Vous êtes sur la page 1sur 8

Wiia fm< ixhqla; .

Ks;h ^kj ksfoaYh&


wdoY m%Yak m;%h Wiia fm< 2016
Wiia fm< ixhqla; .Ks;h Ih kj ksfoaYh i|yd ieliqkq fuu m%Yak m;%hg ms<;=re iemhSfuka
Tfns olaI;djh uek .ekSu;a Tfns oekqu oshqKq lr .ekSu;a wfmalaId flf'
Wiia fm< ixhqla; .Ks;h ^kj ksfoaYh& 2016
1 fjks m;%h : A fldgi
1' .Ks; wNHqyk uQ, Ouh Nd;fhka" x 0 g TskEu n Ok ks,hla i|yd

1 x n 1 nx nj idOkh lrkak'
2' wedding hk jpkfha wl=re ish,a,u fhdod f.k iEosh yels fjkia ms<sfh, lsrSus .Kk fidhkak'
fuu ms<sfh, lsrSuj
s ,ska fldmuKl d wlaIr fol tl < mj;shsoehs fidhkak'
3' 1 a x n i|yd oamo m%idrKh ,shkak' fuys a
fjs'

hkq ksYaY+kH ksh;hlao n

hkq Ok ks,hlao

hus p ksh;hla i|yd


1

1 x
4

1 px 2 px 2 ... f,i fjs kus n ys w.h ksKh lrkak'

cos 2 x 1
1 nj fmkajkak'
x 0 x sin 2 x

4' Lim

5'

sin x cos x sin x 2 cos x 2 sin x cos x jk mrsos iy kssh; ksKh lrkak'

tkhska"

2sin x cos x dx
sin x cos x

fidhkak'

6' OABC hkq frdusnihlao O hkq LKavdxl uQ,ho A hkq

3, 1 ,laIHho jk w;r OB lKfha

ilrKh y x fjs' B YSIfhys LKavdxl ksKh lrkak'


7'

y x 3 12 x 3 Ys%;h i|yd ia:djr ,laIH ksKh lrkak'

tkhska fyda wka whqrlska fyda fuu Ys%;h wvq jk x ys mrdih fidhkak'
8'

1, 2 ,laIHfhysoS

y 2 4x jl%hg we|s iamIlfhys ilrKh fidhkak'

fuu iamIlhg jl%h kej; yuq fkdjk nj fmkajkak'


9'

3, 0 ,laIHh Tiafia jk TskEu fLdjl ilrKh ,shkak'


x 2 y 2 10x 8 y 31 0 jD;a;hg by; ,laIHfha isg we|s iamIl m%,usn nj ,nd .kak'

10' ABC ;%sfldaKhl lafIa;%M,h hehs .ksuq' iqmqre wxlkfhka

1
bc sin A nj fmkajkak'
2

tkhska" cot A 2 bc tan A 2 nj wfmdaykh lrkak'


1 fjks m;%h : B fldgi
fuu m%Yakj,ska TskEu 5lg muKla ms<s;=re imhkak'
11.(a) ax 2 bx c 0 j.c ilrKfhys uQ, iy fjs kus"

c
b
iy
a
a

nj idOkh lrkak'

hkq ;d;a;al ksh;hla g a a2 b c nj ,nd .kak'


x 2 bx 1 0 ilrKfhys uQ, 1 iy 1 hehso x 2 x b 0 ilrKfhys uQ, 2 iy 2

hehso .ksuq' fuys b 1 fjs'

( i ) 1 2 1 2 1 2 1 2 22 b2 1 22 b2 1 nj wfmdaykh lrkak'
( ii ) by; ilrKh folg fmd ;d;a;al uQ,hlaj;a mj;shs kus"
b ys w.h ksKh lrkak'
11.(b) fYaI m%fushh m%ldY lrkak'
f x nyqmoh

x 1x 2

x 1 ka fn g
f x nyqmoh fn

ka

f x hkq ud;%h 3 la

fYaIh 2 la jk w;r

x 2 ka fn g fYaIh 3 la fjs'

g ,efnk fYaIh ksKh lrkak'

iy kdhl mofha ix.=Klh 1 la jk nyqmohla jk w;r x 1 hkq

f x 0 ys uQ,hla njo oS we;akus tu nyqmoh fidhkak'

12.(a) .Ks; wNHQyk uQ,Ouh Nd;fhka" ish Ok ks,uh n i|yd"


n

r 1

1
n1 n nj idOkh lrkak'
2

V 1 1 iy r 2 g" V r V r 1 2r kus" V r r 2 r 1 nj iddOkh lrkak'


ur r 2! V r f,i w: oelafjs kus" f r 1 f r ur jk mrsos f r Y%s;hla fidhkak'
n

tkhska"

fidhkak'

r 1

12.(b) tlu igykl y 2 x 2 4 iy y x 7 ys m%ia;dr o< f,i igyka lrkak'


tkhska x 0 iy 2 x 2 4 x 7 ;Dma; lrkakd jQ x w.hka fidhkak'

3 1

5 2

13.(a) A

kus A 2 fidhd iqiq wosY jk iy i|yd A 2 hkak A I 2 f,i bosrsm;a

lrkak' tkhska" A1 ksKh lrkak'


3x y 4
5x 2 y 3 iu.d ilrK moaO;sh kHdi wdldrfhka bosrsm;a lr tys iu ,nd .kak'

13.(b) wd.kavs igyfka P iy Q ,laIHj,ska Z1 iy Z2 ixlSK ixLHd ksrEmKh flf' A hkq


PA:AQ =1:n wkqmd;hg jk mrsos PQ u; msys ,laIHh fjhs' fuys n > 0 fjs' A ,laIHfhka
ksrEmKh jk ixlSK ixLHdj fidhkak'
P1, P2iy P3 hkq wd.kavs igyfka ms<sfj,ska Z1, Z2 iy Z3 ixlSK ixLHd ksrEmKh lrk
talfh fkdjk ,laIHh fjhs' P1P2P3 ;%sfldaKfha flkalh jk ,laIHfhka

1
Z1 Z 2 Z 3
3

ixlSK ixLHdj ksrEmKh jk nj Wml,amkh lr P1P2P3 hkq iumdo ;%sfldaKhla g


Z1 Z 2 2Z3 Z 2 Z3 2Z1 Z3 Z1 2Z 2 nj fmkajkak'

14.(a) x sin iy y sin n hehs .ksuq' fuys n hkq ksh;hlao 0

o fjs' n iy weiqfrka
2

d
d2
y iy
y fidhd
dx
dx 2

1 x2 dxd22 y x dxd y n2 y 0 nj fmkajkak'


14. (b) Wi h jk iDcq jD;a; fla;=jla ;=< wlaI iumd; jk fia wka;.; l< yels Wmrsu
mrsudjlska hq;a iDcq jD;a;dldr is,skavrfha Wi fidhkak'

15.(a) n hkq Ok ks,hla hehs .ksuq'

sin 2n 1x
dx
sin x

sin 2n 1x
dx nj fmkajkak'
sin x

sin 2n 1x

nj wfmdaykh lrkak'
dx
sin x
2

15.(b) fldgia jYfhka wkql,kh fhoSfuka

x ln x dx fidhkak'

16.(a) s x2 y2 2gx 2 fy c 0

jD;a;h

u;

jQ

P xo , yo

,laIHfhysoS

jD;a;hg

we|s

iamYlfhys ilrKh xo x yo y g x xo f y yo c 0 nj idOkh lrkak'


s 0 jD;a;hg msg;ska jQ Q x1, y1 ,laIHh wkqnoaOfhka jD;a;hg we|s iamYl cHdfhys

ilrKh x1x y1y g x x1 f y y1 c 0 nj ,nd .kak'


s1 x2 y 2 6 y 5 0 iy s2 x2 y 2 2x 8 y 5 0

jD;a;j,g msg;ska jQ
wkqnoaOfhka we|s iamYl cHdhka iumd; jk nj fmkajkak'
17.(a) cos A cos B
Tkhska

2 sin A sin B 2 iy

1, 2 ,laIHh

A B
4 cos2
m%ldYk ;=,H nj fmkajkak'
2

cos 3x cos x 2 sin 3x sin x 2 1 ys iu fidhkak'

16.(b)ihska iQ;%h m%ldY lrkak'


ABC ;%sfldaKhl mdo w;r wkqmd;h 1 : 1 : 3 fjs' ;%sfldaKfha fldaK ksKh lrkak'
16.(c) cos1 x sin 1 x

ilrKh i|kak' fuys 0 cos1 x iy sin 1 x fjs'


2
2
6

Wiia fm< ixhqla; .Ks;h ^kj ksfoaYh& 2014


2 fjks m;%h : A fldgi
1' m;,l wdfrdaylh ksYap,;djfha isg my<g hk .ufka uq,a fldgi a taldldr ;ajrKfhka 2T
ld,hlao" b;s fldgi taldldr ukaokfhka T ld,hlao .uka lr ksYap,;djhg m;a fjhs'
wdfrdaylh h .eTqrla .uka lf<a kus p,s;h i|yd m%fjs. ld, jl%hla we| h 3aT 2 nj
fmkajkak'
2' W;=re osYdjg 16 km h-1 taldldr m%fjs.fhka hd;%d lrk kejl isk ksrSlaIlfhl=g fudag
fndagsgqjla 30o la ol=fKka kef.kysr osYdjg .uka lrkakd fia fmfka' fudag fndagsgqj ieneka
60o la ol=fKka kef.kysr osYdjg .uka lrhs kus kejg idfmalaIj fndagsgqfjs p,ss;h i|yd
m%fjs. ;%sfldaKh w|skak'
ta khska fndagsgqfjs i;H fjs.h fidhkak'
3' ieye,a w;kH ;ka;=jlska t,a,d we;s ialkaOh M kg

jk ,S fldghl ialkaOh m kg

jk

WKavhla v ms 1
;sria m%fjs.hka jeoS ,S fldgh ;=<g ld joS' bkamiq fldgh isria H m
ia:dmkhla olajhs kus
mv m M 2 gH nj fmkajkak'
4' ialkaOh 10000 kg
jk fudag r:hl tkacsu 1 kw cjfhka l%shd lrka 72 km h-1 taldldr
m%fjs.fhka .uka lrhs' .ukg m%;sfrdaOh tys fjs.hg iudkqmd;sl fjs kus fudag r:fha fjs.h
36 km h-1 jk g r:fha tkacsu tu cjfhkau l%shd lrk g r:fha ;ajrKh fidhkak'

5' OABC hkq frdusnihls' A ys msysgqus ffoYslh 3i j fjs' fuys i iy j iqmqre wxlkh iys;j
fjs' C ys msysgqus ffoYslh c kus" OB lKfhka ksrEmKh jk ffoYslh fidhkak'
frdusnihl lK ,usnl nj Wmfhda.S lr .kska"

c 10 nj fmkajkak'

6' r ;sria fmd<dj u; ;nd we;s nr taldldr ysKsula ;sri iu fldaKhla idoka iqug isria
;a;shlg fya;a;= iSudldrS iu;=,s;;djfhys msysghs' fmdf<dj iy ysKsu w;r iusm%hqla;
m%;sl%shdj isrig fldaKhla wdk; fjs kus 2 tan tan nj fmkajkak'
7' A, B iy C hkq ksheos wjldYhl wfkHdkH jYfhka nysIaldrl iy iuQysl jYfhka ksrjfYaI
isoa fjs' p A B p 2 iy pC 2 p fjs' p ys w.h ksKh lrkak'
8' A iy B hkq ksheos wjldYhl isoa folla hehs .ksuq' A iy B isoa iajdh;a; kus p A iy
pB weiqfrka p A B m%ldY lrkak'

msrs<ufhl= bmoSu iy .eyeKq <ufhl= bmoSu iufia h yels iajdh;a; isoa hehs Wml,amkh
lruq' <uhska fofofkl= isk mjq,l tla <ufhla .eyeKq <ufhla nj oS we;' wfkla <uhd
msrs <ufhla fus iusNd;djh fidhkak'
9'

1, 2, 3, ... , n hk m<uq ks, n ixLHdj,ska ieos ksrSlaIK i,lkak' fuu ksrSlaIKhkays uOHhkHh
1
n 1 nj fmkajd iusu; wm.ukh fidhkak'
2

10' ksrSlaIK iuQyhl uOHhkHh 23 iy iusu; wm.ukh 2.2 nj okshs' mrsKdukhla fhoSfuka
ksrSlaIKhkays w.hka uOHhkHh 50 jk f,i ilia lr we;' wdrusNfha 30 la jk ksrSlaIKh
64 njg fjkia fjs kus mrsKdukfhka miq o;a;hkays iusu; wm.ukh fidhkak'

2 fjks m;%h : B fldgi


fuu m%Yakj,ska TskEu 5lg muKla ms<s;=re imhkak'
11.(a) ksi,;djfha we;s A kus r:hla a taldldr ;ajrKfhka hus ia:dkhloS p,s;h wrUk gu
taldldr v m%fjs.fhka .uka lrk ;j;a B kus r:hla A r:h miq lr hhs' r: fol iDcq ;sria
ud. foll .uka lrk w;r A r:h kv k 1 Wmrsu m%fjs.h ,efnk ;=re ;ajrKfhka
.uka lr bkamiq a taldldr ukaokfhka .uka lrhs' tlu igykl r: foflys p,s; i|yd
m%fjs. ld, jl% w|skak'
tkhska 2 k 1 1 g A r:hg B r:h miq lr hd fkdyels nj fmkajkak'
11.(b) kef.kysfrka ol=Kg fldaKhla jQ osYdfjs isg v m%fjs.fhka taldlrj iq<la we;s oskl"
.=jka hdkhla ngysr osYdjg a rla hdug T1 ld,hlao wdmiq taug T2 ld,hlao .kshs' iq<
fkd;snk
q s kus" fmdf<djg idfmalaIj .=jka hdkhg
1

2 2av cos 2
v
fjs.hla we;s nj fmkajkak'
T2 T1

12.(a) iajNdl os. 2l iy m%;Hdia:;d udmdxlh mg jQ ieye,a m%;Hdia: ;ka;=jl uOH ,laIHhg
ialkaOh m jQ P wxY=jla iuSnkaO lr we;' iqug ;sria fusihl" tlsfklg 4l rlska msys
wp, A iy B ,laIH follg ;ka;=fjs fofl<jr iuSnkaOj we;' wdrusNfhaoS A, P iy B ir,
fhj, AP = 3l jk mrsos ksYap,;djfha ;nd tu msysgqfus isg uq yrskq ,efns' AP =2l + x jk
mrsos jQ msysul P wxY=j ;sfnk g wxY=fjs p,s;h i|yd ilrKh
x

2g
x 0 nj fmkajkak'
l

P wxY=fjs ir, wkqj;S p,s;fhys foda,k flakah" ia:drh iy ld,dj;h fidhkak'


11.(b) ialkaOh m jk wxY= folla . a ne.ska jk yq w;kH ;ka;= uska tlu ,laIHhlg
iusnkaO lr moaO;sh iu;=,s;;djfhys we;' tla wxY=jla ;ka;=j fkdnqre,aj iy ;sriaj jk
mrsos mj;ajd f.k iSrefjka uqod yrS' wxY= .efgk w;r tu .egqu m%;Hdia: iy bkamiqq ksi,j

fldaKsl ia:dmkhla olajhs kus wxY= w;r m%;Hdia:d ix.=Klh fidhkak'


3

;snQ wxY=j

13.(a) ld,;=jlal=jla iufuys v taldlr m%fjs.fhka .uka lrhs' ld,;=jlal=fjys fm; yryd jQ isria
;,fhys p,kh jk mrsos WKavhla ;srig fldaKhlska wdk;j v m%fjs.fhkau bosrshg fj
;enQ g tys ;sria mrdih R fjs'
g R 2v 2 1 cos sin nj fmkajkak' fuys g hkq .=re;ajc ;ajrKh fjs'

WKavfha ;sria mrdih Wmrsu jk mrsos ksKh lrkak'


Wmrsu ;sria mrdih Wmrsu Ro kus fug WKavh .uka lrk Wmrsu Wi wdikak f,i

1
Ro
7

nj fmkajkak'
11.(b) ;sria iqug ;,hla u; ksoyfia p,kh h yels l+[a[hl iqug nEjqus uqyqK; u; ialkaOh
m jk wxY=jlg ksoyfia p,kh h yel' l+[a[fha ialkaOh M jk w;r tys uqyqK; ;srig
fldaKhla wdk; fjs' moaO;sh ksi,;djfha isg iSrefjka uqod y< g l+[a[fha ;ajrKh
m sin cos
M m sin 2

g nj fmkajkak'

l+[a[fha uqyqK; u; wxY=j d rla p,kh jk g l+[a[h .uka lrk r fidhkak'


14.(a) A, B iy C hkq msysgqus ffoYsl ms<sfj,ska a , b iy c jQ m%Nskak ,laIH ;=kls' c a 1 b
jk mrsos ksYaY+kH ixLHdjla mj;shs kus tu ,laIH tal fh nj fmkajkak'

OPQ ;%sfldaKhl PQ, QO iy OP mdo u; ms<sfj,ska A, B iy C ,laIH, PA AQ , QB BO

iy OC CP jk f,i msysgd we;' fuys 0 fjs' OP p iy OQ q hehs f.k A, B


iy C ,laIHj, msysgqus ffoYsl

p iy q

weiqfrka fidhkak'

tkhska 1 fjs kus A, B iy C ,laIH tal fh nj ,nd .kak'


11.(b) Oxy ;,fha msys ,laIHj, l%shd lrk tal;, n, moaO;shlg 2a, 0 iy 0, a ,laIH jgd
>QK ms<sfj,ska G iy 2G fjs' moaO;sfha iusm%hqla;h x y 0 fLdjg iudka;r fjs kus th
G
a

j i

nj fmkajkak' fuys i iy j iqmqre wxlkh iys;j fjs'

tys l%shd fLdfjs ilrKh fidhkak'

15.(a) nr 2w ne.ska jk AB iy BC iudk isyska taldldr oq folla B ysoS iqugj wijs fldg A

iy C yq w;kH ;ka;jlska iusnkaO lr A iy C fofl<jr ;srig 30o

fldaKhlska

wdk; jQ ;,hla u; A my<ska C iy wdk; ;,fha je;u nEjqus fLdjla Tiafia jk isria
;,hl moaO;sh ;nd we;' ABC iumdo ;%sfldaKhla jk mrsos fjs kus B ysoS m%;l
s %hdfjs isria
ixrplh iy ;sria ixrplh fidhkak'
11.(b) iqp,j ika l< AB, BC iy CA ieye,a oq ;=klska iuka; jk rduq iels,a,la

my;

rEmfha oelafjs'

100 N

wN

fuys AB AC jk w;r BA C 120 o la fjs' AB;sria jk fia rduq iels,a, isria ;,hl
;nd we;af;a A ysoS fh iqug kdoe;a;la iu. B iy C ysoS fhdod we;s 100 N iy w N
Ndr u.sks' fnda wxlkh iu.ska oq u; l%shd lrk n, i|yd m%;Hdn, igykla we|
wd;;s iy f;rmqus fjka lr olajka oq u; l%shd lrk n, iy w ys w.h fidhkak'
16.

Wi h jk iDcq jD;a;dldr taldldr >k fla;=jl ialkaO flakah ksKh lrkak'


wdOdrlfha wrh a iy Wi 2h jk iDcq jD;a;dldr taldldr >k fla;=jlska tys YsIhu YsIh
jQo Wi h jk fla;=jla wdldr jk fldgila bj;a lr we;' fuu Pskaklfhys ialkaO flakah
wdrusNl fla;=fjys wdOrlfhaa isg 11h rska jk nj fmkajkak'
28

fuu Pskaklh tys jl% mDIaGh iqug ;sria ;,hla u; ;enQ g tys l=vd uqyqK; u;g yefrhs
kus 17h2 7a 2

nj fmkajkak'

17.(a) hus frda.hla ms<sn| mrSlaIKhlska frda.sfhl= yg tu frda.h we;s nj fmkafus iusNd;djh

0.99 lao tu frda.h ke;s wfhl= yg tu frda.h ke;s nj fmkafus iusNd;djh 0.95 lao
fjs' jd;d we;s mrsos wfhl=g tu frda.h iEoS ;sfus iusNd;djh 0.005 lao fjss' iiusNd
f,i f;dard .;a wfhl= by; mrSlaIKfhka frda.h we;s fmkajhs kus Tyqg frda.h ;sfus
iusNd;djh fidhkak'

11.(b) isiqka msrsila l%Svd bijsjla ksu lsrSu i|yd .kakd ld,h my; iuQys; ixLHd; jHdma;sfhka
oela fjs'

ld,h^;;amr&

isiqka .Kk

280 - 299

10

260 - 279

74

240 - 259

220 - 239

27

200 - 219

27

fuu isiqkaf.ka je msrsila l%Svd bijsj ksud lsrSug wdikak f,i ;;amr 262 la muK .;af;a
kus a ys w.h ksKh lrkak'
fuu a w.h i|yd jHdma;sfhys uOHhkHh iy uOHia:h fidhkak'

ieliqu - lms, is,ajd


.Ks; oHd wOHhkdxYh
YS% chjOkmqr YajoHd,h

Vous aimerez peut-être aussi