BEZPATNA GAZETA REGIONU TORUSKIEGO | NR 105 | 28 PADZIERNIKA 2016| ISSN 2084-9117 | NAKAD 30 000 EGZ.

|
www.pozatorun.pl

Lepiej dmucha na zimne

Czy grozi nam wirus afrykaskiego pomoru wi? Radzimy, jak ustrzec nasz hodowl przed chorob.

Czernikowo . Gmina Chema . Miasto Chema . ubianka . ysomice . Lubicz . Obrowo . Wielka Nieszawka . Zawie Wielka

Bd za 100
milionw
zotych
4

Kopotek, Lenz, Wyrowiski, Achramowicz, Sobecka, Bruski

- to tylko niektre z nazwisk prbujcych rozwiza problem
wza autostradowego midzy Lisewem a Turznem. Pki co,
bezskutecznie. Kolejn prb podejmuje pose Ardanowski.
Kto i dlaczego blokuje inwestycj, dziki ktrej pod Chem
mogy powsta fabryka Volkswagena albo centrum Amazona?
Gmina ubianka:
Modzie z gminy ubianka wyruszya z seniorami w sentymentaln podr. Uczniowie przeprowadzili z nimi wywiady.

Gmina Lubicz:

Gmina ysomice:

Mamy kolorowe podwko Nivea.

Na plac zabaw w Zotorii oddano
prawie 302,5 tysica gosw. Rado dzieci jest niezmierna.

Niepenosprawni z gminy ysomice wzili udzia w paraolimpiadzie w gminie Obrowo. Byy

emocje, zostay medale.

Poza Toru

. 28 padziernika 2016

Gmina Zawie Wielka:

Mnstwo miechu, a przede
wszystkim dobrej zabawy mieli
mieszkacy gminy, rywalizujc
podczas Turnieju Soectw.

FELIETON

POZATORUN.PL

W ydawca P oza T oru korzysta i poleca usugi kancelarii prawnej P aza i W splnicy
stopka redakcyjna

To by dopiero
rok!
PRZEMYSAW
TERMISKI

Ostanie 12 miesicy byy niesamowite. Od kiedy otrzymaem od Pastwa mandat do pracy w Senacie RP, wiedziaem, e
to jest dua odpowiedzialno.
Tu po wyborze zastanawiaem
si, jak najlepiej wykorzysta
szans na bycie poytecznym
dla mieszkacw ziemi torusko-chemiskiej. Miaem mnstwo pomysw i chciaem si

sprawdzi. Teraz z perspektywy

minionego roku wydaje mi si,
e podjte decyzje okazay si
suszne, przyniosy efekty.
Moja filozofia pracy jest prosta. Robi to, na czym si znam
i zawsze staram si pomaga ludziom, ktrzy na mnie licz. Jestem przedsibiorc i rozumiem
przedsibiorcw, dlatego wspieram biznes. Ceni prac samo-

Anachronizm
w czystej formie
DARIUSZ
MELLER

KOD-u obawia si nie naley. Jego dni s policzone i to

z jednego prozaicznego powodu. Jest to twr anachroniczny
z zaoenia ignorujcy 36 lat,
ktre zdyy upyn od 1980
r. Pomijajc sam niedorzeczno hase czy porwna lansowanych przez KOD, to sam
nazw, retoryk i symbolami
nawizuje do czasw sprzed kil-

kudziesiciu lat: do KOR-u czy

choby do noszenia opornikw.
A si dziwi, e twrcy KOD-u mogli nie zauway takiej
oczywistej rzeczy. Mode pokolenia nie pamitaj tamtych
czasw, ba, nie wiedz, o co
w nich chodzio i ich nie rozumiej. Sam pamitam, gdy
uczyem w szkole historii i jak
trudno byo wytumaczy mo-

rzdowcw, dlatego wspieram

samorzd. Pasjonuj si sportem i pomagam sportowcom,
wic wspieram t dziedzin.
Najwaniejszy jest dla mnie bezporedni kontakt z mieszkacami mojego okrgu wyborczego.
Wsuchuj si w to, co mwi.
Staram si im pomaga, dlatego
jestem zawsze blisko ludzi.
Dziki temu podejciu spotkaem na swojej drodze ludzi,
ktrzy mnie inspiruj, informuj o problemach w terenie,
a przede wszystkim s dla mnie
wsparciem. Mam tu na myli
starost toruskiego Mirosawa Graczyka, wjtw i burmistrzw z powiatw toruskiego
oraz chemiskiego, spoeczni-

kw i animatorw sportu. Za to
nale si Wam gorce podzikowania.
Skuteczno nie jest mierzona chciami, tylko liczb ludzi,
ktrym realnie mona pomc.
To jest z kolei moliwie dziki
wielu relacjom i znajomociom.
Cykl spotka gminnych pt.
Pitkowe Spotkania z Kultur
daje wiele satysfakcji, ale rwnie buduje trwae relacje w lokalnym wymiarze.
Mona by rzec chwilo
trwaj, ale to oczywicie pierwszy z czterech etapw mojej kadencji. Mam jeszcze wiele planw do zrealizowania oraz wielu
mieszkacw do odwiedzenia.
Do zobaczenia!

dziey czasy stanu wojennego,

kolejki, puste pki sklepowe.
Na informacj o braku towarw
w sklepie odpowiadali: to trzeba
byo pj do innego sklepu. atwiej byo im zrozumie, o dziwo, bitw pod Grunwaldem czy
Powstanie Warszawskie. Ju
moje pokolenie (rocznik '64.)
jest praktycznie rocznikiem
granicznym rozumienia tamtej epoki. Dlatego na marszach
KOD-u brakuje modych ludzi,
a wrd starszych nie ma tych,
ktrzy wwczas tak jak i ja
oddaliby ycie za Frasyniuka,
Borusewicza czy Was, a dzi
si za nich wstydz. KOD, eby
istnie, pragnie mczestwa,
std planowana na 11 listopa-

da prowokacja. Mam nadziej, e uczestniczca w Marszu

Niepodlegoci modzie uzna
honorowo, e starszych ludzi
(nawet takich) w naszej kulturze si nie tyka i nie da si sprowokowa. I 11 listopada bdzie
abdzim piewem tego wykreowanego w celu obalenia legalnie wybranego polskiego rzdu
tworu. Oczywicie, nie ma si
co udzi. Ci obrocy demokracji, rozumianej nie jako
rzdy wikszoci tylko rzdy
okrgostoowego ukadu, bd
prbowali dalej. Na szczcie
polskie spoeczestwo potrafio, w przeciwiestwie do nich,
wycign wnioski z minionych
36 lat.

Redakcja Poza Toru

Zotoria, ul. 8 Marca 28
redakcja@pozatorun.pl
Wydawca
Goldendorf
Redaktor naczelny
Radosaw Rzeszotek
Sekretarz redakcji
ukasz Piecyk (GSM 733 842 795)
Redaktor wydania
Kinga Baranowska
Dzia reportau i publicystyki
Jacek Kiepiski
Dzia informacyjny
Micha Ciechowski,
Katarzyna
Ochocka, Piotr Lampkowski, Piotr
Gajdowski
Kultura
Micha Ciechowski
Zdjcia
ukasz Piecyk, Piotr Lampkowski
Sport
Karol ebrowski
REKLAMA
Karol Przybylski
(GSM 665 169 292),
Aleksandra Grzegorzewska
(GSM 512 202 240),
Agnieszka Korzeniewska
(GSM 534 206 683),
Magorzata Kramarz
(GSM 607 908 607),
Iwona Zuchniak
(GSM 500 324 572)
reklama@pozatorun.pl
Korekta
Piotr Gajdowski
Skad
Studio Poza Toru
Druk
Agora SA
ISSN 4008-3456
Redakcja nie odpowiada za tre
ogosze.
***
Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy
z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim
i prawach pokrewnych Agencja Public
Relations Goldendorf zastrzega, e dalsze
rozpowszechnianie materiaw opublikowanych w Poza Toru jest zabronione
bez zgody wydawcy.

Potrzebujesz
wicej gazet?
Zadzwo! Karol Sikorski
669 197 949

Poza Toru

. 28 padziernika 2016

POZATORUN.PL

miesznie nie jest

REGION

Nie wyobraa sobie ycia bez teatru. Jak mwi, ten zawd to narkotyk. To jego rok zwieczony nagrod za
drugoplanow rol msk w filmie Zjednoczone stany mioci podczas 41. Festiwalu Filmw Fabularnych w Gdyni.
O penym spektrum granych postaci, renesansie kina artystycznego w Polsce i artobliwie o widmie zakoczenia
kariery z ukaszem Simlatem rozmawia Micha Ciechowski
Spotykamy si miesic po festiwalu w Gdyni. Nagroda to klucz
do sukcesu?
Kiedy dowiedziaem si o tym
wyrnieniu w pierwszym
momencie
mnie
zmrozio.
W naszym rodowisku panuje
przesd, e po tych nagrodach
ju si nie pracuje. Gdzie zostao
to zauwaone, my za traktujemy
to z przymrueniem oka. Cieszy
mnie jednak, e kto zauwaa
ten specyficzny rodzaj minimalistycznego grania. Wanie
tak
drog
poprowadziem
moj posta w Zjednoczonych
stanach mioci. Kady aktor do
momentu otrzymania w Gdyni
nagrody pracuje spokojnie nad
rnymi projektami, a w pewnym momencie wystawiony jest
na wiecznik. Zoomowana jest na
nim uwaga i trzeba temu podoa
dopiero wtedy si na t nagrod
pracuje.
Kij ma jednak dwa koce.
Do rl staram si podchodzi
w sposb rnorodny, aby nie
zosta przez producentw lub
widzw
zaszufladkowanym,
utosamianym z jednym rodzajem grania czy postaci. Uprawiam
ten slalom, podejmujc wyzwania
mazane rnymi barwami.

skupi si na jednej rzeczy od

jej podstawy do samego koca.
Teatr powiela si z kinem, kino
z serialem. Tym razem jednak
przygotowuj si do filmu, ktry
bdzie stanowi moj najblisz
przyszo. Zobacz, co z takiego
wyhamowania dla mnie wyniknie.
W Polsce aktor otrzymuje role
po warunkach?
Klisz polskiego kina jest podejcie do czarnych bohaterw. Nie
unikam takich kreacji, ale czuj
ju przesyt tych rl.

Wida je w ostatnim czasie

zarwno na duym, jak i maym
ekranie. Scenariusze pitrz si
na stole?
Nie jestem jeszcze na tym etapie,
kiedy mog przebiera w scenariuszach. Odmawiam jedynie
udziau w projekcie, pod ktrym
nie chc si podpisa lub nie rezonuj z bohaterem. Za kadym
razem w postaci szukam gbi.
Ma ona magnetyzowa, zaskakiwa i przyciga.

Ile jeden czowiek aktor moe

stworzy w swojej pracy odmiennych charakterw?
Jest to duy sukces, kiedy ta rnorodno zauwaalna jest na
etapie scenariusza. Czsto produkcje si zazbiaj lub id jedna
po drugiej. Najwaniejsza u aktora jest psychika, bo to dziki
niej przez pewien czas stajemy si
dan postaci. Czyszczenie gowy
z tego mietnika jest pniej najwikszym problemem. Polskie
warunki nie daj moliwoci, by

Statystyczny widz zna pana z kina

komercyjnego. Bardzo aktywnie
jednak dziaa pan take w tym artystycznym.
Kino artystyczne w Polsce ma
swj renesans niesie wartoci,
ktre znamy ze synnej Polskiej
Szkoy Filmowej. Magnetyzuje
ono czym wicej ni kinem fabularnym. Na tapet bierze tematy odwaniejsze. Aktorstwo jest
zawodem, ktre z roku na rok si
zmienia. Trzeba dostosowywa
si do tematw i do rnorodnego
spojrzenia. Fascynuje mnie norweskie czy szwedzkie poczucie
humoru nasze komediowe kino
komercyjne jest niemieszne.
Mnie fascynuje to, jak zagra na

powanie tak, aby byo miesznie.

A miesznie obecnie nie jest.
Inaczej ni w teatrze.
Teatr to zupenie inny rodzaj
energii. Nie potrafi sobie bez
tego wyobrazi ycia. Jest tam
pewna doza szczeroci. Oklaski
po spektaklu komediowym
dla mnie s zachowaniem wymuszonym. miech jest spontaniczny - prawdziwy. Lata temu
zauwayem, jak ta maszyna
doskonale funkcjonuje aktor
gra, publiczno reaguje. akn
tej wanie niewiadomej co si
wydarzy podczas spektaklu, co
si popsuje. Tu nie mona powiedzie stop. Zawd ten jest
narkotykiem. akn adrenaliny,
poniewa kady dzie jest inny.
Nigdy nie bdzie takiego samego wieczoru, takiej samej sceny,
nigdy nie jestemy w tej samej
kondycji. Teatr jest u mnie na
pierwszym miejscu, cho staram
si go czy te z filmem.
I muzyk?
Stare powiedzenie mwi, e
narzd nieuywany zanika. Saksofon, na ktrym kiedy graem,
poszed w odstawk. Zostaa
jeszcze gitara i to ona mi gdzie
w yciu towarzyszy.
REKLAMA

Poza Toru

. 28 padziernika 2016

TEMAT NUMERU

POZATORUN.PL

Bd za 100 milionw zotych

Kopotek, Lenz, Wyrowiski, Achramowicz, Sobecka, Bruski - midzy innymi oni prbowali rozwiza problem wza autostradowego
w Dwierznie. Pki co, bezskutecznie. Kolejn prb podejmuje pose Ardanowski. Kto i dlaczego blokuje inwestycj, dziki ktrej pod
Chem mogyby powsta fabryki i magazyny wiatowych firm?
ukasz Piecyk
Nawet 2500 osb miejsc pracy
mgby zyska powiat toruski.
Gdzie? W Dwierznie w gminie
Chema. Nieoficjalnie wiemy,
e tereny pod inwestycje ogldali tu tacy potentaci jak Volkswagen czy Amazon. aden z nich
nie wykorzysta jednak unikalnego na skal kraju terenu inwestycyjnego, bo brakuje tylko
(i a) wza autostradowego.
Czemu obszar przy autostradzie A1 w Dwierznie jest taki
szczeglny? Chodzi o jego powierzchni. To blisko 700 ha, na
ktrych mog powsta fabryki,
centra logistyczne czy magazyny.
- Gdy inwestor szuka terenu do 200 ha, wybierze okolice
Warszawy lub inne aglomeracje.
Z nimi nie uda nam si zawalczy
- przyznaje Jacek Czarnecki, wjt
gminy Chema. - Jeli jednak potrzebny jest teren ponad trzy razy
wikszy, konkurencj w Polsce
mona policzy na palcach jednej
rki.
Ziemi obecnie dzierawi rolnik i tajemnic poliszynela jest to,
e s chtni, aby kupi ten obszar.
Samorzd uparcie od kilkunastu
lat nie zmienia studium uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego dla tego
miejsca. Nic w tym dziwnego
zablokowanie sprzeday to wentyl bezpieczestwa.
- Wyobramy sobie, e powstaje wze, a grunt jest w pry-

dwa lata temu. Zjazd z autostrady

znalaz si bowiem w kontrakcie
terytorialnym, czyli umowie zarzdu wojewdztwa z rzdem,
ktry to miaby wspfinansowa
projekt. Urzd Marszakowski
poczyni nawet pierwsze, dokumentacyjne wydatki. Wze spad
jednak na list rezerwow, co
najprawdopodobniej oddali jego
realizacj.
Kopotek, Lenz, Wyrowiski,
Achramowicz, Sobecka, Bruski
- to tylko cz nazwisk politykw i samorzdowcw z wojewdztwa, ktrzy prboway co
ugra dla gminy Chema w tej
sprawie. Bez skutku. Spraw poruszyli ponownie Jan Krzysztof
Ardanowski, pose Prawa i Sprawiedliwoci oraz powiatowi radni
tego ugrupowania. Odbyli ju
spotkania w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa. Wstpnie w Dwierznie moemy spodziewa si wizyty wiceministra
resortu Jerzego Szmita.
- Sprawa jest skomplikowana,
ale nie beznadziejna - twierdzi
Ardanowski. - Niestety mamy
tutaj do czynienia z bdem przeszoci. wczeni decydenci nie
zadbali o uwzgldnienie wza
w projekcie.
Dotychczas
jednym
z argumentw przeciwko budowie zjazdu bya odlego midzy poszczeglnymi wzami. Jak
wskazuje pose PiS-u, nie ma to
ju racji bytu. Przykadowo mi-

Niestety

mamy tutaj do czynienia

z bdem przeszoci.

wczeni

de-

cydenci nie zadbali o uwzgldnienie

wza w projekcie.

Jan Krzysztof Ardanowski

pose Prawa i Sprawiedliwoci

watnych rkach - dodaje Jacek

Czarnecki. - Warto ziemi diametralnie by wzrosa, a ja zostabym oskarony o naraenie Skarbu Pastwa na straty.
Przeszo 20-letnie lobbowanie samorzdu na rzecz wza na
razie niewiele dao. Do powiedzie, e rzecznicy prasowi instytucji zwizanych z ewentualn
budow wza nawet nie wiedz
o istnieniu takiego miejsca jak
Dwierzno. Najbliej pojawienia
si w jakichkolwiek rzdowych
dokumentach inwestycja bya

dzy bramkami w Lubiczu Dolnym a Turznem jest zaledwie 7

kilometrw.
- Minister moe w dowolnym
czasie wyda GTC (spka koncesyjna tego odcinka A1, przyp.
red.) polecenie dokonania patnej
zmiany na autostradzie, w wyniku ktrej spka bdzie uprawniona do otrzymania odszkodowania - tumaczy Elbieta Kisil,
rzecznik resortu infrastruktury.
- Realizacja omawianej inwestycji moe doj do skutku pod
warunkiem, e strona publiczna

Jacek Czarnecki, wjt gminy Chema, wierzy, e wze autostradowy w Dwierznie cignby tu powanych inwestorw.

zapewni jej pene finansowanie. zocig, lini elektryczn czy sie Midzynarodowej w Urzdzie
Minister waciwy ds. transportu wodocigow. Dalszym uzbro- Marszakowskim. - Pki dotychjeszcze w okresie poprzedzajcym jeniem mgby si zaj Urzd czasowych stref nie zapeni inbudow, a take w chwili przyst- Marszakowski, ktry korzystaby westorzy, Komisja Europejska
pienia GTC do budowy odcinka z pienidzy europejskich tak, jak nie pozwoli nam na stworzenie
A1 Nowe Marzy Czerniewi- zrobi to np. w Brzeciu Kujaw- kolejnych.
Urzdnik zauwaa, e nie warce, prowadzi korespondencj skim czy Nowych Marzach. Tam
z przedstawicielami samorzdw swoje miejsce znalazy m. in. Thy- to pokada wszelkich nadziei
wojewdztwa kujawsko-pomor- ssenKrupp Energostal czy Raben. w zagranicznym kapitale.
- Przykadowo strefa inwestyskiego. Zarzdzajcy drog woje- W tej chwili tworzenie kolejnych
wdzk nie podj jednak krokw stref inwestycyjnych jest jednak cyjna, ktr udao si wypeni
zmierzajcych do wprowadzenia nie w smak Komisji Europejskiej. w 100%, znajduje si w... Rypinie
- dodaje Kozmian w dokurolko. - Tam
mentacji.
1981 r. - zatwierdzenie przebiegu autostrady
rynek zdomiCo
ciekawe,
noway lokalne
koncepcj po1993 r. - decyzja Rady Ministrw o budowie
firmy zwizane
czenia drogi woz tym terenem.
jewdzkiej nr 551
1995 r. - postulat Rady Gminy Chema o budowie wza Dwierzno
Z a g r a n i c z ny
z autostrad kilka
inwestor
po
lat temu przygowahniciu na
2008 r. - pozwolenie na budow i rozpoczcie prac
towa ju Zenon
rynku globalRy, gwny pronym nie bdzie
jektant trasy A1.
2009 r. - sejmik wojewdztwa zajmuje si projektem wza
mia
takich
Koszty s jedsentymentw,
nak niebagatel2011 r. - zakoczenie budowy
czego dobitne i mog siga
nym przykanawet 120 mln
2014
r.
wze
trafia
na
list
rezerwow
kontraktu
terytorialnego
dem jest strefa
z. Nic dziwnego,
w Ostaszewie.
e to zadanie dla
Warto jedorganw centralnych, bo taka
- Tereny w Dwierznie s nak zauway, e nie tylko gmina
kwota czterokrotnie przewysza faktyczne wyjtkowe, ale mamy
zeszoroczny budet gminy Che- ograniczone pole manewru Chema jest zainteresowana budow wza. Swoje poparcie dla
ma.
w tworzeniu kolejnych stref - tej inwestycji wyrazili take saFinaem budowy wza byo- przyznaje Micha Korolko, dymorzdowcy z miasta Chemy,
by przygotowanie terenw pod rektor Departamentu Rozwoju
ubianki, Kowalewa Pomorskieinwestycje. Tutaj akurat wiele nie Gospodarczego i Wsppracy
go i Wbrzena.
trzeba. Obszar ten posiada ga-

Komentarz autora
Nie ma chyba w Polsce samorzdowca, ktry nie ucieszyby
si z duego inwestora na swoim
terenie. Takich miejsc dla duych firm zatrudniajcych setki
czy nawet tysice osb w gminie
Chema czy w ssiednim miecie wiele nie ma. Jest jednak
obszar szczeglny. Wyjtkowy na
skal kraju. W Dwierznie. Wydawaoby si, e zjazd z autostrady w tym miejscu powinien by

oczywist oczywistoci. Tak nie

jest. A przynamniej nie byo dobrych kilka lat temu, gdy jeszcze
nie byo mnie nawet na wiecie.
Kto wtedy spartoli robot i nie
potrafi zawalczy o wsplne dobro? Pewnie niezidentyfikowany
podmiot zbiorowy. Ukad. Iluminaci. Krasnoludki. Przykadowo wze w Lisewie powsta te
przy terenach, ktre mog zaj
inwestorzy. Tylko miejsca tam

mniej. Ponad 10-krotnie mniej

Nie dziwi si wjtowi Czarneckiemu i popierajcym go
samorzdowcom. Sprawa jest
bardzo istotna, ale nie na ich
moliwoci. To musz zaatwi
moniejsi i waniejsi w administracyjnej hierarchii. Niestety, aden z dotychczasowych
rzdw nie mia worka z dukatami bez dna. Obecny te pewnie takiego nie posiada. Bo do
Poza Toru

. 28 padziernika 2016

zrobienia jest wiele, chociaby

w naszym wojewdztwie wci
na infrastrukturalnej tapecie wisz trasy S10 i S5 oraz budowana
wanie obwodnica Inowrocawia. Inna sprawa, e wszystkie
rzdy w ostatnich 20 latach (bo
tyle trwa walka o Dwierzno)
mogyby na pewno cz pienidzy wydatkowa lepiej.
Wjta Czarneckiego i mnie
czy jedna rzecz wiara, e

kto doprowadzi to do finau.

Niewane kto. Mimo e mieszkam w Toruniu i mgbym raczej zajmowa si brakiem wza w Czerniewicach, to zjazd
w gminie Chema szczeglnie
przykuwa moj uwag, bo wiem,
e to moe by ogromne koo zamachowe dla tej okolicy. Tylko ja
ju wtedy nie bd mia o czym
pisa

POZATORUN.PL

Lepiej dmucha na zimne

ROLNICTWO

Pastwo Popawscy informacje o afrykaskim pomorze wi czerpi m. in. z Inspektoratu Weterynarii i pism branowych. Jak chroni
trzod przed wirusem?
Katarzyna Ochocka
fot. ukasz Piecyk
ASF atakuje coraz wicej zwierzt. Naraone na zachorowanie s przede wszystkim dziki,
jednak nieostrono hodowcy
moe zagrozi rwnie winiom. W naszym wojewdztwie
nie ma na razie zagroenia, ale
warto uwaa.
Alicja i Wojciech Popawscy
z Silna prowadz produkcj zwierzc byda, owiec i trzody chlewnej. Swoje gospodarstwo chroni
przede wszystkim matami nasczonymi virkonem pynem dezynfekujcym.
- Musimy pilnowa tych mat,
bowiem po 5 dniach wysychaj

[ ]
115

przypadkw ASF
odnotowano
w Polsce

mwi wacicielka gospodarstwa.

- Wchodzc do chlewni, odkaamy buty. Najlepiej w wikszym
pojemniku, a nie dziki matom.
Staramy si te mie tylko jedno
ubranie uywane do pracy przy
trzodzie, by nie przynosi do
wi zarazkw z zewntrz.
Kiedy do pastwa Popawskich przyjeda transport, kierowca nie moe wej do chlewni.

Wojciech Popawski ju teraz dba o odpowiednie zabezpieczenie hodowli.

Waciciele
odkaaj te komory tucznikw,
dezynfekuj pomieszczenia. Kady odwiedzajcy gospodarstwo
musi przej, bd przejecha
przez maty.
- Na temat ASF wiele informacji przekazaa nam Powiato-

wy Lekarz Weterynarii Dorota

Stankiewicz podczas szkolenia
w starostwie przeznaczonego dla
rolnikw z powiatu toruskiego przyznaje Alicja Popawska. - Otrzymalimy take ulotki z Urzdu Gminy, jak rwnie
staramy si czerpa informacj

z pism przeznaczonych dla rolnikw.

Samorzdy na bieco informuj o rozwoju ASF w Polsce. Jak
informuje Sawomir Lewandowski z Urzdu Gminy w Obrowie,
wrd mieszkacw rozdawane
byy ulotki informujce o zagro-

eniach pyncych z ASF i o tym,

jak chroni gospodarstwo przed
wirusem. Pomagali w tym sotysi, docierajc do konkretnych
rolnikw. Ju niedugo na stronie
urzdu rwnie pojawi si wyczerpujcy materia dotyczcy
afrykaskiego pomoru wi.

O zagroeniach wirusa afrykaskiego pomoru wi i metodach profilaktyki Katarzyna Ochocka rozmawia z Mieczysawem Kowalikiem,
zastpc Kujawsko-Pomorskiego Wojewdzkiego Lekarza Weterynarii
Jakie kroki podejmuje Inspektorat, by choroba si nie
rozprzestrzeniaa?
Inspektorzy
Wojewdzkiego
i Powiatowych Inspektoratw
Weterynarii prowadz permanentne dziaania informacyjno-szkoleniowe. W okresie od
lutego 2014 r. do chwili obecnej
rozdalimy okoo 95 tys. ulotek
i plakatw. Otrzymali je hodowcy, lenicy, urzdy i instytucje
zwizane z rolnictwem i ochron
granic, np. Port Lotniczy w Bydgoszczy. W przygotowaniu do
dystrybucji jest kolejne 50 tys.
ulotek.
Skd wzi si w Polsce ten obco
brzmicy wirus?
Wirus ASF do pewnego czasu odnotowywany by tylko w Afryce,
jednak kilkadziesit lat temu
przypyn na statkach do Europy. Obecnie notujemy coraz
wicej przypadkw i ognisk
wirusa w Polsce. Na szczcie
nie dotyczy to wojewdztwa kujawsko-pomorskiego. Najczciej
wirus wystpuje na Podlasiu, czyli nieopodal granicy z Biaorusi.
Skd ponowny nawrt tej choroby?
Stwierdzenie kolejnych ognisk
i przypadkw ASF na nowych
terenach, tzn. w wojewdztwach
lubelskim i mazowieckim oraz
w nowych powiatach wojewdztwa podlaskiego byy m.in.

efektem dziaalnoci czowieka.

Mam na myli nielegalny handel warchlakami pochodzcymi
z terenw objtych restrykcjami.
Bardzo wane jest kupowanie wi wycznie z legalnych
rde popartych wiadectwami
lekarsko-weterynaryjnymi. Kolejnym rdem nowych ognisk
choroby byo niezbyt przezorne
postpowanie wacicieli gospodarstw poprzez wwoenie na
ich teren ciki i podw rolnych
z pl, na ktrych buchtoway dziki. Wirus ASF w populacji dzikw
na terenach objtych restrykcjami jest cigle obecny. Pamitajmy, aby do gospodarstwa nie wnosi czy wwozi dzikw lub czci
dzikw, podw rolnych i ciki,
ktre miay kontakt z dzikami.

Zwizkw owieckich, Orodka Doradztwa Rolniczego czy

Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

posterunku policji albo w starostwie.

Co robi do momentu przybycia
odpowiednich sub?
Chlewni i obejcie naley zamkn, a przed wejciami czy
wjazdami do obiektu i na teren gospodarstwa wyoy maty
dezynfekcyjne. Takie zabezpieczenie gospodarstwa wcznie ze
szczelnym ogrodzeniem powinno by staym elementem bioasekuracji nie tylko w przypadku
podejrzenia choroby. Istotnym elementem prowadzonych dziaa
Inspekcji Weterynaryjnej jest
w tym zakresie kontrola bioasekuracji w gospodarstwach
poczona z doradztwem sposobu zabezpieczenia chlewni przed
wirusem.

Jeli hodowca zauway niepokojce oznaki w stadzie, gdzie najpierw powinien si zwrci?
Objawy chorobowe u wi
mogce wzbudzi podejrzenie
ASF to gorczka, osabiony apetyt lub jego utrata, sinica i wybroczyny na skrze, zwaszcza
na podbrzuszu, ronienia macior
czy zwikszone upadki w stadzie.
Wymagaj one natychmiastowej
interwencji lekarza weterynarii. Kady taki przypadek naley
zgosi lekarzowi opiekujcemu
si stadem, bd waciwemu
Powiatowemu Lekarzowi Weterynarii. W przypadkach trudnoci
ze skomunikowaniem si z nimi,

Co jeszcze?
Tak, w wymienionym okresie
przeprowadzano szkolenia i spotkania informacyjne na temat ASF
z hodowcami i pracownikami
instytucji, ktrych
u d z i a
w ochronie
wojewdztwa przed
wnikniciem wirusa
bjawy chorobowe u wi mogce wz
do stad jest
n i e z b d - budzi podejrzenie
to gorczka osabiony
ny. Byli to
m.in. funk- apetyt lub jego utrata sinica i wybroczyny na
cjonariusze
Suby Cel- skrze zwaszcza na podbrzuszu
nej, Stray
Granicznej,
Inspekcji Transportu Drogowe- fakt podejrzenia ASF naley erzt powoduje
go, Policji, Lasw Pastwowych, zgosi w urzdzie gminy, na gospodarcze.

Poza Toru

. 28 padziernika 2016

ASF
,

Czy ASF na
pewno nie jest
grony dla ludzi?
Afrykaski
pomr
wi
jest
chorob,
ktra wystpuje
wycznie u wi
i dzikw. Wirus
ASF nie jest
chorobotwrczy
dla czowieka,
ale w przypadku wystpienia
choroby u zwiolbrzymie straty

REGION

POZATORUN.PL

Wol tor ni
kuchni
Wyrosa w domu, w ktrym ojciec uel kocha
nad ycie. Chodzi na mecze na stadionie przy ul. Broniewskiego, skd wraca ze zdartym gardem. Crek
na uel jednak nie zabiera, powtarza, e to sport
nie dla bab Nic to nie dao. Przeznaczeniem Ilony
Termiskiej i tak by uel
Katarzyna Ochocka | fot. ukasz Piecyk
Jest kobiet drobn i eleganck.
Obdarzon przenikliwym spojrzeniem i pewnoci siebie. Do
ycia publicznego wkroczya
wraz z mem, wybranym
w ubiegym roku na senatora
RP. Gdy Przemysaw Termiski
zoy senackie lubowanie,
musia zgodnie z prawem zrzec
si funkcji prezesa KS Get Well
Toru. Stery klubu odda wic
najbliszej sobie osobie onie.
- Na swj sposb byo to wydarzenie, o ktrym mwio si
w wiatku ulowym z lekkim
umieszkiem. Wiadomo, kobieta
w mskim sporcie - przyznaj
nieoficjalnie dziaacze i pracownicy KS Get Well. Ale szybko
okazao si, e nasza pani prezes
nie jest tu tylko od parady
Kibice mieli okazj nie raz
zobaczy j na trybunach Motoareny. Nigdy nie oszczdzaa
garda ani skry na doniach, gdy
ulowcy zasugiwali na oklaski.
- Nie tylko naszym przecie
naleay si czasem brawa
- uwaa Ilona Termiska. W tym sporcie, jak w rzadko
ktrym, licz si zasady. Ci faceci naprawd ryzykuj w kadym
biegu zdrowiem, a moe i yciem.
Na swj sposb musz sobie ufa,

a zarazem prowadzi tward,

msk rywalizacj. My, w Toruniu, gramy fair, kady nasz kibic
o tym wie. Dlatego uwaam, e
dobre ciganie naley nagradza
brawami.
Dzi, po zakoczeniu rozgrywek ligowych, emocje ju opady.
Zawodnicy Get Well wywalczyli drugie miejsce, ich kolejnym
celem jest zoto. Dlatego w pokojach klubowych trwa wci dyskusja o tym, jak przygotowa si
do kolejnych star ze speedwayowymi rywalami. Nikogo ju
nie dziwi, e w trakcie rozmw
o przyszoci toruskiej druyny
sycha kobiecy gos.
- Naprawd kocham uel, te
emocje, zapach spalin, rywalizacj - umiecha si Ilona Termiska. - Przecie jestem z Torunia!
Ojciec pani Ilony by zapalonym mionikiem ula. Jednak
ani razu nie zabra jej i jej siostry
na stadion. Jak twierdzi, to nie
jest sport dla bab... Zapewne nie
spodziewa si wwczas, e jedna z jego crek stanie na czele
legendy polskiego ula klubu
w Toruniu.
- Stadion daje emocje, ktrych
nie zapewni transmisja w telewizji nawet w jakoci HD. Sport na
ywo to zupenie inny wiat

mwi Ilona Termiska. Telewidz nie poczuje zapachu spalin,

toru pokrytego granitem, a nawet
kurzu, ktry tylko z pozoru wydaje si nieprzyjemnym doznaniem. To jest cz emocji, adrenaliny i atmosfery stadionu.
Pierwszy rok Ilony Termiskiej jako prezesa KS Get Well Toru by peen wzlotw i upadkw,
ez radoci i poraek. Nie tylko na
torze. Emocje bowiem nie kocz
si wraz z zejciem zawodnikw
ze stadionu.
- Po meczu jestem chyba
bardziej zmczona ni moi sportowcy mieje si Ilona Termiska. Inaczej jest, gdy czowiek
sam odpowiada za swoje czyny.
Ale kiedy patrzysz na kogo i musisz wierzy w jego predyspozycje, po prostu wykaczasz si
nerwowo. Krzyczysz, skaczesz,
trzymasz kciuki, apiesz si za
gow... Uff. Wycigi s piknym
widowiskiem i dla oka, i dla ucha,
i dla nosa, ale gdy koczy si

Krysztaowe wojewdztwo
Wyrnienie i nagroda Grand Prix dla wojewdztwa kujawsko-pomorskiego
Kujawsko-pomorskie otrzymao gwn nagrod w oglnopolskim konkursie Krysztay
PR-u. Ten wyjtkowy tytu
jury przyznao za najlepsz
promocj projektw unijnych.
Drugim powodem do dumy jest
zdobyte wyrnienie za najlepszy wizerunek w mediach spoecznociowych.
Jury konkursu Krysztay
PR-u nagradza najbardziej wartociowe i kreatywne dziaania
promocyjne przygotowane przez
gminy, powiaty i wojewdztwa
oraz urzdy administracji pastwowej. Odbywa si on pod
patronatem Zwizku Miast Polskich. W tegorocznej, pitej edycji konkursu rywalizowao ponad
100 samorzdw.
- Gwn nagrod otrzymalimy za akcj Budujemy Kujawsko-Pomorskie w Minecraft
informuje Edyta Macieja-Morzuch z departamentu promocji Urzdu Marszakowskiego
w Toruniu. - Minecraft to jeden z najwikszych fenomenw
kulturowych i prawdopodobnie

najpopularniejsza gra online na

wiecie. Jej uytkownicy buduj
z wirtualnych klockw wielkie
wirtualne wiaty, a pniej dziel
si swoimi osigniciami w sieci. Uytkownik moe zbudowa
w przestrzeni gry niemal wszystko, a ograniczeniem s jedynie
indywidualne umiejtnoci i wyobrania.
Wirtualne Kujawsko-Pomorskie stworzyli w Minecrafcie
studenci kierunku humanistyka
drugiej generacji bydgoskiego
UKW pod opiek wykadowcw.
To oni zaadaptowali na potrzeby
gry map i stworzyli odwzorowania istniejcych realnie obiektw, zaplanowali te dla graczy
dodatkowe informacje na temat
Kujaw i Pomorza, quizy, rekonstrukcje historycznych bitew
i inne atrakcje. Konkurs polega
na odwzorowaniu budynku lub
obiektu bdcego atrakcj turystyczn wybranej miejscowoci
w wojewdztwie. Gracze musieli
zwraca uwag na jak najwyszy
poziom odzwierciedlenia oryginau. Konkurs zakoczy si
w czerwcu.

W biecym roku kujawsko-pomorskie zostao rwnie laureatem jedenastej edycji Midzynarodowego Festiwalu Filmw
Turystycznych, Ekologicznych
i Artystycznych FilmAT. Jury
przyznao urzdowi nagrod specjaln za film Pierwsza Gwiazdka.
(KO)

Poza Toru

. 28 padziernika 2016

mecz, czuj, jakbym sama schodzia z motocykla. I to bez hamulcw!

Praca poyka energi w tempie ekspresowym. Dlatego biega. Pokonuje kilometry i stres.
Mieszka w podtoruskiej wsi,
drg tu jest bez liku. Cisza pozwala w skupieniu szuka wyjcia
z problemw i znale energi na
kolejne dziaania.
- Pracuj w biznesie, to sfera,
ktra wymaga cigych wyzwa
dodaje powanie Ilona Termiska. Wanie uruchamiamy wraz
z mem kolejny biznes. Bdziemy produkowa pellet.
O powstawaniu ekogranulatu opowiada z rwnie duym
zaangaowaniem, jak o ulu.
Sama przyznaje, e im wicej ma
na gowie, tym lepiej radzi sobie
z logistyk. Znajduje te czas na
koordynowanie Stowarzyszenia
FST Sport Team wspierajcego
sportowcw trenujcych tenis.
- Mam szczcie, e moja praca

jest te moj pasj, ale nic nie

moe zastpi czasu spdzonego
z rodzin mwi Ilona Termiska. Uwielbiam lee z mem
przed telewizorem i oglda ulubiony serial.
Na pytanie o umiejtnoci
kulinarne, na twarzy pani Ilony pojawia si zabawny grymas. Opowiada histori ktrej
niedzieli, kiedy zabraa si z siostr do robienia klusek ziemniaczanych.
- M i dzieci mieli z nas
niezy ubaw, gdy zobaczyli miski
pene ziemniakw wok nas,
a potem rnej wielkoci wirki... bo nie wiedziaymy, jak je
uciera mieje si pani Ilona.
Ale przyznali, e byy dobre...
tylko rnej wielkoci. Nie, ja do
kuchni si nie pcham zbyt czsto. Jeli ju, to otwieram ksik
kucharsk i postpuj wedug
wskazwek. Ale zdecydowanie
bardziej wol tor ni kuchni.

POZATORUN.PL

UBIANKA

Wielka zbirka wspomnie

Seniorzy to prawdziwa encyklopedia wiedzy o przeszoci. Modzie z gminy ubianka wyruszya z nimi w sentymentaln podr
Maciej Koprowicz | fot. nadesane

Wyjtkowa inicjatywa modziey z gminy ubianka kadzie

mosty midzy pokoleniami.
Czonkowie Modzieowej Rady
Gminy przeprowadzili wywiady
z miejscowymi seniorami, ktre
przybliyy im codzienne ycie
mieszkacw gminy sprzed wielu dekad. Owocem wywiadw
ma by niezwyka ksika.
W pierwszych tygodniach wakacji we wsppracy z Gminn
Bibliotek Publiczn w ubiance
Modzieowa Rada Gminy pod
kierunkiem Elbiety eglarskiej
przystpia do realizacji zadania
pod nazw Pami i przyja,
podjtego w ramach inicjatywy Wsplne dziedzictwo czy pokolenia Ziemi Gotyku,
zorganizowanej przez Fundacj

Ziemia Gotyku. Ide projektu

byo odnowienie i wzmocnienie
midzypokoleniowych wizi oraz
ochrona lokalnego dziedzictwa
historycznego i kulturowego naszego regionu.
- Projekt skada si z kilku
zada wyjania Danuta Kwiatkowska, kierowniczka biblioteki. - Pierwszym byy warsztaty
fotograficzne i filmowe z Marcinem aukajtysem. We wrzeniu
modzi zwiedzili zabytki i miejsca
pamici Ziemi Gotyku. Wtedy te
spotkali si z seniorami z naszej
gminy, ktrzy udzielili im wywiadw.
W wywiadach wzili udzia
mieszkacy Bierzgowa, Przeczna i Dbin Sabina i Innocenty
Gulczyscy, Helena Kardas, Stanisawa Gaszcz i Elbieta Jarzb-

kowska. Modzie pytaa przede

wszystkim o ycie codzienne
mieszkacw naszej gminy przed
laty. Seniorzy chtnie prezentowali swoje zdjcia z modoci,
czarno-biae fotografie okolicy,
a take przedmioty codziennego
uytku, ktre dzi s ju zapomniane.
- Pady pytania m.in. o to, co
si wtedy jado, w jakim stroju
przystpowao si do lubu i komunii witej, a nawet o to, czy
w tamtych czasach chodzio si
na potacwki mwi z umiechem kierowniczka biblioteki.
- Modzie dowiedziaa si, jak
wyglda magiel czy maszyna do
mcenia. Na starych zdjciach
zobaczylimy ju nieistniejc
karczm w Bierzgowie i paac
w Dbinach. To ycie, jakiego

modzi ju nie znaj. W ksikach szkolnych tego nie ma. II

wojna wiatowa jest dokadnie
omwiona, ale czasy powojenne s czsto w szkole pomijane.
I rzadko si mwi, jak wygldao
ycie ludzi w skali lokalnej. Nasz
projekt uzupenia t wiedz.
Owoce spotka z seniorami
przedstawione zostay 13 padziernika w Centrum Kultury
w ubiance. Zaprezentowano
wtedy nakrcony przez modzie film prezentujcy wywiady
z seniorami i wystaw fotograficzn ze zdjciami historycznych
miejsc regionu. Specjalnymi gomi byli seniorzy, ktrzy rozmawiali z modymi ludmi na potrzeby filmu.
- To bardzo wane, by modzi
otworzyli si na starszych ludzi

W zdrowym ciele duch patriotyzmu

Gmina ubianka uczci wito niepodlegoci tradycyjnym biegiem
Maciej Koprowicz | fot. nadesane

Samorzd gminy organizuje biegi przy wielu rnych okazjach.

Ju po raz dwudziesty gmina

ubianka odzyskanie niepodlegoci witowa bdzie na biegowo. Dziki wsppracy Centrum Kultury w ubiance oraz
Klubu Maratoskiego Truchcik
ubianka corocznie odbywa si
impreza, ktr yje caa gmina.
11 listopada tradycyjnie o godzinie 11.11 biegacze wyrusz na
11-kilometrow tras Biegu Niepodlegoci. Prowadzi bdzie
przez malownicze zaktki gminy
ubianka.
- Formua opiera si nie tylko
na samym wysiku sportowym,

ale te na atrakcyjnoci trasy mwi pomysodawca biegu, wjt

gminy ubianka Jerzy Zajkaa.
W tym roku, z racji jubileuszowej edycji biegu, trasa ulegnie drobnej korekcie. Start honorowy odbdzie si pod szko
podstawow w Pigy o godz. 11,
a start ostry bdzie przesunity
na skrzyowanie drogi 553 z ul.
Leszczynow. Dystans 11 kilometrw pozostanie jednak bez
zmian. Trasa bdzie wioda drog
wojewdzk 553 do ul. Zamkowej
w ubiance, ktra doprowadzi
biegaczy do Zamku Bierzgowskiego, a nastpnie przez wyma-

gajcy trudnego podbiegu wwz

leszczyski i Leszcz do Pigy,
gdzie meta tradycyjnie bdzie
usytuowana na stadionie przy
szkole.
- Cho listopad dla wielu biegaczy jest okresem regeneracyjnym po cikim sezonie startowym,
wierzymy, e mimo nienajlepszej pory roku dopisze wysoka
frekwencja, ktra nas wszystkich
rozgrzeje - mwi Artur Przyjemski, prezes KM Truchcik ubianka.
W biegu gwnym prowadzone bd klasyfikacje: generalna
Poza Toru

. 28 padziernika 2016

kobiet i mczyzn, druynowa,

mieszkaca i mieszkanki gminy
ubianka oraz wiekowe.
- Nie zapominamy take
o najmodszych dodaje prezes. - Dzieci i modzie pobiegn
na czterech rnych dystansach
w zalenoci od daty urodzenia.
To oni s dla nas najwaniejsi,
dlatego zaley nam na zaraeniu
ich mioci do zdrowego trybu
ycia, a take do patriotyzmu. To
wietna okazja do spdzenia tego
dnia wsplnie z rodzin zgodnie
z zasad w zdrowym ciele zdrowy
duch - duch patriotyzmu.
Dla kadego uczestnika, ktry
pokona 11-kilometrow tras, na
mecie czeka bdzie unikatowy
medal, upamitniajcy wydarzenia z 1918 roku. Organizatorzy przygotowali 800 pakietw,
w ktrych biegacze znajd drobne upominki, a take pamitkow
koszulk. Na mecie na wszystkich
czeka bdzie ciepy poczstunek.
- Bieg Niepodlegoci to okazja do rywalizacji i sprawdzenia
wasnych moliwoci mwi
wjt Jerzy Zajkaa. - Pamitajmy jednak, e jest to take jeden
z elementw obchodw wita
Niepodlegoci. Mamy nadziej,
e bdziemy witowa w jak najwikszym gronie.
Zapisy do biegu pod adresem
internetowym: http://zapisy.sts-timing.pl/74 trwaj do 8 listopada. Opata startowa wynosi 35
z (do 31 padziernika) oraz 40 z
(1-8 listopada).

twierdzi Danuta Kwiatkowska.

- Spotkania byy bardzo serdeczne, przyjmoway form bardziej
rozmowy ni wywiadu. Seniorzy
wykazali si pogod ducha i poczuciem humoru.
Przeprowadzone
rozmowy
zo si na ksik, w ktrej ma
si znale 25 wywiadw ze starszymi mieszkacami gminy ubianka.
- Nie jest atwo zachci
modych do takich zada, ale
w ubiance to si udaje mwi
kierowniczka biblioteki. - Inspirujemy ich do wanych dziaa
z dziedziny lokalnej kultury i historii.

Po ssiedzku
W niedziel w Toruniu odby
si 34. Toru Marathon. W biegu gwnym na tradycyjnym
dystansie 42 km i 195 m do
mety dobiego 750 zawodnikw. W tym gronie nie zabrako
przedstawicieli Klubu Maratoskiego Truchcik ubianka.
A dwch naszych biegaczy
uplasowao si w czoowej dziesitce. Czwarte miejsce zaj
Bartomiej Mechliski z czasem
2.41.41, za dziewity by ukasz
Zimmer 2.44.35. Obaj byli klasyfikowani rwnoczenie w mistrzostwach Polski weteranw.
Mechliski zaj trzeci pozycj,
zdobywajc brzowy medal, za
Zimmer uplasowa si na miejscu
pitym. Ogromny sukces klub
z ubianki odnis w klasyfikacji
druynowej, gdzie okaza si najlepszy.
- Zawodnicy pobiegli zgodnie
z oczekiwaniami i klas druyny
- mwi prezes KM Truchcik Artur Przyjemski. - Nasi biegacze s
w szczytowej formie. Teraz bd
dodatkowo podbudowani wynikiem, wic liczymy na kolejne
sukcesy w biegach na terenie Torunia i caej Polski.
Pozostali zawodnicy Truchcika w maratonie uzyskali nastpujce wyniki: 34. miejsce Artur
Przyjemski 2.59.01, 71. miejsce
Pawe Dzigielewski 3.08.21, 152.
miejsce Piotr Lis 3.23.45, 223.
miejsce Marlena Lewandowska
3.32.55, 391. miejsce Piotr Boniecki 3.50.02, 404. miejsce Zbigniew
Ordon 3.52.01.
Przy okazji maratonu odby si
take bieg na 10 km. Tutaj wietnie spisa si Bartosz Wiligalski,
ktry z czasem 34.34 zaj drugie
miejsce. Z kolei na 163. pozycji
uplasowaa si Justyna Kostecka,
ktra uzyskaa czas 54.33. (MK)

LUBICZ

POZATORUN.PL

Nagrody za caoroczn prac

W Zespole Szk nr 1 w Lubiczu Grnym witowano Dzie Edukacji Narodowej
Micha Ciechowski | fot. Piotr Lampkowski

- Dobrze, e jest taki dzie,

w ktrym na chwil zatrzymujemy si, by przyjrze si naszej
pracy - mwia na uroczystym
spotkaniu z pracownikami
szk z gminy Lubicz Maria Mazurkiewicz, Kujawsko-Pomorski Wicekurator Owiaty. Podczas obchodw Dnia Edukacji
Narodowej, wjt gminy wrczy
nagrody i listy gratulacyjne
obecnym i emerytowanym nauczycielom.
- Kady rok przynosi nowe
wyzwania, ale ten jest szczeglny
mwi wjt Marek Olszewski.
- Pragn podzikowa wszystkim, ktrzy aktywnie wczaj

si w ycie i ksztacenie modych

osb. Mamy znakomitych nauczycieli, wiadcz o tym liczne
sukcesy naszych uczniw. Swoj
cik prac wsplnie ksztatuj pastwo przysze pokolenia.
ycz wic, aby wysiek woony
w edukacj kadego dnia nis ze
sob take zadowolenie i spenienie.
13 padziernika w Zespole
Szk nr 1 w Lubiczu Grnym
wjt gminy wrczy nagrody
i podzikowania nauczycielom
za zrozumienie, poczucie misji i suby, kierujc te wiele
ciepych sw do emerytw oraz
pracownikw administracji i obsugi. Nie zabrako take uznania

dla dyrektorw szk za trud woony w prowadzenie placwek

owiatowych.
- Jest to wany dla nas wszystkich dzie - mwia przewodniczca rady gminy Hanna Anzel.
- Chciaabym serdecznie podzikowa nauczycielom i dyrektorom szk za wspprac, zarwno z urzdem, jak i caym
rodowiskiem. Na kadym kroku
pokazujecie swoje chci do dziaania i dajecie nam motywacj.
Doskonaym przykadem jest
chociaby Podwrko Nivea, ktre
nie powstaoby, gdyby nie due
zaangaowanie w ten projekt. ycz, aby kady dzie by tym najlepszym.

Hanna Anzel przypomniaa,

e wjt Lubicza dba o interesy
owiaty take na szczeblu krajowym, szefujc zespoowi ds. edukacji w Komisji Wsplnej Rzdu

i Samorzdu Terytorialnego.
Wrd licznych goci zaproszonych na uroczysto bya wicekurator owiaty Maria Mazurkiewicz, ktra podkrelaa wkad
gminy Lubicz w edukacj dzieci
i modziey w regionie.
- Angaujc si w nasz prac, tworzymy wasne otoczenie - mwia. - Widz, e gmina
Lubicz szczeglnie dba o to, aby
lepiej si yo w szkoach oraz
ksztatuje mode pokolenie dziki
wsppracy z placwkami samorzdowymi. Bardzo si ciesz, e
pami o naszej przyszoci dzieje
si w teraniejszoci.
W trakcie uroczystoci wjt
wraz z przewodniczc rady gminy gratulowali te nauczycielom
odznaczonym medalami Komisji
Edukacji Narodowej oraz medalami za dugoletni sub. Doceniono rwnie radnych z komisji owiaty, kultury fizycznej,
zdrowia i rodziny - m.in. Teres
Klawisk, ktrej podzikowano
take statuetk w ksztacie serca za wieloletni dziaalno na
rzecz rodowiska, PCK i krwiodawstwa. Tegoroczny Dzie Edukacji Narodowej to rwnie wane wito dla dwch nauczycielek
mianowanych: Joanny Kulas oraz
anety Kozioziembskiej, ktre
zoyy uroczyste lubowanie.
Na koniec wystawiono spektakl komediowy Blondi, czyli
wieczr u nieco starszych panw
Teatru Afisz.

W tym roku wjt Marek Olszewski nagrody przyzna:

Magorzacie Komr ZS nr 2 w Grbocinie,
Beacie Grskiej SP w Zotorii,
Katarzynie Rumiskiej ZS nr 1 w Lubiczu Grnym,
Beacie Pastwie SP w Mycu Pierwszym,
Wiesawie Geras dyrektor SP w Zotorii,
Joannie Ardanowskiej dyrektor ZS nr 1 w Lubiczu,
Aleksandrze Lisieckiej dyrektor ZS nr 2 w Grbocinie,
Danucie Ferens dyrektor SP nr 1 w Lubiczu Dolnym,
Ewie Fijakowskiej dyrektor SP w Gronowie,
Marioli Marcinkowskiej dyrektor SP w Mycu Pierwszym,
Elbiecie wiatowskiej dyrektor Publicznego Przedszkola
Chatka Puchatka

Oswoi Alzheimera
- Alzheimer to bardzo trudna
choroba, z ktr trzeba si zmierzy mwi Anna Sikorska, kierownik Gminnego Orodka Pomocy Spoecznej w Lubiczu. Jak
to zrobi? Zapraszamy na konferencj Oswoi Alzheimera.

W czwartek 17 listopada
o godz. 10 w wietlicy w Krobi
odbdzie si kolejna z serii profilaktycznych konferencji na temat
zdrowia psychicznego i zjawiska
przemocy w rodzinie organizowanych przez gmin Lubicz.
- Cigle niewiele wiemy na
temat chorb otpiennych, zwizanych ze starzeniem si naszego
spoeczestwa, a zdecydowana
wikszo tych schorze wie
si z chorob Alzheimera mwi
Anna Sikorska. - Czsto te trudne, niepokojce zachowania
starszych, z ktrymi na co dzie
stykaj si czonkowie ich rodzin,
nie s do koca utosamiane ze

zmian chorobow. Bierzemy

je za przekor czy zoliwo.
Trudno nam uwiadomi sobie,
e mog to by symptomy powanej choroby. Dlatego chcemy,
aby mieszkacy naszej gminy poznali te schorzenia i nauczyli si,
jak y z osob, ktra choruje na
Alzheimera. Postaramy si odpowiedzie na pytania, jak postpowa z chorym, jak budowa relacje i gdzie szuka pomocy.
Na spotkaniu bd poruszane
te np. zagadnienia prawne dotyczce niepenosprawnych czy

przemocy wobec takich osb.

Wrd prelegentw znajd si
m.in. Grayna miarowska, dyrektorka Zakadu Pielgnacyjno-Opiekuczego im. ks. Popieuszki w Toruniu, dr Elbieta
Kociska z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
oraz radca prawny Beata Rataj.
Osoby zainteresowane udziaem
w konferencji prosimy o kontakt
z lubickim GOPS-em pod nr tel.:
(56) 674 21 55.
Poza Toru

. 28 padziernika 2016

W Lubiczu Grnym odbya si "Biesiada Seniora" - okazja do prezentacji klubw seniora, ale take k gospody wiejskich i stowarzysze z gminy Lubicz.
W tej podtoruskiej gminie dziaa ponad 50 rnego rodzaju organizacji, w tym kluby seniora: Zota Jesie w Grbocinie, Arka
w Lubiczu Dolnym, Lubiczanie w Lubiczu Grnym i Dolina
Drwcy w Lubiczu Grnym. Poza nimi podczas biesiady zaprezentowali si te Stowarzyszenie Kulturalne Pokolenia z Lubicza Dolnego,
duet Eden z Grbocina, KGW ze Zotorii, Stowarzyszenie Flisacza
Bra na rzecz wsi Zotoria, Koo Mionikw Historii Zotorii, KGW
z Myca Pierwszego i KGW z Mierzynka reprezentowane przez rodzin Jankowskich.

POZATORUN.PL

LUBICZ

Mamy kolorowe
podwrko Nivea!
Na plac zabaw w Zotorii oddano prawie 302,5 tysica gosw

Micha Ciechowski | fot. ukasz Piecyk

Akcja promocyjna prowadzona przez mieszkacw
gminy m.in. na Facebooku
sprawia, e w Zotorii stano Podwrko Nivea. Oficjalne otwarcie, w ktrym
wzili udzia przedstawiciele
urzdu gminy oraz szkoy,
a take uczniowie odbyo si
w czwartek 13 padziernika.
Zotoria pokonaa kilkaset
miast i wsi. Cho walka bya
trudna, kadego dnia spoeczno gminn aktywizowaa
rada rodzicw z przewodniczc Maj Bieleck na czele.
To ch walki o wsplne dobro
i wzajemna motywacja doprowadziy do sukcesu.
- Liczba oddanych gosw wiadczy o tym, jak wielu przyjaci ma nasza szkoa
i Zotoria - mwi Maja Bielecka. - To wyjtkowe miejsce, w ktrym spotykaj si
ludzie z charyzm, determinacj, peni marze i wiary,
e wsplnie moemy przenosi gry. I tego wanie chce-

my uczy nasze dzieci. Wiary

w siebie, realizacji marze,
wyznaczania celw i denia
do nich. Jednoczenie uczymy
spoecznego zaangaowania.
Nic tak nie buduje wizi, jak
wsplne dziaanie.
Zotoria w rankingu Nivea
wystartowaa z 600. miejsca.
Konkurs trwa dwa miesice.
Fina okaza si zaskakujcy.
W drugiej turze naboru zdobya 4. miejsce - w caej klasyfikacji za 24. miejsce na 40
finansowanych placw zabaw.
Dzi, dziki tysicom oddanych gosw, najmodsi
mieszkacy Zotorii mog aktywnie spdza czas na nowoczesnym placu zabaw. Zasugi
powszechnej mobilizacji podkrelali podczas uroczystoci
otwarcia dyrektorka szkoy
Wiesawa Geras i wjt gminy
Marek Olszewski.
- Warto zaznaczy, e dziaaa nie tylko rada, ale take
wszyscy rodzice naszych dzieci
i inni mieszkacy wsi - dodaje
Maja Bielecka. - Wsplnie si

mobilizowalimy. Swoje gosy

przekazali nam nawet mieszkacy Bydgoszczy i Gdaska.
- Nivea od lat pielgnuje
rodzinne relacje i w pozytywny sposb aktywizuje lokalne
spoecznoci. Mamy nadziej,
e Podwrko Nivea w Zotorii bdzie przynosio rado
wszystkim - zarwno uytkownikom maym, jak i duym. Bawcie si dobrze! pisz organizatorzy.
To nie jedyna akcja, w ktr tak zaangaowana jest spoeczno Zotorii.
- Od zeszego roku zbieramy elektromieci w konkursie
Moje miasto bez elektromieci mwi pani Maja. - Bardzo aktywnie wczaj si w to
zarwno uczniowie, jak i rodzice. Wywoone mieci zamieniane s na punkty. Dziki
temu szkoa ma szans wygra
tablic multimedialn.
REKLAMA

Poza Toru

. 28 padziernika 2016

GMINA CHEMA

10

POZATORUN.PL

Stypendia
i wyrnienia
wito Edukacji Narodowej w gminie Chema
miao wyjtkowo uroczyst opraw. Wadze zdecydoway si przyzna 57 stypendiw uczniom
i studentom
Piotr Lampkowski | fot. autor
W niedawno oddanej do uytku sali widowiskowo-sportowej
w Szkole Podstawowej w Zelgnie
na Gminnej Gali z okazji Dnia
Edukacji Narodowej zgromadzili si uczniowie, nauczyciele
i studenci.
Na uroczysto przybyli te
okoliczni mieszkacy oraz wadze gminy z wjtem Jackiem
Czarneckim na czele, duchowni
oraz dziaacze nauczycielskich
zwizkw zawodowych. Impreza
miaa bardzo uroczysty charakter,
dodatkowo podkrelony przez
kwartet smyczkowy Infinito, grajcy najbardziej znane kompozycje muzyki filmowej. Podczas
gali Nagrodami Samorzdowymi
wyrniono piciu nauczycieli
i dwch pracownikw administracji szkolnej. Wrczajcy wyrnienia wjt Jacek Czarnecki
nie kry zadowolenia i nie szczdzi sw pochway dla nauczycieli powicajcych czsto swj
prywatny czas na aktywno zawodow. Uhonorowani nauczyciele to:
Maria Kaszyska dyrektorka
Szkoy Podstawowej im. ks. L. Poeplau w Koczewicach, nauczycielka dyplomowana z 35-letnim staem pracy. Za swoj
dotychczasow prac w owiacie
w roku 1992 otrzymaa Nagrod
Kuratora Owiaty. W roku 2001
uhonorowana zostaa Srebrnym

Krzyem Zasugi, a w roku 2009

Nagrod Wjta Gminy Chema.
ukasz Kontowicz - dyplomowany nauczyciel wychowania
fizycznego w Szkole Podstawowej
w Grzywnie z 14-letnim staem
pracy. Za swoje osignicia w latach 2013 i 2015 otrzyma Nagrod Dyrektora Szkoy.
Joanna Prauch - nauczycielka mianowana ze Szkoy Podstawowej w Zelgnie, zatrudniona
jako nauczycielka jzyka angielskiego z 18-letnim staem pracy.
W latach 2003 i 2013 za swoje osignicia i zaangaowanie
otrzymaa Nagrod Dyrektora
Szkoy.
Maria Wicawska - nauczycielka dyplomowana Gimnazjum
im. Jana Pawa II w Pluskowsach,
zatrudniona jako nauczycielka jzyka angielskiego z 16-letnim staem pracy. Za swoje dotychczasowe osignicia czterokrotnie
otrzymaa Nagrod Dyrektora
Szkoy.
Barbara aukajtys - nauczycielka dyplomowana Gimnazjum
im. b. Juty w Guchowie, doktor
nauk humanistycznych w zakresie historii, posiadajca 17-letni sta pracy pedagogicznej. Za
swoj aktywno i innowacyjno
zawodow pierwsz Nagrod
Wjta Gminy Chema otrzymaa w roku 2005. A omiokrotnie
wyrniona zostaa Nagrod Dyrektora Szkoy. W tym roku uho-

norowana przez marszaka wojewdztwa prestiowym tytuem

Kujawsko-Pomorskiego Lidera
Edukacji.
Najwaniejszym momentem
uroczystoci byo wrczenie a 52
uczniom pochodzcym z gminy
Chema stypendiw za wyniki
w nauce. Pord nich byli uczcy si zarwno w wyrnianym
w skali krajowej Gimnazjum i Liceum Akademickim z Torunia,
jak i w innych liceach oraz tech-

nikach pooonych poza gmin.

Stypendia byy wrczane ju po
raz 16. z rzdu. Od roku 2004
nagroda nosi imi Jacka Luntkowskiego, zmarego sekretarza
gminy. Kady z uczniw bdzie
otrzymywa przez rok co miesic
100 z.
Gmina docenia rwnie piciu wyrniajcych si studentw
zamieszkaych na terenie gminy
Chema, ktrzy przez rok bd
otrzymywa co miesic 250 z. S

Drogowy rachunek sumienia

to: Agata Zikowska studentka

filologii polskiej UMK w Toruniu,
Micha Mika, student Wydziau
Inynierii Mechanicznej UTP
w Bydgoszczy, Zofia Branicka
z Wydziau Prawa i Administracji UAM w Poznaniu, Karolina
Sobieszek z UTP w Bydgoszczy
oraz Natalia Baczewska, studentka fizjoterapii na Wydziale Nauk
o Zdrowiu UMK.

Drogowcy i samorzdowcy debatowali o bezpieczestwie na DK 91 na obszarze gminy Chema

Piotr Lampkowski | fot. ukasz Piecyk
Chocia rwnolegle do tzw. starej jedynki, przemianowanej na
drog krajow nr 91, biegnie autostrada, nadal jest na niej spory ruch. Radni gminy Chema
spotkali si z Generaln Dyrekcj Drg Krajowych i Autostrad,
aby pomwi o bezpieczestwie
ruchu na tej trasie.
W spotkaniu ze strony GDDKiA bra udzia m.in. dyrektor
bydgoskiego oddziau Mirosaw
Jagodziski oraz jego zastpca
Przemysaw Antoniak, a ze strony samorzdowej obecni byli
przewodniczcy rady gminy
Chema Janusz Iwaski, wjt Jacek Czarnecki, jego zastpca Kazimierz Bober oraz przedstawiciele Komendy Miejskiej Policji
w Toruniu i Jednostki Ratowniczo-Ganiczej Pastwowej Stray
Poarnej w Chemy.
Podczas spotkania oceniono
poziom bezpieczestwa ruchu na
DK 91. Wedug statystyk policyjnych w 2015 roku zanotowano

Bezpieczestwo na skrzyowaniu w Koczewicach znaczco

si poprawio po zamontowaniu sygnalizacji wietlnej.

spadek natenia ruchu koowego

a o 4 tys. aut na dob. Co za tym
idzie potwierdzaj to policyjne statystyki - przeoyo si to
rwnie na spadek liczby zdarze
drogowych, w tym tych najci-

szych, gdzie mier ponosz kierujcy lub osoby poruszajce si

po drodze. Zastpca dyrektora
GDDKiA Przemysaw Antoniak
zwrci uwag na znaczn popraw bezpieczestwa na skrzyoPoza Toru

. 28 padziernika 2016

waniu drogi 551 z dawn krajow

jedynk po tym, jak powstao
tam oznaczone przejcie dla pieszych wraz z sygnalizacj wietln. Wczeniej w tym miejscu
doszo do kilku tragicznych wypadkw. W jednym z nich zgina
34-letnia kobieta i jej dwaj nastoletni synowie, w kolejnym ycie stracia 52-letnia kobieta i jej
wnuczka.
Zmiany na lepsze na DK 91
s wypadkow inwestycji prowadzonych przez drogowcw, takich jak: budowa nakadek, wprowadzenia sygnalizacji wietlnej,
automatyzacji systemu nadzoru
nad ruchem drogowym oraz pozytywnych zmian w zachowaniu
uczestnikw drogowych. Mimo
to wodarze gminy cay czas
wskazuj drogowcom miejsca,
w ktrych wystpuj utrudnienia i zagroenia w ruchu. Takim
miejscem jest np. odcinek drogi
pomidzy Grzywn i Ostaszewem, gdzie na szczeglne niebezpieczestwo naraeni s piesi

i rowerzyci. Wadze gminy sygnalizoway rwnie brak przejcia na wysokoci miejscowoci

Grzywna Domena. Popraw
bezpieczestwa na terenie gminy mona by uzyska rwnie
po przebudowie skrzyowania
w miejscowoci Browina w kierunku Chemy i budowie lewoskrtu na skrzyowaniu Guchowo Windak, szczeglnie teraz,
kiedy powstaje tutaj wiele firm.
Od rzecznika GDDKiA Tomasza Okoskiego dowiedzielimy si, e firma planuje jeszcze
w tym roku remont drogi na odcinku Grzywna - Ostaszewo.
- Kolejne inwestycje, czyli przebudowa skrzyowania
w miejscowoci Zgwirt, przebudowa skrzyowania Chema
Guchowo, przebudowa skrzyowania w miejscowociach Wlk.
Czyste - Storlus s planowane na
kolejne lata powiedzia Tomasz
Okoski.

numer 10(102)/2016
ISSN 1734-2066

WIADOMOCI

RELACJE

KOMENTARZE

www.powiattorunski.pl

WYDARZENIA

Szukamy osb pozytywnie zakrconych

i najciekawszych inicjatyw!

Znasz takie? Zgo je ju dzi! Szczegowych informacji udzielaj pracownicy Wydziau Edukacji i Spraw Spoecznych
pod nr tel. 56 662 88 42. Na telefoniczne zgoszenia pod tym samym numerem czekaj do 15 listopada 2016 r.
Spoecznik roku
Znasz osoby, ktre dziaaj na rzecz
spoecznoci lokalnej lub s inspiratorami
pozytywnych zmian? Takie, ktre s doskonaym przykadem brania spraw we
wasne rce bez ogldania si na innych?
S pomysodawcami i organizatorami wartociowych akcji i inicjatyw spoecznych?
To dobrze si skada! Ruszy bowiem
nabr do I edycji konkursu Spoecznik
Roku Powiatu Toruskiego. Do konkursu mona zgosi penoletnie osoby lub
zesp, ktrzy w szczeglny sposb wyrniaj si w dziaalnoci spoecznej na
rzecz mieszkacw powiatu. Komisja konkursowa przy ocenie kandydatw zwrci
szczegln uwag na skuteczno podejmowanych dziaa, kreatywno, pomysowo dziaa, jak rwnie na wspprac i angaowanie innych osb.
Termin przyjmowania formularzy zgoszeniowych upywa 15 listopada. Regulamin i druk formularza znajduj si na stronie www.powiattorunski.pl w zakadce
NGO/Aktualnoci NGO. Kandydatw do
Konkursu zgasza mog nie tylko instytucje publiczne i organizacje pozarzdowe,

W czasie ubiegorocznego Forum najciekawsze inicjatywy doczekay si rwnie ciekawych prezentacji

ale take osoby prywatne. Na laureata

konkursu czeka statuetka oraz nagroda
rzeczowa. Wrczenie nagrody odbdzie
si podczas Powiatowego Forum Organizacji Pozarzdowych.

Najciekawsza inicjatywa
Jestecie realizatorami inicjatywy, ktra moe by inspiracj dla innych? Udao
si wam zrealizowa co, co wydawao
si niemoliwe albo swym rozmachem

zaskoczyo nawet Was? Nie zwlekajcie

ju dzi zgocie je do konkursu na Najciekawsz Inicjatyw Spoeczn.
Konkurs skierowany jest zarwno do
stowarzysze i fundacji, jak rwnie do grup
nieformalnych, czyli k gospody wiejskich,
soectw, uczniw czy te mieszkacw domw pomocy spoecznej z terenu powiatu
toruskiego, realizujcych zadania na rzecz
powiatu i jego mieszkacw.
Do konkursu mog stan inicjatywy
zrealizowane przez grupy podczas caego
okresu ich dziaalnoci. Zgoszone przedsiwzicia zostan zaprezentowane przez
ich realizatorw podczas Forum Organizacji Pozarzdowych, ktre odbdzie si
w grudniu br. To wanie uczestnicy forum
dokonaj wyboru najciekawszego z nich.
Zwycizca otrzyma bon zakupowy
o wartoci 1000 z, ktry przeznaczy na
realizacj swoich celw statutowych lub
dalsz dziaalno spoeczn grupy. Ponadto przyznane zostan 2 wyrnienia
o wartoci 500 z kade. Dla wszystkich
grup prezentujcych inicjatywy podczas
forum przewidziano sodkie niespodzianki.
Zgoszenia oraz informacje pod nr tel.
56 662 88 42. Termin mija 15 listopada br. (JR)

AKTUALNOCI

Budet obywatelski 2017

Ju niebawem dowiemy si na co przeznaczone zostan rodki
z budetu obywatelskiego w 2017 roku! Trwa weryfikacja
zoonych wnioskw
45 zada zgoszono do budetu obywatelskiego powiatu toruskiego na
rok 2017. 15 z nich ubiega si o rodki z
puli powiatowej, pozostae za realizowane bd z pul lokalnych.
Najwiksz aktywnoci wykazali si
mieszkacy gminy Chema i Zawie
Wielka skadajc po 7 wnioskw. Z gminy
Obrowo wpyny 4 projekty, z ubianki
i ysomic po 3, a z miasta Chema i gminy Czernikowo po 2. Tylko po 1 wniosku
wpyno z gmin Wielka Nieszawka i Lubicz.
Do dyspozycji mieszkacw jest kwota 200 tys. z. Warto wszystkich zgoszonych zada opiewa na czna kwot
ponad 700 tys. z, wic konkurencja
bdzie spora. Podobnie jak w pierwszej
edycji najwiksz popularnoci ciesz
si inwestycje w infrastruktur rekreacyjno-sportow. Wrd nich przewaa
monta siowni zewntrznych, ale ma-

rzeniem mieszkacw jest rwnie budowa kortu tenisowego. S te propozycje zaj kulinarnych, szkole z zakresu
pierwszej pomocy, plenerw malarskich,
imprez sportowych, a take spotka muzycznych i teatralnych.
Obecnie trwa weryfikacja formalna zgoszonych zada. Nie pniej ni
10 listopada planowana jest publikacja
pozytywnie zweryfikowanych wnioskw,
ktre zostan poddane pod gosowanie.
Wraz z list wnioskw wiato dzienne
ujrzy take nowa obowizujca w tej
edycji karta do gosowania, na ktrej
mieszkacy bd oddawa swoje gosy.
Gosowanie potrwa do 30 listopada br.,
a ogoszenie listy zwyciskich projektw
nastpi tu przed witami Boego Narodzenia. O szczegach bdziemy informowa na naszej stronie internetowej
www.powiattorunski.pl oraz facebookowym profilu.
(JR)

Harmonogram realizacji II edycji budetu obywatelskiego powiatu toruskiego

Podanie do publicznej wiadomoci informacji o wysokoci rodkw
na realizacj budetu obywatelskiego w 2017 r. oraz o terminie
zgaszania propozycji zada do budetu obywatelskiego na rok 2017

do 22 wrzenia 2016 r.

Zgaszanie propozycji zada do zrealizowania w ramach budetu

obywatelskiego w 2017 r.

od 22 wrzenia 2016 r.
do 14 padziernika 2016 r.

Weryfikacja zgoszonych propozycji zada do budetu obywatelskiego, w tym czas na dokonanie korekty zgoszonego zadania

od 17 padziernika 2016 r.
do 7 listopada 2016 r.

Zatwierdzenie przez Zarzd Powiatu Toruskiego listy zada, ktre

bd poddane pod gosowanie mieszkacw oraz wzoru obowizujcej karty do gosowania

9 listopada 2016 r.

Publikacja wynikw weryfikacji zgoszonych propozycji zada do

budetu obywatelskiego, w tym listy zada bdcych przedmiotem
gosowania oraz karty do gosowania

do 10 listopada 2016 r.

Gosowanie mieszkacw powiatu toruskiego nad propozycjami

zada do budetu obywatelskiego

od dnia publikacji listy

zada bdcych przedmiotem gosowania do
30 listopada 2016 r.

Weryfikacja oddanych gosw i liczenie gosw wanych

od 1 grudnia 2016 r.
do 16 grudnia 2016 r.

Ogoszenie wynikw gosowania, w tym listy zwyciskich zada

do 21 grudnia 2016 r.

ju zrealizowane

do zrealizowania

www.powiattorunski.pl

2 Powiat Toruski, padziernik 2016

INWESTYCJE

Bezpieczniej na powiatowych drogach

WYDARZENIA

Dzie Edukacji Narodowej

Tegoroczne inwestycje to kolejne etapy realizacji uchwalonego przez Rad Powiatu Toruskiego Programu poprawy 5 nauczycieli powiatowych jednostek owiatowych otrzymao
z rk Starosty Toruskiego Mirosawa Graczyka nagrody za
bezpieczestwa na drogach w powiecie toruskim
Rok 2016 na powiatowych drogach oraz
ChemaBrowinaGrzywnaKu- wyjtkowe osignicia dydaktyczno-wychowawcze i opiekucze

upyn pod znakiem dwch duych

modernizacji i kilku mniejszych remontw. Powstao take sporo nowych
chodnikw. Wszystkie zrealizowane inwestycje sprawi, e w sezonie jesienno-zimowym na powiatowych drogach
bdzie bezpieczniej.
Najwikszym tegorocznym przedsiwziciem by remont cigu komunikacyjnego ChemaDziemionyGrzegorz

czwaySawkowo o cznej dugoci ponad 12 km. Cay odcinek otrzyma now

nawierzchni, a mieszkacy Grzegorza i
Grzywny nowe chodniki, perony autobusowe i wiaty na przystankach. Koszt
caego zadania wynis 4,2 ml z. Powiat
uzyska na ten projekt dofinansowanie z
Programu Rozwoju Gminnej i Powiatowej
Infrastruktury Drogowej, a do remontu
dooya si take gmina Chema. (AN)

Trasa ChemaDziemionyGrzegorz oraz ChemaBrowinaGrzywnaKuczwaySawkowo

przed...

...i po remoncie

Zakoczya si take druga co do wielkoci tegoroczna inwestycja drogowa przebudowa niemal

6 km drogi powiatowej Wola-Oswka

Remont kosztowa 448 tys. z, przy czym cz

rodkw pochodzia z Programu Rozwoju Obszarw Wiejskich, a cz dooya gmina Czernikowo

Wybudowano 1,1 km cigw pieszo-rowerowych

m.in. w: Krobi (fot.) i Mierzynku (gm. Lubicz), Witowu (gm. Czernikowo) i Zbwcu (gm. Obrowo)

Udao si zmodernizowa take drogi powiatowe

ZakrzewkoTylice na odcinku o dugoci 1,2 km
oraz ZelgnoZelgno Bezd na odcinku 1,6 km

PRZYJAZNY URZD
BEZPATNA POMOC DLA SENIORW!
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie
w Toruniu oraz Toruskie Stowarzyszenie Aktywnoci Spoecznej zapraszaj
seniorw 60+ zamieszkujcych powiat
toruski do bezpatnego korzystania
z poradnictwa prawnego, obywatelskiego i rodzinnego w siedzibie TSAS
w Toruniu, przy ul. Bydgoskiej 58.
W ramach realizacji partnerskiego
projektu pn.: Kalendarz Kreatywnoci
i Integracji Spoecznej Seniorw interdyscyplinarne dziaania na rzecz rozwoju aktywnoci i samoorganizacji osb
starszych istnieje rwnie moliwo
zorganizowania poradnictwa mobilnego (wyjazdowego) z radc prawnym
i doradc rodzinnym dla formalnych
oraz nieformalnych grup senioralnych
(np. klubw seniora, stowarzysze
senioralnych), w ich siedzibach.
Projekt trwa do 31 grudnia 2016 r.
Uczestnictwo w projekcie jest bezpatne!
Osoby zainteresowane zapraszamy do
kontaktu telefonicznie lub mailowo.
Tel.: 515 276 454; 56 662 87 52
E-mail: tsas@tsas.torun.pl
Jolanta Zieliska
Dyrektor PCPR w Toruniu
Projekt jest wspfinansowany ze rodkw Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Spoecznej w ramach Rzdowego Programu na rzecz Aktywnoci Spoecznej Osb Starszych na lata 2014-2020

www.powiattorunski.pl

Uroczysto odbya si 14 padziernika w Auli Zespou Szk Ponadgimnazjalnych w Chemy z okazji Dnia Edukacji Narodowej najwaniejszego wita
nauczycieli i pedagogw.
W naszym powiecie w szkoach publicznych pracuje ich ponad 200. Wielu
z nich to pasjonaci swojego przedmiotu,
oddani dzieciom i modziey wychowawcy,
zaangaowani w swoj misj specjalici.
Wszyscy nieustannie podnosz i jak najlepiej wykorzystuj w pracy wasne kwalifikacje na rnych poziomach szkolnej
edukacji. Std te wadze samorzdowe,
doceniajc prac merytoryczn i wychowawcz pedagogw, a take ich starania
o to, eby by nie tylko nauczycielami,
ale take przyjacimi dzieci i modziey,
nagrodzio tych najlepszych. Do statuetek
i dyplomw, ktre Starosta Toruski Mirosaw Graczyk wrczy w tym roku nauczycielom, doczono rwnie nagrod
pienin. Wyrnieni zostali: Katarzyna
Kosiska kierownik dobrzejewickiej Filii
Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w
Chemy, Zbigniew Piotrowski dyrektor
Zespou Szk, Centrum Ksztacenia Usta-

wicznego w Gronowie, Wojciech Okurowski nauczyciel Szkoy Muzycznej I stopnia

w Chemy, Jerzy Gobiewski nauczyciel Zespou Szk Ponadgimnazjalnych w
Chemy oraz Jacek Murawski nauczyciel Zespou Szk im. Unii Europejskiej w
Chemy. yczenia zgromadzonym zoyli
rwnie Przewodniczcy Rady Powiatu
Toruskiego Tomasz Zakrzewski oraz Wicestarosta Toruski Andrzej Siemianowski.
Powiatowe uroczystoci uwietniy
wystpy m.in. uczniw Szkoy Muzycznej
I stopnia w Chemy oraz Zespou Szk
Ponadgimnazjalnych. Uroczyste spotkanie
okrasia rwnie wspaniaa uczta smakw,
barw i zapachw, o ktre zadbali uczniowie Zespou Szk Ponadgimnazjalnych w
Chemy pod opiek Krystyny Soliwodzkiej.
Dzie Edukacji Narodowej to waciwy
moment, aby okaza wdziczno wszystkim osobom zaangaowanym w proces
edukacyjny podzikowa im za otwieranie nowych horyzontw, budzenie zapau
do nauki i motywowanie do podejmowania twrczych przedsiwzi.
(AG)

KONKURS

Najpikniejsze zagrody nagrodzone

Od 16 lat Starostwo Powiatowe w Toruniu we wsppracy z Powiatowym Zespoem
Doradztwa Rolniczego w Chemy oraz urzdami gmin organizuje konkurs Pikna
Zagroda. W tym roku doczyli nowi partnerzy Poza Toru i Leroy Merlin a
rywalizacja nabraa jeszcze wikszego rozmachu
Rywalizacja odbywa si najpierw na
etapie gminnym, a nastpnie powiatowym w dwch kategoriach na najbardziej zadbane gospodarstwo rolne
i dziak ogrodnicz.
29 wrzenia 2016 r., w trakcie sesji
Rady Powiatu Toruskiego, uroczycie
wrczono laureatom dyplomy i upominki. Otrzymali je:
W kategorii gospodarstwo rolne:
1. Anna i Sawomir Duszkiewicz z Kazimierzewa
2. Edyta i Jacek Kowalscy z Brchnowa

3. Michalina i Jerzy Janiaczyk z Brzena

oraz Renata i Jan Bonieccy z Biskupic
W kategorii ogrd przydomowy:
1. Ewelina i Jzef Muszytowscy z Papowa
Toruskiego
2. Marianna i Mirosaw Fajkowscy z Krobi
3. Anna i Mariusz Pruszczyscy z Dbin
Wyrnienie otrzymali Beata i Sebastian Sacharuk z Rogowa.
Nowoci szesnastej edycji Konkursu
by konkurs sms-owy w gazecie Poza Toru. Redakcja opublikowaa fotografie

ogrodw, rywalizujcych o miano najpikniejszego w powiecie, a czytelnicy

wskazywali swoich faworytw wysyajc
smsy. Zwycizcami gosowania czytelnikw zostali Anna i Sawomir Duszkiewicz
z Kazimierzewa w kategorii gospodarstwo rolne oraz Marianna i Mirosaw Fajkowscy z Krobi w kategorii ogrd przydomowy.
Wszystkim uczestnikom serdecznie
gratulujemy i dzikujemy za upikszanie
naszej maej ojczyzny.
Agnieszka Janiaczyk-Dbrowska
Czonek Zarzdu Powiatu Toruskiego

Ewelina i Jzef Muszytowscy nagrodzeni za

najpikniejszy ogrd przydomowy

Marianna i Mirosaw Fajkowscy ich ogrd najbardziej spodoba si czytelnikom

Anna i Sawomir Duszkiewicz laureaci konkursu w kategorii gospodarstwo rolne

3 Powiat Toruski,

padziernik 2016

BUDET OBYWATELSKI

Kolejne projekty zrealizowane!

Tegoroczna jesie w powiecie toruskim obfituje w ciekawe wydarzenia jest to zasug samych mieszkacw, ktrzy
postanowili wzi sprawy w swoje rce, skorzysta z szansy, ktr da budet obywatelski i zrealizowa swoje pomysy!
Warsztaty i konkursy, fora i miejsca rekreacji sprzyjaj spotkaniom i wsplnemu aktywnemu spdzaniu czasu
W gminie Chema pysznie i zdrowo
Akademia zdrowego odywiania to omiogodzinne warsztaty kulinarne promujce zdrowe
odywianie, kre odbyy si w Kuczwaach i w Nawrze. Prowadzca zajcia Elbieta Tomaszewska
zapoznaa uczestnikw ze sposobem wielu niecodziennych potraw, takich jak np. pierogi z fet
i szpinakiem, rolada francuska czy krewetki na salsie warzywnej. Na zakoczenie warsztatw odbya
si wsplna degustacja przygotowanych potraw. Zajcia odbd si jeszcze w:
Zelgnie 28 padziernika br. o godz. 13.00, Koczewicach 29 padziernika br. o godz. 10.00, Bielczynach
4 listopada br. o godz. 13.00 i w Sawkowie 5 listopada br. o godz. 10.00.
Podsumowanie projektu odbdzie si na konferencji, ktr zaplanowano na 25 listopada 2016 r.
o godz. 13.00 w wietlicy wiejskiej w Kuczwaach. Konferencj zakoczy wystp artystyczny.
Lider zadania Stanisawa Stasieczek
W gminie ysomice na ludowo i z przytupem!
W Regionalnej Izbie Historii i Tradycji w ysomicach odbyo si Jesienne popoudnie z histori,
ktre zamykao cykl wydarze realizowanych w ramach rodkw z I edycji budetu obywatelskiego
powiatu toruskiego. Zadanie pod nazw Drzwi otwarte w Regionalnej Izbie Historii i Tradycji,
ktrego pomysodawc byo Stowarzyszenie Rozwoju Gminy ysomice, pozyskao na swoje przedsiwzicie 6 000 z. Z oferty zwiedzania poczonego z warsztatami kulinarnymi, skorzystao ponad
120 osb z gmin ysomice, Chema i ubianka, a take z Torunia, Ostromecka i Bydgoszczy. W czasie
spotkania podsumowujcego, organizatorzy zadbali o mi atmosfer i wiele ciekawostek. Mona
byo wypieka wafle, skosztowa miodu i chleba ze smalcem, zobaczy jak rzebi si w drewnie. Nie
zabrako pieww i tacw, a wszystko przy akompaniamencie Kapeli Ludowej Kamiscy z Osieka
(KM)

W gminie ubianka z caej siy!

16 padziernika 2016 r. na placu przy wietlicy wiejskiej w Biskupicach odbyo si uroczyste
otwarcie kolejnej siowni zewntrznej wybudowanej ze rodkw budetu obywatelskiego
powiatu toruskiego tym razem poczone
z mistrzostwami Siacz powiatu. Rywalizacja
odbya si na wybranych elementach siowni. Zwycistwo w kategorii kobiet wywalczya
Kamila Wernerowska, w kategorii mczyzn
Siaczem powiatu zosta Miosz Dygasiski,
a w kategorii 60+, po zacitej walce i dogrywce zwyciy Roman Dubicki.

Liderki projektu Monika Mdzielewska i Honorata eglarska bardzo dzikuj wszystkim, ktrzy przyczynili si do budowy siowni: osobom
zbierajcym podpisy i tym, ktrzy te podpisy zoyli oraz sotysom ssiednich wsi za wspieranie
inicjatywy. Siownia w Biskupicach jest przykadem na to, e wspdziaanie dla lokalnej spoecznoci daje wiele radoci i satysfakcji, uczc
szacunku wobec dobra wsplnego. Zgoda buduje! A w Biskupicach ju trwaj przygotowania do
pozyskania rodkw na nowe dziaania :) (MG)

W gminie Czernikowo na wesoo!

Hutawka podwjna oraz tzw. bocianie gniazdo to pierwsze urzdzenia na placu zabaw w
Oswce, z ktrych mog ju korzysta najmodsi mieszkacy gminy Czernikowo. Dziki inicjatywie pani Bogumiy Lewandowskiej w ramach budetu obywatelskiego powiatu toruskiego 2016
powstao miejsce spotka i zabaw dla dzieci, jak rwnie ich starszych opiekunw. Kiedy na placu
zabaw zagocili modzi mieszkacy Oswki, zapanowaa wspaniaa atmosfera rozwietlana ich
umiechami relacjonuje lider zadania Bogumia Lewandowska, dodajc, e marzeniem na najbliszy czas, jest rozbudowanie placu o nowe elementy. Druga edycja budetu obywatelskiego
powiatu toruskiego to ogromna szansa na kolejne umiechy dzieciakw.
(SA)

W gminie Zawie Wielka tradycyjnie i integracyjnie

Warsztaty kulinarne obejmujce tematyk zdrowego ywienia i tradycji kulinarnej ziemi toruskiej
odbyy si take w wietlicy Wiejskiej w Starym Toruniu. Pod czujnym okiem instruktorek z Zespou
Szk Gastronomiczno-Hotelarskich w Toruniu oraz wacicielki kwiaciarni Tanga z Torunia,
33 osoby poznay nie tylko zasady racjonalnego odywiania, ale sposoby dekorowania stou
i piknego podawania potraw. Uczestnicy warsztatw mieli okazj wasnorcznie przygotowa
kilka ciekawych i bardzo zdrowych da i stworzy ikebanki zdobice st. Warsztaty zakoczyy si
wrczeniem certyfikatw przez Wjta Gminy Zawie Wielka Jana Surdyk i wspln degustacj
przygotowanych potraw. Lider zadania Magorzata Winiewska podsumowujc dwa dni przyjemnej
pracy podkrelia szczeglne znaczenie tej inicjatywy w integracji lokalnego rodowiska.
(SA)

W gminie Lubicz biznesowo

I Forum Biznesu Powiatu Toruskiego stao
si jednym z najciekawszych wydarze I edycji
powiatowego budetu obywatelskiego.
Z okazji do spotkania, wysuchania ciekawych
prelekcji i nawizania nowych kontaktw skorzystao blisko 200 osb. Zgromadzeni na Forum przedsibiorcy z powiatu toruskiego po
raz pierwszy mieli okazj wzi udzia w takim
wydarzeniu. Dynamiczne i atrakcyjnie wygoszone prelekcje spotkay si z bardzo pozytywnym odbiorem. Prelegenci oraz zaproszeni
eksperci w przerwie kawowej oraz podczas
lunchu chtnie odpowiadali na liczne pytania
suchaczy.

Fakt, e sala wykadowa pozostaa pena od

pocztku do koca spotkania pozwala wierzy, e tematyka wykadw oraz dobr prelegentw byy trafne, a uczestnicy Forum wynieli z niego nie tylko przydatn wiedz, ale
take wiele nowych, cennych kontaktw, ktre
zaprocentuj w przyszoci.
(AN)

POWIATOWE CENTRUM POMOCY RODZINIE

Nowe mikrobusy uatwi podre niepenosprawnym

Powiat toruski systematycznie likwiduje bariery transportowe w podlegych mu jednostkach skutecznie korzysta z programu
Pastwowego Funduszu Rehabilitacji Osb Niepenosprawnych Wyrwnywanie rnic midzy regionami III
Po przyjciu przez
samorzd
powiatu
toruskiego zaproszenia do uczestnictwa
w programie PFRON
oraz skierowaniu do
wszystkich gmin i jednostek budetowych powiatu toruskiego informacji o moliwoci skorzystania
z dofinansowania w 6 obszarach zada-

niowych, do Starostwa Powiatowego w

Toruniu wpyny dwa projekty dotyczce
likwidacji barier transportowych.
Dokumentacja projektowa zostaa przeanalizowana przez Powiatowe Centrum
Pomocy Rodzinie w Toruniu i przekazana do
Oddziau Kujawsko-Pomorskiego PFRON
z siedzib w Toruniu. 10 padziernika
2016 r. Powiat Toruski podpisa umow
z Pastwowym Funduszem Rehabilitacji

Osb Niepenosprawnych na dofinansowanie projektw w ramach Programu

wyrwnywania rnic midzy regionami
III. Dziki rodkom z PFRON:
1. rodowiskowy Dom Samopomocy w
Chemy wzbogaci si o dziewicioosobowy mikrobus z miejscem na wzek
inwalidzki,
2. Podobny pojazd, przystosowany dla

osb niepenosprawnych, ale z dwoma

miejscami na wzki trafi do Zespou
Szk im. Unii Europejskiej w Chemy.
Oglna warto dofinansowania PFRON
to kwota 154 tys. z (po 77 tys. do kadego
auta). Pozostae koszty zakupu mikrobusw, po 53 tys. z na kady, pochodz z budetu powiatu toruskiego.
Grayna Ilkw
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Toruniu
www.powiattorunski.pl

4 Powiat Toruski, padziernik 2016

PRZYJAZNY URZD

Nkanie dunika jest niezgodne z prawem

Coraz czciej do Powiatowego Rzecznika Konsumentw zgaszaj si osoby nkane przez firmy windykacyjne, skupujce
czsto wierzytelnoci klientw telefonii komrkowej lub stacjonarnej oraz klientw instytucji udzielajcych szybkich poyczek
Wskutek umowy cesji wierzytelnoci
firmy te wstpuj w prawa wierzyciela
i rozpoczynaj dziaania zmierzajce do
szybkiego odzyskania dugu wraz odsetkami i niejednokrotnie wysokimi opatami za wezwania do zapaty.
Nkanie faktycznych lub domniemanych dunikw polega moe na uporczywych telefonach, zasiganiu informacji o stanie majtkowym i osobistym
wrd ssiadw, czasami na wywieszaniu
w miejscu dostpnym szerszej iloci osb
informacji o zadueniu z jednoczesnym
wezwaniem do zapaty. Bywa te, e dochodzi do stosowania grb karalnych.
S to oczywicie praktyki niedozwolone,
a pokrzywdzony moe dochodzi przed
sdem zaniechania takich dziaa, odszkodowania jeli z tego tytuu ponis

szkod majtkow lub zadouczynienia

za krzywdy moralne nimi wyrzdzone.
Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego
takie dobra jak zdrowie, wolno, nazwisko, wizerunek, nietykalno mieszkania
itp. s chronione prawem, a firmy windykacyjne nie maj prawa ich narusza.
Za groby karalne grozi za kara przewidziana w kodeksie karnym i w przypadku
ich stosowania naley zawiadomi o tym
organy cigania.
Firmy windykacyjne czsto gro, e
jeli dunik nie wpaci w okrelonym
czasie danej kwoty, to jego dane automatycznie przeka do Biura Informacji Gospodarczej, co moe skutkowa
ograniczeniami w zaciganiu kredytw
lub zawieraniu innych umw. W tej sprawie wypowiedzia si Urzd Ochrony

Konkurencji i Konsumentw, uznajc za

niezgodne z prawem straszenie automatycznym przekazywaniem danych osobowych do BIG. Niezgodne z prawem jak
uzna UOKiK jest rwnie celowe wprowadzenie w bd co do rzekomo toczcego si wobec dunika postpowania
sdowego lub egzekucyjnego z wykazem rzekomych kosztw sdowych, jakie
dunik poniesie, jeli nie dokona wpaty
danej przez firm kwoty.
Warto pamita, e postpowanie egzekucyjne na podstawie prawomocnego
wyroku sdu zaopatrzonego w klauzul wykonalnoci, prowadzi moe tylko
pastwowy organ egzekucyjny (czyli komornik), a firmy czy kancelarie windykacyjne nie s organami egzekucyjnymi.
Co za tym idzie, nie maj prawa bez zgo-

dy osoby zainteresowanej dokonywa

w miejscu jej zamieszkania spisu stanu
majtkowego, sporzdza dokumentacji
fotograficznej majtku lub wystpowa
do niej o podanie wartoci majtku
W mojej dotychczasowej praktyce
nierzadko zdarzay si sytuacje, kiedy
firma windykacyjna daa zwrotu nieistniejcego dugu (czyli bez podstawy
prawnej w postaci umowy czcej strony) lub zwrotu nalenoci uregulowanych wczeniej przez zobowizanego.
W takich sytuacjach dysponujc stosownymi dokumentami mona zwrci
si do rzecznika konsumentw z prob
o udzielenie pomocy prawnej.
Marzenna Napirkowska
Powiatowy Rzecznik Konsumentw

OWIATA

Erasmus+ pomaga przeama bariery

Przeamanie barier jzykowych i kulturowych oraz nowe przyjanie, to tylko niektre efekty midzynarodowej wymiany
w ramach programu Erasmus+
Udzia w midzynarodowych projektach sta si ju tradycj Zespou Szk
Ponadgimnazjalnych w Chemy.
W tym roku uczniowie bior udzia
w projekcie Erasmus+ Healthy life, ktry pozwala na wymian dowiadcze
i dobrych praktyk zarwno za porednictwem narzdzi TIK (Technologie Informacyjne i Komunikacyjne), jak i podczas midzynarodowych spotka projektowych.
Uczniowie piciu zaangaowanych
we wspprac placwek: z Francji, Anglii, Bugarii, Rumunii i Polski poznaj w
ten sposb swoje kraje, miasta i szkoy.
Uczniowie Zespou Szk Ponadgimna-

zjalnych w Chemy, prowadzeni przez

koordynatora projektu Iren Szydowsk,
pracuj nad projektem Healthy Life
od roku. Partnerzy wymieniaj si dowiadczeniami dotyczcymi zagadnie
prozdrowotnych, ale rwnie tymi dotyczcymi codziennego ycia szkolnego
w swoich krajach. Pomocne s filmy,
zdjcia i prezentacje w jzyku angielskim,
zamieszczane w przestrzeni wirtualnej.
W dniach 02-09.10.2016 r. partnerzy
projektu spotkali si podczas krtkoterminowej wymiany modziey w Dobrichu
w Bugarii. Tematyka spotkania dotyczya
zagadnie zwizanych ze zdrowym stylem
ycia. Uczestnicy warszatw mieli okazj

odwiedzi wiele ciekawych miejsc (Warn, Balchik, Ovach, Provadi), zwizanych

z kultur i histori Bugarii. Spotkanie po
raz kolejny sprawio, e uczniowie podnieli swoje umiejtnoci jzykowe, nawizali nowe kontakty i przyjanie, ale przede
wszystkim promowali zdrowy styl ycia
i odywiania. Wyjazd by wyzwaniem dla
ich umiejtnoci jzykowych i spoecznych.
Uczestnicy spotkania sprostali mu na pitk
z plusem!
Udzia w tego typu midzynarodowych przedsiwziciach przynosi oczywiste korzyci dla uczestnikw. Wymiana modziey pozwala na doskonalenie
umiejtnoci posugiwania si jzykiem

angielskim. Ponadto modzi ludzie maj

moliwo pozna zwyczaje, tradycje
i kultur krajw partnerskich, a poprzez
udzia w zajciach szkolnych porwnuj
odmienne systemy szkolnictwa.
Dziki zaangaowaniu w projekty midzynarodowe, uczniowie maj wiksz
motywacj do nauki jzykw obcych,
ogad i swobod w kontaktach z obcokrajowcami. Udzia w projekcie to szkoa
tolerancji oraz wiadomego i pozbawionego kompleksw wspycia w zjednoczonej Europie.
Irena Szydowska
szkolny koordynator projektu
Zesp Szk Ponadgimnazjalnych w Chemy

POWIATOWY SZKOLNY ZWIZEK SPORTOWY

Przeaje na dobry pocztek

Mistrzowie Powiatu wystartowali

Od jesieni do biegania podobno lepsza jest tylko wiosna. Tym razem i jesie
okazaa nam swoje aski, pozwalajc na
rozegranie pierwszych zawodw sportowych przy znakomitej aurze. Tegoroczne indywidualne biegi przeajowe
odbyy si w Zejwsi Maej.
www.powiattorunski.pl

Wystartowalimy 29 wrzenia, chwilk po godzinie 10:00 wszystko zgodnie

z planem, dziki znakomitej wsppracy
z Januszem Lemke, Gminnym Koordynatorem Sportu w Zejwsi Wielkiej.
Jeszcze przed startem nauczyciele wf ze
Zejwsi Wielkiej oprowadzili modzie
po przygotowanych do biegw trasach.
W pierwszej kolejnoci startowali uczniowie szk podstawowych, nastpnie gimnazjalnych, a koczyli licealici.
Triumfatorami biegw przeajowych
zostali: Anastazja Czyycka SP Zawie
Wielka, Jakub Guewski SP Brzozwka,
Klaudia Szatkowska Gimnazjum Lubicz
Grny, Mateusz Chojnacki Gimnazjum

Dobrzejewice, Marta Paweek Zesp

Szk Ponadgimnazjalnych w Chemy,
Piotr Sadowski Liceum w Dobrzejewicach. Gratulujemy!!!
Poza emocjami sportowymi na uczestnikw Mistrzostw Powiatu czeka take
grill, kiebaski i napoje. Dzikujemy za
gocinne przyjcie! Serdeczne podzikowania za pomoc organizacyjn kierujemy
rwnie do Ochotniczej Stray Poarnej
z yna I, dyrekcji Zespou Szk w
Zejwsi Wielkiej oraz uczennic i uczniw
tej szkoy, ktrzy suyli nieocenion pomoc w wielu sprawach organizacyjnych.
Artur Stankiewicz
Powiatowy Koordynator Sportu Szkolnego

POWIAT TORUSKI
Bezpatny Miesicznik Samorzdowy
Starostwo Powiatowe w Toruniu
ul. Towarowa 4-6
87-100 Toru
tel. 56 662 88 88, fax 56 662 88 89
e-mail: starostwo@powiattorunski.pl
Redakcja w skadzie:
dr Malwina Rouba redaktor naczelny
Agnieszka Niwiska (AN) redakcja numeru
Magorzata Gowacka (MG), Anna Grzybowska (AG),
Katarzyna Machalewska (KM), Joanna Rybitwa (JR),
Artur Stankiewicz (SA)
Kontakt: rzecznik@powiattorunski.pl, tel. 56 662 88 52
Skad: Starostwo Powiatowe w Toruniu
Druk: Drukarnia Agora SA. w Pile, ul. Krzywa 35

YSOMICE

POZATORUN.PL

15

Sport ponad wszystko

Niepenosprawni z gminy ysomice wzili udzia w paraolimpiadzie w gminie Obrowo
Micha Ciechowski | fot. ukasz Piecyk/nadesane
Osiem medali - tyloma krkami pochwali si mog
niepenosprawni sportowcy,
ktrzy reprezentowali gmin
podczas III Midzygminnej
Paraolimpiady Osb Niepenosprawnych w gminie Obrowo. Uroczystej inauguracji zawodw towarzyszyo zapalenie
Znicza Olimpijskiego.
Codzienn, cik prac,
przygotowywali si, aby wystartowa w zmaganiach, odbywajcych si co cztery lata.
Jedenastu sportowcw reprezentujcych gmin ysomice
walczyo o medale w szeciu
konkurencjach z przedstawicielami gmin Obrowo, Ciechocin,
Lubicz i Czernikowo.
- Ceremonia inauguracji
przypominaa otwarcie igrzysk
olimpijskich - mwi Aneta Kalinowska, pracownik socjalny
Gminnego Orodka Pomocy
Spoecznej w ysomicach. Nawizywaa do ideaw humanizmu, pokoju i przyjani.
Uroczystym rozpoczciem wydarzenia byo zapalenie olimpijskiego znicza i wypuszczenie
w niebo gobi - symbolu pokoju.
Cho podczas paraolimpiady

Za cztery lata niepenosprawni sportowcy rywalizowa bd w gminie ysomice.

wida byo ducha rywalizacji,

integracja znalaza si tam na
pierwszym miejscu. Jak zaznacza pracownik GOPS-u, emocje towarzyszyy sportowcom
na kadym kroku. Zadowole-

Tu stanie sala

nie mieszao si ze skupieniem

i wielkim przejciem.
- Wida zasadno organizowania takich imprez dla
niepenosprawnych mieszkacw regionu - komentuje Piotr

Jesienna metamorfoza

Prawdopodobnie ju w drugim semestrze nauki uczniowie skorzystaj

z nowego obiektu

Micha Ciechowski | fot. nadesane

Budowa sali gimnastycznej ju ruszya. Jej odbir planowany

jest w pierwszym kwartale 2017 roku.

Szkoa Podstawowa w wierczynkach ju wkrtce zyska

nowy obiekt sportowy. Sala gimnastyczna ma powsta do poowy lutego 2017 roku. Jej budowa
pochonie prawie 3,3 miliona
zotych. Wykonawc projektu
jest toruska firma Dompol.
Szkoa w wierczynkach zacza funkcjonowa ju w dwudziestoleciu midzywojennym.
Sukcesywnie rozbudowywana,
posiada dzi nowoczenie wyposaone pracownie przedmiotowe,
wietlic, stowk, a take przestronne szkolne hole. Mimo wielu
udogodnie, brakowao profesjonalnej sali gimnastycznej, w ktrej uczniowie mogliby realizowa
swoje pasje. Do tej pory wiczyli

w starym, stuletnim budynku bez

szatni, do ktrego przechodzili
przez podwrze. Dziki inwestycji gminnej ju wkrtce odbd
si pierwsze zajcia w obecnie
budowanym obiekcie.
- Najprawdopodobniej dzieci
ju w drugim semestrze bd mogy korzysta z nowej sali z trybunami dla 124 widzw - informuje
Dorota Suchecka, dyrektor Szkoy Podstawowej w wierczynkach.
- Wyposaona zostanie w szatnie,
azienki, pokj dla nauczycieli
wychowania fizycznego, a take
zaplecze gospodarcze.
W ramach inwestycji obiekt
bdzie wyposaony rwnie
w sprzt sportowy niezbdny do
prowadzenia zaj i rozwijania

Kowal, wjt gminy ysomice. Jestemy dumni z naszych sportowcw i ich osigni, ktrych
pozazdroci im moe w peni
sprawna osoba.
cznie uczestnicy para-

olimpiady zdobyli osiem medali. Podczas konkurencji

odbywajcej si na torze sprawnociowym, panie zdobyy zoty
i srebrny krek. Reprezentant
ysomic rwnie mg pochwali si najwyszym miejscem na
podium. W grze w krgle take
nie byo im rwnych - panie wywalczyy zoto i brz. Skok w dal
z miejsca rwnie przynis paniom zwycistwo - stany na
dwch najwyszych stopniach
podium. W konkurencji mczyzn gmina ysomice zdobya brz. Bez medali zakoczya
si rywalizacja w rzucie obrcz ringo do celu, strzaach na
bramk unihokeja oraz w przeciganiu liny. Zwieczeniem
wydarzenia byo ogoszenie organizatora kolejnych paraolimpijskich zmaga.
- Ju dzi moemy si pochwali, e zaszczyt organizowania IV edycji Midzygminnej
Paraolimpiady Osb Niepenosprawnych przypad gminie
ysomice - podsumowuje Piotr
Kowal. - Mam nadziej, e sprostamy wyzwaniu i w 2020 roku
spotkamy si ponownie, aby
wsplnie si bawi i dopingowa tych niesamowitych sportowcw.

pasji modych mieszkacw regionu.

Na terenie szkoy w wierczynkach powstanie miejsca
otwarte nie tylko dla uczniw, ale
take okolicznych mieszkacw zaznacza Piotr Kowal, wjt gminy
ysomice. - Popoudniami oraz
w soboty i niedziele korzysta
bd mogy z niej kluby sportowe
oraz liczne stowarzyszenia dziaajce na terenie samorzdu. Tu
przyjdziemy na niedzielne mecze
oraz sobotnie wydarzenia kulturalne.
Jak przewiduje projekt, sal
gimnastyczn z budynkiem szkoy poczy korytarz. Zaplecze
bdzie miao trzy kondygnacje.
Waciwa sala zajmie prawie 450
metrw kwadratowych. Jej wntrze wyposaone zostanie m.in.
w drabinki gimnastyczne, zdalnie sterowan tablic wynikw,
sprzt umoliwiajcy wiczenia
lekkoatletyczne oraz wszelkiego
rodzaju sporty druynowe.
- Planujc kad inwestycj
w gminie, skupiamy si szczeglnie na udogodnieniach dla
osb niepenosprawnych - podsumowuje Robert Kouchowski,
przewodniczcy Rady Gminy
ysomice. - Nie inaczej bdzie
take przy tym obiekcie, dziki
ktremu kompleks szkoy wraz
z sal w wierczynkach bdzie
nowoczesn placwk na miar
XXI wieku.
Poza Toru

. 28 padziernika 2016

Filia Gminnej Biblioteki Publicznej w Ostaszewie

ju za miesic zmieni swoje oblicze
Otwarta na czytelnika, skomputeryzowana, a ju wkrtce
w zupenie nowej odsonie - ju
pod koniec listopada bdzie
mona podziwia nowy wygld
ostaszewskiej placwki. Wszystko za spraw programu rozwoju bibliotek gminnych, ktry
ma na celu przeksztacenie ich
w nowoczesne centra dostpu
do wiedzy, kultury oraz orodki
ycia spoecznego.
Wzmianki o istnieniu biblioteki pojawiaj si ju w roku 1957.
Swoj dziaalno placwka rozpocza majc tysic ksiek. Dzi
dziki dofinansowaniom, wsparciu zarwno samorzdu gminy
i mieszkacw placwka wci
si rozwija i bogaci o najnowsze
tytuy.
- Dziaania majce na celu
modernizacj biblioteki to bardzo wane zadanie, zarwno
dla samorzdu gminnego jak
i mieszkacw na co dzie korzystajcych z udogodnie placwki
- zaznacza Piotr Kowal, wjt gminy ysomice. - Dziki rodkom
finansowym pozyskanym w ramach projektu, biblioteka stanie
si midzy innymi miejscem
przyjaznym osobom niepenosprawnym.
Wrd
przeprowadzonych
prac remontowych znajdzie si
przebudowa i wydzielenie pomieszczenia socjalnego oraz
przystosowanie wejcia oraz to-

alety dla osb niepenosprawnych. Ponadto z dofinansowania

placwka zakupi krzesa, stoliki
i szafy. czna warto projektu
to prawie 248 tysicy zotych.
- Nasze dziaania skierowane
bd take do osb najmodszych
- zaznacza Monika Wicherek,
pracownik biblioteki. - To dla
nich stworzymy kcik malucha
i zakupimy specjalnie przystosowane krzeseka i stoliki. Wychodzimy take naprzeciw nowym
technologiom. W najbliszym
czasie planujemy bowiem uruchomi usug "Ksik na telefon".
Filia Gminnej Biblioteki Publicznej w Ostaszewie kilkukrotnie przechodzia modernizacj.
Dziki trwajcej przebudowie,
ponownie zwikszy si jej powierzchnia. Z obecnie kilku pomieszcze, stworzone zostanie
jedno przestronne, w ktrym odbywa si bd liczne spotkania
i warsztaty.
- Jestemy pewni, e wci rozwijajce si biblioteki na terenie
naszej gminy stan si miejscami spotka mionikw ksiki
- podsumowuje Piotr Kowal. Warto zaznaczy, e placwka to
take w peni wyposaone miejsce multimedialne. Mieszkacy
mog w niej korzysta midzy
innymi z komputerw, tabletw
oraz bezpatnego internetu.
(MC)

MIASTO CHEMA

16

POZATORUN.PL

Ksiki wybrzmiay Zdrowie, przyja i angielski

Dzie Gonego Czytania w Polsce obchodzono ju po raz 15.
Dziki niemu dzieci rozwijaj
wyobrani i sownictwo, ronie
te wi pomidzy rodzicem
i dzieckiem.
Wydarzenie odbyo si w Filii
dla Dzieci i Modziey Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Chemy. Uczniowie
klas od II do VI, dla ktrych
przeznaczony by konkurs, mieli
przygotowa do gonego czytania fragment z literatury polskiej
i zagranicznej wyznaczony przez
bibliotekarza. Na przygotowanie
dzieci miay tylko dziesi minut. Uczestnicy konkursu oceniani byli w trzech kategoriach
wiekowych. W ocenie jury brao
pod uwag poprawno czytania i przekazu, interpretacj tekstu i oglny wyraz artystyczny.
W konkursie uczestniczyo a 66
osb.
W komisji zasiedli: nauczycielka nauczania pocztkowego
ze Szkoy Podstawowej nr 2 Zofia
Dembek, kierowniczka biblioteki
Barbara Kiciska, bibliotekarka
Danuta Blank oraz instruktor
Chemyskiego Orodka Kultury w Chemy Henryk Zatorski.
Nagrod burmistrza miasta
Chemy Jerzego Czerwiskiego,

ktry obj patronat nad imprez, otrzymaa Laura Bajerska ze

Szkoy Podstawowej nr 3.
Pierwsze miejsce zdobya Julia Stalmirska rwnie z trjki,
drugie miejsce przypado Szymonowi Makiewiczowi ze Szkoy
Podstawowej nr 5, a trzeci lokat zdoby Dawid Salomon reprezentujcy Szko Podstawow
nr 2. Jury zadecydowao rwnie
o przyznaniu wyrnienia, ktre
otrzymaa Lena aska z pitki.
W grupie starszych dzieci
pierwsze miejsce zdobya Weronika Winiarska ze szkoy Podstawowej nr 2, drug lokat zdobya
Zuzanna Jagielska take z dwjki, a trzecie miejsce przyznano
Alicji Gabor ze Szkoy Podstawowej nr 5. W tek kategorii wyrnienie przyznano Oliwii Pawelec.
W
grupie
najstarszych
uczniw najlepiej czytaa Julia
Amtmaska z pitki. Kolejne
miejsca zajli Kamil Lewandowski z trjki oraz Aleksandra
Obermueller z pitki.
Dzieci otrzymay dyplomy
i nagrody, ktrymi oczywicie
byy ksiki, z rk dyrektorki Biblioteki w Chemy Urszuli Meszyskiej.
(PL)

Pasje modych
Modzie z Gimnazjum nr 1 im.
b. ks. Stefana Frelichowskiego
w Chemy braa udzia w projekcie Fundacji Lokalnej Grupy
Dziaania Ziemia Gotyku pod
nazw Wsplne dziaanie czy
pokolenia. Realizacja projektu
bya dofinansowana z Funduszu
Inicjatyw Lokalnych.
Trwajcy od czerwca projekt mia fina w Chemyskim
Orodku Kultury, gdzie modzie
zaprezentowaa spektakl pt. Na
chemyskim rynku, inscenizujc chemyskie legendy. W ramach przygotowa do przedstawienia uczniowie spotkali si
m.in. z dr. Piotrem Bireckim
z Uniwersytetu Mikoaja Kopernika w Toruniu, ktry opowiada o chemyskich zabytkach
i historii miasta. Modzie poznawaa te tajniki fotografii i filmowania, ktre zdradza Marcin
aukajtys z telewizji Po Ssiedzku.
Projekt nie byby kompletny bez
udziau starszego pokolenia, kt-

re reprezentoway panie z klubu

Niteczka. Prowadziy warsztaty
rkodziea pokazyway techniki
lepienia z gliny oraz tworzenia biuterii. Dodatkowo swoje wyroby
zaprezentowao Koo Pszczelarzy
z Chemy im. Edmunda Daronia, a wyroby w technice pergaminowej zaprezentowaa m.in.
pani Gizela Czy. Mona byo
rwnie podszkoli swj warsztat
malarski dziki pomocy kierowniczki Chemyskiego Orodka
Kultury Monice Myszkowskiej.
Modzie dobrze czua si
w towarzystwie pa z klubu
Niteczka, ktre pokazyway,
jak dobrze szydekowa. Jeli ta
sztuka przetrwa w pamici modziey, to projekt odnis peen
sukces. Uczniowie przekonali si,
e rwnie poza grup rwienicz mog spotka osoby, ktrych
wiedza i dowiadczenie bd dla
nich cenn nauk.
(PL)

Uczniowie chemyskiego Zespou Szk Ponadgimnazjalnych wzili udzia

w duym midzynarodowym projekcie promujcym zdrowy tryb ycia

Projekt pod nazw Healthy

life, czyli Zdrowe ycie jest
czci programu Erasmus+,
ktry ma na celu wymian dowiadcze uczniw w ramach
europejskiego partnerstwa.
W ramach projektu wspprac nawizao ze sob pi szk
partnerskich z Francji, Bugarii,
Rumunii, Anglii oraz chemyski Zesp Szk Ponadgimnazjalnych. Projekt propaguje idee
wolontariatu, tolerancji oraz
pomocy osobom niepenosprawnym. Dodatkowo uczniowie poznaj kultur, tradycj
i zwyczaje mieszkacw innych
krajw europejskich. Podnosz
rwnie umiejtnoci jzykowe,
gwnie komunikacj w jzyku
angielskim, doskonal kompetencje z zakresu stosowania technologii informacyjnych, dbaj
o rozwj osobisty, ksztatowanie
umiejtnoci pracy w zespole midzynarodowym, poznaj
ludzi, ktrzy wykonuj zawody
zwizane z dbaoci o wysok
jako naszego zdrowia (diabetolog, ratownik medyczny, kucharz,
piekarz, trener), nabywaj nowe
umiejtnoci zawodowe zwizane z planowaniem diety i przygotowywaniem zdrowych posikw.
Start programu mia miejsce
rok temu. Wtedy grupa uczniw
z Chemy odwiedzia swoich
rwienikw z Francji. Zwiedzali Soissons, odwiedzili tamtejsz
szko, winnic w Cormicy oraz
monumentaln gotyck katedr
w Reims.
W styczniu uczniowie z Chemy pojechali do Anglii, gdzie
uczestniczyli w warsztatach kulinarnych, ktrych zwieczeniem
byo przygotowanie uroczystej

REKLAMA

Poza Toru

. 28 padziernika 2016

kolacji, zwiedzali te Londyn.

W marcu do Chemy przyjechali przedstawiciele szk z pozostaych krajw biorcych udzia
w projekcie. W ramach kilkudniowej wizyty modzie sporzdzaa zdrowe potrawy, m.in. pierogi na bazie pokrzyw, majonez
wegaski, koktajle oraz inne przekski bogate w kwasy tuszczowe
omega-3. Midzynarodowe zespoy uczestniczyy w zajciach
z carvingu oraz w warsztatach
kulinarnych pod czujnym okiem
szefa kuchni z Norwegii Przemysawa Roszaka. W miecie pooonym nad jeziorem i syncym
z wiolarskich tradycji nie mogo
zabrakn sportowej rywalizacji
na wiolarskim ergometrze. Midzynarodowa grupa braa rwnie udzia w zajciach z zumby
i aerobiku.
Dwa miesice pniej kolejni
uczniowie mieli okazj pojecha
do Rumunii i goci w szkole
partnerskiej Liceul Teoretic Nicolae Balcescu. Uczestnicy chwalili sobie moliwo poznania
rumuskiej kultury, cieszc si
z moliwoci sprawdzenia swoich

umiejtnoci w posugiwaniu si
jzykiem angielskim w praktyce.
Ostatnia wizyta w bugarskim
Dobrichu miaa miejsce w poowie padziernika. Uczestnicy
wyprawy skupili si na promocji zdrowego sposobu ycia oraz
promowaniu poytecznych dla
zdrowia nawykw. Nie obyo si
bez zwiedzania miejsc zwizanych z kultur i histori Bugarii
(Warna, Balchik, Ovach, Provadia). Wyjazd by kolejnym testem
kompetencji jzykowych modych podrnikw, ktry zdali na
pitk z plusem.
- Udzia w projekcie przynosi
oczywiste korzyci dla uczestnikw. Wymiana modziey pozwala na doskonalenie umiejtnoci posugiwania si jzykiem
angielskim. Ponadto modzi ludzie maj moliwo pozna zwyczaje, tradycje i kultur krajw
partnerskich, a poprzez udzia
w zajciach szkolnych porwnuj
odmienne systemy szkolnictwa
podsumowuje udzia w projekcie
jego koordynatorka Irena Szydowska.
(PL)

POZATORUN.PL

Inwestycje
na aktywizacje

MIASTO CHEMA

17

Mieszkacy Chemy po raz drugi zdecydowali, na

co przeznacz cz pienidzy z przyszorocznego
budetu
Piotr Lampkowski | fot. ukasz Piecyk

Chemanie coraz chtniej

decyduj, na co przeznaczy
cz miejskich rodkw. Urzd
Miasta wykorzystuje budet
partycypacyjny, by nakoni
mieszkacw do wikszego zaangaowania.
Rok temu do budetu partycypacyjnego trafio 100 tys. z. Teraz
zwikszono t pul do 150 tys. z.
Zgoszono pi projektw, m.in.
remont ul. Frelichowskiego oraz
remont i modernizacj przystani
Chemyskiego Towarzystwa
Wiolarskiego 1927. Klub Wkniarz wnioskowa o zakup wyposaenia do boiska kajak-polo,
a klub sportowy Legia chcia
kupi sprzt sportowy i urzdzenia do odnowy biologicznej. Powsta take projekt utwardzenia
kostk brukow ulicy Plaowej.
Do gosowania zostay dopuszczone tylko trzy pierwsze projekty.
Gosowanie zakoczyo si
14 padziernika. Zwyciy projekt Remont i modernizacja
przystani Chemyskiego Towarzystwa Wiolarskiego 1927,

zyskujc blisko 1,7 tys. gosw

przy 320 gosach niewanych oddanych na to zadanie. Wnioskodawcy oszacowali koszt prac na
132 tys. zotych. W ramach prac
modernizacyjnych chc wyremontowa dach, ociepli ciany,
wymieni instalacj elektryczn
oraz kupi nowy piec centralnego
ogrzewania, wymieni stolark
okienno-drzwiow, pooy tynki w rodku i na zewntrz oraz
wyremontowa hangary.
- Musimy oszacowa rzeczywist warto prac, ktra wyjdzie
przy okazji tworzenia dokumentacji projektowej mwi naczelnik Wydziau Gospodarki Miejskiej Zdzisaw Stasik. - Moe si
okaza, e cay zakres prac nie bdzie mg by pokryty w ramach
zabezpieczonych rodkw.
Drugie miejsce w gosowaniu
zdoby projekt klubu Wkniarz
za 75 tys. z. Na to zadanie gosowao 1,2 tys. osb, a 215 gosw
byo niewanych. Na ostatnim
miejscu znalaz si projekt remontu ul. Frelichowskiego z 950
gosami.
Jak na razie, propozycje zga-

Jednym z beneficjentw budetw bdzie przysta Chemyskiego Towarzystwa Wiolarskiego.

szane przez chemyskie kluby

sportowe maj najwicej szczcia w gosowaniu. W zeszym
roku Wkniarz zgarn ca
pul w trzech z czterech zgoszonych projektw. Dziki pienidzom z budetu obywatelskiego
siedziba klubu bdzie cakowicie
wyremontowana.
- Koszt napraw i remontw
siedziby klubu urs ju do 400
tys. z mwi nam niedawno
burmistrz Czerwiski. - W tym
roku zrealizujemy prace za 200
tys. z. Poowa tej sumy pochodzi
wanie z budetu obywatelskiego, a drug jej cz otrzymamy
z Ministerstwa Sportu.
Burmistrz te jest zadowolony
z wyniku gosowania.
- Ciesz si, e uda si wyremontowa do ju mocno wysu-

on baz Towarzystwa mwi.

- Mam nadziej, e podobnie jak
w przypadku Wkniarza uda
si pozyska do tego zadania dodatkowe rodki, ktrych bdziemy szuka na zewntrz. Jeli to
si nie uda, bdziemy gospodarowa tymi rodkami, jakie mamy
do dyspozycji.
Idea budetu obywatelskiego
przyciga w Chemy coraz wicej osb.
- W tym roku wydalimy blisko 4,5 tys. kart do gosowania
mwi Zdzisaw Stasik. - Jednak
moim zdaniem jest jeszcze za
wczenie na orzekanie, czy tendencja jest faktycznie zwykowa.
Na to musimy poczeka jeszcze
kilka lat.
Burmistrz nie myli na razie
o kolejnej edycji budetu party-

cypacyjnego.
- Jest jeszcze troch za wczenie, ale na pewno bdziemy
chcieli usprawni ten proces bez
specjalnego majstrowania przy
tym, co ju udao nam si osign mwi. Chciabym, aby
w kolejnych latach suma przeznaczona na budet obywatelski zostaa na tym poziomie lub wzrosa, ale o tym zadecyduj radni.

REKLAMA

Projekt dofinansowany ze rodkw Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

Zagosuj na inicjatyw!

Wsplne gotowanie czy pokolenia

grupa midzypokoleniowa gminy ysomice

Tradycyjne przepisy kulinarne

przekazywane z pokolenia na
pokolenie czy legendy lokalne
opowiedziane we wspczesnych aranacjach? To tylko niektre tematy inicjatyw, ktrych
autorami s uczestnicy projektu
Wsplne dziedzictwo czy pokolenia Ziemi Gotyku.
W trakcie projektu powstao 5 grup midzypokoleniowych
modziey gimnazjalnej i seniorw, ktrzy wsplnie poznawali histori swojej gminy lub
miasta wdrujc po najciekawszych miejscach oraz uczyli si na
warsztatach fotoreportau i tworzenia filmikw, jak wypromowa
lokalne tradycje, historie i zabytki, by zainteresowa zarwno

najmodszych, jak i najstarszych.

W ostatnim etapie projektu grupy z Miasta Chema oraz gmin
wiejskich Chema, ubianka,
ysomice i Papowo Biskupie
otrzymay po 1 tys. zotych na wymylenie i zrealizowanie wasnej
oddolnej inicjatywy, promujcej
lokalne dziedzictwo i wzmacniajcej wizi midzypokoleniowe.
Relacje z tych inicjatyw w formie fotoreportaw i filmikw
bd od 5 listopada dostpne na
stronie www.lgd.ziemiagotyku.
com/fio, gdzie zostanie ogoszony lokalny plebiscyt na najciekawsz inicjatyw. Zachcamy do
obejrzenia relacji z przebiegu inicjatyw oraz udzia w plebiscycie,
ktry bdzie trwa w dniach od 5
do 15 listopada 2016 r.

Akcja Wspomnienia - grupa

midzypokoleniowa gminy ubianka

Ziemniaczane saatki i medialne

dodatki grupa midzypokoleniowa
gminy Chema
Poza Toru

. 28 padziernika 2016

Z histori gminy za pan brat grupa

midzypokoleniowa gminy Papowo Biskupie

Na chemyskim rynku grupa

midzypokoleniowa miasta Chema

ZAWIE WIELKA

18

POZATORUN.PL

Mnstwo miechu i zabawy

przy okazji Soecjady
Mnstwo miechu, a przede wszystkim dobrej zabawy mieli mieszkacy gminy
Zawie Wielka, rywalizujc podczas I Rekreacyjnego Turnieju Soectw
Piotr Lampkowski | fot. autor

A dwanacie soectw przystpio

do I Rekreacyjnego Turnieju Soectw, czyli Soecjady, ktrej organizatorem bya gmina Zawie
Wielka.
W zawodach wystartoway
omioosobowe druyny z: Czarnego Bota, Czarnowa, Grska,
Gutowa, yna, Rozgart, Rzczkowa, Siemonia, Starego Torunia,
Toporzyska, Zejwsi Maej i Zejwsi Wielkiej. Konkurencje pomylane byy w taki sposb, aby
przynie zarwno ogldajcym,
jak i samym zawodnikom jak najwicej zabawy. Ze wzgldu na gabaryty sali nie wszystkie druyny
mogy startowa naraz, dlatego
poszczeglne konkurencje rozgrywano systemem po trzy. Startujcy w Soecjadzie musieli zmierzy si w ubijaniu piany, wycigu
na duych dmuchanych pikach,
doynkowej kasie, rzucie woreczkiem do kek, biegu farmera,
biegu w gumofilcach oraz slalomie
ogrodnika, ktry polega na biegu
z opat, na ktrej znajdowaa si

O wygranej lub przegranej czdua gumowa pika.

wygrania czsto powodoway, e
Zawody zaczy si od biegu ju przy pierwszym jajku tko sto decydoway uamki sekund,
w gumofilcach, ktry wygraa dru- pkao i wylewao si do biaka, a startujcy czsto powicali
yna ze Starego Torunia. Ta po- uniemoliwiajc w ten sposb dal- si wygranej bez reszty, walczc
zornie prosta konkurencja okazaa sz rywalizacj. W tej konkurencji, o kady centymetr przewagi nad
si sporym problemem, zwaszcza tak jak i w pozostaych, solidarnie konkurencj. Tak byo podczas
dla pa, ktre musiay sobie radzi razem z paniami brali udzia rw- slalomu ogrodnika, gdzie zawodz biegiem w butach o rozmiarze 47. nie panowie. Jednak to pe pik- nicy biegli ze szpadlem w doni,
na ktrym leaa gumowa
Najwicej
emocji
pika. To, co pocztkowo
przynosiy oczywicie
wygldao jak niewinna zakonkurencje
rozgrywane na czas, takie jak
bawa, podczas biegu, gdzie
wycig na pikach, bieg
liczy si czas, stawao si
ogrodnika czy ubijanie
wycigiem o wszystko.
A
tmosfer
podgrzewali
rwnie
piany. Wycig na piJednak nie tylko oglkach mia czsto zabaw- licznie zebrani kibice z transparentami na sprawno bya wana.
ny przebieg niesforne
Zawodnicy musieli stan
piki co rusz wyskaki- z wypisanymi zabawnymi hasami.
do konkurencji, w ktrej
way spod zawodnikw
zadawano dwa pytania, jedno z wiedzy oglnej, drugie
i ci si rozpdu ldowali na ziemi. Zwycizcami tej na, z niezaprzeczalnie wikszym z wiedzy o gminie. Doynkowa
konkurencji okazali si ponownie dowiadczeniem w tej materii, naj- kasa to konkurencja, ktra zostaa
czciej zdobywaa cenne punkty przygotowana dla sotysw. Mieli
zawodnicy ze Starego Torunia.
Rwnie w biciu piany z trzech dla swojej druyny. Rywalizacja oni za zadanie odnale w misce
jajek nie brakowao emocji. Za- bya tak zacieka, e nie wytrzy- z grochem piciogroszowe monewodnicy musieli najpierw rozbi myway tego trzepaczki do piany ty. Najwikszy pocig do kasy
jajka i sprawnie oddzieli tko i sdziowie mieli nie lada zgryz, wykazaa sotys ze Zejwsi Wielod biaka, tak aby piana w ogle jak zrekompensowa zawodnikom kiej. Konkurencja-niespodzianka
rwnie niewiele miaa wsplnego
moga si ubi. Popiech i ch fakt, e zawid ich sprzt.

Poza Toru

. 28 padziernika 2016

ze sprawnoci, liczya si tutaj...

najwiksza gowa. Soectwo, ktrego zawodnicy mieli najwikszy
obwd gowy, wygrywao. Tutaj
najbardziej ebskie okazao si
soectwo Grsk.
Atmosfer podgrzewali rwnie licznie zebrani kibice, ktrzy przygotowali si do zawodw,
przynoszc ze sob transparenty
z wypisanymi zabawnymi hasami,
takimi jak: Czarne Boto bierze
zoto czy W Grsku samych mistrzw mamy, wic na pewno dzi
wygramy itp.
Zwycizc I turnieju rekreacyjnego Soecjada 2016 zostao soectwo Stary Toru, drugie miejsce
zajli gospodarze, czyli soectwo
Zawie Wielka, a miejsce trzecie
soectwo Rzczkowo. Wszyscy zawodnicy, ktrzy uplasowali si na
podium, otrzymali nagrody i puchary. Wrd uczestnikw rozlosowano 10 nagrd niespodzianek.
Nie mogo oczywicie zabrakn
pysznych ciast, kawy oraz grochwki.

POZATORUN.PL

WIELKA NIESZAWKA

19

Dalsze konsultacje nad rewitalizacj

Gmina Wielka Nieszawka wyznaczya kolejny termin konsultacji spoecznych
dotyczcych programu rewitalizacji gminy
Uwiadomienie sobie problemw jest dobrym punktem
wyjcia do ich rozwizania.
Wielka Nieszawka jest jedn
z wielu gmin na terenie wojewdztwa, ktre opracoway
plan rewitalizacji obszarw
zdegradowanych.
Jeli w gminie mamy do czynienia z bezrobociem, ubstwem,
przestpczoci, niskim poziomem edukacji oraz niewielkim
udziaem mieszkacw w yciu
spoecznym i kulturalnym, to
moemy mwi o obszarze zdegradowanym. Program rewitalizacji jest podstaw do ubiegania si o rodki unijne mogce
znacznie poprawi ten stan rzeczy. Gmina liczy na pienidze
z perspektywy unijnej na lata
2014-2020, w ktrej zapisano
kwestie rewitalizacji obszarw
miejskich i wiejskich. Polsce
przyznano rekordow sum blisko 350 mld z na polityk spjnoci.
Dokument
przygotowany
przez zewntrzn firm zdiagnozowa dwa takie obszary na terenie gminy: to Wielka Nieszawka
i Brzoza. Tam przede wszystkim
wystpuje koncentracja negatywnych zjawisk spoecznych takich jak starzenie si spoecze-

stwa, dugotrwae bezrobocie

oraz niski poziom samodzielnoci ekonomicznej mieszkacw.
Dodatkowo na terenie soectwa
Brzoza zdiagnozowano problemy w postaci niskiej aktywnoci gospodarczej mieszkacw
i braku jakiejkolwiek infrastruktury spoecznej (szkoy, orodki
i organizacje kulturalne, orodki
sportowo-rekreacyjne).
Jako obszar rewitalizacji
w gminie wskazano soectwo
Wielka Nieszawka, gdy zamieszkuje je wiksza liczba
mieszkacw ni soectwo Brzoza. W celu oywienia i aktywizacji lokalnej spoecznoci planuje si stworzenie w budynku
po urzdzie gminy w Wielkiej
Nieszawce biblioteki dla mieszkacw oraz siedziby i miejsca
spotka lokalnych organizacji
poytku publicznego oraz rnych grup zainteresowa.
- Chocia program rewitalizacji bdzie wdraany dopiero
za dwa lata, w 2018 roku, zainteresowanie konsultacjami wrd
mieszkacw byo spore mwi
wjt gminy Wielka Nieszawka
Kazimierz Kaczmarek. - Mieszkacy podczas spotkania dowiedzieli si, e rewitalizacja bdzie dotyczya tylko niektrych
obszarw gminy. Tych, ktre

w stworzonym specjalnie na t
okazj dokumencie zostay zdiagnozowane jako obszary zdegradowane.
Wjt zwrci rwnie uwag,
e dokument analizujcy sytuacj w gminie zosta stworzony
przez firm zewntrzn. Dziki
temu zosta zachowany walor

obiektywnoci w ocenie sytuacji. Mieszkacy i gmina zyskuj

wiee spojrzenie osb pochodzcych spoza obszaru gminy.
Do 30 padziernika potrwaj
dodatkowe konsultacje dotyczce Lokalnego Programu Rewitalizacji Gminy Wielka Nieszawka
na lata 2016-2020. Uwagi mona

skada w postaci papierowej

bezporednio w siedzibie urzdu gminy oraz wysya poczt
na adres: Urzd Gminy Wielka
Nieszawka, ul. Toruska 12, 87165 Cierpice. Mona je przesya
rwnie drog elektroniczn na
adres mailowy: wlkniesz@wielkanieszawka.lo.pl.
REKLAMA

Poza Toru

. 28 padziernika 2016

20 OBROWO i CZERNIKWO

POZATORUN.PL

Toru Marathon wedug Kamusa

To bya pierwsza odsona nowej trasy najstarszego w Polsce maratonu. 23 padziernika 2016 roku bieg rozegrano na jednej ptli obejmujcej prawie wszystkie dzielnice Torunia. Dla Kazimierza Musiaowskiego, lat 67, by to 137 maraton w yciu i 26 maraton w Toruniu
Jacek Kiepiski | fot. autor, Adam Zakrzewski (archiwum)

Niedziela, 7 rano, Kamus

robi dwa niadania - dla siebie i picej jeszcze ony. Gdy
si obudzi, zje to samo co on.
Czyli najbezpieczniejszy dla
odka maratoczyka zestaw:
jajecznica na maseku i dwa kawaki dietetycznego domowego
pieczywa, jeden z serem, drugi
z demem.
- Nie eksperymentuj, przed
biegiem odek jest nerwowy
- gdera Kamus i rozsiada si do
smarowania stp.
Jestemy w domu maratoczyka i organizatora wielu imprez biegowych w podtoruskim Smogorzewcu w gminie
Obrowo. Kamus jest dzi radnym, udziela si spoecznie, organizuje marsze nordic walking
po okolicy. Wielu jednak tskni
do jego lenego Kamus Maratonu, ktry organizowa przez lata,
gdy mieszka Toruniu, i biegw
dla The Beatles w Smogorzewcu.
- Moe do tego wrc, moe...
Ale teraz mi nie m.
Jest absolutnie skupiony na
otrzepywaniu stp z najdrobniejszych drobin piasku. Skarpety ju czekaj. Nowe. Ale sprawdzone, w identycznych Kamus
od jakiego czasu biega.
- Siedem zotych w hipermarkecie - komentuje, pokrywajc
stopy grubo maci z witamin
A.
Zawizywanie butw to rytua. Poprawia kilkanacie razy.
Teraz smarowanie caego ciaa.
Ten sam krem lduje na sutkach,
w pachwinie i...
- Tam te - mruy znaczco
oczy. - Z przodu i z tyu. I to grubo!
Co jest najwaniejsze przed
wyjciem z domu?
- Stolec! Ju drugi dzisiaj!
Zawsze dwa razy przed startem
id na sedes. A i tak bior zestaw
biegacza - tumaczy.
Zestaw ten to wynalazek genialny. Zwijamy papier toaletowy, skadamy i wciskamy w skarpetk.
- Zapomina si o nim - tumaczy. - A uratuje w sytuacji
krytycznej...
Trudno si przecisn na
start maratonu, ktry, jak si potem okae, mia rekordow liczb uczestnikw 850. Za osob
powszechnie w rodowisku bie-

Kazimierz Musiaowski nie tylko bierze aktywny udzia w biegach, ale sam organizuje podobne wydarzenia.

gackim znan i po prostu si

nie da, bo Kamus przybija pitk za pitk, wpada w gbokie
misie, co chwil pozuje do zdj,
emabluje panie. Humor przedstartowy Kamusa jest zaraliwy.
Tam, gdzie si pojawia, po chwili
wszyscy rechocz.
Gdy startowa w pierwszej
edycji w 1983 roku uczestnikw byo 141. Bieg rozegrano
na trasie Chemno - Toru. Potem maraton wid te w drug
stron. Kiedy dwoma ptlami opanowa Toru. W latach
2007-2010 powdrowa w stron
Bydgoszczy, ale jako metropolitalna impreza nie zda egzaminu. Rok temu zaczyna si i koczy w Toruniu, a obiega gmin
ubianka. Tegoroczna jedna
ptla po Toruniu to absolutna
nowo. Ponad 42-kilometrowa
trasa wykorzystuje oba drogowe
mosty, zahacza o Podgrz, otacza Skarp i Rubinkowo, trafia
na wiadukt Trasy rednicowej
i Wrzosy, przebiega przez Miasteczko Uniwersyteckie UMK,
Bydgoskie Przedmiecie, by
wielki fina mie na nadwilaskim Bulwarze Filadelfijskim.
Ju sam fakt, e to 34 edycja

maratonu zobowizuje, ale toruska impreza odwouje si do

czego jeszcze waniejszego, do
jedynego w swoim rodzaju wydarzenia, ktre pozwala mwi
wprost: Toru Marathon jest
najstarszy w Polsce. 16 czerwca
1924 roku rozegrano bowiem
w grodzie Kopernika "pierwszy bieg maratoski w kraju",
jak pisaa o nim wczesna prasa. Wwczas, jeszcze na trasie
o dugoci 37,5 kilometra, z Putowa do Torunia, pobiego dziesiciu miakw. Wygra chory
Edward Kwitowski, onierz zawodowy z Inowrocawia, wsawiony bohaterskimi czynami
w czasie wojny z bolszewikami,
za co otrzyma krzy virtuti militari. Jego crka, Krystyna Hoffmann, poznaa dalsze losy ojca,
ogldajc jako dziecko niemieck kronik filmow. Pokazywano dokumenty znalezione przy
zwokach wydobytych przez
Niemcw w Katyniu. Zobaczone
tam wwczas zdjcie legitymacyjne ojca cigle staje jej przed
oczami Dzi pani Krystyna
obiecuje co roku by na mecie
toruskiej imprezy, by zwycizcy wrcza kopi pucharu wy-

walczonego przez ojca w 1924

roku. Kamus go nie zdobdzie.
On nastawiony jest na spokojny
bieg w czasie 5 godzin.
Ruszaj z ul. w. Jakuba. Sygna daje prezydent Torunia
Micha Zaleski. Najpierw przez
Rynek Nowomiejski, potem
Szerok, by wreszcie wbiec na
most Pisudskiego. Kamusa api
na dzkiej. Gono dopytuje
o niewidzianych kolegw, czy s
z tyu, z przodu? Wytrawny maratoczyk utrzymuje cay czas
oddech umoliwiajcy swobodn rozmow. On nie przyszed
si tu zarzyna, tylko fajnych ludzi poznawa!
Na mecie "dychy", na wysokoci Rubinkowa, gdzie cz
zawodnikw koczy bieg, Kamus staje przy wodopoju. Pije
dwa kubki, trzeci wylewa sobie
na gow. Ju jest zachwycony.
Zaskoczony jest za kompletnie ptl pod Lubick na wylocie z Torunia. Biegnie si wzdu
efektownych murali.
- Toru znam wietnie, a nigdy tu nie byem! - krzyczy. - Ale
czad!
Kamus nie przestaje chwali
trasy i organizatorw na Wrzo-

sach, najwikszym osiedlu domkw jednorodzinnych w Polsce,

ktre uczestnicy obiegaj, a take w okolicach ul. Gagarina, ale
w absolutny zachwyt wpada na
bulwarze. Towarzysz mu ostatnie 1500 metrw.
- Bd mia 4 godziny 47 minut przewiduje, zerkajc na
pulsometr. - O 10 minut gorzej
ni w 1983 roku. 33 lata temu.
K...a, Jacek, jak to jest moliwe,
skoro ja mam dopiero 28 lat!
Mog pani prosi do taca?
- zagaja, gdy na mecie urocza
dziewczyna zakada mu medal
na szyj.
Gdy rozbiera si do rosou na
skraju bulwaru i zrzuca mokre
ciuchy gotw jest do podsumowa.
- Bardzo ciekawa, rnorodna trasa. Gadaem po drodze.
Ludziom ze wiata si podoba,
ciesz si, e mog pozna cay
Toru. A tutejsi te s w wielu
miejscach zaskoczeni. To miasto ma wreszcie maraton zgodny
z nazw, u siebie. Za rok startuj
na pewno.

List do redakcji
W nawizaniu do artykuu Parafianie ratuj swj koci zamieszczonego w gazecie Poza
Toru nr 102 z 16.09.2016r. pragniemy uzupeni informacje
o zaangaowaniu mieszkacw
i ksiy parafii Sumin w remont
kocioa w Makowiskach.
Makowiska i Kiepiny s
miejscowoci lecymi w granicach parafii Sumin. Oprcz kocioa parafialnego mieszkacy
naszych miejscowoci korzystaj z budynku kocioa filialnego
w Makowiskach, ktry od zakoczenia II wojny by dzierawiony przez parafi Sumin od

kocioa ewangelicko-augsburskiego w Polsce.

Przez cay ten okres parafia
rzymskokatolicka w Suminie
opacaa dzieraw oraz dokonywaa niezbdnych remontw
pozwalajcych na korzystanie
z kocioa. W latach 1995-1996 r.
wymieniono instalacj elektryczn, zaoono now posadzk oraz
zakupiono nowe yrandole i kinkiety. Dokonywano take drobnych napraw dachu, malowania
wntrza kocioa, odnawiania
figur sakralnych. Wszystkie te
prace nie byyby moliwe bez zaangaowania ksiy - kolejnych
proboszczw parafii Sumin oraz

wsparcia finansowego i rzeczowego parafian.

Przez cay ten czas wszyscy
marzylimy o tym, aby budynek
kocioa sta si nasz wasnoci, co pozwolioby na szerszy
zakres inwestycji.
Dziaania obecnego proboszcza, ks. Andrzeja Minki, zaowocoway podjciem rozmw
z wacicielem. Dwuletnie negocjacje proboszcza z udziaem
rady parafialnej doprowadziy
w 2012 roku do zakupu nieruchomoci. Na tle tych dziaa jak
i chci integracji mieszkacw,
powstao nasze stowarzyszenie.
Od pocztku staralimy si by
Poza Toru

. 28 padziernika 2016

sprzymierzecem
proboszcza
we wszelkich dziaaniach zwizanych z wykupem i remontem.
Inicjowalimy cz dziaa:
koncerty, akcje charytatywne,
pomoc w zbirce pienidzy.
Po wykupie nieruchomoci
zosta przeprowadzony remont
wiey kocielnej, a obecnie
ukoczono prace przy pozostaym poszyciu dachowym. Koszt
tych inwestycji opiewa na okoo
230 tysicy zotych. Bez ofiarnoci caej parafii, m.in. mieszkacw Sumina, Jankowa, Trzebiegoszcza, nie byoby moliwe
zebranie tak duej kwoty.
Jednak bez osobistego zaan-

gaowania proboszcza i ofiarnoci parafian oraz naszych przyjaci - mieszkacw nie tylko
naszej gminy - zakres inwestycji
nie mgby by zrealizowany.
Ogrom wsparcia, ktry parafianie otrzymali od przyjaci
i yczliwych osb, pozwala nam
zwrci si t drog z podzikowaniem za dotychczasowy dar
serca.
W imieniu mieszkacw
Makowisk i Kiepin
Zarzd stowarzyszenia
Razem atwiej

POZATORUN.PL

BUDOWLANKA

21

Ogrzewanie prdem te
moe by tanie
waj go jak do tej pory wgiel
czy drewno. Samo przygotowanie pieca polega jedynie
na odciciu komina oraz wykonania kilku otworw wewntrz pieca dla lepszego rozprowadzania ciepa.
Jeli piec kaflowy lub kotownia zostaj wyburzone,
to jako rdo ciepa do pomieszcze wstawiamy piece
akumulacyjne z dynamicznym
rozadowaniem. Urzdzenia
takie akumuluj ciepo w bloku akumulacyjnym, a pniej
oddaj je, gdy jest taka potrzeba. S to urzdzenia wyposaone w regulatory temperatury w pomieszczeniu oraz
pomiar stopnia naadowania
pieca. Moemy nimi sterowa
take w zalenoci od pogody.
Dziki temu s bardzo ekonomiczne, wygodne w uywaniu
oraz praktycznie bezobsugowe.

Likwidujc palenisko lub

kotowni wglow jako
rdo ciepa mona wybra
ogrzewanie elektryczne. Pod
wzgldem kosztw inwestycji jest to jedno z najtaszych
rozwiza, ktre jednocze-

CZEMU OGRZEWANIE
ELEKTRYCZNE MOE BY
TANIE ?
Piece akumulacyjne s tak
zaprojektowane, eby akumulowa ciepo przez kilka
godzin, a pniej oddawa to
nie jest proste i ekonomiczne.
Jeeli uywalimy zabytkowego pieca kaflowego, jestemy przyzwyczajeni do ciepa,

jakie emituje i nie chcemy go

wyburza. Mona zastosowa
grzaki elektryczne w postaci wkadw do piecw kaflowych. Montuje si je w rodku
pieca, dziki czemu rozgrze-

Poza Toru

. 28 padziernika 2016

ciepo bez pobierania energii.

Kumulacja ciepa nastpuj
podczas trwania tak zwanej
drugiej taryfy energetycznej,
gdy prd jest sprzedawany
przez dostawcw taniej ni

w normalnej taryfie. Mona

powiedzie, e piec nagrzewa
si na tanim prdzie, a oddaje
ciepo, gdy prd jest drogi bez
jego pobierania.
Przykad to np. dwupokojowe mieszkanie o powierzchni 50 m i kubaturze 135 m.
W dwch pokojach zamontowane piece o cznej mocy
elektrycznej 6 Kw. redni koszt
ogrzewania to okoo 300-350
z miesicznie.
ZALETY OGRZEWANIA
ELEKTRYCZNEGO
Caa inwestycja to tylko zakup i monta urzdze oraz
ewentualnie
dostosowanie
instalacji elektrycznej, ktra
i tak jest w kadym mieszkaniu czy domu.
- nie potrzebujemy komina
ani kotowni,
- piece nie wymagaj przegldw okresowych, przegldw kominw itd.,
- urzdzenia s w peni bezpieczne tak jak inne urzdzenia elektryczne np. elazko czy
czajnik elektryczny.
Firma Balsa Toru ul. Podgrna 72 bezporedni dystrybutor piecw akumulacyjnych.
Firma Balsa Toru ul. Podgrna 72 bezporedni dystrybutor
piecw akumulacyjnych

BUDOWLANKA

22

POZATORUN.PL

Grzejmy
mdrze
Odpowiednie ogrzewanie nie tylko pozwoli nam
cieszy si z zimy, ale take zredukuje koszty
Micha Ciechowski | fot. ukasz Piecyk
Zima zblia si nieubaganie.
Listopad to ostatni moment,
aby pomyle o odpowiednim
sposobie ogrzania domu. Razem z torusk Castoram
sprawdzamy, ktre urzdzenia
sprawi, e mrone miesice nie
bd takie straszne.

bdziemy kilka razy na dob

w przypadku bez podajnika lub
raz na kilka dni, a nawet do tygodnia w momencie, kiedy zakupimy kocio z automatyk oraz
podajnikiem paliwa. Pamitajmy
jednak, e im nowoczeniejszy
kocio i im mniej paliwa zuywa,
tym jest niestety droszy.
Odpowiednia moc grzewcza
oraz wsad s najwaniejszymi
elementami przy wyborze kotw.
W swojej bogatej ofercie firma
Castorama proponuje midzy innymi urzdzenia tradycyjne (zasypowe) oraz te z podajnikami.

Aby zaoszczdzi, trzeba zaa take zredukuj spalanie nawet

inwestowa. To wanie wysokiej
o kilkanacie procent.
jakoci urzdzenia pozwol nam
- Koty zautomatyzowane nie
nie tylko utrzyma prawidowe
tylko dostosuj nam temperatur
temperatury, ale take, w procesie
do wymaga mieszkacw, ale
spalania, zredukuj nasze koszta.
take bd j utrzymywa dziNowoczesne koty i piece, cho
ki skomputeryzowanemu systekosztowne, s jedmowi dokadania
nym z najtaszych
paliwa - zaznacza
w eksploatacji rde
ekspert. - Redukciepa.
cja spalania to dla
- Warto wiedzie,
uytkownikw reale koty na paliwa
amitajmy jednak e im nowocze nie kilkaset zotych
stae s bardzo zrwicej w kieszeni.
nicowane - mwi niejszy kocio i im mniej paliwa zuywa
Najbardziej ekoRadosaw Hoffmann,
nomiczn
form
doradca techniczny tym jest niestety droszy
ogrzewania wci
i specjalista ds. ogrzejest jednak wgiel.
wania w Castoramie. - W zale- Odpowiednio zaprogramowane Oczywicie pomimo najnownoci od tego, jakie urzdzenie zaoszczdz domownikom czas, szych osigni techniki piec
wybierzemy, paliwo dosypywa
wglowy jest cay czas jednym

REKLAMA

Poza Toru

. 28 padziernika 2016

z bardziej czasochonnych sposobw ogrzewania domu. Musimy

przed sezonem zapewni sobie
odpowiedni ilo wgla, co jaki
czas napenia automatyczny dozownik, a take czyci palenisko
w piecu.
Wybierajc najnowoczeniejsze koty grzewcze, pozwalamy
sobie na odrobin luksusu. Dziki
programowaniu moemy o odpowiedniej godzinie ustawi - obniy lub zwikszy - temperatur.
- Skomputeryzowane urzdzenia pozwol nam midzy innymi
poczy si z nim poprzez telefon komrkowy - podsumowuje
Radosaw Hoffmann. - Dziki
temu temperatur w domu sterowa moemy z samochodu, wracajc do domu, a take z odlege-

go o kilkaset kilometrw miejsca.

Oprcz urzdze grzewczych
sklep budowlany oferuje swoim
klientom szeroki wybr paliw
opaowych, takich jak ekogroszek, ekogroszek z wgla kamiennego, wgiel orzech oraz pellet
w atrakcyjnych cenach. Wychodzc naprzeciw klientowi, firma
take dostarcza zakupione produkty prosto pod wskazany adres.
Jednak jeeli wci jeszcze nie
zdecydowalimy si na odpowiedni wybr, warto zajrze do
toruskiej Castoramy i skonsultowa si z doradc klienta, tak,
aby mdry wybr procentowa
nam na lata.

Poza Toru

. 28 padziernika 2016

POZATORUN.PL

BUDOWLANKA

23