Warunki Techniczne 2016

DZIENNIK USTAW
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Warszawa, dnia 29 stycznia 2016 r.
Poz. 124
OBWIESZCZENIE
MINISTRA INFRASTRUKTURY IBUDOWNICTWA 1)
zdnia 23 grudnia 2015r.
wsprawie ogoszenia jednolitego tekstu rozporzdzenia Ministra Transportu iGospodarki Morskiej

wsprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada drogi publiczne iich usytuowanie
1.Na podstawie art.16 ust.3 ustawy zdnia 20lipca 2000r. oogaszaniu aktw normatywnych iniektrych innych
aktw prawnych (Dz.U. z2015r. poz.1484 i1890) ogasza si wzaczniku do niniejszego obwieszczenia jednolity tekst
rozporzdzenia Ministra Transportu iGospodarki Morskiej zdnia 2 marca 1999r. wsprawie warunkw technicznych, ja-
kim powinny odpowiada drogi publiczne iich usytuowanie (Dz.U. Nr43, poz.430), zuwzgldnieniem zmian wprowa-
dzonych:
1) rozporzdzeniem Ministra Infrastruktury zdnia 1 kwietnia 2010r. zmieniajcym rozporzdzenie wsprawie warunkw
technicznych, jakim powinny odpowiada drogi publiczne iich usytuowanie (Dz.U. Nr65, poz.407);
2) rozporzdzeniem Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 16 maja 2012 r. zmieniajcym
rozporzdzenie w sprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada drogi publiczne i ich usytuowanie
(Dz.U. poz.560);
3) rozporzdzeniem Ministra Transportu, Budownictwa iGospodarki Morskiej zdnia 29stycznia 2013r. zmieniajcym
rozporzdzenie w sprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada drogi publiczne i ich usytuowanie
(Dz.U. poz.181);
4) rozporzdzeniem Ministra Infrastruktury iRozwoju zdnia 5 lutego 2014r. zmieniajcym rozporzdzenie wsprawie
warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada drogi publiczne iich usytuowanie (Dz.U. poz.186);
5) rozporzdzeniem Ministra Infrastruktury iRozwoju zdnia 10 czerwca 2014r. zmieniajcym rozporzdzenie wspra-
wie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada drogi publiczne iich usytuowanie (Dz.U. poz.856);
6) rozporzdzeniem Ministra Infrastruktury iRozwoju zdnia 17 lutego 2015r. zmieniajcym rozporzdzenie wsprawie
warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada drogi publiczne iich usytuowanie (Dz.U. poz.329).
2.Podany wzaczniku do niniejszego obwieszczenia tekst jednolity rozporzdzenia nie obejmuje:

1) 24 rozporzdzenia Ministra Infrastruktury zdnia 1 kwietnia 2010r. zmieniajcego rozporzdzenie wsprawie wa-
runkw technicznych, jakim powinny odpowiada drogi publiczne iich usytuowanie (Dz.U. Nr65, poz.407), ktre
stanowi:
2.Przepisw niniejszego rozporzdzenia nie stosuje si do urzdze bezpieczestwa ruchu drogowego (drogo-
we bariery ochronne) umieszczonych na drogach przed dniem wejcia wycie niniejszego rozporzdzenia.
3.1.Do realizacji inwestycji drogowych, dla ktrych przed dniem wejcia wycie niniejszego rozporzdzenia
zostao rozstrzygnite postpowanie oudzielenie zamwienia na projekt, wykonawstwo lub projekt iwykonawstwo,
stosuje si przepisy dotychczasowe, zzastrzeeniem ust.2.
2.Wsprawach, oktrych mowa wust.1, za zgod inwestora stosuje si przepisy niniejszego rozporzdzenia.
4.Rozporzdzenie wchodzi wycie po upywie 7 dni od dnia ogoszenia.;
1)
Minister Infrastruktury iBudownictwa kieruje dziaem administracji rzdowej transport, na podstawie 1 ust.2 pkt3 rozporzdze-
nia Prezesa Rady Ministrw zdnia 17 listopada 2015r. wsprawie szczegowego zakresu dziaania Ministra Infrastruktury iBudow-
nictwa (Dz.U. poz.1907 i2094).

Dziennik Ustaw 2 Poz. 124
2) odnonika nr2 oraz 24 rozporzdzenia Ministra Transportu, Budownictwa iGospodarki Morskiej zdnia 16maja
2012r. zmieniajcego rozporzdzenie wsprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada drogi publicz-
ne iich usytuowanie (Dz.U. poz.560), ktre stanowi:
2) Niniejsze rozporzdzenie zostao notyfikowane Komisji Europejskiej wdniu 31 stycznia 2012r. pod numerem
2012/0058/PL zgodnie z4 rozporzdzenia Rady Ministrw zdnia 23 grudnia 2002r. wsprawie sposobu funk-
cjonowania krajowego systemu notyfikacji norm iaktw prawnych (Dz.U. Nr239, poz.2039 oraz z2004r.
Nr65, poz.597), ktre wdraa postanowienia dyrektywy 2004/54/WE Parlamentu Europejskiego iRady zdnia
29 kwietnia 2004r. wsprawie minimalnych wymaga bezpieczestwa dla tuneli wtranseuropejskiej sieci dro-
gowej (Dz.Urz. UE L 167 z30.04.2004, str.39; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t.8, str.309).
2.Przepisw rozporzdzenia nie stosuje si do wybudowanych przed dniem wejcia wycie rozporzdzenia
drg publicznych prowadzcych do tuneli odugoci mniejszej ni 500 m izlokalizowanych pozatranseuropejsk
sieci drogow.
3.1.Do realizacji inwestycji drogowych, dla ktrych przed dniem wejcia wycie rozporzdzenia zostao roz-
strzygnite postpowanie oudzielenie zamwienia na projekt, wykonawstwo albo projekt iwykonawstwo, stosuje si
przepisy dotychczasowe, zzastrzeeniem ust.2 i3.
2.Wsprawach, oktrych mowa wust.1, za zgod inwestora stosuje si przepisy rozporzdzenia.
3. Przepisu ust. 1 nie stosuje si do realizacji inwestycji w zakresie drg publicznych prowadzcych do tuneli
odugoci wikszej ni 500 m zlokalizowanych wcigu transeuropejskiej sieci drogowej.
3) 2 rozporzdzenia Ministra Transportu, Budownictwa iGospodarki Morskiej zdnia 29stycznia 2013r. zmieniajce-
go rozporzdzenie wsprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada drogi publiczne iich usytuowanie
(Dz.U. poz.181), ktry stanowi:
4) 2 rozporzdzenia Ministra Infrastruktury iRozwoju zdnia 5 lutego 2014r. zmieniajcego rozporzdzenie wsprawie
warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada drogi publiczne iich usytuowanie (Dz.U. poz.186), ktry sta-
nowi:
2.Rozporzdzenie wchodzi wycie zdniem nastpujcym po dniu ogoszenia.;
5) 2 i3 rozporzdzenia Ministra Infrastruktury iRozwoju zdnia 10 czerwca 2014r. zmieniajcego rozporzdzenie

wsprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada drogi publiczne iich usytuowanie (Dz.U. poz.856),
ktre stanowi:
2.Do realizacji inwestycji drogowych, dla ktrych przed dniem wejcia wycie niniejszego rozporzdzenia
zostao wszczte postpowanie oudzielenie zamwienia publicznego na projekt, wykonawstwo lub projekt iwyko-
nawstwo, stosuje si przepisy dotychczasowe.
6) 2 i3 rozporzdzenia Ministra Infrastruktury iRozwoju zdnia 17 lutego 2015r. zmieniajcego rozporzdzenie

wsprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada drogi publiczne iich usytuowanie (Dz.U. poz.329),
ktre stanowi:
2.Jeeli, przed dniem wejcia wycie niniejszego rozporzdzenia, dla inwestycji drogowej:
1) zosta zoony wniosek owydanie decyzji opozwoleniu na budow lub decyzji ozezwoleniu na realizacj inwe-
stycji drogowej, atake odrbny wniosek ozatwierdzenie projektu budowlanego,
2) zostao dokonane zgoszenie budowy lub wykonywania robt budowlanych, wprzypadku gdy nie jest wymaga-
na decyzja opozwoleniu na budow lub decyzja ozezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej
stosuje si przepisy dotychczasowe.
3.Rozporzdzenie wchodzi wycie po upywie 14 dni od dnia ogoszenia..
Minister Infrastruktury iBudownictwa: A. Adamczyk

Zacznik do obwieszczenia Ministra Infrastruktury

iBudownictwa zdnia 23 grudnia 2015r. (poz.124)
ROZPORZDZENIE
MINISTRA TRANSPORTU IGOSPODARKI MORSKIEJ 1)
zdnia 2 marca 1999r.
wsprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada drogi publiczne iich usytuowanie
Na podstawie art.7 ust.2 pkt2 ustawy zdnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (Dz.U. z2013r. poz.1409, zpn.
zm.2)) zarzdza si, co nastpuje:
DZIAI
Przepisy oglne
1.1.Rozporzdzenie okrela warunki techniczne, jakim powinny odpowiada drogi publiczne izwizane znimi urz-
dzenia budowlane oraz ich usytuowanie.
2.Warunki techniczne, jakim powinny odpowiada autostrady patne idrogowe obiekty inynierskie oraz ich usytuo-
wanie, okrelaj przepisy odrbne.
3.Warunki techniczne, oktrych mowa wust.1, przy zachowaniu przepisw Prawa budowlanego, przepisw odro-
gach publicznych oraz przepisw odrbnych, atake ustale Polskich Norm zapewniaj wszczeglnoci:
1) spenienie wymaga podstawowych dotyczcych:

a) bezpieczestwa uytkowania,
b) nonoci istatecznoci konstrukcji,
c) bezpieczestwa zuwagi na moliwo wystpienia poaru lub innego miejscowego zagroenia,
d) ochrony rodowiska ze szczeglnym uwzgldnieniem ochrony przed nadmiernym haasem, wibracjami, zanie-
czyszczeniami powietrza, wody igleb;
2) odpowiednie warunki uytkowe zgodne zprzeznaczeniem drogi publicznej;
3) niezbdne warunki do korzystania zdrogi publicznej przez osoby niepenosprawne, wszczeglnoci poruszajce si
na wzkach inwalidzkich.
2.3)Przepisy rozporzdzenia stosuje si przy projektowaniu, budowie oraz przebudowie drg publicznych izwiza-
nych znimi urzdze budowlanych, atake przy projektowaniu ibudowie urzdze niezwizanych zdrogami publicznymi,
sytuowanych wich pasach drogowych.
3.Ilekro wrozporzdzeniu jest mowa o:
1) drodze rozumie si przez to drog publiczn;
2) terenie zabudowy rozumie si przez to teren lecy wotoczeniu drogi, na ktrym dominuj obszary omiejskich za-
sadach zagospodarowania, wymagajce urzdze infrastruktury technicznej, lub obszary przeznaczone pod takie za-
gospodarowanie wmiejscowym planie zagospodarowania przestrzennego;
1)
Obecnie dziaem administracji rzdowej transport kieruje Minister Infrastruktury iBudownictwa, na podstawie 1 ust.2 pkt3
rozporzdzenia Prezesa Rady Ministrw zdnia 17 listopada 2015r. wsprawie szczegowego zakresu dziaania Ministra Infrastruk-
tury iBudownictwa (Dz.U. poz.1907 i2094).
2)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostay ogoszone wDz.U. z2014r. poz.40, 768, 822, 1133 i1200 oraz z2015r.
poz.151, 200, 443, 528, 774, 1165, 1265, 1549, 1642 i1777.
3)
Wbrzmieniu ustalonym przez 1 pkt1 rozporzdzenia Ministra Infrastruktury iRozwoju zdnia 10 czerwca 2014r. zmieniajcego
rozporzdzenie wsprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada drogi publiczne iich usytuowanie (Dz.U. poz.856),
ktre weszo wycie zdniem 12 lipca 2014r.

3) liniach rozgraniczajcych drog rozumie si przez to granice terenw przeznaczonych na pas drogowy lub pasy dro-
gowe ustalone wmiejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub wdecyzji owarunkach zabudowy izagos-
podarowania terenu, awwypadku autostrady wdecyzji oustaleniu lokalizacji autostrady; wliniach rozgraniczaj-
cych drogi na terenie zabudowy (ulicy) mog znajdowa si rwnie urzdzenia infrastruktury technicznej niezwiza-
ne zfunkcj komunikacyjn drogi;
4) klasie drogi rozumie si przez to przyporzdkowanie drodze odpowiednich parametrw technicznych, wynikajcych
zjej cech funkcjonalnych;
5) prdkoci projektowej rozumie si przez to parametr techniczno-ekonomiczny, ktremu s przyporzdkowane gra-
niczne wartoci elementw drogi, proporcje midzy nimi oraz zakres wyposaenia drogi; prdko projektowa nie jest
zwizana zprdkoci dopuszczaln, oktrej mowa wprzepisach oruchu drogowym;
6) prdkoci miarodajnej rozumie si przez to parametr odwzorowujcy prdko samochodw osobowych wruchu
swobodnym na drodze, sucy do ustalania wartoci elementw drogi, ktre ze wzgldu na bezpieczestwo ruchu
powinny by dostosowane do tej prdkoci;
7) pasie awaryjnego postoju, zwanym dalej pasem awaryjnym rozumie si przez to cz pobocza suc do zatrzy-
mywania si ipostoju pojazdw unieruchomionych zprzyczyn technicznych;
8) pasie dzielcym:
a) rodkowym pasie dzielcym rozumie si przez to cz drogi stanowic rozdzielenie jezdni przeznaczonych
dla przeciwnych kierunkw ruchu,
b) bocznym pasie dzielcym rozumie si przez to cz drogi stanowic rozdzielenie jezdni ornych funkcjach;
8a)4) pasie separujcym rozumie si przez to cz jezdni drogi oprzekroju 2+1, wyczon zruchu za pomoc znakw
poziomych, przeznaczon do rozdzielenia pasw ruchu oprzeciwnych kierunkach przy zastosowaniu urzdze bez-
pieczestwa ruchu drogowego;
9) skrzyowaniu rozumie si przez to przecicie lub poczenie drg na jednym poziomie, zapewniajce pen lub cz-
ciow moliwo wyboru kierunku jazdy;
10) wle rozumie si przez to krzyowanie si lub poczenie drg na rnych poziomach, zapewniajce pen lub
czciow moliwo wyboru kierunku jazdy;
11) przejedzie drogowym rozumie si przez to krzyowanie si drg na rnych poziomach, nieumoliwiajce wyboru
kierunku jazdy;
12) zjedzie rozumie si przez to cz drogi na poczeniu zdrog niebdc drog publiczn lub na poczeniu drogi
zdojazdem do nieruchomoci przy drodze; zjazd nie jest skrzyowaniem;
13) wyjedzie zdrogi lub wjedzie na drog rozumie si przez to cz drogi stanowic poczenie jezdni tej drogi
zcznic na wle albo zobiektem lub urzdzeniem obsugi uczestnikw ruchu;
14) nateniu miarodajnym ruchu rozumie si przez to natenie ruchu wystpujce wroku prognozy, wyraone liczb
pojazdw na godzin (P/h);
15) krtoci odcinka drogi rozumie si przez to stosunek sumy bezwzgldnych wartoci ktw zwrotu kierunkw trasy
drogi wyraonych wstopniach do jego dugoci wyraonej wkilometrach;
16)5) kanale technologicznym rozumie si przez to kana technologiczny, oktrym mowa wustawie odrogach publicznych;
17)6) SDR rozumie si przez to redni dobowy ruch pojazdw wroku, wyraony liczb pojazdw przejedajcych przez
dany przekrj drogi przez kolejne 24 godziny, rednio wcigu jednego roku;
18)6) drodze oprzekroju 2+1 rozumie si przez to jednojezdniow, dwupasow drog dwukierunkow zzespoem le-
cych na przemian dodatkowych pasw ruchu do wyprzedzania, ktry tworz co najmniej dwa dodatkowe pasy do
wyprzedzania, przeznaczone do ruchu wprzeciwnych kierunkach, oile odlego pomidzy nimi nie przekracza du-
goci duszego znich; odlego t mierzy si pomidzy kocami klinw pocztkowych lub pocztkami klinw ko-
cowych, wmiejscach, wktrych pasy te maj pen szeroko.
4)
Dodany przez 1 pkt1 lit. arozporzdzenia Ministra Infrastruktury iRozwoju zdnia 17 lutego 2015r. zmieniajcego rozporzdze-
nie wsprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada drogi publiczne iich usytuowanie (Dz.U. poz.329), ktre we-
szo wycie zdniem 25 marca 2015r.
5)
Dodany przez 1 pkt2 rozporzdzenia, oktrym mowa wodnoniku 3.
6)
Dodany przez 1 pkt1 lit. b rozporzdzenia, oktrym mowa wodnoniku 4.

4.7) 1.Wcelu okrelenia wymaga technicznych iuytkowych wprowadza si nastpujce klasy drg oraz ich hierar-
chi, zaczynajc od drogi onajwyszych parametrach:
1) autostrady, oznaczone dalej symbolem A;
2) ekspresowe, oznaczone dalej symbolem S;
3) gwne ruchu przyspieszonego, oznaczone dalej symbolem GP;
4) gwne, oznaczone dalej symbolem G;
5) zbiorcze, oznaczone dalej symbolem Z;
6) lokalne, oznaczone dalej symbolem L;
7) dojazdowe, oznaczone dalej symbolem D.
2.Droga zaliczona do jednej zkategorii wrozumieniu ustawy odrogach publicznych powinna spenia wymagania
techniczne iuytkowe okrelone dla nastpujcych klas:
1) krajowa klasy A, S lub GP;
2) wojewdzka klasy GP lub G;
3) powiatowa klasy GP, G lub Z;
4) gminna klasy GP, G, Z, L lub D.
3.Przy przebudowie drg, oktrych mowa wust.2 pkt13, dopuszcza si przyjcie klasy ojeden poziom niszej.
DZIAII
Usytuowanie drogi
5.Usytuowanie drogi oznacza wniniejszym rozporzdzeniu umieszczenie jej elementw wpasie terenu wyznaczo-
nym liniami rozgraniczajcymi wmiejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub wdecyzji owarunkach zabu-
dowy izagospodarowania terenu, wtrybie okrelonym wprzepisach ozagospodarowaniu przestrzennym.
5a.8)Ukad geometryczny przed wjazdem do tunelu odugoci wikszej ni 250 m powinien, wprzypadku zamknicia
tunelu, zapewni wszystkim pojazdom dopuszczonym do ruchu na danej drodze moliwo zawracania na warunkach okre-
lonych w125 ust.24.
6.Szeroko drogi wliniach rozgraniczajcych powinna zapewnia moliwo umieszczenia elementw drogi iurz-
dze zni zwizanych wynikajcych zustalonych docelowych transportowych iinnych funkcji drogi oraz uwarunkowa
terenowych.
7.1.Szeroko ulicy wliniach rozgraniczajcych, zzastrzeeniem ust.3 i4, nie powinna by mniejsza ni okrelona
wtabeli:
Najmniejsza szeroko wliniach rozgraniczajcych ulicy oprzekroju

Klasa ulicy jednojezdniowym (m) dwujezdniowym (m)
12 22 23
1 2 3 4
S 40 50
GP 30 40 50
G 25 35 45
Z 20 30
L 12
D 10
7)
Wbrzmieniu ustalonym przez 1 pkt2 rozporzdzenia, oktrym mowa wodnoniku 4.
8)
Dodany przez 1 pkt1 rozporzdzenia Ministra Transportu, Budownictwa iGospodarki Morskiej zdnia 16 maja 2012r. zmieniaj-
cego rozporzdzenie w sprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz. U.
poz.560), ktre weszo wycie zdniem 5 czerwca 2012r.

2.Wwyjtkowych wypadkach, uzasadnionych trudnymi warunkami terenowymi lub istniejcym zagospodarowaniem,

dopuszcza si przyjcie mniejszych szerokoci ulic ni podane wust.1, jednak pod warunkiem spenienia wymaga, okt-
rych mowa w6. Przyjcie mniejszej szerokoci ulicy wliniach rozgraniczajcych wymaga przeprowadzenia analizy obej-
mujcej:
1) wzajemne rozmieszczenie jej elementw oraz urzdze infrastruktury technicznej, wcharakterystycznych przekrojach
poprzecznych;
2) sposb etapowego idocelowego odwodnienia;
3) sposb wysokociowego rozwizania ulicy;
4) wpyw istniejcego wartociowego zadrzewienia;
5) podstawowe uwarunkowania hydrogeologiczne igeotechniczne, awszczeglnoci wystpowanie gruntw omaej

nonoci oraz terenw zalewowych;
6) podstawowe uwarunkowania ochrony rodowiska, awszczeglnoci sposoby ochrony przed nadmiernym haasem,
wibracjami izanieczyszczeniami powietrza.
3.Szeroko ulicy, okrelona wust.1, powinna by odpowiednio zwikszona, jeeli przewiduje si umieszczenie wtej
ulicy wikszej liczby pasw ruchu, torowiska tramwajowego, cieek rowerowych, pasw lub zatok postojowych, pasw
zieleni wysokiej lub urzdze odwodnienia powierzchniowego.
4.Rozmiary terenu potrzebnego na wze, skrzyowanie ulicy klasy Zlub ulic wyszych klas zulic klasy Z, G lub GP
oraz na plac iparking powinny by okrelone indywidualnie. Na skrzyowaniu ulicy klasy L lub D zulic klasy L lub D,
atake na skrzyowaniu ulicy klasy Zzulic klasy L lub D powinny by stosowane narone cicia linii rozgraniczajcych
nie mniejsze ni 5 m 5 m.
8.1.Szeroko drogi wliniach rozgraniczajcych pozaterenem zabudowy inieprzeznaczonym pod zabudow nie
powinna by mniejsza ni okrelona wtabeli:
Najmniejsza szeroko wliniach rozgraniczajcych drogi oprzekroju

Klasa drogi jednojezdniowym (m) dwujezdniowym (m)
12 22 23
1 2 3 4
A 60 70
S 30 40 50
GP 25 35 45
G 25 35
Z 20 30
L 15
D 15
2.Szerokoci drg, oktrych mowa wust.1, obejmuj: jezdnie, pobocza, skarpy owysokoci 0,75 m, rowy drogowe
oraz pasy terenu za rowami, zgodnie zprzepisami odrogach publicznych.
3.Szeroko drogi wliniach rozgraniczajcych powinna by zwikszona, jeeli zawiera ona elementy lub urzdzenia
inne ni wymienione wust.2.
4.Rozmiary terenu potrzebnego na wze, skrzyowanie drogi klasy Zpozaterenem zabudowy lub drg wyszych klas
zdrog klasy Z, G, GP lub S oraz na plac iparking powinny by okrelone indywidualnie. Na skrzyowaniu drogi klasy Z
zdrog klasy L lub D powinny by stosowane narone cicia linii rozgraniczajcych nie mniejsze ni 10 m 10 m, aprzy
istniejcej zabudowie dopuszcza si nie mniejsze ni 5 m 5 m, za na skrzyowaniu drogi klasy L lub D zdrog klasy L
lub D powinny by stosowane narone cicia nie mniejsze ni 5 m 5 m.

8a.9)1.Obsuga ruchu zterenw przylegych do pasa drogowego drogi publicznej, zzachowaniem warunkw zawar-
tych w9, moe by realizowana przez:
1) inne drogi publiczne idrogi wewntrzne, wtym dojcia idojazdy do nieruchomoci zlokalizowane pozajej pasem
drogowym;
2) dodatkowe jezdnie, odpowiadajce parametrom technicznym drg klasy D, L lub Z zlokalizowane wjej pasie dro-
gowym.
2.Dodatkow jezdni, oktrej mowa wust.1 pkt2, stosuje si jedynie wprzypadku, gdy wwyniku budowy lub prze-
budowy drogi nieruchomo przylega do jej pasa drogowego traci dostp do drogi publicznej.
9.1.Wcelu zapewnienia wymaganego poziomu bezpieczestwa ruchu drogowego okrela si nastpujce warunki
pocze drg, dopuszczalne odstpy midzy wzami lub skrzyowaniami oraz warunki stosowania zjazdw, przy czym
przez odstp midzy wzami lub skrzyowaniami rozumie si odlego midzy punktami przeci osi drg na ssiednich
wzach lub skrzyowaniach:
1) droga klasy Apowinna mie powizania zdrogami klasy G idrogami wyszych klas, odstpy midzy wzami nie
powinny by mniejsze ni 15 km, awgranicach lub ssiedztwie duego miasta lub zespou miast nie mniejsze ni
5km; dopuszcza si wyjtkowo pojedyncze odstpy nie mniejsze ni 5 km, awgranicach lub ssiedztwie duego
miasta lub zespou miast nie mniejsze ni 3 km, jeeli potrzeby funkcjonalno-ruchowe takie odstpy uzasadniaj,
przy czym stosowanie na drodze klasy Azjazdw jest zabronione;
2) droga klasy S powinna mie powizania zdrogami klasy G (wyjtkowo klasy Z) idrogami wyszych klas, odstpy
midzy wzami (skrzyowaniami) pozaterenem zabudowy nie powinny by mniejsze ni 5 km, ana terenie zabudo-
wy wgranicach lub ssiedztwie duego oraz redniego miasta nie mniejsze ni 3 km; dopuszcza si wyjtkowo po-
jedyncze odstpy midzy wzami (skrzyowaniami) nie mniejsze ni 3 km pozaterenem zabudowy, ana terenie za-
budowy nie mniejsze ni 1,5 km, jeeli potrzeby funkcjonalno-ruchowe takie odstpy uzasadniaj, przy czym stoso-
wanie zjazdw na drodze klasy S jest zabronione;
3) droga klasy GP powinna mie powizania zdrogami klasy Z(wyjtkowo klasy L) idrogami wyszych klas, aodstpy
midzy skrzyowaniami (wzami) pozaterenem zabudowy nie powinny by mniejsze ni 2000 m oraz nie mniejsze
ni 1000 m na terenie zabudowy; dopuszcza si wyjtkowo pojedyncze odstpy midzy skrzyowaniami pozaterenem
zabudowy nie mniejsze ni 1000 m, ana terenie zabudowy nie mniejsze ni 600 m, jeeli potrzeby funkcjonalno-
-ruchowe lub uksztatowanie istniejcej sieci drogowej takie odstpy uzasadniaj, przy czym stosowanie na drodze
klasy GP zjazdw jest dopuszczalne wyjtkowo, gdy brak innej moliwoci dojazdu lub nie jest uzasadnione bd
moliwe wykonanie albo wykorzystanie istniejcej drogi klasy D lub L do obsugi przylegych nieruchomoci;
4) droga klasy G powinna mie powizania zdrogami nie niszej klasy ni L (wyjtkowo klasy D), aodstpy midzy
skrzyowaniami pozaterenem zabudowy nie powinny by mniejsze ni 800 m oraz na terenie zabudowy nie mniejsze
ni 500 m; dopuszcza si wyjtkowo odstpy midzy skrzyowaniami poza terenem zabudowy nie mniejsze ni
600 m, a na terenie zabudowy nie mniejsze ni 400 m, przy czym na drodze klasy G naley ograniczy liczb
iczsto zjazdw przez zapewnienie dojazdu zinnych drg niszych klas, szczeglnie do terenw przeznaczonych
pod now zabudow;
5) droga klasy Zpowinna mie powizania zdrogami wszystkich klas, zograniczeniami wynikajcymi zpkt1 i2, aod-
stpy midzy skrzyowaniami pozaterenem zabudowy nie powinny by mniejsze ni 500 m oraz na terenie zabudowy
nie mniejsze ni 300 m; dopuszcza si wyjtkowo odstpy midzy skrzyowaniami poza terenem zabudowy nie
mniejsze ni 250 m, ana terenie zabudowy nie mniejsze ni 150 m, przy czym na drodze klasy Znaley dy do
ograniczenia liczby zjazdw, szczeglnie do terenw przeznaczonych pod now zabudow.
2.Przy przebudowie albo remoncie drogi, wwypadku uzasadnionym uksztatowaniem istniejcej sieci drogowej, do-
puszcza si wyjtkowo odstpstwa od warunkw dotyczcych odstpw midzy skrzyowaniami, okrelonych w ust. 1
pkt3, 4 i5, jeeli nie spowoduje to pogorszenia stanu bezpieczestwa ruchu.
3.10)Dodatkowa jezdnia, oktrej mowa w8a ust.1 pkt2:

1) moe czy si zjezdni gwn wycznie porednio przez inn drog publiczn niszej lub tej samej klasy na skrzy-
owaniu lub wle;
2) nie moe czy si bezporednio zcznic lub jezdni zbierajco-rozprowadzajc;
3) nie podlega warunkom stosowania zjazdw, okrelonym wust.1.
9)
10)

DZIAIII
Droga ipoczenia drg
Rozdzia1
Wymagania oglne
10.1.Droga powinna mie wszczeglnoci:

1) jezdni jeeli jest przeznaczona do ruchu pojazdw;
2) pobocza lub chodnik jeeli jest przeznaczona do ruchu pieszych;
3) torowisko tramwajowe jeeli jest przeznaczona do ruchu pojazdw szynowych.
2.Droga klasy Apowinna mie take urzdzenia cznoci alarmowej.
11.Droga izwizane zni urzdzenia powinny mie form architektoniczn dostosowan do krajobrazu iotaczajce-
go zagospodarowania.
12.1.Dla klas drg, oktrych mowa w4 ust.1, ustala si prdkoci projektowe okrelone wtabeli:
Klasa drogi A S GP G Z L D
prdko poza terenem

1202), 100, 80 100, 80, 70, 60 70, 60, 50 60, 50, 40 50, 40 40,30
projektowa zabudowy
120, 100, 801)
drogi na terenie
(km/h): 80, 70, 601) 70, 60 60, 50 60, 50, 40 40, 30 30
zabudowy
1)
Dopuszcza si przy usytuowaniu drogi na obszarze intensywnie zurbanizowanym.
2)
Mona stosowa na dwujezdniowej drodze.
2.Droga klasy Apowinna mie prdko projektow ustalon dla tej klasy drogi wust.1, zuwzgldnieniem warunkw
okrelonych wprzepisach techniczno-budowlanych dotyczcych autostrad patnych.
3.Droga klasy S idrogi niszych klas powinny mie prdko projektow ustalon dla tych klas drg wust.1, stosow-
nie do warunkw terenowych izagospodarowania.
4.Droga zaliczona do sieci drg midzynarodowych nie powinna mie prdkoci projektowej niszej ni wynika to
zprzepisw ogwnych drogach ruchu midzynarodowego.
13.1.Wwypadku drg klasy G idrg wyszych klas wprowadza si prdko miarodajn, okrelan wnastpujcy
sposb:
1) na dwujezdniowej drodze pozaterenem zabudowy:
Vm = Vp + 10 km/h przy Vp 100 km/h,
Vm = Vp + 20 km/h przy Vp 80 km/h,
gdzie:
Vm prdko miarodajna (km/h),
Vp prdko projektowa (km/h);
2) na dwupasowej drodze dwukierunkowej pozaterenem zabudowy zgodnie ztabel:
Krto drogi (/km) <80 80160 161240 >240

drogi klasy S oszerokoci jezdni 7,5 m lub 7,0 m 110 100 90 80
drogi oszerokoci jezdni 7,0 m
110 90 80 70
zutwardzonymi poboczami
Prdko drogi oszerokoci jezdni 7,0 m
100 90 80 70
miarodajna bez utwardzonych poboczy
(km/h) drogi oszerokoci jezdni 6,0 m
90 80 70 70
zutwardzonymi poboczami
drogi oszerokoci jezdni 6,0 m
90 80 70 60
bez utwardzonych poboczy

2a)11) na drodze oprzekroju 2+1:

Vm = Vp + 20 km/h, przy czym Vm 110 km/h,
gdzie:
Vm prdko miarodajna [km/h],
Vp prdko projektowa [km/h];
3) na drodze na terenie zabudowy:

Vm = Vo + 20 km/h, jeeli jezdnia nie jest ograniczona krawnikami,
Vm = Vo + 10 km/h, jeeli jezdnia jest ograniczona zjednej lub zobu stron krawnikami,
gdzie:
Vm prdko miarodajna (km/h),
Vo najwiksza dopuszczalna prdko samochodw osobowych na drodze, ograniczona znakiem lub dopuszczona
przepisami (km/h).
2.Prdko miarodajna powinna by co najmniej rwna prdkoci projektowej drogi inie wiksza od niej owicej ni
20 km/h.
Rozdzia2
Jezdnie
14.12)1.Liczba jezdni iliczba pasw ruchu na jezdni powinny by ustalane przy uwzgldnieniu miarodajnego nate-
nia ruchu iklasy drogi, zzastrzeeniem e:
1) droga klasy AiS powinna mie co najmniej dwie jezdnie, kad przeznaczon dla jednego kierunku, po co najmniej
dwa pasy ruchu;
2) droga klasy GP iniszej powinna mie co najmniej jedn jezdni zdwoma pasami ruchu.
2.Wprzypadku etapowania budowy droga klasy S pozaterenem zabudowy moe mie jedn jezdni zdwoma pasami
ruchu, kadym przeznaczonym do ruchu wprzeciwnym kierunku.
3.Dopuszcza si stosowanie jednej jezdni ojednym pasie ruchu, przeznaczonym do ruchu wobu kierunkach:
1) na drodze klasy Zlub L pozaterenem zabudowy przy etapowaniu budowy lub przy przebudowie drogi;
2) na drodze klasy D.
4.Poza terenem zabudowy kada droga oczterech lub wikszej liczbie pasw, przeznaczonych do ruchu wobu kierun-
kach, powinna mie co najmniej dwie jezdnie, kad przeznaczon dla jednego kierunku ruchu.
5.Zmiana liczby pasw ruchu, prowadzonych wkadym zkierunkw wtunelu odugoci wikszej ni 500 m zlokali-
zowanym wcigu transeuropejskiej sieci drogowej, moe nastpi przed wlotami do tunelu wodlegoci nie mniejszej ni
170 m wterenie zabudowy lub nie mniejszej ni 270 m pozaterenem zabudowy.
15.13)1.Szeroko pasw ruchu, zzastrzeeniem 16, powinna wynosi:
1) na drodze klasy A 3,75 m;
2) na drodze klasy S:
a) dwujezdniowej 3,75 m lub 3,50 m,
b) jednojezdniowej 3,75 m;
3) na drodze klasy GP iG 3,50 m;
11)
12)
13)

4) na drodze klasy Z 3,00 m;
5) na drodze klasy L 2,75 m;
6) na drodze klasy D 2,50 m.
2.Na drogach klas Z, L iD szeroko pasa ruchu moe by zwikszona do maksymalnie 3,50m, jeeli taka potrzeba
wynika zprognozowanej struktury rodzajowej lub ilociowej ruchu.
3.Na drogach dwujezdniowych szeroko pasa ruchu kolejnego wzgldem pasa skrajnego moe by zmniejszona do
minimalnie:
1) 3,50 m na drodze klasy A;
2) 3,25 m na drodze klasy S;
3) 3,00 m na drodze klasy GP iG.
4.Wprzypadku koniecznoci zastosowania rozwiza uspokajajcych ruch na drogach klas G, Z, L iD na terenie zabu-
dowy, szeroko pasa ruchu moe by zmniejszona o0,25 m wzgldem wartoci okrelonych wust.1.
5.Wprzypadkach, oktrych mowa w14 ust.3, minimalna szeroko pasa ruchu powinna wynosi 3,50 m, przy czym
musz by spenione wymagania okrelone w37 iw126.
6.Szeroko jezdni na drogowym obiekcie inynierskim powinna by nie mniejsza ni przed obiektem.
7.Zmiana szerokoci pasa ruchu powinna by wykonana zgodnie zwarunkami okrelonymi w64.
16.1.Szeroko kadego pasa ruchu powinna by zwikszona na uku koowym wplanie, zzastrzeeniem ust.2 i4,
owarto obliczon wnastpujcy sposb:
40
1) na drodze klasy Zidrogach wyszych klas oraz na ulicy klasy L usytuowanej na obszarze przemysowo-hand-
R
lowym lub na ktrej odbywa si zbiorowa komunikacja autobusowa,
30
2) na drodze klasy D oraz innych ni wymienione wpkt1 drogach klasy L,
R
gdzie R jest promieniem uku koowego osi jezdni wyraonym wmetrach, przy czym obliczone poszerzenie powinno by
zaokrglone do 5 cm wgr.
2.Nie naley poszerza pasa ruchu, jeeli warto obliczonego poszerzenia jest mniejsza ni 0,20 m, atake gdy jezdnia
ma dwa lub wicej pasw przeznaczonych dla jednego kierunku ruchu.
3.Zmiana szerokoci jezdni powinna by wykonana na krzywej przejciowej, prostej przejciowej lub na uku koowym
owikszym promieniu, jeeli jest to krzywa koszowa, wsposb pynny bez widocznych zaama krawdzi jezdni.
4.Na uku koowym opromieniu mniejszym lub rwnym 25 m warto poszerzenia powinna by okrelona dla kadego
pasa ruchu oddzielnie.
5.Poszerzenie pasw ruchu na skrzyowaniu powinno by ustalone zzachowaniem warunkw, oktrych mowa w74.
17.1.Jezdnia drogi powinna mie pochylenie poprzeczne umoliwiajce sprawny spyw wody.
2.Pochylenie poprzeczne jezdni, zzastrzeeniem ust.3, powinno wynosi nie mniej ni:
1) 2,0% nawierzchni twardej ulepszonej;
2) 3,0% nawierzchni twardej nieulepszonej;
3) 4,0% nawierzchni gruntowej ulepszonej.

3.Zachowanie pochyle poprzecznych, oktrych mowa wust.2, nie jest wymagane na krzywych przejciowych ina
prostych przejciowych przed iza ukiem koowym, na ktrych nastpuje zmiana kierunku pochylenia poprzecznego jezdni,
jeeli:
1) pochylenie podune osi ikrawdzi jezdni s wiksze od dodatkowego pochylenia podunego, oktrym mowa w18
ust.3, nie mniej ni o0,2%,
2) s spenione warunki, oktrych mowa w18 ust.3,
oraz wuzasadnionych wypadkach na skrzyowaniu albo przy przebudowie lub remoncie ulicy, jeeli pochylenie ukone
jezdni nie bdzie mniejsze ni 0,7%.
4.Jezdnia dwukierunkowa, niezalenie od liczby pasw ruchu, na odcinku prostym lub na odcinku krzywoliniowym
niewymagajcym jednostronnego pochylenia poprzecznego, powinna mie ksztat daszkowy, zzastrzeeniem ust.5.
5.Spenienie warunku, oktrym mowa wust.4, nie jest wymagane wwypadku prowadzenia drogi na stromym zboczu,
przewidywanej dobudowy drugiej jezdni, krtkiego odcinka prostego midzy odcinkami krzywoliniowymi oraz jeeli
wwyniku zastosowania pochylenia jednostronnego uzyskuje si korzystne warunki odprowadzenia wd opadowych, atak-
e na ulicach klasy L iD.
6.Jezdnia jednokierunkowa drogi powinna mie jednostronne pochylenie poprzeczne, zzastrzeeniem ust.7.
7.Wwypadku etapowania przebudowy albo remontu drg klasy GP idrg niszych klas dopuszcza si na jezdni jedno-
kierunkowej dwustronne pochylenie poprzeczne.
18.1.Zmiana pochylenia poprzecznego jezdni powinna by wykonana na krzywej przejciowej, prostej przejciowej,
jeeli krzywa przejciowa nie jest wymagana, lub na uku koowym owikszym promieniu, jeeli jest to krzywa koszowa.
2.Usytuowanie osi obrotu jezdni powinno by tak dobrane, aby zapewni sprawny odpyw wody oraz pynny przebieg
krawdzi jezdni, oktrym mowa w26 ust.1 pkt1.
3.Zmiana pochylenia poprzecznego jezdni drogi powinna by tak prowadzona, aby dodatkowe pochylenia podune
krawdzi jezdni nie przekraczay wartoci okrelonych wtabeli:
Prdko projektowa Dopuszczalne dodatkowe pochylenie krawdzi jezdni (%)

(km/h) najwiksze najmniejsze na odcinku opochyleniu poprzecznym 2%
1 2 3
120100 0,90
80 1,0 0,1 a
70, 60 1,6 a odlego krawdzi jezdni od osi obrotu (m)

50 2,0
19.O jezdni drogi wplanie moe skada si zodcinkw prostych lub krzywoliniowych.
20.1.Jeeli pozwalaj na to warunki miejscowe, dugo odcinka prostego na drodze pozaterenem zabudowy owy-
pukych zaomach niwelety nieograniczajcych widocznoci nie powinna przekracza wartoci okrelonych wtabeli:
Prdko projektowa (km/h) 120 100 80 70 60

Najwiksza dugo odcinka prostego (m) 2000 2000 1500 1200 1000
Najmniejsza dugo odcinka prostego midzy odcinkami
500 400 350 300 250
krzywoliniowymi ozgodnym kierunku zwrotu (m)
2.Wwypadku przebudowy albo remontu drogi dugo odcinka prostego midzy odcinkami krzywoliniowymi moe
by inna ni okrelona wtabeli ust.1.
21.1.Odcinek krzywoliniowy moe zawiera uk koowy, kombinacje ukw koowych ikrzywych przejciowych,
atake inne rodzaje krzywych.

2.uk koowy powinien by zaprojektowany iwykonany wtaki sposb, aby bezpieczestwo byo zachowane przy ru-
chu po mokrej nawierzchni zprdkoci miarodajn wwypadku drogi klasy G idrg wyszych klas lub zprdkoci
projektow na drodze klasy Z, L lub D.
3.Wymaganie, oktrym mowa wust.2, uznaje si za spenione, jeeli rwnoczenie:
1) warto promienia uku koowego wplanie jest nie mniejsza ni okrelona wtabeli, zzastrzeeniem ust.4:
Prdko projektowa (km/h) 120 100 80 70 60 50 40 30

drogi pozaterenem zabudowy, przy
Promie 750 500 300 200 125 80 50 30
pochyleniu poprzecznym jezdni 7%
uku
koowego drogi na terenie zabudowy:
(m) przy pochyleniu poprzecznym jezdni 5% 140 80 50 30
przy pochyleniu poprzecznym jezdni 6% 250 170 120 70
2) wartoci promienia uku koowego wplanie oraz pochylenia poprzecznego jezdni s zgodne, zzastrzeeniem ust.5,
zokrelonymi wtabelach:
a) droga klasy G idrogi wyszych klas, jeeli jezdnia nie jest ograniczona krawnikami:
Prdko Promie uku koowego wplanie (m) przy pochyleniu poprzecznym jezdni1)
miarodajna jak na odcinku 2% do
(km/h) 3% 4% 5% 6%2) 7%2)
prostym 2,5%
130 4000 3500 2500 1800 1400 1100 900
120 3500 3000 2000 1500 1200 900 750
110 2800 2500 1800 1400 1000 800 600
100 2200 2000 1400 1000 800 600 500
90 1600 1500 1000 750 600 500 400
80 1200 1100 800 600 450 350 300
70 1000 800 600 400 300 250 200
60 600 500 350 250 200 150 125
50 450 350 250 175 125 100 80
1)
Pochylenie poprzeczne jezdni dla promienia owartoci poredniej naley interpolowa izaokrgla do 0,5%.
2)
Stosowanie przy prdkoci miarodajnej powyej 90 km/h wymaga uzasadnienia.
b) droga klasy G idrogi wyszych klas, jeeli jezdnia jest ograniczona zjednej lub zobu stron krawnikami:
Prdko Promie uku koowego wplanie (m) przy pochyleniu poprzecznym jezdni*)
miarodajna jak na odcinku
(km/h) 2% 3% 4% 5% 6%
prostym
80 950 550 450 350 300 250
70 600 375 300 250 200 170
60 380 250 200 160 140 120
50 220 150 120 100 80 70
*) Pochylenie poprzeczne jezdni dla promienia owartoci poredniej naley interpolowa izaokrgla do 0,5%.

c) drogi klasy Z, L iD, jeeli jezdnia nie jest ograniczona krawnikami:
projektowa jak na odcinku
(km/h) 2% 3% 4% 5% 6% 7%
prostym
60 600 500 350 250 200 150 125
50 450 350 250 175 125 100 80
40 250 220 150 100 75 60 50
30 150 120 90 60 50 40 30
d) drogi klasy Z, L iD, jeeli jezdnia jest ograniczona zjednej lub zobu stron krawnikami:
projektowa jak na odcinku
(km/h) 2% 3% 4% 5%
prostym
60 380 250 200 160 140
50 220 150 120 100 80
40 150 100 75 60 50
30 70 50 40 35 30
4.Na drodze klasy D dopuszcza si zmniejszenie promienia uku wplanie do 20 m, aprzy kcie zaamania trasy zblio-
nym do 90 do 12 m.
5.Zachowanie pochyle poprzecznych jezdni, oktrych mowa wust.3 pkt2, nie jest wymagane na ulicach klasy L iD,
awwypadku uspokojenia ruchu take na ulicy klasy Z.
22.1.Dwa odcinki drogi, ktre maj stae iornej wartoci krzywizny wplanie, powinny by poczone krzyw
przejciow, zzastrzeeniem ust.3 i4. Krzywa przejciowa powinna by wykonana tak, aby:
1) przyrost przyspieszenia dorodkowego dziaajcego na pojazd poruszajcy si zprdkoci projektow nie by wik-
szy ni okrelony wtabeli:
Prdko projektowa (km/h) 120100 80 70 60 50 40

Przyrost przyspieszenia dorodkowego (m/s3) 0,3 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9
2) kt zwrotu trasy na dugoci krzywej przejciowej mieci si wprzedziale 330, zzastrzeeniem ust.2;
3) dodatkowe pochylenie podune zewntrznej krawdzi jezdni na krzywej przejciowej speniao warunki, oktrych
mowa w18 ust.3.
2.Warunek, oktrym mowa wust.1 pkt2, nie musi by speniony przy kcie zwrotu trasy mniejszym ni 9, atake na
serpentynie.
3.Wuzasadnionych wzgldami uytkowymi wypadkach zamiast krzywych przejciowych mona stosowa na drogach
klasy L iD oraz ulicach klasy Zproste przejciowe odugociach nie mniejszych ni okrelone wtabeli:
Prdko projektowa (km/h) 60 50 40 30

Dugo prostej przejciowej (m) 30 25 20 15

4.Krzywych przejciowych mona nie stosowa, jeeli:
1) promie uku w planie jest wikszy ni 2000 m na drodze poza terenem zabudowy przy prdkoci projektowej
120km/h i100 km/h lub wikszy ni 1000 m przy prdkoci projektowej 80 km/h imniejszej;
2) droga na terenie zabudowy ma na uku wplanie pochylenie poprzeczne jezdni jak na odcinku prostym.
5.Na drodze pozaterenem zabudowy, gdy nie ma potrzeby stosowania krzywych przejciowych, akt zwrotu trasy jest
mniejszy ni 9, dugo uku koowego nie powinna by mniejsza ni okrelona wtabeli:

Dugo uku koowego (m) 300 200 150 100
23.1.Na drodze klasy GP idrogach niszych klas mona stosowa serpentyny. Parametry serpentyny okrela tabela:
Prdko projektowa serpentyny (km/h)

Parametr serpentyny
30 20 15
Promie uku podstawowego wosi jezdni nie mniejszy ni (m) 30 25 15
Pochylenie poprzeczne jezdni na uku podstawowym (%) 5 5 5
Dugo krzywej (prostej) przejciowej nie mniejsza ni (m) 30 25 20
2.Poszerzenie pasa ruchu na uku podstawowym serpentyny powinno spenia warunki, oktrych mowa w16.
24.1.Niweleta jezdni moe skada si zodcinkw ostaym pochyleniu, krzywych wypukych lub krzywych wklsych.
2.Pochylenie niwelety jezdni nie powinno by wiksze ni okrelone wtabeli:

Pochylenie niwelety jezdni (%) 4 5 6 7 8 9 10 12
3.Wwypadku przebudowy albo remontu drogi oprdkoci projektowej 100 km/h imniejszej dopuszcza si zwiksze-
nie pochylenia, oktrym mowa wust.2, nie wicej ni o1%.
4.Pochylenie ukone jezdni nie powinno by mniejsze ni 0,7% inie wiksze ni 12%. Wwypadku trudnego ukszta-
towania terenu dopuszcza si na drogach klasy L iD pochylenie ukone wiksze ni 12%.
5.Pochylenie niwelety jezdni powinno wynosi nie mniej ni 0,3%, zzastrzeeniem 17 ust.3 pkt1.
6.Dopuszcza si mniejsze pochylenie niwelety jezdni ni okrelone wust.5, gdy droga:
1) znajduje si na terenie zabudowy,
2) przebiega po terenie bagiennym, zalesionym, paskim lub oduej przepuszczalnoci gruntu,
pod warunkiem naleytego odwodnienia jezdni ikorpusu drogi.
7.Promienie krzywych wypukych iwklsych niwelety jezdni, zzachowaniem warunkw, oktrych mowa w168,
nie powinny by mniejsze ni okrelone wtabeli:
Promie krzywej droga dwujezdniowa 12 000 7000* )

3500 2500 2000
wypukej (m) droga jednojezdniowa 8000 4500 3000 2500 1500 600 300
Promie krzywej wklsej (m) 4500 3000 2000 1800 1500 1000 600 300
*) Dopuszcza si 6000 m przy przebudowie albo remoncie drogi.

8.Okrelone wust.7 promienie krzywych wklsych mog by na jezdni ulicy mniejsze, jednak nie wicej ni dwukrot-
nie, zzachowaniem warunkw, oktrych mowa w168.
25.Uksztatowanie jezdni ulicy, przy ktrej jest torowisko tramwajowe, powinno spenia take wymagania, okt-
rych mowa wrozdziale 10 niniejszego dziau.
26.1.Jeeli na to pozwalaj warunki miejscowe, powinna by zapewniona kompozycja przestrzenna elementw geo-
metrycznych drogi wplanie iwprzekroju podunym, speniajca wszczeglnoci nastpujce wymagania:
1) zapewniona jest cigo pola widzenia jezdni oraz pynno ibrak wzrokowych zudze deformacji jej krawdzi na
odlego nie mniejsz ni 300 m przy prdkoci projektowej 120 km/h oraz nie mniejsz ni 250 m i200 m przy
prdkoci projektowej odpowiednio 100 km/h i80 km/h;
2) nie stosuje si dugich prostych wplanie oraz elementw krzywoliniowych wymagajcych pochylenia poprzecznego
jezdni wikszego ni 4% wwypadku drogi na terenie zabudowy iwikszego ni 5% pozanim.
2.Zapewnienie wymaga zwizanych zkompozycj przestrzenn drogi nie powinno ogranicza jej waciwoci uyt-
kowych.
Rozdzia 314)
Dodatkowe pasy ruchu do wyprzedzania
27.1.Dodatkowe pasy ruchu do wyprzedzania mona stosowa:

1) na wzniesieniach wcelu umoliwienia wyprzedzania pojazdw, ktrych prdko ruchu maleje wtrakcie pokony-
wania wzniesienia;
2) poza wzniesieniem wcelu zwikszenia moliwoci wyprzedzania pojazdw.
2.Dodatkowy pas ruchu do wyprzedzania powinien by projektowany zlewej strony zasadniczego pasa ruchu.
3.Szeroko dodatkowego pasa ruchu do wyprzedzania powinna by rwna szerokoci pasa ruchu, przy ktrym si on
znajduje, okrelonej w15 ust.1, zzastrzeeniem, e na drogach klas A, S, GP iG, na ktrych przewiduje si wprowadze-
nie zakazu wyprzedzania przez samochody ciarowe, moe by ona zmniejszona minimalnie do wartoci okrelonych
w15 ust.3.
4.Pocztek ikoniec dodatkowego pasa ruchu do wyprzedzania powinny by wykonane wformie klinw, stanowicych
cz jezdni wyczon zruchu za pomoc znakw poziomych.
5.cicie klinw wykonuje si przy uyciu proporcji 1:x, gdzie x5 wprzypadku klina pocztkowego ix10 wprzy-
padku klina kocowego.
6.Dugo dodatkowego pasa ruchu do wyprzedzania, mierzona pomidzy kocem klina pocztkowego apocztkiem
klina kocowego, wmiejscach, wktrych ma on pen szeroko, powinna mieci si wprzedziale od 500 do 1500 m.
7.Wprzypadku gdy wcelu zaprojektowania dodatkowego pasa do wyprzedzania zachodzi konieczno zaamania kra-
wdzi jezdni wplanie, to minimalne wartoci skosu powinny odpowiada wartociom okrelonym w64.
8.Pochylenie podune ipoprzeczne dodatkowego pasa ruchu do wyprzedzania oraz jego uksztatowanie wplanie po-
winny by dostosowane do uksztatowania pasa ruchu, przy ktrym si on znajduje.
28.Zastosowanie dodatkowego pasa ruchu do wyprzedzania moliwe jest przy zapewnieniu:

1) na wszystkich pasach ruchu odlegoci widocznoci na zatrzymanie przed przeszkod, zgodnie z168 ust.1 i2;
2) na zasadniczym pasie ruchu decyzyjnej odlegoci widocznoci przy zblianiu si do klina pocztkowego, zgodnie
z168 ust.4 pkt1 iust.5;
3) na dodatkowym pasie ruchu do wyprzedzania decyzyjnej odlegoci widocznoci przy zblianiu si do klina koco-
wego, zgodnie z168 ust.4 pkt2 iust.5.
29.Drog oprzekroju 2+1 mona stosowa wycznie pozaterenem zabudowy jako drog klasy GP lub G oraz jako
drog klasy S, przy etapowaniu jej budowy, jeeli istniejce iprognozowane SDR mieci si wprzedziale od 4000 do 22000.
14)

29a.1.Na drodze oprzekroju 2+1 dodatkowe pasy ruchu do wyprzedzania:

1) przeznaczone do ruchu wprzeciwnych kierunkach powinny by lokalizowane wzgldem siebie wtaki sposb, aby
na adnym przekroju drogi nie wystpoway wicej ni trzy pasy ruchu;
2) przeznaczone do ruchu wtym samym kierunku, powinny by rozmieszczone wrwnych lub maksymalnie zblionych
do siebie odlegociach.
2.Kliny tego samego rodzaju mog si ze sob czy, pod warunkiem pozostawienia pomidzy nimi czci jezdni,
wyczonej zruchu za pomoc znakw poziomych, odugoci co najmniej:
1) 30 m mierzonej pomidzy pocztkami klinw pocztkowych;
2) 100 m mierzonej pomidzy kocami klinw kocowych.
3.Wprzypadku, oktrym mowa wust.2 pkt2, na dodatkowych pasach ruchu do wyprzedzania naley zapewni odle-
go widocznoci na zatrzymanie zbliajcych si do siebie pojazdw, stanowic dwukrotno odlegoci, okrelonej
w168 ust.1 i2, przy zaoeniu, e wysoko celu obserwacji wynosi 1 m.
29b.1.Na drodze oprzekroju 2+1 dopuszcza si rozdzielenie pasw przeznaczonych do ruchu wprzeciwnych kierun-
kach za pomoc separatorw, trwale przymocowanych do konstrukcji nawierzchni jezdni, lub dwustronnej bariery ochron-
nej umieszczonych na pasie separujcym.
2.Minimalna szeroko pasa separujcego powinna wynosi co najmniej:

1) x+b+x,
gdzie:
x odlego lica prowadnicy lub podstawy bariery od krawdzi pasa ruchu ikrawdzi dodatkowego pasa ruchu
do wyprzedzania, okrelona w129 ust.3 pkt2,
b maksymalna cakowita szeroko dwustronnej bariery ochronnej;
2) 0,5m+s+0,5m,
gdzie:
s maksymalna cakowita szeroko separatora.
3.Pobocze drogi oprzekroju 2+1 powinno:

1) na drodze klasy S odpowiada wymaganiom okrelonym w36;
2) na drodze klasy GP lub G odpowiada wymaganiom okrelonym w37, 39 i40.
29c.1.Na drodze oprzekroju 2+1:

1) klasy S wzy (skrzyowania) mog by usytuowane wycznie pomidzy rozsunitymi klinami pocztkowymi,
astosowanie zjazdw jest zabronione;
2) klasy GP skrzyowania (wzy) izjazdy publiczne mog by usytuowane pomidzy rozsunitymi klinami pocztko-
wymi lub kocowymi, astosowanie zjazdw indywidualnych jest zabronione;
3) klasy G skrzyowania izjazdy mog by usytuowane pomidzy rozsunitymi klinami pocztkowymi lub kocowymi.
2.Na drodze oprzekroju 2+1 ruch pieszych irowerzystw powinien odbywa si pozajezdni gwn, aprzejcia dla
pieszych iprzejazdy dla rowerzystw mog by usytuowane wycznie pomidzy rozsunitymi klinami pocztkowymi.
Rozdzia4
Pasy postojowe
30.1. Na ulicy klasy GP, zzastrzeeniem ust.2, oraz na ulicach niszych klas mona stosowa pas postojowy, jeeli
otaczajce zagospodarowanie wywouje zapotrzebowanie na miejsca postojowe. Pas postojowy na ulicy klasy GP oraz na
nowej ulicy klasy G powinien by oddzielony od jezdni pasem manewrowym oszerokoci 3,0 m, awuzasadnionym wy-
padku dopuszcza si pas manewrowy oszerokoci nie mniejszej ni 2,5 m.
2.Pas postojowy na ulicy klasy GP dopuszcza si przy przebudowie albo remoncie tej ulicy.
3.Szeroko pasa postojowego powinna by dostosowana do rodzaju pojazdw oraz sposobu ich umieszczenia na tym
pasie. Wymiary stanowisk postojowych dla poszczeglnych rodzajw pojazdw okrela 116. Dugo pasa postojowego
powinna by dostosowana do potrzeb przy uwzgldnieniu bezpieczestwa ruchu na drodze.

4.Pochylenie podune ipoprzeczne pasa postojowego usytuowanego przy jezdni powinny by dostosowane do ukszta-
towania jezdni.
5.Pas postojowy nie powinien by stosowany wszczeglnoci wotoczeniu skrzyowa, atake przej dla pieszych
iprzejazdw dla rowerzystw.
Rozdzia5
Pasy dzielce
31.Pas dzielcy powinien mie szeroko ikonstrukcj powierzchni odpowiednie do przeznaczenia oraz wymaga
bezpieczestwa ruchu.
32.1.rodkowy pas dzielcy drogi pozaterenem zabudowy oraz drg klasy AiS na terenie zabudowy powinien mie
po obu stronach opaski, kad oszerokoci 0,5 m.
2.Waciwoci uytkowe opaski, atake jej pochylenie poprzeczne ipodune powinny by takie same jak pasa ruchu
przylegajcego do niej.
3.Na opasce nie naley umieszcza adnych urzdze, azwaszcza kratek ciekowych.
4.rodkowy pas dzielcy drogi klasy AiS powinien umoliwia umieszczenie na nim bariery ochronnej.
5.rodkowe pasy dzielce na drodze klasy Aoraz, zzastrzeeniem 34, na drodze klasy S powinny spenia wymaga-
nia okrelone wprzepisach techniczno-budowlanych dotyczcych autostrad patnych.
33.1.Uksztatowanie ikonstrukcja powierzchni rodkowego pasa dzielcego powinna umoliwia spyw wd opado-
wych iprzejcie tych wd wobrbie pasa dzielcego, zzastrzeeniem ust.2.
2.Dopuszcza si spyw wd zutwardzonego pasa dzielcego na jezdni, pod warunkiem e materia utwardzajcy pas
dzielcy nie bdzie zanieczyszcza jezdni, aspyw zpowierzchni pasa bdzie rwnomierny.
34.Na terenie zabudowy oraz wobrbie skrzyowa iwzw pas dzielcy na drodze klasy S idrogach niszych klas
moe by obramowany krawnikiem, jeeli uzyskuje si lepsze warunki odwodnienia lub utrzymania drogi.
35.1.Na dwukierunkowej jezdni drogi, wzalenoci od potrzeb, mona stosowa wyspy dzielce rodkowe lub boczne.
2.Wymiary wyspy powinny by dostosowane do funkcji, jakie ona peni. Jeeli jest ona stref oczekiwania dla pie-
szych, jej szeroko nie powinna by mniejsza ni 2,0 m.
3.Zaamania osi ikrawdzi jezdni zwizane zwysp powinny by wykonane oskosie okrelonym w64.
4.Konstrukcja wyspy powinna spenia warunki okrelone w76 dla wysp kanalizujcych ruch na skrzyowaniu.
Rozdzia6
Pobocza
36.1.Pobocza drogi klasy Alub S, zzastrzeeniem ust.3, skadaj si zumieszczonego przy jezdni pasa awaryjnego
igruntowego pobocza.
2.Szeroko pasa awaryjnego igruntowego pobocza nie powinny by mniejsze ni okrelone wtabeli:
Droga klasy S
Droga klasy A
poza terenem zabudowy na terenie zabudowy
Szeroko (m)
prdko projektowa (km/h)
120 100 80 120 100 80 80 70 60
pasa awaryjnego 3,00 2,50 2,50 2,50
1)
2,50
gruntowego pobocza 1,252) 0,752)
1)
Na jednojezdniowej drodze klasy S ietapowaniu budowy dopuszcza si pas awaryjny oszerokoci 2,0 m.
2)
Szeroko gruntowego pobocza moe by wiksza, jeeli wynika to zwarunkw usytuowania urzdze organizacji, bezpieczestwa
ruchu lub ochrony rodowiska.

3.Na drodze klasy S oprdkoci projektowej 80 km/h pozaterenem zabudowy dopuszcza si zamiast pasa awaryjnego
stosowanie opaski zewntrznej oszerokoci nie mniejszej ni 0,7 m oraz co okoo 2 km stosowanie zatok awaryjnych osze-
rokoci nie mniejszej ni 2,5 m idugoci nie mniejszej ni 60 m. Miejsca usytuowania zatok iodlegoci midzy nimi po-
winny by dostosowane do potrzeb oraz moliwoci terenowych.
4.Pochylenie poprzeczne pasa awaryjnego oraz pochylenia podune pasa awaryjnego igruntowego pobocza powinny
by co do wartoci ikierunku takie same jak jezdni.
5.Na pasie awaryjnym nie wolno lokalizowa adnych obiektw ani urzdze.
6.Pochylenie poprzeczne gruntowego pobocza, oktrym mowa wust.1, powinno wynosi:
1) od 6% do 8% na odcinku prostym oraz na odcinku krzywoliniowym opochyleniu poprzecznym jezdni jak na odcin-
ku prostym;
2) o2% do 3% wicej ni pasa awaryjnego na odcinku krzywoliniowym opochyleniu poprzecznym jezdni innym ni
na odcinku prostym, jeli jest to pobocze po wewntrznej stronie uku;
3) od 3% do 4% wkierunku przeciwnym ni pas awaryjny na odcinku krzywoliniowym opochyleniu poprzecznym

jezdni skierowanym do rodka uku, jeli jest to pobocze po zewntrznej stronie uku.
7.Przy przebudowie albo remoncie drogi wcelu uzyskania parametrw drogi klasy Adopuszcza si zmniejszenie sze-
rokoci gruntowego pobocza, jednak nie wicej ni do 0,75 m, jeeli szeroko pasa awaryjnego spenia wymagania, okt-
rych mowa wust.2.
37.1.Pobocza gruntowe drogi klasy GP idrg niszych klas powinny mie szerokoci, zzastrzeeniem 38, nie
mniejsze ni:
1) 1,50 m na drodze klasy GP;
2) 1,25 m na drodze klasy G;
3) 1,00 m na drodze klasy Z;
4) 0,75 m na drodze klasy L lub D.
2.Pochylenie poprzeczne gruntowego pobocza na odcinku prostym lub na odcinku krzywoliniowym opochyleniu po-
przecznym jezdni jak na odcinku prostym powinno wynosi:
1) od 6% do 8% przy szerokoci pobocza nie mniejszej ni 1,0 m;
2) 8% przy szerokoci pobocza mniejszej ni 1,0 m.
3.Pochylenie poprzeczne gruntowego pobocza na odcinku krzywoliniowym opochyleniu poprzecznym jezdni innym
ni na odcinku prostym powinno wynosi:
1) o2% do 3% wicej ni pochylenie jezdni, jeeli jest to pobocze po wewntrznej stronie uku;
2) tyle co pochylenie jezdni do szerokoci 1 m pobocza, ana pozostaej czci pobocza 2% wkierunku przeciwnym,
jeeli jest to pobocze po zewntrznej stronie uku.
38.1.Na drogach klasy GP, G iZ, wzalenoci od potrzeb, wtym ruchu lokalnego ipieszych, cz pobocza przyle-
gajca do jezdni moe by utwardzona.
2.15)Utwardzone pobocze powinno mie szeroko nie wiksz ni 1,5 m, ajego pochylenie podune ipoprzeczne
powinno by dostosowane do pochyle pasa ruchu, przy ktrym si ono znajduje.
3.(uchylony).16)
4. Gruntowe pobocze, przylegajce do utwardzonego pobocza, powinno mie szeroko nie mniejsz ni 0,75 m,
awwypadku przebudowy albo remontu drogi dopuszcza si szeroko 0,50 m.
15)
Wbrzmieniu ustalonym przez 1 pkt9 lit.arozporzdzenia, oktrym mowa wodnoniku 4.
16)
Przez 1 pkt9 lit.b rozporzdzenia, oktrym mowa wodnoniku 4.

39.1.Jednojezdniowa droga zaliczona do sieci drg midzynarodowych oraz dwujezdniowa droga klasy GP, G lub Z,
bez utwardzonych poboczy, powinny mie opaski zewntrzne stanowice cz poboczy przylegajcych do jezdni. Kon-
strukcja nawierzchni opaski powinna by taka sama jak jezdni.
2.Opaska zewntrzna powinna mie szeroko 0,50 m, awwypadku drogi zaliczonej do sieci drg midzynarodowych
nie mniej ni 0,70 m.
40.1.Szeroko gruntowego pobocza, oktrym mowa w37 ust.1 i38 ust.4, moe by wiksza, jeeli wynika to
zwarunkw usytuowania urzdze organizacji, bezpieczestwa ruchu lub ochrony rodowiska.
2.Gruntowe pobocze, oktrym mowa w37 ust.1 iw38 ust.4, powinno mie nawierzchni co najmniej gruntow
ulepszon.
41. Wymagania dotyczce poboczy na obiektach inynierskich s okrelone w przepisach dotyczcych warunkw
technicznych, jakim powinny odpowiada drogowe obiekty inynierskie iich usytuowanie.
Rozdzia7
Skarpy nasypw iwykopw
42.1.Skarpy nasypw drg klasy AiS powinny mie, zzastrzeeniem ust.4 i5, pochylenie:
1) 1 : 3 przy wysokoci skarpy nasypu do 2 m, zzastrzeeniem 102 ust.4;
2) 1 : 1,5 przy wysokoci skarpy nasypu wikszej ni 2 m do 8 m.
2.Skarpy wykopw drg klasy AiS powinny mie, zzastrzeeniem ust.4 i5, pochylenie:
1) 1 : 3 przy wysokoci skarpy wykopu do 1 m, zzastrzeeniem 102 ust.4;
2) 1 : 2 przy wysokoci skarpy wykopu wikszej ni 1 m do 2 m;
3) 1 : 1,5 przy wysokoci skarpy wykopu wikszej ni 2 m do 8 m.
3.Skarpy nasypw iwykopw drg klasy GP idrg niszych klas powinny mie, zzastrzeeniem ust.4 i5, pochylenie 1 : 1,5.
4.Pochylenie ikonstrukcja urzdze wzmacniajcych skarpy nasypw iwykopw drg powinny by ustalone na pod-
stawie oblicze ich statecznoci zgodnie zPolsk Norm, wszczeglnoci wtedy, gdy:
1) skarpa nasypu lub wykopu ma wysoko wiksz ni 8 m;
2) skarpa nasypu lub wykopu ma wysoko wiksz ni 6 m, azbocze ma pochylenie wiksze ni 1 : 3;
3) drogowa budowla ziemna bdzie budowana zmateriau lub wgruncie wymagajcym szczeglnych procedur technicz-
nych itechnologicznych;
4) nasyp bdzie budowany na gruntach omaej nonoci, na terenie osuwiskowym albo na terenie podlegajcym wpy-
wom eksploatacji grniczej;
5) skarpa nasypu bdzie naraona na dziaanie wd stojcych lub pyncych na terenie zalewowym.
5.Pochylenie skarpy nasypu lub wykopu moe by mniejsze ni okrelone wust.1, 2 i3, jeeli nie wystpuje aden
zwypadkw, oktrych mowa wust.4, aza zmian pochylenia przemawiaj wzgldy utrzymania, ekonomiczne lub este-
tyczne.
6.Wwypadkach, oktrych mowa wust.4 i5, mog by stosowane wszczeglnoci zmienne pochylenia skarp zalene
od ich wysokoci, awy oraz przypory skarp.
7.Skarpy nasypw iwykopw powinny by umocnione obudow rolinn; wwypadkach, oktrych mowa wust.4,
mog by stosowane inne rozwizania.
Rozdzia8
Chodniki
43.1.Usytuowanie chodnika wzgldem jezdni powinno zapewnia bezpieczestwo ruchu. Odlego chodnika od
krawdzi jezdni, zzastrzeeniem ust.3 i4, nie powinna by mniejsza ni:
1) 10,0 m wwypadku ulicy klasy S;

2) 5,0 m wwypadku ulicy klasy GP;
3) 3,5 m wwypadku ulicy klasy G.
2.Na ulicy klasy Z, L lub D chodnik moe by usytuowany bezporednio przy jezdni lub przy pasie postojowym. Ulica
klasy L lub D wstrefie zamieszkania moe nie mie wyodrbnionej jezdni ichodnikw.
3.Wwyjtkowych wypadkach, uzasadnionych warunkami miejscowymi oraz przy przebudowie albo remoncie ulic,
oktrych mowa wust.1, dopuszcza si usytuowanie chodnika bezporednio przy jezdni, przy czym wwypadku ulic klasyS
iGP pod warunkiem zastosowania ogrodzenia oddzielajcego chodnik od jezdni lub innych urzdze zapewniajcych
bezpieczestwo ruchu.
4.Na drodze klasy GP, G lub Zpozaterenem zabudowy, wzalenoci od potrzeb, moe by stosowany samodzielny
cig pieszy lub pieszo-rowerowy, usytuowany pozapasem drogowym lub chodnik na koronie drogi, oddzielony od jezdni
bocznym pasem dzielcym oszerokoci nie mniejszej ni 1,0 m.
5.Wwypadkach, oktrych mowa wust.2 i3, chodnik powinien by wyniesiony ponad krawd jezdni lub pasa posto-
jowego na wysoko od 6 cm do 16 cm ioddzielony krawnikiem. Ustalenie to nie dotyczy stref zamieszkania, przej dla
pieszych iprzejazdw dla rowerzystw.
44.1.Chodnik powinien mie szeroko dostosowan do natenia ruchu pieszych, zzastrzeeniem ust.3.
2.Szeroko chodnika przy jezdni lub przy pasie postojowym nie powinna by mniejsza ni 2,0 m, awwypadku prze-
budowy albo remontu drogi dopuszcza si miejscowe zmniejszenie szerokoci chodnika do 1,25 m, jeeli jest on przezna-
czony wycznie do ruchu pieszych.
3.Szeroko chodnika powinna by odpowiednio zwikszona, jeeli oprcz ruchu pieszych jest on przeznaczony do
usytuowania urzdze technicznych, wszczeglnoci podpr znakw drogowych, supw, drzew, wej lub zjazdw utrud-
niajcych ruch pieszych.
4.Szeroko chodnika odsunitego od jezdni lub szeroko samodzielnego cigu pieszego nie powinna by mniejsza
ni 1,5 m, adopuszcza si miejscowe zmniejszenie szerokoci chodnika do 1,0 m, jeeli jest on przeznaczony wycznie do
ruchu pieszych.
5.Dugo chodnika usytuowanego wcigu przej dla pieszych midzy jezdniami lub midzy jezdni atorowiskiem
tramwajowym powinna wynosi nie mniej ni 2,0 m.
6.Urzdzenia na chodniku, wszczeglnoci podpory znakw drogowych, supy owietleniowe naley tak usytuowa,
aby nie utrudniay uytkowania chodnika, wtym przez osoby niepenosprawne.
45.1.Pochylenie podune chodnika lub samodzielnego cigu pieszego nie powinno przekracza 6%. Przy wikszych
pochyleniach naley stosowa schody lub pochylnie.
2.Schody ipochylnie na chodniku mog by jednobiegowe lub wielobiegowe proste lub amane ze spocznikami.
3.Liczba stopni wbiegu schodw nie moe by mniejsza ni 3 inie wiksza ni 13; dopuszcza si 17 stopni wschodach
jednobiegowych.
4.Wysoko stopnia nie moe by wiksza ni 17,5 cm, aszeroko od 30 cm do 35 cm, przy czym 2 h + s = 60 cm do
65 cm, gdzie h oznacza wysoko, as szeroko stopnia.
5.Pochylenie podune pochylni dla ruchu pieszych nie powinno by wiksze ni 8%, awyjtkowo 10%, gdy dugo
jej nie przekracza 10 m lub wwypadku pochylni zadaszonej. Jeeli dugo pochylni jest wiksza ni 10 m, to naley j
podzieli na krtsze odcinki przedzielone porednimi spocznikami, speniajce nastpujce warunki:
1) rnica poziomw midzy ssiednimi spocznikami nie jest wiksza ni 0,80 m;
2) dugo odcinka pochylni nie jest wiksza ni 8 m;
3) dugo spocznikw nie jest mniejsza ni 1,5 m;
4) kady odcinek pochylni powinien rozpoczyna si ikoczy spocznikiem.

6.Szeroko schodw ipochylni naley dostosowa do natenia ruchu pieszych ido szerokoci chodnika. Szeroko
uytkowa schodw powinna by nie mniejsza ni 1,2 m, apochylni nie mniejsza ni 2,0 m. Szeroko uytkow mierzy
si midzy wewntrznymi krawdziami balustrad, awwypadku cian ograniczajcych schody midzy porczami moco-
wanymi do nich.
7. Szczegowe wymagania, jakim powinny odpowiada schody i pochylnie oraz balustrady i porcze s okrelone
wprzepisach dotyczcych warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada drogowe obiekty inynierskie iich usytuo-
wanie.
8.Pochylenie poprzeczne chodnika powinno wynosi od 1% do 3% wzalenoci od rodzaju nawierzchni ipowinno

umoliwia sprawny spyw wody opadowej.
9.Stopnie schodw, spoczniki schodw ipochylni powinny mie pochylenie od 1% do 2%, zgodne zkierunkiem po-
chylenia biegw schodw ipochylni.
10.Wwypadkach uzasadnionych dopuszcza si na chodniku progi inne ni stopnie schodw, jeli ich wysoko nie jest
wiksza ni 2 cm.
Rozdzia9
cieki rowerowe
46.1.Usytuowanie cieki rowerowej wzgldem jezdni powinno zapewni bezpieczestwo ruchu.
2.Odlego cieki rowerowej od krawdzi jezdni oraz jej usytuowanie powinny odpowiada wymaganiom okrelo-
nym w43 ust.1, zzastrzeeniem ust.3.
3.17)Na drogach klasy G, Z, L iD na terenie zabudowy dopuszcza si wyznaczenie pasw ruchu dla rowerw oszero-
koci nie mniejszej ni 1,5 m inie wikszej ni 2,0 m kady, przy czym dopuszcza si jej zwikszenie wobrbie skrzyo-
wania do 3,0 m. Pas ruchu dla rowerw oddziela si od ssiedniego pasa ruchu znakami poziomymi lub wysp dzielc.
47.1.Szeroko cieki rowerowej powinna wynosi nie mniej ni:

1) 1,5 m gdy jest ona jednokierunkowa;
2) 2,0 m gdy jest ona dwukierunkowa;
3) 2,5 m gdy ze cieki jednokierunkowej mog korzysta piesi.
2.Szeroko cieki rowerowej naley ustala indywidualnie, jeeli oprcz prowadzenia ruchu rowerowego peni ona
inne funkcje.
48.1.Pochylenie podune cieki rowerowej nie powinno przekracza 5%. Wwyjtkowych wypadkach dopuszcza
si wiksze pochylenia, lecz nie wiksze ni 15%. Wysoko progw iuskokw na ciece rowerowej nie powinna przekra-
cza 1 cm.
2.Pochylenie poprzeczne cieki rowerowej powinno by jednostronne iwynosi od 1% do 3%, wzalenoci od rodza-
ju nawierzchni, ipowinno umoliwia sprawny spyw wody opadowej.
Rozdzia10
Torowisko tramwajowe
49.1.Torowisko tramwajowe usytuowane wulicy powinno by wydzielone zjezdni, zzastrzeeniem ust.2.
2.Torowisko moe by wsplne zjezdni na skrzyowaniu oraz na ulicy klasy G iulicach niszych klas midzy skrzy-
owaniami zwyczeniem rozjazdw, awszczeglnoci zwrotnic.
3.Wydzielone torowisko tramwajowe, jeeli nie przewiduje si po nim ruchu innych pojazdw, wszczeglnoci pojaz-
dw uprzywilejowanych, powinno by wyniesione ponad jezdni na wysoko nie mniejsz ni 10 cm ioddzielone kraw-
nikiem od jezdni.
17)

4.Na torowisku wsplnym zjezdni, zwyczeniem ukw wplanie, poziomy gwek szyn powinny by dostosowane
do poziomu powierzchni jezdni, ztym e rnica wysokoci midzy szyn wewntrzn izewntrzn nie powinna by wik-
sza ni 2 cm.
50.1.Szeroko wydzielonego dwutorowego torowiska tramwajowego na szlaku, zzastrzeeniem ust.4, powinna

wynosi nie mniej ni:
1) 2(d + b + p) + 0,50 m gdy supy trakcyjne s na midzytorzu,
2) 2(d + b + p) + 0,10 m gdy na midzytorzu jest ogrodzenie,
3) 2(d + b) + p gdy nie ma supw trakcyjnych iogrodzenia na midzytorzu,
gdzie:
d szeroko taboru tramwajowego, wmetrach,
b zewntrzny pas bezpieczestwa, okrelony wust.2,
p wewntrzny pas bezpieczestwa oszerokoci 0,50 m.
2.Zewntrzny pas bezpieczestwa, mierzony od rzutu pionowego najbardziej wystajcej czci taboru tramwajowego
do ogrodzenia, ciany lub krawdzi jezdni, powinien mie szeroko nie mniejsz ni 0,75 m.
3.Dopuszcza si zmniejszenie szerokoci pasa bezpieczestwa, oktrym mowa wust.2, do 0,50 m, wwypadku usytu-
owania wzdu torw cian lub wygrodze, pod warunkiem wykonania wtych urzdzeniach wnk wodstpach co najwyej
20 m zpen szerokoci pasa bezpieczestwa.
4.Szeroko torowiska tramwajowego naley ustala indywidualnie wobrbie przystankw, skrzyowa oraz gdy na
torowisku s inne ni wymienione wust.1 obiekty iurzdzenia, atake gdy torowisko peni dodatkowe funkcje, wszcze-
glnoci gdy jest przeznaczone do ruchu komunikacji autobusowej lub pojazdw uprzywilejowanych.
51.Ulica ztorowiskiem tramwajowym powinna spenia niej okrelone warunki, jakim powinny odpowiada tory
tramwajowe:
1) promie uku wplanie toru tramwajowego na szlaku nie powinien by mniejszy ni 50 m i25 m na skrzyowaniu oraz
na rozjazdach iptlach;
2) wwypadku jednoczesnego wystpowania uku wprzekroju podunym iuku wplanie, promie uku wplanie nie
moe by mniejszy ni 200 m;
3) pochylenie podune toru tramwajowego nie powinno by wiksze ni:

a) 5% na szlaku, jeli przewidywany tabor ma odpowiednie waciwoci trakcyjne,
b) 3% na dojazdach do wiaduktu iestakady,
c) 2,5% na przystanku tramwajowym ina rozjazdach;
4) uk wprzekroju podunym powinien by stosowany, gdy algebraiczna rnica pochyle podunych jest wiksza ni 0,6%;
5) promie uku wprzekroju podunym nie powinien by mniejszy ni 2000 m.
Rozdzia11
Pasy zieleni
52.1.Pas zieleni moe by elementem pasa drogowego, jeeli peni funkcje estetyczne lub zwizane zochron rodo-
wiska albo przyczynia si do wypenienia wymaga okrelonych w1 ust.3 rozporzdzenia.
2.Ziele wpasie drogowym nie powinna zagraa bezpieczestwu uczestnikw ruchu, ogranicza wymaganego pola
widocznoci, skrajni drogi oraz utrudnia utrzymania drogi.
3.18) Wymiary izagospodarowanie pasa zieleni izolacyjnej, ograniczajcego wzajemnie negatywne oddziaywanie drogi
irodowiska, dostosowuje si do warunkw wynikajcych zdecyzji orodowiskowych uwarunkowaniach.
18)

53.1.Szeroko pasa zieleni, zapewniajca wystarczajce warunki jej wegetacji ipielgnacji powinna wynosi co
najmniej 3,0 m, jeeli jest to rzd drzew, ywopot lub pasmo krzeww.
2.Drzewa wpasie drogowym powinny by tak usytuowane, eby wokresie swojej wegetacji nie powodoway niszcze-
nia nawierzchni drogi oraz nie utrudniay uytkowania chodnikw przez pieszych, wszczeglnoci przez osoby niepeno-
sprawne.
3.Odlego pnia drzewa od krawdzi jezdni nie powinna by mniejsza ni 3,0 m, awwypadku przebudowy albo re-
montu drogi dopuszcza si mniejsz odlego, jeli bd spenione pozostae warunki okrelone wrozporzdzeniu.
4.Ustalenie odlegoci urzdze inynieryjnych, drogowych ibudowlanych od drzew lub terenw wpisanych do reje-
stru zabytkw lub obszarw objtych ochron konserwatorsk wymaga uzgodnienia zwaciwym terenowo wojewod.
Rozdzia12
Skrajnia drogi
54.1.Nad drog powinna by zachowana wolna przestrze, zwana dalej skrajni drogi, owymiarach okrelonych
wzaczniku nr1.
2.Wysoko skrajni drogi, oktrej mowa wzaczniku nr1, powinna by, zzastrzeeniem ust.3, nie mniejsza ni:
1) 4,70 m nad drog klasy A, S lub GP;
2) 4,60 m nad drog klasy G lub Z;
3) 4,50 m nad drog klasy L lub D.
3.Wysoko skrajni drogi moe by zmniejszona do:
1) 4,50 m jeeli jest przebudowywana albo remontowana droga klasy A, S lub GP, natomiast obiekty nad tymi drogami
nie s objte tymi robotami;
2) 4,20 m jeeli jest przebudowywana albo remontowana droga klasy G lub Z, natomiast obiekty nad tymi drogami nie
s objte tymi robotami;
3) 3,50 m nad drog klasy L lub D, za zgod zarzdcy tych drg.
4.Wysoko skrajni nad chodnikiem lub ciek rowerow powinna by nie mniejsza ni 2,50 m, awwypadku ich
przebudowy albo remontu moe by zmniejszona do 2,20 m.
5.Wymiary skrajni torowiska tramwajowego okrelaj Polskie Normy.
6.Wymiary skrajni drogi na obiekcie inynierskim okrelaj przepisy dotyczce warunkw technicznych, jakim powin-
ny odpowiada drogowe obiekty inynierskie iich usytuowanie.
Rozdzia13
Skrzyowania izjazdy
55.1.Wcelu okrelenia wymaga technicznych iuytkowych wprowadza si nastpujcy podzia skrzyowa izjazdw:
1) skrzyowanie zwyke nie zawiera na adnym wlocie wyspy dzielcej kierunki ruchu lub rodkowego pasa dzielcego;
2) skrzyowanie skanalizowane zawiera co najmniej na jednym wlocie wysp dzielc lub rodkowy pas dzielcy; do
skrzyowa skanalizowanych zalicza si take ronda;
3)19) zjazd publiczny okrelony przez zarzdc drogi jako zjazd co najmniej do jednego obiektu, wktrym prowadzona
jest dziaalno gospodarcza lub dziaalno ocharakterze publicznym;
4) zjazd indywidualny okrelony przez zarzdc drogi jako zjazd do jednego lub kilku obiektw uytkowanych indy-
widualnie.
19)

2.Zakres stosowania skrzyowa, wzw iprzejazdw drogowych na drogach poszczeglnych klas okrela tabela:
Klasa drogi A S GP G Z L D
A W W W P,(W) P P P
S W W W, (Sc) W, Sc P, (Sp) P P
GP W W, (Sc) W, Sc Sc,(W) Sc, (Sp) Sc, Sp Sz, Sp
G P,(W) W, Sc Sc, (W) Sc, Sz Sc, Sz Sc, Sz Sz
Z P P, (Sp) Sc, (Sp) Sc, Sz Sc, Sz Sc, Sz Sc, Sz
L P P Sc, Sp Sc, Sz Sc, Sz Sz Sz
D P P Sz, Sp Sz Sc, Sz Sz Sz
Oznaczenia wtabeli:
W wze,
Sc skrzyowanie skanalizowane,
Sz skrzyowanie zwyke,
Sp skrzyowanie tylko na prawe skrty,
P przejazd drogowy (rnopoziomowy),
(...) rozwizanie dopuszczalne wyjtkowo wuzasadnionych wypadkach.
56.Skrzyowanie drg, jego ukad funkcjonalny, przestrzenny irozwizanie techniczne powinno by tak zaprojekto-
wane iwykonane, eby mogli zniego korzysta wszyscy uczestnicy ruchu, dla ktrych jest ono przeznaczone, na warun-
kach ustalonych wrozporzdzeniu iprzepisach odrbnych.
57.1.Parametry techniczne wlotu skrzyowania drogi klasy G idrg wyszych klas zpierwszestwem przejazdu,
zwyjtkiem ronda, powinny by ustalone na podstawie prdkoci miarodajnej.
2.Prdko miarodajn wlotu, oktrym mowa wust.1, ustala si jako rwn prdkoci miarodajnej drogi, na ktrej ten
wlot si znajduje, jeli nie jest ona wiksza ni 100 km/h. Jeeli prdko miarodajna drogi jest wiksza ni 100 km/h, nale-
y ograniczy prdko na odcinku poprzedzajcym skrzyowanie do okrelonej wprojekcie organizacji ruchu inie wik-
szej ni 80 km/h, a za prdko miarodajn wlotu przyj prdko ograniczon znakiem powikszon o 10 km/h lub
20km/h, zgodnie zustaleniami, oktrych mowa w13 ust.1 pkt3.
58.1.Skrzyowanie na drodze klasy S powinno by skanalizowane. Rondo moe znajdowa si tylko na pocztku lub
kocu tej drogi.
2.Prdko miarodajna odcinka drogi poprzedzajcego rondo, oktrym mowa wust.1, powinna by ograniczona do
50km/h lub wyjtkowo do 60 km/h za pomoc znakw drogowych lub przez uksztatowanie geometryczne drogi wymusza-
jce ograniczenie prdkoci ruchu.
59.Na drodze klasy S oraz na nowej drodze klasy GP lub G liczba wlotw skrzyowania nie powinna by wiksza ni
cztery, chyba e jest to skrzyowanie typu rondo.
60.1. Kt przecicia osi drg na skrzyowaniu powinien by zbliony do kta 90, zdopuszczalnym odchyleniem nie
wikszym ni 30, jeli s spenione wymagania widocznoci na skrzyowaniu okrelone wzaczniku nr2.
2.Kt przecicia toru jazdy pojazdw ztorem ruchu pieszych lub rowerzystw powinien by zbliony do kta 90,
zdopuszczalnym odchyleniem nie wikszym ni 10.
3. W wyjtkowych wypadkach, uzasadnionych warunkami miejscowymi, dopuszcza si odstpstwo od warunkw,

oktrych mowa wust.1 i2, jeli bd spenione pozostae warunki okrelone wrozporzdzeniu, wszczeglnoci wymaga-
nia widocznoci iprzejezdnoci.
61.Liczba pasw ruchu na wprost na odpowiadajcym sobie wlocie iwylocie skrzyowania powinna by taka sama,
jak na odcinku drogi przed skrzyowaniem.
62.1.Uksztatowanie wysokociowe powierzchni jezdni skrzyowania powinno by dostosowane do pochylenia po-

dunego ipoprzecznego drogi zpierwszestwem przejazdu przy jednoczesnym zapewnieniu sprawnego odprowadzenia
wody opadowej ze skrzyowania. Wwypadku skrzyowania drg bez pierwszestwa przejazdu oraz ronda mona wzajem-
nie dostosowa pochylenia podune ipoprzeczne drg wcelu zapewnienia sprawnego odprowadzenia wody.

2. Pochylenia podune i poprzeczne drogi z pierwszestwem przejazdu w miejscu wystpowania skrzyowania nie
powinny by wiksze ni 3% wwypadku drg klasy S iGP, 3,5% wwypadku drg klasy G iZoraz 4% wwypadku drg
klasy L iD. Na skrzyowaniu pozaterenem zabudowy dopuszcza si pochylenia drogi odpowiednio 4%, 5% i6%.
3.Pochylenie podune drogi podporzdkowanej nie powinno by wiksze ni 3% na dugoci co najmniej 20 m od

krawdzi jezdni drogi zpierwszestwem przejazdu.
63.Ukad geometryczny, rozwizanie techniczne oraz sposb organizacji isterowania ruchem na skrzyowaniu po-
winny by wzajemnie dostosowane do siebie.
64.1.Na skrzyowaniu skanalizowanym skos zaamania wplanie krawdzi jezdni drogi nie powinien by wikszy ni
okrelony wtabeli:
Skos zaamania krawdzi jezdni przy prdkoci miarodajnej*)

Usytuowanie skrzyowania drogi (km/h)
40 50 60 70 80 90
1:15 1:20 1:25 1:30 1:40
Poza terenem zabudowy 1:10
(1:10) (1:15) (1:20) (1:20) (1:30)
1:10 1:15 1:20
Na terenie zabudowy 1:10 1:10
(1:5) (1:10) (1:15)
*) Na drodze klasy Zlub L jest to prdko projektowa, awwypadku maego ronda jest to prdko przy dojedzie do ronda.
(...) Wwypadkach okrelonych wust.2.
2.Wwypadku przebudowy albo remontu skrzyowania, atake na drodze na terenie zabudowy zruchem uspokojonym
skos zaamania krawdzi jezdni moe by zwikszony do wartoci podanych wnawiasach wust.1 wtabeli.
65.1.Pasy ruchu na skanalizowanym wlocie skrzyowania drg powinny mie szeroko tak, jak przed skrzyowa-
niem, awwyjtkowych wypadkach szeroko kadego znich moe by pomniejszona:
1) nie wicej ni o0,25 m jeeli jest to grupa pasw dla pojazdw jadcych na wprost;
2) nie wicej ni o0,50 m jeeli jest to grupa pasw dla pojazdw skrcajcych wlewo lub wprawo.
2.Na skrzyowaniu skanalizowanym ojednym pasie ruchu na wprost na drodze zpierwszestwem przejazdu pas ten
powinien mie szeroko:
1) od 4,50 m do 5,00 m jeeli jest ograniczony zobu stron krawnikami;
2) od 4,00 m do 4,50 m jeeli jest ograniczony zjednej strony krawnikami;
3) tak jak pas ruchu jeeli zobu stron nie jest ograniczony krawnikami;
4) tak jak pas ruchu jeeli wstrefie uspokojonego ruchu jest ograniczony krawnikami (zjednej lub zobu stron) na
dugoci mniejszej ni 20 m.
3.Jeeli wystpuje jeden pas ruchu na wprost na podporzdkowanym wlocie drogi, powinien on mie szeroko:
1) od 4,00 m do 4,50 m jeeli jest ograniczony zjednej lub zobu stron krawnikami;
2) tak jak pas ruchu jeeli zobu stron nie jest ograniczony krawnikami;
3) tak jak pas ruchu jeeli wstrefie uspokojonego ruchu jest ograniczony krawnikami zjednej lub zobu stron na
dugoci mniejszej ni 20 m.
4.Warunki okrelone wust.2 i3 nie dotycz wlotw na skrzyowaniu typu mini lub mae rondo, oktrych mowa
w75.
66.1.Dodatkowy pas dla pojazdw skrcajcych wlewo na skrzyowaniu powinien by stosowany na:
1) wlocie drogi klasy S;
2) wlocie ulicy klasy GP.

2.Dodatkowy pas moe by take stosowany na wlotach pozostaych drg klasy GP oraz drg klasy G iZ, jeeli s one
dwujezdniowe lub wynika to zwarunkw organizacji ibezpieczestwa ruchu.
3.Dodatkowy pas dla pojazdw skrcajcych wlewo powinien mie:

1) odcinek zmiany pasa ruchu odugoci nie mniejszej ni okrelony wtabeli:
Prdko miarodajna drogi*) (km/h) 50 60 70 80 90 100

Dugo odcinka zmiany pasa ruchu (m) 15 20 30 40 50 55
*) Wwypadku drogi klasy Zjest to prdko projektowa.
2) odcinek zwalniania odugoci nie mniejszej ni okrelony wtabeli:
Pochylenie podune Dugo odcinka zwalniania (m) przy prdkoci miarodajnej*) (km/h)
wlotu (%) 50 60 70 80 90 100
-6 30 40 60 80 105 140
-4 25 35 55 70 90 120
-2 20 30 45 60 80 105
0 15 25 40 50 70 95
2 10 20 35 45 60 85
4 10 15 30 40 55 75
6 10 15 25 35 50 65
*) Wwypadku drogi klasy Zjest to prdko projektowa.
3) odcinek akumulacji odugoci obliczonej na podstawie miarodajnego natenia ruchu pojazdw skrcajcych wlewo,
ktre musz si zatrzyma, eby umoliwi przejazd pojazdom zpierwszestwem przejazdu; dugo odcinka akumu-
lacji nie powinna by mniejsza ni 20 m.
4. Przy przebudowie albo remoncie skrzyowania dopuszcza si zmniejszenie dugoci odcinka zmiany pasa ruchu,
oktrym mowa wust.3 pkt1, do 20 m.
67.1.Dodatkowy pas dla pojazdw skrcajcych wprawo na skrzyowaniu powinien by stosowany na:
1) wlocie drogi klasy S;
2) wlocie dwujezdniowej ulicy klasy GP;
3) wlocie drogi klasy GP lub G pozaterenem zabudowy oprdkoci miarodajnej wikszej ni 90 km/h.
2.Dodatkowy pas dla pojazdw skrcajcych wprawo moe by take stosowany na wlotach drg klasy GP iG innych
ni wymienione wust.1 oraz drg klasy Z, jeeli wynika to zwarunkw organizacji ibezpieczestwa ruchu.
3.Dodatkowy pas dla pojazdw skrcajcych wprawo, zzastrzeeniem ust.5, powinien mie:
1) odcinek zmiany pasa ruchu odugoci okrelonej w66 ust.3 pkt1;
2) odcinek zwalniania odugoci nie mniejszej ni okrelona wtabeli:
Prdko Pochylenie Dugo odcinka zwalniania (m) przy promieniu uku skrtu wprawo2) (m)
miarodajna podune
drogi1) (km/h) wlotu (%) 10 1115 1620 2130 >30
-4 35 30 25 20 10
-2 30 25 20 15 10
60 0 25 20 15 10 10
2 20 15 10
4 15 10 10

-4 70 65 60 55 50
-2 60 55 50 45 40
80 0 50 50 45 40 35
2 45 45 40 35 30
4 40 40 35 30 25
-4 120 115 110 105 95
-2 105 100 95 90 85
100 0 95 90 85 80 75
2 85 80 75 70 65
4 75 70 65 65 60
1)
Wwypadku drogi klasy Zjest to prdko projektowa.
2)
Jeeli na wlocie jest wyznaczone przejcie dla pieszych lub skrzyowanie jest wyposaone wsygnalizacj wietln, to naley przyj
dugo odcinka zwalniania jak dla promienia uku rwnego 10 m.
3) odcinek akumulacji, jeli skrzyowanie jest wyposaone wsygnalizacj wietln lub na jego wlocie jest wyznaczone
przejcie dla pieszych; dugo odcinka akumulacji powinna by okrelona zgodnie zwymaganiami, oktrych mowa
w66 ust.3 pkt3.
4. Przy przebudowie albo remoncie skrzyowania dopuszcza si zmniejszenie dugoci odcinka zmiany pasa ruchu,
oktrym mowa wust.3 pkt1, do 15 m.
5.Jeeli dodatkowy pas dla pojazdw skrcajcych wprawo, oktrym mowa wust.3, nie wymaga odcinka akumulacji
iprdko miarodajna drogi pozaterenem zabudowy jest mniejsza ni 90 km/h, dopuszcza si stosowanie dodatkowego
pasa wpostaci klina oskosie nie wikszym ni 1 : 10 idugoci od 30 m do 50 m.
68.1.Dodatkowy pas ruchu na skrzyowaniu zprawej strony wylotu drogi zpierwszestwem przejazdu powinien by
stosowany na:
1) drodze klasy S oraz na dwujezdniowej drodze klasy GP lub G pozaterenem zabudowy, gdy miarodajne natenie ru-
chu pojazdw skrcajcych wprawo zwlotu podporzdkowanego jest wiksze ni 60 P/h iprdko miarodajna na
drodze zpierwszestwem przejazdu jest wiksza ni 80 km/h;
2) ulicy klasy GP.
2.Dodatkowy pas moe by take stosowany na drogach klasy GP iG innych ni wymienione wust.1, jeeli wynika to
zwarunkw organizacji ibezpieczestwa ruchu.
3.Dodatkowy pas ruchu, oktrym mowa wust.1, powinien mie:
1) odcinek przyspieszania odugoci nie mniejszej ni 100 m wwypadku ulicy klasy GP iwprzedziale od 100 m do
200m wwypadku drg klasy S, GP iG pozaterenem zabudowy;
2) odcinek zmiany pasa ruchu odugoci okrelonej w66 ust.3 pkt1.
69.1.Dodatkowy pas ruchu zlewej strony wylotu mona stosowa na dwujezdniowej drodze klasy S lub GP, jeli na
skrzyowaniu nie ma inie przewiduje si sygnalizacji wietlnej.
2.Dodatkowy pas ruchu, oktrym mowa wust.1, powinien mie:
1) odcinek przyspieszania odugoci nie mniejszej ni 100 m;
2) odcinek zmiany pasa ruchu odugoci okrelonej w66 ust.3 pkt1.
70.Ksztat irozmiary pasa lub grupy pasw ruchu dla pojazdw skrcajcych na skrzyowaniu powinny by dostoso-
wane do struktury rodzajowej pojazdw iorganizacji ruchu.

71.Wewntrzna krawd pasa ruchu dla pojazdw skrcajcych wprawo na skrzyowaniu zwykym powinna by
ksztatowana za pomoc uku koowego opromieniu nie mniejszym ni:
1) 6,0 m na wlocie drogi klasy L lub D;
2) 8,0 m na wlocie drogi klasy G lub Z;
3) 10,0 m na wlocie drogi klasy GP.
72.1.Wewntrzna krawd pasa lub grupy pasw ruchu dla pojazdw skrcajcych wprawo na skrzyowaniu skana-
lizowanym powinna by ksztatowana za pomoc uku koowego lub krzywej koszowej.
2.Promie uku koowego nie powinien by mniejszy ni 15 m wwypadku wlotu zdrogi klasy S i10 m wwypadku
wlotu zpozostaych klas drg.
3.Krzyw koszow ostosunku promieni R1 : R2 : R3 = n : 1 : m, gdzie n im wynosi 2 lub 3, mona stosowa, jeli ua-
twia ona ruch pojazdom skrcajcym wprawo, ajednoczenie nie pogarsza warunkw ruchu na przejciach dla pieszych
oraz nie utrudnia obserwacji pojazdw relacji kolidujcych. rodkowy promie krzywej koszowej nie powinien by mniej-
szy ni 9 m, akty rodkowe pocztkowego ikocowego uku powinny mie po 15.
73.Wewntrzna krawd pasa lub grupy pasw ruchu dla pojazdw skrcajcych wlewo na skrzyowaniu skanalizo-
wanym powinna by ksztatowana za pomoc uku koowego lub kombinacji odcinka prostego iukw koowych opromie-
niach wprzedziale od 10 m do 40 m, wzalenoci od klasy drogi, jej przekroju poprzecznego oraz geometrii skrzyowania.
74.Szeroko jednego pasa ruchu dla pojazdw skrcajcych wlewo lub wprawo na skrzyowaniu skanalizowanym
nie powinna by mniejsza ni okrelona wtabeli:
Promie skrtu (m) 8 10 12 15 20 25 30 40

Szeroko (m) 7,0 6,5 6,0 5,5 5,0 4,5 4,2 4,0
75.Wymiary izakres stosowania rond:
rednica ze-
rednica wyspy
Typ ronda wntrzna Zakres stosowania
rodkowej (m)
ronda (m)
mini1) 35 mniejsza ni 22 osiedla
drogi klasy GP2), G, ZiL: wloty do miast, strefy
mae 10(5)28(33,5) 26(22)40(45)
podmiejskie, osiedla miejskie, pozaterenem zabudowy
drogi klasy GP2) iG: pozaterenem zabudowy, strefy
rednie 2850 4165
podmiejskie, wloty do miast
due wiksza ni 50 wiksza ni 65 drogi klasy S3), GP iG: pozaterenem zabudowy
1)
Wyspa rodkowa przejezdna lub czciowo przejezdna.
2)
Wuzasadnionych wypadkach na drogach jednojezdniowych.
3)
Wuzasadnionych wypadkach na pocztku lub kocu drogi klasy S.
(...) Oznacza wartoci dopuszczalne wuzasadnionych wypadkach.
76.1.Wyspa kanalizujca ruch na skrzyowaniu powinna mie:
1) ksztat dostosowany do torw ruchu pojazdw;
2) wymiary dostosowane do funkcji przez ni penionych, awszczeglnoci jej szeroko wmiejscu wyznaczonej strefy
oczekiwania pieszych nie powinna by mniejsza ni 2,0 m.
2.Krawdzie wyspy wyodrbnionej zjezdni powinny by wyniesione ponad powierzchni jezdni na wysoko nie mniej-
sz ni 6 cm zwyczeniem tej czci wyspy, na ktrej wyznaczono przejcie dla pieszych lub przejazd dla rowerzystw.
3.Wyspa kanalizujca ruch wyodrbniona zjezdni powinna wyranie rni si od jezdni, aumieszczone na niej urz-
dzenia lub ziele nie powinny ogranicza wymaganego pola widocznoci.

4.Urzdzenia organizacji ruchu umieszczone na wyspie powinny by odsunite od krawdzi pasa ruchu na odlego
okrelon wprzepisach wsprawie znakw isygnaw drogowych.
5.Wyspa kanalizujca ruch niewyodrbniona zjezdni powinna by wyczona zruchu iwyznaczona zgodnie zprzepi-
sami wsprawie znakw isygnaw drogowych.
77.Zjazd zdrogi powinien by zaprojektowany iwybudowany wsposb odpowiadajcy wymaganiom wynikajcym

zjego usytuowania iprzeznaczenia, awszczeglnoci powinien by dostosowany do wymaga bezpieczestwa ruchu na
drodze, wymiarw gabarytowych pojazdw, dla ktrych jest przeznaczony, oraz do wymaga ruchu pieszych.
78.1.Zjazd publiczny powinien by usytuowany zgodnie zwymaganiami okrelonymi w113 ust.7.
2.Zjazd publiczny:
1) powinien mie:
a) szeroko nie mniejsz ni 5,0 m, wtym jezdni oszerokoci nie mniejszej ni 3,5 m inie wiksz ni szeroko
jezdni na drodze,
b) nawierzchni tward wgranicach pasa drogowego,
c) przecicie krawdzi nawierzchni zjazdu idrogi wyokrglone ukiem koowym opromieniu nie mniejszym ni 5m,
d) pochylenie podune zjazdu wobrbie korony drogi dostosowane do jej uksztatowania,
e) na dugoci nie mniejszej ni 7,0 m od krawdzi korony drogi pochylenie podune zjazdu nie wiksze ni 5%,
ana dalszym odcinku nie wiksze ni 12%;
2) znowej drogi klasy GP lub G do stacji paliw powinien by wyposaony wdodatkowe pasy dla pojazdw skrcajcych
ztej drogi;
3) zdrogi klasy GP, G lub Zdo obiektu wymienionego w55 ust.1 pkt3, wwypadku uzasadnionym wzgldami bezpie-
czestwa ruchu, moe by wyposaony wdodatkowe pasy ruchu dla pojazdw skrcajcych ztej drogi, wszczegl-
noci gdy miarodajne natenie ruchu na drodze przekracza 400 P/h.
79.Zjazd indywidualny powinien mie:
1) szeroko nie mniejsz ni 4,5 m, wtym jezdni oszerokoci nie mniejszej ni 3,0 m inie wikszej ni szeroko
jezdni na drodze;
2) nawierzchni co najmniej tward wgranicach pasa drogowego;
3) przecicie krawdzi nawierzchni zjazdu idrogi wyokrglone ukiem koowym opromieniu nie mniejszym ni 3 m, lub
skosem 1 : 1, jeeli jest to zjazd zulicy;
4) pochylenie podune zjazdu wobrbie korony drogi dostosowane do jej uksztatowania;
5) na dugoci nie mniejszej ni 5,0 m od krawdzi korony drogi pochylenie podune nie wiksze ni 5%, ana dalszym
odcinku nie wiksze ni 15%.
Rozdzia14
Wzy drogowe
80.1.Wcelu okrelenia wymaga technicznych iuytkowych wprowadza si nastpujcy podzia wzw:
1) bezkolizyjny typu WA na ktrym nie wystpuje przecinanie torw jazdy, arelacje skrtne s realizowane tylko jako
manewry wyczania, wczania iprzeplatania si potokw ruchu;
2) czciowo bezkolizyjny typu WB na ktrym wystpuje przecinanie torw jazdy niektrych relacji na jednej zdrg;
wramach wza funkcjonuje wwczas na tej drodze skrzyowanie lub zesp skrzyowa, jednak relacje odominuj-
cych nateniach s prowadzone bezkolizyjnie;
3) kolizyjny typu WC na ktrym tylko jezdnie drg krzyuj si wrnych poziomach, natomiast relacje skrtne na
obu drogach odbywaj si na skrzyowaniach.

2.Zakres stosowania wzw, oktrych mowa wust.1, okrelono wtabeli:
Klasa drogi A S GP G
A WA WA WA, WB (WB)
S WA WA, WB WB, WC WB, WC
GP WA, WB WB, WC WB, WC (WB, WC)
G (WB) WB, WC (WB, WC) (WB, WC)
Oznaczenia wtabeli:
WA, WB, WC typ wza,
(...) Rozwizanie dopuszczalne wuzasadnionych wypadkach.
81.Wze, jego ukad funkcjonalny iprzestrzenny, rozwizanie techniczne imateriaowe elementw budowlanych
powinny by zaprojektowane iwykonane wsposb umoliwiajcy przejazd kadego typu pojazdu dopuszczonego do ruchu
na podstawie przepisw prawa oruchu drogowym.
82.1.Wwle mona usytuowa stacje poboru opat, zwane dalej SPO, zgodnie zprzepisami odrbnymi.
2.Usytuowanie SPO wwle powinno by dostosowane do ukadu wza inie powinno ogranicza jego waciwoci
uytkowych okrelonych wrozporzdzeniu.
3.Wwle nie powinny by usytuowane adne obiekty usugowe, do ktrych wjazd odbywaby si zwykorzystaniem
cznic jako dojazdw.
83.Wwle typu WA:
1) wyjazd iwjazd powinny by usytuowane po prawej stronie jezdni drogi;
2) wyjazd zjezdni drogi powinien by usytuowany przed wjazdem na t jezdni;
3) wyjazd powinien by wyposaony wpas wyczania, zzachowaniem wymaga, oktrych mowa w94;
4) wjazd powinien by wyposaony wpas wczania, zzachowaniem wymaga, oktrych mowa w96.
84.Wwle typu WB:
1) droga wyszej klasy, aprzy drogach tej samej klasy droga owikszym miarodajnym nateniu ruchu, powinna by
prowadzona bez zakce, natomiast do warunkw lokalnych powinna by dostosowana droga niszej klasy lub przy
drogach tej samej klasy droga omniejszym miarodajnym nateniu ruchu;
2) wyjazd zjezdni drogi, na ktrej relacje skrtne odbywaj si bezkolizyjnie, powinien poprzedza wjazd na ni;
3) wyjazd iwjazd na jezdni drogi, na ktrej relacje skrtne odbywaj si bezkolizyjnie, powinny by usytuowane po
prawej stronie tej jezdni;
4) wyjazd iwjazd, oktrych mowa wpkt3, powinny by wyposaone wpasy wyczania iwczania, zzachowaniem
wymaga, oktrych mowa w94 i96;
5) poczenie cznicy zdrog niszej klasy powinno odbywa si na skrzyowaniu;
6) wjazd na jednojezdniow drog niszej klasy powinien odbywa si na skrzyowaniu.
85.Wwle typu WC:
1) mona stosowa, odpowiednio do potrzeb, cznic P4 lub dwie cznice P1, oktrych mowa w87, rozdzielone
pasem dzielcym;
2) poczenie cznic zdrog powinno odbywa si na skrzyowaniu.

2) Ustaw
Dziennik po w
31 Poz. 124
86 G prdkoci
86.Graniczne aniczne pprojektowe
dkoc cznic
pro e na
towe cznic
wzach na tabela:
okrela wz
1)
cznice zaczynajce si pasem wyczania ikoczce si pasem wczania.
2)
cznice zakoczone na jednym kocu skrzyowaniem.
3)
cznice zakoczone na obu kocach skrzyowaniami.
87.1.Jednopasowa cznica jednokierunkowa, oznaczona dalej symbolem P1, powinna mie:
1) jezdni wraz zopaskami oszerokoci nie mniejszej ni 6,0 m;
2) obustronne gruntowe pobocza, kade oszerokoci nie mniejszej ni 1,0 m.
2.Dwupasowa cznica jednokierunkowa, oznaczona dalej symbolem P2, powinna mie:
3.Dwupasowa cznica jednokierunkowa zpasem awaryjnym, oznaczona dalej symbolem P3, powinna mie:
1) jezdni wraz zopask zlewej strony razem oszerokoci nie mniejszej ni 7,5 m;
2) pas awaryjny oszerokoci 2,0 m po prawej stronie jezdni;

4.Dwupasowa cznica dwukierunkowa, oznaczona dalej symbolem P4, powinna mie:
5.Wwypadku wza na drodze klasy S lub na drogach niszych klas dopuszcza si zmniejszenie szerokoci jezdni cz-
nic nie wicej ni o1,0 m.
6.Typ cznicy powinien by dostosowany do przewidywanego natenia ruchu oraz dugoci cznicy.
88.1.Jezdnia wraz zopaskami na cznicy P1, P2 lub P3 powinna mie na odcinku prostym wplanie jednostronne
pochylenie poprzeczne nie mniejsze ni 2% inie wiksze ni 3%.
2. Jezdnia wraz z opaskami na cznicy P4 powinna mie na odcinku prostym w planie dwustronne pochylenie po-
przeczne, nie mniejsze ni 2% inie wiksze ni 3%.
3.Jezdnia wraz zopaskami na cznicy P1, P2, P3 lub P4 powinna mie na uku koowym wplanie jednostronne pochy-
lenie poprzeczne owartoci okrelonej wtabeli:
Prdko Warto promienia uku wplanie (m) przy pochyleniu poprzecznym jezdni
projektowa
cznicy 2% 3% 4% 5% 6% 7%
(km/h)
80 580 420579 350419 290349 270289 250269
70 365 290364 235289 215234 195214 185194
60 250 190249 155189 140154 130139 120129
50 160 125159 100124 9099 8589 7584
40 95 7594 6074 5559 5054 4549
30 60 5059 4049 3539 3034 2529
4.Zachowanie wartoci pochylenia poprzecznego jezdni cznicy, oktrym mowa wust.1 i2, nie jest wymagane na
krzywych przejciowych ina prostych przejciowych przed iza ukiem koowym, na ktrych nastpuje zmiana kierunku
pochylenia poprzecznego. Strefy te powinny by tak ksztatowane, eby by zapewniony sprawny odpyw wody.
89.1.Szeroko jezdni cznicy powinna by zwikszona na uku koowym wplanie opromieniu R mniejszym ni
150 m owarto:
1) 50/R na cznicy P1;
2) 70/R na cznicy P2, P3 lub P4.
2.Zwikszenie szerokoci jezdni, oktrym mowa wust.1, wykonuje si na krzywej przejciowej lub na prostej przej-
ciowej, jeli krzywa przejciowa nie wystpuje.
90.1.O jezdni cznicy wplanie powinna skada si zodcinkw prostych iodcinkw krzywoliniowych.
2.Odcinek krzywoliniowy moe zawiera uk koowy, kombinacje ukw koowych ikrzywych przejciowych, atake
inne rodzaje krzywych.
3. cznica powinna by zaprojektowana iwykonana w taki sposb, eby byo zachowane bezpieczestwo pojazdu
poruszajcego si zprdkoci projektow po mokrej nawierzchni.
4.Wymagania, oktrych mowa wust.3, uznaje si za spenione, jeeli:
1) wartoci promienia uku koowego wplanie oraz pochylenia poprzecznego jezdni cznicy odpowiadaj wymaganiom
okrelonym w88 ust.3;

2) parametry geometryczne cznicy nie przekraczaj wartoci okrelonych wtabeli:
Najmniejszy promie uku

Prdko Najmniej- Najwiksze pochylenie podune (%)
wprzekroju podunym (m)
projekto- szy
wa parametr cznicy wyjazdowej cznicy wjazdowej wypukego
cznicy klotoidy wklsego
nawznie- nawznie- na uku na prostej
(km/h) (m) na spadku na spadku
sieniu sieniu wplanie wplanie
80 100 5 4 4 5 4500 3000 2000
70 90 5 4 4 5 3200 2000 1400
60 75 6 5 5 6 2700 1700 1000
50 60 6 5 5 6 1400 1000 750
40 40 6 6 6 7 700 500 500
30 25 6 6 6 7 500 200 250
3) odlego widocznoci na cznicy jest nie mniejsza ni okrelona w168.
91.1.20) Jezdni zbierajco-rozprowadzajc mona stosowa na wle lub na odcinku midzy wzami wcelu ogra-
niczenia liczby wyjazdw ziwjazdw na jezdni gwn oraz eliminacji zniej manewrw przeplatania. Jezdnia zbierajco-
-rozprowadzajca nie moe obsugiwa ruchu, oktrym mowa w8a.
2. Prdko projektowa jezdni zbierajco-rozprowadzajcej powinna wynosi 60 km/h, a wyjtkowo 70 km/h lub
80km/h.
3.Jezdnia zbierajco-rozprowadzajca powinna by jednokierunkowa iwzalenoci od miarodajnego natenia ruchu

mie przekrj poprzeczny taki jak cznica P1, P2 albo P3.
4.Uksztatowanie jezdni zbierajco-rozprowadzajcej wplanie iwprzekroju podunym powinno odpowiada wyma-

ganiom dotyczcym cznic, oktrych mowa w90.
92.Pochylenia poprzeczne gruntowego pobocza cznicy ijezdni zbierajco-rozprowadzajcej powinny by ustalone

zzachowaniem warunkw, oktrych mowa w37 ust.2 i3.
93.Pochylenia skarp nasypw iwykopw cznicy ijezdni zbierajco-rozprowadzajcej powinny by ustalone zza-
chowaniem warunkw, oktrych mowa w42.
94.1.Wyjazd wwle typu WA oraz wyjazd zdrogi klasy A, S iGP wwle typu WB powinny mie, zzastrzee-
niem ust.9, rwnolege pasy wyczania.
2.Do pasa wyczania, oktrym mowa wust.1, naley:
1) klin, na ktrego dugoci pas wyczania uzyskuje pen szeroko;
2) odcinek zwalniania, ktrego dugo jest mierzona od koca klina do pocztku uku koowego cznicy.
3.Pas wyczania na cznic P1, P2 lub P3, powinien mie:
1) klin odugoci nie mniejszej ni:

a) 100 m jeeli prdko miarodajna drogi jest wiksza ni 110 km/h,
b) 75 m przy prdkoci miarodajnej drogi 110 km/h lub 100 km/h,
c) 50 m wpozostaych wypadkach;
20)

2) odcinek zwalniania odugoci nie mniejszej ni okrelona wtabeli:
Rnica Dugo odcinka zwalniania (m) przy pochyleniu podunym pasa wyczania
prdkoci
V (km/h) 5% 4% 3% 2% 0% 2% 3% 4%
60 280 250 230 210 190 170 160 150

50 250 230 210 190 170 150 140 130
40 220 200 180 170 150 130 120 110
30 170 160 150 140 120 110 100 90
20 120 110 100 95 85 75 70 65
Oznaczenia: V = 0,75 Vm Vp
gdzie: Vm prdko miarodajna drogi wkm/h,
Vp prdko projektowa cznicy wkm/h.
4.Odcinek zwalniania, oktrym mowa wust.3 pkt2, powinien mie pas ruchu oszerokoci 3,5 m, jeli prdko pro-
jektowa drogi jest wiksza od 80 km/h, i3,0 m wpozostaych wypadkach oraz pas awaryjny oszerokoci 2,0 m lub opask
oszerokoci co najmniej 0,5 m, wzalenoci od tego, ktry zelementw wystpuje na cznicy.
5.Podwjny pas wyczania na cznic P3, bez zmniejszenia liczby pasw ruchu na jezdni drogi, powinien mie:

2) wspln krawd pasa wyczania openej szerokoci ijezdni drogi, odugoci nie mniejszej ni 400 m.
6.Podwjny pas wyczania na cznic P3, ze zmniejszeniem ojeden liczby pasw ruchu na jezdni drogi, powinien
mie:
b) 75 m przy prdkoci miarodajnej drogi 110 km/h,
2) wspln krawd pasa wyczania openej szerokoci ijezdni drogi, odugoci nie mniejszej ni 450 m.
7.Odcinek, oktrym mowa wust.5 pkt2 iust.6 pkt2, powinien mie dwa pasy ruchu oszerokoci nie mniejszej ni
7,0 m oraz pas awaryjny oszerokoci 2,0 m.
8.Pas wyczania, oktrym mowa wust.3, powinien mie wspln krawd odcinka pasa openej szerokoci ijezdni
drogi klasy Alub S, odugoci nie mniejszej ni 200 m przy prdkoci miarodajnej 130 km/h, nie mniejszej ni 175 m przy
prdkoci miarodajnej 110 km/h inie mniejszej ni 150 m przy prdkoci miarodajnej poniej 110 km/h. Wodniesieniu do
jezdni drg klas GP iG wymienione dugoci nie powinny by mniejsze ni odpowiednio 150 m, 125 m i100 m.
9.Wwypadku dobrej widocznoci wyjazdu zjezdni drogi na cznic P1 moe by stosowany kierunkowy pas wy-
czania, jeeli prdko projektowa drogi jest mniejsza ni 120 km/h. Kierunkowy pas wyczania powinien mie:
1) skos 1 : 30 zklinem odugoci 75 m;
2) odcinek zwalniania odugoci nie mniejszej ni okrelona wtabeli wust.3 pkt2; jego dugo jest mierzona od koca
klina do pocztku uku koowego cznicy;
3) pas awaryjny oszerokoci 2,0 m lub opask oszerokoci co najmniej 0,5 m, wzalenoci od tego, ktry zelementw
wystpuje na cznicy.
10.Pochylenie podune ipoprzeczne pasa wyczania oraz jego uksztatowanie wplanie sytuacyjnym powinny by
dostosowane do pasa ruchu, przy ktrym si on znajduje.
11.Wyjazdy zdrg wwle typu WC mog mie dodatkowe pasy ruchu, ktre s czci skrzyowa na tych drogach.

95.1.Wyjazd zcznicy izjezdni zbierajco-rozprowadzajcej, zzastrzeeniem ust.8, powinny mie rwnolege

pasy wyczania.
2.Pas wyczania zcznicy P1 na cznic P1 powinien mie:

1) klin odugoci nie mniejszej ni 60 m;
2) odcinek zwalniania odugoci nie mniejszej ni 150 m, jeeli jest to wze typu WA, inie mniejszej ni 100 m wpo-
zostaych wypadkach.
3.Odcinek zwalniania, oktrym mowa wust.2 pkt2, powinien mie pas ruchu oszerokoci 3,0 m oraz opask osze-
rokoci co najmniej 0,5 m.
4.Pas wyczania zcznicy P2 lub P3 na cznic P1 powinien mie:

2) odcinek zwalniania odugoci nie mniejszej ni 150 m, jeeli jest to cznica P3, inie mniejszej ni 100 m, jeeli jest
to cznica P2.
5.Odcinek zwalniania, oktrym mowa wust.4 pkt2, powinien mie pas ruchu oszerokoci 3,0 m oraz opask osze-
rokoci co najmniej 0,5 m.
6.Pas wyczania zcznicy P3 na cznic P3 powinien mie:

2) odcinek zwalniania owymiarach jak wust.4 pkt2.
7.Odcinek zwalniania, oktrym mowa wust.6 pkt2, powinien mie dwa pasy ruchu oraz pas awaryjny oszeroko-
ciach jak na cznicy P3.
8.Wwypadku dobrej widocznoci wyjazdu zcznicy lub jezdni zbierajco-rozprowadzajcej wwle typu WA lub WB:
1) dugoci klina iodcinka zwalniania na pasie wyczania mog by nawet opoow krtsze;
2) moe by stosowany kierunkowy pas wyczania.
9.Pochylenie podune ipoprzeczne pasa wyczania oraz jego uksztatowanie wplanie sytuacyjnym, powinny by
dostosowane do jezdni cznicy lub jezdni zbierajco-rozprowadzajcej.
96.1.Wjazd wwle typu WA oraz wjazd na drog klasy A, S lub GP wwle typu WB powinny mie rwnolege
pasy wczania, zzastrzeeniem ust.9, umieszczone zprawej strony jezdni krzyujcych si drg.
2.Do pasa wczania, oktrym mowa wust.1, naley:

1) odcinek przyspieszania, ktrego dugo jest mierzona od koca uku koowego na cznicy do pocztku klina;
2) klin, na ktrego dugoci zanika pas wczania.
3.Pas wczania zcznic P1 lub P2 powinien mie:

1) odcinek przyspieszania odugoci nie mniejszej ni okrelona wtabeli:
Rnica Dugo odcinka przyspieszania (m) przy pochyleniu podunym pasa wczania
prdkoci
V (km/h) 5% 4% 3% 2% 0% 2% 3% 4%
60 190 200 210 230 270 340 390 450

50 170 180 200 210 250 320 370 430
40 150 160 180 190 230 290 330 400
30 130 140 150 160 200 250 290 350
20 90 100 110 120 160 200 240 300
Oznaczenia: V = 0,75 Vm Vp
gdzie: Vm prdko miarodajna drogi wkm/h,
Vp prdko projektowa cznicy wkm/h.


c) 50 m wpozostaych wypadkach.
4.Odcinek przyspieszania, oktrym mowa wust.3 pkt1, powinien mie pas ruchu oszerokoci 3,5 m, jeli prdko
projektowa drogi jest wiksza od 80 km/h, i3,0 m wpozostaych wypadkach oraz pas awaryjny oszerokoci 2,0 m lub
opask oszerokoci co najmniej 0,5 m, wzalenoci od tego, ktry zelementw wystpuje na cznicy.
5.Pas wczania, oktrym mowa wust.3, powinien mie wspln krawd odcinka pasa openej szerokoci ijezdni
drogi klasy Alub S, na dugoci nie mniejszej ni 250 m przy prdkoci miarodajnej drogi 130 km/h, nie mniejszej ni
200 m przy prdkoci miarodajnej drogi 110 km/h i nie mniejszej ni 150 m przy prdkoci miarodajnej drogi poniej
110km/h. Wodniesieniu do jezdni drg klas GP iG wymienione dugoci nie powinny by mniejsze ni odpowiednio
200m, 150 m i100 m.
6.Podwjny pas wczania zcznicy P3 powinien mie:

1) dwa nastpujce po sobie odcinki rwnolegego wzgldem krawdzi jezdni drogi pasa wczania, kady odugoci nie
mniejszej ni 500 m;
2) kliny na kocach odcinkw, oktrych mowa wpkt1, dugoci nie mniejszej ni:
3) szeroko:
a) 7,0 m dwch pasw ruchu na pierwszym odcinku przyspieszania,
b) 3,5 m pasa ruchu na drugim odcinku;
4) pas awaryjny oszerokoci 2,0 m.
7.Podwjny pas wczania zcznicy P3, ze zwikszeniem ojeden liczby pasw ruchu na drodze, powinien mie:
1) odcinek rwnolegego wzgldem krawdzi jezdni pasa wczania, odugoci nie mniejszej ni 500 m;

3) pas ruchu na odcinku przyspieszania oszerokoci 3,5 m;
4) pas awaryjny oszerokoci 2,0 m.
8.Pochylenie podune ipoprzeczne pasa wczania oraz jego uksztatowanie wplanie sytuacyjnym powinny by do-
stosowane do pasa ruchu, przy ktrym si on znajduje.
9.Pas wczania, oktrym mowa wust.1, powinien by stosowany, jeeli droga wobrbie wjazdu jest dwujezdniowa.
Wwypadku drogi jednojezdniowej powinien by stosowany dodatkowy pas ruchu jak na skrzyowaniu.
10.Wjazdy na drogi wwle typu WC mog mie dodatkowe pasy ruchu, ktre s czci skrzyowa na tych drogach.
97.1.Wjazd na cznic lub jezdni zbierajco-rozprowadzajc powinien mie rwnolegy pas wczania.
2.Pas wczania, oktrym mowa wust.1, powinien mie:

1) odcinek przyspieszania odugoci nie mniejszej ni 90 m iszerokoci 3,0 m oraz opask oszerokoci co najmniej 0,5m;
2) klin odugoci nie mniejszej ni 60 m.

3.Wwypadku dobrej widocznoci wjazdu, oktrym mowa wust.1, wwle typu WA lub WB, dugoci odcinka przy-
spieszania iklina mog by nawet opoow krtsze ni okrelone wust.2.
98.1.Obszar przeplatania moe wystpowa na jezdni drogi klasy S idrogach niszych klas oraz na jezdni zbierajco-
-rozprowadzajcej.
2.Na obszarze przeplatania powinna by zwikszona liczba pasw ruchu nie mniej ni ojeden, na dugoci od 100 m do
300 m, odpowiednio do potrzeb iwarunkw uytkowych.
Rozdzia15
Przejazdy drogowe iskrzyowania zliniami kolejowymi
99.Droga wobrbie przejazdu drogowego powinna by tak zaprojektowana iwykonana, eby nie ograniczaa waci-
woci technicznych iuytkowych drogi, zktr si krzyuje.
100.Skrzyowanie drogi zlini kolejow powinno by zaprojektowane iwykonane zgodnie zprzepisami wsprawie
warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada skrzyowania linii kolejowych zdrogami publicznymi iich usytuo-
wanie.
DZIAIV
Wyposaenie techniczne drg
Rozdzia1
Urzdzenia odwadniajce oraz odprowadzajce wod
101.1.Urzdzenia do powierzchniowego odwodnienia pasa drogowego powinny zapewnia sprawne odprowadzenie

wody.
2.Wymiary urzdze odwadniajcych drog ustala si na podstawie deszczu miarodajnego, okrelonego przy prawdo-
podobiestwie p pojawienia si opadw, przy czym prawdopodobiestwo to wynosi:
1) p = 10% na drodze klasy Alub S;
2) p = 20% na drodze klasy GP;
3) p = 50% na drodze klasy G lub Z;
4) p = 100% na drodze klasy L lub D.
3.Obliczenia hydrauliczne urzdze odwadniajcych powinny by wykonane zgodnie zPolsk Norm.
102.1.Rowy odwadniajce drog wykonuje si wksztacie opywowym, trjktnym lub trapezowym.
2.Rw opywowy stosuje si na drogach klas AiS, adopuszcza si jego stosowanie na drodze klasy GP wycznie
wwykopach.
3.Rw opywowy stosuje si wwykopie, przy krawdzi korony drogi, jeeli korpus drogi ma odwodnienie wgbne lub
jest wykonany zmateriau niewymagajcego odwodnienia wgbnego; rw opywowy powinien by rwnie stosowany
przy wysokoci skarpy nasypu do 2 m, gdy zachodzi potrzeba odprowadzenia wody, wwypadku niestosowania skrajnej
bariery ochronnej. Szeroko rowu opywowego nie powinna by mniejsza ni 1,5 m, agboko nie powinna by wiksza
ni 1/5 jego szerokoci.
4.Rw trjktny stosuje si na drogach klasy A, S iGP, wszczeglnoci wcelu uatwienia utrzymania drogi, kiedy
wysoko skarpy nasypu lub wykopu jest mniejsza ni 1,0 m. Pochylenie skarpy wewntrznej nie powinno by wiksze ni
1 : 3, skarpy zewntrznej nie wiksze ni 1 : 5, agboko rowu powinna wynika ze sposobu odwodnienia korpusu drogi.
5.Rw trapezowy stosuje si na drogach wszystkich klas, zzastrzeeniem ust.6, atake jako rw stokowy. Dno rowu
powinno mie szeroko co najmniej 0,4 m, agboko rowu nie powinna by mniejsza ni 0,5 m, przy czym jeeli grna
cz korpusu drogi jest odwadniana drenami lub warstw odsczajc, dno rowu powinno by poniej poziomu wylotu
drenu, sczka lub warstwy odsczajcej nie mniej ni 0,2 m, ana odcinku wododziau nie mniej ni 0,1 m. Pochylenie skar-
py rowu nie powinno by wiksze ni 1:1,5 zzastrzeeniem 42.

6.Rw trapezowy, oktrym mowa wust.5, dopuszcza si na drodze klasy Alub S, gdy na koronie drogi przewiduje si
ustawienie skrajnej bariery ochronnej.
7.Poczenie roww, oktrych mowa wust.1, powinno by wykonane wsposb pynny.
8.Rw stokowy stosuje si wcelu przejcia wody powierzchniowej napywajcej ze stoku; rw stokowy powinien by
wykonany co najmniej 3,0 m powyej krawdzi przecicia si skarpy wykopu zterenem. Rw ten nie moe zmniejsza
statecznoci skarpy wykopu. Gdy istnieje obawa, e rw stokowy nawodni skarp wykopu, powinien by uszczelniony lub
odsunity od skarpy wykopu. Pochylenie skarp rowu stokowego nie powinno by wiksze ni 1:1,5.
9.Wcelu zapewnienia sprawnego odprowadzenia wody naley stosowa pochylenie podune dna rowu nie mniejsze
ni 0,5%; dopuszcza si pochylenie dna rowu nie mniejsze ni 0,2% na terenie paskim oraz na terenie paskim ogruntach
przepuszczalnych iodcinkach wododziau nie mniejsze ni 0,1%. Najwiksze dopuszczalne pochylenie podune dna ro-
wu wzalenoci od rodzaju gruntu lub sposobu umocnienia jego dna okrela Polska Norma.
103.1.Urzdzenie ciekowe, zwane dalej ciekiem, powinno by stosowane wwypadku, gdy woda powierzchnio-
wa spowodowaaby uszkodzenie elementw korpusu drogi, oraz na obszarze, zktrego odprowadzenie wody powierzch-
niowej bezporednio do ziemi lub do odbiornika wody nie jest dopuszczalne.
cieki mog by stosowane do odwodnienia elementw pasa drogowego, wszczeglnoci:
1) jezdni, pasa awaryjnego, utwardzonego pobocza, opaski, chodnika, cieki rowerowej;
2) pasa dzielcego;
3) odprowadzenia wody zkrawdzi korony wwykopie skalistym lub przy cianie oporowej;
4) umocnienia dna rowu.
2.Ze wzgldu na cechy uytkowe wyrnia si nastpujce cieki:
1) paskie (przykrawnikowe);
2) korytkowe;
3) kryte.
3.Wody powierzchniowe ze cieku powinny by odprowadzone przez studzienki ciekowe przykanalikiem do kanali-
zacji lub wwypadku braku kanalizacji przykanalikiem do rowu przydronego.
4.Dopuszcza si na drogach klasy G idrogach niszych klas odprowadzenie wody do rowu przydronego, oktrym
mowa wust.3, ciekiem podchodnikowym lub ciekiem skarpowym.
5.Zakoczenie wylotu przykanalika icieku skarpowego, oktrych mowa wust.3 i4, powinno chroni rw przed
rozmywaniem.
6.Pochylenie podune dna cieku powinno by nie mniejsze ni 0,5%; na terenie paskim dopuszcza si pochylenie
podune dna cieku nie mniejsze ni 0,2%. Wwypadku gdy ciek ma niewystarczajce pochylenie podune, dopuszcza si
amanie niwelety dna cieku wcelu zwikszenia pochylenia podunego.
7.Odlego midzy miejscami odprowadzenia wody ze cieku powinna by okrelona przy uwzgldnieniu iloci wody
spywajcej zpowierzchni zlewni, pochylenia podunego dna cieku ijego napenienia. Przy pochyleniu podunym dna
cieku wynoszcym 0,2% odlego ta nie powinna by wiksza ni 50 m.
8.Miejsca odprowadzenia wody, oktrych mowa wust.7, na terenie zabudowy powinny by umieszczane wszczegl-
noci:
1) przed skrzyowaniem lub przejciem dla pieszych od strony napywu wody;
2) wnajniszym miejscu wklsego zaamania niwelety dna cieku.
9. Studzienki ciekowe powinny by zlokalizowane poza pasem ruchu, opask, utwardzonym poboczem lub pasem
awaryjnym, cofnite za krawd nawierzchni. Przy przebudowie albo remoncie ulic oraz przy budowie nowych ulic klasy G
iulic niszych klas dopuszcza si lokalizowanie studzienek ciekowych wjezdni przy krawniku.

104.1.Urzdzenia do powierzchniowego odwodnienia placu powinny zapewnia sprawne odprowadzenie wody.
2.Plac powinien by podzielony na zlewnie, zktrych odprowadzana woda do jednej studzienki ciekowej nie powinna
mie wikszej powierzchni ni 800 m2.
3.Pochylenie wzdu kierunku spywu wody nie powinno by mniejsze ni 0,4%.
4.Wzdu obrzey zbierajcych wod ze zlewni, oktrych mowa wust.2, naley przewidzie cieki paskie lub kryte,
wktrych powinny by usytuowane studzienki ciekowe.
105.1.Urzdzenia do wgbnego odwodnienia drogi maj na celu odprowadzenie wody zpodoa korpusu drogowego.
2.Parametry urzdze do odwodnienia wgbnego drogi powinny by okrelone na podstawie bada gruntowo-wod-
nych podoa.
3.Odwodnienie wgbne moe by stosowane do:

1) odprowadzenia wody zwarstwy odsczajcej iwody przedostajcej si zpowierzchni pasa drogowego do gruntu;
2) obnienia poziomu wody gruntowej, jeeli spd konstrukcji nawierzchni jest wyniesiony mniej ni 1,0 m nad poziom
wody gruntowej.
4.Do obnienia poziomu wody gruntowej mona stosowa dreny. Dren naley umieszcza, wzalenoci od potrzeb,
pod dnem rowu, dnem cieku lub wpasie dzielcym.
5.Wwypadku napywu wody gruntowej wwykopie wkierunku korpusu drogi mona stosowa dren odcinajcy. Dren
ten od strony korony drogi powinien by uszczelniony.
6.Jeeli woda gruntowa wypywa na skarp wykopu, powinien by stosowany dren skarpowy.
7.Dren powinien by umieszczony poniej gbokoci przemarzania gruntu. Dopuszcza si wykonanie pytkiego drenu
do odprowadzenia wody zwarstwy odsczajcej.
8.Spadek poduny drenu powinien by nie mniejszy ni 0,2%.
106.1.Kanalizacj deszczow wykonuje si, gdy nie ma moliwoci odprowadzenia wody za pomoc urzdze do
powierzchniowego odwodnienia lub gdy wymagaj tego przepisy odrbne.
2.Przy usytuowaniu kanalizacji deszczowej wpasie drogowym powinna by uwzgldniona lokalizacja innych urzdze
ibudowli podziemnych, atake nadziemnych ogbokich fundamentach.
3.Kolektor kanalizacji deszczowej powinien by usytuowany, zzastrzeeniem ust.4:

1) na dwujezdniowej drodze wpasie dzielcym lub winnym uzasadnionym technicznie miejscu pozajezdni;
2) na jednojezdniowej drodze pod chodnikiem, pasem zieleni, poboczem lub pozakoron drogi, jeeli uzasadniaj to
wzgldy zagospodarowania pasa drogowego.
4.Na drodze klasy Zidrogach niszych klas oraz na przebudowywanym albo remontowanym odcinku drogi klasy GP
lub G na terenie zabudowy dopuszcza si usytuowanie kolektora kanalizacji deszczowej pod jezdni. Studzienki rewizyjne,
oktrych mowa wust.7, powinny by usytuowane wmiejscu najmniej naraonym na dziaanie k pojazdw.
5.Strop kolektora lub przykanalika powinien by zagbiony poniej gbokoci przemarzania gruntu. Gdy uzyskanie
tego zagbienia nie jest moliwe, wszczeglnoci ze wzgldu na zapewnienie wymaganego pochylenia podunego, naley
przewidzie odpowiedni ich izolacj.
6.rednica kolektora powinna by ustalona na podstawie iloci wody spywajcej zodwadnianej powierzchni oraz przy
zaoeniu, e:
1) prdko przepywu wody nie powinna by mniejsza ni 0,5 m/s;
2) najwiksza prdko przepywu nie powinna przekroczy wartoci dopuszczalnej dla materiau, zktrego kolektor
jest wykonany;
3) pochylenie dna kolektora orednicy 0,30 m nie powinno by wiksze ni 3,0%, aorednicy 1,00 m iwikszej co
najwyej 1,0%; przy porednich rednicach kolektora jego pochylenie naley interpolowa; rednica kolektora nie
powinna by mniejsza ni 0,30 m, przykanalika za 0,15 m.

7.Studzienka rewizyjna powinna by stosowana, gdy kolektor zmienia kierunek, rozgazia si, zmienia rednic lub
pochylenie podune. Winnych wypadkach studzienki te rozmieszcza si przy zachowaniu odlegoci okrelonych wPol-
skiej Normie.
107.1.Indywidualne rozwizania urzdze odwadniajcych uwzgldniajce specyficzne warunki otoczenia ipodoa

mog by stosowane wszczeglnoci na drodze przebiegajcej na terenie chronionym, wniekorzystnych warunkach grunto-
wo-wodnych, wterenie grskim, na obszarze osuwiskowym albo na terenie podlegajcym wpywom eksploatacji grniczej.
2.Urzdzenia, oktrych mowa wust.1, to wszczeglnoci:
1) szczelny przekrj poprzeczny korony drogi;
2) szczelny rw odprowadzajcy wody powierzchniowe;
3) kanalizacja zelastycznych rur;
4) drena skarpowy;
5) ekrany iowe odcinajce dopyw wody;
6) przegrody zmniejszajce prdko przepywu, kaskady, bystrotoki, rynny;
7) dreny pionowe, studnie drenarskie ichonne.
108.1.Wody opadowe zpasa drogowego odprowadzane do odbiornika wody lub do ziemi powinny spenia wyma-
gania okrelone wprzepisach dotyczcych ochrony rodowiska.
2.Wody zkanalizacji mona odprowadza do odbiornika wody kolektorem lub rowem odpywowym, przy czym wza-
lenoci od potrzeb dla oczyszczenia odprowadzanej wody moe by stosowany rw trawiasty, opochyleniu podunym
dna nieprzekraczajcym 0,5%, wktrym mog by stosowane przegrody. Woda zkolektora powinna by odprowadzona do
odbiornika wodnego przez urzdzenia oczyszczajce.
3.Jeeli nie ma moliwoci odprowadzenia nieoczyszczonej wody zurzdze odwadniajcych, powinno si stosowa
urzdzenia zabezpieczajce rodowisko przed zanieczyszczeniami spywajcymi zdrogi.
4.Urzdzeniami, oktrych mowa wust.3, mog by wszczeglnoci:

1) zbiornik retencyjno-infiltracyjny gdy zachodzi potrzeba zwolnienia odpywu lub zatrzymania wody;
2) zbiornik infiltracyjny gdy grunt do gbokoci 1,5 m poniej dna zbiornika zapewnia szybko filtracji co najmniej
1,25 cm/h iznajduje si powyej poziomu wody gruntowej;
3) rw infiltracyjny gdy grunt do gbokoci 1,5 m poniej dna rowu zapewnia szybko filtracji co najmniej 0,7 cm/h
iznajduje si powyej poziomu wody gruntowej;
4) rw trawiasty gdy jest stosowany samodzielnie lub wpoczeniu zinnymi urzdzeniami oczyszczajcymi; powinien
by pokryty gst traw wysoko koszon, na podou oszybkoci filtracji co najmniej 1,25 cm/h.
5.Odlego od zabudowy urzdze, oktrych mowa wust.4, nie powinna by mniejsza ni 8,0 m; wcelu utrzymania
sprawnoci technicznej tych urzdze powinien by zapewniony dojazd.
Rozdzia2
Urzdzenia owietleniowe
109.1.Droga powinna by owietlona ze wzgldw bezpieczestwa ruchu, wszczeglnoci:
1) gdy przebiega przez obszar owietlony iwystpuje zagroenie olnienia uczestnikw ruchu;
2) wobrbie wza lub skrzyowania, jeeli jedna zkrzyujcych si drg jest owietlona;
3) na skrzyowaniu zdrog klasy S;
4) na skrzyowaniu typu rondo;
5) na skrzyowaniu skanalizowanym zwyspami wkrawnikach jeeli jest to droga klasy GP;

6) midzy odcinkami owietlonymi jeeli dugo odcinka nie przekracza 500 m;

7) na odcinku przylegym do obiektu mostowego jeeli obiekt jest owietlony;
8) wobrbie miejsca poboru opat, zwanego dalej MPO;
9) na ulicy klasy S;
10) na jednojezdniowej ulicy oczterech iwikszej liczbie pasw ruchu;
11) na skrzyowaniu na terenie zabudowy, przy ktrym znajduj si budynki uytecznoci publicznej, przystanki komuni-
kacji zbiorowej;
12) wobrbie przejcia dla pieszych idojcia do przystankw komunikacji zbiorowej na terenie zabudowy.
2.Urzdzenie obsugi podrnych, pojazdw iprzesyek miejsce obsugi podrnych, oktrym mowa wprzepisach
odrogach publicznych, zwane dalej MOP, parking dla pojazdw ciarowych, stacja paliw powinny by owietlone co
najmniej wczci dostpnej dla uczestnikw ruchu.
3.wiato owietlenia nie moe zmienia barwy znakw drogowych.
4.Midzy owietlonym anieowietlonym odcinkiem drogi powinna by wykonana strefa przejciowa ozmniejszaj-
cym si nateniu wiata idugoci nie mniejszej ni:
1) 200 m na drodze klasy Alub S;
2) 100 m na drodze klasy GP idrogach niszych klas.
5.Supy owietleniowe powinny by tak usytuowane, aby nie powodoway zagroenia bezpieczestwa ruchu inie ogra-
niczay widocznoci. Supy owietleniowe oraz oprawy owietleniowe powinny by umieszczone poza skrajni drogi,
oktrej mowa w54.
6.Odlego lica supa owietleniowego nie powinna by mniejsza ni:
1) 1,0 m od krawdzi jezdni nieograniczonej krawnikami,
2) 0,5 m od krawdzi pasa awaryjnego, pasa postojowego, utwardzonego pobocza lub opaski,
3) 1,0 m od lica krawnika na drodze klasy S lub GP,
4) 0,5 m od lica krawnika na drodze klasy G idrogach niszych klas,
przy spenieniu wymaga, oktrych mowa w130.
7.Wymagania dotyczce natenia owietlenia irozmieszczenia punktw wietlnych okrela Polska Norma.
Rozdzia3
Obiekty iurzdzenia obsugi uczestnikw ruchu
110.1.Droga wzalenoci od potrzeb moe by wyposaona wobiekty iurzdzenia obsugi uczestnikw ruchu. Do
obiektw tych iurzdze zalicza si wszczeglnoci MOP, punkty kontroli samochodw ciarowych, MPO, zatoki posto-
jowe, zatoki autobusowe, perony tramwajowe, ptle autobusowe, place do zawracania, mijanki, przejcia dla pieszych.
2.Obiekty iurzdzenia, oktrych mowa wust.1, mog znajdowa si wobrbie korony lub pozakoron drogi wzale-
noci od ich przeznaczenia.
3. Odlego obiektw budowlanych przeznaczonych do obsugi pojazdw i uczestnikw ruchu od krawdzi jezdni
drogi nie powinna by mniejsza ni okrelona wprzepisach odrogach publicznych.
4.Obiekty iinne przeszkody ograniczajce widoczno powinny by usytuowane pozawymaganym polem widoczno-
ci, oktrym mowa wrozdziale 2 dziau VII.
111.1.Odlego midzy ssiednimi MOP na drodze klasy Apowinna by nie mniejsza ni 15 km, aodlego MOP
od przejcia granicznego nie mniejsza ni 3,0 km. Przy przebudowie albo remoncie drogi klasy A, wwypadku istniej-
cych obiektw iurzdze obsugi uczestnikw ruchu, dopuszcza si zmniejszenie do 50% tych odlegoci.

2.Odlego midzy ssiednimi MOP na drodze klasy S powinna by nie mniejsza ni 10 km, aodlego MOP od
przejcia granicznego nie mniejsza ni 1,5 km. Przy przebudowie albo remoncie drogi klasy S, wwypadku istniejcych
obiektw iurzdze obsugi uczestnikw ruchu, dopuszcza si zmniejszenie do 50% tych odlegoci.
112.1.MOP na drodze klasy Alub S powinien zapewni obsug uczestnikw ruchu wzakresie, oktrym mowa
w114. Przy przebudowie albo remoncie drogi klasy S dopuszcza si odrbne usytuowanie istniejcych obiektw iurz-
dze obsugi uczestnikw ruchu przy dodatkowej jezdni, ktra powinna by poczona zjezdni drogi klasy S jednym wy-
jazdem iwjazdem.
2.Odlego midzy wyjazdem iwjazdem zMOP jest okrelona w166 ust.2.
113.1.Poczenie obiektu lub urzdzenia obsugi uczestnikw ruchu zdrog, jeeli nie jest ono usytuowane bezpo-
rednio przy jezdni, powinno by zapewnione za pomoc dwu- lub jednokierunkowego wyjazdu iwjazdu.
2.Wyjazd iwjazd na drog klasy Alub S zobiektu iurzdzenia obsugi uczestnikw ruchu powinny by zlokalizowane
oddzielnie dla kadego kierunku ruchu.
3.Na drodze klasy GP idrogach niszych klas odwch jezdniach oraz na jednojezdniowej drodze omiarodajnym nat-
eniu ruchu wikszym ni 800 P/h, poczenie obiektu iurzdzenia obsugi uczestnikw ruchu zdrog powinno by wyko-
nane oddzielnie dla kadego kierunku ruchu.
4.Na jednojezdniowej drodze klasy GP idrogach niszych klas oprdkoci miarodajnej powyej 70 km/h dopuszcza
si wykonanie wyjazdu iwjazdu na drog zobiektu iurzdzenia obsugi uczestnikw ruchu dla obu kierunkw ruchu po
jednej stronie drogi, jeeli natenie miarodajne ruchu nie jest wiksze ni 400 P/h. Przy wikszym miarodajnym nateniu
ruchu wobrbie wyjazdu zdrogi do tych urzdze naley zapewni dodatkowy pas ruchu dla skrtw wlewo.
5.Na drogach niewymienionych wust.2, 3 i4 wyjazdy iwjazdy na drog zobiektu iurzdzenia obsugi uczestnikw
ruchu mog by usytuowane dla jednego lub obu kierunkw ruchu, jeli nie zagraa to bezpieczestwu ruchu.
6.Zatoka autobusowa, niezalenie od klasy drogi, powinna by przeznaczona do ruchu wjednym kierunku.
7. Wyjazd z drogi do obiektu i urzdzenia obsugi uczestnikw ruchu i wjazd na drog nie mog by usytuowane
wmiejscach zagraajcych bezpieczestwu ruchu drogowego, awszczeglnoci:
1) wobszarze oddziaywania skrzyowania lub wza;
2) wmiejscu, wktrym nie jest zapewniona wymagana widoczno wjazdu na drog;
3) na odcinku drogi opochyleniu niwelety wikszym ni 4%;
4) nie bliej wierzchoka uku wypukego ni wymagana odlego widocznoci na zatrzymanie;
5) na odcinku wystpowania dodatkowego pasa ruchu.
8.Poczenie obiektu iurzdzenia obsugi uczestnikw ruchu do drogi klasy Alub S powinno by wyposaone wpasy
wyczania iwczania.
9.Poczenie obiektu iurzdzenia obsugi uczestnikw ruchu do dwujezdniowych drg klasy GP idrg niszych klas
powinno by wyposaone wdodatkowe pasy ruchu. Warunki techniczne, jakim powinny odpowiada dodatkowe pasy ru-
chu, s okrelone w6669.
10.Przedueniem pasa wczania powinien by pas awaryjny, adodatkowego pasa ruchu utwardzone pobocze, odu-
goci nie mniejszej ni 100 m ioszerokoci nie mniejszej ni 2,0 m.
114.1.Wcelu okrelenia cech uytkowych MOP wyrnia si nastpujce ich rodzaje:

1) MOP I ofunkcji wypoczynkowej: wyposaony wstanowiska postojowe (parking), jezdnie manewrowe, urzdzenia
wypoczynkowe, sanitarne iowietlenie; dopuszcza si wyposaenie wobiekty maej gastronomii;
2) MOP II ofunkcji wypoczynkowo-usugowej: wyposaony wobiekty, oktrych mowa wpkt1, oraz wstacj paliw,
stanowiska obsugi pojazdw, obiekty gastronomiczno-handlowe, informacji turystycznej;
3) MOP III ofunkcji wypoczynkowej iusugowej: wyposaony wobiekty, oktrych mowa wpkt2, obiekty noclego-
we oraz wzalenoci od potrzeb wagendy poczty, banku, biur turystycznych, biur ubezpieczeniowych.
2.MOP Iusytuowany naprzeciw MOP II lub MOP III ze wzgldu na bezpieczestwo ruchu naley poczy bezkolizyj-
nym przejciem dla pieszych.

3.21)Liczb stanowisk postojowych wczci parkingowej naley okreli indywidualnie zuwzgldnieniem wszczegl-
noci SDR iczstotliwoci wystpowania MOP.
115.1.Rodzaje MOP, oktrych mowa w114, ustala si wprogramie zagospodarowania drogi.
2.Wczci parkingowej MOP, wzalenoci od potrzeb, naley wykona stanowiska do kontroli technicznej pojazdw
oraz stanowiska postojowe dla pojazdw przewocych materiay niebezpieczne. Wymiary iliczb stanowisk do kontroli
pojazdw ustala si indywidualnie. Wymagania dotyczce usytuowania stanowisk postojowych dla pojazdw przewo-
cych materiay niebezpieczne okrela 160.
3.Na obszarze MOP dopuszcza si umieszczanie reklam itablic informacyjnych niezwizanych zorganizacj ruchu
pojazdw, zgodnie zodrbnymi przepisami.
4.Wobrbie MOP wkadym zespole stanowisk postojowych dla samochodw osobowych powinny by zapewnione
nie mniej ni dwa stanowiska postojowe dla samochodw osb niepenosprawnych, specjalnie oznakowane iusytuowane
blisko wej do budynkw uytecznoci publicznej.
5.Uskok owysokoci od 2 cm do 15 cm midzy chodnikiem ajezdni lub innym urzdzeniem uytkowanym przez osoby
niepenosprawne powinien by wyposaony wramp oszerokoci co najmniej 0,90 m ipochyleniu nie wikszym ni 15%. Przy
uskokach wikszych ni 15 cm powinny by stosowane pochylnie lub schody, zzachowaniem warunkw okrelonych w45.
6.MOP powinien by wyposaony wsprzt iurzdzenia ochrony przeciwpoarowej, zgodnie zwarunkami okrelony-
mi wprzepisach dotyczcych ochrony przeciwpoarowej.
7.Wody powierzchniowe ibytowo-gospodarcze odprowadzone zobiektw iurzdze obsugi uczestnikw ruchu wy-
magaj oczyszczenia przed odprowadzeniem ich do odbiornikw lub do ziemi, zgodnie zprzepisami oochronie iksztato-
waniu rodowiska.
116.1.Wymiary stanowisk postojowych, wzalenoci od ich usytuowania wstosunku do krawdzi jezdni, nie powin-
ny by mniejsze ni okrelone wtabelach:
1) dla samochodw osobowych:
Usytuowanie Dugo Szeroko

Rodzaj pojazdu
pod ktem ()*) (m) (m)
90 4,50 2,30
Samochd osobowy
0 6,00 2,50
Samochd osobowy zprzyczep 0 10,00 2,50
Samochd dla osb niepenosprawnych 90 4,50 3,60
* Wymiary stanowisk postojowych przy innych ktach usytuowania wstosunku do krawdzi jezdni powinny by ustalone zzachowa-
)
niem wymiarw podanych dla kta 90.
2) dla samochodw ciarowych iautobusw:
Usytuowanie pod
Dugo Szeroko
Rodzaj pojazdu ktem
(m) (m)
()2)
90 8,00 3,50
Samochd ciarowy
0 15,00 3,00
90 10,00 4,00
Autobus
0 19,00 3,00
901) 19,00 3,50
Samochd ciarowy zprzyczep lub czonowy 601) 19,00 3,50
0 30,00 3,00
1)
Stanowiska postojowe samochodw ciarowych zprzyczepami lub czonowych powinny by wykonane jako przelotowe.
2)
Wymiary stanowisk postojowych przy innych ktach usytuowania wstosunku do krawdzi jezdni powinny by ustalone zzachowa-
niem wymiarw podanych dla kta 90.
21)

2.Szeroko jezdni manewrowej przy stanowiskach postojowych nie powinna by mniejsza ni okrelono wtabeli:
Usytuowanie stanowiska
Rodzaj pojazdu Szeroko jezdni manewrowej (m)*)
wstosunku do krawdzi jezdni ()
90 5,00
60 4,00
Samochd osobowy
45 3,50
0 3,00
90 12,00
60 7,50
Samochd ciarowy
45 6,00
0 3,50
90 16,00
60 10,00
Autobus
45 7,50
0 3,50
*) Przy kcie innym ni podany wtabeli powinna by przyjta szeroko jezdni manewrowej jak dla najbliszego kta wikszego.
3.Pozostae parametry techniczne:
1) jezdni manewrowej nie powinny by mniejsze ni okrelono wtabeli:
Rodzaj pojazdu uytkujcego jezdni

Jednostka
Parametr jezdni osobowy ciarowy
miary osobowy
zprzyczep lub autobus
Szeroko jezdni jednokierunkowej:
1) bez krawnikw m 3,00 3,50 4,50
2) wkrawnikach m 4,50 4,50 4,50
Promie uku:
1) wplanie m 15 30 30
2) wprzekroju podunym:
a) wypuky m 250 250 250
b) wklsy m 150 150 150
Promie wewntrznej krawdzi jezdni m 6,00 10,00 10,00
Prdko projektowa km/h 30
2) pochylenie stanowisk postojowych nie powinno by wiksze ni:

a) 2,5% jeeli jest to pochylenie podune,
b) 2,5% jeeli jest to pochylenie poprzeczne nawierzchni twardej ulepszonej,
c) 3,5% jeeli jest to pochylenie poprzeczne nawierzchni twardej nieulepszonej.
117.1.Zgodnie zprzepisami odrbnymi wodlegoci nie wikszej ni 25 km od przejcia granicznego, na ktrym s

odprawiane samochody ciarowe, powinien by zlokalizowany parking ze stanowiskami postojowymi dla tych samocho-
dw.
2.Wyjazd iwjazd na drog zparkingu, oktrym mowa wust.1, powinny by wykonane zgodnie zwarunkami okrelo-
nymi w113 ust.7.
118.1.Na drodze klasy GP idrogach niszych klas, pozaterenem zabudowy, dopuszcza si usytuowanie zatoki po-
stojowej wobrbie korony drogi, gdy nie ma warunkw do wykonania parkingu pozani.

2.Na drodze zaliczonej do sieci drg midzynarodowych zgodnie zodrbnymi przepisami oraz na drodze oprdkoci
miarodajnej nie mniejszej ni 80 km/h, zatoka postojowa powinna by oddzielona od jezdni bocznym pasem dzielcym
oszerokoci nie mniejszej ni 1,50 m. Boczny pas dzielcy powinien by odsunity od krawdzi jezdni o0,50 m.
3.Zatoka postojowa powinna mie co najmniej 2 stanowiska postojowe, apojazdy stojce wzatoce nie powinny ogra-
nicza widocznoci urzdze drogi majcych wpyw na bezpieczestwo ruchu.
4.Ustala si nastpujce parametry zatoki postojowej pozaterenem zabudowy:

1) szeroko zatoki przy jezdni drogi 3,0 m; wuzasadnionych wypadkach dopuszcza si szeroko nie mniejsz ni
2,5m, aza bocznym pasem dzielcym szeroko nie mniejsz ni 3,5 m;
2) pochylenie podune jezdni wzatoce nie powinno przekracza 2,5%, ajej pochylenie poprzeczne powinno by zgodne
zpochyleniem jezdni drogi;
3) skos wyjazdowy zdrogi powinien by nie wikszy ni 1 : 3, askos wjazdowy na drog nie wikszy ni 1 : 1, wy-
okrglone ukami koowymi.
5.Na ulicy klasy G iulicach niszych klas zatoki postojowe dla samochodw osobowych mona wykonywa przy jezd-
ni. Wzalenoci od warunkw zagospodarowania, miejsca postojowe mog by wstosunku do krawdzi jezdni rwnolege,
prostopade lub ukone. Wymiary iparametry techniczne miejsc postojowych okrela 116.
6.Na nowych ulicach klasy G zatoka postojowa powinna by oddzielona od jezdni pasem manewrowym oszerokoci
nie mniejszej ni 2,5 m.
7.Ustala si nastpujce parametry zatoki postojowej na terenie zabudowy:

1) szeroko zatoki przy jezdni od 2,5 m do 4,5 m wzalenoci od usytuowania miejsc postojowych;
2) pochylenie podune jezdni nie powinno przekracza 2,5%, ajej pochylenie poprzeczne nie powinno by mniejsze ni
2% izapewnia sprawne odprowadzenie wody;
3) skos wyjazdowy iwjazdowy zmiejsc postojowych rwnolegych powinien by nie wikszy ni 1 : 1;
4) zaomy krawdzi jezdni powinny by wyokrglone ukami opromieniu nie mniejszym ni 2,0 m.
119.1.Zatok autobusow, ze wzgldu na bezpieczestwo ruchu, naley usytuowa:

1) na prostym wplanie odcinku drogi lub na uku, zzastrzeeniem ust.6 i7;
2) za skrzyowaniem;
3) na drodze jednojezdniowej zprzesuniciem wkierunku ruchu wzgldem zatoki dla kierunku przeciwnego;
4) na odcinku drogi opochyleniu podunym nie wikszym ni:
a) 2,5% na drogach klasy S iGP,
b) 4,0% na drogach klasy G idrogach niszych klas.
2.Przy przebudowie albo remoncie drogi na terenie zabudowy dopuszcza si wyjtkowo inne usytuowanie zatoki auto-
busowej ni okrelono wust.1 pkt2.
3.Na drodze klasy S mona, zuwzgldnieniem wymaga bezpieczestwa ruchu, usytuowa zatok autobusow:
1) przy pasie awaryjnym na odcinku midzy skrzyowaniami lub wzami za bocznym pasem dzielcym ipoczon
zjezdni drogi pasem wyczania iwczania;
2) wobrbie wza przy jezdni zbierajco-rozprowadzajcej lub jezdni wydzielonej dla autobusw ipoczon zjezd-
ni drogi pasem wyczania iwczania.
4.Na drodze klasy GP zaliczonej do sieci drg midzynarodowych, oprdkoci miarodajnej nie mniejszej ni 100km/h,
zatoka autobusowa powinna by oddzielona od jezdni bocznym pasem dzielcym.
5.Na dwupasowej drodze dwukierunkowej klasy G, Zlub L, gdy przewiduje si zbiorow komunikacj autobusow
inatenie miarodajne ruchu wynosi co najmniej 400 P/h, powinny by wykonane zatoki autobusowe. Przy przebudowie
albo remoncie drogi dopuszcza si odstpstwo od wykonania zatoki, jeeli jest zapewniona wymagana odlego widoczno-
ci na zatrzymanie.

6.Mona wykona zatok autobusow po wewntrznej stronie uku wplanie, jeeli:

1) na terenie zabudowy jest zapewniona odlego widocznoci na zatrzymanie;
2) poza terenem zabudowy prdko miarodajna nie jest wiksza ni 70 km/h, awidoczno przed iza zatok jest za-
pewniona na odlego co najmniej 1,5 raza wiksz ni wymagana odlego widocznoci na zatrzymanie.
7. Mona wykona zatok autobusow po zewntrznej stronie uku w planie lub za wierzchokiem wypukego uku
wprzekroju podunym, jeeli widoczno przed zatok jest zapewniona na odlego co najmniej rwn wymaganej odle-
goci widocznoci na zatrzymanie. Zatoka autobusowa na uku wplanie powinna by oddzielona od jezdni bocznym pasem
dzielcym.
8.Zatoka autobusowa powinna by wykonana, zzastrzeeniem ust.9, oparametrach nie mniejszych ni:
1) dugo krawdzi zatrzymania 20,0 m;
2) szeroko zatoki przy jezdni 3,0 m;
3) szeroko zatoki 3,5 m, jeeli jest ona oddzielona od jezdni bocznym pasem dzielcym;
4) wyokrglenie zaomw krawdzi jezdni ukami opromieniu 30,0 m;
5) szeroko peronu 1,5 m;
6) pochylenie poprzeczne jezdni wzatoce 2,0%, skierowane do krawdzi jezdni drogi lub zgodnie zjej pochyleniem,
wzalenoci od warunkw odwodnienia.
Skos wyjazdowy zdrogi nie powinien by wikszy ni 1 : 8, askos wjazdowy na drog nie wikszy ni 1 : 4.
9.22)Dopuszcza si na ulicach klasy G, Z, L iD inne parametry zatoki autobusowej dostosowane do wymiarw pojaz-
dw, dla ktrych jest ona przeznaczona.
10. Urzdzenie dla ochrony pieszych przed warunkami atmosferycznymi (wiata), powinno by oddzielne dla kadego
kierunku ruchu iodsunite od wewntrznej krawdzi zatoki co najmniej o1,5 m, ajeeli zatoka nie jest wykonywana nie
mniej ni 2,5 m od krawdzi jezdni drogi. Urzdzenie to nie moe ogranicza widocznoci na drodze iwobrbie skrzyowania.
120.1.Ulica ztorowiskiem tramwajowym powinna mie perony przystankw tramwajowych. Peron przystanku po-
winien mie szeroko dostosowan do natenia ruchu pasaerskiego wgodzinie szczytowej. Przy przebudowie albo re-
moncie ulicy klasy G iulic niszych klas dopuszcza si odstpstwo od wykonania peronu.
2.Szeroko peronu, do ktrego dojcie jest wpoziomie jezdni lub przejciem nadziemnym (kadk), powinna by nie
mniejsza ni 3,50 m, aprzy dojciu do peronu przejciem podziemnym nie mniejsza ni 4,50 m.
3.Przy przebudowie albo remoncie ulicy klasy G lub Zperon, do ktrego dojcie jest wpoziomie jezdni, moe mie
szeroko nie mniejsz ni 2,0 m, jeeli szeroko ta jest wystarczajca dla ruchu pasaerskiego, oktrym mowa wust.1.
Na peronie oszerokoci 2,0 m nie stosuje si wiaty peronowej.
4.Rampa czca peron zprzejciem dla pieszych wpoziomie jezdni powinna mie szeroko rwn peronowi ipochy-
lenie nie wiksze ni 8%, dla umoliwienia korzystania zperonu przez osoby niepenosprawne.
5.Dugo peronu powinna by nie mniejsza ni 30,0 m. Jeeli natenie ruchu pocigw tramwajowych na godzin
wynosi wicej ni 30, dugo peronu powinna by wykonana dla dwch pocigw.
6.Peron wstosunku do gwki szyny powinien by wyniesiony nie mniej ni o0,1 m.
7.Czci budowlane urzdze technicznych peronu od strony torowiska powinny by oddalone od krawdzi peronu co
najmniej o0,75 m. Dopuszcza si przewenie do 0,50 m, jeeli wodlegoci nie wikszej ni 20,0 m od niego jest wnka,
ktra zapewnia pas bezpieczestwa oszerokoci nie mniejszej ni 0,75 m.
8.Na peronie od strony jezdni naley przewidzie miejsce na ogrodzenie, awwypadku nowych ulic klasy G iulic wy-
szych klas na barier. Odlego ogrodzenia lub bariery od krawdzi jezdni powinna wynosi nie mniej ni 0,5 m, jeeli
peron jest obramowany wystajcym krawnikiem.
9.Pochylenie poprzeczne peronu powinno zapewnia sprawne odprowadzenie wody opadowej.
22)

121.1.Zjazd zdrogi do urzdze obsugi miejsca widokowego, kultu lub pamici narodowej powinien spenia wy-
magania okrelone w78.
2.Na drodze klasy GP usytuowanie obiektw iurzdze, oktrych mowa wust.1, powinno uniemoliwia przekracza-
nie jezdni tej drogi przez pieszych.
122.1.Poczenie terminalu do odpraw celnych samochodw ciarowych zdrog klasy Alub S powinno by wyko-
nane przez wze, awwypadku drogi klasy S dopuszcza si przez skrzyowanie. Poczenie to zdrog klasy GP idrogami
niszych klas powinno by wykonane przez skrzyowanie.
2.Na dwupasowej drodze dwukierunkowej midzy granic aprzejciem granicznym, jeeli przejcie nie jest usytuowa-
ne na granicy pastwowej, powinien by wykonany dodatkowy pas ruchu dla stray granicznej, stray poarnej, sub me-
dycznych isub specjalnych.
3.Na odcinku drogi do przejcia granicznego dopuszcza si wykonanie dodatkowego pasa postojowego oszerokoci
nie mniejszej ni 3,0 m, umieszczonego przy jezdni po jej prawej stronie zzewntrzn opask oszerokoci wprzedziale
0,5m1,0 m izgruntowym poboczem oszerokoci od 0,75 m do 1,25 m. Dugo dodatkowego pasa postojowego naley
dostosowa do wielkoci natenia ruchu granicznego, rodzajowej struktury ruchu isposobu odprawy granicznej.
123.1.Przy przebudowie albo remoncie drogi klasy S odlego midzy wyjazdem iwjazdem ssiadujcych istniej-
cych stacji paliw powinna spenia warunki okrelone w111 ust.2 i112.
2.Na drodze klasy GP odlego midzy zjazdami ssiadujcych stacji paliw nie powinna by mniejsza ni:
1) 5 km pozaterenem zabudowy;
2) 2 km na terenie zabudowy.
Zjazdy powinny spenia warunki okrelone w113 ust.3 i4.
3.Wyjazd iwjazd na drog klasy S izjazdy zdrg niszych klas do stacji paliw powinny spenia warunki okrelone
w113 ust.7.
124.1.Ptla autobusowa powinna mie parametry nie mniejsze ni:

1) promie wewntrznej krawdzi jezdni na ptli 12,0 m;
2) szeroko jezdni 6,0 m;
3) wyokrglenie zaomu krawdzi jezdni na ptli ijezdni drogi ukiem opromieniu 20,0 m.
2.Peron przy ptli autobusowej powinien spenia wymagania okrelone w119 ust.8.
3.Wyjazd iwjazd na drog zptli autobusowej powinny spenia warunki okrelone w113 ust.7.
125.1.Wwypadku nieprzelotowego zakoczenia drogi klasy L lub D wykonuje si plac do zawracania samochodw.
2.Plac do zawracania samochodw powinien spenia nastpujce warunki:

1) dla samochodw osobowych mie promie nie mniejszy ni 6,0 m;
2) dla samochodw ciarowych mie promie nie mniejszy ni 9,0 m lub ksztat kwadratu owymiarach nie mniej-
szych ni 12,5 m 12,5 m.
3.Plac do zawracania samochodw moe mie inne wymiary iksztat wplanie, jeli bd spenione warunki zawracania
samochodw, oktrych mowa wust.2.
4.Wwypadku gdy droga klasy L lub D jest zaliczona do drg poarowych, plac do zawracania powinien mie wymiary
nie mniejsze ni 20,0 m 20,0 m.
126.1.23) Na jednojezdniowej, jednopasowej drodze dwukierunkowej powinny by stosowane mijanki. Odlego

midzy mijankami powinna zapewnia ich wzajemn widoczno, przy czym nie powinny by one usytuowane rzadziej ni
co 1 km.
23)

2.Mijank lokalizuje si:

1) na prostym wplanie odcinku drogi;
2) po zewntrznej stronie uku wplanie;
3) wobrbie skrzyowania jako dodatkowy pas ruchu.
3.Dugo mijanki bez skosw powinna wynosi nie mniej ni 25,0 m. Cakowita szeroko jezdni wobrbie mijanki
powinna by nie mniejsza ni 5,0 m, ana uku wplanie powikszona owarto poszerzenia. Skosy wyjazdowy iwjazdowy
powinny by nie wiksze ni 1 : 2.
4.Pochylenie poprzeczne ipodune jezdni mijanki powinny by zgodne zpochyleniami jezdni drogi. Dopuszcza si
wykonanie pochylenia poprzecznego przeciwnego wstosunku do pochylenia jezdni drogi, jeeli uzyskuje si lepsze warun-
ki odwodnienia.
127.1.Wyrnia si nastpujce przejcia dla pieszych:

1) wpoziomie jezdni, zsygnalizacj wietln lub bez sygnalizacji;
2) bezkolizyjne podziemne (tunel) lub nadziemne (kadka).
2.Usytuowanie przej dla pieszych ustala si wprojekcie organizacji ruchu drogi zuwzgldnieniem potrzeb pieszych.
Przejcie dla pieszych umieszcza si:
1) wobrbie skrzyowania;
2) midzy skrzyowaniami;
3) wmiejscu przecicia samodzielnego cigu pieszego zdrog.
3.Na drodze klasy Alub S powinny by bezkolizyjne przejcia dla pieszych. Na drodze klasy S dopuszcza si przejcia
dla pieszych wpoziomie jezdni, jeeli:
1) droga jest budowana etapowo;
2) na skrzyowaniu jest sygnalizacja wietlna.
4. Na ulicy klasy GP, G lub Z przejcia dla pieszych powinny by usytuowane w odlegociach nie mniejszych ni
100m, jeeli nie ma sygnalizacji wietlnej.
5. Odlego przejcia dla pieszych z sygnalizacj wietln od skrzyowania lub ssiedniego przejcia dla pieszych
zsygnalizacj wietln nie powinna by mniejsza ni:
a) na ulicy klasy GP 600 m,
b) na ulicy klasy G 400 m,
c) na ulicy klasy Z 200 m.
6.Przy przebudowie albo remoncie ulic klasy G iZdopuszcza si wuzasadnionych wypadkach zmniejszenie odlego-
ci, oktrych mowa wust.5, do 50%.
7.Na drodze klasy GP idrogach niszych klas, pozaterenem zabudowy, przejcia dla pieszych powinny by usytuowa-
ne zuwzgldnieniem bezpieczestwa ruchu:
1) wobrbie skrzyowa;
2) midzy skrzyowaniami w cigu pieszych, przy zapewnieniu widocznoci przejcia z odlegoci nie mniejszej ni
wymagana odlego widocznoci na zatrzymanie.
8.Szeroko przejcia dla pieszych wpoziomie jezdni nie powinna by mniejsza ni 4,0m.
9.Na przejciu dla pieszych powinna by umieszczona wyspa dzielca jezdni ograniczona krawnikami oszerokoci
nie mniejszej ni 2,0 m, wszczeglnoci:
1) na jezdni dwukierunkowej midzy skrzyowaniami, oliczbie pasw co najmniej 4;

2) na skrzyowaniu bez wyspy dzielcej kierunki ruchu, jeeli liczba pasw ruchu wynosi co najmniej 4;
3) midzy jezdni atorowiskiem, wwypadku wydzielonego torowiska tramwajowego;
4) na odcinku drogi dwupasowej zuspokojeniem ruchu.
10.Przejcie dla pieszych wobrbie wyspy albo pasa dzielcego powinno by wpoziomie jezdni. Dopuszcza si wyko-
nanie rampy na szerokoci przejcia opochyleniu nie wikszym ni 15%. Wyniesienie krawnika wyspy albo pasa dziel-
cego na przejciu dla pieszych nie powinno by wiksze ni 2 cm.
11.Wobrbie przejcia dla pieszych, na poczeniu chodnika zjezdni, naley wykona ramp oszerokoci nie mniej-
szej ni 0,9 m ipochyleniu nie wikszym ni 15%.
12.Szeroko bezkolizyjnego przejcia dla pieszych nie powinna by mniejsza ni:
1) 3,0 m jeeli jest to przejcie nadziemne;
2) 4,5 m jeeli jest to przejcie podziemne.
13.Dojcie do bezkolizyjnego przejcia dla pieszych powinno by wyposaone wpochylnie, jeeli przejcie dostoso-
wane do osb niepenosprawnych jest wodlegoci wikszej ni 200 m. Warunki techniczne pochylni s okrelone w45.
14.Na drodze pozaterenem zabudowy dojcie do bezkolizyjnego przejcia dla pieszych moe by wyposaone wscho-
dy na zasadach okrelonych wwarunkach technicznych, jakim powinny odpowiada drogowe obiekty inynierskie iich
usytuowanie, przy czym szeroko schodw dwukierunkowych nie powinna by mniejsza ni 2 m.
15.Wwypadku intensywnego ruchu pieszych dopuszcza si stosowanie ruchomych pochylni ischodw.
Rozdzia4
Urzdzenia techniczne drogi
128.Na drodze powinno by przewidziane miejsce na urzdzenia techniczne okrelone wodrbnych przepisach, wta-
ki sposb, aby gwarantowao to bezpieczne korzystanie zdrogi.
129.24) 1.Na drodze, wtym na cznicy wza lub jezdni zbierajco-rozprowadzajcej, powinno si stosowa bariery
ochronne, zwane dalej barierami, speniajce wymagania normy przenoszcej norm EN 1317, zuwzgldnieniem warun-
kw okrelonych wust.2 i3.
2.Odlego lica prowadnicy lub podstawy bariery powinna wynosi nie mniej ni:
1) 0,50 m liczc od krawdzi pasa awaryjnego albo utwardzonego pobocza;
2) 1,00 m liczc od krawdzi pasa ruchu drogi klasy Zidrg wyszych klas;
3) 0,75 m liczc od krawdzi pasa ruchu drogi klasy L lub D.
3.25)Dopuszcza si odlego lica prowadnicy lub podstawy bariery ochronnej nie mniejsz ni 0,5 m:
1) od krawdzi pasa ruchu jeeli na krawdzi pasa ruchu znajduje si krawnik owysokoci co najmniej 0,12 m;
2) od krawdzi pasa ruchu ikrawdzi dodatkowego pasa ruchu do wyprzedzania jeeli dotyczy dwustronnej bariery
ochronnej usytuowanej na drodze o przekroju 2+1, przy czym odlego pomidzy licami prowadnic lub podstaw
dwustronnej bariery ochronnej ibariery skrajnej, wczci jednopasowej, nie moe by mniejsza ni 5,5m.
130.1.Bariera skrajna na drodze klasy Alub S powinna by stosowana wwypadku, gdy:

1) wysoko nasypu, mierzona na krawdzi korony drogi, jest wiksza ni 2,00 m, anachylenie skarpy jest wiksze ni 1 : 3;
2) upodna nasypu znajduje si obiekt lub przeszkoda niebezpieczna dla uczestnikw ruchu;
24)
Wbrzmieniu ustalonym przez 1 pkt1 rozporzdzenia Ministra Infrastruktury zdnia 1 kwietnia 2010r. zmieniajcego rozporzdze-
nie wsprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada drogi publiczne iich usytuowanie (Dz.U. Nr65, poz.407),
ktre weszo wycie zdniem 29 kwietnia 2010r.
25)

3) nasyp jest ograniczony cian oporow, ktrej wysoko jest wiksza ni 1,50 m;
4) przy krawdzi korony drogi znajduje si obiekt lub przeszkoda, ktrej odlego od krawdzi pasa awaryjnego jest
mniejsza ni 1,25 m lub od krawdzi pasa ruchu mniejsza ni 3,50 m;
5) na zewntrznej stronie uku wplanie, wodlegoci mniejszej ni 1,50 m od krawdzi korony drogi, moe wystpi
zagroenie dla uczestnikw ruchu;
6) wodlegoci od krawdzi pasa ruchu mniejszej ni 15,00 m znajduje si tor kolejowy lub tramwajowy wpoziomie
drogi, wwykopie albo na nasypie niszym ni 1,80 m.
2.Bariera na pasie dzielcym na drodze klasy Alub S powinna by stosowana wwypadku, gdy:
1) szeroko pasa dzielcego zopaskami jest mniejsza ni 6,00 m;
2) na pasie dzielcym znajduje si obiekt lub przeszkoda, ktrej odlego od krawdzi pasa ruchu jest mniejsza ni 3,50m;
3) po przeciwnych stronach drogi s usytuowane obiekty iurzdzenia obsugi uczestnikw ruchu.
3.Bariera skrajna na drodze klasy GP idrogach niszych klas powinna by stosowana wwypadku gdy:
1) wysoko nasypu, mierzona od krawdzi korony drogi, jest wiksza ni 3,50 m inachylenie skarpy jest wiksze ni 1 : 3;
2) upodna nasypu znajduje si obiekt lub przeszkoda niebezpieczna dla uczestnikw ruchu;
3) nasyp jest ograniczony cian oporow, ktrej wysoko jest wiksza ni 1,50 m;
4) przy krawdzi korony drogi znajduje si obiekt lub przeszkoda, zwyczeniem supw owietleniowych na drodze
klasy G idrogach klas niszych, ktrej odlego od krawdzi utwardzonego pobocza jest mniejsza ni 1,25 m lub od
krawdzi pasa ruchu mniejsza ni 2,00 m;
5) wodlegoci od krawdzi pasa ruchu mniejszej ni 10,00 m, znajduje si wszczeglnoci zalew, urwisko, tor kolejo-
wy lub tramwajowy, wpoziomie drogi, wwykopie albo na nasypie niszym ni 1,80 m.
4.Bariera na pasie dzielcym drogi klasy GP idrogach niszych klas powinna by stosowana wwypadku, gdy:
1) na pasie dzielcym znajduje si obiekt lub przeszkoda, zwyczeniem supw owietleniowych na drodze klasy G
idrogach klas niszych, ktrych odlego od krawdzi pasa ruchu jest mniejsza ni 2,50 m;
2) wobrbie uku wplanie, skrzyowania iwza wymagaj tego warunki bezpieczestwa.
5.26)Bariera betonowa moe by stosowana wszczeglnoci:
1) na wskim pasie dzielcym;
2) jako bariera osonowa przy obiekcie iprzeszkodzie;
3) jako bariera skrajna wtunelu iprzy cianie oporowej;
4) na odcinku drogi niebezpiecznym dla uczestnikw ruchu.
6.26)Bariera od strony najazdu izakoczenia powinna posiada nachylone do powierzchni korony drogi odcinki koco-
we zagbione izakotwione poniej poziomu gruntu lub inne zakoczenia speniajce wymagania normy przenoszcej nor-
m EN 1317.
7.Dopuszcza si stosowanie bariery zelementami porczy wcelu oddzielenia ruchu pieszych od ruchu pojazdw.
131.1.Wszczeglnie niebezpiecznych miejscach powinno by przewidziane miejsce na umieszczenie oson energo-

chonnych.
2.Lico osony energochonnej wstosunku do krawdzi jezdni, pasa awaryjnego lub utwardzonego pobocza powinno
znajdowa si wodlegoci okrelonej dla barier w129 ust.2 i3.
26)

132.1.Na drodze, wzalenoci od potrzeb, mona przewidzie miejsce na ogrodzenie drogi iinne urzdzenia zabez-
pieczajce przed wkroczeniem zwierzt na drog.
2.Ogrodzenie drogi moe by stosowane wszczeglnoci:
1) obustronnie na caej dugoci;
2) odcinkowo, jedno- lub dwustronnie, wobrbie naturalnego cigu migracyjnego dzikiej zwierzyny lub innego poten-
cjalnego zagroenia dla uczestnikw ruchu.
3.Do ogrodzenia drogi zalicza si:
1) siatk okonstrukcji dostosowanej do rodzaju zagroenia, oktrym mowa wust.2 pkt2;
2) wa ziemny zekranem lub ekran sucy ochronie rodowiska.
4.Ogrodzenie drogi powinno by zlokalizowane nie bliej ni:
1) 0,75 m od granicy pasa drogowego ico najmniej 1,00 m od krawdzi skarpy nasypu lub skarpy wykopu; dopuszcza
si zmniejszenie tych odlegoci na drodze klasy GP idrogach niszych klas do 0,50 m od granicy pasa drogowego
ido 0,5 m od krawdzi skarpy nasypu lub skarpy wykopu;
2) 1,50 m od krawdzi pasa ruchu oraz 1,00 m od pasa awaryjnego, utwardzonego pobocza lub opaski.
133. Na drodze, w zalenoci od potrzeb, powinno by przewidziane miejsce na urzdzenia zabezpieczajce ruch
pieszych przed zagroeniem, na jakie mog by naraeni przy korzystaniu zdrogi. Warunki techniczne, jakim powinny
odpowiada te urzdzenia, oraz ich usytuowanie s okrelone wprzepisach odrbnych dotyczcych urzdze bezpiecze-
stwa ruchu.
134.1.Wzalenoci od potrzeb powinny by przewidziane miejsce na osony przeciwolnieniowe na nieowietlo-

nych odcinkach drogi klasy GP idrg wyszych klas wcelu zapewnienia uczestnikom ruchu ochrony przed wiatem pada-
jcym zprzeciwnego kierunku ruchu lub staego owietlenia obiektw.
2.Osony przeciwolnieniowe powinny:
1) przeciwdziaa olnieniu, na wysokoci 1,0 m nad powierzchni jezdni;
2) zapewni oson na caym zagroonym olnieniem odcinku drogi.
3.Osony przeciwolnieniowe nie powinny:
1) ogranicza widocznoci;
2) narusza skrajni drogi;
3) powodowa zagroenia bezpieczestwa ruchu;
4) powodowa zanieania drogi.
4.Osony przeciwolnieniowe mog by usytuowane wszczeglnoci:

1) midzy jezdniami dla przeciwnych kierunkw ruchu na odcinku zagroonym olnieniem, wobrbie wza, na uku
wplanie przy pochyleniu podunym drogi do 2%, na ktrym odchylenie osi tego uku od stycznej wodlegoci rw-
nej wymaganej widocznoci na zatrzymanie jest wiksze ni szeroko pasa dzielcego zwikszona o2,0 m;
2) wzdu cznicy przylegajcej do drogi wwle, na ktrej ruch pojazdw jest przeciwny do kierunku ruchu na drodze;
3) midzy rwnolegle przebiegajcymi drogami lub midzy drog atorem kolejowym;
4) midzy jezdni drogi aurzdzeniem obsugi uczestnikw ruchu, na ktrym ruch pojazdw widoczny zdrogi odbywa
si wprzeciwnym kierunku;
5) wobrbie obiektw staych, ktrych owietlenie powoduje olnienie na drodze.
5.Jako osony przeciwolnieniowe mog by stosowane wszczeglnoci:

1) krzewy lub drzewa;

2) urzdzenia wykonane zmateriaw naturalnych lub sztucznych;
3) sztuczne formy terenowe, way ziemne.
135.1.Osony przeciwwietrzne powinny by stosowane na odcinku drogi oprdkoci projektowej nie mniejszej ni
70 km/h, naraonym na dziaanie silnych wiatrw bocznych, mogcych zagraa bezpieczestwu ruchu, awszczeglnoci
na dojazdach do mostu, przy przekraczaniu dolin iwwozw.
2.Oson przeciwwietrzn mog by wszczeglnoci urzdzenia, oktrych mowa w134 ust.5.
3. Rodzaj i miejsce zastosowania oson przeciwwietrznych powinny by okrelone z uwzgldnieniem siy, kierunku
iczstotliwoci wiatru.
136. 1. Stay objazd awaryjny mona wykona, w zalenoci od potrzeb, w celu ominicia wiaduktu drogowego
wcigu drogi klasy GP idrg wyszych klas lub przy wiadukcie na drodze, ktr wyznaczono dla ruchu pojazdw ponad-
normatywnych albo na drodze specjalnego znaczenia.
2.Odlego staego objazdu awaryjnego od wiaduktu nie powinna by mniejsza ni 50 m, przy czym skrzyowania
iprzecicia zinnymi trasami komunikacyjnymi wcigu tego objazdu powinny by jednopoziomowe.
3.Parametry techniczne staego objazdu awaryjnego powinny odpowiada drodze klasy G. Dopuszcza si wykonanie
staego objazdu awaryjnego oparametrach drogi klasy Z, jeeli SDR nie przekracza 4000 P/d.
137.1.Objazd tymczasowy mona wykona, wzalenoci od potrzeb, przy przebudowie albo remoncie drogi lub
obiektu inynierskiego oraz wwypadku umieszczenia wkorpusie drogi infrastruktury technicznej niezwizanej zdrog.
2.Objazd tymczasowy wykonuje si wzalenoci od technologii wykonywanych robt, czasu trwania inatenia ruchu:
1) na czci korony drogi;
2) na jednej jezdni drogi dwujezdniowej;
3) wpasie drogowym lub pozapasem na przylegym do drogi terenie;
4) po trasie zastpczej wykorzystujcej istniejc sie drogow.
3.Na objedzie tymczasowym, oktrym mowa wust.2 pkt3 i4, prdko projektowa nie powinna by mniejsza ni
40km/h.
4.Dugo objazdu tymczasowego, oktrym mowa wust.2 pkt1 i2, nie powinna by wiksza ni:
1) 300 m przy ruchu dwukierunkowym;
2) 150 m przy ruchu wahadowym;
3) 5000 m przy zamkniciu jednej jezdni drogi dwujezdniowej.
5.Szeroko jezdni objazdu tymczasowego nie powinna by mniejsza ni:
1) wwypadku drogi klasy GP lub S:

a) 3,00 m przy jednym pasie ruchu,
b) 6,00 m przy ruchu dwukierunkowym;
2) wwypadku drogi klasy G idrg niszych klas:

a) 2,75 m przy jednym pasie ruchu,
b) 5,50 m przy ruchu dwukierunkowym.
138.1.Na drodze, wzalenoci od potrzeb, powinno si przewidzie miejsce na:
1) znaki drogowe oraz supki prowadzce na krawdzi korony iwpasie dzielcym drogi;
2) supki przeszkodowe;

3) sygnalizatory wiatru, mgy, gooledzi;
4) urzdzenia do pomiaru, sterowania ikontroli ruchu.
2.Warunki techniczne, jakim powinny odpowiada urzdzenia, oktrych mowa wust.1, okrelaj przepisy wsprawie
znakw isygnaw drogowych.
139.1.Wpasie drogowym drogi klasy A, wzalenoci od potrzeb, moe by usytuowany pas technologiczny, po obu
lub po jednej stronie drogi, przeznaczony do utrzymania drogi, atake do umieszczenia podziemnej infrastruktury technicznej.
2.Pas technologiczny wczci przeznaczonej do ruchu pojazdw jednostek utrzymania drogi klasy Apowinien by
utwardzony.
3.Usytuowanie pasa technologicznego nie powinno powodowa obnienia cech uytkowych drogi klasy A.
Rozdzia4a27)
Kanay technologiczne wpasie drogowym
139a.1.Umieszczenie wpasie drogowym kanau technologicznego nie moe narusza elementw technicznych drogi
oraz nie moe powodowa ani przyczynia si do czasowego lub trwaego zagroenia bezpieczestwa ruchu drogowego
albo zmniejszenia wartoci uytkowej drogi.
2.Kanay technologiczne wpasie drogowym naley sytuowa wzdu drogi, wycznie pozakonstrukcj nawierzchni
jezdni, na gbokoci nie mniejszej ni 0,5 m, liczc od grnej granicy zewntrznej cianki kanau technologicznego lub
rury osonowej do poziomu:
1) dolnej granicy konstrukcji nawierzchni: pobocza, chodnika lub cieki rowerowej;
2) dna rowu;
3) terenu wpozostaych przypadkach.
3.Kana technologiczny moe przechodzi poprzecznie przez pas drogowy przy zachowaniu:
1) gbokoci posadowienia wynoszcej:
a) pod konstrukcj nawierzchni jezdni nie mniej ni 0,5 m, liczc od grnej granicy zewntrznej cianki kanau
technologicznego lub rury osonowej do poziomu najniej pooonego punktu dolnej granicy tej konstrukcji,
b) pod pozostaymi elementami pasa drogowego nie mniej ni okrelono wust.2;
2) wartoci kta krzyowania si osi kanau technologicznego zosi jezdni zblionej do 90, lecz nie mniejszej ni 60.
4.Kana technologiczny nie moe narusza skrajni drogi ani ogranicza moliwoci przebudowy lub remontu drogi,
ajego usytuowanie powinno uwzgldnia jej planowan docelow realizacj.
5.Posadowienie kanau technologicznego oraz jego studni nie moe pogarsza warunkw umieszczania instalacji su-
cych zarzdzaniu ruchem drogowym, posadowienia urzdze bezpieczestwa ruchu drogowego, odwodnienia pasa drogo-
wego, a take ogranicza wiata przepustw i roww, jak rwnie powodowa utrudnienia w wykonywaniu czynnoci
zwizanych zutrzymaniem drogi iobiektw inynierskich.
Rozdzia5
Infrastruktura techniczna wpasie drogowym niezwizana zdrog
140.1.28)Umieszczenie wpasie drogowym urzdze infrastruktury technicznej niezwizanej zdrog, zwanej dalej
infrastruktur, nie moe narusza elementw technicznych drogi oraz nie moe przyczynia si do czasowego lub trwae-
go zagroenia bezpieczestwa ruchu albo zmniejszenia wartoci uytkowej drogi, atake nie moe wpywa negatywnie na
system korzeniowy drzew rosncych wpasie drogowym.
27)
28)
Wbrzmieniu ustalonym przez 1pkt 1 rozporzdzenia Ministra Infrastruktury iRozwoju zdnia 5 lutego 2014r. zmieniajcego
rozporzdzenie wsprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada drogi publiczne iich usytuowanie (Dz.U. poz.186),
ktre weszo wycie zdniem 12 lutego 2014r.

2.Infrastruktur, oktrej mowa wust.1, stanowi wszczeglnoci:

1) linie elektroenergetyczne wysokiego iniskiego napicia oraz linie telekomunikacyjne;
2) przewody kanalizacyjne niesuce do odwodnienia drogi, gazowe, ciepownicze iwodocigowe;
3) urzdzenia wodnych melioracji;
4) urzdzenia podziemne specjalnego przeznaczenia;
5) cigi transportowe.
3.Infrastruktura liniowa przebiegajca poprzecznie nad drog nie moe naruszy skrajni drogi. Urzdzenie oddziaujce
niekorzystnie na uczestnikw ruchu powinno by odpowiednio zabezpieczone.
4. Podziemna budowla liniowa przebiegajca poprzecznie przez drog nie moe zmniejsza statecznoci i nonoci
podoa oraz nawierzchni drogi, naruszy urzdze odwadniajcych iinnych podziemnych urzdze drogi.
5. Podziemna budowla dla infrastruktury powinna spenia wymagania okrelone w warunkach technicznych, jakim
powinny odpowiada drogowe obiekty inynierskie iich usytuowanie.
6.Budowla liniowa przecinajca poprzecznie drog lub usytuowana wzdu drogi, powinna by wykonana wtaki spo-
sb, aby nie ograniczaa moliwoci przebudowy albo remontu drogi.
7.29)Infrastruktura liniowa napowietrzna ipodziemna przebiegajca wzdu drogi pozaterenem zabudowy powinna by
usytuowana pozapasem drogowym.
7a.30)Telekomunikacyjna linia kablowa ikanalizacja kablowa moe by umieszczona wpasie drogowym pozaterenem
zabudowy w przypadku braku kanau technologicznego zlokalizowanego wzdu danego odcinka drogi publicznej albo
braku wolnych zasobw wtym kanale.
7b.30) Infrastruktura liniowa napowietrzna ipodziemna przebiegajca wzdu drogi pozapasem drogowym powinna by
zlokalizowana wtaki sposb, aby:
1) nie wpywaa negatywnie na system korzeniowy drzew rosncych wpasie drogowym;
2) wykopy pod t infrastruktur nie naruszay granicy pasa drogowego.
8.Usytuowanie infrastruktury wulicy powinno uwzgldnia planowan docelow realizacj ulicy. Nowa infrastruktura
podziemna nie powinna by usytuowana pod jezdni istniejc idocelow.
9.Infrastruktura powinna by lokalizowana wodlegociach od drogi okrelonych wprzepisach odrogach publicznych.
DZIAV
Nono istateczno drogowych budowli ziemnych oraz konstrukcji nawierzchni drg
Rozdzia1
Wymagania oglne
141.1.Konstrukcja drogowej budowli ziemnej oraz konstrukcja nawierzchni drogi, rozumiane jako warstwa lub ze-
sp warstw, powinny by projektowane iwykonane wtaki sposb, aby:
1) przenosiy wszystkie oddziaywania iwpywy mogce wystpowa podczas budowy ipodczas uytkowania drogi,
jeli nie s przekraczane dopuszczalne naciski osi pojazdu na nawierzchni;
2) miay trwao co najmniej rwn okresowi uytkowania okrelonemu wdokumentacji projektowej, pod warunkiem
wykonania czynnoci wynikajcych zrodzaju wbudowanych materiaw, kosztw uytkowania izasad utrzymania
nawierzchni;
3) nie ulegy zniszczeniu wstopniu nieproporcjonalnym do jego przyczyny.
29)
30)

2.Rozrnia si nastpujce nawierzchnie:
1) jezdni: nawierzchnie zasadniczych idodatkowych pasw ruchu, pasw awaryjnych, pasw wczania iwyczania,
cznicy, MOP, placu, opaski, utwardzonych poboczy, przystanku autobusowego na pasach ruchu iwzatoce, drogi
wstrefie zamieszkania oraz jezdni manewrowej;
2) przeznaczone do postoju pojazdw: nawierzchnie stanowisk, pasw izatok postojowych;
3) przeznaczone do ruchu pieszych irowerw: nawierzchnie chodnika icieki rowerowej.
3.Nawierzchnie MPO iSPO powinny spenia wymagania okrelone wprzepisach techniczno-budowlanych dotycz-
cych autostrad patnych.
142.Wymagania okrelone w141 ust.1 uznaje si za zachowane, jeeli rwnoczenie:
1) s spenione warunki okrelone w niniejszym rozporzdzeniu, zapewniajce nieprzekroczenie stanw granicznych

nonoci istanw granicznych przydatnoci do uytkowania wkadym zelementw oraz wcaej konstrukcji budow-
li ziemnej inawierzchni drogi;
2) wbudowywane materiay iwyroby speniaj wymagania Polskich Norm ispecyfikacji robt drogowych.
Rozdzia2
Drogowa budowla ziemna
143.31)1.Wcelu prawidowego zaprojektowania iwykonania drogowej budowli ziemnej powinny by przeprowadzo-

ne badania geotechniczne, a w razie potrzeby geologiczno-inynierskie gruntw, zgodnie z wymaganiami okrelonymi
wPolskiej Normie iprzepisach odrbnych.
2.Wcelu dokonania oceny podoa oprcz podstawowych bada geotechnicznych powinny by przeprowadzone bada-
nia specjalistyczne wymagane do zaprojektowania budowli ziemnej ikonstrukcji nawierzchni oraz innych urzdze tech-
nicznych posadowionych wpasie drogowym.
144.31)1.Sprawdzenie oglnej statecznoci skarp izboczy powinno by wykonywane zgodnie zPolsk Norm.
2.Budowla ziemna powinna by tak zaprojektowana, aby osiadania eksploatacyjne powierzchni korpusu nasypu ipod-
oa drogowej budowli ziemnej nie przekraczay wartoci rwnej 10 cm, z wyjtkiem styku z obiektem inynierskim.
Wmiejscu styku powinny by zastosowane rozwizania konstrukcyjne zapobiegajce powstaniu uskoku, aosiadania nasy-
pu powinny by rwne osiadaniu obiektu inynierskiego inie powinny powodowa deformacji profilu nawierzchni. Naley
je obliczy wedug Polskiej Normy. Obliczenia osiadania nasypu ipodoa budowli ziemnej mog by pominite, jeli do
gbokoci strefy aktywnej, okrelonej zgodnie zPolsk Norm, wystpuj grunty:
1) skaliste ikamieniste;
2) niespoiste (drobnoziarniste igruboziarniste wstanie rednio zagszczonym, zagszczonym lub bardzo zagszczonym);
3) spoiste wstanie zwartym, pzwartym itwardoplastycznym.
3.Sprawdzenie stanw granicznych przydatnoci do uytkowania drogowej budowli ziemnej, ktrych przekroczenie
uniemoliwia eksploatowanie budowli ziemnej na skutek jej odksztace, przemieszcze lub drga, powinno by wykonane
zgodnie zPolsk Norm.
4.Parametry stanu granicznego przydatnoci do uytkowania cian oporowych okrela Polska Norma.
145.Drogowa budowla ziemna oraz ciany oporowe powinny by odwadniane.
146. Na terenie podlegajcym wpywom eksploatacji grniczej powinny by stosowane zabezpieczenia drogowej
budowli ziemnej, odpowiednio do kategorii terenu grniczego, okrelonej wprzepisach odrbnych.
147.Rozbudowa lub przebudowa drogowej budowli ziemnej powinna by poprzedzona ocen jej stanu technicznego.
31)

Rozdzia3
Konstrukcja nawierzchni drogi
148.32)Konstrukcja nawierzchni jezdni powinna by tak projektowana, aby stan graniczny nonoci iprzydatnoci do
uytkowania nie by przekraczany wokresach eksploatacji krtszych ni:
1) 30 lat dla drg okonstrukcji nawierzchni sztywnej;
2) 30 lat dla drg klasy AiS okonstrukcji nawierzchni podatnej ipsztywnej;
3) 20 lat dla drg klasy GP, G, Z, L iD okonstrukcji nawierzchni podatnej ipsztywnej.
149.1.Stany graniczne nonoci nawierzchni jezdni inawierzchni przeznaczonych do postoju pojazdw uwaa si za
przekroczone, jeeli:
1) konstrukcja nawierzchni osigna stan zmczenia, wktrym warto zastpczego moduu sprystoci nawierzchni
stanowi mniej ni 50% wartoci pocztkowej;
2) nie mniej ni 20% powierzchni jest pokryte pkniciami zmczeniowymi orozwartoci wikszej ni 2 mm.
Nono nawierzchni ocenia si na podstawie ugi; na drogach klasy L iD dopuszcza si wykonanie oceny wycznie na
podstawie stanu spka.
2.Stany graniczne przydatnoci do uytkowania uwaa si za przekroczone, jeeli powstay uszkodzenia uniemoliwia-
jce bezpieczne uytkowanie nawierzchni wrozumieniu 171 i172.
150.1.Wprojekcie nowej albo przebudowywanej konstrukcji nawierzchni jezdni powinna by uwzgldniona progno-
za natenia ruchu. Jako podstaw obliczenia natenia ruchu przyjmuje si:
1) wyniki ostatniego pomiaru generalnego albo wyniki specjalnie przeprowadzonych pomiarw, dotyczce natenia
ruchu, struktury rodzajowej pojazdw oraz wskanikw wzrostu;
2) wyniki prognoz wykorzystujce modelowanie ruchu, wszczeglnoci dla nowych drg.
2.Wstrukturze rodzajowej ruchu, dla celw wymiarowania nawierzchni jezdni, powinny by uwzgldnione co naj-
mniej nastpujce kategorie pojazdw:
1) samochody ciarowe bez przyczep;
2) pojazdy czonowe (samochody ciarowe zprzyczepami, cigniki siodowe znaczepami);
3) autobusy.
151.33)Do celw projektowych okrela si dopuszczalny nacisk pojedynczej osi napdowej pojazdu na nawierzchni
jezdni inawierzchni przeznaczon do postoju pojazdw dla:
1) drg klasy A, S iGP 115 kN;
2) drg klasy G iZ od 100 kN do 115 kN wzalenoci od struktury rodzajowej ruchu;
3) drg klasy L iD od 80 kN do 115 kN wzalenoci od struktury rodzajowej ruchu;
4) stanowisk, zatok ipasw postojowych przeznaczonych dla pojazdw omasie cakowitej poniej 3,5 t 80 kN;
5) stanowisk, zatok ipasw postojowych przeznaczonych dla pojazdw omasie cakowitej powyej 3,5 t oraz zatok au-
tobusowych 115 kN.
152.1.34)Konstrukcje nawierzchni jezdni drg publicznych oraz nawierzchni przeznaczonych do postoju pojazdw,
ruchu pieszych irowerzystw, mog by projektowane indywidualnie lub wedug katalogw typowych konstrukcji, zza-
strzeeniem ust.5.
32)
33)
34)

2.(uchylony).35)
3.Konstrukcja nawierzchni poszerzenia jezdni oraz utwardzonych poboczy powinna by taka jak pasw ruchu.
4.(uchylony).36)
5.Nawierzchnia przebudowywanej drogi powinna by projektowana indywidualnie.
153.Na terenie podlegajcym wpywom eksploatacji grniczej nawierzchnie powinny by projektowane indywidual-
nie, odpowiednio do kategorii terenu grniczego, okrelonej wprzepisach odrbnych.
154.37)Przebudowa nawierzchni drogi powinna by poprzedzona badaniami iocen stanu technicznego konstrukcji
nawierzchni oraz podoa.
DZIAVI
Warunki techniczne dotyczce bezpieczestwa zuwagi na moliwo wystpienia poaru

lub innego miejscowego zagroenia
155.Droga iurzdzenia zni zwizane powinny by zaprojektowane iwykonane wsposb:
1) utrudniajcy rozprzestrzenianie si poaru lub innego miejscowego zagroenia;
2) umoliwiajcy dostp sub ratowniczych do miejsca zdarzenia, oktrym mowa wpkt1;
3) niepowodujcy wyduenia czasu dojazdu sub ratowniczych oraz nieograniczajcy dostpu do zaopatrzenia wodne-
go dla celw ratowniczych.
156.Przy projektowaniu drogi klasy Alub S, wstrefie oddziaywania urzdze pitrzcych wod, naley przewidzie
zabezpieczenie tej drogi przed skutkami awarii urzdze pitrzcych zaliczonych do jednej zczterech klas wanoci, okre-
lonych wprzepisach wsprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada obiekty budowlane gospodarki wod-
nej iich usytuowanie.
157.Urzdzenia odprowadzajce wod zdrogi klasy Alub S usytuowanej pozaterenem zabudowy powinny umoli-
wia zablokowanie odpywu wody zanieczyszczonej materiaami niebezpiecznymi, ktre przedostay si do tych urzdze
wwyniku zdarze, oktrych mowa w155 pkt1.
158.1.38)rodkowy pas dzielcy drogi klasy A, S lub GP powinien by poczony przejazdem awaryjnym zjezdni
przeznaczon dla przeciwnego kierunku ruchu, wodstpach nie wikszych ni 4 km, zwyczeniem tuneli imostw. Kade
skrzyowanie na drodze klasy S lub GP spenia funkcj przejazdu awaryjnego.
2.Przejazdy awaryjne, oktrych mowa wust.1, powinny by usytuowane wszczeglnoci wpobliu MOP, jednostek
utrzymania drg, atake przy wzach, tunelach imostach.
3.Przejazd awaryjny przez pas dzielcy powinien mie konstrukcj nawierzchni tak, jak jezdnia drogi, uksztatowanie
umoliwiajce przejazd pojazdw zjednej jezdni na drug oraz zapewnia sprawne odprowadzenie wody powierzchniowej.
Dugo przejazdu powinna by dostosowana do potrzeb inie moe by mniejsza ni 75 m wwypadku drogi klasy Ainie
mniejsza ni 45 m na drogach klasy S iGP.
4.Na przejedzie awaryjnym przez pas dzielcy nie powinny by umieszczane adne obiekty iurzdzenia, zwyjtkiem
bariery, ktra powinna mie atwo rozbieraln konstrukcj, nieutrudniajc wstanie zoonym ruchu na drodze.
5.39)Przed wjazdem do tunelu odugoci wikszej ni 250 m powinny by zainstalowane:
1) sygnalizacje wietlne izapory umoliwiajce zamknicie tunelu;
2) systemy znakw lub tablic tekstowych ozmiennej treci na drodze prowadzcej do tunelu przed wlotem do tunelu.
35)
Przez 1 pkt19 lit.b rozporzdzenia, oktrym mowa wodnoniku 4.
36)
Przez 1 pkt19 lit.c rozporzdzenia, oktrym mowa wodnoniku 4.
37)
38)
39)
Dodany przez 1 pkt3 lit.b rozporzdzenia, oktrym mowa wodnoniku 8.

159.1.Na drodze klasy Alub S, wrejonie wyznaczonych przejazdw drogowych, wzalenoci od potrzeb sub ra-
towniczych lub jednostek utrzymania drg, powinny by zapewnione wjazdy awaryjne zdrogi krzyujcej si na kad
jezdni tych drg.
2.Jezdnia wjazdu awaryjnego powinna odpowiada warunkom technicznym dotyczcym drg poarowych, okrelo-
nym wprzepisach odrbnych.
3.Odlego wjazdu awaryjnego od przejazdu drogowego powinna by ustalona odpowiednio do warunkw miejscowych.
4.Na wjedzie awaryjnym, wmiejscu poczenia zjezdni drogi klasy Alub S, nie powinny znajdowa si adne obiek-
ty iurzdzenia, zwyjtkiem bariery oatwo rozbieralnej konstrukcji.
160.1. MOP II iMOP III na drodze klasy Alub S powinny mie nie mniej ni dwa stanowiska postojowe dla pojaz-
dw przewocych materiay niebezpieczne, okrelone wprzepisach odrbnych, usytuowane wodlegoci nie mniejszej ni
30 m od budynkw iurzdze przeznaczonych dla uczestnikw ruchu, atake od stanowisk postojowych dla innych pojazdw.
2.Stanowiska postojowe dla pojazdw przewocych materiay niebezpieczne nie powinny by usytuowane wzagbie-
niach terenu, wterenie podmokym oraz wodlegoci mniejszej ni 10 m od roww, studzienek iurzdze melioracyjnych.
3.Stanowiska postojowe dla pojazdw przewocych materiay niebezpieczne powinny mie odrbny, szczelny system
odwodnienia, zaopatrzony wurzdzenia do przejmowania ineutralizacji wyciekw niebezpiecznych substancji.
4.Nawierzchnia stanowiska postojowego dla pojazdw przewocych materiay niebezpieczne powinna by utwardzo-
na, nienasikliwa oraz zapobiegajca przenikaniu materiaw niebezpiecznych do gruntu iurzdze melioracyjnych.
5. Uksztatowanie stanowisk postojowych dla pojazdw przewocych materiay niebezpieczne powinno uniemoli-
wia rozprzestrzenianie si ewentualnego rozlewiska materiaw niebezpiecznych pozateren stanowisk.
6.Do stanowisk postojowych dla pojazdw przewocych materiay niebezpieczne powinien by doprowadzony dojazd
oparametrach technicznych okrelonych wprzepisach odrbnych dotyczcych drg poarowych.
161.1.Na drodze klasy G idrogach wyszych klas, wzalenoci od potrzeb iwuzgodnieniu zwaciwym komendan-
tem wojewdzkim Pastwowej Stray Poarnej, mog by usytuowane parkingi przeznaczone dla pojazdw przewocych
materiay niebezpieczne.
2.Parking, oktrym mowa wust.1, powinien by usytuowany wodlegoci nie mniejszej ni:
1) 30 m od budynkw iurzdze inynieryjnych niezwizanych zparkingiem;
2) 40 m od lasu opowierzchni powyej 3 ha, gazocigw wysokiego cinienia itorw kolejowych;
3) 300 m od budynkw mieszkalnych iinnych przeznaczonych na pobyt ludzi.
3.Stanowiska postojowe na parkingu powinny spenia wymagania, oktrych mowa w116 i160.
4.Przy projektowaniu parkingu naley przewidzie konieczno wyposaenia go wsprzt ganiczy, materiay neutrali-
zujce ipomocnicze wiloci irodzaju uzgodnionych zwaciwym komendantem wojewdzkim Pastwowej Stray Poarnej.
162.1.Jeeli droga klasy Alub S jest ogrodzona, to naley wogrodzeniu umieszcza bramy awaryjne, oszerokoci
nie mniejszej ni 3,6 m, usytuowane wmiejscach przydatnych dla sub ratowniczych ijednostek utrzymania drg. Bramy
awaryjne powinny by wszczeglnoci usytuowane wmiejscach zapewniajcych dostp do zaopatrzenia wodnego idrg
poarowych.
2.Do bramy awaryjnej naley doprowadzi utwardzony dojazd.
163.Zaopatrzenie wodne dla celw ratowniczych wpasie drogowym drg klasy Alub S pozaterenem zabudowy
powinno by zapewnione przy wykorzystaniu:
1) istniejcych ciekw izasobw wodnych, zgodnie zprzepisami prawa wodnego;
2) zaopatrzenia wodnego dla obiektw MOP;
3) innych rde.

164.1.Droga klasy Apowinna mie platformy przeznaczone na kolumny cznoci alarmowej.
2.Platformy, oktrych mowa wust.1, powinny by umieszczone wszczeglnoci:

1) przy gruntowym poboczu po obu stronach drogi naprzeciwko siebie wodstpach nie wikszych ni 2 km;
2) na MOP;
3) winnych miejscach wzalenoci od potrzeb.
3.Platforma powinna mie wymiary nie mniejsze ni 1,5 m na 1,0 m, adojcie do niej od strony jezdni powinno mie
szeroko nie mniejsz ni 1,0 m iby przystosowane do osb niepenosprawnych.
4.Wwypadku gdy platforma jest umieszczona przy krawdzi korony drogi na nasypie owysokoci skarpy wikszej ni
1,5 m, powinna by wyposaona od strony skarpy wporcze.
DZIAVII
Warunki techniczne dotyczce bezpieczestwa uytkowania
Rozdzia1
Wymagania oglne
165.Obiekty iurzdzenia wpasie drogowym, przeznaczone dla uczestnikw ruchu, powinny zapewnia bezpiecze-
stwo ich uytkowania, wtym rwnie przez osoby niepenosprawne.
166.1.Wyjazdy iwjazdy na jezdnie drogi klasy A, S, cznicy oraz na jezdni zbierajco-rozprowadzajc powinny
by atwo rozpoznawalne oraz zrozumiae dla uczestnikw ruchu, aich rozmieszczenie nie moe stanowi uciliwoci dla
ruchu oraz zagroenia bezpieczestwa.
2.Rozmieszczenie wyjazdw iwjazdw uznaje si za waciwe, jeeli:
1) odlego midzy ostatnim wjazdem ipierwszym wyjazdem ssiadujcych ze sob wzw lub wza zMOP zjezdni
drogi klasy Alub S jest nie mniejsza ni 2700 m wwypadku wza typu WA, nie mniejsza ni 2000 m, awszcze-
glnie uzasadnionych wypadkach nie mniejsza ni 600 m wwypadku wza typu WB; odlego ta jest mierzona od
koca pasa wczania do pocztku pasa wyczania wza lub MOP;
2) odlego midzy dwoma nastpujcymi po sobie wyjazdami zjezdni drogi klasy Alub S na wle jest nie mniejsza
ni 300 m, 250 m i200 m, odpowiednio dla prdkoci projektowych 120 km/h, 100 km/h i80 km/h; odlego ta jest
mierzona od koca pierwszego pasa wyczania do pocztku drugiego pasa wyczania;
3) odlego midzy dwoma nastpujcymi po sobie wjazdami na jezdni drogi klasy Alub S na wle jest nie mniejsza
ni 200 m; odlego ta jest mierzona od koca pierwszego pasa wczania do koca powierzchni wyczonej zruchu
otwierajcej nastpny pas wczania;
4) odlego midzy kolejnymi wyjazdami zcznicy lub zjezdni zbierajco-rozprowadzajcej jest nie mniejsza ni wy-
nika to zmoliwoci umieszczenia informacyjnych znakw pionowych, zgodnie zwymaganiami okrelonymi wprze-
pisach wsprawie znakw isygnaw drogowych.
167.1.Niezbdne szlaki migracji zwierzt, przecite wwyniku budowy lub eksploatacji drogi klasy Alub S, powinny
by odtworzone przez budow nadziemnych lub podziemnych przej dla zwierzt.
2.Obiekty przeznaczone dla zwierzt, wszczeglnoci wiadukty iprzepusty, powinny spenia wymagania okrelone
wprzepisach dotyczcych warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada drogowe obiekty inynierskie iich usytuo-
wanie.
Rozdzia2
Wymagania widocznoci
168.1.Na kadym pasie ruchu drogi klasy G idrg wyszych klas powinna by zapewniona co najmniej odlego
widocznoci pozwalajca kierowcy pojazdu poruszajcego si zprdkoci miarodajn, awwypadku pozostaych klas drg
zprdkoci o10 km/h wiksz ni prdko projektowa, na zatrzymanie pojazdu przed przeszkod na jezdni.

2.Wymaganie, oktrym mowa wust.1, uznaje si za spenione, jeeli:

a) cel obserwacji znajdujcy si nad osi pasa ruchu jest widoczny zpunktu obserwacyjnego, zlokalizowanego na wyso-
koci 1,0 m nad osi tego samego pasa ruchu zodlegoci nie mniejszej ni okrelona wtabeli:
Prdko Najmniejsza odlego widocznoci na zatrzymanie (m) na pochyleniu

(km/h) 10% 8% 6% 4% 2% 0% 2% 4% 6% 8% 10%
130 390 350 330 310 300 290 280
120 340 310 290 270 260 250 240
110 280 260 240 230 220 200
100 220 200 180 170
90 190 170 150 130 120
80 160 140 120 110 100
70 110 100 90 85 80
60 80 70 60
50 55 50 45
40 40 35
30 25 20
b) wysoko celu obserwacji jest okrelona wtabeli:
Prdko (km/h) >100 10081 8061 60

Wysoko celu obserwacji (m) 0,45 0,30 0,15 0,00
3.Na cznicy, jezdni zbierajco-rozprowadzajcej oraz na jezdni manewrowej MOP powinna by zapewniona co naj-
mniej odlego widocznoci, oktrej mowa wust.2, przyjmujc prdko projektow kadej zwymienionych jezdni.
4.40)Na drodze oprzekroju 2+1 powinna by zachowana dodatkowo decyzyjna odlego widocznoci, zapewniajca
kierujcemu pojazdem poruszajcym si po:
1) zasadniczym pasie ruchu, przy zblianiu si do klina pocztkowego widoczno tylnych wiate jadcego przed nim
pojazdu, ktry sygnalizuje zamiar zmiany pasa ruchu, wmiejscu pocztku klina, przy czym naley przyj, e cel
obserwacji umieszczony jest na wysokoci 0,6 m, natomiast punkt obserwacyjny na wysokoci 1,0 m wosi tego pasa;
2) dodatkowym pasie ruchu, przy zblianiu si do klina kocowego widoczno krawdzi klina kocowego ogranicza-
jcej dodatkowy pas ruchu, przy czym naley przyj, e cel obserwacji ley na krawdzi klina wgranicach tego pasa
na wysokoci 0,3 m, natomiast punkt obserwacyjny umieszczony jest wosi tego pasa na wysokoci 1,0 m.
5.40)Warunki, oktrych mowa wust.4, wzalenoci od przyjtej prdkoci miarodajnej Vm, uznaje si za spenione,
jeeli decyzyjna odlego widocznoci Ld jest rwna co najmniej wartoci okrelonej wtabeli:
Prdko miarodajna drogi Vm [km/h] 110 100 90

Decyzyjna odlego widocznoci Ld [m] 300 250 200
169.1.Jeeli na to pozwalaj warunki miejscowe, na dwupasowej drodze dwukierunkowej oprdkoci projektowej

60 km/h i wikszej, poza terenem zabudowy, powinno si zapewni udzia odcinkw z moliwoci wyprzedzania, nie
mniejszy ni okrelony wtabeli:

Udzia odcinkw zmoliwoci wyprzedzania (%) 50 35 30 20
40)

2.Na odcinku drogi jest moliwe wyprzedzanie, jeeli cel obserwacji znajdujcy si nad osi pasa ruchu dla przeciwne-
go kierunku ruchu na wysokoci 1,0 m jest widoczny zpunktu obserwacyjnego, zlokalizowanego na wysokoci 1,0 m nad
osi drugiego pasa ruchu, zodlegoci nie mniejszej ni okrelona wtabeli:
Prdko miarodajna drogi (km/h) 120 110 100 90 80 70 60

Odlego widocznoci na wyprzedzanie (m) 700 650 600 550 500 450 400
3.(uchylony).41)
170.1.Na skrzyowaniu oraz przy wjedaniu na drog ze zjazdu albo zobiektu lub urzdzenia obsugi uczestnikw
ruchu bez pasa wczania powinny by zapewnione warunki widocznoci, oktrych mowa wzaczniku nr2.
2.Na wjedzie zpasem wczania na jezdni drogi klasy A, S lub GP, na jezdni zbierajco-rozprowadzajc lub na
jezdni cznicy, powinny by zapewnione wolne od przeszkd pola widocznoci, oktrych mowa wzaczniku nr3.
3.Na wyjedzie zjezdni drogi klasy Alub S powinna by zapewniona widoczno nosa wyspy dzielcej pas wyczania
od jezdni zodlegoci nie mniejszej ni 180 m, ana wyjedzie zcznicy lub jezdni zbierajco-rozprowadzajcej zodlego-
ci nie mniejszej ni 100 m.
4.Wwzach na terenie zabudowy odlegoci, oktrych mowa wust.3, mog by zmniejszone nie wicej ni ojedn
czwart.
Rozdzia3
Wymagania, jakim powinna odpowiada nawierzchnia jezdni
171.42)Nawierzchnia jezdni drogi budowanej lub przebudowywanej musi spenia wymagania wzakresie:
1) rwnoci podunej;
2) rwnoci poprzecznej;
3) waciwoci przeciwpolizgowych.
172.Wymagania, oktrych mowa w171, dotyczce nawierzchni jezdni drogi nowej, przebudowanej albo remonto-
wanej okrelono wzaczniku nr6.
173.Okrelone wrozporzdzeniu wymagania, zzachowaniem wymaga Polskich Norm dotyczcych zagszczenia

podoa gruntowego ijakoci materiaw, nawierzchnia jezdni powinna spenia wtrakcie robt ipo ich zakoczeniu.
DZIAVIII
Ochrona rodowiska
Rozdzia1
Wymagania oglne
174.Wcelu ochrony rodowiska przed uciliwoci drogi iruchu drogowego stosuje si przy projektowaniu iwyko-
naniu drogi zasady iwarunki okrelone wrozporzdzeniu, przepisach odrbnych iPolskich Normach.
175.43)Badania ioceny zwizane zoddziaywaniem projektowanej drogi na rodowisko wykonuje si zgodnie zprze-
pisami odrbnymi.
176.1.44)Przy projektowaniu iwykonywaniu drogi dy si do zachowania istniejcego stanu rodowiska oraz do

stosowania rodkw sucych jego ochronie, odpowiednio do warunkw wynikajcych zdecyzji orodowiskowych uwa-
runkowaniach.
2.Urzdzenia suce ochronie rodowiska powinny by usytuowane wpasie drogowym zgodnie zwarunkami wynika-
jcymi zrozporzdzenia oraz przepisw odrbnych.
41)
Przez 1 pkt22 rozporzdzenia, oktrym mowa wodnoniku 4.
42)
43)
44)

Rozdzia2
Ochrona obiektw iobszarw przed haasem iwibracjami
177.Przy projektowaniu drogi powinno si dy do tego, aby wotoczeniu drogi obliczeniowe poziomy haasu iwi-
bracji powodowane prognozowanym ruchem na drodze nie przekraczay wartoci dopuszczalnych okrelonych wprzepi-
sach odrbnych.
178.1.Jeeli prognozowane poziomy haasu iwibracji przekraczaj wartoci dopuszczalne okrelone wprzepisach
odrbnych, przy projektowaniu drogi powinno si zaplanowa zastosowanie odpowiednich rodkw ochrony.
2.Urzdzenia ochrony przed haasem iwibracjami mog by take zastosowane po wybudowaniu drogi wwypadku
stwierdzenia przekroczenia dopuszczalnych poziomw haasu iwibracji.
179. (uchylony).45)
180. (uchylony).45)
Rozdzia3
Ochrona powietrza
181.Przy projektowaniu drogi powinno si dy do tego, aby wpowietrzu wotoczeniu drogi prognozowane stenia
substancji zanieczyszczajcych emitowanych przez pojazdy poruszajce si na drodze nie przekraczay wartoci dopusz-
czalnych, okrelonych wprzepisach odrbnych.
182. 1. Jeeli prognozowane stenia substancji zanieczyszczajcych w otoczeniu drogi przekraczaj wartoci do-
puszczalne, okrelone wprzepisach odrbnych, naley przewidzie zastosowanie rodkw ochrony powietrza, ograniczaj-
cych skutki dziaania tych substancji. Podstawowym urzdzeniem ochrony s pasy zieleni izolacyjnej.
2.Urzdzenia ochrony powietrza mog by take zastosowane po wybudowaniu drogi wwypadku stwierdzenia prze-
kroczenia dopuszczalnych poziomw zanieczyszczenia powietrza.
Rozdzia4
Ochrona wd ipowierzchniowych utworw geologicznych
183.Przy projektowaniu iwykonaniu drogi powinno si dy do tego, aby nie stanowia ona zagroenia dla wd
podziemnych oraz nie pogarszaa stanu odbiornika, do ktrego jest odprowadzana woda zpasa drogowego, pod wzgldem
okrelonej dla niego klasy czystoci wd.
184.1.Przy projektowaniu iwykonaniu drogi powinno si uwzgldnia warunki hydrogeologiczne panujce wjej
otoczeniu, awszczeglnoci:
1) usytuowanie obszarw zasilania wd podziemnych;
2) charakterystyk geologiczn utworw powierzchniowych oraz moliwoci wystpowania w strefie oddziaywania
drogi procesw geodynamicznych;
3) moliwoci niekontrolowanego przenikania zanieczyszcze do wd powierzchniowych ipodziemnych.
2.Przy wykonywaniu drogi nie powinno si dopuszcza do niekontrolowanych spyww wd zpasa drogowego, mog-
cych uruchomi procesy erozyjne lub zanieczyci okresowo wody gruntowe ipowierzchniowe.
185.1.46)Przy projektowaniu iwykonywaniu drogi ogranicza si moliwe zmiany izakcenia wstosunkach wod-
nych, uwzgldniajc przepisy prawa wodnego oraz naruszania powierzchniowych utworw geologicznych, atake warunki
wynikajce zdecyzji orodowiskowych uwarunkowaniach.
45)
Przez 1 rozporzdzenia Ministra Transportu, Budownictwa iGospodarki Morskiej zdnia 29 stycznia 2013r. zmieniajcego rozpo-
rzdzenie wsprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada drogi publiczne iich usytuowanie (Dz.U. poz.181), kt-
re weszo wycie zdniem 22 lutego 2013r.
46)

2.Jeeli prognozowane poziomy zanieczyszczenia wd igleb przekraczaj wartoci dopuszczalne, okrelone wprzepi-
sach odrbnych, powinno si przewidzie zastosowanie odpowiednich rodkw ochrony eliminujcych lub ograniczajcych
skutki dziaania tych zanieczyszcze.
3.Urzdzenia ochrony wd igleb mog by wykonane take po wybudowaniu drogi wprzypadku stwierdzenia prze-
kroczenia dopuszczalnych poziomw zanieczyszcze wd igleb.
4.Za podstawowe urzdzenia ochrony uwaa si:
1) wodniesieniu do wd separatory, oczyszczalniki ioczyszczalnie wd;
2) wodniesieniu do gleb, pozarodkami wymienionymi wpkt1 take pasy zieleni izolacyjnej.
Rozdzia5
Ochrona przyrody, krajobrazu, gruntw rolnych ilenych
186.Przy projektowaniu iwykonaniu drogi powinno si uwzgldnia uwarunkowania przyrodnicze oraz dy do

ograniczenia negatywnego wpywu drogi na przyrod, krajobraz, grunty rolne ilene wjej otoczeniu.
187.Jeeli nie jest moliwe wykonanie drogi bez powstania zagroe przyrody, krajobrazu, gruntw rolnych ilenych
wjej otoczeniu, powinno si zaplanowa zastosowanie rodkw ochrony ograniczajcych te zagroenia.
188.1.Podstawowymi rodkami ograniczajcymi zagroenia wynikajce znegatywnego wpywu drogi na przyrod,

krajobraz, grunty rolne ilene s:
1) przejazdy gospodarcze pod drog celem zapewnienia pocze lokalnych, przemieszczania si zwierzt gospodarskich
oraz przepusty dla zwierzt dziko yjcych;
2) wiadukty nad drog dla celw okrelonych wpkt1;
3) ogrodzenia chronice zwierzta gospodarskie izwierzyn len przed wtargniciem na drog oraz uczestnikw ruchu
przed skutkami takiego wtargnicia;
4) pasy zieleni izolacyjnej;
5) rekonstrukcje terenw lenych naruszonych budow drogi.
2.rodki okrelone wust.1, ograniczajce wpyw drogi na przyrod, krajobraz, grunty rolne ilene, mog by take
wykonane po wybudowaniu drogi, na podstawie przeprowadzonych bada ianaliz potwierdzajcych celowo ich zastoso-
wania.
Rozdzia6
Ochrona rodowiska kulturowego
189.47)Przy projektowaniu iwykonywaniu drogi oraz urzdze zni zwizanych dy si do zmniejszania ich nega-
tywnego wpywu na podlegajce ochronie elementy rodowiska kulturowego, okrelone wdecyzji orodowiskowych uwa-
runkowaniach.
190.47)Jeeli zaprojektowanie iwykonanie drogi bez naraenia na powstanie zagroe wpodlegajcym ochronie ro-
dowisku kulturowym nie jest moliwe, stosuje si rodki ochrony ograniczajce skutki tego wpywu, wskazane wdecyzji
orodowiskowych uwarunkowaniach.
Rozdzia7
Zagospodarowanie terenw zieleni
191.Otaczajce drog tereny zielone powinny by zaprojektowane zuwzgldnieniem charakteru terenu przylegajce-
go do pasa drogowego.
47)

192.Na terenach przeznaczonych wmiejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod budow drogi, jeeli
warunki miejscowe na to pozwalaj, co najmniej 10% powierzchni powinno by przeznaczone pod ziele, jeeli decyzja
owarunkach zabudowy izagospodarowania terenu nie stanowi inaczej.
193.1.Ziele wpasie drogowym powinna by zaprojektowana zuwzgldnieniem jej roli izada, wszczeglnoci
wzakresie bezpieczestwa ruchu, estetyki ifunkcji zwizanych zjej pozytywnym wpywem na rodowisko, azwaszcza
jako rodek jego ochrony przed haasem oraz zanieczyszczeniem powietrza igleb.
2.Dobr odpowiedniej dla danego terenu rolinnoci powinien by dokonany zuwzgldnieniem miejscowych warun-
kw klimatycznych oraz cech podoa gruntowego.
194.Usytuowanie elementw zagospodarowania terenw zieleni powinno by zgodne zwymaganiami wynikajcymi

zprzepisw odrbnych.
DZIAIX
Przepisy przejciowe ikocowe
195.Przepisw rozporzdzenia nie stosuje si do drg, wobec ktrych przed dniem wejcia wycie rozporzdzenia
zostaa wydana decyzja opozwoleniu na budow lub zosta zoony wniosek owydanie takiej decyzji.
196.Rozporzdzenie wchodzi wycie po upywie 14 dni od dnia ogoszenia, zwyjtkiem ust.4 wzaczniku nr6,
ktry wchodzi wycie po upywie 5 lat od dnia ogoszenia48).
48)
Rozporzdzenie zostao ogoszone wdniu 14 maja 1999r.

j
Zaczniki do rozporzdzenia Ministra Transportu
marca 1999
iGospodarki r. zdnia 2 marca 1999r.
Morskiej
kZaczniknr1
nr 1
SCHEMATY SKRAJNI DRG1)
1. 1. Dwuj droga
Dwujezdniowa zdniowa
klasydroga
Alub Sk
2. Jednojezdniowa droga klasy S

2 J d j dni
1)
Wymiary podano wmetrach.

3. 3. droga
Dwujezdniowa Dwujezdniowa droga
klasy GP idrogi klasy
niszych G
klas
3.1. Jezdnia nieograniczona

3 1 Jezkrawnikami
n n e ogr
3.2. Jezdnia ograniczona krawnikami

4. e
Jednojezdniowa droga je nio
klasy a
GP idrogi g a yklas
niszych
4 1 ezdnia
4.1. Jezdnia nieograniczona nie ogra
krawnikami
4.2. Jezdnia ograniczona

42 krawnikami
zd a ogran

5. Chodnik icieka rowerowa
5.1. Chodnik 5.2. cieka rowerowa

Zaczniknr2
WARUNKI WIDOCZNOCI NA SKRZYOWANIACH IZJAZDACH
1. Na skrzyowaniu, zzastrzeeniem ust.6, powinny by zapewnione wolne od przeszkd pola widocznoci przy:
1) zblianiu si do skrzyowania po krzywoliniowym odcinku drogi podporzdkowanej, okrelone wust.3.1 i3.2;
2) zblianiu si do skrzyowania po drodze podporzdkowanej, okrelone wust.4.1 i4.2;
3) ruszaniu zmiejsca zatrzymania na wlocie drogi podporzdkowanej, okrelone wust.5.
2. Przy wjedaniu na drog ze zjazdu lub zobiektu iurzdzenia obsugi uczestnikw ruchu bez pasa wczania, zza-
strzeeniem ust.6, powinno by zapewnione wolne od przeszkd pole widocznoci przy ruszaniu zmiejsca zatrzymania,
okrelone wust.5.
3.1. Przy zblianiu si do skrzyowania po krzywoliniowym odcinku drogi podporzdkowanej powinna by zapewnio-
na widoczno ustawionego przed skrzyowaniem znaku drogowego ustp pierwszestwa przejazdu lub znaku stop
z odlegoci widocznoci Lz umoliwiajcej zatrzymanie pojazdu poruszajcego si z prdkoci miarodajn po drodze
podporzdkowanej, nie mniejszej ni okrela tabela:
Prdko miarodajna na drodze

100 90 80 70 60 50 40 30
podporzdkowanej*) (km/h)
Odlego widocznoci Lz (m) 180 150 120 90 70 50 35 20
*) Na drodze klasy Z, L iD jest to prdko projektowa drogi.
3.2. Wpolu widocznoci, oznaczonym na rysunku 1, umieszczonym nad jezdni na wysokoci 1 m, nie powinny znaj-
dowa si adne przeszkody. Nie s przeszkodami wrozumieniu niniejszego zacznika poruszajce si pojazdy, piesi iinne
osoby znajdujce si na drodze, pnie pojedynczych drzew, podpory znakw drogowych.
4.1. Przy zblianiu si do skrzyowania po drodze podporzdkowanej powinna by zapewniona widoczno drogi
zpierwszestwem przejazdu umoliwiajca podjcie decyzji owykonaniu zamierzonego manewru lub okoniecznoci za-
trzymania si przed skrzyowaniem:
1) poza terenem zabudowy wodlegoci od krawdzi jezdni nie mniejszej ni:

a) 20 m jeeli droga podporzdkowana jest klasy GP lub G,
b) 10 m jeeli droga podporzdkowana jest klasy Z, L lub D;
2) na terenie zabudowy wodlegoci od krawdzi jezdni nie mniejszej ni 10 m, jeeli droga podporzdkowana jest klasy
GP, G lub Z.
Odlego widocznoci L1 pola widocznoci, mierzon wzdu drogi zpierwszestwem przejazdu, okrela tabela:
Prdko miarodajna na drodze zpierwszestwem

100 90 80 70 60 50 40 30
przejazdu*) (km/h)
Odlego widocznoci L1 pola widocznoci (m) 210 180 160 140 120 100 80 60
4.2. Wwypadku gdy nie jest moliwe zapewnienie oznaczonego na rysunku 2 wolnego od przeszkd pola widocznoci,
umieszczonego nad jezdni na wysokoci 1 m, naley dy do usunicia tych przeszkd, zmiany lokalizacji skrzyowania
lub wprowadzenia ogranicze wynikajcych zprzepisw oruchu drogowym.
5. Przy ruszaniu zmiejsca zatrzymania na wlocie drogi podporzdkowanej oraz przy wjedaniu na drog ze zjazdu lub
zobiektu iurzdzenia obsugi uczestnikw ruchu bez pasa wczania, wodlegoci nie mniejszej ni 3,0 m od krawdzi

jezdni lub krawdzi cieki rowerowej, powinna by zapewniona widoczno drogi zpierwszestwem przejazdu, co naj-
mniej na odlego widocznoci L2 okrelon wtabeli:
Prdko miarodajna na drodze zpierwszestwem

100 90 80 70 60 50 40 30
przejazdu*) (km/h)
Odlego widocznoci L2 (m) 180 160 120 100 90 70 60 40
Wpolu widocznoci, oznaczonym na rysunku 3, umieszczonym nad jezdni na wysokoci 1 m, nie powinny znajdowa
si adne przeszkody.
6. Wymagania okrelone w niniejszym zaczniku nie dotycz skrzyowa oraz zjazdw i wjazdw usytuowanych
wstrefie zamieszkania.
Rys. 1. Pole widocznociRys 1. Pol siwi

przy zblianiu do ocznoci p po
skrzyowania zy krzywoliniowym
zblianiu si odcinku
do skrzy
drogi

Rys. 2. PoleRys. 2. Pole

widocznoci widoc si
przy zblianiu noc przy zblianiu
do skrzyowania si do skrzy
po drodze podporzdkowanej
Rys. 3. PoleRys. 3 o eprzy

widocznoci widoczno przy uszaniu
ruszaniu zmiejsca zatrzymania

Zaczniknr3
WARUNKI WIDOCZNOCI NA WJAZDACH ZPASEM WCZANIA
1.Na wjedzie zpasem wczania na jezdni drogi klasy A, S lub GP, na jezdni zbierajco-rozprowadzajc lub na
cznic powinny by zapewnione wolne od przeszkd pola widocznoci:
1) przy zblianiu si do pasa wczania oznaczone na rysunku 1 literami ABCD;
2) na caej dugoci pasa wczania oznaczone na rysunku 2 literami EFG.
2.Punkty od Ado G, bdce wierzchokami pl widocznoci, oktrych mowa wust.1, powinny by umieszczone nad
jezdni na wysokoci 1 m.
3.Punkt Ajest punktem obserwacyjnym umieszczonym wosi jezdni wjazdu wodlegoci nie mniejszej ni 50 m od
punktu B na drodze klasy AiS oraz 20 m wpozostaych wypadkach, oktrych mowa wust.1.
4.Punkt B jest celem obserwacji umieszczonym wosi pasa wczania przy kocu powierzchni wyczonej zruchu.
5.Punkt C jest celem obserwacji umieszczonym wosi prawego pasa ruchu jezdni, na ktr jest wjazd, przy kocu po-
wierzchni wyczonej zruchu.
6.Punkt D jest celem obserwacji umieszczonym wosi prawego pasa ruchu jezdni, na ktr jest wjazd, wodlegoci nie
mniejszej ni 100 m od punktu C.
7.Punkt E jest punktem obserwacyjnym poruszajcym si po osi pasa wczania na caej jego dugoci.
8.Punkt F jest celem obserwacji umieszczonym wosi prawego pasa ruchu jezdni, na ktr jest wjazd, iporuszajcym
si zpunktem E.
9.Punkt G jest celem obserwacji umieszczonym wosi prawego pasa ruchu jezdni, na ktr jest wjazd, wodlegoci nie
mniejszej ni Lb od punktu F. Dugo odcinka Lb powinna by okrelona zrysunku 3, przyjmujc:
1) prdko miarodajn drogi jeeli wczanie odbywa si na jezdni drg klasy A, S iGP;
2) prdko projektow jezdni zbierajco-rozprowadzajcej lub cznicy jeeli wczanie odbywa si na te jezdnie.
10.Pola widocznoci, oktrych mowa wust.1, powinny by wolne od przeszkd. Nie s przeszkodami wrozumieniu
111
niniejszego zacznika poruszajce si pojazdy, piesi iinne znajdujce si na drodze, pnie pojedynczych drzew, pod-
osoby
pory znakw drogowych.
y z pz
Rys. 1. Pole widocznoci przy zblianiu si do pasa wczania

Rys.
Dziennik Ustaw i d
73 Poz. 124
Rys
Rys. 2. Pole 2 ole na
widocznoci widoc noci na
pasie wczania
Rys. 3. Dugo odcinka Lb ys. 3. Dugo

wzalenoci odcinka
od prdkoci
Zaczn
Zaczniknr4
(uchylony)49)
Zaczniknr5
Za czn
(uchylony)49)
49)
Przez 1 pkt28 rozporzdzenia, oktrym mowa wodnoniku 4.

Zaczniknr6
WARUNKI TECHNICZNE, JAKIM POWINNY ODPOWIADA NAWIERZCHNIE JEZDNI
1.Rzdne wysokociowe
Przy wykonywaniu nowych iprzebudowie drg powinny by badane rzdne wysokociowe podoa, podbudowy ipo-
wierzchni nawierzchni. Na drogach klasy AiS pomiar wykonuje si na siatce orozmiarach 10 m 10 m wraz ze sprawdze-
niem rzdnych osi podunej jezdni iobu krawdzi. Na drogach ojezdni wszej ni 10 m sprawdza si rzdne osi podunej
ikrawdzi. Na drogach klasy GP idrogach niszych klas sprawdza si rzdne osi podunej jezdni ikrawdzi co 20 m, ana
odcinkach krzywoliniowych co 10 m. Wartoci dopuszczalnych odchyle wstosunku do rzdnych projektowych okrela
tabela:
Rodzaj warstwy konstrukcyjnej Dopuszczalne odchylenie

1 2
Podoe 2 cm, +0 cm
Podbudowa zasadnicza 1 cm, +0 cm
Warstwa cieralna 1 cm
Wymaga si, aby 95% zmierzonych rzdnych danej warstwy nie przekraczao dopuszczalnych odchyle.
2.50)Ocena rwnoci podunej
2.1.Wpomiarach rwnoci podunej warstw konstrukcji nawierzchni naley stosowa metody:
1) profilometryczn bazujc na wskanikach rwnoci IRI;
2) pomiaru cigego rwnowan uyciu aty iklina zwykorzystaniem planografu (wmiejscach niedostpnych dla pla-
nografu pomiar cigy zuyciem aty iklina).
Dugo aty wpomiarze rwnoci podunej powinna wynosi 4 m.
2.2.Do oceny rwnoci podunej warstwy cieralnej nawierzchni drg klasy A, S, GP oraz G naley stosowa metod
profilometryczn bazujc na wskanikach rwnoci IRI [mm/m]. Warto IRI naley wyznacza zkrokiem co 50 m. Du-
go ocenianego odcinka nawierzchni nie powinna by wiksza ni 1000 m. Odcinek kocowy odugoci mniejszej ni
500m naley ocenia cznie zodcinkiem poprzedzajcym.
Do oceny rwnoci odcinka nawierzchni ustala si minimaln liczb wskanikw IRI rwn 5. Wprzypadku odbioru
robt na krtkich odcinkach nawierzchni, ktrych cakowita dugo jest mniejsza ni 250 m, dopuszcza si wyznaczanie
wskanikw IRI zkrokiem mniejszym ni 50 m, przy czym naley ustala maksymaln moliw dugo kroku pomiarowe-
go, zuwzgldnieniem minimalnej wymaganej liczby wskanikw IRI rwnej 5.
Wymagana rwno poduna jest okrelona przez dopuszczaln warto redni wynikw pomiaru IRIr oraz dopusz-
czaln warto maksymaln pojedynczego pomiaru IRImax, ktrych nie mona przekroczy na dugoci ocenianego odcinka
nawierzchni.
50)

Wartoci dopuszczalne przy odbiorze warstwy cieralnej metod profilometryczn okrela tabela:
Dopuszczalne odbiorcze wartoci

wskanikw dla zadanego zakresu
Klasa drogi Element nawierzchni dugoci odcinka drogi [mm/m]
IRIr* IRImax
1 2 3 4
Pasy ruchu zasadnicze, awaryjne, dodatkowe, wczenia
1,3 2,4
A, S, GP iwyczenia, jezdnie cznic
Jezdnie MOP, utwardzone pobocza 1,5 2,7
Pasy ruchu zasadnicze, dodatkowe, wczenia
1,7 3,4
G iwyczenia, postojowe, jezdnie cznic
Utwardzone pobocza 2,0 3,8
* wprzypadku:
odbioru odcinkw warstwy nawierzchni ocakowitej dugoci mniejszej ni 500 m,
odbioru robt polegajcych na uoeniu na istniejcej nawierzchni jedynie warstwy cieralnej (niezalenie od dugoci odcinka
robt),
dopuszczaln warto IRIr wg tabeli naley zwikszy o0,2 mm/m.
2.3.Do oceny rwnoci podunej:
1) warstwy cieralnej nawierzchni drg klasy Z, L, D oraz placw iparkingw,
2) warstw wicej ipodbudowy nawierzchni drg wszystkich klas
naley stosowa metod pomiaru cigego rwnowan uyciu aty iklina zwykorzystaniem planografu, umoliwiajce-
go wyznaczanie odchyle rwnoci podunej jako najwikszej odlegoci (przewitu) pomidzy teoretyczn lini czc
spody kek jezdnych urzdzenia amierzon powierzchni warstwy [mm]. Wmiejscach niedostpnych dla planografu po-
miar rwnoci podunej warstw nawierzchni naley wykona wsposb cigy zuyciem aty iklina.
Wartoci dopuszczalne odchyle rwnoci podunej przy odbiorze warstwy planografem (at iklinem) okrela tabela:
Dopuszczalne odbiorcze wartoci odchyle rwnoci

Klasa drogi Element nawierzchni podunej warstwy [mm]
cieralna wica podbudowa
1 2 3 4 5
Pasy ruchu zasadnicze, awaryjne,
dodatkowe, wczenia iwyczenia, 6 9
A, S, GP jezdnie cznic
Jezdnie MOP, utwardzone pobocza 9 12
Pasy ruchu zasadnicze, dodatkowe, 6
wczenia iwyczenia, postojowe, (dotyczy jedynie 9 12
jezdnie cznic klasy Z)
G, Z
9
Utwardzone pobocza (dotyczy jedynie 12 15
klasy Z)
Wszystkie pasy ruchu ipowierzchnie
L, D, place,
przeznaczone do ruchu ipostoju 9 12 15
parkingi
pojazdw

3.50)Ocena rwnoci poprzecznej
3.1.Do oceny rwnoci poprzecznej warstw nawierzchni drg wszystkich klas oraz placw iparkingw naley stoso-
wa metod pomiaru profilometrycznego rwnowan uyciu aty iklina, umoliwiajc wyznaczenie odchylenia rwnoci
wprzekroju poprzecznym pasa ruchu/elementu drogi. Odchylenie to jest obliczane jako najwiksza odlego (przewit)
pomidzy teoretyczn at (odugoci 2 m) azarejestrowanym profilem poprzecznym warstwy. Efektywna szeroko po-
miarowa jest rwna szerokoci mierzonego pasa ruchu (elementu nawierzchni) z tolerancj 15%. Warto odchylenia
rwnoci poprzecznej naley wyznacza zkrokiem co 1 m.
3.2.Wmiejscach niedostpnych dla profilografu pomiar rwnoci poprzecznej warstw nawierzchni naley wykona
zuyciem aty iklina. Dugo aty wpomiarze rwnoci poprzecznej powinna wynosi 2 m. Pomiar powinien by wyko-
nywany nie rzadziej ni co 5 m.
Wartoci dopuszczalne odchyle rwnoci poprzecznej przy odbiorze warstwy okrela tabela:
Dopuszczalne odbiorcze wartoci odchyle rwnoci

Klasa drogi Element nawierzchni poprzecznej warstwy [mm]
cieralna wica podbudowa
1 2 3 4 5
Pasy ruchu zasadnicze, awaryjne,
dodatkowe, wczenia iwyczenia, 4 6 9
A, S, GP jezdnie cznic
Jezdnie MOP, utwardzone pobocza 6 9 12
Pasy ruchu zasadnicze, dodatkowe,
wczenia iwyczenia, postojowe, 6 9 12
G, Z jezdnie cznic
Utwardzone pobocza 9 12 15
Wszystkie pasy ruchu ipowierzchnie

L, D, place,
przeznaczone do ruchu ipostoju 9 12 15
parkingi
pojazdw
4.50)Ocena waciwoci przeciwpolizgowych
4.1.Przy ocenie waciwoci przeciwpolizgowych nawierzchni drogi klasy G idrg wyszych klas powinien by okre-
lony wspczynnik tarcia na mokrej nawierzchni przy cakowitym polizgu opony testowej.
4.2.Pomiar wykonuje si urzdzeniem openej blokadzie koa nie rzadziej ni co 50 m na nawierzchni zwilanej wod
wiloci 0,5 l/m2, awynik pomiaru powinien by przeliczalny na warto przy 100% polizgu opony testowej rowkowanej
(ribbed tyre) rozmiaru 165 R 15 zalecanej przez wiatow Organizacj Drogow (PIARC) lub innej wiarygodnej meto-
dy rwnowanej, jeli dysponuje si sprawdzon zalenoci korelacyjn umoliwiajc przeliczenie wynikw pomiarw
na wartoci uzyskiwane zestawem openej blokadzie koa. Pomiary powinny by wykonywane wtemperaturze otoczenia
od 5C do 30C, na czystej nawierzchni. Badanie naley wykona przed dopuszczeniem nawierzchni do ruchu drogowego
oraz powtrnie wokresie od 4 do 8 tygodni od oddania nawierzchni do eksploatacji. Badanie powtrne naley wykona
wladzie koa. Jeeli warunki atmosferyczne uniemoliwiaj wykonanie pomiaru wwymienionym terminie, powinien by
on zrealizowany z najmniejszym moliwym opnieniem. Uzyskane wartoci wspczynnika tarcia naley rejestrowa
zdokadnoci do trzech miejsc po przecinku. Miar waciwoci przeciwpolizgowych jest miarodajny wspczynnik tar-
cia. Za miarodajny wspczynnik tarcia przyjmuje si rnic wartoci redniej E(m) i odchylenia standardowego
D:E(m)D. Wyniki podaje si zdokadnoci do dwch miejsc po przecinku. Dugo ocenianego odcinka nawierzchni
nie powinna by wiksza ni 1000m, aliczba pomiarw nie mniejsza ni 10. Odcinek kocowy odugoci mniejszej ni
500 m naley ocenia cznie zodcinkiem poprzedzajcym.

4.3.Minimalne wartoci miarodajnego wspczynnika tarcia nawierzchni dla konkretnej prdkoci zablokowanej opony
wzgldem nawierzchni okrela tabela:
Minimalna warto miarodajnego wspczynnika tarcia

przy prdkoci zablokowanej opony wzgldem
Klasa drogi Element nawierzchni nawierzchni
30 km/h 60 km/h 90 km/h
1 2 3 4 5
Pasy ruchu zasadnicze, dodatkowe,
0,49* 0,44
awaryjne
A, S
Pasy wczania iwyczania, jezdnie
0,55** 0,51
cznic
Pasy ruchu, pasy dodatkowe, jezdnie
GP, G 0,51** 0,41
cznic, utwardzone pobocza
* warto wymagania dla odcinkw nawierzchni, na ktrych nie mona wykona pomiarw zprdkoci 90 km/h,
** wartoci wymaga dla odcinkw nawierzchni, na ktrych nie mona wykona pomiarw zprdkoci 60 km/h.

Warunki Techniczne 2016

Transféré par

Informations du document

Titre original

Copyright

Formats disponibles

Partager ce document

Partager ou intégrer le document

Options de partage

Avez-vous trouvé ce document utile ?

Ce contenu est-il inapproprié ?

Droits d'auteur :

Formats disponibles

Warunki Techniczne 2016

Transféré par

Droits d'auteur :

Formats disponibles

DZIENNIK USTAW

zdnia 23 grudnia 2015r.

wsprawie ogoszenia jednolitego tekstu rozporzdzenia Ministra Transportu iGospodarki Morskiej

2.Podany wzaczniku do niniejszego obwieszczenia tekst jednolity rozporzdzenia nie obejmuje:

2.Wsprawach, oktrych mowa wust.1, za zgod inwestora stosuje si przepisy rozporzdzenia.

4.Rozporzdzenie wchodzi wycie po upywie 14 dni od dnia ogoszenia.;

2.Rozporzdzenie wchodzi wycie po upywie 14 dni od dnia ogoszenia.;

2.Rozporzdzenie wchodzi wycie zdniem nastpujcym po dniu ogoszenia.;

5) 2 i3 rozporzdzenia Ministra Infrastruktury iRozwoju zdnia 10 czerwca 2014r. zmieniajcego rozporzdzenie

3.Rozporzdzenie wchodzi wycie po upywie 14 dni od dnia ogoszenia.;

6) 2 i3 rozporzdzenia Ministra Infrastruktury iRozwoju zdnia 17 lutego 2015r. zmieniajcego rozporzdzenie

3.Rozporzdzenie wchodzi wycie po upywie 14 dni od dnia ogoszenia..

Minister Infrastruktury iBudownictwa: A. Adamczyk

Zacznik do obwieszczenia Ministra Infrastruktury

zdnia 2 marca 1999r.

1) spenienie wymaga podstawowych dotyczcych:

2) odpowiednie warunki uytkowe zgodne zprzeznaczeniem drogi publicznej;

3.Ilekro wrozporzdzeniu jest mowa o:

1) drodze rozumie si przez to drog publiczn;

Najmniejsza szeroko wliniach rozgraniczajcych ulicy oprzekroju

2.Wwyjtkowych wypadkach, uzasadnionych trudnymi warunkami terenowymi lub istniejcym zagospodarowaniem,

2) sposb etapowego idocelowego odwodnienia;

3) sposb wysokociowego rozwizania ulicy;

4) wpyw istniejcego wartociowego zadrzewienia;

5) podstawowe uwarunkowania hydrogeologiczne igeotechniczne, awszczeglnoci wystpowanie gruntw omaej

Najmniejsza szeroko wliniach rozgraniczajcych drogi oprzekroju

3.10)Dodatkowa jezdnia, oktrej mowa w8a ust.1 pkt2:

10.1.Droga powinna mie wszczeglnoci:

2.Droga klasy Apowinna mie take urzdzenia cznoci alarmowej.

prdko poza terenem

Krto drogi (/km) <80 80160 161240 >240

2a)11) na drodze oprzekroju 2+1:

3) na drodze na terenie zabudowy:

15.13)1.Szeroko pasw ruchu, zzastrzeeniem 16, powinna wynosi:

1) na drodze klasy A 3,75 m;

3) na drodze klasy GP iG 3,50 m;

4) na drodze klasy Z 3,00 m;

5) na drodze klasy L 2,75 m;

6) na drodze klasy D 2,50 m.

1) 3,50 m na drodze klasy A;

2) 3,25 m na drodze klasy S;

3) 3,00 m na drodze klasy GP iG.

1) 2,0% nawierzchni twardej ulepszonej;

2) 3,0% nawierzchni twardej nieulepszonej;

3) 4,0% nawierzchni gruntowej ulepszonej.

Prdko projektowa Dopuszczalne dodatkowe pochylenie krawdzi jezdni (%)

70, 60 1,6 a odlego krawdzi jezdni od osi obrotu (m)

Prdko projektowa (km/h) 120 100 80 70 60

3.Wymaganie, oktrym mowa wust.2, uznaje si za spenione, jeeli rwnoczenie:

Prdko projektowa (km/h) 120 100 80 70 60 50 40 30

c) drogi klasy Z, L iD, jeeli jezdnia nie jest ograniczona krawnikami:

Prdko projektowa (km/h) 120100 80 70 60 50 40

Prdko projektowa (km/h) 60 50 40 30

4.Krzywych przejciowych mona nie stosowa, jeeli:

Prdko projektowa (km/h) 120 100 80 7060

Prdko projektowa serpentyny (km/h)

2.Pochylenie niwelety jezdni nie powinno by wiksze ni okrelone wtabeli:

Prdko projektowa (km/h) 120 100 80 70 60 50 40 30

6.Dopuszcza si mniejsze pochylenie niwelety jezdni ni okrelone wust.5, gdy droga:

1) znajduje si na terenie zabudowy,

2) przebiega po terenie bagiennym, zalesionym, paskim lub oduej przepuszczalnoci gruntu,

pod warunkiem naleytego odwodnienia jezdni ikorpusu drogi.

Prdko projektowa (km/h) 120 100 80 70 60 50 40 30

5) 2 i3 rozporzdzenia Ministra Infrastruktury iRozwoju zdnia 10 czerwca 2014r. zmieniajcego rozporzdzenie

6) 2 i3 rozporzdzenia Ministra Infrastruktury iRozwoju zdnia 17 lutego 2015r. zmieniajcego rozporzdzenie