Onderzoeksvoorstel

NHTV Breda
Academy For Leisure
Leisure Regie

Verbinding tussen de
Bredase binnenstad en het
stationskwartier Via Breda

Colofon
Instelling:

NHTV Breda

Faculteit:

Academy For Leisure

Begeleider:

Pim Dopheide

Klas:

3-VTM-10

Teamleden:

Sven Bcker
Geert van Heugten
Tess Jansen
Youri van de Konijnenberg
Gino Sellier

Competentie:

Leisure Regie

Niveau:

Inhoudsopgave
Inleiding ........................................................................................................................................................... 4
Aanleiding en achtergrond project ................................................................................................................. 5
Aanleiding ................................................................................................................................................... 5
Kenniscentrum Multifunctionele Leisure Locaties (KCMLL) ....................................................................... 5
VIA Breda..................................................................................................................................................... 5
Catharinastraat/Boschstraat ....................................................................................................................... 6
Achtergrond ................................................................................................................................................ 8
Opdracht ..................................................................................................................................................... 8
Randvoorwaarden ....................................................................................................................................... 8
Probleemanalyse ............................................................................................................................................. 9
Probleemstelling ............................................................................................................................................. 9
Doelstelling ...................................................................................................................................................... 9
Onderzoeksvragen ........................................................................................................................................ 10
Theoretisch Kader ......................................................................................................................................... 11
Stakeholderanalyse/krachtenveldanalyse ................................................................................................ 11
Gebruikte Literatuur: ............................................................................................................................ 11
SWOT-Analyse en confrontatiematrix ...................................................................................................... 12
Gebruikte literatuur: ............................................................................................................................. 12
FOETSJE-Model ......................................................................................................................................... 12
Geraadpleegde Literatuur ..................................................................................................................... 13
Duurzame waarden co-creatie model (DWCC-model).............................................................................. 13
Geraadpleegde literatuur: .................................................................................................................... 14
Onderzoeksmethoden................................................................................................................................... 14
Inventarisatie van stakeholders middels een Deep-Dive...................................................................... 14
Kwalitatief onderzoek: Het semigestructureerd interview .................................................................. 14
Hoe ontwikkelen andere spoorzones de verbinding met de stad? .......................................................... 15
Bibliografie .................................................................................................................................................... 16

Inleiding
Pro Leisure is een groep derdejaars studenten (HBO Vrijetijdsmanagement) die zich bezig houdt met
verschillende competenties op HBO niveau. Pro Leisure is tevens de opdrachtnemer in deze opdracht.
Iedere verwijzing naar de opdrachtnemer of de naam Pro Leisure slaat daarom op de groep studenten.
Pro Leisure doet onderzoek naar de verbinding tussen het nieuw te ontwikkelen ViaBreda en het centrum
van Breda via de Catharinastraat. Eerst worden de achtergrond en aanleiding van dit onderzoek
beschreven. Het onderzoek wordt uitgevoerd in opdracht van twee opdrachtgevers. Deze zullen worden
omschreven onder het kopje Opdrachtgevers, verderop in dit document. Vervolgens zullen de opdracht
en de randvoorwaarden daarvan worden omschreven.
Hierop volgt de probleemanalyse waar de opdracht duidelijk wordt uitgelegd aan de hand van de 4Wvragen. Daarna wordt de probleemstelling gegeven. Hierna worden de onderzoeksvragen behandeld.
Vervolgens wordt in het theoretisch kader uitleg gegeven over de te gebruiken theorie en modellen. Als
laatste wordt per onderzoeksvraag uitgelegd hoe deze beantwoordt gaat worden.

Aanleiding en achtergrond project

Aanleiding
Er zijn in dit project twee opdrachtgevers. Allereerst is er de gemeente Breda. Deze organisatie draagt
zorg voor het dagelijks bestuur van de stad. De organisatiestructuur is vrij complex maar bestaat grofweg
uit de volgende hoofdcomponenten:
1. Gemeenteraad, waarin de gekozen volksvertegenwoordigers zitting hebben van diverse politieke
partijen
2. Het college van bestuur en wethouders (B&W)
3. De ambtelijke organisatie, waarin de ambtenaren werkzaam zijn en die het gemeentelijk beleid
voorbereiden en daadwerkelijk uitvoeren.
De ambtelijke organisatie werkt in opdracht van het gemeentebestuur aan de ontwikkeling en het beheer
van de stad en aan zorg- en dienstverlening voor haar bewoners.
Binnen de ambtelijke organisatie zijn de volgende onderdelen te onderscheiden:
-

Directie ontwikkeling
Directie beheer
Directie dienstverlening
Servicebedrijf
Concernstaf, bestaande uit:
o Strategie en kaderstelling
o Control en bestuur ondersteuning
o Kabinet

De opdrachtgever voor dit project vanuit de gemeente is de directie Ontwikkeling, afdeling ruimte van de
gemeente Breda. Deze afdeling zorgt voor het opstellen en uitvoeren van diverse vormen van beleid. Het
project Via Breda valt hier ook onder.

Kenniscentrum Multifunctionele Leisure Locaties (KCMLL)

De co-opdrachtgever is het KCMLL. Dit kenniscentrum, onderdeel van de NHTV internationale hogeschool
Breda, doet actief onderzoek naar de ontwikkeling en exploitatie van multifunctionele Leisure locaties
met als doel deze kennis te delen met het werkveld.

VIA Breda
Via Breda staat voor de herontwikkeling van de Bredase spoorzone. Een gebied van ongeveer 100 hectare,
direct grenzend aan de historische Bredase binnenstad, transformeert van grootschalige
industriecomplexen naar een compleet nieuw stadsdeel. (Breda, 2012)
VIA Breda bestaat uit een aantal verschillende onderdelen, te weten:

Het (nieuw te bouwen) station

Gedeelten van de wijk Belcrum
De nieuwe wijk het stationskwartier

VIA Breda profileert zichzelf als volgt:

The place to be om te wonen, ondernemen, werken en te ontmoeten! (VIA Breda, 2012)

Catharinastraat/Boschstraat
De Catharinastraat is de straat die de Kennedylaan verbindt met het kasteelplein. De hofhouding van het
Kasteel van Breda had luxe huizen gebouwd in deze straat. Die grandeur is op heden nog te zien en te
vinden (Putters, 2013). De straat is nu onder te verdelen in hard- org- en software.
De hardware zijn de gebouwen. De soorten panden die te vinden zijn in de Catharinastraat bestaan uit:
-

Monumentale Hofhuizen
Museumpanden (het begijnhof en klokken- en uurwerkenmuseum)
Woningen
Kantoren

De software die zich in de straat bevindt:

-

Bedrijven
Studentenwoningen
Bewoners

Er zijn verschillende organisaties gevestigd in deze straat.

-

Begijnhof
Stichting cultuurbehoud Breda
Breda Promotions
Poppen- en miniatuurmuseum
Nickelson clothing
Advocatenkantoor
Artilabo
Humphreys Restaurant

Er zijn diverse partijen gevestigd in de Catharinastraat. Maar de kern van de straat ligt in de
cultuurhistorie.
De Boschstraat wordt getypeerd als 19e eeuwse grandeur. Het gebied dat Pro-Leisure gaat onderzoeken
loopt vanaf het kruispunt van de Kennedylaan tot aan MOTI-Museum Of The Image. Veel verschillende
inhoud is er in te vinden in deze straat.

Achtergrond
Breda is op de schop. Bewoners merken het en mensen die met het openbaar vervoer reizen zeker. In de
komende jaren wordt het gebied rondom het NS-station getransformeerd naar een multifunctionele
locatie waar wonen, werken, recreren en reizen centraal staan. Dit project heet Via Breda.
Aan de andere kant is er nog steeds de historische binnenstad van Breda. In 2009 uitgeroepen tot beste
binnenstad van Nederland en nog altijd een trekpleister voor dagjesmensen en toeristen door het
gevarieerde aanbod van winkels, cafs en restaurants.
Tot en met 2008 kende Breda een constante groei in het aantal toeristische bezoekers. Het aantal
bezoekers is in de periode 2008-2012 echter met 25.53% gedaald. Dit komt neer op een daling van 1
miljoen bezoekers in vijf jaar tijd.
De toekomst moet dus liggen in de herontwikkeling van de stad. Beeldcultuur en erfgoed zullen bepalend
worden in de toekomstplannen.
In die toekomstplannen wordt ook aandacht gegeven aan de oude binnenstad.

Opdracht
De binnenstad van Breda en de gebieden van Via Breda moeten n centrum van Breda worden. Om hier
voor te zorgen worden de gebieden van Via Breda geen aparte segmenten maar zullen de twee gebieden
een complementaire en samenhangende rol aannemen (Gemeente Breda, 2013).
Dragers voor die verbinding zijn het water en cultuurhistorie. Het Valkenberg park, het Kasteel en de
markoevers zorgen voor een fysieke en mentale verbinding tussen die twee delen.
Verbinding, een woord wat een sleutelrol speelt in dit project. En tevens de kern is van de opdracht.
Het in kaart brengen van mogelijkheden en betrokken partners om de verbinding tussen Via Breda en de
binnenstad van Breda tot stand te brengen en op basis hier van strategien te ontwikkelen op het gebied
van vrije tijd.

Randvoorwaarden
Deze opdracht is gebonden aan randvoorwaarden. Deze worden hieronder omschreven:
-

Duurzaam: Een goed idee met een lange houdbaarheidsdatum die past bij de identiteit voor de
lange termijn
Innovatief: Innovatie is een onderwerp wat de gemeente nastreeft in alle nieuwe projecten.
Haalbaar: de opties dienen financieel haalbaar, organisatorisch, technisch en juridisch
uitvoerbaar, economisch en sociaal passend bij de doelstellingen van de verschillende
stakeholders en ethisch verantwoord te zijn.
Vraaggericht: De behoefte van de eindgebruiker staat centraal
Multifunctioneel: aangezien een van de opdrachtgevers actief is op het gebied van
multifunctionele locaties is deze randvoorwaarde logisch voor dit project.

Probleemanalyse
Alvorens direct te beginnen met het vinden van een oplossing voor het probleem van de opdrachtgever is
het verstandig om na te denken over hoe het probleem precies in elkaar zit. In dit geval wordt dat gedaan
door gebruik te maken van de 4W-methode. Een methode waarbij er vier vragen worden beantwoord
met betrekking tot het probleem namelijk de wat-, wie-, waar- en wanneervraag.
Het toerisme van Breda zit in een diepe daling. Dit heeft er mede voor gezorgd dat de gemeente Breda is
begonnen met de bouw van ViaBreda, de verbouwing van het treinstation naar een heuse spoorzone
waar wonen, werken, educatie en leisure bij elkaar komen. Dit wordt als het ware het tweede centrum
van Breda. Maar dat wil de gemeente voorkomen. Het moet een groot centrum van Breda worden. Alleen
is er daarbij een probleem, ViaBreda en het centrum van Breda liggen ver van elkaar af en zullen dus
verbonden moeten worden.
Wanneer het probleem dan heel precies moet worden gedefinieerd kan dat als volgt worden gedaan. De
nieuwe ontwikkelingen van Via Breda kunnen leiden tot een tweedeling in de stad. Hierdoor is de
gemeente Breda op zoek naar mogelijkheden om een verbinding te leggen tussen de binnenstad en Via
Breda waardoor deze tweedeling wordt voorkomen.

Probleemstelling
Nu het probleem van de Gemeente Breda en het KMCLL is uitgezet in verschilleden aspecten kan er een
duidelijke probleemstelling worden beschreven. Deze ligt in lijn met de opdracht en de bovenstaande
informatie. Met die informatie is er de volgende probleemstelling geformuleerd:
Wat zijn de mogelijkheden om een verbinding te creren tussen Via Breda en de Catharinastraat?

Doelstelling
Met de bovenstaande probleemstelling is er ook doel bepaald. Wat wilt dit onderzoek met de
bovenstaande probleemstelling bereiken? Hiervoor is voor het volgende gekozen:
Inzicht verkrijgen in wat de mogelijkheden zijn om verbinding te creren tussen Via Breda en de
Catharinastraat, teneinde aanbevelingen te doen in een Leisure Regie plan.

Onderzoeksvragen
Door al het bovenstaande te beantwoorden is het nodig om onderzoeksvragen te formuleren. Deze
vragen geven de richting aan een eventuele item list. Daarbij zijn onderzoeksvragen specifieker gericht op
een onderwerp, die in dit onderzoek beantwoordt moeten worden.
1. Welke stakeholders zijn dermate interessant en in de mogelijkheid om een alliantie te vormen?
2. Wat is de macht en welke belangen hebben de stakeholders?
3. wat zijn kansen en bedreigingen en sterktes en zwaktes van de stakeholders?
4. Hoe ontwikkelt de Catharinastraat zich ten opzichte van de verandering in de binnenstad?
5. Hoe ontwikkelen andere spoorzones de verbinding met de stad?
6. wat zijn strategische opties om de verbinding tot stand te brengen tussen Via Breda en de binnenstad?

10

Theoretisch Kader
Gedurende dit onderzoek zal er gebruik worden gemaakt van verschillende theorien. In deze paragraaf
worden deze theorien behandeld en uitgelegd.

Stakeholderanalyse/krachtenveldanalyse
Een stakeholderanalyse is een hulpmiddel bij regieprocessen. Voor dit onderzoek wordt gebruik gemaakt
van de Krachtenveldanalyse en een power/interestmatrix.
De krachtenveldanalyse is een tabel waarin per stakeholder beschreven wordt wat de machtsbronnen
zijn, wat de invloed van de stakeholder is, wat de belangen voor de stakeholder zijn, hoe zij zich
verhouden tot andere stakeholders in het netwerk en wat het standpunt is tegenover de verandering. De
gegevens voor deze tabel komen tot stand door middel van kwalitatief onderzoek. Er worden interviews
gehouden met stakeholders om de gegevens te achterhalen.
Vervolgens worden de stakeholders in een power/interestmatrix gezet. In deze matrix worden de
stakeholders gepositioneerd op basis van invloed en belang. Zie de afbeelding hieronder.

FIGUUR 1POWER/INTERESTMATRIX (BRON: AFTRAPCOLLEGE LEISURE REGIE 2013/2014)

De stakeholders die zich rechtsonder bevinden zijn degene die het meest aandacht behoeven. Hier moet
dus veel rekening mee gehouden worden (Dopheide, 2013) (Nuiver, et al., 2008).

Gebruikte Literatuur:
Verbinden met Vertrouwen; Nuiver et. Al.
Aftrapcollege Leisure Regie 2013/2014

11

SWOT-Analyse en confrontatiematrix
SWOT staat voor Strengths Weaknesses, Opportunities en Threats. Dit middel wordt voornamelijk in de
marketing gebruikt. Het is een middel om de Sterktes en zwaktes en kansen en bedreigingen van een
organisatie of product te analyseren.
De resultaten kunnen inzicht geven in de toekomst. En kan worden gebruikt om doelen te stellen voor de
organisatie of het product.
De gegevens voor de SWOT-analyse worden verzameld door onderzoek. De sterktes en de zwaktes komen
voort uit een interne analyse van het bedrijf. In dit interne deel kan worden gekeken naar de
bedrijfsstructuur, productportfolio of marktaandeel. Er wordt gekeken naar onderscheidende sterktes en
punten die eventueel verbeterd moeten worden.
Vervolgens kijkt men naar de markt. De ontwikkelingen in de branche en in de maatschappij worden in
kaart gebracht en die vervolgens geplaatst onder kansen en bedreigingen.
Naast een SWOT-analyse kan er ook een confrontatiematrix worden opgesteld. Hierbij worden de sterktes
en de zwaktes in verband gebracht met de kansen en bedreigingen. Hieruit kunnen strategische opties
worden gebracht die zonder gebruik van de confrontatiematrix niet gezien zouden worden (Verhage,
2009).

Gebruikte literatuur:
Grondslagen van de Marketing door Bronis Verhage.

FOETSJE-Model
Het Foetsje-model is tevens afkomstig uit de strategische marketing. Het is een hulpmiddel bij het
analyseren van doelstellingen of gekozen strategische opties. De uitkomsten van de confrontatiematrix
kunnen worden geanalyseerd middels dit model. Zodra de vragen met Ja beantwoord kunnen worden is
de gekozen optie uitvoerbaar. FOETSJE is een afkorting van de volgende onderwerpen:

F: financieel genoeg middelen beschikbaar om het plan uit te voeren?

O: Organisatorisch is het plan organisatorisch uitvoerbaar?

E: Economisch past het plan binnen de doelstellingen van de organisatie?

T: Technologisch is het plan technisch uitvoerbaar?

S: Sociaal past het plan binnen de sociale doelstellingen van de organisatie?

J: Juridisch is het plan juridisch uitvoerbaar?

E: Ethisch is het plan ecologisch verantwoord?

Een manier om de strategische opties, en de haalbaarheid van de FOETSJE elementen, schematisch weer
te geven is de FOETSJE-matrix. Hieronder een voorbeeld van deze uitwerking
(strategischmarketingplan.com, N.D.).

12

FIGUUR 2VOORBEELD FOETSJE-UITWERKING (BRON: WWW.STRATEGISCHMARKETINGPLAN.COM)

Geraadpleegde Literatuur
http://www.intemarketing.nl/marketing/modellen/FOETSJE
http://www.strategischmarketingplan.com/marketingmodellen/foetsje-model/

Duurzame waarden co-creatie model (DWCC-model)

Het DWCC-model is een tool, ontwikkeld door het Kenniscentrum Multifunctionele Leisurelocaties, dat
gebruikt kan worden voor de ontwikkeling van nieuwe plannen of als toetsinstrument voor huidige
situaties in de gebiedsontwikkeling 3.0.

De begrippen aan de buitenzijde zijn ontwikkelingen waar de organisatie geen invloed op heeft. De
buitenste ring is de omgevingsring. Hierin wordt de omgeving van de gebiedsontwikkeling geschetst.
De tweede ring is de ontwikkelring. De belangrijkste ring voor de toetsing of innovatie van nieuwe ideen.
De binnenste ring is de managementring (KC-MLL, 2013).

13

De onderwerpen in het model kunnen worden ingevuld en zo ontstaat er een concreet en helder beeld
wat er moet gebeuren.

Geraadpleegde literatuur:
Hoorcollege over het DW-CC model.

Onderzoeksmethoden
In deze paragraaf wordt, per onderzoeksvraag, uitgelegd hoe deze vraag zal worden beantwoordt. De
methoden die er voor worden gebruikt zullen worden uitgelegd.

Welke stakeholders zijn dermate interessant en in de mogelijkheid om een

alliantie te vormen?
Om deze vraag te beantwoorden zal er onderzoek moeten worden gedaan. Om tot een inventarisatie te
komen van diverse stakeholders te komen is er deskresearch nodig. Deskresearch, het woord zegt het al,
vindt plaats aan het bureau. Het zoeken naar literatuur over een onderwerp in de bibliotheek of op zoek
naar rapporten, websites en andere informatiebronnen online.

Inventarisatie van stakeholders middels een Deep-Dive

Om een inventarisatie van belangrijke stakeholders te maken zal er een Deep-Dive plaatsvinden. Deze
techniek bestaat uit een divergerende en een convergerende fase. In de divergerende fase wordt met
behulp van deskresearch alle mogelijke huidige en toekomstige stakeholders opgezocht en genoteerd op
een groot vel papier. Vervolgens worden deze onderverdeeld in subgroepen. (convergeren) Uiteindelijk
worden deze in een power/interest matrix geplaatst en wordt een selectie gemaakt van 15 belangrijke
stakeholders.
Deze stakeholders worden uiteindelijk verder uitgediept en er wordt naar contactgegevens gezocht om
afspraken te maken voor een interview (Academy For Leisure, 2013).

Wat is de macht en welke belangen hebben de stakeholders? En wat zijn kansen

en bedreigingen en sterktes en zwaktes van de stakeholders?
Deze onderzoeksvraag leidt naar de SWOT-analyse. Om deze vraag te beantwoorden zal gebruik worden
gemaakt van kwalitatief onderzoek in de vorm van interviews. Om beter inzicht te krijgen zal er ook weer
deskresearch aan te pas komen.

Kwalitatief onderzoek: Het semigestructureerd interview

Kwalitatief onderzoek wordt gebruikt als de hoofdvraag een open onderzoeksvraag is. Bij kwalitatief
onderzoek draait het om het verkrijgen van inzichten en niet om numerieke data. In kwalitatief onderzoek
vormen de transcripten van gesprekken het uitgangspunt van de analyse.
Binnen kwalitatief onderzoek wordt er onderscheid gemaakt in diverse onderzoeksmethoden. Er zijn er
drie te onderscheiden:
-

Observatie
Groepsdiscussie
Interviews

14

Omdat Pro Leisure op zoek is naar onderliggende verbanden en macht en belang van de stakeholders is
de keuze voor interviewen gelegitimeerd. Binnen interviews is er sprake van een open interview of een
gesloten interview. Bij een gesloten interview wordt gewerkt met een vragenlijst waarin de richting van
de antwoorden vaak al vastliggen in opties. In een open interview wordt vaak gestart vanuit een
startvraag. De vervolgvragen hangen vooral af van wat een respondent zegt. Voor dit project zal gebruik
worden gemaakt van een semigestructureerd interview. In een semigestructureerd interview wordt
gebruik gemaakt van een itemlist. Dit is een lijst met hoofd- en sub onderwerpen die aan bod moeten
komen. De interviewer begint vanuit de breedte en werkt verder naar detailniveau. De itemlist is
opgesteld aan de hand van de probleemstelling en de onderzoeksvragen (Baarda, 2009) (Zegers, 2012).

Hoe ontwikkelen andere spoorzones de verbinding met de stad?

Deze vraag zal worden beantwoord door middel van deskresearch en door observatie. Via het
deskresearch zal er een beschrijving van de andere spoorzones en overheersende ontwikkelingen worden
benoemd. Vervolgens zullen leden van Pro-Leisure gaan kijken of wat er in de rapporten, visies en
masterplannen te vinden is ook daadwerkelijk zo is. Door middel van observatie van de spoorzone zal de
ervaring van de bezoekers aan die spoorzone duidelijk worden.

wat zijn strategische opties om de verbinding tot stand te brengen tussen Via
Breda en de binnenstad?
De strategische opties zullen het resultaat zijn van de gegevens uit de interne en externe analyse. De
uitkomsten van deze analyse zullen worden ingevoerd in een SWOT-analyse en een confrontatiematrix.
Vervolgens zullen hieruit vijf strategische opties worden genomen die vervolgens worden geanalyseerd op
haalbaarheid middels het FOETSJE model. SWOT-analyse, confrontatiematrix en FOETSJE-model zijn in het
theoretisch kader omschreven.

15

Bibliografie
Academy For Leisure. (2013). Modulehandleiding Leisureregie jaar 3 2013-2014. Breda: NHTV.
Baarda, B. (2009). Dit is onderzoek! Groningen/Houten: Noordhoff Uitgevers bv.
Breda, G. (2012, 5 22). VIA Breda. Opgeroepen op 9 16, 2013, van Gemeente Breda:
http://www.breda.nl/gemeente/plannen-projecten/via-breda
Dopheide, P. (2013, september 04). Power-interest matrix. Aftrapcollege Leisure Regie 2013-2014. Breda,
Noord-Brabant, Nederland: NHTV.
KC-MLL. (2013, September 17). Workshop Duurzame Waarde Co-Creatie model. Hoorcollege DWCC
model. Breda, Noord-Brabant, Nederland: NHTV.
Nuiver, H., Reijerkerk, L., Rookhuizen, L., Schrijver, H., Wijffels, B., & van Zijst, H. (2008). Verbinden met
vertrouwen . Assen: Koninklijke Van Gorcum BV.
Putters, B. (2013, september 19). Stakeholder interview. (S. Bcker, Interviewer)
strategischmarketingplan.com. (N.D.). FOETSJE-Model. Opgehaald van website van
strategischmarketingplan:
http://www.strategischmarketingplan.com/marketingmodellen/foetsje-model/
Verhage, B. (2009). De grondslagen van de marketing. Groningen Houten: Noordhoff Uitgevers bv.
VIA Breda. (2012). Wat is VIA Breda. Opgeroepen op 9 16, 2013, van VIA Breda:
http://www.viabreda.nl/wat-is-via-breda
Zegers, K. (2012). HC Kwalitatief Onderzoek opzet itemlijst . Hoorcollege onderzoek. Breda, NoordBrabant, Nederland: NHTV .

16