PHAT TRIEN CONG THUONG NGHIEP 6 MIEN NAM VIET NAM GIAI DOAN I9 1. Nhitng yéu t6 tac déng téi cong thuong nghiép mién Nam (1954 - 1975) Mién Nam Viét Nam (tit Vi tuyén 17 tré Dong Nam ban dao Déng Duong va nim 6 trung tam Dong Nam A. Véi hé thdug sing ngdi day dac, duding bé bién dai, lai la ving chuyén tiép quan trong trén bién gitta Dong Nam A va Dong A vi thé rat thuan Igi cho phat trién thugng nghiép, Nhé déng bang séng Cttu Long miu mé rong Idn vA dat dé badan Tay Nguyén (thich hgp cho twéng cay cong nghiép xuat khau), mién Nam cé kha nang day ndng nghiép va céng nghiép ché bién néng An, Dieu kién bi nhién nay ¢6 anh hudng khong nhé téi su phat trién kinh té mién Nam. Sau Hi nghi Gicnevo (7-1954) dat nude ta bude vao thai kj lich sit mdi, Viét Nam tam théi bi chia lam 2 mién vi hai ché a6 chinh tri khée nhau: mién Bac duge giai phéng va di lén cha nghia x4 hdi cdn mién Nam vin nam duéi su théng tri cla dé quéc My va cdc luc lugng tay sai. Bang cdc thi doan tham dée, dé quéc My da thay chan Phép, ting bude ean thiép vao Dong Dugng va déc chiém mién Nam. St dung vaio) thud iy manh 54 - 1975 NGUYEN NGOC CO" HOANG HATHA" cha nghia thue dan kiéu méi, My muén bién mién Nam thanh tién dén chéng cong, c&n cit quan si khéng 18 "ngan chén anh hung ciia cha nghia x4 hGi ddi vdi ede nue dang phat trién..." (1). Dé tao cho chimh quyén tay sai mét tiém lc manh, trd thanh chd dua viing chée cho minh trong ude chién, My ra site cd van, can thiép ngay ién tro tién cha, va khi, ang su wao mién thute dan kiéu ci, chi nghia thye din mdi cha trang phat trién kinh t@ thude dia va od gang diéu Nam. Khée véi chit nghi theo qui dao kiém khién su phat trién sodt cha minh. Vi vay My dau tu manh vao thj trudng mién Nam, bing khoan tién khong 16 ma khong hé nghi téi thu lgi nhudn, Cé thé noi nhting yéu t6 tich cue thie ddy kinh t& mién Nam phat trién hon tat ca cde thai ky tre a6. ing day 12 mot trong Mat khac, chinh quyén Sai Gén con duge k@ thita nhiing nén tang kinh té ma thye dan Phép 4 tgo dung 4 day sau gn mot thé kj cai tri, Dé 1a hé thdng ca sd ha tang kh4 hon thién, trang thiét bi ky thuat, phuong thie sin xugt kinh doanh mdi, phue vu cho cong thuong nghiép. Bén “pGS-TS. Khoa Lich st. Truéng Dai hoc Su pham Ha Ndi, “ Trung Dai hoe Su pham Ha Noi,w & canh d6 ngudi Phap cing gép phan bign nén kinh t& phong kin tu cung tu ep thanh kinh té hang hod; 1am hinh thanh va phat trién céc quan hé san xudt tr ban ban xt dén mat mie dé nhst dink nhu vide xuat hién va hoat déng khé tich cue cha tang ldp tw san ban dia, sy va adi eta hé thong d6 thi - eiu néi thi truéng trong va ngoai nude. Quan trong hon, Phap d& dua kinh té mién Nam vao qui dao cia hé théng kinh té thé gidi, gin né vdi thi trudng quéc t@ theo céch ed Idi hat cho nha nude thye dan. Tir d6 tao ra nhiéu eo sé thuan loi cho su phat trién kinh té tu ban ndi chung va cong thuong nghiép néi riéng cia mién Nam Vigt Nam trong théi kp 1954-1975 Song eae chinh sich dée quyén kinh doanh, chinh sach céng nghiép cla Phap chi nhiim mue dich bién thuée dia thin, nai tiéu thy héa va cung cap nguyén héu cho nén cing nghiép chinh quéc, nhu ldi ton quyén Paul Dumer: "Ky nghé chinh quée phai duge bé sung chi khéng phai dé hj pha khac, k¥ nghé thude dia phai duge lap ra nhiing gi mA ky nghé nude Phap khéng thé san xudt cduge, dé giti téi nhig noi m& hang ehinh quée khéng thé giti tdi duge tré ngai cho su phat trién cua o: tu ban ban xt, n bdi ky nghé thuge dja. Noi eich dé san x 2). Cho nén ching da ga ¢ quan kim ham kinh té nude ta trong vong lac hau phu thude va m&t clin déi: néng nghiép lac hau, céng nghidp que quit bi cdt chat vao cing nghi¢p chink quée, trong ecéng nghiép nganh khai khoang tuy o6 phét crién nhung chit yéu dimg lai d dang khai thae thé, cdn cde nganh céng nghiép nang khac lai v6 cling nhé bé. Tt cd c&e yéu té trén o6 anh hiting lén téi su phat trién cia nén cong thuong nghiép mién Nam truéc va sau nam. 1954, Rghién eifu Lich sit, 96 12.2005 2. Chinh sich cia Mj-nguy déi voi céng thudng nghiép miém Nam Chinh sach vidn tro va dau tu cha My cé quan hé séng cén déi vdi su tén tai caa chinh quyén Sai Gon ct. Mét té bao tu san trodes day da vidt "ché dé Ngé Dink Diém dung vitng don bao lau la tity theo 96’ déla Mf vién tro nhiéu hay tt trong thot gien ngéén hay dai” (2). Vién trd cling 1A céng cu higu qué nhat cha chi nghia thye dan méi nham hyéng mién Nam Viél Nam di theo qui dao ma My mudén, dying mét chinh quyén tay sai manh, dit stic duong dau vdi lein sing cGng sin "Béc Vist", Mite a6 vién tré ctia My Uing ty 16 thuan véi cng dé chién tranh, hon 80% vién tr¢ 1a cho khong va cé thé chia lam 2 bé phan chinh: vién tro true tip quan sit vdi dung cu uti khi chiéh tranh vé vién tro kink te ky thudt (gdm vién tro true tigp, vien tro thiddng mai hod, vién trd thea chidng trink lucng thue vi hoa bink, vidn Erg gién tid) Dé phuc vu Aim mun ding ngesi Vide dink ngwai Vidl, vidn trg danh cha yu cho quan sui cn kién thiét kinh té la raft it, vidm tr Mg dai tho téi 90% ngdn sich quan su cia Diém. Theo Barau, Gidm dée phai bd vign trg kinh t§ MY d mién Nam, trong 2 nam 1955 - 1956, téng vidn tro My 1a 497 tri¢u déla trong dé 820 trigu (64,5%) cho quan su va chi con 84 trigu (16,8%) cho ky thuat, kinh té (4). Téng vién tro kinh té chinh cho mién Nam trong suét thdi gian chién tranh (cao hon nhiéu lin so véi cho Han Quée, Dai Loan) lén téi 23,6 ty déla. Trong do quan su chiém 16 ty déla va kinh té 1A 7,6 tY, Chinh vi mue dich cia vién trg la "dé quin su héa mién Nam va tiéu thy hang héa & &m cia céng nghiép My" (5), nén da gay tac hai tram trong tdi kinh té mién Nam nhu ngan s&éch tham hut, san xudt trong nuée pha san, can can ngoai thuong luén xudt thap hen nhép khién nén kinh‘Sy nhat trign cong thueng nghiép 37 46 a6 v8 vi ban than né khéng 06 dii ndi hte manh. quan chinh guy¢n Sai Gdn khong cin cdch nio khie la phai sng nbd vio vien tey va nhap Gidng nhu mot vong | hang vién tro My, béi chi nhu vay méi tranh dude su pha sin tat you, Nhung néu dig wén géc do kinh 16, chang ta thay rang nhd cé vién trg va diu tu cla My - mgt nguén vén Ién méi tao ed sd cho sy phat trién cla cong thucng nghiép mién Nam. Vign trg My trén khia canh nao dé da lam gidm ap Ive lam phat phi ma, ting luigng hang héa cho san xual va tigu ding, Ang sé thu ngan séch mién Nam, ting ed eG ha tang kinh t@ what 1a cde Hinh vuc tu ban tu nhan khéng c6 kha nang. Nhiing m: ¥ méc cong nghiép, giao thong lién lac tuy phuc vu chién tranh nhung cing kich thich kinh té tu ban mién Nam phat trién dae biét 1a céng thitong nghiép. Nhé vay nhiing nam 1965-1971, chi sé tang unving cla san xual cong thing nghiép, ngan hang lién tue gia ting cing véi su tang lén 6 at cha vidn try. Song song vdi viée nhan vién tré nhit mOt mach m4u sng cdn, chinh quyén Sai Gdn cling cb nbiing chinh sfch phat trién céng thuong nghiép. Ngay ban than My cing di gidp chinh quyén tay sai hoach, dinh ee chinh sich phat trién kinh (6 béi ching hiéu rang hai mye tiéu kinh té va chinh tri cia chi nghia thuc dén méi cé quan hé chat ché véi nhau. Am muu bi¢n mién Nam thanh mét Han Quéc, Dai Loan thit hai chi cé thé thue hién duge khi mién Nam c6 mét tiém luc kinh té ving wang. Bi Khuy€n khich cong ky nghé, ngay sau khi Jén ném quyén, Diém da tién hanh nhiéu. bign php, chinh sach phat trién cing thusng nghiép. Trong cng nghiép 1én nbat la hai chinh sAch ddu tw va cong nghiép Aéa te ban cht nghia, Lién tue nhting nim 1950 dén 1970, chinh quyén mién Nam ra chii trong "Dau tu hudng din" adi wai tu ban trong nudc, thanh lap Qui dau tu qu gia (sau 1a “Trung tam khugch truong k ngh@’) do My egp vdn, lam nhigm vu gidi thiéu va hudng din cc nha tt sin trong, ngoai nude kinh doanh theo ké hogch eta nha nude. Tiép dé, Tuyén ngén vé dau tu gém 12 diém kha cdi mé (8 - 1957}, Séc ludt dau tu (2-1963, 4-1972) da ra déi, tao nhiéu diéu kién thuan Ioi, mai trutmg hap dan cho cae nha dau tu, mhw dim bio khong quéc hu héa, mién cc loai thué truée ba, gi tite, hai quan tit mét dén ba nam, ditge tudo chuyén Ii tiie vé nude.. Chinh sach cong nghiép héa ty ban chit nghia cing 1A mgt chinh sach tién bd en duge hu tam di mdi dang trong qué trink tim kigm va thé nghiém. Ti nam 1958, chink quyén mién Nam bat dau chi trudng rd ring vé cong nghiép héa. ‘Theo dé c6 thé chia qua trinh phat trién céng nghi¢p cha mién Nam lam 2 giai doan chink: giai dogn déu nhdm mye tiéu che nhiing tao san phaém dap tng yéu cfu tiéu thy trong nwéc, thay thé hang nhap cang; giai doan hai s@ huGng vé cc nganh c6 trién vong tudng lai, hudng ra xudit cang. ‘Trong ké hogeh 5 nam lan thet nhat (1957 - 1961) va lan thar 2 (1 1966), chink quyén da chi truong huéng vé chuong trinh phat trién céng nghiép ngén han cé 101 nhanh nbn cae nganh kf nghé nhe, ché bign nong sAn dé cung cap cho thj triting ni dia theo hudng dan cia phai doan Goodrich. Nhung sau mét théi gian, chinh sch nay da bée 16 nhiing han ché, vi thé theo phic trinh cba nhém nghién ctu ké hoach hau chién 1969, né duge thay bing chi trugng huéng vao nhiing nganh cé trién vong tong lai, huéng ra xuiit cing, wu tién ede nginh che bign néng lam, thay sin di cung tng cho thi trudng trong nude va xudt khaw; nhiing nganh cong nghiép cé kha nang yém tro38 néng nghiép, dimg nhiéu nhén cong, nguyén ligu néi dia... Day 1A hai con duéng ma bat ce mot quéc gia dang phat trién nao cimg phai di qua trong cong ude cing nghiép hoa dat nuée va hign nay ching ta cling dang tién hanh. Co thé néi rang nhiing eh trugng trén cia chink quyén Sai Gén la kha hop Iy, gép phéin quan trong vao vide vue day va phat trién kinh té mién Nam néi chung, céng nghiép néi riéng. Tiée ring vi khéng dudc thuc hién mét cach ho&n chinh, déng bé nén chua ci thign dang ké tinh hinh, Céng nghiép mién Nam Vit Nam nhin chung can nhé bé so véi Han Quoc, Dai Loan va v4n phy thudée vao tut ban mude ngoai, chiu su chén ép oda hang héa ngoai quéc. Vé chinh sich ngogi thudng: Ngoai thuong mién Nam nhang nim sau 1954 chi déng vai trd IA céng eu van hanh khoi lugng hang vién trd M¥ nhiim phye vu che Am muu cds chi nghia thuc din méi, mae di vay nhing ngoai thueng citing cé tae dung nh&t dinh trong vide thie day nén kinh té phat trién theo hudng mé cita wa héi nhap vai kinh tf qude té, Cig véi vie du tu xdy dung ed sé ha tang, chinh quyén Sai Gon da cho ban bé nhiéu chinh, thé nhim hé trg nganh xudt nhAp cang. Trong 10 nam dau (1954-1964) - thai ky “vang son” tung di dn dinh, khi vita méi Ign cdm quyén, Ngé Dinh Diém d& ban hanh chinh sach trg cap xust khdu dé nha san xudt cé thé ban hang héa vdi gia ha ma Akhéng bj 16 nhw: ché dé trd c&p bé tic true tiép, trd cap xudt c&ng (nam 1960), ché trd cp 5/7 hi sudt hign hanh.., Nho vay, xudt khdu 6 mét sé khéi sie, nim 1963 duge cia nén kink 18 mién Nam, ach cu 1a nam xuélt cang phdn thinh nhat Buée sang giai doan 1965-1975, tinh hinh trong nuéc c6 nhiéu bién aéi, dé quée Mg 6 at dua quan vao mién Nam mé réng Rghién city Lich st. sd 12.2008 chién tranh, déng théi tang cutng ve vet eung ithg cho cude chién. Dé thich ting vdi tinh hinh méi, chinh quyén Sai Gon da dé ra chi trudng nhdp cang ¢ gt. Theo dé, ching ln lugt ban hanh ehinh séch gidi toa rong rai céc ngn khodn nhap cing (nim 1966), cé ging tan dung ngoai vién, gin tang cdc ngan khodn vién tg, “dan gién héa" cae tha tye va thé thite hinh nghé nhap cing, cing nhu cac thé thite buén ban dé thuong trig duce hodn ton ty do cgnh tanh, ¢6 Igi eho dai ehting tiéu thy Dac biét théi ky 1971-1975, do vin trd My gidm sat manh sau that bai cua chidn lide Viet Nam héa chién tranh, chinh quyén mién Nam da phai tién hanh Cai eich kinh té maa Thu nam 1971 va duge goi La eude ‘eich mang”. Trong dd, vé n bé chinh sich gidi téa nbAp edng, cdi eich thué vu, thi hanh thé thie nhap cang tu do (khong cn xin phép}, hudng nhap cang wao viée hé trd san xudt va xudt cang, diéu hoa ip cling ban nhap cng trén eo sd gid cd va cung cau, don gin héa tha tye hanh chinh dae biét déi véi chung trinh n cing vin tr My, cho phép cae ngiin hang iu nhan dong vai tr trung gian trong mh§p cing... Viee nhap 6 at hang My va céc nude tu ban khac 14 m§t phuong sich quan trong nham ett van tam thdi kinh t€ mién Nam luén 6 trong tinh trang khing hoang. Vé xudt cang, ding truée tinh hinh xudt khau gidm sit manh trong thdi ky nay, Téng thong Nguyén Van Thigu 44 tuyén bé "Thé 16 va, thd tuc xuat cling sé duge tu do dé cae ky nghé gia quéc néi cé thé tin dung moi cd hOi gop phan phat trién xuat cdng, duge huGng un tién ti cao mgi quéc sach" (6), Chinh quyén sé tiép tue ché dé trg edip xudt khéu, cd ging thiét lap hé thdng thu mua méi giip céc mha xua&t cang khéng phai chiu anh hudng cia gidi trung gian ngoai ‘iéu, tim kigm vA mé réng thi trudng quéc ngogi, tao day lién lae gitta nha xudit cing‘Su nhat trign cng thueng nghiép... 39 San long ctia nganh cong nghiép dé udng, dé hop, thude la | 1961 | 1964 | 1967 | _ | 812.000 | 774.000 | 1.500.000" | 2.108.000 3.400 4.232 6.071 12.400 l DG hop (hop) (650 T 800.000 000 | 4.767.000 hink t@mién Nam 10 -ném sau el Vit Nam va nha nhgp cdng ngoai quée. Citing trong nam 1971, Héi déng quéc gia khuyéch trugng xuat cng dude thanh lap, m khuyéch truong xuat cang dé quan ly va soan thio céc chinh saich xudt khdu quée gia cho phu hgp. Véi cai t6 lai Trung chinh sach mdi may nha nude hy vong sé gat bé moi vat cn dang lam tn tré nganh xudt cing. Qua dé 4 cang cling vdi su dau tu vao nghé xudt cdng va khuyén Ikhich xugt khau nhing san phéim e6 tri gif déng gép trong nude cao. 3. Tinh hinh phat trién céng thuong nghiép 6 mién Nam (1954 - 1975) ‘Theo sé liéu diéu tra ea chinh quyén Sai Gon, nam 1958 6 mién Nam Viét Nam 66 6.585 es sé cdng nghiép, 36 von dat 3.468.644.000 déla; sang nam 1960 da 1a 11.840 xi nghiép (7), cling trong nam 1960 cO tdi 7.398 cong ty ky nghd, sii dung 59.300 cing nhan trong dé chi yu tap trung 6 SAi Gdn - Gia Dinh - Bién Héa (8). Cae con sé nay da cho thay su phat trién dang ké cia céng nghiép mién Nam vé so lugng, qui md, nhan céng va von. Cong nghigp nhe JA linh vue ¢6 t6e dO phat trién nhanh nhét, trong dé vi tri hang dau phai ké dén cong nghiép thuc pham, ché bién néng san, dé udng, thude 1a, dét, gidy. Bai mién Nam von la xi ndng nghiép déi dao tiém nang, nhiing nganh nay lai doi hdi ft v6n, thu l4i nhanh va quan trong 1a ching phus vu truc tiép cho cuéc chién tranh xm luge ca dé quée My. San Iuong cha mot <6 'gwon; TS nghién ctu kinh té mién Nam (B6 Ngoai thong); Ke hoack phat trién igh tranh tia My nguy, 1971, tx. 185. nginh di dip dng duge nhu edu trong nuée, chéit lugng lai kha t6t, khong kém gi hang ngoai nhap nhu thuée 14, gidy. Su trién ca cae nganh cong nghiép ché duge th in chit y é hign rat ré (Kem bang trén) Trong khi dng nghiép nhe¢ phat trién vi te dg va qui mé ldn nh vay thi cong nghiép nang lai rat nhé bé. Chico hoa chat, dién la phat trién hen ca cén luyén kim vA ‘ong nghiép ché tao may moe h: nhu rat it. Trong sf nay dim Tuc 18 nginh phat trién manh nhat die biét ti nam 19% tré di. Dau tu vao céng nghiép dién chiém khodng 17,8%, diing hang thi 2 sau nginh dét (9). Mién Nam cé nguén thuy nang tuong déi lén, do vay lugng dién san xudt ra so vdi mién Bac va mién Trung Ién hon nhiéu: tir 0,18 ty kwh (1955) lén 0,47 t¥ (1964) va 1,62 uF (1978) (10). Tuy nhién nganh dign vin chua duce sit dung phé bién trong sain xuat ma cha yéu dé phuc vu chién tranh. Cing vdi dién, céng nghiép héa chat cing 1A mét nganh phat trién kha manh nhé lugng von dau tu cao, dae biét 1a duge phaém (chiém tdi 69,05% von nganh héa chat, tuong ting vdi ala va dép img 70% nhu céu trong nude). Trong khi dé, luyén kim wa co khf lai 18 nginh kém phat trién nhat, mién Nam chita ¢6 nginh ché tao may méc, cha yéu chi 1a sita chia, sin xudt mot sO phu ting don gidn trong cdc xf nghiép 1én nhu Hai quan cong xudng, Khong quan Bién Hoa, ed» sd cia Phap ca nhu Caric, Faci, Asam va J sé cha tu sam mién Nam nhut hang Nguyén Tri D6, Céng ty Nam Tién... 86 von dau tu vae cong nghiép nang cing rat han ché, ti 1958 dén 1964 chi chiém 4,3% toan b sé tu ban bé vao cdc nganh cing nghity Qua cae #6 liéu vé tée dé phat trién cing nghiép trén day cho thay, cong nghiép mién Nam khéng dimg lai 4 sai nhu truée ma da chuyén 1én sin xuat lon tu bain cha nghia véi sy phong pha da dang vé ching loai va qua trinh tich tu, tap trung san xudt cao dé. Sé Ivong cde xi nghiép dai qui mé sit dung nhiéu céng nhdn ngay cang ting trong moi linh vuc. Ti nam 1960 - 1973, chi 13 nam ma trong nginh cong nghiép ché bién, sO lugng xf nghiép lén c6 trén 50 cong nhan da tang 4 lin. Dau nam 1975 chi riéng xi nghiép c6 tit 50 - 500 va trén 1.000 lao déng da la 1.736 xi nghiép, tang 23,7 lin so véi nam 1960 (11), Bon nganh tiéu biéu cho trinh do tap trung tich tu san xuat cao nhat la céng nghiép ché bién, gitiy, kim khi can ban, thuc phdm - dé udng - thude 14, héa chat. Khong chi vay, mtic d6 tap trung nhing xf nghiép cé trén 50 lao déng thudng xuyén ¢ Sai Gon chiém téi 81,42% véi 89,69% 96 lao dong cua toan mién Nam. Méi lién hé rang budc gitta nhiing cd sd tiéu thi céng nghiép véi cae xi nghiép “dai cng nghiép ca khi"- mét dang cia su phan cing lao déng tu ban cling dan din hinh thanh. Biéu hién rd nhat cua hién tugng nay 1a wiée nhiéu co so tha cong nghiép déc lap da sdn xudt ting bé phan nhé ea sin phdm réi cung edip cho xf nghiép lén. trong cong nghiép lip rap xe tu dng hai banh, xe scooter... nha may lén chi thuéng lam nhiém vy lp rap con ho dat lam nhing bo phan néi héa 6 cac xudng tiéu thi cong nghiép nhut dic, méec, co khi nhé... cic ‘Rghien citu Lich sit_sé 12.2005 Caing vdi viée tap trung san xuit, qua trinh tich ly ut bin 6 mién Nam cing dién ra manh vdi su ra ddi cua hang loat céng ty sit dung sé von déu we lén. Néu nhy nam 1960, khong e6 xi nghiép nao od 94 von trén 50 trigu tién mién Nam thi dén nam 1967 da 1a 30 va nam 1973 1A 37 xf nghiép (12), Mét trong nhitng biéu hién eda qué trinh nay 1A sy phat trién cha hinh thite xi nghiép, su da dang héa tu ban véi nhiéu loai hinh céng ty ma phé bién nhét la cong ty trach nhiém hau han va céng ty c6 phan. Ngoai ra con xuat hién hinh thife liés minh din dén sy ra déi cae tap doan tu sin mang dang d&p cia nhiing 6 chile die quyén cong nghiép @ mién Nam nuée ta. Day la mot bude tién méi trong ch sit kinh t€ mién Nam néi viéng vA Viet Nam néi chung, khang dinh su phat trién cta phuong thitc san xual ty ban cha nghia 6 mién Nam Viét Nam trude nam 1 ‘Trong nganh san xuat thudc 14 xudt hién lién minh cia 3 cong ty lin Ia MIC, MITAC, BASTOS; vé duge pham cé tip doan Tran Van Lam, Nguyén Cao Thang... ‘Puy ede céng ty nay van edn doc lap vé mat phap ly, sin xudt nhung da cé su hop nhat véi nhau trong thudng mai dé déc quyén tiéu thu san pham va chiém linh thj trugng mién Nam. Tap trung san xudt va tich luy tu ban chink la phusng tién dé nang cao tién b ky thuat va hiéu qua san xudt. Xét diéu kién trong nude (vién trg cia My) va cuge cach mang kf thuat trén thé gidi lic bily gid, qué trinh dp dung tin bd ky thuat & mién Nam dién ra theo hai con dudn; thtt nhat 6 tinh chat tudn ty tu thi cong Ién nwa od khf réi co khf hode 1a 06 tinh chat nhay vot tir thi cong tién thing lén co khf héa hay tu ding héa. Cac xi nghigép 6 xu huéng tang cudng 4p dung tién bd ky thuat, x@y dung eac day chuyén chuyén mén héa sin xudt tién tién véi céng sudt 16n, cong nghé hién dai nhdm dem lai nang‘Su nhat trién cong thuung nghi¢p.. suit cao nhu ép dau, sain xudt dé hop, det. vai, lip rap may méc néng nghiép, ngu nghiép, eo khi... Didu may e6 thé thay ro qua cac s6 li¢u nhap cang may méc: tri gid nhap khdu may méc tit nam 1957 dén 1964 Ya 259,6 trigu do la; 1965 - 1972 la 712,8 trigu dé la, ting 2,76 in, Nhilng may mée nay kha hién dai so véi thé gidi lic bily gid, thuéng vao thé hé nhitng nam 60 cia My, Nhat, Dac, Phap... (13). Trong d6 céng nghiép nhe 1a nganh c6 trinh dé “dai odng nghiép co khié” phat trién nhdt nh cng nghiép ché bidn, héa chétt, dét.,, Trinh d6 co khi héa ngay cing manh va cOng sudt may Jén téi mie déi khi vugt qua nhu edu cia thi trudng va kha nang cung ing nguyén ligu, dan t4i tinh trang san xudt khong hét céng sudt. Vide ap dung may méc rong rai cing din téi bién tugng tham dung ty ban hd la tham dung lao ddng, tite 1a chi cha ¥ téi md rong may méc ma khéng mé rong qui mé lao déng. Nhiéu xi nghigp cé trang bj ky thuat hién dai, nbiéu khau san xudt duge tu dong héa, cong sudt cao nhung it cong nhan nhu Vikyno c6 khad nang eung cap 20.000 tan thép cae loai (1966) vi 200 cong nhan, Céng ty Viso s4n xudt 3.000 tan bot git mhung chi 06 25 lao dong (14) . Qua trinh trén din dén nhu cau vé déi ng cing nhén ¢6 trinh 49 ky thuat tay nghé cao. Day la vain ¢é mang tinh qui luat cba che nén cong nghiép 6 trinh dé phat trign kha cao va da bude ddu xuat hién trong qué trinh cing nghiép héa d mién Nam. Véi tée a6 phat trién nhu vay, é mién Nam cho dén nam 1970 da cé xu hudng xudt hién nhitng trung tam, khu eéng nghiép tap trung san xuat lén é ngoai 6 thanh phé. Thuong nghiép va cing nghiép cé méi quan hé tuong hé véi nhau vi Iu thong hang héa chinh 1a diéu kign cba san xudt. Thuong nghiép mién Nam tit 1954-1976 co nhiéu thudn Igi dé phat trién va chinh né a da tao ra kha nang thie day cong nghiép. Dé 1a hé théng giao théng van tai thiy bd, hang khong kha hién dai, phue vw chién tranh la chinh song eiingeé tae dung thtic day phat trién thuong nghiép va thue té da dap img diée mét phan nhu ciu luan chuyén hang héa Iie bay gié. Dac bige vi 1965, khi My dé quan vio mién Nam, ching da chi hen 2 ty déla dé hién dai hoa giao théng van tai va ha ting ky thuat (15) Su phat trién cha thuong nghiép da dem lai Igi nhudin cao, Hang nam déng gop ty 16 gid tri 1én cho téng sin lugng quée gia: nam 1956 1a 29%, nam 1960 1a 10,4%, 1972: 18.8%... (16). Ta nam 1956-1960, cd ni thuong lin ngoai thuong mién Nam chva c6 sy phat trién ding ké, nhung tir khi cae chién luge chién tranh cha My, die biet 1a chién luge "Chién tranh cuc bé" dude thuc hign thi thuong mai 6 day da phat wién nhanh chéng, do hang vién trg cia MY cho quan @6i vin chinh tang lén. Diéu do ching té chién tranh 1A chit xtc Lac quan trong cho thugng nghiép phat trién. Vé ndi thuong, giai doan 1960-1969, tong sé hang héa tiéu thu trén thi truimg tri gia dat khoang 700 trigu déla, nam 1974, téng sé mén bai lén dén 366.000 cai, cho thay ltu lugng hang héa vA qui mé thidng mai nay cang lén cia toan mién. Tit nam 1955 - 1972, c6 2.102 céng ty thuong mai dude thanh lip, ddu nim 1975 cé téi 60 cing ty dat doanh sf trén 1 t¥ déng mién Nam (17). Thoi ky 1965 - 4/1975, tong gia tri xuét nhap khdu da tang hon trude dé 2,6 lin (28). Vé ngoai thuang, hoat déng xuiit khétu cua mién Nam hic nay tuy khéng bang thé Phap thuée nhung cing dem lai loi nhuan dang ké (tat nhién la khéng thé ba lei lugng tién nhap khdu) véi cae mgt hang truyén théng: gao, cao su, lam ngv san... Nhung do tinh chat thuée dja cita kinh t&a2 - nén nhap khdu phat trién manh hen han xuat khdu dae bi¢t 1a thai ky 1965-1975. Qui mé nhap cAng Ling eft nhanh tir 2.376 tri@u dOla (1956 - 1964) lén 7.549 triéu déla (1965 - 411970), nam 1976 d mién Nam ¢6 tdi 795 cong ty xudt nh§p cang hoat dong trong nhiéu nhém san pham khée nhau (19). Mién Nam due coi 1A noi tigu thy hang héa é thita cla My véi cae mat hang nhap cha yéu 1A hang tiéu ding, thue phdm (chiém 161 69,8% nam 1960) bay gid nude MF dang cé ging khac phuc khing hoang Uhita trong nutée va gilt gid cho san pham luong thuc. ite: Thai ky 1954 - 1975, nén thueng nghiép mién Nam khong chi phat trién vé qui m6 ma con bude déiu diige hién dai héa vé ed sf vat chit, phuong thie buén ban, hé thing +6 chite kinh doanh. Trude ngay giai phéng, 6 thi lén dae bigt 1a Sai Gon da 6 hé thong ctta dng mai, hiéu buon, tham chi xu&t hién ca cdc cd sé thuong nghiép hién dai gidng Au, My véi cae siéu thi, trung tim thidng mai vdi gid tri thuong vu cao nhu: Charner, Passage Eden, Saigon Departo... Didu nay cho thay 28 sy_xdm nh4p manh mé cba phudng the kinh doanh tu ban chi ngh 9 moi ngéi ngich eda ddi séng kinh t€ mién Nam va cling ching té mite song kha eao cia mot bd phan dancu thanh pho lén. Thuong nghi mién Nam thdi kp nay sudt hién sy chuyén mon héa kha cao va phat trién vé phuong thie hoat déng tiép thi, trinh dé 16 chite e biét cé su két hep chat ché gitta sin xudt vdi thi tring, gitia thi trudng trong va ngoai nuée, Gid day gitta nha nhap cang, nha san xuat véi ngudi tiéu ding da e6 mat mang ludi day dae ede nha buén si, lé, nhing ngudi trung gian mdi gidi, tng phat hanh, quang cdo wien, dai lg... Mang Iudi nay tgo ra hé théng chan rét trong thuong nghiép gitip hang héa cé Rghién ctu hich si, 56 12.2005 thé téa r6éng khdp nai ma ban than nha san xudit cfing khéng phai true tiép lo dén khau tiéu thu, phan phéi. Nhu vay, thuong nghiép mién Nam bat diw van hanh wa mang nhiing die diém etia mét nén thuong nghiép tt ban hign dai voi mOt thi trudng hang héa théng nhat ni lién san xudt vai luu théng, phan phéi, tiéu dang Song song vé g, thugng nghiép, ngdin hang 18 mt bd phn khiing khit khéng thé tach rai va 1a chia khéa quyét dink su phat trién kinh té béi day 1A ddu méi tu ban cha moi linh vye. Théi ky nay, ngan hang mién Nam cé bude phat trién nhay vet cd vé chat va lugng, ting buée duge chuyén mén héa chite ning, Hé théng ngan hang gém: nga hang Quéc gia lam nhiém wy quan Ly, chi phdi tat c& hogt déng tt ban; ngan hang thuong mai; ngin hang dau tu va phat ‘Trong 10 nam (1954-1964), mdi chi c6 18 ngan hang, bude sang théi ky 1964 - 1975, con s@ nay la 105 (20). Khéng chi gia ting vé sO ltgng mét efich dt bign nhé hoat dong nhap khdu ma hé thong ngdn hang cing ngay eang gitt vi tri to lén trong huy dong tu ban, gidm lam phat, lam ting higu qua dong von, thuc hién chinh sach tién t@ va tai chinh cia chinh quyén Sai Gon. Hoat déng tu ban trong ngén hang thdi gian nay rit nhon nhip, khong chi giao dich trong nude ma con ea véi made ngoai, n6 trd thanh mt trung tam tin dung “bia hiéi" Jén moi linh vuc kinh té. trién. wi Nhin chung chinh sach thue dan kiéw mdi cia My é mién Nam 1a dua vao tiém lye quan su, kink té, tai chinh, ky thuat 1én dé trong mot thai gian ngdn c6 thé dung lén mOt cdi thé kiéng ba chan cd truyén cho thuge dia kigu méi dién hinh 6 Dong Duong. Theo phugng hudng dé, My da khéng ngimng rét tién etia dé vién tro cho Chinh quyén Sai Gon. Tir day nén céng, thucng nghiép néi riéng va kinh té ndéiSu nhat trién cong thong nghiép.. chung cha mién Nam da cé bién chuyén véi mot 86 vain dé n6i bat saw Trece Adi, cong thucng nghiép mién Nam thi ky 1954 - 1975 da mang mau sie tu ban cht nghia kha 6 nét, Tinh hién dai cla céng thugng nghiép tv ban cha nghia biéu hign trong su phat trién cia Iye lugng sin xudt va quan hé san xudt, c¢ sé ky thuat; chéit lugng sin phim; phuong thite, co ché t6 chtic, Trong cong nghigp, tinh 46 co gidi hOa kh4 manh mé, qué teinh tap trung sin xuat vA tap trung nhan céng tudng d6i cao véi sy wnat hién thém nhiéu nba may tu ban chit nghia qui md vdi day chuyén chuyén mén héa sin xudt cao Chinh mtte é@ cd khi héa nhanh &y da gép phan lam chuyén bién nén kinh té mién Nam, thie day qua trinh chuyén tit nén sin xudt tiéu tha eéng nghigp Jén sin xudt tu dong héa, qui mé dai cing nghiép, tham chi con lam gidm lugng lao dong true tiép. Dién nganh nghé cing duge mé réng, lugng vén ddu tw thi ngay cing lén, mién Nam khong cdn 1a dée quyén cia tu ban Phap ma da trd thanh thj tring dau tr rng rai cia cée nude ty ban phat trién khae. Cong hién nhiéu yéu nghiép mién Nam di xu t6 san xudt lén tu ban cha nghia, cua giai doan déc quyén nu su ra didi cia cae td chic, cac tap doan ti Jén, cc dai xi nghiép da nang chi phéi va nam git ting nganh céng nghiép. Day la hinh thite phat tridn edfp cao cita kinh té tu ban. Thuong nghiép mién Nam truéc ngay gidi phéng dA cé mot hé théng co sd wat chat ha tang kha tét véi nhiéu cd sé thueng nghiép tu ban hién dai nhu kho cang, bén bai, siéu thi, trung tam thuong mai, thu hit moi hoat déng budn bin nhén nhip chua timg e6. Ca ngi ngoai thing déu dat duge nhitng bude tién vugt bac. Sai Gon- Chg Lén tré thanh trung tam buén ban sdm wat, ddu méi cia moi tuyén hang. Hi a a5 théng kinh doanh duge té chite mot cach chuyén mén héa cao dé, néi lién nha san xudt VA ngudi tiéu ding. Mang Ludi buon ban dude phan bé theo mat hang rat chat ch@, ngodi he théng chy lén nhé cting da hinh thanh nbiéu khu thuong mai chuyén nghiép tap trung giip cho viée budn ban hgp ly, tranh nhiéu khau trung gian, déng théi gitp nha san audi va nguai tiéu ding dé nghién etu thi trudng wa gia ci thuong ngay cdng chide md rong véi ede thi truéng ngodi nude, ni ket mién Nam Viét Nam véi quéc té. Thi hai, c& cong, thidng nghiép mién Nam déu chiu Anh hudng to én cia chién tranh, Chién tranh thie day su phat trién cong thudng nghiép ut ban cha nghia, tao ra hé théng co sé ha tang hién dai nhu nha lac va ste bat nhanh chéng cho ning nganh edng xudng, may méo, giao thang lie: nghiép phuc vu truc tigp cho guéng may chién tranh (cng nghiép thye phim, thude 14, stta chita may, dién lyc...). Mat khac cwting dé chién tanh gia tang cing kéo theo su suy sup cia rat nhiéu nganh khong truc tiép phuc vu cho né nhu san xuat duting, thude da, A - Nguyén nhan cita van dé phat ti am muu , thao mée. wu chién tranh nuéi chién tranh", muc bién mién Nam thanh cd sé kinh t& ving chée cé kha nang lam hau can tai chd eho quan déi vién chinh My. Hé thong thuong nghiép tu ban cha nghia dae biét la nganh nhap eang va ngdn hang do nhu edu ehién tranh cing ai phat trién mét cach bat thudng (manh nhat 1a théi ky 1965- 1968), tham chi cn vugt lén trén ca trinh d6 sdn xudt vén ed, Hang héa nhap vao mién Nam chu yéu 1a cée nhu yéu pham, tiéu ding, 2/8 hang vao cang Sai Gén IA hang quan su, hang phuc vu cho quan My va déng minh trong khi hang nhap khdu thuong mai lai rat ft. Chimh béi anh hudng4 cba chién tranh nén su luu thong hang héa tn thi trudng doi khi la "gid tao" vi né khong phai hoan toan 14 do hoat déng thuong nghi¢p ma do bé phan hau cin quan su thue hién. Tinh hinh trén dae bigt dién ra manh mé ti nam 1965 khi My 6 at dua quén vie mién Nam, Tac déng caa chidn tranh da thie day lye lueng san x tat bam chi nghia phat trién va xay dung déi nga céng nhan k¥ thugt lanh nghé cé trién cong, thuong nghi¢p, phue va cho quan st va déi séng nhan dan. Igi cho sy ph Thi ba, kinh té mién Nam thdi ky yin mang tinh chat thude dia ré nét, cng nghiép edn qué quat, kinh té khong ving Ly chae vi chiu tae déng manh cia tink hink vidn tr¢ My, lam phat luén xdy va, Dé 1a biéu hién cia mét nén kinh té phén vinh gia tao chi dua trén stic ngogi vidn ma khong dua cha yu vio dan, vio site san xual trong thuong: co cu bat hgp ly, khéng cin déi ep ché bién vn edit Ién trong téng sin phdm quée gia (49,72% gid ti sain lugng) da ching té nén cong nghidy nude, vio su edn déi ngoai Ty trong cong nghi mién Nam J& nén eéng nghigp san xudt hang tiéu ding, céng nghigp nhe. Trong khi dé cong nghiép ché tao may mée héu nhu khéng ¢6 hode chi dig lai 4 sita chtta lap rap san pham, nhu Tap Chan hung kink t Sei Gan thii ky nay da nhén dinh: "Kp nghé kim khf eding tién trién kha quan, tuy nhién van con nang vé tac déng lap rap thi du Lip rap xe scooter, radio, quat may" (21), tham chi han 1A tae déng bién e nganh nay cang vé sau cing Ii tan dan, Mét vai ng&anh cong nghiép nang néu cé phat trign nhv dién lye thi cing chil yéu 1a dé phue vu cho nhu edu quén sy, nhu edu sinh hoat cla bon théng tri. Céng nghiép mién Nam mac da da dat trinh dé co khi ho& kha cao nhung nhin chung van mang tinh ch&t gia céng, chi yéu phat trién vé Aghién edu Lich si, sé 12.2005 mat s& lugng va con phy thuge phan lin vao vn, nguyén ligu, ky thuat cia nuGe ngoai, tham chi edn ni! ligu ma mién Nam ¢é sin nhu bét gidy (ce thé san xudtt ti tre mita) hay cao su, von 1a thé manh lau déi vay ma nay chi sit dung hét khodng 1% en hugng (22). Hau hét eae nha may xi nghi¢p 1én déu nam trong tay tu ban nude ngoai (chiém 40 - 50% téng sé von dau tu). Ti sé ting trudng cha cong My cao ap ca nhiing nguyén nghiép luén phy thuge vae vién tr hay thép va cudng dé cita cude chién. Mae da vién tg 1a mt céng cu chén ép song vei ehinh quyén Sai Gdn né cing IA mét nguén ing chinh ma néu nhu bj cét gidm tht déng nghia vdi su sup dé. Ti diéu trén da cho thay tinh chat thude dia, t cd nhitng phu thudc cla cong nghiép mién Nam mac dit e6 sit khée biét so véi thii Phap thuge. Vé thuong nghiép, néu nhu kinh té Viet Nam théi Phap thuée 1a ed edu "kinh té wat sita" (23), trong dé xudt khdu thudng lén hon nhap khéu, can odin thudng mai luén 06 sé dur dang ké cé Igi cho tut ban Phap bdi Vitt Nam dic biét li Nam Ky 1a vua hia, cao su xwit khdu lén nhat, Nhung dén théi ky chit nghia thye dan kiéu méi thi moi vide Igi thay déi. Mién Nam von 1A noi xudt khau gao va cao su néi tiéng thi nay tré thanh noi nh§p hau hét eae mat hang nay tu My, Hogt dong xuat nhap khau cha yeu la nhap cing hang héa My vi mién Nam chi la thi tring tiéu thu caa nén san xudt My quéc. Kim ngach nhap cang luén chiém 80 - 90% (1955 - 1971) trong téng sf kh6i lugng ngogi thuong. Nam 1971, mhap téi 5.115.000 tan hang trong khi chi xudt duge 11.000 tam. Tinh hinh nay 6 xu hudng ngay eang tram trong cht khéng gidm suit. Chinh vi vay né da gay ra sd mat can déi lén trong ngogi thuong vA buée chink quyén Sai Gon phai nhan vién tro dé ba dap. Co cfu hang nhap cing thé hién tinh‘Su nhat trién cong thyeng nghiép... 45 chat thudc dia ro nét, nhap khau cha yéu la, lugng thue thue phém, hang xa xi phdm, hang titu ding dan sy va nguyén liéu, trong khi ti Ié tu ligu san swat réit han ché, "Chinh sach nhap khdu 6 at da git ehét nhiéu mat hang dang xudi khau va nhiéw mat hang eé tiém lue xugt khdu, déng thi ‘tae dong tiéu cuc dén hoat déng xuat khau" (24), Nguge lai vdi tinh trang nhAp siéu, kim ngach xt cdg lién tue gidim do sin xudt ndi dia suy sup, thi trudng xudt khdu bat én. Mat hang xudl khdu cha yéu cia mién Nam la san pham néng, nghigp dudi dang nguyén ligu vén 18 loai hang thuting xuyén phai chiu nhiéu thay déi am, ng bat loi cha thj truding thé gidi, Tinh hinh nay Khién cho tr] gia xudt khdu bj gidim sut ding ké. Tri gia xudt cing nam 1966 gidm chi cdn bang 70% so vdi 1965 va 32% nim 1963. Do dé ngogi thudng mién Nam tré thanh mét linh wye xdm lyge cha dé quéc My, nén kinh té bj edt ngay cAng chit vao nguén vién tro nude ngoai. Mac dit chinh quyén Sai Gon cling ¥ thite dude su edn thiét phai xay dung mot tiém hic kinh té manh ti bén trong cht khdng phai diva qué nbiéu vio vien ted hay nhgp cing nhung vn chua tim dude 1éi thoat nao hgp ly ‘Thi tw, cong thiténg nghiép mién Nam cé su tap trung qué mic 6 8ai Gén va vang phy clin véi 42% céng ty va 61% cng nhaén (25), chit chua duoc phan bé déng déu, Hon nia lai o6 sit cach biét khé lén gita ndng thén va thanh thi. G néng thén viée mua ban mang tinh chat nhé 1é chi duge thuc hién trong ngay, khéng qui mé nhu cae do thj ln. Nhu vay quan hé buén ban tu ban cha nghia chva thm nhap manh mé vao viée trao déi hang héa d néng thon mién Nam. Day la biéu hién cia mét nén kinh té phat trién khong edn déi, b& cg cfu wing lanh thé va gitta néng thén véi thanh thi hop If trong inh hinh céng thuong nghiép nhw da néu trén ed anh hudng ldn tdi x8 h6i mién Nam Vit Nam. Theo quan diém eta chit nghia duy vat lich sit thi kinh té luén cé nh hudng quyét dinh déi vdi x4 hoi. Vi Ay, su phat trién nay (di con ton tai nhiéu n dé) cing dem Iai cho xf héi mién Nam luc b&y gid mot b mat méi theo huéng tu vi ban cha nghia, mae di téc dé phat trién céa chi nghia te ban & miém Nam edn cham so vdi cae nuée Dong Nam A va Dong Bée A eé hoan canh tidng tu nhy Han Quée, Dai Loan... Su phat trién cha kinh té tw ban cing d& tao va nhiéu bién déi trong ed eu giai cap va dan cd mién Nam. Mién Nam dang cé hién tugng chuyén dich dan cu theo hudng céng nghiép hién dai, gidm ty 1é dan néng nghiép va hinh thanh ting lép cng nhan cong nghiép déng dé trong nhiing trung tém cng nghiép Jén. $6 lugng giai edip tt sin va cong nhan cong nghigp tang lén ro rét ding nhu xu hudng phat trién eda kinh té tu ban, Néu nhy thi Phap thu moi hoat déng kinh té dc biét 1A ngoai thueng, ngdn hang va mét sf ngink cing nghiép quan trong déu nam trong tay tu ban Phap. thi nay tang Iép tit san mai ban ban xt mién Nam khéng chi dong hdn, qui mé lén hon ma cdn phat triém ea vé tiém lue, phudng thie, hinh thite hoat dong da dang hon nhiéu. Trong thai ky nay, quan hé dée quyén cing bude dau duce hinh thanh vdi c&e tap dodn tu san, lién minh dée quyén cong nghiép va dae biét w ban ngan hang cling dang xé¢ lap vi tri chi phéi cua minh a6i vdi tu ban edng thutong nghigp nhé lam nhiém va cung cap tién té, tu ban cha eae céng ty, xi nghiép. TY a6 cho ra di nhiéw tap doan tu ban tai ehinh lén - biéu hign hgp gia cha ngén hang vA chi xi nghiép. Cong ty lén 6 Sai Gon nhu Ly Long Thén cé chan trong 8 ngan hang va 17 congty thuong nghiép, hay Pham Sanh, Giam dée Nam Viét ngén hang ciing la chit nha in, nha may dét, cong ty nhap cang... Didw nay ching t6 cha nghia tu ban d mién Nam. da dat dén moe cao nhat cia qué tink phat trién, mot bude tién moi chua time trong lich sd kinh t& Viet Nam, Tuy nhién thé luc cia tu ban ngudi Viét van con rat nhé bé so voi te bin nude ngoai va, nguii Hoa do bj tu ban ngogi quée eanh tranh chén ép, Ciing voi su phat trién cia giai cdip tu sin, giat ep céng nhan mién Nam, con dé cha nén sin xuat tu ban chit nghia cing phat trién manh mé ci vé sé lugng va chat hrong, Khéng ging nhu théi Phap thudc, cng nhan cong nghidp it, lat eho yéu lam nhiéu la céng nhén néng nghiép 6 céc dén diém cao su thi théi ky ei phan lén 18 cong nhan cong nghiép, lam viéc trong ham mé, phan vide trong indi tudng sam xut hidn dai chuyén mén héa. Trong diéu kign ma méc, trang thiét bi hién dai, téc d@ ed khi héa eéng nghiép khA cao nén di hoi doi nga céng nhan cing phai cé tay nghé, chuyén mén cao, Theo diéa tra cua Dai hoe Michigan, nim 1960 sO lao dong chuyén mon cé tinh 46 cao va kinh nghiém 4 mién Nam Viét Nam chiém 28,2% trong khi lao déng kém chuyén mon, 1A 18,5% (26) Kinh té cong thuong nghiép tu ban phat trién cing anh hwdng lén t6i di séng xi hoi: su phan téng x4 hi d dé thj kha ro gitia mét bén la nhiing nguéi giau 06, te san mai ban séng nhé vao My véi dai da sé) quan ching nhan dan lao dong dang hét. ste ting ban, Vién chite, cing nhén séng nhé vao déng Iuong thi khdn quan vi Itong khéng tang nhung gid ca lai tang vot do lam phat, ede céng thuong gia nhét 1a tiéu cng nghiép, budn ban nhé thi bi pha san do Ihéng canh tranh duge wdi eée xf nghiép Rghign citu Lich sit, sé 12.2005 dai céng nghiép va hang ngoai nhap 6 at. Dan sé thanh thi, nan that nghigp gia tang van vut réi vain 6, ve sinh... da khién tinh hinh xi hoi mién Nam hén loan khéng cach gi én dinh duge. BO trudng tai chinh ctta Nguyén Van Thiéu va Nguyén. Cao Ky 14 Au Trung Thanh bi quan cho rAng:"ddi sGng hang ngay cia déng bao thém chat vat hon, hanh phic gia dinh tan YA, thang gia tr dio lon. Tat ed moi ngudi déu lo au, khdng biét nude nha sé di dén dau... That 1A mét méi lo cho dan téc" (27) Cho nén tinh hinh 4 c&c thanh phé ln mién Nam nhu "ndt edi ung de" chit Khong phai tién bG nhu 6 cae nude cong nghiép phat trién khdc. Day la biéu hién cla sf phat trién kinh t@ thude dj khong di lign v6i chinh sach x hdi pho hop, gy ra suf hén loan trong xa hoi, Diéu d6 da thie day phong trao déu tranh phat trién manh mé trong cac dé thi chéng lai ché d@ chinh quyén Sai Gdn va chinh séch mia vii phan d6ng cia dé quée My Tém Iai, tit 1954 - 1975, do chink séch thuc dan kiéu mdi cha My da dan dén két qua "kinh t@ mién Nam bi tréi bude vao kinh té My, nfim trong guéng may kinh t& tu ban MY, quay theo qui dao cha kinh té chit nghia tu ban My va sy tén vong eita né la do dé quéc M¥ quyét dinh” (28). Song khéch quan ma néi thi ngudén vién tr¢ va cac chinh séch kinh té ma My edng chinh quyén S&i Gin soan thao da dem lai bé mat méi tich cye cho kinh té nhét la céng thuong nghiép mién Nam. Dé la tinh chat cha mét nén kinh té mé cé su gdn két chat ché véi thé gidi bén ngoai. Cong thucng nghiép mién Nam (1954-1975) da 1a mét nén cong thuung nghiép tu ban cha nghia va phat trién khé nhanh so vdi cdc théi ky tude, dae biét trong 10 nam euéi. Chi nghia tu ban 6 mién Nam da cé tinh chat hién dai khéc han thdi thong tri ela thueSu nhat trién cong throng nghiep. a1 dan Phap va bat dau phat trién vdi nhip do kha nhanh trong nhiéu nganh kinh té, Dude dau xc lap vi tri théng tri cla minh twong nén kinh té nhiéu thanh phin. Day Ja nhéing cd sé tich eve cho phat trién kink té thdi ky sau 1975 & mién Nam Viét Nam. CHU THICH (3, @), Ve Van Seni Ste phot tin ctla chit aghia te ban d mién Nam Vast Nam (1994 - 1975), Nab. Thanh pho H6 hi 1996, tr 48, 3 ), (9). Ban kinh té mién Nam ( Vign kinh té): Tai lidu thar kiedo ué tinh hint hiah é@ mién Nam Vigt Nam - 1966, te. 1, 2. (6). TS nghién edu kink té mién Nam Viet Nam {BS Nyoai thuingh: Tinh hinh kink @ngagi thetimg reién Nam Vigt Nam + 1972, tr. 102a. (8). TS nghién ecu kinh 16 mién Nam (Bo Neoai thuang): KE koach phat trith kink t& mign. Nam 10 ném saw chitn trank cla MY nguy - 1971, tr. 181 (2) (4), (5). Pham Thanh Vinh: Kink €€° mide Nam, Nxb. Su That, Ha NOi, 1957, br. 167, 174, 180. (20), Pham Thanh Vinh: Kink cé mide Nam, edd, tx. 86. an), a2), ctia cha ngghita tee bein @ midn ? - 1975), adi, tx. 89, 96, 104, 105. (18), Ngayén Tri Dinh (Chi bien): Gido tinh Lich sit kink t#'. Neb. Giéo Dye 2001, te. 268. 13), (14). VO Van Sen: Su pheit tridn im Vide Nam (2954 Dac bigt tix sau Dai hoi Dang VI, da phat trién cha kinh té mién Nam thoi ky trude dé da duge tiép tuc va cho dén nay kinh té mién Nam da dat duce nhiéu thanh tru J6n, tré thanh khu vuc mai nhon dan dau kinh té cd nuiée. (26), (17), (18), 19), (20), (2: Van Sen: Sv phait trign eda chi nghia te ban d mig Nem Vide Nam (1954 - 1975), sdd, 136, 126, 127, 127,138 14l, 65, (22), 22). Ban kink té mién Nam (Vien kink t@): Tai figu tham hhdo ed tink hin hink é mién Nam Viet Nam - 1966, tr. 8, 12. 24), TE nghién oti kinh t& mig Nam Vigt Nam (B6 Ngoai thuong): Tink hink kink té ngogi thitdng mién Nam Vist Nam - 1972, te. 69a, (25). Ta nghién citu kinh té mién Nam (Bo Ngoai thuong): Ké hoach phat trién kink té mién Nam 10 ndm sau chith tranh etia Mp nguy - 1972, tr. 181, (26) V6 Van Sen: Sw phat tritn ctia chit nghia tt bin d min Nam Viee Nam (1954 - 1975), sd, tr. 107. (21). Gio Ném: Do thi mién Nam Vies Nam trong giai doan "Chién teanh eye bj" ofa My - guy, Tap chi Nehién ctiu lich sit 36 109 (4 - 1968), tx. 7. (28). TS nghién etiu kink t€ miém Nam Vigt Nam (BO Ngoai thuong): Tink Ainh kinh t@ ngoai thing mién Nam Vigt Nam . 1972, te. 27a.