Accusativus cum infinitivo

(ACI vagy Acc. cum. Inf)

A mondat trgyra vagy alanyra vonatkoz mellkmondatot tmrt, azaz alrendelt trgyi
vagy alanyi mellkmondatot helyettest szerkezet. (A part. absolutum hatrozi
mellkmondatot tmrt.)
Rszei:
vezrige (verbum regens) + accusativus + infinitivus (6 fajta)

Video patrem venire.

Ltom, hogy az apm jn.

A vezrige lehet activ vagy deponens ige. Ha fmondat alanya s az ACI acc-a ugyanarra a
szemlyre vonatkozik, akkor a se visszahat nvms a szerkezetben. Az ACI infinitivusa
ltalban szerepelhet mind a 6 actioban s 2 genusban. Az ACI fajti:

I. Kijelent trgyi mellkmondatot tmrt (a mondat trgyt fejezi ki)

1. Verba dicendi, sentiendi, cogitandi (mondst, rzkelst, gondolkodst kif. igk) mellett

Homines vident solem oriri. Az emberek ltjk, hogy kel fel a nap.

Amicus meus respondit se brev apud nos fore.

Magister dixit se mox ad parentes meos scripturum esse.
Amicus meus dixit fratrem suum a magistro laudatum esse.
Dux dixit omnes milites a se laudatum iri.
Puto te in hac re errare. Azt gondolom, hogy ebben a dologban tvedsz.
Hic discipulus putat se ab omnibus amari.
Scio me etiam ibi amatum iri.

2. Verba voluntatis (akarst kifejez igk) mellett

Volo te contentum esse.
Caesar milites castra munire iussit.
Caesar castra muniri iussit.
Dux vetuit captivos occidi.

3. Verba affectuum (rzelmeket kifejez igk) mellett

Hic vir gloriatur se nihil timere.
Pater meus gaudet libros mihi placere.

II. Kijelent alanyi mellkmondatot tmrt (a mondat alanyt fejezi ki)

1. Szemlytelen (3. szemly) igk utn

Apparet nos amare et amari natos esse.
Non praeterit me hanc familiam pauerrimam esse.

2. Szemlytelenl hasznlt verba dicendi, sentiendi, cogitandi szenved alakjai mellett

Nuntiatur mihi amicum adesse.
Nuntiatum est nobis patrem tuum venturum esse.
3. Fnv + est szerkezet utn
Spes nostra est Christum surrexisse.
Fama erat vos urbem relicturos esse.

4. Semleges nem mellknv + est szerkezet utn

Aequum est pauperes a divitibus adiuvari.

Nominativus cum infinitivo

(NCI vagy Nom. cum Inf.)

Alrendelt alanyi mondatot helyettest szerkezet. Vezrigje mindig passvumban van. A

vezrige olyan verbum dicendi s sentiendi, amely activumban ACI-val ll, passivumban
pedig egy szemlyesen szerkesztett szintagmban NCI-t von maghoz.

passv vezrige + nominativus + infinitivus

Putatur Luna solis lumine collustrari.

Azt gondoljk a holdrl, hogy a nap fnye vilgtja meg.
 Accusativus cum infinitivo s Nominativus cum infinitivo

Szerkesszen ACI-s mondatokat!

1. Credimus: animus immortalis est.
2. Video: puer adest.
3. Omnes sciunt: vita pulchra est.
4. Vulpes dixit: uvae nondum maturae sunt.
5. Seneca scripsit: virtus omni loco nascitur.
6. Legimus: plebs in Sacrum Montem secessit.
7. Scimus: Hannibal fuit dux Poenorum.
8. Milites crediderant: Hamilcar advenit.
9. Pueri sciunt: Seneca in Hispania natus est.
10. Pater gaudebit: libri mihi placebunt.
11. Video: tu scribes.
12. Legati nuntiavere: hostes urbem oppugnabunt. (pass.)
13. Legimus: Romam Romulus condidit. (pass.)
14. Anchises praedixit: Romulus imperium dabit Romanis.
15. Vergilius scripsit: Augustus aurea saecula condebat.
16. Poeta canit: Amicus in silva ambulat.
17. Cicero scripsit: Dyrrhacchium, praeclaram civitatem profectus sum.
18. Senatores sciebant: Cicero in exilium mittetur.
19. Cicero dixit uxori suae: Litteras tibi mittam.
20. Dido queritur: Dux infidelis Troianorum me reliquit.
21. Vergilius scripsit: Urbs Troia somno vinoque sepulta est.
22. Vates praedixit: Regnum pacis in terra restituetur.

Fordtsa le s hatrozza meg, az ACI milyen fajtja szerepel!

1. Rex vetuit hominem mortuum in Urbe sepeliri.
2. Puto te in hac re errare.
3. Non sino vos hunc librum legere.
4. Pater iussit me epistulam scribere.
5. Caesar milites castra munire iussit.
6. Saepe videmus nos sine auxilio Dei nihil facere posse.
7. Magistri volunt discipulos diligentes esse.
8. Putavi te Romae esse et nunc audio aegrotum fuisse.
9. Romani quaerebantur legatos suos ab hostibus violatos esse.
10. Oportet amicitiae immortales esse.
11. Hamilcarem iuvenem redditum esse sibi milites crediderunt.
12. Praecrebruit neminem posse damnari.
13. Duo equites pollicebantur se Ciceronem interfecturos esse.
14. Audivi avem meam canere.
15. Contra hostem nos fortes esse oportet.
16. Narrant hodie multos gladiatores victores fuisse.
17. Aristoteles versum in oratione vetat esse, numberum iubet.
18. Hortensius nullum patiebatur esse diem, quin aut in foro diceret, aut meditaretur extra
forum.
19. Germani vinum ad se importari omnino non sinunt.
20. Leges ad salutem civium inventas esse constat.
21. Ut equos ad cursum, aves ad volatum, sic homines apparet natos esse ad cogitandum.
22. Mihi neglegenti esse non licet. (Dativus cum infinitivo)
23. Scipiu nihil difficilius esse dicebat, quam amicitiam usque ad extremum vitae diem
permanere.
24. Facinus est vinciri civem Romanum.
25. Me non esse cum bonis!
26. Et facere et pati fortia Romanum est.
27. Constat inter omnes, qui de Alcibiade memoriae prodiderunt, nihil illo fuisse excellentius
vel in vitiis vel in virtutibus.
28. Aurum et argentum omne publicum privatumque ad se iubet deferri.

Fordtsa le az albbi NCI-s mondatokat!

1. Qui tacet is consentire videtur.
2. Milites nostri fortiter pugnavisse dicuntur.
3. Hic vir plus locutus esse, quam egisse videtur.
4. Dicuntur Romani patriam amavisse.
5. Dicitur Caesar scriptor clarus esse.
6. Semper primus in pugnam ivisse dicitur.
7. Romulus Amulium regem interemisse fertur.
8. Lycurgi temporibus Homerus fuisse traditur.
9. Id non fortuito factum esse dicitur.