Vous êtes sur la page 1sur 4

ARTUROSADP

EL30DEENERODE2002,elexsenadorSebastinPiera,entoncespresidentedeRenovacinNacionalycandidato
permanentealaPresidenciadelaRepblicadesdelacampaade1999,dejconstanciadeunacomunicacinimportanteque
mantuvoesedaconunaltofuncionariodelGobiernodeRicardoLagos.Queradarlecarcterdeurgenciaalproyectodeleyde
sociedadesannimasdeportivas,mocinpresentadaporelpropioPieraensultimodacomolegislador,el10demarzode
1998:ArturoSalah,directordeChiledeportes,meacabadeinformardeestaresolucindelGobiernoparaqueelproyectole
permitaalftbolcontarconunanuevaestructurajurdica,msmoderna,eficiente,transparenteyparticipativa.Laprxima
semanaseestardebatiendoenelCongresosobreesteproyecto,queesperamosseaaprobadolomsrpidoposible,porqueno
hayqueesperarquelosproblemasexplotenenlacaracomolaquiebradeColoColoparaquesetomenlasaccionesque
corresponden.LacitaesreproducidaporeldiarioLaSegundasietedasdespusdequeuntribunaldecretaralaquiebradelClub
SocialyDeportivoColoColo,el23deenerode2002.

El23dejuliode2002,seismesesdespus,Lagospresentfinalmenteelproyectodeleyrespectivo,queenelmensaje
presidencialadjuntoreconocalahistoriapreviadelainiciativa:Recogeyhatenidosuinspiracinenlamocinparlamentaria
presentadaporelexsenadorSebastinPieraylaindicacinsustitutivaadichainiciativapresentadaporlossenadoresCarlos
OminamiyJorgePizarro,yelexsenadorIgnacioPrez.Salahhabasidoelegidoacomienzosde2001paraconcretareldebate
entornoalosdosgrandesproyectosdelGobiernodeLagosenelreadeldeporte:elEstatutodelJugadorylaleydeSociedades
AnnimasDeportivas.PeseanoserunhombreidentificadoconlaConcertacin,lafiguradeSalahcomodirectorde
Chiledeportesaseguraba,segnlaprensadelapoca,unapoyotransversalaestosproyectosqueinicialmentetambin
considerabanlaintervencindelEstadoenlatelevisacindelospartidos.EnesemomentonoexistaelCanaldelFtbolyal
interiordelaConcertacinsediscutalanecesidadderesguardarlaimportanciasocialdelftbol:laposturamayoritariaenel
Gobiernoapuntabaalegislarparaquelospartidosdealtatrascendenciaosignificacinpblicafuerantransmitidosporla
televisinabiertaconcoberturanacional.

UnodelosprimerosaportesdeSalahenelcargofuesacardeldebateeltemadelatelevisin,advirtiendoqueelEstadopoda
aparecercomointerventorenunasuntoqueserigeporreglasdelmercadointernacional,yquepodagenerarunproblema
adicionalalaautoridaddeturnoaltenerquedeterminarqupartidosiranporloscanalesabiertos(ColoColo,laU,la
Seleccin,losclubeschicos,losclsicos,losfinalesdecampeonato?).ErarazonableelargumentodelnuevoDirectorde
Deportes,perodeesamaneratambinmutilladiscusinsobrelaresponsabilidadsocialdelasorganizacionesdeportivas
profesionales.Acostumbradoatrabajarcercadelpoder,oenposicionesdeprivilegio,eltemasocialnoseraunadisonancia
menorensucarrera.

ArturoSalahCassani(Santiago,1949),exjugadordeAudaxItaliano,UniversidadCatlica,UniversidaddeChileyPalestino,y
exentrenadordeColoColo,UniversidaddeChileylaSeleccin,entreotros,tenaentoncesalgoquelaadministracindeLagos
queraimponercomosellodesuperiodo:elcriteriotcnico.Eraunhombredelftbol,ligadoademsalafiguraindiscutidade
FernandoRierayque,dehecho,habaintentadoimplementarlaUnidadTcnicaNacionalenlaFederacindeFtboldeChilea
principiosdelos90.Aunqueesaaventurapreviaquedennada,almenosalloperfilcomounhombreserioconunproyecto
dedesarrolloyunttulouniversitariodeingenierocivildebajodelbrazo.SumisinseraadaptarelproyectodePieraala
agendadellaguismo.
Enprincipio,haytresgrandesdiferenciasideolgicasentrelapropuestadePierayelproyectodeleypresentadoporLagoscon
losauspiciosdeSalah:impuestos,limitacionesalapropiedadyobligacindeincorporarsealsistema.

LoquemslemolestabaalGobiernoenlapropuestadelexsenadoreranlasexencionestributariasqueestesugeraparaaquellas
institucionesqueinvirtieranrecursoseninfraestructuraypromocin(divisionesmenoresocomunidad),locualabralapuertaa
quelassociedadesannimasdeportivasprofesionales(SADP),consideradasentodalalneacomoempresasprivadas,accedieran
abeneficiosdestinadosexclusivamenteparaapoyaraldeporteamateurylascorporacionessinfinesdelucro.Demodoqueel
Gobiernoeliminesaposibilidadensuproyecto,reduciendolasexencionesalasqueestablecalaleydeldeporte.

Enelsegundopunto,seintentevitarlaconcentracindepropiedadenlosclubes,quePieradejabaamerceddelmercado:
Ningnaccionistadeunasociedadaqueserefiereestaleypodrposeerdirectaoindirectamente,yenformasimultnea,una
participacinenlapropiedaddedichasociedadsuperioral49%desucapitalsocial.Detrsdeesteartculo,elproyectoen
realidadescondauntemor:quelosgrandesgruposeconmicosoinclusounsoloempresarioconafanesabsolutistasse
aduearandelosclubesyquisieranconduciralftbolporuncaminoquenoestabaconsideradoensuesprituoriginal.Una
inquietudbastanteingenua,entodocaso,ysuperadalargamenteporelmercado.

Laterceradiferencianosurgidelaspreocupacionespolticasdelacentroizquierda,sinodelapropiaAsociacinNacionalde
FtbolProfesional.Pieraplanteabaunescenarioenquetodoslosclubesprofesionalesdebantransformarseensociedades
annimasySalahestabadeacuerdo,perodesdelaANFPsurgiunafuerteoposicinalrespecto:serequeraunaalternativapara
aquellasinstitucionesqueprefirieranmantenerseenelsistemacomocorporacionesdederechoprivadosinfinesdelucro.El
Gobiernohizosuyaesareivindicacin,queenelpapelfinalmentefuncionaraapenascomounsaludoalabandera.

Aunqueseidentificpersonalmenteconelideariodelassociedadesannimasdeportivasyfuecapazdegenerarlosconsensos
necesariosparallegarconunproyectoalCongreso,ArturoSalahrenunciasucargodeSubsecretariodeDeportesenlosprimeros
dasdemarzode2003.ElMercurio,ensuedicindel7demarzo,reproducealgunasdesuspalabrasenlahoradeladis:Estoes
comolosedificios.Paraconstruirunodeveintepisoshayquecrearuncimientodeporlomenoscincohaciaabajo.Ysientoque
porlomenosesoestcreado,slidoyfuncionando.Obviamente,Salahsereferaalosproyectosqueestabanencimadelamesa.

Susalida,sinembargo,seprodujoporunafaltadesintonaconelmundosocialrepresentadoporclubesdebarrioyotras
organizacionesdebasequeseestabanquedandoalmargendelsistemadedonacionesdeportivasqueestablecalaLeyN19.712,
promulgadaenfebrerode2001yquedioorigenalInstitutoNacionaldeDeportes,delcualSalahfuesuprimerdirector.Elnuevo
sistemainstalunaburocraciayunaseriederequisitoslegalesquelescomplicaronlavidaalosdirigentesdeinstituciones
menoresy,porelcontrario,favorecieronlaaparicindeexpertosyasesorespagadosqueayudabanagrandesempresase
institucionesmsfuertesaacapararelbeneficiodelasdonaciones.Laquejasocial,achacableaunmaldiseodelaspolticasde
capacitacinadirigenteslocalesporpartedelInstituto,representabaunflancoabiertoparaunGobiernocuyafuerzaelectoral
residajustamenteenesossectoresdelasociedad.PoresoselepidilarenunciaaSalah,cuyocriteriotcniconobastabapara
garantizarlosmecanismosdeparticipacinsocial.

LahistoriadelaLeyN20.019,quedefinelaeradelassociedadesannimasdeportivasprofesionalesenelftbolchileno,
muestratodosloshitosdeladiscusinparlamentaria,quealmomentodelapartidadeSalahrecinhabasuperadolaaprobacin
delaCmaradeDiputados.EloficioleydespachadoporlaCmara(96votosafavor,ningunoencontra)notenadiferenciasde
fondoconelproyectooriginal,aunqueyaagregabaunaseriedeleoninosrequisitosalascorporacionesofundacionesque
intentaranmantenersealmargendellucroensuadministracin.

NtesealrespectolaintervencinfinaldelentoncesdiputadoJorgeBurgosdespusdelavotacin(8deenerode2003):Estimo
quecuandoelEstadoylasociedadestablecenunaformajurdicaparaunadeterminadaactividad,esmejorhacerlodeunasola
manera.Cuandoennuestropasselegislsobrelosfondosprevisionales,seestableciqueeraatravsdesociedadesannimas
cuandoselegislcmodebanhacerlolosbancos,seconcluyquedebaseratravsdesociedadesannimasabiertas.Msall
detodaslaspresiones,hubiesesidomejorcontandoconunmayorplazohaberestablecidoquelosclubesprofesionalessern
sociedadesannimas,ynodejarlapuertaabiertaaquelascorporacionesyfundacionespuedanseguirexistiendo.Mepareceque
sahabrasidounabuenaseal.ElSenadoposteriormenteperfeccionaralastrabasparaquelascorporacionessinfinesdelucro
siguieranexistiendoenelftbolprofesional,fundamentalmenteatravsdeunteminsalvableparaellas:ladeudatributariaque
arrastrabanlosclubesdesdehacedcadas.Derechamenteselesofrecieronmejorescondicionesenelconveniodepagoaaquellos
clubesqueoptaranporelmodelodesociedadesannimas.

Lapromulgacindelaley,el5demayode2005,dejconstanciadeladuratransicinideolgicadelproyectoparasuinsercin
enelmercadodecapitales.ElSenadoelimindecuajolafiguradelConsejoDeportivo,propuestodesdeuncomienzoporPiera,
quesuponaciertarelacinconlasociedadylahistoriadelosclubesaloscualeslassociedadesannimasllegaranareemplazar:
laeleccinyparticipacindeconsejerosrepresentativossingocedesueldo,quienestendranlamisindeasesoraraldirectorio
ensusdecisiones.

ElotrocambiocrucialsurgiapartirdeunaindicacindelossenadoresAlbertoEspina,EduardoFreiyJorgePizarrosobrela
limitacindelapropiedad,quepasaradel49%al51%ypermitiraqueelftbolseconvirtieraenunmercadomsatractivopara
nuevosinversionistas.Esainterpretacin,queenelfondooperabaapartirdelacaricaturadequelasantiguascorporaciones
prcticamentehabansidosaqueadaspordirigentesirresponsablesquedebandesaparecerparasiempredelftbol,implicabauna
ecuacineconmicaquecambiabalasreglasdeljuego:clubesnuevosynuevosdueos.Finalmente,porcierto,laleyse
promulgsinningntipoderestriccinalapropiedad:unaccionistapodraconcentrarel100%delcapitalsocialenunclub.La
nicalimitacinseraqueesemismoaccionista,oalgunodesusfamiliaresdirectos,nopodraserdueodemsdeun5%dela
propiedadenotroclub.

Deesamanera,seponaenprcticaunaregladeorodellibremercado:elqueponelaplatatomalasdecisiones.Porlomismo,
tambinseeliminlaletrag)delprimerartculotransitorioenelproyectopresentadoporSalah,quedecalosiguiente:Los
sociosdebidamenteinscritosdelosactualesclubesprofesionalestendrnderechopreferentedecomprarespectodelasacciones
deprimeraemisinqueseofrezcanalaventa.Alsacaresederechopreferentedecompratambinseborrabalaincmoda
figuracindelosantiguossociosdelosclubesenelnuevomodeloadministrativo,queliberalizalmximolapropuestainicial
deSalahy,porelcontrario,nuncasepreocupdeperfeccionarlafiscalizacindelasnuevasempresascreadasentornoalftbol
profesional,quehabasidounodelosprincipalesargumentosdelGobiernodeRicardoLagosparajustificarelcambio.
Prometieronmayortransparenciayfiscalizacin,pero,enrigor,losnuevosdueosseadaptaronrpidamenteaunasreglasquelos
dejabanhacernegociossinningntipodecontrol.

HayunacolumnadeIgorOchoa,PremioNacionaldePeriodismoDeportivoen1998,queadvertaelcarctermsbieninconcluso
deltrabajodeArturoSalahenelInstitutoNacionaldeDeportes.Ochoaadmitaelasentamientodeunanuevaestructuraen
Chiledeportesyelimpulsoalaleydesociedadesannimasdeportivas,perolepreocupabaloquevena:Cuandoestabaenel
momentodeafinarsutarea,deprobarenlaprcticalaeficaciadelosesquemas,decidepartir.Yseva,lgicamente,sinresolver
losnudosdeldeportechilenoensurelacinconlasociedad.Despusdesudecisivoaporteenlafaseinicialdeladiscusinde
laLeyN20.019,ArturoSalahvolviadirigiravariosclubeshastaquefinalmenteseretirenlabancadeWanderersen2012.

Alaosiguiente,sinembargo,sunombrevolviaservinculadodirectamenteconelnuevomodeloadministrativoalasumir
comopresidentedeBlancoyNegro,lasociedadannimaquemantienelaconcesindelClubSocialyDeportivoColoColopor
unperiodode30aos(hasta2035).Apartirdeesemomento,Salahfigurcomotestigoprivilegiadodetodaslasomisionesen
quehabaincurridolaleyquelmismohabapatrocinado.Msan,endiciembrede2015,trasrenunciarasuinestablemandato
enByN,sunombrefuepropuestoparaencabezarunaapuradaeleccindedirectoriodelaANFP,sumidaenunacrisisfinancieray
directivainsospechadaparaesemodelomstransparenteylegalmenteresponsablequeldefenda.

ElrganomsimportantedelaANFPeselConsejodePresidentesyesterepresentaacadaunadelassociedadesannimas
deportivasdelftbolprofesional.Aunquetodavatengaelformatodecorporacinsinfinesdelucro,laANFPsiguedesdehace
aosloslineamientosdelaleySADP.Asquedclaroafinesde2010,porejemplo,conelgolpedetimnquedesalojaHarold
MayneNichollspordefenderideasqueenesemomentonolesconvenanalosgruposeconmicosquecontrolabanlosclubes.
Dichodeotramanera,lasaberracionesdelmandatodeSergioJaduefueronfomentadas,einclusodefendidasensupeormomento
porlaComisinSobornos,bajoelesquemadecontroldelassociedadesannimas.Amayorabundancia,quinceclubesrecibieron
prstamosirregularesporpartedeJadue,quienfinalmentesucumbiasupropiaambicin,productodelasmaniobrasenla
ConmebolquelopusieronfrentealaJusticiadeEstadosUnidos.

EldesafodeArturoSalah,comonuevopresidentedelaANFP,ahoraapuntaadepurarelmodelodelassociedadesannimasen
elftbol.Dehecho,unadesusideasestransformarlamismaANFPenunasociedadannima,aunqueporesecaminoelftbol
profesionaltambindeberarenunciaralasltimasfranquiciastributariasalasqueaccedeatravsdelosfondosdedesarrollodel
deporte,yademsquedaraencuestionamientoelcontrolquemantieneenlacomercializacindelosderechosdelaSeleccin
NacionaldeFtbol,queenrigorlepertenecenalaFederacindeFtboldeChile.Comoartficedelmodelo,porsupuesto,Salah
nosloeselhombremsindicadoparaenfrentareldesafo,sinoqueporestamismavaterminardeconvertirseenelmayor
responsabledeloqueocurraenelfuturoconelftbolchileno.Losmalosmanejosdirectivosdesiempreylafaltadefiscalizacin
deunsistemaquecontracturaesaobligacinaldelegarlaencuatroorganismosdiferentes(laSuperintendenciadeValoresy
Seguros,elMinisteriodeJusticia,elMinisteriodeDeportesylaANFP)sonlapiedradetoquedeunaideaqueprometauna
nuevaerayquehoytieneavariosclubesalbordedelaquiebrayurgidosporunaprontaventadelCDFpararesolversus
problemasdecaja.Comosea,elcriteriotcnicodelquehacagalaSalahcuandodefendalanecesidaddelaleyyanoes
suficiente.Losnuevosdueosdelftbolnosontandistintosdelosantiguosdueosyelnicopuntoafavordelmodelode
sociedadesannimasesqueahoralasresponsabilidadessepuedenperseguiratravsdelaJusticia.SalahllegalaANFP
aclamadocomounhombrehonestoyesavirtudserpuestaapruebacuandoletoqueaplicarlasdrsticassancionesquelmismo
prometacuandoexplicabalasmaravillasdelnuevosistema.Desdeunamiradamsescptica,tambincorreelriesgodeaparecer
finalmentecomounhombrecorrectoconlasideasequivocadas.

*SubeditordeDeportesdeLasltimasNoticias.AutordeloslibrosSecretosdeCamarn,

Chilenosdeoro,Mepongodepie,SoydelColoyLasPelotas.GanadordelPremioPeriodismodeExcelencia,
mencincrnica,delaUniversidadAlbertoHurtadoydelPremioAportealaLiteraturaDeportiva,delCrculodePeriodistas
DeportivosdeChile.

Vous aimerez peut-être aussi