PENGENALAN KEPADA ELEKTRONIK KUASA DAN PERANTI

1. TAKRIFAN ELEKTRONIK KUASA

a. Elektronik kuasa merupakan gabungan kuasa, elektrik dan kawalan
b. Kuasa
: Bidang yang berkaitan dengan peralatan kuasa (statik atau
berputar)
c. Elektronik : Bidang yang berkaitan dengan peranti keadaan
pepejal dan
litar isyarat untuk memenuhi keperluan kawalan.
d. Kawalan: Ciri dinamik atau mantap bagi sistem gelung tertutup yang
mengawal isyarat.
2. MASA DEPAN ELEKTRONIK KUASA
Bidang khusus yang terlibat:
2.1.1 Rekabentuk suis semikonduktor kuasa yang boleh dikawal
a) Suis yang pantas b) Kehilangan yg minimum
c) Kos yg murah
2.1.2 Rekabentuk litar kawalan get yang cekap dan tepat
Cth: a) Picuan pada tapak BJT b) Picuan pada get MOSFET,GTO dan IGBT.
2.1.3 Rekabentuk yang mempunyai kadaran terbaik
Ukuran mak. peranti yang dapat menahan V & I yg tinggi dlm masa yg singkat.
3. PERANTI SEMIKONDUKTOR( SEPARUH PENGALIR)
3.1
Bermula pada tahun 1957, apabila SCR (Silicon Controlled Rectifier) di
perkenalkan.
3.2
Peranti semikonduktor di kelaskan seperti berikut:
i) Diod Kuasa
ii) Thiristor Kuasa
iii) BJT Kuasa
iv) MOSFET Kuasa
3.3
Beberapa pilihan lain bagi diod:
a) Diod penggunaan umum
- Kadaran setakat 3000V, 3500A dan masa pemulihannya ialah 50ms
sehingga 1s.
b) Diod pantas (atau pemulihan pantas)
- Kadaran pengalian setakat 3000V, 1000A, masa pemulihan yg agak
pantas 5s dan -- 0.1s.
3.4

Beberapa Pilihan Thiristor

a) Thiristor tukar tertib (force-commutated)

b) Thiristor tukar tertib talian (line commutated)
c) Thiristor pengaliran songsang (RCT- Reverse Conducting Thyristor)
d) Thiristor aruhan statik (SITH- Static Induction Thyristor)
e) GATT (Gate assisted turn-off thyristor)
f) LASCR (light activated SCR)
3.5
Peranti pensuisan semikonduktor di kelaskan mengikut keperluan asas
spt berikut:

i.
ii.
iii.
iv.
v.

Pusingan ON/OFF Tak Terkawal ( cth: Diod)

Pusingan ON/OFF Terkawal (cth: Thiristor, BJT, MOSFET)
Isyarat Get Berterusan (contohnya: SCR, GTO)
Keupayaan arus dwihala (contohnya: TRIAC, RCT)
Keupayaan arus satu hala (contohnya: SCR, GTO,BJT dan lain-lain)
3.6
Ciri Kawalan Peranti Kuasa
- Sebagai suis menerusi kawalan isyarat.
- Kawalan boleh dibuat melalui:
i)
Isyarat ke pangkalan get utk peranti thiristor, FET & MOSFET.
ii)
Isyarat ke tapak untuk peranti BJT
iii)
Isyarat cahaya spt LASCR
4. BEBERAPA CONTOH SIMBOL DAN KENDALIAN PERANTI

5. PANDUAN MEREKABENTUK LITAR ELEKTRONIK KUASA

i) Rekabentuk litar
ii). Perlindungan peranti
iii) Penentuan Strategi Kawalan
iv) Rekabentuk litar pemicuan
6. KEGUNAAN ELEKTRONIK KUASA
- Rumah dan tempat kediaman (Cth: peti sejuk, lampu, peralatan
elektronik)
- Perdagangan (Cth: UPS, peralatan pejabat)
- Industri (Cth: pam, pemampat, alat-alat mesin, robot)
- Pengangkutan (Cth: pengecas bateri, kawalan elektronik)
- Sistem-sistem pengguna (Cth: HVDC)
- Telekomunikasi (Cth: Pengecas bateri)
7. FAKTOR-FAKTOR YANG MEMPENGARUHI KEPENTINGAN ELEKTRONIK
KUASA
- Keupayaan pengendalian kuasa semakin bertambah
- Kawalan lebih mudah
- Kos rekabentuk kurang
- Penggunaan suis dalam pelbagai rekabentuk litar