Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
2011ko Txostena
Memoria 2011
Aurkibidea
ndice
Sarrera
Introduccin
10
Kolektibo babestua
Colectivo protegido
11
Mutualistak
Mutualistas
14
Kooperatibak
Cooperativas
16
Pentsiodunak
Pensionistas
17
18
Gizarte Hornidura
Provisin Social
19
Prestazioak
Prestaciones
20
Osasun Laguntza
Asistencia Sanitaria
22
24
Familia Prestazioak
Prestaciones Familiares
26
Enplegu Laguntza
Ayuda al Empleo
27
29
Ezintasun Iraunkorra
Incapacidad Permanente
30
Kuotak
Cuotas
34
36
Inbertsioak
Inversiones
37
Txosten Orokorra
Informe General
41
Inbertsioen Kudeaketa
Gestin de las Inversiones
55
Lege-Dokumentazioa
Documentacin Legal
56
Actuari Diktamena
Dictamen Actuarial
60
Auditoretza Txostena
Informe de Auditora
62
2011ko Txostena
Memoria 2011
Kontseilu Errektorea
Consejo Rector
Lehendakaria / Presidente
Zaintza Batzordea
Consejo de Vigilancia
Zuzendaritza
Direccin
2011ko Txostena
Memoria 2011
Sarrera
Introduccin
rteko Txosten edo Oroitidazki honen helburua hauxe da: Lagun-Aro, EPSV erakundeak 2011ko izan duen bilakaeraren alderdi nagusien berri ematea bera osatzen duten kooperatiba
eta mutualistei eta oro har gizarteari.
2011. urtea, Lagun-Aro, EPSVren kudeaketari dagokionez, bi alderdi handi hauek markatu dute:
Finantza-merkatuen bilakaerak, astindu eta aldakortasun handiak izan baitituzte, eta hori zor
publikoaren merkatuetan nahiz errenta finko
pribatu eta errenta aldakorreko merkatuetan;
galera handiak izan dira ia munduko burtsa
guztietan, batez ere Europan eta goraka egiten
ari diren herrialdeetan.
Krisialdi ekonomikoaren eragina 2011. urtean zehar sentitzen jarraitu da, batez ere, finantza-merkatuek abuztutik aurrera izandako beherakada
bortitzen ondoren; orduan lehertu zen euroaren
krisia eta geratu egin zen kredituaren susperraldi
hasi berria. Ondorioz, ordura arteko hazkundetasa neurritsuak pixkanaka beherantz berrikusi behar izan ziren, eta Europako ekonomia asko atzeraldian sartu ziren urteko azken zatian.
2011ko Txostena
Memoria 2011
LAGUN-ARO, EPSVn sartutako kooperatiben kasuan, horien bilakaera, beren produktu edo zerbitzuen helmuga diren sektore eta merkatuen (barrukoen nahiz nazioartekoen) araberakoa izan da,
batez ere.
Testuinguru honetan, eta hirugarren urtez jarraian, mutualista aktiboak taldea gutxitu egin
dira 2011n, sartu direnak irten direnak baino dezente gutxiago izan baitira, hauek erretiroagatik
irten direlarik, batez ere.
En este contexto, el colectivo de mutualistas activos se ha vuelto a reducir en 2011 por tercer ao
consecutivo, al haberse registrado un nmero de
nuevas incorporaciones sustancialmente ms reducido que el de las bajas, principalmente por acceso
a la jubilacin.
Baita ere hirugarren urtez jarraian, Enplegu Laguntzako prestazioak saldo negatiboa sortu du,
baliabide-premiak urteko sarrerak baino handiagoak izan baitira. Dena den, saldo positiboa dugu
oraindik, oparoaldian metatua, eta oraingoz etorkizunari behar hainbateko bermez aurre egiteko
aukera ematen digu horrek.
Aldi Baterako Ezintasuneko prestazioari dagokionez, Batzar Nagusiak 2011ko martxoan onarturiko
neurriei esker, birbideratu egin da absentismo-tasak
2009an eta 2010ean izandako bilakaera negatiboa, honela gutxitu egin delarik prestazio honetan
izandako gastua.
Inbertsioen kudeaketari dagokionez, 2011. ekitaldian aldakortasun handiak izan dituzte finantzamerkatuek, gorabehera zakarrak zentzu batean
nahiz bestean, bai errenta aldakorreko eta bai
errenta finkoko merkatuetan, baita dibisa-merkatuetan ere, baina urtea oro har harturik joera negatiboa izan da garbi, batez ere errenta aldakorreko merkatuentzat. Krisiaren epizentroa Europako
zor subiranoa izan da eta, horren eraginez, euroa
bera, honen bideragarritasuna zalantzan jarri delarik oso serio, klase politikoak orain arte ezintasun handia erakutsi duelako erantzun asegarria
eta koordinatua emateko krisialdi honi.
Testuinguru hain nahasi honetan, normala da kudeaketaren emaitzak nabarmen urrun geratzea
merkatuen testuinguru normalizatuetan eskatzen
diren estandarretatik. Hala ere, Erakundearen zorroaren banaketa estrategiko eta geografiko onari
esker (dibertsifikatzea), eta merkatuen bilakaeraren araberako erabaki taktikoei esker, urtea errentagarritasun positiboarekin itxi ahal izan da, eta
hori arrakasta handia da, kontuan izanda inber-
2011ko Txostena
Memoria 2011
Inbertsioen atalean, Lagun-Aro Aseguruetan egindako desinbertsioa azpimarratu behar da, gure parte-hartzea beste bazkideari, Caja Laboral-Euskadiko
Kutxari, saldu baitzaio, eta aurrerantzean honek
izango du parte-hartzearen %100, MONDRAGN
Finantza Dibisioaren eremuan negozioak berregituratzeko prozesuaren barruan. Merkatuko prezioetan egin den eragiketa honek ekarpen positiboa
egin du ekitaldiko emaitzetara.
Baita ere aurten nabarmendu behar da Estatuko Administrazioaren aldetik zor guztia kitatu izana; zor
hori osasun-lankidetzak sortutakoa zen, 1999-2004
denboraldiari zegokiona, eta 100 milioi euro baino
gehixeagokoa.
Azkenik, beharrezkoa da, urtero bezala, argi eta
garbi eskertzea Lagun-Aro, EPSV osatzen dugun
guztiei mutualista, onuradun eta kooperatibei
urtez urte agertutako konpromisoa gure Erakundearen etengabeko garapenean.
2011ko Txostena
Memoria 2011
Kolektibo Babestua
Colectivo Protegido
KOLEKTIBO BABESTUA
COLECTIVO PROTEGIDO
Mutualistak
Ekitaldia ixtean, mutualista aktiboak, 143 kooperatibatan banatuta, 29.540 ziren, urtean 433 mutualista gutxitu direlarik garbi.
A cierre de ejercicio, el colectivo de mutualistas activos, integrados en 143 cooperativas, se ha situado en 29.540, con un decremento neto en el ao de
433 mutualistas.
Mutualista horiek hainbat kotizazio-motatan daude banatuta, Batzar Nagusiak 2010eko martxoan
onartutako aldaketa integralaren ondorioz aldatu
behar izan direnak, eta kotizazioari dagokionean,
2011ko urtarrilaren 1ean sartu zen indarrean; une
hauetan lau kotizazio-mota daude.
Eredu Misto Iragankorra (1. eta 2. tarifak): hurrenez hurren 1950.12.31 eta 1960.12.31 baino
lehen jaiotako mutualistei bakarrik aplikatzekoa. Sistema Publikoan, Langile Autonomoen
Erregimen Berezian (LAEB), kotizazioa gutxieneko oinarrien arabera egiten da. Talde itxia da,
urtez urte txikiagotuz joango dena.
Eredu Misto Normala (3. tarifa): 1961.1.1etik aurrera jaiotako iraupen jakineko mutualistei aplikatzekoa, eta aurrekoei ere bai kotizazio-mota
honetaz baliatzea erabaki baldin bazuten. Pentsioetarako kotizazio-oinarria proportzionalki
banatzen da Sistema Publikoaren (%60) eta Lagun-Aroren (%40) artean.
Iraupen Jakineko Mutualista (IJM/MDD): LagunAro eta LAEB/RETAren arteko kotizazioa eta banaketa Eredu Misto Normaleko bera da, baina
eskubidez egokitzen diren prestazioak sozietate-loturaren iraupen jakineko izaerara egokitzen dira Lagun-Aron.
2011eko Txostena
Mutualistas
11
Memoria 2011
Evolucin 2011
31.12.2010
Altas
Bajas
Traspasos
31.12.2011
Diferencia
Mixto Normal
Mixto transitorio
Sistema Pblico
Duracin Determinada
21.735
5.987
1.610
641
874
9
139
258
883
639
123
68
270
1
8
279
21.996
5.358
1.634
552
261
629
24
89
TOTAL
29.973
1.280
1.713
29.540
433
31.12.2011
Diferencia
205
48
265
1.984
7
20
68
310
31.12.2010
198
68
333
1.674
Evolucin 2011
Altas
Bajas
38
16
442
556
31
36
510
246
2011ko Txostena
12
Memoria 2011
Sexo
Nmero
Edad media
Hombres
16.673
56,4
43,2
Mujeres
12.867
43,6
42,7
TOTAL
29.540
100,0
43,0
2011ko Txostena
13
Memoria 2011
Comunidad
1 Komunitatea
Abantail . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Alecop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Arizmendi. . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ategi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Automon . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Auzo-Lagun . . . . . . . . . . . . . . . .
Behi-Alde . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Caja Laboral . . . . . . . . . . . . . . . .
Divisin Ingeniera y Servicios
Empresariales . . . . . . . . . . . .
Eguzkigraf . . . . . . . . . . . . . . . . .
Erkop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Etxelan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Huhezi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ikerlan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Isea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
L.K.S. Ingeniera . . . . . . . . . . . . .
Lagun-Aro . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
LKS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Mcctelecom . . . . . . . . . . . . . . . .
Mik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Mondragon . . . . . . . . . . . . . . . .
Mondragon Centro de
Promocin . . . . . . . . . . . . . . .
Mondragon Goi Eskola
Politeknikoa J.M.A.. . . . . . . .
Mondragon Lingua . . . . . . . . . .
Mondragon Sistemas de
Informacin. . . . . . . . . . . . . .
Mondragon Unibertsitatea . . . .
MU Enpresagintza . . . . . . . . . . .
Multifood . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Osarten . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Polo de Innovacin Garaia . . . .
Txantxiku Ikastola . . . . . . . . . . .
Mutualista-kopurua
Nmero de mutualistas . . . . . . .
Comunidad
Comunidad
16
47
207
5
3
199
17
1.905
2
10
2
18
68
158
8
179
75
54
140
8
8
67
5
202
33
38
4
59
2
12
3
54
3 Komunitatea
Eroski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.479
Mutualista-kopurua
Nmero de mutualistas . . . . . . . 8.479
Comunidad
4 Komunitatea
Agrupacin de Fundicin
y Utillaje . . . . . . . . . . . . . . . .
Aurrenak . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Cica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Coinalde . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Coinma . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Divisin de Construccin . . . . . .
Electra Vitoria . . . . . . . . . . . . . .
Embega . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Goros . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Mccgraphics . . . . . . . . . . . . . . . .
Ortza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
R. P. K. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sakana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Soterna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Urssa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zortziok . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
90
3
37
50
3
209
112
46
85
9
119
103
6
190
7
Mutualista-kopurua
Nmero de mutualistas . . . . . . . 1.076
3.608
2 Komunitatea
Berriola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Copreci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Edertek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Eko3r . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fagor Aotek . . . . . . . . . . . . . . . .
Fagor Arrasate . . . . . . . . . . . . . .
Fagor Automation . . . . . . . . . .
Fagor Ederlan. . . . . . . . . . . . . . .
Fagor Electrodomsticos . . . . . .
Fagor Electrnica . . . . . . . . . . .
Fagor Hometek . . . . . . . . . . . . .
Fagor Industrial . . . . . . . . . . . . .
Galbaian . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ibai . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Koniker . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Mondragon Assembly . . . . . . . .
Mondragon Componentes . . . .
5
644
21
7
24
440
352
1.451
2.080
241
36
325
12
3
20
73
6
Comunidad
5 Komunitatea
Ulma Agrcola . . . . . . . . . . . . . .
Ulma C y E . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ulma Conveyor Components . .
Ulma Embedded Solutions . . . .
Ulma Forja . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ulma Hormign Polmero . . . .
Ulma Manutencin . . . . . . . . . .
Ulma Packaging Technological .
Ulma Precinox . . . . . . . . . . . . . .
Ulma Safe Handling Equipment
Ulma Servicios de Manutencin
32
1.096
40
5
158
154
218
33
47
3
144
Mutualista-kopurua
Nmero de mutualistas . . . . . . . 1.930
Mutualista-kopurua
Nmero de mutualistas . . . . . . . 5.740
2011ko Txostena
14
Memoria 2011
Comunidad
6 Komunitatea
Biurrarena . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ferli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Gisat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Latz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oiarso Bexen . . . . . . . . . . . . . . .
Orona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Saludnova. . . . . . . . . . . . . . . . . .
Siadeco . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tajo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
38
9
33
34
29
1.509
2
7
117
Mutualista-kopurua
Nmero de mutualistas . . . . . . . 1.778
Comunidad
7 Komunitatea
Ecenarro . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Goizper . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Matz-Erreka . . . . . . . . . . . . . . .
Olaker . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Soraluce . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Urola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
54
139
215
9
187
74
Mutualista-kopurua
Nmero de mutualistas . . . . . . .
678
Comunidad
8 Komunitatea
Ampo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Becker . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ceramat . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ederfil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Eredu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hertell . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Irizar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kendu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Orkli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Saludtek . . . . . . . . . . . . . . . . . .
423
40
7
74
57
11
683
31
470
1
Comunidad
10 Komunitatea
Batz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Cikautxo . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Eika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ekin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Herriola . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ikastola Eleizalde . . . . . . . . . . .
Isoleika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kide . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lea-Artibai . . . . . . . . . . . . . . . .
Maier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Maier Technology Centre . . . . .
Miba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
536
445
364
126
8
37
3
98
71
680
93
14
Mutualista-kopurua
Nmero de mutualistas . . . . . . . 1.797
Comunidad
11 Komunitatea
Alkargo . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Cisidel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Consonni . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Etorki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Guztiok-Bat . . . . . . . . . . . . . . . .
M B Sistemas . . . . . . . . . . . . . . .
Matrici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ondoan . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Polit. Ikasteg. Txorierri . . . . . . .
62
9
74
36
20
39
351
53
23
Mutualista-kopurua
Nmero de mutualistas . . . . . . .
667
Mutualista-kopurua
Nmero de mutualistas . . . . . . . 2.475
Comunidad
9 Komunitatea
Dano Rail . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Danobat . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Danobat Fibra . . . . . . . . . . . . . .
Danobat Group . . . . . . . . . . . . .
Danobat Railway Systems . . . . .
Dikar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Doiki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Goimek . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Goiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ideko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Orbea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Osatu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
P. M. Urruzuno Ikas. . . . . . . . . .
Wingroup . . . . . . . . . . . . . . . . .
Comunidad
14
283
26
4
37
41
24
32
55
68
144
18
15
17
Total mutualistas . . .
Mutualista-kopurua
Nmero de mutualistas . . . . . . .
778
2011ko Txostena
15
Memoria 2011
12 Komunitatea
Danona . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Domusa Calefaccin . . . . . . . . .
Egurko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Gerodan . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lan-Mobel . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zubiola . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
163
157
37
4
131
42
Mutualista-kopurua
Nmero de mutualistas . . . . . . .
534
29.540
Pentsiodunak
Pensionistas
Pentsiodunak 550 gehitu dira garbi ekitaldian zehar, eta horiekin 10.334 pentsiodun zeuden guztira ekitaldia ixtean.
Gehikuntza garbirik handiena Erretiroko pentsiodunen artean izan da (+469), eta hori 614 pentsiodun
berri sartu eta heriotzagatik 145 irten direlako.
Alarguntasuneko pentsiodunak 85 gehiago izan
dira urtean. 128 pentsiodun berri sortu dira horietako 102 Erretiroko pentsioak eta 26 mutualista aktiboenak, eta 43 irten dira urtean heriotzagatik.
Ezintasun Iraunkorreko pentsiodunen kolektiboan, oro har, 7 pentsiodun gutxiago izan dira garbi. 98 pentsio berri sortu dira 43 Ezintasun
Iraunkor Absolutukoak, 4 Elbarritasun Handikoak
eta 51 Erabateko Ezgaitze Iraunkor Kualifikatukoak (DPTC-EEIK), eta 105 pentsiodun irten dira
talde honetatik, erretiroko adinera iritsi edota hil
egin direlako.
Evolucin 2011
31.12.2010
Altas
Bajas
31.12.2011
Diferencia
Jubilacin
Viudedad
Incapacidad Permanente
Gran Invalidez
Absoluta
DPTC
Otros Pensionistas (*)
6.987
1.851
801
38
396
367
145
614
128
98
4
43
51
8
145
43
105
5
52
48
5
7.456
1.936
794
37
387
370
148
469
85
7
1
9
3
3
TOTAL
9.784
848
298
10.334
550
2011ko Txostena
16
Memoria 2011
El colectivo de beneficiarios de la prestacin mutualizada de Asistencia Sanitaria asciende a 55.175 personas al cierre del ejercicio, lo que significa un crecimiento del 0,56% respecto al pasado ejercicio, que
se refleja en un incremento de 309 beneficiarios. La
distribucin del colectivo de beneficiarios totales
entre mutualistas y beneficiarios presenta una evolucin dispar; mientras los mutualistas disminuyen el
1,57% respecto al ao pasado (476), los hijos beneficiarios aumentan su participacin el 3,19% (+785).
Al igual que el ao anterior, es evidente la incidencia de la crisis y del paro en el caso de los beneficiarios (hijos menores de 25 aos) que est impidiendo
que se incorporen al mercado laboral y, por lo tanto, se mantienen dentro de este colectivo.
Del colectivo total, el 54% corresponden a mutualistas (29.792) y el 46% restante a sus hijos beneficiarios (25.383). Como consecuencia de los resultados comentados, el ndice de beneficiarios por
mutualista se ha situado en 1,832, frente a 1,813
del ao pasado.
2011ko Txostena
Evolucin de Beneficiarios
de Asistencia Sanitaria 2002-2011
17
Memoria 2011
Gizarte Hornidura
Provisin Social
PRESTAZIOAK
PRESTACIONES
I El total de prestaciones otorgadas por LagunAro con cargo a la cuota obligatoria a lo largo del
ao ha ascendido a 199,65 millones de euros, con
un incremento del 4,59% sobre la cifra alcanzada
el ao 2010.
Las prestaciones financiadas por el Sistema de Reparto, abonadas a los mutualistas activos y sus beneficiarios, representan el 37,73% del total y
experimentan un decremento del 2,32% respecto
del ao 2010.
Entre las distintas prestaciones de reparto, cabe sealar el caso de las englobadas dentro del epgrafe de
Prestaciones Familiares, que han experimentado un
decremento respecto al ao anterior del 18,06%,
dado que, en la medida en la que estas prestaciones
son complementarias de las otorgadas por la Seguridad Social, el cambio del sistema de cotizacin (60%
Seguridad Social 40% Lagun-Aro) ha provocado
que, aunque el mutualista reciba la misma prestacin,
la parte financiada por Lagun-Aro se vea reducida.
A su vez, destacan, por un lado, los decrementos en
las prestaciones de Asistencia Sanitaria (6,10%) e
Incapacidad Temporal (8,53%) y, por otro lado, el
incremento en la de Ayuda al Empleo (+19,11%).
Las prestaciones financiadas por el Sistema de Capitalizacin, que representan el 62,27% del total de
prestaciones, registran un incremento del 9,28%
respecto del ao 2010 por el incremento del nmero de pensionistas, el efecto sustitucin (pensiones
entrantes de cuantas superiores a las salientes) y la
actualizacin de las pensiones.
Prestaciones
(En miles de euros)
(Mila eurotan)
Prestazioak
2010
2011
% incremento
REPARTO
Auxilios
Auxilio Discapacitados
Auxilio Defuncin
Prestaciones familiares
Maternidad
Paternidad
Riesgos y subsidios
Ayuda al Empleo
Asistencia Sanitaria
Incapacidad Temporal
518
251
267
6.312
4.237
941
1.134
18.043
14.324
37.911
533
274
259
5.172
3.432
808
932
21.492
13.451
34.677
2,92
9,06
2,86
18,06
19,01
14,13
17,81
19,11
6,10
8,53
77.108
75.325
2,32
98.535
14.497
738
109.118
14.592
613
10,74
0,66
16,96
TOTAL CAPITALIZACIN
113.770
124.323
9,28
190.878
199.648
4,59
TOTAL REPARTO
CAPITALIZACIN
Pensiones de Jubilacin y Viudedad
Pensiones y Gastos de Incapacidad Permanente
Baja Determinada
(*) No se incluyen las prestaciones otorgadas a los mutualistas de Lagun-Aro por el Rgimen Especial de Trabajadores Autnomos.
2011ko Txostena
19
Memoria 2011
Osasun Laguntza
Asistencia Sanitaria
Tras cuatro aos desde la entrada en funcionamiento del modelo de Asistencia Sanitaria complementario del pblico, implantado en el ao 2008, los datos
de la prestacin realizada en el ao 2011 (13,45 millones de euros) reflejan un decremento del 6,10%
respecto de lo acontecido el ao anterior.
Espezialistak eta Pediatria eta Igualatorioak, Superespezialitatea eta Beste Hainbat atalek ere gutxitu egin dute gastua 2010ekoen aldean (%3,98
eta %3,00 hurrenez hurren).
Egungo testuingurua gorabehera, non osasun laguntzako horniduraren eremuan kostuak nabarmen gehitu baitira (beste faktore batzuen artean,
tratamendu-mota berriak garatu direlako, teknologian intentsiboak, eta kostu ekonomiko handiko
protesi eta material espezifikoen erabilera zabaldu
delako), kontrataturiko prezioen kudeaketa eraginkorra egin delako lortu da bilakaera hori, baita Erakunde honek emandako osasun-zerbitzuen erabileran maiztasuna moderatu delako ere.
Especialidades y Pediatra
Servicios en Centros Hospitalarios
Igualatorios, Superespecialidad y Varios
TOTAL
2011ko Txostena
20
2010
2011
4.820
7.805
1.699
4.628
7.175
1.648
3,98
8,07
3,00
14.324
13.451
6,10
Memoria 2011
% incremento
As, se establece que las Comunidades que no alcancen el nivel de gasto consumible calculado tienen
una bonificacin del 50% de la diferencia entre el
gasto medio calculado y el gasto realizado.
Aquellas Comunidades que superen el gasto medio
calculado tienen una penalizacin del 50% de la diferencia entre el gasto medio calculado y el gasto
realizado, mientras ste no supere el 110% del gasto medio calculado.
2011ko Txostena
21
Memoria 2011
Incapacidad Temporal
2010
2011
% incremento
Enfermedad
Accidente Laboral
Accidente No Laboral
Gastos Varios
33.345
2.995
1.475
96
30.177
3.097
1.342
61
9,50
3,41
9,02
36,46
TOTAL
37.911
34.677
8,53
Tasa de absentismo
2010
2011
% incremento
2010
2011
Enfermedad
Accidente Laboral
Accidente No Laboral
2.598.912
236.631
104.643
2.336.497
229.437
95.145
10,10
3,05
9,08
5,090
0,463
0,205
4,715
0,463
0,192
7,37
6,34
TOTAL
2.940.186
2.661.079
9,49
5,758
5,371
6,72
2011ko Txostena
22
Memoria 2011
% incremento
Prestazio honetan ere Prestazioen Erregelamenduan araututako Hobari eta Zigor sistema bat
ezartzen da, Komunitate Mutualisten barruan
prestazioaren erabileran ardura edo erantzukizun
maila bat lortzeko helburua duena, eta 2011ko
martxoan Erakundeak egindako Batzar Nagusian
berrikusi zena, Osasun Laguntzako prestazioaren
termino berberetan.
Komunitate Mutualista bakoitzean benetan egindako gastuaren eta bakoitzari esleitutako batez
besteko gastuaren arteko konparazioa, aurreko
paragrafoan adierazitako irizpidearen arabera, ondorengo grafiko honetan agertzen da:
La comparacin porcentual entre el gasto realizado por Comunidad Mutualista y el gasto medio
asignado a cada una de ellas, de acuerdo con el
criterio apuntado en el prrafo anterior, se muestra en el grfico siguiente:
2011ko Txostena
23
Memoria 2011
Familia Prestazioak
Prestaciones Familiares
Epigrafe honetan mutualisten egoera familiarrarekin erlazionaturiko prestazioak sartzen dira, non
Lagun-Aroren prestazioa, Gizarte Segurantzatik jasotako zatiarekin batera, bere Kontsumo Aurrerakinaren ehuneko jakin bat lortzeko beharrezkoa
zaion osagarri gisa kalkulatzen baita.
Zehatz esanda, prestazio hauek dira: Amatasuna,
Aitatasuna, Haurdunaldiko arriskua, Edoskitzaroko
arriskua eta Minbizia edo beste gaixotasun larri
bat duten adin txikikoen zainketa, azken Batzar
Nagusian prestazioen katalogoan sartu zena.
Horren haritik, esan behar da 2011n, kotizazio-sistema berria indarrean sartzean, gehitu egin dela Gizarte Segurantzako kotizazioa, eta beraz erakunde
honetatik jasotako prestazioa ere gehituz joan da
pixkanaka, ondorioz nabarmen txikitu delarik Lagun-Arotik emandako osagarria.
Amatasuneko prestazioaren kasuan, espediente
kopurua gutxitu egin da pixka bat 2010ean bideratutakoen aldean (%2,42), eta kontrakoa gertatu
da aitatasunaren kasuan (%+2,39).
Gainerako prestazioen kasuan (Haurdunaldiko
arriskua, Edoskitzaroko arriskua eta Minbizia edo
beste gaixotasun larri bat duten adin txikikoen
zainketa) gutxitze esanguratsuak izan dira sorturiko prestazioen kopuruan (%11,94).
Este epgrafe engloba aquellas prestaciones relacionadas con la situacin familiar de los mutualistas, en
las que la prestacin de Lagun-Aro se calcula como
el complemento necesario para que, junto con la
parte percibida de la Seguridad Social, alcance un
porcentaje determinado de su Anticipo de Consumo.
En concreto, se trata de las prestaciones de Maternidad, Paternidad, Riesgo durante el embarazo,
Riesgo durante la lactancia y Cuidado de menores
afectados por cncer u otra enfermedad grave,
que se incorpor al catalogo de prestaciones en la
ltima Asamblea General.
En este sentido, cabe sealar que en 2011, al entrar en vigor el nuevo sistema de cotizacin, se ha
incrementado la cotizacin a la Seguridad Social,
por lo que la prestacin recibida de este organismo ha ido creciendo paulatinamente, reducindose, en consecuencia, de manera significativa, el
complemento otorgado desde Lagun-Aro.
En el caso de la prestacin de Maternidad, el nmero
de expedientes se ha reducido ligeramente respecto
a los tramitados en el ao 2010 (2,42%), sucediendo
lo contrario en el caso de la paternidad (+2,39%).
En el caso del resto de prestaciones (Riesgo durante
el embarazo, Riesgo durante la lactancia y Cuidado
de menores afectados por cncer u otra enfermedad grave) se producen reducciones significativas en
el nmero de prestaciones causadas (11,94%).
2011ko Txostena
24
Memoria 2011
Maternidad
Paternidad
Riesgos y Subsidios
2010
2011
% incremento
4.237
941
1.134
3.432
808
932
19,00
14,13
17,81
Maternidad
Paternidad
Riesgos y Subsidios
2010
2011
% incremento
825
877
310
805
898
273
2,42
2,39
11,94
2011ko Txostena
465.677
68.171
180.322
2011
% incremento
425.768
70.044
151.046
8,58
2,74
16,24
25
Memoria 2011
Enplegu Laguntza
Ayuda al Empleo
Egiturazko soberakinen Behin Betiko Konponbideei dagokienez, urtean zehar behin betiko konponbidea eman zaie soberan zeuden 225 mutualistari, Behin Betiko Birkokapena eta Aurre-erretiroa
direlarik modalitaterik erabilienak (121 eta 84, hurrenez hurren), eta ondoren Kalte-ordainak (12).
Respecto a las Soluciones Definitivas de excedentes estructurales, durante el ao se ha proporcionado solucin de carcter definitivo a 225 mutualistas
excedentes, siendo la Reubicacin definitiva y la Prejubilacin las modalidades ms utilizadas (121 y 84
respectivamente), seguidas de la Indemnizacin (12).
Langabezia prestazioaren kasuan eta hor langabezia efektiboa eta egutegi mugikorraren
modalitateak sartzen dira kontabilizaturiko gastua nabarmen gehitu da aurreko urtekoaren aldean (4,88 milioi 2011n eta 1,02 milioi izan ziren
2010ean). Diferentzia hori egutegi mugikorrak
eragina da eta sortzapenerako (zein ekitalditan
erregistratzen den jardueraren galera) eta likidaziorako (hurrengo ekitaldian, gertaturiko berreskurapenaren arabera, hala balegokio) bere sekuentzia bereziak.
En el caso de la prestacin de Desempleo, que engloba las dos modalidades de desempleo efectivo y
calendario mvil, el gasto contabilizado se incrementa considerablemente respecto al del ao anterior (4,88 millones en 2011 frente a 1,02 millones en
2010). La diferencia obedece exclusivamente a la incidencia del calendario mvil y a su especfica secuencia de devengo (ejercicio en el que se registra
la prdida de actividad) y liquidacin (ejercicio siguiente, en funcin de la recuperacin producida,
en su caso).
Behin Behineko Birkokapenei dagokienez, modalitate honen kostua gutxitu egin da 2011. urtean,
Behin Behineko Birkokapenen kopurua urritu den
neurrian, eta hori Behin Betiko Birkokapenak
sendotzearen emaitza izan da (2011n 121 eta
2010ean 67).
Aurre-erretiroen epigrafeak (eta hemen Aurreerretiroak daude egiturazko soberakinen konponbide gisa, eta Aurre-erretiroak behin betiko birkokapenen konpentsazioz) gastuaren %2,96ko
hazkundea izan du urtean, 2011n zehar Behin betiko Birkokapenak gauzatu dituzten kooperatibetako askok bazkideen aurre-erretiroa aukeratu
baitute, zuzeneko laguntzaren ordez.
Hala ere, Behin Betiko Birkokapenen atalak gehitze nabarmena izan du, bide honetaz baliatu diren
Behin Betiko Birkokapenen kopurua hazi egin delako eta 2011n indarrean sartu diren kontzeptu
honengatiko laguntzak gehitu egin direlako.
Por ltimo, el gasto por Indemnizaciones ha experimentado un descenso importante en 2011 dado que
en 2010 se utiliz esta modalidad, de manera excepcional, para dar solucin a varios mutualistas de la
red exterior de alguna de las Cooperativas adheridas
a Lagun-Aro.
2011ko Txostena
26
Memoria 2011
2011
% incremento
Desempleo
Reubicacin Provisional
Prejubilacin
Indemnizacin
Reubicacin Definitiva
1.021
2.778
10.520
3.117
607
4.882
1.423
10.831
437
3.919
378,15
48,78
2,96
85,99
545,63
TOTAL
18.043
21.492
19,12
31.12.2010
31.12.2011
Variacin 2011
48.588
40.994
7,59
Jubilacin y Viudedad
2011ko Txostena
27
Memoria 2011
Erretiroa
Jubilacin
En 2011, en el colectivo de pensionistas de Jubilacin se han producido 614 altas y 145 fallecimientos. De las nuevas jubilaciones, 108 acceden a la
prestacin con 65 aos y 506 son jubilaciones anticipadas, de las que 106 han optado por la redistribucin de la pensin, alcanzando en estos momentos un colectivo acumulado de 826 personas que se
han decantado por esta posibilidad.
65 urterekin erretiroa hartu dutenen batez besteko pentsioa 1.258 eurokoa da hilean, hamabi pagatan kobratzekoa; erretiro aurreratuen kasuan,
941 euro hilean (12 paga) pentsioa birbanatu gabekoentzat, eta 1.249 euro hilean (12 paga) pentsio birbanatua dutenentzat.
Ondorengo taulan erretiroko pentsiodunen kopuruari eta batez besteko pentsioei buruzko datuak agertzen dira.
En el cuadro siguiente se incluyen los datos relativos a nmero y pensiones medias del colectivo de
pensionistas de jubilacin.
Jubilacin Anticipada
31.12.2010
31.12.2011
31.12.2010
31.12.2011
31.12.2010
31.12.2011
Nmero de pensionistas
Edad media al cierre
1.156
75,95
1.217
75,75
5.105
70,18
5.413
70,37
726
65,69
826
66,01
1.185
1.258
903
941
1.229
1.249
Viudedad y orfandad
Alarguntasuneko eta Zurztasuneko pentsiodun taldearen osaerari eta bilakaerari buruzko xehetasunak ondorengo taulan ageri dira.
2011ko Txostena
28
Memoria 2011
Nmero de pensionistas
Edad media al cierre
Pensin Media (euros /mes)
Orfandad Absoluta
31.12.2011
31.12.2010
31.12.2011
1.841
71,23
1.926
71,89
10
27,96
10
31,63
810
836
852
840
Ezintasun Iraunkorra
Incapacidad Permanente
Las distintas modalidades de la prestacin han supuesto, en su conjunto, un gasto de 14,59 millones
de euros, con un aumento del 0,66% sobre el ao
precedente.
Pentsiodun horien etorkizuneko Erretiro eta Alarguntasuneko pentsioen finantzaketa prestazioaren %32,04 izan da (4,68 milioi), eta gainerako
%1,16 (0,17 milioi) beste kontzeptu batzuei dagokie: Lanerako Ezgaitzeari eta Ondorioengatiko
Kalte-ordainari, alegia.
2010
2011
% incremento
9.770
4.564
163
9.746
4.676
170
0,24
2,45
4,29
14.497
14.592
0,66
Gran Invalidez
Discapacitacin
Permanente Total
Cualificada(1)
Nmero de pensionistas
Edad media al cierre
387
56,10
37
52,62
370
60,96
1.164
1.861
760
2011ko Txostena
29
Memoria 2011
KUOTAK
CUOTAS
I 2011. urtean 312,5 milioi eurokoa izan da kuotabilketa, eta horietatik 128,3 milioi (guztiaren %41,0)
Langile Autonomoen Erregimen Berezian sartu dira
eta gainerako 184,2 milioiak (guztiaren %59,0) Lagun-Aron, 69 milioi euro banaketako prestazioen finantzaketarako eta 115,2 kapitalizaziokoetarako.
Cuotas
(En miles de euros)
(Mila eurotan)
Kuotak
2010
2011
% incremento
REPARTO
Auxilios
Auxilio Discapacitados
Auxilio Defuncin
Prestaciones Familiares
Maternidad
Paternidad
Riesgo y Subsidios
Ayuda al Empleo(1)
Asistencia Sanitaria
Incapacidad Temporal
Administracin Gastos de Gestin(2)
561
210
351
6.121
3.524
1.375
1.222
11.909
12.846
31.793
3.879
565
212
353
5.158
2.953
1.181
1.024
13.812
11.004
34.762
3.694
15,98
14,34
9,34
4,77
67.109
68.995
2,81
133.196
14.144
3.479
97.624
15.268
2.065
272
26,71
7,95
40,64
TOTAL CAPITALIZACIN
150.819
115.229
23,60
217.928
184.224
15,47
92.018
128.320
39,45
309.946
312.544
0,84
TOTAL REPARTO
0,71
15,73
CAPITALIZACIN
Jubilacin y Viudedad
Incapacidad Permanente
Baja Determinada
Aport. Def. Tarifa 4
(1) Adems de los ingresos por cuotas, recogidos en el cuadro, han de tenerse en cuenta los ingresos derivados del rendimiento financiero del saldo positivo en balance
de la prestacin, por un importe de 0,17 millones de euros en el ao 2010, y de 0,08 en el ao 2011.
(2) Adems de los ingresos por cuotas, recogidos en el cuadro, han de tenerse en cuenta los ingresos derivados del rendimiento financiero del saldo positivo en balance
del conjunto de prestaciones de reparto, distintas a las de Ayuda al Empleo, que se imputan a esta cuenta y que han ascendido a 0,06 millones de euros en 2010, y a
-0,05 millones de euros en 2011.
2011ko Txostena
30
Memoria 2011
El conjunto de las cuotas gestionadas por LagunAro (184,22 millones de euros) ha sufrido un significativo decremento (15,47%) respecto de las cuotas
del ao 2010.
La razn fundamental de este decremento est en
la entrada en vigor el 1.1.2011 del nuevo modelo
de cotizacin, segn el cual una parte significativa
del colectivo pasa de estar cotizando al RETA por
base mnima a hacerlo por el 60% del anticipo de
consumo. Y reduciendo la referencia de cotizacin
por pensiones a Lagun-Aro hasta el 40% del anticipo de consumo.
Este importante cambio explica el incremento del
39,45% en las cuotas que se han pagado al RETA y
la reduccin de un 23,60% de las cuotas de capitalizacin de Lagun-Aro.
Un incremento significativo se produce, tambin,
en la recaudacin para Ayuda al Empleo, debido a
que en 2010 la cuota pas del 1,0% al 2,0% en
abril, mientras que en 2011 se ha recaudado todo
el ejercicio con la cuota del 2,00%, y en Incapacidad Temporal que pas del 4,30% al 4,80% en
abril de 2011.
Otras causas que han provocado diferencias en la
recaudacin de 2011 respecto de la de 2010 son,
la propia evolucin a la baja del colectivo y la evolucin de las bases de cotizacin.
Gutxitze honen arrazoi nagusia 2011.1.1ean kotizazio-eredu berria indarrean sartu izana da; horren
arabera, kolektiboaren zati garrantzitsu bat
LAEB/RETAri gutxieneko oinarriaren arabera kotizatzen aritu ordez, kontsumo-aurrerakinaren %60ren
arabera kotizatzera igaro da, Lagun-Aroko pentsiokotizazioaren erreferentzia kontsumo-aurrerakinaren %40raino murriztuz.
Aldaketa garrantzitsu horrek azaltzen du LAEB/
RETAri ordaindutako kuotak %39,45 gehitzea eta
Lagun-Aroko kapitalizazio-kuotak %23,60 gutxitzea.
Baita ere nabarmen gehitu da Enplegu Laguntzako
bilketa, 2010ean kuota %1,0tik %2,0ra pasa zelako
apirilean, baina 2011n bilketa ekitaldi osoan egin
da %2,0ko kuotarekin, eta Aldi Baterako Ezintasunean ere gehitu egin da bilketa, %4,30etik %4,80ra
igaro baitzen 2011ko apirilean.
2010ekoaren aldean 2011ko bilketan desberdintasunak eragin dituzten beste arrazoi batzuk kolektiboak berak gutxitzeko izan duen joera eta kotizazio-oinarrien bilakaera dira.
2011ko Txostena
31
Memoria 2011
Kuotaren bilakaera
Evolucin de la cuota
Dena den, gogoratu behar da, azken Batzar Nagusiak hartutako erabakien arabera, banaketako
prestazioen barruan, Aldi Baterako Ezintasunean
aldatu egin zela kotizazio-tasa eta %4,30etik
%4,80ra igaro zela.
2009
2010
2011
0,08%
0,03%
0,05%
0,95%
0,55%
0,20%
0,20%
1,00%
2,30%
4,40%
0,62%
2,10%
0,08%
0,03%
0,05%
0,87%
0,50%
0,20%
0,17%
2,00%
1,60%
4,30%
0,50%
2,10%
0,08%
0,03%
0,05%
0,87%
0,50%
0,20%
0,17%
2,00%
1,60%
4,80%
0,50%
2,10%
11,45%
11,45%
11,95%
17,75%
17,75%
17,75%
222,51
224,76
227,00
2011ko Txostena
32
Memoria 2011
Propuesta alternativa: A su vez, esta mayor cotizacin al Sistema Pblico ha implicado una reduccin
de la cuota de Lagun-Aro que financia las prestaciones familiares, al calcularse stas como el complemento de la prestacin recibida de la Seguridad
Social, que se ha visto incrementada.
Primer
Trimestre
2011
Resto
2011
0,08%
0,03%
0,05%
0,70%
0,40%
0,16%
0,14%
2,00%
1,60%
4,30%
0,50%
0,08%
0,03%
0,05%
0,70%
0,40%
0,16%
0,14%
2,00%
1,60%
4,80%
0,50%
9,18%
9,68%
6,00%
31,76%
6,00%
31,76%
37,76%
37,76%
26,70%
26,70%
36,83%
37,26%
Erretiroko, Alarguntasuneko eta Ezintasun Iraunkorreko prestazioetan, indize bakoitzaren kotizazio-oinarria Lagun-Aro, EPSVren
Kotizazio Tarifaren kontsumo-aurrerakinaren %40k determinatzen du, eta gainerako prestazioetan bat etortzen da mutualistari
bere kooperatiban esleitutako hileko kontsumo-aurrerakinarekin.
En las prestaciones de Jubilacin, Viudedad e Incapacidad Permanente, la base de cotizacin de cada ndice viene determinada
por el 40% del anticipo de consumo de la Tarifa de Cotizaciones
de Lagun-Aro, EPSV, mientras que en el resto de prestaciones
coincide con el anticipo de consumo mensual asignado al mutualista en su cooperativa.
LAEB/RETAren kotizazioari dagokionez, indize bakoitzaren kotizazio-oinarria Lagun-Aro, EPSVren Kotizazio Tarifaren 14koari 12tan
dagokion kontsumo-aurrerakinaren %60k determinatzen du.
En lo que hace referencia a la cotizacin al RETA, la base de cotizacin de cada ndice viene determinada por el 60% del anticipo
de consumo de 14 en 12 de la Tarifa de Cotizaciones de LagunAro, EPSV.
2011ko Txostena
33
Memoria 2011
OSASUN LAGUNTZAKO
ONURADUN BEREZIAK
BENEFICIARIOS ESPECIALES
DE ASISTENCIA SANITARIA
Kolektiboa
Colectivo
Osasun Laguntzako Onuradun Berezien talde honetan sartzen dira Lagun-Aro, EPSVren Osasun Laguntzako prestazioan sartzeko baldintzak betetzen ez dituztenak baina erakunde honekin lotura
dutenak (pentsiodunak eta hauen senitartekoak,
baita mutualista aktiboen senitartekoak ere) eta
beren borondatez sistema honi atxikiak, horretarako kuota bat ordainduz onuradun bakoitzeko.
Se incluyen en este colectivo de Beneficiarios Especiales aquellas personas que, no cumpliendo los
requisitos de acceso a la prestacin de Asistencia
Sanitaria de Lagun-Aro, EPSV, mantienen una vinculacin con esta Entidad (pensionistas y sus familiares, as como familiares de mutualistas activos) y
se adhieren voluntariamente a este sistema pagando por ello una cuota por beneficiario.
A cierre de ejercicio, el nmero de Beneficiarios Especiales asciende a 12.917, lo que significa un crecimiento de 414 beneficiarios con respecto al cierre
del ejercicio anterior (+3,31%).
2011ko Txostena
34
Memoria 2011
Prestazioak
Prestaciones
2010
2011
Prestacin
8.440
8.209
2011ko Txostena
35
Memoria 2011
% incremento
2,73
Inbertsioak
Inversiones
TXOSTEN OROKORRA
INFORME GENERAL
Ekonomiaren Bilakaera
2011ren hasieran susperraldi ziklikoaren luzapenak markatu zuen moneta-laxotasunezko testuinguruan. Hala ere, ekitaldian barneratu ahala, hainbat gertakizun txar metatu ziren (Japoniako
lurrikara, arabiar munduko ezegonkortasuna, euroguneko krisia, Txinaren moneta-gogortzea) eta
dinamismo hori minatuz joan ziren.
El arranque del 2011 estuvo marcado por la prolongacin de la recuperacin cclica en un contexto
de laxitud monetaria.
Sin embargo, a medida que nos adentrbamos en el
ejercicio, se iban acumulado una serie de acontecimientos negativos (terremoto Japn, inestabilidad
mundo rabe, crisis eurozona, endurecimiento monetario China) que han ido minando este dinamismo.
Europa atzeraldian sartu da urteko azken hiruhilekoan, zorraren krisiak eta aplikaturiko zerga-finkapenak eraginda. Urte osoa hartuta %1,5eko hazkundea izan da eremu honetan, baina oso
polarizatua: periferia geldituta edo atzeraldian
dago, baina Alemaniak %3ko hazkundea du, lehen
hiruhilekoan %6ko tasa urtekotuetan hazi ondoren,
eta bere langabezia-tasak minimo historikoetan
daude, %7 baino gutxiagokoa baita, Espainiako
%22koarekin kontraste dramatikoan.
Europa ha entrado en recesin en este ltimo trimestre del ao, lastrada por la crisis de deuda y la
consolidacin fiscal implementada. En el conjunto
del ao ha registrado un crecimiento en el rea del
1,5%, pero muy polarizado: mientras la periferia
est estancada o en territorio recesivo, Alemania registra un crecimiento del 3%, tras crecer a tasas
anualizadas del 6% en el primer trimestre, y cierra
con una tasa de desempleo en mnimos histricos
por debajo del 7%, en dramtico contraste con el
22% de Espaa.
Bi bloke ekonomikoetan moneta-baldintzak ikaragarri laxoak dira, interbentzio-tasak minimo historikoetan daude eta banku zentralak neurri heterodoxoak erabiltzen ari dira kreditua bideratzeko,
despalankatze-prozesu betean disfuntzional dagoen banku-bidearen gainetik salto eginez. Disfuntzionaltasun horrek azaltzen du inflazioaren maila
apala, tasa neurritsuetan dagoena banku zentralek markaturiko maila objektiboen inguruan, moneta-oinarriaren hazkunde garrantzitsua gorabehera.
En ambos bloques econmicos las condiciones monetarias son extremadamente laxas con unos tipos
de intervencin en mnimos histricos y unos bancos
centrales haciendo uso de medidas heterodoxas
para canalizar el crdito saltndose un canal bancario que se mantiene disfuncional en pleno proceso
de desapalancamiento. Esta disfuncionalidad explica el comportamiento de la inflacin, que se mantiene en tasas moderadas en torno a los niveles objetivos marcados por los bancos centrales, a pesar
del importante crecimiento de la base monetaria.
Azkenik, Txina leuntasunez lurreratzeko prozesuan sartuta dago, eta horrek eraman du %9 inguruko tasetan haztera, lehenago bi digituko hazkunde-erritmoak zituelarik. Inflazioa moteltzen ari
da, Txinako banku zentralak gogortu egin duelarik
bere moneta-politika, eta kredituaren hedapena
bideratu nahian ari da, higiezinetan eta azpiegituretan gehiegizko inbertsioak eragin baititu horrek.
Finantza Merkatuak
Europako krisiaren kudeaketa-dinamikak leize gainean ibiltzera eraman gaitu urte osoan. Aurrez
ezarritako mekanismorik ez egoteak eta ereduaren murrizketek asko mugatu dute agintarien jar-
2011ko Txostena
Evolucin Econmica
Mercados Financieros
La dinmica de gestin de la crisis europea nos ha
llevado a transitar por el filo de la navaja durante
37
Memoria 2011
todo el ao. La falta de mecanismos preestablecidos y las restricciones del modelo constrien la actuacin de unas autoridades siempre reactivas a
los vaivenes del mercado.
Zerga-transferentzien eta zorraren monetizazioaren marra gorriak gainditu dira dagoeneko, nahiz
eta itxuraldatuta egin den irensgarriago izateko.
Laguntzak (EFSF, NDF/FMI edo EBZ/BCE bidez) baldintzatuta daude zerga-finkapen eta egiturazko
erreformen programa betetzera. Espainiak eta Italiak dute aurrean jokaleku hori eta horretarako
gehiengo zabal edo kontzentrazioko gobernuak
behar dituzte, batere gogokoa ez den baina
saihestezina den sendagaia emateko gaixoari.
Hala ere, zerga-uzkurtze eta moneta-hedatzearen
mix hau, banku-despalankatzearen testuinguruan
aski ez bada ere arrisku-primak maila onargarrietara jaisteko, EBZ/BCE bakarrik geratzen da aktore
egonkortzaile gisa, Bundesbank horren aurka
egon arren. Kontuan izanda zerga-integrazioan
egiten diren aurrerapenak eta zorrak eurobonoen
bidez mutualizatzeko aukera geldoak direla eta
sorrerako ituna aldatzea eskatzen dutela, EBZ da
berehala eta gogor jokatzeko gaitasuna duen eragile bakarra, eta hori Erreserba Federalak edo Ingalaterrako Bankuak ezarritakoaren antzeko politika kuantitatiboaren bidez.
2011 nahasmendu handiko urtea izan da berriro.
Errenta finkoko merkatuak, eta hor oinarritzen da
gure zorroa, estres-maila historikoak bizi izan ditu,
euroguneko zorraren krisiagatik eta horrek bankusektorean izandako ondorioengatik. Bestalde,
errenta aldakorrak, 2008ko muturretara iritsi
gabe, gorabehera handiak izan ditu, urtearen bigarren erdian batez ere. Burtsetan galera handiak
izan dira, baita lehengaietan ere. Errenta finkoa
eurogunearen krisiak markatu du, zor-indizeek positiboan itxi dutelarik EBZren erosketek eragindako distortsioari esker, eta kredituak bere diferentzialak maximoetan dituela bukatu du, atzeraldi
ekonomikoaren beldurra baitago, Europa ez delako gai egoera birbideratzeko.
Espainiako zorraren arrisku-saria, zoritxarrez, adierazle ezagun bihurtu da eta horren gorabeherak
egunkarietako izenburu izan dira. 10 urterako
erreferentzian, urte-hasieran oinarrizko 250 puntutan zegoen, oinarrizko 400 puntuak gainditu zituen abuztuaren hasieran, eta horrek EBZren eskuhartze masiboa eragin zuen, eta Italiako eta
Espainiako zorra erosi zuen bigarren mailako merkatuan, eta berriro oinarrizko ia 500 puntura iritsi
zen Grezian erreferenduma iragarri zenean, asmo
hori gero bertan behera geratu bazen ere.
Abenduaren hasieran EBZak bi likidezia-enkante
berezi egiteko deialdia iragarri zuen, hiru urteko
epearekin, ezohikoa orain arte, baita alboko edo
kolateralaren hautagarritasun-arauak zabaltzea
ere: bi neurri sistemiko horiek, ondorio praktikoetarako, politika kuantitatiboaren parekoak dira,
2011ko Txostena
38
Memoria 2011
Errenta aldakorrari dagokionez, 2011. urtea aldakortasun handikoa izan da, eta galera garrantzitsuekin bukatu da, Estatu Batuetako burtsa izan
delarik ia salbuespen bakarra bere S&P 500 indizeak iazkoarekiko aldaketarik gabe bukatu baitu urtea. Europan Ibex %13 jaitsi da, Eurostoxx50 paneuroparra baino gutxixeago, honek %17 galdu
du eta. Burtsaren jaitsiera handienak periferikoetan izan dira: Grezia (%52), Portugal (%28) eta
Italia (%25); jaitsiera neurritsuagoak izan dira
Erresuma Batuan (%6), Suitzan (%8) eta Holandan (%12).
Alemania eta Frantziari dagokionez, horien burtsaindizeak %15 eta %17 jaitsi dira, hurrenez hurren.
Kontratazio-kopuru txikia lur ongarritua izan zen
aldakortasunerako, ikaragarri handia saio bat beraren barruan ere. Burtsek urtean zehar izandako
gorabeheren erakusgarri, Eurostoxx50 indizea
%37 jaitsi izana otsaileko gehienezkoen eta iraileko gutxienezkoen artean, eta S&P 500 delakoak
ere urtea lau bukatu zuen, %22 jaitsiz maiatzeko
gehienezkoen eta urriko gutxienezkoen artean.
Burtsako mugimendu gehienek faktore makroekonomikoetan izan zuten jatorria, batez ere Europako herrialde periferikoen zor subiranoaren krisiak
eta hazkunde globalak eragindako kezketan, faktore mikroekonomikoetan hau da, kotizaturiko
konpainien euren albisteetan baino gehiago.
Por lo que respecta a Alemania y Francia, sus ndices burstiles caen el 15% y 17% respectivamente.
El reducido volumen de contratacin fue el mejor
caldo de cultivo para la volatilidad, que result extraordinariamente elevada incluso dentro de una
misma sesin. Como muestra de los vaivenes sufridos por las bolsas a lo largo del ao, el Eurostoxx50
cay un 37% entre los mximos de febrero y los mnimos de septiembre, e incluso el S&P 500, que cerr el ao plano, cay un 22% entre los mximos de
mayo y los mnimos de octubre.
Urteko ezustekoetako bat goraka ari diren herrialdeetako burtsa-portaera txarragoa izan zen, herrialde horietako burtsen MSCI indizea %20,4 jaitsi
baitzen MSCI World %7,6 jaitsi zen bitartean, eta
hori Mendebaldeko finantza-krisiak azkenean haz-
2011ko Txostena
39
Memoria 2011
Una de las sorpresas del ao fue el peor comportamiento burstil de los pases emergentes, con el ndice MSCI de las bolsas emergentes cayendo un
20,4% frente al descenso del 7,6% del MSCI World
(ndice global), ante el temor a que la crisis financiera de Occidente acabara por afectar al crecimiento global y, por tanto, al de los pases emergentes que hasta entonces se haban visto como
un refugio a nivel macroeconmico.
En cuanto a la evolucin sectorial paneuropea, en
2011 los sectores de mejor comportamiento fueron
los defensivos como el farmacutico (+11,8%) y el
de alimentacin y bebidas (+5,4%), seguidos del
petrolfero (+1,4%) y el de productos del hogar
(+0,5%). Estos fueron los nicos sectores que cerraron en positivo. En el lado contrario, las mayores
prdidas se registraron lgicamente en el sector
bancario (32,5%), directamente afectado por la
crisis de deuda soberana, y en los sectores cclicos,
ms dependientes del ciclo econmico, como recursos bsicos (30,1%) y automviles (24%).
2011ko Txostena
40
Memoria 2011
INBERTSIOEN KUDEAKETA
GESTIN DE INVERSIONES
I Aurreko orrialdeetan esan dugun bezala, 2011. urtea aurreko hiru urteak bezala, hau da, 2008ko finantza-krisiaz geroztik bereziki nahasia izan da
finantza-merkatuetan.
I Como hemos apuntado en las pginas anteriores, el ao 2011, al igual que los tres aos anteriores, esto es, desde la crisis financiera de 2008, se
ha caracterizado por resultar especialmente convulso en los mercados financieros.
Urtearen lehenengo zatia gertaera politikoek (arabiar udaberria), ekonomikoek (Portugalen erreskatea) eta naturalek (Japoniako tsunamia) markatu
dute, baina horien berezitasuna eta larritasuna gorabehera, ez dute eragin jaitsiera garrantzitsurik finantza-merkatuetan.
Hala ere, 2011ren erdi aldetik, Europako zor subiranoaren krisiaren areagotzeak, finantza-sektorearen
ahultze are handiagoak eta Europar Batasunaren barruan zerga-sistema sendotzeko pakete gogorren hasierak hondamendi handiak eragin dituzte merkatuetan, eta ondorioz jaitsiera handiak izan dira
errenta aldakorreko merkatuetan eta arrisku-primak
igo egin dira errenta finkokoetan.
Sin embargo, a partir de mediados del 2011, la intensificacin de la crisis de la deuda soberana europea, junto con el an mayor debilitamiento del
sector financiero y el inicio de fuertes paquetes de
consolidacin fiscal en el seno de la Unin Europea, han provocado grandes deterioros en los mercados, reflejndose en grandes cadas en los mercados de renta variable y en el incremento de las
primas de riesgo en los de renta fija.
En este convulso contexto, Lagun-Aro ha mantenido su filosofa de inversin, recogida en su Declaracin de Principios de Inversin revisada en 2010,
coherente con el perfil de riesgo definido y la rentabilidad exigida, que se basa en el establecimiento de:
Bere aktiboen banaketa estrategiko egokia, behar bezain egonkorra denboran, baina etengabe
doitu edo berrorekatu daitekeena, zehazturiko
muga batzuen barruan, merkatuen bilakaeraren
arabera.
Una adecuada distribucin estratgica de sus activos, suficientemente estable en el tiempo, sin
perjuicio de su ajuste o rebalanceo permanente,
dentro de unos mrgenes definidos, en funcin
de la evolucin de los mercados.
Dibertsifikatze-politika egokia, bai zorroa osatzen duten aktibo moten artean eta bai baloreen
artean aktibo mota bakoitzaren barruan, arriskuaren kontrolerako oinarrizko elementu gisa.
Errenta finkoko atal honen barruan, bereizi beharra dago epemugarako errenta finkoaren eta salmentarako erabilgarri dagoen errenta finkoaren
artean. Lehenengoan Erakundeak epemugara arte
mantendu nahi dituen tituluak sartzen dira; biga-
2011ko Txostena
41
Memoria 2011
Errenta finkoko bi atal horiei erakundeak une bakoitzean duen likidezia-partida ere erantsi behar
zaie.
Errenta aldakorraren zorroan (2011 bukatzean zorro osoaren %20 zen), kudeaketa propioaren zatia
barneko eta Europako baloreetara bideratzen da
batez ere, burtsa-kapitalizazio handiko eta likidezia
handikoetara, eta gutxiena kapitalizazio txikiko baloreetara. Aldi berean, kudeaketa hau beste funts
batzuekin osatzen da, aktibo hauetan berauetan inbertitu arren bestelako kudeaketa-estiloa dutenekin (interes-gaien araberako inbertsioa, aktibismoa,
inbertsio-eredu propioak, etab.) eta, bestetik, merkatu eta sektore espezifikoetan espezializaturiko
funtsekin (goraka ari diren merkatuak, lehengaiak)
A estos dos apartados de la renta fija hay que aadirle tambin la partida de liquidez que mantiene
en cada momento la entidad.
En la cartera de renta variable (a cierre de 2011 representa el 20% de la cartera total), la parte de gestin propia se orienta principalmente a valores de
las reas domstica y europea, de alta capitalizacin
burstil y elevada liquidez, y minoritariamente a valores de pequea capitalizacin. A su vez, esta gestin se ve complementada, por un lado, con otros
fondos que invirtiendo en estos mismos activos, lo
hacen con un estilo de gestin diferente (inversin
por temas de inters, activismo, modelos de inversin propios, etc.) y, por otro lado, con fondos especializados en mercados y sectores especficos (mercados emergentes, materias primas, ...).
Inbertsio alternatiboan (2001 bukatzean zorro osoaren %11 zen) honelako inbertsioak sartzen dira:
errentagarritasun absolutuko funtsak (hedgefunds), kapital pribatuko funtsak (arrisku kapitala
eta garapena), higiezin eta azpiegituretako inbertsio-funtsak. Inbertsio hauek guztiak bat datoz honetan: errentagarritasunen korrelazio txikiagoa
dute aktibo tradizionalen (errenta aldakor, errenta
finko eta likideziaren) errentagarritasunenaren aldean eta beraz dibertsifikazio-elementu garrantzitsua ematen diote zorroari, oro har.
La inversin alternativa (a cierre de 2011 representa el 11% de la cartera total) agrupa a inversiones
como fondos de rentabilidad absoluta (hedgefunds), fondos de capital privado (capital riesgo y
desarrollo), fondos de inversin inmobiliaria y de
infraestructuras. Todas estas inversiones tienen en
comn la menor correlacin de sus rentabilidades
con respecto a las de los activos tradicionales (renta variable, renta fija y liquidez) por lo que aportan un importante elemento diversificador al conjunto del portafolio.
2011. urteko kudeaketari dagokionez, errenta finkoko zorro globala gehitu egin da urtean zehar
%64tik %69ra.
Hala ere, epemuga duen errenta finkoa zorroaren
%39tik %35era igaro da zorroko tituluen amortizazioaren ondorioz, horietan jaulkitzaileak kitapen
aurreratuaren aukera egin duelarik; salmentarako
erabilgarri dagoen errenta finkoak %18tik %27ra
gehitu du bere pisu erlatiboa, epigrafe honetan inbertitu dituelako batez ere aipaturiko amortizazioen zenbatekoak, baita ere Estatutik jaso dituen
100 milioi euro baino gehixeago, eta hori 19992004 denboralditik Osasun Laguntzako prestazioan
Lankidetzagatik gurekin zeukan zorra behin betiko
kitatu duelako.
En cuanto a la gestin propia del ao 2011, la cartera global de renta fija se ha incrementado a lo
largo del ao desde el 64% hasta el 69%.
Sin embargo, la renta fija a vencimiento, ha pasado del 39% al 35% del portafolio como consecuencia de la amortizacin de ttulos de la cartera en
los que el emisor ha ejercido su opcin de cancelacin anticipada, mientras que la renta fija disponible para la venta, ha aumentado su peso relativo
desde el 18% hasta el 27%, al haber invertido en
este epgrafe principalmente los importes de las
amortizaciones comentadas, as como los ms de
100 millones de euros recibidos del Estado por la li-
Errenta aldakor eta inbertsio alternatiboen epigrafeei dagokienez, bien pisu erlatiboa txikiagotu da
2011ko Txostena
42
Memoria 2011
Respecto a los epgrafes de renta variable e inversiones alternativas, ambos han visto reducido su
peso relativo en el conjunto del portafolio (del
22% al 18% y del 12% al 11% respectivamente).
La renta fija calificada como de vencimiento ha deparado una rentabilidad bruta del 5,43%, mientras
que la disponible para la venta ha finalizado con
un 4,15%, condicionada en buena medida por la
deuda pblica (que ha aportado un 8,83 de rentabilidad). A su vez, la liquidez, en coherencia con
los tipos a corto plazo, ha rendido un 0,94%.
Las carteras de renta variable e inversin alternativa, calificadas para la venta y registradas contablemente a valor de mercado, son las que han aportado peores rentabilidades en el ao claramente
condicionadas por el comportamiento negativo de
los mercados burstiles (11,48% y 1,27% respectivamente).
Lorturiko etekin garbiek ekitaldian sorturiko premia aktuarial guztiei aurre egitea ahalbidetu dute,
nahiz eta premia horiek aurreikusiak baino handiagoak izan diren KPIren bilakaeragatik, azkenean
%2,4koa izan baita (aurreikusitakoa %2,0 zenean).
Dena den, urtean zehar kaudimen-marjina nabarmen hondatu da eta 7,69tik %4,54ra igaro da; izan
ere, ondare-aldaketen bilakaera negatiboagatik
asko murriztu da Erakundearen ondarearen soberakina.
Finalmente, la inversin en participadas, que representa un porcentaje muy reducido del portafolio, ha obtenido este ao una rentabilidad del
55,08%, debido a la plusvala generada por la venta de la participacin en Seguros Lagun-Aro.
Azken batean, Lagun-Aro, EPSVren zorroko aktiboen banaketa estrategiko eta geografikoak, eta
horrekin batera merkatuen bilakaeraren araberako
erabaki taktikoek, oso zaila izan den ekitaldi hau
ondo gainditzeko aukera eman digute; azkenean
errentagarritasun positiboa lortu da (%1,41), eta
kaudimen-maila legezko gutxienekoaren (%4,0)
gainetik mantendu da (%4,54).
Zorroak profil zuhurra mantentzen du, kreditu-kalitate handiko errenta finkoko aktiboak nagusi dire-
2011ko Txostena
43
Memoria 2011
lako, eta esposizio mugatua errenta aldakor eta inbertsio alternatiboan. Horrek guztiak aukera ematen digu zorroaren ezaugarri nagusiak (kaudimena,
kalitatea eta segurtasuna) mantenduz urte berriari
aurre egiteko.
pasando del 7,69% al 4,54%, dado que, por la negativa evolucin de las variaciones patrimoniales,
se ha reducido considerablemente el exceso de patrimonio de la Entidad.
En definitiva, la distribucin estratgica y geogrfica de activos de la cartera de Lagun-Aro, EPSV,
junto a las decisiones tcticas en funcin de la evolucin de los mercados, nos han permitido superar
este ejercicio extremadamente difcil, obteniendo
una rentabilidad final positiva (1,41%) y manteniendo incluso el nivel de solvencia (4,54%) por
encima del mnimo legal (4,0%).
Dena den, ezin dugu saihestu oso une zaila ari garela bizitzen, tirabira handiak baitaude finantzamerkatuetan, eta horrek epe labur-ertainean zaildu
egin diezaguke Erakundearen egiturazko errentagarritasun-helburuak lortzea.
2011ko Txostena
44
Memoria 2011
Balantzea 2011.12.31n
Balance al 31.12.2011
ACTIVO
INMOVILIZADO MATERIAL
6.515
4.514.754
1.569.307
1.220.722
319.791
Renta Variable
808.680
Inversiones Alternativas
511.079
Empresas Participadas
85.175
61.174
16.273
9.725
Otros Deudores
2.405
4.143
TOTAL ACTIVO
4.598.716
PASIVO
FONDO PATRIMONIAL (Prest. Capitalizacin)
4.532.030
Provisiones Tcnicas
4.332.233
4.257.150
75.083
199.797
Fondo Mutual
8.000
Reservas
351.536
165.267
Resultados Ejercicio
5.528
49.832
ACREEDORES VARIOS
2.995
13.859
TOTAL PASIVO
4.598.716
2011ko Txostena
45
Memoria 2011
2010
2011
Diferencia
INMOVILIZADO MATERIAL
INVERSIONES FINANCIERAS CAPITALIZACIN
INVERSIONES FINANCIERAS REPARTO
DEUDORES Y AJUS. PERIOD.
Entidades Pblicas Deudoras
Otros Deudores
Otros Ajustes Periodificacin
6.481
4.364.261
70.446
114.579
110.104
344
4.131
6.515
4.514.754
61.174
16.273
9.725
2.405
4.143
34
150.493
9.272
98.306
100.379
2.061
12
TOTAL ACTIVO
4.555.767
4.598.716
42.949
Balantzeko Aktiboa 42,95 milioi euro gehitu da urtean, eta horrek %0,94ko gehikuntza esan nahi
du.
Cabe destacar la sensible reduccin que experimenta la partida de Entidades Pblicas deudoras,
por importe de 100,38 millones, como consecuencia del cobro en el ejercicio de la totalidad de la
deuda por la colaboracin en la prestacin de Asistencia Sanitaria que mantena el Estado con esta
Entidad de Previsin, correspondiente al periodo
1999-2004.
Banaketako prestazioei loturiko finantza-inbertsioei dagokienez, urtean 9,27 milioi euro gutxitu
dira, bere inbertsiorako erabilgarri zeuden saldoak
gutxitu izanaren ondorioz, batez ere Enplegu Laguntzako Funtsari eta, neurri txikiagoan, Osasun
Laguntzari dagokionez.
2011ko Txostena
46
Memoria 2011
Ondoren, inbertsioaren banaketa erlatiboaren bilakaera agertzen da, eta bere konparazioa, bai aurreko urtearen bukaeran zegoenarekin, eta bai
Erakundeko Inbertsio Printzipioen Adierazpenean
(IPA) jasotakoarekin.
Seguidamente se recoge la evolucin de la distribucin relativa de la inversin, as como su comparacin tanto con la existente al cierre del ao anterior, como con la recogida en la Declaracin de
Principios de Inversin (DPI) de la Entidad.
2010.12.31.n
31.12.2010
2011.12.31.n
31.12.2011
La Renta Fija ms la Liquidez (Colocaciones Financieras) representa el 69% del total de la inversin,
con un aumento de su peso relativo en el ao de
cinco puntos porcentuales.
Partaidetzan izandako aldaketa honek Errenta Aldakorrean du ordaina, gutxitu egin baitu pisu erlatiboa lau puntu, %22tik %18ra igaroz, eta Inbertsio Alternatiboetan, honek ere puntu bat gutxitu
baitu bere pisua, %12tik %11ra igaroz, finantzamerkatuetan gertatu denarekin koherentzian.
Esta variacin en la participacin tiene su contrapartida en la Renta Variable, que disminuye su peso relativo en cuatro puntos, al pasar del 22% al 18%, y
en Inversiones Alternativas, que tambin disminuye
en un punto, pasando del 12% al 11%, en coherencia con lo acontecido en los mercados financieros.
Partaidetuek %2n mantendu dute beren partaidetza-maila, nahiz eta 14,7 milioi euro gutxitu Lagun-Aro Aseguruetan egindako inbertsioa.
Valor Objetivo
50%-65%
2%-10%
10%-30%
8%-20%
2%-5%
58%
4%
23%
13%
2%
31.12.2011
62%
7%
18%
11%
2%
(1) La DPI prev que pueda superarse la posicin asignada a la Liquidez (10%) cuando la inversin en Renta Fija se site por debajo de su valor mximo (65%), sin que
la suma de ambas (Renta Fija +Liquidez) pueda ser inferior al 55% ni superior al 75%.
(2) La suma de la posicin de Renta Variable, Inversin Alternativa y Participadas no podr ser inferior al 25% ni superior al 45%.
2011ko Txostena
47
Memoria 2011
2010
2011
Diferencia
FONDO PATRIMONIAL
Provisiones Tcnicas
Afectas a solvencia con riesgo
No afectas a solvencia sin riesgo
Patrimonio no afecto a Provisiones Tcnicas
SALDO PRESTACIONES REPARTO
ACREEDORES VARIOS
AJUSTES POR PERIODIFICACIN
4.477.958
4.156.872
4.092.168
64.704
321.086
60.216
5.001
12.592
4.532.030
4.332.233
4.257.150
75.083
199.797
49.832
2.995
13.859
54.072
175.361
164.982
10.379
121.289
10.384
2.006
1.267
TOTAL PASIVO
4.555.767
4.598.716
42.949
Ia Pasibo guztia (%98,55) pentsio-sistemaren berme gisa metaturiko Ondare Funtsak hartu zuen,
aurreko ekitaldiko abenduaren 31koaren aldean
54,07 milioi euro gehitu baita. Gehitze hori GalduIrabazien Kontuan lorturiko etekinen (189,98 milioi) ondorioa da, Salmentarako Erabilgarri dauden
Finantza Aktiboen merkatu-balioaren (126,82 milioi) eta kapitalizazioko kuota eta prestazioen saldo garbiaren (9,09 milioi) bilakaera negatiboak
indargabetua.
Pasiboko beste kontu-sail garrantzitsua, Banaketako Prestazioek metaturiko Saldo positiboa eta
horren kontu-sail nagusia Enplegurako Laguntza
Funtsarena da 10,38 milioi gutxitu da urtean
egungo ekonomia-egoera, nahiz eta jarraitzen
duen saldo positibo esanguratsua mantentzen
2011ren bukaeran, 49,83 milioi eurokoa.
La otra partida relevante del Pasivo, el Saldo positivo acumulado por las Prestaciones de Reparto, cuya
partida fundamental la constituye el Fondo de Ayuda al Empleo, disminuye en el ao en 10,38 millones por la actual coyuntura econmica, si bien sigue manteniendo un saldo positivo significativo al
cierre de 2011, cifrado en 49,83 millones de euros.
2011ko Txostena
48
Memoria 2011
Inbertsio-Kudeaketaren Etekinak:
2011 ekitaldiko Galdu-Irabazien Kontua,
Ondare Aldaketak eta Errentagarritasuna
LNEA DE INVERSIN
Rentabilidad
Cuenta de
P y G(1)
Dif. valor
mercado
139.059
2.322
10.216
12.102
54.322
5.662
102.928
18.515
288
5,07%
0,94%
11,48%
1,27%
55,08%
RENDIMIENTOS BRUTOS
197.589
126.817
1,58%
Gastos de Gestin
7.604
RENDIMIENTOS NETOS
189.985
184.457
177.174
0,17%
126.817
1,41%
33.400
5.177
13.142
18.152
5.528
(1) Incluye rendimientos obtenidos, plusvalas y minusvalas realizadas y dotaciones por deterioro.
2011ko Txostena
49
Memoria 2011
Errenta Finkoko kontu-sail edo partidak, Partaidetuen atalean Lagun-Aro Aseguruak-eko partaidetzak Caja Laboral-Euskadiko Kutxari salduta, sarrera-kopuru garrantzitsua eman du urtean, eta
horrek Errenta Aldakorraren eta Inbertsio Alternatiboen ataletako galerei aurre egiteko aukera
eman du, horiek izan baitira merkatuen bilakaera
negatiboa gehien nozitu dutenak.
Errenta Finkoak, tronkaleko aktiboa denak, errentagarritasun ona izan du (%5,07), multinazionalen
Errenta Finko Pribatuko tituluen nagusitasunari esker, horiek saihestu egin baitute krisiaren zati gogorrena, Europako herrialde periferikoen Zor Publikoan zentratua, zorroan presentzia txikiarekin.
La Renta Fija, que constituye el activo troncal, obtiene una satisfactoria rentabilidad (5,07%) gracias al
predominio de ttulos de Renta Fija Privada de multinacionales, que han evitado el grueso de la crisis,
centrada en la Deuda Pblica de los pases perifricos europeos, con escasa presencia en la cartera.
4.477.958
Cuotas Capitalizacin
Prestaciones Capitalizacin
115.228
124.324
9.096
189.985
126.817
63.168
54.072
4.532.030
2011ko Txostena
50
Memoria 2011
El saldo neto de Cuotas-Prestaciones de Capitalizacin ha ascendido a 9,10 millones de euros negativos (115,23-124,33). Al hilo de esta circunstancia,
cabe recordar que en 2011 entr en vigor el nuevo
sistema de cotizacin que, salvo para el colectivo
transitorio, ha implicado un aumento de las cotizaciones para las prestaciones a largo plazo al Sistema Pblico de Seguridad Social y una reduccin de
las aportaciones al sistema de capitalizacin de Lagun-Aro, de forma que ambas pasan a representar
el 60% y 40% respectivamente, frente al escenario
anterior en el que la aportacin principal recaa en
el sistema de esta Entidad de Previsin.
Dena den, kuotak/prestazioak saldoa negatiboa izateak ez du batere eraginik Lagun-Arokoa bezalako
kapitalizazio-sistemaren oreka finantzario-aktuarialean, zeren eta pasiboen prestazioak kotizatzaile
aktibo gisako bizitzan egindako ekarpenek finantzatzen baitituzte eta aktiboen pentsio-eskubideak
egindako ekarpenen arabera doitzen baitira.
Bestalde, Inbertsioen Etekin Garbiak, Galdu-Irabazien Kontuan konputatuak, 189,98 milioi eurokoak
izan dira. Horietatik Balorazioko Diferentzia Negatiboak (126,8 milioi) kendu ondoren, inbertsioen kudeaketaren guztizko sarrerak 63,16 milioi eurotan
zenbatuta geratu dira.
Por su parte, los Rendimientos Netos de Inversiones computados en la Cuenta de Prdidas y Ganancias han alcanzado los 189,98 millones de euros.
Una vez detrados de los mismos las Diferencias
Negativas de Valoracin (126,8 millones), los ingresos totales de la gestin de inversiones quedan
cuantificados en 63,16 millones de euros.
2011ko Txostena
51
Memoria 2011
Kaudimen Marjina
Margen de Solvencia
Kaudimen Marjina (konpromisorik gabeko Aktiboen maila neurtzen duena, Hornidura Teknikoen
gainean izandako desbiderapenak xurgatzeko erabilgarriak, arrisku biometrikoak edo errentagarritasunekoak beren gain hartzen dituztenak)
%4,54koa zen 2011 bukatzean, pentsio-eskubideen eguneratzea aitortu ondoren Prestazio Erregelamenduan araututakoaren arabera, aplikazio desberdinak ezartzen dituelarik kaudimen-marjinaren
legezko erreferentzia (%4,0) gainditu edo ez.
El Margen de Solvencia, que mide el nivel de Activos libres de compromiso, disponibles para absorber desviaciones sobre las Provisiones Tcnicas, que
asumen riesgos biomtricos o de rentabilidad, alcanza a cierre de 2011 el 4,54%, una vez reconocida la actualizacin de los derechos de pensin de
acuerdo con lo regulado en el Reglamento de Prestaciones, que contempla aplicaciones diferenciadas
en funcin de si se supera o no la referencia legal
del 4,0% de margen de solvencia.
Ratio hori oinarrizko 315 puntu gutxitu da ekitaldiaren hasieratik (urte-hasierako %7,69tik %4,54ra
igaro da), konprometitu gabeko Ondarearen jaitsieraren ondorioz, batez ere; zeren eta Ondare
Funtsa, hazi egin den arren, Hornidura Teknikoak
baino gutxiago hazi baita.
Este ratio ha disminuido desde el inicio del ejercicio en 315 puntos bsicos (pasando del 7,69% de
inicio de ao al 4,54%) como consecuencia, bsicamente, del descenso del Patrimonio no comprometido, dado que el Fondo Patrimonial, pese a haber
crecido, lo ha hecho en menor medida que las Provisiones Tcnicas.
CONCEPTO
31/12/2010
4.477.958
6.481
4.532.030
6.515
4.471.477
4.525.515
4.156.872
4.332.233
314.605
193.282
4.156.872
64.704
4.332.233
75.083
4.092.168
4.257.150
7,69%
4,54%
(=)
2011ko Txostena
52
Memoria 2011
31/12/2011
CONCEPTO
Cuotas Capitalizacin
Rendimientos Netos de Inversiones de Capitalizacin
Diferencias de Valoracin Mercado del Fondo Patrimonial
2.052.884
3.769.225
165.268
36,29
66,63
2,92
FONDOS GENERADOS
5.656.841
100,00
1.124.811
19,88
4.532.030
80,12
Iragan diren 45 ekitaldietan Ondare Funtsean eratutako metatu historikoak 5.657 milioi euro sortu
direla erakusten du. Sortutako funtsen %36 Kapitalizazioko Kuoten bilketatik dator eta %64 Inbertsioen Etekin Garbietatik, merkatu-balioaren
diferentzia negatibo gauzatu gabekoengatik %3
kendu ondoren.
2011ko Txostena
53
Memoria 2011
Errentagarritasun Historikoak
Rentabilidades Histricas
Respecto al pasado ms reciente (ltimo quinquenio) las rentabilidades obtenidas han estado muy
condicionadas por la crisis financiero-econmica
que comenz en 2008 tras la quiebra de Leman
Brothers y que en 2011 se ha agudizado con la grave crisis de la deuda soberana europea, que se ha
trasladado a todos los mercados, tanto de renta
fija como, sobre todo, de renta variable.
En el cuadro siguiente se muestran las rentabilidades nominales y reales, una vez descontado el
I.P.C., obtenidas en diferentes periodos.
Quinquenio
2007-2011
Decenio
2002-2011
Histrica
desde 1967
Nominal
IPC
Real
Nominal
Real
Nominal
Real
Nominal
Real
1,41%
2,40%
0,99%
3,63%
1,27%
5,11%
2,32%
9,89%
7,26%
2011ko Txostena
54
Memoria 2011
Lege-Dokumentazioa
Documentacin Legal
Aktuari Diktamena
Dictamen Actuarial
2010eko Txostena
56
Memoria 2010
2010eko Txostena
57
Memoria 2010
2011ko Txostena
58
Memoria 2011
2011ko Txostena
59
Memoria 2011
Auditoretza Txostena
Informe de Auditora
Auditoretza Txostena
Informe de Auditora
2011ko Txostena
61
Memoria 2011
Zaintza Batzordearen
Txostena
Informe del
Consejo de Vigilancia
I Los abajo firmantes, miembros del Consejo de Vigilancia de LAGUN-ARO, hacen constar que:
1. LAGUN-ARO, Borondatezko Gizarte Aurreikuspenerako Erakundearen Estatutuetako 67. artikuluan ezarritakoaren arabera, Erakundearen dokumentazio soziala eta egindako eragiketak aztertu
dituztela, baita Urteko Kontuak eta Kudeaketa
Txostenaren azterketa egin ere, hauek, Kontu-Ikuskaritzaren Txostenarekin, Irizpen Aktuarialarekin
eta gainerako dokumentu osagarriekin batera,
Kontseilu Errektoreak eman dizkielarik.
2. Dokumentazio horren egiaztapenak erakutsi duenez, Urteko Kontuak benetan egindako eragiketei
dagozkiela, egokitzat jotzen diren balioespen-irizpideak eta kontabilitate-printzipioak erabili direlarik.
2011ko Txostena
63
Memoria 2011