Kurtuluş Cephesi, Sayı: 152, Eylül-Ekim 2016

KURTULU CEPHES
Anti-Emperyalist ve Anti-Oligarik Mcadelede
Zafer Bizim Olacaktr!
http://www.kurtuluscephesi.com
YIL: 27 SAYI: 152 Eyll-Ekim 2016
Recep Tayyip Erdoan ktidar

Gayr Merudur!
Demokrasi ve
Hukuk Devleti
Gayr Meru ktidara Kar
Mcadele ve Sorunlar
Ernesto Che Guevara
Serdar Soyergin
Faruk Ail, Levent Ertmer, Ziya Erdnmez
Kolombiyada Gerilla
Ceberut Devletin
zel Kuvvetleri
KURTULU CEPHES Eyll-Ekim 2016
Trkiye olaanst koullar iindedir. Sadece

Olaanst Hal ilan edildiinden deil, darbe
giriimi sonrasnda tm devlet kurumlarnda ve
ekonomik yaamda olanca geniliinde srdrlen gzaltlar, tutuklamalar, grevden almalar ve
nihayetinde TSK bata olmak zere her kurumda
gerekletirilen tasfiyeler... Binlerce, on binlerce
kamu grevlisi, ordu mensubu bir kararnameyle ya
da bir savcnn bir hkmyle bir gecede gzaltna
alnabilmekte ve iten atlabilmektedir.
15 Temmuz gece yars camilerden verilen
salalar ve yaplan arlarla sokaklar, Recep Tayyip Erdoann alperenlerinin kitlesel gcyle
lmpen gruhlarca igal altna alnmtr. rili-ufakl
tarikatlar, eyhler, hlar bu igal hareketinin dini
nderleri olarak ortala salnmtr.
Recep Tayyip Erdoann yldr hazrln
yapt i sava gleri, zel harekat polisleri eliinde sokaa inerken, kendi dlarndaki herkese
kar kin ve nefretle doludurlar. Her an Recep
Tayyip Erdoan kart her kiiye ve kesimlere saldrmaya hazr bu lmpen gruh, lkeyi gerek bir
i sava ortamna srklemektedirler.
Bu i sava, tek tarafl ilan edilmi bir savatr.
Savan hedefi ise, hazrlksz ve rgtsz olduklar
iin i savatan kanan toplumsal muhalefet ve
tarihinin en zayf halindeki devrimci mcadeledir.
Bugn iin fethullah darbe giriimi nedeniyle fethullah av srdrlyor olsa da, ilan
edilen tek tarafl i sava, er ya da ge, toplumsal
muhaliflere ve devrimcilere ynelecektir.
ktidar, 12 Eyll anayasasnn oluturduu
anti-demokratik ve faist meruiyeti bile ortadan
kaldrmtr. Recep Tayyip Erdoan iktidar gayr
meru bir iktidardr.
OHALin vermi olduu ve dzenin muhalefet
partileri tarafndan onaylanan olaanst yetkilerle
donatlm Recep Tayyip Erdoan iktidarna ve
onun tek tarafl i savana kar rgtlenmek ve
rgtlenildii lde ve boyutta mcadele etmek
tm ilericilerin, demokratlarn, yurtseverlerin ve
devrimcilerin hakk ve grevidir.
KURTULU CEPHES
SORUMLU: Sezai Grr
Yazma Adresi:
kurcephe@kurtuluscephesi.org
RECEP TAYYP ERDOAN KTDARI

GAYRI MERUDUR!
DEMOKRAS VE
HUKUK DEVLET
12
GAYRI MERU KTDARA KARI

MCADELE VE SORUNLARI
22
ERNESTO
CHE GUEVARA
24
SERDAR SOYERGN
FARUK AL
LEVENT ERTMER
ZYA ERDNMEZ
26
KOLOMBYADA GERLLA
29
CEBERUT DEVLETN
ZEL KUVVETLER
http://www.kurtuluscephesi.com
http://www.kurtuluscephesi.org
http://www.kurtuluscephesi.net
http://www.kurtuluscephesi.de
(Bu siteler, Trkiyede zel yetkili mahkeme kararlaryla TB tarafndan eriime kapatlmtr.)
Bu say LKER Matbaasnda baslmtr. Bask Tarihi: 7 Ekim 2016
Eyll-Ekim 2016 KURTULU CEPHES
Recep Tayyip Erdoan ktidar

Gayr Merudur!
Recep Tayyip Erdoan iktidar nesnel

hukuk asndan meruiyetini tmyle yitirmitir. Doal olarak, meru olmayan bir
iktidara kar mcadele etmek, direnmek
ve savamak hakl ve merudur.
Bu belirleme nesnel bir gerekliktir.
nk, Recep Tayyip Erdoan iktidar,
kendini ve partisini vareden ve iktidara getiren anayasal hukuku deiik yollarla (torba yasalarla, Kanun Hkmnde Kararnamelerle, ynetmeliklerle vb.) ilevsiz hale
getirmitir. Giderek de, bu ilevsiz klnan
anayasann yasallna (kanunilii) dayanarak fiilen (de facto) yeni bir dzen kurmaya ynelmitir.
Bu yeni dzen, adna ister islam devleti
denilsin, ister eriat dzeni denilsin, ister
otoriter, ister totaliter olarak tanmlansn,
her durumda kendini vareden anayasal hukukun yasallna (kanunilik) dayanyormuasna oluturulmaya allmaktadr.
Bu da dzenin hukukilii, yani mevcut anayasal hukuku iinde siyasal faaliyet yrten
muhalefet partilerinin sindirilmesinin ve hareketsizletirilmesinin en temel unsuru olmaktadr.
Bu ynyle, Recep Tayyip Erdoan iktidar kanun devleti grnm altnda hukuk devletini ortadan kaldrmtr.
Mevcut anayasann (ki birok maddesi
deitirilmi olmasna ramen hala 1982
anayasasdr) kanuni bir unsuru olan
OHAL (Olaanst Hal), yine mevcut anayasann kanunilii iinde ilan edilmitir.
Bylece OHALin salad her trl yasalarn stnde ve dnda icraat yaplabilmesinin n almtr.
Her ne kadar mevcut anayasal hukuk

asndan OHAL uygulamalar parlamentonun denetimine tabiyse de, uzatlmasyla ve
hatta 12 ay bile yetmez denilerek uzatmann snrszlatrlmasyla hukuk tmyle ortadan kaldrlmtr. Bu da Recep Tayyip Erdoan iktidarn gayr meru hale getirmektedir.
En yaln ifadeyle, kendi snrlarn aan
iktidar gayr merudur. Bu snrlar da, o iktidar var eden hukuk balamnda (bir kez
daha ifade edelim, bu hukuk henz dar
ufuklar alamam olan burjuva hukukudur) bireyin zel ve zerk haklardr. Dier
bir ifadeyle, birey zgrl ve gvenlii,
vicdan, dnce ve inan zgrl, basn
zgrl ve nihayetinde mlkiyet hakk bu
snr oluturur. Evrensel hukuk balamnda
bu snrlar ihlal eden her iktidar gayr merudur.
Recep Tayyip Erdoan iktidarnn gayr
meruluuna ilikin saysz uygulama rnekleri verilebilir. Neredeyse her gn yazl
medyada yer alan haberler (grevden almalar, iten atmalar, dava bile almamken
bir hakim kararyla tutuklularn mal ve
mlklerine el konulmas vs. vs.) yeterince
veri ortaya koymaktadr. Artk lkede hukuktan sz edilemeyecek bir durum egemendir. Siyasal iktidarn kanuni sahipleri, gerek OHAL erevesinde kartlan Kanun
Hkmnde Kararname ile, gerekse idari
tasarruflarla fiili ve hukuk d iktidarn srdrmektedir.
Mevcut iktidarn gayr meruluu, hukuk
dl, hukuk hakknda az ok bilgisi olan
herkesin grd ve bildii bir durumdur.
Byle bir durumda direnme hakk doar.

Bu da, tm bireylerin, toplumun, gayr meru iktidara kar bakaldrma, zor kullanarak o iktidar devirme hakk demektir.
Bu zor, mevcut iktidarn gayr meruluundan kaynaklanan bir meru zordur.
Gayr meru bir iktidara kar direnme
hakk bylesine ak ve net olmasna karn, gayr meru iktidara kar bu hakk kullanmak ya da kullanmann gerekliliini kabul etmek o kadar basit ve yaln deildir.
Bugn parlamentoda yer alan muhalefet partileri (ki MHP bu tanmn iinde yer
almaz) bu gerekleri bildikleri halde szelliin tesine geen herhangi bir tutum ve
davranta bulunmamaktadrlar. Yapabildikleri tek ey, Recep Tayyip Erdoann ayana (kaak saraya) gitmemek ya da
onun katld toplantlarda ayaa kalkmamakla snrldr. Bu eylemleriyle, dolayl
biimde Recep Tayyip Erdoan iktidarnn
gayr meru olduunu sylyormular gibi
grnrler. Gerekte ise, cumhurbakanl makam ile bizatihi bu makam temsil
eden Recep Tayyip Erdoan arasna bir snr izmeye almaktan baka bir ey yapmamaktadrlar (CHP). Bu da mevcut hukuk
iinde kalnarak bu gayr meru iktidarn
deitirilebilinecei avuntusunu yaratmaktadr.
Bylece muhalefet partileri tarafndan
var kabul edilen bir hukuk sz konusu
olmaktadr. Ortada bir hukuk, hukuk dzeni mevcutsa, doal ve kanlmaz olarak
direnme hakk, mevcut gayr meru iktidarn zor yoluyla devrilmesi hakk ortaya
kmayacaktr.
Mevcut gayr meru iktidara kar geni
kitleleri harekete geirebilecek olan muhalefet partilerinin bu yaklam, ister istemez bu hakk kullanacak olan halk kitlelerini duraksatmakta ve pasifize etmektedir.
Bunun sonucu olarak da. gayr meru iktidar karsnda halk kitleleri bir baka
gten bu hakk kullanmas beklentisine
girmektedir.
Herkesin bildii gibi, mevcut devlet sisteminde zor kullanma hakk ordu ve polis gcne aittir. Zor kullanma tekeline sahip olan bu iki g gayr meru iktidardan
kurtulmann tek ve yasal unsuru haline gelmektedir. Bu da askeri darbeden baka bir
ey deildir.
Ancak 15 Temmuz kalkmasyla ya da
15 Temmuz darbe giriimiyle grld

gibi, bu zor kullanma tekeline sahip gler
d glerin (emperyalizmin) onay ve
destei olmakszn herhangi bir ey baarabilecek durumda da deillerdir.
Bu gerekler bilinmesine ramen, geni
anlamda muhalefet, Recep Tayyip Erdoan iktidarn gayr meru ilan edememektedir. Bu nedenle de gayr meruluk sadece marjinallerin ortaya att marjinal bir
yarg olarak ortada kalmaktadr.
Oysa mevcut dzenin iinde yer alan
pek ok unsur iktidarn gayr meru olduunu deiik biimlerde ortaya koymaktadrlar.
rnein, mzmin CHP kart ve neo-liberal Tarhan Erdem, 15 Temmuz darbe giriiminden bir hafta nce unlar yazmtr:
Evet, Sayn Erdoan seilmi bir
cumhurbakandr.
Ancak seildii an, Anayasann
ak hkmlerini inemi, sonra gelien siyasal olaylar yozlatrm, sonraki seimlerde seim kanunlarnn
ilkelerini bertaraf etmi, memleketini demokratik seimlerden de mahrum brakmtr.
7 Haziran ve 1 Kasm seimleri
bana gre, yasal ilkelere uyulmadan
yaplm, sonularnn yasal kurullarca irdelenmesi engellenmi seimlerdir.
Bunlar meru seim deildir, bugnk fiili durum ve yrtlen anlay srdke yaplacak hibir seim
de, eit seim olmayacaktr.
Yurtta olarak hibir ey deimeden seim sonucu olarak aklanacak gayri meru ilanlar tanmayacam aka beyan ediyorum. (8
Temmuz 2016, T24.)
Yine 15 Temmuzdan yaklak bir buuk
ay sonra Ali Sirmen Cumhuriyetteki ke
yazsnda yle yazmaktadr:
Kimi faist dzenler iin bile geerli olan lmden te ky yoktur
sz, mahalle basksnn devlet gvencesi altna alnd, neredeyse
anayasal bir kurum haline geldii dzenlerde anlamn yitirmektedir.
21. yzylda ortaa karanln yaamak ite budur.
21. yzylda ortaa karanln ya-
ayan toplumlar, dlandklar iin

kimseyi sulayamazlar.
nk iinde bulunduklar durum
bulacdr ve her toplum da byle bir
duruma kar kendini korumak hakkna sahiptir. (Ali Sirmen, 3 Ekim
2016, Cumhuriyet)
Bu iki rnek bile Recep Tayyip Erdoan
iktidarnn ne denli gayr meru olduunu
ve buna kar direnme hakknn ne denli
meru olduunu aka ortaya koymaktadr.
Bunlara ve buna ramen hala Recep
Tayyip Erdoan iktidarn gayr meru ilan
edemeyen bir muhalefet ve bu muhalefetin temsil ettii milyonlarca insan hareketsizdir.
Bu hareketsizlik, pasifizm, direnme
hakknn kullanlmas iin btn koullarn olgunlam olmadn gstermektedir.
Dier bir ifadeyle, geni halk kitleleri gayr
meru iktidar devirmek konusunda kendilerini yeter derecede hakl ve gl bulmamaktadrlar. Bu da muhalefetin yaratt
yanlsamalarn rn olduu kadar, zor
kullanma tekelinin krlamamasnn rndr.
Akas, Recep Tayyip Erdoandan
kurtulmay isteyen muhalif gler, kanunilik ile hukukilik arasna skmlardr.
Gayr meru iktidarn ortadan ilevsiz kld ve yer yer ortadan kaldrd yasalla
hapsedilmilerdir. Bu yasallk iinde kalarak
Recep Tayyip Erdoann gayr meru iktidarndan kurtulabileceklerini (bir yere kadar)
ummaktadrlar. Bu da sandksal demokrasi iinde kalarak, seimler yoluyla bu
gayr meru iktidardan kurtulma beklentisinden baka bir ey deildir.
Bu aldanma, onlarca yldr tm muhalefet glerinin ortak bir yanlsamasdr.
Recep Tayyip Erdoann 2007deki Coup de Ttesi, yani cumhurbakannn halk
tarafndan seilmesine ilikin anayasa deiiklii, parlamenter sistemin yerine devlet
bakanl sistemini getirmitir. Bu sistemde iktidar olmak iin oylarn yarsndan bir
fazla oy almak gerekmektedir. Muhalefet
partilerinin birleik oy potansiyeli her ne
kadar %50yi geiyor olsa da, MHPnin sistem iindeki yeri ve konumu hesaba katldnda (ki 7 Haziran seimlerinde bu aka grlmtr), toplumsal muhalefetin hibir zaman ve hibir koulda bu %50yi sa-
layamayaca aktr.
Bu da sandksal demokrasi iinde kalarak birleik toplumsal muhalefetin hibir
zaman ve hibir koulda iktidar olamayaca demektir. eriatlarn ve faistlerin toplum iindeki gleri ve arlklar, her durumda %60 dolayndadr. Bu oran deimedii srece (ki sandksal demokrasinin 65
yllk tarihi buna tanktr) solun iktidara gelebilmesi olanakszdr.
Hi kukusuz toplumsal muhalefet gleri de yanlabilirler, yanlsama iine girebilirler. Cumhurbakannn dorudan seilmesi sistemi lke tarihinde bir ilktir ve ilk olduu iin de ne olduu kitleler tarafndan
anlalmayabilir. Ancak zaman iinde, kendi siyasal deneyimleriyle bunun ne olduunu greceklerdir. Elbette o zamana kadar
sistemle iktidara gelenler mevcut oyunun
kuraln, yani anayasal hukuku fiilen ya da
kanunen deitirmemi olurlarsa!
Evet, bugn toplumsal muhalefet asndan Recep Tayyip Erdoan iktidarnn gayr
meruluu aka ifade edilmemektedir.
Yasallk (legalizm) kendi varln korumak uruna bu gerei grmezlikten gelmektedir. Bu, kitlelerin bilincinin bulanklatrlmasnn birinci nedenidir.
kinci olarak, toplumsal muhalefet gayr
meru iktidar devirmek iin kendilerini yeterince hakl ve gl grmemektedirler.
rgtsz olan, direnme hakknn gerektirdii zor kullanma olanana sahip olmayan kitlelerin gayr meru iktidara kar
direnmesi, mcadele etmesi ve savamas
elbette beklenemez. Ama bu yaplamaz demek deildir.
Doal ve mantki olarak buradan kan
sonu, kitlelerin rgtlenmesinin ve zor kullanma tekelini krmasnn zorunlu ve gerekli olduudur.
Bunun yolu ise, hereyden nce, gnlk maiet derdi, vs. iinde kaybolan, emperyalist yaynla artlanm, dzenin u veya bu partisine umudunu balam kitlelerin dikkatini devrim hareketine ekmekten
geer.
Bu, gayr meru iktidara kar direnme
hakknn kullanlmasnn bir yolu olan devrimci silahl mcadele demektir.
Bugn gayr meru Recep Tayyip Erdoan iktidarna kar mcadele etmek, devrimci silahl mcadeleyi rgtlemek ve yrtmekle olanakldr.
Legalizm ne kadar geni olanaklara sahip olursa olsun, yanda medya karsnda gsz ve etkisizdir. Kentler, bir yandan
gayr meru iktidarn resmi zor gleri tarafndan, dier yandan lmpen i sava
gleri tarafndan igal edilmitir. En masum protesto hareketleri bile bu gler tarafndan engellenilmekte ve yaplamaz hale getirilmektedir. Dier bir ifadeyle, kitlelerin ekonomik ve demokratik hak ve zgrlkler mcadelesi, terrle ya da terr tehdidiyle bastrlmaktadr. Bu koullarda, kitle-
lerle temas kurmann, onlar bilinlendirip

rgtlendirmenin temel mcadele yntemi
silahl propagandadr.
Recep Tayyip Erdoan iktidarnn gayr
meru olduunu gren ve bilincinde olan
herkesin yapmas gereken bu temel mcadele yntemini rgtlemek ve pratie geirmektir.
Bu yaplamazsa, gayr meru iktidar giderek konumunu pekitirecek ve kendi
meruiyetini kendi yasalarndan alan terrle kuracaktr.
[Bu yaz ilk kez Kurtulu Cephesinin Ocak-ubat 2010 tarihli 113. saysnda yaynlanmtr.]
Demokrasi ve
Hukuk Devleti
Hukuk, en bilinen anlamyla, bir toplumda kiiler ve kurumlar arasndaki karlkl

ilikinin belli kurallara balanmln ifade
eder. Bu nedenle, hukuk, bir kii ya da kurumun, kendi dndaki kii ya da kurumlarla ilikisinde yerine getirilmesi ve uyulmas
gereken ykmllkleri ve sorumluluklar
belirler. Bu ynyle hukuk zel niteliktedir,
zel hukuk olarak tanmlanr. Ancak karlkl ilikilerde uyulmas gereken ykmllklerin ve sorumluluklarn yerine getirilmemesi durumunda yaptrmlar ve bu yaptrmlar gerekletirecek bir zel g gereklidir.
te bu yaptrmlar (ceza hukuku) ve zel
g, yani devlet (kamu hukuku) hukukun
ayrlmaz paralardr.
Toplumsal ilikiler ise, her eyden nce
ekonomik ilikilerdir, yani retim ilikileridir. Bu nedenle de, hukuk, her durumda
retim ilikilerine tabidir ve bu ilikilerin fiili durumuna uygun olarak biimlenir. Ancak hukukun en belirgin zellii, retim ilikilerini ve bu ilikilerde egemen olan durumu (snf egemenliini) yaln, saf ve kesin
biimde tanmlamaz. Bunun yerine, egemen olan ile egemen olunan arasndaki ilikiye genel bir ifade verir. Bu nedenle de giderek ekonomik ilikileri dorudan yanstmaktan uzaklar, hatta onu tersyz eder.
Bunun sonucu olarak da, hukukun toplumdan ve toplumsal ilikilerden bamsz stn bir g olduu yanlsamas ortaya kar.
Oysa ki, hukuk, her durumda ekonomik
ilikilere ve ekonomik evrime gre deien
kurallar ve normlar btndr. Hukukun
stnl sz, her durumda, verili bir ev-
redeki ekonomik ilikiler tarafndan belirlenen kurallar ve normlarn o ilikiler varolduu srece varlnn kabul edilmesi ve onaylanmas ilkesinden baka bir ey deildir.
likiler deitiinde, er ya da ge hukuksal
kurallar ve normlar (yasalar, anayasalar vb.)
bu deiiklie uymak zorundadr. Bu zorunluluk, aktr ki, eski, yani deiimden nceki hukukun ortadan kalkmas ve yerine
yeni, deien koullara uygun bir hukukun
konulmas demektir. Ama bu yer deitirmenin kapsam ve genilii, her durumda
ekonomik ilikilerdeki deiimin kapsam ve
geniliine baldr. Eer deiim, bir retim
ilikisinden bir baka retim ilikisine geile ortaya kmsa, kanlmaz olarak hukuk
da bylesi temelsel bir deiime uygun olarak temelden deiir. zel mlkiyete dayanan her retim ilikisinde hukuk, her eyden nce bu zel mlkiyetin varlyla belirlenen ortak ve genel zelliklere sahiptir.
Dolaysyla bu ortak ve genel zellik iindeki deiim, zsel olarak egemen ilikilerin
deiimini ierdiinden, hukuk da bu yeni
egemen ilikinin ifadesi olur. zel mlkiyet
dzeninde hukukun bu yeni biimi, eski hukukun deitirilmi ve yeniden biimlendirilmi hali olarak ortaya kar.
Ancak her durumda, hukuk ne denli deiirse deisin, hukukun stnl kavram varln srdrr. Hukukun stnl kavram, dn eski ekonomik ilikilere
uygun den hukuksal normlara ve kurallara uyulmas demekken, imdi yeni ekonomik ilikilere uygun den hukuksal normlara ve kurallara uyulmas halini almtr. Dier ifadeyle, hukuksal normlar ve kurallar
deimi olmasna ramen, bu normlara ve

kurallara uyulmas zorunluluu deimeden
kalr. Bu nedenle, her egemen snf ya da
kesim, kendi egemenliine uygun yeni bir
hukuk ortaya kartrken, yani eski hukuku
tmyle ya da ksmen deitirirken, hukukun stnl anlayna hi dokunmaz,
tam tersine hukukun stnlnn en ndeki savunucusu olarak ortaya kar. Bylece hukuk ne kadar deiiklie urarsa urasn, onun belirledii kurallara ve normlara uyulmas mutlak, ilahi bir yasa olarak ilan
edilir.
Toplumsal evrimin belli bir aamasnda,
bu aamaya uygun bir hukuk ortaya ktnda, yeni egemen ilikiler her durumda
kendi hukukuna uyulmasn talep eder. Bu
nedenle de, bylesi deiim evrelerinde eski hukuku savunanlar ile yeni hukuku oluturanlar arasnda barl ya da zora dayanan bir g mcadelesi ortaya kar. Aktr ki, bu mcadele, eski ilikilerin egemen
snflar ile yeni ilikilerin egemen snflar
arasndaki bir iktidar mcadelesidir. Bu mcadeleden zaferle kan kesim kendi hukukunun stnln de salam olur.
Bu nedenle, temel hukuk sistemine ilikin tartmalarn ortaya kt dnemler,
egemen snf ilikilerindeki deiimin ortaya kt dnemlerdir. Hukuksal kavramla
ifade edersek, deiim egemen ilikilerde
meydana gelen bir deiim olduu oranda
iktidar mcadelesi her durumda anayasal
bir hukuk mcadelesiyle birlikte yrr.
Bugn lkemizde yaanan olaylar ve
AKPnin yeni anayasa aray, kendisinin
temsil ettii snf ve tabakalarn karlarn
temsil eden ve bu karlar her eyin stne koyan bir siyasal ve hukuksal yapnn ortaya kartlmas abasndan baka bir ey
deildir. AKP, bu yolla, kendisinin temsil ettii kesimlerin karlarna denk den hukuku stn klacan varsaymaktadr. Ancak btn sorun, bu yeni hukuksal yapnn
mevcut hukuksal yapy tmyle deitirip
deitirmeyeceidir. Dier bir ifadeyle, mevcut laik hukuk sisteminin yerine eriata
dayanan bir hukuk sisteminin geirilip geirilmeyeceidir.
Yukarda da ifade ettiimiz gibi, bir hukuk sisteminin kkl bir biimde deitirilmesi, yeni bir rejimin, yeni bir hukuksal dzenin kurulmasyla sonulanmas egemen
snflar arasndaki iktidar mcadelesinin so-
nucuna baldr. Bu iktidar mcadelesini kazanan taraf kendi hukukunu (eski ya da yeni hukuk) stn klacaktr. Bu nedenle hukuk alannda srdrlen tartmalar (anayasa tartmalar vb.), her durumda iktidar
mcadelesinin bir parasdr.
Ak olan, iktidar mcadelesinden galip
kan taraf, kendi hukukuna uyulmasn ve
boyun eilmesini salar. Bunu da hukukun
stnl szleriyle dile getirir.
Gerekte ise, asl olan hukukun stnl deil, verili koullarda varolan hukuka uygun olarak hareket edilip edilmediidir. ster deitirilmek istenen hukuk olsun,
ister deitirilmi yeni bir hukuk olsun, her
durumda hukuk, toplumsal ilikilerde uyulmas zorunlu olan ve uymayanlarn devlet
gcyle uydurulduu kurallar ve normlar
btndr. Hukuktan sz edilen yerde, bu
hukukun ortaya koyduu kurallara ve normlara herkesin uyaca ve uymayanlarn uydurulacandan sz ediliyor demektir. Halk
deyiiyle, dere geerken at deitirmek, yani belli bir hukuk varln srdrrken yeni
bir hukuk ortaya karmak bir eydir, varolan hukuku hie saymak, onu yok kabul etmek baka bir eydir. lkemizin somut tarihsel gerei, birinci durumdan daha ok
ikinci duruma ilikindir.
Egemen snflar arasndaki ya da daha
geni anlamda smrc snflar arasndaki ekonomik ilikilerde meydana gelen deiimlere uygun olarak ortaya kan siyasal
iktidarlar, her zaman mevcut hukukun kendi siyasal iktidarlarn tam olarak temsil etmediini, dolaysyla deitirilmesi gerektiini ortaya koyarken, ayn zamanda ekonomik ilikilerdeki deiimi mutlak ve kalc
hale getirme istemlerini dile getirmi olurlar.
Demokrasi ad verilen ynetim biimi
ise, deien snf ilikilerine bal olarak deiik iktidarlarn ortaya kabileceini ngrrken, ayn zamanda temel hukuksal yapnn deimezliini esas alr. Bu balamda
demokrasi, fiili g ilikileri ne denli deiirse deisin, egemen snflar arasndaki
ilikilerin anayasada ifadesini bulan belli bir
consensusa dayal olarak srdrlmesi
demektir. Eer bir siyasal iktidar bu consensusu ortadan kaldrmaya ynelirse,
aktr ki, egemen snflar arasndaki iliki
kkten deiime uramtr ya da siyasal
iktidar araclyla byle bir kkten deii-
me uratlmas istenmektedir.
Egemen snflar arasndaki ilikilere bal olarak ortaya kan bu anayasal deiim
istemi ya da giriimi, her durumda alttaki
snflarn tabi olduklar ya da olacaklar yeni bir kurallar ve normlar btnl ortaya
kartr. Hukuksal olarak nasl ifade edilirse
edilsin, bu kurallar ve normlar, kesin olarak
alttaki snflarn, yani yurttalarn hak ve
zgrlklerini deil, yeni egemenlere kar
ykmllklerini ve grevlerini saptar. Bu
nedenle de, egemen snflar arasndaki iktidar mcadelesinin bir arac ve yanss olan
hukuk ve anayasa tartmalar, birincil dereceden sadece egemenlerin, yani ynetenlerin deil, ynetilenlerin de kaderini belirler.
lkemizin ok partili yakn tarihine bakldnda, asl olann iktidar sahiplerinin iktidarlarn pekitirmek ve srdrmek amacyla kendi dndaki smrc snflara yeni bir consensus dayatmasndan daha
ok, alttakilerin, yani yurttalarn kabul
edilen hukuk karsndaki konumlardr.
Hangi anayasal dzen altnda olunursa
olunsun, ne denli hukukun stnlnden
sz edilirse edilsin, somut gereklikte, iktidar sahipleri kendi oluturduklar hukuku
bir sre sonra grmezlikten gelmeye balarlar ve kendi hukuklarn aka inerler.
Kimi durumda yrtmenin yasama ve yarg karsnda mutlak stnlnn salanmas eklinde ortaya kan bu hukuk tanmazlk, hukuk ihlalleri, mutlak iktidar isteminin bir yanssdr. lkemizin temel sorunlarndan birisi de bu mutlak iktidar istemi
ve bu isteme bal olarak ortaya kan hukuksuzluktur.
Demokratik devrimin tamamlanmad,
yani gerek bir demokrasinin mevcut olmad, dolaysyla demokratik hukuk ilikilerinin kklemedii bizim gibi lkelerde her
yeni iktidarn, kendisini iktidara getiren hukuksal ilikileri deitirmeye kalkmas ve
stelik hukukun kendi iktidarn snrladn dnerek mevcut hukukun dna kmas genel bir zelliktir, sistemin temel niteliidir. Bugn sivil vesayet ya da tek
parti diktatrl denilen durum, bu zelliin AKP iktidar koullarnda bir kez daha
ortaya kndan baka bir ey deildir.
Bugn AKP iktidar, kendisini iktidara tayan hukuksal yapy deitirmeye kalkrken, zaten uyulmayan ve srekli inenen
ve kendisinin de inedii bir hukuksal yapy ortadan kaldrmaya kalkmaktadr.

Gereklikte 12 Eyll hukuku, yasama
ve yarg karsnda yrtmenin mutlak egemenliinin ifadesidir. Ska kullanlan tanmla, gler ayrm doktrini, 12 Eyll hukuku
ile byk lde ortadan kaldrlm, yrtme erki mutlak bir g haline getirilmitir.
12 Eyll hukukunun yapt tek ey, mutlak yrtme erkini hkmet ile cumhurbakan arasnda belli bir oranda datm olmasdr. AKPnin yeni anayasa aray ise,
bu hkmet ile cumhurbakan arasnda
dalan mutlak yrtme erkini tek bir kurumda (babakan ya da cumhurbakan)
birletirme ve belli llerde geniletme isteminin davurumudur. Ancak hukuk, hangi hukuk olursa olsun, yrtme gcnn
mutlak iktidarn nleyen belli kurallar iermek durumundadr. te bu nedenle de, yeni bir anayasa yaplsa bile, bu anayasann
fiili mr, hazrlan ile kabul edilii arasnda geen sreyle snrldr. Kabul edildii andan itibaren, bir kez daha yrtmenin mutlak gcn snrlandracandan gereksiz ve
dar hale gelecektir.
Evet, lkemizdeki sorun, yeni bir anayasa ya da yeni bir consensus, yahut yeni bir
hukuk sistemi deil, ilan edilen anayasaya,
consensusa ya da hukuk sistemine uyulup uyulmayaca sorunudur. Her durumda,
hukuku oluturan iktidarlar ya da varolan
hukuk yoluyla iktidara gelenler kendi hukuklarn ineyeceklerdir.
Bu durumu AKPnin sekiz yllk iktidarndaki icraatlarna bakarak somutlayabiliriz.
AKPnin iktidara geldii koullarda, lke
tarihinde hi olmad kadar anayasal hukukun dnda, denetlenilmeyen bir yaptrm
gcne sahip fiili kurumlar mevcuttu. TMSF,
BDDK ve vergi dzenlemeleri, 1999 ve 2001
krizleriyle birlikte MFnin dayatmasyla ortaya kartlm anayasal hukuk sistemi dnda bir yrtme gc oluturmutur. Anayasa ve yasalar tarafndan snrlandrlmam, tersine anayasal ve yasal snrlamalar
ortadan kaldrmak iin oluturulmu olan
bu ekonomik yrtme gc, AKP iktidar tarafndan siyasal amalar iin kullanld gibi, temsil ettii snf ve kesimlerin glendirilmesi iin de kullanlmtr.
AKPnin MF yasalaryla ya da 2001 ylnn sylemiyle Kemal Dervi yasalaryla
10
giritii ilk icraat, yeni vergi yasalarnn Maliye Bakanlna tand ve yarg denetiminin dna kartlm yaptrm gcn muhalif esnaf ve kk sermaye kesimi zerinde alabildiine kullanmas olmutur.
2003-2005 arasnda vergi denetimi ad altnda yrtlen ekonomik baskyla muhalif esnaf ve kk sermaye kesimi sindirilmitir. Burada sz konusu olan, her vergi
hukukunda mevcut olan vergi denetimi
deil, Kemal Dervi yasalaryla Maliye Bakanlna verilmi olan her trl bankaclk
ilemlerinin bakanlka denetlenmesi yetkisidir. AKP iktidar, bu yetkiye dayanarak esnaf ve kk sermaye kesimlerinin banka
ilemlerini gzetime alm ve muhalif esnaf ve kk sermaye sahiplerini vergi kardklar gerekesiyle denetime almtr. stelik bu iddiada esas olan, iddia sahibinin,
yani Maliye Bakanlnn vergi kaakl iddiasn kantlamas deil, iddia edilenin kendi susuzluunu kantlamasnn istenmesidir. Ancak AKP bununla da yetinmemi,
gerek d banka ilemleri ve hesaplar uydurarak, muhalif esnaf ve kk sermaye sahiplerini tehdit etmitir.
Medyaya yansmayan ve medyann
hi szn etmedii bu rtl operasyonla
muhalefet sindirilmi ve kendisine biat etmeye zorlanmtr.
Dorudan MFnin istemiyle bankalara el
konulmasn ve tasfiyesini hibir yasal engel
olmakszn gerekletirmek amacyla oluturulmu olan TMSF, AKP tarafndan servetin el deitirmesi ya da servetin yeniden
datm iin alabildiine kullanld gibi,
orta ve byk sermaye kesimlerinin siyasal
bask altna alnmas iin de kullanlmtr.
Bu iki rnek, mevcut yasal dzenlemelerin nasl yasad amalarla kullanldnn,
yani hukukun, hukuku inemek iin kullanldnn ak rnekleridir.
Benzer durum iletiimin yarg kararyla dinlenmesi konusunda da ortaya kmtr. Teknik takip, ortam dinlenmesi vb. yollarla lke apnda her trl iletiimin yarg
kararyla denetim altna alnmas ve bu denetim yoluyla sulamalarn yaplmas bir
baka hukuksuzluk rneidir.
Bu ekonomik ve siyasal hukuksuzluk yannda ceza hukuku ve hukuk usulleri yasalar da nasiplerini almtr. rnein Mnevver Karabulut cinayetinde, hukuk aka
inenmitir. Medyann salad meru-
iyetle sankn akrabalar tutuklanarak rehin alnm ve zengin amcas benzer bir
rehin alnma tehdidi altnda sank teslim etmeye zorlanmtr. Aktr ki, emniyetin bu cinayetin failini yakalamada gsterdii stn baarda, hukukun suun ahsilii ilkesi tmyle bir yana braklmtr. Ne
kadar hukuk devletinden, hukukun stnlnden sz edilirse edilsin, tm yurttalara ilikin bir hukuk ilkesi (suun ahsilii
ilkesi) ayaklar altna alnrken, hi kimse sesini kartmamtr.
Dier bir rnek ise, toplumda infial yaratan, insanlk d su olarak ilan edilen
kk ocuklarn rzna geilmesi ve ldrlmesi sularndan tutuklanan kiilerin cezaevinde intihar etmeleri ya da dier tutuklular tarafndan lin edilmesi olaydr.
Bu olayda, mevcut hukuk sistemi, hukuk
ilkeleri ve bizatihi yasalar yok saylmtr. Sann sululuu hkmen, yani bir yarg kararyla sabit oluncaya kadar susuz saylmas ilkesi (susuzluk karinesi) medya araclyla ortadan kaldrlm ve hkm verilmitir. stelik yasalarn hkmettii ceza
dnda lm cezas hkm verilmi ve
cezaevlerinde fiilen infaz edilmitir. Bylece hibir suluya, iledii sutan tr yasalarn ngrdnden farkl ve ar ceza
verilemeyecei ilkesi de ayaklar altna alnmtr. Bu da, toplum iinde fiili cezalandrma anlaynn ortaya kmasna, dolaysyla da lin giriimleri iin uygun ortam yaratlmasna yol amtr.
Ekonomik ilikilerden siyasal ilikilere,
zel hukuktan ceza hukukuna kadar tm
alanlarda mevcut hukuk kural ve normlarnn fiilen ilemez hale getirilmesi ya da askya alnmas, grmezlikten gelinmesi, ayn
zamanda mevcut yasalarn yasa koyucunun
amac dnda yorumlanmas ve amac dnda kullanlmasyla birlikte ortaya kmaktadr.
Tm bunlara baz mahkemelerin ve yarglarn siyasal iktidarn istedii trden kararlar alabilmesi ve bu yolla yasad, hukuk
d uygulamalara yasal grnm kazandrlmas rnekleri de eklendiinde, lkede
szcn gerek anlamyla bir hukuktan,
hukuk devletinden ve hukukun stnlnden sz etmenin olanaksz olduu aka
grlecektir.
Bylesine hukuksuzluun, hukuk dln kolayca uygulanabildii, yasalarn kolay-
ca bir yana itildii, grmezlikten gelindii bir

lkede, aktr ki, anayasa da, anayasal hukuk da hibir balaycla sahip deildir. Ayn biimde, anayasann temel toplumsal
mutabakat metni olduuna ilikin hukuksal dnce ve kan da geerli deildir. Bu
durumda, AKPnin mevcut anayasaya aykr yasalar karmas ve icraatta bulunmas
ne kadar meru ise, hibir mutabakat
(consensus) aramakszn meclisteki ounluuna dayanarak bu hukuksuzluu merulatracak yeni bir anayasa yapmaya kalkmas da o kadar meru olmaktadr.
Esas olan hukuksuzluktur, yasa koyucularn
kendi yaptklar yasalara uymamalardr.
Eer bir toplumda, yasa koyucular ve yasalar uygulamakla ykml olanlar kendi
koyduklar yasalar iniyorlar, ykmllklerini yerine getirmiyorlarsa ya da yasalar
fiilen uygulanamaz hale getiriyorlarsa, o toplumda hukuktan, hukuk devletinden ya da
hukukta ifadesini bulan bir toplumsal dzenden sz edilemez. Byle bir toplumda,
hukuka uymakla ykmlendirilmi her kesim ve herkes, bu hukuka uymama hakkna sahiptir, artk hukuk hi kimseyi balamaz. 1789 Fransz Devriminde nsan ve
Yurtta Haklar Bildirgesinde ifadesini bulan direnme hakk, bu koullarda tm
yurttalarn hakk ve grevidir.
11
Gayr Meru ktidara Kar

Mcadele ve Sorunlar
Silahl propaganda, askeri deil politik mcadeledir.

Ferdi deil, kitlevi mcadele biimidir. Yani silahl propaganda, pasifistlerin iddia ettii gibi kesin olarak terrizm
deildir. Bireysel terrizmden ama ve biim olarak farkldr.
Silahl propaganda, belli bir devrimci stratejiden hareketle,
emeki kitlelere elle tutulur, gzle grlr maddi ve somut eylemlerden hareketle, soyuta gider. Maddi olaylar etrafnda siyasi gerekleri aklayarak, kitleleri bilinlendirir, onlara politik hedef gsterir.
Silahl propaganda, kr ve ehir gerilla sava ile psikolojik ve ypratma savan ierir.
Gerilla savann devrimci politik amalarla, siyasi gerekleri aklama kampanyasnn bir arac olarak yrtlmesine, yani politik kitle mcadelesi olarak ele alnmasna Politiklemi
Askeri Sava Stratejisi denir. (Mahir ayan, Kesintisiz Devrim
II-III)
Hereyden nce alt izilmesi gereken
konu, Mahir ayan yoldan aka ifade ettii gibi, gerilla sava kavramnn, kavram
olarak tek bana nitelik belirleyici olmaddr. Merkezi otoriteye kar mahalli mtegallibe* de, dzenli birlikleri yenilmi bir
ordu da dmanna kar gerilla sava yrtebilir.
Bugne kadarki sava tarihi buna ilikin
saysz rneklere sahiptir.
II. Yeniden Paylam Savanda dzenli birlikleri yenilmi Sovyetler de, Uzak
Asyadaki ngilizler de Alman ve Japon faizmine kar gerilla sava yrtmlerdir.
Yine Asya, Ortadou ve Afrika tarihinde
de yerel otoritelerin (mahalli mtegallibe)
merkezi iktidara kar yrttkleri savalar,
hemen her zaman gerilla sava tarznda olmutur.
Keza yabanc igal glerine kar yerli
gler de gerilla savayla direni gstermi-
12
* Yerel zorba.
lerdir. Anadolu hareketindeki Kuvayi Milliye

byle bir direniin en tipik rneklerinden birisidir.
Btn bu tarihsel olgulara, Nikaraguada
Amerikan emperyalizmi tarafndan rgtlenen ve ynetilen kontralar, Afganistanda
Sovyetlere kar islamclarn yrtt gerilla savan ve nihayetinde Lbnandaki
Hizbullah hareketini eklemek gerekir.
Burada ifade ettiimiz deiik rneklerin ounluunun devrimcilikle ve devrimci mcadeleyle hibir ilikisi yoktur. Ama
hepsinin ortak zellii gerilla savann yrtlmesidir.
Bunlarn gsterdii tek gerek, gerilla
savann, deiik amalarla ve deiik koullar altnda zayf bir gcn, maddi olarak
gl bir dmana kar yrtt bir sava
tarz olduudur.
Gerilla sava, en genel tanmla, maddi
olarak zayf gcn, zaman unsurunu kullanarak, maddi (ve teknik) olarak gl dman ypratarak zayflatlmasnn ve ayn
zaman iinde kendi glerini koruyup gelitirmesinin aracdr.

Bu zellikleriyle gerilla sava, askeri bir
sava tarzdr. Bu nedenle de, gerilla savann rgtlenmesi ve yrtlmesi kesinkes
askeri savan kurallarna tabidir. (Clausewitz, Sava zerine adl nl yaptnda
bu kurallar ayrntl olarak ortaya koyar.)
Askeri bir sava biimi olarak gerilla sava, ayn zamanda kendi glerini koruyup
gelitirmeyi de ierir. Bu da, gerilla savann rgtleyici zelliini ifade eder.
Gerilla sava, kkten bye, basitten karmaa doru gelien bir rota izler.
Birden binlere, on binlere, tekil harektlardan oklu harektlara, tek hedeflilikten ok
hedeflilie, tek boyutluluktan ok boyutlulua doru geliir. Bu geliimin tek koulu,
gerilla savayla maddi olarak gl dmann ypratlmasdr.
Gerilla savanda nitelik belirleyici olan,
savan hangi amalara ulamann arac olarak ele alnddr.
Gerilla savann devrimci politik amalarla, siyasi gerekleri aklama kampanyasnn bir arac olarak yrtlmesine, yani
politik kitle mcadelesi olarak ele alnmas onun niteliini, devrimci niteliini ortaya
koyar. Bu ynyle ve niteliiyle yrtlen
gerilla sava, politiklemi bir askeri sava zelliine sahiptir.
Politiklemi askeri sava biimi olarak
yrtlen gerilla sava, siyasi gerekleri (rnein iktidarn yolsuzluklarn ya da gayr
meruluunu) aklayarak kitleleri bilinlendirir ve rgtler.
zcesi, devrimci mcadele asndan
gerilla sava, kitlelerle temas kurmann, siyasi gerekleri aklama kampanyasyla onlar bilinlendirmenin ve rgtlemenin aracdr.
Bu boyutuyla gerilla sava, krlarda ve
kentlerde, yani lkenin tm sathnda yrtlr. Merkezi otoritenin gl olduu, iletiim ve haberlemenin olaanst boyutlarda gelitii bir ada, bir kentin ya da bir
blgenin snrlar iinde yrtlen bir gerilla sava amalarna ulaamaz.
Btn bunlar gerilla savann (hi kukusuz politiklemi askeri savatan sz ediyoruz) strateji ve taktiklerini belirler.
Gerilla savann strateji ve taktikleri,
mcadelenin belli bir aamasnda mevcut
olan glere dayanlarak saptanr. Dier
bir deyile, mcadelenin belli bir aamasnda varolan glerin savata ve harektta
nasl kullanlacana ilikindir. Bu nedenle
de, gerilla savann bugne kadar doruluu defalarca kantlanm strateji ve taktikleri, savan belli bir aamasndaki varolan
glere dayand iin, savan rgtlenmesi ve balatlmasna ilikin bilgi ve deneyimleri kapsamaz. Yani gerilla savann
ne yapmals bilinen ve doruluu kantlanm strateji ve taktiklerle yazlamaz.
inde yaanlan somut koullar ya da
konjonktrler gerilla savann nasl rgtleneceini ve balatlacan belirler. yle koullar ortaya kar ki, bu koullar altnda gerilla savann rgtlenmesi ve balatlmas,
bir baka koullara gre ok daha zorludur.
rnein, Che Guevarann ortaya koyduu gibi, Youn bir ehirlemenin ve gerek
bir sanayileme deilse bile az ok gelimi
bir hafif ve orta sanayinin bulunduu lkelerde gerilla gruplar tekil etmek daha zordur. ehirlerin ideolojik etkisi, barl usullerle rgtlenmi kitle savalar umudunu
yaratarak gerilla savalarn frenler. Bu da
bir eit kurumculuk yaratr ki, az ok normal saylabilecek olan dnemlerde, halkn
geim artlarnn baka durumlara nazaran
pek o kadar etin olmamas ile nitelenebilir. (Che Guevara, Kba: Bir stisna m,
Yoksa Smrgecilie Kar Mcadelenin ncs m?)
Gerilla savann ne yapmal ve nasl
yapmal sorular balamnda Che Guevarann ikinci saptamas da udur:
Bir hkmet, hileli olsun ya da
olmasn, belli bir biimde halk oyuyla iktidara gelmise ve en azndan
anayasal yasall (meruiyeti) koruyorsa, henz barl mcadele olanaklar tketilmediinden gerilla k geliemez. (Gerilla Sava)
Chenin birinci saptamas, dorudan
nispi refah koullaryla balantldr. Bilindii gibi, nispi refah, ayn zamanda suni
dengenin oluturulmas ve srdrlmesinde etkin bir unsurdur.
kinci saptama ise, dorudan doruya
(stelik hileli olsun ya da olmasn) seimle iktidara gelmi bir iktidarn meruiyetiyle
ilgilidir. Che, seimlerde hile yaplm olsa
bile, anayasal meruiyetini koruyan bir iktidar koullarnda (barl mcadele ola-
13
14
naklar tketilmediinden) gerilla savann

geliemeyeceini belirtir. Ancak buradan
gerilla sava rgtlenemez anlam kartlamaz. Che, Gerilla Sava yazsnda,
profesyonel ordulara kar bir ey yaplamayaca bahanesine snan ve edilgen kalan, mekanik biimde tm znel ve nesnel
koullarn bir araya gelmesine kadar oturup
bekleyen, bunlar hzlandrmay dnmeyen devrimcilerin ya da szde devrimcilerin bozguncu tutumuna kar yle yazar:
Devrim yapmak iin tm koullar varolana kadar beklemek gerekli
deildir; ayaklanma fokosu bunu yaratabilir.
Ve ekler:
Doal olarak, devrimin tm koullarnn gerilla faaliyetinin verdii itmeyle yaratlaca dnlemez. lk
fokonun oluturulmasn ve pekitirilmesini olanakl klan zorunlu asgari koullar her zaman aklda tutulmaldr. Halk, sivil talepler erevesinde toplumsal hedefler iin mcadele etmenin bouna olduunu aka grmelidir. Bar bozan, kesinlikle, ezenlerin hukuka kar iktidarda
kalmalardr. (ab)
Btn bunlar, gerilla savann rgtlenmesi ve balatlmasna ilikin verilerdir. Ancak toplumsal elikilerin ne zaman ve nasl keskinleecei, toplumsal olaylarn ne zaman ve nasl deiecei nceden ngrlemez. Dolaysyla, devrimciler beklenmedik gelimeler karsnda hazrlksz yakalanmaktansa, hazrlklarn daha zorlu koullarda yrtlmesini gze almak zorundadrlar.
Lenin, Nereden Balamal? yazsnda
yle syler:
... otokrasinin, her ynden kendisini srekli olarak tehdit eden kendiliinden patlamalarn ya da ngrlemeyen siyasal karklklarn etkisi sonucu kmesi gerekten olanakldr ve tarihsel olarak ok daha byk olaslktr. Ama macerac kumardan saknmak isteyen siyasal bir parti kendi faaliyetlerini bylesi patlamalar ve karklklar beklemeye dayandramaz. Biz kendi yolumuzda
ilerlemeliyiz ve dzenli almalarmz kararllkla srdrmeliyiz ve beklenmedik olaylara ne kadar az bel
balarsak, herhangi bir tarihsel dne-mete hazrlksz yakalanma ansmz o kadar az olur.
KIR VE KENT GERLLA SAVAI
Silahl devrimci mcadele olarak gerilla
sava (politiklemi askeri sava), mcadele biimi asndan, silahl propagandann
ana unsurudur. Silahl propaganda ise, nc Savann gerekliidir. Dolaysyla gerilla savann rgtlenmesi ve yrtlmesi ile
nc Savann rgtlenmesi ve yrtlmesi bir ve ayn eydir.
Hi kukusuz, gerilla sava, zayf bir gcn hareketli ve esnek bir sava yrterek
dman zayflatmas olduundan, tek bana dman glerinin (askeri olarak) yenilgiye uratlmasn salayamaz. Bunun baarlabilinmesi iin, gerilla savann gelitirilmesi ve giderek hareketli savaa ve oradan
da dzenli ordu savana geilmesi gerekir.
Savan, devrimci savan amac dman
glerini yenilgiye uratmakken, gerilla savann amac da, dman ypratarak hareketli ve dzenli ordu savana geii salamaktr. Ama bu gerilla savann sonu demek deildir. Bu gei salandnda ve saland lde gerilla sava ikincil hale gelir ve dier sava biimlerinin tamamlayc
ve yardmc unsuru olur.
Belli ve yeterli bir rgtl g mevcut
olduu koullarda, gerilla savann stratejik hedefi, dman glerinin ypratlmas
ve hareketli ve dzenli ordu savann koullarnn yaratlmasdr. Dier bir ifadeyle,
gerilla sava temelinde yrtlen nc Savann Halk Savana dntrlmesidir. Bu
da, gerilla savanda askeri eylemlerin ve
harektlarn amacdr.
Gerilla savanda ypratma ya da genel
olarak (psikolojik ve maddi ypratma olarak) ypratma sava, her durumda iki ynl sonular retir. Clausewitzin tanmyla,
ypratma kavram, uzun sren bir harekt
aracl ile dmann maddi kuvvetlerinin
ve iradesinin giderek tkenmesi anlamna
gelir. Bu sonuca ulaabilmek iinde, savaa dmandan daha uzun bir sre dayanabilmek gerekir. Bu da, bir ynyle savan niteliine, dier ynyle de savalarn
zelliklerine baldr.
Tm savalarda, karlkl glerin d-
manlk duygusu ve dmanlk niyeti savan balatlmas ve srdrlmesinde en

etken unsurlardr. Dier ifadeyle, hasm ge kar duyulan kin ve nefret, uzun sreli bir savan srdrlmesinde belirleyici bir rol oynar. Dmanna kar kin duymayanlar asla gerek bir sava srdremezler. (Burada kk bir anmsatma yapalm: Recep Tayyip Erdoann kindar ve
dindar nesil sylemi, yani kinine ballk
basit bir ajitasyon slogan deil, dman olarak tanmlanan kesimlere kar srekli ve
uzun sreli bir sava srdrme hedefinin
ifadesidir. Bu kesimin ne kadar kindar olduklar da 15 Temmuz sonrasnda yrtlen operasyonlarda ok ak biimde ortaya kmtr. Ne yazk ki, ayn zellik, yani
dmanlk duygusu ve dmanlk niyeti laik kesimde sylemden teye gememektedir. Bu da olas bir i sava gerekliinde
nemli bir dezavantaj oluturur.)
Gerilla savann amacna ulaabilmesi
iin lke apnda, kr ve kentlerde yrtlmesi gerekir. Yerel ve yresel gerilla ne
kadar gl olursa olsun, baz istisnai durumlar dnda ne stratejik hedefine ulaabilir, ne de hareketli ve dzenli ordu savana dnebilir.
Burada krsal alanlarda yrtlen gerilla sava ile kentlerde yrtlen gerilla sava arasnda bir ayrm yapmak gerekir.
En bilinen tanmla, krsal alanlarda yrtlen gerilla sava kr gerillas tarafndan
ve kentlerde yrtlen gerilla sava da
kent/ehir gerillas tarafndan yrtlr.
Her ikisi de, savan yrtld alann
zelliklerine gre deiik teknik ve taktiklere sahiptir. Dolaysyla kr ve kent gerillasnn oluturulmas, bu teknik ve taktik zelliklere baldr.
Kr gerilla sava, her durumda hareketli bir saldr savadr. Dman, Srekli
olarak vurulmaldr. Bir harekt alannda bulunan dman askerinin uyumasna izin verilmemelidir; sistematik olarak karakollara
saldrlmal ve tasfiye edilmelidir. Dmanda her an kuatld izlenimi yaratlmaldr.
(Che)
Kr gerillasnn sabit sleri ve sabit mevzileri yoktur. Hareketlilik onun temel belirleyicisidir. Kr gerilla sava, nitelii gerei
ak savatr ve bu sava hareketli gerilla
birlii ya da birliklerince (Che Guevara, hareketli gerilla birliini foko, yani gerilla
oda olarak tanmlar) yrtlr. Kr gerilla

savann bu zellii, onu ehir gerilla savandan ayran yandr.
Kent gerillas, kr gerillasnn aksine, kitlelerle dorudan, yani silahl bir g olarak
arasz temas halinde deildir. Bu nedenle
kitlelerle temas kurmak ve srdrmek iin
yardmc aralara gereksinme duyar. (Bildiri, bror, blten, duvar yazs, pul, afi, pankart, ses aygtlar, kitle iletiim aralar gibi.)
Bu aralarn her birinin kullanm bir gerilla
eylemi olarak dnlr ve bu anlayla yrtlr. Kent gerillasnn gizlilii ile kr gerillasnn akl arasndaki fark net biimde
kavranlmak zorundadr. Kentlerde yrtlen silahl propaganda, yukardaki nedenlerden dolay, etkiyi yaratan g ile etkiyi rgtleyen gcn greli bir ayrmasna yol
aar. Bir baka deyile, etkinin yaratlmasyla etkinin rgtlenmesi arasnda bir e
zamanllk sz konusu deildir.
kinci olarak, koullar olgunlatnda
kent gerillasna kitlesel katlm sz konusu
olamaz; buna katlm bireyseldir, kadrosaldr. Bunun anlam ise, kent gerillasnn zaman iinde bir halk ordusuna dnemeyeceidir. Koullarn olgunlat bir evrede
meydana gelen kitlesel katlm, ehir gerilla savalar yerine ehir ayaklanmalarnn
gemesine yol aar. Bu yzden, kent gerilla sava, kendi i evrimiyle ve koullarn ehirlerde olgunlamasyla kitlesel bir hareketi (silahl ayaklanma vb.) tek bana balatp, yrtemez. Bu, lke apndaki gelimeye bal ve kr gerillasna tabi olarak merkezi devrimci rgt tarafndan gerekletirilebilinir. Bu nedenle de, kent gerilla sava kr
gerillasna tabidir ve ona gre biimlenir.
Bunun nasl olaca ise, dorudan stratejik
rota ve stratejik hedef tarafndan belirlenir.
Elde yeterli bir g mevcutsa, bu gcn savan rotasna ve hedeflerine uygun
biimde nasl kullanlaca teknik ve taktik
bir sorundur. Bu teknik ve taktiin en temel
unsuru ise, sava alannn ok iyi bilinmesidir. Sava alan bilindii takdirde, her yer
elverili arazi haline gelir.
Gerilla savana, zellikle kr gerilla savana ilikin dier bir sorun da uygun alanuygun nfus ilikisidir.
Uygun alan, kr gerilla savann (askeri sava) yrtlmesine elverili arazi demektir. Bu ynyle, dman glerinin ulamas olanaksz ya da zor olan, kolayca mev-
15
zilenebilecek ve saklanlabilecek dalk ve

ormanlk arazi gerilla sava iin uygun
alanlar olarak ortaya kar.
Uygun nfus ise, toplumsal ve snfsal
elikilerin keskinletii, mevcut dzene
kar tepkilerinin younlat kitlenin varldr.
Alan ve nfusun her ikisinin de uygun
olduu koullarda gerilla sava daha hzl
ilerler ve gerillaya katlm oalr. Ancak krsal alanlarn nitelii ve dmann kontra-gerilla taktikleri bu iki unsurun bir araya gelmesine elvermez. Doal olarak uygun alan
ile uygun nfus ilikisinin akmas ideal
bir durumdur ve ok istisnai olarak byle
bir ideal durum ortaya kar. Bu nedenle,
gerilla savana uygun alan ile gerilla savann geliimini belirleyen uygun nfus
hareketli gerilla birliiyle salanr. Bu da, gerillann harekt alan ile gerillann barnma
ve gizlenme alanlarnn farkllamas demektir.
Buraya kadar gerilla savann ne olduu, nasl olmas gerektii konularn ele aldk. Her durumda bu konular, elde mevcut
bir gerilla gcnn varln esas alr. Eer
ortada, hazr bir gerilla gc mevcut deilse, bu sylenenler sadece teorik saptamalar olarak kalr. Teori ne kadar doru ve tam
olursa olsun, pratie geirilemedii srece
kat zerinde kalmaya mahkumdur. Bu nedenle, mevcut bir gerilla gcnn olmad
koullarda ana sorun (ne yapmal?) gerillann oluturulmasdr. Bu da gerilla savann hazrlk aamasn kapsar.
GERLLA SAVAININ
HAZIRLIK AAMASI
16
Gerilla savann hazrlk aamas, gerillann nasl ve kim tarafndan hazrlanaca

sorunudur. Fokoculuun teorisyeni Regis
Debrayn tarih ncesi bir aama olarak
grd ve her eyi cesur, kararl ve gerektiinde lm gze alm belli sayda militann dalar kmas olarak dnd
hazrlk aamas teknik bir aama deildir. Yani belli sayda militann gerillann arka cephesi, onun srt antasdr zdeyiiyle dalara kmas, araziyi tanmas, gerekli ve uygun yerlerde silah ve mhimmat
depolar hazrlamas, kendilerini fiziki koullara uyarlamas, silah, harita vb. askeri aralarla donatlmas gibi salt teknik bir sorun
deildir.
En yaln haliyle, dalara kacak olan
belli sayda militann rgtlenmesi ve bir
araya getirilmesi bile bir dizi n hazrl ve
ilikiyi gerektirir. Bunlar da dorudan siyasal alana ilikin konulardr ve zlmesi siyasal olarak gereken sorunlardr.
Snfsal ve toplumsal elikilerin alabildiine keskinletii, halkn mevcut dzene
kar tepki ve memnuniyetsizliin fiilen aa kt ve eyleme dnt koullarda
(suni dengenin bozulmas), yani herkesin
gerilladan ve gerilla olmaktan sz ettii bir
evrede belli sayda militan bir araya getirmek ve daa karmak teknik bir sorun
olarak grnse de, byle bir durum istisnai
bir durum olarak ortaya kar. Che byle bir
durumu, oligarik diktatrlk ile halkn
basks arasnda kurulmu olan kararsz
denge durumu olarak tanmlar (Gerilla Sava: Bir Yntem).
Kararsz denge, her an taraflardan birisinin ar basaca bir geici ve zel bir
durumdur. Burada denge durumunun
devrimci glerin lehine bozulmas, oligarinin silah tekelini sona erdirecek bir silahl gcn ortaya kmasyla olanakldr. Bu
nedenle de, teknik olarak hazrln tamamlam bir gerilla gcnn harekete
gemesi belirleyicidir.
rnein, Kolombiyada gerilla gleri
(bilinen adlaryla FARC ve ELN), 1948-1953
yllar arasnda sre giden i sava (La Violencia) tarihine dayanr. Silahl kyl birlikleri ve zsavunma (bamsz cumhuriyetler) bu dnemde ortaya kmtr. Ama
FARC ve ELN gerilla rgtlerinin etkinlii,
asl olarak iktidarn 1961 ylnda bamsz
cumhuriyetlere kar askeri harekata girimesiyle balamtr. Ortada bir i sava ve
bu i sava koullarnda olumu zsavunma birlikleri ve bamsz cumhuriyetler bulunmaktadr. Kyller de, bamsz cumhuriyetler de silahlanm durumdadr. Bu kararsz denge durumunda gerillalar, yani rgtl silahl gler hzla geliebilmitir.
Byle bir ortamda gerillann rgtlenmesi teknik bir hazrlkla salanabilir.
Burada unutulmamas gereken, kararsz
denge durumlar ile suni denge durumunun
birbirinden farkl zelliklere sahip olmasdr.
Kararsz denge, karlkl glerin durumuyla ilgilidir. Ama suni denge, kitlelerin
mevcut dzene kar tepkilerinin deiik

aralarla (belirleyici olan her zaman siyasal
zordur) pasifize edildiinde ortaya kan bir
durumdur. Kararsz denge durumu grece
olarak daha ksa srelidir; suni denge ise,
greceli olarak daha uzun bir sreyi kapsar.
Suni dengenin kurulduu lkelerde gerilla savan rgtlemek ve yrtmek pek
ok sorunu da beraberinde getirir.
Kitlelerin mevcut dzene ya da mevcut
iktidara (ki bunun gayr meru olmas burada belirleyici deildir) tepkileri nispi refah
ve siyasal zor ile pasifize edilmitir. Bu tepkiler aka ifade edilmez ve eyleme dnmez. Bu da, zellikle siyasal zorun suni dengenin kurulup srdrlmesindeki baat rolnn alglanmamasna yol aar. Bunun
doal sonucu olarak da, mevcut dzenin ya
da iktidarn barl mcadele biimleriyle (ki temsili demokrasi iinde kalarak)
deiebilecei beklentisi ve umudu yaratr.
Temsili demokraside, daha tam ifadeyle,
gizli faizm koullarnda sandk, yani seimler bu barl mcadelenin belirleyicisi haline gelir.
Che Guevara bu durumu yle ifade
eder:
Dar kapsaml seim ekimeleri; urada burada seimi kazananlarn baarlar; iki milletvekili, bir senatr, drt belediye bakan, halkn
zerine ate alarak datlan byk
apta bir gsteri; bir ncekine gre
bir iki oy farkyla kaybedilen yeni bir
seim; kazanlan bir grev, kaybedilen
on grev; bir adm ileri, on adm geri;
belli bir kesimde zafer, bir dierinde
on kez bozgun... Sonra birdenbire
oyunun kurallar deiir, hereye yeniden balamak gerekir.
Che, hakl olarak u soruyu sorar: Halk
enerjisini neden hep byle bouna harcyor?
Ve bu sorusunu Latin-Amerika somutluunda yle yantlar:
Bunun tek nedeni var: Baz Amerika lkelerinde ilerici gler taktik
hedefler ile stratejik hedefleri korkun bir ekilde birbirine kartryorlar, kk taktik sorunlarda byk
stratejik hedefler grmek istemilerdir. Bu nemsiz saldr mevzilerini ve
elde edilen kk kazanlar, snf
dmannn temel hedefleri olarak

gstermeyi bilen gericiliin akllca
davrandn kabul etmeliyiz.
Bylesine byk hatalar ilenen
lkelerde, halk hibir deeri olmayan
eylemler iin son derece byk fedakarlklar pahasna her yl alaylarn seferber eder. Bunlar dman topusunun ateine maruz kalan geici mevzilerdir.
Bu mevzilerin ad, parlamentodur,
kanuniliktir, yasal ekonomik grevdir,
cret artdr, burjuva anayasasdr,
bir halk kahramannn serbest braklmasdr... Ve iin en kt taraf udur ki, bu mevzileri elde etmek iin
bile, burjuva devletinin oyun kurallarn kabul etmek ve bu tehlikeli siyasal oyuna katlmak iznini alabilmek
iin de uslu ve akl banda insanlar
olduumuzu, hibir tehlike arz etmediimizi; rnein klalara ve trenlere saldrmak, kprleri uurmak, katilleri ve ikence uzmanlarn cezalandrmak, dalara kp ayaklanmak
ya da yumruklarmz sert ve kararl
bir biimde kaldrarak, Amerikaya
son kurtulu mcadelesinin kesin
mjdesini vermek gibi tehlikeli ilerle bir al-veriimizin olmadn ispat
etmek lazmdr. (Che Guevara, Latin-Amerika Devriminin Taktik ve
Stratejisi)
te bu solda egemen olan legalizmin ve
pasifizmin ortaya kard gereklerdir.
Yukarda ifade ettiimiz gibi, ehirlerin
ideolojik etkisi, barl usullerle rgtlenmi kitle sava umudunu yaratarak gerilla
savalarn frenler. Bu koullarn rn
olan legalizm ve pasifizm, ayn zamanda bu
koullarn srdrlmesinin bir arac olarak
ortaya kar. Bu da onlar emperyalizmin
ve oligarinin soldaki uzantlar haline getirir.*
* Bir zamanlar, zellikle sonrasnda, Mahir ayan yoldan bu ifadesi demagoji konusu haline getirilmitir. Bu demagoglar, byle bir saptamann solda
ayrtrc ve dmanlatrc sonular dourduunu
ve sol ii atmalarn ideolojik temeli olduunu iddia etmilerdir. Snfsal ve toplumsal elikilerin keskinletii, mutlak bir kutuplamann olduu dnemlerde, devrim ile kar-devrim uzlamaz bir savaa giriir. Bu koullarda tarafsz olmak, ak ve net biimde glden yana olmaktr. Devrim cephesinin za-
17
Gerilla savann hazrlk aamasnda ortaya kan ikinci bir engel, nispi refah koullarnda mevcut dzene kar tepkilerin byk lde pasifize olmasdr. zellikle aydn kesim (ki renci genlik de bu kesimin
iinde yer alr), greceli ekonomik gelimeden pay alr (ya da pay alabilecei beklentisine girer). Bylece mevcut dzenin niteliini ve ne ynde evrileceini daha kolay
anlayabilen aydn kesimin dzene balanmasna yol aar.
Yine bunun doal uzants ise, bu kesimlerin, yani dzenin bir paras haline gelen aydn kesimin soldaki pasifizmin ve legalizmin
en temel destekisi haline gelmesidir.
Hazrlk aamasna ilikin nc bir sorun da, gerek hazrlk aamasnn, gerekse
bizatihi gerilla savann uzun sreli olmasndan kaynaklanr. zellikle 12 Eyll askeri darbesinin terr ve ardndan Sovyetler
Birliinin datlmlnn yaratt demoralizasyon devrimci silahl mcadeleye nemli darbeler vurmutur. Bir dnem eldeki
kadrolarla mcadele srdrlmeye allmsa da, her durumda mcadeleye yeni
unsurlarn katlm srekli olarak gerilemitir. Bu da, gerilla savann hazrlk aamasnn grece olarak daha uzun sreli olmas sonucunu dourmutur.
i snf ve kyllk gibi sabrl olmayan kentli kitleler (ki bunlara kk-burjuvazi demek fazlaca yanl olmayacaktr)
hereyin bir anda ve ksa srede olup bitmesini isterler. Uzun sreli bir sava kadar
uzun sreli bir hazrlk almas da bu kesimler iin bktrc, usan vericidir. Gelien konjonktrel siyasal olaylar bu kesimleri harekete gemeye itse de, bu hareketler ksa sreli hareketler olarak, bir eit anlk patlamalar olarak kalr.
Kitlesel lekteki bu durum, doal ve kanlmaz olarak bireylere de yansr. Gelien
siyasal olaylar karsnda bireyler yaplmas gerektiini dnen bireyler, bu ortamda ve bu hava iinde yaplacaklarn bir an
nce yaplmasn isterler. Amerikan emperyalizminin kltr tekelinin ifadesi olan
now! (imdi) szc bu durumdaki bireyler iin ok uygun der. (Genel tekerlemeyle sylersek, Bar istiyoruz, Ne zaman istiyoruz?, Hemen imdi!)
18
yf olduu koullarda bu yan mutlak biimde dzenin yandr.
Batan itibaren altn izerek ifade ettiimiz gibi, gerilla sava, uzatlm bir savan
balangcnda temel mcadele biimidir.
Sava, dorudan devrimci gler tarafndan
uzatlmaktadr. Bu uzatlm sava araclyla, maddi ve teknik olarak gl dman ypratarak yenilgiye uratmak olanakldr.
Ayn ekilde, yukarda ifade ettiimiz gibi, askeri darbe koullarnda ar darbeler
alm, giderek demoralize olmu devrimci
glerin, depolitizasyon (apolitikletirme)
ve ideolojisizleme koullarnda yeniden rgtlenmesi ve savaa hazrlanmas ksa vadeli bir olay deil, uzun vadeli bir almay gerektirir.
kinci olarak, savan belli bir kent snrlar ya da yre iinde yrtlemeyecek olmas gerei, lke apnda asgari bir rgtlenmenin yaratlmasn (ki hazrlk aamas bu asgari rgtlenmenin yaratlmasn
hedefler) gerektirir. lkenin eitsiz geliimi,
kitlelerin blgesel farkllklar (ki seimlerde grld gibi, Ege ve Akdeniz ky blgeleri politik olarak daha duyarl iken,
ve Dou Anadolu ile Karadeniz blgesindeki kitleler mevcut dzenin ve iktidarn mutlak egemen olduu yerlerdir), asgari rgtlenmenin eit olarak geliimini engeller. Baz blgelerde hazrlk almalar ok daha
kolay ve hzla geliebilirken, dier blgelerde ya hi gelimemitir ya da asgari koullara gre ok az gelimitir. Bu nedenle de,
rgtlenme almalarnn hzla gelitii yerler ile henz gelien ya da hi gelimeyen
yerler arasnda farkllklar ortaya kar. Hazrllk almalarnn hzla gelitii yerlerde
bir an nce harekete geilmesi beklentisi
ve istemi (Ne zaman?, Hemen imdi!)
ortaya karken, lke apnda byle bir hareketin asgari koullar olumamtr. Dolaysyla lke apnda mcadele edecek bir
rgtlenmenin yapabilecei tek ey, dier
blgelerdeki rgtlenmeyi (hazrlk almalarn) gelitirmektir. Ama hazrlk almalarnn hzla gerekletii yerlerdeki beklenti ve istem, giderek bir basn oluturur.
Bu basn karsnda beklenti ve istemlere uygun olarak harekete gemek, lke apnda mcadeleyi esas alan stratejinin terk
edilmesini, yresel ya da tek bir kentle snrl mcadeleyi getirir. Bu da silahl devrimci mcadelenin mutlak yenilgisine yol
aar.
te yandan, hazrlk aamasnn uzun olmas ve uzamas, daha hzl gelien blgelerde sabrszla neden olur. Aradan geen aylar ve hatta yllar, var olan devrimci
enerjinin tkenmesine ve tketilmesine neden olur. Giderek hzl gelien blgelerdeki
almalar dalmaya balar. Bu da hazrlk
almalarn engelleyerek gerilla savan
frenler.
Hi kukusuz, bu durum kentlerin kk-burjuva nitelii ile aklanabilir. Nitekim Rgis Debray kentlerin bu kk-burjuva niteliinden yola karak, da, burjuva ve kyl elemanlar proleterletirir; ehir,
proleterleri burjuvalatrr sonucuna ulamtr. Bunun mantki sonucu da, yle hazrlk aamas gibi teferruatlarla fazlaca
uramakszn, eline silah alp srt antasn yklenerek daa kmaktan sz eder.
Ama Latin-Amerika pratiinde ve lkemiz
somutluunda grlmtr ki, bylesine bir
foko oluturma anlay, savalar ne kadar stn niteliklere sahip olurlarsa olsunlar, sonuta gerillalarn yok edilmesine, yenilgiye yol amtr.
Hazrlk aamasnn drdnc sorunu,
zellikle gerilla savann yrtlecei krsal
alanlarda politik kitle almasnn asgari
dzeyde yaplmas gerekliliidir.
Bu kitle almas, sadece kr gerillasnn
teknik ve askeri gereklilikleriyle snrl (yani
lojistik vb. ihtiyalar iin) bir alma olmayp, halkn en ileri kesimlerinin rgtlenmesine dayanmas gerekir. Bu da, kentlerde ve
kasabalarda politik kitle almas yrtlmesi demektir. Doal olarak bu alma,
belli lde gizlilik ierse de, ou durumda ak-legal alma olmak durumundadr.
Bir yandan ak-legal alma, yani kitlelerin ekonomik ve demokratik hak ve zgrlkleri iin mcadele etme, te yanda mutlak gizlilik iinde yrtlmesi gereken kr
gerilla savann hazrlklar szkonusu olur.
ou durumda da, zellikle balangta bu
iki faaliyet ayn kadrolar tarafndan yrtlmek zorundadr. Legal ve illegal, ak ve gizli alma arasnda doru bir iliki gelitirme deneyimine sahip olmayan kadrolarn
bu iki faaliyeti yrtebilmesi olanakszdr.
Bunun sonucu olarak, faaliyetlerden birisi
ikincil hale gelir ve bir sre sonra nemsizleir. Genellikle gerilla savann hazrlk almalar bu ikincil ve nemsizleen almaya dnr. Bu da, bir baka frenleme
olarak ortaya kar.

Hazrlk aamasnn altnc sorunu, kentsel alanlardaki gerilla savann (kent gerillas) rgtlenmesine ilikindir.
Kent/ehir gerillas, kentlerde yerleik
nfusun artmasna paralel olarak artan bir
deere ve neme sahiptir. Dolaysyla kentlerde gerilla savann rgtlenmesi kanlmaz olarak ne geer. Kentlerde, zellikle
metropol kentlerinde gerekletirilen silahl eylemlerin kitlelere duyurulmas ok daha hzl ve kolay olmaktadr. Bu yzden de,
kent silahl eylemleri daha ok istenen eylemler olarak ortaya kar.
Bylece hazrlk aamas almalarnn
kentlerde younlamas gndeme gelir. Bu
da kr gerilla sava hazrlklarn ve bizatihi
sava frenler.
Dier taraftan, oligarik devletin bask
glerinin kentlerde younlamas, artan
polis says ve mobese kameralar ehir
gerillasnn gizliliini ve hareketliliini byk
lde engelleyici niteliktedir. 3-5 kiilik gerilla eylemleri organize etmek, bu nedenlerden dolay, gemi dnemlerle kyaslanmayacak lde riskli olmaya balamtr. Bunun sonucu olarak da, tek kiilik, tekil ve bireysel eylemler tercih edilmeye balanmtr. Adna feda eylemi denilen eylemlere
ynelimin ardnda bu durum yatmaktadr.
Gereklikte ise, ehir gerilla sava, kr
gerilla savana gre daha teknik aralara
gereksinme duyar. Bu teknik aralar gelitirilemedii srece, ehir gerillasnn hareket
alan giderek daralacak ve nihayetinde yanl olduu bilinmesine ramen feda eylemi dnda bir eylem yaplamaz hale gelinecektir. Bu da, somutta grld gibi, ou durumda baarszla yol amtr.
ehir gerillas asndan iinden klamaz bir baka durum da, gecekondu blgelerinin giderek klmesi ve yar-legal
(belki de buna yar-illegal demek daha
doru olacaktr) kitle gsterilerinin ortaya
kmasdr. Bylece ehir gerillasnn yerine
getirmesi gereken ve ehir gerillas teknik
ve taktikleriyle yrtlmesi gereken eylemler yerini yar-legal gsteri eylemlerine brakmtr. Bu da, neredeyse ehir gerillasna (feda eylemleri dnda) yapacak i
brakmamaktadr. Legal dergi datclyla
yar-legal eylemler neredeyse zdelemitir. Dernekler, kltr merkezleri politik
eitim yaplan mekanlara dnmtr. Si-
19
yasi gerekleri aklama kampanyasnn bir

arac olan bildirilerin yerini basn aklamalar almtr. Sonu olarak, ehir gerillas yapacak i bulamayan ilevsiz bir faaliyet grnm kazanmtr.
Hazrlk aamasnn yedinci sorunu, krsal alanlara, zellikle de kasabalara ilikin
yeni gelimelerdir.
Bugn krsal alanlarda belli oranda nfusun toplat kasabalar, neredeyse feodal
dneme zg bir ie kapanklk iindedir.
Bu kapal toplum yaps, her ne kadar ekonomik olarak da aksa da (ki bu tketim ekonomisinde kanlmazdr), d
dnyayla ilikileri ve iletiimi olmayan bir
topluluk ortaya karmtr. Bir eit cemaatleme olarak nitelendirilebilecek bir kasabalama olgusu vardr.
Bu olgu, lkenin tm illerinde, pek ok
ilesinde ve kasabasnda kurulan niversiteler ve blmlerle paralel gelimitir.
Daha dne kadar kasabalarn d dnyayla
ilikisini kuran kasaba tccar yannda byk kentlerde niversiteye giden renciler
vard. Bu renciler, byk kentlerdeki niversitelere giderek, kasabann dar krsal zihniyetinin byk lde krlmasna yol ayorlard.
Dier yandan, gemite byk kentlerde bilinlenen kasabal renci, okul tatillerinde kasabaya dnerek, dorudan kitle iinde yer alabilmekteydi. Bu da yerel
kadrolarn rgtlenmesini salayan bir unsurdu.
Neredeyse her ilede, her kasabada alan yksek renim kurumlar, kasaba
genliini kendi kasabasnn snrlarna hapsetmitir. e kapank, cemaatlemi bir
kasabada krsal bnlk doal olarak kalclamtr. Bu yksek renim kurumlarna dardan (ki oklukla niversite snav puanlar baka bir yere girmesine yetmedii iin) gelen renciler ise, kasabann
yabanlar olarak yaamak zorunda kalmaktadrlar. Ama kasaballar iin bu yabanlar birer ekonomik gelir kapsdrlar.* Ya-
20
* Burada Komnist belediye bakanna sahip

tek ile olan Tuncelinin Ovack ilesinde Munzur
niversitesine bal yksek renim kurumu
(blm) bulunmaktadr. Her ne kadar bu blm
meslek yksek okuluysa da sonuta yksek renim kurumudurlar. Bu blmn gvenlik gerekesiyle kapatlmas zerine komnist belediye
bakannn yapt aklama gerei aka gstermektedir: 200 rencinin ileden gitmesi hem ile
ban olarak kaldklar srece salt bu ekonomik nedenlerle kasabada yaamalarna olanak tannmaktadr. Bu yabanlarn ounluu da bir baka kasabann rencileri durumundadrlar. Bir bakma, cami imam ky
retmenini yenmitir.
Gerilla savann hazrlk aamasna ilikin bu ve dier sorunlar zlmek ve almak zorundadr. Bu gerekletirilemedii
srece, kr gerillas, kendi z kaynaklarndan (arlkl olarak kentlerden) beslenen,
kendi iinde devinen, krsal kitleyle iletiimi olmayan bir fokoya dnmek durumunda kalacaktr. Bunun trajik sonular da
devrimci mcadelelerin tarihinde yer almaktadr.
Bugn gayr merulam ve sadece
zel harekatlara dayanan bir Recep Tayyip Erdoan iktidar karsnda mcadele etmek, gemi dnemlere kyasla ok daha
elverili ve avantajl bir durum yaratmtr.
15 Temmuz darbe giriimi ile tm komuta yaps dalm TSK, srekli tasfiyelere urayan polis tekilat, butik gvenlik gleri haline dnmtr. Yzbinlerce kiinin
FET kapsamnda grevden alnmas ve
tutuklanmas devlet kurumlarn alamaz
hale getirmitir. Devlet kurumlarna deiik
hizmetler iin Recep Tayyip Erdoana
mutlak biat etmi komiserlerin yerletirilmesi ve kurumun almalarnn bunlarca
denetlenmesi, en sradan ilerin bile bunlara sorulmadan yaplamaz hale gelmesine
yol amaktadr. Bu da brokratik devlet mekanizmasn ilemez hale sokmaktadr.
Hi kukusuz butiklemi gvenlik
gleri operasyonal ilevlerini yerine getirmektedir. Ancak bunlar nokta operasyonlar dnda gerek bir gvenlik unsuru
deillerdir. Jandarma ve polis zel harekat
gc, tmyle kontra-gerilla gc olarak kurulmu ve eitilmilerse de, bugn sadece
Recep Tayyip Erdoann zel gvenlik gc durumundadrlar. Hi phesiz bu zel
harekatlarn operasyonel gc kmsenemez, ancak sadece buna dayanan bir silahl gcn varl (ki hepsi paral askerlerdir) gerilla sava asndan avantaj salamaktadr. Doal olarak gerilla karsnda kaesnafn, hem halkn madur etmitir. Birok ev kiralanm ve ilede sosyal yap etkilenmitir. Vatanda
ile btnleen ve ile ekonomisine katks olan rencilerimizin il merkezine alnmasn asla doru bulmuyoruz.
yp verecek olan bu zel harekat gcnn

kayplarnn hzla telafi edilmeye allmas (ilk oluumuna gre) nitelii zayf bir gce dnmesine yol aacaktr.
Bu znel somut koullarda hazrlk aamasnn tamamlanmas her zamankinden
ok daha zorunlu ve gereklidir. Gayr meru iktidardan kurtulmann yolu da buradan
gemektedir.
Recep Tayyip Erdoann bu gayr meru iktidar uzun sredir i sava koullarna gre esnaflar, muhtarlar, tarikatlar ve
her trden radikal islamclar rgtlemeye
ve bunlar savaa hazrlamaya almtr.
zellikle Msrdaki Sisi Darbesi sonrasnda bu almalar hzlandrlmtr. Bu ynyle de, sadece olas bir i savaa kar deil,
ayn zamanda askeri darbeye kar da bu
gler harekete geirmek iin hazrlanmtr.
Bu i sava ve darbeye kar hazrlklar
yerli ve milli sylemiyle islamc-faist bir
ideolojik temele oturtulmutur. PKKye ynelik yeni saldr dalgas da bu ideolojik temeli glendirmeye ynelik olmutur.
15 Temmuz darbe giriimi srasnda,
zellikle darbe giriiminin etkisizletirildii
saatlerde bu gler harekete geirilmitir.
Bylece i sava hazrlklar sahada snanmtr. Ancak en belirgin gelime, 2015ten
itibaren meruiyetini yitiren Recep Tayyip
Erdoann OHAL zerinden tam bir dikta
ortam oluturmasdr.
te yandan 15 Temmuz darbe giriiminin yaratm olduu korku, OHAL araclyla, byk bir tasfiye hareketi ortaya karmtr. zellikle ordu ve poliste yaplan tasfiyeler, bu iki zor gcnn sadece prestijini ve imajn deil, dev gibi gl, kar konulmaz gcn de byk lde zaafa uratmtr. Her ne kadar Suriyeye ynelik askeri harektla prestij ve imaj dzeltilmeye allsa da, ordu ve polisin gszletii gerei deimemitir.
Bugn gayr meru iktidar, kendi iinde
gvensiz ve korku iindedir. Sadece jandarma ve polis zel harektclara dayanarak
ayakta kalmaya almaktadr. Bu abasnda 16 Temmuz sabah harekete geirilen gerici ve lmpen kitlenin varln kullanmaktadr. Olas yeni bir darbe giriimine kar
bir silah olarak bu kitlenin kullanlmas, ayn zamanda kendi gszlnn de da
vurumudur.
ktidarn bu durumu baz itahlar artrsa da, yepyeni akllar retilmesine* yol
asa da, toplumsal muhalefette dmanlk duygusu ve dmanlk niyeti, yani iktidara kar kin ve nefret ok belirgin deildir. Bu kin ve nefret (ki toplumsal ve snfsal nitelikte olmaldr) olmad srece iktidar ykmaya ynelik bir kitlesel sava verilmesi olanakszdr. Bunu yaratmak da, dorudan devrimcilere ve devrimci mcadeleye dmektedir.
* 4. Bunalm Dnemi savunucusu bir siyasal izginin bir unsuru yle bir aklyrtmektedir:
Bu atmosfer Krt halknn, uygun bir strateji ve
bu stratejiye gre belirlenmi bir taktik izgiyle (eylemlerin Karadenizden Marmaraya ve hatta Egeye
btn iddeti ve hzyla yaylmas) bir btn olarak
PKKnin arkasnda zorunlu olarak saf tutmasn salayabilir.
Krt Siyasi Hareketinin yapaca bylesi bir srama, kukusuz Batda, zellikle srecin banda ovenizmin ve faizmin en st dzeye kmasna yol aacaktr. Ve elbette bu durum en fazla sosyalistleri olumsuz etkileyecektir. Ancak bylesi koullarda siyasal
varln ve elbette siyasal faaliyeti srdrebilen ve srece sosyalist ilkelerle mdahale edebilen hareketler,
Trkiye halklar iin bir baka seenei oluturacaklardr. (Ural Krolu, 30 Eyll 2016, sendika.org)
Bu aklyrtc, bunu Baty kapsayacak bir
i savaa ilerletme olarak grmektedir. stelik btn bunlar i sava hazrlklarn uzun sredir srdren ve bizatihi alanda snayan bir iktidar koullarnda ileri srmektedir. Bu da, halk ne kadar fazla ezilirse, devrimci mcadeleye o kadar fazla katlr trnden aydn anarizminin bir ifadesidir.
21
22
Barl mcadele, hkmeti istifaya zorlayan bunalmn zel koullarnda kitle hareketleri yoluyla yrtlebilir; bylece halk gleri
sonunda iktidar alabilirler ve proletarya diktatoryasn kurabilirler. Teorik olarak doru. Latin-Amerika balamnda bunu tahlil ettiimizde, u
mantki sonulara ulamalyz: Genel olarak bu ktada, kitleleri burjuva
ve toprak sahiplerinin hkmetlerine kar iddet eylemlerine srkleyen nesnel koullar mevcuttur. Pek ok lkede iktidar bunalmlar ve
devrim iin gerekli baz znel koullar vardr. Aktr ki, bu koullarn
hepsinin olduu lkelerde iktidar ele geirmemek su oluturacaktr.
Bu koullarn var olmad lkelerde ise, deiik alternatiflerin ortaya
kmas ve teorik tartmalarla her lkeye uygun bir karara varlmas elbette dorudur. Tarihin izin vermeyecei tek ey, proletarya politikalarnn teorisyen ve uygulayclarnn yapacaklar hatadr. Hi kimse nc
parti konumuna, niversite diplomas gibi sahip olamaz. nc parti olmak, iktidar ele geirme mcadelesinde ii snfnn en nnde olmaktr; zafere giden en ksa yoldan bu savaa klavuzluk etmeyi bilmek
demektir. Bu, devrimci partilerimizin grevidir ve hata yapmamak iin
tahlilleri derinlikli ve kapsaml olmaldr.
Bugn Amerikada oligarik diktatrlk ile halkn basks arasnda
kararsz bir denge durumu gryoruz. Biz, oligari szcn, feodalizmin az ya da ok varln srdrd lkelerdeki burjuvazi ile toprak
sahibi snf arasndaki gerici ittifak tanmlamak iin kullanyoruz. Bu diktatrlkler, kendi snrsz snf egemenlikleri dnemi boyunca ilerini kolaylatrmak iin kendi kendilerine oluturduklar belli bir legal ere-
ve iinde ilerini yrtrler. Kitlelerin basksnn ok gl olduu ve

burjuva yasallnn, kitlelerin basksn durdurmak iin kendi yapclar
tarafndan inenmek zorunda olduu bir aamay yaamaktayz. Tm
yasalln ya da egemen snfn yaptrmlarnn zgn olarak kurumlatrld yasalarn aka inenmesi, sadece halk glerinin basksn
artrmaya hizmet eder. O zaman oligarik diktatrlk, cephesel bir atmaya girmeksizin proletaryay bask altna almak iin eski anayasal
dzenin eski yasalarn kullanmaya giriir. Bu noktada bir eliki ortaya
kar. Halk, artk diktatrln eski ve yeni bask nlemlerine daha az
katlanr ve onlar krmaya alr. Burjuva devletin otoriter, baskc ve snfsal zelliklerini asla unutmamalyz. Lenin, bundan yle sz eder:
Devlet, snf kartlklarnn uzlamazlnn rn ve belirtisidir.
Devlet, snf kartlklarnn nesnel olarak uzlatrlamaz olduu yerde
ve zamanda ortaya kar. Ve kart olarak, devletin varl da, snf kartlklarnn uzlamazln tantlar. (Devlet ve Devrim)
Dier bir ifadeyle, biz, demokrasi szcnn, smrc snflarn diktatoryasn mazur gstermek iin kullanmasna, kavramn derinliini yitirmesine ve yurttalara verilen az ya da ok belirli zgrlklerin
kazanm anlamna gelmesine izin vermemeliyiz. Devrimci iktidar sorununu grmezlikten gelerek, sadece belli bir burjuva yasalln yeniden
kurmak iin mcadele etmek, egemen toplumsal snflarn kurduu bir
baka diktatoryal dzene geri dnmek iin mcadele etmek demektir.
Bu, her durumda, mahkuma ucunda daha az ar bir glle olan prangaya vurulmas iin savamak demektir.
Bu atma koullarnda oligari, kendi anlamalarn bozar, demokrasi grntsn atar ve bask iin oluturulmu styapy kullanmaya
alsa da, halka saldrr. Ve yeniden bir ikilemle yz yze geliriz: Ne
yapmal? Yantlyoruz: iddet, sadece smrclerin tekelinde deildir,
smrlenler de iddet uygulayabilirler ve dahas, zaman geldiinde
kullanmaldrlar. Jos Martinin szyle: Bir lkede kanlabilir sava
balatanlar sulu olduu gibi, kanlmaz bir sava durdurmaya alanlar da suludurlar. Dier taraftan Lenin yle sylyor:
Sosyal-demokrasi savaa hi bir zaman duygusal adan bakmamtr. O, insan toplumundaki atmalarn ortadan kaldrlmasnn
vahi bir arac olarak sava lanetler. Ama sosyal-demokrasi, snflara
blnm bir toplumda, insann insan tarafndan smrld yerde,
savalarn kanlmaz olduunu bilir. Bu smrye son vermek iin,
her yerde ve her zaman smrcler tarafndan, egemen ve baskc snflar tarafndan balatlan savatan uzak duramayz.
Lenin bunu 1905te syledi. Daha sonra Proleter Devrimin Askeri
Programnda snf mcadelesinin yaps zerine tahlil yaparken unlar saptyordu:
Snf savamn kabul eden herkes, i sava da kabul etmek zorundadr. Her snfl toplumda i sava doal, ve baz koullarda snf
savamnn kanlmaz devam, gelimesi ve iddetlenmesidir. Bu, her
byk devrimle dorulanmtr. sava kabul etmemek ya da grmezlikten gelmek, byk bir oportnizme dmek ve sosyalist devrimi yadsmak olur.
Bu demektir ki, yeni toplumlarn ebesi olan iddetten korkmamalyz; ama iddete, halk nderlerin en elverili koullar bulduklar anda
bavurulmaldr...
Che Guevara
Guerra de Guerrillas: Un Mtodo

Cuba Socialista
N 25, Eyll 1963
23
SERDAR SOYERGN
1960/ADANA
26 EKM 1980/ADANA
1960 ylnda Adanada dodu. Faist milis saldrlarn younlat bir dnemde, lisede devrimci mcadeleye katld. Liseden sonra Adana Eitim
Enstitsne girdi ve burada THKP-C/HDnin rgtsel faaliyetleriyle tant.
1979 ylnda THKP-C/HD yesi olarak okul ve mahalle ilikilerinde alt ve
1979 ortalarnda Adana ukobirlik Ya Fabrikasna ii olarak girerek, sendikal almalarn rgtlenmesinde yer ald. Bu almalarndaki etkinlii, sar
sendikaclar tarafndan etkisizletirilmek amacyla polise ihbar edildi ve bir
sre polis tarafndan gzaltna alnd. 1980 bandan itibaren polis tarafndan
aranmas zerine, illegal rgtsel faaliyette bulunmakla grevlendirildi.
14 Eyll 1980 gn Sleyman AYDEMR yoldala birlikte gerekletirdikleri cezalandrma eylemi sonrasnda oligarinin resmi zor gleriyle silahl atmaya girdiler ve atmada bir tank yzbasn ldrdler. Serdar yolda,
atma srasnda ald iki kurun yaras sonucu oligarinin eline tutsak dt.
Olayda bir yzbann ldrlmesi nedeniyle 12 Eyll faist askeri ynetimi lgna dnd, halka ve devrimcilere duyduklar btn kinlerini Serdar yoldan yarglanmasnda gsterdi.
40 gn sren tm yarg-yargtay ve onay ilemleri, hi bir hukuk kuralna
uyulmakszn gerekletirildi ve idam cezas 25-26 Ekim 1980 gecesi infaz
edildi.
Serdar yoldan son istei, zafer gn yoldalaryla birlikte imeyi dnd kahveyi, cellatlarn gzlerinin iine bakarak imek olmutur.
24
LEVENT ERTMER
1959/BERGAMA
14 EYLL 1977/BERGAMA
FARUK AL
1959/BERGAMA
14 EYLL 1977/BERGAMA
LEVENT ERTMER ve FARUK AL yoldalar, 1977 ylnda THKP-C/

HD yesi olarak rgtsel faaliyette bulundular. 14 Eyll 1977 gn faist milislere ynelik silahl eylem hazrl srasnda yanlarnda bulunan bombalarn patlamasyla yaamlarn yitirdiler.
ZYA ERDNMEZ
1954 SVAS/KANGAL
17 EKM 1980 STANBUL/KADIKY
1954 Sivas/Kangal doumlu Ziya yolda,
1973 ylnda stanbul ktisat Fakltesine giriiyle devrimci mcadeleye aktif olarak katlmtr. 1973-76 arasnda renci hareketi
iinde alm ve 1974 ylnda ASne ynelik faist saldrlarda yaralanmtr. 197576 dneminde YKD Ynetim Kurulu yesi olarak alm ve 1977de THKP-C/HDnin nc Savana balamasyla birlikte
profesyonel kadro olarak devrimci savaa
katlmtr. 1979 sonlarnda THKP-C/HD stanbul l Komitesi yeliine getirilmi ve
1980de Genel Komite yesi olmutur. 17
Ekim 1980 gn Kadky Nfus Dairesinin
baslmas eylemi srasnda oligarinin resmi
zor gleriyle girdii atmada katledilmitir.
25
Kolombiyada Gerilla
26
Gayr meru bir iktidarn egemen olduu bir lkede, Trkiyede, bu gayr meru
iktidara kar mcadele edilmesi gereklilii
bile pek tartlmazken, birden tm medyann dikkati (ksa bir sreliine de olsa)
Kolombiyaya ve Kolombiyada yaplan bar referandumuna yneldi.
Olay, Kolombiya hkmeti ile FARC-EP
arasnda drt yl nce Osloda balayan bar grmelerinin 27 Eyllde Havanada
varlan 297 sayfalk bar anlamasnn imzalanmas ertesinde, 2 Ekimde yaplan referandumda reddedilmesiydi.
Resmi sonulara gre, referanduma katlan yaklak 13 milyon semenin %50,2si
bar anlamasna hayr oyu verirken,
kabul edenlerin oran %49,8 oldu. Bylece
Kolombiya bar kl pay reddedildi.
6.377.482 evet oyuna kar 6.431.376 hayr oyu kmt. Aradaki fark, sadece 53.
894d. Bu da kl pay denilmesini doal
hale getiriyordu.
Kimi ke yazarlar ya da okbilenlere gre, bu sonucun ortaya kmasnda atmalarn olmad blgelerdeki insanlarn,
savan ne anlama geldiini anlamamalar
belirleyici oldu. Kimilerine gre ise, zaten
temel haklarla ilgili bir konunun referanduma gtrlmesi yanlt, dolaysyla referandum sonular pek de nemsenecek bir durum deildi.
Biraz daha olay anlamaya alan ve
biraz olsun bireyleri aratranlar ise, ortaya
kan tablonun referanduma katlmn dklnden meydana geldiini saptadlar.
Resmi sonulara gre de, referanduma katlm oran %37,4te kalmt.
Ve ardndan yine ke yazarlar ve

okbilenler bylesine dk bir katlmn
nedenleri zerine kalem oynatmaya baladlar. Kimisi katlmn dklnden devlet bakan Juan Manuel Santos Caldernu
sorumlu bulurken, kimileri de atmalarn
yaand krsal alanlardaki nfusun sanda gitmemesinin belirleyici olduunu ileri
srdler.
Bylece, bir yandan atmalardan daha az etkilenmi blgelerin referandumda
hayr oyu kulland sylenirken, dier
yandan dorudan atma alannda bulunan
nfusun referanduma katlmad sylenir
oldu.
Bu birbiriyle elien iki iddia ya da yorumdan kartlabilecek tek sonu, olayn
hi de atmalardan etkilenme/etkilenmeme ile ilgili olmaddr.
Bu durum, yani referanduma katlma
orannn ok dk oluu, geni halk kitlelerinin bar anlamasndan bir beklentileri olmad eklinde de yorumlanabilir.
Belki de byle bir sonucun ortaya kmasnn ana nedeni, halkn siyasal olaylara ve
gelimelere kaytsz ve ilgisiz oluudur.
te bu olgunun gereklii de Kolombiya tarihinde yatmaktadr.
Kolombiya tarihinde sandksal demokrasi oyunu 1953 askeri darbesi sonrasnda
balamtr.
1958 ylnda yaplan ilk seimler, bildik
iki partili seim oyunu (liberaller ve muhafazakarlar) olarak ortaya km ve Liberal Parti aday Alberto Lleras Camargo geerli oylarn %80ini alarak devlet bakan
seilmitir. La Violancia dnemi ve askeri
darbe sonrasndaki bu ilk seime katlm

%57,7 olmutur.
1962de yaplan devlet bakanl seimi
bu kez Muhafazakar Parti aday Guillermo
Len Valencia oylarn %84n alarak kazanmtr. Seime katlm oran ise, resmi
verilere gre %48,8e dmtr. Pek ok
kii, zellikle krsal blgelerdeki semen yandaki pek ok kii kaydedilmemi olduundan gerek katlm oran %41,8de kalmtr.
Ve bylece Kolombiya tarihinde Abstencin olgusu ortaya kmtr.
Abstencin, szck anlamyla, bir eyden kanma, ekimser kalma durumunu
ifade eder. Sz konusu seim olduundan
Abstencin seime katlmamak anlamna
gelmektedir.
1962 seimlerinde seime katlmayanlarn oran %58,2 olarak gereklemitir.
te bu tarihten itibaren Kolombiya seimlerinde katlm oranndan daha ok
katlmayanlar, oy kullanmayanlar hesaplanr olmutur.
1966 devlet bakanl seimini Liberal
Parti aday Carlos Lleras Restrepo geerli
oylarn %71,8ini alarak kazanmtr. Bylece Liberal Parti ile Muhafazakar Partinin
Madritte yaptklar anlamaya uygun olarak
iki partili seim tahtravallisi tkr tkr ilemitir. Ancak seimlere katlmayanlarn
oran %60lar amtr.
te FARC (ve ikinci byk gerilla rgt olan ELN) byle bir ortamda rgtlenmi ve gerilla savan srdrmtr.
Burada vurgulanmas gereken bir olgu
da, 1965 ylnda ELNe katlarak gerilla olan
katolik rahip Camillo Torrestir.
Camillo Torres, seimlere katlarak oy almaya almak yerine, seimlere katlmayan kesimleri rgtlemeye ynelmitir. stelik FARC ve ELN rgtleri gerilla savan
srdrdkleri bir dnemde buna girimitir.
Bu kesimin rgtlenmesi, diyor
Camillo Torres, bir devrimci hareketin oluturulmas ve iktidar ele geirmesi ynnde atlm en nemli
admlardan birisi olacaktr. Buna ulald zaman, Kolombiya, Gaitnnn
katledilmesiyle, politik iddete gelinmesiyle ve diyalektik olarak dier politik hareketlerin yetersizlii nedeniyle engellenen devrimci deiimin
srdrlmesi iin gerekli byk bir

kitle hareketine sahne olacaktr. Bu
sonuca ulaldnda, oligarinin Kolombiya halk zerindeki uzun egemenliinin izin verdii ve hatta tevik
ettii koullar tarihsel temel ortadan kaldrlacaktr. (Richard Gott,
Latin-Amerikada Gerilla Hareketleri
II, s. 68)
Camillo Torres bu yndeki almalarn
17 Mart 1965de Medellndeki bir toplantda programatik olarak ortaya koydu ve Birleik Halk Hareketi Platformunu oluturdu.
Bylece dnya tarihinde belki de ilk kez,
seimlere katlmak yerine, seimlere katlmayan ve oy kullanmayan kitleyi rgtlemeye ynelmi bir hareket (stelik, yukarda
belirttiimiz gibi, FARC ve ELN gerilla savan srdrrken) ortaya kt.
Camillo Torresin Platformu, birleik
halk hareketi yaratma hedefiyle gerilla rgtleriyle de balant kurdu. Platform zerinden Abstencinlarn rgtlenmesinin
karlat pek ok sorun karsnda yeni bir
rgtlenmenin, bir parti rgtlenmesinin gerekli olduu grld. Bylece Camillo
Torresin seimlerde oy vermeyen kitleyi rgtleme almas partilemeye yneldi.
Ama bu parti, bilinen parti zelliklerine sahip deildi. Amac, seimlere katlmak deil, seimlere katlmayan kitleyi rgtleyerek seimlere katlan partilere alternatif bir
parti kurmakt.
Camillo Torres kurulacak olan partinin
ne yapacan da yle ilan etti:
lk yaplacak ey, krlara ekilmek ve kentlerde savamamaktr.
kincisi, krlarda onu destekleyecek rgtlenme oluturulana kadar
saldr balatmamaktr...
Kitlesel gsteriler, devrimci coku
ve ajitasyon hemen kitle rgtlenmesine dntrlmek kouluyla ve dntrld lde yararldr...
Seimlerde oy kullanmamak,
kendi bana devrimci bir silah deildir; etkili ve etkin rgtlenme ve disiplinle birlikte yrtlmelidir. (agy,
s. 94)
Bunun sonucu ise, o zamana kadar
Platforma katlm deiik sol rgtlerin
ayrlmas oldu. Bylece Camillo Torres hareketi snmlenirken, birleik cephe giri-
27
imi de son buldu.

Ve Camillo Torres, parti program taslanda yazd gibi krlara ekildi ve ELN
rgtne katld.
Kolombiyada, seimlere katlm oranndan daha ok katlmayanlarn orannn temel bir olgu haline gelmesinin tarihsel oluumu budur. Bu nedenle de bar referandumuna katlmn ok dk olmas (%37,
4), Abstencinun %62,6 olmas hi de artc deildir.
Hi kukusuz, tm bu tarihsel temele
ramen referandumdaki oylarn dalmnn
da belli bir anlam ve deeri vardr. rnein, Kolombiyann bakentinde (Bogot)
Abstencin %53,7 olurken, bar anlamasna evet diyenlerin oran %56 olmutur.
Atlantico ve Bolivar blgesinde katlm oran %40lar gemezken, evet oylarnn oran %60lar dzeyinde gereklemitir.*
Referandumda evet ve hayr oylarnn lke apndaki dalmna bakldnda,
bir lde atma blgelerinde ve kylarda evet oyunun yksek kt grlmektedir.
Ancak bu durum, genel olarak gerilla sava asndan, zel olarak FARC asndan
pek de iyimser bir grnt deildir. atma blgelerinde %60lar dzeyinde kan evet oylar, ayn zamanda bu blgedeki oy kullanan kitlenin atmalardan ve
savatan uzak durmak istedikleri anlamna
gelmektedir. Dier ifadeyle, FARCn kitle taban savan srdrlmemesinden yana bir
tutum taknmtr. Bu da FARCn giderek
gszlemesi demektir.
Yine de bir umut vardr. Bu da, seime
katlmayanlarn orannn gerilla savann
balangcndaki (1962-1966 yllar) kadar
yksek oluudur. Kolombiya oligarisi (ki latifundistler, byk toprak sahipleri hala etkin bir unsurudur ve lkenin orta blgesinde geni topraklara sahiptirler) ne yaparsa
yapsn Kolombiya halknn byk bir kesimi zerinde siyasal etkiye ve gce sahip
olamamaktadr. Bu da Kolombiyann yarnlar asndan tek umut veren olgusudur.
Son olarak Kolombiyadaki bar gr-
28
* Bu arada merak edenler iin uyuturucu kartellerinin merkezi olarak bilinen ve Kolombiyann
ikinci byk kenti olan Medellindeki referandum sonularn verelim. Referanduma semenlerin %46s
katlm ve evet oylar %37 olurken, hayr oylar
%63 olmutur.
melerinden ve bar anlamasndan ksadan hisse karmaya alanlara deinelim.

Byk bir medya kampanyasyla Osloda balayp Havanada yrtlen bar
grmelerinden yola karak Trkiye iin
model retmeye alanlar vardr. Bu bar grmeleri ne kadar ayrntl yrtlm olursa olsun (ki sonuta 297 sayfalk
bir metin kmtr), son tahlilde bir gerilla
rgtnn kendisini tasfiye etmesidir. stelik FARCn bar anlamasn, medyatik
dilden sylersek mermiden yaplan kalemle imzalamas Kolombiya tarihinde ilk deildir. Daha nce Kolombiya tarihinin en byk eylemlerini gerekletirmi olan (ki
bunlar arasnda Bogotadaki Adliye Saraynn 40 gerillayla ele geirilmesi eylemi vardr) M-19 (Movimiento 19 de Abril/19 Nisan
Hareketi)byle bir anlama yaparak legal siyasi harekete dnm ve kendisini feshetmitir. Ama bu tasfiye ve legalizasyon
sonrasnda Kolombiyadaki savan bir unsuru olan paramiliter eteler tarafndan
pek ok yneticisi ve yesi vahice katledilmitir. Ayn ekilde EPL (Ejrcito Popular de
Liberacin/Halk Kurtulu Ordusu) ve EPL
(Ejrcito Revolucionario del Pueblo/Halkn
Devrimci Ordusu) legalize olarak gerilla savan terk etmilerdir.
Ayrca FARC daha nce 1984 ylnda
atekes ilan ederek bar grmelerine
balamtr. stelik, Union Patritica (Yurtsever Cephe) oluturarak nemli lde legalize olmutur. 1987le kadar sren bu dnemde yzlerce Yurtsever Cephe yesi paramiliter eteler tarafndan katledilmitir.
FARC, 1998-2002 yllar arasnda atekesle birlikte ikinci bir bar sreci yrtmtr. Ancak bu atekes sreci 2002 ylnda
Kolombiya ordusunun youn saldr balatmasyla sona ermitir.
Kssadan hisse: Bir gerilla rgt kurun-kalemle bir bar anlamasna imza
atabilir ve kendini tasfiye edebilir. Ama bunun da bir bedeli vardr. Bedel de, bar
denilen eyin egemen snfn bask aygtnn insafna terk edilmesidir.
Ceberut Devletin
zel Kuvvetleri
Smrge, yar-smrge ve geri-braktrlm lkelerde, yani emperyalizmin egemenlii altndaki lkelerde, devlet, hereydir.
zellikle servetin datmnda bu lke devletlerinin belirleyici nitelii, her durumda
devletin ele geilmesi ya da devlet grevinde nemli bir yer igal edilmesi ynnde bir
ama ortaya karr. Bu ayn zamanda bu lkelerdeki devletetaparlkn, devlet fetiizminin olumasna hizmet eder.
Devlet fetiizmi (devletetaparlk) kimi zaman yasalarla, kimi zaman dorudan ceberut devlet uygulamalaryla desteklenir.
Bu da faist zihniyetin kendisini devlet fetiizminden beslemesine yol aar.
Ancak devletetaparlk en tipik sonularn sradan, ortalama vatandata ortaya
kard bakalamda kendisini gsterir.
Sradan, ortalama bir vatanda, bu durumda kald srece devletetapar ve devlet karsnda korkuya dayal bir sayg iinde bulunur. Onun gznde, en sradan bir
devlet grevlisi, hereyi yapmaya muktedirdir. Doal olarak da, bu hereyi yapmaya
muktedir devlet grevlisi ceberut devletin
somut varl olarak grnr. Ama yan zamanda servetin datmn da yapabilen bir
gce sahip olarak dnlr. Bu yzden de,
sradan bir devlet grevlisi (ki bunun bir
devlet kurumunda kapc olmas bile
nemli deildir), hem dven (bask ve
iddet), hem de seven (servet dalmn
salayarak maddi kazan salayan) bir g
olarak grnr.
Oysa o devlet grevlisi, devlet grevlisi
olmaktan nce herkes gibi, sradan, ortalama bir vatandatr. Devletetaparlkn
egemen olduu lkelerde bu sradan, ortalama vatanda devlet grevlisi olduu andan itibaren bakalama urar ve kendisini devletle zdeletirir. Gnlk yaamnda
ve grevinde devlet gibi hareket eder.
Devlet kademelerinde ykseldike (ykselebilirse) bu devlet gibi hareket tarz, giderek bizatihi devletin kendisi gibi davranmaya dnr. Asan, kesen, ezen, dven,
ama her durumda efkatl, sevecen bir devlet olur.
Ayn devlet grevlisi devletteki grevinden ayrldktan sonra (emeklilikle vb. nedenlerle) yeniden sradan, ortalama vatanda konumuna geri dner. O andan itibaren, devlet grevlisiyken yapt tm zdeletirmelerden kaynaklanan tutum ve davranlarn sfrlar. Bu konuda Balyoz, Ergenekon (medya diliyle) kumpas davalarnda yarglanan generaller (bata lker
Babu olmak zere hepsi) bunun tipik rneidir. niformalarn kardklar ya da kartldktan sonra, niformalaryla yaptklar tm hizmetlerden muaf hale gelirler. Artk onlar babacan, bilge ve tecrbeli
birer vatandaa dnrler.
Oysa, rnein lker Babu, 12 Mart 1971
askeri mdahalesi dneminde dk dzeyli bir subay olarak hizmet vermitir. Bu
skynetim dnemde (26 Nisan 1971-26 Eyll 1973 arasnda), emir-komuta zinciri
iinde grev icra etmitir. Bu grevlerin iinde aydnlarn tutuklanmasndan, tutuklulara ikence yaplmasna kadar her trl insanlk d grevler yer alr.
Keza, ayn lker Babu, 12 Eyll askeri
darbesinde binba rtbesiyle Trabzonda
29
grev yapmtr. Bu grevin skynetim

komutanln kapsad aktr. Bugn iin
bu grev srasnda neler yapt bilinmese de, 12 Eyll askeri darbesini darbe olarak grmediini aka beyan etmitir.
Ama artk devlet grevlisi deildir. Doal
olarak sradan, ortalama vatandaa dnmtr ve her vatanda gibi tm gemiinden vareste klnmtr.
Devlet grevlisiyken hereye (ki insan
ldrme bunun iindedir) muktedir olduunu dnen ve devletin kendisine verdii grevi laykyla yerine getirenlerin dier bir rnei de, 15 Temmuz darbe giriimi srasnda Marmarise gnderilen (yine
medya diliyle) suikast timidir.
MAK, SAT ve SAS komandolarndan olumu bu karma 18 kiilik tim, zel kuvvetler mensubu olmann verdii zgvenle
hareket etmilerdir.
Buraya kadar bu tim, kendisini devletle ve daha tesi devletin en gzde zel
kuvvetleriyle zdeletirmilerdir. Hareket
tarzlar, tutum ve davranlar, giyim-kuamlar ve nihayetinde ellerindeki en gelimi
silahlaryla bu zdeliin gereini hakkyla yerine getirmeye hazrdrlar. Ancak darbe giriiminin sona ermesiyle birlikte Marmariste kendi balarna kalmlardr.
Kendi bana kalan timin ilk yapt ilerden biri, kendilerine bir sre saklanacaklar yer aramak olmutur. Ama bunu yaparken de, tm silah ve tehizatlarn arazide
kolayca bulunabilir bir biimde ve dzen
iinde brakmlardr.
Bu zel kuvvetlere ilikin enformasyonlara baklacak olursa, bylesi bir tim,

40 kilo arlkla gnde 30-40 kilometre yol
alabilecek nitelie sahiptir. Ayrca her trl doa koullarnda barnabilme ve her
30
trl yiyecekle beslenebilme eitimine sahiptirler. Kendi propagandalarna gre, en

vahi doa koullarnda bile hayatta kalabiliyorlar.
Bu hesapla, 15 Temmuzdan 15 gn sonra yakalanan tim mensuplarnn 300-400
kilometrelik bir alanda bulunmalar gerekirken (terr uzman Mete Yarar ilk gnlerde bu yorumu yapmtr), Marmarisin 5-10
kilometre uzaklnda ele geirilmilerdir.
stelik yakalanmalarna yol aan olay da ilerinden birisinin bir marketten bulgur, ikolata, helva ve 10 ekmek almasdr. Bilinen rivayete gre, ylan etinden kaplumbaa orbasna kadar hereyi doadan salayan zel kuvvetler mensuplar, bunun yerine marketten alveri etmeyi, bahelerden domates-biber almay tercih etmilerdir.
Dahas silahlarn ve tehizatlarn kolayca bulunabilecek biimde araziye terk etmi olmalar da, devleti ne kadar iselletirdiklerini, devletle kendilerini ne kadar
zdeletirdiklerini gstermektedir. yle ki,
baarsz bir giriimden sonra kendilerini
devlet grevinden azat ederken, devlete
ait malzemeyi de brakmlardr.
Ve bu tim yakalandnda, yorgun, uykusuz ve perian bir halde bulunmulardr.
Davranlar rkektir. Kendilerinin niformalyken gsterdikleri zgvenden geriye
en kk bir iz bile kalmamtr. nk artk onlar devlet grevlisi deillerdir, sradan, normal vatandaa dnmlerdir.
Her sradan, normal vatanda gibi, kendilerini yakalayan devlet grevlilleri karsnda elpene durmaktan baka bir seenekleri yoktur.
Bu somut olay, devletetapanlarn, devlet grevindeyken hereye muktedir grnmleri ve tutumlarnn kaynann, bizatihi ceberut devlet zihniyeti olduunu
aka gstermektedir.
Yine bu somut olay, zel kuvvetler olarak adlandrlan ve 50 aylk zorlu ve youn
bir eitimden gemi bireylerin sanld ve
iddia edildii kadar yetkin olmadklarn gstermitir. Bu da, devletin, merkezi otoritenin grld gibi gl olmadn, onun
kuvvetinin hereyden nce yaygara, gzda ve demagojiye dayandn gsterir.
ER YAYINLARI
nternet Adresi:
www.kurtuluscephesi.com
www.kurtuluscephesi.org
www.kurtuluscephesi.net
E-Posta Adresi:
kurcephe@kurtuluscephesi.org
erisyayinlari@kurtuluscephesi.org
MAHR AYAN: KESNTSZ DEVRM I

MAHR AYAN: KESNTSZ DEVRM II-III
LKER AKMAN: MEVCUT DURUM VE DEVRMC TAKTMZ
*** TRKYE DEVRMNN ACL SORUNLARI-I
*** OLGAR NEDR?
*** MARKSZM-LENNZM BR DOGMA DEL, EYLEM KILAVUZUDUR-III
*** THKP-C/HD VE 15 YIL
*** POLTKLEM ASKER SAVA STRATEJS VE DEVRMC TAKTMZ
*** GRAMSC ZERNE
*** REVZYONZMN REVZYONU
*** ULUSAL SORUN ZERNE
*** BDS: BR PRAGMATK SAPMA
*** YEN OPORTNZM ZERNE
*** ZAFER BZM OLACAKTIR! [Ankara Davas Savunmas]
*** DEVRM PROGRAMLARI
*** RUS DEVRMNDEN IKAN DERSLER
*** ESK BR GERLLANIN EMEK
*** PASS VE YEN ZMN FIRSATILII
DEVRMC MARLAR VE EZGLER
DNYADA VE TRKYEDE EKONOMK BUNALIM [Kurtulu Cephesi Semeler-I]
DNYADA VE TRKYEDE EKONOMK BUNALIM II [Kurtulu Cephesi Semeler-II]
DNYADA VE TRKYEDE EKONOMK BUNALIM III [Kurtulu Cephesi Semeler-III]
LAKLK VE ERATILIK ZERNE [Kurtulu Cephesi Semeler-II]
TARHTE, GNMZDE VE DEVRMC MCADELEDE KADINLAR

Kurtuluş Cephesi, Sayı: 152, Eylül-Ekim 2016

Transféré par

Informations du document

Copyright

Formats disponibles

Partager ce document

Partager ou intégrer le document

Options de partage

Avez-vous trouvé ce document utile ?

Ce contenu est-il inapproprié ?

Droits d'auteur :

Formats disponibles

Kurtuluş Cephesi, Sayı: 152, Eylül-Ekim 2016

Transféré par

Droits d'auteur :

Formats disponibles

KURTULU CEPHES

Anti-Emperyalist ve Anti-Oligarik Mcadelede

Zafer Bizim Olacaktr!

YIL: 27 SAYI: 152 Eyll-Ekim 2016

Recep Tayyip Erdoan ktidar

KURTULU CEPHES Eyll-Ekim 2016

Trkiye olaanst koullar iindedir. Sadece

RECEP TAYYP ERDOAN KTDARI

GAYRI MERU KTDARA KARI

Bu say LKER Matbaasnda baslmtr. Bask Tarihi: 7 Ekim 2016

Eyll-Ekim 2016 KURTULU CEPHES

Recep Tayyip Erdoan ktidar

Recep Tayyip Erdoan iktidar nesnel

Her ne kadar mevcut anayasal hukuk

KURTULU CEPHES Eyll-Ekim 2016

Byle bir durumda direnme hakk doar.

15 Temmuz darbe giriimiyle grld

Eyll-Ekim 2016 KURTULU CEPHES

ayan toplumlar, dlandklar iin

KURTULU CEPHES Eyll-Ekim 2016

lerle temas kurmann, onlar bilinlendirip

Eyll-Ekim 2016 KURTULU CEPHES

Hukuk, en bilinen anlamyla, bir toplumda kiiler ve kurumlar arasndaki karlkl

KURTULU CEPHES Eyll-Ekim 2016

deimi olmasna ramen, bu normlara ve

Eyll-Ekim 2016 KURTULU CEPHES

ve kendisinin de inedii bir hukuksal yapy ortadan kaldrmaya kalkmaktadr.

KURTULU CEPHES Eyll-Ekim 2016

Eyll-Ekim 2016 KURTULU CEPHES

ca bir yana itildii, grmezlikten gelindii bir

KURTULU CEPHES Eyll-Ekim 2016

Gayr Meru ktidara Kar

Silahl propaganda, askeri deil politik mcadeledir.

lerdir. Anadolu hareketindeki Kuvayi Milliye

Eyll-Ekim 2016 KURTULU CEPHES

zaman iinde kendi glerini koruyup gelitirmesinin aracdr.

KURTULU CEPHES Eyll-Ekim 2016

naklar tketilmediinden) gerilla savann

Eyll-Ekim 2016 KURTULU CEPHES

manlk duygusu ve dmanlk niyeti savan balatlmas ve srdrlmesinde en

oda olarak tanmlar) yrtlr. Kr gerilla

KURTULU CEPHES Eyll-Ekim 2016

zilenebilecek ve saklanlabilecek dalk ve

Gerilla savann hazrlk aamas, gerillann nasl ve kim tarafndan hazrlanaca

Eyll-Ekim 2016 KURTULU CEPHES

mevcut dzene kar tepkilerinin deiik

dmannn temel hedefleri olarak

KURTULU CEPHES Eyll-Ekim 2016

yf olduu koullarda bu yan mutlak biimde dzenin yandr.

Eyll-Ekim 2016 KURTULU CEPHES

olarak ortaya kar.

KURTULU CEPHES Eyll-Ekim 2016

yasi gerekleri aklama kampanyasnn bir

* Burada Komnist belediye bakanna sahip

Eyll-Ekim 2016 KURTULU CEPHES

yp verecek olan bu zel harekat gcnn

KURTULU CEPHES Eyll-Ekim 2016

Eyll-Ekim 2016 KURTULU CEPHES

ve iinde ilerini yrtrler. Kitlelerin basksnn ok gl olduu ve

Guerra de Guerrillas: Un Mtodo

KURTULU CEPHES Eyll-Ekim 2016

Eyll-Ekim 2016 KURTULU CEPHES

LEVENT ERTMER ve FARUK AL yoldalar, 1977 ylnda THKP-C/

KURTULU CEPHES Eyll-Ekim 2016