tjurf:zuf
rSKawGtxd ]zpfwwfwmrsKd:yg` usih&f wfapmifx h ed :f wJh owif:pmawG[m
olw.dk \J. owif:eJ. owif:"mwfyakH wGxrJ mS yõdyuQ tajumif:t\m
awGukd wrifcsJ.um: a\:om:wmrsKd: rvkyjf ubl:` bm]zpfv.kd vJqadk wmh
tJ'v D kd a\:om: azmf]ywmrsKd:ajumifh ta]ctaeawG ydq k :kd oGm:ódik v
f .kd
ygy`J 'gt h ]yif olw.dk owif:awGajumifh vlrsKd:a\:? bmoma\:? 'grS

140

IMMF2.pmd 140 6/2/2547, 23:42


tcef: (15) usif&h wf

r[kwf wpfpek .J wpfpt


k jum: trke:f rD:yGm:\r<fh t]zpfrsK:d vnf: ta\muf
rcHygb:l `

trsm:tusKd:udk aqmifyg? ud<


k t
fh usKd:udk raqmifygóiS hf
owif:pmq\maumif:rsm:[m trsm:]ynfow l .dk \J. tusKd:udk
yJ aqmifwwfygw<f` ud< k wfh pfu< kd af umif:twGuaf wmh rvkyyf ge.J `
ud< k \hf .J owif:\if:]rpfawG aiGaju:tusK:d t]rwf \a\:twGuo f ufouf
owif:a\:ay:wmrsKd:vnf: rvkyyf ge.J ` ud< k \hf .J owif:\if:]rpf awGe.J
pD:yGm:a\:vkyif ef:udpP qufó< G af ewmrsKd:vnf: r\Syd gapeJ.` ódik if aH \:
'grSr[kwf vlrKS a\:tkypf w k pfpu k olw.dk tusKd:pD:yGm:twGuf ud< k ufh kd
ckw:kH vkyw f mrsKd:udv k nf: t]zpfrcHyge.J `
wu<fv.kd ud< k u f tpd:k \ tvkyv f yk af ewmqk\d if tpd:k \
tajumif:udk owif: ra\:oifhbl:` a\:w<fqkd\ifvnf: ukd<fh\J.
a\:om:csufawG[m "rR"d÷mefrus? jum:aer[kwfwJh a\:om:csuf
awGyJ ]zpfaevdrrfh <f` tvm:wlyJ ud< k u
f ódik if aH \:ygww D pfctk wGuf
rJq< G af y:aew<fq\dk ifvnf: ódik if aH \:tajumif:awGukd ra\:oifb h :l
ayg`h
tpd:k \t\m\Sad wG? ódik if aH \:orm:awGe.J pD:yGm:a\:vkyif ef:\Sif
awG tygt&if vlawGqu D aiGaju:? vufaqmifawGay:wm? 'grS
r[kwf wpfcck k aus:Zl:]yKwmawGukd vufrcHyge.J ` ay:wJv h al wGuawmh
arwWmeJ.ay:wmygvdk.yJ a]ymjur<f` 'gayrJh wu<fwrf:usawmh
olw.dk u ud< k af \:wJoh wif:ay;rSm joZmvÏr:f csifv.kd ay:wm` trSef
twkid :f wnfw h nfah ]ym\\ifawmh vmbfx:kd wmyg` ta\S.awmiftm\S
ódik if wH csKd.rSmawmh 'Dvkd vmbfx:kd wmawGukd r<lb:l vd.k t]ywf]iif:
zd.k cufw<fqw dk m em:vnfygw<f` 'DrmS u pma\:q\m? owif:pm
q\mqkw d m aiGaju: r]zpfpavmufbJ \juwmyg` olw.dk crsmrSm p\dwf
puawG? rdom:pkwm&efawGu weihfwydk:îuD:` 'gajumifh tJ'Dta]c
taersKd:eJ. juHKvm\w<fq\dk if ud< k b fh momyJ qH:k ]zwfyg` 'gayrJh ud< k f
[m trScD u dk if:\r<fqw dk hJ rÖdKifuakd wmh r<dr:f <dik af pzd.k odyt f a\:
îuD:ygw<f` udk<fhpmrlcxJrSm 'DwHpdk:vufaqmifawGudkyg xnhfwGuf
wmrsKd:ukad wmh b<fawmhrS rvky\f bl:`

141

IMMF2.pmd 141 6/2/2547, 23:42


tcef: (15) usif&h wf

w]cm:olqu
D ck:d rcsyge.J
udk<fhowif:pm? a\'D<dk 'grSr[kwf
|kyfoHowif:awGrSm w]cm: owif:axmuf
awG\.J owif:awG? owif:"mwfyakH wGukd <lo:kH
wmrsKd: rvkyf\ygbl:` wu<fvdk. <loHk:csif
w<f qk\d ifvnf: um<uH\iS q f u D cGi]hf yK csuf
\rS? ol.udk y\dowfoad tmif azmf]y ay:úyD:rS
oH:k \ygr<f` tifwmeufxu J owif:awG[m
vnf: 'Dpnf:rsOf: xJrSm tusKH: &ifygw<f`
tJ'Dvdk rlvowif: a\:om:oludk razmf]y
ay:bl: qkd\if 'g[mpmzwf y\dowfîuD:udk
nmwmyJ` úyD:awmh w]cm: owif:pmq\m
wpfa<muf a\:xm:wmudk ckd:cswm ]zpfwJh
twGuf owif:pmq\mawG \J. tcGit hf a\:udk
csKd:azmuf\mvnf: usr<f`
'Dupd u
P a]ym\wmawmh cufygw<f`
wcsKd. owif:pmwku d if <fuav:awGu olw.dk
bmom owif:vdkufzdk.twGuf aiGaju:u
vnf:csKd.iJ?h &efxrf:OD:a\uvnf: rvHak vmuf
aumif:rGefwJh wmrk.d olrsm: owif:awG udyk J <lo:kH \rSmyJv.kd apm'u wufjuw<f`
owif:pmynmu vlwikd :f ukd b<f v d k y J ] zpf ] zpf ol r sm: owif : ud k ck d : oH k : w<f q k d w muawmh
tusKd:\Sdapygw<f` pme<fZif:avmurSm tifrwef qkd:\Gm:wJh usihf&wfazmufzsufrSK
wpf\yfygy`J 'gukd olrsm:qDu owif: cd:k cswmvd.k owfrw S yf gw<f`
wcsKd.ódik if rH sm:rSm 'Dvdk owif:ck:d cswm udk w\m:pJq G ódk ikd yf gw<f`

rûwyg
a\S.ydik :f u tcef:wpfcef:rSm owif:awG[m ormorwfus
rûwzd.k ta\:îuD:ajumif: aqG:aóG:cJyh gúyD` tJ'v D kd ormorwfus rûw
rSK \S\d r<fv.kd qkwd mrSm ta\:îuD:wJth csuaf wG ruse\f pfapbJ ]ynf]h ynfh
pHkpHk owif:vdkufzdk.qkdwJh tcsufvnf: ygw<f` pGyfpJGcHxm:\wJh
vlwpfa<muftajumif: owif:a\:\if tJ'v D \l .J wH.k ]yefa]ymqdck suf
udyk g xnhaf \:ygrS owif:u ]ynhpf rkH KS \Syd gw<f` \mZ&wfrKS owif:awG?
"mwfyakH wGukd azmf]ywJt h cgrmS olw.dk wpfawGukd \Ju zrf:qD:vdu k w
f <f

142

IMMF2.pmd 142 6/2/2547, 23:42


tcef: (15) usif&h wf

qk|d eHk .J tJ'v


D al wGukd w\m:cHtppfawGtaeeJ. azmf]ywmrsKd: rvky\f
ygb:l ` b<forl qkd w\m:|k:H rSm ckcaH vûmufvcJ iG hf \Syd gw<f` w\m:|k:H
awmfu Oya'ajumif:t\ t]ypf\w dS <fv.kd ]ypf'EfcsrSwf rcH\rcsif:
tJ'v D [ l m t]ypfuif:pifot l ]zpfyJ rSw<
f \l ygr<f`

\nfreG yf g? ud<
k cf sif:pmyg
owif : awG a \:wJ h t cg?
"mwfyakH wG azmf]ywJt h cgrmS oifw h ifh
avsmufywfpGmyJ a\:om:azmf]yyg`
qJ a \:wmawG ? |k e f . \if : jurf : wrf :
wmawGvdk toHk:tóSKef:rsKd:awGudk
a\Smifyg` txl:o]zifh rawmf wqrSK?
\mZ&wfrSKeJ. obm& uyfab:awG
tajumif : owif : a\:wJ h t cgrS m
wpf w pf c G c G î uD : eJ . tvG e f t usL:
ajumuf p \mvef . p\m ]zpf a tmif
a\:]cif:rsKd:udk a\SmifjuOf \ygr<f` tcsif:]zpf\mrSm aoqHk: oGm:ol? tdyfcsftdkifADydk:\SdaewJh
'grrS [kwf xdcu kd ef pfem\olrsm:eJ. olw.dk \J. aqGrsKd:om:csif:rsm: b<f olawGtaeeJ. olw.kd
b<folb<f&gqkdwm
vdk cHpm:\r<fqw kd mudk xnfoh iG :f pOf:pm:ay:yg` aooGm:wJh ud< k óhf rS razmf]ywmudk
uav: tajumif:udk wpfwpfccG îG uD: a\:om:úyD: tavmif:aumif"mwfykH ykdîudKufjuvdrfhr<f`
îuD:eJ.wuG owif:pmxJygvm\if ud< k bf <fvkd cHpm:\rvJ` rawmf
rw\m: ]yKusihfcH\wJh rdef:ri<fav:wpfa<muf ol.ywf&ef:usifrSm
acgi:f razmf&ahH wmhatmif emrnfa\m? vl"mwfyu kH akd \m a\:om:azmf]y
vd.k oifah wmfygrh vm:`
vdiftajumif:eJ. aoG:xGufoH<dkrSKawG tajumif:yg\if
owif:pma\mif:pGHw<f qdkwmudkawmh tm:vHk:todyg` 'gayrJh udk<fh
wm&efu owif:pm a\mif:aumif:|ko H ufouftwGuyf J r[kwyf gb:l `
owif:tcsuftvufrsm:udk ]ynfov l x l tk wGuf wm&efoo d d azmf]y
ay:zd.k om ]zpfygw<f`

vlrsm:>ykñKd vfa\:udprP sm:udk av:pm:yg

vlawG[m olw.dk \J. ykñKd vfa\:udpaP wGukd vlord cHbJ xm:


ydik cf iG \hf ydS gw<f` vlwpfa<muf\.J ykñKd vfa\:twGi:f udpaP wGukd owif:

143

IMMF2.pmd 143 6/2/2547, 23:42


tcef: (15) usif&h wf

pmu azmf]yp\m rvdyk gb:l ` ud< k t


hf cspfa\:udp?P ud< k uhf sef:rma\:udpP
awGukd owif:pmuae wpfuèmvH:k odatmif ajunmarmif:cwfvu fkd f
w<f qk\d if ud< k f b<fvkd cHpm:\rvJqw kd m pOf:pm:junhyf g`
'gayrJh Âcif:csufawGawmh \Syd gw<f`
tpd:k \&efxrf:rsm:rSmawmh ykñKd vfa\:udpaP wGukd vlord cHbJ
vûKd.&Sux
f m:ydik cf iG hf r\Syd gb:l ` tajumif:uawmh olw.dk [m ]ynfo.l
vpm\dumQ udk pm:aewJo h al wG]zpfúyD: olw.dk \J. vkyaf qmifcsufuvnf:
trsm:]ynfot l ay;rSm oufa\mufrKS \Sad evd.k ygy`J |ky\f iS af iGju<fyiG hf
awGvdk vlodrsm:xif\Sm:wJh ykñdKvfrsm:\J. ykñdKvfa\:udpPawGudkvnf:
vltrsm:u pdw d &f ifpm:wwfygw<f` rjumao:rD óSprf sm:twGi:f u qkd
\if ]ynfwh efqmrsm:eJ. vdiq f ufqcH w
hJ hJ Ak'bÝ mom \[ef:oHCmawmf
rsm:tajumif:udk xdik :f owif:pmrsm:u azmfxw k af \:om:cJyh gw<f` 'Dvkd
owif:rsKd:awG azmfxw k af \:om:wmuawmh rSeu f efygw<f` 'Dupd u P
xkdif:]ynfolvlxkeJ. ywfoufaewJh owif:yg` tajumif:uawmh
\[ef:oHCmawmfawGudk vltrsm:u junfndKqnf:uyfwm? aiG
ta]rmuft]rm: qufuyfvLS 'ge:f ay:aejuwmajumifyh gy`J

ud<
k o
hf wif:\if:]rpfukd av:pm:yg
ud<k uf ]ynfov l x
l t
k ay;rSmom wm&ef\w dS m r[kwyf gb:l `
ud< k o
hf wif:\if:]rpfawGay;rSmvnf: wm&ef\ydS gw<f` Oyrm-owif:
\if:]rpf wpfa<mufu ta]ctaewpf\yfe.J ywfoufúyD: todrcHwhJ
owif:wpfckay:w<fqkd\if udk<fu ol.emrnfudk razmfygbl:qkdwJh
uwdwnf\ygr<f` tJ'D owif:\if:]rpf\.J emrnfukd ud< k o
hf wif:xJrmS
aomfvnf:aumif:? w]cm:wpfenf:enf:eJ.aomfvnf:aumif: azmf]ywm
rsKd: rvkyf\ygbl:` azmf]yrdw<fqkd\if tJ'Dvl\J. b&rSm? 'grSr[kwf
tvkyfrSm xdckdufepfemwmrsKd:awG ]zpfwwf|kHru wpfcgwavrSm
touftÊ\m<f ]zpfwmrsKd:txdawmif \Sód ikd yf gw<f`

vkyaf zmfuikd zf ufrsm:óSihf wkid yf ifyg


usih&f wfe.J ywfoufwhJ ]yùemay;vmúyDq\dk if ud< k b
fh m
om wpfa<mufwnf: usdw\f iS :f wmrsKd: rvkyyf ge.J ` vkyaf zmfuikd zf ufrsm:
eJ. wkid yf ifyg` ud<
k \hf .J vkyaf qmifcsufu olwpfyg:tay; b<fvkd
tusKd:oufa\mufrvJ qdw k m pOf:pm:yg` b<fol tusKd:\Srd vJ? b<f

144

IMMF2.pmd 144 6/2/2547, 23:42


tcef: (15) usif&h wf

ol tusKd:<kwo f mG :rvJ? b<fo.l rSm tÊ\m<f\vdS mrvJ po]zifah yg`h


'D]yùemrsKd:eJ. juHKcJzh :l wJh w]cm:owif:pm q\mawGua\m b<fvkd
a]z\Si:f oGm:cJo
h vJ qkw d mudv k nf: avhvmyg`

usifh&wfpnf:rsOf:

owif:tzJG.tpnf:awG tm:vHk:rSmyJ oufqkdif\m owif:


axmufawGe.J t<f'w D mawG vku
d ef mapmihx f ed :f \r<hf usif&h wfpnf:
rsOf:awGukd a\:om:]y÷mef:xm:oihyf gw<f` tJ'D pnf:rsOf:awGrmS b<f
tcsufawGudkawmh]zifh owif:pmq\mtm:vHk:u oabmwl vufcH
xm:w<f? b<ftcsufawGuakd wmh]zifh vufrcHb:l qkw d mawGukd wdwd
usus owfrw S af zmf]yxm:oifwh <f` 'Dpnf:rsOf:awGukd csKd:azmuf\if
b<fvkd t]ypfay: ta\:<lr<f qdw k mvnf: yg\r<f` 'Dpnf:rsOf:awG
udk vltrsm:]rifomatmif owif:pmwku d \f .J owif:cef:rsm:rSm uyf
ay:xm:oifyh gw<f`

145

IMMF2.pmd 145 6/2/2547, 23:42


tydik :f (8)

tydik :f (8)

tcef: (16)

tifwmeuf

ta\S.awmiftm\S ódik if w
H csKd.rSmawmh tifwmeuf \ódik zf .kd
aóSmifhaóS:wmawG \Sdcsif\Sdr<f` 'gayrJh udk<fxifxm:wmxuf ydkúyD:
]ref]refqefqef \csif\vmvdrrfh <f` tifwmeufu owif:pmq\mawG
twGuf ta\:ygwJh wefqmyvmwpfck]zpfúyD: tckudkyJ ódkifiHtawmf
rsm:rsm:rSm owif:pmq\mawG[m tifwmeufukd edp"P &l ok:H aejuygúyD`
'D awmh avmavmq<f ud< k o
hf wif:pmwku d ef .J ud<k úfh rdK.rSm tifwmeuf
r\ódik af o:ayr<hv
f nf: 'gukd oH:k wwfatmifawmh oifxm:oifw h <f`
trsm:okH:ae\mawG]zpfwJh pmjunhfwkduf? wUodkvfeJ. ütifwmeuf
uaz:á vdk ae\mrsKd:awGrmS uGeyf sLwmudk oH:k ódik af tmifayg`h

tifwmeufqw
dk m bmvJ

tpOD:rSmawmh tifwmeufu cufc|J KS yfaxG:w<fv.dk xif


p\mygyJ` 'gayrJh rajumufygeJ.` yxrwpfîudrf poH:k zl:vdu k wf meJ.
xifoavmuf rcufb:l qdw k m awG.vm\r<f` tifwmeufxu J ud< k f
vdck sifwm \SmazG]cif:udk enf:enf:uav: avhusifv h ukd |f eHk .J uïrf:usif
vmrSmyg`
tifwmeufqw dk m uèmeJ.t&ef: uGeyf sLwmuGe\f ufîuD:\J.
tpkta&:îuD: ]zpfygw<f` tJ'u D eG \f ufawGukd zke:f vdik :f awG? aub<f
îudK:awG? ú}dK[fwkawGtm:]zifh qufoG<fxm:ygw<f` 'gajumifh [kd:
ta&:îuD:u uGeyf sLwmxJrmS odrk :DS xm:wJh tcsuftvufawGukd tif
wmeufuae wpfqifh udk<fu \<lódkifwmaygh` tifwmeufxJrSm
World Wide Web vk.d qkw d hJ tD:ar:vfe.J tkypf zk .JG aqG:aóG:csufawGrsKd:vdk
rSww f rf:rSw\f mawGrsKd:vnf: yg\ydS gw<f`
tifwmeufxu J kd &ifóikd zf .kd twGuf tifwmeuf service pro-
vider eJ.wpfqifh qufoG<fxm:wJh w<fvDzkef:vdkif: \Sdzdk.vkdw<f`
udk<hfuGefysLwmrSmvnf: Netscape Communicator vdk? Microsoft
Internet Explorer vdk tifwmeuf browser \S\ d r<f` tJ't D cg ud<k u
f

146

IMMF2.pmd 146 6/2/2547, 23:42


tcef: (16) tifwmeuf

Web site \J. vdypf modxm:w<fq\dk if browser udo k :kH úyD: tJ'D Web
site qD 'grrS [kwf rSwwf rf:rSw\f mqDukd &ifjunhóf ikd yf gúyD` wu<fv.dk
vdypf m odrxm:bl:qk\d ifvnf: Alta Vista 'grrS [kwf Google wd.k vdk
üsearch engine’ eJ. \SmazG<ól ikd yf gw<f` tJ'D site óSpcf \k .J vdypf mu
http://www.altavista.com eJ. http://www.google.com wk.d ]zpfygw<f`
bmompum: tawmfrsm:rsm:udk toH:k ]yKúyD: \Smódik af yr<fh trsm:qH:k u
awmh t}Fvyd pf um:udyk J oH:k juygw<f`

tifwmeufu rnfo.dk taxmuftul]yKoenf:


odkrSD:xm:wJh owif:
tcsuf t vuf a]rmuf ] rm:
pGmudk tifwm eufu ay:ódkif
ygw<f` 'g[m owif:pm q\m
rsm: taeeJ. owif:twGuf
tcsut f vufrsm:okawoe]yK
pk a qmif : \mrS m tif r wef
taxmuftul ]zpfapygw<f`
Web site awGxr J mS tpd:k \awG?
wUodkvfawG? ukríEDawG?
bEf a wG ? tpd k : \r[k w f w J h
tzJG.tpnf: awG? ódkifiHa\:ygwDawG? q\m&efeJ. a\S.aewkd.vdk 'Dq<fpkóSpfykdif:rsm:twGif:rSm
ynm\Sit f yk pf ak wG? [dw k <fawG? pwk:d qkid îf uD:awG? &goemwl ykñKd vfawG tifwmeuf[m okawoeeJð
owif:a\:om:]cif:wkdðrSm
zJG.pnf:xm:wJh uvyftoif:awG po]zifh vlykñdKvf? tzJG.tpnf: wu<fyJ ta\:îuD:
toD:oD:u zGifhxm:wJh site awG trsm:îuD:rS trsm:îuD:yg` Oyrm vmygw<f`
azmf]y\\if uèmhusef:rma\:tzJG.îuD: (http://www.who.int/home-
page/)? tm\SzHG.úzdK:rSK bEf (http://www.adb.org) eJ. AD<uferf
avajumif:vdik :f (http://www.vietnamair.com.vn) po]zihaf yg`h úyD:awmh
úAd w d o ûpG < f p H k u srf : îuD : (http://www.britannica.com) vd k
\nfòeÏ :f uk:d um:]yKp\m site awGvnf: trsm:îuD: \Syd gao:w<f`
owif:Xme tm:vH:k eD:yg:avmufrmS 4if:wk.d \J. owif:awGukd
azmf]yxm:wJh Web site awG \Sjd uygw<f` tJ'gawGxrJ mS Vietnam News
Agency (http://www.vnagency.com)? xdi k :f ódik if x
H w
k f Business Day
(http://www.bday.net)? The Associatd Press (http://www.wire.ap.org)?
Cable News Network (http://www.cnn.com) eJ. British Broadcast-

147

IMMF2.pmd 147 6/2/2547, 23:42


tcef: (16) tifwmeuf

ing Corp. (http://www.bbc.co.uk) wk.d vnf: tygt&ifyg` uèmwpf


&ef:vH:k u owif:aygi:f a]rmuf]rm:pGm\J. pm\if: ukd junhcf sif\ifawmh
http://www.onlinenewspapers.com rSm junhó f ikd f ygw<f`
befaumufrmS a\mhw&f ikd v
f mvk.d ac;wJh acG:rsKd:wpfaumif
uduk vf .kd oH:k óSpo
f rD:uav:wpfO:D aoqH:k oGm:\wJt h cg onfae:\Si:f
owif:pmîuD:u owif:axmuf[m aemufcHorkdif:ajumif:udk od\
atmif tifwmeufxJ &if\mS junhyf gw<f` 'DtcgrmS pmzwfy\dowf
îuD: ydúk yD: em:vnfoabmayguaf tmif atmufazmf]yyg pmyd'k u f kd owif:
axmufu ol.owif:xJrmS xnho f iG :f a\:om: azmf]yódik cf yhJ gw<f`

a\mhw&f idk v f m acG:xD:rsm:onf ycH:k t]rifh 60 rS 65 pifwD


rDwm txd\údS yD: 43 rS 61 uDv}kd \rfcef.txd tav:csdepf :D onf`
tqkyd g acG:rsKd:rsm:onf 4if:wk.d > t\G<t f pm:óSi< hf OS v
f ûif olrwl
atmif juH.ckid úf yD: vlwpfa<mufukd tvG<w f ulyif wGe:f vSyJ pfóikd f
onf` xdk.ajumifh udk<fcóÝmoefpGrf:rSK r\Sdolrsm:tae]zifh
onfacG:rsKd: rarG:oifhajumif: tar\duef a\mhwf&kdifvmacG:
uvyftoif: &ufbf qku d rf mS azmf]yxm:onf`

tpkd:\XmeawG\J. pD:yGm:a\:
vkyfief:awGvdk tzJG.tpnf: tawmf
rsm:rsm:uvnf: wefzdk:\SdwJh owif:
tcsuftvufawGukd olw.dk \J. Web
site awGrmS azmf]yay:xm: wwfw<f`
AD<uferf ódik if rH mS tar\duef
\[wf < mOf wpf p if : ysuf u súyD :
tar\d u ef wyf z J G . &if ck e pf O D :
aoqH:k \wJh tajumif: udk [dók v
kd v l rl mS
ta]cpd k u f w J h tar\d u ef ypd z d w f
ppfXmecsKyf Web site uaewpfqifh
acwfa[mif:ykHpHpmtkyfqkdifeJð [ódKG ifta]cpdu
k f owif:pm q\mawGu csufcsif: odcjhJ u\ygw<f`
pmjunhfwkdufawGuvnf:
toHk:&ifqJygyJ`
tifwmeufuae owif:tcsuftvufawG \<lw<f qkd
]cif:\J. t"duaomhcsufuawmh &efusOf:usOf:eJ. \SmazGpak qmif:ódik zf .kd yg
yJ`

148

IMMF2.pmd 148 6/2/2547, 23:42


tcef: (16) tifwmeuf

OyrmtaeeJ. owif:pm\Si:f vif:yJw G pfcuk kd wufc\hJ w<f qdk


ygp.kd ` owif:uvnf: owfrw S cf sdet
f rD a\:ay:\r<f` ud< k u f AD<uf
erfe.J ]refrmódik if w H .kd ta\S.awmiftm\S ódik if rH sm: toif:xJ b<fwek :f
u &ifcjhJ uwmvJqw dk m odcsifaew<f` 'DtwGuf search engine wpfck
]zpfwhJ Google rSm&if\mS w<fqydk gawmh`
ASEAN qkw d hJ Key word wpfv:kH wnf:eJ. rjumao:cifu
\Smjunhcf w hJ cg \v'f 368000 \cJyh gw<f` b<f site rSm ta]z \Sd
hJ t
w<fqw dk m csufcsif: \Si:f \Si:f vif:vif: rod\bl:`
ASEAN t]yif Myanmar? Vietnam wkd.udkyg xnfhúyD:
'kw< d tîudrf xyf\mS junhw f t hJ cg \v'f 256000 \ygw<f` 'gayrJh
\v'fawGu rsm:vGe:f aeao:w<f`
wwd<tîudrf xyf\mS wJt h cg txufu pum:oH:k vH:k t]yif
joined udkyg xyfaygif:úyD: \Smjunfhawmh \v'f 2070 \w<f`
yxr\v'frmS ta]zygvmw<f` AD<uferfóikd if u H tmqD<u H kd 1995
ckópS rf mS &ifcúhJ yD: ]refrmódik if u H 1997 ckópS rf mS &ifcyhJ gw<fw`Jh
w]cm:aom search engine awGvykd J Google trnf\dS
search engine [mvnf: ud< k \f mS azGwthJ ajumif:t\mudk bmompum:?
\ufpJG? Web site trsKd:tpm:po]zifh ydkúyD: wduspGmazmf]yúyD:
\SmazGóikd yf gw<f` (Advanced Search? Help eJ. Search wk.d udk üuvpfá
vkyyf g`)
wu<fv.kd uk< d uf Web site trsKd:rsKd:eJ. uïrf:&ifaeúyD:om:
qd k \ if a wmh ASEAN Secretariat \J . home page (http://
www.asean.or.id) udk csufcsif: wef:oGm:ódkifygvdrfhr<f` tJ'DrSm
tzJ.G &ifóikd if t H m:vH:k \J. tajumif:t\mawG \Syd gw<f`

tD:ar:vfóiS hf owif:pm\if:

tD:ar:vfo:kH úyD: uèmwpf&ef:u ynm\Siaf wG? tpd:k \t\m\Sd


awG? tpd:k \r[kww f hJ tzJ.G tpnf:u vkyo f m:awGe.J w]cm:owif:\if:
]rpfawGukd ar:cGe:f awG vSr:f ar:ódik yf gw<f` tJ'yD ñk Kd vfawGxu
J tawmf
rsm:rsm:udk w]cm:enf:vrf:awGe.J pm\if tD:ar:vfe.J ar:wmurS ydk
vG<af umif:vG<rf mS rk.d yg` olw.dk u ta&:îuD:rSm? 'grrS [kwf zke:f quf
vdk. r\wJhtcgrsKd:rSm? 'grSr[kwfvnf: vlcsif:awG.ar:zdk. b<fvkdrS
rvG<fwJhtcgrsKd:rSmaygh` 'DtwGuf tcrJh tD:ar:vfawGudk Web site
awmfawmfrsm:rsm:rSm zGihfvdk.\ygw<f` Oyrm-Hotmail (http://

149

IMMF2.pmd 149 6/2/2547, 23:42


tcef: (16) tifwmeuf

www.hotmail.com) eJ. Yahoo (http://www.yahoo.com) wk.d rSmayg`h


bmom\yfwpfcrk mS pdw&f ifpm:wJh owif:pmq\mrsm: tae
eJ.vnf: listserv qkw d hJ tifwmeufowif:eJ. aqG:aóG:yJt G yk pf ak wGrmS
&ifxm:ódkifygw<f` tJ'D listserv u tzJG.&ifwkdif:qDudk tD:ar:vf
owif:awG rSerf eS f yd.k ay:ygw<f` tJ'o D wif:awGxrJ mS tzJ.G &ifrsm:\J.
oabmxm:t]rifeJ. tJ'Dtajumif:t\m bmom\yfeJ. ywfoufúyD:
w]cm:u azmf]ycsufawGvnf: yg&ifw<f` Oyrm-ud< k u
f uaèm'D:
<m:ódkifiHtajumif: pdwf&ifpm:w<fqkd\if Camnews rSm (http://
www.cambodia.org/news/index.html uwpfqifh) &ifódkifygw<f`
wu<fvdk. ]refrmódkfifiHtajumif: pdwf&ifpm:w<fqkd\ifvnf: (http://
www.burmanet.org uwpfqif)h &ifói kd yf gw<f` bmrS ay:p\mrvdyk g`

owdawmhxm:yg
tifwmeufxJu \wmawGudk udk<hfowif:xJ xnhfoHk:wJh
tcg w]cm: owif:\if:]rpfawGqu D owif:awGtay; owdxm:ovdk
yJ owdxm:\ygr<f`
'D Web site [m tm:uk:d avmuf\.J vm: qkw d m aocsmatmif
vkyyf g` tawmfrsm:rsm: Web site awGrmS ygwhJ owif:awGu rwdus
wJt h ]yif bufvu kd w
f hJ owif:tcsuftvufawG ]zpfaewwfw<f`
wcsKd.udk ódkifiHa\:eJ. w]cm:tkyfpkawGu zGifhxm:wmajumifh olwkd.
tusKd:twGuf &g']zef.csdwmawGyJ ]zpfaewwfw<f` wcsKd. Web site
awGusawmhvnf: ]zpfuwwfqef: vkyx f m:wmrd.k tm:rxm:avmuf
bl:qdw k m \Si:f ygw<f`
uk< d u f tD:ar:vfuae ar:cGe:f awG ar:wJt h cg b<fou l
ud<k afh r:cGe:f udk a]zay:ygqw dk m aocsmygap` úyD:awmh tD:ar:vf t]yef
tvSef ay:yd.k csufrsm:eJ. tkypf k aqG:aóG:csufrsm:u a]ympum:awGukd
um<uH\iS \f .J cGi]hf yKcsuf r\bJ owif:xJ xnhrf a\:yge.J `

150

IMMF2.pmd 150 6/2/2547, 23:42


ed}:Hk

ed}kH:

tckq\dk if owif:pmynm\J. ta]ccHudk 'DvufppGJ mtkyf uav:xJuae avhvmúyD:


oGm:úyDaygh` 'gayrJh wu<fhowif:pm q\m wpfa<muf]zpfvmzdk.twGufuawmh qufúyD:
avhvm\rSmawG \Sdaeygao:w<f` owif:vkdufwm? owif:a\:wmawG wkd:wufaumif:rGef
vmzdk.twGuf tcktcsdefupúyD: rdrday;rSmyJ rlwnfvmygúyD` tJ'DtwGuf tywfwukwf
îudK:pm:\r<f? a&zefaxmuf]ywmawGuv kd nf: emcH \rSm ]zpfygw<f`
udk<fhowif:awGudk w]cm:vlawG zwfjunhfapúyD: a&zefckdif:wm[m xda\mufwJh
vkyaf qmifcsuyf gy`J ud< k [f m jum:u aygi:f ul:qufo< G af y:ol ]zpfw<fqw dk mudk wpfyg:oluom
qHk:]zwfay:\rSmudk:` udk<fhowif:pmwkdufrSm\SdwJh w]cm:owif:axmufawG? t<f'DwmawGeJ.
]yifyu rdwfaqG taygif:toif:awGudk ukd<hfowif:awG ay: zwfjunhfyg` úyD:\if
owif:orm:awG\J. t]rifudk ar:yg` w]cm:omref pmzwfolawG\J. t]rifudkvnf: ar:yg`
olw.dk wpfawG\.J xif]rifo:kH oyfcsufukd em<lyg` tJ'aD emuf vdt k yfw<fq\dk if ud< k \fh .J ta\:
tom:udk ]yifyg`
ud< k o hf wif:udk t<f'w D mu wnf:]zwfúyD:oGm:wJt h cg rlv ud< k af \:cJw
h meJ. t<f'w D m
]yifay:vdu k wf mudk <SOjf unhyf g` t<f 'Dwmu tJ'v D kd bmajumifh ]yifvu kd w f mvJ qkw d m pOf:pm:yg`
úyD:awmh tJ'v D ]kd yifvu kd wf thJ wGuf b<fvkd ydak umif:vmovJqw dk mudv k nf: owdxm:avhvmyg`
wu<fv.kd ud< k w fh udk rf mS t<f'w D maumif: r\Sb d :l qk\d if ]yifyu wUodv k wf pfcck rk mS
]zpf]zpf? tkid t f rftrftufzv f kd avhusihf oifwef:yd.k cswJh tzJ.G tpnf:awGrmS ]zpf]zpf wufa\mufciG hf
\ódik rf <hf tcGit fh vrf:awGu\kd mS yg`
t<f'Dwmaumif:vnf: r\Sd? oifwef:awG wufzkd.uvnf: rvG<fbl:qkd\ifvnf:
pdwfrysufygeJ.` udk<fhbmom îudK:pm:<lókdifwmawG trsm:îuD:\Sdygw<f` ta\:tîuD:qHk:
vkyf\rSmu owif:pm aumif:aumif:awGudk rsm:rsm:zwfzdk.ygyJ` vufvSrf:rDorû owif:
aumif:awG tukeu f kd zwfyg` zwfwt hJ cgrmS vnf: aoaocsmcsm avhvmúyD:zwfyg` a\:[ef?
tcsuftvufawGudk pkpnf:yHk? aemufcHorkdif: pmydk'f? a]ympum: aumufókwfcsufeJ.
'DvufppGJ mtkyx f rJ mS aqG:aóG:]yxm:wJh w]cm: tajumif:t\mawGukd ta]ccHúyD: avhvmyg` &wMK
aumif:awGudk zwf]cif:tm:]zifv h nf: ud< k \fh .J pma\:]cif: twwfynm wk:d wufapódik yf gw<f`
txl:o]zifah wmh owif:aqmif:yg:rsm: a\:om:wmrSm ]zpfygw<f`
pmwpfyk'fudk zwfwJhtcg pma\:q\m[m 'Dvdk bmvdk.a\:wmvJ? 'Dowif:u
xda\mufrKS \S\d .J vm:? \Sw d <fq\dk if bmajumifv h J qkwd mawGukd ud< k bfh mom ar:cGe:f xkwjf unhyf g`
úyD:awmh ud< k af \:\wJh tvSnrhf mS tJ'eD nf:udk b<fvkd <lo:kH ódik rf vJqw dk m pOf:pm:junhyf g`
rjumao:rDu ydk.cscJhwJh oifwef:wpfcktúyD:rSm ]refrmowif:orm:wpfa<mufu
üowif:xJrSm pOf:pm:awG:ac;rSKawGeJ. twwf ynmawG 'Davmuf]ynhf&aeygvm: qkdwm
uïefawmf t\ifu vH:k & rodcb hJ :l á vd.k a]ym]yygw<f`

151

IMMF2.pmd 151 6/2/2547, 23:42


ed}:Hk

'Dpmtkyfuav:t]yif w]cm:owif:pmynm vufpJGeJ. avhvmp\mawGudkvnf:


zwf|KS avhvmódik yf gw<f` tJ't D wGuf zwfoifw h hJ pmtkywf csKd.ukd üaemufxyf avhvmzwf|KS
oifah om pmtkyrf sm:á pm\if: rSm azmf]yay:xm:ygw<f`
owif:wpfyk'f a\:úyD:oGm:\if udk<fhbmom raxmufrnÛm ]yefúyD:wnf:]zwfyg`
a\:csxm:úyD:om:rdk. bmrS óSa]rmraeygeJ.` udk<hf owif:u qkdvdk\if: ay;vGif\J.vm:?
a\:om:csufu wdusrûw\J.vm:? pmzwfolawGu bmudk odcsifaewmvJ? owif:pmq\m
wpfa<muf\.J wm&efu bmvJqw dk hJ 'DvufppGJ mtkyu f av:xJrmS azmf]yxm:wJh ar:cGe:f awGe.J
ud<
k b fh mom ]yefvnf csdexf :kd junhv f rd rfh <fv.dk vnf: <Hjk unfryd gw<f`

152

IMMF2.pmd 152 6/2/2547, 23:42


aemufxyfavhvm zwf|KS oifah ompmtkyrf sm:

aemufxyfavhvm zwf|KS oifah ompmtkyrf sm:

Getting the story uvJG\if usefwJh pmtkyfawGtm:vHk:[m t}Fvdyfvdk a\:om:


]yKpkxm:wmawG ]zpfwJhtwGuf t}Fvdyfbmompum: ruïrf:usifolrsm:twGuf tcuftcJ
awG.ódik yf gw<f` úyD:awmh trsm:pk u tar\duefóikd if tH wGuyf J OD:pm:ay: ]yKpkxm:juwmawGyg`
'gayrJh 'DvufppGJ mtkyif <fxrJ mS rygwhJ tqif]h riho
f wif:vdu
k ]f cif:eJ. a\:om: ]cif:tajumif:awGukd
qufúyD: avhvmzk.d twGuaf wmh taumif:qH:k taxmuftul ]zpfrmS yg`

pmtkyrf sm:
The AP Broadcast News Handbook, by Brad Kalbfeld. Published in 2000 by McGraw-
Hill Professional Publishing.
The Associated Press Guide to News Writing (2nd edition), by Rene J. Cappon. Pub-
lished in 2000 by ARCO.
Getting the Story. This is a textbook and a videotape produced in 1990 by the Interna-
tional Center for Journalists, 1616 H Street, NW, 3rd Floor, Washington DC 20006-4999,
U.S.A.
A Handbook for Cambodian Journalists, by Huw Watkin. Published in Phnom Penh in
1998 by the Konrad Adenauer Foundation, Germany.
News Reporting and Writing (8th edition), by Melvin Mencher. Published in 1999 by
McGraw-Hill College Division.
The Newspapers Handbook (3rd edition) by Richard Keeble. Published in 2001 by
Routledge, London and New York.
Writing and Reporting News (3rd edition), by Carole Rich. Published in 1999 by
Wadsworth Publishing Co., 10 Davis Drive, Belmont, CA 94002, U.S.A.

tdwaf qmif pmtkyrf sm:


The International Center for Journalists u atmufygpmtkyf awGudkvnf: ]yKpk
xkwaf &xm:ygw<f`
Ten Practical Tips for Environmental Reporting, by Peter Nelson
Ten Practical Tips for Business and Economic Reporting in Developing Countries, by
Paul Hemp
Ten Steps to Investigative Reporting

153

IMMF2.pmd 153 6/2/2547, 23:42


aemufxyfavhvm zwf|KS oifah ompmtkyrf sm:

Web sites rsm:


The Columbia Journalism Review (http://www.cjr.org)u \mZ&wfrKS ? usef:rma\:eJ. w]cm:
\if:]rpfrsm: tajumif:udk azmf]yay:ygw<f`
The American Journalism Review (http://ajr.newslink.org eJ. http://ajr.org) u
tifwmeuf? okawoe? pm\if:tif:? owif:pmvGwfvyfcGifh pwmawGtwGuf taxmuf
tul]yKygw<f`
The Poynter Institute (http://www.poynter.org) xJrSm owif:pmynm\J. us<f]yef.wJh
ta\:udpPawGudk aqG:aóG:ay:wJht]yif tvGeftaxmuftul ]zpfwJh tip sheets awGudk
vrf:nÏeaf y:]cif:rsm:yg yg&ifygw<f`

154

IMMF2.pmd 154 6/2/2547, 23:42


aus:Zl:wifvÏm

aus:Zl:wifvÏm

Tpmtky]f zpfa]rmufa\:twGuf vlyñk Kd vftawmfrsm:rsm:u tcsdet f m:? vltm: pkud f


xkwI f ulncD jhJ uygonf` atmufyg ykñKd vfrsm:uvnf: pmrljurf:udzk wfúyD: tjuHÒEfrsm: ay:cJh
ygonf` xdyk ñk Kd vfrsm:rSm-
- a[mifaumif bufywpfwUodv k rf S owif:pmynm vufaxmufuxdu Judith Clarke?
- aomfrqifazmifa':\Si:f twkid yf ifcyH ñk Kd vf Meirion Edwards?
- befaumufAsL|dk pDrcH efch aGJ \:owif:axmufóiS fh
tkid t
f rftrftufzf 'kw< d OU÷ Dominic Faulder?
- befaumuf Associated Press Xmerä:óSifh tkid t f rftrftufzf 'kw<
d OU÷ Denis D. Gray?
- tkid t f rftrftufzf pDruH ed :f 'g|u f m Sarah McLean?
dk w
-oufqidk \f m ódik if tH vdu
k f bmompum:rsm:]zihf xkwaf &a\: wm&efcH Vipasie Smitthipong
wd]hk zpfygonf`
xd]hk yif w]cm:aom ykñKd vfrsm:uvnf: vufppGJ mtkyt
f wGi:f xnfo
h iG :f azmf]yrnhf erlem
owif:rsm:udk uln\D mS azGay:cJjh uygonf`
txl:o]zihf atyD tygt&if 4if:wd>
hk owif:rsm:ukd oH:k pJcG iG ]hf yKonhf owif:Xmersm:
tm: aus:Zl:wifygonf`
pmtkyfyg "mwfyHkrsm:teuf pmrsufóSm 1, 26 óSihf 69 wdkhukd îuD:apm? rsufóSmzHk:óSihf
pmrsufómS 33 rSyu kH kd Vinai Dithajohn? pmrsufómS 5 rS yHu k dk Sisay Vilaysack? pmrsufómS 17 rS
k kd Sarah McLean? pmrsufómS 82 rSyu
yHu kH kd Nguyen Van Tien? pmrsufómS 91 rSyu kH kd Angela
Srisomwongwathana óSihf pmrsuó f mS 109 óSifh 121 rSyrkH sm:ukd Surayuth Singhnak wduhk |kud uf :l cJúh yD:
usefyrkH sm:tm:vH:k ukd Dominic Faulder u |du k u
f :l ay:xm:ygonf`
TvufppGJ mtkyt f wGuf pmtkypf mapmif tawmfrsm:rsm:u taxmuftul]zpfco hJ nf`
<if:wkt
hd euf trsm:pkudk aemufxyf avhvmzwf|KS oihaf om pmtkyrf sm:pm\if:wGif azmf]yay:xm:
ygonf` xdpk mtkyrf sm:wGif International Center for Journalists óSifh Knight International Fel-
lowship Program wdr hk aS y:ydahk om pmtkyóf iS hf oif|:dk vrf:òÏerf sm:vnf: tygt&if ]zpfygonf`

155

IMMF2.pmd 155 6/2/2547, 23:42


pmtky]f yKpkol óSpOf :D

pmtky]f yKpkol óSpOf :D

Peter Eng onf vGwfvyfaom owif:pmq\mwpfOD: ]zpfum tkdiftrftrftufzf


trSKaqmif bkwt f zJ.G wGif apwemh &efxrf: t zJ.G &if]zpfonf` 1984 rS 1996 ckópS t f xd
befaumuf\Sd Associated Press owif:XmewGif owif:t<f'Dwmt]zpf aqmif\GufcJhúyD:
uaèm'D:<m:? vmtdk? ]refrm? xdkif:óSifh AD<uferfódkifiHrsm:> ae.pOf owif:rsm:twGuf
wm&ef<lcJh\onf` 1996 ckóSpfrSpum vGwfvyfaom owif:q\m]zpfoGm:úyD:onhfaemuf
tar\du]ynfaxmifpók iS hf tm\Sw.dk wGif xkwaf &aom owif:pm? rñZif:óSihf pmtkyrf sm:Y ta\S.
awmif tm\S > ódik if aH \:óSihf vlrKS a\: ta]ymif:tvJrsm: tajumif:udk a\:om:cJo h nf` tar\duef
ódik if t k f tusKd:t]rwf r<lonhf Internews tkypf t
H a]cpdu k wGuf a[mifaumif wUodv k wf iG f
owif:pmynmudk oifjum: yd.k csay:cJo h nf` olonf csDum}dk wUodv k rf S ódik if aH \:odyrHí [mbJ.G udk
\\Sx d m:úyD: [m:AwfwUodv k f Nieman Fellow wpfO:D vnf: ]zpfygonf`

Jeff Hodson onf The Cambodia Daily owif:pmvufaxmuf t<f'Dwm


wm&ef<lcJhzl:úyD: tm\SóSifhtar\du]ynfaxmifpk owif:pmrsm:Yvnf: q<fóSpfausmfjum
vkyif ef:tawG.tjuHK \Scd o hJ nf` 2000 ]ynhóf pS w
f iG f olonf Knight International Press Fellow
]zpfvmum tkdiftrftrftufzfwGif oifwef:rSL:t]zpf wm&efay:tyfcH\onf` olonf
tvky|f aHk qG:aóG:yJrG sm:óSihf owif:pmynmoifwef:rsm: udk xdik :f óSihf vmtkód ikd if rH sm:Y yd.k csay:cJúh yD:
uaèm'D:<m:ódik if H zóGr:f yif \Sd bk\ifw h Uodv k Yf vnf: oifjum:ay:cJo h nf` olonf tar\du
]ynfaxmifpk aemho&f ufqwif: wUodv k rf S owif:pmynm r[mbJ.G \\Sx d m:úyD: tar\duefóikd if H
&g\iS w
f ef]ynfe<f\dS &Sprf if:aumvdyrf S orkid :f t"du]zifh bJ.G \\Scd yhJ gonf`

156

IMMF2.pmd 156 6/2/2547, 23:42


bmom]yefqkdol

bmom]yefqkdol

xifatmifausmfonf vuf\w dS iG f tar\duefo|H :Hk ]ynfo.l a\:\mXme> ]yefjum:a\:


Xmepdww f iG f wm&efxrf:aqmifaeúyD: 1990 ]ynhóf pS rf pS um óG<ef ?D \eH.opf óSifh okwpG<pf kH wd.k
tygt&if rñZif:óSihf }sme<frsm:wGif bmom]yefóSihf yifukda\:aqmif:yg:rsm: a\:om:aeol
]zpfonf` <ckaemufyikd :f wGif Living Color rñZif:Yvnf: yg&ifa\:om:vsuf\o dS nf` 1999
ckópS w f iG f tkid t f rftrftufzrf S ydchk saom obm&ywf&ef:usifqidk \f m owif:pmynmoifwef:ukd
wufa\mufco hJ nf` 2000 ]ynhóf pS rf S 2001 ckópS t f xd "epD:yGm:a\:rñZif:óSihf ukr]k 'm}sme<f
rsm:Y vufaxmuf t<f'w D mt]zpf wm&ef<cl o hJ nf` olonf a\qif:pdu k yf sKd:a\: wUodvk rf S
pd k u f y sKd : a\:ynmbJ G . \\S d c J h ú yD : East-West Center > Fall 2001 Jefferson Fellow
wpfO:D vnf:]zpfygonf`

157

IMMF2.pmd 157 6/2/2547, 23:42


158

IMMF2.pmd 158 6/2/2547, 23:42


vmtd?k uaèm'D:<m:? ]refrm? xdik :f óSihf AD<uferfóikd if rH sm:wGif
owif:pmynm zH.G úzdK:wk:d wufa\:twGuf tm:ay:ulnaD \:

Üowif:pmynmvufppGJ mtkyf tawmfrsm:rsm:ukd uïefawmfzwfz:l ygw<f? 'gayrJh 'Dpmtkyaf vmuf

pdw&f ifpm:p\maumif:wJh pmtkyaf wmh rawG.zl:ao:bl:? 'Dpmtkyxf u


G v
f mwm[m

wu<hof wif:aumif:ygy?J crmbmompum:eJh ]yefqx f m uaèm'D:<m:ódik if \H .J

kd m:wJh 'Dpmtky[
owif:pmynmudk tm:opfavmif:ay:ygvrd rfh <f”

Um Sarin, President, Cambodian Association for the Protection of Journalists, Cambodia

Ü'Dpmtkyu f kd atmif]rifrîë uD:wpfcyk gy”J

f awmh wu<hu
Graham Watts, Foreign Editor, Financial Times, United Kingdom

Üpmtkyw
f pftyk wf nf:rSm tcsuftvufawG pHpk v kH ifvif ygwmawG.\awmh uïefawmfauseyfrw d <f?

'Dpmtkyuf kd vmtkb d momeJh ]yefq]dk zpfr<fq\dk if uïefawmfwt f oH:k wnfrh mS yJ’

hdk wGuf odyt


Anoulack Khammalavong, Assistant Editor, The Vientiane Times, Laos

ÜrS]D irf:ud:k um:p\m wu<hpf mtkyaf umif:yg? 'Dpmtkyu h cg

f dk Knight a\G:cs<fa\:aumfrwDukd wif]ywJt


olwu hdk vnf: tvGeyf J oabmusjuygw<f”

Whayne Dillehay, Vice President, International Center for Journalists, United States

Ü'Dowif:a\:om:enf:pmtkyu
f odyaf umif:w<f? pmtkyaf wG xyf\ódik Of :D rvm:”

Maureen Aung-Thwin, Open Society Institute, United States

Cover.pmd 2 6/2/2547, 23:56

Vous aimerez peut-être aussi