October
1913.
JST°
10.
)it
Mud
verschiint maandeliiks
onder redactie
TITTQ
PVP
i
A
AT?r
AMP
•
Dit
Had
verschijnt
maandelijks
onder redactie
1
RIJb
I
LK^IAAKb-AJN
.
^ ^
A
^
A
AMENTj
Rijksarchivaris,
„
, ,
. .... ,,
D
R
P.
DOPPLER
Hoofdcommies,
en
.Tos. M.
H.
Voor
Nederland
2.50 gu
<
en
K N
(jommies
aan het
Rijksarchief
in
Lim-
»
't
Buitenland
. 3.—
gulden
^ —
De
nadruk
van
artikels, buiten
toestemming
Advertentiën:
10
cent
per
regel.
,jer
sc
hrijvers,
is
verboden. Abonnementen,
hrieven
en
mededeelingcn
te
bezorgen
bij
de
uitgevers
BOOSTEN
STOLS,
Moesmarkt
16,
Maastricht.
Niederlandische Doppeigroschen
un
Groschen
in
einem niederrheinischen Münzfunde
Im
April
d J.
wurde
zu
Oberzier, einem Pfarr-
dorle
im
Regierungsbezirk Aachen, beim Sand-graben
in
zwei
Tonkrügen
eine
grosze
Menge
Silbermünzen,
zusammen
etwa 2000
Stück,
gefun-
den.
Sie
gehörten
meist
der
ersten
Halfte
des
15.
Jahrlmnderts
an
und sind
ohne
Zweifel
in
Kriegs-
zeiten
,
warscheinlich
im
sogenannten
Neuszer
KripoR
n
474.—14.75 .
vereraben
worden. Damals
hielten
die
zügellosen
Horden des burgun-dischen Herzogs
Karl
des
Kühnen
die
Gegend urn Aachen
in
Furcht und
Schrecken.
Namentlich
burgundische, Aachener
und
Cölner Münzen
sind
in
dem
Funde
stark
vertreten,
aber
auch
für
die
Niederlande
ist
er von
Interesse
durch die
Doppeigroschen
und
Groschen von Johanna von Brabant,
von
Wilhelm
VI.
von
Hennegau
und
Holland,
dessen
Tochter Jakobaa und deren zweiten Gemahl Johann IV.
von
Brabant,
die
sich dabei vorfanden.
Ein
ziemlich
seltener
Groschen
der
Jakobaa
zeigte auf
der
Vorderseite ein
befusztes
Kreuz mit ihrem Wappen (viergeteilter
Schild,
das 1. und 4.
Feld
schraggeweckt,
im 2. und 3.
Felde
ein
Löwe
und die Umschrift
:
JACOB
DVC.
BAVA.
OOM.
H.
etc. Die
Rückseite
enthielt einen
aufrechten
Löwen,
belegt mit
dem
Wappen
des
Herzogs Philipp
des
Guten
von
Flandern (viergeteilter
Schild,
im 1.
und
4.
Felde eine
Lilie,
das 2. und 3.
Feld
sechsfach schraggeteilt,
im
Herzschild
ein
Löwe),
und die
auf
ihn als
Érben
und
Mitregenten
von
Holland
usw.
bezügliche
Inschrift
: f
PHS
DVX BVEG.
TVÏOB,
ET HES
H
etc. Die
Münze
wird
zwischen 1429 und 1433 geschlagen worden sein,
da
Jakobaa,
»die
Heldin
des
untergehenden
Rittertums ,
im Frieden
zu
Delft
am
3.
Juli
1429 ihren Vetter Philipp
den
Guten
als
ihren Mitregenten und Erben
anerkannte
und
ihm
am 12.
April
1433 ihr
Land
abtrat.
Speziell
für
Maastricht
ist ein
Doppeigroschen
Johanns
IV. von
Brabant
besonders
bemerkens-wert.
Er
zeigte
auf der
Vorderseite in einem Zaun mit Falter einen
Löwen
mit
Wappen
(in
vierge-teiltem
Schild
das
1.
und
4.
Feld
schragge
weckt,
im
2. und 3.
Felde ein
Löwe
und
die
Umschrift
:
IOH
DX
BRAB.
ET
L1MB.
COM. HAN.
HO. ET ZE.
Auf
der
Rückseite
bef and sich ein
langes befusztes
Kreuz
über
einem
mit
Dreiblattchen
an den
Spitzen verzierten Vierpasz und die Umschrift
:
MONET. NOV.
EAC.
IN
DEN
VBOHOE
(zu deutsch
:
Neue,
d. h.
umlaufsfahige
Münze,
geschlagen in dem Vronhof). Johann
IV. war der
zweite Gemahl
der
Jakobaa
von
Bayern,
Grafin
von
Hennegau
und
Holland, die
in
erster
Ehe mit dem
zweiten Sohn
König
Karls
VI. von
Frankreich
verheiratet
war. Die
Münzstatte »iu
den
Vroenhof lag
zu
Maastricht.
Durch
Urkunde
von 1.
Dezember
1418
ernannte
Johann
IV. den
Johann
Michiels
zum
Münz-
meister dieser
Münzstatte
und erliesz
nahere
Bestim-
mungen
über
die
hier
zu
schlagenden
Münzen.
Michiels
war 1418 und 1419
Münzmeister
zu
74 — Maastricht, vorher (1417) in
Vilvorde
1420 und 1421 in
Brüssel.
Vgl.
G. Cumont, Commission
donnée
par Jean
IV
duc de Brabant a Jean
Michiels
pour
frapper
monnaie a Maestricht in der
Tijdschrift
van het Kon. Ned.
Genootschap
voor
Munt-
en
Penningkunde
Jaarg. X (1902),
An.
1.
Aachen.
R
PICK
LIJST
VAN
MUNTEN
enz.
nagelaten
door
wijlen Aegidius Slanghen
t
12
Öct
1882
als
burge-
meester
van
Hoensbroek
en
aangekocht
door
zijn
neef
in Amerika.
Beschreven
door
wijlen
Pastoor
van de
Verst
z g
1.
liard
de Rure-Ducs de Gueldre,
liard
de Rure-
Duxs
de Gueldre,
liard
de Rure-
liard
de Rure-de
Ruremonde.
de Ruremonde.
Iste
CATEGORIE
(beste).
Albert
et
Isabelle
Ducs de Gueldre, monde
anno
1609. 2. Albert et Isabelle monde
anno
1610. 3. Albert et Isabelle monde
anno
1631. 4. Albert et Isabelle Ducs de Gueldre,
liard
de Ruremonde
anno
1631 velschillend met
n°
3. 5. Albert et Isabelle Ducs de Gueldre monde
anno
1643. 6. Philippe IV Duc de Gueldre,
liard
3 stuks verschillend. 7. Philippe IV Duc de Gueldre
liard
verschillend met n° 6. 8. Les
états
de la Gueldre,
liard
anno, 1687. 9. Gueldre, Compagnie des
Indes,
4 stuks ;
twee
ganschen ann. 1805 en 1806 en
twee
halve ann. 1789. 10. Gueldre 6 stuks ann. : 1702—1703, 1760, 1762, 1791, een van onleesbaar jaartal.
11.
Gueldre 8 stuks ann. : 1720, 1739, 1755. 1761 1788, 1793, 1794. Gueldre 3 stuks ann. : 1753, 1764, 1768. Gueldre 4 stuks ann. : 1751, 1752, 1756,
1786
Zutphen,
liard
met opschrift op de keerzijde C. L. V. Zutphania.
15.
Wied
omté
de
1 Empire
3
stuber
1753. 16. Eene kleinere munt insgelijks van de graven van
Wied.
17.
Comtes
de Zwarzenbourg,
frères.
Met randschrift. Ferdinand II.
Rom.
Imp. Semp. Aug. Op de keerzijde :
Mo
: no: comit :
bchwart
: et Rud : F : Met het der Fransche Zwarzenberg. 18. Eene munt met de beeltenis
eens
ridders, het randschrift gedeeltelijk leesbaar. Keerzijde de 5
leliën
met randschrift:
doublé
Tournois
anno
1634. Het
étiquette
van den H. B.
heeft:
Joan Theodore comte
(1) d. i. Heer Burgemeester
i c
Egid.
Slanghen.
1783, 12.
13.
14. wapen de Lovenstein—Rochefort, seigneur souverain du
chateau
Ougnon (Luxemburg),
doublé
Tournois
imité
rare.
19. Munt waarop een
hert
en randschrift :
Ludovicus Georg.
Co. d. Stolb(erg) keerzijde : Novus
albus.
20.
Zilveren
munt van
Carl.
Eug. duc d Arenberg et d Aarschot. Keerzijde : 2
Albus
Colect. ann. 1676.
21.
Henri de la Tour.
Doublé
de
Sédan.
22. Het Etiquette van den H. B zegt Marguerite
comtesse
de Hainaut—Cavelier de Valenciennes. Op de keerzijde
twee
gekruiste sleutels met
randschrift:
Gedenct den Armen.
23.
8 Gemengde Munten en een zegel in krijtstof.
Eene
munt van Albert en Isabella 1614 de
tweede
van
Philippus D(ei)
G(ratia)
Hisp.
rex dux B.
anno
1502. Keerzijde Dominus
mihi
adjutor. 4 oude mij onbekend. 1
moderne
geslagen te
Recheim
1844 randschrift Royaume de
Belgique
keerzijde 1 centime
Monn. Fictive.
24. 3 munten : een
doublé
tournois, de
tweede
mij onbekend, de
derde
waarschijnlijk van een Duitsch keizer.
25.
Twee munten mij onbekend. Op
eene
zijde XXI een Engelenhoofd er boven, randschrift 60 einen Reichs Thaler, keerzijde : Stadt .... holt
cum.
pri-
anno
1762. 26. 4 munten : een
Demi Liare
1784 met geslachtswapen waarin een gekroonde leeuw, de
tweede
voert een
kelk
in
het midden, het overige slecht leesbaar, de
derde
van de Reichs Stadt Aachen, de vierde mij onbekend. 27.
Acht
gemengde
waarvan 4 Romeinsche en 4 heef moderne. De Romeinsche bevatten
n°
1°. Een borstbeeld met randschrift Urbs
Roma,
op de keerzijde de
wolvin
met Romulus en Remus, de drie
andere
zijn
van Rom keizers, randschrift zeer onleesbaar. 28. Zegel der stad
Celheim
(Zeelhem ?) bij Diest. 29. 7 stuks des dieux du baron de
Görtz
:
Mercurius
1718; Phoebus 1718; de
Kroon
(zeldzaam) 1715;
de
beeltenis van een strijder met zwaard en
schild,
randschrift:
Wett .... Wapen 1717;
Schurnus
1718;
Jupiter
1718 :
Een
strijder met randschrift :
Flink
.... Fardig 1718. 30. 1 Munt borstbeeld en
randschrift:
Francois
de
Bourbon
anno
1663, keerzijde wapen waarin 3
leliën
met
kroon er boven, randschrift: P. De.
Conti
S. De. C Renav.
31.
1 Munt Wapen met randschrift F. G. Bor. Rex. Pr. Sup.
Novic
. . . . , keerzijde kruis met randschrift
suum
cuique
anno
1792. 32. 1 Munt Opschrift : Moneta republic. Bernensis, keerzijde : Dominus providebit
anno
1719.
33.
1
Zilveren
munt van Nymegen beeltenis
eens
ruiters
met
randschrift:
Concordia res parvae crescunt, op de keerzijde wapen met een dubbelen bekroonden arend, in wier midden een leeuwtje, randschrift: Mo(neta)
No(va)Arg.
Civ.
Noviomagensis
anno
1689. 34. Een Romeinsch muntstuk van M.
Agrippa.
L. F.
Cos.
III.
35.
1
Zilveren
munt van
Lodewijk
XV koning van
Satisfaites votre curiosité
Tout ce que vous voulez lire.
À tout moment. Partout. Sur n'importe quel appareil.
Aucun engagement. Annulez à tout moment.