K A L E J D O S K O P

W rubryce Kalejdoskop elektronika przedstawiamy nowe elementy elektroniczne pojawiajce si na rynku.

Chcemy w ten sposb zasygnalizowa dynamik wspczesnego rynku elektronicznego i rozwj technologii, jaki
odbywa si na naszych oczach. Prezentowane elementy s wybierane subiektywnie, ale zawsze staramy si
przedstawi rnorodno funkcji i moliwoci nowoczesnych podzespow wdraanych do produkcji.

Wzmacniacze klasy D s coraz bardziej popularne.

Ale te jest to uzasadnione. Firma Texas Instrument
wprowadzia ostatnio nowy wzmacniacz stereofoniczny
klasy D mogcy pracowa bez filtra wyjciowego. Ten
nowy ukad oznaczony symbolem TPA2012D2 cechuje
si moc 2,1 W na kana i wymaga tylko dwch elementw zewntrznych. Jego schemat wewntrzny jest
pokazany na rys. 1.
Podstawowe waciwoci wzmacniacza to:
Moc wyjciowa:
- 2,1 W/kana dla obcienia 4 V przy zasilaniu 5 V
- 1,4 W/kana dla obcienia 8 V przy zasilaniu 5 V

- 0,72 W/kana dla obcienia 8 V przy zasilaniu 3,6 V

Napicie zasilania 2,5 V5,5 V
Programowane wzmocnienie: 6, 12, 18, 24 dB
PSSR: 77 dB @ 217 Hz
Krtki czas startu: 3,5 ms
Zabezpieczenie termiczne i przeciw zwarciu na wyjciu
Moliwo niezalenego wyczania kadego kanau.
Obudowa WCSP (2x2 mm) lub QFN (4x4 mm)
Ukad zosta zaprojektowany do zastosowa w suchawkach
telefonw komrkowych i bezprzewodowych oraz w PDA, w
przenonych odtwarzaczach DVD, notebookach, przenonych odbiornikach radiowych, grach i zabawkach edukacyjnych oraz do
sterowania gonikw USB. Ze wzgldu na du warto wspczynnika PSSR oraz rnicow architektur ukad cechuje si du
odpornoci na szumy i zakcenia wielkiej czstotliwoci. Typowy
ukad aplikacyjny wzmacniacza TPA2012D2 jest przedstawiony na
rys. 2.
Na rys. 2 przedstawiono niesymetryczny sposb sterowania
wejcia, ale rwnie dobrze moe by zrealizowane sterowanie
sygnaem rnicowym. Sposb doboru wartoci kondensatorw
sprzgajcych jest podany w karcie katalogowej ukadu. Warto
zaznaczy, e w przypadku sterowania wej wzmacniacza sygnaem rnicowym mieszczcym si we waciwych granicach
(0,5 VVDD -0,5 V) te kondensatory nie s konieczne. Poniewa
wzmacniacz pracuje bez wyjciowego filtru LC, wic w pewnych
warunkach moe si okaza konieczne zastosowanie rdzeni ferrytowych zakadanych na przewody sterujce gonikiem. Chodzi
tu o spenienie warunkw emisyjnoci zakce okrelanych w
normach FCC i CE. Sposb podczenia koralikw ferrytowych
jest pokazany na rys. 3. Odpowiednim typem ferrytu jest np.
MPZ1608S221A firmy TDD.

Rys. 1. Schemat blokowy ukadu TPA2012D2

Rys. 3. Filtr zakce zrealizowany z wykorzystaniem

rdzeni ferrytowych

Rys. 2. Typowy ukad aplikacyjny wzmacniacza TPA2012D2

64

Firma Zetex proponuje ciekawe rozwizanie pomiaru

prdu zasilania. ZXCT1008 stanowi ukad pomiarowy do zastosowa od strony high side, czyli linii
zasilajcej podczonej do bieguna dodatniego rda
napicia (rys. 1).
Ukad mierzy spadek napicia na rezystorze pomiarowym (boczniku) Rsense i wytwarza prd wyjciowy IOUT
proporcjonalny do zmierzonego napicia. Stosujc odpowiedniej wartoci rezystory wyjciowe Rlim i R uzyskuje si

Elektronika Praktyczna 3/2005

K A L E J D O S K O P

Elektronika Praktyczna 3/2005

65

K A L E J D O S K O P
pomiarowy, firma Zetex oferuje model ZXCT1030, ktry jest dodatkowo wyposaony w rdo napicia odniesienia i komparator
(rys. 3).
W tym przypadku sygnaem wyjciowym jest ju od razu napicie
VOUT proporcjonalne do spadku napicia na boczniku. Wbudowane
rdo napicia odniesienia i komparator umoliwiaj dokonanie
porwnania tych dwch wielkoci i odpowiednie wysterowanie
ukadu zewntrznego. ZXCT1030 jest przystosowany do przetwarzania szybkich impulsw, w zwizku z czym znakomicie si
nadaje do zastosowa w zasilaczach impulsowych, adowarkach
baterii, jako elektroniczny bezpiecznik lub ogranicznik prdu.

Rys. 1. Typowa aplikacja ukadu ZXCT1008

Dbao o czysto napicia sieciowego staje si coraz bardziej powszechna. Wida to midzy innymi w
ofertach producentw ukadw scalonych, gdzie coraz
atwiej jest znale ukady do korekcji wspczynnika
mocy (PFC). Ukad FAN7527B jest wanie sterownikiem PFC produkowanym przez firm Fairchild. Schemat
blokowy ukadu jest pokazany na rys. 1.
Ukad umoliwia przeprowadzenie w prosty sposb, dokadnej korekcji wspczynnika mocy. Zosta zoptymalizo-

Rys. 2. Ukad ZXCT1008 a) schemat wewntrzny, b)

obudowa

Rys. 1. Schemat blokowy ukadu FAN7527B

Rys. 3. ZXCT1030 typowy ukad aplikacyjny

konwersj tego prdu na napicie wyjciowe VOUT. Dioda Zenera

stanowi dodatkowe zabezpieczenie ukadu pomiarowego przed
zbyt duym napiciem. Schemat wewntrzny ukadu ZXCT1008
jest pokazany na rys. 2a, a jego obudowa na rys. 2b.
W efekcie ukad ZXCT1008 jest tanim, maym i dokadnym ukadem pomiarowym o nastpujcych waciwociach:
Zakres temperatury pracy: -40C+125C
Maksymalny mierzony spadek napicia na boczniku: 500 mV
Zakres napi pracy: 2,5 V20 V
Prd spoczynkowy: 4 A
Typowa dokadno: 1%
Obudowa: SOT23
Ukad znalaz zastosowanie w motoryzacji, w ukadach sterowania silnikami elektrycznymi, zarzdzania zasilaniem, a take do
monitorowania przete.
W przypadku gdy jest wymagany bardziej zaawansowany ukad

66

wany do zastosowa w elektronicznych ukadach sterujcych lamp

fluorescencyjnych i do ukadw zasilajcych o zredukowanej liczbie
elementw i duej gstoci upakowania. Cechami ukadu s:
Wewntrzny ukad timera sterujcego wczaniem napicia
Wewntrzny filtr RC (brak koniecznoci uycia zewntrznego
filtru RC)
Bardzo dokadny, regulowany ukad zabezpieczenia przed przepiciami
Detektor zerowego prdu
Jednowiartkowy ukad mnocy
Wewntrzne rdo napicia odniesienia o dokadnoci 1,5%
Wycznik z histerez dziaajcy przy zaniku napicia zasilajcego

Rys. 2. Zasada dziaania ukadu PFC FAN7527B

Elektronika Praktyczna 3/2005

K A L E J D O S K O P

Elektronika Praktyczna 3/2005

67

K A L E J D O S K O P
W efekcie LTC4267 moe by stosowany w: telefonach IP, kamerach internetowych, bezprzewodowych punktach dostpowych,
i wszystkich innych urzdzeniach zgodnych ze standardem PoE.
Na rys. 1 przedstawiono zasad przyczania ukadu LTC4267do
gniazda Ethernetu RJ45 urzdzenia zasilanego, z wykorzystaniem
dwch diodowych mostkw prostowniczych. Mostki te s niezbdne, poniewa urzdzenie zasilane musi akceptowa napicie
o dowolnej polaryzacji. Pokazany jest rwnie element zabezpieczajcy ukad przed przepiciami.
Peny przykadowy schemat aplikacyjny LTC4267 jest pokazany na
rys. 2. Przyjto tu konfiguracj zasilacza z izolacj galwaniczn.
Przy zastosowanych tu wartociach elementw napicie wyjciowe wynosi 3,3 V z obcialnoci 1,5 A. Ze wzgldu na to, e
cz zasilajca ukadu jest do uniwersaln przetwornic DC/DC
moliwo rnych rozwiza ukadowych jest bardzo bogata.
Rys. 3. Typowa aplikacja ukadu FAN7527B

Wyjcie typu totem-pole z obcinaniem napicia wyjciowego

May prd rozruchowy i operacyjny
Obudowa 8-DIP lub 8-SOP
FAN7527B wcza tranzystor MOS w chwili gdy prd indukcyjnoci wynosi zero, a wycza go gdy prd indukcyjnoci osignie
zaoon warto, zalen od chwilowej wartoci napicia wejciowego. Dziki temu uzyskuje si zgodno ksztatw redniego
prdu indukcyjnoci i napicia zasilajcego (rys. 2), a wic dobr
warto wspczynnika mocy. Typowy ukad pracy sterownika PFC
jest pokazany na rys. 3.
Fairchild podaje w nocie aplikacyjnej wartoci elementw schematu
z rys. 2 dla rnych typowych zastosowa ukadu FAN7527B.
LTC4267 to ukad sucy do zasilania urzdze podczanych do linii Ethernet zgodnie z norm IEE802.3af.
W jednej obudowie zawarty jest interfejs PoE (Power
over Ethernet) wraz z zasilaczem impulsowym pracujcym w trybie prdowym. Ukad zawiera rwnie elementy zabezpieczajce i monitorujce, a take rezystor
(tzw. signature resistor) o wartoci 25 kV. Jest to wic
kompletne rozwizanie w jednym ukadzie scalonym.
Zasilacz impulsowy jest przewidziany do sterowania 6
woltowym tranzystorem N-MOS i charakteryzuje si programow kompensacj zboczy, mikkim startem, sta
czstotliwoci pracy i niewielkimi ttnieniami nawet
przy maych obcieniach. Moe pracowa zarwno w
konfiguracji bez izolacji galwanicznej, jak i z izolacj galwaniczn.

Rys. 1. Sposb podczenia ukadu LTC4267 od strony

Ethernetu

68

Rys. 2 Przykadowy schemat aplikacyjny ukadu LTC4267

Elektronika Praktyczna 3/2005

K A L E J D O S K O P

Elektronika Praktyczna 3/2005

69

K A L E J D O S K O P
Ukad NCP5006 jest przetwornic DC/DC o duej
sprawnoci, ktr firma ON Semiconductor proponuje
do sterowania (zasilania) diod wieccych LED pracujcych jako podwietlacze. Prdowy tryb pracy zapewnia, ze
wszystkie zasilone diody (poczone szeregowo) maj t sam
jasno wiecenia. Ukad moe dostarczy moc wyjciow rwn

Rys. 1. Schemat blokowy ukadu NCP5006

1 W. Jego podstawowe parametry to:

Napicie zasilania 2,7 V 5,5 V
Napicie wyjciowe: do 24 V (moliwo zasilania do 5 diod
LED poczonych szeregowo)
Wbudowane zabezpieczenie przeciwprzepiciowe
Przetwornica DC/DC wymagajca indukcyjnoci, ze stabilizacja

prdu wyjciowego
Wbudowana funkcja regulacji jasnoci wiecenia
Schemat blokowy ukadu NCP5006 jest pokazany na rys. 1.
Ukad jest zamknity w maej obudowie typu TSOP-5 i jest rwnie dostpny w wersji bezoowiowej. Jego typowe zastosowania
obejmuj ukady podwietlania diodami LED pl odczytowych i
klawiatur lub zwyke przetwornice DC/DC. Przykadowy ukad aplikacyjny jest pokazany na rys. 2. NCP5006 zosta zoptymalizowany do pracy z zewntrznymi kondensatorami ceramicznymi (C1,
C2). T podstawow aplikacje atwo jest rozbudowa o moliwo
sterowania jasnoci wiecenia diod LED. Taka regulacja jest najprociej realizowana za pomoc zewntrznego sygnau PWM.
Liczba zasilanych diod LED moe by zwikszana poprzez waciwe konfigurowanie ich pocze (rys. 3).
Firma National Semiconductor wprowadzia na rynek
precyzyjny wzmacniacz rnicowy oznaczony symbolem LM8270/75. Wzmacniacz charakteryzuje si
duym zakresem wejciowym sygnau sumacyjnego
(-2 V 27 V) przy napiciu zasilajcym w zakresie 4,5 V 5,5 V. Wzmocnienie ukadu ma ustalon
warto (20) co w wikszoci wypadkw jest odpowiednie dla sterowania wej przetwornikw AD w penym zakresie. Wzmacniacz skada si z dwch stopni
wzmacniajcych, pomidzy ktre moe by wczony zewntrzny
obwd filtrujcy (wyprowadzenia A1 i A2). Gwnym zastosowaniem wzmacniacza jest precyzyjne wzmacnianie maych sygnaw
rnicowych wystpujcych na tle duych napi sumacyjnych.
Na rys. 1 pokazano przykadowe zastosowanie ukadu do pomiaru prdu w obcieniu indukcyjnym kluczowanym za pomoc
tranzystora MOSFET.

Rys. 1. Typowa aplikacja wzmacniaczy LM8270/75

Rys. 2. Typowa aplikacja ukadu NCP5006

Rys. 3. Moliwe zwikszenie liczby zasilanych diod LED

70

Elektronika Praktyczna 3/2005