Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
Redakcja naukowa
Piotr Niedzielski, Robert Stanisawski, Edward Stawasz
SZCZECIN 2011
Rada Wydawnicza
Urszula Chciska, Inga Iwasiw, Danuta Kopyciska, Izabela Kowalska-Paszt
Piotr Niedzielski, Ewa Szuszkiewicz, Dariusz Wysocki
Edward Wodarczyk przewodniczcy Rady Wydawniczej
Aleksander Panasiuk przewodniczcy Senackiej Komisji ds. Wydawnictw
Edyta ongiewska-Wijas redaktor naczelna Wydawnictwa Naukowego
Rada Programowa
dr Robert Stanisawski (Politechnika dzka),
prof. dr hab. Edward Stawasz (Uniwersytet dzki),
dr Pawe Godek (Uniwersytet dzki),
prof. dr hab. Piotr Niedzielski (Uniwersytet Szczeciski),
Recenzenci
prof. dr hab. Anna Francik
prof. dr hab. Krystyna Poznaska
Redaktor naukowy
Piotr Niedzielski
Robert Stanisawski
Edward Stawasz
Redaktor Wydawnictwa
Olga Winciorek
Korektor
Monika Trybocka
Skad komputerowy
Ewa Radzikowska-Krl
ISSN 1640-6818
ISSN 1896-382X
Wstp ............................................................................................................. 5
CZ I
POLITYKA INNOWACYJNA PASTWA
A MAE I REDNIE PRZEDSIBIORSTWA
CZ II
INSTRUMENTY POLITYKI INNOWACYJNEJ W POLSCE
CZ III
OCENA POLITYKI INNOWACYJNEJ WOBEC MSP
W OPINII PRZEDSIBIORSTW
(BADANIA WASNE)
1
Pomimo e wedug najnowszych europejskich bada Polska w 2009 roku zostaa przeniesiona z czwartej
grupy (catching up countries) do grupy trzeciej (moderate innovators), co stanowi zdecydowany krok naprzd.
European Innovation Scoreboard (EIS) 2009, Comparative analysis of innovation performance, European
Commission, Brussels 2010.
Wstp 7
Robert Stanisawski
kierownik projektu
Edward Stawasz
Piotr Niedzielski
CZ I
POLITYKA INNOWACYJNA PASTWA
A MAE I REDNIE
PRZEDSIBIORSTWA
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECISKIEGO
ROBERT STANISAWSKI
Politechnika dzka
1
Definicje przytoczone za: W. Janasz, K. Kozio, Determinanty dziaalnoci innowacyjnej
przedsibiorstw, PWE, Warszawa 2007.
2
L. Biao, T. Obrbski, Nauka i technika w rozwoju spoeczno-gospodarczym, PWN, Warsza-
wa 1989.
3
S. Marciniak, Innowacje i rozwj gospodarczy, Politechnika Warszawska, Warszawa 2000.
4
W. Janasz, K. Kozio, Determinanty dziaalnoci innowacyjnej... op.cit.
14 Robert Stanisawski
5
L. Biao, T. Obrbski, Nauka i technika..., op.cit.
J. Baruk, Innowacje czynnikiem efektywnego rozwoju przedsibiorstwa (aspekty ekonomicz-
6
8
The Measurement of Scientific and Technological Activities, Guidelines for collecting and
interpreting innovation data, Third edition, OECD, Eurostat, Oslo Manual 2005.
9
J. Baruk, Zarzdzanie wiedz i innowacjami, Wydawnictwo Adam Marszaek, Toru 2006.
10
W. Janasz, Innowacyjne strategie rozwoju przemysu, Fundacja na rzecz Uniwersytetu Szcze-
ciskiego, Szczecin 1999.
11
E. Stawasz, Innowacje a maa firma, Wydawnictwo Uniwersytetu dzkiego, d 1999.
12
A.H. Jasiski, Innowacje i transfer techniki w procesie transformacji, Difin, Warszawa
2006.
16 Robert Stanisawski
13
Istnieje zdecydowana rnica w postrzeganiu terminw technika i technologia, porwnu-
jc angielskie i polskie znaczenie tych sw. Angielski termin technology odpowiada pojciowo
polskiemu terminowi technika, jednake jego znaczeniowy charakter jest zdecydowanie szerszy.
W polskiej literaturze technika oznacza zesp rodkw materialnych sucych osiganiu celw
dziaalnoci gospodarczej, obejmujcy maszyny, urzdzenia, narzdzia (). Natomiast jeeli
tym rodkom przyporzdkujemy sposoby (metody) ich uycia, a w szczeglnoci organizacj
produkcji, otrzymamy technologi () zob. S. Marciniak, Innowacyjno i konkurencyjno
gospodarki, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2010. W literaturze angielskiej technika zawiera:
urzdzenia, technologi i organizacj (na technik skadaj si rne technologie), czyli jest to
pojcie szersze ni w literaturze polskiej.
14
B. Onak-Szczepanik, Innowacyjno gospodarki, op. cit.
15
K. Kozio, Ewolucja polityki innowacyjnej w Unii Europejskiej, (w:) Innowacje w strategii
rozwoju organizacji w Unii Europejskiej, (red.) W. Janasz, Difin, Warszawa 2009.
Zaoenia polityki innowacyjnej pastwa 17
16
Wzajemne relacje pomidzy przedsibiorczoci a innowacjami zostay szczegowo przed-
stawione w drugim rozdziale niniejszego opracowania pt.: Polityka innowacyjna wobec MSP.
18 Robert Stanisawski
17
W. Janasz, K. Kozio, Determinanty, op. cit.
Zaoenia polityki innowacyjnej pastwa 19
Tabela 1
Polityka innowacyjna
Polityka naukowa Polityka przemysowa Polityka przedsibiorstw
Wzrost znaczenia komercja- Wsppraca z insty- Mae, rednie przedsi-
lizacji nauki tucjami finansowymi biorstwa tworz rnego
Wzrost znaczenia roli kszta- w zakresie rozwoju rodzaju powizania part-
cenia ustawicznego innowacyjnego nerskie
Lata 90. Wzrost znaczenia regio- Polityka technolo- Modyfikacja regulacji
nalnej polityki innowacji giczna prawnych majcych na
(informacji, zarzdzania Rozwj oparty na celu zwikszenie innowa-
itp.) na rzecz podnoszenia ponadnarodowych cyjnoci gospodarki
konkurencyjnoci regionw strukturach Umidzynarodowianie
Rozwj spoeczestwa przedsibiorstw (interna-
opartego na wiedzy cjonalizacja)
Midzynarodowa polityka innowacyjna
Polityka naukowa Polityka przemysowa Polityka przedsibiorstw
Duy nacisk na komercjali- Wzrost znaczenia UE Dyfuzja innowacji
zacj nauki w promowaniu innowa- Tworzenie sieci wsp-
Nacisk na dyfuzj wiedzy cyjnoci pracy o charakterze
Pierwsza w otoczeniu Dalszy rozwj nowych midzynarodowym
dekada Nacisk na nauki stosowane technologii Umiejtne zarzdzanie
XXI wieku (techniczne) Powstawanie innowacyj- wiedz
Nacisk na tworzenie konsor- nych przemysw Technologia informa-
cjw naukowych Wzrost roli polityki regio- cyjna i komunikacyjna
z rnych krajw nalnej
Internacjonalizacja nauki Transfer wiedzy
do przemysu
rdo: opracowanie na podstawie: A. Pomykalski, Zarzdzanie innowacjami, Wydaw-
nictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.
20 Robert Stanisawski
Midzynarodowe korporacje
Unia Europejska
Polityka pastwa
Systemowe uwarunkowania
Makroekonomiczne uwarunkowania polityki innowacyjnej
Polityka regionalna
Tworzenie warunkw rozwoju
Wspomaganie innowacyjnoci
Przedsibiorstwo
Zasoby
Innowacje
Strategie
20
S. Ciok, Polityka rzdu wobec wspierania dziaalnoci innowacyjnej i badawczo-rozwojowej,
(w:) Endo i egzogeniczne determinanty obszarw wzrostu i stagnacji w wojewdztwie dolnolskim
w kontekcie Dolnolskiej Strategii Innowacji, (red.) H. Dobrowolska-Kaniewska, E. Korejwo,
Urzd Marszakowski Wojewdztwa Dolnolskiego, Wrocaw 2009.
24 Robert Stanisawski
21
A. Pomykalski, Zarzdzanie innowacjami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.
Zaoenia polityki innowacyjnej pastwa 25
22
Ibidem.
23
J. Baruk, Zarzdzanie wiedz, op. cit.
24
W. Janasz, K. Kozio, Determinanty, op. cit.
26 Robert Stanisawski
25
Ibidem.
Zaoenia polityki innowacyjnej pastwa 27
28
Ustawa o niektrych formach wspierania dziaalnoci innowacyjnej z 2005 roku (DzU
nr 107, poz. 1484) szczegowe omwienie ustawy ma miejsce w kolejnych rozdziaach.
Zaoenia polityki innowacyjnej pastwa 29
32
S. Ciok, Polityka rzdu, op. cit.
33
A. Jasiski, Innowacje i transfer, op. cit.
32 Robert Stanisawski
Komunikat Komisji Europejskiej, Innovation Policy: updating the Unions approach In the
34
Literatura
38
W. Kok, Report to the Spring European Council: Delivering Lisbon Reforms for the enlar-
ged Union, European Commission, nr 29/2004.
39
Ch. Wyposz, The failure of the Lisbon strategy, VOX, 12 January 2010.
40
F. Reinfeldt, A. Borg, EU:s tillvxtstrategi r ett misslyckande, Dagens Nyheter, 2 Jule
2009.
41
W. Janasz, K. Kozio, Determinanty dziaalnoci, op. cit.
34 Robert Stanisawski
22. Stanisawski R., Greta M., European union support as a prerequisite for innova-
tion development of polish small and medium-sized enterprises in terms of in-house
R&D activities, (w:) Structural funds for the development of entrepreneurship and
innovativeness of SMEs in Poland and the Lodz region in the perspective of experi-
ences of Polish regions, ed. R. Stanisawski, J. Otto, A. Maciaszczyk, Technical
University of Lodz, Lodz 2008.
23. Stawasz E., Innowacje a maa firma, Wydawnictwo Uniwersytetu dzkiego, d
1999.
24. Ustawa o niektrych formach wspierania dziaalnoci innowacyjnej (DzU nr 107,
poz. 1484).
25. Verheul I., Wennekers S., Audretsch D., Thurik R., An eclectic theory of entre-
preneurship: policies, institutions and culture, EIM Business & Policy Research,
Research Report 0012/E, Zoetermeer 2001.
26. Wyposz Ch., The failure of the Lisbon strategy, VOX, 12 January 2010.
Summary
The innovation policy consists of three elements: scientific policy, scientific tech-
nique policy and industrial policy. Each of these policies contents of the specific instru-
ments which are able to influence on the development of the enterprises. The main purpose
of the innovation policy is increase the innovation development of the all European coun-
tries and their economic elements (enterprises). The innovation policy may be considered
in the global and regional contexts. The main determinants of the development innovation
policy are the results of the internal and external conditions.
EDWARD STAWASZ
Uniwersytet dzki
1
Zob. E. Stawasz, Rozwj bada nad innowacyjnoci maych i rednich przedsibiorstw
w Polsce, (w:) Nurt metodologiczny w naukach o zarzdzaniu, (red.) W. Baszczyk, I. Bednarska-
-Wnuk, P. Kubik, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, d 2010, s. 123.
2
Zob. Innowacje i transfer technologii. Sownik poj, (red.) K.B. Matusiak, PARP, Warszawa
2008, s. 141142.
38 Edward Stawasz
3
Ibidem, s. 150151.
4
Zob. J. Baldwin, G. Gelletly, Innovation Strategies and Performance in Small Firms, Edward
Elgar, Cheltenham 2003, s. 112; O. Branzei, I. Vertinsky, Strategic pathways to product innovation
capabilities in SMEs, Journal of Business Venturing, No. 21/2006; J. Bogdanienko, Moliwoci
zwikszania innowacyjnoci maych przedsibiorstw w warunkach globalnej konkurencji, Proble-
my Zarzdzania, nr 4/2007.
Polityka innowacyjna wobec MSP 39
5
A. Francik, Sterowanie procesami innowacyjnymi w organizacji, Wydawnicywo AE w Kra-
kowie, Krakw 2003, s. 8384, 146; T. Poot, D. Faems, W. Vanhaverbeke, Towards a dynamic
perspective on open innovation: a longitudinal assessment oft he adoption of internal and exter-
nal innovation strategies in the Netherlands, International Journal of Innovation Management,
Vol. 13, No. 2/2009; Technology, Productivity and Job Creation. Best policy practices, The OECD
Jobs Strategy, OECD, Paris 1998, s. 220221.
6
A. Kozarkiewicz, Wspczesne trendy w innowacyjnoci w kierunku otwartych innowacji,
Przegld Organizacji, 5/2010; V. Lazzarotti, R. Manzini, Different modes of open innovation:
a theoretical framework and an empirical study, International Journal of Innovation Manage-
ment, No. 4/2009.
7
Zob. K. Mellahi, A. Wilkinson, A study of the association between downsizing and innova-
tion determinants, International Journal of Innovation Management, No. 4/2008; T. Edwards,
R. Delbridge, M. Munday, Understanding innovation in small and medium-sized entreprises:
a process manifest, Technovation, No. 25/2005; W. Popawski, Zewntrzne uwarunkowania in-
nowacyjnoci przedsibiorstw, (w:) J. Bogdanienko, M. Haffner, W. Popawski, Innowacyjno
przedsibiorstw, Wydawnictwo UMK, Toru 2004, s. 88.
40 Edward Stawasz
8
K. Poznaska, Sieci innowacyjne a mae i rednie przedsibiorstwa, (w:) Przedsibiorczo
i innowacyjno MSP. Wyzwania wspczesnoci, (red.) A. Kaleta, K. Moszkowicz, L. Woniak,
Wydawnictwo AE we Wrocawiu, Wrocaw 2004.
9
A. Jewtuchowicz, Terytorium i wspczesne dylematy jego rozwoju, Wydawnictwo Uniwer-
sytetu dzkiego, d 2005, s. 151.
10
P. Niedzielski, K. Rychlik, Innowacje i kreatywno, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczeci-
skiego, Szczecin 2006, s. 95 i dalsze; J. Tidd, J. Bessant, K. Pavitt, Managing innovation. Integrat-
ing technological, market and organizational change, J. Wiley & Sons, Ltd., New York 2005, s. 196
i dalsze.
11
Wyjtkiem s mae firmy innowacyjne, okrelane jako technologiczne, badawcze, ktrych
strategie polegaj na tworzeniu i wykorzystywaniu okazji technicznych do tworzenia nowego ryn-
ku.
42 Edward Stawasz
12
M. Quevit, Main Instruments for Suporting Technological Innovation on the Context of Re-
structuring the Polish Economy: Priorities and Assesment Tests for Existing Instruments, RIDER,
Louvain, March 1997, s. 20.
13
Ibidem, s. 20 i dalsze.
14
E. Stawasz, Innowacje a maa firma, Wydawnictwo Uniwersytetu dzkiego, d 1999,
s. 96.
15
H. Forsman, Improving innovation capabilities of small enterprises: cluster strategy as
a tool, International Journal of Innovation Management, No. 2/2009; J.P. de Jong, O. Marsili, The
fruit flies of innovations: a taxonomy of innovative small firms, Research Policy, No. 35/2006.
E. Stawasz, Innowacje a maa firma, op. cit., s. 9698; B. Dankbaar, Patterns of Technology
16
Management in European Firms: An Overview, (w:) Technology Management and Public Policy
in the European Union, (ed.) W. Cannell, B. Dankbaar, Office for Official Publications of the Eu-
rropean Communieties, Oxford University Press, Oxford, New York 1996, s. 35 i dalsze.
Polityka innowacyjna wobec MSP 43
17
J. Tidd, J. Bessant, K. Pavitt, Managing innovation. Integrating technological, market and
organizational change, J. Wiley & Sons, Ltd., Chichester 2005, s. 228229; M. Matejun, Barriers
to development of high-technology small and medium enterprises, A Serie of Monographs, Techni-
cal University of Lodz, d 2008, s. 59 i dalsze.
18
A. Jewtuchowicz, Terytorium i wspczesne dylematy, op. cit., s. 240 i dalsze.
44 Edward Stawasz
book of Innovation, (eds) J. Fagerberg, D.C. Mowery, R.R Nelson, Oxford University Press, New
York 2005, s. 604 i dalsze.
21
Comparative Innovation Performance: Countries and Policies for Review, DSTI/IND,
OECD, Paris 2002.
Polityka innowacyjna wobec MSP 45
22
W. Janasz, K. Kozio, Determinanty dziaalnoci innowacyjnej przedsibiorstw, Wydawnic-
two Naukowe PWN, Warszawa 2007, s. 95 i dalsze.
23
M. Weresa, Ewolucja polityki naukowo-technicznej i innowacyjnej w Niemczech w kontekcie
integracji, Prace i Materiay nr 277, Instytut Gospodarki wiatowej SGH 2007.
46 Edward Stawasz
firm nie jest ju uzyskanie niezbdnej informacji, ale czsto niech przedsi-
biorstw do systematycznego monitowania i poszukiwania informacji wynikajca
w znacznej mierze z braku wiedzy i rozumienia specyfiki procesw innowacyj-
nych oraz niedoceniania korzyci z innowacji i podjcia niezbdnych wysikw.
Nacisk pooony na publiczne wsparcie dziaalnoci innowacyjnej sektora
MSP jest uzasadniony jego rosnc rol we wprowadzaniu i dyfuzji innowacji
w gospodarce, a z drugiej strony wystpowaniem wielu niedoskonaoci: rynko-
wych, systemowych i regulacyjnych stwarzajcych problemy w jej funkcjono-
waniu. Oczekuj one wsparcia ze strony pastwa w dostpie do zewntrznych
usug na rzecz innowacji (zmniejszenie kosztw dostpu, uatwienia w nawi-
zaniu wsppracy z instytucjami badawczymi, finansowymi i doradczymi),
upowszechniania nowych rozwiza technicznych oraz pomocy w realizowaniu
przedsiwzi innowacyjnych. Polityka wsparcia innowacyjnoci MSP, dotyczca
gwnie podmiotw ustabilizowanych, staje wobec ogromnej rnorodnoci
zachowa innowacyjnych przedsibiorstw. Wyrnia si tutaj dwie grupy przed-
sibiorstw: (i) aktywne innowacyjnie, dziaajce w dziedzinach wysoko zaawan-
sowanych technicznie, o duej dynamice oraz (ii) sabe (bierne) innowacyjnie,
dziaajce w tradycyjnych dziedzinach gospodarki, o maej dynamice wzrostu
i zmian. Obie grupy przedsibiorstw maj odmienne kompetencje i potrzeby
w dziedzinie innowacji. Stosownie do tego podziau dobierane s instrumenty
polityki innowacyjnej.
W literaturze przedmiotu coraz czciej zauway mona postulat, aby poli-
tyka innowacyjna uwzgldniaa cisy zwizek innowacji z przedsibiorczoci
i przedsibiorc24. Ma to zwizek zarwno z opisan wyej ewolucj polityki
innowacyjnej, jak rwnie z przejciem od modelu gospodarki menederskiej
(managed economy) do modelu gospodarki przedsibiorczej (entrepreneurial
economy)25. W pierwszym, z dominujc pozycj gospodarcz duych przed-
sibiorstw, polityka innowacyjna skoncentrowana bya na wspieraniu potrzeb
innowacyjnych tej czci gospodarki, m.in. na stymulowaniu prac B+R w sek-
sies measuring in European cuntries, Swedish Foundation For Small Business Research, Orebro
2008, s. 18; Z. Acs, S. Desal, J. Hessels, Entrepreneurship, economic development and institutions,
Small Business Economics, Vol. 31/2008; K.B. Matusiak, Budowa powiza nauki z biznesem
w gospodarce opartej na wiedzy. Rola i miejsce uniwersytetu w procesach innowacyjnych, Oficyna
Wydawnicza SGH, Warszawa 2010, s. 89.
25
SMEs, entrepreneurship and innovation, OECD Studies on SMEs and Entrepreneurship,
OECD, Paris 2010, s. 17.
Polityka innowacyjna wobec MSP 47
26
D.F. Kuratko, D.B. Audretsch, Strategic Entrepreneurship: Exploring Different Perspective
of an Emerging Concept, Entrepreneurship Theory and Practice, January 2009.
27
G. Berkhout, D. Hartmann, P. Trott, Connecting technological capabilities with market needs
using a cyclic innovation model, R&D Management, No. 40/2010.
28
J. Verloop, Insight in Innovation. Managing Innovation by Understanding the Laws of In-
novation, ELSEVIER, AmsterdamBoston 2004, s. 90; R. Agarwal, D.B. Audretsch, B. Sarkar,
The process of creative construction: knowledge spillovers, entrepreneurship, and economic
growth, Strategic Entrepreneurship Journal, Vol. 1/2008.
29
K.B. Matusiak, Rozwj systemw wsparcia przedsibiorczoci przesanki, polityka i insty-
tucje, Instytut Eksploatacji Pastwowy Instytut Badawczy, Radomd 2006, s. 139.
48 Edward Stawasz
POLITYKA
POLITYKA MSP
PRZEDSIBIORCZOCI
POLITYKA INNOWACYJNA
30
SMEs, entrepreneurship and innovation, op. cit., s. 3840.
Polityka innowacyjna wobec MSP 49
31
Z. Acs, S. Desal, J. Hessels, Entrepreneurship, economic development, op. cit.; J. Cielik,
Przedsibiorczo dla ambitnych. Jak uruchomi wasny biznes, Wydawnictwa Akademickie i Pro-
fesjonalne, Warszawa 2008, s. 42.
50 Edward Stawasz
Projekt sieci IPREG Innovative Policy Research for Innovative Growth dotyczy iden-
32
33
Ibidem, s. 7983.
34
E. Stawasz, J. Kornecki, R. Lisowska, J. Ropga, Entrepreneurship and Innovation Policy
in European Countries. The Case of Poland. Report, Fundacja Rozwoju Przedsibiorczoci w o-
dzi, d, sierpie 2007.
52 Edward Stawasz
100%
85% 86%
80%
71%
60% 54%
50%
50%
45% 44% 45%
37%
38%
40%
33%
20%
12%
10%
0%
Wsparcie Finansowanie Edukacja Badania Likwidacja barier Promocja Grupy docelowe
biznesu startu wejcia
PI PP
35
System transferu technologii i komercjalizacji wiedzy w Polsce siy motoryczne i bariery,
(red.) K.B. Matusiak, J. Guliski, PARP, Warszawa 2010, s. 11.
Polityka innowacyjna wobec MSP 53
Literatura
1. Acs Z., Desal S., Hessels J., Entrepreneurship, economic development and institu-
tions, Small Business Economics, Vol. 31/2008.
2. Baldwin J., Gelletly G., Innovation Strategies and Performance in Small Firms,
Edward Elgar, Cheltenham 2003.
3. Berkhout G., Hartmann D., Trott P., Connecting technological capabilities with mar-
ket needs using a cyclic innovation model, R&D Management, No. 40/2010.
4. Comparative Innovation Performance: Countries and Policies for Review, DSTI/
IND, Paris, OECD 2002.
5. Bogdanienko J., Moliwoci zwikszania innowacyjnoci maych przedsibiorstw
w warunkach globalnej konkurencji, Problemy Zarzdzania, nr 4/2007.
6. Branzei O., Vertinsky I., Strategic pathways to product innovation capabilities
in SMEs, Journal of Business Venturing, No. 21/2006.
7. Cielik J., Przedsibiorczo dla ambitnych. Jak uruchomi wasny biznes, Wydaw-
nictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
8. Dankbaar B., Patterns of Technology Management in European Firms: An Over-
view, (w:) Technology Management and Public Policy in the European Union, (eds)
W. Cannell, B. Dankbaar, Office for Official Publications of the Eurropean Com-
munieties, Oxford University Press, OxfordNew York 1996.
9. Edwards T., Delbridge R., Munday M., Understanding innovation in small and
medium-sized entreprises: a process manifest, Technovation, No. 25/2005.
10. Forsman H., Improving innovation capabilities of small enterprises: cluster strategy
as a tool, International Journal of Innovation Management, No. 2/2009.
11. Francik A., Sterowanie procesami innowacyjnymi w organizacji, Wydawnictwo AE
w Krakowie, Krakw 2003.
12. Innowacje i transfer technologii. Sownik poj, (red.) K.B. Matusiak, PARP, War-
szawa 2008.
13. Janasz W., Kozio K., Determinanty dziaalnoci innowacyjnej przedsibiorstw,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
14. Jewtuchowicz A., Terytorium i wspczesne dylematy jego rozwoju, Wydawnictwo
Uniwersytetu dzkiego, d 2005.
15. Jong J.P. de, Marsili O., The fruit flies of innovations: a taxonomy of innovative small
firms, Research Policy, No. 35/2006.
16. Kozarkiewicz A., Wspczesne trendy w innowacyjnoci w kierunku otwartych
innowacji, Przegld Organizacji, nr 5/2010.
17. Kuratko D.F., Audretsch D.B., Strategic Entrepreneurship: Exploring Different Per-
spective of an Emerging Concept, Entrepreneurship Theory and Practice, January
2009.
56 Edward Stawasz
18. Lazzarotti V., Manzini R., Different modes of open innovation: a theoretical frame-
work and an empirical study, International Journal of Innovation Management,
No. 4/2009.
19. Lundstrm A., Almerud M., Stevenson L., Entrepreneurship and Innovation Poli-
cies. Analysies measuring in European cuntries, Swedish Foundation For Small
Business Research, Orebro 2008.
20. Lundvall B-A., Borras S., Science, technology and innovation policy, (w:) The
Oxford Handbook of Innovation, (eds) J. Fagerberg, D.C. Mowery, R.R. Nelson,
Oxford University Press, New York 2005.
21. Matejun M., Barriers to development of high-technology small and medium enter-
prises, A Serie of Monographs, Technical University of Lodz, d 2008.
22. Matusiak K.B., Budowa powiza nauki z biznesem w gospodarce opartej na wie-
dzy. Rola i miejsce uniwersytetu w procesach innowacyjnych, Oficyna Wydawnicza
SGH, Warszawa 2010.
23. Mellahi K., Wilkinson A., A study of the association between downsizing and innova-
tion determinants, International Journal of Innovation Management, No. 4/2008.
24. Niedzielski P., Rychlik K., Innowacje i kreatywno, Wydawnictwo Uniwersytetu
Szczeciskiego, Szczecin 2006.
25. Poot T., Faems D., Vanhaverbeke W., Towards a dynamic perspective on open inno-
vation: a longitudinal assessment oft he adoption of internal and external innovation
strategies in the Netherlands, International Journal of Innovation Management,
Vol. 13, No. 2/2009.
26. Popawski W., Zewntrzne uwarunkowania innowacyjnoci przedsibiorstw,
(w:) J. Bogdanienko, M. Haffner, W. Popawski, Innowacyjno przedsibiorstw,
Wydawnictwo UMK, Toru 2004.
27. Poznaska K., Sieci innowacyjne a mae i rednie przedsibiorstwa, (w:) Przed-
sibiorczo i innowacyjno MSP. Wyzwania wspczesnoci, (red.) A. Kaleta,
K. Moszkowicz, L. Woniak, Wydawnictwo AE we Wrocawiu, Wrocaw 2004.
28. Quevit M., Main Instruments for Suporting Technological Innovation on the Context
of Restructuring the Polish Economy: Priorities and Assesment Tests for Existing
Instruments, RIDER, Louvain, March 1997, s. 20.
29. SMEs, entrepreneurship and innovation, OECD Studies on SMEs and Entrepre-
neurship, OECD, Paris 2010.
30. Stawasz E., Innowacje a maa firma, Wydawnictwo Uniwersytetu dzkiego, d
1999.
31. Stawasz E., Potrzeby innowacyjne maych i rednich przedsibiorstw w Polsce,
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, nr 195/2005.
32. Stawasz E., Rozwj bada nad innowacyjnoci maych i rednich przedsibiorstw
w Polsce, (w:) Nurt metodologiczny w naukach o zarzdzaniu, (red.) W. Baszczyk,
I. Bednarska-Wnuk, P. Kubik, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica,
d 2010.
Polityka innowacyjna wobec MSP 57
33. Stawasz E., Kornecki J., Lisowska R., Ropga J., Entrepreneurship and Innova-
tion Policy in European Countries. The Case of Poland. Report, Fundacja Rozwoju
Przedsibiorczoci w odzi, d, sierpie 2007.
34. System transferu technologii i komercjalizacji wiedzy w Polsce siy motoryczne
i bariery, (red.) K.B. Matusiak, J. Guliski, PARP, Warszawa 2010.
35. Technology, Productivity and Job Creation. Best policy practices, The OECD Jobs
Strategy, OECD, Paris 1998.
36. Tidd J., Bessant J., Pavitt K., Managing innowation. Integrating technological, mar-
ket and organizational change, J. Wiley & Sons, Ltd., Chichester 2005.
37. Weresa M., Ewolucja polityki naukowo-technicznej i innowacyjnej w Niemczech
w kontekcie integracji, Prace i Materiay nr 277, Instytut Gospodarki wiatowej
SGH 2007.
Summary
PAWE GODEK
Uniwersytet dzki
3.1. Innowacyjno UE
60
46 45 46 48 49
50
36 40 39 40
40
32
30
20
10
0
2006 2007 2008 2009 2010
Lata
Japonia USA
-20
-40 -31
-35 -37 -37 -37
-60
-61 -61 -60 -60 -60 -59 -58 -57 -58 -55
-80
Lata
Brazylia Chiny Rosja
0,201
Bugaria 0,226
0,227
Rumunia 0,237
0,269
Polska 0,278
0,327
Malta 0,351
0,364
Hiszpania 0,395
0,414
Wochy 0,421
0,436
Estonia 0,466
0,487
Cypr 0,495
0,516
Francja 0,543
0,565
Irlandia 0,573
0,578
Austria 0,591
0,611
UK 0,618
0,696
Finlandia 0,696
0,736
Szwecja 0,75
1
Strategia lizboska. Droga do sukcesu Zjednoczonej Europy, Departament Analiz Ekono-
micznych i Spoecznych, Urzd Komitetu Integracji Europejskiej, Warszawa 2002.
64 Pawe Godek
2
Ocena strategii lizboskiej, Komisja Europejska, dokument roboczy sub komisji, Bruksela,
2.2.2010 SEK(2010) 114.
3
Ibidem.
4
Ibidem.
Polityka innowacyjna Unii Europejskiej cele i instrumenty 65
5
M. Anvret, M. Granieri, A. Renda, A New Approach to Innovation Policy in the European
Union, The Centre for European Policy Studies Task Force Report, Bruksela 2010.
6
Ibidem.
66 Pawe Godek
7
Decyzja o jego utworzeniu zapada w drugiej poowie 2007 roku.
Polityka innowacyjna Unii Europejskiej cele i instrumenty 67
Sprawy Zatrudnienie,
zagraniczne, RADAEUROPEJSKA sprawy
migracja, spoeczne,
statystyka, zdrowie,
fundusze ECOFINRADA ochrona
strukturalne DS.GOSP.IFINANS. RADAUEDS.KONKURENCYJNO_CI konsumentw,
budet,podatki rynekwewntrzny,przemys,badania rolnictwo,
edukacja,
energia
COREPER2 COREPER1
KomitetStaychPrzedstawicieli2 KomitetStaychPrzedstawicieli1
HLWGGRUPY HLGKONKU
Pomoc
WYSOK.SZCZEBLA RENCYJNO_
publiczna
WGKONKUR. WG IPR
WGFINANSE INNOWACJE,CIP,
BADANIA
REGULACJI Usugi
Zatrudnienia
Standaryzacja Zamw.
Komitet
EPC
Kom.Pol. publ.
CREST
Gospod. K.Bad.
Nauk.
KOMISJA Techn.
EUROPEJSKA (DYREKTORIATYGENERALNE)
Grupakomisarzy Grupakomisarzy
REGIO,JLS, ENV,TREN,INFSO,
TAXUD,ESTAT
ds.strategii ds. SANCO
lizboskiej konkurencyjnoci
8
M. Anvret, M. Granieri, A. Renda, A New Approach, op. cit.
Polityka innowacyjna Unii Europejskiej cele i instrumenty 69
9
Europa 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrwnowaonego rozwoju sprzyjajcego
wczeniu spoecznemu, komunikat Komisji Europejskiej, Bruksela, 3.3.2010, KOM(2010) 2020.
10
Europa 2020, <http://ec.europa.eu/europe2020/index_pl.htm> (07.03.2011).
70 Pawe Godek
Polityka innowacyjna jest jednym z najwaniejszych obszarw aktywno-
ci Unii Europejskiej. Obejmuje wiele celw, ktrych realizacja powierzona jest
instytucjom unijnym oraz jest egzekwowana przy wykorzystaniu poszczeglnych
rodkw zwizanych z realizacj programw UE. Podkreli mona, e ogromna
liczba realizowanych dziaa i ich zoono w znaczcym stopniu ogranicza ich
przejrzysto i moliwo sprawnego zarzdzania nimi. Zarzdzanie i koordy-
nacja dziaa (tak w ramach dziaa UE, jak i koordynacji z politykami krajo-
wymi) byy uwaane za jeden z gwnych czynnikw utrudniajcych osignicie
sukcesu w ramach strategii lizboskiej. Wydaje si wic, e to wanie kwestia
poprawy struktur zarzdzania i ich efektywnoci powinna by kluczowym zada-
niem, na ktrym powinny si skoncentrowa dziaania Komisji Europejskiej.
Od tego elementu zalee moe pomylna realizacja celw zaoonych w strate-
gii Europa 2020.
11
Europa 2020: nowa strategia gospodarcza dla Europy, <http://www.euractiv.pl/innowa-
cyjnosc-i-kreatywnosc/artykul/europa-2020-nowa-strategia-gospodarcza-dla-europy-001660>
(07.03.2011).
72 Pawe Godek
Literatura
1. Anvret M., Granieri M., Renda A., A New Approach to Innovation Policy in the
European Union, The Centre for European Policy Studies Task Force Report, Bruk-
sela 2010.
2. Dyrektywa 2001/29/We Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 maja 2001 r.
w sprawie harmonizacji niektrych aspektw praw autorskich i pokrewnych w spo-
eczestwie informacyjnym.
3. Dyrektywa 2004/48/We Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r.
w sprawie egzekwowania praw wasnoci intelektualnej.
4. Strategia lizboska. Droga do sukcesu Zjednoczonej Europy, Departament Analiz
Ekonomicznych i Spoecznych, Urzd Komitetu Integracji Europejskiej, Warszawa
2002.
5. Europa 2020: nowa strategia gospodarcza dla Europy, <http://www.euractiv.pl/
innowacyjnosc-i-kreatywnosc/artykul/europa-2020-nowa-strategia-gospodarcza-
dla-europy-001660> (7.03.2011).
6. Europa 2020, <http://ec.europa.eu/europe2020/index_pl.htm> (07.03.2011).
7. Innovation Union Scoreboard 2010. The Innovation Unions performance score-
board for Research and Innovation, 1 luty 2011, <http://www.proinno-europe.eu/
metrics> (08.03.2011).
8. Ocena strategii lizboskiej, Komisja Europejska, dokument roboczy sub komisji,
Bruksela, 2.2.2010 SEK(2010) 114.
9. Europa 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrwnowaonego rozwoju sprzy-
jajcego wczeniu spoecznemu, komunikat Komisji Europejskiej, Bruksela,
3.03.2010, KOM(2010) 2020.
10. Reppel K., Governance Issues in the New European Innovation Plan, materiay
z wystpienia na INNO-Views workshop on Improving Governance in European
Innovation Policy, Bruksela, 29.11.2009, <www.proinno-europe.eu/sites/default/
files/1_1_Reppel8150.pdf>.
Polityka innowacyjna Unii Europejskiej cele i instrumenty 73
Summary
Innovation policy plays a crucial role in European Union activity. In the paper,
the main goals and challenges of the EU innovation policy has been highlighted, in the
context of former EU strategy (Lisbon Strategy) as well as current Europa 2020 docu-
ment. The overall structure of institutional issues has been described, with particular
attention to management and coordination challenges. Since the management activities
of such complex issue as EU innovation policy can be mentioned as one of the obstacles
in the achieving success of the Lisbon Strategy, it is worth to consider this problem as
a crucial issue for Europa 2020 success.
ROBERT STANISAWSKI
Politechnika dzka
1
W oglnym ujciu instrumenty te zostay ju zaprezentowane w rozdziale pierwszym niniej-
szego opracowania pt.: Zaoenia polityki innowacyjnej pastwa.
78 Robert Stanisawski
4
Ustawa o wspieraniu dziaalnoci innowacyjnej, DzU nr 179, poz. 1484.
5
Ustawa z dnia 30 maja 2008 roku o niektrych formach wspierania dziaalnoci innowacyj-
nej, DzU 2008 nr 116, poz. 730.
6
G. Henclewska, Instrumenty wsparcia dziaalnoci badawczo-rozwojowej przedsibiorstw,
materiay konferencyjne, KonstancinJeziorna 2010.
80 Robert Stanisawski
7
Ustawa z 30 maja 2008 roku o niektrych formach, op. cit.
8
Mae i rednie przedsibiorstwa w gospodarce narodowej. Polityka wobec maych i rednich
przedsibiorstw, Ministerstwo Przemysu i Handlu, dokument rzdowy przyjty przez Rad Mini-
strw 6 czerwca 1995 roku, nr 9 (51), Warszawa 1995.
Instrumenty polityki innowacyjnej skierowane do MSP 81
9
Kierunki dziaa rzdu wobec maych i rednich przedsibiorstw do 2002 roku, Ministerstwo
Gospodarki, dokument rzdowy przyjty przez Rad Ministrw 11 maja 1999 roku, Warszawa
1999.
82 Robert Stanisawski
10
Plan dziaa prowzrostowych w latach 20032004 Przedsibiorczo rozwj praca,
Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Spoecznej, Warszawa 2003.
Instrumenty polityki innowacyjnej skierowane do MSP 83
11
Kierunki dziaa rzdu wobec maych i rednich przedsibiorstw od 2003 do 2006, Minister-
stwo Gospodarki, Pracy i Polityki Spoecznej, dokument rzdowy przyjty 4 lutego 2003, Warsza-
wa 2003.
84 Robert Stanisawski
12
Zaoenia polityki naukowej i naukowo-technicznej pastwa, dokument rzdowy przyjty
przez Rad Ministrw 20 lipca 1993 roku, Komitet Bada Naukowych, Warszawa 1993.
13
Zaoenia polityki proinnowacyjnej pastwa, dokument rzdowy przyjty przez Rad Mini-
strw 22 listopada 1994 roku, Komitet Bada Naukowych, Warszawa 1994.
Instrumenty polityki innowacyjnej skierowane do MSP 85
14
Program wspierania rozwoju instytucji regionalnych dziaajcych na rzecz transferu techno-
logii w sektorze maych i rednich przedsibiorstw, Ministerstwo Gospodarki, dokument rzdowy
przyjty przez Rad Ministrw 4 marca 1997 roku, Warszawa 1997.
15
Zaoenia polityki innowacyjnej pastwa do 2002 roku, dokument rzdowy przyjty przez
Rad Ministrw 6 grudnia 1999 roku, Komitet Bada Naukowych, Warszawa 1999.
16
Kierunki zwikszania innowacyjnoci gospodarki na lata 20072013, dokument rzdowy
przyjty przez Rad Ministrw 4 wrzenia 2006 roku, Ministerstwo Gospodarki, Departament Roz-
woju Gospodarki, Warszawa 2006.
86 Robert Stanisawski
jak wiadomo, mog sta si (lub te nie) przeomowe, jeeli chodzi o dyfuzje
nowych rozwiza w gospodarce, ze wzgldu na duy poziom zagwaranto-
wanych przez UE rodkw finansowych. Cel tego dokumentu zosta zdefinio-
wany jako: wzrost innowacyjnoci przedsibiorstw dla utrzymania gospodarki
na ciece szybkiego rozwoju i dla tworzenia nowych, lepszych miejsc pracy17.
W dokumencie przewidziano wiele instrumentw sucych realizacji powy-
szego celu. Zostay one ujte w piciu zasadniczych zagadnieniach:
1) kadra dla nowoczesnej gospodarki;
2) badania na rzecz gospodarki;
3) wasno intelektualna dla innowacji;
4) kapita na innowacje;
5) infrastruktura.
Pierwszy z wymienionych punktw podkrela znaczenie czynnika ludz-
kiego dla gospodarki opartej na wiedzy. Czynnik ludzki traktowany jest jako
zasadniczy element rozwoju organizacji gospodarczej. Podniesienie jego jakoci
oznacza prowadzenie dziaa, takich jak: ksztacenie, szkolenie, transfer wiedzy.
Drugi z wymienionych obszarw obejmuje te przedsiwzicia, ktrych zada-
niem jest zwikszenie wykorzystania wynikw prac B+R w przedsibiorstwach
oraz dostosowanie moliwoci jednostek naukowych do zaspokojenia potrzeb
unowoczeniajcej si gospodarki i tworzenia poday nowych rozwiza dla
gospodarki18. Doceniajc znaczenie czynnika innowacyjnoci dla podnosze-
nia konkurencyjnoci polskich MSP, zwraca si uwag na potrzeb zachcania
przedsibiorcw do prowadzenia wasnej dziaalnoci B+R. Sprzyja temu maj:
uatwienia w dostpie do rodkw finansowych (w tym publicznych) na B+R,
okrelenie polskich specjalizacji w sektorze B+R, znoszenie barier prawnych
dla dziaalnoci badawczo-rozwojowej, koncentracja rodkw finansowych
na najlepszych jednostkach badawczych oraz maksymalna promocja moliwo-
ci wynikajcych z funduszy strukturalnych. Kolejne z wymienionych dziaa
dotyczy usprawnienia zarzdzania wasnoci intelektualn (ochron prawa
wasnoci przemysowej). Wsparcie obejmowa ma te podmioty, ktre chc zga-
sza patenty za granic. Czwarte z wymienionych dziaa obejmuje pozyskiwanie
funduszy na dziaalno innowacyjn. Zwrcono uwag szczeglnie na rol rod-
kw unijnych, w tym funduszy strukturalnych, programu ramowego, jak i rde
17
Ibidem.
18
Ibidem.
Instrumenty polityki innowacyjnej skierowane do MSP 87
19
R. Stanisawski, Znaczenie innowacyjnoci w procesie zarzdzania maym i rednim przed-
sibiorstwem w Polsce w kontekcie zjawisk globalizacji europejskiej, (w:) Mechanizmy i obszary
przeobrae w organizacjach, (red.) A. Potocki, Difin, Warszawa 2007.
20
Jest to Ministerstwo Gospodarki, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego oraz Ministerstwo
Pracy i Polityki Spoecznej.
88 Robert Stanisawski
Tabela 1
22
Podane za Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyszego, <www.nauka.gov.pl/nauka/nauka-
dla-kazdego/raporty-i-publikacje>.
92 Robert Stanisawski
finansowanie udziau w wystawach i targach dotyczcych wsppracy
jednostek naukowych z przedsibiorstwami;
wspieranie dziaalnoci informacyjno-promocyjno-edukacyjnej doty-
czcej komercjalizacji wiedzy, transferu technologii, przedsibiorczo-
ci, wrd studentw i kadry naukowej;
finansowanie zakupu sprztu i wyposaenia na potrzeby realizacji
powyszych zada.
Program jest zarzdzany i finansowany przez ministra nauki i szkolnictwa
wyszego. Funkcjonuje on od 2008 roku23.
Patent plus to kolejny program wdroony przez MNiSW. Jego naczel-
nym zadaniem jest pomoc w zakresie komercjalizacji bada i transferu wiedzy
z jednostek naukowych do przemysu poprzez finansowanie procedur zwi-
zanych z ochron patentow. Jego zakres obejmuje wszystkie typy zgosze
patentowych, poczwszy od krajowych, poprzez europejskie, a skoczywszy
na midzynarodowych. Program ten jest skierowany do szk wyszych oraz takich
instytucji otoczenia biznesu, ktre chciayby dokona zgoszenia patentowego
w zwizku z nowymi odkryciami i wynalazkami. Wrd beneficjentw programu,
oprcz wspominanych szk wyszych, mog znale si: uczelnie, akademickie
inkubatory przedsibiorczoci, centra transferu technologii, jednostki naukowe,
parki technologiczne, konsorcja badawczo-rozwojowe, podmioty dziaajce
na rzecz nauki, centra doskonaoci oraz fundacje wspierajce transfer techno-
logii i przedsibiorczoci, majce siedzib w RP. Program umoliwia pokrycie
kosztw zwizanych z przygotowaniem do zgoszenia patentowego zarwno
w Urzdzie Patentowym RP, jak i urzdach patentowych innych pastw (w tym
rwnie pokrycie kosztw czynnoci rzecznika patentowego). Oprcz powy-
szego Patent plus finansuje dziaania zwizane z pozyskiwaniem partnerw
do komercjalizacji innowacyjnych rozwiza oraz szkolenia na temat wiedzy
o ochronie patentowej24. Program jest finansowany i zarzdzany przez ministra
nauki i szkolnictwa wyszego. Funkcjonuje on od 2008 roku25. Na jego realizacj
26
<www.parp.gov.pl/index>.
94 Robert Stanisawski
27
<www.funduszmikro.com.pl>.
Instrumenty polityki innowacyjnej skierowane do MSP 97
32
Ustawa o wspieraniu, op. cit (DzU nr 179, poz. 1484).
33
Ustawa z dnia 30 maja 2008 roku, op. cit.
34
P. witosawski, Nowy kredyt technologiczny premia dla innowacji, Departament Progra-
mw Europejskich, prezentacja, BGK, Warszawa 2010.
Instrumenty polityki innowacyjnej skierowane do MSP 99
Bardzo wane dla rozwoju sektora MSP w Polsce jest bezporednie wspar-
cie oferowane w ramach funduszy strukturalnych. Ich znaczenie wynika z mo-
liwoci finansowania wielu istotnych dziaa ukierunkowanych na modernizacj
procesu produkcji, zwikszenie zakresu i nowoczesnoci wiadczonych usug,
rozwj nowych rozwiza technicznych i technologicznych i ich komercjali-
zacj, zakup usug doradczych, informacyjnych i szkoleniowych oraz popraw
warunkw rodowiska naturalnego i infrastruktury transportowej (poredni
wpyw na rozwj biznesu). W ramach poprzedniego okresu alokacji rodkw,
tj. w latach 20042006, do dyspozycji przedsibiorcw tego sektora byy nast-
pujce programy: SPO Wzrost Konkurencyjnoci Przedsibiorstw (SPO WKP),
SPO Rozwj Zasobw Ludzkich (SPO RZL), Zintegrowany Program Operacyjny
Rozwoju Regionalnego (ZPORR).
Celem SPO WKP byo poprawienie konkurencyjnoci polskich przedsi-
biorstw dziaajcych w nowej rzeczywistoci gospodarczej, po przystpieniu
Polski do Unii Europejskiej i wprowadzeniu zasad jednolitego rynku europej-
skiego. Ujte w ramach tego programu dziaania mona byo podzieli na dwie
grupy. Pierwsz z nich tworzy wsparcie przeznaczone do bezporedniego wyko-
rzystania przez przedsibiorstwa mae i rednie, drug za stanowia pomoc
porednia skierowania do instytucji wsparcia biznesu wiadczcych usugi
na rzecz tego sektora. W ramach tej pierwszej szczeglnym zainteresowaniem
cieszyy si dziaania 2.2 (Wsparcie konkurencyjnoci produktowej i technolo-
gicznej przedsibiorstw) i 2.3 (Wzrost konkurencyjnoci maych i rednich przed-
sibiorstw w poprzez inwestycje). Z kolei dziaanie 2.4 polegao na podnoszeniu
konkurencyjnoci sektora MSP poprzez inwestycje proekologiczne. Obejmowao
ono te podmioty, ktre musiay dostosowa swoj infrastruktur do wymaga
unijnych dotyczcych ochrony rodowiska.
W odniesieniu do SPO RZL wsparcie przeznaczone bezporednio dla przed-
sibiorcw ujte zostao w dziaaniu 2.3. (Rozwj kadr nowoczesnej gospo-
darki). Skierowane zostao do tych podmiotw, ktre chciay zwikszy swoj
konkurencyjno poprzez inwestycje w pracownikw. Podejmowane przedsi-
wzicia miay na celu podniesienie kwalifikacji pracownikw poprzez szkolenia
i kursy zawodowe. W ramach tego samego programu (I priorytetu) przedsibiorcy
(w poredni sposb) korzystali z moliwoci, jakie dawa rozwj publicznych
sub zatrudnienia. Ponadto priorytet ten obejmowa walk z bezrobociem i dys-
100 Robert Stanisawski
Tabela 2
Najwaniejsze programy unijne wspierajce sektor MSP
w ramach programw operacyjnych
znanych Polsce na lata 20072013, z czego 27,9 mld euro stanowi wkad unijny
i 9,7 mld wkad krajowy. Podzia rodkw z punktu widzenia gospodarki wyglda
nastpujco: transport 71%, ochrona rodowiska 18%, energetyka 6%,
kultura 2%, zdrowie 1%, szkolnictwo wysze 2%. Konieczne jest jednak
zwrcenie uwagi na fakt, e bezporednimi beneficjentami tego programu nie s
mae i rednie przedsibiorstwa. Wsparcie sektora MSP ma charakter poredni,
co w praktyce oznacza, e sektor MSP ma moliwo korzystania z efektw tego
programu (np. w postaci lepszej infrastruktury transportowej) z jednej strony,
z drugiej za rozwj tego sektora umoliwiony zostaje poprzez udzia przed-
sibiorstw jako wykonawcw zada w projektach skadanych przez gwnych
beneficjentw.
Wane z punktu widzenia sektora MSP s regionalne programy operacyjne
(RPO). Ustanowione zostay one na szczeblach regionalnych (wojewdzkich).
W ramach poszczeglnych regionw wskazano do wykonania cele majce
zapewni ich rozwj i poprawi ich konkurencyjno. Przedsiwziciami najcz-
ciej wymienianymi w ramach tych projektw s: wspieranie przedsibiorczoci,
ochrona rodowiska, zapewnienie wikszej spjnoci spoeczno-ekonomicznej,
rozwj infrastruktury transportowej, spoecznej i turystycznej oraz poprawa
poziomu jakoci ycia swoich mieszkacw. Instytucj koordynujc RPO jest
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego (Departament Koordynacji i Wdraa-
nia Programw Regionalnych). Rol instytucji zarzdzajcych (IZ) odgrywaj
zarzdy wojewdztw (urzdy marszakowskie). Odpowiadaj one za selekcj
i ocen projektw skadanych przez beneficjentw w ramach poszczeglnych
priorytetw oraz w dalszym etapie za kontrol i monitorowanie ich wykonania.
Cz zada okrelonych w RPO (np. w odniesieniu do wybranej osi priory-
tetowej) instytucje zarzdzajce mog powierzy instytucjom poredniczcym,
ktrymi s regionalne Agencje Rozwoju Przedsibiorczoci. Beneficjentami
tego programu s m.in. mae i rednie przedsibiorstwa, ktre pozyskane rodki
mog przeznacza na inwestycje w badania i rozwj, innowacje technologiczne,
udzia w targach i wystawach krajowych i zagranicznych. Udzia 16 RPO
w cakowitej alokacji przyznanych funduszy europejskich wynosi 24,9%
(tj. 16,6 mld euro), natomiast bezporednie wsparcie dla przedsibiorstw stanowi
23,9% tych rodkw, co daj kwot ok. 4 mld euro. Jest to niewtpliwie bogate
rdo pomocy publicznej dla sektora MSP o charakterze lokalnym i regional-
nym.
Instrumenty polityki innowacyjnej skierowane do MSP 105
35
Na podstawie: Portal Funduszy Europejskich, PO RPW, <www.polskawschodnia.gov.pl>.
106 Robert Stanisawski
36
Plan audytu wewntrznego na rok 2007, PARP, Warszawa 2007.
37
<www.parp.gov.pl>.
108 Robert Stanisawski
38
B. Matusiak, Rozwj systemw wsparcia przedsibiorczoci. Przesanki, polityka i instytucje,
Instytut Technologii Eksploatacji BIP, dToru 2006.
Instrumenty polityki innowacyjnej skierowane do MSP 109
POZIOM CENTRALNY
Polska Agencja Rozwoju Przedsibiorczoci
POZIOM REGIONALNY
Regionalne Instytucje Finansujce (RIF)
39
A. Forin, A. Szwoch, Partner przedsibiorcy, oglnopolski informator Krajowego Systemu
Usug (KSU), PARP, Instytut Technologii Eksploatacji BIP, Warszawa 2009.
Instrumenty polityki innowacyjnej skierowane do MSP 111
40
Peny zakres tych warunkw przedstawiony jest w rozporzdzeniu Ministra Gospodarki
i Pracy z dnia 27 stycznia 2005 r. w sprawie Krajowego Systemu Usug dla Maych i rednich
Przedsibiorstw (DzU nr 27, poz. 221).
112 Robert Stanisawski
41
Na podstawie strony: <www.een.org.pl/index.php/o-nas.html>.
Instrumenty polityki innowacyjnej skierowane do MSP 113
42
Na podstawie strony: <www.fnp.org.pl>.
43
United States Agency for International Development (USAID) to agenda finansujca przed-
siwzicia majce na celu popraw sytuacji gospodarczej w krajach rozwijajcych si na terenie
caego wiata.
44
B. Matusiak, Rozwj systemw wsparcia, op. cit.
Instrumenty polityki innowacyjnej skierowane do MSP 115
45
G. Banerski, A. Gryzik, K. Matusiak, M. Maewska, E. Stawasz, Przedsibiorczo akade-
micka raport z badania, PARP, Warszawa 2009.
46
R. Stanisawski, Rola szkolnictwa wyszego w procesie komercjalizacji wiedzy w Polsce,
(w:) Ksztacenie menederw na uczelni technicznej, (red.) I. Staniec, Monografie Politechniki
dzkiej, Wydawnictwo P, d 2010.
118 Robert Stanisawski
47
Ibidem.
48
Komunikat Komisji Europejskiej, Innovation Policy: updating the Unions approach In the
context of the Lizbon strategy, COM (112) 2003, Bruksela 2003.
49
Europa 2020, Strategia na rzecz inteligentnego i zrwnowaonego rozwoju sprzyjajcego
wczeniu spoecznemu, European Commission, Bruksela 2010.
Instrumenty polityki innowacyjnej skierowane do MSP 119
50
G. Banerski, A. Gryzik, K. Matusiak, E. Stawasz, Przedsibiorczo akademicka, op. cit.
120 Robert Stanisawski
Literatura
1. Banerski G., Gryzik A., Matusiak K., Maewska M., Stawasz E., Przedsibiorczo
akademicka raport z badania, PARP, Warszawa 2009.
2. Domaszewicz Z., Sejm uchwali ustaw o wspieraniu innowacji, eGazeta, 2005,
<www.gospodarka.gazeta.pl/gospodarka>.
3. Europa 2020, Strategia na rzecz inteligentnego i zrwnowaonego rozwoju sprzy-
jajcego wczeniu spoecznemu, European Commission, Brussels 2010.
4. Forin A., Szwoch A., Partner przedsibiorcy, oglnopolski informator Krajowego
Systemu Usug (KSU), PARP, Instytut Technologii Eksploatacji BIP, Warszawa
2009.
5. Gajewski M., Kiliaski T., Szczucki J., Zasady organizacji i funkcjonowania fun-
duszy porcze kredytowych, Krajowe Stowarzyszenia Funduszy Porczeniowych,
Ministerstwo Gospodarki, BGK, Radom 2000.
6. Henclewska G., Instrumenty wsparcia dziaalnoci badawczo-rozwojowej przedsi-
biorstw, materiay konferencyjne, Konstancin-Jeziorna 2010.
7. Klonowski D., Innowacyjno sektora MSP w Polsce. Rzdowe programy wsparcia
a luka finansowa, Ernst & Young Polska, Warszawa 2009.
8. Matusiak B., Rozwj systemw wsparcia przedsibiorczoci, przesanki, polityka
i instytucje, Instytut Technologii Eksploatacji BIP, dToru 2006.
9. Plan audytu wewntrznego na rok 2007, PARP, Warszawa 2007.
10. Portal Funduszy Europejskich, PO RPW, www.polskawschodnia.gov.pl.
11. Skrzypkowska E., Dziaania Polskiej Agencji Rozwoju Przedsibiorczoci w zakre-
sie wspierania innowacyjnoci, Zespou Innowacji i Technologii, prezentacja, Pia,
19 maja 2006 r.
12. Stanisawski R., Rola szkolnictwa wyszego w procesie komercjalizacji wiedzy
w Polsce, (w:) Ksztacenie menederw na uczelni technicznej, (red.) I. Staniec,
Monografie Politechniki dzkiej, Wydawnictwo P, d 2010.
13. Stanisawski R., Znaczenie innowacyjnoci w procesie zarzdzania maym i red-
nim przedsibiorstwem w Polsce w kontekcie zjawisk globalizacji europejskiej,
(w:) Mechanizmy i obszary przeobrae w organizacjach, (red.) A. Potocki, Difin,
Warszawa 2007.
14. witosawski P., Nowy kredyt technologiczny premia dla innowacji, Departament
Programw Europejskich, prezentacja, BGK, Warszawa 2010.
15. <www.een.org.pl/index.php/o-nas.html>.
16. <www.fnp.org.pl>.
17. <www.funduszmikro.com.pl>.
18. <www.inkubatory.pl>.
19. <www.nauka.gov.pl/ministerstwo/inicjatywy-ministerstwa/programy-ministra/
patent-plus>.
20. <www.nauka.gov.pl/nauka/nauka-dla-kazdego/raporty-i-publikacje>.
Instrumenty polityki innowacyjnej skierowane do MSP 121
21. <www.parp.gov.pl>.
22. <www.parp.gov.pl/index>.
Materiay rdowe
Summary
In Poland and European Union there are many instruments which are able to sup-
port the development of the SME law instruments, programs instruments, finance
instruments and institution instruments. Many of them can be realised due to EU sup-
port, Polish government support and the local authorities support. The commercialization
of the researches is important aspect of the development of SME sector. The most impor-
tant role (of this process) is connected to the development of the academic entrepreneur-
ship and the universities of third generation.
ROBERT STANISAWSKI
Politechnika dzka
EWELINA KIEEK*
Uniwersytet dzki
*
Autorka punktu 5.5.2.
124 Robert Stanisawski, Ewelina Kieek
1
H. Wrblewska, Ochrona wasnoci intelektualnej aspekty praktyczne, Fundacja Rozwoju
Przedsibiorczoci, d 2007.
2
J. Pieczykowska, Paszporty dla patentw, Biuletyn Programu Operacyjnego Innowacyjna
Gospodarka, nr 4(10)/2010.
Wykorzystanie i wpyw wybranych instrumentw polityki innowacyjnej... 125
3
Ewaluacja dziaania 5.4 PO IG Plany i potrzeby przedsibiorcw sektora MSP w zakresie
ochrony wasnoci przemysowej, w kontekcie uruchomienia dziaania 5.4 PO IG Zarzdzanie
wasnoci intelektualn, PARP, Warszawa 2008.
4
Europe in Figures, Science and Technology, Eurostat Yearbook, nr 12/2010.
126 Robert Stanisawski, Ewelina Kieek
5
Ewaluacja dziaania 5.4 PO IG, op. cit.
6
Ewaluacja efektw wdraania programw ministra Patent plus wsparcie patentowania
wynalazkw oraz Kreator innowacyjnoci wsparcie innowacyjnej przedsibiorczoci akade-
mickiej, MNiSW, raport kocowy, Warszawa 2009.
Wykorzystanie i wpyw wybranych instrumentw polityki innowacyjnej... 129
1
Zachodniopomorskie 2
11
Wielkopolskie 16
1
witokrzyskie 1
8
lskie 8
3
Pomorskie 4
1
Podlaskie 1
2
Opolskie 4
15
Mazowieckie 24
6
Maopolskie 8
4
dzkie 7
3
Lubelskie 4
1
Kujawsko-pomorskie 3
3
Dolnolskie 13
Wnioski Umowy
Zwiekszya si 23,8%
Zmniejszya si 4,8%
0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% 25,0% 30,0% 35,0% 40,0% 45,0%
7
Ibidem.
Wykorzystanie i wpyw wybranych instrumentw polityki innowacyjnej... 133
8
Ibidem.
Wykorzystanie i wpyw wybranych instrumentw polityki innowacyjnej... 135
Poprawa obiegu
20,7%
informacji
0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% 25,0% 30,0% 35,0% 40,0% 45,0% 50,0%
9
R. Stanisawski, Rola szkolnictwa wyszego w procesie komercjalizacji wiedzy w Polsce,
(w:) Ksztacenie menederw na uczelni technicznej, (red.) I. Staniec, Monografie Politechniki
dzkiej, Wydawnictwo P, d 2010.
138 Robert Stanisawski, Ewelina Kieek
10
M. Matusiak, K. Zasiady, Rekomendacje dla Polski, (w:) Innowacyjna przedsibiorczo
akademicka wiatowe dowiadczenia, (red.) J. Guliski, K. Zasiady, PARP, Warszawa 2005.
Wykorzystanie i wpyw wybranych instrumentw polityki innowacyjnej... 139
60,0%
51,0%
50,0%
42,0%
40,0%
31,0%
30,0%
25,0%
22,0%
17,0%
20,0%
9,0%
10,0%
2,0%
0,0%
Brak zainteresowania Zainteresowani Prowadz ju biznes Trudno powiedzie
wasnym biznesem
Studenci Kadra naukowa
11
Szerzej na ten temat: R. Stanisawski, Rola szkolnictwa wyszego, op. cit.
140 Robert Stanisawski, Ewelina Kieek
50%
Brak wiedzy o biznesie 34%
16%
68%
Za sytuacja w Polsce 15%
17%
40%
Brak pomysu na biznes 41%
19%
55%
Przeszkody prawne 29%
16%
65%
Brak pienidzy 17%
18%
76%
Dua biurokracja 10%
13%
Preinkubatory
Inkubatory liczba: 51
technologiczne (45%)
liczba: 17
(15%)
Inkubatory
przedsibiorczoci
liczba: 46
(40%)
Jednostki szk
wyszych, Instytucje
instytucji B+R przedstawicielskie
(9,7%) (16,1%)
Jednostki adm.
publicznej
(7,2%)
Spki
publiczno-
Stowarzyszenia -prywatne
i fundacje (33,8%)
(33,1%)
120%
97% 97% 100% 100%
94%
100% 94%
80%
69% 69%
55%
60%
44%
37% 38%
40%
31%
27% 25% 25%
20%
0%
Fundacja Uczelniane (parkowe)
12
Orodki innowacji i przedsibiorczoci w Polsce. Raport 2009, (red.) K. Matusiak, PARP,
dWarszawa 2009.
Wykorzystanie i wpyw wybranych instrumentw polityki innowacyjnej... 145
Dolnolskie 3 3
6
2
Kujawsko-pomorskie 1
3
11
Lubelskie
3
3
Lubuskie 1
2
2
dzkie 1
3
5
Maopolskie 2
7
11
Mazowieckie 5
15
2
Podlaskie 2
2
2
Pomorskie 1
3
3
lskie 1
4
11
witokrzyskie 2
8
Wielkopolskie 3
7
1
Zachodniopomorskie 1
3
Rys. 14. Liczba zoonych wnioskw i podpisanych umw w programie Kreator inno-
wacyjnoci do poowy 2008 roku w wojewdztwach, w ktrych skadano
wnioski o dofinansowanie (13).
rdo: Ewaluacja efektw wdraania programw ministra Patent plus wsparcie
patentowania wynalazkw oraz Kreator innowacyjnoci wsparcie innowa-
cyjnej przedsibiorczoci akademickiej, raport kocowy, MNiSW, Warszawa
2009.
146 Robert Stanisawski, Ewelina Kieek
13
Ewaluacja efektw wdraania programw ministra Patent plus, op. cit.
14
Orodki innowacji i przedsibiorczoci w Polsce. Raport 2009, (red.) K. Matusiak, PARP,
dWarszawa 2009.
Wykorzystanie i wpyw wybranych instrumentw polityki innowacyjnej... 147
Rys. 15. Najczciej wskazywane efekty podejmowanych dziaa na rzecz rozwoju MSP
(N = 108)
rdo: Ewaluacja efektw wdraania programw ministra Patent plus wsparcie pa-
tentowania wynalazkw oraz Kreator innowacyjnoci..., op. cit.
148 Robert Stanisawski, Ewelina Kieek
15
Ewaluacja efektw wdraania programw ministra Patent plus, op. cit.
150 Robert Stanisawski, Ewelina Kieek
16
Istnieje zdecydowana rnica pomidzy naladownictwem a kopiowaniem szerzej na
ten temat: R. Stanisawski, R. Lisowska, The Polish SME innovativeness against a background
of European union countries, (w:) Knowledge Base for Management Theory and Practice, (ed.)
S. Hittmar, Scentific Monograph Collection, University of Zilina 2010.
17
Oceny wsparcia rozwoju eksportu dokonano na przykadzie programu Paszport do ekspor-
tu w punkcie 5.3.2.
Wykorzystanie i wpyw wybranych instrumentw polityki innowacyjnej... 151
70%
60%
58%
50%
44%
41%
40%
39% 35%
31% 34%
32%
30%
30%
26% 27%
22% 25%
23%
20%
14% 14%
12% 12% 17%
12% 11%
10% 10% 9% 9% 9% 9%
8%
6% 8%
5% 5% 4% 6% 4% 6% 4%
0%
) a) ) ) ) ) ) ) )
wa w wa wa wa wa wa wa wa
oo oo oo oo oo oo oo oo oo
( Ip (I Ip ( Ip (I Ip ( Ip (I Ip ( Ip (I Ip ( Ip
06 06 07 07 08 08 09 09 10
20 20 20 20 20 20 20 20 20
120%
97% 97%
100% 93%
90% 87% 91%
80%
57%
60% 55%
52% 52%
42% 39%
40%
29% 32% 31%
22% 24%
21%
20%
0%
Mikro Mikro Mae (<30%) Mae (>30%) rednie rednie
(<30%) (>30%) (<30%) (>30%)
80%
69%
70%
61%
55%
60%
52%
47% 49%
50%
40%
30% 31% 31% 28%
30% 25%
22%
18% 20% 17% 17%
20%
14% 14%
10%
0%
Mikro (<30%) Mikro (>30%) Mae (<30%) Mae (>30%) rednie rednie
(<30%) (>30%)
Tak Nie Nie wiem
Rys. 18. Odsetek MSP planujcych w 2009 roku rozpoczcie dziaalnoci eksportowej
do nowych krajw
rdo: Ewaluacja dziaania 6.1 PO IG pt. Plany i potrzeby przedsibiorcw sektora
MSP w zakresie rozwoju eksportu i powiza z zagranicznymi rynkami i part-
nerami handlowymi, w kontekcie uruchomienia dziaania 6.1 PO IG Paszport
do eksportu, PARP, Warszawa 2009.
154 Robert Stanisawski, Ewelina Kieek
50%
46%
45%
40%
32%
35%
30%
24% 24%
23%
25%
18%
20%
15%
10%
5%
0%
Udzia eksporterw w oglnej liczbie Udzia eksporterw w przychodach ogem
podmiotw
Mae rednie Razem MSP
Rys. 19. Skonno do eksportu MSP z uwzgldnieniem dwch kryteriw w 2009 roku
rdo: Raport o stanie maych i rednich przedsibiorstw w Polsce w latach 2008
2009, PARP, Warszawa 2010.
Rys. 20. Odsetek MSP planujcych opracowanie wasnej strategii rozwoju eksportu
rdo: Ewaluacja dziaania 6.1 PO IG pt. Plany i potrzeby przedsibiorcw sektora
MSP w zakresie rozwoju eksportu i powiza z zagranicznymi rynkami i part-
nerami handlowymi, w kontekcie uruchomienia dziaania 6.1 PO IG Paszport
do eksportu, PARP, Warszawa 2009.
18
Ewaluacja dziaania 6.1 PO IG pt. Plany i potrzeby przedsibiorcw sektora MSP w zakresie
rozwoju eksportu i powiza z zagranicznymi rynkami i partnerami handlowymi, w kontekcie
uruchomienia dziaania 6.1 PO IG Paszport do eksportu, PARP, Warszawa 2009.
156 Robert Stanisawski, Ewelina Kieek
Rys. 21. Najczciej wymieniane dziaania wrd MSP zwizane z planowanymi przed-
siwziciami w dziedzinie eksportu
rdo: Ewaluacja dziaania 6.1 PO IG pt. Plany i potrzeby przedsibiorcw...,
op. cit.
60% 57%
55%
50%
50%
41% 44% 45% 46%
41% 40%
40%
35% 32% 33%
30%
20%
14%
9% 10% 8%
10% 7%
4% 6% 5% 4% 6%
4%
2%
0%
Mikro Mikro Mae (<30%) Mae (>30%) rednie rednie
(<30%) (>30%) (<30%) (>30%)
19
P. Kotler, Marketing, Dom Wydawniczy Rebis, Pozna 2005.
20
R. Stanisawski, Innowacyjno jako produkt docelowy dziaania maego i redniego przed-
sibiorstwa, Wydawnictwo P [w druku].
Wykorzystanie i wpyw wybranych instrumentw polityki innowacyjnej... 159
21
Ewaluacja dziaania 6.1 PO IG, op. cit.
Wykorzystanie i wpyw wybranych instrumentw polityki innowacyjnej... 161
600
498
500
433 435
400
317
278 275
300
251 249
213 217
200
100
0
I runda 2009 II runda 2009 III runda 2009 I runda 2010 II runda 2010
450
402
400
350
278 306
300 283
248
250
200
150 129
96
100
50 34
0 0
0
Runda I 2009 Runda II 2009 Runda III 2009 Runda I 2010 Runda II 2010
Etap 1. Etap 2.
Rys. 25. Liczba przedsibiorstw, ktre ubiegay si o wsparcie w ramach pierwszego lub
drugiego etapu w programie Paszport do eksportu (wyraone liczb podpisa-
nych umw)
rdo: opracowanie wasne na podstawie danych zamieszczonych w archiwum dziaa-
nia 6.1 <www.parp.gov.pl>.
400
349
350
300
251 247
250
211
200
152
150
100 84
65
50 28
0 2
0
Runda I 2009 Runda II 2009 Runda III 2009 Runda I 2010 Runda II 2010
Etap 1. Etap 2.
Rys. 26. Liczba przedsibiorstw, ktre otrzymay wsparcie w pierwszym i drugim etapie
programu Paszport do eksportu (wyraona liczb podpisanych umw)
rdo: opracowanie wasne na podstawie danych zamieszczonych w archiwum dziaa-
nia 6.1 <www.parp.gov.pl>.
Tabela1
30,0%
27,0%
25,0%
21,0%
19,0%
20,0%
15,0% 14,0%
11,0%
9,0% 9,0% 10,0%
10,0%
5,0%
5,0% 4,0% 4,0%
3,0%
0,0%
Mae rednie Due
11,0%
Brak planw 17,0%
inwestycyjnych 31,0%
30,0%
11,0%
Zakup prac B+R 4,0%
1,0%
1,0%
14,0%
Wasne B+R 7,0%
5,0%
5,0%
13,0%
Zakup licencji i 5,0%
technologii 5,0%
5,0%
39,0%
Zakup 32,0%
oprogramowania 21,0%
22,0%
57,0%
Zakup maszyn i 41,0%
urzdze 27,0%
28,0%
25
R. Stanisawski, European Union support as a prerequisite for innovation development
of Polish small and medium-sized enterprises in terms of in-house R&D activities. Monographs,
Wydawnictwo P, d 2008.
168 Robert Stanisawski, Ewelina Kieek
60%
54% Instytuty badawcze Szkoy wysze
50%
37% 39%
40%
33% 33%
31%
30% 28%
26% 26% 24%
23% 24% 24%
22% 21% 21% 22%
20%
20% 18% 17% 15%
11%
9% 8%
10% 7%
3%
0%
cy
ja
a
ia
hy
ia
a
a
a
a
a
27
tw
ni
cj
tw
di
lsk
di
ec
an
un
m
ec
an
pa
an
an
E
Li
o
w
Po
D
ie
m
Cz
U
Fr
isz
nl
ol
Sz
N
Ru
H
Fi
27
R. Stanisawski, Rola otoczenia w procesie dyfuzji innowacji w sektorze MSP w Polsce,
(w:) Ekonomiczne Problemy Usug, (red.) P. Niedzielski, K.B. Matusiak, Zeszyty Naukowe nr 642,
Uniwersytet Szczeciski, Szczecin 2011.
28
R. Maik, A. Goo, K. Szczerbacz, P. Walkiewicz, Strategiczne rda informacji w dziaal-
noci przedsibiorstw. Raport z badania, PARP, Warszawa 2010.
170 Robert Stanisawski, Ewelina Kieek
60,0%
51,0%
50,0%
50,0% 46,0% 43,0%
38,0% 39,0% 38,0%
40,0%
32,0% 31,0%
30,0%
30,0% 27,0% 27,0% 27,0%
22,0% 21,0% 22,0%
20,0%
10,0%
0,0%
Mikro Mae rednie Razem
120,0%
100,0%
100,0%
85,7%
77,8%
80,0% 67,5% 66,2% 70,1% 70,6% 68,8%
58,5% 62,5%
60,0%
45,8% 45,5%
37,5% 19,5% 36,4%
40,0%
19,9% 16,9% 18,9% 14,3% 20,0% 12,5%
11,1% 25,8% 19,5%
20,0% 9,9% 10,0% 9,9%
3,1% 4,6% 9,9% 0,9% 8,4% 2,8%
0,0%
ie
ie
ie
ie
ie
ie
ie
ie
m
ie
ki
sk
lsk
ck
sk
sk
ck
sk
lsk
sk
e
dz
g
zy
ol
l
or
ie
ol
pa
be
po
ow
op
op
m
kr
ao
ar
no
Lu
Po
to
lk
dk
a
az
lsk
ol
i
M
ie
Po
M
D
w
Po
29
Ocena efektywnoci i skutecznoci programu Bon na innowacje, PARP, Warszawa 2010
(materiay niepublikowane).
172 Robert Stanisawski, Ewelina Kieek
30
Szerzej na ten temat: R. Stanisawski, Akademickie inkubatory przedsibiorczoci jako przy-
kad wsparcia rozwoju maej przedsibiorczoci w Polsce, (w:) Ekonomiczne problemy usug, (red.)
P. Niedzielski, J. Guliski, K. Matusiak, Zeszyty Naukowe nr 579, Uniwersytet Szczeciski, Szcze-
cin 2010.
Wykorzystanie i wpyw wybranych instrumentw polityki innowacyjnej... 173
31
Ocena efektywnoci i skutecznoci programu Bon, op. cit.
174 Robert Stanisawski, Ewelina Kieek
Rys. 33. Najczciej finansowane przez beneficjentw zadania w ramach programu Bon
na innowacje
rdo: Ocena efektywnoci i skutecznoci programu Bon na innowacje..., op. cit.
32
R. Stanisawski, R. Lisowska, The Polish SME innovativeness against, op. cit.
Wykorzystanie i wpyw wybranych instrumentw polityki innowacyjnej... 175
33
Szerzej na ten temat: R. Stanisawski, Rola szkolnictwa wyszego, op. cit.
34
Ocena efektywnoci i skutecznoci, op. cit.
176 Robert Stanisawski, Ewelina Kieek
5,7% 17,1%
Liczba zatrudnionych 31,4% 42,9%
11,1% 5,6%
Zarzdzanie przedsibiorstwem 44,4% 36,1%
5,5%
Liczba oferowanych produktw/usug 8,1% 45,9% 37,8% 0,0%
0,0%
Liczba klientw 2,5% 37,0% 46,9%
3,7%
Przychody 4,3% 28,3% 50,0% 8,6% 2,2%
0,9%
Jako produktw 16,5% 51,4% 30,3%
0,9%
4,3%
Konkurencyjno na rynku 8,5% 48,7% 33,3%
1,7%
1,1%
Wizerunek przedsibiorstwa 8,3% 52,5% 35,0%
1,7%
35
R. Stanisawski, The influence of external factors on the increasing the competitiveness
of Polish Small and Medium Enterprises within the context of the Common European Market,
(w:) Selected aspects of the competitiveness of economies and enterprises, (ed.) P. Zwiech, Wydaw-
nictwo Katedry Mikroekonomii Uniwersytetu Szczeciskiego, Szczecin 2007.
Wykorzystanie i wpyw wybranych instrumentw polityki innowacyjnej... 177
200
171,7 180,8
180
160 152,1
140 131,1
120 112,2
90,2
100
82,9
80
60
40
14,1 14,3 14,4 15,1 15,7 16,5 16,6
20
0
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Liczba udzielonych poyczek (w tys. sztuk)
Przecitna wysoko udzielonych poyczek (w tys. z)
36
B. Bartkowiak, M. Korol, Fundusze poyczkowe w Polsce wspierajce mikro, mae i rednie
przedsibiorstwa wedug stanu na 30 czerwca 2009 roku, Polskie Stowarzyszenie Funduszy Po-
yczkowych, Raport nr 12, Szczecin 2009.
Wykorzystanie i wpyw wybranych instrumentw polityki innowacyjnej... 179
od 50 od 120 tys. z
od 30
do 120 tys. z do 300 tys. z
do 50 tys. z pow. 300 tys. z
(4,8%) (0,4%)
(3,8%) (0,1%)
od 10
do 30 tys. z
(25,1%)
do 10 tys. z
(65,8%)
rednie; 0,1%
Mae; 3,4%
Mikro; 96,5%
Rys. 37. Struktura podmiotw sektora MSP korzystajcych z poyczek w latach 2003
2009
rdo: B. Bartkowiak, M. Korol, Fundusze poyczkowe w Polsce wspierajce mikro...,
op. cit.
180 Robert Stanisawski, Ewelina Kieek
Inne 2,0%
rodki wasne
25,6%
funduszy
Kredyty/poyczki 0,081
rodki
8,7%
prywatne/zagraniczne
PO WKP 34,9%
Samorzd 6,8%
37
Ustawa o niektrych formach wspierania dziaalnoci innowacyjnej z 2005 roku, DzU
nr 179 poz. 1484.
38
Uzasadnienie projektu ustawy o wspieraniu dziaalnoci innowacyjnej, <www.sooipp.org.
pl/pliki>.
182 Robert Stanisawski, Ewelina Kieek
39
Ustawa o niektrych formach, op. cit.
40
Raport roczny BGK 2006, s. 17.
Wykorzystanie i wpyw wybranych instrumentw polityki innowacyjnej... 183
Tabela 2
Warto Warto
Liczba podpisanych Liczba
Rok podpisanych umw umorze
umw kredytowych umorze
(mln) (mln)
2005 0 0 0 0
2006 48 125,7 0 0
2007 7 21,1 11 1,5
2008 17 48,2 30 9,1
2009 * * 40 14,3
Ogem 72 195 81 24,9
* Kredyt technologiczny na mocy ustawy z 2005 roku udzielany by w latach 20052008, umo-
rzenia s sukcesywnie wypacane a do penego rozliczenia kredytu.
rdo: opracowanie wasne na podstawie raportw rocznych BGK za lata 20052009.
41
Raport roczny BGK 2008, s. 31.
42
Materiay BGK, badania wasne.
184 Robert Stanisawski, Ewelina Kieek
43
Ewaluacja ustawy o niektrych formach wspierania dziaalnoci innowacyjnej, Ministerstwo
Gospodarki, Warszawa 2009, s. 2.
Wykorzystanie i wpyw wybranych instrumentw polityki innowacyjnej... 185
44
Ibidem.
186 Robert Stanisawski, Ewelina Kieek
45
Ibidem.
46
Ibidem.
Wykorzystanie i wpyw wybranych instrumentw polityki innowacyjnej... 187
47
Ustawa z 3 lutego 2011 roku o zmianie ustawy o niektrych formach wspierania dziaalnoci
innowacyjnej, DzU 2011 nr 85, poz. 457.
188 Robert Stanisawski, Ewelina Kieek
48
Ustawa o zmianie ustawy o niektrych formach wspierania dziaalnoci innowacyjnej z dnia
3 lutego 2011 r., DzU Nr 85, poz. 457.
190 Robert Stanisawski, Ewelina Kieek
6000
5000
4000
3000
2000
1000
0
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
49
Orodki innowacji i przedsibiorczoci, op. cit.; M. Maewska, E. Koprowska-Skalska,
Fundusze porcze kredytowych. Raport 2009, PARP, Warszawa 2009.
50
Raport o stanie funduszy porcze kredytowych w Polsce, Krajowe Stowarzyszenie Funduszy
Porczeniowych, PAG Uniconsult, Warszawa 2008.
192 Robert Stanisawski, Ewelina Kieek
rednie Due
Mae 4,40% 0,05%
28,17%
Mikro
67,38%
80,0%
75,0%
67,0%
70,0%
60,0%
50,0%
40,0%
30,0%
20,0% 22,0%
20,0%
10,0%
2,0% 1,0% 2,0% 2,0%
0,0%
rodki wasne Kredyty bankowe Publiczne rodki Fundusze unijne
krajowe
2007 2009
Rys. 44. rda inwestycji na rzecz innowacyjnoci polskich MSP w roku 2007 i 2009
rdo: opracowanie wasne na podstawie: M. Dzieranowski, M. Rybacka, S. Szulika,
Kierunki inwestowania..., op. cit. oraz rda pochodzenia innowacji. Innowa-
cyjno 2010..., op. cit.
50% 47%
45%
40%
35% 31% 29%
30%
25% 21% 18%
20% 16%
15% 11%
10% 3% 5%
5%
0%
Kredyty Leasing Fundusze unijne
Mikro Mae rednie
51
M. Dzieranowski, M. Rybacka, S. Szulika, Kierunki inwestowania w nowoczesne technolo-
gie w przedsibiorstwach MSP. Raport z badania ankietowego, PARP, Warszawa 2007.
52
W. Orowski, R. Pasternak, K. Flaht, D. Szubert, Procesy inwestycyjne i strategie przedsi-
biorstw w czasach kryzysu. Raport z bada, PARP, Warszawa 2010.
196 Robert Stanisawski, Ewelina Kieek
35,0%
%
%
,0
,0
,0
33
30
30
30,0%
%
%
,0
%
%
,0
25
,0
,0
24
%
24
24
25,0%
,0
22
%
%
,0
%
19
,0
,0
%
20,0% ,0
%
,0
18
18
%
18
,0
18
,0
,0
19
17
16
%
15,0%
,0
13
%
0%
,0
0%
10
9,
9,
10,0%
5,0%
0%
0%
0%
0%
2,
1,
1,
1,
0,0%
Ogem Mikro Mae rednie
Bardzo trudno dostpne Trudno dostpne rednio trudno dostpne
atwo dostpne Bardzo atwe Trudno powiedzie
Rys. 46. Ocena dostpnoci funduszy unijnych na cele innowacyjne przez MSP
rdo: S. Pyciski, A. onierski, Raport o stanie sektora MSP w Polsce w latach
20052006, PARP, Warszawa 2007.
rednie Ogem
47% 31,0%
Mae Mikro
39,0% 30,0%
Rys. 47. Znajomo (poziom wiedzy) funduszy strukturalnych wrd pomiotw MSP
rdo: opracowanie wasne na podstawie: W. Orowski, R. Pasternak, K. Flaht, D. Szu-
bert, Procesy inwestycyjne i strategie..., op. cit.
30,0%
%
%
%
,2
,7
27
,9
25
25
25,0%
20,0%
%
,0
15
15,0%
11,7%
7%
3%
9,
10,0%
9,
8%
1%
7%
5%
5,
1%
7,
5%
3,
4,
5,0%
4%
7%
1,
2,
0%
4,
6%
1,
3,
1%
9%
4%
2,
5%
1%
0,
0,0%
0,
0,
0,
0,
cy
a
a
y
ja
a
ta
a
a
tw
tri
cj
ni
lsk
ch
ch
ac
un
al
m
an
pa
us
Li
o
M
ow
Po
ie
m
Cz
Fr
isz
A
W
N
Ru
Literatura
1. Banerski G., Gryzik A., Matusiak K., Maewska M., Stawasz E., Przedsibiorczo
akademicka. Raport z badania, PARP, Warszawa 2009.
2. Bartkowiak B., Korol M., Fundusze poyczkowe w Polsce wspierajce mikro, mae
i rednie przedsibiorstwa wedug stanu na 30 czerwca 2009 roku, Polskie Stowa-
rzyszenie Funduszy Poyczkowych, Szczecin 2009.
3. Baruk J., Zarzdzanie wiedz i innowacjami, Wydawnictwo Adam Marszaek, Toru
2006.
Wykorzystanie i wpyw wybranych instrumentw polityki innowacyjnej... 199
Summary
The role of the programs support are essential for the development of the innova-
tion Polish enterprises (specially SME). The most important are the following: Patent
Plus, Creator of the innovation (support for the academic entrepreneurship), Passport for
the export development, Bon for the innovation development and creation of the lents
funds and techniques credit. In spite of these, the role of the structural funds is the next
important instrument for the innovation implementation among the SME. In this chapter
there are some characteristics of the support instruments and its role in the development
of Polish SME sector.
KRZYSZTOF B. MATUSIAK
Uniwersytet dzki
1
K.B. Matusiak, Rozwj systemw wsparcia przedsibiorczoci. Przesanki, polityka i instytu-
cje, Instytut Technologii Eksploatacji, Radomd 2006, s. 144145.
Rola i miejsce instytucji wsparcia... 205
2
Naley podkreli, e poszukiwanie inspiracji do analizowanych dziaa byo skierowane
na zachd (Stanford, Krzemowa Dolina), ale i na wschd (Naucznyj gorodok), gdzie obserwowano
dziaalno radzieckich kompleksw naukowo-przemysowych.
3
Na podstawie bazy danych Stowarzyszenia Organizatorw Orodkw Innowacji i Przedsi-
biorczoci.
206 Krzysztof B. Matusiak
45 inkubatorw przedsibiorczoci;
98 centrw transferu technologii;
13 funduszy kapitau zalkowego;
9 sieci aniow biznesu;
83 lokalne i regionalne fundusze poyczkowe;
54 fundusze porcze kredytowych;
317 orodkw szkoleniowo-doradczych i informacji.
Perspektywa czonkostwa w Unii Europejskiej i dostpu do funduszy struk-
turalnych w szczeglny sposb zdynamizoway rozwj instytucji wsparcia. Suk-
cesywnie pojawiay si nowe koncepcje organizacyjne, tworzc dzisiejsz sie
terytorialn i rnorodno rozwiza instytucjonalnych. Rozwj infrastruktury
wsparcia w Polsce mona podzieli na pi okresw (tabela 1).
Tabela 1
Okres Lata
Okres pionierski 19901993
Rozwizywanie problemw rynku pracy 19931996
Stabilizacja systemu wsparcia i nowe pomysy 19982000
Okres przedakcesyjny 20012003
Dowiadczenia unijne 20042010
Konsolidacja regionalnych systemw innowacji od 2008
Liczba orodkw
800 735
689 710 717
700 667
600 542
507
500 446
400 365
327
285273
300 261 263
223
174
200
98 127
100 27 43 61
0
1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010
4
K.B. Matusiak, Orodki innowacji i przedsibiorczoci, (w:) Przedsibiorczo i transfer
technologii. Polska perspektywa, (red.) K.B. Matusiak, E. Stawasz, dyrardw, s. 123124.
5
Szczegln rol odegray programy Brytyjskiego Funduszu Know-How i Amerykaskiej
Agencji Rozwoju Midzynarodowego oraz Program Inicjatyw Lokalnych PHARE.
208 Krzysztof B. Matusiak
6
Eksperci amerykascy zakadali, e instytucje utworzone w Projekcie TOR#10 przetrwaj
najwyej 34 lata po zakoczeniu programu. Upyno ju 10 lat i zdecydowana wikszo orod-
kw (ponad 95%) radzi sobie na rynku bardzo dobrze.
Rola i miejsce instytucji wsparcia... 209
Druga poowa lat 90. (lata 19982000) bya dla wikszoci dziaajcych
podmiotw okresem walki o przetrwanie. Wygasa wikszo programw pomo-
cowych oraz pojawiy si problemy z zasilaniem finansowym od instytucji samo-
rzdowych w wyniku dyrektywy ministra finansw ograniczajcej moliwoci
pomocy finansowej dla instytucji pozarzdowych. Pojawio si rwnie wiele
problemw z interpretacj przepisw prawnych oraz kompetencyjnych w ramach
struktur terytorialnych po reformie administracyjnej. Liczba orodkw zmalaa
o 8%, a na rynku pozostay instytucje silne organizacyjnie i finansowo, obu-
dowane rnymi formami aktywnoci. Nastpia rwnie znaczna komercyjna
orientacja duej czci orodkw i poszukiwanie biznesowych obszarw wiad-
czenia usug przynoszcych stay dochd. W tych latach wzrosy spoeczna
i polityczna akceptacja omawianych instytucji jako instrumentu wspierajcego
rozwj lokalny, restrukturyzacj i modernizacj gospodarki oraz zainteresowanie
nimi. Pojawio si wiele nowych pomysw budowy orodkw przystosowanych
do potrzeb lokalnych strategii rozwoju lub restrukturyzacji regionw zagroo-
nych kryzysem strukturalnym (tereny wiejskie, tradycyjne regiony przemysowe).
Najwikszym zainteresowaniem cieszyy si fundusze dorczeniowe; nastpi
ponowny wzrost zainteresowania innowacjami i transferem technologii, ktry
zaowocowa rozwojem sieci centrw transferu technologii i kolejnych parkw
technologicznych. Rozwj instytucji proinnowacyjnych mia zwizek z realizacj
kilku projektw dotyczcych infrastruktury transferu technologii (Incom przez
Fundacj na rzecz Nauki Polskiej, Sci-Tech ze rodkw PHARE oraz Fabrykat
2000 finansowany przez USAID) oraz przygotowywaniem systemu informacyj-
nego (punkty kontaktowe) dla potrzeb udziau Polski w 5. Programie Ramowym
UE. Szczegln rol w tworzcym si systemie wsparcia przedsibiorczoci
zaczyna odgrywa rozwijany od 1996 roku przez Polsk Fundacj Promocji
i Rozwoju MSP (od 2000 roku Polsk Agencj Rozwoju Przedsibiorczoci)
Krajowy System Usug.
Od pocztku XXI wieku a do 1 maja 2004 roku mona byo zaobserwowa
przybierajcy na sile wzrost zainteresowania orodkami innowacji i przedsibior-
czoci. Na uwag zasuguj nowe zadania i moliwoci finansowania dziaalno-
ci z funduszy przedakcesyjnych, jak i rodkw krajowych. Przedsibiorczo
zyskuje znaczenie w ramach polityki gospodarczej, co zaowocowao powstaniem
wielu programw rzdowych: Przede wszystkim przedsibiorczo, Kierunki
dziaania rzdu wobec maych i rednich przedsibiorstw od 2003 do 2006 roku,
Pierwsza praca, Kapita dla przedsibiorczych itp. Pojawiy si rwnie nowe
210 Krzysztof B. Matusiak
Tabela 2
Udzia orodkw
Instytucje Orodki
Wojewdztwo innowacji
wsparcia innowacji
(w %)
lskie 91 28 30,8
Mazowieckie 67 28 41,8
Wielkopolskie 67 24 35,8
Dolnolskie 56 21 37,5
Maopolskie 55 24 43,6
Lubelskie 52 15 28,8
Zachodniopomorskie 49 17 34,7
Pomorskie 45 12 26,7
dzkie 44 16 36,4
Podkarpackie 44 11 25,0
Kujawsko-pomorskie 39 13 33,3
Warmisko-mazurskie 38 10 26,3
Podlaskie 36 11 30,6
witokrzyskie 25 6 24,0
Lubuskie 22 6 27,2
Opolskie 18 6 33,3
cznie 748 248 33,2
32,4 33,2
35 Udzia w %
30 27,1
25
18,9
20
14,2
15 10,8 10,9
9,2
10
3,2 3,9
5
0
1995 1997 1999 2000 2004 2005 2007 2009 2010 2011
7
K.B. Matusiak, Budowa powiza nauki z biznesem w gospodarce opartej na wiedzy. Rola
i miejsce uniwersytetu w procesach innowacyjnych, SGH, Warszawa 2010, s. 242246.
216 Krzysztof B. Matusiak
8
Rekomendacje zmian w polskim systemie transferu technologii i komercjalizacji wiedzy,
(red.) K.B. Matusiak, J. Guliski, PARP, Warszawa 2010, s. 155161.
218 Krzysztof B. Matusiak
9
K.B. Matusiak, Budowa powiza, op. cit., s. 93100.
Rola i miejsce instytucji wsparcia... 219
10
Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrwnowaonego rozwoju sprzyjajcego
wczeniu spoecznemu, Komunikat Komisji KOM (2010), Bruksela 3.03.2010.
Rola i miejsce instytucji wsparcia... 223
11
Autor odwouje si do raportu Polska 2030. Wyzwania rozwojowe, Urzd Rady Ministrw,
Warszawa 2009, zgadzajc si z tez o zagroeniu dryfem rozwojowym, ktry grozi nam w wyni-
ku braku odwagi podjcia nowych wyzwa strukturalnych, modernizacyjnych i reformatorskich.
224 Krzysztof B. Matusiak
Literatura
Summary
In this chapter, there are given characteristics deal with the support institutions
in Poland. There are included same pieces of information and analyses towards to the
technique and innovation transfers institutions and the perspectives of their development
in the nearest future. The mentioned elements are following: stages of their development,
innovation centers and the support system, innovation policy and the support system.
PIOTR NIEDZIELSKI
RAFA SZYMASKI
Uniwersytet Szczeciski
1
<http://www.pkpplewiatan.pl> (17.11.2009).
226 Piotr Niedzielski, Rafa Szymaski
o 82 i 51%), jako obsugi klienta (71 i 39%), ceny (66 i 43%) oraz promocja
i dystrybucja (57 i 37%). Inwestycje w innowacje nie pozostay te bez wpywu
na efektywno badanych przedsibiorstw: 13% obniyo koszty dziaalnoci,
a 18% zwikszyo zyski, 15% poprawio rentowno, a 11% wydajno pracy2.
Jak wynika z bada Gwnego Urzdu Statystycznego, w latach 2006
2008 innowacje produktowe i procesowe w sektorze maych firm wprowadzio
ponad 14% przedsibiorstw przemysowych i ponad 12% usugowych. Wrd
firm rednich odsetek ten by jeszcze wikszy i wynosi odpowiednio ponad 32
i 25%3. Nieco mniejszy odsetek firm maych zainwestowa w nowoczesne
rozwizania o charakterze organizacyjnym lub marketingowym (odpowiednio
9 i 10,9% firm z sektora przemysowego oraz 12 i 11,9% firm usugowych).
Podobnie byo w przypadku firm rednich, spord ktrych 19,8% przemysowych
i 24,1% usugowych zainwestowao w tych latach w innowacje o charakterze
organizacyjnym oraz 17,4% przemysowych i 20% usugowych w innowacyjne
rozwizania marketingowe.
Przytoczone wyniki bada pokazuj, jak wany wpyw mog mie inwe-
stycje w innowacyjne rozwizania w przedsibiorstwach. Naley stwierdzi,
e dla pozycji firmy na rynku wane jest, by bya ona prowadzona nowoczenie,
co wie si midzy innymi z cigymi inwestycjami w innowacyjne rozwi-
zania. Takie dziaania skutkuj bowiem wzmocnieniem pozycji konkurencyjnej
podmiotw gospodarczych na rynku. Nowatorskie rozwizania mog dotyczy:
jakoci produktw, nowatorstwa technologii, obsugi klienta, ksztatowania cen,
sposobw promocji i dystrybucji czy te innych wpywajcych na efektywno
dziaania firmy.
Z prowadzonych od lat 90. ubiegego wieku bada poziomu innowacyjnoci
polskich mikro i maych przedsibiorstw wynika, e jest on wci duo niszy
w porwnaniu z wikszoci krajw tzw. starej Unii Europejskiej. Jednym
z czynnikw wskazanych jako przyczyna takiego stanu jest niski poziom wsp-
pracy przedsibiorstw z sektorem naukowym. W celu zwikszenia intensywnoci
tych kontaktw polski rzd wraz z Polsk Agencj Rozwoju Przedsibiorczoci
(PARP) zainicjowali w 2008 roku realizacj programu pilotaowego 20082010
Bon na innowacje (BNI). Gwnym celem, jaki przywieca temu programowi,
byo nawizanie nowych kontaktw przedsibiorcw z jednostkami naukowymi.
2
M. Starczewska-Krzysztoszek, Innowacje chroni firmy przed skutkami kryzysu, Rzeczpo-
spolita, nr 297/2009, s. B10.
3
<http://www.stat.gov.pl> (23.09.2009).
Dziaalno jednostek naukowych... 227
4
Ustawa o swobodzie dziaalnoci gospodarczej (DzU 2007 nr 155 poz. 1095 z pn. zm.)
228 Piotr Niedzielski, Rafa Szymaski
Tabela 1
Tabela 2
7
Ustawa z dnia 8 padziernika o zasadach finansowania nauki, DzU 2008, nr 169,
poz. 1049.
232 Piotr Niedzielski, Rafa Szymaski
Tabela 3
Tabela 4
Tabela 5
Literatura
Summary
The paper presents the University of Szczecins experiences with micro and
small enterprises concerning the implementation of innovative process solutions and
pre-implementation research. This form of cooperation took place in 20092010 and was
part-financed by the Polish Agency for Enterprise Development. The paper describes
the phases of the University of Szczecins experience of cooperation with entrepreneurs,
from a beauty contest to negotiations on the contract, delivery of the service and the
final settlement. For selected case studies the continuation of the cooperation between
enterprises and the scientific institution has been presented as achievement of one of the
programme objectives, i.e. the establishment of cooperation between entrepreneurs and
scientific institutions.
EDWARD STAWASZ
Uniwersytet dzki
1
Zob. Innowacje i transfer technologii. Sownik poj, (red.) K.B. Matusiak, PARP, Warszawa
2008, s. 291292; zob. take Podrcznik Oslo. Zasady gromadzenia i interpretacji danych dotycz-
cych innowacji, OECD, MNiSW, Warszawa 2008, s. 61.
Innowacyjno polskiego sektora MSP... 245
ZDOLNO
OTOCZENIE INNOWACYJNA
INNOWACYJNEGO ZEWNTRZNA
BIZNESU (kontakty)
1. Partnerzy rynkowi 1. Partnerzy rynkowi
2. Sfera NiT 2. Sfera NiT
3. Orodki innowacji 3. Orodki innowacji
ZAPOTRZEBOWANIE
NA INNOWACYJNE
WSPARCIE PUBLICZNE SKONNO USUGI
1. Programy wsparcia INNOWACYJNA 1. Korzystanie z usug
2. Instrumenty finansowe 1. wiadomo innowacji (20072009)
3. Instrumenty pozafinansowe 2. Orientacja rozwojowa 2. Planowane
3. Plany rozwoju zapotrzebowanie
na usugi (20112013)
ZDOLNO
INNOWACYJNA
WEWNTRZNA
1. Wydatki na innowacje
2. Potencja kadrowy
3. Potencja techniczny
Tabela 1
Tabela 2
Tabela 3
Tabela 4
Tabela 5
Tabela 6
Tabela 7
Wyszczeglnienie Udzia w %
redni % udzia w obrotach 26,3
Mediana udziau w % 20,0
Ranga 100,0
Min. % udzia 0,0
Maks. % udzia 100,0
40%
35%
30%
% przedsibiorstw
25%
20%
15%
10%
5%
0%
010 20-lis 2130 3140 4150 5160 6170 7180 8190 91100
Wskanik innowacyjnoci
2
Wskanik udziau sprzeday wyrobw nowych i zmodernizowanych wprowadzonych w la-
tach 20072009 w oglnej sprzeday przedsibiorstw w 2009 roku dotyczy ogu przedsibiorstw,
zarwno innowacyjnych, jak i nieinnowacyjnych, std te jego poziom dla przedsibiorstw inno-
wacyjnych jest znacznie wyszy, porwnywalny z poziomem dla przedsibiorstw z badanej popu-
lacji. Zob. Dziaalno innowacyjna przedsibiorstw w latach 20062009, GUS, Szczecin 2010,
s. 15.
Innowacyjno polskiego sektora MSP... 253
Tabela 8
100 92,6
80 75,5 76,8
67,1 67,1
60 55,6
51
43,2
40
29,6
21,9
20
0
Produktowe Technologiczne W zarzdzaniu Marketingowe Organizacyjne
Grupa I Grupa II
100
84,2
80 71 66,7
53,7 57,4
60
40
40
20
0
W skali firmy W skali krajowej W skali ponadkrajowej
Grupa I Grupa II
Inne
Obnienie kosztw
Wzrost obrotw
Ekspansja rynkowa
Poprawa jakoci
Zwikszenie
asortymentu
0 5 10 15 20 25 30 35 40
Grupa I Grupa II
Tabela 9
Tabela 10
3
H. Romijn, M. Albaladejo, Determinants of innovation capability in small electronics and
software firms in southeast England, Research Policy, No. 31/2002; Y. Zheng, J. Liu, G. George,
The dynamic impact of innovative capability and inter-firm network on firm valuation: a longitudi-
nal study of biotechnology start-ups, Journal of Business Venturing, No. 25/2010.
260 Edward Stawasz
Tabela 11
Tabela 12
4
H. Forsman, Improving innovation capabilities of small enterprises: cluster strategy as
a tool, International Journal of Innovation Management, No. 2/2009.
262 Edward Stawasz
Tabela 13
50 45,6
42,6 42,6
40
27,8
30
20
12,7
9,3 8,9
10 5,1
1,9 3,7
0 0
0
Przedsibiorstwa Przedsibiorstwa Krajowa sfera Konsultanci Organizacje Inne
krajowe zagraniczne NiT wspierania
biznesu
Grupa I Grupa II
60
50
50
40
30,8 30,8
30
18,2
20 15,4
13,6 13,6
10 7,7
5,4 4,5
0,0 0 0 0,0
0
Informacja Informacja Szkolenia Wyszukiwanie Promocja Finanse Pomoc
naukowa rynkowa partnerw techniczno-
-wdroeniowa
Grupa I Grupa II
Rys. 7. Luka w zaspokajaniu potrzeb poprzez kontakty zewntrzne dla rozwoju inno-
wacyjnego (% przedsibiorstw)
rdo: opracowanie wasne (dane dla 35 przedsibiorstw).
Tabela 14
50
44,2
38,9
40
30
23,1
20,0
20 17,8
15,6
12,5
10 7,7
5,8 4,4
3,8 3,3
1,5 2,9
0
Jako Nisze ceny Standard Innowacyjno Nisze koszty Serwis Inne
produktw techniczny produktw pracy
Grupa I Grupa II
Tabela 15
60
52,7 54,3
50 47,5
40
30
23,7
20
13
8,4 9,5
10 6,7
0
Produktowe Technologiczne W zarzdzaniu Marketingowe
Grupa I Grupa II
Tabela 16
70 63,8
59,8 61,1
60
50
40,2 37,9
40 36,2
30
20
10
0
Grupa I Grupa II Razem
Wykorzystanie wasnych zasobw Wykorzystanie obcych zasobw
58,9
60
48,0
50
40
32,4
30
20,2
20
10,9 9,8
7,8 6,2
10 3,4 2,0
0
Dostp do Nowe kontakty Dostp do Usugi Inne
kapitau biznesowe nowej wiedzy specjalistyczne
Grupa I Grupa II
W badanej prbie 109 przedsibiorstw (tj. 29,3% caoci prby) nie prowa-
dzio w latach 20072009 dziaalnoci innowacyjnej polegajcej na wdraaniu
jakichkolwiek rozwiza innowacyjnych w zakresie produktu/usugi, techno-
logii i metod produkcyjnych, organizacji, marketingu i zarzdzania, bdcych
nowoci przynajmniej dla samego przedsibiorstwa. Te wanie przedsibior-
stwa uznano za nieinnowacyjne w wietle przyjtej definicji. Wrd tych 109
przedsibiorstw 40,4% z nich do tej pory w ogle nie prowadzio dziaalnoci
innowacyjnej, ale 59,6% wczeniej podejmowao takie prby. Jednak w latach
20072009 adne z nich nie prowadzio dziaalnoci innowacyjnej polegajcej
na wdraaniu rozwiza innowacyjnych.
Gwn przyczyn niepodejmowania dziaalnoci innowacyjnej w latach
20072009 przez badane przedsibiorstwa by niedostatek kapitau dotyczyo
to 38,5% przedsibiorstw (rys. 13). Nie bez znaczenia byy take brak rozwiza
gotowych do komercjalizacji (19,3%) oraz obawa przed ryzykiem (17,4%).
Innowacyjno polskiego sektora MSP... 275
Tabela 17
Przyczyny % przedsibiorstw
Niewystarczajca zdolno innowacyjna 63,5
1. Ograniczony dostp do kapitau 38,5
2. Brak gotowych rozwiza do komercjalizacji 19,3
3. Niskie kwalifikacje pracownikw 4,6
4. Brak orodkw badawczych w regionie 0,9
Niska skonno do innowacji 36,7
1. Obawa przed ryzykiem 17,4
2. Brak wiedzy o instrumentach wsparcia innowacji 11,9
3. Brak presji rynku 10,1
rdo: opracowanie wasne (dane dla 109 przedsibiorstw).
Zmiana w
43,1
marketingu/dystrybucji
Zmiana w systemie
22,9
zarzdzania
Tabela 18
Wyszczeglnienie Udzia %
redni % udzia w obrotach 14,6
Mediana udziau w % 10,0
Min. % udzia 1,0
Maks. % udzia 50,0
Tabela 19
Zakup innowacji 44
Naladownictwo 28,4
Tabela 20
90 83,5
80 73,4
69,7
70 65,1
60
50
40 32,1
30
18,3 15,6
20
10
0,0
0
Dostp do kapitau Dostp do nowych Dostp do rde Dostp do
rynkw innowacji wyspecjalizowanych
usug
cznie odpowiedzi Odpowiedzi na I miejsu
100
86,5 84,2
78,8 76,3
80 73,7 73,7
69,2
63,2
60 52,6
38,8 42,1
40
25
20
0
Dostp do kapitau Dostp do nowych Dostp do rde Dostp do
rynkw innowacji wyspecjalizowanych
usug
09 1049 50249
8.5. Konkluzje
100
82,4
80
65,2
60
40
20,2
20
NI I1 I2
20
11,9
10
5,2
0
0
NI I1 I2
100 97,2
85,2
75
57,8
50
25
0
NI I1 I2
80
65,1
58,9
60
48,0
40 32,4
18,3 20,2
20 15,6
10,9 9,8
7,8 6,2
0
0
Dostp do kapitau Nowe kontakty Dostp do nowej Usugi
biznesowe wiedzy specjalistyczne
NI I1 I2
Literatura
5
Szerzej na ten temat zob. System transferu technologii i komercjalizacji wiedzy w Polsce
Siy motoryczne i bariery, (red.) K.B. Matusiak, J. Guliski, PARP, Warszawa 2010, s. 8 i dal-
sze.
290 Edward Stawasz
Summary
The conducted research in the group of 372 SMEs has shown that they differ in
regard to innovation, innovation propensity and innovation capability. It has conse-
quences for innovation policy. The offer of public support for MSEs innovation should
be diversified, as diversification of SMEs in regard to range and intensity of innovation
activity, cooperation with business environment, as well as different demand for services
in the field of innovation should be taken into consideration. It means that the strategy
that diversifies offers of public services for different groups of SMEs should be adapted.
It refers, in particular, to low innovative entities, as well as the smallest and youngest
entities.
ROBERT STANISAWSKI
Politechnika dzka
1
Eurostat Statistics Datebase [Inn_cis6_pub], <www.epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/
portal/statistics/search_database>.
2
J. apiski, Finansowanie dziaalnoci innowacyjnej, (w:) rda pochodzenia innowacji.
Innowacyjno 2010, (red.) A. Wilmaska, J. apiski, PARP, Warszawa 2010.
3
Szerzej na ten temat w rozdziale 5 niniejszej publikacji Wykorzystanie i wpyw wybranych
instrumentw polityki innowacyjnej na rozwj MSP w Polsce. Analiza na podstawie bada wtr-
nych.
Analiza uwarunkowa i ocena realizacji polityki innowacyjnej... 293
4
Ibidem.
294 Robert Stanisawski
5
Badania te s kontynuacj bada zaprezentowanych w czci dotyczcej innowacyjnoci pol-
skiego sektora MSP w wietle bada wasnych. Przedstawione cele i zaoenia w tej czci doty-
cz oferowanego w Polsce wsparcia (poprzednia cz obejmowaa zaoenia badawcze zwizane
z innowacyjnoci przedsibiorstw).
Analiza uwarunkowa i ocena realizacji polityki innowacyjnej... 295
80,0%
72,1% 74,1% 72,1% 67,9%
70,0%
60,0%
50,0%
40,0%
30,0%
14,5% 13,9% 14,5% 15,6%
20,0%
9,9% 10,2% 10,1%
9,9% 6,4%
10,0%
3,1% 1,8% 3,1%
0,0%
Innowacyjne ogem O podwyszonej O obnionej Nieinnowacyjne
innowacyjnoci innowacyjnoci
Do 3 lat Od 3 do 8 lat Od 9 do 12 Wicej ni 12 lat
6
Zaoenia metodyczne tego badania okrelone zostay w rozdziale: Innowacyjno polskie-
go sektora MSP w wietle bada wasnych w niniejszej publikacji.
Analiza uwarunkowa i ocena realizacji polityki innowacyjnej... 297
60,0%
53,7%
48,1% 48,1%
50,0%
43,1%
40,0%
34,7% 34,3% 34,7%
30,3%
30,0%
18,4%
20,0%
8,8% 8,8%
8,4% 6,5% 8,4% 8,3%
10,0% 5,6%
0,0%
Oglnie O podwyszonej O obnionej Nieinnowacyjne
innowacyjne innowacyjnoci innowacyjnoci
Lokalny Regionalny wojewdzki Rynek krajowy Rynek midzynarodowy
70,0%
60,2% 53,9%
56,5%
60,0%
44,2%
50,0% 40,8%
40,0% 36,1%
30,0%
20,0%
2,7% 3,7% 2,0%
10,0%
0,0%
Innowacyjne ogem O podwyszonej O obnionej
innowacyjnoci innowacyjnoci
50,0%
42,1% 47,1%
45,0%
40,0%
34,6% 33,3% 35,9% 33,8%
35,0%
30,8%
30,0%
23,4%
25,0%
19,1%
20,0%
15,0%
10,0%
5,0%
0,0%
Innowacyjne ogem O podwyszonej O obnionej
innowacyjnoci innowacyjnoci
7
J. apiski, Finansowanie dziaalnoci, op. cit.
300 Robert Stanisawski
90,0%
81,6%
80,0%
70,0%
61,7%
58,8% 56,8%
60,0%
50,0%
41,2% 43,2%
38,3%
40,0%
30,0%
18,3%
20,0%
10,0%
0,0%
Innowacyjne O podwyszonej O obnionej Nieinnowacyjne
ogem innowacyjnoci innowacyjnoci
40,0%
%
,9
33
35,0%
%
,1
%
32
,1
32
30,0%
%
%
%
,9
,3
5%
,0
26
26
26
% 8,
%
25,0%
,4 1
,0
22
9% 17
20,0%
%
%
% 1,
,8
,6
,9 1
14
%
12
15,0%
,0
9, 0%
%
%
%
12
7%
9%
3%
11
8%
,7
,0
3%
8%
,
,2
11
10
11
10
9,
8,
8,
10,0%
9,
7,
9%
1%
7%
2%
9%
7%
6,
8%
0,
3%
3,
5,
5,0%
3,
3,
3,
2,
0,0%
Innowacyjne ogem O podwyszonej O obnionej Nieinnowacyjne
innowacyjnoci innowacyjnoci
Nie potrzebowaa takiej pomocy Pomoc jest mao dostpna (brak pomocy w regionie)
Pomoc jest zbyt droga (konieczno wspfinansowania) Procedury s zbyt praco- i czasochonne
Skomplikowane procedury administracyjne i prawne Maa liczba instytucji w najbliszym otoczeniu
Istniejca pomoc nie jest dopasowana do potrzeb firmy Brakuje informacji o istnieniu takiej pomocy
cyjnych. Procedury s zbyt praco- i czasochonne (12,6%) lub zbyt drogie (8,8%).
S to niewtpliwie uwarunkowania wewntrzne. W grupie zewntrznych naley
wymieni chociaby: niski poziom dopasowania pomocy do potrzeb przedsi-
biorstwa (6,9%) czy brak informacji o istnieniu pomocy publicznej (6,9%).
Pomoc publiczna, zgodnie z przyjt wczeniej klasyfikacj, podzielona
zostaa w tym badaniu na dwie zasadnicze grupy. Pierwsz z nich tworz pro-
gramy rzdowe, w ramach ktrych przedsibiorstwa mogy uzyska dofinan-
sowanie (korzystay z niego lub w przypadku podmiotw nieinnowacyjnych
podjy prb pozyskania go na dziaalno innowacyjn), drug za programy
bezporednio oferujce wsparcie z funduszy unijnych w ramach poszczeglnych
programw operacyjnych (PO). W pierwszym etapie analizie poddana zostanie
grupa programw rzdowych (rys. 7).
12%
%
%
11
11
%
%
10%
10
10
8%
8%
8%
8%
8%
8%
6%
5%
5%
5%
5%
4%
4%
4%
3%
2% 2 %
1%
2%
2%
2%
2%
0%
0%
%
0% %
1%
0% 0%
0% 0
0
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
Innowacyjne ogem O podwyszonej O obnionej Nieinnowacyjne
innowacyjnoci innowacyjnoci
9,0%
9%
9%
7,
7,
8,0%
7,0%
6,0%
8%
5,0%
4,
4,0%
2%
2%
3,
3,0%
3,
1, %
6%
1, %
6%
6%
6%
6%
6%
6%
6%
6
6
1,
1,
1,
1,
2,0%
1,
1,
1,
1,
0, %
0, % 0, %
0%
0, %
0%
0%
0%
0, %
0%
0%
0%
0%
0% 0%
0, %
0
0
0
0
0,
0,
0,
0,
1,0%
0,
0,
0,
0,
0,
0%
0%
0%
0%
0, %
0%
0%
0%
0%
0, %
0%
0, %
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0
0
0,
0,
0
0
0,
0,
0,
0,
0,
0,
0,
0,
0,
0,
0,0%
0,
0,
0,
0,
0,
8
Szerzej na ten temat w rozdziale Wykorzystanie i wpyw wybranych instrumentw polityki
innowacyjnej na rozwj MSP w Polsce. Analiza na podstawie bada wtrnych w niniejszej publi-
kacji.
9
Ustawa z 30 maja 2008 roku o niektrych formach wspierania dziaalnoci innowacyjnej,
DzU 2008 nr 116, poz. 730.
Analiza uwarunkowa i ocena realizacji polityki innowacyjnej... 305
40%
37%
35% 33% 33%
31%
30% 29%
25%
25%
20%
17%
14%
15%
11%
6% 9%
10%
6% 6%
4% 3%
5%
1%
0%
Innowacyjne ogem O podwyszonej O obnionej Nieinnowacyjne
innowacyjnoci innowacyjnoci
10,0%
5%
5%
5%
9,
9,
9,
9,0%
9%
9%
7,
7,
8,0%
7,0%
4%
6,
6,0%
5,0%
4,0%
2%
2%
2%
2%
3,
3,
3,
3,
3,0%
6%
6%
6%
6%
2,0%
1,
1,
1,
1,
1,0% 0%
0%
0%
0%
0,
0,
0,
0,0%
0,
Znikome Mae rednie Due Bardzo due
Rys. 10. Ocena znaczenia programw unijnych wrd grupy ogu innowacyjnych
przedsibiorstw
rdo: badania wasne (Ni = 199).
70,0%
%
,3
58
60,0%
50,0%
40,0%
%
%
%
,5
,8
,3
34
33
33
,3
29
30,0%
%
%
,1
,2
%
24
%
26
,7
%
,7
,7
%
%
20
,2
20
,7
20
,7
,6
17
16
16
20,0%
16
,5
15
3%
8,
10,0%
6%
0, %
4,
8
0%
2,
0%
0%
0%
0%
0%
0,
0,
0,
0,
0,0%
0,
45,0%
%
,7
40
40,0%
%
%
,4
,1
37
36
%
%
,1
,6
35
35,0%
33
%
,8
31
30,0%
25,0%
%
,6
%
% 7
,4
,5
%
,7 1
20,0%
% 16
18
,9
%
13
6%
,4
16
%
16
%
%
,1
% 5,
,9
%
,3
14
,3 1
14
,1
,0
14
14
15,0%
3% 14
12
%
3%8,
,7
4%
2%
3%
3%
10
10,0%
1%
8,
9,
8,
8,
8,
6%
6%
7,
7,
4,
5%
6%
0%
5,
8% %
7%
9% 4,
5,
5,0%
2, 2,8
3,
1%
2%
3%
9%
0,
1,
0,
0,
0,
0,0%
Innowacyjne ogem O podwyszonej O obnionej Nieinnowacyjne
innowacyjnoci innowacyjnoci
Zbyt skomplikowana procedura skadania wnioskw Wysoki koszt pozyskania rodkw (wspfinansowanie)
Skomplikowane procedury administracyjne i prawne Brak pomocy ze strony administracji
Wysokie koszty opracowania wnioskw Brak informacji o istnieniu takiej pomocy
Maa liczba instytucji w najbliszym otoczeniu Brak dopasowania pomocy do istniejcych potrzeb
Niekompetentni urzdnicy Inne (jakie?)
Rys. 12. Najczciej wymieniane bariery w uzyskaniu pomocy publicznej przez MSP
rdo: badania wasne (Ni = 263; Nn = 109).
308 Robert Stanisawski
40,0% %
% ,0 %
,0 37 ,0
35,0% 34 33
% % %
,2
% ,8 ,6 ,5
30,0% 28 27 28 27
25,0%
%
,6 ,3
%
% 20 19
20,0% ,6 %
17 ,7
% ,1
% 16
15,0% ,8 14 ,3
%
11 %
12 ,0
7% 2% 11
8% 9, 9,
10,0% 8, 4%
7, 8%
7,
1% 6%
5,0% 3, 4,
9% 0%
0, 0,
0,0%
Innowacyjne ogem O podwyszonej O obnionej Nieinnowacyjne
innowacyjnoci innowacyjnoci
Cakowity brak wiedzy Bardzo saby Saby redni Dobry Bardzo dobry
50,0%
42,9% 44,4% 46,2%
45,0% 41,7% 41,7%
38,1%
40,0%
33,3%
35,0%
30,8%
30,0%
22,2% 23,1%
25,0%
19,1% 16,7%
20,0%
15,0%
10,0%
5,0%
0,0%
Innowacyjne O podwyszonej O obnionej Nieinnowacyjne
ogem innowacyjnoci innowacyjnoci
Tabela1
Na temat pomocy unijnej naley stwierdzi, e jest ona lepiej znana i roz-
poznawana w sektorze MSP. Dotyczy to w szczeglnoci podmiotw innowa-
cyjnych, wrd ktrych bez maa 70% badanych stwierdza, e wie o istnieniu
takiej pomocy w otoczeniu. Jedynie 30% przedsibiorstw twierdzi, e o rodkach
unijnych nie wie w zasadzie nic. W tym przypadku (podobnie jak w poprzednich)
poziom wiedzy podmiotw, ktre czciej skadaj wnioski o pomoc, nie jest
wikszy ni tych, ktre czyni to rzadziej (dotyczy to podmiotw mniej inno-
312 Robert Stanisawski
60,0%
55,6% 54,1%
50,0%
42,9%
40,7%
40,0%
33,3%
31,8% 30,3%
30,0% 25,9%
25,4% 25,0%
19,4%
20,0%
15,6%
10,0%
0,0%
Innowacyjne ogem O podwyszonej O obnionej Nieinnowacyjne
innowacyjnoci innowacyjnoci
Tabela 2
70,0%
64,1% 62,5%
60,0% 59,7%
60,0%
50,0%
35,9% 40,0% 37,5% 40,3%
40,0%
30,0%
20,0%
10,0%
0,0%
Mikro Mae rednie Razem
Brak wiedzy by powan przeszkod Brak wiedzy nie mia wpywu na innowacyjno
Rys. 16. Ocena braku wiedzy przez podmioty nieinnowacyjne w kontekcie barier wdro-
e innowacyjnych
rdo: badania wasne (Nn = 67).
314 Robert Stanisawski
Tabela 3
80,0%
72,4%
70,0%
56,7%
60,0%
55,3% 53,5%
50,0%
40,0%
27,9%
30,0%
24,3% 24,1%
21,7%
20,0%
12,6% 9,3% 15,0%
6,8%
10,0% 5,8% 5,0% 3,4%
1,9% 2,3% 1,7%
0,0% 0,0%
0,0%
Innowacyjne ogem O podwyszonej O obnionej Nieinnowacyjne
innowacyjnoci innowacyjnoci
35,0%
31,8%
29,8%
30,0%
26,9%
25,0% 22,9%
20,8%
18,7%
20,0% 17,4%
15,7% 16,5%
14,8%
15,0%
%
11,0%
%
,7
4%
,2
10
9,9%
10
0%
10,0%
8,
4%
3%
5%
8,
7,
7,
6%
6,
4,
5,0%
0,0%
Innowacyjne ogem O podwyszonej O obnionej Nieinnowacyjne
innowacyjnoci innowacyjnoci
45,0%
42,2%
40,7%
40,0%
37,4%
35,1%
35,0%
30,0%
%
,6
26
%
,9
23
25,0%
%
,6
%
%
17
,3
,4
19
20,0%
16
%
,7
%
16
,7
,6
%
%
%
14
% 15
,1
,1
,3
,9
,9
14
14
14
13
15,0%
13
,3
%
%
2%
12
,1
,7
4%
10
3%
9,
10
3%
3%
8,
10,0%
8,
8,
8,
3%
6%
6%
1%
1%
7,
7,
7,
7,
7,
0%
6%
5,
5,0%
2,
0,0%
Innowacyjne ogem O podwyszonej O obnionej Nieinnowacyjne
innowacyjnoci innowacyjnoci
Brak dopasowania pomocy do istniejcych potrzeb Brak informacji o istnieniu takiej pomocy
Rys. 19. Przyczyny braku podejmowania prb ubiegania si o finansow pomoc unijn
rdo: badania wasne (Ni = 103; Nn = 29).
318 Robert Stanisawski
70,0%
56,5% 58,3%
60,0%
55,2%
52,7%
50,0%
40,0%
26,0% 27,6%
30,0%
24,4% 22,2%
19,1% 19,4% 18,8% 21,0%
20,0%
10,0%
0,0%
Innowacyjne ogem O podwyszonej O obnionej Nieinnowacyjne
innowacyjnoci innowacyjnoci
35,00
5
,8
28
30,00
25,00
8
,1
1
20
,3
20,00
17
17 8
1
,3
9
,3
15
,7
8
4
15
,6
,8
6
14
6
,1
12
,4
15,00
,1
13
13
13
9, ,54
3
,9
3
11
62
11
3
,5
,5
62
10
17
10
9,
10,00
9,
89
7,
42
4, ,50
26
26
6,
26
5
5,
59
5,
63
5,
5,00
2,
00
00
0, 0
00
00
00
0
0,
0,
0,
0,
0,
0,00
Mikro Mae rednie Razem
Zbyt mae zainteresowanie produktami innowacyjnymi na rynku
Kryzys finansowy i zbyt due ryzyko finansowe
Zbyt wysokie koszty pozyskania takiej pomocy
Brak dopasowania pomocy do istniejcych potrzeb
Niepewno jutra
Brak dostatecznej pomocy ze strony pastwa lub wadz regionalnych
Bariery w uzyskaniu pomocy w cigu ostatnich trzech lat nie zmieniy si
Brak wiary w moliwo uzyskania takiej pomocy
40,00
34,21
35,00 31,58
30,00
25,00 25,00 25,69 25,69
25,00
20,00
9
9
,7
15,79
,7
15
4
15
,5
15,00
3
11
,9
1
3
3
,0
11
,5
,5
11
10
10
10,00
69
7,
26
5,
5,00
0,00
Mikro Mae rednie Razem
Gwarancje (regwaracje)
Odliczenia od dochodu
Nisze opaty czynszowe (w ramach np. inkubatorw przedsibiorczoci)
Preferencyjne podatki (w ramach specjalnej strefy ekonomicznej)
25,0%
21,3%
19,5% 20,1%
20,0% 18,7% 18,5%
16,9%
15,0%
%
,0
11
4%
4%
5%
7,
7,
10,0%
9,
4%
7,
5%
6,
0%
0%
6%
5,
5,
4,
5,0%
3%
3%
3%
3,
3,
3,
0,0%
Innowacyjne ogem O podwyszonej O obnionej innowacyjnoci
innowacyjnoci
90,0%
85,3%
80,0%
72,2%
69,5% 67,5%
70,0%
60,0%
50,0%
40,0%
30,5% 32,5%
27,8%
30,0%
20,0%
14,7%
10,0%
0,0%
Innowacyjne O podwyszonej O obnionej Nieinnowacyjne
ogem innowacyjnoci innowacyjnoci
Wsplpracujce Niewsppracujce
19,9%
Ulepszenia oferowanych produktw i usug 17,6%
21,4%
16,8%
Usprawnienia procesw produkcyjnych 14,8%
18,2%
14,1%
Wykorzystanie zaawansowanych technologii 12,0%
15,6%
5,0%
Usprawnienia procesw zarzdzania firm 6,5%
3,9%
3,8%
Wdroenia nowych modeli biznesowych 4,6%
3,3%
3,9%
Zmiany w zakresie marketingu i obsugi klienta 5,6%
2,6%
4,6%
Poprawy metod dystrybucji towarw (logistyka) 4,6%
4,6%
3,1%
Brak wymiernych korzyci z oczekiwanej wsppracy 2,8%
3,3%
2,8%
4,2%
Brak rozwiza majcych rynkowe szanse powodzenia 5,6%
3,3%
2,8%
1,2%
Inne (jakie?) 0,9%
1,3%
0,0%
60,0%
50,0% 48,0%
50,0%
42,5%
40,0%
32,5% 33,3%
30,0%
30,0%
25,0%
22,0%
16,7%
20,0%
10,0%
0,0%
Innowacyjne ogem O podwyszonej O obnionej
innowacyjnoci innowacyjnoci
10,0% 9,3%
9,0%
8,0%
6,6%
7,0%
6,0%
4,9%
5,0%
3,8%
4,0%
3,3%
2,7% 2,7%
3,0%
2,2%
2,0% 1,6%
1,1% 0,5%
1,0% 0,5% 0,5% 0,0% 0,5%
0,0%
Innowacyjne ogem O podwyszonej O obnionej
innowacyjnoci innowacyjnoci
Nikt pomocy nie proponowa Odmwiono udzielenia pomocy
Pomoc zbyt maa, aby z niej skorzysta Brak takiej pomocy w regionie
Brak informacji o istnieniu takiej pomocy
11
J. Supernat, Zarzdzanie, Kolonia Limited, Wrocaw 2005.
Analiza uwarunkowa i ocena realizacji polityki innowacyjnej... 329
34%
35%
30% 30%
30%
28%
18% 20%
19%
20%
%
%
18%
18
%
%
18
18
%
17
16%
17
15%
9%
%
10
10%
6%
8%
8%
6%
6% 6% 6%
4% %
3% %
5
4%
4%
3
5%
3%
0%
0%
0% %
0
0%
0%
0%
0%
0%
Innowacyjne ogem O podwyszonej O obnionej Nieinnowacyjne
innowacyjnoci innowacyjnoci
2,5%
3,8%
3,8%
3,8%
Due 0,0%
0,0%
0,0%
0,0%
1,4%
1,3%
2,5%
7,5%
8,8%
5,0%
rednie 1,3%
2,5%
1,3%
0,0%
18,8%
7,5%
1,3%
3,8%
5,0%
6,3%
Mae 2,5%
0,0%
3,8%
2,5%
7,5%
6,3%
1,3%
2,5%
10,0%
2,5%
Znikome 0,0%
2,5%
1,3%
1,3%
2,5%
2,5%
40,0%
35,9% 34,3% 35,9%
34,9%
35,0%
33,9%
30,0%
27,5% 26,9% 27,5%
25,0%
Cakowity brak wiedzy Bardzo saby Saby redni Dobry Bardzo dobry
Rys. 31. Ocena poziomu wiedzy na temat wsparcia publicznego oferowanego przez
instytucje otoczenia biznesu
rdo: badania wasne (Ni = 262; Nn = 109).
Analiza uwarunkowa i ocena realizacji polityki innowacyjnej... 333
50,0%
46,7%
43,8%
45,0% 42,5%
40,0%
40,0%
35,0% 36,0%
33,3%
35,0%
31,3%
30,0%
22,5% 24,0% 25,0%
25,0%
20,0%
20,0%
15,0%
10,0%
5,0%
0,0%
Innowacyjne O podwyszonej O obnionej Nieinnowacyjne
ogem innowacyjnoci innowacyjnoci
Tabela 4
80,00
70,00
70,00
62,86 59,09
60,00
52,38
47,62
50,00
40,91
40,00 37,14
30,00
30,00
20,00
10,00
0,00
Mikro Mae rednie Razem
Rys. 33. Brak wiedzy jako bariera w otrzymaniu pomocy od instytucji otoczenia biznesu
(dotyczy przedsibiorstw nieinnowacyjnych)
rdo: badania wasne (Nn = 66).
80,0%
68,8%
70,0%
56,3% 56,3%
60,0%
50,0% 50,0%
50,0%
43,8% 43,8%
40,0%
32,1%
30,0%
20,0%
10,0%
0,0%
Innowacyjne ogem O podwyszonej O obnionej Nieinnowacyjne
innowacyjnoci innowacyjnoci
Rys. 34. Ocena dostosowania pomocy oferowanej przez instytucje otoczenia biznesu
do potrzeb przedsibiorstw
rdo: badania wasne (Ni = 263; Nn = 109).
80,0%
70,0% 66,7%
60,0%
48,9% 48,9% 48,6%
50,0%
40,0%
40,0%
28,9% 26,7% 28,9%
30,0%
15,6% 15,6%
20,0%
6,7% 6,7% 6,7% 8,6%
10,0%
2,9%
0,0%
0,0%
Innowacyjne O podwyszonej O obnionej Nieinnowacyjne
ogem innowacyjnoci innowacyjnoci
Saby redni Dobry Bardzo dobry
Rys. 35. Ocena poziomu dostosowania pomocy oferowanej przez instytucje otoczenia
biznesu do potrzeb przedsibiorcw
rdo: badania wasne (Ni = 80; Nn = 35).
35,0%
30,3% 29,4%
30,0%
25,0%
20,0%
0%
1,
15,0%
% 1
4%
,1
10
10,0%
7,
8%
3%
4%
1%
6%
5,
2%
5,
7%
7%
6,
1%
6,
4,
5,
3%
3,
3,
5,0%
3,
6%
7%
3%
3,
0%
2,
9%
2,
2,
2,
0,
0,0%
Innowacyjne ogem O podwyszonej O obnionej Nieinnowacyjne
innowacyjnoci innowacyjnoci
Rys. 36. Przyczyny braku dostosowania pomocy oferowanej przez instytucje otoczenia
biznesu do potrzeb przedsibiorcw
rdo: badania wasne (Ni = 80 Nn = 35).
80,0%
67,9%
70,0%
60,0%
51,5% 51,9% 51,5%
48,5% 48,2% 48,5%
50,0%
40,0%
32,1%
30,0%
20,0%
10,0%
0,0%
Innowacyjne O podwyszonej O obnionej Nieinnowacyjne
ogem innowacyjnoci innowacyjnoci
Nawi wspprac Nie nawi wsppracy
30,0%
26,9% 26,9%
26,3% 26,0%
24,4%
25,0% 23,2% 22,7%
20,4%
%
,5
19,3%
19
20,0%
%
%
,9
16,8%
% 16
,7
%
16
,3
15
14,7%
,3
14,3%
15,0%
14
%
13,8%
,9
11
2%
2%
3%
1%
9,
9,
10,0% 9,
9,
3%
7,
5,0%
0,0%
Innowacyjne ogem O podwyszonej O obnionej Nieinnowacyjne
innowacyjnoci innowacyjnoci
Dziaalno doradcza Dziaalno szkoleniowa
Dziaalno informacyjna Dziaalno wdroeniowa
Zapewnienie kontaktu z otoczeniem Dostp do nowych rynkw zbytu
30,0%
27,5%
26,6%
25,0%
22,9%
21,4%
20,0%
18,3%
16,4% 15,7% 16,9%
13,9% 13,9%
15,0% 13,4% 13,0%
10,0%
7% 5%
5, 6,
6% 6%
4, 4,
5,0%
0,0%
Innowacyjne ogem O podwyszonej O obnionej Nieinnowacyjne
innowacyjnoci innowacyjnoci
Wsppraca z tymi instytucjami nie przyniesie podniesienia poziomu innowacyjnoci
Zbyt wysokie koszty takiej wsppracy
Niech ze strony instytucji
Brak moliwoci adaptacji nowych rozwiza przez moj firm
Rys. 39. Przyczyny braku potrzeby nawizania wsppracy w trakcie najbliszych trzech lat
rdo: badania wasne (Ni = 135; Nn = 74).
100,0%
93,5%
90,5% 88,3% 91,8%
90,0%
80,0%
70,0%
% %
,3 ,8
60,0% 58 57
5%
% 1, ,2
% % ,8
% ,5
%
,8 5 ,4 50
50,0% 45 ,7
%
% 47 47 46 %
44 % ,5 ,9 % 5%
,9 43 42 ,0% ,0 9,
40,0% 35 ,3
% 37 35 3
34 1% %
, ,4
30,0% 29 29
% %
,1 ,6
20,0% 19 17
9% 4%
10,0% 6, 8, 6%
6% 4,
4,
0,0%
Oglnie O podwyszonej O obnionej Nieinnowacyjne
innowacyjne innowacyjnoci innowacyjnoci
k r (nij n ij ) 2 k r nij2
F 2
j 1 i 1
nij
j 1 i
n
n
1 ij
gdzie:
nij liczba elementw prby majcych i-ty wariant cechy X i j-ty
wariant cechy Y,
k r
n nij ij
nij liczebnoci teoretyczne nij j 1 i 1
,
n
k liczba kolumn tablicy niezalenoci,
r liczba wierszy tablicy niezalenoci.
F2
T
N (r 1)(k 1)
H0 : p1 = p2.
Analiza uwarunkowa i ocena realizacji polityki innowacyjnej... 345
m1 m2
n1 n2
u
pq
n
gdzie:
m1 m2
n1 n2
u ,
pq
n
q 1 p,
n1n2
n ,
n1 n2
m1 m2
i
n1 n2 wskaniki struktury uzyskane z prb.
13
Principles of Forecasting: A Handbook for Researchers and Practitioners, (ed.) J.S. Arm-
strong, Norwell, MA: Kluwer Academic Publishers 2001.
346 Robert Stanisawski
14
M. Sobczyk, Statystyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
15
Eurostat Statistics Datebase [Inn_cis6_pub], <www.epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/
portal/statistics/search_database>.
Analiza uwarunkowa i ocena realizacji polityki innowacyjnej... 347
Tabela 5
Tabela 6
Tabela 7
Nieinnowacyjne 0 5 6 5 1 0 17
Razem 2 6 8 18 7 2 43
2 = 12,965 p = 0,0237
Tabela 8
2 = 13,302 p = 0,0191
Pomoc pozafinansowa
Tabela 9
2 =11,654 p = 0,00064
Tabela 10
Tabela 11
2 = 15,625 p = 0,00800
Tabela 12
H0: Znacznie istotniejszy wpyw na niski poziom (lub jego brak) ubiegania si
o pozafinansow pomoc publiczn maj uwarunkowania wewntrzne ni uwa-
runkowania zewntrzne, zarwno w grupie przedsibiorstw innowacyjnych,
jak i nieinnowacyjnych.
H1: Znacznie istotniejszy wpyw na niski poziom (lub jego brak) ubiegania si
o pozafinansow pomoc publiczn maj uwarunkowania zewntrzne ni uwa-
runkowania wewntrzne, zarwno w grupie przedsibiorstw innowacyjnych,
jak i nieinnowacyjnych.
Literatura
Summary
In this chapter, the analyze deals with the internal and external condition of the reali-
zation of the Polish innovation Policy towards to the SME sector, on the base of the own
research. It has been done by creation two essential groups: financial support instrument
and non financial instruments (institution surround the business). In each of this group
there are included such elements as: estimation of the using instruments by enterprises,
Analiza uwarunkowa i ocena realizacji polityki innowacyjnej... 363
ROBERT STANISAWSKI
Politechnika dzka
EDWARD STAWASZ*
Uniwersytet dzki
*
Autor punktu 10.1.
366 Robert Stanisawski, Edward Stawasz
1
Por. J. apiski, Finansowanie dziaalnoci innowacyjnej, (w:) rda pochodzenia innowa-
cji. Innowacyjno 2010, (red.) A. Wilmaska, J. apiski, PARP, Warszawa 2010.
376 Robert Stanisawski, Edward Stawasz
2
Ibidem.
378 Robert Stanisawski, Edward Stawasz
3
Por. W. Orowski, R. Pasternak, K. Flaht, D. Szubert, Procesy inwestycyjne i strategie przed-
sibiorstw w czasach kryzysu, PARP, Warszawa 2010.
382 Robert Stanisawski, Edward Stawasz
Literatura
Summary
In this chapter, there are given conclusions and recommendations for the SME sec-
tor which are the results of own research. These recommendations are divided into two
groups. One group contents same elements devoted to estimation of the innovativeness
of the Polish SME sector and second one is devoted to estimation of the innovation policy
(instruments) towards to the SME sector.