Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
CompreendendoaMsicaDisciplinaArte
GovernodoEstadodoParan
DisciplinaArte
NossaEquipeFaleconosco
Alunos
Educadores
GestoEscolar
Comunidade
Arte
palavrachave
Pesquisar
CompreendendoaMsica
Oquesom?
Osomumfenmenoacstico.Sonssoondasproduzidaspelavibraodeumcorpoqualquer,transmitidaporummeio
(gasoso,slidooulquido),pormeiodepropagaodefrequnciasregularesouno,quesocaptadaspelosnossosouvidose
interpretadaspelosnossoscrebros.
Comoossonssoproduzidos?
Todosossonsconhecidossoproduzidosporvibraes.Quandoagitamosoutocamosalguminstrumento,
umapartedelevibra.Asvibraesproduzidassedeslocamformandoondassonorasquesocaptadaspor
nossosouvidos.Essapropagaosemelhantesondulaesqueseformamnaguadeumlagoquando
jogamosumapequenapedra.
Cadainstrumentopossuiumacaractersticadiferente,porissosotocadosdeformasdiferentes.Os
instrumentospodemserdedilhados,percutidos,sacudidos,soprados.ouproduzidosporinterferncia
eletrnica.
Oque
som?
ElementosFormais
Oselementosformaissocaractersticasprpriasquedoformamsica,percebidaspelosnossosouvidos.Socincoos
elementosformadoresdosom,earticulandoessescincoelementosquesecriammsicas:
Timbre
Intensidade
http://www.arte.seed.pr.gov.br/modules/conteudo/conteudo.php?conteudo=136
Altura
Densidade
Durao
1/4
11/10/2016
CompreendendoaMsicaDisciplinaArte
Composio
Ascomposiessobaseadasnoconhecimentosonoroqueocompositoradquiriunolocalondevive.Amsicaquecadaum
compedependedolugaredapocaemquevive,dossonsqueconheceedosquaistemacesso,enfim,dasuahistria
pessoalescolhendoearticulandodeformasdiferentesaimensavariedadedesonsaosquaistemacesso.
Melodia
Harmonia
Ritmo
Timbre
OTimbreacordosom.Aquiloquedistingueaqualidadedotomouvozdeuminstrumentooucantor,porexemplo,aflautado
clarinete,osopranodotenor.
Cadaobjetooumaterialpossuiumtimbrequenico,assimcomocadapessoapossuiumtimbreprpriodevoz,toindividual
quantoasimpressesdigitais.
Oquetimbre?
ConceitoMusicalTimbre
TelecursoOquetimbre?
Voltaraotopo
Intensidade
Aintensidadeaforadosom,tambmchamadadesonoridade.umapropriedadedosomquepermiteaoouvintedistinguir
seosomfraco(baixaintensidade)ouseosomforte(altaintensidade)eelaestrelacionadaenergiadevibraodafonte
queemiteasondassonoras.Aosepropagar,asondassonorastransmitemenergiasqueseespalhamemtodasasregies.
Quantomaioraenergiaqueaondatransporta,maioraintensidadedosomqueonossoouvidopercebe.semelhanteao
quehabitualmentechamamosdevolume.
Aintensidadesonoraaforacomqueasondassonorasempurramoaremedidaemumaunidadechamadabel,em
homenagemaocientistainglsGranhamBell,oqualfezestudosqueculminaramcomainvenodotelefone.Noentanto,os
submltiplosdobelsomaisutilizados:1decibel=1dB=0,1bel.Apartirde140dbapareceochamadolimitedadoraoouvido
humano:osomdificilmentesuportvelpeloouvidoepodecausarlesesnosistemaauditivo.
Intensidade
Oqueintensidade?
Voltaraotopo
Altura
pormeiodaalturaquepodemosdistinguirumsomagudo(fininho,alto),deumgrave(grosso,baixo).Aalturadeumsom
musicaldependedonmerodevibraes.Asvibraesrpidasproduzemsonsagudoseoslentossonsgraves.Soessas
vibraesquedefinemcadaumadasnotasmusicais:d,r,mi,f,sol,l,siassim,avelocidadedaondasonoradeterminaa
alturadosom,porissocadanotatemsuafrequncia(nmerodevibraesporsegundo).Aalturadeumsompodeser
caracterizadacomodefinidaouindefinida.Emambososcasos,ossonspodemseragudosougraves.Osinstrumentosdealtura
indefinidasoincapazesdeproduzirumamelodia,vistoqueamaioriadelesemiteumssom,queavozhumanaououtro
instrumentodealturadefinidanoconseguemimitar.
http://www.arte.seed.pr.gov.br/modules/conteudo/conteudo.php?conteudo=136
2/4
11/10/2016
Aformainvisveldamsica
alturaI
CompreendendoaMsicaDisciplinaArte
Aformainvisveldamsica
alturaII
ConceitosMusicaisAltura
Oqueaaltura?
Voltaraotopo
Densidade
Adensidadesonoraaqualidadequeestabeleceummaioroumenornmerodesonssimultneos.Quando
ouvimosumgrandeconjuntodetimbressimultaneamentedizemosqueamsicaemquestotemuma
grandedensidadesonora.
Densidade
Voltaraotopo
Durao
Aduraootempoqueosompermaneceemnossosouvidos,isto,seosomcurtooulongo.acaractersticaquerevelao
tempodeemissodeumsom.Dependedotempoqueduramasvibraesdoobjetoqueosproduz.Asdiversasduraesso
utilizadasemcombinaocomumaregularidadebsicachamadadepulsooupulsao.Essasvariaessocomumente
chamadasderitmo.
Algunssonspossuemressonnciacurta,isto,continuamsoandoporumbreveperododetempo,comoosomdostambores,e
outrostemressonncialonga,comoossonsdossinosquepermanecemsoandoporumperododetempomaior.
TrechosonoroDurao
Duraodamsica
Voltaraotopo
Harmonia
Harmoniaacombinaodossonsouvidossimultaneamente,oagrupamentoagradveldesons.No
nossoexemplo,vocpoderiamuitobemtocaramsicaapenascomumanotadecadavez,pormficaria
semgraa.Porisso,quantomaisnotasmusicaisvoctocarsimultaneamente(acordes)deformaagradvel,
harmoniosa,melhorseramsica.
Oque
harmonia?
Voltaraotopo
Melodia
umasequnciadesonsemintervalosirregulares.
AMelodiacaminhaporentreoRitmo.AMelodianormalmenteapartemaisdestacadadaMsica,aparte
queficaacargodoCantor,oudeuminstrumentocomoSaxoudeumsolodeGuitarraeetc.Sempreque
ouvirumSolonotastocadasindividualmentevocestarouvindoumaMelodia.
Oquemelodia?
Voltaraotopo
Ritmo
Ritmooqueageemfunodaduraodosom.adefiniodequantotempocadapartedamelodia
continuartona.Vocjpercebeuquenaparte(...)margensplcidas,opldemoramaisqueocidas?
Issooritmodamsica.
Oqueritmo?
Voltaraotopo
Fontes:
agnazare.ccems.pt
http://www.arte.seed.pr.gov.br/modules/conteudo/conteudo.php?conteudo=136
3/4
11/10/2016
CompreendendoaMsicaDisciplinaArte
www.mundoeducacao.com.br
www.portaledumusicalcp2.mus.br
www.brasilescola.com
Acessoem16/04/2012.
Todasasmodificaesposterioressoderesponsabilidadedosautoresdasmatrias.
SecretariadaEducaodoParan
Av.guaVerde,2140VilaIzabel
80240900CuritibaPR
4133401500Localizao
SuperintendnciadeDesenvolvimentoEducacionalSUDE
RuadosFuncionrios,1323Cabral
80035050CuritibaPR
4132508100Localizao
DiretoriadePolticaseTecnologiasEducacionais
RuaSalvadorFerrante,1651Boqueiro
81670390CuritibaPR
4132777350Localizao
http://www.arte.seed.pr.gov.br/modules/conteudo/conteudo.php?conteudo=136
4/4