Kelas Tambahan Ozon

Esei

Kelas Tambahan Ozon

10

Kelas Tambahan Ozon

FORMULA EMPIRIK

Tahap 1

3.2 g kuprum berpadu dengan 3.55 g

klorin. Hitungkan formula empirik
sebatian itu.

0.54 g unsur X bergabung dengan 0.96 g

oksigen. Tentukan formula empirik oksida X
yang terbentuk. [JAR: X=27]

60 g aluminium silfida mengandungi 38.4

g sulfur. Hitungkan formula empirik
sebatian itu.

11.95 g logam X oksida diturunkan kepada

hidrogen, 10.35 g logam X dihasilkan.
Hitungkan formula empirik logam X oksida.

11

Kelas Tambahan Ozon

Tentukan formula empirik sebatian yang
mengandungi 32.0 % natrium, 22.6 %
sulfur dan 45.0 % oksigen.

Sebatian mengandungi komposisi 15.23 %

natrium, 52.98 % bromin dan 31.79 %
oksigen. Hitungkan formula empirik
sebatian.

Natrium tiosulfat mengandungi 29.1 %

natrium, 40.5 % sulfur dan 30.4 %
oksigen. Apakah formula empirik
sebatian itu?

Contoh:
1.6 g unsur X bergabung dengan 1.6 g
oksigen membentuk sebatian yg mempunyai
formula empirik X2O. Apakah jisim atom
relatif unsur X?
Unsur
Jisim (g)
Bilangan mol

X
1.6
1.6/ X

O
1.6
1.6/16
= 0.1

Daripada soalan, formula empirik : X2O

Nisbah X: O = 2 : 1
Bilangan mol = nisbah unsur
1.6/ X : 0.1 = 2 : 1
Nisbah tukarkan kepada
1.6/ X 0.1 = 2 1
=

12

Kelas Tambahan Ozon

0.09 g unsur T bergabung dengan 0.08 g
unsur Q untuk membentuk sebatian yang
mempunyai formula empirik T2O3.
Apakah jisim atom relatif bagi unsur T?
[JAR: Q = 27]

Dalam satu eksperimen, 3.20 g oksida Y

dibentuk apabila 2.24 g logam Y lengkap
terbakar dalam oksigen. Formula empirik
oksida Y ialah Y2O3. Apakah jisim atom
relatif unsur Y? [JAR: O=16]

Contoh:
Tentukan peratus komposisi jisim
kuprum di dalam kuprum (II) karbonat,
CuCO3.

Tentukan peratus komposisi jisim air di

dalam kuprum (II) sulfat kontang,
CuSO4.5H2O.

Peratus kuprum, Cu = jisim Cu

x 100
%
Jisim CuCO3
=

13

Kelas Tambahan Ozon

Ammonium sulfat, (NH4)2SO4 ialah baja.
Apakah peratus nitrogen di dalam
sebatian?

14

Kelas Tambahan Ozon

Soalan SPM

Rajah 1 menunjukkan susunan radas eksperimen untuk menentukan formula empirik bagi
kuprum (II) oksida.

Kuprum(II) oksida
Gas hidrogen
Mangkuk
porselin

Heat

Panaska

Kalsium klorida kontang, CaCl2

Rajah 2

(a)

Apakah maksud formula kimia?

....
.........
[1 markah]
(b)

(i)

Namakan suatu asid dan logam yang boleh digunakan untuk menyediakan gas
hidrogen dalam eksperimen ini.

[1 markah]
(ii)

Tuliskan persamaan kimia yang berimbang untuk tindak balas yang berlaku di
antara asid dan logam di (b) (i).

[1 markah]

15

Kelas Tambahan Ozon

(c)

Nyatakan satu langkah berjaga-jaga yang perlu diambil sebelum kupum(II) oksida
dipanaskan.

[1 markah]

(d)

Jadual 2 menunjukkan keputusan eksperimen yang dilakukan oleh pelajar.

Jisim tiub pembakaran + mangkuk porselin

30.24g

Jisim tiub pembakaran + mangkuk porselin + kuprum(II) oksida

32.26g

Jisim tiub pembakaran + mangkuk porselin + kuprum

31.86g

Jadual 1

(i)

Kirakan bilangan mol kuprum dalam tindak balas ini.

[Jisim atom relatif :i Cu= 64]

[1 markah]

(ii)

Kirakan bilangan mol kuprum dalam tindak balas ini.

[Jisim atom relative: O= 16]

16

Kelas Tambahan Ozon

[1 markah]

(iii)

Tentukan formula empirik kuprum (II) oksida.

[2 markah]
(e)

Namakan suatu oksida logam yang lain di mana formula empiriknya ditentukan dengan
kaedah yang sama.

..
[1 markah]
(f)

M merupakan suatu logam reaktif. Cadangkan satu kaedah untuk menentukan formula
empirik bagi oksida M.

...........................................................................................................................................
[1 markah]

17

Kelas Tambahan Ozon

2

Rajah 2 menunjukkan susunan radas untuk menentukan formula empirik bagi oksida logam
M.

Oksida M

Gas hidrogen kering

Tiub
pembakaran

Kertas asbestos
Rajah 2

a)

(i)

Namakan dua bahan yang digunakan untuk menyediakan gas hidrogen dalam
makmal.

.......................................................................................................................
[2 marks]

(ii)

Tuliskan persamaan kimia bagi tindak balas di (a)(i).

...
[1 mark]

18

Kelas Tambahan Ozon

b) Jadual 2 menunjukkan keputusan eksperimen itu:

Jisim tiub pembakaran + kertas asbestos

39.25 g

Jisim tiub pembakaran + kertas asbestos + oksida M sebelum

pembakaran

47.95 g

Jisim tiub pembakaran + kertas asbestos + hasil selepas pembakaran

44.75 g

[Relative atomic mass of O=16, M=55]

(i)

Tentukan formula empirik bagi oksida M.

[3 marks]

(ii)

Tulis persamaan kimia bagi penurunan oksida M oleh gas hidrogen.

........................................................................................................................

19

Kelas Tambahan Ozon

[1 mark]

c)

Nyatakan satu langkah berjaga-jaga yang mesti diambil semasa menjalankan eksperimen
itu.

.................................................................................................................................
[1 mark]
d) Bolehkah formula empirik bagi magnesium oksida ditentukan dengan kaedah yang
sama? Terangkan jawapan anda.

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................
[2 marks]

20

Kelas Tambahan Ozon

ESEI
1

1 mol sebarang gas menempati 24 dm3 pada suhu bilik

(a)

Terangkan mengapa 16 g oksigen menempati isipadu yang sama dengan 22 g karbon

dioksida pada suhu bilik
[4 marks ]

(b)
Kaffein adalah satu bahan yang terdapat di dalam kopi. 0.97 g kaffein mengandungi
0.48 g karbon, 0.005 g hidrogen, 0.28 g nitrogen dan 0.16 g oksigen. Jisim molar bagi
kaffein ialah 194 g mol-1
Berdasarkan kepada maklumat di atas,
Tentukan formula empirik dan formula molekul bagi kaffein.
[ Relative atomic mass : C=12 ; H=1 ; O=16 ; N=14 ]
[8 marks]
(c)
Baja biasanya mempunyai kandungan nitrogen yang tinggi. Nitrogen
diperlukan untuk meningkatkan pembesaran tumbuhan seperti
sayuran.Beriku adalah contoh baja yang dignakan oleh petani.

Ammonium suplhate, (NH4)2SO4

Urea, CO(NH2)2
Hydrazine, N2H2

Kira peratus jisim nitrogen dalam setiap satu dari tiga baja di atas dan tentukan baja yang
paling baik yang patut digunakan oleh petani untuk tanamannya.
[ Jisim atom relatif: C=12 ; H=1 ; O=16 ; N=14 ; S=32]

21

[ 8 markah]