Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
Origem:Wikipdia,aenciclopdialivre.
Oalfabetopersaouescritapersorabeumsistemadeescrita
originalmentebaseadonoalfabetorabe.Esteltimo,inicialmenteusado
exclusivamenteparaalnguarabe,foimodificadoparaseadequar
lnguapersa(prsi),tendosidoadicionadasquatroletras:[p],[t],[],e
[].Muitaslnguasqueusamaescritapersorabeacrescentamoutras
letras.Almdeusadoparaescreverempersa,oalfabetodeuorigemaos
alfabetoscurdosorani,urdu,sindhi,saraiki,luri,turcootomano,balochi,
punjabishahmukhi,tatar,azerieoutros.[nt1]
ndice
1
2
3
4
5
6
7
8
Descrio
Letrasprincipais
Grafiasparticulares
Lnguasescritasemvariantesdoalfabetoperso
rabe
4.1 Atualidade
4.2 Nopassado
Relaocomaculturaislmica
Notas
Referncias
Ligaesexternas
Amostradasregrasdeproporo
dacaligrafianasta'liq,umdos
estilosmaispopularesdeescrita
persorabe.
Descrio
Afimderepresentarsonsnoexistentesnorabe,foramcriadasnovas
letrasjuntandopontos,linhaseoutrasformasaletrasjexistentes.Por
exemplo,asconsoantesretroflexasdourdusorepresentadas
ortograficamentepondoumpequenoporcimadosseusequivalentesno
retroflexos:[d
]e[].Porexemplo,aconsoantesurdafricativaretroflexa
dopachtoescritajuntandoumpontoacimaeabaixodaletra[s],oque
resultaem..Avogalcentralarredondadafechada[]docurdoescrita
comdois[u],resultandoem.
AzulejocomaoraodoPai
Nossoescritaempersa,no
ConventodoPadreNosso,em
Jerusalm
Oalfabetopersorabeescritoexclusivamentedeformacursiva,ouseja,
amaiorpartedasletrasnumapalavraestoligadasentreelas.Quantono
escritomo,ocomputadorligaasletrasumassoutras.Ousodeletras
desligadasnomuitoaceite.Empersorabe,comoemrabe,aspalavras
soescritasdadireitaparaaesquerda,enquantoqueosnmerosso
escritosdaesquerdaparaadireita.
Hmuitosalfabetosderivadosdorabequenoforaminfluenciadospelo
persorabe,incluindoojawi,usadoparaomalaio,osorabe,usadoparao
malgaxe,almdemuitosalfabetosusadosnoNortedefrica.Estes
sistemasdeescritarecorreramaoutrasinovaespararepresentarsonscomunscomo[p]e[g],emvezdas
letrasedopersorabe,emboraojawiuseomesmosmbolopara[t]().
Umacaractersticadaescritarabeepersorabe,possivelmentecomorigensquerecuamaoshierglifosdo
AntigoEgito,adapoucarepresentaodasvogais.Porexemplo,emrabeclssico(oucornico),astrs
vogaismaiscurtos(dentreasseisexistentes)sonormalmenteomitidas(excetonoAlcoro),enquantoqueas
trsvogaislongassorepresentadasdeformaambguaporcertasconsoantes.Dasvriaslnguasqueusam
derivadosdoalfabetopersa,socaxemri,uigurecurdoindicamregularmentetodasasvogais.[nt1]
Letrasprincipais
Apresentamseabaixoas32letrasdoalfabetopersamoderno.Devidoescritasercursiva,aaparnciadecada
letramudaconformeasuaposionumapalavra:isolada,noincio(ligadaesquerda),meio(ligadaemambos
oslados),fim(ligadadireita).[nt1]
Inscriootomanaemcaligrafia
nasta'liq.
Posio
alef
,a,e,o,
/, a, e, o, /
be
/b/
pe
/p/ [ph]
te
/t/ [th]
se
/s/
jim
//
ce
// [h]
hejimi
xe
/x/ []
dl
/d/
zl
/z/
re
/r/ []
ze
/z/
//
sin
/s/
in
//
sd
/s/
zd
/z/
/t/ [th]
/z/
eyn
// [, V][q4]
qeyn
/q/ [, q]
fe
/f/
qf
/q/ [, q]
kf
gf
lm
/l/
mim
/m/
nun
/n/
vv
v,u,w
/v, u, w/
he
ye
i,y
/i, j/
1.SistemadetransliteraoUniPers(Unipers(http://unipers.com/up.htm#alphabet))
2.TranscriesemAFI:fonemaseventualmenteseguidosdasuarealizaofonticaporordemde
frequncia.
3.[]entrevogais.
4.Assequncias/VC/sorealizadas[VC].
5.[ch]emfrentedavogalanterior(einclui/a/).Asoclusivassurdassotodasaspiradas.
6.[]emfrentedavogalanterior(einclui/a/).
7.[]entrevogais.
Grafiasparticulares
Almdasletrasrabes,existemasseguintesletras:[nt2]
Letra Nome Transliterao Transcrio
pe
/p/
ce
//
//
gf
/g/
Painelcaligrficootomanaemescrita
nasta'liqcomoraesaAl,oProfeta
MaomeouseugenroAli.
Asletrasseguintesnosoespecficasdopersorabe,massoescritas
demaneiradiferenteou,nocasodelmalef,umaligaodeduas
letras.[nt2]
CaligrafiaotomanadosculoXIII.
Nome
Transliterao Transcrio
//
tmarbuta
h,t,,h,
/a, at/
lmalef
/l/
Apesardeprimeiravistatodasasvariantesdoalfabetoseremsemelhantes,hinmerasdiferenasnaforma
comoasdiferenteslnguasempregamosalfabetos.Porexemplo,aspalavrassemelhantessoescritasde
maneiradiferenteempersaeemrabe.
Separadoresdepalavras
Tipicamenteaspalavrassoseparadasumasdasoutrasporespaos.Algunsmorfemas(comooplural
finalizadocomh')soescritossemespao,masseparadosdapalavraanteriorcomum"noseparadorde
comprimentonulo"[a]
Lnguasescritasemvariantesdoalfabetopersorabe
Atualidade
azeri(ouazerbaijano)usadonoIro
balchi
brahui
burushaski(ouburushko)
dari(oudaripersa)
gilaki
caxemri
cazaquenaChinaeIro[carecedefontes?]
curdoemboratambmhajaumavariantecurdadoalfabetolatino,o
alfabetohawar,usadoparaescreverodialetokurmanjiavariantecurda
doalfabetopersaoalfabetosoranusadoparaodialetodeSoranou
kurmanjimeridional
dungan(escritaxiao'erjing)
quirguiz
laki(ouleki)
lori(oudialetoslori)
mandarim(escritaxiao'erjing)
marwari(oumarvarioumarvadiporvezeschamadorajastani)
mazandarani(oumazanderanioutabari)
pachto(ouafego)
persa
panjabi(oupunjabi)usaavariantechamadaescritashahmukhi,ou
punjabiocidental.
qashqai(oukashqaiouqashqayi)
rajastani
saraiki
sindi
tadjiqueusadapelostadjiquesdoAfeganisto
turcomeno(outurcomano)usadonoIroeAfeganisto
urdu
uigurusamsevriosalfabetoslocaisderivadosdopersa
uzbeque(naChinaeAfeganisto)
Nopassado
azerinoAzerbaijofoisubstitudopeloalfabetolatino,
posteriormentepelocirlico,tendovoltadoaserescritonoalfabeto
latinorecentemente
turcochagatai(outchaghatai)substitudopeloalfabetolatinoe
posteriormentepelocirlico
cazaquenoCazaquistofoisubstitudopeloalfabetolatinoe
posteriormentepelocirlico
quirguiznoQuirguistofoisubstitudopeloalfabetolatinoeposteriormentepelocirlico
turcosubstitudopeloalfabetolatino
tadjiquenoTadjiquistofoisubstitudopeloalfabetolatinoeposteriormentepelocirlico
turcomenonoTurquemenistofoisubstitudopeloalfabetolatino,posteriormentepelocirlico,tendo
voltadoaserescritonoalfabetolatinorecentemente
uzbequenoUzbequistofoisubstitudopeloalfabetolatino,posteriormentepelocirlico,tendo
voltadoaserescritonoalfabetolatinorecentemente
Relaocomaculturaislmica
Aescritapersorabetemvindoaserdefendidaepromovidacomoumsmbolodaculturaislmica.As
populaeseosgovernosdealgunspasesislmicosteeminteressenestaescritaporcausadasuarelaocomo
IsloeporquetemsidoutilizadaparaescreveroAlcoro,olivrodeMaom.Porisso,odebatesobreousodo
alfabetopersorabeoudoalfabetolatinonoumassuntoneutrodopontodevistapolticoousocial.
Notas
[a]^Notadetraduo:"zerowidthnonjoiner"nooriginal. [nt1].VerZerowidthnonjoinernaWikipdiaem
ingls.
1.AmaiorpartedotextofoiinicialmentebaseadonoartigoPersoArabicscriptnaWikipdiaemingls(acessado
nestaverso(http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=PersoArabic_script&oldid=408576594)).
2.TrechosbaseadonoartigoartigoAlphabetpersoarabenaWikipdiaemfrancs(acessadonestaverso(http://fr.wi
kipedia.org/w/index.php?title=Alphabet_persoarabe&oldid=57245342)).
Referncias
ArabicDerivedAlphabets:Tana,JawiScript,Xiao'erjing,PashtoAlphabet,PersoArabicScript,
KurdishAlphabet,TajikAlphabet,UrduAlphabet(http://books.google.com/books?id=buiSQAACAAJ&d
q=xiaoerjing&hl=en&ei=JgAsTabPOYH58Abb7MnjCQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2
&ved=0CCgQ6AEwAQ)(emingls)GeneralBooks,LLC[S.l.]2010.ISBN115542283X.Ligaoexterna
em|title=(Ajuda)
Ligaesexternas
Tecladovirtualpersa(http://www.choone.com/perkey.html)
Alfabetopersa(http://www.user.unihannover.de/nhtcapri/persianalphabet.html)
Alfabetopersa,nmerosepronncia(http://www.omniglot.com/writing/persian.htm)
Nmerospersas(http://sartre2.byu.edu/persian/persianword/numbers.htm)
eiktub:(http://www.eiktub.com)Tecladobaseadonawebparatransliteraopersorabecomsuporte
paracaracterespersas
Mapasdecaracterespersas(http://www.ling.ohiostate.edu/~jonsafari/persian_charmaps.pdf)
Obtidade"https://pt.wikipedia.org/w/index.php?title=Alfabeto_persa&oldid=45387046"
Categoria: Alfabetorabe
Estapginafoimodificadapelaltimavez(s)21h25minde19deabrilde2016.
EstetextodisponibilizadonostermosdalicenaCreativeCommonsAtribuioCompartilhaIgual
3.0NoAdaptada(CCBYSA3.0)podeestarsujeitoacondiesadicionais.Paramaisdetalhes,
consulteasCondiesdeUso.