Vous êtes sur la page 1sur 14

12/10/2016

ArguioIncidentaldeInconstitucionalidade|FrumJurdico

LogarouCriarumaConta

Regras

Frum
Pesquisar

Frum

Membros

Publicidade

PostsRecentes

Sees

ModelosdePeties

ArguioIncidentaldeInconstitucionalidade
Petioavulsaemprocessodecrimehediondo,argindoincidentalmentea
inconstitucionalidadedanormaqueestipularegimeintegralmentefechadode
cumprimentodepena.
ElaboradoporRenatoFerrareRamos,advogadoemCachoeirodeItapemirim(ES).
HerisonEisenhower
Rodriguesdo
Nascimento

MembroPleno

Mensagens:
Sexo:
Estado:

578
Masculino

EXCELENTSSIMOSENHORDOUTORJUIZDEDIREITODACOMARCADE
ATLIOVIVCQUAES
AP.....(.../05)
...,jqualificadonosautosdaaopenalemepgrafe,porseudefensor
infrafirmado,vemrespeitosamenteperanteV.Exa.,pelosfatosefundamentos
jurdicosaseguirdelineados,promoverapresente
ARGIOINCIDENTALDEINCONSTITUCIONALIDADEDOINCISOII,
CAPUTE1DOART.2DALEIN8.072/90LEIDOSCRIMESHEDIONDOS

http://www.forumjuridico.org/threads/arguicaoincidentaldeinconstitucionalidade.2711/

1/14

12/10/2016

ArguioIncidentaldeInconstitucionalidade|FrumJurdico

DACOMPETNCIADESTEJUZOPARAADECLARAODE
INCONSTITUCIONALIDADE
Comocedio,ocontroledifusodeconstitucionalidadepodeserfeitoporqualquer
tribunaloujuiz,poisafaculdadedereconheceroudeclararainconstitucionalidade
noprivativadoSupremoTribunalFederal,mas,nosdizeresdeLcioBittencourt,
"consectriadafunojurisdicionale,porconseqncia,cabeaquemque
legitimamenteexeraestaltima"(Ocontrolejurisdicionaldaconstitucionalidadedas
leis,Forense,1949),inclusiveojuiz,exofficio,afastandoaaplicaodanormaao
casosobjulgamento.
Destaforma,osmagistradossingulares,noexercciodajurisdioconstitucional,
nospodemcomodevemdeclararainconstitucionalidadedeleiouatonormativo
doPoderPblico,atuandoinclusivedeofcio,emumasituaoqueseassemelha
danulidadedonegciojurdico,quedeveserpronunciadapelojuiz
independentementedealegaesdointeressado.
Nocontroledifuso,mesmoqueaspartesouoMinistrioPbliconosuscitema
questo,atpeloprincpiojuranovitcria,deveojuizobservaroproblemae,se
encontraraleiouatonormativocontrrioConstituio,quetenharelaocoma
causa,estnaobrigaofuncionaldesemanifestar,decretandoainvalidadedalei
oudoatonormativo,determinandosuanoaplicaoaocasoobjetodademanda
(ZenoVeloso,inControleJurisdicionaldeConstitucionalidade,Ed.DelRey,2000).
Emfacedeeventualcondenaodoacusado,ojuzoprocessantepoderia,emtese,
fixaroregimeintegralmentefechadocombasenoart.2,1,daLein8.072/90,
razopelaqualseinferesuacompetnciaparaadeclaraodesua
inconstitucionalidade,abstendosedeaplicaraprecitadanorma.
Registreseaindaque,consoantesedimentadaorientaojurisprudncia,adeciso
dojuzodoprocessodeconhecimentoquereconhecerainconstitucionalidadeda
normahostilizada,deixandodeaplicaroregimeintegralmentefechadosubstituindo
peloregimeinicialmentefechado(ouregimemaisbrando,deacordocomos
requisitoslegais)terocondodevincularojuzodaexecuoquantomatriade
direito.Valedizer:senoprocessodeconhecimentoforfixadooregimeinicialmente
fechado,ojuzodaexecuonopoderadotaroregimeintegralmentefechado.
Daanecessidadedeserdeclaradaainconstitucionalidadedo1,art.2daLein
8.072/90.
Convmdestacar,quantoaotema,adoutrinadeFERNANDOCAPEZ:
"Poderocorrerque,AODECIDIR,OJUIZFIXEOREGIMEFECHADOCOMO
REGIMEINICIALderegimedecumprimentodepena,REPELINDO,PORTANTO,
AINCIDNCIADO1,DOART.2DALEIN8.072/90.Nessahiptese,no
tendooMinistrioPblicorecorridoehavendootrnsitoemjulgadodadeciso,o
STFjdecidiuque:Nosetratadepreservar,aqui,aorientaodoPlenriodesta
Corte,queconsideraconstitucionaloreferidodispositivo(posicionamentosuperado
comojulgamentodoHC82959).Trataseaqui,istosim,depreservaracoisa
julgada,pelaqualficouorucondenadoacumprirapenaemregimeinicialmente
fechadoecomaprogressoaqueeventualmentevierafazerjus(STF,1T.,HC
http://www.forumjuridico.org/threads/arguicaoincidentaldeinconstitucionalidade.2711/

2/14

12/10/2016

ArguioIncidentaldeInconstitucionalidade|FrumJurdico

75.4708/SP,rel.Min.SidneySanches,DJUde12.12.1997,p.65567)".(Legislao
PenalEspecial,Ed.Damsio,vol.I,3ed.,p.103).
(grifosnossos).
Nomesmosentido:STJ,5T.,Resp.410.300/MT,rel.MinGilsonDipp.,DJU
28.4.2003,p.000239STJ,5T.,Resp.479.262/MG,rel.Min.FelixFisher,DJU
14.4.2003,p.00249.
Aindanomesmosentido:
139041787CRIMEDEHOMICDIOQUALIFICADODECISONOUNNIME
EMSEDEDEAGRAVODEEXECUOPOSSIBILIDADEART.609DALEI
7.210/84REGIMEINTEGRALMENTEFECHADO:EMRELAOAOSCRIMES
HEDIONDOS,PORFORADEDISPOSIOLEGAL,APENADEVESER
CUMPRIDANECESSARIAMENTEEMREGIMEFECHADO(...)Seasentena
condenatriafazmenosomenteaoregimefechado,silenciandoseacercada
aplicabilidadedocontidonopargrafo1,doartigo2,daLein8.072/90,sendo
posteriormente,confirmadapeloTribunal,nohcomoemsededeexecuo,
negarseodireitoprogressoderegime,sobpenadeafrontacoisajulgada,
garantidaconstitucionalmente,noincisoXXXVI,doartigo5daConstituioFederal.
Acolhidososembargos,paramanteradecisoproferidapeloJuizdaExecuoque
possibilitouaprogressoderegime.(TJMGEINF000.255.8120/013C.Crim.
Rel.p/oAc.Des.OdilonFerreiraJ.08.04.2003)JCF.5JCF.5.XXXVI
139045829REGIMEPRISIONALCRIMEHEDIONDOSentenaJuizque
estabeleceuocumprimentodapenaemregimeinicialmentefechadoImutabilidade
dadecisopelaformaodacoisajulgadaRecursoprovido.(TJMGRAG
000.315.8771/003C.Crim.Rel.Des.KelsenCarneiroJ.25.03.2003)
(Ementasnomesmosentido)
CRIMINALHCHOMICDIOQUALIFICADOREGIMEPRISIONAL
INICIALMENTEFECHADOAUSNCIADERECURSODAACUSAO
INDEFERIMENTODAPROGRESSODEREGIMERECURSOEXCLUSIVO
DORUOFENSACOISAJULGADAORDEMCONCEDIDAHipteseem
queopacientefoicondenadopelaprticadehomicdioqualificado,crimehediondo,
easentenanoestabeleceuregimeintegralmentefechadoparaocumprimentoda
reprimenda.Inexistnciaderecursodaacusao.Decisomonocrticadenegatria
daprogressoderegime.Noobstanteaimposiolegaldequeascondenaes
pordelitohediondodevemsercumpridasnoregimemaisgravoso,defeso,ao
Tribunaldesegundainstncia,emsededeagravoemexecuodefensivo,tornar
maisgravesascondiesdecumprimentodapenaimpostaaopaciente,
estabelecendoregimeprisionalintegralmentefechado.Ofensacoisajulgada.
Precedentes.Comotrnsitoemjulgadodacondenao,defesooagravamentoda
situaodoruemfasedeexecuodareprimenda.Devesercassadooacrdo
recorrido,bemcomoadecisomonocrticadenegatriadopedidodeprogressode
regimeprisional,reconhecendoseemfavordopacienteapossibilidadederequerer
talbenefcioperanteoJuzodasExecues,afastandoseaproibiodaLeidos
CrimesHediondos.Ordemconcedida,nostermosdovotodoRelator.(STJHC
34005RJ5T.Rel.Min.GilsonDippDJU06.09.2004p.00278)
116057619PENALCRIMEHEDIONDOREGIMEINICIALMENTEFECHADO
http://www.forumjuridico.org/threads/arguicaoincidentaldeinconstitucionalidade.2711/

3/14

12/10/2016

ArguioIncidentaldeInconstitucionalidade|FrumJurdico

PROGRESSOCABIMENTOCOISAJULGADAFixandoasentena
condenatriaqueocumprimentodapenadarseemregimeinicialmentefechado,
transitandoemjulgadotaldeciso,temorudireitoprogressoderegime,em
homenagemresjudicata.Recursoconhecido,masdesprovido.(STJRESP
623262SC5T.Rel.Min.JosArnaldodaFonsecaDJU23.08.2004p.
00272)
116058535PROCESSOPENALHOMICDIOQUALIFICADOTENTADO
DELITOHEDIONDOREGIMEPRISIONALINICIALMENTEFECHADO
ESTABELECIDOPELASENTENACONDENATRIAAUSNCIADE
RECURSODAACUSAOAPELAODADEFESAMUDANADO
REGIMEIMPOSSIBILIDADEOFENSACOISAJULGADAREFORMATIO
INPEJUSComotrnsitoemjulgadoparacondenao,defesooagravamento
doregimeprisionalemsedederecursodeapelaoaviadopeladefesa,pois
restariaconfiguradooreformatioinpejus.Ordemconcedidaparacassaroacrdo
recorridonapartedispositivaqueestabeleceoregimeintegralmentefechado,
restabelecendoseasentenamonocrtica.(STJHC16899SP6T.Rel.
Min.PauloMedinaDJU16.08.2004p.00285)
bvioque,quantomatriadefato,aprogressoderegimerequerapreciao
valorativadojuzodaexecuo(art.112,LeideExecuesPenais).Issofoioque
decidiuoSTFquandodissenamatriacitadapeladefesaaqualsereportouorgo
julgador.
Quandoassimdecidiu,oPretrioExcelsonoretirouacompetnciadojuzo
processanteparadeclararainconstitucionalidadedo1,doart.2daLeidos
CrimesHediondos,atporque,conformeexaustivamentejenfatizado,a
competnciaparafixaodoregimedojuzoprocessanteenodojuzoda
execuo(art.60,III,CPeart.110daLEP).

DAINCONSTITUCIONALIDADEDOINCISOII,CAPUTE1DOART.2
DALEIN8.072/90LEIDOSCRIMESHEDIONDOS
Conformeamplamentedivulgado,oSupremoTribunalFederal,aoanalisaromrito
doHC82959/SP,apsdezesseisanosdeatraso,finalmentedeclaroua
inconstitucionalidadedo1,doart.2daLein8.072/90(cf.NotciasdoSTFem
anexo,disponvelemwww.stf.gov.br).
Issoporrazesbvias.Anormaimpugnadaafrontaodireitoindividualizaoda
pena(CF,art.5o,LXVI)eofundamentoconstitucionaldadignidadedapessoa
humana(CF,art.1,III),jque,aonopermitirqueseconsideremas
particularidadesdecadapessoa,asuacapacidadedereintegraosocialeos
esforosaplicadoscomvistasressocializao,acabatornandoincuaagarantia
constitucional.
Almdisso,anormatrazumasituaoestapafrdiaeincoerente,porquantoimpede
aprogressividade,masadmiteolivramentocondicionalapsocumprimentodedois
terosdapena(Leino8.072/90,art.5o),ouseja,admitequeocondenadoseja
http://www.forumjuridico.org/threads/arguicaoincidentaldeinconstitucionalidade.2711/

4/14

12/10/2016

ArguioIncidentaldeInconstitucionalidade|FrumJurdico

libertadoantesdocumprimentodapena,masnoadmitequesejatransferidopara
regimeprisionalmenosrigoroso:podeomais,masnopodeomenos.Coisasdo
legisladorbrasileiro!
Ademais,houvederrogaotcitado1odoart.2odaLeino8.072/90pelaLeino
9.455/97,quedispesobreoscrimesdetortura,hajavistasernormamaisbenfica,
jquepermite,pelo7odoseuart.1o,aprogressividadedoregimede
cumprimentodapena.
NolinkNotciasdoSTF(disponvelemwww.stf.gov.br)foidivulgadonodia
23/03/2006aseguintenotaquantaaojulgamentodoHC82.959:
"Supremoafastaaproibiodeprogressoderegimenoscrimeshediondos
Porseisvotosacinco,oPlenriodoSupremoTribunalFederal(STF)reconheceua
inconstitucionalidadedopargrafo1doartigo2daLei8.072/90queproibiaa
progressoderegimedecumprimentodepenanoscrimeshediondos.Oassuntofoi
analisadonoHabeasCorpus(HC)82959impetradoporOsasdeCampos,
condenadoa12anosetrsmesesdereclusopormolestartrscrianasentre6e
8anosdeidade(atentadoviolentoaopudor).
Naprtica,adecisodoSupremo,quedeferiuoHC,seresumeaafastara
proibiodaprogressodoregimedecumprimentodapenaaosruscondenados
pelaprticadecrimeshediondos.Caberaojuizdaexecuopenal,segundoo
Plenrio,analisarospedidosdeprogressoconsiderandoocomportamentodecada
apenadooquecaracterizaaindividualizaodapena.
Comoadecisosedeunocontroledifusodeconstitucionalidade(anlisedosefeitos
daleinocasoconcreto),adecisodoSupremoterquesercomunicadaaoSenado
paraqueoparlamentoprovidencieasuspensodaeficciadodispositivodeclarado
inconstitucional.OPlenrioressaltou,ainda,queadeclaraode
inconstitucionalidadenogerarconseqnciasjurdicascomrelaoapenasj
extintas.
(...)
Votosfavorveis
OministroErosGrau,quevotouemseguida,acompanhouovotodorelator,ministro
MarcoAurlio,deferindooHC.ErosGrauressaltouqueaproibiodaprogresso
deregimeafrontaoprincpiodaindividualizaodapena.Sustentouqueolegislador
nopodeimporregrafixaqueimpeaojulgadordeindividualizarcasoacasoapena
docondenado."Ocumprimentodapenaemregimeintegral,porsercruele
desumanoimportaviolaoaessespreceitosconstitucionais",disse.
Porfim,Grauafirmouqueadeclaraodeinconstitucionalidadedaproibioda
progressoderegimenoconfigurar,demodoalgum,aaberturadeportasdos
presdiosjqueadecisofinalcaberaojuizdaexecuopenal.
OministroSeplvedaPertencetambmvotoupelainconstitucionalidadedanorma.
"Denadavaleindividualizarapenanomomentodaaplicao,seaexecuo,em
razodanaturezadocrime,farquepenasidnticas,segundooscritriosda
http://www.forumjuridico.org/threads/arguicaoincidentaldeinconstitucionalidade.2711/

5/14

12/10/2016

ArguioIncidentaldeInconstitucionalidade|FrumJurdico

individualizao,signifiquemcoisasabsolutamentediversasquantoasuaefetiva
execuo".
DeacordocomPertence,"ningumtemdvidasdequeamesmapenadetrsanos
dereclusoimpostaaalgumquecometeucrimeporpeculatoeao"vapozeiro"
(popularavio)dofornecedordemaconhanafavelasocoisasdiferentes,seuma
podesercumpridacomosmaisliberaissubstitutivoseaoutraterdesercumprida
peloencarceramentoemregimefechadodurantetodaasuadurao".
AindasegundoPertence,"essemovimentodeexacerbaodepenascomosoluo
oucomoarmabastanteaocombatecriminalidadestemservidoafinalidades
retricasesimblicas".
Tambmjhaviamreconhecidoainconstitucionalidadedaproibiodaprogresso
deregime,votandocomorelator,osministrosCarlosAyresBritto,CezarPelusoe
GilmarMendes."
Convmdestacar,outrossim,ovotodoEminenteMinistroCarlosAyresBritto:
"6.nestepontoqueoregimedasexecuespenais,parapermanecerfielquela
inspiraoconstitucionaldadignidadedapessoahumana,temqueseqenciara
conhecidagarantiadaindividualizaodapena.Esedigo"seqenciar",pelofato
dequetalgarantianoseexaurecomasuaprimeiraenecessriaaplicao,que
omomentosentencialdadosimetriadareprimendaquevenhaaserimpostaao
sujeitocondenadoemaopenal.
7.Comefeito,ascoisassinalizamimbricamento.Encaixeemcongruenteunidade.
porreconheceratodoserhumanoumadignidadeinata(incisoIIIdoart.1)quea
LeiRepublicanainterditaapenademorte(comoregrageral)eaprisoad
aeternum.Imprimindoexecuodapenaconstritivadeliberdade,por
conseqncia,umparalelomisterreeducativo.Oqueimplicatrazerparaosdomnios
detalexecuoagarantiaigualmenteconstitucionaldaindividualizaodapena.
Sejaqualforagravidadedocrimeafinalreconhecido,poisofatoqueagarantiada
individualizaodapenavemconsagradaemdispositivoconstitucionalposterior
quelequeversa,justamente,sobreosdelitosdecarterhediondo(incisosXLVIe
XLIIIdoart.5).Restandoclaroqueela,garantiadaindividualizaodapena,no
seesgotacomasentenadecondenaodealgumaconfinamentocarcerrio.
Querodizer:agarantiaconstitucionaldaindividualizaodapena,servientequedo
princpiotambmconstitucionaldadignidadedapessoahumana,nolimitaessa
dignidadeaomomentojurisdicionalcondenatrioqueatendepelonomede
cominao.Prosseguevidaaforadosentenciadoparaalcanarafasequejse
definecomodematriapenitenciriaoudeDireitoPenitencirio,propriamente,
porquantoocorrentenointeriordeumdadoestabelecimentoprisionaldoPoder
Pblico.
8.Convmrepetir:hdehaverumregimejurdicodegradativoabrandamentodos
rigoresdaexecuopenalemsi,comoresultantelgicadagarantiaconstitucionalde
individualizaodapena.Regimetoservientedessagarantiaquantoaprecedente
decisojudicialcondenatria.Etudoadecolaroriginariamentedoprotoprincpioda
dignidadedapessoahumana,quejsepecomoumdosexplcitosfundamentosda
RepblicaFederativadoBrasil(incisoIIIdoart.1daLeiFundamental).Poisda
essnciadessefundamentalprincpiooreconhecimentodequetodapessoanatural
http://www.forumjuridico.org/threads/arguicaoincidentaldeinconstitucionalidade.2711/

6/14

12/10/2016

ArguioIncidentaldeInconstitucionalidade|FrumJurdico

umverdadeiromicrocosmo.Umserabsolutamentenico,namedidaemque,se
partedeumtodo,tambmumtodoparte.Separtedealgo(ocorposocial),
tambmumalgoparte.Aexibirnalapeladaprpriaalmaobtondaoriginalidade.
Quenocessapelofatoemsidocometimentodeumcrimedotipohediondo,
seguidoounodecondenaojudicialeposteriorcumprimentodapenaem
estabelecimentoprisionaldoEstado.Afinal,nodeseconfundirjamaishediondez
docrimecomhediondezdapena,vistoquedireitossubjetivosoutrosnoso
nulificadospelacondenaopenalemsi,comoosdireitossade,integridade
fsica,psicolgicaemoral,recreao,liberdadedeexpresso,preferncia
sexualedecrenareligiosa.
(...)
10.Porestengulodevisada,ento,tudosugereterseporINCONSTITUCIONAL
umregimecarcerrioquenoreduzaoseuteordeseveridademedidaqueo
prisioneirovrespondendosnormasdedisciplinainternacomamelhoriadoseu
prprio(dele,encarcerado)temperamentoecarter.Comareduodoseu
potencialdepericulosidade.Vistoquetodoregimepenitenciriodecumprimentoda
sanopenaldeveoperarcomoverdadeiroespelhodecristal,arefletir,sem
distoro,opersonalizadomodocomooprisioneiropassaarespondersnormas
intramurosquelhesoimpostas.Raciocnioaindaumavezenfatizeseextrado
doineliminvelcartereducativodapena,traduzidonoempenhoestataledoprprio
condenadoparaqueoregimeprisionalnodeixedecumprirestafunoque
prpriadetodapenitncia:franquearaopenitenteapossibilidadedefazer.
Consoanteobserveiemoutrasoportunidades,oregimedeprogressopenitenciria
umaclaratcnicade"sanopremial",aoperar,nopelaameaadecastigocomo
fatordepuniodacondutasocialmenteindesejvel,pormpelapromessade
recompensacomofatordeestmuloaocomportamentosocialmentedesejveldo
modusoperandidareprimendaquelheinfligidaumaoportunidadedesuperao
doanimusdelinquendiaquenoresistiuquandodocometimentodocrimepeloqual
veioaserdefinitivamentecondenado.
(...)
12.Nopontoquestionado,portanto,tenhoporbemdecidirpelasuperaodobice
institudopelo1doart.2daLein8.072/90,porsetratardeclusulacom
flagrantevciodeINCONSTITUCIONALIDADE.Nemporissoamatriaficadetodo
resolvida,devoadmitir.que,suplantadooimpedimentolegaldaprogresso,um
outrodesafiotemticopassaatomarcorpo."
(grifosnossos)
Norestadvida,portanto,dainconstitucionalidadedo1,art.2daLein
8.072/90,razopelaqualsefaznecessriaopronunciamentodorgojulgador
nestecasoconcretosubmetidoapreciaojurisdicional,paraqueproduzaos
efeitoslegais.
QuantoaoincisoII,doart.2,queversasobreaproibiodeliberdadeprovisriae
fiana,ainconstitucionalidaderesidenacolisocomoprincpioconstitucionalda
presunodeinocncia,poisaprisopreventivateveseusefeitosexauridoscomo
trminodainstruoe,almdisso,aproibiogeral,abstrataeindiscriminadade
liberdadeprovisriaparatodososcasos,deformainexorveleinflexvel,tornaa
http://www.forumjuridico.org/threads/arguicaoincidentaldeinconstitucionalidade.2711/

7/14

12/10/2016

ArguioIncidentaldeInconstitucionalidade|FrumJurdico

prisoprocessualummeiodeantecipaoexecutriadaprpriasanopenal.
EsseentendimentocapitaneadopelamaismodernajurisprudnciadoSupremo
TribunalFederalque,digasedepassagem,comsuanovacomposiodeministros,
passouainterpretardeformamaisesclarecidaaConstituiocomvistasnos
princpiosgeraisdosDireitosHumanos,abandonandoaquelaposturadisseminada
de"Estadocarcereiro"paraadotaraumaconcepomaishumanistade"Estado
juiz":(STF,HCno69.950HC77052/MGHCno79.204RHC2996/MGHCno
82.903HCQOno83.173HCno84.797MCHCno84.884HCno85.036HCno
85.900HC87343MCHCno87.424HC87438MC/SP.STJ,RHC2556/SP).
Merecedestaqueoseguintejulgado:
HC77052/MGMINASGERAIS
HABEASCORPUS
Relator(a):Min.MARCOAURLIO
Rel.Acrdo
Julgamento:30/06/1998rgoJulgador:SegundaTurma
Publicao:DJ11091998PP00005EMENTVOL0192202PP00409
Ementa:
COMPETNCIAHABEASCORPUSATODETRIBUNALDEJUSTIA.Na
dicodailustradamaioria(seisvotosafavorecincocontra),entendimentoem
relaoaoqualguardoreservas,competeaoSupremoTribunalFederaljulgartodo
equalquerhabeascorpusimpetradocontraatodetribunal,tenhaeste,ouno,
qualificaodesuperior.PRISOPREVENTIVAMVELDESAPARECIMENTO.
Havendosidoefetuadaaprisopreventivaemproldainstruocriminal,encerrado
osumrio,cumpreafastla,devolvendoseaoacusado,simplesacusado,a
liberdade.PRISOCRIMEHEDIONDOAFASTAMENTOVIABILIDADE.A
regraqueexcluiafianaealiberdadeprovisriaincisoIIdoartigo2daLei
8.072/90pressupeaprisoemflagrante.Descabeempolglaparadecretara
preventiva,sempreaexigiraobservnciadosartigos312e313doCdigode
ProcessoPenal.AinterpretaosistemticadaLein8.072/90conducentea
concluirsepelapossibilidadedeoruresponderaoprocessoemliberdade,sendo
suficiente,paraassimentenderse,considerarque,mesmocondenado,poder
recorreremliberdade2doartigo2.
NomesmosentidoponderaFERNANDODACONSTATOURINHOFILHO,quanto
vedaodaliberdadeprovisriaaosacusadosdecrimeshediondos:
"Setodaequalquerprisoprovisriadescansa,inquestionavelmente,na
necessidade,aproibiodaliberdade,nessescasos,mesmoausentesosmotivos
paraadecretaodaprisopreventiva,umverdadeironosensoeviolentao
princpioconstitucionaldapresunodeinocncia"(ManualdeProcessoPenal,Ed.
Saraiva,2ed.,p.465).
http://www.forumjuridico.org/threads/arguicaoincidentaldeinconstitucionalidade.2711/

8/14

12/10/2016

ArguioIncidentaldeInconstitucionalidade|FrumJurdico

Anormaemcomentocolide,outrossim,comagarantiaconstitucionaldodevido
processolegal(CF,art.5,LIV),poisaproibiogeral,abstrataeindiscriminadade
liberdadeprovisriaparatodososcasos,deformainexorveleinflexvel,tornaa
prisoprocessualemmeioimpositivodeantecipaoexecutriadaprpriasano
penalantesdasentenapenaltransitadaemjulgado.
Almdisso,avedaoliberdadeprovisrianoestprevistanoincisoXLIIIdoart.
5daConstituio,razopelaqualoincisoIIdoart.2daLein8.072/90excedeu
noslimitesdopreceitoconstitucional,consoanteomagistriodeALBERTOSILVA
FRANCOqueconsideraodispositivodeumainconstitucionalidadeflagrante,
concluindoque:
"SeaConstituioestabeleceuqueoscrimeshediondoseassemelhadosso
apenasinafianveis(normarestritadeDireito),nopodeolegisladorordinrio
ampliaraquelarestrioconstitucional,dizendoostambminsuscetveisde
liberdadeprovisria"(CrimesHediondosnotassobreaLein8.072/90,2ed.,p.
77).
Ajurisprudnciamaisesclarecidaehumanistadeclinanomesmosentido:
TJSP:"certoqueolatrocniofoiprevistocomocrimehediondoart.1daLei
8.072/90.MasoqueoincisoXLIIIdoart.5daConstituiodeterminoucomrelao
aocrimeshediondosquenelesnocaberiafiana,graaouaanistia.Fica
afastada,portanto,apossibilidadedeliberdadeprovisriacomfiana,masnoa
liberdadeprovisriasemfiana,postoquesetrataderestrioaoprincpiode
garantiadaliberdadeindividual,enofoiexpressamenteproibidatalpossibilidade"
(TJSP,HC107.1993,Rel.Des.LuizBetanho,videaindaRT671:3239).
TJSP:"Olegisladordoart.2,II,daLein8.072/90,fugindodoprincpioda
subordinaodaleiConstituio,acrescentou,quantoaoscrimeshediondose
prticadetortura,trficoilcitodeentorpecenteseterrorismoimpedimentoaoindulto
eliberdadeprovisria,pelapresumidapericulosidadedosagentes,semqueCarta
contenhaqualquerproibioarespeito(art.5XLIII).Excedeuse,portanto,e
restringiudireitos,ferindoprofundamenteaConstituio.Avedaodeliberdade
provisriacontrariaosinc.LXVI,LIV,LV,LVIIdoart.5daCF(respectivamente:
princpiodaliberdadeprovisriaprincpiododevidoprocessolegal,princpiodo
contraditrioeampladefesaprincpiodapresunodeinocncia).Assim,antes
flagrantesviolaesaotextoconstitucionaleconsiderandoquetodapriso
processualcautelardevesempreestaradstritaaumjuzodenecessidadequeno
podeserpresumidoporleitornasepossvelaconcessodaliberdadeprovisria
aoscrimeshediondos"(RT671/323).
TJRS:"Desnecessriafundamentaoquantomanutenodaprisoqueo
flagrantequeprende.Requeridaaliberdadeprovisria,adenegaodeveser
motivadacomsuficincia,emespecialquantonecessidadedecustdia,no
bastandorefernciagenricaLein8.072/90.Inconstitucionalidadedestediploma
quantovedaoabstrataegenricadaliberdadeprovisria.Ordemconcedida".
(RJTJERGS177/89).
Ademais,oincisoLXVIdomesmoart.5consagraodireitogarantiaindividualda
liberdadeprovisria,notendo,portantoanormainfraconstitucionalocondode
sobreporaexpressadisposiodoPactoSupremo.
http://www.forumjuridico.org/threads/arguicaoincidentaldeinconstitucionalidade.2711/

9/14

12/10/2016

ArguioIncidentaldeInconstitucionalidade|FrumJurdico

OincisoII,doart.2daLeidosCrimesHediondos,quevedaindiscriminadamentea
concessodeliberdadeprovisria,tambminconstitucionalporferiroart.2da
LexLegum,poisoconstituintesproibiuaconcessodafiana,nadafalandoa
respeitodaliberdadeprovisriadesvinculada.Assim,nopoderiaolegisladorcriar
nosilncioconstitucional,novashiptesesrestritivasdodireitodeliberdade.Alm
disso,nocabeaolegislador,deantemo,proibiraliberdadeprovisriaparatodos
oscrimes,umavezqueissoretirariadojuizadiscricionariedadeparaanalisarcada
casoconcreto.OLegisladorestariaferindoaatividadetpicadoPoderJudicirio,que
ficaria,assim,tolhidodesuaatuaojurisdicional.Dessaforma,mesmoque,em
determinadocaso,ojuizentendessequeorufazjusliberdadeprovisria,estaria
proibidopelolegisladordeconcederobenefcio.Haveria,portantoofensaao
princpiodaseparaodospoderes,previstonoart.2daConstituioFederal.[01]
Mereceserenfatizado,porfimquetramitanoCongressoNacionaloProjetodeLei
n6.793/2006,quevisacorrigirasapontadasinconstitucionalidades(cpiaem
anexo,disponvelemwww.planalto.gov.br).
Eisotextodoprojeto:
"PROJETODELEIn6.793/2006
Dnovaredaoaoart.2daLeino8.072,de25dejulhode1990,quedispe
sobreoscrimeshediondos,nostermosdoart.5o,incisoXLIII,daConstituio
Federal.
OCONGRESSONACIONALdecreta:
Art.1oOart.2odaLeino8.072,de25dejulhode1990,passaavigorarcoma
seguinteredao:
"Art.2o..............................................................................
IIfiana.
1oApenaporcrimeprevistonesteartigosercumpridainicialmenteemregime
fechado.
2oAprogressoderegime,nocasodoscondenadosaoscrimesprevistosneste
artigo,darseapsocumprimentodeumterodapena,seoapenadofor
primrio,edemetade,sereincidente.
3oEmcasodesentenacondenatria,ojuizdecidirfundamentadamenteseo
rupoderapelaremliberdade.
4oAprisotemporria,sobreaqualdispeaLeino7.960,de21dedezembrode
1989,noscrimesprevistosnesteartigo,teroprazodetrintadias,prorrogvelpor
igualperodoemcasodeextremaecomprovadanecessidade."(NR)
Art.2oEstaLeientraemvigornadatadesuapublicao.
Braslia,"
http://www.forumjuridico.org/threads/arguicaoincidentaldeinconstitucionalidade.2711/

10/14

12/10/2016

ArguioIncidentaldeInconstitucionalidade|FrumJurdico

Portanto,seaprovadooprojeto,sersuprimidodaLeidosCrimesHediondosa
proibiodeprogressoderegimeedeliberdadeprovisria.
NarespectivaExposiodeMotivos(cf.cpiaemanexo,disponvelem
www.planalto.gov.br),oExcelentssimoSenhorMinistrodaJustia,Dr.Mrcio
TomsBastosjustificaoteordoprojetonosseguintestermos:
"EMn00023MJ
Braslia,9demarode2006
ExcelentssimoSenhorPresidentedaRepblica,
SubmeteseconsideraodeVossaExcelnciaoanexoProjetodeLeiparaalterar
dispositivosdaLeino8.072,de25dejulhode1990,"quedispesobreoscrimes
hediondos,nostermosdoartigo5o,incisoXLIII,daConstituioFederal,e
determinaoutrasprovidncias".
2.OProjetopretendemodificaroartigo2odaLeino8.072,de1990,comobjetivode
adequlaevoluojurisprudencialocorridadesdesuaentradaemvigor,bem
comodetornlacoerentecomosistemaadotadopelaParteEspecialdoCdigo
PenalecomosprincpiosgeraisdoDireitoPenal.
3.ApropostadealteraodoincisoIIdoartigo2obuscaestenderodireito
liberdadeprovisriaaoscondenadosporessesdelitos,emconsonnciacomo
entendimentoquejvemsetornandocorrentenasinstnciassuperioresdoPoder
Judicirio(STF,HCno69.950HC77052/MGHCno79.204HCno82.903HC
QOno83.173HCno84.797MCHCno84.884HCno85.036HCno85.900HC
87343MCHCno87.424HC87438MC/SP.STJ,RHC2556/SPRHC2996/MG):
"Agravidadedocrimeimputado,umdosmalsinadoscrimeshediondos(Leino
8.072/90),nobastajustificaodaprisopreventiva,quetemnaturezacautelar,
nointeressedosinteressesdodesenvolvimentoedoresultadodoprocesso,esse
legitimaquandoatantosemostrarnecessria:noserveaprisopreventiva,nema
Constituiopermitiriaqueparaissofosseutilizada,apunirsemprocesso,em
atenogravidadedocrimeimputado,doqual,entretanto,ningumser
consideradoculpadoateotrnsitoemjulgadodesentenapenalcondenatria(CF,
art.5.,LVII)"(RHCno68.631,Rel.Min.SEPLVEDAPERTENCE).
4.Dessaforma,preservaseopodergeraldecauteladojuiz,quedecidirseos
acusadosdoscrimesprevistosnaLeino8.072,de1990,poderoounoresponder
aoprocessoemliberdade.Pretendese,comisso,evitarosefeitosnegativosda
privaodeliberdadequando,diantedoexamedascircunstnciasdocasoconcreto,
amedidasemostrareventualmentedesnecessria.
5.Apropostadealteraodaregrado1odoartigo2odaLeino8.072,de1990,
procuraestabelecerumaformamaisrigorosadeprogressoderegimeprisional
paraoscondenadosporcrimesconsideradoshediondosouaelesequiparados,
diferenciandoosdoscrimescomuns.Comefeito,enquantoaregrageraldaLeide
ExecuoPenalpossibilitaaprogressoderegimemedianteocumprimentodeum
sextodapenaprivativadeliberdade(artigo112),anovapropostade,noscasos
http://www.forumjuridico.org/threads/arguicaoincidentaldeinconstitucionalidade.2711/

11/14

12/10/2016

ArguioIncidentaldeInconstitucionalidade|FrumJurdico

especificados,permitiraprogressoapenasdepoisdecumpridosumterodapena,
ouametade,nocasodereincidncia.Ouseja,paraoscrimeshediondosou
equiparadosseroduplicadososprazosdeprogressoadotadosparaoscrimes
comuns.
6.Esseaumentodosprazosparaprogressoderegimerespondenecessidadede
estabelecertratamentomaisseveroparaoscrimesdefinidoscomohediondosoua
elesequiparados.Contudo,procurasetambmequilibraraproporodetempode
penacumpridoemcadaumdosregimesprisionais,tendoporbaseocritrio
temporaljfixadopelolegisladorordinrioparaolivramentocondicional,quede
doisterosdapena(incisoVdoartigo83doCdigoPenal,acrescentadopelaLeino
8.072,de1990).Assim,ocondenadoporcrimehediondonecessariamentepassar
pelosdoisregimesprisionaismaisseverosfechadoesemiabertoantesdepoder
obterolivramentocondicional.
7.Almdeaumentaroprazodecumprimentodepenaparaaprogressoderegime
prisional,oprojetoaindadeterminaqueapenaaplicadaaoscrimeshediondosseja
inicialmentecumpridaemregimefechado.Aproposiopretendeaumentarorigor
daadministraodapenaemcasosconsideradosmaisgravespelaleipenal,
seguindooscritriosestabelecidospelaLeino8.072,de1990,masdeforma
compatvelcomoprincpioconstitucionaldeindividualizaodapena,talcomo
interpretadopeloSupremoTribunalFederal,recentemente,nojulgamentodo
HabeasCorpusno82.959,emquesedecidiuoseguinte:
Emconclusodejulgamento,oTribunal,pormaioria,deferiupedidodehabeas
corpusedeclarou,incidentertantum,ainconstitucionalidadedo1odoart.2oda
Leino8.072/90,quevedaapossibilidadedeprogressodoregimedecumprimento
dapenanoscrimeshediondosdefinidosnoart.1odomesmodiplomalegalv.
Informativos315,334e372.Inicialmente,oTribunalresolveurestringiraanliseda
matriaprogressoderegime,tendoemcontaopedidoformulado.Quantoaesse
ponto,entendeusequeavedaodeprogressoderegimeprevistananorma
impugnadaafrontaodireitoindividualizaodapena(CF,art.5o,LXVI),jque,ao
nopermitirqueseconsideremasparticularidadesdecadapessoa,asua
capacidadedereintegraosocialeosesforosaplicadoscomvistas
ressocializao,acabatornandoincuaagarantiaconstitucional.Ressaltouse,
tambm,queodispositivoimpugnadoapresentaincoerncia,porquantoimpedea
progressividade,masadmiteolivramentocondicionalapsocumprimentodedois
terosdapena(Leino8.072/90,art.5o).Considerouse,ademais,terhavido
derrogaotcitado1odoart.2odaLeino8.072/90pelaLeino9.455/97,que
dispesobreoscrimesdetortura,hajavistasernormamaisbenfica,jque
permite,pelo7odoseuart.1o,aprogressividadedoregimedecumprimentoda
pena.VencidososMinistrosCarlosVelloso,JoaquimBarbosa,EllenGracie,Celso
deMelloeNelsonJobim,queindeferiamaordem,mantendoaorientaoatento
fixadapelaCortenosentidodaconstitucionalidadedanormaatacada.OTribunal,
porunanimidade,explicitouqueadeclaraoincidentaldeinconstitucionalidadedo
preceitolegalemquestonogerarconseqnciasjurdicascomrelaospenas
jextintasnestadata,jqueadecisoplenriaenvolve,unicamente,oafastamento
dobicerepresentadopelanormaoradeclaradainconstitucional,semprejuzoda
apreciao,casoacaso,pelomagistradocompetente,dosdemaisrequisitos
pertinentesaoreconhecimentodapossibilidadedeprogresso."(InformativoSTFno
417,de08demarode2006)
http://www.forumjuridico.org/threads/arguicaoincidentaldeinconstitucionalidade.2711/

12/14

12/10/2016

ArguioIncidentaldeInconstitucionalidade|FrumJurdico

8.Soessas,SenhorPresidente,asrazespelasquaissesubmeteelevada
apreciaodeVossaExcelnciaoanexoProjetodeLei.
Respeitosamente,
MarcioThomazBastos
MinistrodeEstadodaJustia"

DOSPEDIDOS
Faceaoexposto,requersejaintimadooMinistrioPblicoparasemanifestareem
seguida,requer,pelomtododocontroledifuso,sejaincidentalmenteDECLARADA
porsentenaaINCONSTITUCIONALIDADEDOINCISOIIE1DOART.2DA
LEIN8.072/90,porofensaaoart.1,III,2,art.5,LIV,LV,LVII,LXIII,LXVIda
ConstituioFederal,comomedidadeinteiraJUSTIA!
Faceaoexposto,requersejaincidentalmenteDECLARADAa
INCONSTITUCIONALIDADEDO1DOART.2DALEIN8.072/90,porofensa
aoart.1,III,2,art.5,LIV,LV,LVII,LXIII,LXVIdaConstituioFederal,paraqueo
rgojulgadorSEABSTENHADEFIXAROREGIMEINTEGRALMENTE
FECHADONOCASODEEVENTUALCONDENAO,comomedidadeinteira
JUSTIA!
Requer,outrossim,queorespectivofundamentojudicialcontempletodosos
argumentosdadefesa,deformaespecificada,consoanteodispostonoart.92,IXda
ConstituioFederal.
N.Termos,
P.Deferimento.
AtlioVivcquaES,02demaiode2006.
Dr.RenatoFerrareRamos
OAB/ES12086

Notas
01FERNANDOCAPEZ,LegislaoPenalEspecial,Ed.Damsio,3ed.
HerisonEisenhowerRodriguesdoNascimento,07deSetembrode2006

#1

(Vocprecisaterumacontaouestarlogadopararesponderaqui.)

http://www.forumjuridico.org/threads/arguicaoincidentaldeinconstitucionalidade.2711/

13/14

12/10/2016

ArguioIncidentaldeInconstitucionalidade|FrumJurdico

CompartilheestaPgina
Recomendar Seja o primeiro de seus amigos a recomendar isso.
Frum

Sees

ModelosdePeties

FaleConosco Ajuda
ForumsoftwarebyXenForo20102014XenForoLtd.

http://www.forumjuridico.org/threads/arguicaoincidentaldeinconstitucionalidade.2711/

TermoseRegras

14/14

Vous aimerez peut-être aussi