Szkolenia techniczne

Zeszyt do samodzielnego ksztacenia nr 331

Rozczane stabilizatory w Touaregu

Budowa i zasada dziaania

Zawieszenie jest bardzo wan czci samochodu. Przenosi ono wszystkie siy pomidzy
nawierzchni a nadwoziem, dlatego ma decydujcy wpyw na komfort jazdy.
Touareg, ktry jest nie tylko samochodem terenowym, lecz take sportowym samochodem
osobowym, musi mie odpowiednio sztywne
spryny zawieszenia i stabilizatory, by
pozwala kierowcy na bezpieczn sportow
jazd po szosie.

Jednak jazda w terenie wymaga czego

innego mikkich spryn, sabego tumienia
amortyzatorw i elastycznych stabilizatorw.
Aby pogodzi te sprzeczne denia, wprowadzono do Touarega rozczane stabilizatory,
skonstruowane przez firm ThyssenKrupp.
S to dzielone stabilizatory, ktrych sprzgo
mona zacza take pod obcieniem.
Pozwalaj one poczy w jednym samochodzie cechy sportowe z przydatnoci do jazdy
w trudnym terenie.

S331_001

NOWO

Zeszyt do samodzielnego ksztacenia przedstawia budow i zasad dziaania nowego

rozwizania technicznego!
Jego tre nie jest pniej aktualizowana.

Aktualne informacje na temat diagnozy, regulacji

i naprawy prosimy zaczerpn z waciwej
literatury serwisowej!

Uwaga
Wskazwka

O czym bdzie mowa

Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

Kilka podstawowych poj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

Schemat hydrauliczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

Podstawowe elementy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10

Jak to dziaa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

Elementy ukadu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14

Schemat ukadu sterowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

Schemat funkcjonalny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32

Serwis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

Sprawdzamy swoj wiedz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35

Wprowadzenie
Dotychczasowy stabilizator

zesp amortyzatora i spryny

rama pomocnicza

tuleje gumowe
stabilizator

S331_023
cznik
stabilizatora

Stabilizator poprawia zachowanie samochodu

na zakrcie, gdy zapobiega nadmiernemu
przechyowi nadwozia.
Stabilizator tworzy rura, wygita w ksztat litery
U. Jej rodkowa cz jest uoyskowana
w dwch tulejach gumowych, zamocowanych
do ramy pomocniczej. Kady koniec rury jest
poczony poprzez cznik bezporednio
z zespoem spryny i amortyzatora.

Gdy na zakrcie zawieszenie po stronie

zewntrznej ugina si, stabilizator ogranicza
odbicie zawieszenia drugiego (wewntrznego)
koa.

Rozczany stabilizator
Samochd terenowy, poruszajcy si po szosie, potrzebuje sztywnego stabilizatora. Ogranicza on nadmierne przechyy nadwozia,
spowodowane wysokim pooeniem rodka
cikoci.

Natomiast do jazdy w terenie lepsze s amortyzatory elastyczne, ktre pozwalaj na bardziej niezaleny ruch poszczeglnych k.
Koa nie odrywaj si wtedy od podoa, co
pozwala przejecha trudne odcinki terenu.

S331_16

S331_027

Dobre waciwoci terenowe i wysoki komfort jazdy

Pewne zachowanie podczas dynamicznej jazdy

szos

sprzgo kowe

ramiona stabilizatora

Rozczany stabilizator pozwala poczy

w jednym zawieszeniu dobre waciwoci terenowe i szosowe.

S331_059

Sprzgo kowe, sterowane hydraulicznie,

czy i rozcza oba ramiona (czci) stabilizatora.

Kilka podstawowych poj

Jazda po szosie
Podczas jazdy szosowej stabilizatory s poczone, czyli bardzo sztywne. Ogranicza to przechyy
nadwozia, pozwalajc na dynamiczn, sportow jazd.

S331_063

Jazda w terenie
W terenie mona rozczy stabilizatory. Dziki temu oba koa jednej osi poruszaj si niezalenie
od siebie. Poprawiaj si wtedy waciwoci trakcyjne i zdolno do pokonywania trudnego terenu,
a take komfort jazdy.

S331_065

Wychylenie osi
Rozczenie stabilizatora zwiksza maksymalne wychylenie osi o 60 mm.

+60 mm

S331_045

W poniszych przykadach zaoono, e o osigna ju swoje normalne maksymalne wychylenie,

mierzone tu jako pionowe przesunicie osi koa.
Rozczenie stabilizatora zwiksza moliwe wychylenie o 60 mm. Wychylenie moe nastpi przez
przesunicie jednego koa lub obu k (liczy si wtedy suma wychyle w przeciwnych kierunkach).

60mm
29 mm

0
31 mm

S331_170

S331_172

Rozczane stabilizatory mog by zamontowane w samochodach ze sprynami stalowymi i ze sprynami pneumatycznymi.

Schemat hydrauliczny
Rozczanie stabilizatorw

sprzgo kowe
przedniego
stabilizatora

komora 1

sprzgo kowe
tylnego stabilizatora

komora 2

komora 1

komora 2

zawr rozczania przedniego

stabilizatora N399
zawr rozczania tylnego
stabilizatora N400

akumulator
cinienia

czujnik cinienia
w ukadzie rozczania
stabilizatorw G486
zawr zwrotny

pompa ukadu
rozczania
stabilizatorw
V326

silnik
elektryczny

filtr

zesp hydrauliczny

wywietrznik
zbiornik
wyrwnawczy

S331_036

czenie stabilizatorw

sprzgo kowe
przedniego
stabilizatora

komora 1

komora 2

sprzgo kowe
tylnego stabilizatora

komora 1

komora 2

zawr rozczania przedniego

stabilizatora N399
zawr rozczania tylnego
stabilizatora N400

akumulator
cinienia

czujnik cinienia
w ukadzie rozczania
stabilizatorw G486
zawr zwrotny

pompa
ukadu
rozczania
stabilizatorw
V326

silnik
elektryczny

filtr

wywietrznik
zbiornik
wyrwnawczy

S331_034
zesp hydrauliczny

Podstawowe elementy
Podstawowe elementy ukadu rozczania stabilizatorw
Ukad rozczania stabilizatorw skada si z nastpujcych elementw:
zespou hydraulicznego,
sterownika,
stabilizatorw ze sprzgami.

tylny stabilizator
sterownik rozczania
stabilizatorw

S331_128

S331_130

zesp hydrauliczny

S331_061
S331_132

przedni stabilizator

S331_126

10

Jak to dziaa
Dziaanie rozczanych stabilizatorw
Ukad jest gotowy do dziaania od chwili wczenia zaponu.

Rozczanie przyciskiem
Do rozczenia stabilizatorw musz by
spenione nastpujce warunki:
prdko jazdy poniej 40 km/h,
przyspieszenie poprzeczne poniej 0,5 g,
brak bdw w pamici sterownika.

S331_148

Cinienie potrzebne do rozczenia stabilizatorw to 110 bar. Dopki nie zostanie ono osignite,
symbol stabilizatorw w zestawie wskanikw miga.
Najpierw jest rozczany tylny stabilizator, a potem przedni.
Gdy oba stabilizatory zostan rozczone, symbol w zestawie wskanikw zapala si na stae.
Pompa pracuje przez cay czas rozczania i zatrzymuje si dopiero po wytworzeniu cinienia 145
bar, to jest po naadowaniu akumulatora cinienia.
Polecenie poczenia stabilizatorw (wydane przez kierowc lub wynikajce z warunkw jazdy)
zatrzymuje rozczanie.

Tylko wtedy, gdy jest wczony bieg terenowy (LOW), pompa jest uruchamiana automatycznie i aduje akumulator cinienia. Dziki temu moliwa jest szybka reakcja na polecenie
rozczenia stabilizatorw.

11

Jak to dziaa
czenie przyciskiem
Najpierw czony jest przedni stabilizator,
potem tylny. Taka kolejno jest korzystniejsza
ze wzgldu na waciwoci jezdne samochodu.
Podczas czenia miga symbol stabilizatorw
w zestawie wskanikw.
Gdy oba stabilizatory zostan poczone, symbol w zestawie wskanikw znika.
S331_150

Jeeli po poczeniu przedniego stabilizatora cinienie w akumulatorze spadnie poniej 70 bar,

ukad czeka z poczeniem tylnego stabilizatora, a cinienie znw wzronie do tej wartoci. Suy
to ochronie akumulatora cinienia przez uszkodzeniem.
Pompa pracuje przez cay czas czenia i zatrzymuje si dopiero po wytworzeniu cinienia 110 bar.

czenie automatyczne
Ukad samoczynnie czy stabilizatory, gdy:

prdko jazdy przekroczy 50 km/h,

przyspieszenie poprzeczne przekroczy 0,9 g
przy prdkoci jazdy poniej 35 km/h,
przyspieszenie poprzeczne przekroczy 0,7 g
przy prdkoci jazdy powyej 35 km/h.

S331_146

12

Jak to dziaa
Cinienia w ukadzie

Cinienie

Opis

70 bar

cinienie
minimalne

Aby akumulator cinienia nie uszkodzi si, podczas czenia

stabilizatorw cinienie nie moe spa poniej 70 bar.
Gdy po poczeniu przedniego stabilizatora cinienie
w akumulatorze spadnie poniej 70 bar, ukad czeka
z poczeniem tylnego stabilizatora, a cinienie znw wzronie
do tej wartoci.

90 bar

cinienie
minimalne

Gdy przy wczonym biegu terenowym (LOW) cinienie spadnie poniej 90 bar, pompa wcza si i doadowuje akumulator
cinienia.

110 bar

cinienie
robocze

Cinienie potrzebne do rozczenia stabilizatorw to 110 bar.

Gdy podczas rozczania cinienie spadnie poniej 90 bar,
pompa wcza si i odtwarza niezbdne cinienie robocze.

145 bar

maksymalne
cinienie
robocze

Pompa pracuje przez cay czas rozczania i zatrzymuje si

dopiero po wytworzeniu cinienia 145 bar, to jest po naadowaniu akumulatora cinienia. Cinienie jest mierzone przez czujnik
cinienia w zespole hydraulicznym.
Gdy stabilizatory s rozczone, spadek cinienia poniej 115
bar uruchamia pomp, ktra pracuje a do wytworzenia cinienia 145 bar.

13

Budowa i zasada dziaania

Zesp hydrauliczny
Zesp hydrauliczny jest umieszczony
w baganiku, za lew okadzin, nad tylnym
nadkolem.

S331_068
akumulator cinienia

czujnik cinienia

zawory rozdzielcze
rozczania stabilizatorw

zbiornik
wyrwnawczy
pompa hydrauliczna

Zesp hydrauliczny skada si z pompy

hydraulicznej napdzanej silnikiem elektrycznym, zbiornika wyrwnawczego, akumulatora
cinienia, czujnika cinienia oraz dwch zaworw rozdzielczych.

14

silnik
elektryczny

S331_054

Moliwe jest oddzielne rozczanie i czenie

tylnego i przedniego stabilizatora.

Zawory rozczania stabilizatorw N399 i N400

suwak

S331_066

S331_056

Gdy sterownik otrzyma polecenie rozczenia

stabilizatorw, wysterowuje zawory rozdzielcze N399 i N400.
Suwaki zaworw ustawiaj si wtedy w takim
pooeniu, e olej moe przepyn z akumulatora cinienia do komr 1 obu stabilizatorw.

komora 1

tuleja

Specjalna konstrukcja zaworw sprawia, e

prawie nie wystpuj w nich przecieki. Uzyskano to przez wykorzystanie zjawiska obliteracji, czyli osadzania si w szczelinie
pomidzy suwakiem a tulej czstek koloidalnych, zawartych w oleju.
Dziki temu w ukadzie utrzymuje si przez
dugi czas cinienie robocze.

komora 2

stabilizator
zawr rozczania
stabilizatora
akumulator
cinienia

S331_154

15

Budowa i zasada dziaania

Akumulator cinienia

S331_056
S331_020

W ukadzie zastosowano przeponowy

(gazowy) akumulator cinienia. Jego zadaniem jest gromadzenie energii wytwarzanej
przez pomp hydrauliczn i udostpnianie jej
ukadowi w postaci cinienia oleju.

Akumulator cinienia jest zamocowany bezporednio do pompy. Jest to butla, podzielona

przepon na dwie komory. W dolnej komorze
gromadzi si olej, toczony przez pomp
hydrauliczn. Grna komora jest wypeniona
azotem. Wprowadzenie do ukadu hydraulicznego elementu sprystego w postaci
poduszki gazowej pozwala gromadzi w nim
energi. Gaz i olej hydrauliczny nie mog si
miesza, co zapewnia oddzielajca je przepona.

azot

przepona

olej hydrauliczny

S331_114

16

azot

przepona

Jak to dziaa
Gdy pompa hydrauliczna pracuje, olej jest
toczony przez zawr zwrotny do akumulatora
cinienia. Cinienie w ukadzie wzrasta, co
powoduje ciskanie azotu i zmniejszanie
komory gazowej akumulatora. Rwnoczenie
wzrasta objto komory hydraulicznej, a do
osignicia cinienia wyczenia pompy.
Cinienie w akumulatorze jest utrzymywane
przez zawr zwrotny. Dociera ono kanaem do
zaworw rozdzielczych i moe by wykorzystane do rozczenia lub poczenia stabilizatorw.

olej hydrauliczny

S331_116

akumulator
cinienia

pompa hydrauliczna

czujnik cinienia

zawr zwrotny

silnik elektryczny

S331_156

Aby akumulator cinienia nie uszkodzi si, podczas czenia stabilizatorw cinienie nie
moe spa poniej 70 bar.

17

Budowa i zasada dziaania

Czujnik cinienia ukadu rozczania stabilizatorw G486

S331_050
S331_056

Czujnik cinienia ukadu rozczania stabilizatorw ma zakres pomiarowy od 0 do 250 bar.

Gdy stabilizatory s rozczone albo gdy s

poczone, lecz jest wczony bieg terenowy
(Low), spadek cinienia poniej 90 bar powoduje uruchomienie pompy i doadowanie akumulatora hydraulicznego.

Budowa
Czujnik skada si z ukadu elektronicznego (b)
oraz elementu piezoelektrycznego (a), na
ktry dziaa cinienie oleju.

S331_104

18

Jak to dziaa

Nacisk oleju hydraulicznego na element piezoelektryczny powoduje zmian rozkadu adunkw elektrycznych na powierzchni tego
elementu.
Gdy element nie jest ciskany, adunki s
rozoone rwnomiernie (1). ciskanie elementu powoduje przemieszczenie adunkw
i powstanie napicia elektrycznego pomidzy
jego ciankami.
S331_106

Im wikszy nacisk, tym wiksze rozsunicie

adunkw i wysze napicie. Napicie to jest
wzmacniane przez ukad elektroniczny czujnika i wysyane do sterownika rozczania stabilizatorw.
Warto napicia jest zatem bezporedni
miar cinienia, panujcego w ukadzie
hydraulicznym.

S331_108

19

Budowa i zasada dziaania

Pompa ukadu rozczania stabilizatorw V326

S331_012
waek pdny

S331_058

Pompa jest napdzana przez silnik elektryczny

za pomoc waka poredniego.

Zasysa ona olej ze zbiornika wyrwnawczego

i toczy go przez zawr zwrotny do akumulatora cinienia.

Przepyw oleju w pompie

do akumulatora cinienia
waek poredni

koa zbate
waek pdny

ze zbiornika
wyrwnawczego

20

S331_102

Jak to dziaa

S331_120

do akumulatora cinienia
komora toczna

cianka korpusu

koa
zbate
S331_080

W ukadzie rozczania stabilizatorw zastosowano zbat pomp oleju o uzbieniu

zewntrznym. Obracanie si k zbatych
powoduje przetaczanie oleju wzdu cianek
korpusu pompy.
Olej wypenia wnki midzy ssiednimi zbami
a ciank korpusu i jest transportowany zgodnie z kierunkiem obracania si k.
W komorze tocznej koa zazbiaj si, co
zmniejsza przestrze pomidzy nimi i powoduje wyciskanie z niej oleju. W efekcie wzrasta
cinienie w komorze tocznej. Gdy cinienie
wzronie wystarczajco, otwiera zawr
zwrotny i olej przepywa do akumulatora
cinienia.

komora ssawna

S331_118

wnka
midzyzbna

21

Budowa i zasada dziaania

Zbiornik wyrwnawczy

zcze przewodu
wywietrznika

zcze przewodu do
napeniania

S331_056

S331_016
poczenie z zespoem
hydraulicznym

Zbiornik wyrwnawczy jest nasunity na krciec zespou hydraulicznego i zamocowany

opask. Jest on tak zaprojektowany, by podczas jazdy w adnej sytuacji pompa nie
zassaa powietrza.
W grnej czci zbiornika s dwa zcza: przewodu wywietrznika i przewodu, sucego do
napeniania ukadu.

22

Na zbiorniku nie ma oznacze minimalnego

i maksymalnego poziomu oleju. Poziom
sprawdza si za pomoc typowej butelki do
napeniania, odpowiednio dostosowanej do
tego zadania (patrz rozdzia Serwis na stronie 33).

Silnik elektryczny

S331_046
S331_056

Jest to komutatorowy silnik prdu staego,

wzbudzany magnesami trwaymi.

Wybrano go ze wzgldu na liniow charakterystyk, atwo sterowania oraz prosty sposb

dopasowania do istniejcych warunkw pracy.

Sterownik rozczania stabilizatorw J742

Sterownik znajduje si w baganiku, pod
pokryw koa zapasowego.
Jest umieszczony pionowo (zczem ku grze)
w odpowiednio uformowanym uchwycie
z pianki.
Sterownik rozczania stabilizatorw jest
przyczony do magistrali danych CAN
napdu.

S331_010

Ponadto s potrzebne informacje o:

Do sterownika dochodz nastpujce sygnay:
cinienie w ukadzie hydraulicznym,
stan sprzgie stabilizatorw,
informacja o naciniciu przycisku rozczania.

prdkoci jazdy,
przyspieszeniu poprzecznym,
wczonym biegu w skrzyni redukcyjnej
(High czy Low).
Na podstawie tych informacji sterownik steruje
zaworami rozdzielczymi, sucymi do
rozczania i czenia stabilizatorw.

23

Budowa i zasada dziaania

Stabilizator
Najwaniejsz czci rozczanego stabilizatora jest umieszczone porodku sprzgo.

Jest to hydraulicznie sterowane sprzgo

kowe, pozwalajce odczy od siebie
ramiona stabilizatora.

przedni stabilizator

sprzgo

rami stabilizatora

rami stabilizatora

S331_084

tylny stabilizator

sprzgo

rami stabilizatora

rami stabilizatora

S331_082

24

Sprzgo kowe
Sprzgo stabilizatora skada si z ka prawego
ramienia, ka lewego ramienia, rygla, spryny
awaryjnej oraz czujnika stanu sprzga
(umieszczonego na zewntrz korpusu).

Sprzgo zaczone
komora 2
igiekowe oysko
oporowe
komora 1

S331_086

kie prawego ramienia

spryna
awaryjna
rygiel

czujnik stanu sprzga

kie lewego ramienia

Sprzgo rozczone

kt skrcenia ok. 34

S331_088

komora 1

prawe rami
stabilizatora
lewe rami
stabilizatora

komora 2

koek magnetyczny w
ryglu

25

Budowa i zasada dziaania

Rygiel

kie, poczony na stae z prawym

ramieniem stabilizatora

prawe rami
stabilizatora

ky rygla

S331_112
lewe rami
stabilizatora

kie, poczony poprzez korpus z lewym

ramieniem stabilizatora

Rygiel moe przesuwa si osiowo. Doprowadzenie cinienia oleju do jednej z komr ustawia rygiel w okrelonej pozycji. Gdy ky rygla
s wsunite pomidzy ky ramion, sprzgo
jest zamknite a ramiona - sztywno poczone
ze sob.

rygiel

Rygiel nigdy nie wysuwa si cakowicie spomidzy kw ramion, by w kadej sytuacji byo
moliwe zaczenie sprzga.
Jednak by lepiej pokaza budow sprzga
i rozmieszczenie kw, na rysunku powyej
rygiel jest cakowicie wysunity.

Czujniki stanu sprzgie stabilizatorw G484 i G485

S331_110

26

Czujnik rozpoznaje pooenie koka magnetycznego wcinitego w rygiel, a zatem stan

sprzga rozczone lub zaczone. Sterownik rozczania stabilizatorw wykorzystuje ten
sygna do nadzorowania pracy ukadu.

Spryna awaryjna
Jest to spryna rubowa, ktrej zadaniem jest
czenie stabilizatora w razie usterek hydraulicznych bd elektrycznych ukadu.

Pomidzy spryn a ryglem jest umieszczone igiekowe oysko oporowe, ktre zapobiega nadmiernemu zuyciu powierzchni tych
elementw.

Przycisk rozczania stabilizatorw E484

Przycisk rozczania stabilizatorw jest
umieszczony w konsoli rodkowej. Polecenie
rozczenia lub poczenia jest odbierane
przez sterownik rozczania stabilizatorw.

Sygna nacinitego przycisku, odbierany

przez ponad 30 s, jest uznawany za usterk.
W pamici sterownika jest wtedy zapisywany
bd.
Stabilizatory pozostaj poczone.

Wielokrotne nacinicie przycisku przerywa

zapocztkowany proces rozczania lub czenia.

W przycisk jest wbudowana lampka kontrolna

rozczania stabilizatorw.

Samochd ze sprynami stalowymi

Samochd ze sprynami pneumatycznymi

S331_033
przycisk rozczania
stabilizatorw

lampka kontrolna
rozczania stabilizatorw

S331_013
przycisk rozczania
stabilizatorw

lampka kontrolna
rozczania stabilizatorw

27

Budowa i zasada dziaania

Lampka kontrolna rozczania stabilizatorw K221
Lampka kontrolna K221 jest umieszczona
w przycisku rozczania stabilizatorw E484.
lampka
kontrolna

S331_122

Gdy stabilizatory s rozczone, lampka wieci

cigle.
Natomiast podczas rozczania i czenia
lampka kontrolna miga.

Symbole i komunikaty w zestawie wskanikw

Aktualny stan stabilizatorw jest te pokazywany w zestawie wskanikw.

W zestawie Highline ukazuj si one na

wywietlaczu matrycowym, a w zestawie Premium na wywietlaczu TFT.

Sposb wywietlania informacji zaley od wersji zestawu.

wersja Highline

wersja Premium

S331_163

28

Rozczanie

Wywietlacz wersji Highline

Przez cay czas rozczania symbol na

wywietlaczu miga. Gdy stabilizatory zostan
rozczone, symbol ukazuje si na stae.

symbol
rozczania
stabilizatorw

czenie
W czasie czenia symbol na wywietlaczu
miga. Dopiero gdy oba stabilizatory zostan
poczone, symbol w zestawie wskanikw
znika.

informacja o
biegu, wczonym
w skrzyni
redukcyjnej

S331_078

Wywietlacz wersji Premium

symbol
rozczania
stabilizatorw

S331_074

informacja o
biegu, wczonym
w skrzyni
redukcyjnej

29

Budowa i zasada dziaania

Komunikat o usterce

Wywietlacz wersji Highline

symbol
ostrzegawczy

Jeeli w ukadzie zostanie rozpoznana

usterka, zostanie ona zasygnalizowana symbolem ostrzegawczym. Ponadto pojawi si
komunikat Systemfehler Werkstatt (Usterka
ukadu warsztat).
W takiej sytuacji nie da si rozczy stabilizatorw. Dziki temu mona kontynuowa jazd.

S331_076

komunikat o
usterce

Wywietlacz wersji Premium

symbol
ostrzegawczy

S331_072

symbol
ostrzegawczy

komunikat o
usterce

S331_094

30

Schemat ukadu sterowania

Schemat ukadu sterowania
Czujniki
E484

Elementy wykonawcze
K221

przycisk rozczania stabilizatorw

lampka kontrolna rozczania

stabilizatorw

N399
G484

czujnik stanu sprzga przedniego

stabilizatora

G485

czujnik stanu sprzga tylnego

stabilizatora

zawr rozczania przedniego

stabilizatora

N400

zawr rozczania tylnego

stabilizatora

V326

pompa ukadu rozczania

stabilizatorw

J742 sterownik rozczania

stabilizatorw
czujnik cinienia ukadu
rozczania stabilizatorw

bieg reduktora (Low, High)

prdko jazdy
magistrala CAN napdu

G486

przyspieszenie poprzeczne

J285

zestaw wskanikw
(gateway)

S331_100

31

Schemat funkcjonalny
zacisk 30
zacisk 15

G484

G485

K221

E484

J742

S331_026
V326

N400

G486

N399

- przewd CAN napdu low

N399

zawr rozczania przedniego stabilizatora

- przewd CAN napdu high

N400

zawr rozczania tylnego stabilizatora

E484

przycisk rozczania stabilizatorw

V326

pompa ukadu rozczania stabilizatorw

G484

czujnik stanu sprzga przedniego stabilizatora

G485

czujnik stanu sprzga tylnego stabilizatora

G486

czujnik cinienia ukadu rozczania stabilizatorw

J742

sterownik rozczania stabilizatorw

K221

lampka kontrolna rozczania stabilizatorw

Znaczenie kolorw
= sygna wejciowy
= sygna wyjciowy
= plus
= masa
= CAN napdu

32

Serwis
Sprawdzanie poziomu oleju
Za lew tyln lamp jest otwr do napeniania
ukadu i sprawdzania poziomu oleju,
zamknity zatyczk.
Zatem do sprawdzenia poziomu oleju trzeba
wymontowa t lamp, a ponadto zlikwidowa
cinienie w ukadzie, np. za pomoc testera
VAS 5051.

S331_136
otwr do napeniania ukadu

zatyczka

znak
znak na rurce butelki do
napeniania

S331_140
S331_138

Aby napeni ukad lub sprawdzi poziom oleju, trzeba wsun rurk butelki w otwr a do znaku.

Ukad wolno napenia wycznie olejem hydraulicznym G002000.

Sposb oznakowania butelki, napenianie ukadu oraz sprawdzanie poziomu oleju s
opisane w instrukcji naprawy (w programie ELSA).

33

Serwis
Odpowietrzanie ukadu
Przed odpowietrzeniem ukadu trzeba zlikwidowa w nim cinienie, np. za pomoc testera
VAS 5051.
Nastpnie naley zdj kapturki odpowietrznikw i poczy odpowietrzniki przezroczystym
wykiem. Poniewa podczas odpowietrzania
w ukadzie panuje wysokie cinienie, wyk
trzeba zamocowa opaskami.

odpowietrznik

odpowietrznik
S331_142

opaska

Po otwarciu obu odpowietrznikw mona

odpowietrzy ukad, postpujc wedug wskazwek podawanych przez tester VAS 5051.
Po odpowietrzeniu trzeba zamkn oba odpowietrzniki i zdj wyk.

S331_144

odpowietrznik

wyk

Trzeba cile przestrzega sposobu odpowietrzania ukadu oraz wymiarw wyka,

podanych w instrukcji naprawy (w programie ELSA).
Naley pamita, eby zarwno przed odpowietrzeniem, jak i po nim sprawdzi poziom
oleju.
Przed rozpoczciem prac przy zawieszeniu (np. przed wymontowaniem spryny
z amortyzatorem lub przed dokrcaniem rub tulei metalowo-gumowych) naley
poczy amortyzatory. Dziki temu nie ma niebezpieczestwa, e przypadkowe nacinicie przycisku (rozczenie) spowoduje obraenia u ludzi lub uszkodzenia samochodu.

34

Sprawdzamy swoj wiedz

1.

W jaki sposb s rozczane stabilizatory w Touaregu?

a) mechanicznie
b) hydraulicznie

2.

W jakich warunkach moe zosta wykonane polecenie rozczenia stabilizatorw?

a) Gdy prdko jazdy jest mniejsza ni 40 km/h a cinienie w akumulatorze cinienia mniejsze ni 70
bar (by chroni przepon akumulatora przed zniszczeniem).
b) Gdy prdko jazdy jest wiksza ni 50 km/h, przyspieszenie poprzeczne wiksze ni 0,7 g a silnik
pompy hydraulicznej pracuje.
c) Gdy prdko jazdy jest mniejsza ni 40 km/h, przyspieszenie poprzeczne mniejsze ni 0,5
g a w sterowniku nie ma zapamitanych bdw.

Sprzgo kowe skada si z dwch kw ramion, rygla, spryny awaryjnej i czujnika stanu
sprzga. Dlaczego podczas rozczania rygiel nie wysuwa si cakowicie spomidzy kw
ramion?
a) Aby w kadej sytuacji moliwe byo ponowne poczenie stabilizatora.
b) Aby wychylenie osi nie przekroczyo 60 mm.
c) Aby w kadej sytuacji moliwe byo nadzorowanie ukadu za pomoc czujnika stanu sprzga.

1.) b; 2.) c; 3.) a

Rozwizania:

3.

35

331

VOLKSWAGEN AG, Wolfsburg, VK-21 Service Training

Wszelkie prawa zastrzeone. Zmiany zastrzeone.
000.2811.47.11 Stan techniczny 09/04

Papier wyprodukowany z celulozy

bielonej bez uycia chloru.