Leksion 4

Grafika inxhinjerike dhe projektimi

arkitektonik
1- Vendosja e kontureve, raporti me terrenin
2- Tipet e banesave

2. Kthinat e baneses Klasifikimi I tyre

Dallojme keto percaktime:

Objekt banimi sht do objekt q ndrtohet ose instalohet n,

mbi dhe/ose nn siprfaqen e toks, q prbhet nga produkte
ndrtimi, prfshir mjete ose pajisje instalimi, t cilat bashkrisht
prbjn nj kompleks ndrtimor pr banim t prhershm ose t
prkohshm t njerzve.
Banes sht bashksia e mjediseve ose mjedisi i vetm, q ka
hyrje t pavarur (der) nga rruga, kati, oborri ose tarraca e
destinuar pr t'u banuar nga nj ose disa njerz.

2. Kthinat e baneses Klasifikimi I tyre

Dallojme keto percaktime:
Siprfaqe banimi sht shuma e siprfaqeve t hapsirave ku kryhen aktivitete t
pushimit aktiv e pasiv. Kjo siprfaqe prfshin at t dhoms (dhomave) t fjetjes dhe t
dhoms s ndenjes.
Siprfaqe pune sht shuma e siprfaqeve t nevojshme t gatimit, larjes, qepjes,
hekurosjes etj. N t prfshihet aneksi i gatimit (ose kuzhina) e kndi i larjes.
Siprfaqja e shrbimit sht shuma e siprfaqes s banjos, depos, musndres, korridorit
dhe llozhs (ballkonit).
Siprfaqja e shkalls sht projektimi horizontal i siprfaqes s ndrtuar t ramps,
sheshpushimeve, si dhe t ashensorit, t plerandhensit n rastet kur parashikohet n
projekt.
Siprfaqja e muraturs sht trsia e siprfaqeve n plan t muraturave mbajtse dhe
ndarse (prfshir dyer dhe dritare) t matura n planimetri. (SIPERFAQE
KONSTRUKTIVE): - gjithe siperfaqja qe zene kollonat, muret, e jashtme e brendshme,
siperfaqe e pashfrytezuar.

2. Kthinat e baneses Klasifikimi I tyre

Dallojme keto percaktime:
Siprfaqja e shfrytzimit t baness sht shuma e siprfaqeve t banimit, t puns dhe
t shrbimit q ndodhen brenda saj.
Siprfaqja e ndrtimit sht trsia e siprfaqeve t shfrytzimit t banesave, t
shkallve e t muraturave t matura n planimetrin e kateve.
Siprfaqe bruto e baness sht trsia e siprfaqes s shfrytzimit duke prfshir
muret e brendshme.

Siprfaqe neto e baness sht siprfaqja e shfrytzimit pa muret e brendshme dhe

perimetral, e quajtur ndryshe edhe si siprfaqe e prdorshme, ose e shkeljes.

2. Kthinat e baneses Klasifikimi I tyre

Dallojme ne nje banese:
A- Ambjente Banimi

B- Ambjente ndihmese

1- Dhoma e dites (ndenjties)

2- Kuzhina, Gatimi,
3- Ngrenia
4- Dhome matrimoniale

5- Dhome femijesh
6- Banjo
7- Korridore, holl,
8- studio, bibloteke

9- depo, garazhe, ambjente ndihmese

10- shkalle,
11- hobi,

A. Banimi + A. Ndihmese = SIPERFAQJA E DOBISHME NE BANESE

(eshte gjithe siperfaqja qe ne shkelim).

2. Kthinat e baneses Klasifikimi I tyre

SIPERFAQJA E DOBISHME NE BANESE

plus

SIPERFAQE KONSTRUKTIVE

SIPERFAQE E NDERTIMIT.
Disa parametra te tjere jane:

Koeficenti i shfrytezimit te truallit: K= 30 %,

(Tregon siperfaqen qe ze siperfaqja e gjurmes se nderteses ne siperfaqen totale te truallit,
pershembull ne nje territor prej 1000 m2 duhet te ndertojme vetem 300 m2. )
Koeficienti i shfrytzimit t toks (Ksht) pr ndrtim sht raporti i siprfaqes s gjurms
s ndrtimit n parcel me siperfaqen e prgjithshme t parcels. Njsia matse e saj sht
prqindja(%).

Intensiteti I ndertimit: I= 3.5 m2/ m2

(Esht raporti i siprfaqes s prgjithshme t ndrtimit mbi tok n nj
parcel t ndrtueshme me siprfaqen e parcels s ndrtueshme.)

1. Vendosja e kontureve

1- Hapesira perreth si mbeshtjellese

mes nderteses dhe kufinjeve
gjeometrik te prones.

3- Perdorimi I sistemimeve te jashtme per

organizimin mes nderteses dhe kontureve

2- Gjeometria e hapesirave te jashtme

perdoret si hapesire tranzite mes nderteses
dhe kufinjeve.

4- Konturet e sitit urban behen percaktuese te formes

dhe gjeometrise se nderteses.

1. Vendosja e kontureve, raporti me terrenin

Nivelohet dhe hiqet dheu

Priten dhe krijohen format ne terren

Marredhenie diagonale

Marredhenie pingule

Ndertesa si objekt ne terren

Ndertesa si objekt I integruar me terrenin

1. Vendosja e kontureve, raporti me terrenin

Nivelohet terreni me heqje dhe mbushje

Nivelohet terreni me mbushje nga vend tjeter

Nivelohet terreni me heqje dhe mbushje per te krijuar

platforme

Mbushje per te krijuar platforme

Vendosen ndertesat sipas kontureve te terrenit

Modelohet terreni ne platforma te ndryshme

1. Vendosja e kontureve, raporti me terrenin

Nderto mbi toke.

Si tynel ne toke.

Brenda lugines.

Siper tokes.

Ne toke.

Mbi, siper, brenda, i zhytur ne koder. Pergjate majes se kodres,

Vendosur ne 2 cepat e lugines, siper lugines, ne nje cep.

Nen toke.

1. Vendosja e kontureve, raporti me terrenin

Mbi ,siper dhe brenda pjerresi.

Nderton ne toke te sheshte per thjeshtesi

ndertimi,

Ne gjysmen e kodres, ne baze.

Eviton kodren, por lidhesh vizualisht.

Pergjate brezit te kodres.

Nderton ngjitur me kodren qe te krijosh

terrene te izoluara

E perdor kodren per mbrojtese

E perdor kodren per te krijuar nje

hyrje, nje shesh.

1. Vendosja e kontureve, raporti me terrenin

Nderton ne terrenin e keq meqe ndertimi do e

permisoje truallin.

Eviton fizikisht dhe vizualisht.

Le terrenin e sheshte per

parkim e sheshe

E perfshin kodren ne elementet vizuale.

Rrotull kodres per parkimin, ose per pamjen me te mire te objektit.

1. Vendosja e kontureve, raporti me terrenin

Parkon ne maje, zbret poshte,

Parkon poshte, ngjitesh siper,

Can kodren per hyrjen

Can kodren per oborre

Sistemon terrenin sipas projektit ose e le ashtu sic eshte.

Ndertesa perforcon linjen e kodres, I shkon sipas saj ose e kundershton

1. Vendosja e kontureve, raporti me terrenin

Parkon e hyn si ne tynel

zhvillon kodren per perdorim kopshtesh

Perdor kodren si ndarese zonash dhe hapesirash.

Ndertesa e theskon kodren ose e sfumon ate.

Ndertese solide/ hapesire = koder masive/ fushe

1. Vendosja e kontureve, raporti me terrenin

Ndertese solide/ hapesire ne contrast.

Ndertese ne kundershtim me token.

Perdoret Toka si mbulese.

Kodra ne kontrast, e imiton ose lidhet me profilin e nderteses

E le terrenin natural rreth nderteses.

Drita akseson edhe ne object te zhytur.

1. Vendosja e kontureve, raporti me terrenin

Kodra ne kontrast, e imiton ose lidhet me profilin e nderteses

E le terrenin natural rreth nderteses ose e modelon ate.

Akses nga te gjitha anet.

Ndertesa si pasqyre e terrenit

1. Vendosja e kontureve, raporti me terrenin

Siperfaqet ujore mund te mbulohen,

Siperfaqet ujore lihen ne formen e tyre natyrale

Siperfaqet ujore evitohet vizualisht dhe fizikisht,

Siperfaqet ujore evitohet fizikisht por lidhet vizualisht

Siperfaqet ujore dhe vija bregdetare behet udhezuese per hyrjen,

aktivitete te ndryshme.

Siperfaqet midis perdoren per

1. Vendosja e kontureve, raporti me terrenin

Siperfaqet ujore zhvillohet me godinen.

pa u lidhur me ndertesen.

Siperfaqet ujore lihen ne formen e tyre natyrale e zhvillohet

Siperfaqet ujore lihet dhe ndertohet ne lartesi.

Objektet ndertohen te ulta qe te kene akses

Siperfaqet ujore perdoret si ndarese me parkimin

1. Vendosja e kontureve, raporti me terrenin

Zhvillohet siperfaqet ujore si zone rekreative

Perdoret ekserieri mbi siperfaqen ujore

Perdoret ndertesa mbi uje

Zhvillohet siperfaqet ujore si elemente te forte peisazhi

Ndertohet mbi siperfaqen ujore

1. Vendosja e kontureve, raporti me terrenin

Perdoret siperfaqja ujore per te zonuar

Modelohet siperfaqja ujore per te zonuar

Futet siperfaqja ujore Brenda ne godine

Ndertohet perreth dhe krijohet si pishine

Ndertohet gjithe siperfaqja ujore per te zonuar

Ndertohet godina nen siperfaqen ujore

1. Vendosja e kontureve, raporti me terrenin

Vendosja e parkimit

Siperfaqja e parkimit ngjitur me ndertesen.

Parkimi zhytet poshte

Siperfaqja e parkimit nen ndertese.

Parkimi vendoset siper.

1. Vendosja e kontureve, raporti me terrenin

Shembuj te ndryshem.

1. Vendosja e kontureve, raporti me terrenin

Shembuj te ndryshem.

1. Vendosja e kontureve, raporti me terrenin

Shembuj te ndryshem.

1. Vendosja e kontureve, raporti me terrenin

Dielli ,
nxehtesia

Zhurmat, ajri,
ndotjet

Influencat e klimes,
era, ajri, etj
Marredhenia me
ambjentin, pamjet etj.
1- Marrdhenia e nderteses me ambjentin perreth.
I gjere apo I ngushte

I ekspozuar apo I fshehur

Forma

Fqinjet

Ne diell apo ne hije

Karakteristikat

Topografia, vegjetacioni

2- Marrdhenia e nderteses me terrenin.

1. Vendosja e kontureve, raporti me terrenin

Banese e shkeputur

Banese e ndertuar nga nje krahe, ose nga dy krahet.

3- Marrdhenia e
nderteses me truallin,
pronen dhe fqinjet
perreth.

Banese ndertohet duke u lidhur me arkitekturen e zones dhe me vegjetacionin

Kopshti, Oborri

Oborr me pak I
perdorshem
Oborri perballe
rruges

Rruge

Rruge

Rruge

2. Tipet e banesave
Funksioni kryesor
I hapesires

Koha kur
perdoret me
shume, orientimi
I preferuar

Dhoma e dites

Nga mesdita deri

ne darke

Dhoma e
ngrenies

Nga mengjesi
deri ne darke

Dhoma e
femijeve

Nga mesdita deri

ne darke

Dhoma e gjumit

Naten:
preferohet edhe
mengjesi

1- orientimi I hapesirave te banimit

Se bashku me kerkesat per zonimin,

qarkullimin e organizimin e mire te
baneses, arkitektet marrin parasysh
orientimin e mire te banesave I cili
duhet te jete gjithmone I tille qe te
kete diellezim te ambjenteve ne
menyre natyrale dhe ngrohje sa me te
mire te zonave te dites.

2. Tipet e banesave
2- Diellezimi vjetor
A- 100*- hapesira e ndricuar nga dielli ne ditet me te shkurtra te
dimrit.
B- 200*- Hapesira e ndricuar nga djelli gjate siteneve te prenveres
dhe vjeshtes
C- 300*- Hapesira e ndricuar nga dielli ne stinen e veres.

3- Organizimi I banesave

A- ne nje zone fshati

B- ne nje bllok banimi

C- Zone urbane

D- Zone rurale

Nje banese duhet te pershtatet dhe te jete e bukur jo vetem me veten e saj por edhe me ambjentin qe e
rrethon. Duhet te pershtatet me godinat perreth, rrugen, sheshet, elemente natyrore, etj.

3- Tipologjite e banesave
3.1 Objekt banimi individual
3.1 Objekt banimi individual sht objekt
me nj oborr vetjak, i cili mund t jet me
nj, dy ose me tre kate. Ai sht i
destinuar pr nj familje t vetme dhe
sht i izoluar dhe i rrethuar nga nj
hapsir gjelbrimi private. Kjo lloj
tipologjie krkon nj zhvillim t
konsiderueshm t rrugve dhe
tubacioneve pr shrbimet dhe sht
karakteristik e zonave me densitet banimi
shum t ult, pra ajo mbetet tipi m i
preferuar dhe m i prhapur n periferi.
Duhet patur kujdes pr orientimin, si dhe
pr izolimin optik dhe akustik nga zhurmat
e lvizjes rrugore.

3- Tipologjite e banesave
3.1 Objekt banimi individual
Ka lloje t ndryshme t objekteve
individuale, t cilat ndryshojn n funksion
t:
A) Destinacionit:
a) Vendbanim ferm;
b) Vendbanim turistik;
c) Vendbanim urban.
A)
a)
b)
c)

Nivelit t individualitetit:
Objekt njfamiljar;
Objekt dyfamiljar;
Objekt shumfamiljar.

3- Tipologjite e banesave
3.1 Objekt banimi individual
a) Objekt njfamiljar do t kuptojm nj ndrtes t
vetme, me fronte perimetrale t jashtm
drejtprdrejt t ajrosura. Objekti njfamiljar ka nj
hyrje (nj der pr hyrje dhe dalje) dhe nj
mbules.
Ka disa lloje objektesh njfamiljare, si:
- Objekt banimi i fshatit sht nj objekt i vogl q
ndodhet brenda territorit t zons rurale.
- Objekt banimi i periferis sht nj objekt, i cili
sht i shkputur nga objektet fqinje.
- Objekt banimi i grupuar sht nj objekt i
vendosur n nj rresht me objekte t tjera.
Objektet e grupuara jan t ngjitura n faqet
ansore.

2. Tipet e banesave

2- Banesa te grupuara, lineare

Njesite e banimit grupohen dhe krijojne nje njesi ndertimore. Zvogelohen muret perimentrale, por rritet
dendesia e banimit. Numri I banesave te bashkangjitura varion ne 5, 7, 10 etj. Mund te krijohen forma dhe
larmi konfigurimi. Kane orientim vetem nga dy ane.

2. Tipet e banesave

2- Banesa te grupuara, lineare

Objekt i grupuar shumfish, i cili mund t jet i projektuar me nj, dy ose n raste t
rralla me tre kate. Kto tipe jan nj sr objektesh individuale, me seksion t njjt
ose me variacione, t vendosura n rresht njra pas tjetrs, me hyrje t veant
secila, me ose pa parcel t veant. Kto jan ndr objektet m ekonomike, pr
shkak t zvoglimit n maksimum t perimetrit t mureve t jashtm t objektit, n
prdorimin e prbashkt t mureve t trthort, q ndajn objektet midis tyre, etj.

2. Tipet e banesave

2- Banesa te grupuara, lineare

2. Tipet e banesave

2- Banesa te grupuara, lineare

Mnyra e grupimit t tyre sht e

shumllojshme:
a) Objekte t grupuara t vendosura n
rresht
Objektet grupohen n mnyr q t
formohet nj drejtkndsh. Ato jan me
orientim t pakufizuar dhe ajrim t
trthort.

b) Objekte t grupuara n rresht t

zhvendosura pjesrisht
Kjo zgjidhje krijon oborre t vegjl n form
verandash, mjaft intime dhe t mbrojtura
nga errat.

2. Tipet e banesave
c)
Objekte
t
grupuara
t
zhvendosura plotsisht
Objektet grupohen n mnyre t till,
duke formuar oborre t vegjl, intime
dhe t izoluara mir midis tyre. Kto
oborre mbrojn banesn nga nj
nxehje e teprt dhe shrbejn si nj
siprfaqe plotsuese banimi apo
pushimi, n formn e nj hapsire t
gjelbruar.

2- Banesa te grupuara, lineare

d) Objekte t grupuara t zhvendosura

dhe t pjerrta
Objektet grupohen t pjerrta ndaj rrugs.
Edhe kjo zgjidhje krijon prpara objekteve
veranda intime t mbrojtura nga era.
Afrimi ndaj rrugs bhet pr tu prshtatur
m mir ndaj orientimit t duhur dhe n
kt mnyr krijohet nj lvizje m e
bukur vllimesh, si dhe efekte t mira
drit-hije.

2. Tipet e banesave
e) Objekte t grupuara n form
L
Kjo zgjidhje krijon mundsin q t
formohen oborre intime, t vegjl.
Pjesa m e madhe e hapsirave
ndriohen nga oborri i brendshm,
gj e cila u siguron atyre orientim,
ventilim dhe qetsi t plot.

2- Banesa te grupuara, lineare

f) Objekte t grupuara me dhom

shtojc
N kt zgjidhje, pran do banese ka nj
dhom shtes, me prmasa t vogla dhe
lartsi m t vogl se hapsirat e tjera.
Kjo mund t shrbej si hyrje dhe
njkohsisht si depo pr ruajtjen e
materialeve t ndryshme, apo dhe si
garazh pr automjetin vetjak t familjes.

2. Tipet e banesave
g) Objekte me oborr t brendshm
t grupuara n rresht
N kt zgjidhje objektet jan t
pajisura me oborre t brendshm t
madhsive t ndryshme. Kto lloje
objektesh prdoren pr vendet me
klim t nxeht pr ta mbrojtur
banesn nga nxehja e teprt,
meqens kto oborre ndihmojn n
fuqizimin e ventilimit t trthort
vertikal t t gjitha kthinave, pa
prjashtim.

2- Banesa te grupuara, lineare

h) Objekte t grupuara n dy rreshta

Kjo sht forma m e thjesht dhe
ekonomike. Por kjo zgjidhje grupimi ka
dhe t metat e veta, pasi mungon
trsisht ventilimi i trthort, gj q
keqson kushtet e banimit, mbasi objektet
kan orientim t njanshm. Gjithashtu,
mungon dhe ajrimi i trthort. Kto tipe
jan shum pak t prdorshm dhe m
shum aplikohen n vendet me klim t
ftoht.

2. Tipet e banesave
i) Objekte t grupuara n dy
rreshta n form diagonale
Objektet jan t vendosura n dy
rreshta, por n form diagonale, gj
q ndihmon m mir n orientimin e
objekteve. E meta e ktij grupimi
qndron se objektet kan nj form
shum t kufizuar pr hapjen e
dritareve,
gj
q
vshtirson
zgjidhjen dhe shprndarjen e
hapsirave n banes.

2- Banesa te grupuara, lineare

j) Objekte t grupuara t vendosura n

form kryqi
Objektet grupohen n formn e nj kryqi,
gj q ndihmon mjaft n ajrimin e trthort
t baness, por keqson orientimin, si
rrjedhoj dhe zgjedhjen n mnyra t
ndryshme t tipeve t prdorur n kt
grupim.

2. Tipet e banesave

3- Banesa me oborre te brendshem

Mund te jene si banesa individuale ose edhe ne grupeorientimi I ambjenteve te dites ose nates behet drejt
oborrit te brendshem.

2. Tipet e banesave

3- Banesa me oborre te brendshem

2. Tipet e banesave

3- Banesa me oborre te brendshem

3- Tipologjite e banesave
3.1 Objekt banimi individual
b) Objekt dyfamiljar sht nj objekt i destinuar pr

dy familje.
N kt variant perimetri i mureve t jashtm pr
secilin prej tyre sht m i shkurtr se rastet e para.
Kto objekte mund t jen njkatshe ose dykatshe.

2. Tipet e banesave
1- Banesa gjysem te bashkangjitura.

Perdoren shpesh kur kemi prona te cilat duhet te zhvillohen njesoj, (pershembull dy vellezer ne pronen e
tyre). Banesa eshte e ngjajshme ose shpesh identike.

2. Tipet e banesave

1- Banesa gjysem te bashkangjitura.

2. Tipet e banesave

1- Banesa gjysem te bashkangjitura.

2. Tipet e banesave

1- Banesa gjysem te bashkangjitura.

3- Tipologjite e banesave
3.1 Objekt banimi individual
c) Objekt shumefamiljar sht objekt, i cili ka shum banesa, t cilat

shprndahen n katet q ka objekti. Objekti shum familjar ka nj fasad

kryesore (pjesa ballore e objektit), nj port hyrjeje dhe nj mbules. Porta e
hyrjes dhe mbulesa jan hapsira t prbashkta t shum familjeve.

Shpesh quhet Banesa-Qytet ose Banesa e mbivendosur

2. Tipet e banesave

Banesa qytet, ose e mbivendosur

2 njesi familjare qe jetojne ne kate te ndryshme. Planet kane vetem pak ndryshime njeri nga tjetri.

3- Tipologjite e banesave
3.2 Objekt banimi kolektiv
Karakterizohet nga bashkimi i m shum njsive t banimit, njra ngjitur me tjetrn.
Objekti i banimit kolektiv klasifikohet sipas:
A) Tipologjis:
a) Objekt banimi me kopsht;
b) Objekt banimi me oborr;
c) Objekt banimi me galeri;
d) Objekt banimi me apartamente.
Ka disa lloje objektesh banimi kolektive me banesa, si:
- Objekt banimi i ult sht nj konstruksion me dy ose tre kate me pak banesa.
- Objekt banimi sht nj konstruksion me katr deri n shtat kate me shum
banesa. Ai duhet t ket minimalisht nj shkall q mundson ngjitjen n t gjitha
banesat.
- Objekt banimi linear sht nj kontruksion shum i madh me shum banesa pr
kat.Ajo ka shum shkall, t cilat mundsojn ngjitjen n t gjitha banesat.

3- Tipologjite e banesave
3.2 Objekt banimi kolektiv
A) Vendosjes dhe bashkimit t tyre:

Objekt i vazhduar n linj me rrugn,

quhet ai objekt, i cili shtrihet prgjat nj
rruge dhe mbyll ant e nj blloku ose
sheshi.

Objekt i kndit, quhet kur, llojet e

moduleve tipologjike, prfshijn zgjidhje
t veanta t bashkimit (kryqzimit), n
form Y, L, U, T.

3- Tipologjite e banesave
3.2 Objekt banimi kolektiv
A) Vendosjes dhe bashkimit t tyre:

Objekt me seksione, quhet objekti i

cili ndahet n seksione, ku secili prej
tyre ka hyrje t pavarur njri nga
tjetri.
Objekt
kull,
quhet
objekti
shumkatsh, i cili ekspozohet n t
gjitha drejtimet dhe q i grupon
banesat rreth nj shkalle qndrore.

Objekt kallkan, quhet objekti i cili

ndrtohet ngjitur me nj
mur
(objekt tjetr) me orientim t
kufizuar

3- Tipologjite e banesave
3.2 Objekt banimi kolektiv
A) Vendosjes dhe bashkimit t tyre:

Objekt me korridor, prfaqson nj

tipologji t veant t banesave, ku
ballkonet (korridori) prdoren si nj
hapsir e prbashkt pr t hyr n
dhoma t ndryshme, ose n rastin e nj
objekti banimi hyn n njsit individuale.

Objekt me tarraca, quhet objekti kolektiv

n t ciln banesat me tarrac jan t
vendosura pjerrt njri mbi tjetrin, me
ventilim dhe orientim vetm nga nj an.

2. Tipet e banesave

Banesa te njellojta qe perseriten ne pergjithesi me orientim nga njera ane ose nga dy ane.
Banese e grupuar lineare me sfazime ne
kate.

2. Tipet e banesave

2. Tipet e banesave

2. Tipet e banesave

2. Tipet e banesave

2- Tipet e banesave
Tipet e banesave, dhe
te hapesirave

Karakteristikat

Gjeresia minimale e truallit

Gjatesia minimale e truallit (e preferueshme)
Siperfaqja minimale e truallit (e preferueshme)
Siperfaqja ekstra parkimi
Siperfaqja totale e truallit. Ndertese+ parkim

Normalisht numri I kateve

Siperfaqe shfrytezimi
Koeficenti I shfrytezimit
Koeficenti I shfrytezimit nese kemi edhe parkim

Mesatarisht nr. I personave okupues

Banese individuale
tip vile

Banese e
bashkangjitur
dyshe

Banese e
lidhura, e
grupuar

Banese lineare

Faleminderit
Pyetje?