Bijlage 2 Format Toelichting lesontwerp
Student: Jens Beekmans
Vakgebied: Rekenen
Klas: PEH16VC
Kennis over (kinderen in) de
groep is nadrukkelijk
verwerkt in de omschrijving
van de beginsituatie van de
groep, zowel in
pedagogische zin (gedrag,
groepsverhoudingen,
groepsdynamiek) als in
didactische zin
(vakspecifieke
beginsituatie).
De lesdoelen zijn
afgestemd op de
beginsituatie. In de
formulering ervan wordt
zichtbaar dat kennis van
vakdidactiek en leerlijnen
op een logische manier is
verwerkt.
Docent: Patrice Goossens
Stagegroep: 1+2
Welke keuzes heb ik hier gemaakt?
De meeste kinderen weten wel
wat een meterlat is maar
daarmee meten is nieuw voor
de kinderen. De kinderen zijn
gewend te meten met
bijvoorbeeld: blokjes,
voetstappen of lintjes. Het
begrip meter kennen de
kinderen al alleen het heeft nog
weinig betekenis voor de
meeste kinderen.
Kinderen vinden het vaak erg
fijn en leuk om samen te werken
met hun vriendjes en
vriendinnetjes. De kinderen
zullen niet snel uit zichzelf met
andere kinderen werken/spelen
dan hun vrienden.
Productdoelen:
Kerndoel 33
De leerlingen leren meten en
leren te rekenen met eenheden
en maten, zoals bij tijd, geld,
lengte, omtrek, oppervlakte,
inhoud, gewicht, snelheid en
temperatuur.
Tussendoelen:
- Onderzoek naar de
wijze waarop een
meterlat gebruikt kan
worden om
bijvoorbeeld de lengte
van het lokaal te
bepalen.
- Verkenning van de
meter als officile
maateenheid voor
lengte; koppeling van
deze maat aan de
eigen lichaamslengte
als referentiemaat, en
aan de stap.
Lesdoelen:
- De kinderen kunnen
aan het einde van de
les voorwerpen
onderscheiden in de
groepen: korter dan
een meter, ongeveer
een meter en langer
dan een meter.
Toelichting/ onderbouwing van keuzes
(denk hierbij met name kernbegrippen uit (vak-)
specifieke theorie)
De kinderen zijn de laatste tijd bezig geweest
met het lichaam. In deze context is het
natuurlijk ook toepasselijk om ze zichzelf op
te meten. Op deze manier ontstond er een
mooi moment om de meterlat te introduceren.
Op deze manier krijgt de meterlat als
meetinstrument meer betekenis maar ook de
referentiemaat meter wordt zo betekenisvoller
voor de kinderen.
Ik heb ervoor gekozen om bepaalde kinderen
samen te laten werken, zodat deze kinderen
ervaren dat samenwerken met andere
kinderen dan je vrienden ook prettig kan zijn.
Ik heb gekozen voor dit kerndoel omdat juist
dit kerndoel goed aansluit bij de les over
meten. Door de kinderen dingen in het
dagelijkse leven om te laten meten leren zij
meten.
De meterlat wordt gentroduceerd om de
lichaamslengte van kinderen op te meten. Ook
is het goed voor de kinderen om te weten dat
wanneer ze iets dat heel groot of heel lang is
op moeten meten, ze beter een meterlat
kunnen gebruiken dan bijvoorbeeld
voetstapjes.
Kleuters meten vaak nog met voetstapjes,
door de meterlat te introduceren wordt de
afstand die de kinderen meten meer
betrouwbaar. Want de voetstapjes van de ene
zijn weer anders dan die van de ander.
Op deze manier krijgt de meter als
referentiemaat meer betekenis voor de
kinderen. Welke voorwerpen in de klas zijn
ongeveer een meter. Ben je zelf groter of
kleiner dan een meter. Op deze manier krijgt
de meter steeds meer betekenis voor de
kinderen.

Werk- en
groeperingsvormen zijn
afgestemd op specifieke
kenmerken van de groep n
op specifieke kenmerken
van vakdidactiek.
Werk- en
groeperingsvormen zijn
functioneel ondersteunend
bij het behalen van de
lesdoelen.
Een aanzet tot
samenwerkend leren krijgt
op een logische wijze plek in
het lesontwerp.*
De proces- en
productdoelen worden
expliciet gevalueerd met
de kinderen.
- De kinderen zijn aan
het einde van de les
bekend met de officile
maateenheid een
meter.
Procesdoelen:
- De kinderen ervaren
dat samenwerken met
kinderen waar ze niet
zo vaak mee
samenwerken toch
heel prettig kan zijn.
Ik heb ervoor gekozen om met
een groepje van ongeveer 4
kinderen te gaan werken.
Als ik kijk naar de
reconstructiedidactiek heb ik
drie van de vijf punten gebruikt
in mijn les.
Ik heb de kinderen zelf
uitgekozen om aan deze les
deel te nemen. Ik heb bewust
het groepje relatief klein
gehouden.
Ik geef de kinderen de opdracht
om voorwerpen in hun
dagelijkse omgeving (de klas) te
vergelijken met de meterlat. Ze
mogen om de beurt de een
voorwerp meten. Hierbij
hanteer ik de werkvorm
rotonde. Welke voorwerpen zijn
nu ongeveer net zo groot?
Welke voorwerpen zijn korter?
en welke zijn langer?
Door samen met de kinderen de
verschillende voorwerpen te
verdelen in de drie groepen kan
ik zien of ze in de gaten hebben
welke voorwerpen kleiner, even
groot of groter zijn als/dan een
Ik heb ervoor gekozen om bepaalde kinderen
samen te laten werken, zodat deze kinderen
ervaren dat samenwerken met andere
kinderen dan je vrienden ook prettig kan zijn.
Op deze manier kun je veel kinderen snel de
aandacht geven. Zo komen kinderen vaak aan
de beurt. Op deze manier kun je ook kinderen
goed in de gate houden om te kijken hoe zij
omgaan met een probleemstelling. Wie neemt
welke rol in. Dat is bij zon opdracht als de
gang opmeten zeer interessant om te zien.
Door de kinderen een probleem voor te leggen
dat er maar twee meterlatten ter beschikking
zijn, is er sprake van verstrengeling. Op deze
manier moeten de kinderen strategie gaan
bedenken om het op te gaan lossen. Om tot
deze strategie te komen is natuurlijk
communicatie van belang. De kinderen
moeten overleggen hoe zij het probleem op
gaan lossen.
Door zelf het groepje samen te stellen heb ik
zelf in de hand welke kinderen ik samen laat
werken. belangrijk omdat ik kinderen wil laten
ervaren dat samenwerken met andere
kinderen dan vriendjes heel prettig kan zijn.
Verder heb ik ervoor gekozen om de groep
klein te houden zodat ik eenvoudig kan
controleren of de kinderen de lesdoelen
hebben behaald. Bij een grote groep is dit erg
lastig, omdat kinderen van deze leeftijd snel
verdwalen bij een onderwerp wat ze nog niet
zo aanspreekt.
Op deze manier wil ik ervoor zorgen dat de
kinderen die normaal heel spraakzaam zijn en
met veel ideen komen, evenveel aan de beurt
komen als andere kinderen die normaal niet zo
veel zeggen. Op deze manier leren kinderen
naar elkaar luisteren, en andere kinderen leren
op wat meer initiatief te tonen.
Tijdens de les kan ik dus controleren of de
kinderen begrijpen wanneer iets groter, kleiner
of ongeveer een meter is.

De werkvormen die worden
gehanteerd bij evaluatie
zijn passend bij
vakdidactiek en sluiten aan
op specifieke kenmerken
van de groep.
*bij tenminste 3 lesontwerpen
** bij tenminste 1 lesontwerp
meter.
Ik vraag aan de kinderen wat ze
er van vonden om te rekenen
met een echte liniaal en een
meterlat. Hoe ze het vonden op
problemen met elkaar op te
lossen.
Door samen met de kinderen de
verschillende voorwerpen te
verdelen in de drie groepen kan
ik zien of ze in de gaten hebben
welke voorwerpen kleiner, even
groot of groter zijn als/dan een
meter.
Door aan het einde van de les te
praten met de kinderen over de
les kan ik erachter komen of de
maateenheid meter meer
betekenis heeft gekregen voor
de kinderen.
Aan het einde van de les vraag ik aan de
kinderen wat ze van de les vonden. Op deze
manier kan ik door een aantal juiste vragen te
stellen, concluderen of de meter meer
betekenis heeft gekregen voor de kinderen.
Met zon opdracht is het belangrijk dat je erbij
bent zodat je de kinderen meteen kan
corrigeren wanneer ze iets fout
doen/begrijpen. Als je te lang wacht met het
verbeteren van een fout dan heeft het veel
minder betekenis voor het kind.
Het is lastig om te controleren of kleuters
snappen en weten wat een meter is. Je kunt
dit het beste doen door met ze in gesprek te
gaan. Door ze bepaalde vragen te stellen
waaruit blijkt of zij weten en snappen wat een
meter is.