Lista de Exerccios

Qumica Inorgnica:
xidos
Professor Anderson Dino
www.aulasdequimica.com.br

NOMENCLATURA E FORMULAO DE XIDOS

O xido um composto qumico binrio formado por tomos de oxignio com outro elemento em que o
oxignio o mais eletronegativo. Os xidos constituem um grande grupo na qumica, pois a maioria dos elementos
qumicos formam xidos. Alguns exemplos de xidos com os quais convivemos so: ferrugem (xido de ferro III), gs
carbnico (dixido de carbono), cal virgem (xido de clcio).
Nos xidos, o elemento mais eletronegativo deve ser o oxignio. Os compostos qumicos binrios OF2 ou O2F2
no so xidos, pois possui flor e, no caso, ele mais eletronegativo que o oxignio. Estes compostos so chamados
fluoretos de oxignio.

NOMENCLATURA DOS XIDOS

1. XIDOS METLICOS
So compostos binrios inicos formados por um metal (M) e pelo elemento oxignio (O).
Regra Geral: MxOy xido de nome do ction
I) NION XIDO
O nion xido um nion mononuclear (formado por apenas um tomo) como NOx igual a 2: O2.
II) CTIONS QUE POSSUEM NOX FIXO
Apresentam NOx fixos:

NOx = 1+: Metais Alcalinos (Li1+, Na1+, K1+, Rb1+, Cs1+ e Fr1+) e Prata (Ag1+);
NOx = 2+: Metais Alcalino-terrosos (Be2+, Mg2+, Ca2+, Sr2+, Ba2+ e Ra2+) e Zinco (Zn2+);
NOx = 3+: Metais do Grupo 13 (A3+, Ga3+, In3+ e T3+), Escndio (Sc3+) e Bismuto (Bi3+).

III) QUANDO O CTION NO APRESENTA NOX FIXO

1 Caso: nome do ction (Nox em algarismo romano)
2 Caso: nome do ction + sufixo
Sufixo para o maior NOx = ICO
Sufixo para o menor NOx = OSO
Alguns ctions importantes:
- Cobre:
Cu1+: cobre (I) ou cuproso
Cu2+: cobre (II) ou cprico

- Cobalto
Co2+ - cobalto (II) ou cobaltoso
Co3+ - cobalto (III) ou cobltico

- Estanho
Sn2+ - estanho (II) ou estanoso
Sn4+ - estanho (IV) ou estnico

- Cromo
Cr2+ - cromo (II) ou cromoso
Cr3+ - cromo (III) ou crmico

- Niquel
Ni2+ - nquel (II) ou niqueloso
Ni3+ - nquel (III) ou niqulico

- Chumbo
Pb2+ - chumbo (II) ou plumboso
Pb4+ - chumbo (IV) ou plmbico

- Ferro
Fe2+ - ferro (II) ou ferroso
Fe3+ - ferro (III) ou frrico

- Ouro
Au1+ - ouro (I) ou auroso
Au3+ - ouro (III) ou urico

NOMENCLATURA E FORMULAO DE XIDOS

IV) FORMULAO
A frmula emprica de um xido metlico determinada pelo nmero de ons, de tal forma que as somas das
cargas positivas dos ctions com a soma das cargas negativas dos nions xidos resulte em zero. A frmula emprica
uma expresso que representa a proporo mais simples na que esto presentes os tomos que formam um composto
qumico.
A frmula qumica de um xido sempre representada usando em primeiro lugar o ction e depois o xido. A
frmula qumica uma representao de um composto qumico.
Exemplos:
xido de Magnsio ction magnsio: Mg2+; nion xido: O2-. Como a soma das cargas de um ction magnsio
e um nion xido resulta em zero, a frmula emprica do xido de magnsio MgO.
xido de Cobalto (II) ction cobalto (II): Co2+; nion xido: O2-. Como a soma das cargas de um ction cobalto
(II) e um nion xido resulta em zero, a frmula emprica do xido de cobalto (II) CoO.
xido de Chumbo (IV) ction chumbo (IV): Pb4+; nion xido: O2-. Nesse caso necessria a soma das cargas
de um ction chumbo (IV) e de dois nions xidos para resultar zero, e a frmula emprica fica: PbO2.
xido de Vandio (III) ction vandio (III): V3+; nion xido: O2-. Nesse caso necessria a soma das cargas de
dois ctions vandio (III) e de trs nions xido para resultar zero, e a frmula emprica fica: V2O3.

2. XIDOS MOLECULARES
So compostos binrios formados por um ametal (A) e pelo elemento oxignio (O).
Regra Geral: AxOy : x + xido de y + ametal
Como ler x e y:
1 = Mon
6 = Hex

2 = Di
7 = Hept

3 = Tri
8 = Oct

4 = Tetr
9 = Non

5 = Pent
10 = Dec

Obs: quando a quantidade de tomos do ametal na molcula for igual a 1, no necessrio a leitura.
Exemplos:
Dixido de Enxofre so dois tomos de oxignio e um de enxofre: SO2.
Tetrxido de Dinitrognio so quatro tomos de oxignio e dois de nitrognio: N2O4.
Decxido de Tetrarsnio so dez tomos de oxignio e quatro tomos de arsnio: As4O10.

3. PERXIDOS
So compostos binrios formados por um elemento e pelo elemento nion perxido: O22. S ocorrem com os
grupos 1 e 2 da Classificao Peridica.
Regra Geral: AxO2 : perxido de nome do ction
Exemplos:
Perxido de Brio ction brio: Ba2+; nion perxido: O22-. Como a soma das cargas de um ction brio e um
nion perxido resulta em zero, a frmula emprica do perxido de brio BaO2.
Perxido de Potssio ction potssio: K1+; nion perxido: O22-. Nesse caso necessria a soma das cargas de
dois ctions potssio e um nion perxido para resultar em zero, a frmula emprica do perxido de potssio
K2O2.

NOMENCLATURA E FORMULAO DE XIDOS

1. Escreva as frmulas dos seguintes xidos metlicos:

Nome da Base

Frmula da Base

Nome da Base

xido de Sdio

xido de Cobre (I)

xido de Ltio

xido de Cobre (II)

xido de Potssio

xido de Ferro (II)

xido de Rubdio

xido de Ferro (III)

xido de Csio

xido de Chumbo (II)

xido de Magnsio

xido de Chumbo (IV)

xido de Clcio

xido de Cromo (III)

xido de Brio

xido de Nquel (IV)

xido de Estrncio

xido de Paldio (II)

xido de Rdio

xido Crmico

xido de Alumnio

xido urico

xido de Glio

Perxido de Sdio

xido de ndio

Perxido de Clcio

2. Escreva as frmulas dos seguintes xidos moleculares:

Nome do xido
Frmula do xido

Nome do xido

Dixido de Carbono

Monxido de Nitrognio

Trixido de Enxofre

Tetrxido de Difsforo

Monxido de Carbono

Hexxido de Diarsnio

Monxido de Dinitrognio

Trixido de Diboro

Trixido de Dicloro

Dixido de Silcio

Pentxido de Dicloro

Decxido de Tetrafsforo

Heptxido de Dicloro

Monxido de Di-hidrognio

Trixido de Difsforo

Perxido de Hidrognio

Frmula da Base

Frmula do xido

NOMENCLATURA E FORMULAO DE XIDOS

GABARITO
1.

Nome da Base

Frmula da Base

Nome da Base

Frmula da Base

xido de Sdio

Na2O

xido de Cobre (I)

Cu2O

xido de Ltio

Li2O

xido de Cobre (II)

CuO

xido de Potssio

K2O

xido de Ferro (II)

FeO

xido de Rubdio

Rb2O

xido de Ferro (III)

Fe2O3

xido de Csio

Cs2O

xido de Chumbo (II)

PbO

xido de Magnsio

MgO

xido de Chumbo (IV)

PbO2

xido de Clcio

CaO

xido de Cromo (III)

Cr2O3

xido de Brio

BaO

xido de Nquel (IV)

NiO2

xido de Estrncio

SrO

xido de Paldio (II)

PdO

xido de Rdio

RaO

xido Crmico

Cr2O3

xido de Alumnio

Al2O3

xido urico

Au2O

xido de Glio

Ga2O3

Perxido de Sdio

Na2O2

xido de ndio

In2O3

Perxido de Clcio

CaO2

2.
Nome da Base

Frmula da Base

Nome da Base

Frmula da Base

Dixido de Carbono

CO2

Monxido de Nitrognio

NO

Trixido de Enxofre

SO3

Tetrxido de Difsforo

P2O4

Monxido de Carbono

CO

Hexxido de Diarsnio

As2O6

Monxido de Dinitrognio

N 2O

Trixido de Diboro

B2O3
SO2

Trixido de Dicloro

Cl2O3

Dixido de Silcio

Pentxido de Dicloro

Cl2O5

Decxido de Tetrafsforo

Heptxido de Dicloro

Cl2O7

Monxido de Di-hidrognio

H 2O

Trixido de Difsforo

P2O3

Perxido de Hidrognio

H2O2

P4O10