Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
Relativas consecutivas
Relativas causales
174
Relativas concesivas
Relativas condicionales
III. Oraciones de relativo que dependen de una oracin de infinitivo o de un verbo en subjuntivo
Sapiens dicit eum bonum virum esse qui prosit, quibus possit, noceat nemini.
El sabio dice que un hombre bueno es aquel que favorece a quienes puede y no
perjudica a nadie
175
Pronombres interrogativos
Los relativos, interrogativos y exclamativos se analizan conjuntamente en las gramticas
porque presentan rasgos lxicos y morfolgicos muy similares, pero tambin porque en las
oraciones a las que dan lugar se hace referencia a una incgnita, que corresponde al argumento,
al adjunto de algn predicado o bien a un atributo.
En la pregunta Qu lees? se solicita al interlocutor que identifique el valor de la variable
que corresponde al complemento directo del verbo leer. Asimismo, estos trminos pueden
modificar otras expresiones como en Qu idea tienes?, en la cual se determina la idea tenida.
Qu escuchas, amigo?
En latn, los principales interrogativos son las palabras quis, quae, quid y uter, utra, utrum.
A continuacin se las detalla en sendos cuadros de flexin.
quis(qui), quae, quid (quod): quin?, qu?
NOMATIVO
masculino
femenino
quis/qui
quae
neutro
quid/quod
cuius
GENITIVO
SINGULAR
cui
DATIVO
ACUSATIVO
quem
quam
quid/quod
ABLATIVO
quo
qua
quo
masculino
femenino
neutro
NOMATIVO
qui
quae
quae
GENITIVO
quorum
quarum
quorum
PLURAL
quibus
DATIVO
ACUSATIVO
quos
quas
quibus
ABLATIVO
176
quae
femenino
neutro
uter
utra
utrum
NOMATIVO
utrius
GENITIVO
SINGULAR
utri
DATIVO
ACUSATIVO
utrum
utram
utrum
ABLATIVO
utro
utra
utro
masculino
femenino
neutro
NOMATIVO
utri
utrae
utra
GENITIVO
utrorum
utrarum
utrorum
PLURAL
utris
DATIVO
utros
ACUSATIVO
utras
utra
utris
ABLATIVO
____________________________
____________________________
____________________________
____________________________
____________________________
____________________________
177
____________________________
____________________________
____________________________
____________________________
____________________________
Pronombres indefinidos
178
Los indefinidos pueden referirse al nmero o a la cantidad de los seres designados as como
a su identidad. Estas palabras expresan existencia o inexistencia de la persona o cosa de la que
se habla; clculos en funcin de los nmeros naturales; medidas imprecisas, etc.
El grupo de indefinidos quis, qua, quid presenta las mismas flexiones casuales que para los
interrogativos, excepto en los gneros femenino y neutro, en los casos nominativo singular y
acusativo plural, respectivamente.
quis, quae (qua), quid (quod): alguien, algo
NOMINATIVO
masculino
femenino
quis
qua/quae
neutro
quid/quod
cuius
GENITIVO
SINGULAR
cui
DATIVO
ACUSATIVO
quem
quam
ABLATIVO
quo
qua
quo
masculino
femenino
neutro
quae, qua
NOMINATIVO
qui
quae
GENITIVO
quorum
quarum
quid/quod
quorum
PLURAL
quibus
DATIVO
ACUSATIVO
quos
quas
quae, qua
quibus
ABLATIVO
Los pronombres indefinidos se combinan con otras partculas para generar nuevos
indefinidos. La forma nueva se flexionar como el componente bsico del compuesto.
quis, quae (qua), quid (quod): alguien, algo.
quidam, quaedam, quiddam (quoddam): cierto hombre, cierta mujer, cierta cosa.
quisque, quaeque, quidque (quodque): cada uno
aliquis (aliqui), aliqua, aliquid (aliquod): alguien, algn, algo.
quispiam, quaepiam, quidpiam (quodpiam): alguno, algo.
unusquisque, unaquaeque, unumquidque (unumquodque): cada uno.
Otros indefinidos importantes
179
neutro
NOMINATIVO
nemo
nihil
GENITIVO
nullius
nullius rei
DATIVO
nemini
nulli rei
ACUSATIVO
neminem
nihil
ABLATIVO
nullo
nulla re
Prctica
Traduzca el siguiente texto.
Praeclara est illa Orestis et Pyladis amicorum rixa. Qui cum captivi adducti essent ad
Thoantem, regem Scytharum, atque Orestes ut raptor sanctissimi Dianae simulacri morti esset
destinatus, alter pro altero necari volebat; nam cum rex ignoraret, uter eorum esset Orestes,
Pylades Orestem esse se dixit, Orestes, ita ut erat, Orestem se esse perseveravit.
E. Valent Fiol. Vox latina
1067, p.54
180