ENTI RREGULLATOR I ENERGJIS

DRAFT

METODOLOGJIA E LLOGARITJES S TARIFAVE T SHOQRIS

S PRODHIMIT T ENERGJIS ELEKTRIKE AKSIONET E S
CILS ZOTROHEN PLOTSISHT OSE PJESRISHT NGA SHTETI
DHE T NGARKUAR ME DETYRIMIN E SHRBIMIT PUBLIK

Qllimi
Kjo metodologji sht hartuar n prputhje me Ligjin Nr. 43/2015 Pr Sektorin e
Energjis Elektrike; VKM Nr. 244 date 30.03.2016 Per miratimin e kushteve per
vendosjen e Detyrimit te Sherbimit Publik, VKM nr. 519 dat 13.7.2016 Pr
miratimin e modelit t tregut t energjis elektrike akte t tjera ligjore n fuqi n
Republikn e Shqipris si dhe akte t tjera nnligjore t miratuara nga ERE.
Qllimi i ksaj metodologjie sht prcaktimi i tarifave pr Shoqrin e Prodhimit
t Energjis Elektrike aksionet e s cils kontrollohen plotsisht ose pjesrisht nga
shteti bazuar n parimet e njohura t vendosjes s tarifave t drejta e transparente
mbi bazn e t dhnave t detajuara, t cilat transmetojn sinjalet e duhura te
mimeve.

Objektivi
Kjo metodologji ka si objektiv prcaktimin e tarifs mesatare t prodhimit t
energjis elektrike. Kto tarifa do t aplikohen deri kur kto njsi t prodhimit t
energjis elektrike t hyjn plotsisht n tregun konkurrues t energjis elektrike.

I. Perkufizime
Termat e prdorura n kt metodologji kan t njjtin kuptim si ai i prshkruar n
nenin 3 e n vazhdim t Ligjit Nr. 43/2015 Pr Sektorin e Energjis Elektrike, si
dhe do akt tjetr nnligjor t miratuar nga ERE. Termat e prdorura n kt
metodologji kan kuptimin e mposhtm:

1. Viti baz periudha 12 mujore gjat s cils tarifa e shoqris s prodhimit e

miratuar nga ERE aplikohet pr faturat e shoqris s furnizuesit t shrbimit
universal.

2. Njsit prodhuese ekzistuese tre hidrocentralet e kaskades se lumit Drin.

3. Tarifa pr energjin nj tarif mesatate e llogaritur pr njsit ekonomike

prodhuese ekzistuese n perputhje me kostot e parashikuara pr vitin ushtrimor
q llogaritet sipas ksaj metodologjie.

__________________________________________________________________________________________
Adresa: Blvd Bajram Curri, Rr. Viktor Eftemiu 1023 Tel/Fax +355 42 22 963
Tirane Tel +355 42 69 590
E-mail erealb@ere.gov.al www.ere.gov.al
4. Baza e rregulluar e aseteve (RAB) Vlera e aktiveve afatgjata q zotrohen
nga njsia e prodhimit t energjis elektrike dhe prdoren pr t siguruar energji
dhe kapacitet pr FSHU. RAB-i sht subjekt miratimi i ERE-s.

5. Periudha rregullatore periudha gjat s cils tarifat e reja bhen efektive dhe
rregullohen/rishikohen sipas vendimit t marr nga ERE.

II. Rregulla t prgjithshme dhe parime baz

1. Mospajtimi me dispozitat e ksaj rregullore mund t rezultoj n refuzim te

aplikimit t tarifs t shoqris s prodhimit t energjis elektrike aksionet e
s cils kontrollohen plotsisht ose pjesrisht nga shteti.

2. ERE do t vendos tarifa bazuar n parimet e mposhtme:

Tarifat duhet ti lejojne shoqris s prodhimit t energjis elektrike q t

mbuloj kostot mesatare t shrbimit pr do kWh q ajo lvron sipas
Detyrimit t Shrbimit Publik. Kostoja mesatare do t jet subjekt verifikimi
n secilin prej dy viteve pasardhse bazuar n; rezultatet e parashikuara si
dhe llogarit sipas pasqyrave financiare t audituara. Rezultati i verifikimit do
t prdoret pr t korrigjuar tarifn n vitet pasardhse.

Shpenzimet e prfshira n tarif duhet t jen transparente pr t gjitha palet

e interesuara.

Vetm shrbimet dhe produktet e blera n mnyr t kujdesshme nga njsia

e prodhimit t energjis elektrike do t pranohen n tarifat e prodhimit.

3. Pagesat e bra ndaj shoqris s prodhimit t energjis elektrike pr energji

do t bhen n baz t Detyrimit t Shrbimit Publik, n perputhje me
marrveshjen pr shitjen e energjis, t bazuara n tarifat pr shoqerin e
prodhimit t energjis.

4. Tarifa e prodhimit t energjis elektrike nuk duhet t prdoret pr t

mbuluar koston e ndonj aktiviteti q nuk sht i lidhur me shitjen e
energjise tek Furnizuesi i Shrbimit Universal.

5. Tarifa e prodhimit t energjis elektrike do t bazohet n kostot q do t

shkaktohen nga nj shoqri prodhimi t mirmenaxhuar e cila bn investime
t kujdesshme dhe shmang shpenzimet e teprta. Gjat proesit t
prcaktimit t tarifs s shoqris s prodhimit t energjis elektrike, ERE ka
t drejt t kontrolloj nivelet e kostove t raportuara nga shoqria e
prodhimit dhe t krahasoj koston pr njsi te saj me at t shoqrive t tjera
prodhuese n Vend dhe n Rajon.
__________________________________________________________________________________________
Adresa: Blvd Bajram Curri, Rr. Viktor Eftemiu 1023 Tel/Fax +355 42 22 963
Tirane Tel +355 42 69 590
E-mail erealb@ere.gov.al www.ere.gov.al
 III. Viti i testimit dhe periudhat rregullatore

1. ERE vendos pr periudhat e prshtatshme t rregullimit pr shoqrin

publike t prodhimit t energjis elektrike. Proesi i rishikimit t tarifave
bhet pr rishikime vjetore t t ardhurave t krkuara pr shoqrin e
prodhimit duke prcaktuar tarifat prkatse.

2. Periudha e par rregullatore e aplikimit t ksaj metodologjie do t jet viti

kalendarik 2017.

IV. Prodhimi neto dhe kapaciteti prodhues i instaluar

1. Sasia totale e energjis elektrike q do t lvrohet n sistemin e transmetimit

nga shoqria e prodhimit t energjis elektrike do t jet sipas nj grafiku
orar t prcaktuar n marrveshjen e shitjes s energjis elektrike me
Furnizuesin e Shrbimit Universal. do munges ose tepric n sasin e
energjis t lvruar gjate nj or do t jet prgjegjsi e shoqris s
prodhimit, e cila do ti nnshtrohet rregullave t balancimit t administruara
nga OST.

2. Sasia e energjis elektrike t lvruar pr FSHU sipas detyrimit t shrbimit

publik, prcaktohet n kontratn e lidhur me FSHU n prputhje me pikn
2 t nenit 5 t VKM 244 dat 30.03.2016 Pr miratimin e kushteve pr
vendosjen e detyrimit t shrbimit publik, bazuar n nj regjim racional
shfrytzimi t kapaciteteve gjeneruese dhe nivelit historik mesatar vjetor.

V. Krkesa pr t ardhura pr prodhimin e energjis elektrike

1. Tarifat e rregulluara t shoqris s prodhimit t energjis elektrike duhet t

mbulojn koston e pronsis, ndrtimit, operimit dhe mirmbajtjes s
centraleve prodhuese, koston e digave t prdorura pr prodhimin
hidroenergjitik si dhe t truallit, ndrtesave, rrugve dhe pajisjeve
/instrumentave te komunikimit.

2. Shoqria e prodhimit t energjis elektrike duhet t raportoj n mnyr t

qart, kostot e do shrbimi t rregulluar, duke prfshir vetm asetet dhe
aktivitetet q lidhen me shrbimet e rregulluara. Metoda e shprndarjes s
kostove do t jet e qart dhe do t miratohet nga ERE.

3. Kostot q lidhen me marketingun dhe shitjen e energjis elektrike dhe

kapacitetit t teprt nuk prfshihen n t ardhurat e krkuara pr shitjen e
energjis elektrike tek Furnizuesi i Shrbimit Universal.

__________________________________________________________________________________________
Adresa: Blvd Bajram Curri, Rr. Viktor Eftemiu 1023 Tel/Fax +355 42 22 963
Tirane Tel +355 42 69 590
E-mail erealb@ere.gov.al www.ere.gov.al
 4. Vetm kostot ekonomikisht t justifikuara t cilat i prkasin aktivitetit t
shitjes s energjis elektrike pr Furnizuesin e Sherbimit Universal do t
prfshihen n llogaritjen e tarifs.

5. N aplikimin pr tarif, shoqria e prodhimit t energjis elektrike do t

paraqes me saktsi t gjitha kostot deri n 100.000 lek. Rregullatori nuk
duhet t kontrolloj shifra m t vogla se 100.000 lek, prvec rastit kur ka
mosmarrveshje lidhur me kompensimin apo pagesn ndaj personave fizike
te vecant.

VI. Norma e kthimit mbi bazn e rregulluar t aseteve (RAB)

1. Baza e rregulluar e aseteve pr nj shrbim t liensuar prfshin vlern e

aktiveve afatgjata materiale edhe jomateriale, minus amortizimin e
akumuluar plus komponentin e kapitalit t puns.

RAB llogaritet sipas ksaj formule:

RAB = A CG D + WC + INV
Ku:
RAB Baza e Rregulluar e Aseteve
A Vlera e njohur e aktiveve t dobishm dhe n prdorim/operim n
fillim t periudhs rregullatore
CG Vlera e aktiveve t prftuara nprmjet dhurimeve
D Vlera e akumuluar e amortizimit pr periudhat e mparshme t
aktiveve te prdorura pr t kryer aktivitetin e liensuar. Amortizimi
per investimet e reja prgjat periudhs aktuale rregullatore do t jet
e barabart me mesataren vjetore kumulative te amortizimit t
mesvitit.
WC Vlera e lejuar pr kapitalin e puns
INV Vlera mesatare nominale kumulative e investimeve t parashikuara
pr mesvitin, t miratuara nga ERE, t cilat do t investohen gjat
vitit.
2. Jo t gjitha aktivet e nj Shoqrie prodhimi t energjis elektrike aksionet e
s cils zotrohen plotsisht apo pjesrisht nga shteti mund t prfshihen n
bazn e rregulluar t aktiveve per qellim t llogaritjes s tarifs s rregulluar
t prodhimit t energjis elektrike. Aktivet q nuk i shrbejn qllimit pr t
cilin sht liensuar do t prjashtohen nga baza e rregulluar e aseteve.
Shembuj t aktiveve t prjashtuar nga RAB, prfshijn por nuk kufizohen
vetm n, aktive t prdorura pr aktivitetet e paliensuara, aktive t
prdorura pr argtim, apo aktive t blera nga shoqria e prodhimit t
energjis elektrike mbi vlern e tregut. ERE, duke u bazuar ne vleresimin e
konsulentit ose te stafit te saj, prcakton vlern e tregut te aktiveve vetm n
ato raste kur vlera e investimit eshte e diskutueshme.

__________________________________________________________________________________________
Adresa: Blvd Bajram Curri, Rr. Viktor Eftemiu 1023 Tel/Fax +355 42 22 963
Tirane Tel +355 42 69 590
E-mail erealb@ere.gov.al www.ere.gov.al
 3. Toka dhe t drejtat e servitutit q prdoren nga shoqria e prodhimit t
energjis elektrike aksionet e s cils zotrohen pjesrisht apo trsisht nga
shteti mund t vlersohen me koston origjinale t blerjes, korrigjuar me
nivelin e inflacionit. Nuk sht e nevojshme t prcaktohet vlera e tregut t
toks.
4. Financimet afatgjata t shoqris s prodhimit t energjis elektrike aksionet
e s cils zotrohen pjesrisht apo trsisht nga shteti duhen prdorur pr t
financuar shpenzimet kapitale pr riparimin dhe rinovimin e centraleve
ekzistues, por nuk duhen perdorur pr t mbuluar shpenzimet operative apo
ndrtimin e kapaciteteve t reja gjeneruese dhe q nuk shrbejn pr
plotsimin e krkess s klientve q prfitojn nga shrbimi universal.

5. ERE do t aplikoj sistemin fiskal pr llogaritjen e amortizimit pr qllime t

rregullimit. ERE mund t vendos t prdor norma t tjera amortizimi n
raste t veanta kur shoqria e prodhimit t energjis elektrike mund t
paraqes studime inxhinierike n lidhje me jetgjatsin e aseteve.

6. Baza pr prcaktimin e vlers s lejuar t kapitalit t puns do t jet 1/12 e

shumave t elementeve t lejuar.

7. Norma e kthimit t shoqris s prodhimit t energjis elektrike nuk duhet

t reflektoj aktive t prfituara nprmjet dhurimit. Shoqria e prodhimit t
energjis elektrike do t lejohet t mbuloj shpenzimet e amortizimit pr
kto aktive.

8. Baza e Rregulluar e Aseteve (RAB) do t llogaritet si shuma e:

Vleres se RAB miratuar sipas Vendimit Nr. 139 Dat 26.12.2014;

Vleres se investimeve per vitin 2015-2016;
Vleres se investimeve te parashikuar per tu realizuar pr periudhn
rregullatore qe shqyrtohet sipas planit te investimeve te miratuar nga
ERE;
minus amortizimin e akumuluar;
Vleres se kapitalit te punes te lejuar te barabarte me 1/12 e
Shpenzimeve Operative te lejuara te periudhes per te cilen aplikohet.

9. Norma e lejuar e kthimit mbi RAB-in llogaritet sipas nj norme e lejuar t

kthimit mbi kapitalin n vitin baz, nj vlersim i norms mesatare t
interesit pr borxhet afatgjata gjat vitit baz, si dhe nj raport borxh/kapital
i vet. T tre kto vlera duhen dhn n vendimin pr tarifn e miratuar nga
rregullatori, n mnyr t till q supozimet e prdorura pr t llogaritur
normn e lejuar t kthimit mbi RAB-in t jen t paraqitura qart. Norma e
lejuar e kthimit para takse mbi RAB-in sht:
WACC = [ES * ARoE/ (1-T) + DS * CoD]
ES + DS = 1
__________________________________________________________________________________________
Adresa: Blvd Bajram Curri, Rr. Viktor Eftemiu 1023 Tel/Fax +355 42 22 963
Tirane Tel +355 42 69 590
E-mail erealb@ere.gov.al www.ere.gov.al
 Ku:
ES Objektivi pr raportin e kapitalit t vet n RAB`
T Norma e takss
ARoE Norma e lejuar e kthimit mbi kapitalin e vet pas takse
DS Objektivi pr raportin e borxhit t RAB
CoD Kosto e borxhit

10. ERE do t prcaktoj vlern e prshtatshme t kthimit mbi kapitalin e vet

(pas takss) pr shoqrin e prodhimit t energjis elektrike e cila do te jet
norma pa risk e bonove afatshkurtra t thesarit t emetuara nga Banka
Qendrore e Shqipris.

11. Norma e interesit t komponentit te borxhit do t bazohet n normat e

interesit pr borxhin e papaguar t shoqris prodhuese. Normat e interesit
t perdorura pr t prcaktuar t ardhurat e krkuara mund ose jo t jen t
njejta me normat e interesit aktuale t borxhit. Shoqria prodhuese duhet t
tregoj se normat e interesit pr borxhin jan n t njjtn linj me normat e
interesit pr borxhin e supozuar nga kompani me risk t ngjashm t
kreditimit. Borxhet e prfshira ne llogaritjen e norms mesatare t interesit
pr borxhet dhe q kan nj norm interesi shum m t lart se niveli
aktual i tregut, do t rregullohet n renie drejt nivelit t tregut.

11.1. Norma mesatare e ponderuar interesit pr borxhet afatgjata do t

prcaktohet si shuma e pagesave t interesave t borxhit afatgjat t vitit
baz, duke e pjestuar me totalin e principalit t borxhit afatgjat (sasia
totale e borxhit) ne fillim t vitit baz.

11.2. ERE do ti bazoj vendimet e saj sipas nj strukture kapitali prej 30%
kapital i vet dhe 70% borxh pr shoqrin e prodhimit t energjis
elektrike.

VII. Rishikimi vjetor i aftsis s shoqris s prodhimit t energjis

elektrike pr t financuar shpenzimet kapitale
1. Shoqria e prodhimit t energjis elektrike duhet t paraqes n ERE nj
pasqyr financiare vjetore pr vitin m t afrt q mbaron m 31 Dhjetor si
dhe parashikimin e ktyre pasqyrave pr vitin baz. Pasqyrat financiare
duhet t prfshijn nj raport t fluksit t paras q tregon burimet dhe
prdorimin e fondeve.

2. Shoqria e prodhimit t energjis elektrike paraqet n ERE nj parashikim t

pasqyrave financiare pr vitin baz t cilat identifikojne burimet e fondeve t
prdorura pr t mbuluar shpenzimet kapitale vjetore.

__________________________________________________________________________________________
Adresa: Blvd Bajram Curri, Rr. Viktor Eftemiu 1023 Tel/Fax +355 42 22 963
Tirane Tel +355 42 69 590
E-mail erealb@ere.gov.al www.ere.gov.al
 2.1. ERE, do fund viti mund t rishikoj investimet aktuale kundrejt atyre t
planifikuara si dhe t ndryshoj tarifat n rast se shoqria e prodhimit t
energjis elektrike dshton n realizimin e planit t investimeve.

VIII. Llogaritja e tarifs s prodhimit t energjis elektrike

Tarifa e prodhimit t energjis elektrike nga shoqria e prodhimit t energjise,
aksionet e t cils kontrollohen plotsisht ose pjesrisht nga shteti, pr qellim t
shitjes tek Furnizuesi i Shrbimit Universal llogaritet si raport i t ardhurave t
krkuara vjetore me sasin e energjis elektrike t kontraktuar sipas VKM Nr. 244
dat 30.03.2016 Pr miratimin e kushteve pr vendosjen e detyrimit t shrbimit
publik
IX. Afatet
Bazuar n kt metodologji, Shoqria e prodhimit t energjis elektrike duhet t
dorzoj n ERE aplikimin pr tarifa t reja, t paktn 4 muaj perpara dits q
tarifat e propozuara t hyjn n fuqi, n prputhje me Rregulloren per
Organizimin, funksionimin dhe proedurat e ERE-s.

X. Dispozita t fundit
Metodologjia e llogaritjes s tarifave t Shoqris s prodhimit t energjis elektrike
u miratua nga Bordi i ERE-s me Vendimin Nr. dt. Kjo metodologji
zvendson at t miratuar me Vendimin nr. 77 dt. 26/06/2008.

__________________________________________________________________________________________
Adresa: Blvd Bajram Curri, Rr. Viktor Eftemiu 1023 Tel/Fax +355 42 22 963
Tirane Tel +355 42 69 590
E-mail erealb@ere.gov.al www.ere.gov.al